GAMBARAN UMUM
PP NOMOR 71 TAHUN 2010
TOPIK
BAHASAN
2
•
Defiisi銠Sta ida r
•
PP銠No.銠71銠Ta hui銠2010銠
La mpira i銠I
•
PP銠No.銠71銠Ta hui銠2010銠
La mpira i銠II
Gambar
an
Umum
PP
71/201
DEFINISI Standar Akuntansi
Pemerintahan
Priisip-priisip銠a kuita isi銠ya ig銠
ditera pka i銠da la m銠meiyusui銠da i銠
meiya jika i銠la pora i銠keua iga i銠
pemeriita h
SAP DISUSUN OLEH KOMITE
STANDAR AKUNTANSI
PEMERINTAHAN (KSAP)
Komite Standar Akuntansi
Pemerintahan
UU銠17/2003銠Pa sa l銠32:銠SAP銠disusui銠oleh銠sua tu銠komite銠sta ida r銠 a kuita isi銠pemeriita ha i銠ya ig銠iidepeidei.
UU銠1/2004銠Pa sa l銠57:銠KSAP銠dibeituk銠deiga i銠Keputusa i銠 Presidei.銠
Sesua i銠UU銠tersebut銠diterbitka i銠Keppres銠84/2004銠teita ig銠
Komite銠Sta ida r銠Akuita isi銠Pemeriita ha i銠seba ga ima ia 銠tela h銠 dua 銠ka li銠diuba h銠deiga i銠Keppres銠02/2005銠da i銠Keppres銠03/2009. KSAP銠terdiri銠da ri:
Komite銠Koisulta tif銠(6銠ora ig,銠銠ex銠offio) Komite銠Kerja 銠(9銠ora ig)
Diba itu銠oleh:
Kelompok銠Kerja Sekreta ria t
KSAP銠berta igguig銠ja wa b銠kepa da 銠Presidei銠mela lui銠Meiteri銠 Keua iga i.
5
SAP Berbasis Akrual terdapat pada Lampiran I dan berlaku sejak
tanggal ditetapkan dan dapat segera diterapkan oleh setiap entitas
Berisi Kerangka Konseptual
Akuntansi Pemerintah dan 12 PSAP Berlaku sepenuhnya paling lambat TA 2015
SAP Berbasis Kas Menuju Akrual
pada Lampiran II berlaku selama masa transisi bagi entitas yang
belum siap untuk menerapkan SAP Berbasis Akrual
Berisi Kerangka Konseptual Akuntansi Pemerintah dan 11
PSAP
Tidak berlaku mulai TA 2015
LAMPIRA PP 24/2005 CTA Menjadi
PP 71 tahun 2010 tentang
Standar Akuntansi Pemerintahan
LAMPIRAN I PP 71/2010
SAP BERBASIS AKRUAL
• Pendapatan negara/daerah dalah hak pemerintah pusat/daerah
yang diakui sebagai penambah nilai kekayaan bersih
• Belanja negara/daerah adalah kewajiban pemerintah
pusat/daerah yang diakui sebagai pengurang nilai kekayaan bersih
Psl 1 UU17/2003
• Ketentuan mengenai pengakuan dan pengukuran
pendapatan dan belanja berbasis akrual dilaksanakan selambat-lambatnya dalam 5 (lima) tahun
Psl 36 ayat (1) UU 17/2003
• Ketentuan mengenai pengakuan dan pengukuran
pendapatan dan belanja berbasis akrual dilaksanakan selambat-lambatnya tahun anggaran 2008
Psl 70 ayat (2) UU 1/2004
DASAR HUKUM BASIS
AKRUAL
KONSEPSI DAN MANFAAT BASIS
AKRUAL
• Ba sis銠 a krua l銠 a da la h銠 sua tu銠 ba sis銠 a kuita isi銠 di銠 ma ia 銠 tra isa ksi銠 ekoiomi銠 a ta u銠 peristiwa 銠 a kuita isi銠 dia kui,銠 difa ta t,銠da i銠disa jika i銠da la m銠la pora i銠keua iga i銠pa da 銠sa a t銠 terja diiya 銠 tra isa ksi銠 tersebut,銠 ta ipa 銠 memperha tika i銠 wa ktu銠ka s銠diterima 銠a ta u銠diba ya rka i
• Peida pa ta i銠dia kui銠pa da 銠sa a t銠ha k銠tela h銠diperoleh銠(earned)銠 da i銠 beba i銠 (bela ija )銠 dia kui銠 pa da 銠 sa a t銠 kewa jiba i銠 timbul銠 a ta u銠sumber銠da ya 銠dikoisumsi
• Ma ifa a t銠ba sis銠a krua l銠a ita ra 銠la ii:
Memberika i銠ga mba ra i銠ya ig銠utuh銠a ta s銠posisi銠keua iga i銠 pemeriita h
Meiya jika i銠iiforma si銠ya ig銠sebeia riya 銠meigeia i銠ha k銠 da i銠kewa jiba i銠pemeriita h
Berma ifa a t銠da la m銠meigeva lua si銠kiierja 銠pemeriita h銠 terka it銠bia ya 銠ja sa 銠la ya ia i,銠efsieisi,銠da i銠peifa pa ia i銠 tujua i•
SAP銠 Akrua l銠 dikemba igka i銠 da ri銠 SAP銠 ya ig銠 diteta pka i銠
da la m銠
PP銠
24/2005銠
dengan
mengacu
pada
International Public Sector Accounting Standards
(IPSAS)
da i銠 memperha tika i銠 pera tura i銠 peruida iga i銠
serta 銠koidisi銠Iidoiesia .
Pertimba iga i:銠
•
SAP銠 ya ig銠 diteta pka i銠 deiga i銠 PP銠 24/2005銠 berba sis銠
”Ka s銠Meiuju銠Akrua l”銠seba gia i銠besa r銠tela h銠meiga fu銠
pa da 銠pra ktik銠a kuita isi銠berba sis銠a krua l,
•
Pa ra 銠 Peigguia 銠 ya ig銠 suda h銠 terbia sa 銠 deiga i銠 SAP銠 PP銠
24/2005銠da pa t銠meliha t銠kesiia mbuiga iiya .
PENYUSUNAN SAP AKRUAL
1. Deiga r銠Peida pa t銠(
hearing
)銠tela h銠dila ksa ia ka i銠da ri銠
ta hui銠2007銠sa mpa i銠ta hui銠2008
2. September銠2008,銠koisulta si銠ke銠DPR
3. Desember銠 2008,銠 dra ft銠 fia l銠 tela h銠 disa mpa ika i銠 ke銠
BPK銠uituk銠dimiita ka i銠pertimba iga i
4. Februa ri銠2009,銠Sura t銠Pertimba iga i銠BPK
5. Agustus銠 2009,銠 RPP銠 SAP銠 Akrua l銠 disa mpa ika i銠 ke銠
Meikeu銠da i銠Meihukha m
6. November銠 2009-Juii銠 2010,銠 pemba ha sa i銠 deiga i銠
Meihukha m
7. Juli銠 2010,銠 RPP銠 SAP銠 Akrua l銠 disa mpa ika i銠 ke銠
Meisesieg
8. Oktober銠2010,銠terbit銠PP銠71/2010銠SAP銠Akrua l
KRONOLOGIS SAP
AKRUAL
•
Peiera pa i銠SAP銠Berba sis銠Akrua l銠da pa t銠
dila ksa ia ka i銠sefa ra 銠berta ha p銠da ri銠
peiera pa i銠SAP銠Berba sis銠Ka s銠Meiuju銠Akrua l銠
meija di銠peiera pa i銠SAP銠Berba sis銠Akrua l
•
Keteitua i銠lebih銠la ijut銠meigeia i銠peiera pa i銠
SAP銠Berba sis銠Akrua l銠sefa ra 銠berta ha p銠pa da 銠
pemeriita h銠pusa t銠dia tur銠deiga i銠Pera tura i銠
Meiteri銠Keua iga i
•
Keteitua i銠lebih銠la ijut銠meigeia i銠peiera pa i銠
SAP銠Berba sis銠Akrua l銠sefa ra 銠berta ha p銠pa da 銠
pemeriita h銠da era h銠dia tur銠deiga i銠Pera tura i銠
Meiteri銠Da la m銠Negeri
PENERAPAN BASIS AKRUAL
(PASAL 7)
•
Da la m銠ha l銠diperluka i銠peruba ha i銠terha da p銠
PSAP,銠peruba ha i銠tersebut銠dia tur銠deiga i銠
Pera tura i銠Meiteri銠Keua iga i銠setela h銠
meida pa t銠pertimba iga i銠da ri銠Ba da i銠
Pemeriksa 銠Keua iga i
•
Ra ifa iga i銠peruba ha i銠PSAP銠tersebut銠
disusui銠oleh銠KSAP銠sesua i銠deiga i銠
meka iisme銠ya ig銠berla ku銠da la m銠
peiyusuia i銠SAP
PERUBAHAN PSAP (PASAL 5)
PENTAHAPAN PENERAPAN SAP
BERBASIS AKRUAL
1. Pemeriita h銠da pa t銠meiera pka i銠SAP銠
Berba sis銠Akrua l銠sefa ra 銠berta ha p銠deiga i銠
keteitua i銠peiera pa i銠sepeiuhiya 銠pa liig銠
la mba t銠ta hui銠a igga ra i銠2015
2. Ta ha pa i銠peiera pa i銠SAP銠Berba sis銠Akrua l銠
pa da 銠pemeriita h銠pusa t銠dia tur銠lebih銠la ijut銠
oleh銠Meiteri銠Keua iga i.
3. Ta ha pa i銠peiera pa i銠SAP銠Berba sis銠Akrua l銠
pa da 銠pemeriita h銠da era h銠dia tur銠lebih銠la ijut銠
oleh銠Meiteri銠Da la m銠Negeri
Kera igka 銠Koiseptua l銠Akuita isi銠Pemeriita ha i
Periya ta a i銠Sta ida r銠Akuita isi銠Pemeriita ha i銠(PSAP):
1. PSAP銠Nomor銠01銠teita ig銠Peiya jia i銠La pora i銠Keua iga i; 2. PSAP銠Nomor銠02銠teita ig銠La pora i銠Rea lisa si銠Aigga ra i; 3. PSAP銠Nomor銠03銠teita ig銠La pora i銠Arus銠Ka s;
4. PSAP銠Nomor銠04銠teita ig銠Ca ta ta i銠a ta s銠La pora i銠Keua iga i; 5. PSAP銠Nomor銠05銠teita ig銠Akuita isi銠Persedia a i;
6. PSAP銠Nomor銠06銠teita ig銠Akuita isi銠Iivesta si; 7. PSAP銠Nomor銠07銠teita ig銠Akuita isi銠Aset銠Teta p;
8. PSAP銠Nomor銠08銠teita ig銠Akuita isi銠Koistruksi銠Da la m銠 Peigerja a i;
9. PSAP銠Nomor銠09銠teita ig銠Akuita isi銠Kewa jiba i;
10. PSAP銠Nomor銠10銠teita ig銠Koreksi銠Kesa la ha i,銠Peruba ha i銠 Kebija ka i銠Akuita isi,銠Peruba ha i銠Estima si銠Akuita isi銠da i銠 Opera si銠ya ig銠tida k銠Dila ijutka i;
11. PSAP銠Nomor銠11銠teita ig銠La pora i銠Keua iga i銠Koisolida sia i; 12. PSAP銠Nomor銠12銠teita ig銠La pora i銠Opera sioia l.
STRUKTUR SAP BERBASIS AKRUAL (LAMP 1
PP 71/2010)
1. La pora i銠Rea lisa si銠Aigga ra i
2. La pora i銠Peruba ha i銠Sa ldo銠Aigga ra i銠
Lebih銠(SAL)
3. Nera fa
4. La pora i銠Arus銠Ka s
5. La pora i銠Opera sioia l
6. La pora i銠Peruba ha i銠Ekuita s
7. Ca ta ta i銠a ta s銠La pora i銠Keua iga i
KOMPONEN LAPORAN
KEUANGAN
Pa ge銠15
16
AKUNTA NSI BERBASI
S AKRUAL ANGGAR
AN BERBASI
S KAS
LO銠disusui銠uituk銠meleigka pi銠pela pora i銠da i銠siklus銠a kuita isi銠berba sis銠 a krua l銠sehiigga 銠peiyusuia i銠LO,銠La pora i銠peruba ha i銠ekuita s銠da i銠
Nera fa 銠mempuiya i銠keterka ita i銠ya ig銠da pa t銠diperta igguigja wa bka i
KONSEPSI BASIS AKRUAL DAN
KETERKAITAN ANTAR LAPORAN
LAMPIRAN II PP 71/2010
SAP BERBASIS KAS MENUJU
AKRUAL
BASIS銠AKUNTANSI
BASIS KAS:
untuk pengakuan
pendapatan, belanja, dan
pembiayaan;
BASIS AKRUAL:
untuk pengakuan
aset, kewajiban, dan ekuitas;
Entitas diperkenankan menggunakan
basis akrual sepenuhnya, namun
tetap menyajikan Laporan Realisasi
Anggaran berdasarkan basis kas.
“Cash towards Accrual”
PP 71 TAHUN 2010
TENTANG SAP
(Lamp 2)
BULETIN TEKNIS
Kas Menuju Akrual
1. Kera igka 銠Koiseptua l銠Akuita isi銠 Pemeriita ha i;
2. PSAP銠01銠Peiya jia i銠La pora i銠 Keua iga i;
3. PSAP銠02銠La pora i銠Rea lisa si銠 Aigga ra i;
4. PSAP銠03銠La pora i銠Arus銠Ka s;
5. PSAP銠04銠Ca ta ta i銠a ta s銠La pora i銠 Keua iga i;
6. PSAP銠05銠Akuita isi銠Persedia a i; 7. PSAP銠06銠Akuita isi銠Iivesta si; 8. PSAP銠07銠Akuita isi銠Aset銠Teta p; 9. PSAP銠08銠Akuita isi銠Koistruksi銠
Da la m銠Peigerja a i;
10. PSAP銠09銠Akuita isi銠Kewa jiba i; 11. PSAP銠10銠Koreksi銠Kesa la ha i,銠
Peruba ha i銠Kebija ka i銠Akuita isi,銠 da i銠Peristiwa 銠Lua r銠Bia sa ;銠da i 12. PSAP銠11銠La pora i銠Keua iga i銠
Koisolida sia i.
Bultek銠01:銠Peiyusuia i銠Nera fa 銠Awa l銠 Pemeriita h銠Pusa t
Bultek銠02:銠Peiyusuia i銠Nera fa 銠Awa l銠 Pemeriita h銠Da era h
Bultek銠03:銠Peiyusuia i銠La pora i銠
Keua iga i銠Pemda 銠Sesua i銠SAP銠 deiga i銠Koiversi
Bultek銠04:銠Peiya jia i銠da i銠
Peiguigka pa i銠Bela ija 銠 Pemeriita h
Bultek銠05:銠Akuita isi銠Peiyusuta i Bultek銠06:銠Akuita isi銠Piuta ig
Bultek銠07:銠Akuita isi銠Da ia 銠Bergulir Bultek銠08:銠Akuita isi銠Uta ig
Bultek銠09:銠Akuita isi銠Aset銠Teta p
Bultek銠10:銠Akuita isi銠Bela ija 銠Ba itua i銠 Sosia l
LAPORAN KEUANGAN
POKOK
1. La pora i銠Rea lisa si銠Aigga ra i,銠
2. Nera fa ,銠
3. La pora i銠Arus銠Ka s,銠da i銠
4. Ca ta ta i銠a ta s銠La pora i銠Keua iga i.
SAP BERBASIS KAS MENUJU AKRUAL DAPAT DITERAPKAN S.D. PELAPORAN TAHUN 2014
Hubungan SAP dengan
Opini Audit
21