١
هوﺮﮔ يﺪﻨﺑ 58 ﻦﯾﻻ و ﻢﻗر مﺪﻨﮔ نﺎﻧ ﻪﻧﺎﺘﺴﻣز ﻦﯿﺑ
ﯽﻠﻠﻤﻟا رد ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻞﯿﺑدرا
يﺮﻔﻌﺟ ﻢﯾﺮﻣ
1
، *
هﺎﻘﻧﺎﺧ رﻮﭘﺪﻤﺤﻣ ﯽﻠﻋ
، 1
يﻮﺳﻮﻣ دﺎﺠﺳ ﺪﯿﺳ ،1
ﯽﯾﻼﻋ ﻒﺳﻮﯾ ،1
ﯽﻣﻼﺳا ناﺮﻬﻣ
1
1 - ناﺮﯾا ،ﻞﯿﺑدرا ،نﺎﮕﺒﺨﻧ و ناﻮﺟ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ هﺎﮕﺷﺎﺑ ،ﻞﯿﺑدرا ﺪﺣاو ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد
[email protected] :*لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ
هﺪﯿﮑﭼ
ﺪﯿﻟﻮﺗ داﻮﻣ ﯽﯾاﺬﻏ هﮋﯾﻮﺑ مﺪﻨﮔ ﻪﻄﺑار رﺎﯿﺴﺑ ﯽﮑﯾدﺰﻧ ﺎﺑ ترﺪﻗ ﯽﺳﺎﯿﺳ و يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﻫرﻮﺸﮐ
نﺎﻬﺟ دراد ، ﺎﺑ دﻮﺟو ﻦﯾا ﺶﯾاﺰﻓا ﻊﯾﺮﺳ و زور نوﺰﻓا ﺖﯿﻌﻤﺟ و
مﺪﻋ هﺮﻬﺑ يﺮﯿﮔ زا يﺎﻬﺷور ﻪﻨﯿﻬﺑ ﺪﯿﻟﻮﺗ رد يﺎﻫرﻮﺸﮐ رد
لﺎﺣ ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺘﻓﺎﯿﻧ ، ﯽﮕﺘﺴﺑاو ﻦﯾا رﻮﺸﮐ ﺎﻫ ار ﻪﺑ مﺪﻨﮔ ﺮﺘﺸﯿﺑ هدﻮﻤﻧ ﺖﺳا . ﻦﯾا ﺶﯾﺎﻣزآ
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ يﺪﻨﺒﻫوﺮﮔ ﻦﯾﻻ
يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ مﺪﻨﮔ رد لﺎﺳ ﯽﻋارز 1391 - 1390 رد هﺎﮕﺘﺴﯾا تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ يزروﺎﺸﮐ
ﻞﯿﺑدرا اﺮﺟا ﺪﯾدﺮﮔ . رد ﻦﯾا ﺶﯾﺎﻣزآ داﺪﻌﺗ 55
ﻦﯾﻻ ﻦﯿﺑ ﯽﻠﻠﻤﻟا مﺪﻨﮔ ﯽﻟﺎﺳرا زا ﻪﺴﺳﻮﻣ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻦﯿﺑ
ﯽﻠﻠﻤﻟا مﺪﻨﮔ و ترذ ) ﺖﯿﻤﯿﺳ ( و مﺎﻗرا ﺰﺑ ﺎﯾﺎﺘﺳو ، ﺎﯿﺗﺎﮐ و ﺎﯿﻧﻮﮐ ، ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺪﻫﺎﺷ رد ﺐﻟﺎﻗ حﺮﻃ
كﻮﻠﺑ يﺎﻫ ﻞﻣﺎﮐ ﯽﻓدﺎﺼﺗ رد ﻪﺳ راﺮﮑﺗ درﻮﻣ ﯽﺳرﺮﺑ راﺮﻗ ﺖﻓﺮﮔ . ياﺮﺑ هوﺮﮔ يﺪﻨﺑ ﭗﯿﺗﻮﻧژ ﺎﻫ ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻪﺷﻮﺧ يا ﻪﺑ شور ﺎﺑ Ward هدﺎﻔﺘﺳا زا ﻪﻠﺻﺎﻓ
ﯽﺳﺪﯿﻠﻗا ﺮﺑ
سﺎﺳا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا هﺪﺷ
9 ﺖﻔﺻ ﯽﺑﺎﯾزرا هﺪﺷ رد ﻪﻋرﺰﻣ ترﻮﺻ ﺖﻓﺮﮔ و ﺎﺑ ﺑ شﺮ رد ﻪﻠﺻﺎﻓ ﯽﺳﺪﯿﻠﻗا ، 58 ﻦﯾﻻ درﻮﻣ ﯽﺳرﺮﺑ رد ﺞﻨﭘ
هوﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ . رد ﻦﯿﺑ ﺞﻨﭘ هوﺮﮔ ، هوﺮﮔ ﻢﺠﻨﭘ ﺎﺑ ﻦﯾﻻ يﺎﻫ هرﺎﻤﺷ 7 ، 9 ، 12 ، 26 ، 29 ، 39 ، 42 ، 49 و 51 ار ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ هوﺮﮔ ﺮﺗﺮﺑ ﯽﻣ ناﻮﺗ ﯽﻓﺮﻌﻣ دﻮﻤﻧ
نﻮﭼ رد ﺮﺜﮐا تﺎﻔﺻ ياراد شزرا ﯽﯾﻻﺎﺑ ﺪﻧدﻮﺑ ﯽﻟو ﺮﮔا ﺶﻨﯾﺰﮔ ياﺮﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻻﺎﺑ ﺪﺷﺎﺑ هوﺮﮔ مﻮﺳ ﺎﺑ ﻦﯾﻻ يﺎﻫ هرﺎﻤﺷ 1 ، 19 ، 21 ، 28 و 44 ار ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ
هوﺮﮔ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ..
يﺪﯿﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ مﺪﻨﮔ :
،ﯽﮑﯿﺘﻧژ عﻮﻨﺗ ، ﺮﺘﺳﻼﮐ
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ داﻮﻣ ﯽﯾاﺬﻏ هﮋﯾﻮﺑ مﺪﻨﮔ ﻪﻄﺑار رﺎﯿﺴﺑ ﯽﮑﯾدﺰﻧ ﺎﺑ ترﺪﻗ ﯽﺳﺎﯿﺳ و يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﻫرﻮﺸﮐ
نﺎﻬﺟ دراد ، ﺎﺑ دﻮﺟو ﻦﯾا ﺶﯾاﺰﻓا ﻊﯾﺮﺳ و زور ﺰﻓا نو
ﺖﯿﻌﻤﺟ و مﺪﻋ هﺮﻬﺑ يﺮﯿﮔ زا يﺎﻬﺷور ﻪﻨﯿﻬﺑ ﺪﯿﻟﻮﺗ رد يﺎﻫرﻮﺸﮐ رد
لﺎﺣ ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺘﻓﺎﯿﻧ ، ﯽﮕﺘﺴﺑاو ﻦﯾا ﺎﻫرﻮﺸﮐ ار ﻪﺑ مﺪﻨﮔ ﺮﺘﺸﯿﺑ هدﻮﻤﻧ ﺖﺳا ، ﻪﺑ
ﻪﮑﯾﻮﺤﻧ هزوﺮﻣا مﺪﻨﮔ ترﻮﺼﺑ ﯽﮑﯾ زا مﻼﻗا ﯽﺗادراو يرﺎﯿﺴﺑ زا يﺎﻫرﻮﺸﮐ رد
لﺎﺣ ﻪﻌﺳﻮﺗ زا ﻪﻠﻤﺟ ناﺮﯾا ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﺢﻄﺳ ﺮﯾز ﺖﺸﮐ مﺪﻨﮔ رد ناﺮﯾا 6 /6
نﻮﯿﻠﯿﻣ رﺎﺘﮑﻫ هدﻮﺑ ﻪﮐ دوﺪﺣ 2/
4 نﻮﯿﻠﯿﻣ رﺎﺘﮑﻫ نآ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻢﯾد و ﻪﯿﻘﺑ ﻪﺑ ﺖﺸﮐ مﺪﻨﮔ ﯽﺑآ صﺎﺼﺘﺧا دراد
. زا ﻞﮐ 2 /4 نﻮﯿﻠﯿﻣ ﺢﻄﺳ ﺮﯾز ﺖﺸﮐ مﺪﻨﮔ
ﻢﯾد ﺶﯿﺑ زا ﮏﯾ نﻮﯿﻠﯿﻣ رﺎﺘﮑﻫ رد ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺮﯿﺴﻣﺮﮔ و ﻪﻤﯿﻧ ﺮﯿﺴﻣﺮﮔ راﺮﻗ دراد ) 1 .(
مﺪﻨﮔ رد ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻪﻤﯿﻧ يﺮﯿﺴﻣﺮﮔ زا
50 ﻪﺟرد ضﺮﻋ ﻟﺎﻤﺷ ﯽ ﺎﺗ 26 ﻪﺟرد
ضﺮﻋ ﯽﺑﻮﻨﺟ ﺖﺸﮐ ﯽﻣ دﻮﺷ . ﻞﻗاﺪﺣ يﺎﻣد درﻮﻣ زﺎﯿﻧ ياﺮﺑ ﻪﻧاﻮﺟ ﯽﻧز 4 - 3 ﻪﺟرد ﯽﺘﻧﺎﺳ داﺮﮔ و عﻮﻤﺠﻣ ﻪﺟرد تراﺮﺣ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ مزﻻ
ﺎﺗ نﺪﯿﺳر لﻮﺼﺤﻣ
2300 - 2000 زور ﻪﺟرد ﺖﺳا ﻪﮐ ﻦﯾا راﺪﻘﻣ رد مﺪﻨﮔ يﺎﻫ هرﺎﻬﺑ ﻪﺑ ﺖﻠﻋ هﺎﺗﻮﮐ ندﻮﺑ هرود ﺪﺷر ﺮﺘﻤﮐ ﺖﺳا . ﻪﺑ رﻮﻃ ﯽﻠﮐ ياﻮﻫ ﮏﺸﺧ و بﻮﻃﺮﻣ رد ﻦﯿﺣ
ﻮﻤﻧ و ياﻮﻫ مﺮﮔ و ﮏﺸﺧ رد مﺎﮕﻨﻫ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﻪﻧاد ﻂﯾاﺮﺷ هﺪﯾا لآ ياﺮﺑ مﺪﻨﮔ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . بآ رد ﻞﺣاﺮﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺪﺷر ﻪﺑ صﻮﺼﺧ رد نﺎﻣز ﻪﻠﺒﻨﺳ ﯽﻫد ،
ﯽﻫﺪﻠﮔ و ﺢﯿﻘﻠﺗ ﺶﻘﻧ ﯽﻤﻬﻣ ار ﺎﻔﯾا ﯽﻣ ﺪﻨﮐ ) 3 .(
يﺪﻤﺤﻣ و ﯽﻌﻟﺎﻃ ) 4 ( ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﯽﺳرﺮﺑ عﻮﻨﺗ ﯽﮑﯿﺘﻧژ و ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﻦﯾﻻ
يﺎﻫ ﯽﻣﻮﺑ مﺪﻨﮔ ﻧ نﺎ ناﺮﯾا ،
ﯽﺸﯾﺎﻣزآ رد
لﺎﺳ ﯽﻋارز 78 - 1377 رد ﺐﻟﺎﻗ حﺮﻃ ﮏﯿﺗﺎﻤﺘﺴﯿﺳ رد
هﺪﮑﺸﻧاد يزروﺎﺸﮐ
جﺮﮐ اﺮﺟا ﺪﺷ ، ﺞﯾﺎﺘﻧ نﺎﺸﻧ داد ﻪﮐ ﺶﺷ ﺮﺘﺳﻼﮐ زا ﺮﻈﻧ ﻪﯿﻠﮐ
تﺎﻔﺻ رد ﺢﻄﺳ ﮏﯾ مراﺰﻫ ﺎﺑ ﻢﻫ توﺎﻔﺗ ﯽﻨﻌﻣ يراد ﺪﻨﺘﺷاد و عﻮﻨﺗ ﯽﮑﯿﺘﻧژ ﺖﯿﻌﺑﺎﺗ و ﻮﮕﻟا يﺮﯾﺬﭘ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﻈﺣﻼﻣ يا زا عﻮﻨﺗ يﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ نﺎﺸﻧ
ﻧ داﺪ .
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺶﯾﺎﻣزآ ﻦﯾا زا فﺪﻫ يﺪﻨﺒﻫوﺮﮔ و
58 ﻦﯾﻻ و ﻢﻗر مﺪﻨﮔ نﺎﻧ ﻪﻧﺎﺘﺴﻣز ﻦﯿﺑ ﯽﻠﻠﻤﻟا رد ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻞﯿﺑدرا ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ .
٢
شور و داﻮﻣ
ﻦﯾا ﺶﯾﺎﻣزآ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ يﺪﻨﺒﻫوﺮﮔ ﻦﯾﻻ
يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ مﺪﻨﮔ رد لﺎﺳ ﯽﻋارز 1391 - 1390 رد هﺎﮕﺘﺴﯾا تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ يزروﺎﺸﮐ
ﻞﯿﺑدرا اﺮﺟا ﺪﯾدﺮﮔ . هﺎﮕﺘﺴﯾا
تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺸﮐ
يزروﺎ ﻞﯿﺑدرا رد 12 ﻮﻠﯿﮐ يﺮﺘﻣ هدﺎﺟ ﻞﯿﺑدرا ﻪﺑ لﺎﺨﻠﺧ ﺎﺑ عﺎﻔﺗرا 1350 ﺮﺘﻣ زا ﺢﻄﺳ ﺎﯾرد و لﻮﻃ ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ 48
ﻪﺟرد و 20 ﻪﻘﯿﻗد و ضﺮﻋ
ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ 38
ﻪﺟرد و 15 ﻪﻘﯿﻗد ﺎﺑ ﻢﯿﻠﻗا ﻪﻤﯿﻧ ﮏﺸﺧ و دﺮﺳ ﺎﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ 9 / 310 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﻣ رد 30 لﺎﺳ ﻪﺘﺷﺬﮔ و ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻞﻗاﺪﺣ و ﺮﺜﮐاﺪﺣ يﺎﻣد
ﻧﻻﺎﺳ ﻪ 98 / 1 - و 18 / 15 ﻪﺟرد ﯽﺘﻧﺎﺳ داﺮﮔ ﻊﻗاو هﺪﺷ ﺖﺳا . كﺎﺧ ﻪﻋرﺰﻣ درﻮﻣ ﺶﯾﺎﻣزآ وﺰﺟ كﺎﺧ يﺎﻫ ﯽﻣﻮﻟ ﯽﺳر و زا ﺮﻈﻧ داﻮﻣ ﯽﻟآ ﺮﯿﻘﻓ ) 7/
0 ﺪﺻرد ( ﺎﺑ
ﺖﯾاﺪﻫ ﯽﮑﯾﺮﺘﮑﻟا ﮏﯾ
ﯽﻠﯿﻣ سﻮﻣ و pH 7/
5 و ناﺰﯿﻣ ﺮﻔﺴﻓ كﺎﺧ 12 وppm ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ 400 ﺎﺑppm ﺖﻌﯿﺿو ﻪﯾﻮﻬﺗ بﻮﻠﻄﻣ ﺪﺷﺎﺒﯿﻣ ) 2 .(
رد ﻦﯾا ﺶﯾﺎﻣزآ
داﺪﻌﺗ 55 ﻦﯾﻻ ﻦﯿﺑ ﯽﻠﻠﻤﻟا مﺪﻨﮔ ﯽﻟﺎﺳرا زا ﻪﺴﺳﻮﻣ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻦﯿﺑ
ﯽﻠﻠﻤﻟا مﺪﻨﮔ و ترذ ) ﺖﯿﻤﯿﺳ ( و مﺎﻗرا ﺎﯾﺎﺘﺳوﺰﺑ ، ﺎﯿﺗﺎﮐ و ﺎﯿﻧﻮﮐ ، ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺪﻫﺎﺷ رد ﺐﻟﺎﻗ
حﺮﻃ كﻮﻠﺑ يﺎﻫ ﻞﻣﺎﮐ ﯽﻓدﺎﺼﺗ رد ﻪﺳ راﺮﮑﺗ درﻮﻣ ﯽﺳرﺮﺑ راﺮﻗ ﺖﻓﺮﮔ . هﺮﺠﺷ ﻦﯾﻻ يﺎﻫ درﻮﻣ ﺶﯾﺎﻣزآ رد لوﺪﺟ 1 جرد هﺪﺷ ﺖﺳا . ﺮﻫ ماﺪﮐ زا ﯾﻻ ﻦ ﺎﻫ و
مﺎﻗرا رد ﺢﻄﺳ 2/
1 ﺮﺘﻣ ﻊﺑﺮﻣ ﻪﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓ طﻮﻄﺧ 20 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ و رد ﻖﻤﻋ 7 ﯽﺘﻧﺎﺳ يﺮﺘﻣ ترﻮﺼﺑ ﯽﺘﺳد ﺮﺑ يور ﻪﺘﺸﭘ ﯽﯾﺎﻫ ﺎﺑ ضﺮﻋ 6 /0 ﺮﺘﻣ ﺖﺸﮐ
ﺪﻧﺪﺷ . ناﺰﯿﻣ رﺬﺑ ﺮﺑ سﺎﺳا 450 ﻪﻧاد رد ﺮﺘﻣ ﻊﺑﺮﻣ و ﺮﺑ سﺎﺳا نزو راﺰﻫ ﻪﻧاد ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺪﯾدﺮﮔ . ﺖﺷﺎﮐ رد نﺎﺑآ هﺎﻣ لﺎﺳ 90 و يرﺎﯿﺑآ ﺮﺑ سﺎﺳا فﺮﻋ ﻪﻘﻄﻨﻣ
ﮏﯾ ﺖﺑﻮﻧ يرﺎﯿﺑآ رد ﺰﯿﯾﺎﭘ و رﺎﻬﭼ ﺖﺑﻮﻧ يرﺎﯿﺑآ رد رﺎﻬﺑ مﺎﺠﻧا ﺖﻓﺮﮔ . تﺎﻔﺻ درﻮﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا ﻞﻣﺎﺷ عﺎﻔﺗرا ﻪﺗﻮﺑ ، داﺪﻌﺗ ﻪﻧاد رد ﻪﻠﺒﻨﺳ ، لﻮﻃ ﻪﻠﺒﻨﺳ ، نزو ﻪﻧاد
رد ﻪﻠﺒﻨﺳ ، زور ﺎﺗ ﻪﺷﻮﺧ ﯽﻫد ، داﺪﻌﺗ ﻪﭽﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻠﺒﻨﺳ ، نزو ﻪﻠﺒﻨﺳ ، نزو راﺰﻫ ﻪﻧاد و دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪﻧاد دﻮﺑ . ﺲﭙﺳ ﺎﺑ نﺎﻨﯿﻤﻃا زا ﻊﯾزﻮﺗ لﺎﻣﺮﻧ هداد ﺎﻫ ﻪﺑ و
رﻮﻈﻨﻣ يﺪﻨﺒﻫوﺮﮔ ﻦﯾﻻ
يﺎﻫ درﻮﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ، ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻪﺷﻮﺧ يا ﺮﺑ سﺎﺳا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ هداد يﺎﻫ دراﺪﻧﺎﺘﺳا هﺪﺷ
و ﻪﺑ شور ﺮﺑWard سﺎﺳا ﯽﻣﺎﻤﺗ تﺎﻔﺻ درﻮﻣ
ﯽﺑﺎﯾزرا ، مﺎﺠﻧا ﺪﺷ . يﺎﻫراﺰﻓا مﺮﻧ زا ،يرﺎﻣآ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ يﺮﺗﻮﯿﭙﻣﺎﮐ
Minitab و
SPSS-16 ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
.
ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ
ياﺮﺑ هوﺮﮔ يﺪﻨﺑ ﭗﯿﺗﻮﻧژ ﺎﻫ ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻪﺷﻮﺧ يا ﻪﺑ شور Ward ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﻪﻠﺻﺎﻓ ﯽﺳﺪﯿﻠﻗا ﺮﺑ
سﺎﺳا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا هﺪﺷ
9 ﺖﻔﺻ ﯽﺑﺎﯾزرا هﺪﺷ رد
ﻪﻋرﺰﻣ ترﻮﺻ ﺖﻓﺮﮔ و ﺎﺑ شﺮﺑ رد ﻪﻠﺻﺎﻓ ﯽﺳﺪﯿﻠﻗا ، 58 ﻦﯾﻻ درﻮﻣ ﯽﺳرﺮﺑ رد ﺞﻨﭘ هوﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ) رادﻮﻤﻧ 1 .(
ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻊﺑﺎﺗ ﺨﺸﺗ ﺺﯿ ﻢﻫ ﻦﯾا هوﺮﮔ يﺪﻨﺑ
ار درﻮﻣ ﺪﯿﯾﺄﺗ راﺮﻗ داد ) لوﺪﺟ 2 .(
رد ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺲﻧﺎﯾراو ﻦﯿﺑ هوﺮﮔ ﺎﻫ زا ﺮﻈﻧ ﻪﯿﻠﮐ تﺎﻔﺻ ، ﺞﯾﺎﺘﻧ نﺎﺸﻧ هﺪﻨﻫد ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ فﻼﺘﺧا
ﯽﻨﻌﻣ راد ﻦﯿﺑ ﺎﻬﻫوﺮﮔ رد
ﺢﻄﺳ لﺎﻤﺘﺣا ﮏﯾ ﺪﺻرد دﻮﺑ ) لوﺪﺟ 3 ( ﻪﮐ هوﺮﮔ يﺪﻨﺑ مﺎﺠﻧا هﺪﺷ ار ﺪﯿﯾﺎﺗ ﺪﻧدﺮﮐ . ياﺮﺑ ﺰﯾﺎﻤﺗ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﺮﻫ
هوﺮﮔ زا ﺮﻈﻧ تﺎﻔﺻ درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺮﻫ
ﻪﺷﻮﺧ و ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻞﮐ ياﺮﺑ ﺮﻫ ﺖﻔﺻ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺪﺷ ﻪﮐ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﮏﯾﺮﻫ
زا ﻪﺷﻮﺧ ﺎﻫ حﺮﺸﻬﺑ ﺮﯾز ﺖﺳا :
هوﺮﮔ لوا ﻞﻣﺎﺷ مﺎﻗرا ﺪﻫﺎﺷ Bezostaya و
Konya و
ﻦﯾﻻ يﺎﻫ 17 ، 47 ، 50 و 55 دﻮﺑ ﻪﮐ زا ﺮﻈﻧ لﻮﻃ ﻪﻠﺒﻨﺳ و نزو راﺰﻫ ﻪﻧاد شزرا يﺮﺘﺸﯿﺑ ار ﻪﺑ دﻮﺧ
صﺎﺼﺘﺧا داد
ﺪﻧ ، و زا ﺮﻈﻧ تﺎﻔﺻ عﺎﻔﺗرا ﻪﺗﻮﺑ و دﺮﮑﻠﻤﻋ رد ﻪﺒﺗر ﺮﺧآ راﺮﻗ ﺪﻨﺘﺷاد و ياﺮﺑ حﻼﺻا ﻦﯾا ﻦﯾﻻ ﺎﻫ ﺪﯾﺎﺑ ﺎﺑ ﻦﯾﻻ يﺎﻫ هوﺮﮔ مﻮﺳ ﻪﮐ عﺎﻔﺗرا ﻪﺗﻮﺑ و
دﺮﮑﻠﻤﻋ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺪﻨﺘﺷاد ﯽﻗﻼﺗ داد .
هوﺮﮔ مود ﻞﻣﺎﺷ ﻢﻗر ﺪﻫﺎﺷ Kataya و
ﻦﯾﻻ يﺎﻫ 2 ، 8 ، 16 ، 25 ، 31 ، 38 ، 43 ، 45 ، 46 ، 52 ، 53 و 54 دﻮﺑ ﮐ ﻪ زا ﺮﻈﻧ ﻪﯿﻠﮐ تﺎﻔﺻ ﻪﺑ ﺰﺟ زور ﺎﺗ ﻪﺷﻮﺧ
ﯽﻫد شزرا ﯽﻄﺳﻮﺘﻣ ﺪﻨﺘﺷاد
.
هوﺮﮔ مﻮﺳ ﻞﻣﺎﺷ ﻦﯾﻻ يﺎﻫ 1 ، 19 ، 21 ، 28 و 44 دﻮﺑ ﻪﮐ زا ﺮﻈﻧ تﺎﻔﺻ عﺎﻔﺗرا ﻪﺗﻮﺑ و دﺮﮑﻠﻤﻋ ياراد شزرا يﺮﺘﺸﯿﺑ هدﻮﺑ و رد ﻪﺒﺗر لوا راﺮﻗ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﺮﺜﮐا
ﻦﯾا ﻦﯾﻻ ﺎﻫ ءﺎﺸﻨﻣ يﺎﮑﯾﺮﻣآ ﯽﺑﻮﻨﺟ و ﮏﯾﺰﮑﻣ ﺪﻧراد .
هوﺮﮔ مرﺎﻬﭼ ﻞﻣﺎﺷ ﻦﯾﻻ يﺎﻫ 3 ، 4 ، 5 ، 6 ، 10 ، 11 ، 13 ، 14 ، 15 ، 18 ، 20 ، 22 ، 23 ، 24 ، 27 ، 30 ، 32 ، 33 ، 34 ، 35 ، 36 ، 37 ، 40 ، 41 و 48 دﻮﺑ ﻪﮐ زا
ﺮﻈﻧ ﻪﯿﻠﮐ تﺎﻔﺻ ﻪﺑ ﺰﺟ زور ﺎﺗ ﻪﺷﻮﺧ ﯽﻫد ، عﺎﻔﺗرا ﻪﺗﻮﺑ ، نزو راﺰﻫ ﻪﻧاد و دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪﻧاد ياراد شزرا يﺮﺘﻤﮐ هدﻮﺑ و رد ﻪﺒﺗر ﺮﺧآ راﺮﻗ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ .
٣
لوﺪﺟ 1 هﺮﺠﺷ– و تﺎﺼﺨﺸﻣ 58
ﻦﯾﻻ ﻢﻗر و ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ مﺪﻨﮔ
12Entry Cross Cross
No No
check1 BEZOSTAYA 27 SERI
check2 KATIA1 28 SULTAN95
check3 KONYA 29 HEREWARD
1 LOCAL CHECK (zareh) 30
Bul 5052-1/6/C126-
15/Cofn/3/N10B/P14//P101/4/21183/CO652643//Lcr/KS6/5/R pb 8-68/Chrc
2 SHARK-1/3/AGRI/BJY//VEE/4/SHARK/F4105W2.1 31 1-60-1//Emu"s"/Tjb84/3/1-12628/MV17 3 RSK/CA8055//CHAM6/4/NWT/3/TAST/SPRW//TAW1239
9.75 32 Chamran/5/Bez/4/On/6*Ph//Kf/3/Tob"s"/Napo//No66/6/Spn/
Mcd//Cama/3/Nzt/4/Urles*2/Prl"s"
4 PYN/PARUS/3/VPM/MOS83-11-4-8//PEW/4/Bluegil 33 Alamoot/Shiroodi
5 F6038W12.1/ERYT25221//F6038W12.1 34 Vopona/Hd2402/3/Tirchmir/Ico//Sabalan
6 4WON-IR-
257/5/YMH/HYS//HYS/TUR3055/3/DGA/4/VPM/MOS 35 Alamoot/4/Gv/D630//Ald"s"/3/Azd 7 Ns46.11/3/Sdy/Ti.Rese1//KtA1/4/55.1744/MEX67.1//NO57/
3/ATTILA 36 (KS95U522/TX95VA0011)F1/Jagger
8 BSP01/18 (Duzi) 37 HATCHER
9 CH111.14422 38 MV-TALLER
10 ID800994.W/VEE//PIOPIO/3/MNCH/4/FDL4/KAUZ 39 DB 66
11 PBI1013.13.3/3233.35/3/STAR//KAUZ/STAR 40 CADET/6/YUMAI13/5/NAI60/3/14.53/ODIN//CI13441/CAN ON
12 PYN/PARUS/3/VPM/MOS83-11-4-8//PEW/4/Bluegil 41 Sau41/Sad1/5/Agri"S"/093-
44/3/Kkk/ltd/Lov29/4/FKong15//Bow/Pwn/6/1518-4-38K 13 PSK/NAC//SABALAN/3/GUN91/MNCH 42 PLK/LIRA/5/NAI60/3/14.53/ODIN//[CI13441]/4/GRK79/6/
MNCH/7/CROC_1/AE.SQUARROSA (213)//PGO
14 SONMEZ 43 SERI
15 TRK13 RESEL//TRAP#1/BOW/3/JAGGER 'SIB' 44 SULTAN95
16
093.44/N057/3/[258.2.2]/NAD//BEZ/6/IAS58/IAS55//ALD/3 /MRNG/4/ALD/IAS58.103A//ALD/5/BUC/7/KAUZ//KAUZ
/STAR
45 JI5418/MARAS//SHARK/F4105W2.1
17 DEMETRA 46 AGRI/BJY//VEE/3/BUL6687.12/4/F6038W12.1
18 ECONOMKA 47 SONMEZ
19 T06/13 48 CATBIRD//CNO79*2/HE 1
20 Olifants 49 RAINER
21 SULTAN95 50 KOMAROM
22 00*0100-51 51 SOISSANA
23 POSTROCK 52 GT 4131-2KK
24 KUMA 53 GT 01N62-62
25 ANDIJON1 54 Lau/Agd/3/Odes95//Olv/B16
26 CORDIALE 55 BETTA
هوﺮﮔ ﻢﺠﻨﭘ ﻞﻣﺎﺷ ﻦﯾﻻ يﺎﻫ 7 ، 9 ، 12 ، 26 ، 29 ، 39 ، 42 ، 49 و 51 دﻮﺑ ﻪﮐ زا ﺮﻈﻧ تﺎﻔﺻ نزو ﻪﻠﺒﻨﺳ ، داﺪﻌﺗ ﻪﭽﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻠﺒﻨﺳ ، داﺪﻌﺗ ﻪﻧاد رد ﻪﻠﺒﻨﺳ ،
نزو ﻪﻧاد رد ﻪﻠﺒﻨﺳ و زور ﺎﺗ ﻪﺷﻮﺧ ﯽﻫد ياراد شزرا يﺮﺘﺸﯿﺑ هدﻮﺑ و رد ﻪﺒﺗر لوا راﺮﻗ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ .
ﯽﻧازرا ) 5 ( رد ﻖﯿﻘﺤﺗ دﻮﺧ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ هوﺮﮔ يﺪﻨﺑ 450 ﭗﯿﺗﻮﻧژ درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻪﺷﻮﺧ يا هدﺎﻔﺘﺳا دﻮﻤﻧ و ﺮﺑ ﻦﯾا سﺎﺳا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ مرژ ﻢﺳﻼﭘ
ﺖﺤﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ار ﻪﺑ ﻞﺧاد 17 ﺮﺘﺳﻼﮐ اﺰﺠﻣ ﻪﻘﺒﻃ يﺪﻨﺑ دﺮﮐ .
ناو ﻦﺠﻨﯿﻧﻮﺑ و شﻮﺑ ) 6 ( رد ﯽﺳرﺮﺑ عﻮﻨﺗ ﯽﮑﯿﺘﻧژ رد ﻦﯿﺑ 270 ﻢﻗر مﺪﻨﮔ هرﺎﻬﺑ يﺎﮑﯾﺮﻣآ ﯽﻟﺎﻤﺷ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ ﻪﺳ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺎﮑﯾﺮﻣآ ، ادﺎﻧﺎﮐ و ﮏﯾﺰﮑﻣ زا
ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻪﺷﻮﺧ يا هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻧدﻮﻤﻧ و ﺎﻬﻧآ ﺪﻨﺘﺴﻧاﻮﺗ 20
هوﺮﮔ گرﺰﺑ ﻪﮐ ﺮﻫ ماﺪﮐ ﻞﻣﺎﺷ 4 ﺎﯾ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻢﻗر و 6 هوﺮﮔ ﮏﭼﻮﮐ ﻪﮐ ﺮﻫ ماﺪﮐ ﻞﻤﺘﺸﻣ ﺮﺑ 2 ﻢﻗر
ﺪﻧدﻮﺑ ، ار ﻪﺑ ﺖﺳد ﺪﻧروآ .
٤
يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ
رد ﻦﯿﺑ ﺞﻨﭘ هوﺮﮔ ، هوﺮﮔ ﻢﺠﻨﭘ ﺎﺑ ﻦﯾﻻ يﺎﻫ هرﺎﻤﺷ 7 ، 9 ، 12 ، 26 ، 29 ، 39 ، 42 ، 49 و 51 ار ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ هوﺮﮔ ﺮﺗﺮﺑ ﯽﻣ ناﻮﺗ ﯽﻓﺮﻌﻣ دﻮﻤﻧ نﻮﭼ رد ﺮﺜﮐا
تﺎﻔﺻ ياراد شزرا ﯽﯾﻻﺎﺑ ﺪﻧدﻮﺑ ﯽﻟو ﺮﮔا ﺶﻨﯾﺰﮔ ياﺮﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻻﺎﺑ ﺪﺷﺎﺑ هوﺮﮔ مﻮﺳ ﺎﺑ ﻦﯾﻻ يﺎﻫ هرﺎﻤﺷ 1 ، 19 ، 21 ، 28 و 44 ار ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ هوﺮﮔ ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
L23 L34 L22 L37 L14 L1 1 L1 0 L5 L33 L4 L35 L18 L27 L41 L48 L36 L24 L32 L40 L15 L13 L20 L30 L6 L3 L5 1 L49 L39 L29 L26 L9 L42 L12 L7 L38 L54 L25 L53 L8 L45 L43 L1 6 L5 2 L2 L46 L31 KATI A1 L28 L21 L44 L19 L1 L55 L50 L17 L47 KONYA BEZOS TAYA
31.75
21.17
10.58
0.00
Line s
Distance
De ndrogram W ard Linkage, Euclidean Dis tance
رادﻮﻤﻧ 1 - ﻪﺷﻮﺧ ﻪﯾﺰﺠﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ماﺮﮔورﺪﻧد دراو ﻞﻗاﺪﺣ ﺲﻧﺎﯾراو شور ﻪﺑ يا
) (Ward ﻪﻋرﺰﻣ رد ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ تﺎﻔﺻ سﺎﺳا ﺮﺑ
لوﺪﺟ
2 - ياﺮﺑ ﮏﯿﻧﻮﻧﺎﮐ ﺺﯿﺨﺸﺗ ﻊﺑﺎﺗ ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺗ
زا ﻞﺻﺎﺣ ماﺮﮔورﺪﻧد شﺮﺑ ﻞﺤﻣ ﻦﯿﯿﻌ
ﻪﻋرﺰﻣ رد ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ تﺎﻔﺻ سﺎﺳا ﺮﺑ يا ﻪﺷﻮﺧ ﻪﯾﺰﺠﺗ
Test of Function(s) Wilks' Lambda Chi-square df Sig.
1 through 5 /0 015 209/281 45 /0000
2 through 5 /0110 109/180 32 /0000
٥
لوﺪﺟ 3 - ﻪﺷﻮﺧ ﻪﯾﺰﺠﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻪﺷﻮﺧ ﺞﻨﭘ رد ﻞﮐ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ زا فاﺮﺤﻧا ،ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ يا
ﻪﻋرﺰﻣ رد ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ تﺎﻔﺻ ياﺮﺑ
ﻪﺷﻮﺧ يرﺎﻣآﺮﺘﻣارﺎﭘ
نزو ﻪﻠﺒﻨﺳ لﻮﻃ
ﻠﺒﻨﺳ ﻪ ﻪﭽﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ
ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ
ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻧاد نزو
ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﺷﻮﺧ ﺎﺗ زور
ﯽﻫد عﺎﻔﺗرا
ﻪﺗﻮﺑ راﺰﻫ نزو
ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ
ﻪﻧاد
هوﺮﮔ 1 69 x
9/33 /2 42
/ 16 43
/ 42 02
/2 06
/ 150 59
/ 48 48/08
50 / 5
x..
xh
26 /0 21
/1 31
/0 51
/0 22
/0 87
/3 77
/4 94
/4 52
/1 -
هوﺮﮔ 2 62 x
/2 02
/8 33
/ 16 03
/ 43 99
34 /1 / 142 17
/ 79 13
/ 47 99
/6
x..
xh
20 /0 10
/0 - 21
/0 10
/1 19
/0 85
/3 - 65 /4 - 99 /3 02
/0 -
هوﺮﮔ 3 48 x
/2 67
/8 76
/ 16 91
/ 40 64
/1 67
/ 149 100/70
08 / 40 8/05
x..
xh
05 /0 55
/0 65
/0 01
/1 - 16 /0 - 48
/3 87
/ 16 06
/3 - 03 /1
هوﺮﮔ 4 03 x
/ 2 39
/ 7 99
/ 14 96
/ 36 48
/1 63
/ 144 36
/ 82 43
/ 40 88
/6
x..
xh
39 /0 - 73 /0 - 13 /1 - 96
/4 - 32 /0 - 56 /1 - 46 /1 - 71 /2 - 137 /0 -
هوﺮﮔ 5 3/04 x
18 18/37 /9
54/35 2/33
151/56 05
/ 82 33
/ 43 863
/7
x..
xh
61 /0 06
/1 25
/2 42
/ 12 53
/0 37
/5 78
/1 - 183 /0 85 /0
ﻞﮐ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ 43
/2 12
/8 17
/ 16 93
/ 41 79
/1 19
/ 146 82
/ 83 14
/ 43 02
/7
** F
**
**
**
**
**
**
**
**
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﺳﺮﻬﻓ
1 - ﯽﺑ مﺎﻧ . 1377 . تﻼﻏ رد ﻪﻨﯿﺋآ رﺎﻣآ . ﺰﮐﺮﻣ رﺎﻣآ و تﺎﻋﻼﻃا ترازو يزروﺎﺸﮐ .
2 - مﺎﻧ ﯽﺑ . 1389 . ﯽﺳﺎﻨﺷاﻮﻫ تﺎﻋﻼﻃا و رﺎﻣآ .
ﺖﯾﺎﺳ بو زا ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﺑ :
http://www.ardabilmet.ir .
3 - ﯽﯾﺎﺒﻃﺎﺒﻃ ،
س . ع . و م . ﯽﻧﺎﺧ . 1381 . ﺖﻋارز ﯽﻣﻮﻤﻋ و تﻼﻏ . تارﺎﺸﺘﻧا ﻪﺴﺳﻮﻣ
ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ يﺮﻨﻫ ناﺮﮔﺎﺒﯾد ناﺮﻬﺗ .
4 - يﺪﻤﺤﻣ ، م . و ﯽﻌﻟﺎﻃ ، ع . ر . 1381 . ﯽﺳرﺮﺑ عﻮﻨﺗ ﯽﮑﯿﺘﻧژ رد ﻦﯾﻻ يﺎﻫ ﯽﻣﻮﺑ مﺪﻨﮔ نﺎﻧ ناﺮﯾا ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا شور يﺎﻫ يرﺎﻣآ ﺪﻨﭼ هﺮﯿﻐﺘﻣ .
هﺪﮑﺸﻧاد يزروﺎﺸﮐ هﺎﮕﺸﻧاد
ناﺮﻬﺗ ، ﻪﻠﺠﻣ ﻪﺑ يداﮋﻧ و لﺎﻬﻧ و رﺬﺑ . 18 ) 3 : ( 328 - 347 .
5- Arzani, A. 2002. Grain yield performance of durum wheat germplasm under Iranian dry land and irrigated field conditions. Sabrao J. Breed. Genet. 34: 9-18.
6- VanBeuningen, L.T., and Busch, R.H. 1997. Genetic diversity among North American spring wheat cultivars: I., Analysis of the coefficient of parentage matrix. Crop Sci. 37: 570-579.
