ﻪﻄﺑار ﯽﺳرﺮﺑ ي
نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ رد دﺮﺧ ﺖﻠﯿﻀﻓ ﺪﺷر و ناور ﺖﻣﻼﺳ رﺎﮑﺷزرو
ﯽﯾازﺮﯿﻣ ﻢﯾﺮﻣ
1
1 . سﺎﻨﺷرﺎﮐ ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﯽﺳﺎﻨﺸﻧاور ﺪﺷرا
1 . ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﯽﺳﺎﻨﺸﻧاور ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ،لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ
، ﺮﯿﻫ ﯽﻔﺠﻧ ﺪﯿﻬﺷ ﻪﺳرﺪﻣ لوا ﻪﯾﺎﭘ رﺎﮔزﻮﻣآ ،ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد .
09142870977
هﺪﯿﮑﭼ
ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﻌﻣﺎﺟ هﺪﻨﯾآ يﺎﻫ
. ﯿﻧاوﺮﺘﻣﻼﺴﻬﺒﻬﺟﻮﺘﺗروﺮﺿ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ و ﯽﻧاﻮﺟﻮﻧ سﺎﺴﺣ هرود ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻨ
ﻦﺘﻓﺮﮔ
ﻨﺳ ﻦﯾا رد ﻢﻬﻣ تﺎﻤﯿﻤﺼﺗ رﺎﮑﺷآﻮﯿﻬﯾﺪﺑﺮﻣﺎﮑﯿ
ﺖﺳا . ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﺒﻧﺂﻬﻄﺑارﻮﯿﻧاوﺮﺘﻣﻼﺴﺘﯿﻌﺿوﺎﺗﺪﺷﻮﮑﯿﻣ
رد دﺮﺧ ﺖﻠﯿﻀﻓ ﺪﺷر
نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ رﺎﮑﺷزرو
ﺪﻫد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ار .
شور : ﺶﻫوﮋﭘ شور ﺖﺳا ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ عﻮﻧ زا ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ﺮﺿﺎﺣ
. نازﻮﻣآ ﺶﻧاد ﯽﻣﺎﻤﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻌﻄﻘﻣ
رد ﻪﯾﺪﺷر ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﻄﺳﻮﺘﻤ
لﺎﺣ رد ﻞﯿﺼﺤﺗ ﺰﯿﯾﺎﭘ
لﺎﺳ 1397 ﺖﺳا . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ 90
شور ﻪﺑ ﻪﮐ دﻮﺑ ﺮﻔﻧ ﺪﻨﻤﻓﺪﻬﯿﻓدﺎﺼﺗ
ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا .
ﻞﻣﺎﺷ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫراﺰﺑا
رآ يﺪﻨﻣدﺮﺧ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ و ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ د
ﺪﺷ ﻞﯿﻤﮑﺗ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ دﻮﺑ ﺖﻟ .
ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ شور ﺎﺑ ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺪﺷ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ نﻮﯿﺳﺮﮔر ﻞﯿﻠﺤﺗ و نﻮﺳﺮﯿﭘ .
ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ : ﻪﮐ ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻧاور ﺖﻣﻼﺳ
ﯽﻤﺴﺟ و ﯽ يﺪﻨﻣدﺮﺧ و
و ﺪﻧراد ﻢﻫ ﺎﺑ ﯽﺑﺎﻨﺘﺟا ﻞﺑﺎﻗ ﺮﯿﻏ و ﻖﯿﻤﻋ طﺎﺒﺗرا
دراد دﻮﺟو ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ هداد ﻦﯿﺑ يراد ﺎﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار .
يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ :
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﻣ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﯾا
ﺮﺗﻻﺎﺑ ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ ناﻮﺗ رﺎﮑﺷرو نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ رد
ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ
رد ﺮﮑﻓ يﺎﻫدﺮﺒﻫار و يﺪﻨﻣدﺮﺧ ﺎﻬﻧآ
ﯽﻣ ددﺮﮔ .
ﺎﻫ هژاو ﺪﯿﻠﮐ ناور ﺖﻣﻼﺳ:
، دﺮﺧ ﺖﻠﯿﻀﻓ ﺪﺷر
،
،رﺎﮑﺷزرو ،ناﻮﺟﻮﻧ ﯽﺳﺎﻨﺸﻧاور
ﻪﻣﺪﻘﻣ دراﺪﯿﺗﺎﯿﺤﺸﻘﻧراﺪﯾﺎﭙﻬﻌﺳﻮﺗرﺪﻬﮑﺘﺳﺎﻧﺎﺴﻧﺎﯿﺳﺎﺳﺎﯾﺎﻫزﺎﯿﻧزﺎﺘﻣﻼﺳ .
ﻧﺎﻨﯿﻤﻃاﻮﻧدﻮﺒﺑﻮﺨﯿﻧورﺪﺳﺎﺴﺣﻼﻣﺎﺸﻧاوﺮﺘﻣﻼﺴﻣﻮﻬﻔﻣ ﺎﮐزﺎ
ﺪﺷﺎﺒﯿﻤﻫﺮﯿﻏﻮﯿﻧﺎﺠﯿﻫﻮﯾﺮﮑﻔﻫﻮﻘﻟﺎﺒﯾﺎﻬﯿﯾﺎﻧاﻮﺘﯿﯾﺎﻓﻮﮑﺷدﻮﺧﻮﯿﻠﺴﻨﻨﯿﺒﯿﮕﺘﺴﺑاو،ﺖﺑﺎﻗﺮﺘﯿﻓﺮﻇ،دﻮﺨﻬﺑءﺎﮑﺗا،دﻮﺨﯾﺪﻣآر .
ﯽﻤﻨﮑﻤﻣﺮﯿﻐﻧاوﺮﺘﻣﻼﺳزﺎﻌﻣﺎﺠﻔﯾﺮﻌﺘﻬﺋارا،ﺎﻬﮕﻨﻫﺮﻔﻨﯿﺒﯾﺎﻬﺗوﺎﻔﺘﻨﺘﻓﺮﮔﺮﻈﻧردﺎﺒﻬﺘﺒﻟا ﺪﯾﺎﻤﻧ
.
ﺖﺳﺎﯿﻧاوﺮﺗﻻﻼﺘﺧادﻮﺒﻧزاﺮﺗاﺮﻔﯾﺰﯿﭽﻧاوﺮﺘﻣﻼﺴﻬﮐدراددﻮﺟوﺮﻈﻨﻗﺎﻔﺗاﺮﻣﺎﻨﯾاﺮﺳﺮﺑ،ﻦﯾادﻮﺟوﺎﺑ .
ﻔﺤﻬﮑﺘﺳﺎﻨﯾﺎﺘﺳﺎﻤﻠﺴﻤﻬﭽﻧآو
ﺖﺳﺎﺘﯿﻤﻫاﺰﺋﺎﺤﻤﺴﺠﺘﻣﻼﺳﺪﻨﻧﺎﻣﺰﯿﻨﻧاوﺮﺘﻣﻼﺴﻇ .
ﻼﮑﺸﻣﺎﺑ،ﯽﮔﺪﻧززﺎﺘﯾﺎﺿﺮﺳﺎﺴﺣﺎﻨﻤﺿﺪﻧاﻮﺘﯿﻣ،دراﺪﯿﻧاوﺮﺘﻣﻼﺴﻬﮑﯿﺼﺨﺷ
ﺪﯾﺎﻤﻧدرﻮﺧﺮﺒﯿﻘﻄﻨﻣرﻮﻄﻬﺑ،ت .
ﺪﻨﺑﺎﯿﻗﺎﺒﻄﻧاﺰﯿﻨﻄﯿﺤﻣﺎﺑ،ﺖﯾدﺮﻔﺒﺴﮑﻨﯿﻋردﺪﻧردﺎﻗ،ناوﺮﺘﻣﻼﺴﯾارادداﺮﻓا،ﺮﮕﯾﺪﺗرﺎﺒﻌﻬﺑ .
ﯽﻧاﻮﺟﻮﻧ )
19 - 10 لﺎﺳ ( ﻧﺎﻣز ﯽ دﺮﻓ ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ ﺳا ﺮﺛﺆﻣ و
ﺖ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ﺮﺜﮐا ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد. ﯽﺑﻮﺧ ﯽﻧاور ﺖﻣﻼﺳ زا
ﺪﻨﺘﺴﻫ رادرﻮﺧﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ،ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺎﯾ هدﺎﻔﺘﺳا ءﻮﺳ ،ﺮﻘﻓ ﻪﻠﻤﺟ زا ،دﺪﻌﺘﻣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و ﯽﺳﺎﺴﺣا ،ﯽﻤﺴﺟ تاﺮﯿﯿﻐﺗ
ار نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ﺖﺒﺴﻧ
ﺎﺳ ﺮﯾﺬﭘ ﺐﯿﺳآ ﯽﻧاور ﺖﻣﻼﺳ تﻼﮑﺸﻣ ﻪﺑ دز
. نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ زا ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ و ﯽﺘﺧﺎﻨﺸﻧاور هﺎﻓر ءﺎﻘﺗرا
ﺠﺗ زا ياﺮﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ،دراﺬﮕﺑ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ رد ﺎﻬﻧآ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﺮﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻪﮐ ﺮﻄﺧ ﻞﻣاﻮﻋ و بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ تﺎﯿﺑﺮ
ﺳ ﻣﻼ دراد ﺖﯿﻤﻫا ﺰﯿﻧ ﯽﻟﺎﺴﮔرﺰﺑ نارود رد ﺎﻬﻧآ ﯽﻧاور و ﯽﻤﺴﺟ ﯽﺘﻣﻼﺳ ياﺮﺑ ﻪﮑﻠﺑ ،دراد ﺖﯿﻤﻫا ﺎﻬﻧآ ﺖ .
ﻦﯿﺗﻼﻬﻤﻠﮑﻟدﺎﻌﻤﯿﻧاﻮﺟﻮﻨﻫژاو Adolescere
گرﺰﺑ يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﻣﺰﻫرودﻮﺘﺳﺎﻫﺪﺸﻬﺘﻓﺮﮕﻧﺪﺷ
ﻪﺒﻧﺪﯿﺳرﻮﻏﻮﻠﺒﻨﯿﺒﯿﻧﺎ
ﯽﻤﻔﯿﺻﻮﺗاﺮﯿﻟﺎﺴﮔرﺰﺑ ﺪﻨﮐ
. ﺖﺳﺎﻫﺪﺸﻔﯾﺮﻌﺘﯿﻋﺎﻤﺘﺟاﻮﯿﺘﺧﺎﻨﺸﻧاور،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﺖﺴﯾﺰﻇﺎﺤﻟزﺎﯿﻧاﻮﺟﻮﻧدﺎﻌﺑا .
ﻧ ﺖﺳا ﯽﻨﻫذ هﺎﻓر ياﺮﺑ ﻢﻬﻣ ﯽﻔﻃﺎﻋ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا تادﺎﻋ ﻆﻔﺣ و ﻪﻌﺳﻮﺗ ياﺮﺑ ﯽﺗﺎﯿﺣ هرود ﮏﯾ ﯽﻧاﻮﺟﻮ .
ﻪﮐ ﻞﻣﺎﺷ
ﻢﻟﺎﺳ باﻮﺧ يﺎﻫﻮﮕﻟا ذﺎﺨﺗا
، ﻢﻈﻨﻣ شزرو ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ يﺎﻫ ترﺎﻬﻣ شﺮﺘﺴﮔ،
ﺣ ، ﻮﯾدﺮﻓ ﻦﯿﺑ يﺎﻫ ترﺎﻬﻣ و ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻞ
تﺎﺳﺎﺴﺣا ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﯽﻣ
ﺪﺷﺎﺑ . ﻂﯿﺤﻣ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻢﻬﻣ ﺰﯿﻧ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد و ﻪﺳرﺪﻣ رد ،هداﻮﻧﺎﺧ رد ﯽﺘﯾﺎﻤﺣ يﺎﻫ .
ﯽﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ نﺎﻣز ﺮﻫ رد ار ناﻮﺟﻮﻧ ناور ﺖﻣﻼﺳ يدﺪﻌﺘﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺪﻨﮐ
. ﺮﻄﺧ ﻞﻣاﻮﻋ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻨﻬﮐ ي
ضﺮﻌﻣ رد ﺮﺘﺸﯿﺑ
ﻼﺘﺑا ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ هﻮﻘﻟﺎﺑ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ار
ﺎﻬﻧآ ناور ﺖﻣﻼﺳ ﺮﺑ دراد
. ﯽﻧاﻮﺟﻮﻧ نارود رد سﺮﺘﺳا ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ
ﻪﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﺶﯾاﺰﻓا و ﯽﺴﻨﺟ ﺖﯾﻮﻫ فﺎﺸﺘﮐا ،نﻻﺎﺴﻤﻫ ﺎﺑ ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ياﺮﺑ رﺎﺸﻓ ،ﺮﺘﺸﯿﺑ لﻼﻘﺘﺳا ﻪﺑ ﻞﯾﺎﻤﺗ زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ نآ زا هدﺎﻔﺘﺳا و يروﺎﻨﻓ ﺖﺳا
. ﯽﻣ ﯽﺘﯿﺴﻨﺟ يﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ و ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ذﻮﻔﻧ ناﻮﺟﻮﻧ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻌﻗاو ﻦﯿﺑ توﺎﻔﺗ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﻨﮐ ﺪﯾﺪﺸﺗ هﺪﻨﯾآ ياﺮﺑ ار ﺎﻫ نآ يﺎﻫ نﺎﻣرآ و تﺎﮐاردا و .
ﺖﯿﻔﯿﮐ ،نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻢﻬﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﯾﺎﺳ
ﺖﺳا نﺎﺸﻧﻻﺎﺴﻤﻫ ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ ﻂﺑاور و ﯽﮔﺪﻧز .
ﺖﻧﻮﺸﺧ )
يرﺪﻠﻗ و ﻦﺸﺧ ﻦﯾﺪﻟاو ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﻠﻤﺟ زا (
تﻼﮑﺸﻣ و
ياﺮﺑ يﺮﻄﺧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يدﺎﺼﺘﻗا و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ناور ﺖﻣﻼﺳ
. ﯽﻣ هدز ﻦﯿﻤﺨﺗ نﺎﻬﺟ ﺮﺳاﺮﺳ رد
ﻪﮐ دﻮﺷ 10
ﺎﺗ 20 نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ زا ﺪﺻرد تﻼﮑﺸﻣ
زﻮﻨﻫ داﺮﻓا ﻦﯾا لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ ،ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ ﻪﺑﺮﺠﺗ ار ﯽﻧاور ﺖﻣﻼﺳ
ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺎﻣرد ﺖﺤﺗ و ﺺﯿﺨﺸﺗ ﺖﺤﺗ .
ﺎﯾ ﯽﻫﺎﮔآ مﺪﻋ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻠﯾﻻد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻒﯿﻌﺿ ﯽﻧاور ﺖﻣﻼﺳ يﺎﻫ ﻪﻧﺎﺸﻧ
رﻮﻣ رد ﯽﻫﺎﮔآ ﻪﺘﻓﺮﮔ هﺪﯾدﺎﻧ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ﮏﻤﮐ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ رد ﮓﻨﻧ ﺎﯾ ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ نﺎﻨﮐرﺎﮐ نﺎﯿﻣ رد ناور ﺖﻣﻼﺳ د
دﻮﺷ دﻮﺸﯿﻣ ﯽﻘﻠﺗ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻬﻣﺎﻈﻧ زا ﯽﮑﭼﻮﮐ ﮥﻧﻮﻤﻧ شزرو شزﻮﻣآ يﺎﻬﻄﯿﺤﻣ. رد نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ﻪﮐ ﯽﻄﺑاور.
زرا و ﺎﻫروﺎﺑ ،ﺎﻬﺷﺮﮕﻧ بﺎﺴﺘﮐا رد ﯽﺳﺎﺳا ﺶﻘﻧ ،ﺪﻨﻨﮑﯿﻣ راﺮﻗﺮﺑ ﺮﯿﮔﺪﮑﯾ ﺎﺑ ﯽﺷزرو يﺎﻬﻄﯿﺤﻣ ﻦﯾدﺎﯿﻨﺑ يﺎﻬﺷ
ﯽﻫوﺮﮔ ﯽﺷزرو يﺎﻬﻬﺘﺷر و ﺪﻧراد راﺮﻗ نآ رد ﻪﮐ ﯽﺷزرو ﻂﯿﺤﻣ و ﻪﻌﻣﺎﺟ زا ار نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ كرد و دراد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻫﺪﯿﻣ راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ،ﺪﻨﻨﮑﯿﻣ ﺖﮐﺮﺷ نآ رد ﻪﮐ ار يداﺮﻔﻧا و ﺪﺷر و نﺪﺷ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻪﮑﯿﺗرﻮﺻرد.
نﺎﮑﻣا ،ﺪﺷﺎﺒﻧ بﻮﻠﻄﻣ هداﻮﻧﺎﺧ ﮥﯿﻟوا ﻂﯿﺤﻣ رد ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ يﺎﻬﺗرﺎﻬﻣ ﯽﺷزﻮﻣآ و ﯽﺷزرو ﻦﮐﺎﻣا و سراﺪﻣ رد ﺎﺗ دراد
ﺪﻧزادﺮﭙﺑ ﺎﻬﯿﺘﺳﺎﮐ ﻦﯾا ناﺮﺒﺟ ﻪﺑ ﯽﻤﯿﻣﺮﺗ يﺎﻬﺷزﻮﻣآ ﻖﯾﺮﻃ زا )
،ترﺎﺸﺑ 1384 .(
ﻦﺘﻟﺎﮐ ﻦﻟا يﺮﻣ ﻪﮐ ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ رد )1
2017 ( يور ﺮﺑ ﺗﻻﺎﻘﻣ زا يا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ
ﯽ سﺮﺘﺳا ﯽﻬﺟوﺪﻨﭼ ﺖﯿﻫﺎﻣ يور ﺮﺑ ﻪﮐ
،ﺖﺳا هﺪﺷ ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ هﺎﻓر و ناور ﺖﻣﻼﺳ ياﺮﺑ نآ يﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ و نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ هداد مﺎﺠﻧا
،ﺖﺳا ﯽﮔدﺮﺴﻓا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ
) ،ﻦﻤﺴﯾو و ﻦﻣﺮﻠﮐ 1989
( ﯽﺸﮐدﻮﺧ و )
،لزو و ﯽﻓرﻮﻣ 1980
( هدﺮﮐ اﺪﯿﭘ يﺮﻤﺘﺴﻣ ﺶﯾاﺰﻓا نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ نﺎﯿﻣ رد
ﺖﺳا . ﻮﺳ و داﻮﻣ فﺮﺼﻣ يﻻﺎﺑ خﺮﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﯽﻧﺎﺘﺳﺮﯿﺑد نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ نﺎﯿﻣ رد هدﺎﻔﺘﺳا
) و ﯽﻟﺎﻣ ،نﻮﺘﺳا نﺎﺟ
،ﻦﻤﭽﺑ 1987
،لزو ؛ 1987 ( زا يرﺎﯿﺴﺑ ﺪﻣآرﺎﮐﺎﻧ يﺎﻫ يﮋﺗاﺮﺘﺳا هﺪﻨﻨﮐ ﺲﮑﻌﻨﻣ ﺰﯿﻧ ﺮﯾﺬﭘ ﮏﺴﯾر يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺮﯾﺎﺳ و
نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ )
،دﺮﻠﺘﺑ ،ﺪﻟاﺮﮕﺘﻨﯾو ،ﺎﺑﻮﻫ 1980
( ﯽﺳﺎﺴﺣا يﺎﻫ ﯽﺘﺣارﺎﻧ و از سﺮﺘﺳا ﯽﮔﺪﻧز ﻂﯾاﺮﺷ ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ياﺮﺑ
ﺖﺳا .
ﯿﻘﺤﺗ ﻦﻣ دﻮﮔ و ﻢﯿﻠﺳ ،ﺮﮐرﺎﭘ ،درﻮﻓ ﻖ )2
2017 ( ﻦﯿﯾﺎﭘ ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻪﻄﺳﻮﺘﻣ هرود نازﻮﻣآ ﺶﻧاد يور
دراد طﺎﺒﺗرا ﻪﺳرﺪﻣ رد يرﺎﮔزﺎﺳﺎﻧ تﻼﮑﺸﻣ ﺎﺑ .
و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻂﯾاﺮﺷ رد ﻻﻮﻤﻌﻣ ﻦﯿﯾﺎﭘ ناور ﺖﻣﻼﺳ ﺎﺑ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ
ﯽﻣ ﯽﮔﺪﻧز ﻦﯿﯾﺎﭘ يدﺎﺼﺘﻗا ﭘ ناور ﺖﻣﻼﺳ ﺎﺑ ﯽﻨﯾﺪﻟاو ياراد ﻻﻮﻤﻌﻣ و ﺪﻨﻨﮐ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻦﯿﯾﺎ .
ﻦﯿﻟرﺎﮐ و ﻦﺴﻠﯿﻧ ،ﻮﯿﻣور ،لودور ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ) 3
2018 ( داد نﺎﺸﻧ نﺎﻧاﻮﺟ
تﻼﮑﺸﻣ ياراد و ناور ﺖﻣﻼﺳ
ﻨﺘﺴﻫ لﺎﻐﺘﺷا ﻪﺑ ﻪﺳرﺪﻣ زا رﺬﮔ رد ﺖﺴﮑﺷ ﺮﻄﺧ ضﺮﻌﻣ رد يرﺎﺘﻓر تﻼﮑﺸﻣ ﺪ.
يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖﯿﻤﻫا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﯾا
ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﺖﯾﻮﻘﺗ ار ﯽﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ و لﺎﻐﺘﺷا زا ﺖﯾﺎﻤﺣ .
1Mary Ellen Colten
2 Ford, Parker, Salim, Goodman
3Rodwell , Romaniu, Nilsen , Carlin
ﻘﺤﺗ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﯽﺑاﺮﻬﺳ و يزﺎﻤﻧ ﻖﯿ
) 1397 ( ﻦﯿﯿﺒﺗ فﺪﻫ ﺎﺑ يﺎﻫﻮﮕﻟا ياﺮﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يرﺎﮔزﺎﺳ يﺮﮔ ﻪﻄﺳاو ﺶﻘﻧ
نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ناور ﺖﻣﻼﺳ و هداﻮﻧﺎﺧ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ،
ﺖﺳاردﺎﻗ دﻮﻨﺷ و ﺖﻔﮔ هداﻮﻧﺎﺧ ﯽﻃﺎﺒﺗرا يﺎﻫﻮﮕﻟا ﻦﯿﺑ زا
ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ ار ناور ﺖﻣﻼﺳ ﺲﻧﺎﯾراو 12
ﺶﯿﭘ ﺪﺻرد ﻞﻣﺎﮑﺸﻘﻨﯾاراﺪﯾرﺎﮔزﺎﺳﺮﯿﻐﺘﻣوﺪﻨﻨﮑﯿﻨﯿﺑ
رد يا ﻪﻄﺳاو ﻪﻄﺳاو
ناور ﺖﻣﻼﺳ و هداﻮﻧﺎﺧ ﯽﻃﺎﺒﺗرا يﺎﻫﻮﮕﻟا ﻦﯿﺑ ﻪﻄﺑار دراد
. شزﻮﻣا ﻪﮐ ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ
يزﺎﺴﻤﻫاﺮﻓو ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻦﻣﺎﺿ يا ﻪﻨﯿﻣز ﺮﻫ رد يرﺎﮔزﺎﺳ يﺎﻬﺗرﺎﻬﻣ يﺮﯿﮔدﺎﯾ ياﺮﺑ يا ﻪﻨﯿﻣز
.
ﻧﻮﻣاﺮﯿﭙﻠﺋﺎﺴﻤﻨﯾﺮﺘﻤﻬﻣزﺎﯿﮑﯾ
ﻧاور ﺖﻣﻼﺴ
ﻬﻠﺌﺴﻤ
ﺖﻠﯿﻀﻓ ﺪﺷﺮ
دﺮﺧ ا ﻧاﺮﮕﺸﻫوﮋﭙﯾﺎﻬﺸﻫوﮋﭙﺠﯾﺎﺘﻧﺎﺒﻬﻄﺑاررداﺮﯾﺎﻫﺪﻨﻨﮑﻨﯿﯿﻌﺘﺸﻘﻧﺪﻧاﻮﺘﯿﻤﻬﮑﺘﺳ ﯿﺳﺎﻨﺸﻧاوﺮ
ﺪﯾﺎﻤﻧﺎﻔﯾﺎ .
ﻧاﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﯿﺳﺎﻨﺸﻧاوﺮ
ﺎﺒﻬﻄﺑاررﺪﻬﮐﺪﻧروﺎﺒﻨﯾاﺮﺒ ﺖﻣﻼﺳ
ﻧاور ﺸﻫوﮋﭙﻠﺑﺎﻘﻫﻮﺟﻮﻨﯾﺎﻨﯾﺮﺘﻤﻬﻣزﺎﯿﮑﯿﻬﮐدﻮﻤﻨﻬﺋارااﺮﯿﯾاﻮﺘﺤﻣﺮﭘوﺰﻐﻣﺮﭙﻠﺋﺎﺴﻣﻮﯿﻤﻠﻌﯾﺎﻬﺸﻫوﮋﭙﻧاﻮﺘﯿﻤ ﯿﺳﺎﻨﺸﻧاوﺮ
ﺖﺳﺎ ).
ﻨﯿﺴﺣ
،ي 1394 (
ﻋ ﻪﺑ يﺪﻨﻣدﺮﺧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ لﺎﺳ زا ﯽﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و ﯽﻤﻠﻋ يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ياﺮﺑ ﯽﻋﻮﺿﻮﻣ ناﻮﻨ
1990 ﻞﺑﺎﻗ ﺪﺷر ﺪﻌﺑ ﻪﺑ
ﺖﺳا هدﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﯽﻬﺟﻮﺗ
.
ﺖﺳﺎﻫدﻮﻤﻨﻠﯾﺪﺒﺗﺰﯿﮕﻧاﺮﺒﺸﻟﺎﭼﻮﻫﺪﯿﭽﯿﭙﯿﻋﻮﺿﻮﻤﻬﺑاﺮﻣﻮﻬﻔﻤﻨﯾﺎﻬﮑﻫﺪﺸﺣﺮﻄﻣدﺮﺧزﺎﯿﺗوﺎﻔﺘﻤﻔﯾرﺎﻌﺗ ) .
،ﺮﻣرﺎﮐ 1989 (
ﻪﭽﻧآﻮﺘﻠﯿﻀﻓ،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷﺪﻨﯾاﺮﻔﻧاﻮﻨﻋ ﻪﺑاردﺮﺧ،ﯽﻠﻣﺎﮑﺘﻫﺎﮔﺪﯾﺪﻟﺎﺜﻤﻧاﻮﻨﻌﻬﺑ د
ر ﻪﺘﺷﻮﻧ ناور ﻪﯿﻟوا يﺎﻫ يﺪﻨﻣدﺮﺧ ،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
1
هﺪﯾا ﯽﻧﺎﯾﺎﭘ ﻪﻄﻘﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻒﯿﺻﻮﺗ لﻮﺤﺗ لآ
. ﯽﻠﻨﺘﺳا لﺎﻫ ) 1922 ( ، ناور ﻦﯿﻟوا ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﻞﺋﺎﻗ ﺖﺳا يﺪﻨﻣدﺮﺧ مﻮﻬﻔﻣ ﻪﺑ .
ﻞﮑﺷ وا يﺪﻨﻣدﺮﺧ يﺮﯿﮔ د
ﮏﯾ ر و،ﯽﻓﺮﻄﯿﺑ،ﯽﻔﺴﻠﻔﺸﻣارآ،شﺮﮕﻧﺎﺑاﺮﻟﺎﺴﮔرﺰﺑ ﻞﯾﺎﻤﺗ
ﺗﺮﻣ ﯽﻗﻼﺧا لﻮﺻا ﻪﺑ دﺮﻓ ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاد ﻂﺒ
. نﻮﺴﮑﯾرا )
1959 ( ار يﺪﻨﻣدﺮﺧ ﺰﯿﻧ اﻮﻨﻌﻬﺑ
لﻮﺤﺗ ِبﻮﻠﻄﻣ ﯽﻧﺎﯾﺎﭘ ﻪﻄﻘﻧ ن
زا يداﺪﻌﺗ ﺮﺑ ﻂﻠﺴﺗ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻪﮐ ﺖﺳا هدﺮﮐ حﺮﻄﻣ ﺖﯾﻮﻫ ناﺮﺤﺑ
ﺎﻫ - ناﺮﺤﺒﻠﺤﺻﺎﺧرﻮﻄﻬﺑو ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﯽﮕﭼرﺎﭙﮑﯾ
يﺪﯿﻣا ﺎﻧ -
ﺪﯾآ ﯽﻣ ﺖﺳد ﻪﺑ دﺮﻓ ﯽﮔﺪﻧز لﻮﻃ رد .
ﺖﻟدرآ ) 2004 ( ﻨﻣدﺮﺧ ناﻮﺗ ﯽﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا روﺎﺑ ﻦﯾا ﺮﺑ ،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﺮﯿﻏ رﻮﻃ ﻪﺑ ار يﺪ
دﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ يﺪﻨﻣدﺮﺧ ﻪﺘﻔﻬﻧ ﺮﯿﻐﺘﻣ يروﺮﺿ ﺮﺻﺎﻨﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﻔﻃﺎﻋ و ﯽﻠﻣﺄﺗ .
ﺖﻟدرآ ) 2003 ( زا يوﺮﯿﭘ ﺎﺑ
1wisdom
ﺖﻨﺳ ﯽﻣ ار يﺪﻨﻣدﺮﺧ ﺪﻌﺑ ﻪﺳ ﻪﮐ دﺮﮐ ﻪﺋارا ﯽﺷراﺰﮔ دﻮﺧ سﺎﯿﻘﻣ ﮏﯾ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﯽﺑﺎﯾزرا ﮏﯿﺳﻼﮐ يﺎﻫ ﺪﺠﻨﺳ
.
ﺘﺴﺒﻤﻫ يﺪﻨﻣدﺮﺧ يﺪﻌﺑ ﻪﺳ سﺎﯿﻘﻣ ﯽﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﯽﮕ
ﯽﻨﻫذ ﺖﻣﻼﺳ ،ﯽﮔﺪﻧز فﺪﻫ ،ﯽﻨﻫذ ﯽﺘﺴﯾﺰﻬﺑ ،ﻂﻠﺴﺗ ﺎﺑ يراد
دراد يدﺎﺼﺘﻗا رﺎﺸﻓ سﺎﺴﺣا و گﺮﻣ زا بﺎﻨﺘﺟا ،ﯽﮔدﺮﺴﻓا ﻢﯾﻼﻋ ﺎﺑ ﯽﻔﻨﻣ ﻂﺑاور و .
ﻂﯿﺤﻣ ﻪﺑ ﯽﺻﺎﺧ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﮐ گﺮﺒﻧﺮﺘﺳا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﺘﺷاد يﺪﻨﻣدﺮﺧ لﻮﺤﺗ رد ﯽﻧاﻮﺟﻮﻧ هرود ﺰﯿﻧ و ﻪﯿﻟوا ﯽﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
ﺖﺳا ، ﺮﺑ ﻪﮐ ﯽﻔﯾرﺎﻌﺗ رد ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽﻟﻮﺤﺗ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ يﺪﻨﻣدﺮﺧ ،ﺪﻧراد ﺪﯿﮐﺄﺗ ﻪﻔﻃﺎﻋ و ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻖﯿﻔﻠﺗ
هﺪﺷ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻢﻫ ﻪﺑ ﺖﯿﺼﺨﺷ و ﻪﻔﻃﺎﻋ ،ﺖﺧﺎﻨﺷ ﯽﻌﻣﺎﺟ رﻮﻃ ﻪﺑ نآ رد ﻪﮐ ﻦﻣ لﻮﺤﺗ ﯽﯾﺎﻨﺑﺮﯾز كﺮﺘﺸﻣ ﻪﻨﯿﻣز و ﺪﻧا
ﺖﺳا هاﺮﻤﻫ ،ﺖﺳا هدارا ﺎﻬﻧآ .
مﻮﻬﻔﻣ ﻦﯾا رد ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﺮﺑ هوﻼﻋ ،ﺎﻫ يزﺎﺳ
ﺎﻤﺘﺟا ﻂﺑاور و ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ برﺎﺠﺗ و ﯽﻋ
ﺪﻧﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺪﯾﺎﺑ ﺰﯿﻧ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ هﻮﺟو ،ﯽﮔﺪﻧز رد ﻢﻬﻣ )
يﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ و ﻪﻔﻃﺎﻋ ﺪﻨﻧﺎﻣ
ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ( ﯽﻣ ﻞﯿﻬﺴﺗ ار ﻪﻧﻻﺪﻤﻫ كرد و ﺮﺴﯿﻣ ار ناﺮﮕﯾد تﺎﯿﻧ كاردا ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ ﻪﺒﻨﺟ ؛ ﺪﻨﮐ
)
،ﺪﻨﭼرﺎﻣ 2003 .(
زا
ﻪﻔﻃﺎﻋ ﯽﻘﻄﻨﻣ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺪﻨﻣدﺮﺧ ،نازادﺮﭘ ﻪﯾﺮﻈﻧ ﻦﯾا هﺎﮔﺪﯾد ﺖﺳا ﯽﮔﺪﻧز رد برﺎﺠﺗ و ﺖﺧﺎﻨﺷ ،
. ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز
ﯽﻣ اﺪﯿﭘ دﻮﻤﻧ وا رد ﺰﯿﻧ يﺪﻨﻣدﺮﺧ و ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﺖﺳد يﺪﻨﻣدﺮﺧ ﻪﺑ دﺮﻓ ،ﺪﯿﺳر مﺎﺠﺴﻧا و تﻮﻗ ﻪﺑ دﺎﻌﺑا ﻦﯾا ﻖﯿﻔﻠﺗ ﺪﻨﮐ . ،ﯽﮔﺪﻧز يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ زا ﯽﺷﺎﻧ ﻪﮐ ﯽﺗﺎﺿرﺎﻌﺗ ﻞﺣ ياﺮﺑ ﺖﺳا ﻦﻣ هزرﺎﺒﻣ و يﺮﯿﮔرد ﻪﺠﯿﺘﻧ ﯽﻘﯿﻔﻠﺗ ﻦﯿﻨﭼ
شزرا ﯾزرادﻮﺧ ،ﺎﻫ هﺰﯿﮕﻧا ،ﺎﻫ ﺖﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺶﻧاد و دﺮﻓ ﯽﻌﻗاو رﺎﺘﻓر و ﯽﻧﺎﻣرآ رﺎﺘﻓر ،ﺎﻫ ﯽﺑﺎ
) لﺎﮑﺳﺎﭘ
،ﻪﻧﻮﺌﻟ كر؛1990
:
،ﺮﺸﯿﻓﻮﻧﺮﯿﺑﺮﺘﺸﯿﺒﻬﻌﻟﺎﻄﻤﯾاﺮﺑ 1990
ﮐ؛
،نﺮﯿﺑ و نﻮﺘﯿﻠ 1980
، ،ﺖﻟدرآ و 2003
(
ﯽﮑﻠﺑ و ﻮﺗﺎﮐوﺮﺑ ،مﺮﮑﯾو ﺎﯾﺎﺟ ﻖﯿﻘﺤﺗ ) 1
2017 ( ﻊﯾﺎﻗو و ﺎﻫ ﺪﻣآ ﺶﯿﭘ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ﻪﮑﻨﯾا داد نﺎﺸﻧ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ يور ،
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ رد نﺎﺷدﺮﺧ ﺶﯾاﺰﻓا و ﻒﻄﻋ ﻪﻌﻄﻘﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﯾ ﺪﻨﻨﮐ ﯽﺑﺎﯾزرا ﯽﻔﻨﻣ ار از سﺮﺘﺳا ﯽﮔﮋﯾو ﻪﺳ ﻪﺑ ﺪﻧﺮﯿﮔ
دراد ﯽﮕﺘﺴﺑ تﺎﺳﺎﺴﺣا و ﯽﯾاﺮﮔ نوﺮﺑ ،ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻪﺑ ﯽﮔدﻮﺸﮔ ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ .
ﮏﯿﻨﯿﺳﻮﻟﻮﭘ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ )2
2018 ( داد نﺎﺸﻧ ﻪﻄﺑار ﺎﻬﻧآ دﺮﺧ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ و ﯽﻧﺎﺘﺴﺑد ﺶﯿﭘ نﺎﮐدﻮﮐ ﺖﯿﻗﻼﺧ ﻦﯿﺑ ﻪﮐ
دراد دﻮﺟو يراد ﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ .
ﺖﻟدرآ و ادوﺮﺑ تﺪﻣ هﺎﺗﻮﮐ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ )1
2018 ( يور ﺮﺑ 300
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ نﺪﻧﺎﺠﻨﮔ داد نﺎﺸﻧ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد زا ﺮﻔﻧ
رد ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد ياﺮﺑ ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ لﺎﺳ ﻢﯿﻧ ﮏﯾ رد يﺪﻨﻣدﺮﺧ هرﺎﺑرد ﯽﺳرد ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﺎﻬﻧآ دﺮﺧ ﺶﯾاﺰﻓا
.
1ErandaJayawickremeEmailauthorNicole W. BrocatoLaura E. R. Blackie
2Płóciennik
ﯽﻔﺳﻮﯾ و ﺎﯿﻧ مارﺪﭘ )
1396 ( دﺎﺠﯾا ﺚﻋﺎﺑ ناردﺎﻣ رد ﺮﮑﻓ رﺎﻬﻣ يﺎﻫدﺮﺒﻫار و يﺪﻨﻣدﺮﺧ دﻮﺒﻬﺑ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ،
دﻮﺷ ﯽﻣ نﺎﮐدﻮﮐ رد يرﺎﺘﻓر تﻻﻼﺘﺧا ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺐﺳﺎﻨﻣ يرﺎﺘﻓر و ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ يﺎﻫ ﺶﻨﮐاو .
بﺎﻨﺘﺟا ﻞﺑﺎﻗ ﺮﯿﻏ يﺎﻫ ﻪﻄﺑار ﯽﺸﺨﺑ ﺮﺛا ناور ﺖﻣﻼﺳ
و دﺮﺧ ﺖﻠﯿﻀﻓ ﺪﺷر يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ زا ﯽﻌﯿﺳو ﻒﯿﻃ ﻂﺳﻮﺗ
نآ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﯽﺷزﻮﻣآ و ﯽﻤﻠﻋ دﺮﮐ هرﺎﺷا ناﻮﺗ ﯽﻣ دراﻮﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺎﻫ
: ﻪﻄﺑار ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﻣﻼﺳ
ناور و دﺮﺧ ﺖﻠﯿﻀﻓ ﺪﺷر )
،يﻮﻠﮑﺗ 1393
،يﺪﻤﺣا و عراز ؛ 1396
( نﻮﻣاﺮﯿﭘ شﺮﮕﻧ ﺖﯿﻤﻫا ، ﺖﻣﻼﺳ
ناور )
،ﯽﻣاﺮﻬﺑ 1394
،ﯽﻨﯿﻣز و يﺮﮔزﺮﺑ ؛ 1395
( ، ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻞﺋﺎﺴﻣ و
)
،نﺎﯿﻨﯿﺴﺣ و يدﺰﯾ ،ﯽﯾﺎﺑﺎﺑ 1393
( ،
ﻪﻠﺌﺴﻣ ناور ﺖﻣﻼﺳ رد
ﯽﺳﺎﻨﺸﻧاور )
،ﯽﯾﺎﻗآ و يﻮﻟﻮﻣ ،يﺪﻤﺣا رﺎﮐ ،ﯽﻟﻼﺟ 1396
( ﻞﯿﻠﺤﺗ،
دﺮﺧ ﺖﻠﯿﻀﻓ ﺪﺷر و
ﺎﺑ ﻪﻄﺑار ناور ﺖﻣﻼﺳ
)
،ﯽﺤﺘﻔﻟاﻮﺑا و رادﻮﺗ ،يﺮﺒﺘﻌﻠﺧ يﺮﻔﻌﺟ 1395
( ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ ، ناور ﺖﻣﻼﺳ
) ،ﺮﻔﻇ يﺪﯿﺷر
ﺎﻘﺷ و ﯽﮔرﺰﺑ نﺎﺟ
،ﯽﻗ 1396 ( ﻞﯿﻠﺤﺗ و دﺮﺧ ﺖﻠﯿﻀﻓ ﺪﺷر
ﻪﺘﺷر رد ﯽﺳﺎﻨﺸﻧاور
)
،دادﺮﻬﻣ 1394 .(
ﻪﻠﺌﺴﻣ ي هرﺎﺑرد ﺎﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد نﻮﻨﮐﺎﺗ ناور ﺖﻣﻼﺳ
ﺮﺑ نآ ﺮﯿﺛﺄﺗ و ﯽﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ تﺎﺴﺳﻮﻣ رد دﺮﺧ ﺖﻠﯿﻀﻓ ﺪﺷر
و
ترﻮﺻ يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﯽﺑﺎﯾزرا ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ راﺰﺑا ناﺪﻘﻓ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ ترﻮﺻ ﯽﻧاﺪﻨﭼ ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﻫ نآ دﺮﮑﻠﻤﻋ ا و ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻢﺸﭼ ﻪﺑ تﺪﺷ ﻪﺑ ﯽﺷزﻮﻣآ و ﯽﻤﻠﻋ يﺎﻫ ناﻮﺧاﺮﻓ و ﺎﻫ ﺲﻧاﺮﻔﻨﮐ ،ﯽﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ رد نآ زا هدﺎﻔﺘﺳ
درﻮﺧ ﯽﻣ .
شور
ﻒﻟا ( نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ﺖﮐﺮﺷ و ﺶﻫوﮋﭘ حﺮﻃ :
ﻪﺑ ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ طﺎﺒﺗرا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ و ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ عﻮﻧ زا ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ
ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ نﻮﺳﺮﯿﭘ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﮏﻤﮐ .
ﻪﺳرﺪﻣ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﯾﺪﺷﺮﻬﻄﺳﻮﺘﻣ
داﺪﻌﺗ ﻪﺑ 300
ﺮﻔﻧ داﺪﻌﺗ ﻦﯾا زا ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﺑ ﻞﯿﺑدرا 90
ﺮﻔﻧ رﺎﮑﺷزرو ناﻮﺟﻮﻧ شور ﺎﺑ
ﺪﻨﻤﻓﺪﻫ ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا
. ﺎﻫ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
ﯿﻌﻣ نﺎﻣز تﺪﻣ رد ﺪﺷ ﻪﺘﺳاﻮﺧ ﺎﻬﻧآ زا و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد رﺎﯿﺘﺧا رد ﯿ
ﮑﺗ ار ﺎﻬﻧآ ﻦ ﻤ
ﮐ ﻞﯿ ﺪﻨﻨ ﻊﻤﺟ ﺲﭙﺳ و
ﺪﯾدﺮﮔ يروآ .
ب ( راﺰﺑا :
1Brian Bruyaa,, Monika Ardeltb
1 . ﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻪ ﺰﯿﮐ ﯽﻧاور ﺖﻣﻼﺳ دراﺪﻧﺎﺘﺳا )
2002 ( هﺎﺗﻮﮐ مﺮﻓ )
14 ﯽﻟاﻮﺳ (
ﺰﯿﮐ ﯽﻧاور ﺖﻣﻼﺳ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ )
2002 ( ﻼﺳ رﺎﺘﺳﻮﯿﭘ ﺪﻨﻠﺑ مﺮﻓ زا ، ﻞﻣﺎﺷ و ﺪﺷ ﻖﺘﺸﻣ ناور ﺖﻣ
14 لاﻮﺳ
و 3 ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻪﻔﻟﻮﻣ .
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﺗﻻاﻮﺳ ﺎﺑ تﺮﮑﯿﻟ يا ﻪﻨﯾﺰﮔ ﺶﺷ ﻒﯿﻃ سﺎﺳا ﺮﺑ و ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﺣاﺮﻃ )
سﺎﺴﺣا ﻦﯾا
ﺪﯾراد ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﺑ ندﺮﮐ ﻪﺿﺮﻋ ياﺮﺑ ﯽﻤﻬﻣ ﺰﯿﭼ ﺎﯾ رﺎﮐ ﻪﮐ (.
دزادﺮﭘ ﯽﻣ ﯽﻧاور ﺖﻣﻼﺳ ﺶﺠﻨﺳ ﻪﺑ .
ﻦﯾارد
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ 3
ﻘﻣ ﯿ سﺎ )
ﻟﺎﺤﺷﻮﺧ ﯽ ﺪﻨﻤﻗﻼﻋ،
ﯾ ﮔﺪﻧﺰﻬﺒ ﯿ ﺎﺿرﻮ ﯾ ﺖ ( اﺮﺑ ﯾ ﻮﺗﺎﺳﺎﺴﺣﺎﻧداﺪﻧﺎﺸﻨ ﯾھ
تﺎﻧﺎﺠ )
ﯽﺘﺴﯾﺰﻬﺑ
ﯾھ ﻧﺎﺠ ﯽ (،
6آ ﯾ ﻢﺘ ) ﺬﭘ ﯾ
ﭼ،دﻮﺧ شﺮ
ﯿ ﮔﺮ ﯿ ﻟﻮﺌﺴﻣﺮﺒ ﯿ ﺤﻣردﺎﻬﺘ ﯿ دﺎﺒﺘﺒﺜﻤﻄﺑاور،ﻂ ﯾ
ﺪﺷر،ناﺮﮕ
ﺼﺨﺷ ﯽ رﺎﺘﺨﻣدﻮﺧ،
ي
، ﯾﺪﻨﻤﻓﺪﻫ ﮔﺪﻧزرﺪ ﯽ ( اﺮﺑ ﯾ ﺠﻨﺴ ﯿ ﻧاوﺮﺘﻣﻼﺴﻧﺪ ﯿﻮ
5آ ﯾ ﻢﺘ ) ﻪﻌﻣﺎﺟﺎﺒﻣﺎﺠﺴﻧا،عﺎﻤﺘﺟارﺪﮑﻤﮐ ﻮﺘﮐرﺎﺸﻣ
ﺎﻓﻮﮑﺷ ﯿﯾ ﻋﺎﻤﺘﺟﺎ ﯽ ﺬﭘ،
ﯾ ﻋﺎﻤﺘﺟﺎﺷﺮ ﯿ
ﻋﺎﻤﺘﺟا كردﻮﻬﺟﻮﺗﻮ ﯽ
( ﻋﺎﻤﺘﺟﺎﺘﻣﻼﺴﻧداﺪﻧﺎﺸﻨﺘﻬﺟ ﯿ
ﺪﻧﺪﺸﺑﺎﺨﺘﻧﺎ .
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﯽﯾاور
ﺶﻫوﮋﭘ رد )
ﯽﺸﮑﻧرو ﯽﻠﯿﻠﺧ ،
1394 ( ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﯿﺠﻨﺳ .
ﺶﻫوﮋﭘ رد هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ خﺎﺒﻧوﺮﮐ يﺎﻔﻟآ ﺐﯾﺮﺿ
) ﯽﺸﮑﻧرو ﯽﻠﯿﻠﺧ ،
1394 ( يﻻﺎﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﯾا ياﺮﺑ 7/
0 ﺪﺷ دروآﺮﺑ .
2 . ﺖﻟدرآ دﺮﺧ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ )
2003 (
ﻂﺳﻮﺗ دﺮﺧ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺖﻟدرآ
)1
2003 ( زا ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ 39
و ﻪﯾﻮﮔ 3 ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ سﺎﯿﻘﻣ هدﺮﺧ )
14 لاﻮﺳ ( ،
ﯽﺳﺎﮑﻌﻧا )
12 لاﻮﺳ ( ﯽﻔﻃﺎﻋ و )
13 لاﻮﺳ ( دور ﯽﻣ رﺎﮑﺑ دﺮﺧ ﺶﺠﻨﺳ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﯿﮑﺸﺗ .
تﺮﮑﯿﻟ ﻒﯿﻃ ترﻮﺼﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ يراﺬﮔ هﺮﻤﻧ 5
يﺎﻫ ﻪﻨﯾﺰﮔ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ يا ﻪﻄﻘﻧ
» ﻢﻔﻟﺎﺨﻣ ًﻼﻣﺎﮐ
« ،
» ﻢﻔﻟﺎﺨﻣ
« ،
» مراﺪﻧ يﺮﻈﻧ
« ،
» ﻢﻘﻓاﻮﻣ « و
» ﻢﻘﻓاﻮﻣ ًﻼﻣﺎﮐ «
ﻪﺑ تازﺎﯿﺘﻣا ﺐﯿﺗﺮﺗ 5
، 4 ، 3 ، 2 و 1 دﻮﺷ ﯽﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد .
تﺮﮑﯿﻟ ﻒﯿﻃ ترﻮﺼﺑ يراﺬﮔ هﺮﻤﻧ ﺎﻫ ﻪﯾﻮﮔ زا يداﺪﻌﺗ ياﺮﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ 5
يﺎﻫ ﻪﻨﯾﺰﮔ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ يا ﻪﻄﻘﻧ
» ﺖﺳا ﺢﯿﺤﺻ ﻦﻣ درﻮﻣ رد ًﻼﻣﺎﮐ
« ،
» ﺖﺳا ﺢﯿﺤﺻ ﻦﻣ درﻮﻣ رد يدوﺪﺣﺎﺗ
« ،
» مراﺪﻧ يﺮﻈﻧ
« ،
» درﻮﻣ رد يدوﺪﺣﺎﺗ
ﺖﺴﯿﻧ ﺢﯿﺤﺻ ﻦﻣ «
و
»
ًﻼﺻا ﺖﺴﯿﻧ ﺢﯿﺤﺻ ﻦﻣ درﻮﻣ رد «
تازﺎﯿﺘﻣا ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 1
، 2 ، 3 ، 4 و 5 ﯽﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد
دﻮﺷ . ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ار ﺪﻌﺑ ﻪﺳ ﺮﻫ رد ﯽﻧورد ﯽﻧﺎﺴﻤﻫ ﺖﻟدرا 85
/0 ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﺪﻌﺑ ، 78
/ 0 ﯽﻠﻣﺎﺗ ﺪﻌﺑ،
75 /0 ﺪﻌﺑ و
1Ardelt
ار ﯽﻔﻃﺎﻋ 74
/ 0 دﺮﮐ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ .
يو ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ نآ ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ و هدﺮﮐ شراﺰﮔ بﻮﻠﻄﻣ ار ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﯾا ﯽﯾاور
ﻖﺒﻃ ار
يﻻﺎﺑ خﺎﺒﻧوﺮﮐ يﺎﻔﻟآ 90
ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺮﮐذ .
ج ( اﺮﺟا شور :
زا و ﺪﺷ ﻊﯾزﻮﺗ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد ﻦﯿﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ود ﻪﮐ دﻮﺑ ترﻮﺻ ﻦﯾا ﻪﺑ تﺎﻋﻼﻃا يروآدﺮﮔ شور ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ار تﻻاﻮﺳ مﺎﻧ ﺮﮐذ نوﺪﺑ ﺪﺷ ﻪﺘﺳاﻮﺧ ﺎﻬﻧآ ﺮﮕﺸﺳﺮﭘ رﻮﻀﺣ رد يداﺮﻔﻧا ترﻮﺻ ﻪﺑ
تﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ و ﺪﻨﻫد باﻮﺟ
ﺪﯾدﺮﮔ يروآ ﻊﻤﺟ ﻪﺴﻠﺟ نﺎﻤﻫ رد ﺎﻫ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﯿﻌﻣ نﺎﻣز .
ﺐﯾﺮﺿ شور ﺎﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ يﺎﻫ هداد نﺎﯾﺎﭘ رد
ﺤﺗ و نﻮﺳﺮﯿﭘ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺪﺷ ﻞﯿﻠﺤﺗ مﺎﮔ ﻪﺑ مﺎﮔ نﻮﯿﺳﺮﮔر ﻞﯿﻠ
.
ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ﺖﮐﺮﺷ داﺪﻌﺗ 90
ﻪﮐ دﻮﺑ ﺮﻔﻧ ﺎﻬﻧآ ﯽﻣﺎﻤﺗ
ﺪﻧدﻮﺑ دﺮﻣ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻨﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﭘ يﺎﻫ
ﺶﻫوﮋ 14.7
و لﺎﺳ
ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﯽﻧاواﺮﻓ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ 15
ﺖﺳا هدﻮﺑ لﺎﺳ .
لوﺪﺟ 1 : ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺶﺠﻨﺳ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻊﯾزﻮﺗ ﺶﯿﭘ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ يا
ﻪﻔﻟﻮﻣ زا ﮏﯾ ﺮﻫ و كﻼﻣ و ﻦﯿﺑ نآ يﺎﻫ
ﺎﻫ
ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻪﻔﻟﻮﻣ
ﺎﻫ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
رﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا هﺮﻤﻧ ﻞﻗاﺪﺣ
هﺮﻤﻧ ﺮﺜﮐاﺪﺣ
ناور ﺖﻣﻼﺳ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺘﺴﯾﺰﻬﺑ
8/
33 7/
1 3
18
ﯽﻧاور ﺖﻣﻼﺳ 8/
14 6/
4 6
36
ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﻣﻼﺳ 3/
12 9/
3 5
30
ﻞﮐ هﺮﻤﻧ 4/
35 3/
13 14
84
يﺪﻨﻣدﺮﺧ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
4/
10 3/
11 14
70
ﯽﻠﻣﺎﺗ 2/
9 2/
10 12
60
ﯽﻔﻃﺎﻋ 7/
10 8/
10 13
65
ﻞﮐ هﺮﻤﻧ 6/
24 5/
14 39
195
لوﺪﺟ 1 ﯽﻧدﻮﻣزآ تاﺮﻤﻧ رﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ زا ﮏﯾ ﺮﻫ رد ﺎﻫ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺶﻫوﮋﭘ ﺪﻫد
.
لوﺪﺟ 2 ﻦﯿﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾاﺮﺿ يﺪﻨﻣدﺮﺧ ﻞﮐ هﺮﻤﻧ و يﺪﻨﻣدﺮﺧ دﺎﻌﺑا ﺎﺑ ناور ﺖﻣﻼﺳ دﺎﻌﺑا
ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﯽﺘﺴﯾﺰﻬﺑ
ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﺖﻣﻼﺳ
ﯽﻧاور ﺖﻣﻼﺳ
ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﮐ هﺮﻤﻧ
ناور ﺖﻣﻼﺳ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ﯽﻠﻣﺎﺗ ﯽﻔﻃﺎﻋ
ﻞﮐ هﺮﻤﻧ يﺪﻨﻣدﺮﺧ
ﯽﺘﺴﯾﺰﻬﺑ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ
يرادﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ _
ﯽﻧاور ﺖﻣﻼﺳ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ
يرادﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ 22
/0 01 _ /0
ﺖﻣﻼﺳ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ
يرادﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ 31
/0 002 / 0 29 /0 043 _ /0
ﻞﮐ هﺮﻤﻧ ناور ﺖﻣﻼﺳ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ
يرادﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ ٢٥
/ ٠
٠١ / ٠ 22 /0
01 /0 ١٩ / ٠
٠٠٢ / _ ٠
ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ
يرادﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ 23
/0 03 /0 19 /0
07 /0 30 / 0
001 /0 34
/ 0
001 / 0 _
ﯽﻠﻣﺎﺗ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ
يرادﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ 42
/0 001 / 0 26 /0 012 /0 28 / 0
004 /0 38
/ 0
001 / 0 25
/0 023 / _ 0
ﯽﻔﻃﺎﻋ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ
يرادﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ 23
/0 01 /0 24 /0
01 /0 26 / 0
01 / 0 27
/ 0
001 / 22 0
./
017 / 0 26 /0 050 /0 _
ﻞﮐ هﺮﻤﻧ يﺪﻨﻣدﺮﺧ ﺐﯾﺮﺿ
ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ 23
/0 24 /0 21 / 0 31
/ 29 0
/0 27
/0 24
/ 0 _
يرادﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ 03
/0 07 /0 001 /0 001
/ 0 000
/ 0 002 /0 000 /0
لوﺪﺟ ﺞﯾﺎﺘﻧ 2
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﺘﺴﯾﺰﻬﺑ ﺎﺑ يﺪﻨﻣدﺮﺧ ﻪﮐ ﺪﻫد )
22 /0 ،r = 01 /0 p<
( ﯽﻧاور ﺖﻣﻼﺳ ، )
24 / 0 ،r = 07 /0 p<
( و
ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﻣﻼﺳ )
21 /0 ،r = 001 /0 p<
( ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻞﮐ هﺮﻤﻧ ﺰﯿﻧ و )
31 / 0 ،r = 001 / 0 p<
( و دراد يراد ﯽﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﻪﻄﺑار
ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺪﻨﻣدﺮﺧ
) 29 /0 ،r = 000 /0 p<
( ﯽﻠﻣﺎﺗ يﺪﻨﻣدﺮﺧ ، )
27 /0 ،r = 002 /0 p<
( ﯽﻔﻃﺎﻋ يﺪﻨﻣدﺮﺧ ﺰﯿﻧ و )
24 /0 r
،= 000 /0 p<
( دراد ﺖﺒﺜﻣ ﻪﻄﺑار .
لوﺪﺟ 3 ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ نﻮﯿﺳﺮﮔر ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ يﺪﻨﻣدﺮﺧ
ﯽﻠﮐ هﺮﻤﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ناور ﺖﻣﻼﺳ
لوﺪﺟ ﺞﯾﺎﺘﻧ 3
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻞﮐ هﺮﻤﻧ ﻪﮐ ﺪﻫد 15
ﯽﻣ ﻪﯿﺟﻮﺗ ار يﺪﻨﻣدﺮﺧ ﺲﻧﺎﯾراو ﻞﮐ زا ﺪﺻرد ﺪﻨﮐ
. ﯽﻨﻌﻣ ﺰﯿﻧ اﻮﻧآ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار لﺪﻣ يراد ﺪﻫد
) 03 /0 = ؛F 01 /0 P<
.(
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ نﻮﯿﺳﺮﮔر ﺐﯾاﺮﺿ ﺞﯾﺎﺘﻧ يﺎﺘﺑ ﺎﺑ ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻞﮐ هﺮﻤﻧ ﺮﯿﻐﺘﻣ ﻪﮐ ﺪﻫد
08 /0 ) 19 /2 = ؛t 01 /0 P<
( ﯽﻣ ﻦﯿﯿﺒﺗ ار يﺪﻨﻣدﺮﺧ يرادﺎﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﯾﺎﻤﻧ
.
يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﺚﺤﺑ
نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ يﺪﻨﻣدﺮﺧ ﺪﺷر و ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻦﯿﺑ ﻪﻄﺑار ﯽﺳرﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا زا فﺪﻫ رﺎﮑﺷزرو
دﻮﺑ . داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﯿﺑ ﻪﮐ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ يﺪﻨﻣدﺮﺧ و ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻦ رﺎﮑﺷزرو
دراد دﻮﺟو يراد ﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﻪﻄﺑار .
ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺎﺑ ﻮﺴﻤﻫ ﻦﺘﻟﺎﮐ ﻦﻟا يﺮﻣ
) 2017 ( نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ داد نﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا رﺎﮑﺷزرو
ناور ﺖﻣﻼﺳ ﺎﺑ ﻻﺎﺑ
سﺮﺘﺳا
ﺮﺘﻤﮐ ﻪﻠﺌﺴﻣ يﺎﻫدﺮﺒﻫار و رﺎﮐ
ﺪﻧراد يﺪﻣآ .
ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺠﻧآ زا دﺮﮐ نﺎﯿﺑ ناﻮﺘﯿﻣ ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﯾا ﻦﯿﯿﺒﺗ رد
زا و ﯽﺷزرا دﻮﺧ سﺎﺴﺣا و ﯽﻧاور ﺖﻣﻼﺳ ﻪﺑ ﻮﺳ ﮏﯾ زا ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ نآ ﻪﻨﻣاد ﻪﮐ ﺖﺳا يا هدﺮﺘﺴﮔ هزﻮﺣ ناﻮﺟﻮﻧ دﻮﺷ ﻢﺘﺧ ندرﻮﺧ تﻻﻼﺘﺧا و ﯽﺸﮐدﻮﺧ و ﯽﮔدﺮﺴﻓا ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﺗﻻﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﺮﮕﯾد يﻮﺳ )
،ﯽﻧﺎﻫاﺮﻓ 1386
( ،
ﻫ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﯽﻧاور ﺖﻣﻼﺳ ﻪﭼﺮ
ﯽﻤﺴﺟ و ﺪﻫاﻮﺧ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺪﺷر وا يﺪﻨﻣدﺮﺧ ﺪﺷﺎﺑ ﻻﺎﺑ ناﻮﺟﻮﻧ يﺪﻨﻤﺷزرا دﻮﺧ و
ﻦﯿﺑ ﺶﯿﭘ R
RSARSFSig.FBSE(B)Beta t Sig.t 03 / 0 12 /0 02 /0 03 / 0 04 / 0
ناور ﺖﻣﻼﺳ
20 / 0 38 / 0 08 /0 19 / 2 001 /0
ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻮﺴﻤﻫ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺷاد ﮏﯿﻨﯿﺳﻮﻟﻮﭘ
) 2018 ( ﺖﻟدرآ و ادوﺮﺑ و )
2018 ( ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ .
رد گﺮﺒﻧﺮﺘﺳا
ﻞﻣﺎﺷ ﻪﮐ ﯽﮔﺪﻧز ﻞﺋﺎﺴﻣ رد نﺎﻬﻧ ﺶﻧاد زا هدﺎﻔﺘﺳا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار يﺪﻨﻣدﺮﺧ دﻮﺧ ﯽﻟدﺎﻌﺗ ﻪﯾﺮﻈﻧ هزﻮﺣ ﻦﯿﺑ يﺮﯿﮔرد
ﺖﺳا ﯽﮔﺪﻧز ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ )
،گﺮﺒﻧﺮﺘﺳا ،لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ 1998
؛ 2000 ( ﯽﻣ يزﺎﺳ مﻮﻬﻔﻣ ﺪﻨﮐ
. نﺎﻬﻧ ﺶﻧاد -
هژاو
ﯽﻠﺻا ﯽﻠﻤﻌﺷﻮﻫرﺪﮔﺮﺒﻧﺮﺘﺳﺎﻬﯾﺮﻈﻧ -
ﻪﯾوﺮﯿﺸﻧاد يا
هزﻮﺣ و -
رد صﺎﺧ فﺪﻫ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ هرﺎﺑرد صﺎﺧ
ﺖﺳا صﺎﺧ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﮏﯾ نورد .
ﻞﺣ هار درﻮﻣ رد ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻪﺑ ،ﻪﻧاﺪﻨﻣدﺮﺧ يﺎﻫ
فﺪﻫ ،راﻮﺷد ﻊﻓﺎﻨﻣ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر
كﺮﺘﺸﻣ ) ﯽﻧﺎﮕﻤﻫﺮﯿﺧ (
ﻪﻨﯿﻬﺑ ﯽﻨﻌﯾ ﺖﺳا ﻊﻓﺎﻨﻣ ﻪﯿﻠﮐ ﻦﺘﺷاد ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ يزﺎﺳ
. ﯽﻠﺣ هار ،ﻪﻧاﺪﻨﻣدﺮﺧ ﻞﺣ هار
يﻮﺤﻧ ﻪﺑ ؛ﺖﺳا لدﺎﻌﺘﻣ يدﺮﻔﻧورددﺎﻀﺘﻤﻌﻓﺎﻨﻤﻬﮐ
ﺮﻈﻧ رد تﺪﻣزارد و تﺪﻣ هﺎﺗﻮﮐ رد ،ار يدﺮﻓاﺮﻓ و ،يدﺮﻓ ﻦﯿﺑ ،
شزرا و ﻪﺘﻓﺮﮔ رد ﻢﻫ ار ﯽﻗﻼﺧا ﺖﺒﺜﻣ يﺎﻫ
ﻢﯿﻤﺼﺗ يﺮﯿﮔ ﺪﻨﮐ ظﺎﺤﻟ ﺎﻫ )
،گﺮﺒﻧﺮﺘﺳا 2008
،نارﺎﮑﻤﻫ و گﺮﺒﻧﺮﺘﺳا ؛
2007 .(
ﺖﺳا لدﺎﻌﺘﻣ ﺰﯿﻧ ﻪﻟﺄﺴﻣ ﺖﻓﺎﺑ ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ رد ،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ :
ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻂﯾاﺮﺷ و ﺖﯿﻫﺎﻣ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﻊﻗاو رد
ﯽﻣ رﺎﮔزﺎﺳ ﺖﻓﺎﺑ ﺎﺑ ﺎﯾ ﯽﻣﺮﯿﯿﻐﺗ ار نآ ﺎﯾ ،دﻮﺷ
ﯽﻣ بﺎﺨﺘﻧا ار يﺮﮕﯾد ﺖﻓﺎﺑ ﺎﯾ و ﺪﻫد ﺪﻨﮐ
. ﺮﺧ زا ﺖﺷادﺮﺑ ﻦﯾا ،د
ﺎﺑ ﺶﻧاد ﺖﻓﺎﺑﻮﻧاﺮﮕﯾد،دﻮﺨﻫرﺎﺑرﺪﯿﺤﯾﻮﻠﺗ ﻗﻮﻤﯾﺎﻫ
دﻮﺷ ﯽﻣ زﺎﻏآ ﯽﺘﯿﻌ .
ﯽﻣ ناور ﺖﻣﻼﺳ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﯽﻣ ﻦﯾا ﺮﺑﺎﻨﺑ
دﻮﺷ ﯽﻘﻠﺗ ناﻮﺟﻮﻧ رﺎﺘﻓر و رﺎﮑﻓا رد يﺪﻨﻣدﺮﺧ نداد نﺎﺸﻧ و زوﺮﺑ ياﺮﺑ يا ﻪﻨﯿﻣز ﺶﯿﭘ ﺪﻧاﻮﺗ .
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ا ياﺮﺑ ﻪﺳرﺪﻣ و ﻪﻧﺎﺧ رد رﺎﮑﻫار ﻪﯾارا و نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ناور ﺖﻣﻼﺳ ﺖﺳا يروﺮﺿ روﺮﭘدﺮﺧ و ﺎﯾﻮﭘ ﯽﻄﯿﺤﻣ دﺎﺠﯾ
.
هﺪﻨﯾآ ناردﺎﻣ و نارﺪﭘ هوﺮﮔ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖﯿﻤﻫا ياراد ﺪﻌﺑ ﻦﯾا زا نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ و نﺎﻧاﻮﺟ ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ هﺪﻨﯾآ ﻞﺴﻧ و ﻪﻌﻣﺎﺟ ،هداﻮﻧﺎﺧ ياﺮﺑ ﻪﮑﻠﺑ ﺎﻬﻧآ دﻮﺧ ياﺮﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﺎﻬﻧآ ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻪﺑ هﮋﯾو ﻪﺟﻮﺗ و هدﻮﺑ رﻮﺸﮐ ا ﺖﯿﻤﻫا ياراد و ﺪﻨﻣدﻮﺳ ﺖﺳ
. ﯽﺗاﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﻣ ﺎﻬﻧآ زا ﻪﮐ
هدﺮﺘﺴﮔ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ،يروﺎﻨﻓ و تﺎﻃﺎﺒﺗرا مﺎﻈﻧ رد لﻮﺤﺗ ﻪﺑ ناﻮﺗ
سﺮﺘﺳا ،يزﺎﺠﻣ يﺎﻀﻓ و لﺎﺘﯿﺠﯾد يﺎﯿﻧد رد هوﺮﮔ ﻦﯾا ،ﯽﮕﻨﺳﺮﮔ ،ﺮﻘﻓ ،يداﮋﻧ ﺾﯿﻌﺒﺗ ،ﮓﻨﺟ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﮔﺪﻧز يﺎﻫ
يرﺎﻤﯿﺑ ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻪﺑ هﮋﯾو ﻪﺟﻮﺗ ﺖﯿﻤﻫا ،دﺮﮐ هرﺎﺷا هﺮﯿﻏ و داﻮﻣ فﺮﺼﻣ ،ﺖﻧﻮﺸﺧ ،ﯽﻧاور يﺎﻫ زا هوﺮﮔ ﻦﯾا
ﺖﺳا هدﺮﮐ ناﺪﻨﭼود ار ﻪﻌﻣﺎﺟ .
و بﺎﺨﺘﻧا ﻪﺑ زﺎﯿﻧ ﻪﮐ ﯽﻄﯾاﺮﺷ و ﺎﻫ سﺮﺘﺳا ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻻﺎﺑ يﺪﻨﻣدﺮﺧ ياراد نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ
ﯿﻤﺼﺗ ﻢ ﯽﻣ رﺎﺘﻓر ﺮﺘﻤﻟﺎﺳ و ﺮﺘﻬﺑ ﺪﻧراد يﺮﯿﮔ ﺪﻨﻨﮐ
.
زا هﺪﻨﻨﮐ ﻪﻠﺧاﺪﻣ يﺎﻫﺮﯿﯿﻐﺘﻣ لﺮﺘﻨﮐ نﺎﮑﻣا مﺪﻋ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﯾﺎﻫ ﺖﯾدوﺪﺤﻣ ﺎﺑ ﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﯾﺎﺳ نﻮﭽﻤﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺒﻗ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﯿﻌﺿو ﻞﯿ ازﻮﻣآ ﺶﻧاد ﯽﮔداﻮﻧﺎﺧ و يدﺎﺼﺘﻗا–
ﻐﺘﻣ ﻦﯿﺑ ﯽﻠﻋ ﻪﻄﺑار ﯽﺳرﺮﺑ مﺪﻋ و ن دﻮﺑ ﻪﺟاﻮﻣ ﺎﻫﺮﯿ
ﺪﻨﻨﮐ ﮏﻤﮐ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺖﻗد و ﯽﻫد ﻢﯿﻤﻌﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ ﺖﯾدوﺪﺤﻣ ﻦﯾا ﻊﻓر ﺎﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﯽﺗآ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﮐ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
دﺮﺧ ﻦﺘﻓر ﻻﺎﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﻻﺎﺑ ناور ﺖﻣﻼﺳ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ ناﻮﺗ ﯽﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﻦﯾا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ دﻮﺷ ﯽﻣ ناﻮﺟﻮﻧ يﺪﻨﻣ
ﻧ ﻂﺳﻮﺗ سراﺪﻣ رد هداﻮﻧﺎﺧ شزﻮﻣآ تﺎﺴﻠﺟ رد ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ دﺮﯿﮕﺑ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﯽﺷزﻮﻣآ مﺎﻈ
.
ﻊﺑﺎﻨﻣ
1.
؛وﺮﺴﺧ ،يﺮﻗﺎﺑ ؛ﻦﯿﺴﺣ ،يﻮﻟﻮﻣ ؛ﻪﻠﻌﺷ ،يﺮﯿﻣا ؛ﻪﻧﺎﻤﺳ ،يﺪﻌﺳا ناور رد يﺪﻨﻣدﺮﺧ مﻮﻬﻔﻣ ﯽﻓﺮﻌﻣ
نآ ﯽﺷزﻮﻣآ يﺎﻫدﺮﺑرﺎﮐ و ﯽﺳﺎﻨﺷ ،
ﯽﻤﻠﻋ ﻪﻣﺎﻧ ﻞﺼﻓ ود هرود ؛ﯽﺷزﻮﻣآ ﻦﯾﻮﻧ يﺎﻫدﺮﮑﯾور ﯽﺸﻫوﮋﭘ
8 هرﺎﻤﺷ،
2 نﺎﺘﺴﻣزوﺰﯿﯾﺎﭘ،
1392 ﻪﺤﻔﺻ،
1 - 28
2 .
؛اﺮﻫز ،ﯽﻔﺳﻮﯾ ؛هدﻮﺳ ،ﺎﯿﻧ مارﺪﭘ .
ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ، ناﺮﺘﺧد يرﺎﺘﻓر تﻻﻼﺘﺧا ﻢﯾﻼﻋ ﺎﺑ ناردﺎﻣ ﺮﮑﻓ رﺎﻬﻣ يﺎﻫﺮﺒﻫار و يﺪﻨﻣدﺮﺧ دﺎﻌﺑا ﻪﻄﺑار
هرﺎﻤﺷ ؛ﻢﺠﻨﭘ هرود ؛كدﻮﮐ ناور ﺖﻣﻼﺳ 2
نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ؛ 1397
3 . ﯽﻠﻋ ﺪﻤﺤﻣ ،ﻻﺎﺑرﻮﻧ ؛
ﯽﻧاور ﺖﻣﻼﺳ -
نآ دﻮﺒﻬﺑ يﺎﻫرﺎﮑﻫار و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا
؛ هﮋﯾو ناور ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻪﻣﺎﻧ
؛ ﺪﻠﺟ 17 هرﺎﻤﺷ 2 نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 1390 ،
تﺎﺤﻔﺻ 151-156
4.
ﺮﯿﻣا ،ﯽﺸﮑﻧرو ﯽﻠﯿﻠﺧ ) .
1394 .(
ﺰﯿﮐ ﯽﻧاور ﺖﻣﻼﺳ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﯽﺠﻨﺴﻧاور يﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺳرﺮﺑ )
هﺎﺗﻮﮐ مﺮﻓ -
14 يا ﻪﯾﻮﮔ ( ﻪﻄﺑار و
يﺰﮐﺮﻣ ناﺮﻬﺗ ﺪﺣاو ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﻪﻣﺎﻧ نﺎﯾﺎﭘ ،ﯽﻣﺎﮐدﺎﺷ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺎﺑ نآ
5.https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/adolescent-mental-health
6.Mental health consumer concept mapping of supportive community, Steven J. Onken, Evaluation and Program Planning 71 (2018) 36–45
7. Psychosocial health and well-being among obstetricians and midwives involved in traumatic childbirth, Pia Veldt Larsen, MSc, PhD, Midwifery 41(2016)45–53
8. Children’s creativity as a manifestation and predictor of their wisdom, ElżbietaPłóciennik, Thinking Skills and Creativity 28 (2018) 14–20
9. Wisdom can be taught: A proof-of-concept study for fostering wisdom in the classroom, Brian Bruya, Monika Ardelt, Learning and Instruction 58 (2018) 106–114
10. Introduction: Adolescent Stress, Social Relationships, and Mental Health, Mary Ellen Colten 11. The Measurement of Wisdom and Its Relationship to Adolescent Substance Use and Problem
Behaviors, Cheryl L. Perry PhD , Kelli A. Komro PhD , Resa M. Jones MPH , Karen Munson MBA , Carolyn L. Williams PhD & Leonard Jason PhD, Journal of Child & Adolescent Substance Abuse, 12:1, 45-63, DOI: 10.1300/J029v12n01_03
