1 - ﺶﻧاد نﺎﺤﻳرﻮﺑا ﻲﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ ﻊﻤﺘﺠﻣ ،ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻪﺘﺧﻮﻣآ 2
و 3 - و ﻲﻫﺎﻴﮔ يﺎﻬﻳرﺎﻤﻴﺑ و تﺎﻓآ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﺴﺳﻮﻣ ﻲﻤﻠﻋ تﺎﻴﻫ ﻮﻀﻋ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ
جﺮﻛ رﺬﺑ و لﺎﻬﻧ ﻪﻴﻬﺗ و حﻼﺻا ،تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﺴﺳﻮﻣ
) Amaranthus retroflexus
ﺪﺷر يﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﺑ (
ﺎﻳﻮﺳ
L.) Glycine max (
ﺳ نﺎﺟﺮﻣ
1ﻲﺋﺎﻤ ﺪﻧز رﺪﻨﻜﺳا ، نﺎﻴﺸﻧاد ﺮﻔﻧﺎﻬﺟ ،2
3
هﺪﻴﻜﭼ
ﺮﺑ ﺰﻣﺮﻗ ﻪﺸﻳر سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻞﺧاﺪﺗ ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
يﺎـﻫ ﺺﺧﺎﺷ ﻲـﻋارز لﺎـﺳرد ﻲـﻘﻴﻘﺤﺗ ﺎﻳﻮـﺳ مﺎـﻗرا ﺪـﺷر
1381 ﻪـﻋرﺰﻣ رد
ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﻛ يﺎﻬﻛﻮﻠﺑ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻞﻳرﻮﺘﻛﺎﻓ ﺶﻳﺎﻣزآ ترﻮﺻ ﻪﺑ جﺮﻛ رﺬﺑ و لﺎﻬﻧ ﻪﻴﻬﺗ و حﻼﺻا ،تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﺴﺳﻮﻣ ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺎﺑ
3
راﺮﻜﺗ
ﺪﻳدﺮﮔ مﺎﺠﻧا .
ﺎﻳﻮﺳ مﺎﻗرا ﻞﻣﺎﺷ ﺶﻳﺎﻣزآ يﺎﻫرﻮﺘﻛﺎﻓ )
L11
ﺮﺤﺳ و كرﻼﻛ ، (
، ﻢﻛاﺮﺗ
سوﺮﺧ جﺎﺗ )
4
، 32 ، 16 ، 8 سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻪﺗﻮﺑ
ﻒﻳدر ﺮﺘﻣ رد سوﺮﺧ جﺎﺗ نوﺪﺑ ﺪﻫﺎﺷ و
( دﻮﺑ و ﺖﺸﻛ سوﺮﺧ جﺎﺗ ﺺﻟﺎﺧ رد
4 ﻢﻛاﺮﺗ ) 4 ، 16 ، 8 و 32 ﻒـﻳدر ﺮﺘﻣ رد سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻪﺗﻮﺑ (
ﺪﺷ رﻮﻈﻨﻣ راﺮﻜﺗ ﺮﻫ رد ﺰﻴﻧ .
ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺲﻧﺎﻳراو ﻪﻳﺰﺠﺗ
،
ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ رد يراد ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﻛ سوﺮﺧ جﺎﺗ
، ﺢﻄـﺳ ﺺﺧﺎﺷ
گﺮﺑ
،
گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ماود
،
دﺮﻛ دﺎﺠﻳا ﺎﻳﻮﺳ ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ و لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ .
راﺪﻘﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻚﺸـﺧ هدﺎـﻣ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ،
ماود ،گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﺺﺧﺎﺷ
لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ،گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﻪﺳ ﺮﻫ رد ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ و
ﻢﻗر ﺎﻳﻮﺳ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ
ﺪﺷ ﻪﺘﺳﺎﻛ ﺎﻬﻧآ راﺪﻘﻣ زا سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﻛ دﻮﺑ .
راﺪﻘﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ
ماود ،گﺮـﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﻂﺳﻮﺘﻣ ،
ﺺﺧﺎﺷ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ و
ﺮﺤﺳ ﻢﻗر ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺪﺷر هرود رد ﺎﻳﻮﺳ مﺎﻗرا ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ رد لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ﻂﺳﻮﺘﻣ دﻮﺑ
. راﺪـﻘﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺪﺷر هرود رد ﺎﻳﻮﺳ مﺎﻗرا ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ رد ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ رد
ﻦﻳﻻ L11 داد خر . ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ تﺪﺷ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
داد خر ﺮﺤـﺳ ﻢـﻗر رد نآ ﻦﻳﺮـﺘﻤﻛ و كرﻼﻛ ﻢﻗر رد ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﻂﺳﻮﺘﻣ و .
ماود ﺶﻫﺎـﻛ تﺪـﺷ ﻦﻳﺮﺘﺸـﻴﺑ
ﺒﺴﻧ ﺎﻳﻮﺳ مﺎﻗرا رد لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ﻂﺳﻮﺘﻣ و گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ
رد نآ ﻦﻳﺮـﺘﻤﻛ و ﺮﺤـﺳ ﻢﻗر رد ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖ
L11
داد خر . ﺎـﺑ
گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﺑ سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻪﻛ ﺪﺳر ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ
،
گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ماود
، ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ
ﺖﺳا هﺪﻳدﺮﮔ ﺎﻳﻮﺳ رد ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ .
هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ :
جﺎﺗ ،ﺎﻳﻮﺳ
،ﻢﻛاﺮﺗ ،ﺖﺑﺎﻗر ،سوﺮﺧ ﺪﺷر يﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ
.
ﻣ ﻪﻣﺪﻘ و ﻪﻟﺎﺴﻜﻳ ﺖﺳا ﻲﻫﺎﻴﮔ ﺎﻳﻮﺳ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺗﻻﻮﺼﺤﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ار ﺖﺑﺎﻗر زا ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ تﺎﺟرد نآ مﺎﻗرا ﺪﻫد
) 5 .(
ﻢﺘﺴﻴﺳﻮﻛا رد زﺮﻫ يﺎﻫ ﻒﻠﻋ ﺪﻳﺪﺷ لﺮﺘﻨﻛ ﻢﻏر ﻲﻠﻋ
،يزروﺎﺸﻛ يﺎﻫ 10
ار يزروﺎﺸﻛ تاﺪﻴﻟﻮﺗ ﺶﻫﺎﻛ زا ﺪﺻرد ﻧاد زﺮﻫ يﺎﻫ ﻒﻠﻋ ﺎﺑ ﻲﻋارز هﺎﻴﮔ ﺖﺑﺎﻗر زا ﻲﺷﺎﻧ ناﻮﺗ ﻲﻣ
ﺖﺴ
) 1 .(
هدﺎﻔﺘﺳا زﺮﻫ يﺎﻬﻔﻠﻋ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ يﺎﻬﺷور ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﻲﻜﻳ ﻪﺘﻳراو و مﺎﻗرا زا ﻲﻳﻻﺎﺑ ﺖﺑﺎﻗر ترﺪﻗ زا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻳﺎﻫ
ﺪﻧرادرﻮﺧﺮﺑ )
15 .(
و ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ ،ﻲﻋارز هﺎﻴﮔ ﻢﻗر ﺮﺑ هوﻼﻋ
ﭗﻴﺗﻮﻴﺑ هﺎﻴﮔ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا رد ار ﻲﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﺰﻴﻧ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ
ﻲﻣ ﺎﻔﻳا زﺮﻫ ﻒﻠﻋ و ﻲﻋارز ﺪﻨﻛ
) 7 .(
شراﺰﮔ ﻫ دﻮﺟﻮﻣ يﺎ
ﻪﻛ ﺖﺳا نآ زا ﻲﻛﺎﺣ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ
ﺮﺛا رد ﺎﻳﻮﺳ ﺎﺑ ﻞﺧاﺪﺗ
زﺮﻫ ﻒﻠﻋ جﺎﺗ
ﺮﺘﺸﻴﺑ سوﺮﺧ زا
فورﻮﺳ سوﺮﺧ جﺎﺗ اﺮﻳز ﺖﺳا
ﻲﻫﺎﻴﮔ
C 4
ﻪﻛ فورﻮﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ و ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ گﺮﺑ ﻦﻬﭘ و
دراد يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﺑﺎﻗر ترﺪﻗ ﺖﺳا گﺮﺑ ﻚﻳرﺎﺑ )
6 .(
جﺎﺗ
زﺮﻫ يﺎﻬﻔﻠﻋ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﻲﻜﻳ ﺰﻣﺮﻗ ﻪﺸﻳر سوﺮﺧ ي
ﻪﻛ ﺖﺳا
ﻠﻤﻋ ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺖﺑﺎﻗر ﻖﻳﺮﻃ زا ار ﻲﻋارز نﺎﻫﺎﻴﮔ دﺮﻜ ﺪﻫد
) 16 ( و ناﺮﻳا ﻢﻬﻣ زﺮﻫ يﺎﻬﻔﻠﻋ ﺖﺳﺮﻬﻓ رد دراد راﺮﻗ
) 2 .(
سوﺮﺧ جﺎﺗ عاﻮﻧا ﺎﺑ ﺖﺑﺎﻗر ﺮﺛا رد ﺎﻳﻮﺳ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ زا
ﺰﻣﺮﻗ ﻪﺸﻳر سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻪﻠﻤﺟ ﻦﻴﻘﻘﺤﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﻂﺳﻮﺗ
شراﺰﮔ
ﺖﺳا هﺪﺷ )
16 .(
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد جﺎﺗ و ﺎﻳﻮﺳ ﺖﺑﺎﻗر
سوﺮﺧ شراﺰﮔ
ﺖﺳا هﺪﺷ جﺎﺗ ﻪﺗﻮﺑ ﺮﻫ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪﻛ
ﻚﺸﺧ نزو ﺮﺑ سوﺮﺧ ﺎﻳﻮﺳ
ﻲﻣ ﻻﺎﺑ ﺪﺷﺎﺑ
، ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﺎﻣا ﻦﻳا
ﻞﻴﻟد ﻪﺑ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ
ﻪﺗﻮﺑ ﻦﻴﺑ ﺖﺑﺎﻗر ا زﺮﻫ ﻒﻠﻋ يﺎﻫ
ﺛ ﺮ جﺎﺗ ﻪﺗﻮﺑ ﻚﺗ ﺮﺑ سوﺮﺧ
قﻮﻓ ﺖﻔﺻ ﺶﻫﺎﻛ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﻳ )
2 .(
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎﺑ يﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ
ﻲﻣ ،زﺮﻫ يﺎﻬﻔﻠﻋ و ﻲﻋارز تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر ﺖﺑﺎﻗر ناﻮﺗ
زﺮﻫ يﺎﻬﻔﻠﻋ ﻲﻌﻴﺒﻃ دﻮﻤﻧ ﺮﻴﺴﻔﺗ و كرد ﺮﺘﻬﺑ ار
) 4 .(
زا ﻲﻀﻌﺑ
ﻦﻴﻘﻘﺤﻣ ) 14 ( ﺪﻘﺘﻌﻣ ﻪﻛ ﺪﻧ ﻪﻧﻮﮔ ﺪﺷر ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ،گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ،ﺎﻫ
ﻚﺸﺧ نزو و ﻢﺠﺣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﻫﺎﻴﮔ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ
زا ﻲﺳﺎﻴﻘﻣ
راﺪﻘﻣ ﻪﻧﻮﮔ يﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ ﺖﻴﻓﺮﻇ و ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ،ﻲﺒﺴﻧ نﺎﻴﺑ ار ﺎﻫ
ﻲﻣ ﺖﺑﺎﻗر ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ ﺎﻬﻧآ
راﺮﻗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ار
ﺪﻫد . ﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄ و ﺪﺷر يور ﺮﺑ ﻒﻳدر ﻪﻠﺻﺎﻓ و ﻪﺗﻮﺑ ﻢﻛاﺮﺗ ﺮﺛا
،ﺎﻳﻮﺳ ﻮﻤﻧ ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ
ﺎﺑ هﺎﻴﮔ ﻚﺸﺧ نزو ﻪﻛ ﺺﺧﺎﺷ
گﺮﺑ ﺢﻄﺳ دراد ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﻪﻄﺑار
) 23
.( ﺖﺑﺎﻗر رﺎﺛآ ﻲﺳرﺮﺑ رد
هرﻮﺗﺎﺗ )
Datura stramonium
ﺎﻳﻮﺳ دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﺪﺷر ﺮﺑ (
و زﺮﻫ يﺎﻫ ﻒﻠﻋ ﺖﺑﺎﻗر ﻦﻴﺑ ﻲﻤﻬﻣ ﻪﻄﺑار ﻪﻛ ﺪﻳدﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ ر يﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ دراد دﻮﺟو ﺪﺷ
) 13 .(
زﺮﻫ يﺎﻫ ﻒﻠﻋ ﺖﺑﺎﻗر
ﺎﺗ ﺎﻳﻮﺳ ﺎﺑ 84
گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻳﻮﺳ نﺪﺷ ﺰﺒﺳ زا ﺪﻌﺑ زور
داد ﺶﻫﺎﻛ ار ﺎﻳﻮﺳ )
10 .(
ﻢﻛاﺮﺗ رد سوﺮﺧ جﺎﺗ 5
/ 0 ﺎﺗ 8
ار ترذ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﻒﻳدر ﺮﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ 5
ﺎﺗ 36
داد ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺻرد )
14 .(
ﺖﺑﺎﻗر رد ﺎﻳﻮﺳ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ﺶﻫﺎﻛ
شراﺰﮔ ﺰﻴﻧ زﺮﻫ يﺎﻫ ﻒﻠﻋ ﺎﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ
) 19 .(
و ﺮﻛآ ناو
نارﺎﻜﻤﻫ )
22 ( ﻲﻌﻴﺒﻃ طﻮﻠﺨﻣ ﺎﺑ ﺎﻳﻮﺳ ﺖﺑﺎﻗر ﻲﺳرﺮﺑ رد ﺰﻴﻧ ار لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ و ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ ﺶﻫﺎﻛ زﺮﻫ يﺎﻬﻔﻠﻋ
ﺪﻧدﺮﻛ شراﺰﮔ .
ﺖﺤﺗ ﺺﻟﺎﺧ بﺬﺟ ﺖﻋﺮﺳ ﺎﻬﻧآ ﻲﺳرﺮﺑ رد
ﺗ ﺖﻓﺮﮕﻧ راﺮﻗ زﺮﻫ يﺎﻬﻔﻠﻋ ﺮﻴﺛﺎ
، ﺶﻫﺎﻛ ﺎﻬﻧآ ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ
ار لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ
ﺖﺒﺴﻧ
ﺪﻧداد . زﺮﻫ ﻒﻠﻋ ﺖﺑﺎﺛ ﻢﻛاﺮﺗ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا زا فﺪﻫ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ و ﺎﻳﻮﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ مﺎﻗرا ﺎﺑ ﻞﺧاﺪﺗ رد سوﺮﺧ جﺎﺗ
ﺖﺳا ﻂﻳاﺮﺷ ﻦﻳا رد ﻲﻫﺎﻴﮔ ﺪﺷر يﺎﻫ .
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
لﺎﺳ رد ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ﻲﻋارز
1381 ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﻋرﺰﻣ رد
جﺮﻛ رﺬﺑ و لﺎﻬﻧ ﻪﻴﻬﺗ و حﻼﺻا ،تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﺴﺳﺆﻣ
ﻪﺑ اﺮﺟا
ﺪﻣآرد . ﺶﻳﺎﻣزآ ﻞﻳرﻮﺘﻛﺎﻓ ترﻮﺻ ﻪﺑ يﺎﻬﻛﻮﻠﺑ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد
ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﻛ و
راﺮﻜﺗ ﻪﺳ ﺎﺑ ﺷ مﺎﺠﻧا
ﺪ . رد ﺎﻳﻮﺳ مﺎﻗرا 3
ﺢﻄﺳ
] ﻞﻣﺎﺷ ) L11
ﻲﻓﺮﻌﻣ لﺎﺣرد ﻦﻳﻻ ﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﺴﺳﺆﻣ فﺮﻃ زا
تﺎ
،
حﻼﺻا جﺮﻛ رﺬﺑ و لﺎﻬﻧ ﻪﻴﻬﺗ و (
، ﺮﺤﺳ و كرﻼﻛ [
، ﻢﻛاﺮﺗ و
رد سوﺮﺧ جﺎﺗ 5
ﺢﻄﺳ ) ﻞﻣﺎﺷ 4
،
،8 16
، 32 ﻪﺗﻮﺑ جﺎﺗ سوﺮﺧ
ﺰﻣﺮﻗ ﻪﺸﻳر
) Amaranthus retroflexus
ﻒﻳدر ﺮﺘﻣ رد(
و
سوﺮﺧ جﺎﺗ نوﺪﺑ ﺪﻫﺎﺷ (
ﺪﻧدﻮﺑ ﺶﻳﺎﻣزآ يﺎﻫرﻮﺘﻛﺎﻓ .
ﺖﺸﻛ
رد سوﺮﺧ جﺎﺗ ﺺﻟﺎﺧ 4
ﻢﻛاﺮﺗ ) ﻞﻣﺎﺷ 4 ، 8 ، 16 و 32 ﻪﺗﻮﺑ
جﺎﺗ ﻒﻳدر ﺮﺘﻣ رد سوﺮﺧ (
ﺪﺷ رﻮﻈﻨﻣ راﺮﻜﺗ ﺮﻫ رد ﺰﻴﻧ .
L11
ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻲﮔﺪﻴﺳر هوﺮﮔ ﺎﺗ III
دوﺪﺤﻣﺎﻧ ﺪﺷر و IV
، ﻢﻗر
كرﻼﻛ ﻲﮔﺪﻴﺳر هوﺮﮔ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ
دوﺪﺤﻣﺎﻧ ﺪﺷر ،IV
و
سرﺮﻳد و ﺮﺤﺳ ﻢﻗر ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ
هوﺮﮔ ﻲﮔﺪﻴﺳر
،V
ﺪﺷر
و دوﺪﺤﻣﺎﻧ سر ﻂﺳﻮﺘﻣ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ . ﺎﻳﻮﺳ ﻢﻛاﺮﺗ 40
رد ﻪﺗﻮﺑ
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ .
تﺮﻛ ﺮﻫ ﻪﻛ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳا ﻪﺑ
ﻞﻣﺎﺷ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ 5
لﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﺷﺎﻛ ﻒﻳدر 6
ﻞﺻاﻮﻓ ﺎﺑ ﺮﺘﻣ
طﻮﻄﺧ 50 ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ ﺖﺷﺎﻜﻧ ﻒﻳدر ﻚﻳ ﺎﻬﺗﺮﻛ ﻦﻴﺑ و دﻮﺑ
ﺪﻳدﺮﮔ رﻮﻈﻨﻣ .
ﺎﻫراﺮﻜﺗ ﻦﻴﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓ 2
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺮﺘﻣ .
مﺮﻴﻫ ترﻮﺻ ﻪﺑ و ﺖﺳد ﻪﻠﻴﺳو ﻪﺑ ﺎﻳﻮﺳ روﺬﺑ ﺖﺸﻛ و يرﺎﻛ
ﻖﻤﻋ رد 5 - 4 ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺖﺷﺎﻛ ﺮﺘﺴﺑ ﺮﺘﻣ و
ﺦﻳرﺎﺗ رد 11
دادﺮﺧ هﺎﻣ
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا .
يﺎﻬﺗﺮﻛ رد ﻪﻛ دﻮﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳا ﻪﺑ روﺬﺑ ﺖﺷﺎﻛ
زﺮﻫ ﻒﻠﻋ زا يرﺎﻋ )
ﺪﻫﺎﺷ ( ﺎﺑ يﺎﻬﺗﺮﻛ رد و ﺎﻳﻮﺳ روﺬﺑ ﺎﻬﻨﺗ
زﺮﻫ ﻒﻠﻋ روﺬﺑ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ
ﺬﺑ و ﺎﻳﻮﺳ ر ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﺷﺎﻛ .
يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ رد جﺎﺗ
ﺺﻟﺎﺧ سوﺮﺧ ﺖﺸﻛ سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻂﻘﻓ ﺰﻴﻧ
ﺪﻳدﺮﮔ . 3 سوﺮﺧ جﺎﺗ نﺪﺷ ﺰﺒﺳ زا ﺲﭘ ﻪﺘﻔﻫ يﺎﻫ ﻢﻛاﺮﺗ ﺎﻫ
ﻪﺗﻮﺑ ﺮﻔﺻ ﻢﻛاﺮﺗ رد ﻪﻛ ﻮﺤﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺪﻳدﺮﮔ ﻢﻴﻈﻨﺗ سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻒﻠﻋ ﻪﻤﻫ سوﺮﺧ جﺎﺗ فﺬﺣ ﻲﺘﺳد ﻦﻴﺟو ﻖﻳﺮﻃ زا زﺮﻫ يﺎﻫ
يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗرد و ﺪﻧﺪﺷ 4
، 8 ، 16 و 32 رد سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻪﺗﻮﺑ
فﺬﺣ سوﺮﺧ جﺎﺗ ﺰﺠﺑ زﺮﻫ يﺎﻬﻔﻠﻋ ﻪﻤﻫ ﺰﻴﻧ ﻒﻳدر ﺮﺘﻣ سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻢﻛاﺮﺗ ﺲﭙﺳ و ﺪﻧﺪﻳدﺮﮔ رد ﺮﻈﻧ درﻮﻣ داﺪﻌﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﺪﺷ ﻢﻴﻈﻨﺗ ﻒﻳدر ﺮﺘﻣ .
ﻒﻠﻋ فﺬﺣ ياﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺮﻛذ ﻪﺑ مزﻻ
ﻒﻠﻋ زا ناﻮﻨﻋ ﭻﻴﻫ ﻪﺑ زﺮﻫ ﺪﻳدﺮﮕﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﺶﻛ
. روﺬﺑ ﺎﻳﻮﺳ
يﺮﺘﻛﺎﺑ ﺎﺑ ﺖﺷﺎﻛ زا ﻞﺒﻗ
Bradyrhizobium japonicum
ﻪﺑ
ناﺰﻴﻣ 150 رد مﺮﮔ 30
ﻮﻠﻴﻛ مﺮﮔ و ﺪﻧﺪﺷ ﺢﻴﻘﻠﺗ ﺎﻳﻮﺳ رﺬﺑ
مﺎﺠﻧا يرﺎﻴﺑآ ﻦﻴﻟوا ،ﺖﺷﺎﻛ تﺎﻴﻠﻤﻋ ﻪﻤﺗﺎﺧ زا ﺲﭘ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ ﺖﻓﺮﮔ . ﺪﺷر يﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻦﻴﻟوا
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻲﻋارز هﺎﻴﮔ زا يرادﺮﺑ )
ﻞﻣﺎﺷ 3 ﺖﺣﺎﺴﻣ زا ﺎﻳﻮﺳ ﻪﺗﻮﺑ
075 / 0 ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ ( 22 ﺖﺷﺎﻛ زا ﺪﻌﺑ زور ﺖﻓﺮﻳﺬﭘ ترﻮﺻ
و
ﻪﻧﻮﻤﻧ رﺎﺒﻜﻳ ﻪﺘﻔﻫ ود ﺮﻫ ﺲﭙﺳ
ﺎﺑ يرادﺮﺑ ﺖﻳﺎﻋر
ﺎﺗ ﻪﻴﺷﺎﺣ
ﺖﻓﺎﻳ ﻪﻣادا ﻲﻋارز ﻞﺼﻓ نﺎﻳﺎﭘ .
هزاﺪﻧا زا ﺲﭘ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ يﺮﻴﮔ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ هﺎﮕﺘﺳد ﺎﺑ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا
ﺢﻄﺳ گﺮﺑ )
LI-COR لﺪﻣ
LI-3100
(
، ﻗﺎﺳ و ﺎﻬﮔﺮﺑ
،فﻼﻏ رﻮﻬﻇ زا ﺪﻌﺑ و رﺎﻤﻴﺗ ﺮﻫ ﻪ
تﺪﻣ ﻪﺑ و هﺪﺷ ﻪﺘﺨﻳر ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ يﺎﻬﺘﻛﺎﭘ رد رﺎﻤﻴﺗ ﺮﻫ يﺎﻬﻓﻼﻏ 48 نوآ رد ﺖﻋﺎﺳ 75
نزو و ﺪﻧﺪﺷ ﻚﺸﺧ داﺮﮕﻴﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد
هزاﺪﻧا ﺪﺷر يﺎﻬﺼﺧﺎﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ياﺮﺑ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ يﺎﻬﺘﻤﺴﻗ ﻚﺸﺧ ﺪﺷ يﺮﻴﮔ .
ﺖﺳد ﻪﺑ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ و ﻞﻛ ﻚﺸﺧ نزو ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ،هﺪﻣآ )١
(LAI
، گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ماود
(LAID)٢
، لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ
(CGR)٣
ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳو
٤ ﻲﺒﺴﻧ
(RGR)
ﺪﻧﺪﻳدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ )
3 .(
ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﻬﺟ
زا ﺎﻳﻮﺳ يﺪﺷر يﺎﻫ ﺶﻨﻛاو ﺮﺑ ﻢﻛاﺮﺗ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا نﻮﻴﺳﺮﮔر ﺰﻴﻟﺎﻧآ .
طﻮﻄﺧ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ نﻮﻣزآ ياﺮﺑ
ﺪﻧور و نﻮﻴﺳﺮﮔر ياﺮﺑ ﺪﻣﺎﻌﺘﻣ يا ﻪﻠﻤﺟ ﺪﻨﭼ ﺐﻳاﺮﺿ اﺪﺘﺑا ﺎﻫ
1- Leaf Area Index
2- Leaf Area Index Duration 3- Crop Growth Rate 4- Relative Growth Rate
ﻓ ﺎﺑ ﺲﭙﺳ ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﻢﻛاﺮﺗ رﻮﺘﻛﺎ ﺐﻳاﺮﺿ ﻦﻳا زا هدﺎﻔﺘﺳا
مﺎﺠﻧا يا ﻪﻠﻤﺟ ﺪﻨﭼ ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﺟرد ياﺮﺑ ﺲﻧﺎﻳراو ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺪﺷ
.
ﺚﺤﺑ و ﺞﻳﺎﺘﻧ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﻳﻮﺳ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ
ﺲﻧﺎﻳراو ﻪﻳﺰﺠﺗ هداد
رد ﺎﻳﻮﺳ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ يﺎﻫ
ﻢﻛاﺮﺗ رﺎﻤﻴﺗ رد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ جﺎﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
راد ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا سوﺮﺧ ﺢﻄﺳ رد ار ي
1 % داد نﺎﺸﻧ
، لوﺪﺟ
) 1 .(
ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ رد ﺎﻳﻮﺳ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺜﻛاﺪﺣ ﺮﺤﺳ مﺎﻗرا ﻪﻛ ﻲﺒﻴﺗﺮﺘﺑ ﺪﺷ ﻪﻈﺣﻼﻣ
،
L11 ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ كرﻼﻛ و
13774
، 11893 و 8421 ﺪﻨﺘﺷاد ﺪﻴﻟﻮﺗ رﺎﺘﻜﻫ رد مﺮﮔ ﻮﻠﻴﻛ .
ﻞﻜﺷ ) 1 ( سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ
ﻪﺳ ﺮﻫ رد ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻄﺧ ﺮﻴﻏ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻢﻗر
و ﺖﻓﺎﻳ
ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ ﻢﻛاﺮﺗ زا 8
ﻒﻳدر ﺮﺘﻣ رد سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻪﺗﻮﺑ
،
ﺶﻳاﺰﻓا ﺪﺻرد زا ﺮﺘﻤﻛ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺻرد
نورد ﺖﺑﺎﻗر ﺶﻳاﺰﻓا ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﻛ ﺖﺳا سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻢﻛاﺮﺗ سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻦﻴﺑ يا ﻪﻧﻮﮔ سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﻛ ﺎﻫ
ﺪﻫد ﻲﻣ خر
، ﺖﺳا نآ ﻞﻣﺎﻋ .
ﻳاﺰﻓا ﺎﺑ سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶ
،
ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺻرد ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ
ﺖﺳا هداد خر كرﻼﻛ ﻢﻗر رد نآ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ و ﺮﺤﺳ ﻢﻗر رد ﻞﻜﺷ ) 2 .(
ﺪﺷر و ندﻮﺑ ﺮﺗ سرﺮﻳد ﻞﻴﻟﺪﺑ ﺮﺤﺳ ﻢﻗر ًﻻﺎﻤﺘﺣا
دﺎﻳز ﻲﺸﻳور
، ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ
ﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ دﻮﺧ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ رد يﺮﺘﻤﻛ رد ﺪ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺮﮕﻳد مﺎﻗرا ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ .
ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ رد
ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﺛا رد ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻳﻮﺳ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ زا سوﺮﺧ جﺎﺗ 2
ﻪﺑ 12 رد سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻪﺗﻮﺑ 4
ﺮﺘﻣ ﻒﻳدر
ﺎﻳﻮﺳ ﺖﺷﺎﻛ
، ﺐﻴﺗﺮﺘﺑ 14 و 38 ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺪﺻرد )
2 .(
ﻪﺒﻨﭘوﺎﮔ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﺎﻳﻮﺳ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ ﺶﻫﺎﻛ
)
Abutilon theophrasti
( ﺮﺘﻣ ﺮﻫ رد ﻪﺗﻮﺑ هدزاود ﻪﺑ ﻢﻴﻧ زا
ﻒﻳدر
، ﺐﻴﺗﺮﺘﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ 11
و 71 ﺪﺻرد ﺰﻴﻧ شراﺰﮔ
ﺪﺷ ﺖﺳا ه ) 2 .(
لوﺪﺟ ) 1 ( . ﺺﺧﺎﺷ ﺲﻧﺎﻳراو ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺎﻳﻮﺳ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﺪﺷر يﺎﻫ
.
تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺺﺧﺎﺷ ماود
گﺮﺑ ﺢﻄﺳ
ﺖﻋﺮﺳ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺪﺷر
ﻲﺒﺴﻧ
ﺖﻋﺮﺳ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺪﺷر
ﺺﺧﺎﺷ ﻂﺳﻮﺘﻣ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ
هدﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﻳﻮﺳ ﻚﺸﺧ
ﻪﺟرد يدازآ
ﻊﺑﺎﻨﻣ تاﺮﻴﻴﻐﺗ 43n.s
/ 0
17**
/ 163
21**
/ 18
59n.s
/ 2
12**
/ 73
21**
/ 33
0000000n.s
/ 0
00000085**
/ 0
00000016**
/ 0
00000003n.s
/ 0
00000044**
/ 0
00000016*
/ 0
08n.s
/ 0
63**
/ 37
88**
/ 20
145n.s
/ 0
39**
/ 56
94**
/ 20
01n.s
/ 0
89**
/ 1
048**
/ 0
018n.s
/ 0
56**
/ 1
032**
/ 0
165,80 n.s
2750,20**
886,70**
25,41 n.s 2680,20**
727,54**
2
2
4
8
1
1
كﻮﻠﺑ
رﺎﻤﻴﺗ
ﻢﻗر ﻢﻛاﺮﺗ ﻢﻛاﺮﺗ و ﻢﻗر ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا
ﻲﻄﺧ
ﻪﺟرد 2 92
/
0 0/00000004 0/27 0/03 220,8 28 ﺎﻄﺧ
48 /
12 5/10 11/28 11/90 16,45 تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺐﻳﺮﺿ
(% C.V) ﺢﻄﺳ رد ندﻮﺑ راد ﻲﻨﻌﻣ *
5 ﺪﺻرد
** . ﺢﻄﺳ رد راد ﻲﻨﻌﻣ 1
ﺪﺻرد
ns. ندﻮﺑ راد ﻲﻨﻌﻣ مﺪﻋ .
ﻞﻜﺷ
) 1 .(
يﺎﻫ ﻢﻛاﺮﺗ رد ﺎﻳﻮﺳ مﺎﻗرا ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ تاﺮﻴﻴﻐﺗ )
0 , 4 , 8 , 16 و 32 ( ﺮﺘﻣ رد سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻪﺗﻮﺑ
.ﻒﻳدر
L11y = -0.0147x2 + 1.3811x + 18.393 R2 = 0.9853
y = -0.0145x2 + 1.5462x + 17.445 ﮎرﻼـﮐ R2 = 0.9981
y = -0.0236x2 + 1.3151x + 15.453ﺮﺤﺳ R2 = 0.9943 0
10 20 30 40 50 60
0 10 20 30 40
( ﻒﻳﺩﺭ ﺮﺘﻣ ﺭﺩ ﻪﺗﻮﺑ) ﺱﻭﺮﺧ ﺝﺎﺗ ﻢﻛﺍﺮﺗ ﮏــﺸﺧ ﻩﺩﺎﻣ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺻﺭﺩ ﺪﻫﺎــﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻳﻮﺳ
L11 كرﻼآ ﺮﺤﺳ
L11y = 7.0117x2 - 378.8x + 11287 R2 = 0.9219
y = 4.7519x2 - 274.31x + 8014.7ﮎرﻼﮐ R2 = 0.9436
y = 8.374x2 - 389.92x + 13185ﺮﺤﺳ R2 = 0.9036 0
2000 4000 6000 8000 10000 12000 14000 16000
0 10 20 30 40
( ﻒﻳﺩﺭ ﺮﺘﻣ ﺭﺩ ﻪﺗﻮﺑ ) ﺱﻭﺮﺧ ﺝﺎﺗ ﻢﻛﺍﺮﺗ ﻮﻠﻴﻛ ) ﺎﻳﻮـﺳ ﮏﺸﺧ ﻩﺩﺎﻣ ﺩﺮﻜﻠﻤﻋ ( ﺭﺎﺘﻜﻫ ﺭﺩ ﻡﺮﮔ
L11 كرﻼآ ﺮﺤﺳ
ﻞﻜﺷ ) 2 .(
ﻫﺎﻛ ﺪﺻرد تاﺮﻴﻴﻐﺗ يﺎﻫ ﻢﻛاﺮﺗ رد ﺎﻳﻮﺳ مﺎﻗرا ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶ
) 4 , 8 , 16 و 32 ( ﺮﺘﻣ رد سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻪﺗﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻒﻳدر
.
گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ
مﺎﻗرا ﻦﻴﺑ ﺲﻧﺎﻳراو ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﻳﻮﺳ
ﻢﻛاﺮﺗ و ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺮﻈﻧ زا سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا
ﺢﻄﺳ رد ار يراد 1
% داد نﺎﺸﻧ
، لوﺪﺟ ) 1 .(
ﻴﻴﻐﺗ تاﺮ ﺺﺧﺎﺷ
گﺮﺑ ﺢﻄﺳ مﺎﻗرا
،ﺖﺷاد ﻲﻬﺑﺎﺸﻣ ﺪﻧور ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ مﺎﻤﺗ رد ﺎﻳﻮﺳ
ﺶﻳاﺰﻓا نآ راﺪﻘﻣ نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ ﻲﻨﻌﻳ ﺖﻓﺎﻳ
ًﺎﺘﻳﺎﻬﻧ و
ﻪﺑ ﻚﻳدﺰﻧ دﻮﺧ ﺮﺜﻛاﺪﺣ ﻪﺑ ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ ﻲﮔﺪﻴﺳر ﺔﻠﺣﺮﻣ
ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﻬﮔﺮﺑ شﺰﻳر ﻞﻴﻟد ﻪﺑ نآ زا ﺪﻌﺑ و ﺪﻴﺳر
، ﻞﻜﺷ
) 3 .(
ﺮﺜﻛاﺪﺣ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ رد
ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ ﻦﻳﻻ
L11
) 16 / 5 (
، ﻢﻗر ﺮﺤﺳ ) 09 / 5 ( و رد نآ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ﻢﻗر
كرﻼﻛ ) 51
/ 3 ( و ﺪﺷ ﻞﺻﺎﺣ نﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﺎﺑ ﻢﻗر ﻪﺳ ﺮﻫ رد
جﺎﺗ ﻢﻛاﺮﺗ
سوﺮﺧ
، ﺺﺧﺎﺷ ﺢﻄﺳ
ﺶﻫﺎﻛ گﺮﺑ ﻞﻜﺷ ﺖﻓﺎﻳ
) 3 .(
رﺎﻤﻴﺗ رد گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ 32
ﺮﺘﻣ رد سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻪﺗﻮﺑ
ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﻳﺬﭘ ار ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻢﻗر ﻪﺳ ﺮﻫ رد ﻒﻳدر ﺖﺑﺎﻗر ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﺖﺳا ﺎﻳﻮﺳ ﺎﺑ ﻢﻛاﺮﺗ ﻦﻳا رد سوﺮﺧ جﺎﺗ
) ﻞﻜﺷ 3 .(
گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﻂﺳﻮﺘﻣ )
يﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ زا
ﻢﻗر ﺮﻫ ياﺮﺑ يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﺣاﺮﻣ مﺎﻤﺗ رد گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ (
ﻢﻗر رد ﺎﻳﻮﺳ مﺎﻗرا ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ رد
ﺮﺤﺳ ) 76 / 2 ( كرﻼﻛ ﻢﻗر رد و ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻴﻘﺑ زا )
75 / 1 ( ﻪﻴﻘﺑ زا
ﺮﺘﻤﻛ ﺖﺳا هدﻮﺑ )
هداد د نﺎﺸﻧ ﺎﻫ ﺖﺳا هﺪﺸﻧ هدا
.(
ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
و كرﻼﻛ ﻢﻗر رد گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﻂﺳﻮﺘﻣ رد ﺶﻫﺎﻛ ﺖﺳا هداد خر ﺮﺤﺳ ﻢﻗر رد نآ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ )
هداد نﺎﺸﻧ ﺎﻬﻠﻜﺷ
ﺖﺳا هﺪﺸﻧ .(
ﺪﺷر و ندﻮﺑ ﺮﺗ سرﺮﻳد ﻞﻴﻟﺪﺑ ﺮﺤﺳ ﻢﻗر ًﻻﺎﻤﺘﺣا
دﺎﻳز ﻲﺸﻳور
، ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ
ﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ دﻮﺧ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ رد يﺮﺘﻤﻛ رد ﺪ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺮﮕﻳد مﺎﻗرا ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ .
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ زا
ﻲﻣ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ ﺖﻫﺎﺒﺷ ﻪﺟﻮﺘﻣ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻢﻳﻮﺷ
.
ﻪﻛ ﻲﻠﻣاﻮﻋ زا ﻲﻜﻳ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﻲﻣ رد نآ ﺶﻫﺎﻛ
سوﺮﺧ جﺎﺗ
ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺪﺷ
ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ دﻮﺑ
.
ﻛ ﻫ يﺎﻬﻔﻠﻋ ﺎﺑ ﺖﺑﺎﻗر ﺮﺛا رد گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﺶﻫﺎ زﺮ
هﺪﻳدﺮﮔ شراﺰﮔ ﺰﻴﻧ ﺮﮕﻳد ﻦﻴﻘﻘﺤﻣ ﻂﺳﻮﺗ
ﺖﺳا ) 8
، 11 ( . ﻢﻛاﺮﺗ رد سوﺮﺧ جﺎﺗ ﺖﺑﺎﻗر يﺎﻫ
1
، 4
و 12 ﻪﺗﻮﺑ ﻣ رد ـ ﺮﺘ ﻣ ـ ﻊﺑﺮ ﺧﺎﺷ ـ ﺳ ﺺ ـ ﻄ ـ ﺑ ﺢ ــ گﺮ ﺳ ـ ﮔرﻮ ـ ار مﻮ
ﻞﻜﺷ ) 3 .(
رد گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ تاﺮﻴﻴﻐﺗ يﺎﻫ ﻢﻛاﺮﺗ رد ﺎﻳﻮﺳ مﺎﻗرا
) 0 , 4 , 8 , 16 و 32 ( ﻪﺗﻮﺑ ﺮﺘﻣ رد سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻒﻳدر
D)
V .(
R و
ﺮﻬﻓ يﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ ﺐﺴﺣﺮﺑ ﺎﻳﻮﺳ ﻲﺸﻳاز ﻮﻤﻧ و ﻲﺸﻳور ﻮﻤﻧ ﻞﺣاﺮﻣ ﺐﻴﺗﺮﺘﺑ ﺖﺳا ﺲﻨﻳوﺎﻛ و )
9 (
Dو ﺖﺳا سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻢﻛاﺮﺗ ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ .
81 ، 65 و 37 ﺪﺻرد ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ نوﺪﺑ رﺎﻤﻴﺗ
ﻞﺧاﺪﺗ داد ﺶﻫﺎﻛ )
11 (.
ﺐﺟﻮﻣ زﺮﻫ يﺎﻬﻔﻠﻋ ﺎﺑ ﺎﻳﻮﺳ ﺖﺑﺎﻗر
ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺶﻫﺎﻛ ﻦﻤﺿ و هﺪﺷ ﺎﻳﻮﺳ گﺮﺑ
ﺐﺒﺳ ار ﺎﻳﻮﺳ ﻚﺸﺧ نزو و دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺖﻓا يﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ داﻮﻣ ﺪﺷ ﺖﺳا ه ) 8 .(
ﺮﺛا رد ﺎﻳﻮﺳ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﺶﻫﺎﻛ يﺪﺷر ﻞﺣاﺮﻣ رد زﺮﻫ يﺎﻫ ﻒﻠﻋ ﺎﺑ ﺖﺑﺎﻗر
ﺎﺗ V4
شراﺰﮔ R6
ﺖﺳا هﺪﺷ )
21 .(
گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ماود
ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺲﻧﺎﻳراو ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ يراد
P<0.01) ( ار ﻦﻴﺑ
ﻢﻛاﺮﺗ و مﺎﻗرا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺺﺧﺎﺷ ماود ﺮﻈﻧ زا سوﺮﺧ جﺎﺗ
گﺮﺑ ﺢﻄﺳ لوﺪﺟ داد نﺎﺸﻧ
) 1 .(
گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ماود
ﺎﻳﻮﺳ مﺎﻗرا ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ
، ﺮﺤﺳ ﻢﻗر رد )
98 / 194 زور ( ﻪﻴﻘﺑ زا
كرﻼﻛ ﻢﻗر رد و ﺮﺘﺸﻴﺑ )
84 / 38 زور ( هدﻮﺑ ﻪﻴﻘﺑ زا ﺮﺘﻤﻛ
ﺖﺳا . گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ماود سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ
ﺮﻫ رد ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ﻢﻗر ﻪﺳ .
ماود ﺶﻫﺎﻛ تﺪﺷ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ و ﺮﺤﺳ ﻢﻗر رد ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ
ﻦﻳﻻ رد نآ ﻞﻜﺷ داد خر L11
) 4 .(
ﻪﭼﺮﻫ ﺪﺳر ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﺗ سرﺮﻳد ﻢﻗر
، نآ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ماود
ﻪﻴﻟوا ﺪﻨﻛ ﺪﺷر ﻞﻴﻟﺪﺑ ًﻻﺎﻤﺘﺣاو هدﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ
، ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ماود
د ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نآ گﺮﺑ سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﺛا ر
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺶﻫﺎﻛ .
ﻦﺘﺷاد ﺎﺑ ﺮﺤﺳ ﻢﻗر ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ماود و گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
،
ﺎﺑ كرﻼﻛ ﻢﻗر و ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ار ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ماود و گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ﺪﻴﻟﻮﺗ گﺮﺑ
، ﻈﻧ ﻪﺑ و ﺖﺳا هدﺮﻛ ﺪﻴﻟﻮﺗ ار ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ﻲﻣ ﺮ
سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻪﻛ ﺪﺳر
، ار ﺮﺤﺳ ﻢﻗر گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ماود
ﻪﻴﻟوا ﺪﻨﻛ ﺪﺷر و ندﻮﺑ سرﺮﻳد ﻞﻴﻟﺪﺑ
، ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ
ﺖﺳا هداد راﺮﻗ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ نآ گﺮﺑ .
و مﺎﻫاﺮﮔ شراﺰﮔ ﻪﺑ
نارﺎﻜﻤﻫ )
12 ( ﻒﻠﻋ
ًﺎﺗﺪﻤﻋ زﺮﻫ يﺎﻫ ﺶﻫﺎﻛ ﻖﻳﺮﻃ زا
ﺢﻄﺳ
گﺮﺑ ماود ﺶﻫﺎﻛ و گﺮﺑ ﺢﻄﺳ
(LAD)
ﺖﻓا تﺎﺒﺟﻮﻣ
ز هﺎﻴﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ار ﻲﻋار
ﺪﻧروآ ) 12 .(
yL11 = -0.0574x2 + 3.2826x + 15.755 R2 = 0.9932
y = -0.063x2 + 3.5431x + 10.051ﮎرﻼﮐ R2 = 0.9266 y = -0.0912x2 + 5.1426x - 7.9319ﺮﺤﺳ
R2 = 0.9773 0
10 20 30 40 50 60 70
0 10 20 30 40
( ﻒــﻳﺩﺭ ﺮﺘــﻣ ﺭﺩ ﺩﺍﺪﻌﺗ ) ﺱﻭﺮــﺧ ﺝﺎﺗ ﻢﮐﺍﺮﺗ ﺺﺧﺎــﺷ ﻡﺍﻭﺩ ﺶﻫﺎـﮐ ﺪـﺻﺭﺩ ﺪﻫﺎـﺷ ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ ﮒﺮﺑ ﺢﻄﺳ
L11 ﮎرﻼﮐ ﺮﺤﺳ
ﻞﻜﺷ ) 4 .(
يﺎﻫ ﻢﻛاﺮﺗ رد ﺎﻳﻮﺳ مﺎﻗرا رد گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ماود ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺻ رد تاﺮﻴﻴﻐﺗ )
0 , 4 , 8 , 16 و 32 ( ﺮﺘﻣ رد سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻪﺗﻮﺑ
.ﻒﻳدر
ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ لﻮﺼﺤﻣ
ﺲﻧﺎﻳراو ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ
يراد
P<0.01)) ﻦﻴﺑ
ﻢﻛاﺮﺗ و مﺎﻗرا يﺎﻫ
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺧ جﺎﺗ سوﺮ ﺖﻋﺮﺳ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺮﻈﻧ زا
ﺪﺷر ) ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ رد لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ زا
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ يرادﺮﺑ (
داد نﺎﺸﻧ
، لوﺪﺟ ) 1 (.
يﻮﮕﻟا
دﻮﺑ نﺎﺴﻜﻳ ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻲﻣﺎﻤﺗ رد لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر .
ﻦﻳﺪﺑ
لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ﻪﻛ ترﻮﺻ ﻒﻠﻋ ﻞﺧاﺪﺗ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ رد
ﺎﻳﻮﺳ مﺎﻗرا ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ و زﺮﻫ ياﺪﺘﺑا رد
ﻪﺑ ﻞﺼﻓ
دﻮﺧ ﺮﺜﻛاﺪﺣ ﻪﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ بﺎﺘﺷ ﺎﺑ ﺲﭙﺳ و ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا يﺪﻨﻛ دﺮﻛ اﺪﻴﭘ ﻲﻟوﺰﻧ ﺪﻧور نآ زا ﺲﭘ و ﺪﻴﺳر ﻞﻜﺷ
) 5 .(
ﺮﺗﻻﺎﺑ
ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ رد ﺎﻳﻮﺳ لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ندﻮﺑ نزو ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ نآ ﺐﻗﺎﻌﺘﻣ و گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺺﺧﺎﺷ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﻲﻣ يﺪﻴﻟﻮﺗ ﻚﺸﺧ
ﺪﺷﺎﺑ . ﺮﺜﻛاﺪﺣ راﺪﻘﻣ ﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ لﻮﺼﺤ
رد ﺎﻳﻮﺳ مﺎﻗرا ﺐﻴﺗﺮﺘﺑ
ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻢﻗر و
ﺮﺤﺳ و
ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ نآ ﻞﻗاﺪﺣ ﻢﻗر
كرﻼﻛ دﻮﺑ
، ﻞﻜﺷ ) 5 (.
ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
ﺎﻳﻮﺳ مﺎﻗرا لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ﺮﺜﻛاﺪﺣ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺻرد نآ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺻرد ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ و ﺮﺤﺳ ﻢﻗر رد ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
L11 رد ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ )
ﺖﺳا هﺪﺸﻧ هداد نﺎﺸﻧ ﺎﻬﻠﻜﺷ .(
ًﻻﺎﻤﺘﺣا
ﺳ ﻢﻗر ﻪﻴﻟوا ﺪﻨﻛ ﺪﺷر و ندﻮﺑ سرﺮﻳد ﻞﻴﻟﺪﺑ ﺮﺤ
، ﺶﻫﺎﻛ
ﺎﻳﻮﺳ مﺎﻗرا رد لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ﺮﺜﻛاﺪﺣ ﺮﻈﻧ زا ار يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻢﻛاﺮﺗ رد ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ جﺎﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد سوﺮﺧ .
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻋﺮﺳ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ـ
ﺷر ﺖ ــ ﺼﺤﻣ ﺪ ــ ﺻرد و لﻮ ـ
ﺪ
ﻫﺎﻛ ـ نآ ﺶ
ﻞﻜﺷ ) 5 .(
ﻳﻮﺳ مﺎﻗرارد لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ تاﺮﻴﻴﻐﺗ يﺎﻫ ﻢﻛاﺮﺗ رد ﺎ
) 0
، 4 ، 8
، 16 و 32 ( ﻒﻳدرﺮﺘﻣ رد سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻪﺗﻮﺑ
D)
.( وV
ﺐﻴﺗﺮﺘﺑ R
ﺖﺳا ﺲﻨﻳوﺎﻛ و ﺮﻬﻓ يﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ ﺐﺴﺣﺮﺑ ﺎﻳﻮﺳ ﻲﺸﻳاز ﻮﻤﻧ و ﻲﺸﻳور ﻮﻤﻧ ﻞﺣاﺮﻣ )
9
.(
ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ﺮﺜﻛاﺪﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻴﺒﺷ ﺰﻴﻧ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ دﻮﺑ لﻮﺼﺤﻣ )
ﺖﺳا هﺪﺸﻧ هداد نﺎﺸﻧ ﺎﻬﻠﻜﺷ .(
يﺎﻬﻔﻠﻋ ﺖﺑﺎﻗر
ﺎﺗ زﺮﻫ 40 ،ﺎﻳﻮﺳ نﺪﺷ ﺰﺒﺳ زا ﺲﭘ زور ﻊﻤﺠﺗ
ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ رد
ﻲﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ار لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ و ﻲﻳاﻮﻫ ﺶﺨﺑ يراد
داد ﺶﻫﺎﻛ )
21 .(
ﺖﺑﺎﻗر ﻪﻛ ﺪﻳدﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ رد
ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ﺪﺷر ﻞﺼﻓ مﺎﻤﺗ رد زﺮﻫ يﺎﻫ ﻒﻠﻋ ﺎﺑ ﺎﻳﻮﺳ داد ﺶﻫﺎﻛ ار لﻮﺼﺤﻣ )
17 .(
ﺶﻫﺎﻛ لﻮﺼﺤﻣ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ
هﺎﻴﮔ رد ﺎﻳﻮﺳ ﺮﺛا ﻪﺒﻨﭘوﺎﮔ ﺎﺑ ﺖﺑﺎﻗر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﺮﺑ ﻲﻫاﻮﮔ ﺰﻴﻧ
ﺖﺳا ) 24 .(
ﺖﺑﺎﻗر رد 4
يﺎﻫ ﻢﻛاﺮﺗ و ﻲﮕﻧﺮﻓ ﻪﺟﻮﮔ ﻢﻗر
0
، 5
، 10
، 20 و 50 ﻪﺒﻨﭘوﺎﮔ ﻒﻳدر ﺮﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ
، ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ
ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﮕﻧﺮﻓ ﻪﺟﻮﮔ مﺎﻗرا رد لﻮﺼﺤﻣ )
18 .(
ﺖﻋﺮﺳ
رﺎﻤﻴﺗ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ زا ﺮﺘﻤﻛ ﻪﺒﻨﭘوﺎﮔ ﺎﺑ ﺖﺑﺎﻗر رد ﺎﻳﻮﺳ ﺪﺷر ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺪﻫﺎﺷ )
19 .(
ﻋﺮﺳ ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر ﺖ
ﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺲﻧﺎﻳراو ﻪﻳﺰﺠ ﺢﻄﺳ رد يراد
1 % ﻦﻴﺑ
ﻢﻛاﺮﺗ و مﺎﻗرا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺖﻋﺮﺳ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺮﻈﻧ زا سوﺮﺧ جﺎﺗ
ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر داد نﺎﺸﻧ
، لوﺪﺟ ) 1 ( . تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ
ﺖﺷاد ﻲﻟوﺰﻧ ﺪﻧور ﻲﺸﻳﺎﻣزآ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ مﺎﻤﺗ رد .
ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
راﺪﻘﻣ ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ﺷ رﺎﻤﻴﺗ رد ﻢﻗر ﻪﺳ ﺮﻫ رد
خر ﺪﻫﺎ
داد ﻞﻜﺷ ) 6 .(
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ
ﻪﺟﻮﺘﻣ مﺎﻗرا
ﻲﻣ ﻪﻛ ﻢﻳﻮﺷ ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ
رد ﻢﻗر ﺮﺤﺳ رد ﻞﺼﻓ ﻞﺋاوا
دﻮﺑ ﺮﮕﻳد ﻢﻗر ود زا ﺮﺘﻤﻛ ﺖﺳا ه
، ﺖﻋﺮﺳ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﻪﻛ يرﻮﻃ ﻪﺑ
ﻦﻳﻻ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ رد ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر
L11
، ﺮﺤﺳ و كرﻼﻛ مﺎﻗرا
رد 20 ﺐﻴﺗﺮﺘﺑ ﺪﺷر زور ﻪﺟرد 104
/ 0 ، 101 / 0 و 093 / 0 مﺮﮔ
دﻮﺑ ﺪﺷر زور ﻪﺟرد هد رد مﺮﮔ ﺮﺑ
، و ﻞﺼﻓ ﻂﺳاوا زا ﻲﻟو
ﻞﺼﻓ نﺎﻳﺎﭘ صﻮﺼﺨﺑ نآ راﺪﻘﻣ
زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ود
دﻮﺑ ﺮﮕﻳد ﻢﻗر
،
ًﻠﺜﻣ رد ﺎ 1200 ﺖﻋﺮﺳ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﺪﺷر زور ﻪﺟرد
ﻦﻳﻻ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ رد ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر
L11
، ﺮﺤﺳ و كرﻼﻛ مﺎﻗرا
ﺐﻴﺗ ﺮﺘﺑ 01 / 0
، 007 / 0 و 022 / 0 هد رد مﺮﮔ ﺮﺑ مﺮﮔ زور ﻪﺟرد
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺪﺷر
، ﻞﻜﺷ ) 6 ( .
ًﻟﺎﻤﺘﺣا ﻞﻴﻟﺪﺑ ﺎ سرﺮﻳد ﻢﻗر ندﻮﺑ ﺮﺗ
ﺮﺤﺳ
، رد ﺪﺷر ﻞﺼﻓ ﻞﺋاوا ﻢﻗر ﻦﻳا
ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ يﺮﺘﻤﻛ
ﺘﺷاد ﺮﮕﻳد ﻢﻗر ود ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪ
نﺎﻣز روﺮﻣ ﻪﺑ و
ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ
نآ ﻲﺒﺴﻧ ﺮﮕﻳد ﻢﻗر ود زا
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻲﺸﻴﭘ زا ﺮﺗﺮﻳد و
ﻢﻗر ود
ﺷادﺮﺑ و ﻚﻳژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ ﻲﮔﺪﻴﺳر ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺑ ﺮﮕﻳد ﻴﺳر ﺖ
هﺪ
ﺖﺳا . ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ﻂﺳﻮﺘﻣ راﺪﻘﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
) زا
يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﺣاﺮﻣ مﺎﻤﺗ رد ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ (
ﺪﺷر هرود رد ﺎﻳﻮﺳ مﺎﻗرا ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ رد
ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ
L11 كرﻼﻛ ﻢﻗر رد نآ راﺪﻘﻣ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ و هداد خر
ﺖﺳا ) ﺖﺳا هﺪﺸﻧ هداد نﺎﺸﻧ ﻞﻜﺷ .(
لاﺪﻤﻳز ) 25 ( ﮔ شراﺰ
دﺮﻛ ﺖﺳا ه سرﺮﻳد مﺎﻗرا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺒﻨﭘ سردوز مﺎﻗرا ﻪﻛ
ﻲﻣ يﺮﺘﻤﻛ ﻲﺘﺑﺎﻗر ترﺪﻗ ياراد ندﻮﺑ ﻦﻴﻳﺎﭘ اﺮﻧآ ﻞﻴﻟد و ﺪﻨﺷﺎﺑ
ﺖﻋﺮﺳ سرﺮﻳد مﺎﻗرا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ سردوز مﺎﻗرا ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر
ﺮﻛذ ﺪﻨﻛ ﻲﻣ . ﻢﻗر ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ نوﺪﺑ يا ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻚﻳ رد
ﺶﻫﺎﻛ ار ﺎﻳﻮﺳ ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ زﺮﻫ يﺎﻬﻔﻠﻋ ﻪﻤﻫ ﺎﻳﻮﺳ اد ﺖﺸﻛ ناﺪﻠﮔ رد ﻪﺗﻮﺑ ﻚﻳ ﻢﻛاﺮﺗ ﺎﺑ ﺎﻳﻮﺳ ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣردو ﺪﻧد
دﻮﺑ هﺪﺷ
، ﻲﻟوﺎﭘ سوﺮﺧ جﺎﺗ )
Amaranthus powellii
رد (
ﻢﻛاﺮﺗ 2 ار ﺎﻳﻮﺳ ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ناﺪﻠﮔ رد ﻪﺗﻮﺑ 70
/ 58
داد ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺻرد )
20 .(
ﻞﻜﺷ ) 6 .(
يﺎﻫ ﻢﻛاﺮﺗ رد ﺎﻳﻮﺳ مﺎﻗرا ﻲﺒﺴﻧ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ تاﺮﻴﻴﻐﺗ )
0 , 4 8 , 16 و 32 ( ﻒﻳدر ﺮﺘﻣ رد سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻪﺗﻮﺑ
D) .(
ﻊﺑﺎﻨﻣ
1 . ح ،نﺎﻴﻤﻴﺣر .
، و ش . ﻲﺘﻌﻳﺮﺷ . 1378 . ﻲﻋارز نﺎﻫﺎﻴﮔ و زﺮﻫ يﺎﻬﻔﻠﻋ ﺖﺑﺎﻗر يزﺎﺳ لﺪﻣ .
يزروﺎﺸﻛ شزﻮﻣآ ﺮﺸﻧ .
ص . 3 .
2 . ا ،نﺎﻴﺳﺎﺒﻋ .
، ن . ع . و ،رادﻮﻠﺟ نﺎﻴﺋﺎﺑﺎﺑ م
. ت . رﻮﭘ راﺮﺑ . 1380 . سوﺮﺧ جﺎﺗ ﻢﺣاﺰﺗ Amaranthus hybridus
ﺳ رد ﺎﻳﻮ
[Glycine max L. Merill ] .
،ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﻛ مﻮﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ نﺎﮔﺮﮔ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﻛ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻪﻳﺮﺸﻧ
.
ج . 8 ش ، . 3 ص ، . 103 ﺎﺗ 112 .
3 . م ،ﻲﻤﻳﺮﻛ . م و . يﺰﻳﺰﻋ . 1376 . ﻲﻋارز نﺎﻫﺎﻴﮔ ﺪﺷر يﺎﻫﺰﻴﻟﺎﻧآ .
ﺪﻬﺸﻣ ﻲﻫﺎﮕﺸﻧاد دﺎﻬﺟ تارﺎﺸﺘﻧا .
مود پﺎﭼ .
4 . ﻲﻜﭼﻮﻛ
، ع .
، ح . نﺎﻴﻤﻴﺣر
، م . ﻧ ﻲﺗﻼﺤﻣ يﺮﻴﺼ
، ح و . ﻲﻧﺎﺑﺎﻴﺧ . 1376 . ﻒﻠﻋ يژﻮﻟﻮﻛا زﺮﻫ يﺎﻫ
. ) ﻪﻤﺟﺮﺗ (.
ﻲﻫﺎﮕﺸﻧاد دﺎﻬﺟ تارﺎﺸﺘﻧا
ﺪﻬﺸﻣ .
5. Bussan, A. J., O. C. Burnside, H. James, and K. J. Puettmann. 1997. Field evaluation of soybean (Glycine max) genotypes for weed competitiveness. Weed Sci. 45: 31-37.
6. Chaniago,I., A.Taji, and R.Jessop. 2003. Weed interference in soybean (Glycine max).
Australian Agron con.
7. Cowan, P., S. E. Weaver, and C. J. Swanton.1998. Interference between pigweed (Amaranthus retroflexus), Barnyard grass (Echinochloa crus-galli), and soybean (Glycine max). Weed Sci. 46:533-539.
8. Dekker, J. 1997. Weed diversity and weed management.Weed Sci. 45: 357-363.
9. Everaarts, A. P.1992. Effect of competition with weeds on growth, development and yield of soybean. Netherlands: J. Agric. Sci. 40:91-107.
10. Fehr, W. R., and G. F. Cavienss. 1977. Stage of soybean development. Special report 80, Cooperative extension, Iowa state Univ. Ames Iowa. Pp. 11.
11. Geddes, R.D., H.D. Seott, and L. R. oliver. 1979. Growth and water use by common cocklebur (Xanthium pensylvanicum L.) and soybean (Glycine max L.) under field conditions. Weed Sci, 27:206-212.
12. Graham, D. L., J. L. Steiner, and A. F. Wicse. 1988. Light absorbtion and competition in mix sorghum-pigweed communities. Agron. J. 80: 415-418.
13. Hall, J. C., L. L.Vaneerd, S. D. Miller., M. D. K. Owen., T. S .Prather., D. L. Shaner., M.
Singh., K. C. Vaughn, and S. C. Weller, 2000. Futhure research direction for weed sci.
Weed Tech. 14: 647-658
14. Hargood, E. S., J. T. Bauman., J. L. Williams, and M. M Schreiber. 1981.Growth analysis of soybean (Glycine max L.) in competition with jims on weed (Datura stramonium L.). Weed Sci. 29: 500-504.
15. Horak, M. J., and T. M. Loughin. 2000. Growth analysis of four amaranthus species. Weed Sci. 48: 534-340.
16. Jordan, N.1993. Prospects for weed control through crop interference. Ecol.Applic. 3: 84-91.
17. Mitich, L. W. 1997. Red root pigweed (Amaranthus retroflexus). Weed Tech. Vol. 11: 199- 202.
18. Mosier, D. G., and Oliver, L. R. 1995. Common cocklebur (Xanthium strumarium L.) and entire leaf morningglory (Ipomea nederaceae var. Inegriuscula) interference on soybean (Glycine max L.). Weed Sci, 43:239-246.
19. Ngouajio, M., M.E.McGiffen, and K. J. Hembree. 2001. Tolerance of tomato cultivars to velvetleaf interference. Weed Sci. 49: 91-98.
20. Oliver, L. R., R. E. Frans, and R.E.Tablert. 1976. Field competition between tall morningglory and soybean. I. Growth analysis. Weed.Sci, 24: 462-487.
21. Van Acker, R .C., S.F. Weise, and C. J. Sowanton. 1993. Influence of interference from a mixed weed species stand on soybean (Glycine max (L.) Merr.) growth. Can. J. Plant Sci.
73: 1293-1304.
22. Van Acker, R. C., S.F. Weise, and C. J. Sowanton. 1993. The critical period of weed control in soybean and sunflower cropping systems. Weed Sci. 41: 107–113.
23. Weber, C. R., R. M. Shibles, and D. E. Byth. 1966. Effect of plant population and row spacing on soybean development and production. Agron. J. 58: 99-102.
24. Young, F. L., D. L.Wyse, and R. J. Jones. 1984. Avack grass (Agropyron repens) interference on corn (Zea mays). Weed Sci. 32: 226-234.
25. Zimdahl, R. L.1988. The Concept and application of the critical weed –free. Periodes 145- 155. In: ًWeed management in agroecosystems. Ecological approachً. (Eds. Altier M.A. and M. Liebman). CRC press Inc., Boca Raton, Florida. U.S.A.
The effects of different densities of pigweed
(Amaranthus retroflexus)
on growth indices of soybean
(Glycine max L.)M. Samaei, E. Zand, J. Daneshian5
Abstract
To evaluate the interference of Red Root pigweed on growth indices of soybean cultivars an experiment was carried out in Research, Breeding and Providing of Seedling and Seed of Karaj institute during growing season of 2002. The experiments was established as a completely randomized block design in a factorial arrangement of three soybean cultivars (L11, Clark, Pershing (Sahar)), five pigweed density (4, 8, 16, 32 plant.m-1, plus a pigweed-free control). Pure pigweed planting in 4 density consisted of (4, 8, 16, 32 plant.m-1) was considered in any replication.
According to variance analysis results, pigweed caused reduction of soybean dry matter yield, leaf area index, leaf area index duration, crop growth rate and relative growth rate significantly. The maximum of dry matter yield, leaf area index, leaf area index duration, crop growth rate and relative growth rate in each three soybean cultivars reduced to control with increasing pigweed density. The maximum dry matter yield, leaf area index average, leaf area index duration and crop growth rate average in control treatment of soybean cultivars in growth duration was concerned to Pershing (Sahar) cultivar. The maximum relative growth rate average in control treatment of soybean cultivars in growth duration concerned to L11. The maximum of reduction rate of dry matter yield and leaf area index average of soybean cultivars to control occurred in Clark cultivar and its minimum occurred in Pershing (Sahar) cultivar. The maximum of reduction rate of leaf area index duration and crop growth rate average in soybean cultivars to control occurred in Pershing (Sahar) cultivar and its minimum occurred in L11. Regarding to results probability pigweed with reduction of leaf area index, leaf area index duration decreased soybean dry matter yield.
Key-words: Soybean, Pigweed, competition, density, growth indices.
1- Contribution from Tehran University, Pest and Disease Research Institute, and Karaj Institute for Seed and Seedling Important and Production, respectively.
