Objektif am : Memahami dan mempelajari jenis – jenis sistem pengudaraan serta

(1)

Disediakan oleh ; Nadzrie Ahmad dan Nor Izzah Abd Aziz . Polimas /2001

PENGUDARAAN

Objektif am : Memahami dan mempelajari jenis – jenis sistem pengudaraan serta perbezaan kos bagi setiap jenis sistem pengudaraan di dalam sebuah

bangunan.

Objektif khusus : Di akhir unit ini anda sepatutnya dapat :

 Menyatakan definisi sebenar sistem pengudaraan.

 Menyenaraikan jenis-jenis sistem pengudaraan

 Menerangkan perbezaan bagi setiap jenis sistem pengudaraan

 Melakarkan secara ringkas bagi setiap sistem pengudaraan yang dipelajari.

 Menyenaraikan perbezaan kos bagi setiap jenis sistem pengudaraan.

UNIT 4

JENIS-JENIS

_SISTEM

(2)

4.0 Pengenalan

INPUT

Bayangkan yang anda tinggal disebuah rumah yang hanya ada pintu sahaja untuk keluar masuk. Apa perasaan anda ?... Rimas? Gembira? Sedih? Panas ?

Jadi apa yang anda perlukan untuk anda tinggal selesa dalam sebuah rumah ?... Adakan bukaan-bukaan pada rumah tersebut.

(3)

4.1 Jenis

–

jenis Sistem Pengudaraan

Terdapat 2 jenis utama sistem pengudaraan:

4.1.1 Kaedah pengudaraan Alir Masuk Semulajadi dan Alir Keluar Semulajadi.

Kaedah ini menggunakan seratus peratus sistem pengudaraan secara semulajadi. Dengan pengudaraan semulajadi masalah bising, pencemaran udara serta ketinggian bangunan perlu diambil kira sekiranya menggunakan kaedah ini.

Kaedah ini terbahagi kepada 3 cara iaitu : - Tekanan Udara

- Tekanan Stack ( Stack effect ) - Kedua-duanya

Masih ingat lagi takrifan bagi pengudaraan ?..

Pengudaraan Semulajadi

sistem ini tidak memerlukan sistem kawalan yang tertentu, ia cuma bergantung kepada pergerakan udara dan juga perbezaan suhu dalam dan luar bangunan.

1

Pengudaraan Mekanikal

sistem ini mempunyai sistem kawalan yang khusus untuk memgawal pergerakan udara dan kadar pengudaran yang diperlukan.

(4)

Rajah 4.1 Tekanan Udara

Rajah 4.1 menunjukkan Kaedah pengudaraan Alir Masuk Semulajadi dan Alir Keluar Semulajadi secara tekanan udara Berlaku apabila terjadinya perbezaan tekanan bagi udara di dalam dan di luar bangunan. Udara akan bergerak dari zon tekanan tinggi ke zon tekanan rendah. Lagi tinggi kadar kelajuan angin akan lebih ketara lagi perbezaan tekanan udara tersebut. Contohnya pengudaraan melalui tingkap, bukaan pada bumbung atau dinding.

Rajah 4.2 menunjukkan menunjukkan Kaedah pengudaraan Alir Masuk Semulajadi dan Alir Keluar Semulajadi secara tekanan stack Berlaku apabila pergerakan udara berlaku disebabkan oleh kesan stack. Kesan stack pula berlaku apabila wujud perbezaan suhu udara di dalam dan di luar bangunan. Udara panas dalam bangunan akan cuba naik keatas iaitu kearas siling atau bumbung yang ada bukaan dan akan digantiakan oleh udara sejuk dari luar bangunan. Kadar pergerakan udara bergantung kepada :

a) Perbezaan suhu b) Ketinggian ruang

(5)

Rajah 4.2 Kesan Stack

Rajah 4.3 Kaedah tekanan udara dan tekanan stack Rajah 4.3 menunjukkan menunjukkan

(6)

4.1.2 Kaedah pengudaraan Alir Masuk Semulajadi dan Alir Keluar Mekanikal.

Cara ini menggunakan alir masuk udara keruang dengan menggunakan bukaan atau tingkap. Bagi alir keluar udara didalam ruang tersebut mengggunakan kipas sedutan (exhaust fan ). Contohnya ialah tandas dan ruang dapur bagi rumah kediaman seperti pada rajah 4.4

Rajah 4.4 Alir Masuk Semulajadi dan Alir Keluar Mekanikal.

4.1.3 Kaedah pengudaraan Alir Masuk Mekanikal dan Alir Keluar Semulajadi

Sistem ini mengandungi satu atau lebih kipas ( selalunya jenis propeller) diletakkan 1.8m tinggi dari aras lantai didinding luar. Udara didalam ruang akan keluar melalui saluran udara yang telah disediakan. Contohnya ialah basement, kilang dan bilik boiler. Pada rajah 4.5 menunjukkan pengudaraan sebuah klinik.

(7)

4.1.4 Kaedah pengudaraan Alir Masuk Mekanikal dan Alir Keluar Mekanikal

Proses alir masuk dan alir keluar udara bagi sesuatu ruang adalah secara mekanikal. Di dalam sistem ini pengawalan dapat dibuat terhadap pengudaraan pada ruang tersebut. Selalu digunakan bagi ruang yang menghadapi masalah pengudaraan contohnya restoren, dapur, dewan dan tempat yang terdapat ramai orang merokok dan memerlukan kadar pertukaran udara yang cepat. Rajah 4.6 menunjukkan sistem pengudaraan alir masuk mekanikal dan alir keluar mekanikal pada ruang pejabat dan hospital.

(8)

AKTIVITI 4a

ANDA YAKIN DENGAN CADANGAN ANDA ?...

SILA RUJUK DENGAN PENSYARAH ANDA UNTUK MENDAPAT MAKLUM BALAS SETERUSNYA...

(9)

4.2 Perbezaan kos bagi 4 kaedah sistem pengudaraan

Perbezaan kos bagi 4 kaedah sistem pengudaraan adalah seperti pada jadual 4.1

KOS

ALIR MASUK SEMULAJADI ALIR KELUAR SEMULAJADI

ALIR MASUK SEMULAJADI ALIR KELUAR MEKANIKAL

Pemasangan Kos pemasangan yang rendah

kerana tidak memerlukan

pemasangan alatan tambahan

Kos pemasangan yang lebih tinggi

tetapi lebih rendah dari sistem alir

masuk mekanikal dan alir keluar

mekanikal kerana memerlukan

pemasangan alatan tambahan

Penyelenggaraan Tiada kos penyelenggaraan Kos penyelenggaraan rendah

berbanding sistem alir masuk

mekanikal dan alir keluar

mekanikal

Operasi Kos operasi yang rendah Kos operasi yang rendah

mekanikal

(10)

4.2 Perbezaan kos bagi 4 kaedah sistem pengudaraan (sambung)

KOS

Pemasangan Kos pemasangan yang lebih

tinggi tetapi lebih rendah dari

sistem alir masuk mekanikal dan

alir keluar mekanikal kerana

memerlukan pemasangan alatan

tambahan

Kos pemasangan tinggi kerana

memerlukan pemasangan alatan

tambahan.

Penyelenggaraan Kos penyelenggaraan rendah

mekanikal

Kos penyelenggaraan yang tinggi

Operasi Kos operasi yang rendah

mekanikal

Kos operasi yang tinggi

(11)

AKTIVITI PELAJAR

UJIKAN KEFAHAMAN ANDA TERLEBIH DAHULU SEBELUM MENERUSKAN KE UNIT YANG BERIKUT...

SILA SEMAK JAWAPAN ANDA PADA MAKLUM BALAS DI HALAMAN BERIKUTNYA...

AKTIVITI 4b

 Pelajar dibahagikan kepada beberapa kumpulan dan dikehendaki mengadakan

lawatan ke bengkel dan pejabat yang terdapat di dalam kawasan Politeknik.

 Setiap kumpulan akan melawat ke lokasi yang berbeza.

 Pelajar dikehendaki mengisi menjawab soalan pada kertas soalan yang telah

(12)

AKTIVITI 4a

Lokasi lawatan : __________________________________

1. Nama ahli kumpulan : a) _____________________________________

b)______________________________________

c) ______________________________________

d) ______________________________________

2. Jenis sistem pengudaraan yang terdapat :

RUANG PEJABAT BENGKEL

3. Senaraikan alatan – alatan yang digunakan bagi setiap jenis sistem pengudaraan yang diatas.

(13)

Disediakan oleh ; Nadzrie Ahmad dan Nor Izzah Abd Aziz . Polimas /2001 3. Senaraikan alatan – alatan yang digunakan bagi setiap jenis sistem pengudaraan yang diatas. (sambung)

b. Jenis sistem pengudaraan Alatan yang digunakan

c. Jenis sistem pengudaraan Alatan yang digunakan

(14)

AKTIVITI 4c

 Berikut adalah senarai alatan – alatan perkhidmatan bangunan yang digunakan didalam sistem pengudaraan.

 Tuliskan nama alatan yang disenaraikan pada ruang sistem pengudaraan yang

sesuai.

Kipas penyedut ( exhaust fan ) Kipas siling

Bukaan (louvers) Pembaur bekalan

Tingkap Sistem sesalur

Pintu Sistem penyaman udara

Lubang Udara Lampu Kalimantang

Sistem Pengudaraan Semulajadi Sistem Pengudaraan Mekanikal

(15)

Disediakan oleh ; Nadzrie Ahmad dan Nor Izzah Abd Aziz . Polimas /2001 Jika ‘YA’ Sila semak jawapan anda pada maklumbalas di muka surat

berikutnya.

MAKLUM BALAS 4c

Sistem Pengudaraan Semulajadi Sistem Pengudaraan Mekanikal

 TINGKAP

 BUKAAN (LOUVERS)  PINTU

 LUBANG UDARA

 KIPAS PENYEDUT  SISTEM PENYAMAN

UDARA

 PEMBAUR BEKALAN  SISTEM SESALUR  KIPAS SILING

TAHNIAH !!!!!!!!

Maklumbalas ini juga boleh dijadikan rujukan bagi aktiviti 4a.

(16)

PENILAIAN KENDIRI

1. Terangkan dengan ringkas mengapa sistem pengudaraan penting bagi sesebuah

ruang atau bangunan.

_____________________________________________________________________

2. Nyatakan perbezaan diantara sistem pengudaraan mekanikal dan sistem

pengudaraan semulajadi.

a)________________________________________________

b)________________________________________________

c) ________________________________________________

d) ________________________________________________

3. Senaraikan 4 kaedah sistem pengudaraan bagi sesebuah ruang bangunan.

a)________________________________________________

b)________________________________________________

c) ________________________________________________

d) ________________________________________________

3. Berikan perbezan kos dari segi pemasangan, penyelenggaraan dan operasi bagi 4

(17)

SEKIRANYA ANDA TELAH YAKIN DENGAN JAWAPAN YANG DIBERIKAN SILA SEMAK PADA MAKLUM BALAS YANG DIBERIKAN PADA MUKASURAT BERIKUTNYA...

MAKLUM BALAS UJIAN KENDIRI

1. Terangkan dengan ringkas mengapa sistem pengudaraan penting bagi sesebuah ruang atau bangunan. ( Jawapan pada 4.0 )

2. Nyatakan perbezaan diantara sistem pengudaraan mekanikal dan sistem

pengudaraan semulajadi. ( Jawapan pada 4.1 )

3. Senaraikan 4 kaedah sistem pengudaraan bagi sesebuah ruang bangunan.

( Jawapan pada 4.1.1 , 4.1.2, 4.1.3 dan 4.1.4 )

4. Berikan perbezan kos dari segi pemasangan, penyelenggaraan dan operasi bagi 4 kaedah pengudaraan yang dinyatakan pada soalan 3 di atas. ( Jawapan pada 4.2)

TAHNIAH...