ف نومزآ ی
هلص
،شخب هعماج سانش ی د ی ن لائر و ی مس داقتنا ی
نابلاط اضردمحم
1
:تفایرد خیرات 30
/ 30 / 89 :شریذپ خیرات
30 / 38 / 89
هدیکچ
ود میاداراپ هعماج رب مکاح تآ متسیب نرق رخاوا زا نید یسانش
ش انم هشق دنتخورفارب ار غاد یا
نآ روحم هک اه
زا .دوب ینید تکراشم و یبهذم مسیلارولپ طابترا یگنوگچ ، ی
ک وس ، میاداراپ
للادتسا نویسازیرلاوکس درک
یراصحنا رد ،هعماج رد نید کی رادتقا و تردق هک ندوب
نآ
یبهذم مسیلارولپ و تسا دارفا یبهذم نامیا شیاسرف بجوم
یم دوش و تاریثأت ی هدننکرلاوکس
.دراد رگید یوس زا /داصتقا میاداراپ ،
بهاذم نایم دازآ تباقر و عونت هک درک للادتسا نید رازاب
هعماج کی رد فلتخم
، هن نویسازیرلاوکس هب اهنت رجنم
یمن دوش
، و تکراشم شیازفا هب هکلب
یم یبهذم جیسب للادتسا نیا .دماجنا
اه یارب یبرجت نومزآ عامتجا تاقیقحت رد
ی ةیضرف ود هب
داضتم و هعنام عمجلا م رجن دش : 1 . دراد ینید تکراشم اب یفنم طابترا یبهذم مسیلارولپ
)نویسازیرلاوکس میاداراپ(
، 0 . میاداراپ( دراد ینید تکراشم اب یتبثم طابترا یبهذم مسیلارولپ
/داصتقا .)نید رازاب
،نیا دوجو اب میظع ةعومجم
ی زا شهوژپ یاه هعماج تن یتخانش جیا
یضراعتم هب .دراد لابند یخرب
ی هتفا اه ی ةیضرف زا یبرجت میاداراپ
هدرک تیامح نویسازیرلاوکس
ةیضرف در رب تللاد و میاداراپ
/داصتقا نید رازاب شاد .تسا هت میاداراپ ةیضرف زا ،رگید یخرب
/داصتقا هدرک تیامح نید رازاب دنا
اد نویسازیرلاوکس میاداراپ ةیضرف در رب تللاد و هتش
.دنا
نیارب ساسا هلئسم ا ی تفرگ لکش رضاح ةلاقم یارب یلک
، نیا رب ینبم ک وگلا ارچ ه ی
ار ی رد ج
مولع یعامتجا هب روط هعماج و ماع سانش
ی هب روط تسا نآ صاخ ک
شهوژپ ه ددعتم یبرجت یاه
رد کی یضراعتم جیاتن ،دحاو عوضوم هب
.دنراد لابند نیا لح و روبزم شسرپ هب خساپ یارب
ئسم هل للادتسا زا ، .دش هدافتسا یداقتنا مسیلائر هاگدید رد جردنم یاه
ژاو ه یاه :یدیلک هلصیف نومزآ ،یبهذم مسیلارولپ ،شخب
هعماج نید یسانش
، یداقتنا مسیلائر
،
ینید تکراشم .
1 . شناد ی را ه عماج هور گ سانش
ی قنا م سا ی
، دک شهوژپ ما ما
مخ ی ن ی م سا قنا و ی
،
qtaleban@yahoo.com
همدقم
رگا
« ملع
1» ار دنیارف برجت ناهج تخانش ی
اب نامزاس عوجر ی
و هتفا همانرب ر ی ز ی هدش عقاو هب ی تا
ب ه کمک نادب شهوژپ ی
م
، جوز اب هراومه
« رظن ی ه - هبرجت
» نآ رد بور ه تسه ور ی دنا ناملاع .م ی
زا دنمش
وس یی رظن طسب و هئارا اب ی
ه عدم اه ی م ی دنوش ک رظن للادتسا رگا ه ی
دپ ،دشاب تسرد ناش ی
هد اه
لاع رد م اب عقاو ی عم و صاخ وحن هب د ین
ی وس زا .دنوش هدهاشم ی
د ی شور اب نارگشهوژپ ،رگ ه
ا یی
ماظن م ناشن دنم ی
تادهاشم دنهد ی
عقاو ا ی برجت تا ی ا رب دح هچ ات ی
رظن تاراظتنا ن ی
تللاد
.دنراد پ ،لاح ره رد ی
هن ملع تفرش دم اهنت
ی ةئارا نو رظن
ی ه اه ی دج ی تسا د
، لب ک رادماو ه
ش ت اه یی ب ی پ و ح صا رد هدرتسگ و هفقو ی
نتسار رظن ی ه اه هب کمک نومزآ اه ی راوشد و تخس
.تسا هب ضحم نیا هک رظن ی ه ا ی دج ی م لصاح د ی
_دوش فرص رظن صحت وحن زا ی
نآ ل - لئسم ة مهم
تسا ترابع سراو زا
ی زرا و ی با ی ک اف ی رظن نآ رابتعا و ت ی
ه رظن =(
ی ه امزآ یی لصا قطنم .) ی
جردنم
رد دنیارف رظن ی ه امزآ یی زین ب رب ی ش ی هن زاس ی روئت ناوت ی رط زا اه ی لابرغ ق ندرک نآ اه هجاوم زا سپ ه
یتایعقاو اب ینتبم
رب هک تسا نآ
اه دنراد تللاد (
یک ابرو و نهوک ،گن 1881
: 03 - 00 ).
ا ،هتبلا ی نعم نادب ن ی
ن ی تس ک رد ه رظن طسب و هئارا ی
ه اه ه ی چ هنوگ برجت دهاوش ی
هئارا
من ی دوش هکلب ، ا رد ی ن دنیارف ًلاومعم رظن ی ه للادتسا ای نازادرپ ارگ
ن یلیلحت ارب ی ازفا ی ش
دعاقتم ک دنن گ ی لحت ی ل اه ی دوخ یرظن ع لاثم و هنومن دنچ زا
ین ی هب لد ةلزنم ی برجت هاوگ و ل ی
رب
لحت رابتعا و تحص ی
وخ ل ی م دوس ش ی
وج ی دن اما ، اب ی تسناد د ک
دعاقتم ه ک گدنن ی رظن ی غ ی زا ر
ناشن نداد برجت تحص ی
تسا نینچمه . ا
ی لاثم ن هنومن و اه اه
ک ب ه ه زگ تروص ی
شن ی و وسمه
هدش اختنا اعدم اب عض نئارق و دهاوش ،دنا
ی ف ی ارب ی زرا ی با ی ی سراو ا ی اهاعدم رابتعا ی
رظن ی
م وسحم ی
دنوش
؛ ز ی فرص ار للادتسا عون زا رظن اه
ای لحت ی ل اه ی رظن ی م هراومه ی ارب ناوت ی
اهاعدم ی رظن ی لاثم ،ضراعتم اه
یی تفای ک قادصم ه نآ
اه قحرد .دنشاب ی
،تق هاگره ذاختا اب
ور کی أت در یی د ی اهنت ب ه أت و هاوگ لابند یی
د ی ارب ی ای للادتسا تحص لحت
یل ی رظن ی شاب ی رقت ،م ی ًاب
ارب ی ةمه نآ اه م ی نچ ناوت ی أت ن یی د ی ار اما ،تفای یمن
ناوت ای ور ن ی ملع رد ار ه
« شهوژپ
برجت ی » دادملق درک برجت شهوژپ رد . ی
ملع ی تسرد ، ی للادتسا رابتعا و اه
ی رظن ی ضورفم
1 .Science
قلت ی من ی دنوش
، لب ک ضرف ،ه ی ه ی سدح ا اه ی لوقعم ی دنتسه ک اب ه ی ملاع هب هعجارم اب د عقاو
و
روآدرگ ی هداد آ دوش نشور اه ی
دپ ا ی هد ا ی ک ار نآ دوجو ه هب
روط عدم لدتسم ی
هدش ا ی م
، رد
ملاع ن عقاو ی ش نامه هب ز ک
دراد دوجو ل ی
برجت رظن زا ا ی
عقاو اعدم نآ ی
ب هب .درادن ت ی
د نا ی ،رگ
اعدم ره نوچ ی
رظن ی رد مولع متجا یعا عدم ی نا ک عقاو فاش یت
ی ع زا معا(
ین ی ی نهذ ا ی رد هچ )
صوت حطس ی
ف ی بت هچ و یی ن ی تسا
، نآ برجت عجرم اهاعدم ی
دراد و تسرد ی ی ا ناقح ی ناشت زا
رط ی سررب ق ی برجت ی م ی تسا رس
؛ ا زا ی ن ور یم تفگ ناوت شهوژپ
اه ی برجت ی رد مولع یعامتجا
سب شقن ی مهم را ی ملع تفرشیپ و دشر رد .دنراد
رب نیا ساسا ماجنا یارب بسانم
شهوژپ اه ی برجت ی رد مولع عامتجا ی ، شور حرط و اه اه
ی
شهوژپ فلتخم ی هدش هیبعت و دعاوق ات دنا
وچراچ اه
یی دنروآ مهارف ار ک
ه نآ رب ناوتب ساسا
ک اف ی بسن رابتعا و ت ی
اهاعدم ی رظن ی قر ی حم هب ار ب ک
و لوادتم شور ساسارب .دز هبرجت
ذپ ی هتفر هدش ع رد رد هاگره ،مل راب
دپ ی هد ا ی عم ی ن عقاو ملاع رد اعدم
یی رظن ی ،دوش حرطم
هبرجت ی نامزاس دهاشم ا ی
داصم ةتفا ی
دپ نآ ق ی و هد ک هضراعم فش ی
مدع ا داصم ةضراعم ی
ق
هدهاشم اعدا اب )یبرجت دهاوش( هدش ی
ذم ک انبم رو یی تسا ک م نآ ساسارب ه ی
اعدم ناوت ی
ذم ک تسرد و دومزآ ار رو ی
ی تسردان ا ی ب لقادح ار نآ ه
بسن تروص ی
صخشم تقوم و رک
.د
دنچره دنیارف دادعت مزلتسم هراومه ،روبزم ی
پ زا ی ش ضرف
1اه ضرف ، ی ه اه ی ک م
0یک دعاوق و
تقباطم تسا 0
ک اعدم هب قلعتم طباور ه ی
رظن ی هدهاشم و ی
هب ار هبرجت ا کی
د ی پ رگ ی دنو
م ی أت ؛دنهد یی جاتنتسا د اه
ی رظن ی برجت دهاوش ساسارب ی
ادح لق هب روط ار ام ،تقوم هب
وس ی
ذپ ی اعدم نآ شر ی
رظن ی م قوس ی دهد ( روبراب
، 1091 : 111 .)
و لوادتم شور ساسارب ذپ
ی هتفر هدش رد ،ملع رد بلاغ یشهوژپ تنس رد دنیارف
رظن ی ه امزآ یی رظن ی ة رظندم اب ی یضرف د هیضرف ای ه ییاه
ار غتم رب لمتشم هک ی
طباور و اهر نایم
نآ تساه دوش همجرت .
ا بت ،رگید یوس ز یی
ن اه ی یضرف ا ه یاه قر ی دپ زا ب ی ن هعلاطم دروم د ی
ز
بسحرب غتم ی ودت اهر ی رصت و ن ی
ح یم دنوش یضرف نیا . ه
اه بت ای یی ن اه ی قر ی مهم شقن ب ی
رد
شهوژپ یاه
؛دنراد اریز دج نومزآ ی
کی روئت ی حرط مزلتسم یشهوژپ
بسانم ی تسا ک ه
1.Assumptions 2.Auxiliary Hypotheses 3.Rules of Correspondence
حجرم نآ ندوب رظن
ی ه بت لباقم رد ار یی
ن اه ی دب ی ل بیقر ای سراو
ی یم دنک . هب نیرت تلاح رد
دنیارف رظن ی ه امزآ یی فراعتم یضرف ،بیقر ةیرظن ود هک تسا یتیعضو ، ه
یاه یداضتم رد ار
ییبت ن هب یبرجت نومزآ ،یتیعضو نینچ رد .دنراد هضرع دحاو دیدپ
« ف نومزآ ی هلص شخب
1»
لیدبت یم ؛دوش اریز کی یبرجت دییأت رظن
ی ه در مزلتسم رظن
ی ة سکعلاب و تسا داضتم .
رد ی ک
نومزآ ف ی هلص شخب ارب ی سراو ی ود رظن ی ه / ضرف ی ة داضتم تسا
، هک یم ناوت تسد زا یکی مک
نیا یضرف ه اه فذح ار رک
د . ( لپمه 1038 حیرشت رد )
« ف نومزآ ی هلص شخب » :تسا هدروآ نینچ
نییعت ار ینومزآ ناوتب رگا .دنشاب بیقر ةیضرف ود و فلا دینک ضرف درک شیپ نآ یارب ار یضراعتم جیاتن و فلا هک هک دننک ینیب
عنام ه عمجلا
یم ،دنشاب درک مکح هیضرف ود نیا زا یکی دوس هب ناوت
؛ تلاح نیا رد اریز
ماجنا ار نومزآ نآ یتقو یم
یم دییأت یرگید و در هیضرف ود زا یکی ،میهد دوش
ص(
01 .)
نومزآ یاه ف ی هلص شخب یم دنناوت عازن م ی نا ود بت یی ن ملع ی قر ی ار ب یبرجت دهاوش ساسارب
نایاپ .دنهد
0
هعماج نید یسانش و
ف نومزآ ی هلص شخب
هب لکروط ی هعماج رد یسانش
، ب ه تردن یم ناوت یتیعضو ار
تفای هیرظن هک رد بیقر یاه
یضرف رب لمتشم دحاو یعوضوم ه
یاه یرگید در یانعم هب یکی دییأت هک دنشاب یوحن هب داضتم
.دشاب یوگلا هعماج رد هک ی یسانش
، مکاح و بلاغ تسا
، هک تسا نآ رد
د یبرجت شهوژپ رابر
صاخ یعوضوم
، یضرف ه یاه یفلتخم یرظن زا ه یاه بیقر یم هتفرگ دوش
ات ینییبت لدم هب
عماج رت ی ای تسد میب نیا . رد لومعم ةیور شهوژپ
یاه ینییبت لمکم زا تیاکح هک ندوب
یرظن ه یاه بیقر - ندوبداضتم هن نآ
اه - دراد
، هیرظن قیفلت یانبم هراومه هعماج رد اه
و یسانش
شهوژپ یاه .تسا هدوب یعامتجا مهم ةتکن
هک تسا نیا ف نومزآ
ی هلص شخب رد ا تیعضو نی اه
ًاساسا یب انعم .تس
1.Crucial Experiment
0 . ثحبم مئود - اوک ی ن عدم ملع ةفسلف رد ی
ف نومزآ هک تسا ی
هلص شخب مولع رد برجت ی
، تح ی رد ف ی ز ی ک ه ک ل ثم
عا ی ملع وسحم م ی
،دوش نکمم ن ی تس .
،نیا دوجو اب هناتخبشوخ
رد زا یکی زوح ه نورد یتاعلاطم یاه هعماج
نید یسانش
، نینچ
یتیعضو هب دوجو تسا هدمآ ؛
،رگید ترابع هب زوح رد
هعماج رد نید یسانش دروم
نیا شسرپ
مهم هک
« تسا هنوگچ ینید تکراشم اب یبهذم مسیلارولپ طابترا
» داضتم ةیضرف ود یوس زا
ود
بیقر یرظن درکیور هدش هئارا
تسا . زا ی ک وس ، هعماج نید ناسانش لاس لوط رد
اه نیا یدامتم
قافتا رظن ار هتشاد دنا طابترا هک ذم
روک یفنم ، ؛تسا ینعی مسیلارولپ یبهذم
تکراشم ، ینید
ار
یم فیعضت .دنک
،تقیقحرد هعماج تنس
زا نید تردق هک دوب رواب نیا رب نیوکت ودب زا یسانش
ییاناوت دوخ راصحنا رد ةمه
هبنج یم یشان نآ یریگارف و تیلک زا یترابع هب و گنهرف یاه دوش
؛
،لاثم یارب میکرود
للادتسا درک هک دنیارف هکت هکت کینومژه تردق ، رغ رد تیحیسم نید ندش
نآ ار دیدرت و کش رذب و درب نایم زا ار ریگارف یهلا درفنم نید مدرم نایم رد
.تشاک مسیلارولپ
یبهذم یم مدرم یبهذم نامیا شیاسرف بجوم
؛دوش اریز بهاذم و نایدا نتشاد ربارب شزرا
یم اقلا ار رواب نیا هعماج کی رد فلتخم یراگتسر و تقیقح یارب یدحاو عبنم چیه هک دنک
درادن دوجو
؛ عقاورد یم ماجنا مسیلارولپ هک یزیچ مک و فیعضت ،دهد
گنر ندرک نیقی و اه
تیعطق ضرف یاه هدش
.تسا نید رد نیا زا تئارق نیرتروهشم
هاگدید میاداراپ لیذ هک یرظن
یم رارق نویسازیرلاوکس دریگ
، هداد طسب رگرب رتیپ تسا
هک یلوا نییبت نآ ة هب مسیرلاوکس زا ناونع
« /رابتعا نارحب هجوم
یریذپ نید » ای
« تیعقاو زا ینید فیراعت تیلوبقم درتسگ لاوز »
رگرب .دوب
للادتسا درک هک ینید مسیلارولپ اب
ریثأت یراذگ رب هجوم ای یریذپرواب راتخاس نید یریذپ
، ببس
یم یبهذم تکراشم و یگدنزرس شهاک دوش
( وفکب در
، 1098 رگرب ؛
، 1081 و سیرون ؛
تراهلگنیا
، 0311 )
؛ ینعی ناهج هچره ینیب
رتشیب یبهذم یاه عونتم و
رت ی هعماج رد هتشاد دوجو
هب هجوم رتمک نانآ زا کیره ،دشاب یم رظن
و دسر مسیناکم نیمه لوفا بجوم
یجیردت تاداقتعا
.دش دهاوخ یبهذم لامعا و ربمایپ دنچ هک ینامز
مه نامز ظعوم یم ه یم اعدا کیره و دننک دنک
ار تقیقح هک یم ناشن
دهد هب ةمه تقادص نآ
اه یم دیدرت داتسپر و تشروف( دوش 1081
: 011 .)
نیا دوجو اب
، یتنس للادتسا نیا نویسازیرلاوکس زت
هعماج رد نید یسانش
نرق رخاوا زا
متسیب دعب هب شلاچ هب هعماج
ناسانش لدم رادفرط
« نید داصتقا »
ای یور درک
« هضرع روحم » هب
یرادنید و نید نید رازاب ةیرظن ای
دش لیدبت نیا .
هعماج رگشلاچ ناسانش و کراتسا یربهر هب
للادتسا کنیف دندرک
هک ةنوراو یتنس هاگدید هعماج رد
نید یسانش تسا تسرد
؛ ینعی
مسیلارولپ یبهذم
طابترا تبثم ی تکراشم اب ینید
یریذپرواب راتخاس ،نانآ یارب .دراد ای
هجوم مسیناکم نید یریذپ لع
ی ن یدیلک وب د
، مسیناکم هکلب لع
ی یلصا مسیلارولپ نورد
« تباقر
» دوب هک ضرف نیا اب نانآ .
« دنتسه یراجت یاهداصتقا هب هیبش نید یاهداصتقا »
للادتسا
دندرک هورگ نایم تباقر هک یبهذم فلتخم یاه
ببس اقترا ی مک ی ت تلاوصحم تیفیک و
د یبهذم ر رصم سرتسد ف
ناگدننک یم
دوش و تنرد ی هج
، ینید لک ار
فرصم هعماج رد هک
یم یم شیازفا دوش دهد
دارفا ،رگید ترابع هب . و
هورگ یاه فلتخم رد هعماج ره یا
دجاو
،اهزاین هدرخ گنهرف اه
، هقئاذ و اه هقیلس یاه
؛دنتسه یتوافتم
،نیاربانب مسیلارولپ
یبهذم اب
هئارا کبس نداد یاه
ب فلتخم یبهذم دارفا زا کیره ه
هورگ و اه
، هک بسانتم هجو نیرتهب هب اب
هتساوخ یاه نانآ دهعت شیازفا بجوم ،دشاب ینید تکراشم و
- هعماج رد یبهذم یم
وش د
کراتسا و کنیف(
، 1899 : 10 کنیف و کراتسا ؛
، 0333 نیب و نکانای ؛ جیرب
، 0313 .)
لادتسا ل هعماج زا هورگ نیا نید ناسانش
بجوم دش د ات نی پ ناهوژ یعامتجا دیدپ تیمها هب
هورگ نایم تباقر لامتحا و یبهذم یاه
ای هکن ،دشاب یبهذم یگدنزرس یارب یعبنم ،یتباقر نینچ
دنشاب هتشاد یرتشیب هجوت .
نیارب ساسا یبهذم مسیلارولپ هچرگا یموهفم ثیح زا
تباقر اب
تسین یکی یبهذم ،
رد شهوژپ یاه هعماج
،نید ناسانش بهذم مسیلارولپ
تباقر صخاش ًامومع ی
یبهذم تسا و شهوژپ یاه عبنم ،یبهذم تکراشم و یبهذم مسیلارولپ نایم طابترا هب طوبرم
یبرجت دهاوش ةیلوا یارب
و یبهذم یگدنزرس شیازفا هب یبهذم تباقر ایآ هک دوب هدیا نیا یسراو
ینید تکراشم یم رجنم
دوش .ریخ ای نیا نینچمه ا
اعد ی مسیلارولپ هک یبرجت م
یبهذ تکراشم و
ینید طابترا تبثم ی دنراد رگیدکی اب ،
عیسو یرظن لدم یلصا فشک ب یرت
ه مان
« نید رازاب » ای
« نید هب هنادرخب اختنا درکیور »
هب ةلزنم هعماج زوح رد دیدج یمیاداراپ نید یسانش
تسا
( رنراو 1880 ؛ اوازاناک و رتچه
، 1881 ؛ کراتسا 0333 ؛ رنخل 0331 ید ، فارگ
، 0310 .)
رد لاح ره هعماج ةیلوا تنس ، هک دوب نیا شللادتسا نید یسانش
و مسیلارولپ تباقر
یبهذم
شیاسرف هب یجیردت
تاداقتعا ینید
یبهذم تکراشم شیاسرف ،نآ بقاعتم و رجنم
یم دوش
رگرب(
، 1081 سورب ؛
، 1091 و 0311 تراهلگنیا و سیرون ؛
، 0311 ).
،لباقم رد داصتقا درکیور
نید زاب ةیرظن ای نید را
رثکت دش یعدم بهذم تباقر و
ی هعماج کی رد تکراشم هب رجنم
ینید
یم رتشیب ؛دوش
اریز هنیزگ یرادنید یارب ار یرتشیب یباختنا یاه مدرم نوگانوگ یاه
هب روظنم
هقئاذ و اهزاین یاضرا یبهذم یاه
ناشعونتم یم مهارف
نیب و کراتسا( دنک جیرب
، 1891 نکانای ؛
،
1881 اتسا و کنیف ؛ کر
، 1880 کنیف و کراتسا ؛
، 0333 ؛ ناروکروک و کراتسا
، 0318 .)
لصاح هکنآ هعماج رد نید یسانش
، میاداراپ للادتسا نویسازیرلاوکس
هب هیضرف نیا رجنم
دش هک
« مسیلارولپ یبهذم
طابترا ی تکراشم اب یفنم ینید
دراد
» لباقم رد . میاداراپ للادتسا
/داصتقا هیضرف نیا نید رازاب نایب ار
یم دنک هک
« مسیلارولپ یبهذم
تکراشم اب یتبثم طابترا
ینید دراد .»
نامه یم هظح م هک روط ود دوش
هاگدید هعماج رد بیقر یرظن ود نید یسانش
هئارا داضتم ةیضرف هدرک
دنا هک عنام ه عمجلا دنا تسا یرگید در مزلتسم یکی دییأت ینعی ؛
؛ زا
ای ن ور ره شهوژپ یارب یبرجت ای نومزآ
سراو ی رابتعا یم ار داضتم ةیضرف ود نیا ناوت
هلصیف وسحم شخب درک
. نونکا هک تخادرپ شسرپ نیا هب دیاب نومزآ ایآ
یاه یبرجت یارب
داضتم ةیضرف ود نیا رابتعا یسراو هاگدید ود زا ثعبنم هک
بیقر یرظن هدوب
،دنا یعطق فیلکت
نآ اه ار هدرک صخشم هلصیف هشقانم نیا هب و
هداد تسا
؟
ژپ شهو یبرجت یاه لباق
یهجوت رد هعماج یسانش نید رد ةهد 1883 یارب ید یم در ای دییأت
نیا ود یرظن هاگدید ماجنا
،دش اما یتقو جیاتن ةمه یبرجت
شهوژپ یاه اجنا م هدش نیا رد هراب رد
هعلاطم رگیدکی رانک دش
دهاوش .داد خر یبیجع قافتا ، هب
تسد هدمآ زا ةمه شهوژپ نیا اه
ی
ددعتم ، اهنت رب یب جیتن جیاتن یگ روکذم ةشقانم یعطق فیلکت نییعت یارب
تللاد
!تشاد رورم ی رب
دودح تسیود لحت ی رد یرامآ ل شهوژپ
یاه هب طوبرم یبرجت یگنوگچ
طابترا مسیلارولپ یبهذم
( یکسروگ و زواچ ،ینید تکراشم و 0331
) نایب دندرک ک ه یمن ناوت ه ی چ تن ی ةج عطق ی ار هب
تسد دروآ
! ورد عقا زا نانآ یسررب جیاتن ، 180
یرامآ لیلحت هب
تروص مه یگتسب یاه غتمود ی هر و
حرش نیدب ینید تکراشم اب یبهذم مسیلارولپ نایم یکیکفت و هص خ
دش شرازگ :
لک نایم زا لیلحت
ماجنا یاه هدش
، 01 ( دصرد 33 دروم تبثم طابترا )
و رادانعم 11
( دصرد 93 دروم یفنم طابترا ) ایم رادانعم
ار ریغتم ود نیا ن
هب تسد هدروآ ب .دندو 00 دصرد ( 11 )دروم نایم یطابترا دنداد ناشن زین
مسیلارولپ یبهذم
تکراشم و ینید
دوجو درادن هک 03 دروم نآ اه دجاو
مه بیارض و رادانعمریغ تبثم یگتسب
01 دروم
، یفنم ریغ رادانعم و زواچ( دوب
یکسروگ
، 0331 : 031 .)
ومزآ جیاتن ،تقیقحرد ن
رد یبرجت یاه دروم
تکراشم اب ینید مسیلارولپ طابترا یگنوگچ
ب یبهذم ه هلصیف یاج نداد
هب یروئت نیا زا کیره رابتعا فیلکت نییعت و یرظن تاشقانم بیقر یاه
یضرف اب ه یاه و داضتم عنام ه عمجلا نآ اه ، رگید راب دیلوتزاب و ییامنزاب ار تاف تخا نامه دندرک
و
رب نامه رد ار ام یلوا خز
ة یقاب یبهذم تکراشم و ینید مسیلارولپ نایم طابترا یگنوگچ هب طوبرم
تشاذگ دن
! دیاب هتبلا ناشنرطاخ
درک جیاتن یوگلا نیا هک هب بیجع لوا ةلهو رد هک
رظن یم دیسر
،
سم هب صاصتخا ئ
رد و درادن روکذم ةل رتشیب
،عقاوم وگلا ی ار ی رد ج شهوژپ یاه هعماج سانش ی
نیمه هنوگ تسا
؛ ینعی شهوژپ اه ی رد ددعتم عوضوم
ی ار ییارگاو ای توافتم جیاتن ،دحاو دنراد
هب هک اج ی صخشم ندرک فیلکت هلئسم
، ببس ازفا ی پ ش ی چ ی گد ی یم رتشیب یگتشگرس و دنوش
.
ارچ هک تشاد هجوت دیاب نونکا ازفا
ی ش شهوژپ اه هعماج رد هیرظن نومزآ یارب یسانش بیقر یاه
ازفا هب هراومه ی
ش ی هتفا اه ی مه ؤم ی مه و د رظن نآ اب ضراعتم ی
ه ماجنا اه ی
؟تسا هد
تسیلائر ییارچ نیا هب خساپ و یداقتنا یاه
مسیلائر یداقتنا کی فسلف ة مولع یعامتجا تسا
هک رد لصا ، فوسلیف ییایناتیرب
« یور راکساب »
( 1810 ) ار نآ حیرشت رک و د سپس شناد ناهوژپ نوگانوگ (
دننام مورتسکا
، 1880 ؛ ریاس
، 1880
و 0333 ریلوک ؛
، 1881 رچرآ ؛
، 1880 راکساب ؛
، 1889 و 0339 ؛ ستمنیتسا
، 1889 ؛ و کامرناد
ناراکمه
، 0330 یوراه ؛
، 0330 ؛ رتوپ و زپول
، 0330 ؛ ساکینام
، 0333 اروپروپ ؛
، 0339 طسب )
داد دن مسیلائر . یداقتنا
هب لابند ئارا ة یلدم یارب کرد مولع یعامتجا تسا
هک نیزگیاج میاداراپ
رجت هب ةنایارگ یتسیویتیزوپ زا
ی ک وس و یخرب هخسن یاه هاگدید یکیتونمره یبسن و
ییارگ
تسپ مسینردم زا
ییوس رگید دشاب .
مسیلائر یداقتنا یتسه هب سانش ی ( علاطم ة دوجو ) شیب زا تفرعم یسانش ( ةعلاطم هچنآ
یم و مینادب میناوت نآ یگنوگچ
) تیولوا یم هتکن نیا رب و دهد یم رارصا
دنک دیابن هک
للادتسا یرظن یاه ار
رد دروم هچنآ دوجو دراد و یگنوگچ راک
ناشندرک هب
فرص هچنآ زا هار
تادهاشم لباق
کرد دودحم ،تسا درک
. هک تسا نیا مود ةتکن مسیلائر
یداقتنا ناهج تایعقاو
هیلا ار یدنب هدش یم دناد زیامتم ةیلا هس و
، اما طبترم مه هب ر ملاع رد یعقاو یاهزیچ زا ا
صخشم هدرک
یبرجت رما هب طوبرم ةیلا )فلا :تسا
،1
لعفلاب رما هب طوبرم ةیلا )
،0
)ج و
عقاو رما هب طوبرم ةیلا
0.
،نایم نیا رد لماش یبرجت حطس ای هیلا
ام هک تسا ییاهزیچ ةمه نآ
اه میقتسم ار و
هبرجت و هدهاشم میقتسمریغ یم
رد .مینک دنیارف لماش هیلا نیا ،یملع ةمه
فای هت یتدهاشم یاه
هک تسا یبراجت و هب
کمک شهوژپ یبرجت یاه هب
تسد یم لماش لعفلاب حطس ای هیلا .میروآ
یعوقو لاح رد ای هتفای عوقو یاهدادخر تسا
هک دیاش زونه اسنا ن ار نآ اه برجت و کرد
ه
هدرکن
؛دنا لاثم یارب هیلا
هقطنم رد نیمز زا یا زا هتخانشان یا
کی سونایقا لاعف دش ه یتارییغت و
داجیا ار یعقاو
،تسا هدرک لعفلاب ةیلا .دشاب هدش ربخاب نآ زا یسک نآ نودب
یماگنه تیعقاو
یم خر دهد هک نیداینب ةیلا
،عقاو رما هب طوبرم رت تردق
و ناوت دوخ ار لاعف هدرک .دشاب حطس
عقاو رما ةیلا ای مسیناکم رب لمتشم 1
م یاه لو خر نایرج دننکدیلوت هک تسا ید اهداد
دنتسه ؛
ام هچ نآ اه ای میسانشب ار زا یتخانش هچ و مینک کرد
نآ اه .میشاب هتشادن یعیبط( ملع
ای
تسج رد )یعامتجا و
مسیناکم فشک یوج هدیدپ دیلوت یاه
.تساه هص خ هکنآ مسیلائر
یداقتنا لاع م عقاو ار هب تسه ناونع ی
هیلا یدنب کرد حطس نیدنچ رد هدش یم
دنک هک مادکره اب
ییایوپ هب هجوت و
دنیارف یاه یم لمع دوخ صاخ .دنک
هو ع
،نیارب لع ی ت تسیلائر هاگن رد تایعقاو موس حطس ای هیلا هب یداقتنا یاه
، ینعی ناهج
عقاو مسیناکم ی اه
دراد قلعت هدهاشم هک
ن ریذپ دنتسی . ،تقیقحرد لع
ی ت رب تللاد تیفرظ
اه و
مسیناکم یعقاو یاه هدیدپ رد
دراد اه
، پ هن مظنم یگتسوی یاهدادیور یلاوت نایم
هدهاشم هدش =(
مه )اهریغتم نایم یگتسب .
لحت ی مه ل گتسب
0ی رد شهوژپ یاه ملع ی لحت نمضتم ی
سنایراووک ل
مه ای غت یی ر ی اه بقاعت و نراقت(
) م ی غتم نا ی تساهر
؛ تروص رد ی
ک لحت ه ی ل لع ی نمضتم
صخشم ندرک م ک نا ی مس اه ی هب دوجو ا دنروآ ی ن مه غت یی ر ی اه ( بقاعت و نراقت )
هدیدپ نایم ییاه
1.Empirical 2.Actual 3.Real
1 هاگدید زا . نوتنب
( 0331 ) ، مان راذگ ی ا ی ن حطس ی ا لا ی ة موس هب ناونع
« عقاو ی
» ( تساطخ )Real
؛ اریز ره هس حطس
و لا ی ة دروم رظن رد لائر ی مس داقتنا ی هب ی ک انعم
« عقاو ی
» دنتسه ص(
001 .) قحرد ی ،ت ق عقاو ی تا دو جوم رد
ناهج لا ی ه دنب ی هس هناگ دنراد : ناکم ی مس
،اه ور ی
،اهداد و برجت ی تا . 5.Correlation Analysis
.دنراد رارق یبرجت حطس ای هیلا رد هک تسا رتهب ترابع هب
تسیلائر للادتسا ، مئاق یداقتنا یاه
تسا لصا نیا رب ک
ه
« م ک نا ی مس اه » وئسم ل لع ی مه غت یی ر ی اه بقاعت و نراقت(
) هدهاشم هدش رد
اپ .دنتسه یبرجت حطس ی
وگلا در رب للادتسا نیا ة ی
ه ی مو ی طابنتسا زا لع
ی هک هدوب راوتسا
هب ور ناونع کی عبات در
1ی ی مه ا گتسب ی
0هنوگ زا لع ی ت تسا هدش هتخانش
، رب ینبم هکنآ من ی ناوت
ع ل نراقت زا جراخ ار لولعم و ت ی
اقو بقاعت ا ی
رد مه رواجم یبرجت ع ک
رک للادتسا قباطم .د
،مویه ةمه چ ی ز ی ک ناسنا ام ه اه
رد و عقاو رد م لمع ی ناوت ی م رد ک ک نی تسا نآ زا ترابع م ک
ه
،مه رواجم ةعقاو ود هب
تروص نراقتم ی بقاعتم ا یم خر
دهد ، اما من زگره ی ناوت ی تباث م مینک ک ه
م ی نا نآ اه هطبار ا ی لع ی ؛تسا هدوب اریز
لع ی ت هب پ ةباثم ی دنو ی رورض ی م ی زگره ،هدیدپ ود نا
لباق هدهاشم ن تخانش و ی
ا لباقم رد .تس ی
وگلا ن ی ه ی مو ی ئر ، تسیلا للادتسا یداقتنا یاه
ندرک د ک ه ارب ی بت یی ملع ن ی
، م حیرشت ک نا ی مس ی لع ی ک نراقت نیا ه ی
ار یبرجت بقاعت ا هب
دوجو
تسا هدروآ
، ا ساسارب .دراد ترورض ی
د ن ی قحت ،هاگد ی
بت ق یی ن ی اضر ی ت رد شخب مولع
یعامتجا
اهنت زارحا زا ترابع کی
مه غت یی ر ی مظنم ( مه )یگتسب م ی غتم نا ی اهر نی س ت لب ، ک اب ه ی ناوتب د
م ک نا ی مس اه ی صخشم ار ی درک
ک ا ه ی طابترا ن ی
مه ا غت یی ر ی ب ار ه دوجو هدروآ
؛دنا نیاربانب یروئت
یبقاعت مویه زا لع ی ت ( هک ً ماک رب هعماج یسانش ک یم روحمریغتم تسا هتشاد هرطیس
) عفن هب
مسیناکم یاه لع ی هک وم ل مه نیا د غت
یی ر ی مه ای اه یگتسب ر ،دنتسه اه یم د
وش هص خ .د هکنآ
،
و ملع شهوژپ ملع یاه ی ب دیاب ی رتش هب مسیناکم یاه لع ی هدهاشم لباقریغ هجوت
دننک فرص ات
و بقاعت بترت
یلاوت یاه لباق هدهاشم اهدادیور و عیاقو زا لیلحت رد هک
مه یاه یگتسب
یم سکعنم دنوش
( رتسلا
، 1898 گربدئوس و مورتسده ؛
، 1889 مورتسده ؛
، 0330 یل ؛ لت
، 0319 .)
نینچمه رد دروم سم ود لئ ای ماع نیناوق هب یبایتسد ینعی ملع رد مهم ة ناهج
لومش و نومزآ
هیرظن یعطق تسیس عون ود کیکفت هب لئاق یداقتنا مسیلائر هاگدید ،یملع یاه
م یدوجو رد
ناهج تسا ار یتوافتم جیاتن هک شناد یارب
ناهوژپ هب دراد لابند
« . زاب متسیس »
سا ییاج رد هک ت
مسیناکم یاه لع ی ،فلتخم مه نامز دوجوم دن هب و یلکش رد .دنراد لماعت رگیدکی اب یفداصت
لباقم
« هتسب متسیس »
اج دنچ رد تسا نکمم هب
دوجو ایب :دی 1 . رد مسیناکم هک ییاج دلوم یاه
1.Functional 2.Correlational
هب روط مسیناکم ریاس تاریثأت زا ازجم یعیبط اه
،دنتسه 0 . رد مسیناکم نایم هک ییاج یاه
تم ،لخاد هب روط تسا هدش رارقرب رادیاپ یلداعت یعیبط و
کی یعونصم یاوزنا طیارش هک ییاج
مسیناکم مسیناکم ریاس زا
اه هب دوجو یعونصم یاوزنا زا روظنم .دشاب هدمآ کی
،مسیناکم
شیامزآ طیحم نورد یملع یاه لرتنک یاه
ای یزاسادج ددصرد هک تسا یهاگشیامزآ دش
تاریثأت کیکفت اهنت
مسیناکم ریاس زا مسیناکم کی دنتسه اه
؛ هب روط ی هک درکراک ناوتب نآ
مسیناکم مسیناکم اب لخادت نودب ار یسررب رگید یاه
درک .
س ی متس اه ی س هتسب ی متس اه ی عتم ی اب ن دنیارف /لزعنم یاه فنم
ک
1هدش ا ، ی /اتس
0تباث / وانتم و
ت ک هدنوشرار دنتسه 0
؛ سمش ةموظنم لاثم یارب ی
کی س ی تسب متس ة یعیبط اب دنیارف و تباث یاه
ت ک هک تسا هدنوشرار هب
لیلد می ز ناز ی دا ی ک اضف ه ی لاخ ی ب ی اس اب نآ ن ی
س ر ی متس اه ی یک ناه ی دوجو
فنم نآ یاهدادیور ،دراد ک
ذوفن زا ازجم و ی
ثأت ا ی اس تار ی س ر ی متس اه تس ت خادم زا و
ب ی تابث ک ناما رد ًاتبسن یجراخ دنن
؛تسا لد نیمه هب ی
م ل ی پ ناوت ی ش ب ین ی اه ی زا یقیقد تدمزارد
و فوسخ ک
شروخ فوس ی
وصف زاغآ و د ل
هتشاد یسمش ةموظنم نورد یاهدادخر ریاس و لاس
شاب ی .م نیارب ساسا ای س عون ن ی متس بط ناهج رد یتح هتسب یاه ی
ن یع ی نچ و دنردان ز ی
س ن ی متس اه ی
هتسب بط مولع رد یا ی
ع ی ًاتدمع هب تروص یعونصم یوس زا
زآ رد نادنمشناد هاگشیام
قلخ اه
یم یسررب ،تقیقحرد .دنوش طیحم رد یملع یاه
یاه امزآ ی ش یهاگ مهارف دننک س ی متس تسب ة
یتح ا یرودقملا تس
ناوتب ات لع ی ت یبقاعت ه ی مو ار هب تروص یطرش رازگ
« هاگره فلا خر ،دهد
نی ز خر م ی دهد » هدهاشم و دیلوتزاب رک
د .
هک تشاد هجوت دیاب هتبلا نیناوق
لع ی شیامزآ اب هک یم راکشآ اه
شیارگ ،دنوش اه
ی
مسیناکم ییانبریز یاه یلاوت رد تسا نکمم هک دنا
هدهاشم و مظنم یاه هک ینامز ،اهدادیور ریذپ
مسیناکم اب لماعت رد مسیناکم نآ رد رگید یاه
ای زاب متسیس کی یعونصم تیعضو زا جراخ
شیامزآ هاگ ن ای دنوشب رهاظ ،تسا ی ه
. ،لاح ره رد د
ر ماظن اه ی تسب یهاگشیامزآ ة م
ی ناوت
مسیناکم ار درفنم یاه قد
ی
ًاق هعلاطم و سررب ی وم و ل د ناشندوب راکشآ ار درک
،لیلد نیمه هب ؛
شیامزآ اه ارب ی ملع شزرا و ی هژ ا دنراد ی
، اما تیعقاو نیا هک تسا ای
ن مسیناکم ً مع اه رد
1.Isolated 2.Stationary 3.Recurrent
س ی متس یاه زاب ب لوغشم ه دنتسه راک
، رد هن ارش ی ط ی رجت ب ی هک صت یعن هاگشیامزآ رد اه
داجیا
تسا هدش .
رد س ی متس یاه زاب بیکرت و لماعت هراومه زین دادعت
ی زا مسیناکم یاهدادیور اه
یبرجت ار عم ی ن و صخشم م ی ک .دن
هک دراد دیکأت یداقتنا مسیلائر هاگدید متسیس زا لکشتم ناهج
؛تسا زاب یاه ینعی
مسیناکم ةمه زا ام هک فلتخم یاه نآ
اه ،میرادن ع طا مه
نامز نیا .دنتسه راک لاح رد
مسیناکم ک هلخادم رگیدکی راک رد تسا نکمم اه دنن
لعفلاب عنام و شیارگ ندش
رگیدکی یاه
دنوش
، عفلاب زا سپ ای ل
شیارگ ندش یاه
لع ی نآ اه و دننک یثنخ ار رگیدکی تیلاعف رثا ، رد
تیاهن
هچنآ هدهاشم و لعفلاب یاهدادخر ار ناهج دش
یم شیارگ لخادت زا یدنیآرب ،دزاس فلتخم یاه
مسیناکم ةمه تسا لاعف یاه
؛ ا زا ی ن ور مسیناکم کی تسا نکمم لع
ی دنک راک
، اما هب لیلد ةلخادم
مسیناکم رگید راک دسرن تیلعف هب نآ راک رثا اه
؛ ناهج یاعدا زا دیاب لیلد نیمه هب یلومش
نوناق اه نییبت ، اه اهریغتم نایم طباور ای متسیس رد
فرص زاب یاه درک رظن
؛ هشیمه هک میریذپب ینعی
یطیارش ره رد و نیا
هک تسین هنوگ
« دهد خر مه ،داد خر فلا رگا
»؛
سپ هب اج ی
تسج و وج ی ب ی تن نودب و هدوه ی
ارب هج ی ک فش
« ناوق ین ی » ک عامتجا ناهج رد ه ی
،دنرادن دوجو
تسیلائر هب یداقتنا یاه شناد
ناهوژپ صوت ی ه هدرک دنا ک و عضاوتم ه اهنت
تسج رد و
وج ی
م ک نا ی مس اه ی لع ی شاب دن ک یم ه هدیدپ دنناوت عامتجا یاه
ی نایم طباور و نآ
اه ار هب دوجو دنروآ
یدیحوت(
هدنزورف و بسن
، 1080 نوتنب ؛
، 0331 تیمسا ؛
، 0339 سورگ ؛
، 0338 ).
مولع رد ،رگید یوس زا یعامتجا
- مولع ف خرب یعیبط
- یمن نادنمشناد دنناوت
ب ه وحن
عنصت ی متسیس ی هتسب ار هب طیحم لکش ی
لرتنک ً ماک دش
امزآ ی هاگش ی ا ی داج .دننک رد
مولع مسیناکم ،یعیبط هدیدپ نایم هطبار دننکدیلوت صاخ یاه
تسد اه طیارش رد مک
تخانش یهاگشیامزآ دنریذپ
اما ، لصاح یعامتجا روما ةصرع رد یطیارش نینچ .تسین یندش
رد ةطیح یعامتجا روما ،
ًاساسا تفاب ای طیارش رد صاخ مسیناکم کی تسین مولعم یاه
مسیناکم اب لخادت رد و توافتم د یریثأت هچ رگید یاه
درا . عقاورد مسیناکم ، یاهورین و اه
دنراد یق ت و لماعت رگیدکی اب ًابلاغ یعامتجا
؛ ار رگیدکی تاریثأت تاقوا یخرب هک یوحن هب
یم اتش د
دنه ا ،رگید تاقوا رد و یم فذح و یثنخ ار تاریثأت نی
دننک طخ ای ریس نآ اه ار
یم رییغت دنهد
؛ نیازا هدیدپ زوح رد ور مسیناکم عونت و ددعت ،یعامتجا روما و اه
لماوع و اه
،لیخد هلسلس بتارم نآ اه مسیناکم یق تم و یبیکرت تیهام ،ناشریثأت وحن ، لیخد لماوع و اه
هلمج زا ،تسد نیا زا یدراوم و م
یدراو یارب یعطق خساپ نتفای هک دنتسه نآ
اه راوشد رایسب
هعماج رد .تسا نکممان یتح و ناعذا دیاب زین یسانش
درک ماظن و هعماج هک یعامتجا یاه
طیحم شنک یناسنا یاه دنتسه
چیه ، یمنرب ار یهاگشیامزآ طیارش هنوگ دنبات
. هعماج ناسانش زین
متسیس اب هراومه یاه
ی راد راکورس زاب شیامزآ ناکما هک دن
ً ماک یاه لرتنک
هدش رب ار دنیارف یاه
یم بلس نانآ زا یعامتجا نک
د
؛ هب نیمه هتخانش یتح لیلد هدش
مه ار یعامتجا یاهریغتم نیرت
یمن مولع ویش هب ناوت درک لرتنک یهاگشیامزآ و یعیبط
.
یعامتجا ناهج یتاذ یگژیو هب
ناونع زاب متسیس تسا نآ
هک تاریثأت ع ل ی هناگدنچ رب
نیوکت دیدپ ره .دراد یعامتجا
شناد ناهوژپ مولع یعامتجا نک للادتسا تسا نکمم
دن هک
X
تلع تسا Y
؛ /لرتنک طیارش رد هک یماگنه هلوزیا
هدهاشم هدش
،دوش ام یلو میروبجم ار نآ
للع هک مینک هدهاشم یتلاح رد ،A
و ،B
دنراد دوجو مهC
؛ نیاربانب هب یپ ت ماعت لیلد دیچ
و فلتخم للع ییایوپ
یاه لع ی ریثأت ،للع ریاس تاریثأت زا لصاح لباقریغX
نیعت .دش دهاوخ
بیکرت و ت ماعت ،یعامتجا دیچیپ ناهج رد تردق نیدنچ یاه
لع ی هک ثأت ی تار نآ اه یطخ
مه نی تس ، لباقریغ تسا نیعت رنرت(
، 0313 لتیل ؛
، 0319 ).
هص خ هکنیا
نادنمشناد
مولع یعامتجا اب
و عیاقو هک دنهجاوم ییاهدادیور متسیس رد
زاب یاه یوس زا
مسیناکم یاه
فلتخم هک مه نامز ب لوغشم ه راک دنتسه ، خر یم دنهد یم رارمتسا و دنبای
،نایم نیا رد .
یزاسادج دنیارف
یلمع یاه نآ
اه ةناگادج نومزآ و راوشد یراک نآ
اه .تسا لاحم یرما
عقاورد ج رد یبرجت قیقد نومزآ ، هعما
هب یسانش لیلد
نکمم ندوبن متسیس یعونصم شنیرفآ
یهاگشیامزآ ةتسب یارب
یوزنم مسیناکم ندرک ناکما دلوم یاه
ریذپ نی تس .
نونکا قوف بلاطم هب هجوت اب سم هب
ئ رد هلاقم یلصا ةل راب
مسیلارولپ طابترا یگنوگچ
هعماج رد یبهذم تکراشم اب یبهذم یسانش
نید یمرب لوبق اب .میدرگ وچراچ
هیرظنارف یا
یداقتنا مسیلائر درکیور یم
ناوت خساپ جاتنتسا یارب ار ریز تاکن لح و
هلئسم رارق رظندم :داد
1 . هک اجنآ زا مولع
یعامتجا ماظن اب
یاه ی یعونصم داجیا هب رداق و دراد راکورس زاب
ماظن هتسب یاه نی
تس دیاب ، تسج و یوج میمعت ییاه ناهج لومش هب مظن لکش یاه
هبش ینوناق زا
مه یگتسب هدهاشم عیاقو نایم اه .دراذگب رانک ار ریذپ
0 . دیاب نید راشم ناهوژپ ک
ت ک ا زا ناشروصت ،یرظن تاشقانم رد هدنن ی
روصت ،تاف تخا ن ی
اب
دشابن رفص عمج لصاح میقتسم ار نانآ هک
یم رارق رگیدکی اب داضت رد دهد
؛ هک دوشن روصت ینعی
رد دروم لپ نایم طابترا ینید تکراشم و یبهذم مسیلارو
، ةیرظن نویسازیرلاوکس تسرد
ای تسا
ةیرظن رازاب نید دنشاب تسرد ود ره هک تسا لاحم و
؛ اریز هیرظن نیا زا کیره مسیناکم رب اه
یاه
لع ی یراذگریثأت اب یفلتخم ییانبریز یم دیکأت توافتم یاه
تسا نکمم یعامتجا ناهج رد هک دنک
مه نامز ب لوغشم ه راک دنشاب ؛ سپ یم نیا ناوت یرظن ةلداجم
داضتم هعماج رد ار نید یسانش
اب
شریذپ هکنآ ره ود یرظن لدم یم
دنناوت حیحص دنشاب لح ، رک د
؛ ینعی هک تفریذپ نیا زا کیره
لدم ود یرظن زا یاهورین یعقاو بیقر مسیناکم رد جردنم رد فلتخم یاه
یگدنز یعامتجا
یگدنیامن یم
هک دننک ساسارب نآ هک یمسیناکم یورین مادک رد
یسررب یعامتجا طیارش ای تفاب هدش
رتدنمورین جیاتن ،تسا هدوب
یبرجت یتوافتم ار هب دوجو هدروآ هک دنا رد شهوژپ یاه فلتخم
هعماج هدش سکعنم ناسانش تیمسا( دنا
، 0339 نیب و نکانای ؛ جیرب
، 0313 ).
0 . دیاب ار ضرف نیا درک شومارف
هک رابتعا یرظن کی ه ای هیرظن یا رگید رد تفاب نایم اه
هنیمز ای یاه فلتخم هب روط راکشآ ناسکی دهاوخ
دش . دیاب ،ضوع رد رتشیب هک تشاد راظتنا
ای
ةمه مسیناکم یاه لع ی هیرظن هک للادتسا ناشدوجو رب فلتخم یاه
هدننکدعاقتم یاه یا
نایب
هدرک دنا
، طیارش رد توافت نیا و دشاب هتشاد دوجو هوقلاب صاخ
بجوم یعامتجا لاعف
ندش
مسیناکم نیا اه
تاریثأت زورب و یلمع
ناش یم وش د .
1 . دیاب راظتنا تشاد هک رثا لع ی ره یمسیناکم م
رثأت زا تیوقت ای یثنخ یزاس تاریثأت ریاس
مسیناکم یاه لاعف رارق یم دریگ
؛ نیاربانب دیابن اهنت ب ه لابند أت ثی تار لقتسم یاهدمایپ لع
ی
ضرف هدش رد هیرظن میشاب اه
، هکلب دیاب ثآ را یق ت و هدننک تعنامم
بیکرت دننک زا ییاه
مسیناکم اه ار یم راک رگیدکی اب هک میشاب هتشاد رظندم دننک
. رد رگا نینچمه شهوژپ
یاه
ادیپ ینید تکراشم و مسیلارولپ نایم یطابترا چیه یبرجت شن
دیابن ،د تفرگ هجیتن هک
چیه
مسیناکم لع
ی بن راک رد تسا هدو
؛ اریز مسیناکم یاه لع ی هیرظن رد هک یداضتم یاه
نویسازیرلاوکس رازاب و
هدش حیرشت نید دنا
، نکمم تسا صاخ طیارش رد هک ی
شهوژپ یاه
هتفرگ ماجنا نآ رد روبزم دنا
رگیدکی ، ار
یثنخ دنشاب هدرک .
نیدب بیترت
، ب ه یاج نایم گنج رد ندشریگرد میاداراپ
ییاه هک هتسویپ رس رب دهاوش ی یبرجت
یم هعزانم دننک
هک یروئت کی رابتعا زا شیابقر لباقم رد
یداقتنا مسیلائر ،دنک تیامح ام
ار هب
ییاسانش ةمه مسیناکم یاه لع ی هجوم هدننکدعاقتم و یا
یم تیاده دنک
هک مامت هیرظن بیقر یاه رد
هعماج یسانش داهنشیپ هداد دنا . ماگ دعب یداقتنا مسیلائر وچراچ رد ی
، رکفت دایز لمأت و رد
دروم
فاشکنا طیارش یعامتجا یریغتم تسا هک نورد نآ اه مسیناکم یم لاعف فلتخم یاه دنوش
.
رد ماگ رخآ
، یسررب هب یبرجت
یجیاتن درپ یم هتخا دوش تابیکرت هک فلتخم
نیا
مسیناکم یاه لاعف توافتم طیارش رد هب
دوجو آ درو ه دنا . هتبلا نیا راک رایسب رتراوشد زا
تسج و داس یوج مه
ریغتم نایم یگتسب ه
ا یمک موسرم تاقیقحت رد تسا
؛ ساسارب سپ
یداقتنا مسیلائر هاگدید
، هب هجوم ً ماک جاتنتسا نیا قیدصت یم رظن
دسر هک یضرف ه یاه هب رهاظ
هیرظن داضتم رد نید رازاب و نویسازیرلاوکس یاه
دروم و یبهذم مسیلارولپ نایم طابترا
هک ینید تکراشم شیپ ار یداضتم یبرجت جیاتن
ینیب هدرک
،دنا یم دنناوت هب لکش مسیناکم یاه
ریز رد تفاب یعامتجا یاه توافتم
و تحت طیارش فلتخم دنشاب تسرد :
1 مسیلارولپ . یبهذم
شیارگ دراد اقیا و نانیمطا ات ن
نامیا یتنس ار یارب نانمؤم هک شیپ زا
ار نآ ،نیا زا
طیارش یبهذم یسناجتم و نگمه یم
تفرگ دن
، تسس دنک . ییانبریز مسیناکم نیا
یشیارگ دیلوت رب تللاد دراد
هک یم حیضوت م طابترا یوگلا دهد
ی و مسیلارولپ ریغتم ود نا
یبهذم تکراشم دیاب یبرجت حطس رد
هب .دوش هدهاشم یفنم یگتسبمه لکش
0 مسیلارولپ . یبهذم
رد یاهرازاب شیارگ نید دازآ
دراد بجوم ات جیسب
فآراک نانیر یبهذم
هب تیلاعف یاه یتاغیلبت یارب ذج رتشیب ناوریپ دوش
. ییانبریز مسیناکم نیا یشیارگ دیلوت رب
دراد تللاد هک
یم حیضوت م طابترا یوگلا دهد
ی یبهذم تکراشم و مسیلارولپ ریغتم ود نا رد
دیاب یبرجت حطس هب
مه لکش .دوش هدهاشم تبثم یگتسب
نخس لصاح هکنآ
مسیلارولپ ، ذم
یبه متسیس رد یعامتجا زاب یاه
بجوم زورب راثآ
توافتم ی یوس زا مسیناکم یم فلتخم یاه دوش
. نامه رد نیا زا شیپ هک روط راب
متسیس زاب یاه
،دش للادتسا یخرب
زا مسیناکم نیا اه
رگیدکی لباقم یم
،دنشاب رتدنمورین مادکره و دنتسیا
بلاغ یم .دنوش یخرب زین نکمم تسا راثآ رگیدکی یثنخ ار دننک یب یخرب و توافت
دنشاب . نیا
جیاتن رد هک تسا یزیچ نامه شهوژپ
یاه اب طبترم تکراشم و یبهذم مسیلارولپ طابترا وحن
.تسا هدش هدهاشم ینید رد
هک یتروص وچراچ رد یتقو
شهوژپ یاه هبرجت فراعتم هنایارگ
زا لیلحت مه ای یگتسب سنایراووک
رد اهریغتم نایم اه مولع
یعامتجا
،میراد رارق نیا
هیضرف اه
هب هنوگ یا میظنت یم دنوش هک ییوگ یابقر عنام ه عمجلا ی دنتسه . یتقو مه شهوژپ ییاه یارب
نومزآ هلصیف و عطاق شخب
نایم نآ اه ماجنا یم
،دوش ًلاومعم هجیتن اب یریگ یاه عطقریغ ی هب
یم نایاپ سر ن د ب و ه هلصیف یاج م شیازفا ار یگتشگرس ،یشخب
ی دنهد .
هجیتن و ثحب یریگ
هشقانم ،متسیب نرق رخاوا زا هعماج رب مکاح میاداراپ ود نایم غاد یا
رد نید یسانش دروم
یگنوگچ
تروص ینید تکراشم و یبهذم مسیلارولپ نایم طابترا تفرگ
. ی ک وس ی میاداراپ ،نادیم
هعماج یگدنیامن اب نویسازیرلاوکس یرخأتم و مدقتم ناسانش
دننام میکرود رارق سورب و رگرب ،
یراصحنا رد ،هعماج رد نید کی رادتقا و تردق دندوب یعدم هک تشاد ندوب
نآ و تسا
یف یبهذم مسیلارولپ .دراد هدننکرلاوکس تاریثأت هسفن
رظنم نیا زا هعماج کی رد یبهذم عونت ،
هراپ بجوم هراپ
،یبهذم کرتشم یاهرواب ندش زورب
ف و یبهذم نانیمطا رد دیدرت و کش شیاسر
دارفا یبهذم نامیا یم
دوش یم فیعضت ار هعماج کی ینید تایح تدمزارد رد و رد .دنک
یوس
/داصتقا میاداراپ ،لباقم هعماج یگدنیامن اب نید رازاب
یرخأتم ناسانش دننام
هاگدید کنیف و کراتسا
حرطم ار یداضتم هدش
درک للادتسا و تسا ه
فلتخم بهاذم نایم دازآ تباقر و عونت هک کی رد
هعماج
، هن نویسازیرلاوکس هب اهنت رجنم
یمن دوش
، و تکراشم شیازفا و ینید یگدنزرس هب هکلب
یم یبهذم جیسب للادتسا نیا ةمجرت .دماجنا
اه یرظن ی هب
هرازگ یاه ود هب یبرجت نومزآ لباق
هک دیماجنا داضتم ةیضرف هب
رهاظ عنام ه عمجلا :دندوب 1 . یفنم طابترا یبهذم مسیلارولپ تکراشم اب
)نویسازیرلاوکس میاداراپ( دراد ینید و
0 . دراد ینید تکراشم اب یتبثم طابترا یبهذم مسیلارولپ
/داصتقا میاداراپ(
.)نید رازاب
هتبلا هعماج زوح رد یملع ةشقانم نیا و دنامن دودحم یرظن حطس رد نید یسانش
شهوژپ یاه یددعتم یبرجت هداد اب ار
متسیس و یدرف حطس یاه یلیلحت یاهدحاو رد ی
دننام
« رهش
» ،
« تلایا
» ،
« تاعامتجا »
و
« روشک » قوف تایضرف نومزآ یاتسار رد نیا در ای دییأت و
ود
تروص یرظن هاگدید اما ،داد
زا میظع ةعومجم نیا شهوژپ
یاه هعماج یتخانش تسناوتن هب چیه
تیاضر یعطق مکح یشخب
تسد دبایب و ،ضوعرد ب یضراعتم جیاتن
ه دوجو آ درو : یخرب ی هتفا اه ی
