SISTEM PENYEWAAN DAN SISTEM PEMlLlKAN TRAKTOR TANGAW
BAG1 PARA PETANI PENANGKAR BENlH
Dl
PERUM SANG
HYANG
SERI, SUKAMANDI, JAWA BARAT
Oleh
TATANG SUPRIATNA
F
21. 06641989
FAKULTAS TEKNOLOGI PERTANIAN INSTITUT PERTANIAN BOGOR
T a t a n g S u p r i a t n a .
I"
21.0664. S t u d i p e r b a n d i n g a l l a i s -tem
penyewaan d a n s i s t e m p e m i l i k a n t r a k t o r t a n g a n b a g i p a r a p e t a n i p e n a n g k a r b e n i h d i Perum Sang Hyang S e r i , Sukamandi, Jawa B a r a t . D i bawah b h b i n g a n D r . Ir.Bam-
b a n g Pramudya,
M.
Eng.P e n e l i t i a n i n i b e r t u j u a n u n t u k m e n g e t a h u i a s p e k
e-
konomi p a d a a i s t e m penyewaan d a n
sistem
p e m i l i k a n t r a k - t o r t a n g a n b a g i p a r a p e t a n i p e n a n g k a r b e n i h d i Perum S a n g Hyang S a r i , Sukamandi, Jawa Barat. Dengan h a r a p a n p a r a p e t a n i t e r s e b u t d a p a t menggunakan modal y a n g d i m i - l i k i n y a d e n g a n e f e k t i f d a n e f i s i e n .Sehubungan d e n g a n r e n c a n a p e m i l i k a n t r a k t o r t a n g a n t e r s e b u t d i p i l i h t i g a a l t e r n a t i f t r a k t o r , y a i t u t r a k t o r I s e k i KEK-100, Yanmar YZC 1 0 5 , d a n Kubota K-120. X e t i -
g a a l t e r n a t i f t e r s e b u t c o c o k u n t u k d i g u n a k a n d i d a e r a h Sukamandi d a n s e k i t a r n y a .
J i k a m e m i l i h t r a k t o r I s e k i KEK-100, Yanmar YZC 1 0 5 a t a o Kuhota K-120 s e c a r a b e r t u r u t - t u r u t d i b u t u h k a n s e - b a n y a k 5 6 , 50 a t a a 51 u n i t . I n v e s t a s i y a n g d i b u t u h k a n masing-masing t r a k t o r a d a l a h s e b e s a r Rp 236 600 0 0 0 . 0 0 , Rp 3 6 6 250 0 0 0 . 0 0 , d a n Rp
369
7 5 0 000.00. N i l a i IRR, NPV, d a n NetB/C
d a r i p a d a p e m i l i k - a n t r a k t o r t e r s e b u t d i a t a s a d a l a h s e h a g a i b e r i k u t._-
..
:53.01 $'., Rp 234 1 2 i 0 0 9 . 0 0 , d a n 1 - 9 9 u n t u k t r a i c t o r I- s e k i KEK-$00 ; 38.57 $, Rp 231 797 0 0 0 . 0 0 , d a n 1.53 un- t u k t r a k t o r Yanmar Y Z C 1 0 5 ; 39.29
5,
Rp 237 283 0 0 0 . 0 0 d a n 1 . 6 4 u n t u k t r a k t o r Ku-bota K-120. F a 1 i n i menunjuk- k a n bahwa s i s t e m p e m i l i k a n ketiga a l t e r n a t i f t r a k t o r d i a t a s a d a l a h l a y a k u n t u k d i l a k s a n a k a n . P e r t a m b a h a n i n v e s t a s i d a r i t r a k t o r I s e k i KEK-100 k e YanmarYZC
1 0 5 d a n k e K u b o t a K-120, masing-masing m e n g h a s i l k a n I R R d a r i s e l i s i h m a n f a a t b e r s i h s e b e s a r 11.21%
d a n 13.48 $, d i m a n aMARR
d i t e t a p k a n s e b e s a r 20 p e r s e n . Dengan d e m i k i a n , maka d i a n t a r a k e t i g a a l t e r n a - t i f t r a k t o r t e r s e b u t d ia t a s
y a n g d i s a r a n k a n u n t u k d i - p i l i h a d a l a h t r a k t o r I s e k i KEK-1009
Hp. H a s i l a n a l i s a s e n s i t i v i t a s t r a k t o r I s e k i KEK-100 t e r h a d a p k a p a s i t a s k e r j a d e n g a na s u m s i
bahwa umur eko- nomis d a n l u a s k e r j a p e r t a h u n t e t a p ( t i d a k a d a p e r t a m - b a h a n t r a k t o r ) menunjukkan bahwa s a m p a i b a t a s k a p a s i t a s k e r j a 7 0 $ d a r i y a n g d i t e t a p k a n p a d a t a h a p p e r e n c a n a a n , t e r n y a t a p e m i l i k a n t r a k t o r I s e k i KEK-100 m a s i h l a y a k u n t u k d i l a k s a n a k a n ( t e t a p m e n g u n t u n g k a n ).
S e d a n g k a n a- p a b i l a d i s a m p i n g k e m u n g k i n a n t e r j a d i n y a p e r u b a h a n kapa-s i t a s
k e r j a , t e r j a d i p u l a p e r t a m b a k a n t r a k t o r (7-8 Hp) s e b e s a r 4 2 u n i t / m u s i m y a n g ' t e r j a d i p a d a s e t i ~ p awal mu- s i m tanam s e j a k awal t a h u n p e r e n c a n a a n y a n g m e n g a k i b a t - k a n t i d a k a d a l a h a n u n t u k menyewakan t r a k t o r d e n g a na-
s u m s i umur ekonomis a d a l a h t e t a p , t e r n y a t a s a m p a i h a t a sk a p a s i t a s k e r j a s e b e s a r 85 $ d a r i y z n g d i t e t a p k a n d a l a m t a h a p p e r e n c a n a a n , p e m i i i k a n t r a k t o r I s e k i KER-:OO t e - t a p l a y a k d e n g a n k e u n t u n g a n y a n g d i p e r o l e h p a d a a k h i r umur ekonomis s e b e s a r Rp 2 5 5 6 6 000.00 ( u n t u k 5 6 u n i t ) . B a s i l a n a l i s a s e n s i t i ~ i t a s p e m i l i k a n t r a k t o r I s e k i KEK-100 p a d a k a p a s i t a s k e r j a 100 d a n 8 5 p e r s e n t e r h a d a p
l a j u
p e r t a m b a h a n t r a k t o r d a n umur e k o n o m i s m e n u n j u k k a n bahwa p a d a l a j u p e r t a m b a h a n t r a k t o r 0 u n i t / m u s i m , t e r - n y a t a s a m p a i b a t a s p e n g g u n a a n t r a k t o r u n t u k p e n g o l a h a n t a n a h selama 4 musim (umur e k o n o m i s t u r u n50
5)
u n t u k k a p a s i t a s k e r j a 1 0 0%,
d a n 5 musim (umur e k o n o m i s t u r u n 28.57 $) u n t u k k a p a s i t a s k e r j a 8 55 ,
p e m i l i k a n t r a k t o r I s e k i KEK-100 t e r s e b u t t e t a p l a y a k d a n menguntungkan. S e d a n g k a n p a d a l a j u p e r t a m b a h a nt r a k t o r
42 u n i t / m u s i m , b a t a s umur ekonomis minimum u n t u k k a p a s i t a s k e r j a 1 0 0 d a n 8 5 p e r s e n a g a r p e m i l i k a n t r a k t o r t e r s e b u t t e t a pla-
y a k d a n menguntungkan a d a l a h3
d a n 4 t a h u n ( u n t u k peng- g u n a a n t r a k t o r selama 6 d a n 8 musim). S e h i n g g a d a p a t d i s i m p u l k a n bahwa a g a r d a l a m s i s t e m p e m i l i k a n t r a k t o r I s e k i KEK-1009
Hp s e b a n y a k 5 6 u n i t b a g i p a r a p e t a n i p e n a n g k a r b e n i h d i Perum S a n g Hyang S e r i , S u k a m a n d i ,Jawa Barat, a g a r t i d a k a d a r e s i k o k e r u g i a n , maka k a p a -
s i t a s k e r j a minimum d a r i t r a k t o r t e r s e b u t a d a l a h 8 5 d a r i y a n g d i t e t a p k a n p a d a t a h a p p e r e n c a n a a n u n t u k peng- g u n a a n p e n g o l a h a n t a n a h s e l a m a 8 musim ( u m u r e k o n o m i s
S I S T E M PEHYgVAAN DAN S I S T E M PEMILIKAN TEUKTOR TANGAN BAG1 PARA
PETANI
PENANGXAR B E N I HD I PERUM SANG HYANG S E R I , SUlUHAW)I, JAWA EARAT
O l e h
TATANG SUPRIATNA
F
21.0664SKFtIPSI
S e b a g a i salah s a t u syarat
u n t u k
m e m p e r o l e h g e l a rSARJAKA TEKNOLOGI PERTATTIAN pada j
u r u s a n
M e k a n i s a s i P e r t a n i a nF a k u l t a s T e k n o l o g i P e r t a n i a n
I n s t i t u t P e r t a n i a n
B o g o r1989
PAKULTAS TEKNOLOGI PERTANIAN I N S T I T U T PERTANIAN BOGOR
FAKULTAS TBKNOMGI PERTAITIAN INSTITUT PERTANIAN BOGOR
-
STUD1 PERBILKDINGAN
SISTEM PEKYBWblLEI DAN SISTEM PEMILIKAB TRAKTOR TABGAN BAG1 PARA PETAFX PERANGEAR BEBIR
D I PERUM SANG HYANG SERI, SUKAMANDI, JAWA BARAT
SKRIPSI
S e b a g a i s a l a h s a t u s y a r a t a n t u k memperoleh g e l a r SARJANA TEKI'?OMGI PERTARIAN
p a d a J u r u s a n
Mekaniaasi
P e r t a n i a n F a k u l t a s T e k n o l o g i P e r t a n i a n I n s t i tu t
P e r t a n i a n B o g o r O l e h TATANG SUPRIATHA F 21.0664
D i l a h i r k a n d i Bogor, 2 8 J u n l 1964 T a n g g a l l u l u s : 1 9 O k t o b e r 1 9 8 9 D i s e t u j u i , 21 November 1989A l h a m d u l i l l a h , p u j i s y u k u r b a g i A l l a h S.W.T. y a n g
t&ah- memberi p e r t o l o n g a n d a n p e t u o j uk selama p e l a k s a -
n a a n p e n e l i t i a n & a n p e n u l i s a n s k r i p s i i n i . S e l a i n i t u ,
p e n u l i s mengucapkan t e r i m a k a s i h y a n g t a k t e r h i n g g a ke-
p a d a : ,
1 . D r . Ir. Bambang Pramudya, M. Eng. s e b a g a i Dosen Pem- b i m b i ng y a n g t e l a h memberikan ~ e n e a r a h a q d a l a m pe-
l a k s a n a a n p e n e l i t i a n . & a n p e n a l i s a h s k r i p e i i d ,
2.
Ir;
J o h n Kumendong,MS
d e nTr.
Imam H i d a y a t s e h a g a i Dosen P e n g u j i ,3.
Kedua o r a n g t u a t e r c i n t a y a n g t e l a h memberikan s e - g a l a n y a k e p a d a p e n u l i s ,4. Kakak-kakak t e r c i n t a a t a s s e g a l a b a n t u a n l a h i r d a n b a t i n ,
5 .
K e p a l a Cabang Perum Sang Hyang S e r i Sukamandi y a n g t e l a h memberi b a n t u a n f a s i l i t a s d a n s e b a g a i n y a ,6.
Semua i n s t a n s i y a n g t e l a h memberikan d a t a d a n i n - f o r m a s i y a n g p e n u l i s b u t u h k a n ,Semoga j a s a b a i k semuanya a k a n mendapat b a l a s a n y a n g b a i k p u l a d a r i A l l a h S.W.T.,
a m i n .
S k r i p s i . i n i p u n semoga b e r m a n f a a t . b a g i semua p i h a k y a n g t e r k a i t .H a l a m a n KATk PXNGANTAR
. . .
i i i DAFTAR TABEL. . .
v i l DAFTAR GAMBAR. . .
v i i i DAFTAR LkMPIRAN. . .
ix
I.
PENDAHULUAN. . .
1 A.
LATAR BELAXANG. . .
1 B.
TUJUAN. . .
3
I1.
T I N J A U A N PUSTAKA. . .
4
. . .
A'; BUDIDAYA TANAMAN P A D 1 4 B.
PENGOLAHAN TANAX. . .
51
.
A r t i D a n T u j u a n P e n g o l a h a n T a n a h.
.
5
2
.
S u m b e r Tenaga D a n A l a t P e n g o l a h T a n a h. . .
7C
.
BIAYAB U T
DAN M E S I N PERTANIAN. . . .
1 3 D.
A N A L I S A S I S T E M. . .
1 7 1.
A r t i D a n T u j u a n S i s t e m. . .
1 7 2.
I n t e r n a l R a t e O f R e t u r n ( I R R ). . . .
1 83
.
N e t B e n e f i t - C o s t R a t i o ( N e t B / C ). .
1 9. . .
.
4
P e n g a m b i l a n K e p u t u s a n 2 05
.
A n a l i s a S e n s i t i v i t a s. . .
24 I1 I.
KEADAAN DAERAH P E N E L I T I A N. . .
25 A.
KEADAAN UMUM. . .
25Balaman B
.
KSGIATAN PEfiTP-IJI-&IF.
.
.
.
. . .
1.
P e t a n i P e n a n g k a r Benih. . . .
.
2 P e t a n i Bukan P e n a n g k a r BerLhC
.
KETGliSEDIAAB TEXAGA FEKGOL4E TARAB.
.
I V
.
METOQE P 2 2 ~ L I T I k I ?. . .
A
.
WAKTU DAN TEMPAT PENEXTIAN. . .
B.
PENGUMPULAN DATA. . .
. . .
C
.
PENDEKATAN DAN PEMECAHAN MASALAH1
.
P e n d e k a t a n Masalah. . .
.
2.
Pemecahan Masalah. . .
D.
ASUMSI- ASUMSI . . . aHASIL DAN PEMBAHASAN
. . .
A
.
PENDEKATAN MASALAH. . . +
1
.
Daya Minimum P e n g o l a h a n Tanah. . .
2.
J u m l a h A l a t P a n g Dib'utuhkan. . . .
3.
K e s e m p a t a n Menyewakan T r a k t o r. . .
4.
B i a y a P e n g o l a h a n Tanah. . .
445
.
K r i t e r i a I n v e s t a s i. . .
45 B.
HASILARALISA. . .
47 1.
P e n g a m b i l a n K e p u t u s a n. . .
47 2.
P e m i l i h a n A l t e r n a t i f T e r b a i k. . . .
4 9 7.
A n a l i s a S e n s i t i v i t a s. . .
5
6Balanan V I