١
ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺳرﺮﺑ ﮏﯾژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ يﺎﻫ
20 ﯽﺸﺣو لدﺮﺧ ﺎﺑ ﺖﺑﺎﻗر رد مﺪﻨﮔ ﻢﻗر )
Sinapsis arevensis
(
ﯽﻬﻟاﺪﺒﻋ ﻪﻤﻃﺎﻓ
*
دﺎﺑآ ﻦﻤﭼ ﺖﺳودﺪﻤﺤﻣ ﺎﺿرﺪﯿﻤﺣ ،1
2
1 - ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ يﻮﺠﺸﻧاد ﻒﻠﻋ ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ و ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ
يﺎﻫ ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ،زﺮﻫ
لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ : *
2 - رﺎﯿﺸﻧاد هﺎﮕﺸﻧاد ،تﺎﺗﺎﺒﻧ حﻼﺻا و ﺖﻋارز هوﺮﮔ ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ
هﺪﯿﮑﭼ ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻒﻠﻋ ﺎﺑ مﺪﻨﮔ ﺖﺑﺎﻗر رد ﺮﺛﻮﻣ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ يﺎﻫ
ﯽﺸﺣو لدﺮﺧ زﺮﻫ ،
ﯽﻋارز لﺎﺳ ﯽﻃ ﯽﺸﯾﺎﻣزآ 93
- 1392 ﻪﺑ
هﺪﮑﺸﻧاد رد ﯽﻧاﺪﻠﮔ ترﻮﺻ مﻮﻠﻋ
يزروﺎﺸﮐ هﺎﮕﺸﻧاد
ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ مﺎﺠﻧا
ﺪﺷ . ﺶﯾﺎﻣزآ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻞﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ
حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﮐ
ﺎﺑ 3 ﺪﺷ اﺮﺟا راﺮﮑﺗ .
ﻞﻣﺎﺷ ﯽﺸﯾﺎﻣزآ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ 20
ﻢﻗر مﺪﻨﮔ ) جﺮﮐ ،ﺪﻧﻮﻟا ،زﺮﺒﻟا 3
نﺎﻐﻣ ، 3 ، MS-81-14 ﮏﯿﻧ ،سﺪﻗ ،تﻼﻓ ،
،داﮋﻧ
هﺎﺷ ،سوراورﺎﯾ ،يدازآ ،نﺎﺘﺴﻠﮔ ،ﻦﺷور ،نﺎﻫﺎﭙﺳ ،يرﺎﭙﺳﺎﮔ ﻬﺷ ،ﻢﺑ ،ﻪﺧﺮﮐ ،ﺪﻨﺴﭘ
خﺮﺳ و عراز ،رﺎﯾﺮ ﻢﺨﺗ
( ﻂﯾاﺮﺷ رد ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﺑ نوﺪﺑ و ﺎﺑ
زﺮﻫ ﻒﻠﻋ ﯽﻣ ﺪﺷر
ﺪﻧدﺮﮐ . زا مﺎﻗرا ﻦﯿﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺠﻨﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﺠﻨﭘ داﺪﻌﺗ و ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺻرد ،عﺎﻔﺗرا ﺮﻈﻧ
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﯽﻧز يراد
ﺖﺷاد دﻮﺟو .
ﻦﯿﺑ مﺪﻨﮔ مﺎﻗرا عﺎﻔﺗرا ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾا رد 8/
10 ﺎﺗ 05 / 17 ﯽﺘﻧﺎﺳ دﻮﺑ ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺮﺘﻣ .
ﺘﻤﮐ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ و تﻼﻓ ﻢﻗر ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ عﺎﻔﺗرا ﻦﯾﺮ
دﻮﺑ نﺎﺘﺴﻠﮔ ﻢﻗر ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ نآ .
ﻒﻠﻋ ﺖﺑﺎﻗر ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ داد ﺶﻫﺎﮐ ار ﻪﭽﻨﭘ داﺪﻌﺗ زﺮﻫ يﺎﻫ
.
هژاو يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ لدﺮﺧ ،مﺪﻨﮔ:
ﺖﺑﺎﻗر ترﺪﻗ ،ﯽﺸﺣو
ﻪﻣﺪﻘﻣ :
ًﺎﺻﻮﺼﺧ ﯽﯾاﺬﻏداﻮﻣ ﻪﺑ هﺪﻨﯾاﺰﻓ زﺎﯿﻧ ،نﺎﻬﺟ و ناﺮﯾا نوﺰﻓا زور ﺖﯿﻌﻤﺟ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﺻﺎﺧ ﺖﯿﻤﻫا زا مﺪﻨﮔ
. لﻮﺼﺤﻣ ﺶﯾاﺰﻓا
هدروآﺮﻓ ﺮﯾﺎﺳ ﺪﻨﻧﺎﻣ ،مﺪﻨﮔ رد دﺮﮑﻠﻤﻋ راﺪﻘﻣ ﻪﺑ ،ﺖﺸﮐ ﺮﯾز ﺢﻄﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﮐ دراد ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ ﯽﮕﺘﺴﺑ ،يزروﺎﺸﮐ يﺎﻫ
ﯽﻣ طﻮﺑﺮﻣ ﺰﯿﻧ ﺢﻄﺳ ﺪﺣاو ﺪﺷﺎﺑ
. ﻒﻠﻋ يﺎﻫ ﯽﻣ مﺪﻨﮔ رد دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻠﺻا ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﻠﻤﺟ زا زﺮﻫ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
هﻮﯿﺷ دﻮﺟو ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﻦﯿﻋارز و عراﺰﻣ ياﺮﺑ يﺪﺟ ﻞﮑﺸﻣ ﻢﻫ زﻮﻨﻫ ،لﺮﺘﻨﮐ و هزرﺎﺒﻣ ﺪﺷﺎﺑ
) 6 .(
هزوﺮﻣا ﺮﺛا ﻒﻠﻋ ﺶﮐ ﺎﻫ ﺮﺑ ﻂﯿﺤﻣ
،ﺖﺴﯾز ﺖﯿﻔﯿﮐ اﺬﻏ و
ﻦﯿﭽﻤﻫ ضراﻮﻋ ﯽﺷﺎﻧ زا ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻒﻠﻋ ﺎﻫ ي زﺮﻫ ﻪﺑ ﻒﻠﻋ ﺶﮐ ﺶﺳﺮﭘ ﺎﻫ يﺎﻫ
يدﺪﻌﺘﻣ طﺎﺒﺗرا رد ﺎﺑ
هدﺎﻔﺘﺳا زا مﻮﻤﺳ رد مﺎﻈﻧ يﺎﻫ ﯽﻋارز
حﺮﻄﻣ ﺮﮐ هد ﺖﺳا . ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻒﻠﻋ يﺎﻫ زﺮﻫ ﻪﺑ ﻒﻠﻋ ﺶﮐ
،ﺎﻫ تﻼﻀﻌﻣ ﺖﺴﯾز ﯽﻄﯿﺤﻣ و زﺎﯿﻧ ﻪﺑ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﻨﯾﺰﻫ يﺎﻫ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺖﻟﻻد ﺮﺑ نآ
ﺪﻧراد ﻪﮐ لﺮﺘﻨﮐ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﻒﻠﻋ
يﺎﻫ زﺮﻫ رد مﺎﻈﻧ يﺎﻫ ﯽﻋارز ﯽﺘﺴﯾﺎﺑ درﻮﻣ ﯽﻨﯿﺑزﺎﺑ راﺮﻗ دﺮﯿﮔ . زا ﻦﯾا ور رد لﺎﺣ ﺮﺿﺎﺣ ﺮﺜﮐا ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫ
ﯽﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺮﺑ
يور دﻮﺒﻬﺑ ﺎﻈﻧ م يﺎﻫ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻒﻠﻋ يﺎﻫ زﺮﻫ ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ هﺪﺷ و ﺮﺑ ﺶﻫﺎﮐ دﺮﺑرﺎﮐ ﻦﯾا داﻮﻣ ﺪﯿﮐﺎﺗ ﺪﻧراد . ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﺮﯿﻏ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ
ﻒﻠﻋ يﺎﻫ زﺮﻫ ﺰﯿﻧ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ يﮋﺗاﺮﺘﺳا يدﺮﺒﻫار
رد ﺖﻬﺟ ﺶﻫﺎﮐ تاﺮﺛا بﺮﺨﻣ ﺖﺴﯾز ﯽﻄﯿﺤﻣ درﻮﻣ نﺎﺴﻧا ﺖﻣﻼﺳ و ﻪﺟﻮﺗ
راﺮﻗ ﻪﺘﻓﺮﮔ
ﺖﺳا . ﺷور لﺎﺒﻧد ﻪﺑ وﺮﺸﯿﭘ نازروﺎﺸﮐ هزوﺮﻣا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻒﻠﻋ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ياﺮﺑ ﯽ
يﺎﻫ ﻒﻠﻋ ﻪﺑ نآ ﯽﮕﺘﺴﺑاو ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ زﺮﻫ ﺶﮐ
ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﻤﮐ ﺎﻫ .
ﻒﻠﻋ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﻻﺎﺑ ﯽﺘﺑﺎﻗر ترﺪﻗ ﺎﺑ ﯽﻋارز نﺎﻫﺎﯿﮔ زا ﯽﻣﺎﻗرا ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺎﻬﺷور ﻦﯾا زا ﯽﮑﯾ يﺎﻫ
ﺖﺳا زﺮﻫ .
تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ مﺎﺠﻧا
هﺪﺷ ﻂﺳﻮﺗ لﺮﻤﻟ و نارﺎﮑﻤﻫ ) 5 ( ﯽﻧﺎﺘﺴﻏﺎﺑ )
1 ( ﺶﻫﺎﮐ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪﻧاد مﺪﻨﮔ رد ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﮐ ﺶﻫﺎ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪﻧاد
رادوﺎﭼ رد ﺖﺑﺎﻗر ﺎﺑ ﻒﻠﻋ ﺮﻫ ز ﻢﭽﭼ Lolium temulentum L.) ﺮﺘﺸﯿﺑ(
شراﺰﮔ هﺪﺷ و رد ﻊﻗاو ﻦﯾا يﺮﺗﺮﺑ ﺐﻠﻄﻣ رادوﺎﭼ
ﺮﺑ مﺪﻨﮔ رد
ﺖﺑﺎﻗر ﺎﺑ ﻒﻠﻋ يﺎﻫ زﺮﻫ ار نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﺪﻫد ﯽﺳرﺮﺑ . مﺎﺠﻧا هﺪﺷ ﻂﺳﻮﺗ ﯽﻧﺎﺘﺴﻏﺎﺑ و
نارﺎﮑﻤﻫ ) 3 ( نﺎﺸﻧ داد ﻪﮐ ناﻮﺗ ﯽﺘﺑﺎﻗر ﻦﯾﻻ يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﺪﻨﮔ م رد ﻞﺑﺎﻘﻣ ﻒﻠﻋ زﺮﻫ ﮏﻨﺧﺎﻧ (Goldbachia laevigata (M.Bieb.) DC.) توﺎﻔﺘﻣ
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ يرﻮﻄﺑ ﻪﮐ ﻦﯾﻻ 6618 ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ناﻮﺗ
ﯽﺘﺑﺎﻗر رد ﻞﺑﺎﻘﻣ ﻦﯾا ﻒﻠﻋ زﺮﻫ ﺖﺷاد ار ﻦﯾﻻ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد و M-75-5
زا ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ترﺪﻗ ﯽﺘﺑﺎﻗر رادرﻮﺧﺮﺑ دﻮﺑ . رد ﻦﯾا ﯽﺳرﺮﺑ نﺎﺸﻧ هداد ﺪﺷ
ﻪﮐ عﺎﻔﺗرا
،ﯽﭘﻮﻧﺎﮐ داﺪﻌﺗ ﻨﭘ ﻪﺠ
،رورﺎﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﺢﻄﺳ
،گﺮﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﺪﺷر ،لﻮﺼﺤﻣ راﺪﻘﻣ
هدﺎﻣ ﮏﺸﺧ ﯽﻌﻤﺠﺗ و ﺖﻋﺮﺳ ﺪﺷر ﯽﺒﺴﻧ ﻻﺎﺑ زا
٢
ﯽﮔﮋﯾو ﯽﯾﺎﻫ ﺖﺳا ﻪﮐ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ يور ناﻮﺗ ﯽﺘﺑﺎﻗر مﺎﻗرا مﺪﻨﮔ رد ﻞﺑﺎﻘﻣ ﻒﻠﻋ زﺮﻫ رﻮﺑﺰﻣ ﻪﺘﺷاد ﺖﺳا . ﻦﯾﻻ يﺎﻫ 6618 M-75-13 و
M-75-15 مﺪﻨﮔ
ياراد ﺺﺧﺎﺷ ﺖﺑﺎﻗر
،ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﻞﻤﺤﺗ ﯿﺑ ﺮﺘﺸ و دﺮﮑﻠﻤﻋ يﺮﺘﺸﯿﺑ ) رد ﻒﻠﻋرﻮﻀﺣ يﺎﻫ
زﺮﻫ ( ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ
،زﺎﻘﻔﻗ مﺎﻗرا
تﻮﻤﻟا و ﻦﯾﻻ M-75-5 رادرﻮﺧﺮﺑ
ﺪﻧدﻮﺑ ) 2 ، 3 و 4 .(
نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻟﺮﻤﻟ )
5 ( ﭗﯿﺗﻮﻧژ زا ﯽﻌﯿﺳو ﻒﯿﻃ ﯽﺘﺑﺎﻗر ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ و نﺎﻧ مﺪﻨﮔ يﺎﻫ
ﻒﻠﻋ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ار مورود زﺮﻫ
Lolium rigidum ﻦﯾا ﻪﺑ و ﺪﻧداد راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ار
زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ،ﻢﯾﺪﻗ مﺎﻗرا ﺖﺑﺎﻗر ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﻪﮐ ﺪﻧﺪﯿﺳر ﻪﺠﯿﺘﻧ
ﺖﺳا ﺪﯾﺪﺟ مﺎﻗرا .
ﻒﻠﻋ ﺎﺑ ﺖﺑﺎﻗر ترﺪﻗ ﺮﻈﻧ زا ﯽﻧاﺮﯾا مﺪﻨﮔ مﺎﻗرا ﺎﯾآ ﻪﮐ ﺖﺳا لاﻮﺳ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا زا فﺪﻫ ترﺎﻔﺗ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ زﺮﻫ يﺎﻫ
ﮏﯾ ﺖﺑﺎﻗر ترﺪﻗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﻪﭼ ،دراد دﻮﺟو توﺎﻔﺗ ﺮﮔا ؟ﺪﻧراد ﯽﻣ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﻢﻗر
دﻮﺷ .
شور و داﻮﻣ :ﺎﻫ
ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻒﻠﻋ ﺎﺑ مﺪﻨﮔ ﺖﺑﺎﻗر رد ﺮﺛﻮﻣ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ يﺎﻫ
ﯽﻋارز لﺎﺳ ﯽﻃ ﯽﺸﯾﺎﻣزآ ﯽﺸﺣو لدﺮﺧ زﺮﻫ 93
- 1392 ﻪﺑ
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ طﺎﯿﺣ رد ﯽﻧاﺪﻠﮔ ترﻮﺻ .
حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد تﺎﺸﯾﺎﻣزآ ﻞﻣﺎﮐ ﻞﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ
ﺎﺑ ﯽﻓدﺎﺼﺗ 3
ﺪﺷ اﺮﺟا راﺮﮑﺗ .
رد مﺪﻨﮔ مﺎﻓرا ﻞﻣﺎﺷ ﯽﺸﯾﺎﻣزآ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ 20
ﺢﻄﺳ ) جﺮﮐ ،ﺪﻧﻮﻟا ،زﺮﺒﻟا 3
نﺎﻐﻣ ، 3 ، MS-81-14 ،تﻼﻓ ،
ﮏﯿﻧ ،سﺪﻗ هﺎﺷ ،سوراورﺎﯾ ،يدازآ ،نﺎﺘﺴﻠﮔ ،ﻦﺷور ،نﺎﻫﺎﭙﺳ ،يرﺎﭙﺳﺎﮔ ،داﮋﻧ
خﺮﺳ و عراز ،رﺎﯾﺮﻬﺷ ،ﻢﺑ ،ﻪﺧﺮﮐ ،ﺪﻨﺴﭘ ﻢﺨﺗ
( رد زﺮﻫ ﻒﻠﻋ و 2
ﻄﺳ لدﺮﺧ ﻪﺑ ﻞﺧاﺪﺗ مﺪﻋ و ﻞﺧاﺪﺗ ﺢ ناﺪﻠﮔ ﺮﻫ رد و راﺮﮑﺗ ﻪﺳ رد ﯽﺸﺣو
5 و كﺎﺧ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ 13
و مﺪﻨﮔ رﺬﺑ 4
لدﺮﺧ رﺬﺑ ﻪﺑ ﯽﺸﺣو
رد ﻢﻈﻨﻣ ﻞﮑﺷ 120
ﻪﻧاﻮﺟ زا ﺲﭘ و ،ﺪﺷ ﺖﺸﮐ رد ناﺪﻠﮔ ﻪﭽﻫﺎﯿﮔ راﺮﻘﺘﺳا و ﯽﻧز
ﯽﻃﻼﺘﺧا ﻢﮐاﺮﺗ و بﻮﻠﻄﻣ ﻢﮐاﺮﺗ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ ردﺎﺑ و ﺎﻫ
ناﺪﻠﮔ لدﺮﺧ و مﺪﻨﮔ مﺎﻗرا ﺖﺷﺎﮐ ﻪﮑﻨﯾا زا ﺲﭘ يرﺎﯿﺑآ ﻦﯿﻟوا ،ﺪﻧﺪﺷ ﮏﻨﺗ ﺎﻫ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺪﯿﺳر نﺎﯾﺎﭘ ﻪﺑ ﯽﺸﺣو
. يرﺎﯿﺑآ يﺪﻌﺑ يﺎﻫ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
نﺎﻣز رد ،هﺎﯿﮔ ﯽﺑآ زﺎﯿﻧ و ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا مزﻻ يﺎﻫ
. ا ﯽﻃ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﺗﺎﻔﺻ ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯾ :
هﺎﯿﮔ عﺎﻔﺗرا )
و ﻪﻗﻮﻃ ﻦﯿﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻦﯾﺮﺧآ
هﺪﺷ زﺎﺑ ﻞﻣﺎﮐ گﺮﺑ (
ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺻرد ، و
ﻪﭽﻨﭘ داﺪﻌﺗ ﻪﭽﻨﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد
ﯽﻧز هزاﺪﻧا ﺪﺷ يﺮﯿﮔ .
هداد شزادﺮﭘ ياﺮﺑ مﺮﻧ زا يرﺎﻣآ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ و ﺎﻫ
-
راﺰﻓا MSTAT-C و
ExceL ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ياﺮﺑ
نﻮﻣزآ زا ﺎﻫ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳاLSD
.
ﻧ ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘ :
ﻪﺠﻨﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﺠﻨﭘ داﺪﻌﺗ و ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺻرد ،عﺎﻔﺗرا ﺮﻈﻧ زا مﺎﻗرا ﻦﯿﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ يرﺎﻣآ يﺎﻫﺰﯿﻟﺎﻧآ ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﯽﻧز
ﺖﺷاد دﻮﺟو يراد
) لوﺪﺟ 1 .(
ﻦﯿﺑ مﺪﻨﮔ مﺎﻗرا عﺎﻔﺗرا ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾا رد 8/
10 ﺎﺗ 05 / 17 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ دﻮﺑ ﺮﯿﻐﺘﻣ .
ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ و تﻼﻓ ﻢﻗر ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ عﺎﻔﺗرا ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ
آ ن نﺎﺘﺴﻠﮔ ﻢﻗر ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ دﻮﺑ
) ﻞﮑﺷ 1 .(
توﺎﻔﺗ ﻦﯾا ﯽﻣ ﺎﻫ
توﺎﻔﺗ زا ﯽﺷﺎﻧ ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﺸﺣو لدﺮﺧ ﺖﺑﺎﻗر و مﺎﻗرا ﯽﮑﯿﺘﻧژ يﺎﻫ
. عﻮﻤﺠﻣ رد
ﯽﻣ ﺺﺧﺎﺷ زا ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا دﻮﻤﻧ توﺎﻀﻗ ناﻮﺗ ﯽﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻫ
ﭗﯿﺗﻮﻧژ ﯽﺘﺑﺎﻗر ترﺪﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا رد ﺪﻧاﻮﺗ دﺮﯿﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺎﻫ
. ﮏﻠﺑ ووﺎﺷ
ﺷاد رﺎﻬﻇا ﻪﻧﻮﮔ ﺮﺜﮐا رد ﻪﮐ ﺖ
دراد دﻮﺟو نآ ﯽﺘﺑﺎﻗر ترﺪﻗ و هﺎﯿﮔ عﺎﻔﺗرا ﻦﯿﺑ ﯽﺘﺒﺜﻣ و ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﻪﻄﺑار ﯽﻋارز يﺎﻫ .
ﺰﯿﻧ يﺮﮕﯾد ﯽﺳرﺮﺑ
زﺮﻫ ﻒﻠﻋ ﻞﮑﺸﻣ ﻪﮐ ﯽﻘﻃﺎﻨﻣ رد داد نﺎﺸﻧ Lolium multiflorum
ﭗﯿﺗﻮﻧژ ﺖﺸﮐ ،دراد دﻮﺟو ﯽﻣ ﺪﻨﻠﺑﺎﭘ يﺎﻫ
ترﺎﺴﺧ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ ﺪﻧاﻮﺗ
او رد دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺶﯾاﺰﻓا و رﻮﺑﺰﻣ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ ددﺮﮔ ﺢﻄﺳ ﺪﺣ
.
لوﺪﺟ
1 - ﻪﭽﻨﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﭽﻨﭘ داﺪﻌﺗ و ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺻرد ،عﺎﻔﺗرا يرﺎﻣآ ﻪﯾﺰﺠﺗ ﯽﻧز
تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ
يدازآ ﻪﺟرد تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
عﺎﻔﺗرا ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺻرد
ﻪﭽﻨﭘ داﺪﻌﺗ
ﺖﺑﺎﻗر ) (A 1
86ns
/6 154ns
/ 13
* 53 / 8
ﻢﻗر ) (B 19
**
55 / 16
**
4/
1445
**
57 / 24
ﻢﻗر * ﺖﺑﺎﻗر ) (AB 19
47ns
/ 2 4/ns
102 04ns
/ 1
ﺎﻄﺧ 80
38
/ 2 8/
109 27
/ 2
٣
0 5 10 15 20
عﺎﻔﺗرا)cm)
ﯽﻧزﻪﭽﻨﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد عﺎﻔﺗرا يور مﺎﻗرا ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ- 1ﻞﮑﺷ
مﺎﻗرا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺮﻈﻧ زا
ﻪﭽﻨﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﭽﻨﭘ داﺪﻌﺗ ﯽﻧز
ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ عراز ﻢﻗر
ﺖﺷاد ار ﻪﺠﻨﭘ داﺪﻌﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ )
ﮑﺷ ﻞ 2 (
يرﻮﻄﺑ ﻪﺠﻨﭘ داﺪﻌﺗ ﻢﻗر ﻦﯾا رد ﻪﮐ 3
ﺮﺑاﺮﺑ ﻢﻗر زا ﺶﯿﺑ تﻼﻓ
دﻮﺑ . نﺎﻐﻣ ،يرﺎﭙﺳﺎﮔ ،سوراورﺎﯾ مﺎﻗرا ﻪﮑﯿﻟﺎﺣرد 3
جﺮﮐ ، 3 ﻦﯾا ﺮﻈﻧ زا ﻪﺧﺮﮐ و
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﯽﮔﮋﯾو ﯽﻤﻧ نﺎﺸﻧ ار يراد
هﺎﺷ مﺎﻗرا ﻦﯿﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺪﻨﻫد ﮏﯿﻧ ،ﺪﻨﺴﭘ
،يرﺎﭙﺳﺎﮔ ،ﻢﺑ ،نﺎﺘﺴﻠﮔ ،داﮋﻧ MS-81-14
ﺪﻧﻮﻟا ،
را يدازآو ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻢﻫ ﻪﭽﻨﭘ داﺪﻌﺗ ﺮﻈﻧ
دراﺪﻧ دﻮﺟو يراد .
ﯽﻟو مﺎﻗرا ﻦﯾا ﻦﯿﺑ )
نﺎﻐﻣ ،سوراورﺎﯾ 3
جﺮﮐ ، 3 ﻪﺧﺮﮐ و ( مﺎﻗرا و ) هﺎﺷ ،ﺪﻨﺴﭘ
ﮏﯿﻧ ،ﻢﺑ ،نﺎﺘﺴﻠﮔ ،داﮋﻧ MS-81-14
يدازآو ﺪﻧﻮﻟا ، (
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ يراد
ﻪﭽﻨﭘ داﺪﻌﺗ ﺮﻈﻧ زا دراد دﻮﺟو
) ﻞﮑﺷ 2 .(
0 5 10 15
ﮫﺧﺮﮐ زﺮﺒﻟا یدازآ جﺮﮐ3 نﺎھﺎﭙﺳ تﻼﻓ سﺪﻗ ﻦﺷور ﻢﺨﺗ خﺮﺳ نﺎﻐﻣ3 ﺪﻧﻮﻟا ms-81-14 یرﺎﭙﺳﺎﮔ سوراورﺎﯾ رﺎﯾﺮﮭﺷ نﺎﺘﺴﻠﮔ ﻢﺑ داﮋﻧ ﮏﯿﻧ ﺪﻨﺴﭘ هﺎﺷ عراز LSD
ﮫﭽﻨﭘ داﺪﻌﺗ
ﻞﮑﺷ 2 - ﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻪﭽﻨﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﭽﻨﭘ داﺪﻌﺗ صﻮﺼﺧ رد مﺎﻗرا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿ ﯽﻧز
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ يرﺎﻣآ يﺎﻫﺰﯿﻟﺎﻧآ ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻢﻫ ﯽﺸﺣو لدﺮﺧ رﻮﻀﺣ مﺪﻋ و رﻮﻀﺣ ،ﻪﭽﻨﭘ داﺪﻌﺗ رد مﺎﻗرا ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﮐ ﺪﻫد
يراد
ﻪﭽﻨﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﭽﻨﭘ داﺪﻌﺗ رد دراد ﯽﻧز
) لوﺪﺟ 1 .(
و ﯽﺸﺣو لﺮﺧ رﻮﻀﺣ مﺪﻋ رد ﻪﭽﻨﭘ داﺪﻌﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ رﻮﻀﺣ رد ﻪﭽﻨﭘ داﺪﻌﺗ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ
ﯽﻣ ﯽﺸﺣو لدﺮﺧ ﺪﺷﺎﺑ
) ﻞﮑﺷ 4 .(
a
b
5.5 6 6.5
ﯽﺸﺣو لدﺮﺧ نوﺪﺑ ﯽﺸﺣو لدﺮﺧ ﺎﺑ
ﮫﭽﻨﭘ داﺪﻌﺗ
ﺧرد ﺖﺑﺎﻗر ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ- 4ﻞﮑﺷ
ﻪﭽﻨﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﭽﻨﭘ داﺪﻌﺗ صﻮﺼ ﯽﻧز
۴
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺻرد صﻮﺼﺧ رد مﺎﻗرا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻪﮐ ﺪﻫد
ﻢﺑ ﻢﻗر ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺻرد ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ )
33 / 53 (%
ﯾﺮﺘﻤﮐ و ﻦ
تﻼﻓ ﻢﻗر ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺻرد )
16 /7 (%
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . مﺎﻗرا ﻦﯾا ﻦﯿﺑ ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺻرد ﺮﻈﻧ زا )
نﺎﻐﻣ ،يرﺎﭙﺳﺎﮔ ،سوراورﺎﯾ ،رﺎﯾﺮﻬﺷ 3
،ﻦﺷور ،
جﺮﮐ ،نﺎﻫﺎﭙﺳ 3
ﻪﺧﺮﮐ و زﺮﺒﻟا ، (
، مﺎﻗرا ﻦﯾا ) هﺎﺷ ،عراز ﮏﯿﻧ ،ﺪﻨﺴﭘ ،نﺎﺘﺴﻠﮔ ،داﮋﻧ
MS-81-14 يدازآ و ﺪﻧﻮﻟا ،
( مﺎﻗرا و ) ،سوراورﺎﯾ ،رﺎﯾﺮﻬﺷ
نﺎﻐﻣ ،يرﺎﭙﺳﺎﮔ 3
تﻼﻓ و سﺪﻗ ،نﺎﻫﺎﭙﺳ ،ﻦﺷور ، (
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻪﭽﻨﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد يراد
يرﺎﭙﺳﺎﮔ و يدازآ ،ﻢﺑ مﺎﻗرا ﻦﯿﺑ ﯽﻟو دراﺪﻧ دﻮﺟو ﯽﻧز
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺮﮐﺬﻟا قﻮﻓ مﺎﻗرا و ﻪﭽﻨﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺻرد ﺮﻈﻧ زا يراد
دراد دﻮﺟو ﯽﻧز )
ﻞﮑﺷ 3 .(
0 50 100
ﮫﺧﺮﮐ زﺮﺒﻟا یدازآ جﺮﮐ3 نﺎھﺎﭙﺳ تﻼﻓ سﺪﻗ ﻦﺷور ﻢﺨﺗ خﺮﺳ نﺎﻐﻣ3 ﺪﻧﻮﻟا ms-… یرﺎﭙﺳﺎﮔ راورﺎﯾ … رﺎﯾﺮﮭﺷ نﺎﺘﺴﻠﮔ ﻢﺑ داﮋﻧ ﮏﯿﻧ ﺪﻨﺴﭘ هﺎﺷ عراز LSD
ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺻرد
ﯽﻧزﻪﭽﻨﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣرد ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺻرد ﺮﺑ مﺎﻗرا ﺮﯿﺛﺎﺗ- 3ﻞﮑﺷ
ﻊﺑﺎﻨﻣ
1 - ﯽﻧﺎﺘﺴﻏﺎﺑ م ع. . 1382 . ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﮏﯾژﻮﻟﻮﻓﺮﻣ
و ﮏﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ ﺮﺛﻮﻣ
رد ﺖﺑﺎﻗر مﺪﻨﮔ ﺎﺑ ﻒﻠﻋ يﺎﻫ زﺮﻫ . شراﺰﮔ ﯽﯾﺎﻬﻧ حﺮﻃ ﯽﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ
ﻪﺴﺳﻮﻣ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ تﺎﻓآ و رﺎﻤﯿﺑ يﺎﻬﯾ ﯽﻫﺎﯿﮔ . ﺶﺨﺑ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻒﻠﻋ يﺎﻫ زﺮﻫ .
2- Baghestani, M. A., Lemieux, C., Leroux, G.D., Baziramakenga, R. and Simard, R.R. 1999.
Determination of allelochemicals in spring cereal cultivars of different competitiveness. Weed Sci.
47:498-504.
3- Baghestani, M.A., Lemieux, C. and Leroux, G. 2005. Early root and shoot competition between spring cereal cultivars and wild mustard (Brassica kaber). Iran. J. Weed Sci. 1(1): 19- 40.
4- Baghestani, M. A., Zand, E. and Soufizadeh, S. 2006. Iranian winter wheat’s (Triticum aestivum L.) interference with weeds. I. Grain yield and competitive index. Pak. J. Weed Sci. Res. 12: 119-129.
5- Lemerle, D., Verbeek, B. and Coombes, N. E. 1996. Intraction between wheat (Triticum aestivun L.) and diclofop to reduce the cost of annual ryegrass (Lolium rigidum) control. Weed Sci. 44:634-639.
6- Medd, R. W.and Panday, S. 1990. Estimating the cost of wild oats (Avena fatua) in the Australian weed industry.Plant Prot Quar. 5(4).
7- Blackshaw, R. E 1993. Downy (Bromus tectotrum) density and relative time of emergence affects interference in winter wheat (Triticum aestivum). Weed Sci. 41: 551- 556. 37.
