Proposing a Model of Co-Creative Participation in Tourism Market
Ali Reza Irani
*Corresponding author, Ph.D., Department of Business Management & Marketing, Kish International Campus of Tehran University, Kish, Iran. E-mail: ar.irani@ut.ac.ir
Ali Akbar Farhangi
Prof., Department of Management, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran. E-mail: aafarhangi@ut.ac.ir
Mohammad Reza Mehregan
Prof., Department of Management, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran. E-mail: mehregan@ut.ac.ir
Sepideh Irani
Ph.D. Candidate, Department of Media Management, Kish International Campus of Tehran University, Kish, Iran. E-mail: s_irani@ut.ac.ir
Abstract Objective
There is a growing interest in the customers’ innovation in the realm of tourism studies.
In the new global business ecosystem where individuals, organizations, governments and economy work together as an integrated network, we need a new innovation model. The model should be set at a level in which internal, external, cooperative and co-creative ideas can converge to create organizational values and sharing those values. Considering the active participation of the regional opponents in the world tourism industry, there is a need to an efficient multi-faceted model for co creative innovation in order to encourage the use of reasonable strategies in tourism industry in Iran which can lead to the development of tourism. One can lower the risk and decrease the costs of exploiting tourism programs through identifying different partnerships affective in the co-creative process. Hence, the main concern of the present study is to identify the consumers’
cooperation types in co-creative activities and their probable effects on tourism industry.
Methodology
The present study is a fundamental qualitative research. Grounded theory was used to extract theory out of the data. Deep semi-structured interviews, observation and documentary research were used as data collection procedures. The two groups of tourists and experts were interviewed in Iran and Europe tourism sites. The researchers used library and internet resources suh as books, articles, and case studies to complete the theoretical basis and used interview, asking for tourists and experts’ opinions to determine the desirable criteria. A sample size of 8 individuals was selected through non- random theoric sampling. Max QDE software was used to analyze the data and form
Findings
The researchers reported two types of partnership for the customers namely, explicit and implicit and two partnership objectives for the tourists. Customers’ partnership in co- creative tourism activities are classified into four categories of: explicit-cocreative, explicit-sharing, implicit-cocreative, and implicit-sharing.
Conclusion
The results showed that tourists can take part in cocreative activities within tourism organizations and companies in four different partnership types. Cocreative partnership characteristic allow customers’ involvement during the production time of the tourism product. The objective of explicit cocreative partnership is to create experiences or knowledge for tourists which includes brainstorming and co-thinking. Comparing the information of the customers among the companies at the same level can lead to creation of explicit ideas. Tourism companies, in explicit sharing, attempt to attract explicit partnership in order to share experiences or knowledge. Therefore, tourists are informed of their involvement in experience or knowledge sharing activities. Such partnership includes interview and sharing of ideas. Tourism companies furtively attract tourists’
partnership in implicit cocreative partnership in order to create experiences or knowledge.
Cultural and impalpable programs are some instances of such partnership type. Finally, regarding implicit sharing partnership, we can consider visual programs and sharing activities among the characteristic of such partnership type.
Keywords: Co-Creation, Experience, Participation, Sharing, Tourism.
DOI: 10.22059/jibm.2018.249026.2894
Received: January 05, 2018; Accepted: July 27, 2018
© Faculty of Management, University of Tehran ---
Journal of Business Management, 2018, Vol. 10, No.4, pp. 889-904
Citation: Irani, A.R., Farhangi, A.A., Mehregan, M.R., Irani, S. (2018). Proposing a Model of Co- Creative Participation in Tourism Market. Journal of Business Management, 10(4), 889-904.
(in Persian)
يناريا اضريلع
،لوئسم هدنسیون * یبایرازاب تیریدم ـ یناگرزاب تیریدم یصصخت یرتکد
، نیب سیدرپ .ناریا ،نارهت ،نارهت هاگشناد شیک یللملا
:همانایار
ar.irani@ut.ac.ir
يگنهرف ربکا يلع تیریدم هدکشناد ،تیریدم هورگ داتسا :همانایار .ناریا ،نارهت ،نارهت هاگشناد
aafarhangi@ut.ac.ir
ناگرهم اضردمحم :همانایار .ناریا ،نارهت ،نارهت هاگشناد تیریدم هدکشناد ،تیریدم هورگ داتسا
mehregan@ut.ac.ir
يناريا هديپس تیریدم یصصخت یرتکد یوجشناد هناسر
، نیب سیدرپ
،نارهت ،نارهت هاگشناد شیک یللملا :همانایار .ناریا
s_irani@ut.ac.ir
هدیکچ :فده نآ ءزج یرگشدرگ تعنص ،یتامدخ عیانص نیب هک تسا یتلاوصحم زا هتسد
هب لیلد هژیو هاگیاج زا ،ییازدمآرد تیهام رد یا
رادروخرب یناهج یاهرازاب مه یژتارتسا .تسا
شم هدیا اب قباطم یرگشدرگ تامدخ دیلوت رب یراذگریثأت اب ینیرفآ کرش ،نایرت
ت ب ار اه ه
هتسب دیرخ یوس هب ار اهرگشدرگ و هناروآون یتباقر تلاوصحم دیلوت یوس یم تیاده باذج یاه
شهوژپ .دنک نیشیپ یاه
هب هدمع روط
هدرک هدافتسا یلماوع زا تکراشم عاونا یانبم رب هک دنا
مه یاه هدشن نییبت ینیرفآ .دنا
:شور رد شیپ هلاقم ور و شهوژپ بلاق رد تکراشم عاونا ،یداینب
مه یاه هعلاطم یروئت ددنارگ شور اب یرگشدرگ رازاب رد هنانیرفآ
تسا هدش .
هتفاي :اه شسرپ اه همین ی هتفای راتخاس یا
ود بیکرت زا هتفرگرب ، وگلا
مه یلصا ی حرطم ،شهوژپ شسرپ اب قباطم و ینیرفآ
دش و
هبحاصم قیمع یاه ی ارگشدرگ هورگ ود اب ن
رد ناگربخ و ماجنا ناهج یرگشدرگ هقطنم ود
تفرگ . خساپ دنهد ه اه هنومن قیرط زا یریگ
هبحاصم یور و دندش باختنا کیروئت یفداصتریغ ماجنا لیلحت و یراذگدک اه
دش .
هجيتن :یريگ کارتشا هب فده اب هک دراد دوجو ناهنپ و راکشآ تکراشم عون ود داد ناشن جیاتن هبرجت شنیرفآ و یراذگ
شناد و اه ،
فرصم تکراشم تیلاعف رد ار ناگدننک
مه یاه یم لیهست ینیرفآ .دننک
هژاوديلک اه : هب کارتشا مه ،تکراشم ،یرگشدرگ ،هبرجت ،یراذگ .ینیرفآ
:دانتسا ؛اضریلع ،یناریا ،یناریا ؛اضردمحم ،ناگرهم ؛ربکا یلع ،یگنهرف
هدیپس ( 7931 .) هئارا وگلا ی رازاب رد هنانیرفآ مه تکراشم
درگ یرگش یناگرزاب تیریدم همانلصف . ،
71 ( 4 ،) 883 - 314 .
--- همانلصف تیریدم یناگرزاب ، 7931 ود ، ر ه 71 ، هرامش 4
، .صص 883 - 314
10.22059/jibm.2018.249026.2894 DOI:
رد ی تفا : 71 / 71 / 7931 ، ذپ ی شر : 11 / 11 / 7931
نارهت هاگشناد تیریدم هدکشناد©
همدقم هب یگزات یروآون مه ینیرفآ یعون هک7
عبنم یساسا تیزم یتباقر هب یم رامش دور
، نایم بسک اهراکو تیبوبحم هب
تسد هدروآ
ینیار( تسا ،2
2171 )؛
نآ تکرش هک نانچ وگل دننام یراجت گرزب و ورشیپ یاه
نمکه و خمس ،رویلوا(
،9
2111
،) سکابراتسا
یماوسامار(
،4
2113 ) و کیان و(
1گنو ، 2171 ) هب زا هنلااعف تروص دنیارف
مه عامتجا و ینیرفآ یمدرم یاه
یژتارتسا رد یاه
یارب ،ناشتلاوصحم هعسوت هرکاذم
میقتسم اب فرصم ناگدننک هب روظنم دیلوت هدیا اه ی دیدج
، هدافتسا یم دننک یماوسامار(
ترلاییوگ و ،1
2171 .)
رد رتشیب وگلا هک ییاه یگزات هب
م تاعلاطم رد مه هب طوبر
ینیرفآ نوناک رد هتفرگ رارق هجوت
دنا عاونا هکنآ رب هولاع ،
مه یسررب کیکفت هب ینیرفآ هدشن
، رد ریگرد لماوع همه دنیارف
زین تسج وجو تسا هدشن و
رد یخرب وگلا دننام اه وگلا ی
همانرب راتفر هیرظن هدش یزیر
نزجآ(1
،8
7337 نآ هب هک ) وگلا
3مت ی یم مه
،سیوید( دنیوگ وشروو و یزاگاب
،71
7383 ؛
نزجآ و نیابشیف ،77
7311 عوضوم هب ،دودحم درکیور و یشرگن رایسب تیهام اب ،) .تسا هدش هتخادرپ
ب ه عون ود یلک روط
لأخ رد یدربراک و کیروئت وگلا
مه یروآون یاه رد .دراد دوجو ینیرفآ
هلئسم لأخ کیروئت
، شهوژپ اه دوجوم ی بلغا
زا
یاهریغتم و لماوع وگلا
ی درک هدافتساTPB
ه دنا رد دوجوم لماوع تیدودحم هب وس کی زا هک وگلا
هدشن ینادنچ هجوت
تکراشم عاونا یانبم رب رگید یوس زا و تسا مه یاه
دشن نییبت ینیرفآ ه
دنا رد . هلئسم لأخ رب زین یدربراک ساسا
نیرخآ
داصتقا یناهج عمجم شرازگ رظن زا ناریا ،
یروآون یناهج صخاش نایم
747 روشک
،ناهج هبتر رد 711 هتفرگ رارق و
رد
اب هسیاقم ریاس
ناهج یاهروشک
، داجیا رد ناریا درکلمع یروآون
و تباقر یناهج یریذپ ریز ،
حطس ا هدش یبایزرا هعسوت .تس
هاگیاج ناتسبرع هک تسا یلاح رد نیا 49
ع تاراما ، هاگیاج هدحتم یبر
41 هاگیاج رطق ، 11
هاگیاج هیکرت ، 18
هاگیاج دنه ،
87 هاگیاج رصم و 711
داد صاصتخا دوخ هب ار ه
دنا اهروشک نیا هکنآ لاح ، مه
یابقر و کیدزن یاهروشک تسرهف رد
هقطنم و دنراد رارق ناریا یا مه
ناهج ریذپرگشدرگ یاهروشک تسرهف رد دنتسه
و چنیو و نیونل ،اتاد(
تنسنی ،72
2171 .)
مشچ دنس نتم رد زادنا
21 هلاس روشک رد ، و یگنهرف ثاریم هعسوت شخب یرگشدرگ
ناریا هب ،
« بسانم مهس نتفرگ
نیب یرگشدرگ رازاب زا یللملا
» هراشا رد اما ،هدش هراب
یاهدربهار یرگشدرگ هزوح
ب یار هناروآون تکراشم زا هدافتسا
مه و نارگشدرگ اهنآ ینیرفآ
چیه یتبحص ن ،ییاراد و داصتقا روما ترازو یمسر تیاس( تسا هدش 7934
: 9 .) ساسا رب
یناهج یاهرامآ
، تباقر شخب رد ناریا نیب یرگشدرگ یریذپ
747 هبتر رد ناهج روشک 31
هیکرت هک یلاح رد ،دراد رارق
هبتر رد 44 هبتر رد رطق ، 49
هبتر رد هدحتم یبرع تاراما ، 24
هبتر رد ناتسبرع ، 14
ر رد دنه ، هبت
12 هبتر رد رصم و 89
هتفرگ رارق دنا
داصتقا یناهج عمجم(
،79
2171 .)
هسیاقم هعلاطم رد نارگشهوژپ یا
نیب دنه و ناریا
، تصرف هلمج زا اه
ار دنه رد یرگشدرگ یور شیپ دوجوم ی
هدیا شنیرفآ اه
یرگشدرگ یبایرازاب رد دیدج ی نایب
درک ه دنا میهاربا(
یقت و رواخس ،هداز
74هداز ، 179 2 ).
هسیاقم هعلاطم رد یا
ــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. Co-Creation Innovation 2. Riney
3. Oliver, Samakh, Heckmann 4. Ramaswamy
5. Wong
6. Ramaswamy & Gouillart
7. Theory of Planned Behavior (TPB Model)
8. Ajzen
9. Technology Acceptance Model (TAM Model) 10. Davis, Bagozzi P. & Warshaw
11. Fishbein & Ajzen
12. Dutta, Lanvin, Wunsch-Vincent 13. World Economic Forum
14. Ebrahimzadeh, Sakhavar, Taghizadeh
نیب هک یرگید روشک ود
هدیا شنیرفآ ،تسا هدش ماجنا اکیرمآ و ناریا اه
ِیرگشدرگ یبایرازاب رد دیدج ی ب زین اکیرمآ
ه
مهم تصرف ناونع نوناک رد
میهاربا( تسا هتفرگ رارق هجوت یرای و هداز
،7
2179 : 24 هک یتروص رد ،) هب
رد مهم لماع نیا
دنا هب ناریا هزا
ریاس ناهج ریذپرگشدرگ یاهروشک
، کیژتارتسا تصرف ناونع هب تیمها
تسا هدشن هداد شهوژپ رد .
اه ی
،هدش رشتنم ناریا یرگشدرگ عوضوم اب هک یرگید ان
گنهامه ی نایم مدرم لحم ی و تکراشم کدنا مدرم رد رگشدرگ ی
،
فعض زا یکی اه
و یروصنم ،دیس( تسا هدش نایب ناریا رد یرگشدرگ مهم ی یاهبیاج
،2
2179 .)
جیاتن رانک رد اهرامآ نیا مامت هب
زا هدمآ تسد شهوژپ
اه ات هک دراد نآ زا تیاکح ،یرگشدرگ هنیمز رد هدش ماجنا ی
لیسناتپ زا هدافتسا هب ناریا رد نونک اه
مه رد دوجوم ی فرصم ینیرفآ
ناگدننک ینادنچ تیمها هدشن هداد
فعض نیا و تسا
ب رد یراتخاس ه
راک دربن ن یروآون اه لأخ ناونع هب ،نیون ی یدربراک
رد یسررب رضاح شهوژپ .دش دهاوخ
نارگشهوژپ یخرب دندقتعم
نیرتهب هار لح اه ی
،هناروآون رد
لخاد تکرش اه هتفهن تسین
، هکلب رد رایتخا
فرصم ناگدننک رارق
رلکنب( دراد ،9
2111 یسررب .) اه
ی ریخا ماجنا هدش رد دحاو تاعلاطا تسیمونوکا
تسیمونوکا(
تینوی سنجیلتنیا ،4
2179 ) ناشن یم دهد فرصم ناگدننک هب روط هدنیازف یا رد لاح لیدبت ندش هب عبانم مهم یروآون رد
مامت و قطانم عیانص و رد هزادنا اه ی فلتخم یتکرش دنتسه
.
رد هزورما شهوژپ هزوح
اه ی
،یرگشدرگ دهاش
هقلاع ور هب هنیمز رد یدشر یروآون
فرصم دننک یهنیج( میتسه ناگ ،1
2172 نیوتیل .) و
ناراکمه ش اعدا یم دننک هک تیمها یروآون هب هجوت نارگشدرگ
یارب تیقفوم یژتارتسا یبایرازاب
یرگشدرگ و
رب دیکأت أت تیمها ی ناهد دی ناهد هب یارب ،ناروآون تعرس
ندیشخب هب
شریذپ تلاوصحم و
تامدخ ج دید
زا قیرط رازاب عیسو مزلا رت تیل( تسا تیمسادلگ و راک ،نیو ،1
2117 رد .) سوکا متسی دج دی بسک ناهج راکو ی ،دارفا نآ رد هک
نامزاس اه تلود ، اه داصتقا و
، مه یگ ب ه تروص هتسباو و هکبش دمآرد رگیدکی هب
ه دنا وگلا هب ام ، ی
روآون ی دج دی زاین میراد .
نیا اب وگلا دی ور ی دشاب یحطس ا ،نآ رد هک
هدی اه ی ،یلخاد جراخ
،ی ه راکم مه و هنا دنناوتب هنانیرفآ ارب
ی ا داجی شزرا
نامزاس ی و هب تشاذگ کارتشا یمیرت و نوسلوا ،یل( دنوش ارگمه اهنآ ن
،1
2172 .)
یم ناشن اهرامآ یناهج یرگشدرگ نارفاسم دادعت دهد
زا8
114 لاس رد رگشدرگ نویلیم 2111
و درایلیم کی هب 291
لاس رد رفن نویلیم 2171
آرد .تسا هدیسر زا زین مسیروت تعنص یناهج یاهدم
431 لاس رد رلاد درایلیم 2111
هب 7221
لاس رد رلاد درایلیم 2171
( تسا هدیسر یناهج کناب
، 2171 قطنم یابقر دوجو هب هجوت اب .) ه
هدمع مهس هنلااعف هک یا یا
لاغشا ار ناهج یرگشدرگ تعنص رازاب زا هدرک
دنا کی یحارط هنیمز رد مادقا ، وگلا
یروآون هب یهجو دنچ یهاگن اب دمآراک ی
مه ،ناریا یرگشدرگ تعنص رد هنیزه مک یژتارتسا نیا زا هدافتسا قنور یارب ،ینیرفآ یعون هلزنم هب
تباقر مازلا ی
، یم دناوت
تأ ث ری تکراشم عاونا ییاسانش اب .دشاب هتشاد مهم تعنص نیا هعسوت رد ییازسب نایرج رد هک ییاه
دنیارف ه م شقن ینیرفآ
دنراد یم ، ناوت شهاک نمض هنیزه و کسیر
اه همانرب ییارجا ی اه
یرگشدرگ ی
، همانرب ماجنا هنیمز نیا رد یبسانم یزیر
نیا زا .داد یلصا شسرپ ور
شهوژپ نیا م هنوگ هدش حرط فرصم تکراشم هک تسا
تیلاعف رد ناگدننک مه یاه
یرفآ ین دنچ
ــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. Ebrahimzadeh & Yari 2. Sayyed, Mansoori, Jaybhaye 3. Benkler
4. Economist Intelligence Unit
5. Geunhee
6. Litvin, Kar & Goldsmith 7. Lee, Olson & Trimi 8. International tourist arrivals
تسا عون و
یدربراک ظاحل هب شسرپ نیا هب خساپ یارب ؟دراد یرگشدرگ تعنص یارب یتبثم تاریثأت و جیاتن هچ
، نمض
مه تایبدا رورم شلات ،ینیرفآ
تسا هدش وگلا
فرصم تکراشم عاونا یارب یبسانم ی تیلاعف رد ناگدننک
ه مه یا ینیرفآ
.دوش یحارط هنیشیپ شهوژپ
رلفوت (7
7381 یم للادتسا ) دنک
هک هب مدرم یشرافس رد میقتسم روط تامدخ و اهلااک یزاس
یم فرصم هک ی تکراشم ،دننک
.دنراد هبان کیکفت زا تکرح لاح رد رصاعم هعماج ،وا رظن هب تسا موس جوم یوس هب فرصم و دیلوت یاج
نیا و کی هچراپ یزاس
ود روهظ یارب اهنآ هراب فرصم
رگدیلوت هدننک یم ناشن ار2
دهد ،رلفوت(
7381 زتیر ؛ نوسنگروج و ،9
2171 روموک ؛ ،4
2171 .)
رزتیر (1
2113 هزادنا ات هک دوب یتعنص بلاقنا نیا تسا دقتعم ) بلاقنا جوا رد یتح اما ،درک ادج مه زا ار فرصم و دیلوت یا
یتعنص
، ب زگره فرصم و دیلوت ه
اک روط هدوبن زیامتم رگیدکی زا لم ،زتیر( دنا
2113 .)
مه ینیرفآ هژاو اب هک فرصم
رگدیلوت هدننک یموهفم طابترا
شنیرفآ ،دراد کرتشم
شزرا طسوت تکرش و م یرتش
فیرعت یم یماوسامار و دلااهارپ( دوش ،1
2114 هب هک )فلا موهفم
یدیلک رد شنیرفآ هبرجت لیدبت تسا هدش .
اب نتشاد
فرصم گدننک و دنمورین نا روما رد هک لاعف
ریگرد
،دن شنیرفآ هبرجت اه ب ه یتنس روط ریثأت تحت
یعون ینوگرگد رارق
هتفرگ
،یماوسامار و دلااهارپ( تسا 2114
ات .)فلا نیمه لاس اه
،ریخا ی هبرجت اه ی یرگشدرگ
ًاتدمع یحارط یم
،دندش هدیرفآ
یم دندش و رارق دید ضرعم رد یم
دنتفرگ هب و اونع ن لوصا داصتقا داهنشیپ یبرجت یم
روملیگ و نیاپ( دندش ،1
7333 هزورما .)
رد دنیارف هبرجت ندراذگ رایتخا رد و نتفرگ رارق دید ضرعم رد اه
هب ، روط درتسگ ه یا دیدجت رظن هدش تیهام هک ارچ ،تسا
بسک ارگراکو هتشاد دوب یحطس و دن
و قیرط زا رد ارجا هب یدرف تیریدم یم
.دندمآ
مه آ ینیرف هب یاج تکرش ،اه زا دارفا هب ناونع هطقن نیزاغآ هبرجت یم یرادفرط دنک
رکد ند و تسروکنیب(
،8
2113 .)
هب ،نیاربانب تیمسر
نتخانش فرصم هدننک و یاهزاین وا یارب مه هبرجت ینیرفآ اه
و شزرا
،کرتشم هب هفیظو یرورض یارب
تکرش لیدبت اه تسا هدش
. دیکأت رب هبرجت رد گشدرگ یر و یبایرازاب
، ًاتبسن دیدج ناراکمه و زگنینج( تسا ،3
2113 .) زا
هاگدید
،یبایرازاب هبرجت
قافتا یصخش هک تسا اب یساسحا تیمها فیرعت لااب
یم دوش و قیرط زا فرصم تلاوصحم و
ب تامدخ ه تسد یم دیآ نمشریه و کوربلوه(
،71
7382 رد .) موهفم
،یرگشدرگ
« هبرجت اه
» ناشن هدنهد راتخاس دیچیپ ه هدوب
و زا هبرجت اه ی یگدنز هرمزور دش هدرمش زیامتم ه
دنا کم(
77لناک ، 7319 ییاهیم تنسکیچ ؛ ،72
7311 نهوک ؛ ،79
7313 .)
دیلوت یتقو یرگشدرگ رد و
رگیدکی هب فرصم یم
نسردنا( دندنویپ ،74
2111
،) نیا لعف و تلااعفنا هب لکش یریگ
هبرجت اه یدرف ی گربسوم( یرگشدرگ ،71
2119 ) هک رد لاح رضاح شنیرفآ زا شزرا
هب تسد دمآ ه دنا ، رجنم یم یون( دوش
ــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. Toffler
2. Prosumer (Producer + Consumer) 3. Ritzer, Jurgenson
4. Comor 5. Ritzer
6. Prahalad & Ramaswamy 7. Pine & Gilmore 8. Binkhorst & Den Dekker
9. Jennings & et al.
10. Holbrook & Hirschman 11. MacCannell
12. Csikszentmihalyi 13. Cohen
14. Andersson 15. Mossberg
رفوه
، سیلاهوب نیکلا و
،7
2174 وبدناس و رمراد ؛ ،2
2118 لکیامراک و رلتاک ؛ ،9
2171 ناگروم ؛ ، یچیر و یسوگول ،4
2171 ؛
میک کم و یچیر ، کیمرک
،1
2177 یچیر و گنات ؛ ،1
2177 یارب .) صیخشت لیسناتپ
شور رد دوجوم ه
ا یتکراشم ی
،روحمربراک شهوژپ
اه یحارط هب طوبرم ی رتارف دیاب
زا شور اه ی موسرم دننام هورگ اه ینوناک ی و
هبحاصم یاه ،یموهفم
لماکت دنبای یمیهافم.
دننام مه ینیرفآ و یارب یزاغآ ،کرتشم یحارط دیلک ندرک نشور
یحارط ب ه رارق هلیسو موادم نداد
یاهرازبا یحارط رد تسد راک نارب ییاهن دنتسه مهم هک نیا شخب نیرت دنیارف
یم بوسحم .دوش
رد لاح رضاح مه ینیرفآ
رد رتشیب دننام یروهظون یاهریسم
« یروآون یعامتجا
»
،تسا هدش رادیدپ اوتحم
طسوت دیلوت ربراک هدش
و یحارط ب ه تروص
عبنم یم ماجنا زاب دوش
و هنومن اه ی یعقاو هک یگدنز زا ب
ه فرح روط ه یا ط یحار دش ه دنا عورش لاح رد و یریگدای
یخرب
سرد اه ی یم هئارا ،دنتسه دنمشزرا زرپاتسا و زردناس( دوش
،1
2118 .)
یحارط یم ار کرتشم ناوت
هب ناونع کی
،یراکمه رف
ا دنی ب موادم ه روظنم ندروآ ره هزور مدرم رانک رد هفرح یا اه ی
یحارط یارب ادیپ ندرک هدیا اه ی دیدج و رتهب یارب یگدنز هرمزور فیرعت تکرش نیاربانب .درک اه
کی شقن ط شیپ زا یحار
یارب ار یدمعت هدش مدرم
فیرعت یداع یم
هک دننک رد نآ
« متسیس لماع اه
» ینیزنام(
،8
2111 ای )
« یاهرازبا ینارذگشوخ
»
،زردناس(
2111 ) لاعف یم اهنآ هب و دوش تیلباق
لماعت اب رگیدکی رد شنیرفآ میهافم
،دیدج رط یحا اه ی کرتشم و تخاس
هدیا اه ی دوجوم و رد لاح اب لوحت تیقلاخ یم ار هوبنا رتبدل( دهد
،3
2118 .)
زا اجنآ هک تباقر رد لاح شیازفا و هیشاح دوس ور هب
،تسا شهاک ناریدم
یمن دنناوت فادها رب ار دوخ هیاپ
میهافم
یتنس دننام هنیزه اه
، لوصحم و تیفیک دنیارف
، تعرس و شخبرثا ی انب دننک . هب روظنم تظفاحم هرود زا
رد لاح
،دیدج لوحت
ناریدم دیاب هب عبانم لابند دیدج
یروآون و یماوسامار و دلااهارپ( دنشاب تیقلاخ ،71
2114 .)ب رد دنیارف شنیرفآ فراعتم
،شزرا تکرش اه و فرصم ناگدننک شقن اه ی تسسگ ه یا دیلوت رد و فرصم دنتشاد . تلاوصحم و
تامدخ یاراد دندوب شزرا
و اهرازاب نیا زا ار شزرا هدننکدیلوت فرط
هب فرصم یوس هلدابم هدننک
یم دندرک
؛ رد اما مه
،ینیرفآ نیا توافت اه زا نیب
یم دور . مه ینیرفآ
« ییایوپ یدیدج ار قیرط زا ریگرد ندش میقتسم نایرتشم رد دیلوت ای عیزوت نورد ،شزرا بار
هط هدننکدیلوت
،یرتشم اب یم
رفآ دنی
» مارادناس و نزیرف ،لبمک(
،77
7333 .) فرصم ناگدننک هب روط دنیازف ه یا رد ره
،دروم ود ینعی
مه
شزرا فیرعت و
شنیرفآ مه .دنریگرد شزرا
مه فرصم هبرجت ینیرفآ
،هدننک هیاپ و ساسا شزرا یم بوسحم دوش
. ب ه نایب
،رگید نیرتشیب رییغت یساسا
،هداد خر لاقتنا رد شقن فرصم هدننک زا هک تسا هب اوزنا
،طابترا یوس زا
یب هب یربخ یوس
و یهاگآ زا .تسا هدرک تکرح تیلاعف یوس هب لاعفنا ریثأت
نیا فرصم هدننک دیدج رصع رد
هدودحم یسرتسد ب ه
،تاعلاطا
هاگدید
،یناهج
،هکبش هبرجت ییارگ و تیلاعف
، راکشآ ،یماوسامار و دلااهارپ( تسا 2114
.)ب
وگل هورگ اب
دافتسا ه زا تنرتنیا یارب ییاسانش و عمجت قاتشم نایرتشم نیرت هب
روظنم یحارط و شورف کمک رترثؤم
یم دریگ (
72فاه ، 2111 .) متسیس لماع سکونیل
، زا یکی لاوصحم ت مه ینیرفآ هدش تسا اریز ؛ کی مرن رازفا عبنم زاب تسا
ــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. Neuhofer, Buhalis & Ladkin 2. Darmer & Sundbo
3. Cutler & Carmichael 4. Morgan, Lugosi & Ritchie 5. Kim, Ritchie & McCormick 6. Tung & Ritchie
7. Sanders, Stappers 8. Manzini
9. Leadbeater
10. Prahalad & Ramaswamy 11. Kambil, Friesen, & Sundaram 12. Hof
و نارازه ربراک و همانرب سیون یم دنناوت یگژیو اه ی متسیس لماع نآ لبمک( دنهد اقترا ار ناراکمه و
، 7333 .) پیاکسا هب
هزاجا مدرم یم
سامت ،دهد اه
ی اب ینفلت تیفیک ار یرتهب زا
قیرط دننک رارقرب تنرتنیا .
یماگنه هک
،ناربراک ا ار پیاکس
نشور یم
،دننک هب روط راکدوخ تردق فاضا ه رتویپماک و لاصتا هب تنرتنیا ار دوخ هب هکبش ضرق پیاکسا یم
د
،دنه ات زا
عبانم یعمج ریسم یارب سامت
اه ی ناربراک رگید دنک هدافتسا .
هک یزیچ همه
،دراد زاین پیاکسا لیامت
ناربراک هب شا کارت
تسا نتشاذگ (
،فاه 2111 .) یکیو ایدپ همانشناد ناگیار ی هک تسا 1 / 7 نویلیم یدورو لکشتم ناسانشراک زا بلطواد
اب
71 نابز رد رسارس و دراد ناهج 1
نویلیم رفن ره هام زا دیدزاب نآ یم
دننک ( ،فاه 2111 .) یب ییا یارب7
طبار دنسپربراک رد
یرازاب هک مدرم تسرهف دوخ ار یم
،دنسیون یاهاضف ار ینف مهارف یم دنک
؛ سپس دنیارف هلدابم لیمکت ار هدرک
و م ی دناوت
ره ار یسک رب ساسا تیلباق نانیمطا شدوخ هب ناونع کی رب ،هدنشورف دنک دروآ
.
مه اب طبترم دوجوم تایبدا رد کبس توافت ،فیرعت دوبمک اب اهرگشهوژپ ،ینیرفآ
اه مه عاونا و تکرش هک ینیرفآ
اه
ًاریخا هب بور ،دنتسه نآ لابند ه
دش ور ه دنا ( میولپ ،2
2171 رولا .) تکرش هب کمک فده اب9
نییعت یارب اه رد بسانم کبس
بس تشه ،تکرش ره صتخم یراک هنیمز فلتخم ک
، ییاهن لماش )دیلوت لیمکت( لوصحم یزاس
؛ لوصحم هعسوت و یحارط
)ربهر ناربراک( دیدج
؛ )یرتشم دروخزاب( دوجوم لوصحم یراگزاس
؛ یشرافس حطس رد یزاس هوبنا
؛ هدوشگ راکفا یزاس
هدیا لوصحم هعسوت و یحارط و هعماج زادرپ
؛ دیدج تامدخ یحارط
؛ اگنهب یبایرازاب و تامدخ یراگزاس م
؛ هبرجت شزرا اه
ی
مه و هدش یصخش شناد ینیرفآ
مه یارب ار یم داهنشیپ تکرش اب یرتشم ینیرفآ
،رولا( دهد 2111
.)
هقبط یرگید یدنب زا
مه موهفم رتپ یژتارتسا طسوت ینیرفآ
ـ ( ریتنارف 2113 رواشم تکرش نیا .تسا هتفرگ تروص )
مه عون راهچ ،یلصا دعب ود هیاپ رب یم صخشم ار ینیرفآ
میت و دنتسه مود و لوا داعبا تیکلام نازیم و یگدوشگ .دنک
صصختم اه
هوبنا ، فلاتئا ،مدرم تکرش( نیفرط
)اه و مه هعماج ناشیدنا
، راهچ عون یلصا مه لیکشت ار ینیرفآ یم
دنهد
4رتپ(
، 2113 : 2 ؛ میولپ ، 2171 : 74 رتشیب یانغ هب هجوت اب .) هدش دای یوگلا
هب تبسن وگلا
ه رگید یاه م
طابترا و ینیرفآ
کیدزن یموهفم رت
ود نیا وگلا شور شخب رد ،رضاح شهوژپ عوضوم اب یسانش
هدافتسا اب نیا بیکرت زا
وگلا اه ( یوگلا
تسخن یارب و نومزآ یوگلا ناونع هب مود وگلا
ی روحم ) شسرپ هبحاصم یاه هدش یحارط
.دنا
شور یسانش شهوژپ
مه شهوژپ ندوب ون هب هجوت اب و ینیرفآ
زا رضاح شهوژپ ،نآ هب طوبرم لئاسم و لماوع ندوب هتخانشان هبنج
پ ،شور شهوژ
هداد لد زا یروئت جارختسا یارب .تسا یداینب شهوژپ ،فده رظن زا و یفیک اه
، هنیمز هیرظن شور زا ،یروئت ددنارگ ای یا
زا هدافتسا لیلد .تسا هدش هدافتسا هدش هدای شور
ئت ددنارگ هیرظن رد هک تسا نیا شور زا یدایز نازیم هب یرو
اه هباشم ی
هداد یراذگدک یارب مت لیلحت یم هدافتسا اه
لیلحت مزلتسم هک یروئت ددنارگ هیرظن لوصا هب مت لیلحت اما ،دوش ب
یار
یاپ ،تسا هیرظن هب ندیسر یم عورش هداد عبنم زا لیلحت ،یروئت ددنارگ هیرظن رد .تسین دنب
عابشا هب ندیسر ات و دوش
یرظن همادا یم دبای
؛ یسررب هداد عبانم مامت مت لیلحت رد یلو هدش
هداد همه نیماضم و ریسفت و لیلحت ،اه
یم نوارب( دوش
کرلاک و ، 2111 .)
ــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. eBay 2. Pluijm
3. Lawer 4. Pater
ماگ رد شور نیا یارجا یارب ،تسخن
وگلا تکراشم بختنم عاونا یزاس تیلاعف رد اه
مه یاه بیکرت قیرط زا ینیرفآ
ود وگلا شخب نایاپ رد هک بختنم نیدنچ نیب زا روظنم نیا یارب .تسا هدش ماجنا ،دش هداد حیضوت شهوژپ هنیشیپ
ا وگل ،
وگلا ی کبس اه ی راهچ مه هناگ هب ریتنارف ینیرفآ ناونع هب رتشیب تیمها لیلد
وگلا ی و روحم وگلا ی کبس یاه تشه هناگ
مه ناونع هب رولا ینیرفآ وگلا
ی هتفرگ رظن رد نومزآ
؛تسا هدش سپس
71 رب شسرپ زا هدمآ
وگلا ی و روحم وگلا ی نومزآ
یحارط .دش همین هبحاصم زا تاعلاطا یروآدرگ یارب
،قیمع هتفای راتخاس هدهاشم
و علاطم ه یاه یدانسا .تسا هدش هدافتسا
هبحاصم هورگ ود اب اپورا و ناریا یرگشدرگ هقطنم ود رد اه رگشدرگ
نا صصختم و نا
.تسا هدش ماجنا
شهوژپ نیا رد تم عبانم زا
ددع یارب ی عمج روآ ی هداد .تسا هدش هدافتسا اه یارب
هداد یروآدرگ اه
هب روظنم لیمکت
یرظن ینابم
، هناخباتک عبانم زا باتک لماش یتنرتنیا و یا
اه هلاقم ، اه یدروم تاعلاطم و هدش هدافتسا
و نییعت یارب
صخاش و هبحاصم زا ،بولطم یاه تفایرد
هاگدید ارگشدرگ ن و ناگربخ گشدرگ یر هدرب هرهب تدم لوط .تسا هدش
ره
هبحاصم تشه تعاس دوب و عومجم رد یارب
هبحاصم اه هدایپ ، هداد لیلحت و یزاس و اه
هجیتن یاه زا کی ره هبحاصم
اه
، 91
زور دش فرص نامز یرگشدرگ تعنص ناگربخ .
و رگشدرگ نا ریذپرگشدرگ هقطنم ود رد یرگشدرگ یاهروت زا هدننکدیدزاب
اپورا و ناریا نع هب
ناو خساپ ناگدنهد هبحاصم
.دندش هدیزگرب اه رد
عومجم تشه خساپ دنهد ه هنومن قیرط زا یریگ
باختنا کیروئت یفداصتریغ دش
و هبحاصم نیا اه
تشه هام دیماجنا لوط هب (
نتم هبحاصم لماک .)تسا دوجوم اه
یارب
شسرپ یجنسرابتعا هبحاصم یاه
، دنیارف شهوژپ هب تأ دیی هس صصختم دیسر
، سپس گدک ذ یرا طسوت یهباشم گدک ود
ذ را
یور رگید هبحاصم هنومن دنچ
.تفرگ ماجنا هب طورشم دارفا نیا باختنا
نتشاد یاهروشک و اهرهش هب رفس ،یلصا طرش ود
.دوب لته و روت تامدخ زا هدافتسا هبرجت و ددعتم هک یرگشدرگ هربخ و رگشدرگ نیدنچ نیب زا رفن راهچ هقطنم ره رد
ا ز
یرتشیب هراشا طیارش ن رادروخرب هدش
هبحاصم .دندش هدیزگرب ،دندوب ب اه
ه همین تروص راتخاس
ماجنا قیمع و هتفای تفرگ
هک
زا سپ هلصافلاب ره
اقح ،هبحاصم ی
ق صخش کاردا و ی
رگشهوژپ سررب و تبث
ی .دش همادا رد
، شرازگ اه زا هدش هیهت ی
هبحاصم اه سررب زا سپ ی
قد ی ق رایتخا رد هبحاصم هدنوش اه و تفرگ رارق ماگنه
ی تقد هک هبحاصم اه ت ییأ د دش ، هداد اه ارب ی
زجت ی ه لحت و ی ل دندش هدافتسا .
عمج زا سپ شور نیا رد هداد یروآ
هداد لیلحت یارب ،اه یروئت و اه
یزاس هبحاصم ، هب اه
کمک هخسن 71 مرن رازفا
MAXQDA
یشنیزگ و یروحم ،زاب یراذگدک دش
،دن هلوقم و میهافم سپس اه
رادیدپ هدش هب و
لصتم رگیدکی .دندیدرگ
نامه لودج رد هک روط 7
یم هدهاشم یراکتسد اب دوش
وگلا قیرط نآ زا و هتفای تسد یلصا رصنع راهچ هب نومزآ ی
71 ود بیکرت زا شسرپ وگلا
ی .دمآ دیدپ نومزآ و روحم
لودج 8 . بيکرت وگلا شسرپ يحارط و اه اه
هبحاصم ی
روحم یوگلا
مزآ یوگلا نو ميت
صصختم ا ن هوبنا مدرم فلاتئا
نيفرط هعماج
مه ناشيدنا
هدوشگ هدیا راکفا یزاس ییاهن و یحارط و هعماج زادرپ
دیدج تامدخ و لوصحم یزاس
)ربهر ناربراک(
7 1
3 79
ماگنهب یبایرازاب و )یرتشم دروخزاب( دوجوم تامدخ و لوصحم یراگزاس 2
1 71
74
یشرافس هوبنا حطس رد یزاس 9
1 77
71
هبرجت شزرا اه مه و هدش یصخش ی شناد ینیرفآ
4 8
72 71
وگلا ی نومزآ تشه هدنریگربرد هب هک دوب یلصا ریغتم
یموهفم هباشت لیلد
، ماغدا ود هب ود اهریغتم یخرب دندش
هب و
راهچ لباقم رد ریغتم راهچ
ریغتم وگلا ی دش لیدبت روحم دن
ناشن لودج نورد دادعا . هرامش هدنهد
رب هدش یحارط شسرپ
رد هطوبرم یاهریغتم یانبم وگلا
اه .تسا نومزآ و روحم ی
هتفای شهوژپ یاه
جیاتن هدهاشم و علاطم ه اه ی یدانسا هبحاصم یسررب و همین یاه
هداد دیلوت ،قیمع هتفای راتخاس هب هک دوب یبرجت یاه
هلوقم و دک یدادعت شیادیپ اهنآ زا هدش جارختسا یاه
دیماجنا سپ . اب هک دش صخشم هلوقم یدادعت ،یراذگدک ماجنا زا
هبحاصم رظن شور زا هدافتسا هلوقم ،شهوژپ شسرپ و تایبدا یانبم رب و ناگدنوش
اه هتسد دندش یدنب لکش .
7 هلوقم یاه
ارگشدرگ تکراشم ن
تیلاعف رد مه یاه
یم ناشن ار ینیرفآ هبحاصم یراذگدک و جارختسا هجیتن رد هک دهد
ب اه ه آ تسد هدم
.تسا
لکش 8 . هلوقم ارگشدرگ تکراشم یاه ن
تيلاعف رد مه یاه
ينيرفآ
هتسد شور نیا قیرط زا هلوقم یدنب
فرصم تکراشم عون ود هب ،)لااب لکش( اه و راکشآ تکراشم لماش ناگدننک
فرصم هاگدید زا( ناهنپ تکراشم یم تسد )تکرش هاگدید زا( رگشدرگ یارب تکراشم فده ود و )هدننک
بای ا هک می عاون
فرصم تکراشم تیلاعف رد ناگدننک
مه یاه راکشآ تکراشم لماش تکراشم عون راهچ بلاق رد یرگشدرگ ینیرفآ ـ
،شنیرفآ
راکشآ تکراشم ـ
هب کارتشا ناهنپ تکراشم ،یراذگ ـ
ناهنپ تکراشم و شنیرفآ ـ
هب کارتشا هقبط یراذگ یدنب
یم .دنوش
اهوگلا یی ره رد هک ود
اپورا و ناریا هقطنم درک هدهاشم
ی م
، دنداد هزاجا ام هب تیلاعف رد تکراشم عاونا
مه یاه نیرفآ ی
ار د زا ی هاگد دارفا گرد ی ر ارگشدرگ لماش ن
،یرگشدرگ ناگربخ و صخشم
مینک . هبحاصم لیلحت و هیزجت لصاح اه
، جارختسا
ب هک دوب هلوقم یدادعت لد زا یخر
ود نوریب یلصا دک یخرب و دندمآ
ود ب ار رگید یلصا دک ه
نیا زا کی ره .دندروآ دوجو
هلوقم اه ار هلوقمریز یدادعت تشادربرد
.دش دهاوخ هراشا اهنآ هب همادا رد هک
تکراشم عاونا نییعت یارب تیلاعف رد
مه یاه ینیرفآ
، تکراشم )عاونا( مان هب یلصا دک راهچ 7
ات 4 ان م یراذگ .دش ادتبا
ارگشدرگ هورگ ود اب هبحاصم هجیتن رد اهدک نیا ن
ب اپورا و ناریا هقطنم ود رد یرگشدرگ ناگربخ و ه
.دندمآ تسد
لکش 8 . رگشدرگ تکراشم عاونا نا
عف رد تيلا مه یاه ينيرفآ
تکراشم 1
: راکشآ شنیرفآ
هبحاصم ،هقطنم ود ره رد ناگدنوش صوصخ رد
و راکشآ شنیرفآ دنیارف
دندرک رظن راهظا نآ یاه
، رف زا هدافتسا اب سپس ا
دنی
ماگ هب هلوقم ،یراذگدک ماگ اه
هلوقمریز و ییاه
میدرک داجیا راکشآ شنیرفآ تکراشم یارب .
، شیازفا یگژیو اب هلوقم یدادعت
مه ب اهرگشدرگ رد ینیرفآ ه
یم هراشا اهنآ زا یخرب هب هک دمآ تسد :دوش
هلوقم 8 - هديا :يباي یارب رد لاثم صوصخ کی ناریا هقطنم
زا ی رگشدرگ نا نایب
،درک قو هب یت دم ی نار تکرش ه ا ی
یرگشدرگ ضارتعا
یم مینک
، اهنآ
ًلاومعم طقف هب لابند مارآ ندرک رگشدرگ دنتسه
، هب ضارتعا اه هاگدید زا ا ی هد فنم ی هک
لباق ی ت هجوت و عفر لاکشا دراد
، هاگن من ی دننک و
ًلاومعم ا ی هد اه ی تبثم ی یوس زا هک رگشدرگ
پ ی داهنش یم دوش ار ارجا
یم .دننک یارب لاثم تقو ی رگشدرگ مرف جنسرظن ی ار مکت ی ل یم دنک
،
ًلاومعم ا ی هد اه ی تبثم یم هئارا ار دوخ دهد
؛ یتروص رد
هک یتقو رگشدرگ زاربا اضران یت ی یم دنک
، لمع رد کی ای هد ار ب ی نا یم دنک . تسا دقتعم رگشدرگ نیا هک
کی هار زا ی اه ی
ازفا ی ش مه
،ینیرفآ سررب ی ضارتعا اه ی رگشدرگ .تسا
هلوقم 8 - مه :حطس مه ناشيدنا یارب
لاثم
، رد کی اپورا هقطنم زا ی
صصختم نا یرگشدرگ تفگ
تکرش ، درگ یاه یرگش
یم دنناوت تاعلاطا کت کت
رتشم نای تکرش اهنآ اب هک ییاه مه
دنرکف ار اب مه اقم ی هس ا رسیم ینامز راک نیا و دننک تس
تکرش هک یاه
مه دنا ی ش
، سب ی را مه حطس دنشاب
،تروص ریغ نیا رد ؛ لدابت
رگشدرگ و رتشم .دنهد ماجنا ی
تکراشم 2
: هب کارتشا راکشآ یراذگ
مود تکراشم یارب
، هب ینعی کارتشا راکشآ یراذگ
، ب هلوقم یدادعت ه
یم هراشا اهنآ زا یخرب هب ریز رد هک دمآ تسد نیا .دوش
هلوقم و دک اه
ناشن رگشدرگ تکراشم هدنهد ینا
هک تسا راد هقلاع هب دن تروص هبرجت ای شناد راکشآ اه
تکرش اب ار دوخ ی اه
تیلاعف رد قیرط نیا زا و دنراذگب کارتشا هب مه یاه
.دننک تکراشم ینیرفآ
هلوقم 9 - :هبحاصم ،لاثم یارب
رد اپورا هقطنم زا یکی
رگشدرگ نا تفگ و تسا مهم رگشدرگ اب هبحاصم نامز ، هب
تسا رت
هبحاصم نیا نامز رد
لوط سم ی ر شدرگ ی ا تشگزاب رگشدرگ نیا .دشاب رفس زا هک درک هفاضا
شسرپ تسا رتهب اه
قیرط زا
دنوش هدیسرپ اهرگشدرگ زا لیمیا درک هراشا هتکن نیا هب و
اهرگشدرگ روخزاب تسا رتهب هک اب
هدافتسا زا رپ همانشس یا اب
شسرپ اه ی هاتوک رد ی تفا هبحاصم نیا هتبلا و دوش ب اه
ه هلیسو تی م زا ی سانشراک اه یرگشدرگ ی اهرگشدرگ اب ور رد ور و
ماجنا .دریگ
هلوقم 4 - لدابت اه هب : روط
،لاثم تسا دقتعم یرگشدرگ صصختم کی اپورا هقطنم رد هک
مه ماجنا یارب ،ینیرفآ
تکرش اه یرگشدرگ ی یم
دنناوت ترت یب ی دنهد ات نایرتشم ره لته ی ا روت یط رفس ب ه تروص لدابت ی هب لته اه و اهروت ی
دی رگ مه دنورب .
،هنومن یارب رگشدرگ
نا ی ک لته دنناوتب زا ناروتسر لته دی رگ هدافتسا دننک . تکرش اه یم ناوت ن د قیرط زا
اب تاناکما لدابت ی
دک ی رگ راکمه ی دننک ، اناوت یی اه ار ناشی رد تخا ی را تکرش اه ی دی رگ رارق ای دنهد اب تقادص لدابت تاعلاطا
دنهد ماجنا .
تکراشم 3
: ناهنپ شنیرفآ
تکراشم موس دک
، تسا ناهنپ شنیرفآ .
هلوقم و دک تکراشم عون نیا یاه
، ناشن هدنهد رگشدرگ ینا شنیرفآ یارب هک تسا
هبرجت اه تکرش اب ناهنپ شناد و مه اه
ینیرفآ یم هلوقم .دننک هداد لیلحت زا هک ییاه
دندش جارختسا تکراشم عون نیا یاه
ترابع ا زا دن :
هلوقم 8 - نرب هما اه :يگنهرف ی کی ناریا هقطنم رد
زا ی رگشدرگ نا تسا دقتعم ارب
ی ازفا ی ش مه ینیرفآ رد گشدرگ اهر ،
تکرش یرگشدرگ یاه یم
دنناوت رگشدرگ و ی تشگ اه ی گنهرف .دنهد شیازفا ار ی رد
عقاو تکرش اه ی یرگشدرگ نامز
ی
یم دنناوت یارب ازفا ی ش شنیرفآ ناهنپ رد رگشدرگ نا قفوم دنشاب هک تب دنناو زا هبنج گنهرف ی رب اهنآ ثأت ی راذگر دنشاب .
تکرش یرگشدرگ یاه یم
دنناوت قباسم تا گنهرف ی ترت ی ب و دنهد هنومن یارب عوضوم
هقباسم ار تبث ناکم اه ی دی ند ی
اهرهش ی دزاب ی د هدش ارگشدرگ دنریگب رظن رد ن .
هلوقم 8 - همانرب اه :سوسحمان ی دقتعم یرگشدرگ صصختم کی ناریا هقطنم رد
بجوم هک ییاهراکهار زا یکی ،تسا
ازفا ی ش تکراشم ناهنپ
نایم رگشدرگ نا یم دوش
، .تسا رگشدرگ یفرصم راتفر ناهنپ یسررب وا
یم تسا رتهب دیوگ
تکرش اه یرگشدرگ ی تمسق
ار ی ارب ی تبث هقلاع اه تداع و اه یفرصم ی رگشدرگ
ب و دنریگب رظن رد ه
سوسحمان روط
تداع هب طوبرم تاعلاطا اه
هتساوخ و اه نایرتشم ی ار
تبث .دننک
تکراشم 4
: هب کارتشا ناهنپ یراذگ
هب قیرط زا تکراشم مراهچ دک کارتشا
یم ناشن ار ناهنپ یراذگ هلوقم و مراهچ دک .دهد
ناشن ،نآ یاه هدنهد
هب کارتشا هبرجت و شناد یراذگ اه
رگشدرگ ی نا
هب هک تسا ی تکرش اب ناهنپ تروص
مه اه ینیرفآ یم ک هلوقم یخرب .دنن ییاه
هداد لیلحت زا هک دندش جارختسا تکراشم عون نیا یاه
، ترابع ا زا دن :
هلوقم 1 - همانرب اه :یريوصت ی تسا دقتعم یرگشدرگ صصختم کی ناریا هقطنم رد
هک تکرش اه یم نایرج رد دنناوت
رفس
، روت یساکع رازگرب نک دن و ارگشدرگ هب ن
گب و
،دنی رتهب ی ن سکع هدش هتفرگ زا
وی گژ ی اه ی تکرش ی ا تامدخ هئارا
،هدش
هدنرب اج ی هز یم دوش .
هلوقم 0 - هب کارتشا :یراذگ هب هباشم روط کی اپورا هقطنم رد
زا ی رگشدرگ نا تفگ تکرش ، یرگشدرگ یاه یم
ناوت دن زا
رط ی ق هکبش اه ی عامتجا ی دننام ا ی مارگاتسن ی ا وت یی رت
، ناتساد اه و هبرجت اه ی ارگشدرگ ن ار هب ا کارتش ب اذگ دنر . ای ن
کارتشا راذگ ی یم دناوت اهراب دوش هدید و
همه مدرم زا ا ی ن هبرجت اه هدافتسا دننک .
وگلا ی مه یجاتنتسا ینیرفآ
1
زجت ی ه لحت و ی ل هداد یحارط هب تیاهن رد اه وگلا
ی دیدج ی هلوقم یانبم رب ب یاه
ه هدمآ تسد رجنم
نامه .دش رد هک روط
لکش 9 یم هدهاشم ،دوش
وگلا ی هناخراهچ
2یا فرصم تکراشم تیلاعف رد ناگدننک
مه یاه راهچ لماش ،یرگشدرگ ینیرفآ
راکشآ شنیرفآ تکراشم عون هب ،9
کارتشا راکشآ یراذگ ناهنپ شنیرفآ ،4
هب و1
کارتشا ناهنپ یراذگ ب1
ه تسد .دمآ
لکش 9 . وگلا ی فرصم تکراشم تيلاعف رد ناگدننک
مه یاه یرگشدرگ ينيرفآ
نیا گلا و هب و شنیرفآ یدومع دعب .تسا هدش لیکشت رگشدرگ تکراشم عاونا و فده دعب ود زا کارتشا
یراذگ هبرجت اه
یم ناشن ار شناد ای یقفا دعب .دهد
ار ناهنپ و راکشآ تکراشم تسا هتشاذگ شیامن هب
عبرم . تسخن یرفآ قیفلت ب شن
ه تروص
ــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. An inductive model of Co-Creation 2. Four Square Model
3. Explicit Creation
4. Explicit Sharing 5. Tacit Creation 6. Tacit Sharing
هب کارتشا ناهنپ یراذگ هب
کارتشا یراذگ راکشآ
شنيرفآ ناهنپ شنيرفآ
راکشآ هب
کارتشا یراذگ
هبرجت شناد /اه
شنیرفآ هبرجت شناد /اه
تکراشم فدهرگشدرگ
ناهنپ تکراشم
راکشآ تکراشم رگشدرگ تکراشم عاونا
راکشآ و هدوب هب لماش مود عبرم کارتشا
راکشآ یراذگ عبرم بیترت نیمه هب و تسا
اه و شنیرفآ مراهچ و موس ی
هب کارتشا ناشن ار ناهنپ یراذگ یم
.دنهد
هجیتن اهداهنشیپ و یریگ
تن یا ج یم ناشن شهوژپ نیا تکراشم عون راهچ قیرط زا اهرگشدرگ دهد
یم تیلاعف رد دنناوت مه یاه
نامزاس ینیرفآ اه
و
تکرش هتشاد تکراشم یرگشدرگ تامدخ یاه لیکشت رصانع .دنشاب
تکراشم هدنهد مه یاه
تکراشم ناکما ینیرفآ
فرصم داجیا یرگشدرگ لوصحم دیلوت نایرج رد ار هدننک یم
.دننک
عون تکراشم
،تسخن تسا هدش هتخاس ندوب راکشآ و شنیرفآ دعب ود قیفلت زا هک تسا راکشآ شنیرفآ .
نیا رد
رجت شنیرفآ ،رگشدرگ تکراشم بلج زا فده تکراشم هب
اه تکرش .تسا شناد ای هبرجت شنیرفآ یارب یرگشدرگ یاه
اه
رگشدرگ راکشآ تکراشم بلج هب ،شناد ای نا
فرصم هدننک مادقا یم رگشدرگ ،تکراشم عون نیا رد .دننک یم
همانرب رد دناد
تکراشم نیا رصانع هلمج زا .تسا هدرک تکراشم هبرجت ای شناد شنیرفآ
، هدیا مه و یبای ه ناشیدنا
.تسا حطس م ب
یار
لاثم
، لته کی ریدم یم
دناوت نیب رگشدرگ نا ره یتیاضران ای تیاضر و هتشاد لاعف روضح لته ت هدیا کی ار رگشدرگ
یقل
ب قیرط نیا زا .دنک ه
هدیا شنیرفآ بجوم میقتسم ریغ ای میقتسم روط اه
نودب و رکب ی یم هنیزه
.دوش اقم ی هس تاعلاطا
رتشم نیب نای تکرش حطس مه یاه و
مه زین رکف
، هدیا راکشآ شنیرفآ بجوم اه
یم .دوش
هب مود عون تکراشم کارتشا
تسا راکشآ یراذگ تکراشم نیا .
هب دعب ود قیفلت کارتشا
سا ندوب راکشآ و یراذگ هک ت
تکرش هب یارب یرگشدرگ یاه کارتشا
هبرجت یراذگ اه
رگشدرگ راکشآ تکراشم بلج هب شناد ای نا
مادقا یم ا رد .دننک نی
رگشدرگ زین تکراشم عون یم
هب همانرب رد دناد کارتشا
لدابت و هبحاصم .تسا هدرک تکراشم هبرجت ای شناد یراذگ یخرب
ب .دنتسه تکراشم عون نیا رصانع زا یار
لاثم
، یرگشدرگ روت ریدم یم
دناوت یط سم ی ر شدرگ ی ا تشگزاب اب رفس زا
رگشدرگ نا ناریدم .دنک هبحاصم دشرا
هعومجم اه لیمیا ای همانشسرپ ،ور رد ور هبحاصم قیرط زا یرگشدرگ ی
، ب ه روط
هب بجوم راکشآ کارتشا
هبرجت ای شناد یراذگ اه
رگشدرگ ی نا
یم دنوش یم ریدم نینچمه . دناوت
هب نوگ ه یا همانرب یزیر دنک
هک ارگشدرگ ن ی ک لته دنناوتب زا تاناکما لته دی رگ ی هدافتسا دننک . راکمه ی و لدابت اناکما ت تکرش نایم بجوم اه
یم هب دوش کارتشا هبرجت ای شناد یراذگ اه
.دبای شیازفا رگشدرگ ی
ناهنپ شنیرفآ موس عون تکراشم دراد مان
و هدش هتخاس ندوب ناهنپ و شنیرفآ دعب ود قیفلت زا .تسا
کرش ت یاه
هبرجت شنیرفآ یارب یرگشدرگ اه
،شناد ای هب
هب یناهنپ تروص رگشدرگ تکراشم بلج
ا ن یم مادقا .دننک عون نیا رد
یمن رگشدرگ ،تکراشم لیکشت رصانع یخرب .تسا هدرک تکراشم هبرجت ای شناد شنیرفآ همانرب رد دناد
عون نیا هدنهد
تکراشم
، همانرب اه همانرب و یگنهرف ی اه
سوسحمان ی یارب .تسا
لاثم
، رگا تکرش اه ی یرگشدرگ ب
دنناوت نارگشدرگ رب
ثأت ی ر گنهرف نراذگب ی د
، قیرط نیا زا یم
هبرجت ای شناد یناهنپ شنیرفآ دنناوت اه
یرازگرب .دنهد شیازفا ار هقباسم
اه ی
گنهرف ی دننام هقباسم تبث ناکم اه ی دی ند ی هلمج نآ زا .تسا
سررب ی ناهنپ ی راتفر فرصم ی و تبث تاعلاطا سوسحمان
هب طوبرم هقلاع
اه تداع و اه ی رگشدرگ بوسحم هلمج نآ زا زین یم
.دوش
هب مراهچ عون تکراشم کارتشا
و تسا ناهنپ یراذگ لماش
هب دعب ود کارتشا ندوب ناهنپ و یراذگ یم
دوش عون نیا رد .
تکرش ،تکراشم هب یارب اه
کارتشا هبرجت یراذگ اه
ب ،شناد ای ه
ارگشدرگ تکراشم یناهنپ روط ن
بلج ار یم دننک
، ینعی
