ناﺮﯾا ﯽﻋارز يﺎﻬﺸﻫوﮋﭘ ﻪﯾﺮﺸﻧ ﺪﻠﺟ 15 هرﺎﻤﺷ ، 3 ، ﺰﯿﯾﺎﭘ 1396 ص ، . -662 649 Iranian Journal of Field Crops Research
Vol. 15, No. 3, Fall. 2017, p. 649-662
ﺗﺄ ﺮﯿﺛ دﺮﺑرﺎﮐ ﺮﺑ نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ
ناﻮﺗ .) ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﺖﺑﺎﻗر Avena ludoviciana L
( ﺎﺑ مﺪﻨﮔ
.) هﺰﯿﯾﺎﭘ Triticum asetivum L
( هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ ﯽﯾاﻮﻫ و بآ ﻂﯾاﺮﺷ ﺖﺤﺗ
ﻠﺟ نﺎﮑﺷا ﯿﻠ
ﯿ
1نﺎ - ﻧﺪﻨﻣ دازﺮﻓ
2ﯽ -*
ﻠﻋ ﯿ ﺎﺿﺮ ﺮﻗﺎﺑ
2ي - ﻣﺮﺧ دﻮﻤﺤﻣ ﯽ
2ﺎﻓو
:ﺖﻓﺎﯾرد ﺦﯾرﺎﺗ 30
/ 09 / 1394
:شﺮﯾﺬﭘ ﺦﯾرﺎﺗ 02
/ 05 / 1395
هﺪﯿﮑﭼ
ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد يزار هﺎﮕـﺸﻧاد ﯽـﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎـﻨﻣ و يزروﺎﺸﮐ ﺲﯾدﺮﭘ ﯽﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﻋرﺰﻣ رد هﺰﯿﯾﺎﭘ مﺪﻨﮔ ﺎﺑ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ ﺖﺑﺎﻗر ﯽﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ
ﯽﻋارز لﺎﺳ -94
1393 ﺑ ﺶﯾﺎﻣزآ .ﺪﺷ اﺮﺟا ﻪ
تﺮﮐ ترﻮﺻ كﻮﻠﺑ ﻪﯾﺎﭘ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد هﺪﺷ دﺮﺧ يﺎﻫ
يﺎﻫ راﺮﮑﺗ رﺎﻬﭼ ﺎﺑ ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﮐ يﺎـﻫرﺎﻤﯿﺗ .ﺪـﺷ اﺮـﺟا
دﺮﺑرﺎﮐ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻞﻣﺎﺷ ﺶﯾﺎﻣزآ 30
، 60 ، 100 و 120 ﻪﺑ نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ ﻪﺑ مﺪﻨﮔ زﺎﯿﻧ ﺪﺻرد ﻢﮐاﺮـﺗ و ﯽﻠﺻا ﻞﻣﺎﻋ ناﻮﻨﻋ
،ﺮﻔـﺻ يﺎـﻫ 25
، 50 ، 75 و 100 ﻪـﺗﻮﺑ
ﻪﺑ ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ رد ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ زا نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﻧدﻮﺑ ﯽﻋﺮﻓ ﻞﻣﺎﻋ ناﻮﻨﻋ
30 ﻪﺑ 120 ﻪﻠﺒﻨـﺳ داﺪﻌﺗ ،مﺪﻨﮔ زﺎﯿﻧ ﺪﺻرد
) ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ رد 24
) ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ ،(%
31
% ) ﻪﻧاد راﺰﻫ نزو ،(
4/
19
% ) ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ ،(
82 / 49 ) مﺪـﻨﮔ ﻞـﮐ ﮏﺸﺧ نزو ،(%
1/
54 ﻞـﮐ ﮏـﺸﺧ نزو و (%
) ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ 2/
54
% رﺎﻤﯿﺗ رد ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ( 100
ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ رد ﻪﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ زا يرﺎﻋ ﻂﯾاﺮﺷ ﺎﺑ
) ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ 8/
12 ) ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ ،(%
5/
23 ) ﻪﻧاد راﺰﻫ نزو ،(%
8/
21 ) ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ ،(%
9/
38 ) مﺪﻨﮔ ﻞﮐ ﮏﺸﺧ نزو و (%
7/
27 ﺞﯾﺎـﺘﻧ .ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ (%
دﺮﺑرﺎﮐ ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ داد نﺎﺸﻧ ﺰﯿﻧ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ و نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ ﺶﻨﮑﻤﻫﺮﺑ نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ
ﺮﺑ و دﺮـﮑﻠﻤﻋ ﺮـﺑ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ترﺎﺴﺧ ناﺰﯿﻣ
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ .ﺪﺷ هدوﺰﻓا مﺪﻨﮔ دﺮﮑﻠﻤﻋ ياﺰﺟا ﻪـﺑ ﺮـﺠﻨﻣ مﺪﻨﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻂﺳﻮﺗ ﮏﺸﺧ هدﺎﻣ ﻪﺑ نآ ﻞﯾﺪﺒﺗ و ﻊﺑﺎﻨﻣ بﺬﺟ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﺪﺳر
ﻧ رد و ﺮﺗﻻﺎﺑ سﺎﻣﻮﯿﺑ ﺪﯿﻟﻮﺗ و ﻊﺑﺎﻨﻣ بﺬﺟ ياﺮﺑ ﺖﺑﺎﻗر رد زﺮﻫ ﻒﻠﻋ ﻦﯾا ناﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﻦﯿﮕﻨﺳ ترﺎﺴﺧ ﻪﺠﯿﺘ
ﻪﺑ مﺪﻨﮔ دﺮﮑﻠﻤﻋ ياﺰﺟا و دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﺮﺗ رد هﮋـﯾو
.ﺪﯾدﺮﮔ نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ ﺮﺘﺸﯿﺑ دﺮﺑرﺎﮐ ﻂﯾاﺮﺷ هژاو يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ ،ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ ،ﺖﺷادﺮﺑ ﺺﺧﺎﺷ ،ﻪﺗﻮﺑ ﻢﮐاﺮﺗ :
مﺪﻨﮔ ﻞﮐ ﮏﺸﺧ نزو ،
ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻞﮐ ﮏﺸﺧ نزو
ﻪﻣﺪﻘﻣ
1
ار ﯽﻋارز نﺎﻫﺎﯿﮔ ﺖﺸﮐ ﺪﺻرد دﺎﺘﻔﻫ زا ﺶﯿﺑ ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد تﻼﻏ زﺎـﯿﻧ درﻮـﻣ ﻦﯿﺌﺗوﺮـﭘ زا ﺪﺻرد هﺎﺠﻨﭘ دوﺪﺣ رد و هداد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ
ﺗ ﺰﯿﻧ ار نﺎﺴﻧا ﺄ
ﯽﻣ ﻦﯿﻣ رد .ﺪﻨﮐ مﺪـﻨﮔ ﻦﯿﺑ ﻦﯾا )
Triticum asetivum
(L.
نﺎﺴﻧا ﯽﯾاﺬﻏ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد ﯽﻤﻬﻣ يرﺎﯿﺴﺑ ﻢﻬﺳ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ،دراد ﺎﻫ
ﻪﮐ يا
دوﺪﺣ ناﺮﯾا رد نآ فﺮﺼﻣ ﻪﻧاﺮﺳ 232
ﯽـﻣ لﺎﺳ رد مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﻪـﮐ ﺪـﺷﺎﺑ
راﺪﻘﻣ ﻦﯾا ﯽﻣ ﺎﯿﻧد رد نآ ﻪﻧاﺮﺳ فﺮﺼﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺮﺑاﺮﺑ ود زا ﺶﯿﺑ
ﺪـﺷﺎﺑ
-1 هﺎﮕـﺸﻧاد ،تﺎﺗﺎﺒﻧ حﻼﺻا و ﺖﻋارز هوﺮﮔ ،يژﻮﻟﻮﮐاوﺮﮔا ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ يﻮﺠﺸﻧاد
هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ ،يزار -2 ،رﺎﯾدﺎﺘﺳا هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ ،يزار هﺎﮕﺸﻧاد ،تﺎﺗﺎﺒﻧ حﻼﺻا و ﺖﻋارز هوﺮﮔ
*) - لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ :
[email protected] Email:
(
DOI: 10.22067/gsc.v15i3.52360
)
USDA, 2015
.(
ﻒﻠﻋ ترﺎـﺴﺧ ﻞـﻣاﻮﻋ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ءﺰﺟ زﺮﻫ يﺎﻫ رد از
مﺎﻈﻧ ﻪـﺑ ﻪـﮐ هﺪﺷ بﻮﺴﺤﻣ يزروﺎﺸﮐﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ ﺮـﯿﻏ و ﻢﯿﻘﺘـﺴﻣ رﻮـﻃ
ﻪﻨﯾﺰﻫ ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺒﺳ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ و ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ
تﻻﻮـﺼﺤﻣ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﮐ
ﯽﻣ ﯽﻋارز ﻒﻠﻋ .ﺪﻧﻮﺷ
ﻪﺑ زﺮﻫ يﺎﻫ ﻣ رﻮﻃ
ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺒﺳ ﻂﺳﻮﺘ 30
ﺪﺻرد
ﯽﻣ نﺎﻬﺟ ﺢﻄﺳ رد تﻼﻏ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﻨﯾﺰﻫ ) ﺪﻧدﺮﮔ
Zarea-Feizabady et
al., 2009
ﻒﻠﻋ ترﺎﺴﺧ ناﺰﯿﻣ ﺰﯿﻧ ناﺮﯾا رد .(
ﯽﺑﺎـﯾزرا درﻮـﻣ زﺮﻫ يﺎﻫ
ﺑ ،ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪ
يرﻮﻃ ترﺎـﺴﺧ راﺪـﻘﻣ رﻮـﺸﮐ مﺪـﻨﮔ عراﺰـﻣ رد ﻪﮐ
دوﺪـﺣ 23 ) ﺖــﺳا هﺪــﺷ شراﺰـﮔ ﺪــﺻرد
Koocheki and Khajeh-
Hosseini, 2008
ﻒﻠﻋ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ.(
ﻪـﮐ ﺖـﺳا مﺪـﻨﮔ عراﺰﻣ زﺮﻫ يﺎﻫ
ﯽـﻣ ناﺮﯾا و ﺎﯿﻧد طﺎﻘﻧ ﺮﺘﺸﯿﺑ رد يدﺎﯾز دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ .دﻮـﺷ
و ﻻﺎـﺑ رﺬـﺑ ﺪـﯿﻟﻮﺗ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ،كﺮﺘﺸﻣ ﯽﯾاﺬﻏ زﺎﯿﻧ ،ﺪﺷر ﻞﺣاﺮﻣ ﯽﻧﺎﻣﺰﻤﻫ ﭗﯿﺗﻮﯿﺑ ﻒﻠﻋ ﻪﺑ موﺎﻘﻣ يﺎﻫ ﺶﮐ
ﻦـﯾا يﻻﺎـﺑ ترﺎﺴﺧ ﯽﻠﺻا ﻞﯾﻻد زا ﺎﻫ
ﻠﻋ ) ﺖﺳا مﺪﻨﮔ لﻮﺼﺤﻣ ﻪﺑ زﺮﻫ ﻒ
Kazzazi et al., 2005
.(
ﺶﻫﺎـﮐ
ﻢﮐاﺮﺗ رد مﺪﻨﮔ دﺮﮑﻠﻤﻋ ناﺰـﯿﻣ ﻪـﺑ ﯽﺘﺣ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ يﻻﺎﺑ يﺎﻫ
90Ebrahimpour-Noorabadi et al., 2003 ) ﺪـﺳر ﯽـﻣ ﺰـﯿﻧ ﺪـﺻرد .( ﻒﻠﻋ ﺎﺑ ﻞﺧاﺪﺗ رد ﯽﻋارز هﺎﯿﮔ ﯽﺘﺑﺎﻗر ناﻮﺗ ندﺮﺑ ﻻﺎﺑ ،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ زﺮﻫ يﺎﻫ
ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ رد ﯽﻤﻬﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﺶﻘﻧ ﻒﻠﻋ ﯽﻘﯿﻔﻠﺗ
ﯽـﻣ ﺎﻔﯾا زﺮﻫ يﺎﻫ رد .ﺪـﻨﮐ
ﺲﮑﻋ و رﺎﺘﻓر ﺖﺧﺎﻨﺷ صﻮﺼﺧ ﻦﯾا حﻮﻄـﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ ﻞﻤﻌﻟا
دﻮـﮐ ﺮـﺘﻬﺑ ﺖﯾﺮﯾﺪـﻣ رد كﺎـﺧ يﺰﯿﺨﻠﺻﺎﺣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺰﺋﺎـﺣ رﺎﯿـﺴﺑ ﯽـﻫد
ﯽﻣ ﺖﯿﻤﻫا نﺎـﺴﮑﯾ يﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ كﺎﺧ يﺰﯿﺨﻠﺻﺎﺣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ .ﺪﺷﺎﺑ
داﻮﻣ بﺬﺟ ياﺮﺑ ﺖﺑﺎﻗر ناﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا و زﺮﻫ ﻒﻠﻋ و ﯽﻋارز هﺎﯿﮔ ﯽﯾاﺬـﻏ
) دراد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﯽﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ
Blackshaw, 2004
ﯽـﻔﻠﺘﺨﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ مﺪﻨﮔ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ترﺎﺴﺧ ناﺰﯿﻣ.(
ﺮﺻﺎﻨﻋ فﺮﺼﻣ ناﺰﯿﻣ ،مﺪﻨﮔ ﻢﻗر ،زﺮﻫ ﻒﻠﻋ ﻪﺗﻮﺑ ﻢﮐاﺮﺗ و ﻪﻧﻮﮔ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻒــﯾدر ﻪﻠـﺻﺎﻓ ،ﺖــﺷﺎﮐ ﺦﯾرﺎــﺗ ،ﯽﯾاﺬـﻏ ﻂﯾاﺮــﺷ ﺮﯾﺎــﺳ و ﺖـﺷﺎﮐ يﺎــﻫ
مﻮﺑ ) دراد ﯽﮕﺘﺴﺑ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
Montazeri, 2007
و ﯽـﻤﭼﺮﭘ لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ .(
) ﺪﻧوراﺪﻬﺑ
Parchami, and Behdarvand, 2009
( ﺪـﻧداد نﺎـﺸﻧ ﺎـﺑ
دﺮﺑرﺎﮐ ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا نژوﺮﺘﯿﻧ
فﻻﻮﯾ ترﺎﺴﺧ ﯽـﺸﺣو
ﻢﮐاﺮـﺗ رد يﺎـﻫ
.ﺖـﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰـﻓا تﺪـﺷ ﻪﺑ مﺪﻨﮔ دﺮﮑﻠﻤﻋ و ﺪﺷر ﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ نﺎـﮔدﺮﺒﻣﺎﻧ
سﻮﺴﺤﻣ ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺑ ترﺎﺴﺧ ﻦﯾا تﺪﺷ ﺪﻨﺘﺷاد رﺎﻬﻇا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺮﺗ فﻻﻮـﯾ ﻢﮐاﺮـﺗ ﺶﯾاﺰـﻓا داد نﺎـﺸﻧ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺮﮕﯾد ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .دﻮﺑ ﺮﺘﻣ رد ﻪﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ و ﻪﺗﻮﺑ رد رورﺎﺑ ﻪﺠﻨﭘ داﺪﻌﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﻖﯾﺮﻃ زا ﯽﺸﺣو ) ﺪﺷ مﺪﻨﮔ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺟﻮﻣ ﻊﺑﺮﻣ
Armin and Asgharipour,
(2011
ﯿﻘﺤﺗ.
فﻻﻮـﯾ ﻪـﺗﻮﺑ ﻢﮐاﺮـﺗ ﺶﯾاﺰـﻓا ﺎـﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺮﮕﯾد ﯽﻘ
ﺖـﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎـﮐ مﺪـﻨﮔ ﻪـﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ و ﻞﮐ ﮏﺸﺧ هدﺎﻣ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﯽﺸﺣو )
Mondani et al., 2015
( يﺎـﻫ ﻢﮐاﺮـﺗ رد دﺮـﮑﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎـﮐ ﻦـﯾا .
ﻪـﺑ ﻪـﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ و ﻞﮐ دﺮﮑﻠﻤﻋ ياﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ زا ﺐـﯿﺗﺮﺗ
7/
5 ﺎـﺗ 1/
40 يﻮــﺳﻮﻣ .دﻮــﺑ ﺮــﯿﻐﺘﻣ ﺪــﺻرد593/ ﺎــﺗ82/ زا و ﺪــﺻرد نارﺎــﮑﻤﻫ و
)
Mousavi et al., 2013
ﺺﺧﺎﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ( و مﺪـﻨﮔ رد ﺖـﺑﺎﻗر يﺎﻫ
ﻢﮐاﺮﺗ رد ﺖﺑﺎﻗر ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ،ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ 80
رد ﻪﺗﻮﺑ
ﯽﻣ ترﻮﺻ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ ) لﻮﺴﮑﻣ و نﺎﺳﻮﺑ .دﺮﯾﺬﭘ
Bussan
and Maxwell, 2000
ﻢﮐاﺮﺗ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻓﺎﯾرد ( يﺎﻫ
60 ﺎﺗ 90 فﻻﻮﯾ ﻪﺗﻮﺑ
ﺘﻣ رد ﯽﺸﺣو ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻊﺑﺮﻣ ﺮ
55 دﺮﮑﻠﻤﻋ يﺪﺻرد .ﺪﺷ مﺪﻨﮔ
گﺮﺑ ﻊﻤﺠﺗ ،ﻪﺗﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ عﺎﻔﺗرا ماود و مﺪـﻨﮔ ﯽﭘﻮﻧﺎـﮐ يﻻﺎـﺑ رد ﺎﻫ
ﺎـﺑ ﯽـﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﺖﺑﺎﻗر يﺮﺗﺮﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ) ﺖـﺳا هﺪـﺷ شراﺰﮔ مﺪﻨﮔ
Hassanzadeh-Dlouhy et al., 2002
.( ﺎـﺸﻧ (Asadi et al., 2013 ) نارﺎـﮑﻤﻫ و يﺪﺳا ود ﺮـﻫ ﻪـﮐ ﺪـﻧداد ن
و ﯽـﻤﮐ دﺮـﮑﻠﻤﻋ ياﺰـﺟا و دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﺖﺑﺎﻗر يﻮﮕﻟا و نژوﺮﺘﯿﻧ رﺎـﻤﯿﺗ دﺮـﮑﻠﻤﻋ ﻦﯾﺮﺘـﺸﯿﺑ ﺪﻨﺘـﺷاد رﺎﻬﻇا نﺎﮔدﺮﺒﻣﺎﻧ .دﻮﺑ راﺬﮔﺮﯿﺛﺄﺗ مﺪﻨﮔ ﯽﻔﯿﮐ دﺮﺑرﺎـﮐ و ﺖـﺑﺎﻗر مﺪﻋ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﻪﻧاد 100
ﺎﺗ 150 نژوﺮـﺘﯿﻧ مﺮﮔﻮـﻠﯿﮐ
ﺑ رﺎﺘﮑﻫ رد ﻪ ﻪـﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺖﺑﺎﻗر تﺪﺷ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ و ﺪﻣآ ﺖﺳد ﺶﻫﺎـﮐ
نژوﺮــﺘﯿﻧ دﺮﺑرﺎــﮐ مﺪـﻋ ﻂﯾاﺮـﺷ رد ﺰـﯿﻧ ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ .ﺖﻓﺎﯾ ﺑﻪ ﺎﺗ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﻣآ ﺖـﺳد 162
رد ﻪﺗﻮﺑ ﺎﺗ ترﺎﺴﺧ ﺶﯾاﺰﻓا ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ
62 ،ﻦﯾاﺮﺑ هوﻼﻋ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺪﺻرد
) ﺪﺷ ﺪﯾﺪﺸﺗ ﺮﻣا ﻦﯾا نژوﺮﺘﯿﻧ دﺮﺑرﺎﮐ ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
Qasem, 2007
زﺮـﻫ ﻒـﻠﻋ ترﺎـﺴﺧ ناﺰﯿﻣ و ﺖﯿﻤﻫا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و سﺎﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ.(
ﻪــﺠﯿﺘﻧ ﻪــﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و رﻮﺸﮐ مﺪﻨﮔ عراﺰﻣ ﺮﺜﮐا رد ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ دراﻮـﻣ زا يرﺎﯿـﺴﺑ رد نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ رد نﺎـﻫﺎﯿﮔ ﺖـﺑﺎﻗر ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻪـﮐ ﯽﻓﺎـﮐﺎﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﮕﯾد فﺮـﻃ زا و ﺖـﺳا ﺮـﺗﺮﺑ ﺐﯿﻗر هﺪﻨﻨﮐ
ﻗر ﯽـﺳرﺮﺑ ﻪـﻨﯿﻣز رد حﻮﻄـﺳ رد هﺰﯿﯾﺎـﭘ مﺪﻨﮔ و ﯽـﺸﺣو فﻻﻮـﯾ ﺖـﺑﺎ
رد هﺎـﯿﮔ ود ﻦـﯾا ﺖﺑﺎﻗر ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ،ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ يروﺮﺿ و ﻢﻬﻣ يﺮﻣا عﻮﺿﻮﻣ زا ﺢﻄﺳ ﻦﯾا ﻦﯿـﻤﻫ رد .ﺪﺳر
فﻻﻮـﯾ زﺮـﻫ ﻒـﻠﻋ ترﺎـﺴﺧ ناﺰﯿﻣ ﯽﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺎﺘﺳار ﺳ رد ،هﺰﯿﯾﺎﭘ مﺪـﻨﮔ ياﺰﺟا و دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﯽـﺸﺣو ﯽـﻤﻫاﺮﻓ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄ
.ﺪﯾدﺮﮔ اﺮﺟا هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ ﯽﯾاﻮﻫ و بآ ﻂﯾاﺮﺷ ﺖﺤﺗ نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
ﻪﺑ ﺶﯾﺎﻣزآ تﺮﮐ ترﻮﺻ
كﻮـﻠﺑ حﺮـﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد هﺪﺷ دﺮﺧ يﺎﻫ يﺎـﻫ
ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﮐ ﺎﺑ
4 و يزروﺎـﺸﮐ ﺲﯾدﺮـﭘ ﯽﺗﺎـﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪـﻋرﺰﻣ رد راﺮﮑﺗ
ﯽﯾﺎـﯿﻓاﺮﻐﺟ لﻮﻃ) يزار هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ 47
و ﻪـﺟرد 9 و ﻪـﻘﯿﻗد
ﻋ ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ضﺮ 34
و ﻪﺟرد 21 ﺎـﯾرد ﺢﻄـﺳ زا عﺎﻔﺗرا و ﻪﻘﯿﻗد
1319 ﯽﻠﯿﻣ455 ﻪﻧﺎﯿﻟﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺎﺑ (ﺮﺘﻣ يﺎﻣد ﻞﻗاﺪﺣ و ﺮﺜﮐاﺪﺣ و ﺮﺘﻣ
ﻪﺑ ﻪﻧﻻﺎﺳ ﻖﻠﻄﻣ ،ﺐﯿﺗﺮﺗ
6/
22 و 9/
5 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽﻋارز لﺎﺳ ﯽﻃ داﺮﮔ
-94 1393 ﻞﻣﺎﺷ ﺶﯾﺎﻣزآ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ .ﺪﺷ اﺮﺟا رﺎﻬﭼ
نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ ﺢﻄﺳ
) 30 ، 60 ، 100 و 120 ـﺑ (مﺪﻨﮔ يدﻮﮐ زﺎﯿﻧ ﺪﺻرد ﻪ
تﺮـﮐ ناﻮـﻨﻋ يﺎـﻫ
) ﯽـﺸﺣو فﻻﻮﯾ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ ﻢﮐاﺮﺗ و ﯽﻠﺻا 0
، 25 ، 50 ، 75 و 100 ﻪـﺗﻮﺑ
ﺑ (ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ رد ﻪ
تﺮﮐ ناﻮﻨﻋ مﺪﻨﮔ ﯽﯾاﺬﻏ زﺎﯿﻧ .ﺪﻧدﻮﺑ ﯽﻋﺮﻓ يﺎﻫ
هﺰﯿﯾﺎـﭘ
زﺎﺘﺸﯿﭘ ﻢﻗر ترﻮـﺻ كﺎـﺧ ﺶﯾﺎـﻣزآ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﯾاﺬﻏ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻪﺑ
لوﺪﺟ) ﻪﺘﻓﺮﮔ 1
ﺎـﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﻋرﺰﻣ رد ( ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ و رﻮﮐﺬـﻣ ﯽﺗ
زا هدﺎﻔﺘـﺳا
ﻪﯿﺻﻮﺗ ﯽﯾﺎﻤﻨﻫار ﻪﻣﺎﻧ
و حﻼـﺻا تﺎـﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪـﺴﺳﻮﻣ ﯽﺑآ مﺪﻨﮔ ﺖﺸﮐ ي
) رﺬـﺑ و لﺎـﻬﻧ ﻪـﯿﻬﺗ
Seed and Plant Improvement Institute,
،(2012
100 و ﻞـﭙﯾﺮﺗ تﺎﻔﺴﻓ ﺮﭘﻮﺳ رﺎﺘﮑﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ 250
مﺮﮔﻮـﻠﯿﮐ
هروا دﻮﮐ رﺎﺘﮑﻫ رد 46
ﺎﺑ بﺎﺨﺘﻧا ﻦﯾا .ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺪﺻرد ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ
.ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ كﺎﺧ بﺬﺟ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﻔﺴﻓ و كﺎﺧ ﯽﻟآ ﻦﺑﺮﮐ راﺪﻘﻣ هدﺎﻣآ ﻪـﻤﯿﻧ ﻢﺨـﺷ ﻞﻣﺎـﺷ ﻪﻋرﺰﻣ يزﺎﺳ ﮏـﺴﯾد ﺲﭙـﺳ ،ﻖـﯿﻤﻋ
و ﻒـﻠﻋ و مﺪـﻨﮔ رﺬـﺑ .ﺪـﺷ مﺎﺠﻧا ﺖﺷﺎﮐ زا ﻞﺒﻗ ،ﯽﺷﺎﭘدﻮﮐ فﻻﻮـﯾ زﺮـﻫ
ﺦﯾرﺎﺗ رد ﯽﺸﺣو 20
مﺪـﻨﮔ ﻢﮐاﺮـﺗ .ﺪﺷ ﺖﺸﮐ نﺎﺑآ 400
ﺮـﺘﻣ رد ﻪـﺗﻮﺑ
ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺎﺑ ﯽﻃﻮﻄﺧ رد و دﻮﺑ ﻊﺑﺮﻣ 20
ﯽﺘﻧﺎﺳ .ﺪﻧﺪﺷ ﺖﺸﮐ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ زا ﺮﺘﻣ
ﻞﻣﺎﺷ ﯽﺸﯾﺎﻣزآ تﺮﮐ ﺮﻫ 10
ـﺑ ﺖﺷﺎﮐ ﻒﯾدر ﻪ
لﻮـﻃ 3 .دﻮـﺑ ﺮـﺘﻣ رﺬـﺑ
ﻒﻠﻋ ﺖﮐﺮﺷ و فاﺮﻃا عراﺰﻣ زا ﺰﯿﻧ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ زﺮﻫ رﺬﺑ يرﺎﺟﻮﺑ يﺎﻫ
ﻊﻤﺟ تاﺮـﺘﯿﻧ رﺎﻤﯿﺗ ﺶﯿﭘ زا رﺬﺑ باﻮﺧ ﻦﺘﺴﮑﺷ ياﺮﺑ ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ يروآ
ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ 2 تﺪﻣ ﻪﺑ و ﺪﺻرد 24
) ﺪـﺷ هدﺎﻔﺘـﺳا ﺖﻋﺎـﺳ
Dezhkam et
al., 2011
.(
رﺎﻤﯿﺗ ﯽﻣﺎﻤﺗ رد ﻒـﻠﻋ رﺬﺑ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ
فﻻﻮـﯾ زﺮـﻫ
ﻒﯾدر ﻦﯿﺑ رد ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻢﮐاﺮﺗ ﺎﺑ ﯽﺸﺣو ﻪـﻠﺣﺮﻣ رد و ﺪﺷ ﺖﺸﮐ مﺪﻨﮔ يﺎﻫ
4 ﺎﺗ 5 ﻢﮐاﺮﺗ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ياﺮﺑ ،ﯽﮔﺮﺑ ﻞـﻤﻋ ﻪـﺑ ماﺪـﻗا ،ﺮـﻈﻧ درﻮﻣ يﺎﻫ
ﻪﺗﻮﺑ ندﺮﮐ ﮏﻨﺗ .ﺪﯾدﺮﮔ ﺎﻫ
لوﺪﺟ 1 - ﺼﺧ ﺶﯾﺎﻣزآ ﻞﺤﻣ كﺎﺧ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ و ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ تﺎﯿﺻﻮ
Table 1- Physical and chemical characteristics of experiment location soil
ﻖﻤﻋ ﻪﻧﻮﻤﻧ يرادﺮﺑ
Sampling Depth
) (cm N pH
)
% ( P
) ppm ( K
) (ppm
حﻼﻣا لﻮﻠﺤﻣ Ec×103 Clay
)
% ( Sand
)
% ( Silt
)
% ( ﯽﻟآ هدﺎﻣ Organic
matter (%) ﺖﻓﺎﺑ
كﺎﺧ Soil texture
0-30 7.74
0.15 20.6
282 0.50
45.4 10.7
43.9 ﯽﺘﻠﯿﺳ 1.5
ﯽﺳر- Silt clay
30-60 7.76
0.13 4.6
246 0.75
46.6 16.7
36.7 ﯽﺘﻠﯿﺳ 1.3
- ﯽﺳر
Silt clay
و ﻦﺘـﻓر ﻪﻗﺎـﺳ ﻞﯾاوا ،ﺖﺷﺎﮐ نﺎﻣز ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺳ رد ﺰﯿﻧ نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ ياﺪﺘﺑا و هﺎـﯿﮔ زﺎـﯿﻧ ﺐـﺴﺣ ﺮـﺑ ﺰﯿﻧ يرﺎﯿﺑآ .ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا كﺎﺧ ﻪﺑ ﯽﻫﺪﻠﮔ
ﺑﻪ ﮔ ترﻮﺻ ﯽﻔﯾدر ترﻮﺻ ﺮ
نﺎـﻫﺎﯿﮔ مﺎـﻤﺗ ﺪـﺷر ﻞـﺼﻓ لﻮـﻃ رد .ﺖﻓ
تﺮﮐ رد ﻪﺘﺳاﻮﺧﺎﻧ ﻪﺑ ﺎﻫ
ياﺪـﺘﺑا رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺪﺷ ﻦﯿﺟو ﯽﺘﺳد ترﻮﺻ
ﻒﻠﻋ زا ﻦﺘﻓر ﻪﻗﺎﺳ ﺶﮐ
آ ﯽـﭘ ﯽﺳ ما +يدرﻮﻓﻮﺗ )
5/SL
67 ناﺰـﯿﻣ و %
5/
1 ﻪﺒﻤﻠﺗ شﺎﭙﻤﺳ ﺎﺑ (رﺎﺘﮑﻫ رد ﺮﺘﯿﻟ ﻪﯿـﺻﻮﺗ ﯽﻓﺮـﺼﻣ زد ﺖـﯾﺎﻋر و يا
ﺦﯾرﺎﺗ رد) ﺖﺷادﺮﺑ ﯽﮔﺪﯿﺳر ﻪﻠﺣﺮﻣ رد .ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ،هﺪﺷ 31
(دادﺮـﺧ
تﺮﮐ ﺮﻫ زا ﻪﯿﺷﺎﺣ فﺬﺣ زا ﺲﭘ
ﺖﺣﺎﺴﻣ زا 1
ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ يرادﺮـﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﭙﺳ و ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﯽﯾﺎﻬﻧ يﺎﻣد رد ﺎﻫ
72 ﯽﺘﻧﺎـﺳ ﻪﺟرد داﺮـﮔ
ـﻧاد دﺮـﮑﻠﻤﻋ ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ هداد راﺮﻗ ﯽﻓﺎﮐ نﺎﻣز تﺪﻣ ﻪﺑ نوآ و مﺪـﻨﮔ ﻪ
هزاﺪﻧا ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﮏﯿﮑﻔﺗ ﻪﺑ فﻻﻮﯾ و مﺪﻨﮔ ﻞﮐ ﮏﺸﺧ نزو دﺮﮑﻠﻤﻋ يﺮﯿﮔ
ﯽﺘﺷادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا اﺪﺘﺑا ﺰﯿﻧ دﺮﮑﻠﻤﻋ ياﺰﺟا ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﻬﺟ .ﺪﺷ 10
ﻪﻠﺒﻨﺳ
ﻪﺑ راﺰـﻫ نزو ،ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ و ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﯽﻓدﺎﺼﺗ ًﻼﻣﺎﮐ ترﻮﺻ
شرﺎﻤﺷ مﺪﻨﮔ ﻪﻧاد هزاﺪﻧا و
يﺮﯿﮔ ﺮـﺘﻣ رد ﻪﻠﺒﻨـﺳ داﺪـﻌﺗ ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ .ﺪﺷ
ﯽﺘﺷادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺰﯿﻧ ﻊﺑﺮﻣ شرﺎﻤـﺷ
و ﻪـﯾﺰﺠﺗ ﺖـﻬﺟ نﺎـﯾﺎﭘ رد .ﺪـﺷ
هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ مﺮـﻧ زا ﺶﯾﺎـﻣزآ زا جﺮﺨﺘﺴﻣ يﺎﻫ
راﺰـﻓا ﻪﺨـﺴﻧSAS
4/
9 ﻖـﯿﻗدكرد و ﯽـﻠﯿﻤﮑﺗ ﻪـﯾﺰﺠﺗ ﺖﻬﺟ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺦـﺳﺎﭘ ﺮـﺗ
رﻮﺘﮐﺎﻓ رﻮﺘﮐﺎﻓ زا ﺢﻄﺳ ﺮﻫ رد ﯽﻋﺮﻓ يﺎﻫ شﺮﺑ ﯽﻠﺻا يﺎﻫ
تاﺮـﺛا ﯽـﻫد
مﺮﻧ ﻂﯿﺤﻣ رد ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ راﺰﻓا
اSAS
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ .ﺪﺷ مﺎﺠﻧ ﻪـﺑ ﺰـﯿﻧ ﺎﻫ
شور ﻦﮑﻧاد ﺢﻄﺳ رد و ﺞﻨﭘ
.ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺪﺻرد
ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻞﮐ ﮏﺸﺧ نزو دﻮـﮐ دﺮﺑرﺎـﮐ ناﺰـﯿﻣ ﺶﯾاﺰـﻓا ﺎـﺑ ﯽـﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻞﮐ ﮏﺸﺧ نزو
فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ و نژوﺮﺘﯿﻧ ﯽـﻨﻌﻣ تاﺮـﯿﯿﻐﺗ ﯽـﺸﺣو
) يراد
P<.0001
ار ( لوﺪﺟ) داد نﺎﺸﻧ
2 فﺮﺻ .(
ﺶﯾاﺰﻓا زا ﺮﻈﻧ نزو ،ﯽـﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ
زا نژوﺮـﺘﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻞﮐ ﮏﺸﺧ 30 542/ ﺎـﺑ ﯽﻫﺎـﯿﮔ زﺎـﯿﻧ ﺪـﺻرد120 ﻪﺑ مﺪﻨﮔ ﯽﻫﺎﯿﮔ زﺎﯿﻧ ﺪﺻرد ﺪـﺻرد
زا ﺶﯾاﺰﻓا 5/
2026 ﻪﺑ 3/
4429 لوﺪﺟ) ﺪﯿﺳر رﺎﺘﮑﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ 3
ﻪﺑ .(
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﺑ ﯽﯾاﺬﻏ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻤﻫاﺮﻓ ﺪﺳر ﻪ
ﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ ﺖﻠﻋ نژوﺮـﺘ
.ﺪﺷ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻞﮐ ﮏﺸﺧ نزو ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ نآ بﺬﺟ دﻮﺒﻬﺑ و ﺶﯾاﺰﻓا 166 ﺑ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻞﮐ ﮏﺸﺧ نزو يﺪﺻرد ﻪ
دﺮﺑرﺎـﮐ ﺖـﻠﻋ
180 هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺰﯿﻧ ﺮﮕﯾد نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻂﺳﻮﺗ رﺎﺘﮑﻫ رد نژوﺮﺘﯿﻧ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ
) ﺖﺳا
Moradi-Telavat et al., 2010
فﺮﺻ داد نﺎﺸﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ .(
ـﻓا زا ﺮﻈﻧ ناﺰـﯿﻣ ﺶﯾاﺰ
ﻞـﮐ ﮏﺸﺧ نزو ،ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ ﺑﻪ ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﺑ ،ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا يراد ﻪ
يرﻮﻃ زا ﻪـﮐ 6/
1936 رد مﺮﮔﻮـﻠﯿﮐ
ﻢﮐاﺮﺗ رد رﺎﺘﮑﻫ 25
ﻪﺑ ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ 3/
4319 رد رﺎﺘﮑﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ
ﻢﮐاﺮﺗ 100 ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﮐ ﺪﯿﺳر ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ 2/
55 نﺎﺸﻧ ار يﺪﺻرد
لوﺪﺟ) داد 3
ﻖﯾﺮﻃ زا ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﺢﻄﺳ ﺪﺣاو رد ﻪﺗﻮﺑ ﻢﮐاﺮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا .(
ﯽﯾاﺬـﻏ داﻮـﻣ و رﻮﻧ بﺬﺟ رد مﺪﻨﮔ ﺎﺑ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﺖﺑﺎﻗر ناﻮﺗ دﻮﺒﻬﺑ ﺑﻪ ﺪـﺷﺎﺑ فﻻﻮﯾ ﻪﺸﯾر ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻢﮐاﺮﺗ و گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻠﻋ
)
Dhima and Eleftherohorinos, 2001
شﺮﺑ .(
ﺶﻨﮑﻤﻫﺮـﺑ ﯽـﻫد
نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ ناﺰﯿﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ زا نﺎﺸﻧ ﺰﯿﻧ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ و
ﯽﻨﻌﻣ ﮏـﯾ ﺮﻫ رد ،ﻢﮐاﺮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ،ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻞﮐ ﮏﺸﺧ نزو راد
لوﺪﺟ) ﺖﺷاد نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ حﻮﻄﺳ زا 2
ﻪﺑ ،(
يرﻮﻃ ﺢﻄـﺳ رد ﻪﮐ
يدﻮﮐ 30 زا ﻢﮐاﺮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ،مﺪﻨﮔ ﯽﻫﺎﯿﮔ زﺎﯿﻧ ﺪﺻرد 25
ﻪـﺑ ﻪﺗﻮﺑ
100 د60 ﺶﯾاﺰـﻓا ﻪـﺑ ﺮﺠﻨﻣ ،ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ ﻞـﮐ ﮏـﺸﺧ نزو يﺪـﺻر
ﻞﮑﺷ) ﺪﺷ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ 1
.(
لوﺪﺟ 2 - ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ و نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ رد ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ و مﺪﻨﮔ ﻞﮐ ﮏﺸﺧ نزو و مﺪﻨﮔ ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ
Table 2- Analysis of variance for wheat grain yield and wheat and wild oat total dry weight in nitrogen fertilizer application and wild oat density treatments
) لﺎﻤﺘﺣا حﻮﻄﺳ (P
ﻪﺟرد زآ ا
يد مﺪﻨﮔ ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ مﺪﻨﮔ ﻞﮐ ﮏﺸﺧ نزو فﻻﻮﯾ ﻞﮐ ﮏﺸﺧ نزو ﯽﺸﺣو
ﺺﺧﺎﺷ ﺖﺷادﺮﺑ S.O.V ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ d.f Wheat grain
yield
Wheat total dry weight
Wild oat total dry weight
Harvest index
Block كﻮﻠﺑ 3 0.0011 0.0004 0.0002 0.0104
Nitrogen (N) نژوﺮﺘﯿﻧ 3 <.0001 <.0001 <.0001 0.0010
Errora ﯽﻠﺻا يﺎﻄﺧ 9
Density(D) ﻢﮐاﺮﺗ 4 <.0001 <.0001 <.0001 <.0001
N×D ﻢﮐاﺮﺗ×نژوﺮﺘﯿﻧ 12 <.0001 <.0001 0.0008 0.9995
Errorb ﯽﻋﺮﻓ يﺎﻄﺧ 48
C.V (%) تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺐﯾﺮﺿ - 5.15 3.47 32 7.45
شﺮﺑ نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ حﻮﻄﺳ رد ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ ﺶﻨﮑﻤﻫﺮﺑ ﯽﻫد ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ و مﺪﻨﮔ ﻞﮐ ﮏﺸﺧ نزو و مﺪﻨﮔ ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ ياﺮﺑ
Slicing interaction of wild oat density in nitrogen fertilizer application levels for wheat grain yield and wheat and wild oat total dry weight
لﺎﻤﺘﺣا حﻮﻄﺳ )
(P
نژوﺮﺘﯿﻧ ﻪﺟرد
يدزآ مﺪﻨﮔ ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ مﺪﻨﮔ ﮏﺸﺧ هدﺎﻣ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﮏﺸﺧ هدﺎﻣ Nitrogen (kg.ha-1) df Wheat grain yield Wheat total dry
weight
Wild oat total dry weight
N1 35 (30%) 4 <.0001 0.0013 <.0001
N2 70 (60%) 4 <.0001 <.0001 <.0001
N3 115 (100%) 4 <.0001 <.0001 <.0001
N4 140 (120%) 4 <.0001 <.0001 <.0001
لوﺪﺟ -3 ﯽﮔﮋﯾو ﺮﺑ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ و نژوﺮﺘﯿﻧ تاﺮﺛا يﺎﻫ
ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ و مﺪﻨﮔ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ
Table 3- Effects of nitrogen and wild oat density on evaluated traits in wheat and wild oat ﺶﯾﺎﻣزآ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻪﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ
ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ رد رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ
ﻪﻠﺒﻨﺳ راﺰﻫ نزو
ﻪﻧاد ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ
مﺪﻨﮔ مﺪﻨﮔ ﮏﺸﺧ نزو فﻻﻮﯾ ﮏﺸﺧ نزو
Treatments No of
Spikem-2
No of Grainspike-1
1000 grain weight
Wheat grain yield (kg ha-1)
Wheat dry matter (kg ha-1)
Wild oat dry matter (kg ha-1)
Nitrogen levels
N1 (30%) 455.30 c 24.02 d 28.36 c 3326.9 c 7657.5 d 2026.5 c
N2 (60%) 499 b 27.80 c 31.64 b 4552.6 b 10882.3 c 2587.6 c
N3 (100%) 570.50 a 31.05 b 34.40 a 6420.1 a 15375 b 3383.7 b
N4 (120%) 591.95 a 34.82 a 35.20 a 6630.4 a 16705 a 4429.3 a
wild oat Density
D1 (0) 561.87 a 32.71 a 35.59 a 6262.75 a 14286 a -
D2 (25) 553.84 a 31.77 a 35.23 a 6104.90 a 14077 a 1936.6 d
D3 (50) 530.56 b 30 b 32.74 b 5466.33 b 13022.5 b 2682.8 c
D4 (75) 510.37 c 27.62 c 30 c 4517.58 c 11561.9 c 3488.1 b
D5(100) 489.87 d 25 d 28 d 3823.40 d 10326.4 d 4319.3 a
نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد ﻞﻣﺎﻋ ﺮﻫ ياﺮﺑ و
سﺎﺳا ﺮﺑ ﺪﻨﺘﺴﻫ كﺮﺘﺸﻣ فوﺮﺣ ياراد ﻪﮐ يداﺪﻋا آ
نﻮﻣز ﻦﮑﻧاد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺪﻧراﺪﻧ يراد
Means in each column and for each factor followed by similar letter(s) are not significantly different using Duncan test
ﻞﮑﺷ -1 ﺮﺑ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ و نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ ناﺰﯿﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﺛا ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻞﮐ ﮏﺸﺧ نزو
. ﻪﻠﯿﻣ نﺎﺸﻧ يدﻮﻤﻋ يﺎﻫ هﺪﻨﻫد
±
) ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ زا دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻄﺧ ﻞﮑﺷ ﻦﯾا رد .ﺖﺳا (n=4
،N1 ،N2 وN3 ﻧN4 نﺎﺸ ﻪﺑ هﺪﻨﻫد ﺐﯿﺗﺮﺗ 30 ، 60 ، 100 و 120 زﺎﯿﻧ ﺪﺻرد
نزوﺮﺘﯿﻧ ﻪﺑ مﺪﻨﮔ و
،D1
،D2
،D3 وD4 نﺎﺸﻧD5 ﻢﮐاﺮﺗ هﺪﻨﻫد يﺎﻫ
0
، 25
، 50
، 75 و 100 ﻪﺗﻮﺑ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ رد
ﺮﺘﻣ ﻊﺑﺮﻣ ﺖﺳا
Figure 1- Effect of nitrogen fertilizer application and wild oat density treatments on wild oat dry matter. Vertical bars represent ± standard error of the mean (n = 4). N1, N2, N3 and N4 show 30, 60, 100 and 120% of wheat demand to
nitrogen and D1, D2, D3, D4 and D5 show wild oat plant density per m-2, respectively
يدﻮـﮐ ﺢﻄـﺳ رد ﻪـﮐ دﻮﺑ ﯽﻟﺎﺣ رد ﻦﯾا 120
ﯽﻫﺎـﯿﮔ زﺎـﯿﻧ ﺪـﺻرد
زا ﻢﮐاﺮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا 25
ﻪﺑ ﻪﺗﻮﺑ 100 ﺶﯾاﺰـﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ،ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ
1/
55 ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﺷ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻞﮐ ﮏﺸﺧ نزو يﺪﺻرد
ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺮﯾدﺎﻘﻣ رد ،ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ ﻪﺗﻮﺑ ﻢﮐاﺮﺗ رد ﺮﯿﯿﻐﺗ دﺮﺑرﺎﮐ ﺮﺗ
) نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ 30
) ﺮﺗﻻﺎـﺑ ﺮﯾدﺎـﻘﻣ ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ (ﯽﻫﺎـﯿﮔ زﺎﯿﻧ ﺪﺻرد
120 ﮏـﺸﺧ نزو ،ﺪـﺻرد49/ ،(ﯽﻫﺎـﯿﮔ زﺎﯿﻧ ﺪﺻرد هاﺮـﻤﻫ ﻪـﺑ ار يﺮﺘـﺸﯿﺑ
ﻞﮑﺷ) ﺖﺷاد 1
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ .(
ﺮـﺘﻬﺑ ﺶﻨـﮐاو فﻼﺘـﺧا ﻦـﯾا ﺖـﻠﻋ ﺪـﺳر
ياﺮـﺑ ﺖـﺑﺎﻗر رد ﺮـﺘﻤﮐ يدﻮﮐ ﺢﻄﺳ رد مﺪﻨﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾا .ﺪﺷﺎﺑ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ بﺬﺟ نﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﺮﮕﯾد نﺎﻘﻘﺤﻣ يﺎﻫ
ﯽﯾﺎـﻧاﻮﺗ ﺖـﺑﺎﻗر ﻂﯾاﺮـﺷ رد نژوﺮـﺘﯿﻧ بﺬـﺟ رد ﯽـﺸﺣو فﻻﻮـﯾ ﺪﻧداد د يﺮﺗﻻﺎﺑ ﺖـﺷاد ﯽﻧاﻮﺨﻤﻫ درا )
Arminand Asgharipour, 2011;
Parchami and Behdarvand, 2009
(.
اﺰﺟا ي دﺮﮑﻠﻤﻋ مﺪﻨﮔ
د ﻪﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ ر
ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ و نژوﺮﺘﯿﻧ ﺮﺛا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽـﻨﻌﻣ ،ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ رد مﺪﻨﮔ ﻪﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ ﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ﺶﻨﮑﻤﻫﺮﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و راد فﺮــﺻ .(4 لوﺪــﺟ) دﻮــﺑ (P<.0001) فﻻﻮــﯾ ﻢﮐاﺮــﺗ ﺶﯾاﺰــﻓا زا ﺮــﻈﻧ
ﺎـﺗ نژوﺮﺘﯿﻧ دﺮﺑرﺎﮐ ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ،ﯽﺸﺣو 100
ﯽﻫﺎـﯿﮔ زﺎـﯿﻧ ﺪـﺻرد
،مﺪﻨﮔ رﺎـﻤﯿﺗ ﺎـﺑ ﻪـﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻊـﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ رد ﻪﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ 30
زﺎـﯿﻧ ﺪـﺻرد
ﯽﻫﺎﯿﮔ 2/
20 نژوﺮـﺘﯿﻧ دﺮﺑرﺎـﮐ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻣا ،ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﺻرد
لوﺪـﺟ) ﺖـﺷاﺪﻧ ﺖﻔـﺻ ﻦـﯾا دﻮﺒﻬﺑ رد يدﻮﻬﺸﻣ توﺎﻔﺗ 3
ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ .(
فﺮﺻ ﺗ زا ﺮﻈﻧ ﺄ ﻢﮐاﺮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ ﺮﯿﺛ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ
ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺰﯿﻧ
راد ﺑ ،ﺪﺷ ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ رد ﻪﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ ﻪ
يرﻮﻃ
ﻪﮐ 100 ﻢﮐاﺮﺗ رد
ﻂﯾاﺮـﺷ ﺎـﺑ ﻪـﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ رد ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻪﺗﻮﺑ
ﺎـﺑ ﻊـﺑﺮﻣ ﺮـﺘﻣ رد مﺪـﻨﮔ ﻪﻠﺒﻨـﺳ داﺪﻌﺗ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ زا يرﺎﻋ 8/
12 ﺪـﺻرد
زا ﺶﻫﺎﮐ 9/
561 ﻪﺑ 9/
489 ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ رد ﻪﻠﺒﻨﺳ لوﺪﺟ) دﺮﮐ ﺖﻓا
3
.( ﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺶﻨﮑﻤﻫﺮﺑ ﯽﻫدشﺮﺑ زا ﮏـﯾ ﺮﻫ رد ﯽ
رد ﺖﻔـﺻ ﻦـﯾا رﺎﮑـﺷآ توﺎﻔﺗ زا نﺎﺸﻧ ﺰﯿﻧ نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ حﻮﻄﺳ لوﺪﺟ) ﺖﺷاد نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ 4
حﻮﻄـﺳ زا ﮏـﯾ ﺮﻫ رد .(
ـﺗ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ،نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ ﺄ
ﺮـﺑ ﯽﺗوﺎـﻔﺘﻣ ﺮﯿﺛ
ﻪﺑ ،ﺖﺷاد مﺪﻨﮔ ﻪﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ يرﻮﻃ
ﻢﮐاﺮﺗ ترﺎﺴﺧ ﻪﮐ 100
ﺮـﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ
ﻊﺑﺮﻣ يدﻮﮐ ﺢﻄﺳ رد ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ 30
يرﺎﻋ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﺻرد
ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ زا 8/
10 دﻮـﮐ دﺮﺑرﺎـﮐ ﻪـﮐ دﻮـﺑ ﯽﻟﺎﺣ رد ﻦﯾا ،دﻮﺑ ﺪﺻرد
ﺎﺗ نژوﺮﺘﯿﻧ 100
ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﯽﻫﺎﯿﮔ زﺎﯿﻧ ﺪﺻرد 2/
15 ﺪـﺷ ترﺎـﺴﺧ ﺪﺻرد
ﻞﮑﺷ) 2 ﯽﻣ ﻪﮐ ( ندﺮـﮐ دوﺪـﺤﻣ و فﻻﻮـﯾ ﯽﺸﯾور ﺪﺷر ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻪﺠﻨﭘ و ﺪﺷر يﺎﻀﻓ ) ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻧز
Asadi et al., 2013
.( 120 ﻪﺑ يدﻮﮐ ﺢﻄﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ،مﺪﻨﮔ ﯽﻫﺎﯿﮔ زﺎﯿﻧ ﺪﺻرد
دوﺪﺣ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ترﺎﺴﺧ زا 1/
1 يدﻮﮐ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﺻرد
30 ﯽﻣ ﻪﮐ ﺪﺷ ﻪﺘﺳﺎﮐ ﺪﺻرد
ﺮـﺑ نژوﺮـﺘﯿﻧ دﻮـﮐ ﺖـﺒﺜﻣ ﺶﻘﻧ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪـﺷﺎﺑ ﻪﻠﺒﻨـﺳ داﺪـﻌﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ) نارﺎـﮑﻤﻫ و توﻼـﺗ يداﺮـﻣ.
Moradi-
Telavat et al., 2010
دﻮـﮐ دﺮﺑرﺎـﮐ ﺶﯾاﺰـﻓا ﺎـﺑ ﺪـﻧداد نﺎـﺸﻧ ﺰـﯿﻧ (
ﺎﺗ نژوﺮﺘﯿﻧ 120
ﻪـﺑ ﻊـﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ رد مﺪﻨﮔ ﻪﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ رﺎﺘﮑﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ
ار ﯽـﺸﻫﺎﮐ ﺪﻧور راﺪﻘﻣ ﻦﯾا زا ﺶﯿﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﯽﻟو ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا تﺪﺷ يدﻮـﮐ ﺢﻄـﺳ ﺶﯾاﺰـﻓا ﺎـﺑ داد نﺎـﺸﻧ ﺰـﯿﻧ يﺮﮕﯾد ﺶﻫوﮋﭘ .داد نﺎﺸﻧ ترﺎﺴﺧ ﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا مﺪﻨﮔ ﻪﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ ﺮﺑ ) ﺖﻓ
Asadi et al., 2013
.(
0 1 2 3 4 5 6 7 8
25 50 75 100
ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﮏﺸﺧ نزو Wildoatdrymatter(T.ha-1-)
نژوﺮﺘﯿﻧ يدﻮﮐ حﻮﻄﺳ )
Nitrogen levels (
N1 N2 N3 N4
لوﺪﺟ -4 ﯽﮔﮋﯾو ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ و نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ رد مﺪﻨﮔ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ
Table 4- Analysis of variance for wheat characteristics evaluated in nitrogen fertilizer application and wild oat density treatments
لﺎﻤﺘﺣا حﻮﻄﺳ
) (P ﻪﺟرد
يدزآ ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ رد ﻪﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ ﻪﻧاد راﺰﻫ نزو S.O.V ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ d.f No of Spikem-2 No of Grainspike-1 1000 grain weight
Block كﻮﻠﺑ 3 0.001 0.0004 0.1383
Nitrogen (N) نژوﺮﺘﯿﻧ 3 <.0001 <.0001 <.0001
Errora ﯽﻠﺻا يﺎﻄﺧ 9
Density(D) ﻢﮐاﺮﺗ 4 <.0001 <.0001 <.0001
N×D ﻢﮐاﺮﺗ×نژوﺮﺘﯿﻧ 12 <.0001 <.0001 <.0001
Errorb ﯽﻋﺮﻓ يﺎﻄﺧ 48
C.V (%) ﺐﯾﺮﺿ
تاﺮﯿﯿﻐﺗ - 4.63 3.66 2.77
شﺮﺑ رد ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ و نژوﺮﺘﯿﻧ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ﯽﻫد مﺪﻨﮔ دﺮﮑﻠﻤﻋ ياﺰﺟا ﺮﺑ نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ
Slicing interaction of nitrogen fertilizer and wild oat density on yield components in nitrogen fertilizer application treatments
لﺎﻤﺘﺣا حﻮﻄﺳ
) (Pr
نژوﺮﺘﯿﻧ ﻪﺟرد
يدزآ ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ رد ﻪﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ ﻪﻧاد راﺰﻫ نزو Nitrogen (kg ha-1) d.f No of Spikem-2 No of Grain spike-1 1000 grain weight
N1 35 (30%) 4 <.0001 <.0001 <.0001
N2 70 (60%) 4 <.0001 <.0001 <.0001
N3 115 (100%) 4 <.0001 <.0001 <.0001
N4 140 (120% 4 <.0001 <.0001 <.0001
ﻞﮑﺷ -2 ﺮﺑ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ و نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ ناﺰﯿﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﺛا داﺪﻌﺗ
.ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ رد مﺪﻨﮔ ﻪﻠﺒﻨﺳ ﻪﻠﯿﻣ
نﺎﺸﻧ يدﻮﻤﻋ يﺎﻫ هﺪﻨﻫد
±
) ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ زا دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻄﺧ ﻞﮑﺷ ﻦﯾا رد .ﺖﺳا (n=4
،N1 ،N2 وN3 ﻧN4 نﺎﺸ ﻪﺑ هﺪﻨﻫد ﺐﯿﺗﺮﺗ 30 ، 60 ، 100 و 120 زﺎﯿﻧ ﺪﺻرد
نزوﺮﺘﯿﻧ ﻪﺑ مﺪﻨﮔ و
،D1
،D2
،D3 وD4 نﺎﺸﻧD5 ﻢﮐاﺮﺗ هﺪﻨﻫد يﺎﻫ
0
، 25
، 50
، 75 و 100 ﻪﺗﻮﺑ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ رد
ﺮﺘﻣ ﻊﺑﺮﻣ ﺖﺳا
Figure 2- Effect of nitrogen fertilizer application and wild oat density treatments on wheat spike.m-2. Vertical bars represent ± standard error of the mean (n = 4). N1, N2, N3 and N4 show 30, 60, 100 and 120% of wheat demand to
nitrogen and D1, D2, D3, D4 and D5 show wild oat plant density per m-2, respectively
ﻧاد داﺪﻌﺗ ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪ ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ و ﯽـﺸﺣو فﻻﻮـﯾ ﻢﮐاﺮـﺗ و نژوﺮـﺘﯿﻧ دﻮـﮐ دﺮﺑرﺎـﮐ ﺮﺛا
ﯽﻨﻌﻣ مﺪﻨﮔ ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ ﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ﺶﻨﮑﻤﻫﺮﺑ ) راد
P<.0001
دﻮـﺑ (
لوﺪﺟ) 4 فﺮﺻ .(
دﺮﺑرﺎـﮐ ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ زا ﺮﻈﻧ
زا نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ 30
ﻪﺑ 120 ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ مﺪﻨﮔ ﯽﻫﺎﯿﮔ زﺎﯿﻧ ﺪﺻرد
ﺎﺑ دوﺪﺣ 1/
31 زا ﺶﯾاﺰـﻓا ﺪـﺻرد 1/
24 ﻪـﺑ 8/
34 ﺖـﻓﺎﯾ دﻮـﺒﻬﺑ ﻪـﻧاد
لوﺪﺟ) 3 دﻮـﮐ دﺮﺑرﺎﮐ ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺰﯿﻧ ﺮﮕﯾد نﺎﻘﻘﺤﻣ .(
ﻪﺑ نژوﺮﺘﯿﻧ 180
ﻪﺑ مﺪﻨﮔ ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻧاد رﺎﺘﮑﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ دﻮﺒﻬﺑ تﺪﺷ
) ﺖـﻓﺎﯾ
Mousavi et al., 2013; Asadi et al., 2013
ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ .(
فﺮﺻ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ زا ﺮﻈﻧ ﺶﯾاﺰـﻓا ﺎـﺑ ﻪﻠﺒﻨـﺳ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ ،نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ ي
ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ،ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ تﺪﺷ ﻪﺑ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ ﻢﮐاﺮـﺗ رد ﻪـﮐ يا
100 ﺎـﺑ زﺮـﻫ ﻒـﻠﻋ زا يرﺎﻋ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ 6/
233 لوﺪـﺟ) دﺮـﮐ ﺖـﻓا ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻧاد251/ ﻪﺑ327/ زا ﺶﻫﺎﮐ ﺪﺻرد .( Anafjeh et al., 2008) نارﺎـﮑﻤﻫ و ﻪﺠﻓﺎﻨﻋ دﻮـﺧ ﻖـﯿﻘﺤﺗ رد ﺰـﯿﻧ (
،ﻊـﺑﺮﻣ ﺮـﺘﻣ رد ﯽـﺸﺣو فﻻﻮـﯾ ﻪﺗﻮﺑ ﻢﮐاﺮﺗ رد ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ترﺎﺴﺧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺒﺳ .ددﺮﮔ
ﻞﮑﺷ -3 ﺮﺑ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ و نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ ناﺰﯿﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﺛا داﺪﻌﺗ
.مﺪﻨﮔ ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻧاد ﻪﻠﯿﻣ
يدﻮﻤﻋ يﺎﻫ نﺎﺸﻧ
هﺪﻨﻫد يﺎﻄﺧ±
) ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ زا دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻞﮑﺷ ﻦﯾا رد .ﺖﺳا (n=4
،N1 ،N2 وN3 ﻧN4 نﺎﺸ ﻪﺑ هﺪﻨﻫد ﺐﯿﺗﺮﺗ 30 ، 60 ، 100 و 120 ﻪﺑ مﺪﻨﮔ زﺎﯿﻧ ﺪﺻرد
نزوﺮﺘﯿﻧ و
،D1
،D2
،D3 وD4 نﺎﺸﻧD5 ﻢﮐاﺮﺗ هﺪﻨﻫد يﺎﻫ
0
، 25
، 50
، 75 و 100 ﻪﺗﻮﺑ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ رد
ﺮﺘﻣ ﻊﺑﺮﻣ .ﺖﺳا
Figure 3- Effect of nitrogen fertilizer application and wild oat density treatments on wheat number of grain spike-1. Vertical bars represent ± standard error of the mean (n = 4). N1, N2, N3 and N4 show 30, 60, 100 and 120% of
wheat demand to nitrogen and D1, D2, D3, D4 and D5 show wild oat plant density per m-2, respectively
دﺮﺑرﺎـﮐ ﻂﯾاﺮـﺷ رد ﻪـﮐ داد نﺎـﺸﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ 30 100 ﻢﮐاﺮﺗ نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ ﻪﺑ مﺪﻨﮔ ﯽﻫﺎﯿﮔ زﺎﯿﻧ ﺪﺻرد ﻊـﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ
ﻪـﺑ ﺮـﺠﻨﻣ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ زا يرﺎﻋ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﺶﻫﺎـﮐ
8/
20 ﻂﯾاﺮﺷ رد ﻪﮐ دﻮﺑ ﯽﻟﺎﺣ رد ﻦﯾا ،ﺪﺷ ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ يﺪﺻرد
دﺮﺑرﺎﮐ 120 ﻪـﺑ هدراو ترﺎـﺴﺧ ،ﻢﮐاﺮـﺗ ﺶﯾاﺰـﻓا ﺎﺑ نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ ﺪﺻرد
دوﺪﺣ 2/
30 ﻞﮑﺷ) ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﺻرد 3
ﯽـﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ .(
ﺶﯾاﺰـﻓا ﺪـﺳر
زﺮـﻫ ﻒـﻠﻋ ﯽﺘﺑﺎـﻗر ناﻮـﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ ناﺰﯿﻣ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﺎـﺑ ﺖـﺑﺎﻗر رد ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﺮﯾﺎـﺳ و ﯽﯾاﺬﻏ ﺮﺻﺎﻨﻋ بﺬﺟ ياﺮﺑ
نژوﺮـﺘﯿﻧ دﻮـﮐ ﺮﺗﻻﺎـﺑ ﺮﯾدﺎـﻘﻣ دﺮﺑرﺎﮐ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﯾدﺮﮔ مﺪﻨﮔ ﻪﯾﺎﺳ ﺮﺠﻨﻣ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﯽﺸﯾاز ﻪﻠﺣﺮﻣ رد مﺪﻨﮔ ﺮﺑ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ يزاﺪﻧا
ماﺪﻧا ﺖﻤﺳ ﻪﺑ يﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ داﻮﻣ ﺺﯿﺼﺨﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ هﺮﯿﺧذ يﺎﻫ
رد و يا
هزﺎﻏآ داﺪﻌﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﯾﺎﻬﻧ يﺎﻫ
) دﻮـﺷ مﺪـﻨﮔ ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻧاد
Asadi et
al., 2013; Anafjeh et al., 2008
.(
ﻪﻧاد راﺰﻫ نزو ﺮﯾﺎـﺳ نﻮﭽﻤﻫ ﺰﯿﻧ مﺪﻨﮔ ﻪﻧاد راﺰﻫ نزوداد نﺎﺸﻧ ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ ياﺰﺟا ﻪ
ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ) يراد
P<.0001
ناﺰﯿﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ (
ﻦﯿــﻨﭽﻤﻫ و ﯽــﺸﺣو فﻻﻮــﯾ ﻪــﺗﻮﺑ ﻢﮐاﺮــﺗ و نژوﺮــﺘﯿﻧ دﻮــﮐ دﺮﺑرﺎــﮐ ﺑ لوﺪـﺟ) داد نﺎﺸﻧ ﺶﻨﮐاو تﺪﺷ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﺶﻨﮑﻤﻫﺮ 4
فﺮـﺻ .(
زا ﺮـﻈﻧ
زا نژوﺮـﺘﯿﻧ دﻮـﮐ دﺮﺑرﺎـﮐ ناﺰـﯿﻣ ﺶﯾاﺰـﻓا ﺎﺑ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ رﻮﻀﺣ 30 194/ ﺎﺑ ﻪﻧاد راﺰﻫ نزو ،مﺪﻨﮔ ﯽﻫﺎﯿﮔ زﺎﯿﻧ ﺪﺻرد100 ﻪﺑ ﺪﺻرد ﺪـﺻرد
زا ﺶﯾاﺰﻓا 4/
28 ﻪـﺑ 4/
34 لوﺪـﺟ) ﺖـﻓﺎﯾ دﻮـﺒﻬﺑ مﺮـﮔ 3
ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ .(
فﺮﺻ رﺎﻤﯿﺗ زا ﺮﻈﻧ دﺮﺑرﺎﮐ يﺎﻫ
ﻢﮐاﺮﺗ رد نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ 100
فﻻﻮﯾ ﻪﺗﻮﺑ
راﺰـﻫ نزو ،ﯽـﺸﺣو فﻻﻮـﯾ رﻮﻀﺣ مﺪﻋ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ رد ﯽﺸﺣو ﺎﺑ مﺪﻨﮔ ﻪﻧاد 3/
21 زا ﺖﻓا ﺪﺻرد 6/
35 ﻪـﺑ 1/
28 ﺖـﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎـﮐ مﺮـﮔ
لوﺪﺟ) 3 زا ﺶﯿـﺑ ﻪـﺑ يدﻮﮐ ﺢﻄﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .(
100 ﺪـﺻرد
ﻪـﻈﺣﻼﻣ ﻞﺑﺎﻗ فﻼﺘﺧا مﺪﻨﮔ ﯽﻫﺎﯿﮔ زﺎﯿﻧ اد راﺰـﻫ نزو رد يا
مﺪـﻨﮔ ﻪـﻧ
،ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﻧاد راﺰﻫ نزو ﻪﺑ ترﺎﺴﺧ تﺪﺷ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻬﻨﺗ و ﺪﺸﻧ هﺪﯾد
ﻪﺑ يرﻮﻃ ﻢﮐاﺮﺗ ترﺎﺴﺧ ﻪﮐ 100
ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ
ناﺰـﯿﻣ ﻪﺑ نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ ﻂﯾاﺮﺷ رد زﺮﻫ ﻒﻠﻋ زا يرﺎﻋ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ 100 ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻫﺎﯿﮔ زﺎﯿﻧ ﺪﺻرد 120
ﯽﻫﺎﯿﮔ زﺎﯿﻧ ﺪﺻرد 6/
10 ﺪـﺻرد
ﺶﯾاﺰﻓا ﻞﮑﺷ) ﺖﻓﺎﯾ 4
كﺪﻧا تﺎﻧﺎﺳﻮﻧ ﺎﺑ ﯽﺘﻔﺻ ﻪﻧاد راﺰﻫ نزو ﻪﭼﺮﮔا .(
ﻪﺑ بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﻂﯾاﺮﺷ ﺪﯾﺪﺸﺗ ﺎﺑ ﯽﻟو ﺖﺳا نورد ﺖـﺑﺎﻗر ﻪﻄﺳاو
ﻪـﻧﻮﮔ و يا
نوﺮﺑ ﻪﻧﻮﮔ ﺗ ﺖﺤﺗ يا ﺄ
ﯽﻣ راﺮﻗ ﺮﯿﺛ ﯽـﻣ ﺶﻫﺎـﮐ تﺪـﺷ ﻪـﺑ و دﺮﯿﮔ
ﺪـﺑﺎﯾ )
Asadi et al., 2013
ﯽﻣﺎــﺴﺣ ﺞﯾﺎــﺘﻧ ﺎــﺑ ﯽــﺳرﺮﺑ ﻦــﯾا ﺞﯾﺎــﺘﻧ .(
)
Hesammi, 2011
ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ( ﺶﯾاﺰـﻓا ﺎﺑ ﺖﺷاد رﺎﻬﻇا هدﺮﺒﻣﺎﻧ .ﺖﺷاد
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا تﺪﺷ ﻪﺑ مﺪﻨﮔ ﻪﻧاد راﺰﻫ نزو نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ ناﺰﯿﻣ ﻒﻠﻋ ﻞﺧاﺪﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﮐ دﻮﺑ ﯽﻟﺎﺣ رد ﻦﯾا ترﺎـﺴﺧ ﻪـﺑ ﺮـﺠﻨﻣ زﺮﻫ يﺎﻫ
.ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﻧاد راﺰﻫ نزو ﺪﯾﺪﺷ
ﻞﮑﺷ -4 دﺮﺑرﺎﮐ ناﺰﯿﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﺛا .مﺪﻨﮔ ﻪﻧاد راﺰﻫ نزو ﺮﺑ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ و نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ
ﻪﻠﯿﻣ نﺎﺸﻧ يدﻮﻤﻋ يﺎﻫ هﺪﻨﻫد
زا دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻄﺧ±
) ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻞﮑﺷ ﻦﯾا رد .ﺖﺳا (n=4
،N1 ،N2 وN3 ﻧN4 نﺎﺸ ﻪﺑ هﺪﻨﻫد ﺐﯿﺗﺮﺗ 30 ، 60 ، 100 و 120 نزوﺮﺘﯿﻧ ﻪﺑ مﺪﻨﮔ زﺎﯿﻧ ﺪﺻرد و
،D1
،D2
،D3 وD4 نﺎﺸﻧD5 ﻢﮐاﺮﺗ هﺪﻨﻫد يﺎﻫ
0
، 25
، 50
، 75 و 100 ﻪﺗﻮﺑ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ رد
ﺮﺘﻣ ﻊﺑﺮﻣ ﺖﺳا
Figure4- Effect of nitrogen fertilizer application and wild oat density treatments on 1000grain weight. Vertical bars represent ± standard error of the mean (n = 4). N1, N2, N3 and N4 show 30, 60, 100 and 120% of wheat demand to nitrogen
and D1, D2, D3, D4 and D5 show wild oat plant density per m-2, respectively
ﻞﮑﺷ -5 .مﺪﻨﮔ ﮏﺸﺧ نزو ﺮﺑ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ و نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ ناﺰﯿﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﺛا ﻪﻠﯿﻣ
نﺎﺸﻧ يدﻮﻤﻋ يﺎﻫ هﺪﻨﻫد
يﺎﻄﺧ±
) ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ زا دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻞﮑﺷ ﻦﯾا رد .ﺖﺳا (n=4
،N1 ،N2 وN3 ﻧN4 نﺎﺸ ﻪﺑ هﺪﻨﻫد ﺐﯿﺗﺮﺗ 30 ، 60 ، 100 و 120 ﻪﺑ مﺪﻨﮔ زﺎﯿﻧ ﺪﺻرد
نزوﺮﺘﯿﻧ و
،D1
،D2
،D3 وD4 نﺎﺸﻧD5 ﻢﮐاﺮﺗ هﺪﻨﻫد يﺎﻫ
0
، 25
، 50
، 75 و 100 ﻪﺗﻮﺑ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ رد
ﺮﺘﻣ ﻊﺑﺮﻣ ﺖﺳا
Figure5- Effect of nitrogen fertilizer application and wild oat density treatments on wheat dry matter. Vertical bars represent ± standard error of the mean (n = 4). N1, N2, N3 and N4 show 30, 60, 100 and 120% of wheat demand
to nitrogen and D1, D2, D3, D4 and D5 show wild oat plant density per m-2, respectively
مﺪﻨﮔ دﺮﮑﻠﻤﻋ مﺪﻨﮔ ﻞﮐ ﮏﺸﺧ نزو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ و نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ ﺮﺛا داد نﺎﺸﻧ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﯽـﻨﻌﻣ ،مﺪﻨﮔ ﻞﮐ ﮏﺸﺧ نزو ﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ﺶﻨﮑﻤﻫﺮﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﯽﺸﺣو راد
)
P<.0001
لوﺪﺟ) دﻮﺑ ( 2
.(
ﻞـﮐ ﮏـﺸﺧ نزو دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺶﯾاﺰﻓا ناﺰﯿﻣ
ﺑ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻢﮐاﺮﺗ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد نوﺪﺑ مﺪﻨﮔ ﻪ
ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻠﻋ
زا نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ 30
ﻪﺑ ﺪﺻرد 120 ،مﺪـﻨﮔ ﯽﻫﺎـﯿﮔ زﺎـﯿﻧ ﺪـﺻرد
2/
54 نژوﺮﺘﯿﻧ دﻮﮐ دﺮﺑرﺎﮐ ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺮﮕﯾد ﯽﺗرﺎﺒﻋ ﻪﺑ .دﻮﺑ ﺪﺻرد
ﺎﺗ 120 زا ﻞـﮐ ﮏـﺸﺧ نزو ﯽﻫﺎﯿﮔ زﺎﯿﻧ ﺪﺻرد 5/
7657 ﻪـﺑ 1/
16705
