١
ناور ﺚﺣﺎﺒﻣ ﯽﺳرﺮﺑ يﻮﻟﻮﻣ يﻮﻨﺜﻣ رد ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
) ﺮﺧآ ﺮﺘﻓد ﻪﺳ (
لﻮﺘﺑ
ﺟﺮﺑ ﯽ
يﺮﻠﻧﺎﺧ ﺪﻤﺣا
هﺪﯿﮑﭼ
ﻢﻬﻣ زا ﻪﺼﺧﺎﺷ ﻦﯾﺮﺗ ﻪﺑ ﺎﻧﻻﻮﻣ يﻮﻨﺜﻣ يﺎﻫ
ﯽﮔﮋﯾو زا يو هدﺎﻔﺘﺳا ،ﺮﺧآ ﺮﺘﻓد ﻪﺳ صﻮﺼﺧ ناور تﻻﺎﺣ و ﺎﻫ
ﻠﻤﺟ زا ﺺﺨﺸﻣ ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻢﻏ ﻪ
ﮏﯾ زا بﺮﻃ و يدﺎﺷ و هوﺪﻧا و ﺮﮕﻧ و ﻢﺸﺧ ،سﺮﺗ تﻻﺎﺣ ﯽﯾﻮﺳ زا و ﻮﺳ
ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد باﺮﻄﺿا و ﯽﻧا يو رﺎﻌﺷا رد حﺮﻄﻣ يﺎﻫ
ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻪﮐ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻞﮑﺷ يزﺎﺠﻣ و ﯽﻘﯿﻘﺣ يﺎﻫ
ﺖﺳا ،ﺪﻧا . و ﺎﻧﻻﻮﻣ ﺮﻈﻨﻣ زا ناور روﺎﺑ رد
ﮐ ﻧاوﺎ ﮥ يو ،ﺮﺸﺑ هﺎﮔآدﻮﺧﺎﻧ ﺮﯿﻤﺿ ،
يرﺎﯿﺴﺑ زوﺮﺑ ﺄﺸﻨﻣ ﺖﺳوا رﺎﺘﻓر و لﺎﻤﻋا زا
. يﻮﻟﻮﻣ روﺎﺑ ﻪﺑ هﺮﮔ ﺖﺧﺎﻨﺷ
ﯽﮔدرﻮﺧ يﺎﻫ ﯽﻔﻃﺎﻋ زا ﺎﻬﻨﺗ ﺪﻬﻋ ة ﯽﻣ ﺮﺑ ﺮﯿﭘ ﺪﯾآ
. ﯽﺑ ﯽﺑﺎﺗ و
ﯽﻧﺎﺸﯾﺮﭘ ،باﺮﻄﺿا ﯽﻣدآ
ﯽﻣ تﺪﺷ ار ﻮﻗ ،ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ﺪﺸﺨﺑ
ة اردا ك ﯽﻣ نﺎﯿﻣ زا ار وا دﺮﺑ
. ﻪﺑ حﻮﻄﺳ و دﺎﻌﺑا ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد
ناور ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ يﺮﯿﮔرﺎﮐ
،سﺮﺗ ،ﻢﻏ ،ﻢﺸﺧ ،ﯽﻧاﺮﮕﻧ نﻮﻤﻀﻣ ﺞﻨﭘ رد ﻪﮐ ﻢﯾداد نﺎﺸﻧ و ﻢﯿﺘﺧادﺮﭘ ﺎﻧﻻﻮﻣ ﺮﺧآ ﺮﺘﻓد ﻪﺳ رد ﯽﺳﺎﻨﺷ ،يدﺎﺷ
ﺲﺣ و ﻞﯿﺛﺎﻤﺗ ﻪﺋارا ﻪﺑ ﺎﻧﻻﻮﻣ يﺰﯿﻣآ
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد هرﺎﺷا ﯽﻤﻬﻣ يﺎﻫ .
ﻢﺸﺷ ﺮﺘﻓد رد ﺎﻧﻻﻮﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯾا رد
ناور ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ دﺮﺑرﺎﮐ ﺢﻄﺳ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ و هدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ ﻦﯾا زا ﻢﺸﺷ و ﻢﺠﻨﭘ ﺮﺘﻓد ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ و ﻢﺸﺧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻢﻏ ﺲﭙﺳ .
هژاوﺪﯿﻠﮐ ﺎﻫ
: ناور ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ ،يﻮﻨﺜﻣ ﺲﺣ ،ﯽﻧاﺮﮕﻧ ،ﻢﺸﺧ ،ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﻢﻏ ،يﺰﯿﻣآ .
1 - 1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ :
يﻮﻨﺜﻣ يﻮﻟﻮﻣ زا بﻮﺒﺤﻣ ﺮﺗ ﯾ ﻦ و ﺮﺗراﺪﻓﺮﻃﺮﭘ ﯾ
ﻦ رﺎﺛآ ﺳﻼﮐ ﯿ ﮏ ﯽﺳرﺎﻓ ﺖﺳا ﻪﮐ رد ﺮﺼﻋ ﺮﺿﺎﺣ رد ﻞﺧاد و رد جرﺎﺧ زا اﯾ ناﺮ درﻮﻣ ﺟﻮﺗ ﻪـّ
و لﺎﺒﻗا مﺎﻋ و صﺎﺧ راﺮﻗ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳا . ﺎﺷ ﯾ ﺪ ناﻮﺘﺑ ﺖﻔﮔ ﻪﮐ ﯾ ﯽﮑ زا اﯾ ﻦ ﻻد ﯾ
،ﻞ ﻪﺟﻮﺗ صﺎﺧ يﻮﻟﻮﻣ ﻪﺑ
» نﺎـﺴﻧا
« هدﻮـﺑ ﺖـﺳا . ﻞﺋﺎـﺴﻣ و
ﻫﺎﻔﻣ ﯿ ﯽﻤ ﻪﮐ ﻢﻫ نﻮﻨﮐا ﻧﯿ ﺰ درﻮﻣ ﻪﺟﻮﺗ ﺟ يﺪّ
ﺮﺸﺑ ﺖﺳا و ﻪﺧﺎﺷ يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ مﻮـﻠﻋ ﻧﺎـﺴﻧا ﯽ
؛ زا ﻪـﻠﻤﺟ ﺑدا ـﯿ
،تﺎ ﻪﻔـﺴﻠﻓ و ناور ﯽـﺳﺎﻨﺷ
ﺮّﺛﺄﺘﻣ زا نآ ﺖﺳا . يﻮﻟﻮﻣ نﺎﺴﻧا ياﺮﮔ يﻮﻨﻌﻣ
،ﺮﮕﻧ رد ﯽﺗﺎﻈﺤﻟ ﻪﮐ راﻮﺳ ﺮﺑ ﺐﮐﺮﻣ ﺧ ﯿ لﺎ رد يداو ﺎـﻘﺣ ﯾ ﻖ ﺖـﮐﺮﺣ ﯽـﻣ ،ﺪـﻨﮐ ﻢـﺸﭼ زاﺪـﻧا
ﺳو ﯿ ﻊ و ﺖﻔﮕﺷ ﮕﻧا ﯿ يﺰ رد ﺮﺑاﺮﺑ دﯾ ﺶﻧﺎﮔﺪ ﻪﺑ ﺎﻤﻧ ﯾ ﺶ رد ﯽﻣ آ ﯾ ﺪ و رد اﯾ ﻦ
،مﺎﮕﻨﻫ ﺶﺨﺑ ﺷﻮﻫ ﯿ رﺎ دﻮﺟو
،وا يﻮﮕﻟا ﯽﻌﻣﺎﺟ زا نﺎﺴﻧا ﻞـﻣﺎﮐ
ار رد شرﺎﻌﺷا ﻪﺋارا هداد ﺖﺳا .) ﺪﺣﻮﻣ : 1379 ، 55 (
ﺮﻃ ﯾ ﺖﻘ ﺮﺑ ﺎﻧﻻﻮﻣ
» ﻖﺸﻋ « ﺎﻫر ﻪﮐ ﯽﯾ دﻮﺧ زا ي ﺮﺑ و ﺖﺳا
» عﺎﻤﺳ « و دﺰﻧ ﻪﮐ ي ﻧﺎﺸﻧ ﮥ ﻣ ﻖﺸﻋ ﻪﺑ رﻮﻌﺷ ﻣ بﻮﺴﺤ
ﯽ ﺪﺷ ﻨﺘﺒﻣ ـ ﯽ ﻪـﺘﺒﻟا دﻮﺑ
ﺑ رد ﯿ ﻦ ﻓﻮﺻ ﯿ ﻪ ﺑ ﯽ ﻪﻘﺑﺎﺳ دﺮﺗ ﺎﻣا دﻮﺒﻧ ﻢﻫ ﯾ
ﺪ ا رد ﺎﻬﻘﻓ ﯾ ﻪﮑﻨ ﺮﺷ ﺎﺑ عﺎﻤﺳ ﯾ
ﺖﻌ ﻣ ﺐﺟﻮﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻖﻓاﻮﺗ ﯽ
ﺪﺷ ﺮﻃ ﻞـﺻا ﺎـﻬﻧآ ﻪﮐ ﯾ
ﺖـﻘ ار
ﻗا و ﺪﻧﺮﻤﺸﺑ ﺖﻋﺪﺑ وا دﺰﻧ رد ماﺪ
ﺎﻀﺘﻗا ﻖﻓو ﺮﺑ ﻪﭽﻧآ رد ار وا ي
ﺮﻃ ﯾ ﺖﻘ اﺮﺑ ي اﺪﻫ ﯾ ﺖ ﺻﻮﺗ ﻖﻠﺧ دﺎﺷرا و ﯿ
ﻪ ﻣ ماﺰﻟاو ﯽ دﺮﮐ ﻏ ﯿﺮ لﻮـﺒﻗ ﻞـﺑﺎﻗ
ﻘﻠﺗ ﯽ ﺎﻤﻧ ﯾ ﺪﻨ .
ﺮﻃ لدﺎﻌﺘﻣ و نوزﻮﻣ ترﻮﺻ ﯾ
ﺖﻘ ترﻮﺻ ﻊﻗاورد ﯾ
ﮏ ﺷ ﯿ ةﻮ ﺗﺮﺗ ﯿﺒ ﯽ ﻨﺒﻣ ﯽ ﺎﻋر ﺎﺑ دﻮﺑ اﺪﺧ ﻪﺑ ﻖﺸﻋ ﺮﺑ ﯾ
ﺖ ﺮﺷ بادآ مﺎﻤﺗ ﯾ
ﺖﻌ لﻮـﻗ ﻪـﺑ ﻪﮐ
ﺎﺟ ﺎﻧﻻﻮﻣ ﯽﯾ ﻠﻘﺗ ﯿ ﻞ ز زا بﺎﻨﺘﺟا ،مﺎﻌﻃ رد ﯾ
تدﺎ ﻗ ،مﻮـﺻ تﺮﺜﮐ ،لدﺎﻌﺘﻣ ﺪﺣ رد ﺖﻟﺰﻋ و تﻮﻠﺧ ماﺰﺘﻟا ،مﺎﻧا ﺎﺑ طﻼﺘﺧا زا زاﺮﺘﺣا ،مﻼﮐ ـّﻠ
ﺖ
ﻠﻋ ﺮﮐذ و مﻮﻧ ﯽ
ماوﺪﻟا نآ زا دﻮﺑ بادآ ﻪﻠﻤﺟ .)
بﻮﮐ ﻦﯾرز :
85 ، 1373 (
رد ﺖﻘﯾﺮﻃ
،ﺎﻧﻻﻮﻣ ﻖﺸﻋ يﺮﺳ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﻬﻧ و يﺮﯿﺴﮐا ﯽﻧادوﺎﺟ زا ﻦﺴﺣ و لﺎﻤﺟ ﯽﺑ يﺎﻬﺘﻨﻣ ﯽﻧﺎﺑر ﺮﺑ لد و نﺎﺟ ﯽﻣدآ . نآ ﻪـﭼ ﺶﯿـﺑ
زا ﺮﻫ ﺰﯿﭼ رد ﻦﯾا رﺎﻌﺷا ﺰﯿﮕﻧارﻮﺷ ﯽﮕﺘﺴﺟﺮﺑ دراد
و ﯽﻣ ناﻮﺗ نآ ار رﻮﺤﻣ ﯽﻧﺎﻌﻣ رد رﺎﻌﺷا ﺎﻧﻻﻮﻣ
،ﺖﺴﻧاد رﻮﺷ و لﺎﺣ و ﻪﻤﻐﻧ و ﻟﺎﻧ ﻪ ﺎـﻫ ﯽﯾ
ﺖﺳا ﻪﮐ زا ﺮﻫﻮﮔ كﺎﭘ
» ﻖﺸﻋ
« هﺪﻣآﺮﺑ و ﺶﺗآ ﻪﺑ ﻪﻤﻫ ﻢﻟﺎﻋ هدز و لد و ﻦﯾد زا ﻪﻤﻫ نارﺎﯿﺷﻮﻫ هدﺮﺒﺑ
ﺖﺳا : بﺮﻄﻣ ﻖﺸﻋ ﺐﺠﻋ زﺎـﺳ و
ﯽﯾاﻮﻧ ﺶﻘﻧ دراد ﺮﻫ
هدﺮﭘ ﻪﮐ دز هار ﻪﺑ ﯽﯾﺎﺟ دراد .
٢
ناور ﯽﺳرﺮﺑ ﺮﺧآ ﺮﺘﻓد ﻪﺳ رد صﻮﺼﺧ ﻪﺑ ﺎﻧﻻﻮﻣ رﺎﻌﺷا ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
رﻮـﻈﻨﻣ ﻪـﺑ ﺎـﻧﻻﻮﻣ ﻪـﮐ ﺖـﺳا هداد نﺎﺸﻧ ،ﺖﺳا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺮﻈﻧ ﺪﻣ ﻪﮐ
ا ﻂﯾاﺮﺷ زا نﺎﺸﻧ ﻪﮐ يﺮﺻﺎﻨﻋ زا ﺮﻌﺷ ﺮﺑ ﻢﮐﺎﺣ ﯽﻧارو و ﯽﺣور ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯿﯿﺒﺗ ﺎﻧ و سﺎﯾ ،ﯽﮔدﺮﺴﻓا ،باﺮﻄﺿا ،سﺮﺘﺳ
و يﺪﯿﻣا ...
رد ﻪﺘـﺷاد
ژاو بﻮﭼرﺎﭼ ه
ﺎﻫ ﺖﺳا هدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا دراﻮﻣ ﺮﯾﺎﺳ و سﺎﯾ ،رﺎﺸﻓ ،ﺎﻬﻨﺗ ،سﺮﺗ ،هرﺎﭼ ،ﻢﻏ ﺮﯿﻈﻧ ﯽﯾ .
ﻪﮐ ﻢﯾراد ﻢﺸﺷ ﺮﺘﻓد رد
ﻧﻮﭼ ﮑ ﺪﺑ ﻪ ﮐ دﺮ ي ا ،سﺮﺘﺑ ﯾ ﻦﻤ ﻧآز شﺎﺒﻣ ﮑ
وﺮﺑ ،و ﺖﺳا ﻢﺨﺗ ﻪ ﯾ
ﺪﻧﺎ شاﺪﺧ
ﺪﻨﭼ ﻫﺎﮔ ﯽ وا ﺪﻧﺎﺷﻮﭙﺑ ﮐ ﻪ آ ﺎﺗ ﯾ
ﺪ ﺸﭘ نآز ﺮﺧآ ﯿ
ﻧﺎﻤ ﯽ ار ﻮﺗ
ﻣ و هﺎﺷ نآ ،ﺮﻤﻋ نﻮﭼ ﯿﺮ
دزد داد نﺎﻨﻣﻮﻣ ي
ناﻮﻋ و دﻼﺟ ﻪﺑ ار
،هوﺪﻧا و ﻢﻏ ﯾﮑ
ﯽ ﺪﭘ زا ﯾ ﺪ ه ﺎﻫ ي ﺒﻃ ﯿﻌ ﯽ ﺣور ﯽ راﻮﮔﺎﻧ رﺎﺛآ نﺎﺴﻧا ﻢﺴﺟ و حور ﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ي
ﺎﺟﺮﺑ ي ﯽـﻣ دراﺬـﮔ . ﻫﺎـﮔ ﻪـﺘﺒﻟا ﯽ
ﻧ ـﯿ ﺰ و ﻢـﻏ
ﺗرﻮﺻ رد هوﺪﻧا ﯽ
ﻧ طاﺮﻓا ﻪﺑ ﻪﮐ ﯿ
ﺪﻣﺎﺠﻧﺎ نﺎﻤﻫ ـ ﻮﻨﺜﻣ رد ﺎﻧﻻﻮﻣ ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ ي
ﻮﺧ ﯾ ﺶ ـ ﺖﺳا هدﺮﮐ هرﺎﺷا ﯽﻣ
ﻓﺮﮕﺷ ﻞﻣﺎﻋ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽ
اﺮﺑ ي لدﺎـﻌﺗ
ﺣور ﯽ ﺼﺨﺷ و ﯿﺘ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ نﺎﺴﻧا .
ﺒﻌﺗ ﻪﺑ ﯿﺮ ﻫﺎﮔ ،ﺎﻧﻻﻮﻣ ﯽ
ﺧﺎﺷ ،نﺎﺒﻏﺎﺑ نﻮﭽﻤﻫ ﻢﻏ ﻪ
ﺎﻫ ي دﺎﺷ ي يﺎﻫ از و هدﻮﺳﺮﻓ ﯾ
ﺪ ﺖـﺧرد ﻪـﻨﺗ ﺮﺑ ﻪﮐ ار
ر حو ﮕﻨﺳ ﯿﻨ ﯽ ﯽﻣ سَﺮﻫ ،ﺪﻨﮐ ﯽﻣ
ﺪﻨﮐ .
ﺧﺮﺑ ﺎﻧﻻﻮﻣ هﺎﮕﻧ رد ﯽ
ﺖﻗو ﺳ ﺮﺑا نﻮﭽﻤﻫ ،ﻢﻏ ،ﺎﻫ ﯿ
هﺎ ﮕﻨﺳ و ﯿ ﻦ ر ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا رﺎﺑ ﯾ
شﺰ ﮔ ،نارﺎﺑ ﯿ نﺎﻫﺎ ﮑﺸﺧ ﯿ هﺪ هرﺎـﺑود نﺎﺟ ار ﯽـﻣ
ﺪـﺸﺨﺑ .
) ﺎﺴﻓ رﺎﮕﺘﺳر ﯽﯾ
، 1373 ، 33 (
ﻪﮐ ﻢﯾراد ﻢﺠﻨﭘ ﺮﺘﻓد رد و :
ور ﮐ ﺴ ﯽ د ﯾ ﺮﮕ ﺖﻔﺗ و بﺎﺘﺷا ﻮﺠﺑ
ﮐ زا ﺖﺳد ،ﷲا و اﺮﻣ ﻪ ﮐ
ﺖﻓر رﺎ
ﺖﻔﮔ دﻮﺧ لد ﺎﺑ :
ﮐ ﻦﻣ لد زا مﺮﺟ ﺖﻓر ﺪﺣ ﺰ ﮐ
ﯽ ؟ مﺮﮔ و سﺮﺗ نآ دور
ﻦﻣ مدﺮﻤﺑ ﯾ ﮏ هر و زﺎﺑ ﺸﭼ ﻦﻣ مﺪﻣآ ﯿ
مﺪ ﺨﻠﺗ ﯽ مﺪﻋ و گﺮﻣ
ﺑﻮﺗ ﻪ يا ﮐ مدﺮ ﻘﺣ ﯿ ﺖﻘ ﺎﺑ ﺸﻧ اﺪﺧ ﮑ
اﺪﺟ ﻦﺗ زا دﻮﺷ نﺎﺟ ﺎﺗ ،ﻢﻨ
ﺎﻧﻻﻮﻣ هﺎﮕﻧ زا اﺮﺑ نﺎﺴﻧا
ي ﻘﺣ كرد ﯿ ﺖﻘ ﻠﮐ ﯽ ﺘﺴﻫ ﯽ دﻮﺟﻮﻣ ﯾ ﺖﺴ ﻌﺿ ﯿ ﻒ ا ،ناﻮﺗﺎﻧ و ﯾ ﻦ دﺎـﻣ كرد رد ﻢـﻫ عﻮـﺿﻮﻣ ي
ﺘـﺴﻫ زا نﺎـﺴﻧا ﯽ
قﺪﺻ ﯽﻣ ﻮﻨﻌﻣ كرد رد ﻢﻫ و ﺪﻨﮐ ي
ﻨﻌﻣ ﻢﻟﺎﻋ زا وا ﯽ
. ﺷﻮﮔ هﺎﮔﺮﻫ ﻪ
يا ﮑﭼﻮﮐ ﯽ زا ﻘﺣ ﯿ ﺖﻘ اﺮﺑ ي ﺖﺳا هﺪﺷ رﺎﮑﺷآ نﺎﺴﻧا .
ﯽﻣ ﻢﺸﺷ ﺮﺘﻓد رد ﺰﯿﻧ و ﺖﺷاد هرﺎﺷا ﺮﯾز تﺎﯿﺑا ﻪﺑ ناﻮﺗ
:
ﺎﺗ ﺪﺷﻮﺠﻧ دﯾ ﺎﻬﮕ ي دﺮُﺧ د دوز ﯾ
ﮓ اردا ﮐ دوﺮﻓ و ﺖﺳا دﺮُﺧ ،تﺎ
ﺎﭘ ك ﻧﺎﺤﺒﺳ ﯽ ﮐ ﻪ ﺳ ﯿ نﺎﺘﺴﺒ ﮐ نﺎﻬﻨﭘ نﺎﺸﻓﺮﺣ ِ مﺎﻤﻏ رد ﺪﻨ ﮐ
ﺪﻨ
زﯾ ﻦ و تﻮﺻ ِ مﺎﻤﻏ ﻮﮔو ﺖﻔﮔ و فﺮﺣ
ي ا هدﺮﭘ ي
، ﮐ ﺳ ﺰ ﯿ ﺐ ﺎﻧﯾ ﺪ ﻏ ﯿﺮ ﻮﺑ
ﺎﻧﻻﻮﻣ هﺎﮕﻧ زا نﺎﺴﻧا ﻪﻤﻫ
ﯽﻣﺎﮐﺎﻧ ﺎﺑ ﺶﯾﻮﺧ ﯽﮔﺪﻧز رد ﺎﻫ ور ﻪﺑور ﯽﯾﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪـﺸﻧ هدروآﺮﺑ يﺎﻫزﺎﯿﻧ و ﺪﻧﻮﺷ ه
يا زا ﺪـﯾﺎﺑ ﯽـﻠﯾﻻد ﻪـﺑ و ﺪـﻧراد
ﺘﺳاﻮﺧ ﻪ ﺎﻫ ﺪﻨﺷﻮﭙﺑ ﻢﺸﭼ ﯽﻧاواﺮﻓ ي .
ﺧ ﺶﯾﻻاو ،هرﺎﭼ هار ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ،ﯽﻄﯾاﺮﺷ ﻦﯿﻨﭼ رد ﺘﺳاﻮ
ﻪ ﺎـﻫ ﻪـﺑ نآ ﺮﯿـﺴﻣ ﺮـﯿﯿﻐﺗ و هﺪـﺸﻧ هدروآﺮـﺑ ي
ار نآ عﺮﺷ و فﺮﻋ ،ﻞﻘﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻫرﺎﮐ يﻮﺳ ﯽﻣ
و دﺮﯾﺬﭘ ﯽﻣ ﻦﯾﺪﺑ ﺎﺗ دﺪﻨﺴﭘ يژﺮﻧا ﻪﻧﻮﮔ
يﺎـﻫ يﺮﯿـﺴﻣ رد ار ﺶﯾﻮـﺧ هﺪـﺸﻧ ﻪـﯿﻠﺨﺗ
ﺪﻘﻋ ﺮﻄﺧ زا ،ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺪﻨﮐ ﻪﯿﻠﺨﺗ ﺖﺳرد ه
ﺎﻫ ﺪﻧﺎﻤﺑ نﺎﻣا رد ﯽﮔدﺮﺴﻓا و ﯽﺣور ي .
ﻣ ﻮﻟﻮ ي رد
» ﻮﻨﺜﻣ ي « ناور نﻮﭽﻤﻫ ﮐﺎ
و ي ﻓﺮﺣ ﻪ يا اﺮﺑ ي ا ﺖﺧﺎﻨﺷ ﯾ ﻻ ﻦ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﻧﺎﻬﻧ ﯽ ﻣدآ دﻮﺟو ﯽ ﺎـﻨﺛا رد ي ذ ـﮐ ﺣ ﺮ ﮑﺎ ـﯾ ﺑا و تﺎ ـﯿ ﻪـﺑ تﺎ
ذ ﮐ ﺮ ﻧﮑ ﺗﺎ ﯽ و ﺰﻐﻧ ﮐ ﺪﻣآرﺎ ﯽﻣ دزادﺮﭘ . ا ﺎﺑ ﯾ ﻣدآ ،شور ﻦ ﯽ
ﺑ ﻪﭼﺮﻫ ﺖﺧﺎﻨﺷ رد ار ﯿ
د و دﻮـﺧ ﺮﺘـﺸ ﯾ
ﺺـﻘﻧ ﻊـﻓر و ناﺮـﮕ و ﺎـﻫ
..
. ﺘﻧ رد و ﯿ ﻪـﺠ
ﺳر ﯿ ﻧاور ﺶﻣارآ ﻪﺑ نﺪ ﯽ
ﻧﺎﺣور ﯽ اﺪﻫ ﯾ ﺖ ﯽﻣ ﮐ ﺪﻨ .
و ﺎﻧﻻﻮﻣ ﺮﻈﻨﻣ زا ناور روﺎﺑ رد
ﮐ ﻧاوﺎ ﮥ يو ﻤﺿ ، ﯿ ﺴﺑ زوﺮﺑ ﺄﺸﻨﻣ ،ﺮﺸﺑ هﺎﮔآدﻮﺧﺎﻧ ﺮ ﯿ
رﺎ ي ﺖﺳوا رﺎﺘﻓر و لﺎﻤﻋا زا .
ﻮﻟﻮﻣ روﺎﺑ ﻪﺑ ي
هﺮـﮔ ﺖﺧﺎﻨـﺷ
ﮔدرﻮﺧ ﯽ يﺎﻫ ﻔﻃﺎﻋ ﯽ ﺪﻬﻋ زا ﺎﻬﻨﺗ ة
ﭘﯿ ﺮﺑ ﺮ ﯽﻣ آﯾ ﺪ .ﺑ ﯽ ﺑﺎﺗ ﯽ ﺮﭘ ،باﺮﻄﺿا و ﯾ
ﻧﺎﺸ ﯽ ﻣدآ ﯽ تﺪﺷ ار ﯽﻣ ﺎﻬﻧ رد و ﺪـﺸﺨﺑ ـﯾ
ﻮـﻗ ،ﺖ ة اردا ك ار وا
ﻣ زا ﯿ نﺎ ﯽﻣ دﺮﺑ . ناور ﮐ وﺎ ي د ﯾ ﻧ و ﻦ ﯿ ﻮﻟﻮﻣ هﺎﮔﺮﻈﻧ رد ﺰ ي
ﺧﺮﺑ هﺎﮔ ، ﯽ ﻟﺎﻌﺗ ﻪﻣﺪﻘﻣ نﺎﻫﺎﻨﮔ زا ﯽ
ﺮﺸﺑ حور ﯽﻣ ﺪـﻧدﺮﮔ . ﺮﻈﻧ ﻖﺑﺎـﻄﻣ ـﯾ
ناور تﺎ
٣
- ﻮﻨﺜﻣ ي ا رد ﯾ ناور شﺮﮕﻧ بﺎﺑ ﻦ ﮐ
ﻧاوﺎ ﮥ ﻮﻟﻮﻣ ي ﻪﺑ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻗ ﯿ ﺣ ﺪﻨﭼ حﺮﻃ ﺎﺑ نآ ضراﻮﻋ و ﺲﻔﻧ ﻪﺑ سﺎ ﮑﺎ
ـﯾ زا ﺖ ﭘﯿ ـﮕﻨﭼﺮ ﯽ ..
. ﻓاﺮﻓ ﮑ ـﻨ ﯽ زا
ﺮﻈﻧ ﻮﻟﻮﻣ هﺎﮔ ي ناور و ﺳرﺮﺑ و نﺎﺳﺎﻨﺷ ﯽ
نآ ضراﻮﻋ -
ﻨﭘ روﺮﭘراﺪ ي ناور ﻧﺎﺳﺎﻨﺷ ﮥ ﻮﻟﻮﻣ ي ﺣ و ﮑﺎ ﯾ ﺖ ﯽﻣ ﺪﻨﮐ .
1 - 2 - ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﻖﺑاﻮﺳ و تﺎﯿﺑدا روﺮﻣ :
،ﯽﻠﻋ،ﯽﻧﺎﻀﻣر 1388
يﻮﻨﺜﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ رد ، يﻮﻟﻮﻣ
زا هﺎﮔﺪﯾد ناور ﯽﺳﺎﻨﺷ و ﻪﮐ ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ نﺎﻓﺮﻋ ،
ﻃ ﯽ ﮐ ﺮﯿـﺳ تﺎﻣﺎﻘﻣ ندﺮ
ﻮﻠﺳ و ك ﺎﺴﺣا هﺪﻫﺎﺠﻣ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ نآ ﻞﺻﺎﺣ و لﻮﺻا ياﺮﺑ و ﯽﻘﯿﻘﺣ ﺖﺳا ﯽﺒﻠﻃ ،ﺖﻓﺮﻌﻣ و ﺖﺒﺤﻣ ، ﯽـﻣ س
دﻮـﺷ . ﻪـﺸﯾﺪﻧا و ﻦـﻫذ هﺎـﮔﺮﻫ
ﻦﺘﺷاﺬﮔ هﺪﻫﺎﺠﻣ ﺖﻬﺟ رد ﯽﻣﺪﻗ ،ﺪﺷﺎﺑ مﺎﻫوا و ﯽﻧاﺮﯿﺣ ﻢﻟﺎﻋ رﺎﺘﻓﺮﮔ و ﺮﯿﺳا ﮐ
ﻮﻠـﺳ و ﺮﯿـﺳ هار رد ﺮﻣا ﻦﯾا ياﺮﺑ ،راﻮﺷد ﺎﺴﺑ ﺖﺴﯾرﺎ ك
و
ﻢﻟﺎﻋ ترﺎﺳا زا ار ﻪﺸﯾﺪﻧا و ﻦﻫذ ﺖﺳا مزﻻ ،نآ يﺪﻌﺑ تﺎﻣﺎﻘﻣ ﮐ
ﺪﯿﺸﺨﺑ ﯽﯾﺎﻫر مﺎﻫوا و تﺮﺜ .
ﻟﺎـﺳ و وﺮـﻫار ياﺮـﺑ يﻮﻟﻮﻣ ﮏ
ﻃ هار ﺖـﻘﯾﺮ
دﺰﺷﻮﮔ ﯽﻣ ﮐ ﺪﻨ ﮐ ﺎﭘ مﺎﻫوا ﻢﻟﺎﻋ زا ار ﻪﺸﯾﺪﻧا و دزﺎﺴﺑ باﺮﻄﺿا زا يرﺎﻋ ار لد ،ﻪ ك
ﯿﻫار ﺎـﺑ نآ ﺮﯿﻏ رد ، ـﮑ
ﺪـﺷﺎﺑ ﻪﺘـﺷاد ضﺮـﻋ ﺰـﮔ ود ﻪ
ﺖﺳا لﺎﺤﻣ ﻢﻫو ﻞﺜﻣ ِ ﻖﯿﻓر ﺎﺑ نآ ﻦﺘﺷﺬﮔ .
زا ﯽﺸﺨﺑ رد ﺎﻧﻻﻮﻣ
» داز ﺪﻧواﺪﺧ ﻪﺑ ﻪﮐ وﺪﻨﻫ مﻼﻏ نآ ﺖﯾﺎﮑﺣ ة
دﻮﺑ هدروآ اﻮﻫ نﺎﻬﻨﭘ دﻮﺧ «
ـﺑرد ﯽﺗﺎـﮑﻧ نﺎـﯿﺑ ﻪﺑ زا نﺎـﺴﻧا ﯽﮔﺪـﻨﻟﺎﺑ هرﺎ
فﺮﺷ و تﺰﻋ ﻖﯾﺮﻃ ﯽﻣ
دزادﺮﭘ .
ﺪﻧز يو ﺮﺑ شﻮﺧ ﺮﮑﻓ و لﺎﯿﺧﺎﺗ /
ﺪﻨﮐ ﻪﺑﺮﻓ ار دﺮﻣ ﻦﯾﺮﯿﺷ ﺮﮑﻓ
ﻒﻠﻋ زا ﮏﯿﻟ ،دﻮﺷ ﻪﺑﺮﻓ رﻮﻧﺎﺟ /
فﺮﺷ و ﺖﺳّﺰﻋ ز ﻪﺑﺮﻓ ﯽﻣدآ
شﻮﮔ هار زا ،دﻮﺷ ﻪﺑﺮﻓ ﯽﻣدآ /
شﻮﻧ و ﻖﻠﺣ زا دﻮﺷ ﻪﺑﺮﻓ رﻮﻧﺎﺟ
،ﺪﯿﻌﺳ،رﻮﭘ ﺪﻤﺣا 1385
: دا رد ﯽﻧاور ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺶﻘﻧ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ ﻪﮐ هداد نﺎﺸﻧ ﮏﯿﺳﻼﮐ نﺎﯿﺑ
ﯽـﺑدا هﻮـﺟو ﻦﯾﺮﺗ
ناور تﺎﻔﺻ كرد ﻪﺑ دﺮﮑﯾور ،ﺎﻧﻻﻮﻣ ﺮﻌﺷ ﺖﺳا ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
. و ندرﻮـﺧ ﻖـﯾﺮﻃ زا ناﻮـﯿﺣ و ،دﻮـﺷ ﻪـﻠﭼ و قﺎـﭼ ،شﻮـﮔ هار زا نﺎﺴﻧا
نﺪﯿﺷﻮﻧ .
» شﻮﮔ « ﺖﺳا ﯽﻧاور و ﯽﺣور ﻞﺋﺎﺴﻣ زا ﻪﯾﺎﻨﮐ ﺎﺠﻨﯾا رد .
ﺑ ﻞـﺑﺎﻗ ﻦﻃﺎﺑ و ﺮﻫﺎﻇ ﻪﺟو ود ﺮﺑ لوا عاﺮﺼﻣ ﺢﯿﺿﻮﺗ ﺖـﺳا نﺎـﯿ
. ﻪـﺟو
ﺮﻫﺎﻇ : طﺎـﺸﻧ و هدﻮﺳآ لﺎﯿﺧ و ﺮﮑﻓ ،نﺎﻨﺨﺳ نآ ﺮﺛا ﺮﺑ و دﻮﻨﺸﺑ ﺪﻨﯾﺎﺷﻮﺧ و ﺖﺒﺜﻣ ﯽﻧﺎﻨﺨﺳ ﯽﻣدآ ﯽﺘﻗو ﻪﮐ ﺖﺳا تﺎﻤﻠﺴﻣ زا ﺐﻠﻄﻣ ﻦﯾا
طﺎﺸﻧﺎﺑ و لﺎﺣﺮﺳ ﺰﯿﻧ مﺎﻌﻃ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﺎﺑ ﺪﻨﮐ اﺪﯿﭘ يﺰﯿﮔ ﯽﻣ
ددﺮﮔ . ـﮑﻓا ﺮـﺒﻨﭼ ﻪـﺑ ﯽـﺼﺨﺷ ﺮـﮔا ﺲﮑﻋﺮـﺑ و و روآ باﺮﻄـﺿا تﻻﺎـﯿﺧ و رﺎ
نﺎﺸﯾﺮﭘ ﺪﻨﻨﮐ ه يا ﺘﻓﺮﮔ يﻮﻘﻣ ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ﺪﯾآ رﺎ ﺖـﺷاد ﺪـﻫاﻮﺧ ﻞﺴﮐ ﯽﺣور و رﻮﺠﻧر ﯽﻨﺗ زﺎﺑ درﻮﺨﺑ ار ﺎﻫاﺬﻏ ﻦﯾﺮﺗ
. ﻪـﺑ ﺎـﺒﻟﺎﻏ مﺎـﻈﻋ يﺎـﻓﺮﻋ
هﺪﻨﺴﺑ هدﺎﺳ مﺎﻌﻃ ﯽﻣ
ﺖـﺳد ﻪـﺑ ﯽـﻧورد ﺶـﻣارآ و ﯽﻧﺎـﺣور جوﺮـﻋ ﻖﯾﺮﻃ زا ار دﻮﺧ ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ ﯽﺘﻣﻼﺳ و طﺎﺸﻧ يوﺮﯿﻧ ﻪﮐ اﺮﭼ ،ﺪﻧدﺮﮐ
ﯽﻣ ﺪﻧروآ .
» دﻮﺒﻧ ﺦﺒﻄﻣ زا ﻞﯾﺮﺒﺟ تﻮﻗ .
،هداز نذﻮﻣ 1388
، د ﺶﻫوﮋﭘ ر ناور
يﻮﻨﻌﻣ يﻮﻨﺜﻣ رد ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻪـﮐ ﺖـﺳا هدﺮـﮐ ﻦﯿﯿﺒﺗ
ﺖـﯾﺎﮑﺣ نﺎـﯾﺎﭘ رد ﺎـﻧﻻﻮﻣ
» ﻪـﮐ يدﺎﯿـﺻ نآ
دﻮﺑ هﺪﯿﭽﯿﭘ هﺎﯿﮔ رد ﻦﺘﺸﯾﻮﺧ «
ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﯽﻣ ﻢـﻫ زﺎـﺑ ،ﻪـﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﻬﻟا ﺖﻤﺣر و مﺎﻌﻃا لﻮﻤﺸﻣ ﻪﮐ ﻞﯿﻟد ﻦﯾا ﻪﺑ نﺎﺴﻧا ﻪﮐ دزادﺮﭘ
و قﺎﺘﺸﻣ ﺖﺳاﺪﺧ ﻒﻄﻟ و نﺎﻬﺟ نآ رﺎﻈﺘﻧا ﻢﺸﭼ ﺮﮐذ ﺎﺑ ﺪﻌﺑ و
خارﻮﺳ رﺎﻨﮐ رد ﻪﺑﺮﮔ ﻦﺘﺴﺸﻧ ﻞﯿﻟد درﻮﻣ رد ﯽﻟﺎﺜﻣ ﯽـﻣ
ﻪـﺑﺮﮔ ﻪـﮐ ﺪـﯾﻮﮔ
نﺎﻤﻫ زﺎﺑ ،هﺪﺷ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﻮﺳ نآ زا نﻮﭼ ﺎﺟ
ﯽﻣ اﺬﻏ ﺮﻈﺘﻨﻣ و ﺪﻨﯿﺸﻧ ﯽﻣ
ﺪﻧﺎﻣ . ﺪﻧﺮﭘ مﺎﺑ ﺖﺸﭘ ﺮﺑ ﻪﮐ يﺮﮕﯾد ﻪﺑﺮﮔ ﺎﯾ ه
يا ﺎـﺑ زﺎـﺑ ،هدﺮﮐ رﺎﮑﺷ ار
ﺎﺠﻧآ لﺎﯿﺧ ﻦﯿﻤﻫ ﯽﻣ
دور . ناور رد هﺪﯾﺪﭘ ﻦﯾا ﺖﺳا فوﺮﻌﻣ نﺪﺷ ﯽﻃﺮﺷ ﻪﺑ ﯽﺳﺎﻨﺷ
. رد ،هﺪـﺷ ﺖـﯾﻮﻘﺗ ﻦﯿﻌﻣ ﯽﻧﺎﮑﻣ رد نﻮﭼ ﻪﺑﺮﮔ ﻊﻗاو
راﺮﮑﺗ شرﺎﺘﻓر ﯽﻣ
دﻮﺷ .
ﻒﻠﻋ وا ﺖﺳ هداﺪﻧ ﺖﯾﻮﺳ ﯽﺑ ز ﺮﮔ /
؟فﺮﻃ نآ ﺖﺳ هﺪﻧﺎﻤﺑ نﻮﭼ ﺖﻧﺎﺟ ﻢﺸﭼ
ﻒﮑﺘﻌﻣ ﺪﺷ نآ ز خارﻮﺳ ﺮﺑ ﻪﺑﺮﮔ /
ﻒﻠﺘﻌﻣ ﺪﺷ وا خارﻮﺳ نآ زا ﻪﮐ
زﺎﺑ ﺐﻠﻄﻣ ﻞﺻا ﻪﺑ ﺲﭙﺳ ﯽﻣ
ﻖﺣ تﺮﻀﺣ ﺐﻧﺎﺟ زا و ددﺮﮔ ﯽﻣ
ﺪﯾﻮﮔ : اﺪﺻ نﻮﭽﻤﻫ نﺎﮕﻨﺸﺗ شﻮﮔ رد ﻦﻣ نارﺎـﺑ نﻮﭽﻤﻫ و ﻢﺘﺴﻫ بآ ي
وﺮﻓ نﺎﻤﺳآ زا ﯽﻣ
مﺰﯾر . ﻦﮐ ﯽﺷﻼﺗ و ﺰﯿﺧﺮﺑ باﻮﺧ زا ﻖﺷﺎﻋ يا .
نآ رد ﻢـﻫ ﯽـﺼﺨﺷ و دﻮـﺷ ﺪـﻨﻠﺑ بآ ياﺪـﺻ ﻪـﮐ ﺖـﺳا لﻮﻘﻌﻣ ﺮﮕﻣ
باﻮﺟ ﺖﻘﯿﻘﺣ ياﺪﻧ ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﺐﻟﺎﻃ ﺎﻘﺣ ﺮﮔا ﺐﻟﺎﻃ ﯽﻨﻌﯾ ؟ﺪﺑاﻮﺨﺑ و ﺪﻨﮐ ﯽﯾﺎﻨﺘﻋا ﯽﺑ بآ ﻪﺑ ﯽﻟو ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻨﺸﺗ ﺖﺨﺳ ﯽﮑﯾدﺰﻧ ﯽﻣ
ﺪـﻫد . رد
ﻦﯾا ﺮﯿﻏ ترﻮﺻ وﺮﻓ ﺖﻠﻔﻏ باﻮﺧ ﻪﺑ ﯽﻣ
دور .
٤
يﺮﯿﭘ ، 1386 : ﺶﻫوﮋﭘ رد ناور
ﯽﯾﻮﺟ ﺐﯿﻋ و دﺎﻘﺘﻧا ﯽﺳﺎﻨﺷ ،ﻪﮐ ﻪﺘﺧﺎﺳ حﺮﻄﻣ
ﻪﺑ دﺎﻘﺘﻋا ﺎـﻧﻻﻮﻣ و ناور نﺎـﺳﺎﻨﺷ ،زوﺮـﻣا
ﻦﯿـﻨﭼ
،ﯽﺴﮐ ﻪﭼ ﺎﺴﺑ ﺎﺑ ﻦﯾا
،رﺎﮐ بﺎﺗزﺎﺑ ﺐﯿﻋ يﺎﻫ ﻪﺘﻔﻬﻧ ﺶﯾﻮﺧ ار رد ناﺮﮕﯾد ﯽﻣ ﺪﻨﯿﺑ و ﻪﺑ ﺪﻘﻧ ﯽﻣ ﺪﺸﮐ .
،ﺖﻘﯿﻘﺣرد ﻪـﭽﻧآ
ار رد ناﺮـﮕﯾد ﻪـﺑ
ناﻮﻨﻋ ﺐﯿﻋ ﯽﻣ
،ﺪﻨﯿﺑ ﯽﺸﺨﺑ زا ﯽﮔﺮﯿﺗ نورد دﻮﺧ ﺖﺳوا ﻪﮐ رد نﺎﺴﻧا يﺎﻫ ﺮﮕﯾد ﺖﺴﺟ ﻮﺟو ﯽﻣ ﺪﻨﮐ . ﻦﯿﻨﭼ
،ﯽﺴﮐ ﯽﻓﻼﺗ ﻪﭽﻧآ ار دﻮـﺧ
زا مﺎﺠﻧا نداد نآ ﺰﺟﺎﻋ
،ﺖﺳا رد ﺐﻟﺎﻗ
،ﺪﻘﻧ ﺮﺑ ﺮﺳ ناﺮﮕﯾد ﯽﻣرد دروآ . ﺎﻧﻻﻮﻣ رد نﺎﯿﺑ ناور ﯽﺳﺎﻨﺷ يداﺮﻓا ﻪﮐ ﺎﺑ ﺰﯿﮕﻧا ه ﺎﻫ ي باﻮـﺻﺎﻧ و زا
يور ضﺮﻏ يزرو ﻪﺑ ﺪﻘﻧ ﮕﯾد ناﺮ ﯽﻣ
،ﺪﻨﻨﯿﺸﻧ ﻦﯿﻨﭼ ﺎﺒﯾز هدوﺮﺳ ﺖﺳا :
يا ﺎﺴﺑ ﯽﻤﻠﻇ ﻪﮐ ﯽﻨﯿﺑ زا نﺎﺴﮐ يﻮﺧ
ﻮﺗ ﺪﺷﺎﺑ رد نﺎﺸﯾا يا نﻼﻓ
رﺪﻧا نﺎﺸﯾا ﻪﺘﻓﺎﺗ
ﯽﺘﺴﻫ ﻮﺗ زا
قﺎﻔﻧ و ﻢﻠﻇ و ﺪﺑ
ﯽﺘﺴﻣ ﻮﺗ
نﻮﭼ ﻪﺑ ﺮﻌﻗ يﻮﺧ دﻮﺧ رﺪﻧا ﯽﺳر ﺲﭘ
ﯽﻧاﺪﺑ ﺰﮐ ﻮﺗ دﻮﺑ نآ ﯽﺴَﮐﺎﻧ
ﻪﺑ ﺮﯿﺒﻌﺗ ﯽﮑﯾ زا نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ :
» دﺎﻘﺘﻧا از ناﺮﮕﯾد ] زا ﺮﺳ ضﺮﻏ يزرو و ﺪﺴﺣ [،
سﺎﮑﻌﻧا ناﺪﻘﻓ ﯽـﻨﻤﯾا و ﺖـﯿﻨﻣا رد ناور ﺖـﺳﺎﻣ . ﺮـﮔا ﺎـﻣ
ﻢﯿﻧاﻮﺘﻧ ﻦﺘﺸﯾﻮﺧ ار
،ﻢﯾﺮﯾﺬﭙﺑ شﺮﯾﺬﭘ ناﺮﮕﯾد و طﺎﻘﻧ ﻒﻌﺿ ﺎﻬﻧآ يﺮﻣا لﺎﺤﻣ ﺖﺳا . ﺮﻫ ﻪﭼ زا دﻮﺧ ﻦﺌﻤﻄﻣﺎـﻧ ﺮـﺗ
،ﻢﯿـﺷﺎﺑ ﺮﺘـﺸﯿﺑ رد ﯽـﭘ
ﺐﯿﻋ ﯽﯾﻮﺟ و ﻦﺘﻓﺎﯾ طﺎﻘﻧ ﻒﻌﺿ زا ناﺮﮕﯾد ﻢﯿﺘﺴﻫ . ﯽﮑﯾ زا ار ه ﺎﻫ ي دﺎﻧ هﺪﯾ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺺﯾﺎﻘﻧ ،ﻦﺘـﺸﯾﻮﺧ دﺎـﻘﺘﻧا
زا ناﺮـﮕﯾد ﺖـﺳا ﺎـﺗ ﻦﯾﺪـﺑ
ﻪﻧﻮﮔ ﺺﻘﻧ ﺎﻣ ﻪﯿﺟﻮﺗ دﻮﺷ و هﺪﯿﺷﻮﭘ ددﺮﮔ
«.
1 - 3 - ﺶﻫوﮋﭘ ﺺﺨﺸﻣ فاﺪﻫا :
1 - 3 - 1 - زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ ﺶﻫوﮋﭘ ﯽﻠﺻا فﺪﻫ :
ﻦﯿﯿﺒﺗ و ﯽﺳرﺮﺑ ناور ﺚﺣﺎﺒﻣ
ﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽ ﻮﻨﺜﻣ رد ي ﻮﻟﻮﻣ رد ي ﺮﺧآ ﺮﺘﻓد ﻪﺳ
1 - 3 - 2 - ﺶﻫوﮋﭘ فاﺪﻫا ﺮﯾﺎﺳ ﯽﺳرﺮﺑ
1 - ژاو يﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ يرﺎﻣآ ﺢﻄﺳ ﯽﺳرﺮﺑ ه
ﺎﻫ ناور ي رد ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻮﻨﺜﻣ ﺮﺧآ ﺮﺘﻓد ﻪﺳ
ي ﻮﻟﻮﻣ ي
2 - ﻮﻠﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻢﻏ ﻪﻤﻠﮐ زا ﺎﻧﻻﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﺳرﺮﺑ ه
يا ناور ﻂﯾاﺮﺷ زا رد ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﻮﻨﺜﻣ ﺮﺧآ ﺮﺘﻓد ﻪﺳ ي
ﻮﻟﻮﻣ ي
3 - ﻪﻤﻠﮐ زا ﺎﻧﻻﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﺳرﺮﺑ ﺑ
ﯽ ﺑﺎﺗ ﯽ باﺮﻄﺿا و ﻮﻠﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ه يا ناور ﻂﯾاﺮﺷ زا رد ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﻮﻨﺜﻣ ﺮﺧآ ﺮﺘﻓد ﻪﺳ ي
ﻮﻟﻮﻣ ي
4 - ا ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﻤﻠﮐ زا ﺎﻧﻻﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳ ﺮﭘ
ﯾ ﻧﺎﺸ ﯽ ﻮﻠﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ه
يا ناور ﻂﯾاﺮﺷ زا رد ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﻮﻨﺜﻣ ﺮﺧآ ﺮﺘﻓد ﻪﺳ ي
ﻮﻟﻮﻣ ي
1 - 4 - ﺢﻄﺳ ﯽﺳرﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا
ﺎﻧﻻﻮﻣ زا ناور ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ يﻮﻨﺜﻣ ﺮﺧآ ﺮﺘﻓد ﻪﺳ رد ﯽﺳﺎﻨﺷ
طﺎﺒﺗرا ﺎﺑ يﻮﻨﺜﻣ ﻪﻄﺑار يا ﺖﺳا ﮏﺸﺧ و ﯽﺑ
،اﻮﺘﺤﻣ ﻪﻄﺑار يا رد ﺢﻄﺳ ظﺎﻔﻟا و
،تﺎﯿﺑدا لﺎﺣ ﻪﮑﻧآ ﻨﺜﻣ يﻮ ﯽﻣﺎـﯿﭘ ﺲـﺑ ﻖـﯿﻤﻋ رد دﻮـﺧ
ﻪﺘﻔﻬﻧ
،دراد ﯽﻣﺎﯿﭘ ﻪﮐ حﺮﺷ ﺞﻧر و ترﺎﺳا ﯽﻣدآ و ﺖﺑﺮﻏ وا زا ﻦﻃﻮﻣ ﯽﻠﺻا ﺶﯾﻮﺧ ﺖﺳا . مﺎﯿﭘ يﻮﻨﺜﻣ يراﺪـﺸﻫ ﺖـﺳا
ﻪـﺑ ﯽﻧﺎـﺴﻧا ﻪـﮐ
دﻮﺧ ار رد رﺎﺗ ﯽﮑﯾ ﯽﺘﺴﻫ يزﺎﺠﻣ زا ظﺎﻔﻟا و ترﻮﺻ ﺎﻫ هﺪﻧﺎﭽﯿﭘ و ﺮﻤﻋ دﻮﺧ ار رد سﺮﺗ و ﺞﻧر و دﺎﻀﺗ ﯽﻣ ﺪﻧارﺬﮔ .
مﺎﯿﭘ يﻮﻨﺜﻣ يدﺎﯾﺮﻓ ﺖﺳا ياﺮﺑ يراﺪﯿﺑ و جوﺮﺧ زا رﺎﺼﺣ ﺶﻘﻧ
،ﺎﻫ و ﺖﺸﮔﺮﺑ ﻪﺑ
"
ﺮﺤﺑ نﺎﺟ
"
ﻪﺑ ﯽﺘﺴﻫ يﻮﺳاﺮﻓ ﺎـﻫزﺎﺠﻣ و ،ﺎﻫراﺪـﻨﭘ ﻪـﺑ
"
غﺎﺑ ﺰﺒﺳ ﻖﺸﻋ
"
، ﺎﺠﻧآ ﻪﮐ ﻪﻤﻫ ﺪﺟو و روﺮﺳ ﺖﺳا و ﯽﻧﺎﺸﻧ زا سﺮﺗ و هﺮﻬﻟد يﺎﻫ ﻦﯾا ﯽﺘﺴﻫ يزﺎﺠﻣ ﺖﺴﯿﻧ . ﺖﺳﺎﺠﮐ ﻦﯾا ﺮـﺤﺑ نﺎـﺟ و
ﻦﯾا غﺎﺑ ﺰﺒﺳ
؟ﻖﺸﻋ ﯽﻣ ﺪﯾﻮﮔ رد
،تدﻮﺧ ﺎﻣا ﻪﭼﺮﻫ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﺑ ﺟ ﺶﯾﻮﺠﺘﺴ يوﺮﺑ
زا نآ ﺮﺗرود ﯽﻣ ﯽﺘﻓا . ﻮﺗ يﺮﻫﻮﮔ ﯽﺘﺴﻫ رد ﻦﻄﺑ يﺎـﯾرد
،تﺪﺣو و فﺪﺻ راﺪﻨﭘ ﺖﺳا ﻪﮐ ﻮﺗ ار زا ﻦﯾا ﺎﯾرد اﺪﺟ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﺖﺳا .) ،ﯽﻋﺎﻌﺷ 1389 ، 24 (
ﺎﻧﻻﻮﻣ هﺪﯿﻘﻋ ﺮﺑ ﺎﻨﺑ نﺎﺴﻧا
زا هار
،شﻮﮔ قﺎﭼ و ﻪﻠﭼ
،دﻮﺷ و ناﻮﯿﺣ زا ﻖـﯾﺮﻃ ندرﻮـﺧ و نﺪﯿـﺷﻮﻧ .
» شﻮـﮔ
« رد ﺎـﺠﻨﯾا ﻪـﯾﺎﻨﮐ زا ﻞﺋﺎـﺴﻣ
ﯽﺣور و ﯽﻧاور ﺖﺳا . ﺢﯿﺿﻮﺗ عاﺮﺼﻣ لوا ﺮﺑ ود ﻪﺟو ﺮﻫﺎﻇ و ﻦﻃﺎﺑ ﻞﺑﺎﻗ نﺎﯿﺑ ﺖﺳا . ﻪﺟو ﺮﻫﺎﻇ : ﻦﯾا ﺐﻠﻄﻣ زا تﺎﻤﻠﺴﻣ ﺖـﺳا ﻪـﮐ ﯽـﺘﻗو
ﯽﻣدآ ﯽﻧﺎﻨﺨﺳ ﺖﺒﺜﻣ و ﺪﻨﯾﺎﺷﻮﺧ دﻮﻨﺸﺑ و ﺮﺑ ﺮﺛا نآ
،نﺎﻨﺨﺳ ﺮﮑﻓ و لﺎﯿﺧ هدﻮﺳآ و طﺎـﺸﻧ ﻧا يﺰـﯿﮕ اﺪـﯿﭘ ﺪـﻨﮐ ﺎـﺑ ﻦﯾﺮـﺘﻤﮐ مﺎـﻌﻃ ﺰـﯿﻧ
لﺎﺣﺮﺳ و طﺎﺸﻧﺎﺑ ﯽﻣ ددﺮﮔ . و ﺲﮑﻋﺮﺑ ﺮﮔا ﺼﺨﺷ ﯽ ﻪﺑ ﺮﺒﻨﭼ رﺎﮑﻓا و تﻻﺎـﯿﺧ باﺮﻄـﺿا روآ
و نﺎـﺸﯾﺮﭘ ﺪـﻨﻨﮐ ه يا رﺎـﺘﻓﺮﮔ ﺪـﯾآ ﻪـﭽﻧﺎﻨﭼ
يﻮﻘﻣ ﻦﯾﺮﺗ ﺎﻫاﺬﻏ ار درﻮﺨﺑ زﺎﺑ ﯽﻨﺗ رﻮﺠﻧر و ﯽﺣور ﻞﺴﮐ ﺪﻫاﻮﺧ ﺖﺷاد . يﺎﻓﺮﻋ مﺎﻈﻋ ﺎﺒﻟﺎﻏ ﻪﺑ مﺎﻌﻃ هدﺎﺳ هﺪﻨـﺴﺑ ﯽـﻣ ،ﺪـﻧدﺮﮐ اﺮـﭼ ﻪـﮐ
يوﺮﯿﻧ طﺎﺸﻧ و ﯽﺘﻣﻼﺳ ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ دﻮﺧ ار زا ﻖﯾﺮﻃ جوﺮﻋ ﯽﻧﺎﺣور و ﺶﻣارآ ﯽﻧورد ﺑﻪ ﺖﺳد ﯽﻣ ﺪﻧروآ .
» تﻮﻗ ﻞﯾﺮﺒﺟ زا ﺦﺒﻄﻣ دﻮﺒﻧ
«.
٥
يﻮﻨﺜﻣ
،يﻮﻟﻮﻣ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﺮﺘﺸﯿﺑ يﻮﻨﺜﻣ يﺎﻫ
،ﻪﻧﺎﯿﻓﻮﺻ ﻪﺑ ترﻮﺻ هﺪﻤﻋ زا
» نﺎﺘﺳاد
« ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ يراﺰﺑا ياﺮﺑ نﺎﯿﺑ تﺎـﻤﯿﻠﻌﺗ فﻮـﺼﺗ
هدﺎﻔﺘـﺳا
ﯽﻣ ﺪﻨﮐ . ﺐﯿﺗﺮﺗ راﺮﻗ ﻦﺘﻓﺮﮔ نﺎﺘﺳاد يﺎﻫ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ رد ﻦﯾا بﺎﺘﮐ
ًاﺮﻫﺎﻇ ﻢﻈﻧ ﯽﺼﺨﺸﻣ دراﺪﻧ
. ﺖﯿﺼﺨﺷ يﺎﻫ ﯽﻠﺻا د نﺎﺘﺳا ﺎﻫ ﯽـﻣ ﺪـﻧاﻮﺗ زا
ناﺮﺒﻣﺎﯿﭘ و نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ ﺎﺗ
نﺎﻧﺎﭘﻮﭼ و نﺎﮔدﺮﺑ ﺪﺷﺎﺑ . تﺎﻧاﻮﯿﺣ ﺰﯿﻧ ﺶﻘﻧ ﯽﮕﻧرﺮﭘ رد ﻦﯾا نﺎﺘﺳاد ﺎﻫ يزﺎﺑ ﯽﻣ ﺪﻨﻨﮐ .
تﺎﯾﺎﮑﺣ دﻮﺟﻮﻣ رد يﻮﻨﺜﻣ زا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﻤﯾﺪﻗ ﺮﺗ هﺪﻣآ ﺪﻧا . ﯽـﺧﺮﺑ ًﺎـﻨﯿﻋ رد يﻮـﻨﺜﻣ يﺎـﻫ رﺎـﻄﻋ يرﻮﺑﺎـﺸﯿﻧ نﻮـﭽﻤﻫ
ﻖـﻄﻨﻣ ﺮـﯿﻄﻟا
ﺪﻧدﻮﺟﻮﻣ . ﯽﺧﺮﺑ نﻮﭽﻤﻫ ﺘﺳاد نﺎ ﻪﻔﯿﻠﺧ و
،ﯽﻠﯿﻟ هﺎﺷدﺎﭘ و ﻪﻧﺎﺧ
،ﺮﯿﭙﻤﮐ ﺮﺘﺳا و
،ﺮﺘﺳا دﻮﻤﺤﻣ و
،زﺎﯾا ﺞﻨﮔ
،ﻪﻣﺎﻧ اﻮـﻠﺣ ﻦﺘﺧﺎـﺳ دﻮـﻬﺟ و
يﻮﺴﯿﻋ و نﺎﻤﻠﺴﻣ زا تﻻﺎﻘﻣ ﺲﻤﺷ جاﺮﺨﺘﺳا هﺪﺷ ﺪﻧا .
ﺮﮔا ﻪﺘﺳاﻮﺧ دﻮﺷ ﻪﮐ رد بﺎﺑ تاﺮﮑﻔﺗ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ يﻮﻟﻮﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ
،دﻮﺷ ﺪﯾﺎﺷ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ هار ﻞﯿﻠﺤﺗ تﺎﯿﻠﮐ ﺲﻤﺷ ﺪﺷﺎﺑ . ﯽﻟو ﺮﮔا فﺪﻫ ﺖﺧﺎﻨـﺷ
ﺷادﺮﺑ ﺖ يﺎﻫ وا زا ﯽﮔﺪﻧز و ﻦﯾد
،ﺪﺷﺎﺑ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺤﻔﺻ ﺮﻌﺷ ﺶﯾﺎﻫ
ﻪﺠﯿﺘﻧ يا رد ﺮﺑ ﺪﻫاﻮﺨﻧ ﺖﺷاد . ﻪﺑ ﻦﯾا رﻮﻈﻨﻣ يﻮﻨﺜﻣ بﺎـﺨﺘﻧا يﺮـﺘﻬﺑ
ﺖﺳا . يﻮﻟﻮﻣ رد ﻦﯾوﺪﺗ ﻦﯾا ﺮﺛا ﺪﺼﻗ ﻢﯿﻠﻌﺗ و ﯽﯾﻮﮔزرﺪﻧا ﻪﺘﺷاد
و هار يﺎﻫ لﻮﺻو ﻪﺑ اﺪﺧ و ﺖﻓﺮﻌﻣ ﺲﻔﻧ ار ﯽﻣ دزﻮـﻣآ ) . ؛ﺮـﻔﻧازوﺮﻓ 1381 ،
272 (
1 - 4 - 1 ﻔﻟﻮﻣ ﯽﺳرﺮﺑ- ﻪ
ﺎﻫ ي ناور ﺎﻧﻻﻮﻣ رﺎﻌﺷا رد ﯽﺳﺎﻨﺷ :
ناور ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ يﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ حﻮﻄﺳ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺶﺨﺑ ﻦﯾارد ﻦﯿﻣﺎـﻀﻣ ﻦﯾا زا ﮏﯾﺮﻫ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ،ﺮﺧآ ﺮﺘﻓد ﻪﺳ رد ﻪﻧﻻﻮﻣ رﺎﻌﺷا رد ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ .
3 - 2 - 1 - يﻮﻨﺜﻣ ﺮﺧآ ﺮﺘﻓد ﻪﺳ رد باﺮﻄﺿا ﻪﻤﻠﮐ يﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ ﯽﺳرﺮﺑ :
باﺮﻄﺿا ﯾ ﻨﻌ ﯽ سﺎﺴﺣا سﺮﺗ و ﻧاﺮﮕﻧ ﯽ و ﻮﺸﺗ ﯾ ﺶ مﻮﻫﻮﻣ و ﮐ ﻢ و ﺑﯿ ﺶ ﺑ ﯽ ﻟد ﯿ ﻞ . ﺮﺛاﺮﺑ اﯾ ﻦ سﺎﺴﺣا ، ﺺﺨـﺷ بﺮﻄـﻀﻣ ﺎﺑ
ـﯾ ﺪ ﺖـﺳد ﻪـﺑ
او ﮐ ﺶﻨ
،ﺪﻧﺰﺑ ﯾ ﻨﻌ ﯽ ﯾﺎ زا نآ ﺮﮕﺑ ﯾ دﺰ و ﯾﺎ ﺎﺑ نآ ﺪﮕﻨﺠﺑ . باﺮﻄﺿا ﻣ ﯽ ﺪﻧاﻮﺗ ﺘﻗﻮﻣ ﯽ و ارﺬﮔ ﺪﺷﺎﺑ و ﻣ ﯽ ﺪـﻧاﻮﺗ ـﻤﺋاد ﯽ و ﺖـﺑﺎﺛ و لﺎـﻌﻓ ﺪـﻧﺎﻤﺑ .
ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺎﻫ ي باﺮﻄﺿا ﺪﻨﺗ فﺮﺣ
،ندز ﺮﺣ ﮐ تﺎ ﺮﺤﺗ ﮏﯾ هﺪﺷ و ﺮﺤﺗ ﮏﯾ ﻣآ ﯿ
،ﺰ ﯾﺎ قﺮﻋ ﮐ ندﺮ ﻣ ﯽ ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﺷﺎﺑ . لﻼﺘﺧا ﺎﻫ ي ﺑاﺮﻄـﺿا ﯽ ﺪـﻨﺗرﺎﺒﻋ
زا : ساﻮﺳو ﻓ ﮑ ﺮ ي و ﻠﻤﻋ ﯽ
، سﺮﺗ ﺎﻫ ي ﺑﻮﻓ ﮏﯿ )ﺑ ﯿ ﻪﻧﻮﮔرﺎﻤ ( و لﻼﺘﺧا ﺎﻫ ي ﺲﭘ زا ﺧﺮﺑ ﯽ ﺎﻗو ﯾ ﻊ راﻮﮔﺎﻧ .
ﻟﺎﻌﺗ ﯿ ﻢ ﻮﻟﻮﻣ ي رد ﺗرﻮﺻ ﯽ ﮐ ﻪ بﺬﺟ
،دﻮﺸﺑ اﯾ ﻦ سﺎﺴﺣا ﺮﻄﺧ ار زا ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺖ زﺎﺑ ﻣ ﯽ دراد . ﻮﻟﻮﻣ ي اﯾ ﻦ بﻮﭼرﺎﭼ ﺎﻫ ار ـﻣ ﯽ ـﺷ ﮑ ﺪﻨ و ـﯾ ﺎ ﺎـﻣ ار
ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﺎﺻا ﺖﻟ و ﺘﺳرد ﯽ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ﺷ ﮏ و دﺮﺗ ﯾ ﺪ ﻣ ﯽ دزاﺪﻧا . رد ﻊﻗاو ﻖﻓا دﯾ ﺪ ﺎﻣ ار ﺖﻌـﺳو ـﻣ ﯽ ﺪـﻫد . ﻪـﺟﻮﺗ ﻪﺘـﺷاد ـﺷﺎﺑ ﯿ ﻢ ـﮐ ﻪ نﺎـﺴﻧا
بﺮﻄﻀﻣ اﺮﺑ ي اﯾﻨ ﮑ ﻪ زا رﺎﺸﻓ باﺮﻄﺿا صﻼﺧ دﻮﺸﺑ ﻪﺑ ﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ ي ﻋﺎﻓد ﯽ ﯾﺎ رﺎﮔزﺎﺳ ي ﻞﺳﻮﺘﻣ ـﻣ ﯽ دﻮـﺷ . ﻌـﺳ ﯽ ـﻣ ﯽ ﮐ ﺪـﻨ ـﮐ ﻪ تﺪـﺷ
باﺮﻄﺿا ار ﮐ ﻢ ﮐ ﺪﻨ ﺎﺗ ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﮐ ﺎﻫرﺎ ي ﻪﻧازور دﻮﺧ ار ﻪﺑ مﺎﺠﻧا ﺪﻧﺎﺳﺮﺑ . زا ﻪﻠﻤﺟ ﻣ ﮑ ﻧﺎ ﯿ ﻢﺴ ﺎﻫ ي ﻋﺎﻓد ﯽ :
،ناﺮﺒﺟ زﺎﺳﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ي
، رﺬـﻋ ـﺷاﺮﺗ ﯽ
) ﻖﻄﻨﻣ ﺷاﺮﺗ ﯽ ( ، ﻔﻨﻣ ﯽ ﻓﺎﺑ ﯽ
، ﻮﻌﺗ ﯾ
،ﺾ ﻌﺼﺗ ﯿ
،ﺪ نوﺮﺑ ﻓ ﮑ ﻨ ﯽ
، ﺬﻫ ﯾ نﺎ و ﺮﺳ ﮐ بﻮ ﺖﺳا . ﻪﺑ رﻮﻃ ﻪﺻﻼﺧ اﯾ ﻦ ﻣ ﮑ ﻧﺎ ﯿ ﻢﺴ ﺎﻫ ي رﺎﮔزﺎﺳ ي و ﻋﺎـﻓد ﯽ
ﮐ ﻪ رد ﺪﺣ ي ﻔﻣ ﯿ ﺪ ﺖﺳا ، طاﺮﻓا رد ﺎﻬﻧآ ﺮﻀﻣ و ﺚﻋﺎﺑ ﻒﻗﻮﺗ ﭘﯿ ﺖﻓﺮﺸ رد ﮔﺪﻧز ﯽ ﻣ ﯽ ﻮﺷ ﺪﻧ . رد ﻨﭼ ﯿ ﻦ ﺘﻟﺎﺣ ﯽ ﺖﺳا ـﮐ ﻪ ﺎـﺑ ﻮـﻨﺜﻣ ي ﻪـﺑور ور
ﻣ ﯽ ﻮﺷ ﯾ ﻢ . ﺘﻗو ﯽ دﯾ ﺮﮕ ﻪﺑ ﺪﺣﺮﺳ نﻮﻨﺟ و ﮐ ﮕﻓﻼ ﯽ ﺳر ﯿ هﺪ اﯾ ﻢ ور ﻪﺑ ﻮﻨﺜﻣ ي ﻣ ﯽ ﮐﻨ ﯿ ﻢ . نآ هﺎﮔ ﮐ ﻪ ﻪـﺑ ﻦـﺑ ﺖـﺴﺑ ﺎـﻫ ي ﮔﺪـﻧز ﯽ ـﺳر ﯿ هﺪ ا ـﯾ
،ﻢ
ﻮﻟﻮﻣ ي و ﻮﻨﺜﻣ ي ار ﻣ ﯽ ﻧاﻮﺧ ﯿ ﻢ . ﻮﻨﺜﻣ ي ﻮﻟﻮﻣ ي ﯾﺎ ﺑﯿ ﺶﻨ ﻮﻟﻮﻣ ي اﯾ ﻦ ود سﺎﺴﺣا ار ﻪﺑ نﺎﺴﻧا ﻣ ﯽ ﺪﻫد :
ﺮﻣا ﻖﺣ ﻮﻨﺸﺑ ﮐ ﻪ ﻪﺘﻔﮔ ﺖﺳ اوﺮﻈﻧا ىﻮﺳ
اﯾ ﻦ رﺎﺛآ ﺖﻤﺣر رآ ور
ﺖﻔﮔ شرﺎﺛآ لد ﺖﺳا ىا ﻮﺑ سﻮﻬﻟا نآ نوﺮﺑ رﺎﺛآ رﺎﺛآ ﺖﺳا و ﺲﺑ
ﺎﻬﻏﺎﺑ و هﺰﺒﺳ ﺎﻫ رد ﻋﯿ ﻦ نﺎﺟ ﺮﺑ
نوﺮﺑ ﻋ ﮑ ﺶﺴ ﻮﭼ رد بآ ناور
نآ ﺧ ﯿ لﺎ غﺎﺑ ﺪﺷﺎﺑ رﺪﻧا بآ ﮐ
ﻪ ﮐ ﺪﻨ زا ﻒﻄﻟ بآ نآ باﺮﻄﺿا ) ص ،مرﺎﻬﭼ ﺮﺘﻓد 926
(
ﻞﯾذ ﻪﺤﻔﺻ ﺮﻌﺷ رد ﺎﯾ و :
دﺎﺷ ﻰﻣ ﺪﺷ وا زا نآ ﺖﻔﮔ رد ﯾ ﻎ ﭘﯿ
ﺶ ﺖﻓر اﯾ ﻦ ىزﺎﺑ ما ﻢﺘﺳر ز ﺗﯿ ﻎ
ﺲﭘ ﺶﺘﻓﺮﮔ ﮏﯾ
ﺻ ﯿ دﺎ ﺪﻨﻤﺟرا ﺲﭘ
ﺮﺑ وا ﻒﺗ ﮐ دﺮ و ﺮﺑ ﺎﺧ ﮐ ﺶ ﺪﻨﮕﻓ
ﻂﻠﻏ نﺎﻄﻠﻏ ﺖﻓر نﺎﻬﻨﭘ رﺪﻧا بآ ﺪﻧﺎﻣ نآ ﻖﻤﺣا ﻰﻤﻫ ﮐ دﺮ باﺮﻄﺿا
٦
زا ﭗﭼ و زا ﺖﺳار ﻰﻣ ﺖﺴﺟ نآ ﻠﺳ ﯿ ﻢ ﺎﺗ ﻪﺑ ﺪﻬﺟ ﻮﺧ ﯾ ﺶ ﺪﻧﺎﻫﺮﺑ ﻠﮔ ﯿ ﻢ ) مرﺎﻬﭼ ﺮﺘﻓد ،
ص 1023 (
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ :
رد ﻰﻬﻟا ﻪﻣﺎﻧ ﺲﺑ زرﺪﻧا ﮐ دﺮ ﮐ
ﻪ ﺮﺑ رآ زا نﺎﻣدود ﻮﺧ ﯾ ﺶ دﺮﮔ
ﺲﺑ ﮐ ﻦ ىا ﻰﺳﻮﻣ ﻮﮕﺑ هﺪﻋو ى ﻮﺳ م ﮐ ﻪ لد ﻦﻣ ز ﺶﺑاﺮﻄﺿا ﺖﺸﮔ
ﻢﮔ
ﺖﻔﮔ ﻰﺳﻮﻣ نآ مﻮﺳ ﻠﻣ ﮏ ود ﻮﺗ ود
ﻰﻧﺎﻬﺟ ﺺﻟﺎﺧ زا ﻢﺼﺧ و وﺪﻋ
ﺑﯿ ﺮﺘﺸ ز نآ ﻠﻣ ﮏ ﮐﺎ ﮐ نﻮﻨ ﻰﺘﺷاد
ﮐ نﺎ ﺪﺑ رﺪﻧا ﮓﻨﺟ و اﯾ ﻦ رد ﻰﺘﺷآ ) ص ،ﻢﺸﺷ ﺮﺘﻓد 1123
(
ﻨﻣ زا باﺮﻄﺿا نﻮﻤﻀﻣ دﺮﺑرﺎﮐ رﺎﻌﺷا ﻦﯾا رد و ﺖﻟﺎﺣ ﺎﻧﻻﻮﻣ ﺮﻈ
ﯽﻫﺎﮔ ﻪﮐ ﺖﺳا داﺮﻓا زا ﯽﺣور ﻂﯾاﺮﺷ ﯽﻣ
اﻮﺗ ﯽـﻧورد ﯽﮕﺘﻔـﺷآ و سﺮـﺗ ﺪﻧ
ﺪﻫد نﺎﺸﻧ ار .
يداﺮـﻓا ﺎـﯾ و دﺮﻓ ﺮﮔ ﺮﯾﻮﺼﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻤﮔردﺮﺳ زا ﯽﻄﯾاﺮﺷ و ﯽﻨﻫذ ﺶﯾﻮﺸﺗ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺮﮕﯾد مﻮﻬﻔﻣ ﮏﯾ رد باﺮﻄﺿا
ﺳا هداد راﺮﻗ هرﺎﺷا درﻮﻣ ار ﺎﻬﻧآ ﺎﻧﻻﻮﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖ
.
ﺎﻧﻻﻮﻣ ﻪﺑ ﻞﮑﺷ يﺎﻫ ﺨﻣ ﻒﻠﺘ ﻦﯾا ﺎﻨﻌﻣ ار ﺮﮐﺬﺘﻣ ﯽـﻣ دﻮـﺷ . باﺮﻄـﺿا ﺎـﻧﻻﻮﻣ ﺮـﻈﻧ زا ﯽـﻣ
،يﻮـﯿﻧد ﺮﻫاﻮـﻇ ﯽـﻧاﺮﮕﻧ و هﺮـﻬﻟد ﻪـﺸﯾر ﺪـﻧاﻮﺗ
باﺮﻄﺿا ﻦﯾا ﺮﺧآ درﻮﻣ ود رد ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ نﺎﻓﺮﻋ و كﻮﻠﺳ و ﺮﯿﺳ ﺎﯾ و ﻖﺸﻋ هار رد ﯽﮕﺘﺸﮔﺮﺳ ﯽﻣ
ﻪـﻨﻤﯿﻫ ﯽﮔﺪـﻧز ﻞـﮐ رد و ﻖـﯿﻤﻋ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﻫد نﺎﺸﻧ ار دﻮﺧ .
لوﺪﺟ : ﻌﺷا يﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ ﺢﻄﺳ يرﺎﻣآ ﯽﺳرﺮﺑ يﻮﻨﺜﻣ ﺮﺧآ ﺮﺘﻓد ﻪﺳ رد باﺮﻄﺿا ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ رﺎ
:
ﻒﯾدر ﺮﺘﻓد باﺮﻄﺿا ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ رﺎﻌﺷا يﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ داﺪﻌﺗ
1 مرﺎﻬﭼ ﺮﺘﻓد
16
2 ﻢﺠﻨﭘ ﺮﺘﻓد
22
3 ﻢﺸﺷ ﺮﺘﻓد
5
0 5 10 15 20 25
مرﺎـﮭﭼ رﺗﻓد مـﺟﻧﭘ رﺗﻓد مﺷﺷ رﺗﻓد
Series1
3 - 2 - 2 - سﺮﺗ
:
ﺖﺳا ﺖﺳا هﺪﺷ هرﺎﺷا نآ ﻪﺑ ﺮﺧآ ﺮﺘﻓد ﻪﺳ رد يﻮﻨﺜﻣ رد ﻪﮐ ﯽﺘﺧﺎﻨﺸﻧاور ﻂﯾاﺮﺷ زا يدﺎﻌﺑا ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ .
ﻧﻻﻮﻣ ﻢﻋز ﻪﺑ سﺮﺗ ،ﺎ
ﯽﻘﯿﻤﻋ حﻮﺼﻧ ار رد دﻮﺧ ﯽﻣ دﺮﯿﮔ .
ىﺮﭙﻬﺷ ﻪﺘﻓﺮﮕﺑ
قﺮﺷ و بﺮﻏ ار زا
ﺖﺑﺎﻬﻣ ﺖﺸﮔ ﻰﺑ ﺶﻫ ﻰﻔﻄﺼﻣ
نﻮﭼ ز ﺑﯿ ﻢ و سﺮﺗ ﻰﺑ ﺶﺷﻮﻫ ﺪﺑ ﯾ ﺪ ﺋﺮﺒﺟ
ﯿ ﻞ ﺪﻣآ رد ﺶﺷﻮﻏآ ﮐ ﺸ ﯿ ﺪ
نآ ﺖﺑﺎﻬﻣ ﺖﻤﺴﻗ ﺑ ﯿ نﺎﮕﻧﺎﮕ وﯾ
ﻦ ﺶﻤﺠﺗ نﺎﺘﺳود ار ارﯾ نﺎﮕ
٧
ﺖﺴﻫ نﺎﻫﺎﺷ ار نﺎﻣز ﺮﺑ ﺖﺴﺸﻧ لﻮﻫ نﺎﮕﻨﻫﺮﺳ و
مرﺎﺻ ﺎﻫ ﻪﺑ ﺖﺳد ) ص ،مرﺎﻬﭼ ﺮﺘﻓد 877
(
نﻮﭼ ﮐ ﻪ ﺪﺑ ﮐ ىدﺮ سﺮﺘﺑ اﯾ ﻦﻤ شﺎﺒﻣ ز ﻧا ﮑ ﻪ ﻢﺨﺗ ﺖﺳا و وﺮﺑ ﯾ ﺪﻧﺎ شاﺪﺧ
ﺪﻨﭼ ﻰﻫﺎﮔ وا ﺪﻧﺎﺷﻮﭙﺑ ﮐ ﻪ ﺎﺗ آﯾ
تﺪ ز نآ ﺪﺑ ﺸﭘ ﯿ نﺎﻤ و ﺣ ﯿﺎ
ﺪﻬﻋ ﺮﻤﻋ نآ ﻣا ﯿﺮ نﺎﻨﻣﻮﻣ داد
ىدزد ار ﻪﺑ دﻼﺟ و ناﻮﻋ ) مرﺎﻬﭼ ﺮﺘﻓد ،
ص 1078 (
ﺳﺮﺗ ،ﺎﻧﻻﻮﻣ ،رﺎﻌﺷا ﻦﯾا رد ﺖﻟﺎﺣ زا ﯽﮑﯾ ار نﺪﺷ كﺎﻨﻤﯿﺑ و نﺪﯿ
ﯽﯾﺎﻫ ﯽﻣ رد ار دﻮـﺧ هراﻮـﻤﻫ و دراﺪـﻧ يﺰـﯾﺮﮔ هار دﺮﻓ نآ رد ﻪﮐ دراﺪﻨﭘ
ﯽﻄﯾاﺮﺷ ﯽﻣ و هداد ﺖﺳد زا ار ﺶﻣارآ و ﺶﯾﺎﺳآ ﻪﮐ دراﺪﻨﭘ ﯽﻤﻧ
ا ﻦﻣﺎﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﺑﺎﯿﺑ دﻮﺧ ياﺮﺑ ار ﯽﻨﻣ
.
ﻣﯿ ﺮ ﺖﻔﮔ وا ﯿﮐ ﺖﺴ ﮐ ﻮ ﻰﮕﻨﺳ ﺪﻧز ﺮﺑ
ىﻮﺒﺳ ﺎﻣ ﻮﺒﺳ ار ﺸﺑ ﮑ ﺪﻨ
نﻮﭼ رﺬﮔ دزﺎﺳ ز ﮐ ﻮﯾ ﻢ ﺷ ﯿﺮ ﺮﻧ سﺮﺗ
نﺎﺳﺮﺗ درﺬﮕﺑ ﺎﺑ ﺪﺻ رﺬﺣ
هﺪﻨﺑ ى ﺎﻣ ار اﺮﭼ درزآ لد ﮐ
دﺮ ﺎﻣ ار ﭘﯿ ﺶ نﺎﻧﺎﻤﻬﻣ ﻞﺠﺧ ) ص ،ﻢﺠﻨﭘ ﺮﺘﻓد 1244
(
ﻮﻣ ﻮﻟ ي اﺮﺑ ي اﯾﻨ ﮑ ﻪ شزرا نﺎﺴﻧا ار ﺷآ ﮑ رﺎ ﮐ
،ﺪﻨ اﺪﺘﺑا زا نﺎﺴﻧا ﭻﻣ ﮔ ﯿﺮ ي ﻣ ﯽ ﮐ ﺪﻨ . رد ﻊـﻗاو ﭻـﻣ نﺎـﺴﻧا ار ﺖﺒـﺴﻧ ﻪـﺑ زﺎـﺑ ي ﺎـﻫ ﯽﯾ ـﮐ ﻪ رد
ﮔﺪﻧز ﯽ ﭘرد ﯿ ﺶ
،ﻪﺘﻓﺮﮔ زﺎﺑ ﻣ ﯽ ﮐ ﺪﻨ و نﺎﺴﻧا زا اﯾ ﻦ ﭻـﻣ ﮔ ـﯿ ﺮ ي ﺪﻨـﺳﺮﺧ ـﻣ ﯽ ،دﻮـﺷ اﺮـﭼ ـﮐ ﻪ رد ،ﻞـﺑﺎﻘﻣ سﺎـﺴﺣا ﮔدﺎـﺸﮔ ﯽ و طﺎـﺴﺒﻧا
ﻣ ﯽ ﮐ ﺪﻨ .) ،زروﺎﺸﮐ 1378 ، 54 (
نآ ﺧ ﯿ لﺎ رﻮﻧ ﻰﻣ شﺪﻧﺎﺳﺮﺗ ﻰﻣ تﺎﻤﻠﻇ ﺐﺷ ﺮﺑ
شﺪﻧﺎﺴﻔﭼ
ﺧ زا ﯿ ﻮﺼﺗ و ﻦﻤﺷد لﺎ ﯾ
ﺖﺳوا ﺮ ﮐ
ﺴﻔﭼ ﺮﺑ ﻮﺗ ﻪ ﯿ
هﺪ ﺮﺑ ىا ﯾ ﺖﺳود و رﺎ
ﺳﻮﻣ ﯿ ﺎ ﮐ ﺮﺑ ﻊﻤﻟ ﺖﻔﺸ ﮐ
ﺖﺷاﺮﻓ ﻪ ﺨﻣ نآ ﯿ ﻘﺤﺗ بﺎﺗ ﻞ ﯿ
ﺖﺷاﺪﻧ ﺖﻘ )
ﻢﺠﻨﭘ ﺮﺘﻓد ،
ص 1415 (
ﻫﺎﮔ زا دﻮﺧ رﺎﻌﺷا ﻦﯿﯿﺒﺗ رد ﺎﻧﻻﻮﻣ ار نآ ﻢﯿﻫاﻮـﺨﺑ ﺮـﮔا ﻞﯿﮐ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﮐ هدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا لﺎﺣ ﻪﺘﻔﺷآ و ﻪﺘﻔﺷآ هژاو زا دراﻮﻣ ﯽﺧﺮﺑ رد و ﺂ
ﻢﯿﻫد راﺮﻗ ﺮﻈﻧ ﺪﻣ ﯽﻣ
ﺖﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد سﺮﺗ و باﺮﻄﺿا زا ﺖﻟﺎﺣ ﮏﯾ ﯽﻋﻮﻧ ﻪﺑ ار نآ ناﻮﺗ .
نآ ﮐﻨ ﯿﺰ ك زﺎﺳ ز ﻪﺘﻔﺷآ ﺖﺴﺟ
زﺎﻤﻧ رد ﺪﻣآ رد و ﺖﺴﺟ ﺮﺑ دﺮﻣ
نز ﮐﻨ ﯿﺰ ك ار ﻟوﮋﭘ ﯿ هﺪ ﺪﺑ ﯾ ﺪ ﺮﻣ و ﮓﻧد و ﻪﺘﻔﺷآ و ﻢﻫ رد
ﯾ ﺪ
ىﻮﺷ دﻮﺧ ار دﯾ ﺪ ﺎﻗﯾ ﻢ رد زﺎﻤﻧ اﺰﺘﻫا نآ ز نز دﺎﺘﻓا نﺎﻤﮔ رد ز)
ﻢﺠﻨﭘ ﺮﺘﻓد ،
ص 1197 (
3 - 2 - 3 - ساﺮﻫ :
زا ﺧ ﯿ لﺎ بﺮﺣ ﺳاﺮﻬﻧ ﯿ ﺪ ﮐ ﺲ ا بﺮﺣ ﻞﺒﻗ ﻪﻋﺎﺠﺷ ﻻ
ﯾ ﺲﺑ و ناد ﻦ
ﺮﺑ ﺧ ﯿ لﺎ ﻫ بﺮﺣ ﯿ ﺰ ا رﺪﻧ ﻓ ﮑ ﺮ ﻰﻣ
ﮐ ﺪﺻ نﺎﻤﺘﺳر نﻮﭼ ﺪﻨ ﮐ
ﺮﻓ و ﺮ
ﻢﺘﺳر ﺶﻘﻧ ﮐ
نﺎ ﻪﺑ دﻮﺑ ﻰﻣﺎﻤﺣ
ﻪﻠﻤﺣ نﺮﻗ ﻓ
ﮑ ﻮﺑ ﻰﻣﺎﺧ ﺮﻫ ﺮ د
مرﺎﻬﭼ ﺮﺘﻓد ،
ص 1145 (
ﺎﯾ و :
ﺮﺑ نﺎﻣز شﻮﺧ نﺎﺳاﺮﻫ شﺎﺑ
ﻮﺗ ﻮﭽﻤﻫ
ﺶﺠﻨﮔ ﻔﺧ ﯿ ﻪ ﮐ ﻦ ﻪﻧ شﺎﻓ ﻮﺗ
ﺎﺗ ﻧ ﯿﺎ ﯾ ﺪ ﺮﺑ ﻻو ﻪﮔﺎﻧ ﻼﺑ سﺮﺗ
نﺎﺳﺮﺗ ور رد نآ ﻣ ﮑ ﻦﻤ ﻼﻫ
سﺮﺗ نﺎﺟ رد ﺖﻗو ىدﺎﺷ زا لاوز ز نآ ﮐ رﺎﻨ مﺎﺑ ﻏﯿ ﺐ ﺖﺳا ﻢﺸﺷ مرﺎﻬﭼ ﺮﺘﻓﺪﻟﺎﺤﺗرا ،
ص 1033 (
ﻮﻟﻮﻣ ي ار ساﺮﻫ نﺎﻣرد ﻤﻧ ﯽ ﮐ ﺪﻨ . ﻫﺎﮔ ﯽ نﺎﻣرد ﭘ ساﺮﻫ ﯿ ﻪﺘﻓﺮﺸ ﻧﯿ زﺎ ﻪﺑ وراد ﻧﺎﻣرد ﯽ دراد . ﻮﻟﻮﻣ ي ﺪﻘﺘﻌﻣ ﻪﺑ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻧﺎﻣرد ﯽ ﺖﺳا . نوﺪـﺑ
ﺷ ﮏ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻧﺎﻣرد ﯽ
، ﻪﻤﻫ نﺎﻣرد ﻧﯿ ﺖﺴ . ﺪﻨﭼﺮﻫ ﻣ ﯽ ﻮﮔ ﯾ ﺪﻨ ﮐ ﻪ ﺑﯿ ﺶﻨ ﻮﻨﻌﻣ ي ﻣ ﯽ ﺪﻧاﻮﺗ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻟﻮﻠﺳ ﯽ ﺰﻐﻣ ار ﺖﺤﺗ ﺄﺗﺛ ﯿﺮ راﺮـﻗ ﺪـﻫﺪﺑ و
ﺎﻣ ار زا نﺎﻣرد ﺎﻫ ي ﺴﭘ ﮑﯿ ژﻮﻟﻮ ﮏﯾ ﻧﺎﻣردوراد ﯽ ﺑ ﯽ ﻧﯿ زﺎ ﮐ ﺪﻨ . ﻮﻟﻮﻣ ي ﺑﯿ ﺸﻨ ﯽ ﻪﺑ ﺎﻣ ﻣ ﯽ ﺪﻫد ـﮐ ﻪ ﺎـﻣ ﻪـﺑ ﺖﻓاﺮـﺻ نﺎـﻣرد ـﻣ ساﺮـﻫ ﯽ
ـﺘﻓا ﯿ ﻢ.
) ،ﯽﺘﺷد 1356 ، 34 (
ﺎﺗ ﮐ ﻰﻨ ﺮﻣ ﻏﯿ ﺮ ار ﺮﺒﺣ و ﻰﻨﺳ ﻮﺧ
ﯾ ﺶ ار ﺪﺑ ﻮﺧ و ﻰﻟﺎﺧ ﻰﻣ ﮐ ﻰﻨ
ﻞﺼﺘﻣ نﻮﭼ ﺪﺷ ﺖﻟد ﺎﺑ نآ نﺪﻋ ﻫ
ﯿ ﻦ ﻮﮕﺑ ساﺮﻬﻣ زا ﻰﻟﺎﺧ نﺪﺷ
٨
ﺮﻣا
ْﻞُﻗ زﯾ ﻦ شﺪﻣآ ﮐ ىﺎ ﺘﺳار ﯿ ﻦ
ﮐ ﻢ ﺪﻫاﻮﺨﻧ ﺪﺷ ﻮﮕﺑ رد ﯾ ﺖﺳﺎ اﯾ ﻦ ) ﻢﺤﻨﭘ ﺮﺘﻓد ،
ص 1318 (
ﺎﻧﻻﻮﻣ اﺮﺑ ي وﺮﻫار و ﻟﺎﺳ ﮏ هار ﺮﻃ ﯾ ﺖﻘ دﺰﺷﻮﮔ ﻣ ﯽ ﮐ ﺪﻨ ﮐ ﻪ ، لد ار رﺎﻋ ي زا باﺮﻄﺿا دزﺎﺴﺑ و ﺪﻧا ﯾ ﻪﺸ ار زا ﻢﻟﺎﻋ مﺎـﻫوا ﺎـﭘ ك
، رد ﻏ ـﯿ ﺮ نآ
ﺎﺑ ﻫار ﯽ ﮐ ﻪ ود ﺰﮔ ضﺮﻋ ﻪﺘﺷاد ﺪﺷﺎﺑ ﻦﺘﺷﺬﮔ نآ ﺎﺑ ﻓر ﯿ ﻖ ِ ﻞﺜﻣ ﻢﻫو لﺎﺤﻣ ﺖﺳا .
ﺑ ﻪﮑﻧآز ﯽ ﺳﺮﺗ ﯽ ﻮﺳ ﻪﺑ ﯾ ﺶ ﺖﻓر ﻪﮐ ﺮﻫ
ﺧ نآ ﯿ لﺎ د ﯾﻮ ﺮﮕﺑ شو ﯾ ﺖﺨ ﺖﻔﺗ
ﺖﻔﮔ ﮐ دﻮ ك : آ ن ﺧ ﯿ لﺎ د ﯾ شوﻮ اﯾ ﻦ ﻨﭼ ﯿ ﻦ شردﺎﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﻔﮔ ﺮﮔ
ﻪﻠﻤﺣ مرآ ، ﺪﺘﻓا رﺪﻧا ﻢﻧدﺮﮔ نﻮﭼ ﻪﮕﻧآ ﻦﻣ ﺲﭘ ،ردﺎﻣ ﺮﻣا ز ﮐ
؟ﻢﻨ ) ﻢﺸﺷ ﺮﺘﻓد ،
ص 1573 (
اﯾ ﻦ ﻨﭼ ﯿ ﻦ ژاژ ي ﻪﭼ ﺎﺧ ﯾ ﻢ ﺮﻬﺑ ؟وا ﻤﺑ ﻮﮔ
ﯿﺮ ﻠﺑا ﻦﺋﺎﺧ نآ ﯿ
ﺲ ﻮﺧ
ﻪﺟاﻮﺧ ﺖﻔﮔ :ﻧ
ﯽ سﺮﺘﻣ
،و ﺶﻫد مد
ز وا زا ﺖﻠﻋ دور ﺎﺗ ﯾ
ﻦ شﻮﺧ ﻒﻄﻟ
ﻊﻓد وا ار
، اﺮﺒﻟد
، ﺮﺑ ﻦﻣ ﻮﻧ ﯾ ﺲ ﻞﻫ
ﮐ ﺖﺤﺻ ﻪ ﯾ ﺪﺑﺎ رﺎﺑ نآ ﯾ ﮏ ر ﯾ ﺲ ) ﻢﺸﺷ ﺮﺘﻓد ،
ص 1644 (
ﯽﻃ ﮐ ندﺮ تﺎﻣﺎﻘﻣ ﺮﯿﺳ و ﻮﻠﺳ ك
، ﺖﺒﺤﻣ و
،ﺖﻓﺮﻌﻣ ﯽﺒﻠﻃ ﺖﺳا ﯽﻘﯿﻘﺣ و ياﺮﺑ لﻮﺻا و ﻞﺻﺎﺣ نآ زﺎﯿﻧ ﻪﺑ هﺪﻫﺎﺠﻣ سﺎﺴﺣا ﯽـﻣ دﻮـﺷ .
هﺎﮔﺮﻫ ﻦﻫذ و ﻪﺸﯾﺪﻧا ﺮﯿﺳا و رﺎﺘﻓﺮﮔ ﻢﻟﺎﻋ ﯽﻧاﺮﯿﺣ و مﺎﻫوا
،ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣﺪﻗ رد ﺖﻬﺟ هﺪﻫﺎﺠﻣ ﻦﺘﺷاﺬﮔ ﮐ ﺖﺴﯾرﺎ ﺎﺴﺑ
،راﻮﺷد ياﺮـﺑ ﻦـﯾا ﺮـﻣا
رد هار ﺮﯿﺳ و ﻮﻠﺳ ك و تﺎﻣﺎﻘﻣ يﺪﻌﺑ
،نآ مزﻻ ﺖﺳا ﻦﻫذ و ﻪﺸﯾﺪﻧا ار زا ترﺎﺳا ﻢﻟﺎﻋ ﮐ تﺮﺜ و مﺎﻫوا ﯽﯾﺎﻫر ﺪﯿﺸﺨﺑ .
لوﺪﺟ : ا يﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ ﺢﻄﺳ يرﺎﻣآ ﯽﺳرﺮﺑ يﻮﻨﺜﻣ ﺮﺧآ ﺮﺘﻓد ﻪﺳ رد سﺮﺗ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ رﺎﻌﺷ
:
ﻒﯾدر ﺮﺘﻓد
سﺮﺗ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ رﺎﻌﺷا يﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ داﺪﻌﺗ
1 مرﺎﻬﭼ ﺮﺘﻓد
39
2 ﻢﺠﻨﭘ ﺮﺘﻓد
44
3 ﻢﺸﺷ ﺮﺘﻓد
19
3 - 2 - 3 - و يدﺎﺷ نﻮﻤﻀﻣ يﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ ﺢﻄﺳ ﯽﺳرﺮﺑ
ﯽﮕﻧﺎﻣدﺎﺷ ﺮﺧآ ﺮﺘﻓد ﻪﺳ رد
ﺎﻧﻻﻮﻣ
ﺮﻫ ،ﺎﻧﻻﻮﻣ هﺎﮔﺪﯾد زا ﻪﭼ
ﻪﮐ حور ﺮﺘﮔرﺰﺑ و ﺮﺟ ﯾ نﺎ نآ ﺮﺳ ﯾ ﻊ ﺮﺗ
،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻄﻘﻧ ﺎﻫ ي تارﻮﺼﺗ و ﺧ ﯿ تﻻﺎ و تﺎﻤﺴﺠﺗ و..
. ﺎﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﺑﯿ ﺮﺘﺸ ي ﻪـﺑ
ﺮﺟ ﯾ نﺎ هدﺎﺘﻓا و رﻮﺒﻋ ﻣ ﯽ
،ﺪﻨﻨﮐ رد ﺘﻧ ﯿ ﻪﺠ رد نورد نادﺮﻣ ﻬﻟا ﯽ
، ﻢﻏ و هوﺪﻧا نوﺪﺑ اﯾ ﻪﮑﻨ ﻔّﻗﻮﺗ ﯽ دﻮﺨﺑ هار
،ﺪﻫﺪﺑ ﺎﺑ ﺖﻋﺮـﺳ ـﻣ ﯽ درﺬـﮔ
« و
ﻪﺑ ﻤﻫ ﯿ ﻦ ﺮﻃ ﯾ ﻖ
» دﺎﺷ ي ﺎﻫ ي ﺒﻃ ﯿﻌ ﯽ ﻢﻫ ﻪﮐ رد ﺢﻄﺳ حور نادﺮﻣ ﻬﻟا ﯽ رد ﺮﺟ ﯾﺎ ن
،ﺖﺳا ماود ﻤﻧ ﯽ دروآ
يﻮﻟﻮﻣ ﮐ هدز ندﺮﮔ ار ﻪﯿﺴﻧ يادﺮﻓ و ﻪﺘﺧﻮﺳ ار ﻞﺒﻘﺘﺴﻣ و ﯽﺿﺎﻣ ﻪ ﺖﺳا
و تﺎـﻗوا ﺮـﯿﻣ ﻞﺑ و ﺖﻗﻮﻟا ﻦﺑا و ﺖﺳا ﻪﺘﺳر ﻦﯾﻮﻠﺗ و ﺖﻋﺎﺳ زا
ﺖﺳا هﺪﺷ لاﻮﺣا .
وا ﮐ ﺪﯿﻋ و ﯽﺳوﺮﻋ رد ﺶﻧﺎﺟ ﻪ ﮐ
ﺖﺳا ﺮﻤﺘﺴﻣ راﺬﮔ و ﯽﮔﺪﻧﻮﺷ ﻮﻧ و ندﺮ ﮐ
تزﺎﺟا ﺎﺠ ﯽﻣ
ﺪﻫد ﮐ ﺎـﺷﺎﺧ ﻪ ك ـﻣ رد لﻼ
ﺪﯾﺎﭙﺑ ﺶﻟد .
"
) ﻢﯾﺮﮑﻟاﺪﺒﻋ ،شوﺮﺳ .
ﺖﻓﺮﻌﻣ بﺎﺑرا ﻪﺼﻗ .
ص 253 (
٩
ﮕﻨﺟ نآ ﻪﻓﺮﻃ ﯽ
ﺎﮐ ،نآ دﺎﺷ ﺖﺳﺎﻫ ﺢﻠﺻ ﻞﺻا ﻪﮐ ﯾ
ﻦ ﺖﺳاﺪﺧ ﺮﻬﺑ وا ﮓﻨﺟ
ﺐﻟﺎﻏ و ﺖﺳا ﭼ ﯿﺮ ود ﺮﻫ رد نﺎﻬﺟ
ا حﺮﺷ ﯾ ﻦ ﻟﺎﻏ نﺎﻫد رد ﺪﺠﻨﮕﻧ ﺐ )
،ﻢﺸﺷ ﺮﺘﻓد 1322
(
ﺎﯾ و : ترﻮﺻ ﻪﺑﺎﻣﺮﮔ ﺮﮔ ﺶﺒﻨﺟ ﮐ ﺪﻨ ا نﺎﻣز رد
ﺮﺑ تزﻮﺠﻋ ﺪﺻ ز ﮐ
ﺪﻨ
ﺧ زا ﺮﺒﺧ ﺎﺑ ؟ﺪﺷﺎﺑ ﻪﭼ نﺎﺟ ﯿﺮ
و ﺮﺷ ﺮﮔ ،و نﺎﺴﺣا زا دﺎﺷ
ﯾ نﺎ رﺮﺿ زا
ﻫﺎﻣ و ﺮﺳ نﻮﭼ
ﯿ ﺖ ﺖﺳا ﺮﺒﺨﻣ نﺎﺟ ﺮﻫ
ﮐ ﺑ ﺮﺗ هﺎﮔآ وا ﻪ ﺖﺳا ﺮﺗ نﺎﺟ ﺎ
) ،ﻢﺸﺷ ﺮﺘﻓد 1365
(
ﺸﯾﺪﻧا ﻪ ﺎﻫ ي يﻮﻟﻮﻣ ﺮﮔا ﻪﺑ يدﺎﺷ يﺎﻫ لﺬﺘﺒﻣ و شﻮﺧ ﻧارﺬﮔ ﯽ ﺎﻫ و تﺬﻟ ﯽﯾﻮﺟ يﺎـﻫ ﭘاﯿ ﮑ ﯽﺘـﺴﯾرﻮ ﯽـﻣ
ﺪـﻣﺎﺠﻧا ﻦـﯾا ﻪـﻧﻮﮔ هﺎـﮕﻧ ﻖـﯿﻗد و
ﺷﻮﻣ ﮑ ﻪﻧﺎﻓﺎ ﻪﻧﺎﻓرﺎﻋ ﻪﺑ ﯽﻋﻮﻧ ﯽﻧﺎﻣدﺎﺷ ﯽﻘﻄﻨﻣ و ﻪﻧاﺪﻨﻣدﺮﺧ ﯽﻬﺘﻨﻣ
ﯽﻣ دﻮﺷ :
ﻟﯿ ﮏ اﯾ ﻦ ﻣﺮﮔ ﯽ ﺎﺸﮔ ﯾ ﺪ د ﯾ هﺪ ﺒﺑ ﺎﺗ ار ﯿ
ﺪﻨ ﻋ ﯿ ﻦ ﻨﺸﺑ ﺮﻫ ﯿ هﺪ ار
ﻣﺮﮔ ﯽ ﺗﺮﺠﺿ ار شا ﯽ
ﺘﻟﺎﺣ و ﯽ ا
دﺎﺸﮔ ار لد ﺶﺒﺗ نآ ز ي
ﺘﺤﺴﻓ ﯽ
ﮐ نﻮﭼ رﻮ ﻮﮔ حﺮﻓ زا مﺪﻗ رﻮﻧ زا مﺮﮔ ﺪﺷ ﯾ
ﺪ ﮐ ﻪ : ﺑ ﻦﻣ ﯿ ﺎﻨ مﺪﺷ ) ،مرﺎﻬﭼ ﺮﺘﻓد 1265
(
ﺎﯾ و : رﺎﻌﺷا وا ﺪﻌﺑ زا رﺬﮔ نوﺮﻗ يدﺎﻤﺘﻣ ، زﻮﻨﻫ رد ﻢﻧﺮﺗ ﯽﯾﺎﯿﻘﯿﺳﻮﻣ دﻮﺧ
، نﺎﺴﻧا ار ﺪﺟو ﯽﻣ دروآ و ﻪﺑ ﺺﻗر و ﻪﻠﻬﻠﻫ او ﯽـﻣ دراد . ﻦـﯾا رﻮـﺷ و
قﻮﺷ ﻪﻧﺎﻓرﺎﻋ و ﻦﯾا ﺪﺟو و لﺎﺣ ﯽﻧﺎﺣور ﺖﺴﯿﭼ ﮐ ﻪ زا ﺲﭘ لﺎﺳ ﺎﻫ ، ﺎﺑ راﺬﮔ لزﺎﻨﻣ زا يﺎﻫ ﯾرﺎﺗ ﮏ ﻣ و نﺎﻣز ﮑ وﺮﻣا ﻪﺑ ار دﻮﺧ نﺎ و هﺪﻧﺎـﺳر ز
ﻢﻧﺮﺘﻣ نﺎﮔژاو نآ زﻮﻨﻫ رد ،
قﺎﯿﺘﺷا قﻮﺸﻌﻣ ﻪﻠﻬﻠﻫ ﺮﺳ ﯽﻣ ﺪﻫد :
ﻢﺘﺧ ﺋﺎﻫ ﯽ ﮐ ﺒﻧﺎ ﯿﺎ ﺪﻨﺘﺷاﺬﮕﺑ د ﻪﺑ نآ
ﯾ ﻦ ﺪﻤﺣا ِ ي ﺪﻨﺘﺷادﺮﺑ
ﻞﻔﻗ ﺎﻫ ي هدﺎﺸﮔﺎﻧ هﺪﻧﺎﻣ دﻮﺑ
ِ مد زا
"
ﺎﻨﺤَﺘَﻓ ﺎﻧِإ
"
دﻮﺸﮔ ﺮﺑ
ﻔﺷ وا ﯿ ﻊ ا ،ﺖﺳا ﯾ ﻦ ا نﺎﻬﺟ نآ و نﺎﻬﺟ ﯾ
ﻦ د رد نﺎﻬﺟ ﯾ
ﻦ نﺎﻨﺟ رد ﺎﺠﻧآ ،و )
،ﻢﺸﺷ ﺮﺘﻓد 1378
(
يدﺎﺷ و طﺎﺸﻧ لﻮﺼﺤﻣ ﻂﺴﺑ و ﻢﻏ و هوﺪﻧا ﮥﺠﯿﺘﻧ ﺾﺒﻗ ﺖﺳا . ﺎﻧﻻﻮﻣ رد رﺎﺛآ ﺶﯾﻮﺧ ﯽﻌﺳ هدﺮﮐ ﺖﺳا ﻪـﮐ ﻖـﻠﺧ ار ﻪـﺑ طﺎـﺸﻧ و روﺮـﺳ
هﺪﻧاﻮﺧاﺮﻓ و
زا ﻢﻏ و هوﺪﻧا ﯽﺑ ﻞﺻﺎﺣ رﺬﺣﺮﺑ دراد . ﻪﺑ ﺮﯿﺒﻌﺗ هﺪﻧز دﺎﯾ ﺮﺘﮐد ﯽﻠﻋ ﻦﯿﺴﺣ رﻮﭘ ﯽﻓﺎﭼ
» نﺎﻓﺮﻋ ،ﺎـﻧﻻﻮﻣ نﺎـﻓﺮﻋ ﺮﮑـﺳ و روﺮـﺳ و
ﻂﺴﺑ ﺖﺳا . زا ﻦﯾا ور ﺎﻧﻻﻮﻣ ار ﺪﯾﺎﺑ گرﺰﺑ ﻦﯾﺮﺗ ةﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ﺐﺘﮑﻣ ﻂﺴﺑ دﺮﻤﺷ .«
) ﻦﯿﺴﺣ رﻮﭘ
،ﯽﻓﺎﭼ 1386
، ص 15 (
ﺎﻣدﺎﺷ و يدﺎﺷ ،ﻻﺎﺑ ﺶﺨﺑ رد هﺪﺷ حﺮﻄﻣ رﺎﻌﺷا رد ﺎﻧﻻﻮﻣ ﻮﺠﺘﺴﺟ يﻮﻨﻌﻣ و يدﺎﻣ رﺎﯾ لﺎﺻو ﺪﻌﺑ ود رد ار ﯽﻧ
ﯽـﻣ ﺪـﻨﮐ . ،رﺎﻌـﺷا ﻦـﯾا رد
ﻢﻬﻣ زا ار بر ﻪﺑ ﯽﮑﯾدﺰﻧ و رﺎﮔدروﺮﭘ ﺶﯾﺎﺘﺳ و ﺖﺳود تﺮﻀﺣ ﺎﺑ زار وﺰﻣز ﺎﻧﻻﻮﻣ ﻮﺠﺘـﺴﺟ دﻮـﺧ رد ﯽﻧﺎﻣدﺎـﺷ و يدﺎـﺷ تﺎـﻈﺤﻟ ﻦﯾﺮـﺗ
ﯽﻣ ﺪﻨﮐ .
لوﺪﺟ : ﻪﺳ رد يدﺎﺷ و ﯽﺷﻮﺧ تﻻﺎﺣ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ رﺎﻌﺷا يﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ ﺢﻄﺳ يرﺎﻣآ ﯽﺳرﺮﺑ يﻮﻨﺜﻣ ﺮﺧآ ﺮﺘﻓد
:
ﻒﯾدر ﺮﺘﻓد يدﺎﺷ و ﯽﺷﻮﺧ تﻻﺎﺣ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ رﺎﻌﺷا يﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ داﺪﻌﺗ
1 ﻢﺸﺷ ﺮﺘﻓد
38
2 ﻢﺠﻨﭘ ﺮﺘﻓد
41
3 ﻢﺸﺷ ﺮﺘﻓد
25
١٠
3 - 2 - 5 - ﺪﻧوﺎﺸﯾﻮﺧ ﺎﻧ نﻮﻤﻀﻣ يﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ ي
ﺎﻫ يﻮﻟﻮﻣ هﺎﮔﺪﯾد زا ﻢﻏ و :
ﺮﺧآ ﺮﺘﻓد ﻪﺳ رد ﺎﻧﻻﻮﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﻄﻘﻧ و هﺎﮔﺪﯾد ﯽﺳرﺮﺑ رد ﯽﻣ
،ﻪﮐ دﺮﮐ ﺖﺷادﺮﺑ ناﻮﺗ رد
ـﻣ عﻮﻤﺠﻣ ﯽ
و دﻮـﻤﺤﻣ عﻮـﻧ ود ﻪـﺑ ار هوﺪـﻧا ناﻮـﺗ
ﺴﻘﺗ دﻮﻤﺤﻣﺎﻧ ﯿ
دﺮﮐ ﻢ .ﺑ ﯿ ﻧد هوﺪﻧا و ،دﻮﻤﺤﻣ ار تﺮﺧآ هوﺪﻧا ﺎﻓﺮﻋ ﺮﺘﺸ ﯿ
ﻣ هدﻮﺘﺳﺎﻧ ار ﺎ ﯽ
ﺪﻨﻧاد . دﺎـﺷ ي اﺮـﺑ ،ترﻮـﺻ ﻢـﻏ و ي
ﻪـﮐ ﺖـﺳا نآ
ﻣدآ ﯽ ﻮﺳ ﻪﺑ ار ي دﺎﺷ ي ﻮﻨﻌﻣ ﻢﻏ و ي
دﻮﺷ ﺮﺒﻫار .
ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﺧﺎﺳ حﺮﻄﻣ ﺎﻧﻻﻮﻣ ،
ﻻﻮﻣ زار ﻞﻫا ﻪﺟاﻮﺧ دﻮﺟو زا ﯽﻤﯿﻧ و ﺖـﺳا ﯽﯾﺎﻧﻻﻮﻣ ،ﺎﻧ
ﯽﻣﺎﯿﺧ ﺮﮕﯾد ﯽﻤﯿﻧ ....
ﺸﯾﺪﻧا ﺮﺘﻬﺑ ﺮﯿﺒﻌﺗ ﻪﺑ ﺎﯾ ﻪ
ﺎﻫ ﺸﯾﺪﻧا زا ﯽﻘﯿﻔﻠﺗ ﺎﻧﻻﻮﻣ ي ﻪ
ﺎﻫ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ ي و ﯽﯾﺎﻧﻻﻮﻣ
ﺸﯾﺪﻧا ﻪ ﺎـﻫ ﺖـﺳا ﯽﻣﺎـﯿﺧ ﯽﻔـﺴﻠﻓ ي .
) ﻤﺳﺎﻗ ﯽ ، 1384 ، 65 (
ار دﺎﻀﺗ ﻦﯾا ﯽﻣ
ﮕﻧﻮﮔود ﺎﯾ ﺎﻫدﺎﻀﺗ ﺮﮕﯾد ﺮﺑ ناﻮﺗ ﯽ
ﺎﻫ ود و ﯽﮕﻧﺎﮔ يﺎﻫ دوﺰﻓا ﺎﻧﻻﻮﻣ ﺮﻌﺷ .
ﺎﻧﻻﻮﻣ ﺮﻌﺷ رد ﻢﻏ
ﻞﻗاﺪـﺣ ودرد هزﻮـﺣ ﻒـﻠﺘﺨﻣ
ﺑﻪ ﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﻓر رﺎ .
ﻢﻏ ﻪﻧﻮﮔ مﺎﯿﺧ ،ﺎﻧﻻﻮﻣ ﯽﻔﺴﻠﻓ يﺎﻫ ﺪﻧا
، تﺪﺷ و تﺪﺣ ﮐ
هﺪﯾد ﺎﻧﻻﻮﻣ ﺮﻌﺷ رد مﺎﯿﺧ مﻼ ﯽﻤﻧ
دﻮﺷ ﮐ ﯽﺑ ﻪ نﺎﻤﮔ ﻔﺗ ﮑ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ تاﺮ يو
ﻦـﯾا رد
ﻪﺸﯾﺪﻧا ﻞﯾﺪﻌﺗ و نزاﻮﺗ ﯽﺑ
ﺮﯿﺛﺄﺗ هدﻮﺒﻧ ﺖﺳا .
ﻢﻏ يﺎﻫ ﯽﻔﺴﻠﻓ ﺎﻧﻻﻮﻣ ، ﺖﺳا ﯽﻣدآ يﺎﻨﻓ و ﯽﺘﺴﯿﻧ ﻢﻏ .
وا ﺖـﺴﺳ ﺖﺨـﺳ ار ﺎـﻫوزرآ هدﻮﻟﺎﺷ و ﯽﺘﺴﻫ دﺎﯿﻨﺑ و سﺎﺳا نﻮﭼ ﺖﺳا ﻦﯿﮕﻤﻏ
ﯽﻣ ﺪﻨﯿﺑ . ار نﺎﺴﻧا نﻮﭼ ﺖﺳا ﻦﯿﮕﻤﻏ وا زا
رد ك ﺰﺟﺎﻋ ﯽﺘﺴﻫ راﺮﺳا ﯽﻣ
ﺪﺑﺎﯾ . هدﻮـﻟآ سﺄـﯾ و هﺎﯿـﺳ ﻢـﻏ ﻦـﯾا ياود ،
يﺰـﯿﭼ ﺰـﺟ باﺮـﺷ
دﻮﺑ ﺪﻧاﻮﺘﻧ ﯽﻧاﻮﻏرا :
ﭼ ﯿﺰ ﮐ ﯽ زا بآ ﺶﺘﺴﻫ رد ﺸﺗآ وﺮﻧآز لﻮﺑ ﺪﺴﺟ ﯽ
ار ﯽﻣ ﮐ ﺪﺸ
ﮔ ا ،بآ ﺪﺷ ﺲﺠﻧ ﺮ ﯾ
ﻦ ﺪﻧﺎﻤﺑ ﺶﻌﺒﻃ ﮐ
ﺪﻧﺎﺸﻧ دﻮﺧ ﻊﺒﻃ ﻪﺑ ار ﻢﻏ ﺶﺗﺎ
اﺬﻏ ﺲﭘ ي نﺎﻘﺷﺎﻋ ﺪﻣآ عﺎﻤﺳ ﮐ
ﺧ ﺪﺷﺎﺑ وا رد ﻪ ﯿ
لﺎ عﺎﻤﺘﺟا ) ،مرﺎﻬﭼ ﺮﺘﻓد 1271
(
ﺎﯾ و : ﻪﺑ و ﺮﻫ ترﻮﺻ ﮐ ﻪ ﺋآ ﯽ ﺑ ﯿ ﺘﺴ ﯽ ﮐ ا ﻢﻨﻣ ﻪ ﯾ
،ﻦ ﻧ ﻮﺗ نآ ﷲاو ﯿ
ﺘﺴ ﯽ
ﯾ ﮏ نﺎﻣز ﺎﻬﻨﺗ ﻧﺎﻤﺑ ﯽ ﻖﻠﺧ ز ﻮﺗ ﺪﻧا و ﻢﻏ رد
ﯾ ﻪﺸ ﻧﺎﻣ ﯽ ﻖﻠﺣ ﻪﺑ ﺎﺗ
اﯾ ﻦ ﻮﺗ ﮐ ﯽ ﺷﺎﺑ ﯽ
؟ ﮐ ﺪﺣوا نآ ﻮﺗ ﻪ ي
ﮐ ز و شﻮﺧ ﻪ ﯾ
ﺎﺒ دﻮﺧ ﺖﺴﻣ ﺮﺳ و ي
) ،مرﺎﻬﭼ ﺮﺘﻓد 1158
(
3 - 2 - 6 - ﺎﻧﻻﻮﻣ هﺎﮔﺪﯾد زا ﻢﻏ ندودز و ﻊﻓر :
هوﺪﻧا و ﻢﻏ ﺎﻧﻻﻮﻣ هﺎﮔﺪﯾد زا ﯽﻣ
ﻢﻏ ﺮﺑ ﺮﺒﺻ ﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﺎﻫ
ﻒﯿﻔﺨﺗ رﺎﮔدروﺮﭘ ﺖﻧﺎﻌﺘﺳا ﻪﺑ ﺪﯿﻣا ﺪﺑﺎﯾ لﺰﻨﺗ و
. ﺎﻧﻻﻮﻣ رد ﯽﭘ نﺪﯿﻣد نﻮـﺧ طﺎـﺸﻧ
و يراوﺪﯿﻣا رد
گر تﺎﯿﺣ نﺎﺴﻧا ﺖﺳﺎﻫ . زا ﻦﯾا ور ﮥﯿﺻﻮﺗ يو ﺮﺑ ﻖﻠﺧ نآ ﺖﺳا ﻪﮐ ﺰﮔﺮﻫ هزﺎﺟا ﺪﻨﻫﺪﻧ ﻪﮐ ﻢـﻏ و هوﺪـﻧا رد طﺎـﺴﺑ نآ ﺎـﻫ
رﻮﻀﺣ ﺪﺑﺎﯾ . ﺎﻧﻻﻮﻣ ﺎﺑ مﺎﻤﺗ ﺖﺋﺮﺟ ﮓﻧﺎﺑ ﺮﺑ ﯽﻣ دروآ ﻪﮐ ﻢﻏ ار يارﺎﯾ نآ ﺖﺴﯿﻧ ﻪﮐ ﯽـّﺘﺣ مﺎـﻧ ﺎـﻣ ار ﺮـﺑ نﺎـﺑز ﺪـﻧار . ﺪﯾﺎـﺷ ﯽـﮑﯾ زا ﻞـﯾﻻد
ﻦﺘﺧادﺮﭘ ﺎﻧﻻﻮﻣ ﻪﺑ ﺺﻗر و عﺎﻤﺳ ﻪﻧﺎﯿﻓﻮﺻ ، ﻪﺑ ﺮﻃﺎﺧ ﺶﯾﺎﺸﮔ و ﯽﯾﺎﻫر و طﺎﺴﺒﻧا ﺮﻃﺎﺧ و ﺰﯾﺮﮔ زا ﺾﺒﻗ لد و مﻮﺠﻫ ﺮﮔﺎـﻤﻐﯾ ﺮﮑـﺸﻟ ﻢـﻏ
و هوﺪﻧا هدﻮﺑ ﺖﺳا . ﺎﻧﻻﻮﻣ دﺎﻘﺘﻋا دراد ﻪﮐ ﺪﯾﺎﺑ ﺮﺳ ﻪﺼﻏ و هوﺪﻧا ار ﺪﯿﺑﻮﮐ و رﺎﺒﻏ ﻢـﻏ ار زا ﮥـﻧﺎﺧ لد ﺪـﯿﺑور . كﺎـﻧدرد ﺮـﺗ نآ ﺖـﺳا ﻪـﮐ
١١
ﺑ يرﺎﯿﺴ زا ﻢﻏ ﺎﻫ رد دﻮﺟو نﺎﺴﻧا ، ﺖﯾﺎﮑﺣ زا ﺖﻤﻫ ﺖﺴﭘ و نود داﺮﻓا دراد و رد هﺎﮕﻧ ﺎﻧﻻﻮﻣ داﺮﻓا نود ﺖﻤﻫ و ﯽـﺑ هدارا زا كرد راﺮـﺳا و
ﺖﻓﺮﻌﻣ ﯽﻬﻟا ﯽﺑ ﺐﯿﺼﻧ و موﺮﺤﻣ ﯽﻣ ﺪﻧدﺮﮔ و زا ﻦﯿﻤﻫ رﺬﮕﻫر ﺖﺳا ﻪﮐ ﺎﻧﻻﻮﻣ ﺎﺑ مﺎﻤﺗ ﺪﯿﮐﺄﺗ و ماﺮﺑا ﺮﺑ ﻖﻠﺧ ﯽـﻣ ﺪـﯾﻮﮔ ﻪـﮐ ادﺎـﺒﻣ دﺮـﮔ و
رﺎﺒﻏ هوﺪﻧا و ﻢﻏ ﺮﺑ لد يﺎﻫ ﺎﻤﺷ ﺪﻨﯿﺸﻧ
؛ اﺮﯾز ﻪﮐ اﺮﯾز ﻪﮐ ﻢﻏ و هوﺪﻧا ﺎﺑ ندرﻮﺧ ﻪﺘﺳﺎﮐ هﺪﺸﻧ و غاﺮﻓ لد رد ﯽﺑ ﯽﻤﻏ ﺖـﺳا و لد ﯽـﺑ ﻢـﻏ
ﯽﻣ ﺪﻧاﻮﺗ مﺮﺤﻣ راﺮﺳا ﯽﻬﻟا دﻮﺷ .
زﯾ ﻦ ﻮﮔو ﺖﻔﮔ و فﺮﺣ و تﻮﺻ ِ مﺎﻤﻏ ي
ا هدﺮﭘ
ي
، ﮐ ﺳ ﺰ ﯿ ﺐ ﺎﻧﯾ ﺪ ﻏ ﯿﺮ ﻮﺑ
رﺎﺑ ي
، نوﺰﻓا ﮐ ا ﻮﺗ ﺶ ﯾ ﻦ شﻮﻫ ﻪﺑ ار ﻮﺑ ﻮﺳ ﺎﺗ
ي شﻮﮔ ﻪﺘﻓﺮﮕﺑ دﺮﺑ ﺖﻠﺻا )
،ﻢﺸﺷ ﺮﺘﻓد 1563
(
ﺎﯾ و : ﻮﭽﻤﻫ ﺑ ﯿ رﺎﻤ ﻗد ﯽ وا ﻣ ﯽ ﺖﺧاﺪﮔ ﺒﻃ ار وا ﺖﻠﻋ ﯿﺒ
ﯽ ﮐ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻢ
ﻣ ﻞﻘﻋ ﯿ ﺘﻔﮕ ﯽ ﮐ وراد ﺖﺳا لد زا ﺶﺠﻧر ﻪ ي
ﺖﺳا ﻞﻃﺎﺑ لد ِ ﻢﻏ رد ﻦﺗ )
،ﻢﺸﺷ ﺮﺘﻓد 1415
(
ﺎﯾ و :
ﻣﻼﻏ نآ ﮏ ﻮﺧ ِ لﺎﺣ زا دﺰﻧ مد ﯾ
ﺶ ﻪﭼ ﺮﮔ ﯽﻣ ﺳ رد وا زا ﺪﻣآ ﯿ
ﻪﻨ ر ﯾ ﺶ
ﺎﻬﺑاﻮﺧ ﺑﯿ راﺰ ﺪﺷ زا ﻢﺸﭼ ا ،ﺖﻤﻏ رد ﻦﻣ ي
ﺷر ﮏ و وﺮﺳ ﯾ ﻦﻤﺳﺎ ) ﻢﺸﺷ ﺮﺘﻓد ،
1578 (
ﺎﯾ و : ﻧ ﺮﮔ ﯿ ﻢ ﻻ ﯾ ﻖ ، ﻪﭼ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﮔ ﻣد ﯽ ﺋاﺰﺳﺎﻧ ﯽ ﺳﺮﭙﺑ ار ﯽ ﻤﻏ رد ﯽ ؟
؟دﻮﺑ قﺎﻘﺤﺘﺳا ﻪﭼ دﻮﺧ ار مﺪﻋ ﺮﻣ ﮐ
ﻨﭼ ﺖﻔﻄﻟ وا ﺮﺑ ﻪ ﯿ
ﻦ دﻮﺸﮔ ﺎﻫرد )
ﺘﻓد ،ﻢﺸﺷ ﺮ 1406 (
ﺎﯾ و : ﺘﺳود ﯽ ﺷ ِ ﻞﻫﺎﺟ ﯿﺮ ﯾ ﻦ ﻦﺨﺳ ﮐ
ﻮﻨﺷ ﻢ ﮐ ﻢﺳ نﻮﭼ ﺖﺴﻫ نﺎ ﮐ
ﻦﻬ
ﻮﮔ ﻦﺷور ِ ﻢﺸﭼ ،ردﺎﻣ نﺎﺟ ﯾ
تﺪ وﺰﻔﻧ وا زا تﺮﺴﺣ و ﻢﻏ ﺰﺟ
ﯾ تﺪ
ﻮﮔ ار رﺪﭘ ﺮﻣ ﯾ
ﺪ رﺎﻬﭼ ردﺎﻣ نآ ﮐ
ﻣ ز ﻪ ﮑ راﺰﻧ ﺪﺷ ﺲﺑ ما ﻪﭽﺑ ﺐﺘ )
،مرﺎﻬﭼ ﺮﺘﻓد 1376
(
4 - 3 - 2 - ﺳ ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﻧﻻﻮﻣ يﻮﻨﺜﻣ ﺮﺧآ ﺮﺘﻓد ﻪﺳ رد ﻢﺸﺧ نﻮﻤﻀﻣ يﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ ﺢﻄ
:
ﮏﯿﺳﻼﮐ ياﺮﻌﺷ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺎﻧﻻﻮﻣ ﯽﺳرﺎﻓ
ﺲﺣ ﺎﺑ ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا يﻮﮔ ژاو زا هدﺎﻔﺘـﺳا رﺎـﻨﮐ رد لﺎﯿﺧ رﻮﺻ ندروآ و يﺰﯿﻣآ
ه ﺎـﻫ ناور ي -
ﻌﺷا و رﺎﻌﺷا ﻪﺑ ﯽﺳﺎﻨﺷ هﻮﻠﺟ ﺮﺗﺎﺒﯾز ار ﺎﻬﻧآ و هﺪﯿﺸﺨﺑ ﺖﯿﻨﯿﻋ ﯽﻋﻮﻧ دﻮﺧ رﺎ
ﺖﺳا هدﻮﻤﻧ ﺮﮔ .
زا نﺎﯿﻣ ﻪﻤﻫ ناﺮﻋﺎﺷ ﯽﻣﺎـﻧ ﻦـﯾا ﺪـﻨﭼ ،نﺮـﻗ
ﺪﯾﺎﺷ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ﺖﺣاﺮﺻ ناﻮﺘﺑ زا ﺎﻧﻻﻮﻣ مﺎﻧ دﺮﺑ ﻪﮐ دﻮﺧ ار هراﻮﻤﻫ زا ﻦﯾا هﺮﯾاد ﮓﻨﺗ تاﺮﮑﻔﺗ ﻪﻧﺎﯾاﺮﮔﺮﺒﺟ ﻪﺑ
رود ﻪﺘﺷاد ﺖﺳا
ﮐ شﺮﺳ و ﺖﺸﭘ ﺮﺑ ﺪﯿﻟﺎﻣ ﯽﻤﻫ ﻒ
ﯽﻣ شردﺎﻣ نﻮﭽﻤﻫ دﺮﮐ شزاﻮﻧ
ﻢﯿﻧ هرذ ﯽﮔﺮﯿﺗ و ﻢﺸﺧ ﯽﻧ
ِبآ و ﻢﺣر و ﺮﻬﻣ ﺮﯿﻏ ﻢﺸﭼ
ﯽﻧ
ﺖﻔﮔ : ﯽﻤﺣر ﺖﻨﻣ ﺮﺑ مﺮﯿﮔ دﻮﺒﻧ
ﻮﺗ ِ ﻊﺒﻃ
دﻮﻤﻧ ﻢﺘﺳا اﺮﭼ دﻮﺧ ﺮﺑ ؟
) ص ،ﻢﺸﺷ ﺮﺘﻓد 1465
(
ﺎﯾ و : ﻢﺸﺧ ﯽﻣ
،درآ ﺎﺿر ار ﯽﻣ دﺮﺑ
ﻞﺨﺑ ﯽﻣ ار ﺎﺨﺳ ،درآ ﯽﻣ
دﺮﺑ
ﻪﮐ دﺮﺑ ﺪﻘﺣ ﻤﻫ درآ ﺎﻔﺻ و ﯽ
ﻤﻫ درﺎﮐ ﺎﻄﻋ و ﺰﺠﻋ دورﺪﺑِ
ﯽ ) ص ،ﻢﺸﺷ ﺮﺘﻓد 1329
(
ﺎﯾ و : ﻘﻓ نﻮﭼ ﯿ ﺶﻬ د ﯾ ﺪ ﻧﻮﺧ و ﺦﻠﺗ ﺮﻬﻗ و ﻢﺸﺧ زا ﺮﭘ ﯽ
ﺮﻫز ِ مﺎﺟ نﻮﭽﻤﻫ ﻪﺘﺸﮔ
ﻗﺎﺳ ﺮﺑ دز ﮓﻧﺎﺑ ﯽ
،شا ﮐﺎ ي رﺎﮐ مﺮﮔ
ﺘﺴﺸﻧ ﻪﭼ ﯽ ﺧ ﯿ
؟هﺮ ﻫ ﯿ ﻦ رآ ﺶﻌﺒﻃ رد )
ص ،ﻢﺸﺷ ﺮﺘﻓد 1469
(
زا ﻦﯾا ﺎﮕﻧ ه يﻮﻟﻮﻣ يﺮﻋﺎﺷ ﺮﺼﺤﻨﻣ ﻪﺑ دﺮﻓ ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﯽﻣ ﺪﺳر . ﯽﺘﺣ ﯽﻧﺎﻣز ﻪﮐ وا رد هزﻮـﺣ ﯽـﺗاﺮﮑﻔﺗ ﻪـﻧﺎﻓرﺎﻋ ﻪـﺑ يﺮـﺒﺟ يرﺎـﯿﺘﺧا ﻦـﺗ
رد
ﯽﻣ ﺪﻫد ﻪﻧ ﺎﻬﻨﺗ ﮏﯾ ﺖﺳد نﺎﺸﻓا زا ﺪﺟو و لﺎﺣ وا ﻪﺘﺳﺎﮐ ﯽﻤﻧ دﻮﺷ ﻪﮐ قﺎﺘﺸﻣ ﺮـﺗ زا ﺶﯿـﭘ و رد لﺎـﻤﮐ بدا ﺮـﺳ ﻪﺘـﺷر رﺎـﯿﺘﺧا ار ﻪـﺑ
١٢
ﺖﺳود او ﯽﻣ دراﺬﮔ و رد دوﺮﺳ ه ﺎﻫ ي ﺪﻨﻤﺟرا ﺧ دﻮ ﺎﺑ سﺎﮑﻌﻧا حور قﺎﺘﺸﻣ و ﻂﺴﺒﻨﻣ ﺶﯾﻮﺧ ﯽﻣ دزادﺮﭘ . ﺎﻨﺑ ﻦﯾاﺮﺑ هﺪﯿﻘﻋ ﯽﻟﺎـﻌﺘﻣ ، فرﺎـﻋ
رد ﯽﺒﺗاﺮﻣ زا كﻮﻠﺳ ناﺪﺑ هﺎﮕﯾﺎﺟ ﯽﻣ ﺪﺳر ﻪﮐ رﺎﯿﺘﺧا �
