يوﺎﺣ ردﻮﭘ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ و ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﺮﺑ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ﻂﯾاﺮﺷ تاﺮﺛا ﯽﯾاﻮﻠﺣ وﺪﮐ ي ﻪﻤﺨﺗ ﻦﻏور
رﻮﭘ ناﺮﮔ هرﻮﺼﻨﻣ يﺪﺳا ﻦﺴﺤﻣﻼﻏ ،
12
ﻪﻌﻤﺟ مﺎﻣا اﺮﻫز ،
3
1 - ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ،ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﻪﺘﺧﻮﻣآ ﺶﻧاد ناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ناﺮﻬﺗ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و مﻮﻠﻋ ﺪﺣاو ،
2 - ﺘﺳ ناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ، ناﺮﻬﺗ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و مﻮﻠﻋ ﺪﺣاو ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ رﺎﯾدﺎ
3 - ناﺮﯾا ،جﺮﮐ ،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﮐ ﺲﯾدﺮﭘ ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ دﺎﺘﺳا
) رﺎﺗ ﯾ رد ﺦ ﯾ ﺖﻓﺎ : 25 / 12 / 95 رﺎﺗ ﯾ ﺬﭘ ﺦ ﯾ شﺮ : 27 / 03 / 96 (
هﺪﯿﮑﭼ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﯾاﻮﻠﺣ وﺪﮐ ي ﻪﻤﺨﺗ ﻦﻏور ي هﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ردﻮﭘ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ يور ﺮﺑ ﯽﺸﺷﺎﭘ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ﻂﯾاﺮﺷ تاﺮﺛا
. ﻪﮐ ﯽﻄﯾاﺮﺷ
ﺪﺷ لﺎﻤﻋا ﭗﻤﭘ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺪﺻرد و رﻮﺗاﺮﯿﭙﺳآ ﺖﻋﺮﺳ ،ﻦﮐ ﮏﺸﺧ يدورو ياﻮﻫ يﺎﻣد ﻞﻣﺎﻋ ﻪﺳ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻖﯾﺮﻃ زا ،ﺪﯾدﺮﮔ ظﺎﺤﻟ .
ﻦﻏور ندﺮﮐ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﺖﻬﺟ
ﮏﯾ زا وﺪﮐ ي ﻪﻤﺨﺗ زوﺮﺘﺴﮐد لدﺎﻌﻣ ﺎﺑ ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ،ﯽﺑﺮﻋ ﻎﻤﺻ زا و ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﯽﺸﺷﺎﭘ ﻦﮐ ﮏﺸﺧ
6 ﻪﺑ ﺮﯿﻨﭘ بآ ي هﺪﺷ ﻆﯿﻠﻐﺗ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ و
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ لﻮﺴﭙﮐوﺮﮑﯿﻣ يا هراﻮﯾد داﻮﻣ ناﻮﻨﻋ .
ﻦﯿﺑ ﯽﺸﺷﺎﭘ ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ياﻮﻫ يﺎﻣد تاﺮﯿﯿﻐﺗ ي ﻪﻨﻣاد C
ͦ140 ﺎﺗ C
ͦ 180 رﻮﺗاﺮﯿﭙﺳآ ﺖﻋﺮﺳ ، 55
% ﺎﺗ 75 %
رد و ﻦﯿﺑ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﭗﻤﭘ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺪﺻ 5
% ﺎﺗ 15 % راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﯽﯾارﺎﮐ ،هدﻮﺗ ي ﻪﺘﯿﺴﻧاد ،تارذ هزاﺪﻧا ،ﺖﺑﻮﻃر ياﻮﺘﺤﻣ ﻪﺘﺴﺑاو يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ يور ﺮﺑ ﺎﻫ نآ ﺮﺛا ﻪﮐ دﻮﺑ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ ﺺﺧﺎﺷ و نﺪﺷ .
زا هﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ردﻮﭘ ﺪﯿﻟﻮﺗ ياﺮﺑ ﯽﺸﺷﺎﭘ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻪﻨﯿﻬﺑ ي ﻪﻄﻘﻧ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺖﻬﺟ ﺢﻄﺳ شور
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺦﺳﺎﭘ .
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺦﺳﺎﭘ ﺮﻫ ياﺮﺑ ،ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺘﺴﺑاو يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﺦﺳﺎﭘ حﻮﻄﺳ ﻪﯾور يﺎﻫ ماﺮﮔﺎﯾد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ .
ﻪﺠﯿﺘﻧ رد
نﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﯽﯾارﺎﮐ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ سﺎﺳا ﺮﺑ وﺪﮐ ﻪﻤﺨﺗ ﻦﻏور ندﺮﮐ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﺖﻬﺟ ﯽﺸﺷﺎﭘ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ي ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ ﺺﺧﺎﺷ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و
لدﺎﻌﻣ ، ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ :
يدورو ياﻮﻫ يﺎﻣد C
ͦ 141 رﻮﺗاﺮﯿﭙﺳآ ﺖﻋﺮﺳ ، 75
% ﭗﻤﭘ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺪﺻرد و 15
% و ﺪﯾدﺮﮔ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﻨﯿﻬﺑ ردﻮﭘ نآ سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ نآ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﺐﯿﮐﺮﺗ و رﺎﺘﺧﺎﺳ .
نﺎﮔژاو ﺪﯿﻠﮐ ﺸﺧ ،نﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ،ﯽﯾاﻮﻠﺣ وﺪﮐ ي ﻪﻤﺨﺗ ﻦﻏور :
ﯽﺑﺎﯾ ﻪﻨﯿﻬﺑ ،نﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﯽﯾارﺎﮐ،ﯽﺸﺷﺎﭘ ﻦﮐ ﮏ
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ
:
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
هداﻮﻧﺎﺧ زا ﯽﻫﺎﯿﮔ وﺪﮐ Cucurbitaceae
ﯽﻨﻏور يﺎﻫ ﻪﻧاد ﺎﺑ
ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﭘورا ﻪﯾدﺎﺤﺗا نﻮﯿﺴﯿﻤﮐ ﻂﺳﻮﺗ نآ ﻦﻏور ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺒﯿﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﯾﺬﭘ ﯽﮐارﻮﺧ ﻦﻏور ]
1 .[
زا ﯽﮑﯾ ﯽﯾاﻮﻠﺣ وﺪﮐ
ﺮﺜﮐا رد ﻪﮐ ﺖﺳا يﺰﯿﻟﺎﺟ تﻻﻮﺼﺤﻣ نﺎﺘﺳا ﻪﻠﻤﺟ زا ،رﻮﺸﮐ طﺎﻘﻧ
،نارﺪﻧزﺎﻣ يﺎﻫ و سرﺎﻓ ،نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ ،ناﺪﻤﻫ ،نﺎﺳاﺮﺧ ،نﻼﯿﮔ
...
دﻮﺷ ﯽﻣ ﺖﺸﮐ .
ﺮﯾز ﺢﻄﺳ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﺑ ﯽﺑﺮﻏ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ نﺎﺘﺳا
ﯽﻠﯿﺟآ ي ﻪﻤﺨﺗ دﺮﺑرﺎﮐ ﺎﺑ وﺪﮐ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺖﺸﮐ )
16 و راﺰﻫ 500
رﺎﺘﮑﻫ ( ﯽﻋارز لﺎﺳ رد 1394
- 1393 ار يرﻮﺸﮐ ﺖﺴﺨﻧ ي ﻪﺒﺗر ،
صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ﺖﺳا هداد
] 2 [ ﺪﯿﻟﻮﺗ يﻻﺎﺑ راﺪﻘﻣ دﻮﺟو ﺎﺑ ﺎﻣا .
ﯽﻣ ﻞﯿﺟآ و تﻼﻘﻨﺗ فﺮﺻ ﻪﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ وﺪﮐ ي ﻪﻤﺨﺗ ،ناﺮﯾا رد وﺪﮐ دور ﯽﻣ ﻦﯿﺑ زا تﺎﻌﯾﺎﺿ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ نآ زا ﯽﺸﺨﺑ و ﺪﺳر .
ﺎﺑ
ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ،ﯽﯾاﻮﻠﺣ وﺪﮐ ﻪﻤﺨﺗ ﻦﻏور زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ عﺎﺒﺷاﺮﯿﻏ ﮏﺗ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا يﻻﺎﺑ ياﻮﺘﺤﻣ ﺪﻨﭼ و 1
عﺎﺒﺷاﺮﯿﻏ و2
لوﺮﻓﻮﮐﻮﺗ و يﻮﻗ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﻫ لوﺮﻓﻮﮐﻮﺗﺎﻣﺎﮔ دﻮﺟو ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و شزرا ﺎﺑ ﻦﻏور ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ هدﺎﻣ ﻦﯾا ،ﯽﻠﺻا دﺮﯿﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ ﯽﯾاﺬﻏ .
ﻦﯾا تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ زا
يﺎﻫﺪﯿﺳا زا ندﻮﺑ رﺎﺷﺮﺳ و هﺮﯿﺗ ﺰﺒﺳ ﮓﻧر ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯽﻣ ﻦﻏور ا ﮏﯿﺌﻟﻮﻨﯿﻟ و ﮏﯿﺌﻟوا بﺮﭼ ﺖﺷاد هرﺎﺷ
] 1 .[
ﯽﺘﻣﻼﺳ يﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو زا
روآ راردا و ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا ﺪﺿ يﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو ناﻮﺗ ﯽﻣ نآ ﯽﯾوراد و ﺶﺨﺑ تﺎﺑﺎﻬﺘﻟا ﺶﻫﺎﮐ ،ﻢﯿﺧ شﻮﺧ تﺎﺘﺳوﺮﭘ يﺎﻫ ﻪﻧﺎﺸﻧ ندﺮﮐ ﻢﮐ و زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ،ﯽﻧﻮﺧ يﺎﻫ ﻪﺘﺨﻟ و لوﺮﺘﺴﻠﮐ ،ﻦﺋاﺮﺷ ﺐﻠﺼﺗ ،هﺪﻌﻣ ﻪﯿﻠﮐ و ﻪﻧﺎﺜﻣ يﺎﻬﮕﻨﺳ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺮﻄﺧ ﺶﻫﺎﮐ و ﺐﻠﻗ ﻢﻈﻨﻣﺎﻧ تﺎﺑﺎﻀﻘﻧا ار دﺮﺑ مﺎﻧ ] 1 و 3 .[
مزﻻ ،هﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﺪﯿﻔﻣ يﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
سﺎﺴﺣ لﺎﻌﻓ ﺖﺴﯾز ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا زا ﺖﻇﺎﻔﺣ ﺖﻬﺟ ﯽﺗاﺪﯿﻬﻤﺗ ﺖﺳا ددﺮﮔ ظﺎﺤﻟ .
ﺐﺳﺎﻨﻣ يرﺎﮑﻫار ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ندﺮﮐ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ور ﻦﯾا زا
دﻮﺷ ﯽﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺮﻣا ﻦﯾا ياﺮﺑ ]
4 .[
ندﺮﮐ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ
ﻌﻓ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ماد ﻪﺑ ياﺮﺑ يﺪﻨﯾآﺮﻓ ﺖﺳا ﻞﻣﺎﺣ داﻮﻣ ﻂﺳﻮﺗ لﺎ
و ﯽﺘﺴﯾز لﺎﻌﻓ يﺎﻫ لﻮﮑﻠﻣ ﻞﯾﻮﺤﺗ دﻮﺒﻬﺑ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ يراﺰﺑا و ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ اﺬﻏ نورد ﻪﺑ هﺪﻧز يﺎﻫ لﻮﻠﺳ .
ي هدﺎﻣ ،ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻦﯾا رد
1. Monounsaturated fatty acids 2. Polyunsaturated fatty acids
ي هدﺎﻣ ،هﺪﺷ هﺪﯿﺷﻮﭘ ي هدﺎﻣ و يا هراﻮﯾد ي هدﺎﻣ هﺪﻨﻫد ﺶﺷﻮﭘ ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ هﺪﯿﻣﺎﻧ يا ﻪﺘﺴﻫ .
راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ياﺮﺑ ﻞﯾﻻد ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ
ندﺮﮐ رد ﻪﺘﻓﺎﯾ دﻮﺒﻬﺑ يراﺪﯾﺎﭘ ﻦﯿﻣﺄﺗ ،لﺎﻌﻓ ﺖﺴﯾز تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
ﺖﺳا ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﯽﻃ رد و ﯽﯾﺎﻬﻧ لﻮﺼﺤﻣ ]
4 .[
يﺎﻫ ﮏﯿﻨﮑﺗ نﺎﯿﻣ رد
ﯽﺸﺷﺎﭘ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ،ندﺮﮐ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ 3
ﯽﻤﯾﺪﻗ زا ﯽﮑﯾ
ﻊﯾﺎﻨﺻ ﺶﺨﺑ رد ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ نورد يﺎﻫ ﮏﯿﻨﮑﺗ ﻦﯾﺮﺗ ﻊﯿﺳو و ﻦﯾﺮﺗ لﺎﺳ زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾاﺬﻏ 1950
ور ندﺮﮐ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ياﺮﺑ و ﺎﻫ ﻦﻏ
ﯽﻧدوﺰﻓا ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺖﻬﺟ ردﻮﭘ ﻪﺑ ﻊﯾﺎﻣ ﻞﯾﺪﺒﺗ و ﯽﻨﻏور يﺎﻫ ﺲﻧﺎﺳا ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﮏﺸﺧ يﺎﻫ هﺪﻨﻫد ﻢﻌﻃ و ﯽﯾاﺬﻏ يﺎﻫ ]
4 و 5 .[
ﺎﺑ رﺎﮔزﺎﺳ هﺎﮕﺘﺳد و ﺖﺳا ﺮﯾﺬﭘ فﺎﻄﻌﻧا و يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻦﯾا ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ بﻮﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺎﺑ يردﻮﭘ و ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ سﺮﺘﺳد رد تاﺰﯿﻬﺠﺗ ﺪﻨﮐ . هﺪﺷ ﮏﺸﺧ ياﺰﺟا ،شور ﻦﯾا رد رﻮﺒﻋ ﻂﺳﻮﺗ ﺪﻣﺎﺟ ي
ﻊﯾﺎﻣ تاﺮﻄﻗ زا غاد ياﻮﻫ )
ﺎﻫ نﻮﯿﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﺎﯾ نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ،لﻮﻠﺤﻣ (
،ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ﮏﻗﺎﺗا يﻻﺎﺑ رد ﻪﮐ ﺪﻨﯾآ ﯽﻣ ﺖﺳﺪﺑ
.
ﻪﺑ يدورو نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﻞﯿﮑﺸﺗ ياﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يا هراﻮﯾد داﻮﻣ لﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ ﺪﺣ رد و بآ رد لﻮﻠﺤﻣ ﺪﯾﺎﺑ ،ﯽﺸﺷﺎﭘ ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ﺪﻨﺷﺎﺑ ] 5 و 6 .[
رﻮﻃ ﻪﺑ اراد ،ﻢﻌﻃ ﻦﺘﺷاﺪﻧ و ﻢﮐ ﻪﻨﯾﺰﻫ ندﻮﺑ اراد ،ﯽﻠﮐ
اراد ،بﻮﺧ ﻢﻠﯿﻓ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ،يﺮﯾﺎﻔﯿﺴﻟﻮﻣا يﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو ندﻮﺑ
،ﺪﻣﺎﺟ هدﺎﻣ ﺢﻄﺳ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ رد ﻢﮐ ي ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ندﻮﺑ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ
،ﯽﯾاﺬﻏ ﯽﯾﺎﻬﻧ لﻮﺼﺤﻣ رد اﻮﺘﺤﻣ يزﺎﺳدازآ ي هدﺎﻣ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ زا
ﺪﻨﺘﺴﻫ لآ هﺪﯾا يا هراﻮﯾد ]
7 .[
ﻠﺘﺨﻣ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ نﻮﻨﮐﺎﺗ ياﺮﺑ ﯽﻔ
يژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ ﻂﺳﻮﺗ عﺎﺒﺷاﺮﯿﻏ ﺪﻨﭼ يﺎﻫ ﻦﻏور ﺮﯾﺎﺳ زا ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﯽﺸﺷﺎﭘ ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ي ﻪﻠﯿﺳﻮﺑ ندﺮﮐ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ وﺪﮐ ﻪﻤﺨﺗ ﻦﻏور ندﺮﮐراد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ ﯽﺷراﺰﮔ ﺎﻣا ،ﺖﺳا ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﻪﺋارا ﯽﯾاﻮﻠﺣ .
نﺎﻣز تﺪﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ياﺮﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﯿﺴﮐا ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﻦﻏور ﻦﯾا زا ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ و يراﺪﻬﮕﻧ ﺪﯿﻟﻮﺗ ،نﻮﯿﺳاﺪ
ﻪﻨﯿﻬﺑ ي ﻪﻄﻘﻧ ندروآ ﺖﺳﺪﺑ و هﺪﺷ ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ نورد هدروآﺮﻓ ﻦﯾا ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﯽﺸﺷﺎﭘ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ﻂﯾاﺮﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﻖﯾﺮﻃ زا نآ ﺪﯿﻟﻮﺗ دﺮﯿﮔ ﯽﻣ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺐﻟﺎﺟ .
3. Spray drier
2 - ﺎﻫ شور و داﻮﻣ
2 - 1 - داﻮﻣ
وﺪﮐ ي ﻪﻤﺨﺗ ﻦﻏور )
ﻪﻧﻮﮔ Cucurbita pepo ﻪﺘﯾراو ،
Styarica (
ترﻮﺼﺑ ،دﺮﺳ سﺮﭘ زا ﺲﭘ ﺪﻨﺑدرز ﯽﯾوراد ﺖﮐﺮﺷ زا
ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﯿﻬﺗ ﯽﻧدوﺰﻓا ﻪﻧﻮﮔ ﭻﯿﻫ نوﺪﺑ و هﺪﺸﻧ ﻪﯿﻔﺼﺗ ،ﺺﻟﺎﺧ .
ﻎﻤﺻ
ﻦﯾﺮﺗ لواﺪﺘﻣ ناﻮﻨﻌﺑ يﺮﯾﺎﻔﯿﺴﻟﻮﻣا بﻮﺧ ﯽﮔﮋﯾو ﻦﺘﺷاد ﺎﺑ ﯽﺑﺮﻋ ﺎﻫ ﻦﻏور ندﺮﮐ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ياﺮﺑ هدﺎﻣ ]
7 [ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ،
رد دﺎﯾز ﺖﯿﻟﻼﺣ ،ندﻮﺑ هﺰﻣ ﯽﺑ ،ﻢﮐ ي ﻪﻨﯾﺰﻫ ي ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ،بآ
ﻪﺘﺴﻫ ي هدﺎﻣ زا ﯽﻟﺎﻋ ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و لﻮﻠﺤﻣ ﻢﮐ ]
6[
و ،
ﻞﯿﮑﺸﺗ ،ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﯽﺗاذ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﺮﯿﻨﭘ بآ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ تاﺮﻄﻗ ﺢﻄﺳ رد ﻢﯿﺨﺿ ﻢﻠﯿﻓ ﻞﯿﮑﺸﺗ و نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ]
7 [ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ﯽﺑﺮﻋ ﻎﻤﺻ ،رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪﺑ و ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا يا هراﻮﯾد داﻮﻣ زا 4
ﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ،نﺎﻤﻟآ كﺮﻣ ﺖﮐﺮﺷ زوﺮﺘﺴﮐد لدﺎﻌﻣ ﺎﺑ ﻦﯾﺮﺘ
65
) ( DE-6
ﺮﯿﻨﭘ بآ ي هﺪﺷ ﻆﯿﻠﻐﺗ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ و ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﺖﮐور ﺖﮐﺮﺷ زا
6
) (WPC ﺪﻧﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺎﮑﯾﺮﻣآ رﺎﻤﻠﯿﻫ ﺖﮐﺮﺷ زا .
ﻪﯿﻠﮐ ﺎﻬﻟﻼﺣ و داﻮﻣ
ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا رد ﻦﯾا يﺪﯿﻟﻮﺗ ،ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺖﮐﺮﺷ
يرﺎﺠﺗ كﺮﻣ
نﺎﻤﻟآ ﺎﺑ ﻪﺟرد صﻮﻠﺧ ﺪﻧدﻮﺑ يا ﻪﯾﺰﺠﺗ .
2 - 2 - ﯿﺴﻟﻮﻣا يزﺎﺳ هدﺎﻣآ نﻮ
هدﺎﻣ و يا هراﻮﯾد داﻮﻣ زا ﯽﺘﺑﺎﺛ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﯿﻟوا نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ي ﻪﯿﻬﺗ ياﺮﺑ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺮﻈﻧﺪﻣ ،بآ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و يا ﻪﺘﺴﻫ ي .
،رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪﺑ
20 % ،يا هراﻮﯾد هدﺎﻣ 10
% و ﻦﻏور 70 % ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ ﺮﻄﻘﻣ بآ
ﺪﻧﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ]
8 .[
ﺖﺒﺴﻧ ندﺮﮐ ﻞﺣ ﻂﺳﻮﺗ اﺪﺘﺑا نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﻦﯾا 17
%
،ﯽﺑﺮﻋ ﻎﻤﺻ 17
% ﻆﯿﻠﻐﺗ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ و ﺮﯿﻨﭘ بآ ي هﺪﺷ
66 %
زوﺮﺘﺴﮐد لدﺎﻌﻣ ﺎﺑ ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ 6
ي ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﺮﻄﻘﻣ بآ رد ،
ﯽﺴﯿﻃﺎﻨﻐﻣ نﺰﻤﻫ )7
ﻒﻟوﺪﯿﻫ لﺪﻣ MR3001
نﺎﻤﻟآ ، ( نآ زا ﺲﭘ و
تﺪﻣ ﻪﺑ نآ ندﺮﮐ ﻦﮕﻤﻫ و وﺪﮐ ﻪﻤﺨﺗ ﻦﻏور ندوﺰﻓا ﺎﺑ 5
رد ﻪﻘﯿﻗد
ﺖﻋﺮﺳ 1000 ﻪﻘﯿﻗد ﺮﺑ رود 8
رﺰﯾﺎﻧژﻮﻤﻫ ﻂﺳﻮﺗ )
اﺮﺘﻟوا لﺪﻣ
4. Gum arabic 5. Dextrose equivalent 6. Whey protein concentrated 7. Magnetic stirrer
8. Round per minute
ﺲﮐارﻮﺗ IKa T25 ﻟآ ،
نﺎﻤ ( ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ]
9 .[
ﺎﺑ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺪﺻرد
ﺖﺸﮔ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺶﯾﺎﻣزآ ﺶﯿﭘ مﺎﺠﻧا و ﻊﺑﺎﻨﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا .
2 - 3 - ي ﻪﻤﺨﺗ ﻦﻏور هﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ردﻮﭘ ﺪﯿﻟﻮﺗ
ﯽﯾاﻮﻠﺣ وﺪﮐ
ﮏﺸﺧ ﯽﻨﯿﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﺪﯿﻟﻮﺗ زا ﺲﭘ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ هﺪﺷ ﻦﮕﻤﻫ نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﯽﺸﺷﺎﭘ ﻦﮐ )9
B-191 ﺲﯿﯾﻮﺳ ، ( لزﺎﻧ ﺎﺑ رﺰﯾﺎﻤﺗا ﻪﺑ ﺰﻬﺠﻣ 2
ﻪﻟﺎﯿﺳ 10 ﺮﻄﻗ ﻪﺑ 7/
0 ﺖﻬﺟ ﻢﻫ نﺎﯾﺮﺟ ﺎﺑ و ﺮﺘﻣ ﯽﻠﯿﻣ ﻦﯿﺑ 11
ﺪﺷ ﮏﺸﺧ اﻮﻫ و هﺪﺷ ﺰﯾﺎﻤﺗا نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا .
فﺪﻫ ﺎﺑ و رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪﺑ
ﮏﺸﺧ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺮﻫ زا ﻞﺒﻗ ،بﻮﻠﻄﻣ ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ ﺖﻟﺎﺣ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد تﺪﻣ ﻪﺑ ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ،ندﺮﮐ 15
دﺮﮐ رﺎﮐ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺎﺑ ﻪﻘﯿﻗد .
ﯽﺑد
ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ياﻮﻫ ﯽﻤﺠﺣ راﺪﻘﻣ ﻪﺑ و ﺖﺑﺎﺛ 12
700 ﺖﻋﺎﺳ رد ﺮﺘﯿﻟ
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺪﺷ
. ﺎﺑ كزﺎﻧ ي ﻪﻟﻮﻟ ﮏﯾ ﻂﺳﻮﺗ يﺪﯿﻟﻮﺗ نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا
ﭗﻤﭘ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺪﺻرد 513
% ﺎﺗ 15 % ﺪﺷ ﻖﯾرﺰﺗ ﯽﺸﺷﺎﭘ ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ﻪﺑ
لدﺎﻌﻣ خﺮﻧ ﻦﯾا ﻪﮐ
5
10 -
× 83 /1
5 ﺎﺗ 10-
× 8 زا ﻪﯿﻧﺎﺛ ﺮﺑ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﭗﻤﭘ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ﻪﺑ يدورو كارﻮﺧ نﺎﯾﺮﺟ .
ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ﻪﺑ يدورو ياﻮﻫ يﺎﻣد ﻦﯿﺑ ، 14
140 ͦC ﺎﺗ 180 ͦC و
ﺳ رﻮﺗاﺮﯿﭙﺳآ ﺖﻋﺮ ﻦﯿﺑ 15
55 % ﺎﺗ 75 % ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ و ﺪﻧﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
فﺮﻇ رد ،هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ ردﻮﭘ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد ﻊﻤﺟ 16
ﺖﻗد ﺎﺑ ﺮﻠﺘﻣ ﯽﻟﺎﺘﯿﺠﯾد يوزاﺮﺗ ﻂﺳﻮﺗ ،هﺪﺷ يروآ 0001
/0
±
) college 150, UK (
درﻮﻣ يﺪﻌﺑ يﺎﻫﺰﯿﻟﺎﻧآ ياﺮﺑ و ﺪﻧﺪﺷ نزو
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا .
2 - 4 - يﺎﻫ ردﻮﭘ ﯽﺑﺎﯾزرا هﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ
2 - 4 - 1 - ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ
ي ﻪﻤﺨﺗ ﻦﻏور يوﺎﺣ ي هﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ تارذ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ نوآ شور ﻖﺒﻃ ،وﺪﮐ ) AOAC
1984 ( هزاﺪﻧا
ﺪﺷ يﺮﯿﮔ ] 10 و 11 .[
9. Mini spray dryer 10. Two fluid nozzle atomizer 11. Co-current flow
12. Air flow rate 13. Pump feed rate percent 14. Inlet air drying tempreture 15. Aspirator rate
16. Vessel
2 - 4 - 2 - تارذ هزاﺪﻧا
تارذ هزاﺪﻧا هﺪﻨﻨﮐ ﻦﯿﯿﻌﺗ هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ تارذ هزاﺪﻧا ﻊﯾزﻮﺗ لﺪﻣ 17
mastersizer 2000 ﺳاﺮﺑ
تﺪﺷ رد ﻪﯾواز ﺮﯿﯿﻐﺗ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا سﺎ
ﺪﯾدﺮﮔ ﻦﯿﯿﻌﺗ هﺪﺷ هﺪﻨﮐاﺮﭘ ي ﻪﻧﻮﻤﻧ نﺎﯿﻣ زا هﺪﺷ هﺪﻨﮐاﺮﭘ رﻮﻧ ]
12 .[
2 - 4 - 3 - هدﻮﺗ ﻪﺘﯿﺴﻧاد
هﺪﺷراد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ردﻮﭘ مﺮﺟ ﺖﺒﺴﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ هدﻮﺗ ي ﻪﺘﯿﺴﻧاد ناﺰﯿﻣ زا ﺪﻌﺑ 50 ﻪﻧاﻮﺘﺳا ﻢﺠﺣ ﺮﺑ ﻪﻧاﻮﺘﺳا ي هراﻮﯾد ﻪﺑ ندز ﻪﺑﺮﺿ ﻪﺒﺗﺮﻣ
ﺐﺴﺣﺮﺑ و ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ
ﺪﯾدﺮﮔ شراﺰﮔ ﺐﻌﮑﻣﺮﺘﻣ ﺮﺑ ]
13 .[
2 - 4 - 4 - نﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﯽﯾارﺎﮐ
رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪﺑ 2
ﻦﻟرا ﻪﺑ و ﺪﺷ نزو هﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ لﻮﺼﺤﻣ مﺮﮔ
ﺮﯾﺎﻣ 250 ﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ يﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ .
نآ زا ﺲﭘ 15
ناﺰﮕﻫ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ
تﺪﻣ ﻪﺑ يﺪﯿﻟﻮﺗ نﻮﯿﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ و ﺪﺷ هدوﺰﻓا نآ ﻪﺑ 2
يﺎﻣد رد ﻪﻘﯿﻗد
ﺪﺷ هداد نﺎﮑﺗ قﺎﺗا .
، ﺲﭙﺳ هرﺎﻤﺷ ﯽﻓﺎﺻ ﺬﻏﺎﮐ زا طﻮﻠﺨﻣ 1
ﺪﺷ هداد رﻮﺒﻋ ﻦﻤﺗاو .
جاﺮﺨﺘﺳا ﻦﻏور ﻞﻣﺎﺷ ،هﺪﺷ ﺮﺘﻠﯿﻓ لﻮﻠﺤﻣ
تﺪﻣ ياﺮﺑ ﻪﮐ دﻮﺑ هﺪﺷ 6
نوآ ﻪﺑ ﺖﻋﺎﺳ ͦC
70 ﺎﺗ ﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ
ﺪﺳﺮﺑ ﺖﺑﺎﺛ نزو ﻪﺑ و دﻮﺷ ﺮﯿﺨﺒﺗ نآ زا ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ناﺰﮕﻫ .
ﻦﻏور
ياﻮﺘﺤﻣ فﺮﻇ ﯽﯾﺎﻬﻧ و ﻪﯿﻟوا نزو ندﺮﮐ ﺖﺒﺛ ﻂﺳﻮﺗ ،ﯽﺤﻄﺳ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ لﻮﻠﺤﻣ ﻂﺳﻮﺗ نﺪﺷراد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﯽﯾارﺎﮐ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ﺪﺷ
لﻮﻣﺮﻓ 1 ﺖﺸﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ]
11 .[
)
1 (
،نآ رد ﻪﮐ Total oil و
Surface oil ﻦﻏور نزو ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ،
راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﯽﯾارﺎﮐ و ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ مﺮﮔ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﯽﺤﻄﺳ ﻦﻏور و ﻞﮐ نﺪﺷ ) (EE دﻮﺷ ﯽﻣ شراﺰﮔ ﺪﺻرد ﺐﺴﺣ ﺮﺑ .
2 - 4 - 5 - ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ ﺺﺧﺎﺷ
ﻂﺳﻮﺗ ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﺲﯾﺪﻧا هرﺎﻤﺷ دراﺪﻧﺎﺘﺳا
3976 ﯽﻠﻠﻤﻟا ﻦﯿﺑ شور
تﺎﯿﻨﺒﻟ نﻮﯿﺳارﺪﻓ ﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا 18
] 14 .[
ﻦﻫآ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا سﺎﺳا ﺮﺑ نﻮﻣزآ ﻦﻫآ ﻪﺑ(II)
(III) ﻂﺳﻮﺗ
ﻪﻧﻮﻤﻧ هﺪﺷ دازآ يﺎﻫ ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘورﺪﯿﻫ )
ﯽﺑﺮﭼ ( ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ ﻞﯿﮑﺸﺗ و
17. Particle analyser
18. International Dairy Federation
ﻦﻫآ (III) جﻮﻣ لﻮﻃ رد نآ بﺬﺟ ﻪﮐ ﺖﺳا تﺎﻧﺎﯿﺳﻮﯿﺗ 500
ﺮﺘﻣﻮﺗﻮﻓﻮﺘﮑﭙﺳا ﻂﺳﻮﺗ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ ﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا
] 15 .[
ﺖﻬﺟ
،هﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ يﺎﻫردﻮﭘ زا ﻦﻏور جاﺮﺨﺘﺳا 5/
0 نزو ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﮔ
ﻪﺑ و ﺪﺷ 5 تﺪﻣ ﻪﺑ ﺪﺷ هدوﺰﻓا ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ 30
ﻪﻘﯿﻗد
ﺮﮑﯿﺷ ﻂﺳﻮﺗ 19
ﻒﻟوﺪﯿﻫ ) Unimax 2010 نﺎﻤﻟآ ،
( نﺎﻨﯿﻤﻃا ياﺮﺑ
ﺪﺷ ﺲﮑﯿﻣ نآ لﻼﺤﻧا زا .
راﺪﻘﻣ ﺲﭙﺳ 300
ﻂﺳﻮﺗ نآ زا ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ
ﺪﺷ اﺪﺟ ﺮﻠﭙﻤﺳ و
3 ﻪﺒﺗﺮﻣ ) تﺪﻣ ﻪﺑ رﺎﺑ ﺮﻫ 10
ﻪﯿﻧﺎﺛ ( ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ 5/
1
نﺎﺘﮐاوﺰﯾا طﻮﻠﺨﻣ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ /
ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ نﺎﭘوﺮﭘوﺰﯾا 2
ﻪﺑ 1 ﺲﮑﺗرو
ﺪﺷ . تﺪﻣ ﻪﺑ ﻢﻫ زا ﺎﻫزﺎﻓ نﺪﺷاﺪﺟ ﺖﻬﺟ 5
ژﻮﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ نورد ﻪﻘﯿﻗد
ﭻﯿﺘﻫ لﺪﻣ )
Mikro 200R نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا ،
( ﯽﺒﺴﻧ يوﺮﯿﻧ ﺎﺑ
ژﻮﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ 100020
ﺎﺑ لدﺎﻌﻣ 4030 ﺮﻗ ﻪﻘﯿﻗد رد رود ﺖﻓﺮﮔ را
. ﻦﯾﺪﺑ
ﺖﺳود ﯽﺑﺮﭼ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ،ﺐﯿﺗﺮﺗ اﺪﺟ هﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ يﺎﻫردﻮﭘ زا 21
فروﺪﻨﭘا ﯽﯾﻻﺎﺑ زﺎﻓ رد و ﺪﻧﺪﺷ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ،22
] 16 .[
ﺖﺒﺴﻧ ،ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ ﺺﺧﺎﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ياﺮﺑ 600
زا ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ
تﺪﻣ ﻪﺑ ،هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﻦﻏور ﻪﻧﻮﻤﻧ 4
ﺎﺑ ﻪﯿﻧﺎﺛ 8/
9 زا ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ
لﻮﻧﺎﺘﻣ ،مﺮﻓوﺮﻠﮐ )
7 : 3 ( ﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﺮﮑﯿﺷ ﻂﺳﻮﺗ ]
17 .[
،نآ زا ﺲﭘ
50 تﺎﻧﺎﯿﺳﻮﯿﺗ مﻮﯿﻧﻮﻣآ يﺎﻫ لﻮﻠﺤﻣ زا ماﺪﮐ ﺮﻫ زا ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ 94
/ 3
ﻦﻫآ ﺪﯾاﺮﻠﮐ و رﻻﻮﻣ ﻪﺑ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ رﻮﻃ ﻪﺑ و ﺪﻧﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا نآ ﻪﺑ (II)
تﺪﻣ 4 ﺪﻧﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﺮﮑﯿﺷ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﯿﻧﺎﺛ .
ﺰﻣﺮﻗ ﮓﻧر ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾا رد
تﺪﻣ ﻪﺑ و ﺖﺸﮔ نﺎﯾﺎﻤﻧ 5
رد و قﺎﺗا يﺎﻣد رد ﻪﻘﯿﻗد ﮏﯾرﺎﺗ ﻂﯿﺤﻣ
لﺪﻣ ﺮﺘﻣﻮﺗﻮﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ نآ بﺬﺟ ﺲﭙﺳ و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ Varia cary 300 )
ﺎﯿﻟاﺮﺘﺳا ( رد 500 ﻪﺘﻓﺮﮔ هزاﺪﻧا ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ
ﺪﺷ ] 15 .[
لﻮﻣﺮﻓ ﻂﺳﻮﺗ ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ ﺺﺧﺎﺷ 2
و 3 و ﺖﺸﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
شراﺰﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رد ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ نﻻاو ﯽﮐا ﯽﻠﯿﻣ سﺎﺳاﺮﺑ ﺪﯾدﺮﮔ . (2) (3)
19. Vortex shaker
20. Relative centrifugal force (CFU) 21. Lipophilic compounds 22. Ependorf
نآ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﮐ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺬﺟ ﺮﺑاﺮﺑ E
،ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧ ﺮﺘﻣﻮﺗﻮﻓﻮﺘﮑﭙﺳا رادﻮﻤﻧ ﻂﺧ ﺐﯿﺷ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ b
ﻦﻫآ دراﺪﻧﺎﺘﺳا لﻮﻠﺤﻣ ياﺮﺑ نﻮﯿﺳاﺮﺒﯿﻟﺎﮐ (III)
لدﺎﻌﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا
0276 /0 ،ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ و ﺖﺳا مﺮﮔ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﺟ m
84 / 55
ﺖﺳا ﻦﻫآ ﯽﻤﺗا مﺮﺟ ]
14 .[
2 - 5 - يرﺎﻣآ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ
ﻞﻣﺎﺷ ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ دروآﺮﺑ ﺖﻬﺟ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا يرﺎﻣآ ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﯽﺸﺷﺎﭘ ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ياﻮﻫ يﺎﻣد )
X1
( رﻮﺗاﺮﯿﭙﺳآ ﺖﻋﺮﺳ ، )
X2
( و
ﭗﻤﭘ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺪﺻرد )
X3
( ﺲﮐﺎﺑ حﺮﻃ ﻂﺳﻮﺗ ،ﻪﺘﺴﺑاو يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﺮﺑ
ﻦﮑﻧﺎﺑ - ﻞﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ لﻮﻓ 23
ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ شور رد ) 24
(RSM هﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ﯾاﺰﯾد راﺰﻓا مﺮﻧ زا تﺮﭙﺴﮐا ﻦ
ﻪﺨﺴﻧ
2510 ﺖﻓﺮﯾﺬﭘ ترﻮﺻ .
هدوﺪﺤﻣ
ﯽﺗﺎﻣﺪﻘﻣ تﺎﺸﯾﺎﻣزآ ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ زا ﮏﯾ ﺮﻫ ي ﺪﯾدﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ )
لوﺪﺟ 1 .(
Table 1. The range of input parameters.
ﻞﻣﺎﺷ ﺶﯾﺎﻣزآ حﺮﻃ 17
رد ﯽﺸﯾﺎﻣزآ رﺎﻤﯿﺗ 5
يﺰﮐﺮﻣ ي ﻪﻄﻘﻧ
ﻂﺳﻮﺗ ﺪﯾدﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ RSM
. ﺖﺑﻮﻃر ياﻮﺘﺤﻣ تارذ هزاﺪﻧا ،26
،27
هدﻮﺗ ي ﻪﺘﯿﺴﻧاد نﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﯽﯾارﺎﮐ ،28
ﺺﺧﺎﺷ و 29
23. Box-Benken experimental design (BBD)-full factoriel 24. Response surface methodology (RSM)
25. Design Expert version 10.0.1.0 26. Moisture content
27. Particle size 28. Bulk density
29. Encapsulation efficiency
ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ
1
ﻪﺘﺴﺑاو يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﻫردﻮﭘ 30
) ﺦﺳﺎﭘ ( ﺮﻈﻧ رد
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪﻧﺪﺷ .
لوﺪﺟ 2 زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﯽﺸﯾﺎﻣزآ حﺮﻃ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ و RSM
ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﻪﺘﺴﺑاو يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ياﺮﺑ هﺪﻣآ ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار ﯽﺸﺷﺎﭘ .
مﺎﺠﻧا راﺮﮑﺗ ﻪﺳ رد ﺎﻫ نﻮﻣزآ ي ﻪﯿﻠﮐ
ﺖﻓﺮﮔ . مود ﻪﺟرد يدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ لﺪﻣ ،ﺎﻫ ﺦﺳﺎﭘ ﯽﻣﺎﻤﺗ ياﺮﺑ
) quadratic (
دﻮﺑ .
دورو يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦﯿﺑ ﻪﻄﺑار ﯽﺑﺎﯾزرا ياﺮﺑ ﯽﺟوﺮﺧ يﺎﻫ ﺦﺳﺎﭘ و ي
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺮﯾز ﯽﻠﮐ ي ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﻖﺒﻃ ﺦﺳﺎﭘ ﺮﻫ .
Y=β0+ +
+
نآ رد ﻪﮐ ،ﺦﺳﺎﭘ Y
β0
،ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﺖﺑﺎﺛ ،ﯽﻄﺧ تاﺮﺛا ﺐﯾﺮﺿ βi
βii
و مود ﻪﺟرد تاﺮﺛا ﺐﯾﺮﺿ ،ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا ﺐﯾﺮﺿ βij
و Xi Xj
ﯽﻣ ﻪﺘﺴﺑاو ﺮﯿﻏ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ حﻮﻄﺳ ﺐﯾﺮﺿ و ﺪﻨﺷﺎﺑ
ي هرﺎﻤﺷ k
و حﻮﻄﺳ ﺦﺳﺎﭘ رد هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ يﺎﻄﺧ ي هﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ε
ﺖﺳا Y .
ﺰﯿﻟﺎﻧآ سﺎﺳا ﺮﺑ يرﺎﻣآ ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﺲﻧﺎﯾراو
) ANOVA (
ﺢﻄﺳ رد
يراد ﯽﻨﻌﻣ 5
% ) P = 0.05 (
هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ي ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ياﺮﺑ
هداد تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺐﯾﺮﺿ و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺎﻫ
) (%CV
، ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺐﯾﺮﺿ
) R2 ( هﺪﺷ ﻞﯾﺪﻌﺗ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺐﯾﺮﺿ ، )
adjR2 ( ﻪﺑ ﺖﯾﺎﻔﮐ ﺖﻗد ،
ﺪﻧﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ لﺪﻣ ﺖﯾﺎﻔﮐ ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ .
لوﺪﺟ رد اﻮﻧآ ﺞﯾﺎﺘﻧ
هرﺎﻤﺷ 3 ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
3 - ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ
يرﺎﻣآ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ )
لوﺪﺟ 3 ( يﺎﻫ ﺦﺳﺎﭘ مﺎﻤﺗ ياﺮﺑ لﺪﻣ ،
ﺖﺳا هدﻮﺑ راد ﯽﻨﻌﻣ ،هﺪﺷ شراﺰﮔ )
05 / 0 <
.(p
30. Peroxide value
Parameters Minimum Maximum
X1:Inlet drying air
temperature ( ͦ C) 140 180
X2: Aspirator rate (%) 55 75
X3: Pump feed rate percent (%) 5 15
Table 2 Experimental design obtained from RSM- BBD by considering different spray drying condition
Run Input
variables
Response variables Inlet drying
air temperature
( ͦ C)
Aspirat or rate (%)
Pump rate (%)
Moisture content (%W.b.)
Average particle size (μm)
Bulk density (kg/m3)
Microncapsu lation efficiency
(%)
Peroxide value after month 3 (meq peroxide /
1kg sample)
1 180 65 5 1.94±0.241 2.82±0.004 512.82±2.160 79.75±1.263 15.64±0.019 2 160 65 10 3.19±0.243 2.38±0.006 526.31±2.121 78.54±1.261 16.95±0.020 3 160 55 15 2.46±0.237 2.13±0.007 408.16±2.089 90.95±1.262 23.08±0.019 4 160 75 5 1.19±0.240 2.37±0.002 512.82±2.095 86.98±1.259 16.08±0.022 5 140 55 10 3.17±0.244 2.24±0.015 476.19±2.144 75.41±1.258 20.24±0.018 6 180 75 10 2.58±0.036 2.25±0.013 500.00±2.100 84.26±1.255 17.20±0.021 7 140 75 10 1.62±0.035 2.37±0.009 487.80±2.136 85.26±1.256 12.11±0.020 8 160 65 10 3.18±0.240 2.39±0.006 526.00±2.105 80.21±1.265 16.98±0.017 9 160 55 5 1.38±0.242 2.38±0.008 476.19±2.142 78.78±1.259 14.97±0.019 10 180 55 10 2.36±0.239 2.51±0.004 500.00±2.119 75.36±1.263 14.93±0.017 11 140 65 5 1.94±0.234 2.66±0.012 487.80±2.087 79.78±1.261 16.74±0.022 12 160 75 15 2.57±0.245 2.12±0.003 476.19±2.115 86.54±1.260 16.88±0.021 13 180 65 15 1.33±0.243 2.18±0.009 425.53±2.098 83.29±1.257 20.30±0.018 14 140 65 15 3.35±0.237 2.18±0.011 363.63±2.221 81.98±1.264 16.97±0.023 15 160 65 10 3.14±0.235 2.38±0.007 523.64±2.141 79.13±1.258 16.99±0.019 16 160 65 10 3.21±0.244 2.39±0.005 529.98±2.133 78.46±1.265 16.98±0.022 17 160 65 10 3.16±0.238 2.38±0.002 525.12±2.110 76.34±1.264 17.01±0.017
Table 3 ANOVA results and regression coefficients for responses surface quadratic model
*: significant effect at level p<0.05
Source DF Moisture content
(Y1,%W.b.)
Average particle size
(Y2, μm) Bulk density (Y3, kg/m3) Microencapsulation
efficiency (Y4, %)
Peroxide value in month 3 (Y5, meq.pov/1kg
sample)
Coefficient Sum of square P-Value Coefficient Sum of square P-Value Coefficient Sum of square P-Value Coefficient Sum of square P-Value Coefficient Sum of square P-Value
Model 3.18 7.96 0.0177* 2.38 0.48 0.0072* 526.21 32067.2 0.0046* 78.54 267.74 0.0219* 16.98 90.55 0.0002*
linear
b1 1 -0.23 0.44 0.1441 0.039 0.012 0.2345 15.37 1888.97 0.0684 0.029 0.0066 0.9742 0.25 0.51 0.3008
b2 1 -0.18 0.25 0.2549 -0.019 0.0028 0.5491 14.53 1689.84 0.0812 2.82 63.51 0.0133* -1.37 14.99 0.0005*
b3 1 0.41 1.33 0.024* -0.2 0.33 0.0003* -39.52 12491.4 0.0009* 2.18 38.15 0.0382* 1.72 23.77 0.0001*
quadratic
b11 1 -0.25 0.27 0.2397 0.084 0.03 0.0793 -28.05 3313.74 0.0247* -1.54 9.96 0.2341 -0.6 1.52 0.095
b22 1 -0.49 0.99 0.0427* -0.13 0.067 0.0183* -7.16 215.78 0.4905 3.07 39.8 0.0353* -0.26 0.29 0.4255
b33 1 -0.78 2.54 0.0054* -0.008 0.000 0.8465 -50.71 10827.9 0.0013* 4.2 74.34 0.0093* 1.03 4.49 0.0128*
interaction
b12 1 0.44 0.78 0.0636 -0.098 0.038 0.0538 -2.90 33.7 0.7821 -0.24 0.23 0.8502 2.6 27.03 < 0.0001*
b13 1 -0.5 1.02 0.0401* -0.04 0.0064 0.374 9.22 340.03 0.3915 0.34 0.45 0.7902 1.11 4.91 0.0104*
b23 1 0.075 0.023 0.7201 0.000 0.00 1.000 7.85 246.49 0.4623 -3.15 39.75 0.0354* -1.83 13.34 0.0007*
Residual 7 1.13 0.05 2854.11 41.12 2.85
Pure error 4 0.0029 0.0001 22.06 7.98 0.0019
R2 0.87 0.90 0.91 0.86 0.96
Adj-R2 0.71 0.78 0.81 0.69 0.93
CV (%) 16.36 3.57 4.16 2.98 3.74
Adequate
precision 6.63 11.02 9.22 6.78 22.01
3 - 1 - ﺖﺑﻮﻃر ياﻮﺘﺤﻣ
زا يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫردﻮﭘ ي هﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ 19
/1 % ﺎﺗ
35 /3 % دﻮﺑ توﺎﻔﺘﻣ )
لوﺪﺟ 2 .(
رد ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﯽﺳرﺮﺑ
لوﺪﺟ 3 مود ﻪﺟرد ﺮﺛا ،ﭗﻤﭘ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺪﺻرد ﯽﻄﺧ ﺮﺛا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ،ﭗﻤﭘ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺪﺻرد مود ﻪﺟرد ﺮﺛا ،رﻮﺗاﺮﯿﭙﺳآ ﺖﻋﺮﺳ
و يدورو ياﻮﻫ يﺎﻣد ياﻮﺘﺤﻣ ﺦﺳﺎﭘ ﺮﺑ ﭗﻤﭘ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺪﺻرد
ﺪﻧﺪﺷ راد ﯽﻨﻌﻣ ﺖﺑﻮﻃر )
05 /0 <
(p ﻦﯾا ﺮﺑ ﺐﯾاﺮﺿ ﺮﯾﺎﺳ و
ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ راد ﯽﻨﻌﻣ ﺮﺛا ﯽﮔﮋﯾو )
05 /0 >
.(p ﯽﮔﺪﯿﺷﺮﭘ رادﻮﻤﻧ رد
) ﻞﮑﺷ 1 ( تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﺛا ، 3
ياﻮﺘﺤﻣ يور ﺮﺑ يدورو ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺮﯿﻐﺘﻣ
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﺖﺑﻮﻃر .
،ﻪﯾﺬﻐﺗ ﭗﻤﭘ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺪﺻرد ﺶﯾاﺰﻓا
ﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ تارذ ﯽﯾﺎﻬﻧ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ رد ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺒﺳ يراد ﯽﻨﻌ
ﺖﺳا هﺪﺷ .
ﺰﯾﺎﻤﺗا نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ،ﻪﯾﺬﻐﺗ ﭗﻤﭘ يﻻﺎﺑ يﺎﻫ ﺖﻋﺮﺳ رد
ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺺﺨﺸﻣ نﺎﻣز رد ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ي ﻪﻈﻔﺤﻣ ﻪﺑ هﺪﺷ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﻈﻔﺤﻣ ﻞﺧاد غاد ياﻮﻫ ﺎﺑ تاﺮﻄﻗ سﺎﻤﺗ نﺎﻣز ًﺎﺒﻗﺎﻌﺘﻣ و ﺐﺒﺳ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ تاﺮﻄﻗ زا ﺖﺑﻮﻃر ﺮﯿﺨﺒﺗ و ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺪﯿﻟﻮﺗ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ﺎﺑ هﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ يﺎﻫ ردﻮﭘ .
نﺎﯾدﺎﺒﻗ و ﯽﻨﯿﮕﭼ )
2005 ] ( 18 [ بآ ﯽﺸﺷﺎﭘ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ﯽﻃ
نارﺎﮑﻤﻫ و ﻮﻠﺷﺎﺒﻏآ و لﺎﻘﺗﺮﭘ )
2012 ] ( 11 [ ندﺮﮐ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ رد
تارذ ﺖﺑﻮﻃر ﺶﯾاﺰﻓا ،ﯽﺸﺷﺎﭘ ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ﻂﺳﻮﺗ ﯽﻫﺎﻣ ﻦﻏور ﭗﻤﭘ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺪﺻرد ﺶﯾاﺰﻓا سﺎﺳا ﺮﺑ ار يﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﯾﺬﻐﺗ
رد ﺖﻋﺮﺳ
ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ رﺰﯾﺎﻤﺗا ﺖﺑﺎﺛ .
Fig 1 Perturbation graph, independent variables on moisture content; input factors: A, inlet drying air temperature; B, aspirator rate; C, pump feed rate
percent.
ﻞﮑﺷ 2 ﺮﺑاﺮﺑ رد ار ﺖﺑﻮﻃر ياﻮﺘﺤﻣ ﺦﺳﺎﭘ ي ﻪﯾور ، 2
ﻣ يﺎﻣد ﺮﯿﻐﺘ
،نآ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ رﻮﺗاﺮﯿﭙﺳآ ﺖﻋﺮﺳ و يدورو ياﻮﻫ ﺖﺳا هدﻮﺑ راد ﯽﻨﻌﻣ ﺖﺑﻮﻃر ﺮﺑ يدورو ﺮﯿﻐﻣ ود ﻦﯾا ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا .
ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺐﯾﺮﺿ )
R2 ( ﺖﺑﻮﻃر ياﻮﺘﺤﻣ ﺦﺳﺎﭘ ياﺮﺑ هﺪﺷ شراﺰﮔ 87
ﺪﺷ شراﺰﮔ ﺪﺻرد ).
لوﺪﺟ 3 (
Fig 2 3D response surface plots for moisture content, A, inlet drying air; C, pump feed rate percent.
3 - 2 - تارذ ي هزاﺪﻧا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
ﮏﺸﺧ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻂﯾاﺮﺷ رد هﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘوﺮﮑﯿﻣ تارذ ي هزاﺪﻧا ﻦﯿﺑ ﯽﺸﺷﺎﭘ ندﺮﮐ 12
/2 ﺎﺗ 82 / 2 دﻮﺑ توﺎﻔﺘﻣ ﺮﺘﻣوﺮﮑﯿﻣ )
لوﺪﺟ
2 .(
ﺲﻧﺎﯾراو ﻞﯿﻠﺤﺗ لوﺪﺟ سﺎﺳا ﺮﺑ )
لوﺪﺟ 3 ( ﺖﻋﺮﺳ ﯽﻄﺧ ﺮﺛا ،
ﺑ يدورو ي ﻪﯾﺬﻐﺗ نﺎﯾﺮﺟ ﺖﻋﺮﺳ مود ي ﻪﺟرد ﺮﺛا و ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ﻪ
يور ﺮﺑ يراد ﯽﻨﻌﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ رﻮﺗاﺮﯿﭙﺳآ يﺎﻫردﻮﭘ تارذ ي هزاﺪﻧا
ﺪﻨﺘﺷاد يﺪﯿﻟﻮﺗ )
05 /0 <
(p ،يدورو يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦﯿﺑ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا
ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ تارذ ي هزاﺪﻧا يور ﺮﺑ يراد ﯽﻨﻌﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﭻﯿﻫ )
05 /0 >
.(p ﯽﮔﺪﯿﺷﺮﭘ رادﻮﻤﻧ رد ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ نﺎﻤﻫ )
ﻞﮑﺷ 3 ( هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻞﺑﺎﻗ
ا و ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ﻪﺑ يدورو ياﻮﻫ يﺎﻣد ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺮﯿﻐﺘﻣ ود ،ﺖﺳ ﺮﯿﺛﺄﺗ تارذ هزاﺪﻧا ﺮﯿﯿﻐﺗ رد و ﺪﻧﻮﺒﻧ راد ﯽﻨﻌﻣ رﻮﺗاﺮﯿﭙﺳآ ﺖﻋﺮﺳ
ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ ﯽﻧاﺪﻨﭼ )
05 / 0 >
( p رد ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻟﺎﺣ رد ﻦﯾا
ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﺛا رد ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ﻪﺑ يدورو ي ﻪﯾﺬﻐﺗ نﺎﯾﺮﺟ ﺖﻋﺮﺳ ﺚﻋﺎﺑ ،ﭗﻤﭘ ﺖﻋﺮﺳ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ تارذ ي هزاﺪﻧا رد ﺶﻫﺎﮐ
هﺪﺷ
ﺖﺳا ﻪﺘﺸﮔ )
ﻞﮑﺷ 3 .(
Fig 3 Perturbation graph, independent variables on average particle size; input factors: A, inlet drying air
temperature; B, aspirator rate; C, pump feed rate percent.
ي ﻪﻈﻔﺤﻣ ﻞﺧاد تاﺮﻄﻗ داﺪﻌﺗ ،ﻪﯾﺬﻐﺗ نﺎﯾﺮﺟ ﺖﻋﺮﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻓا ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ﻦﯿﺑ درﻮﺧﺮﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰ
ددﺮﮔ ﯽﻣ ﺎﻫ نآ ﺖﺴﮑﺷ و تارذ .
نﺪﺷ ﺮﺘﮑﭼﻮﮐ سﺎﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ
ﻦﯾا رد ﻪﯾﺬﻐﺗ ﭗﻤﭘ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺪﺻرد ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ تارذ ي هزاﺪﻧا ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ي ﻪﻈﻔﺤﻣ رد ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ تارذ درﻮﺧﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ دﻮﺷ ﯽﻣ هداد ﺖﺒﺴﻧ .
ﯽﺗ يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا
ﻫ و نارﺎﮑﻤ ) 2012 ] ( 19 [ ﯽﺸﺷﺎﭘ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ يزﺎﺳ ﻪﻨﯿﻬﺑ رد
ﯽﻘﯾﺪﺻ و ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﺎﺑ هﺪﺷ هﺪﯿﺷﻮﭘ ﻞﺘﺑ ﻞﻔﻠﻓ گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﮐﺎﺷﺎﭘ )
2016 ] ( 20 [ ﮏﺸﺧ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﯽﺑﺎﯾزرا رد
هﺎﯿﺳ ﮏﺷرز بآ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو يور ﯽﺸﺷﺎﭘ ندﺮﮐ ﺖﺷاد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﻪﺘﺴﻫ نوﺪﺑ .
ﻦﯿﯿﺒﺗ ﺐﯾﺮﺿ ناﺰﯿﻣ )
90
= % R2 ( نﺎﯿﺑ
ي هزاﺪﻧا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺦﺳﺎﭘ و ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ نﺎﯿﻣ ﻻﺎﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺮﮔ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ تارذ .
3 - 3 - هدﻮﺗ ي ﻪﺘﯿﺴﻧاد
هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ رد ﻪﻧﻮﮔ نﺎﻤﻫ 2
ي ﻪﺘﯿﺴﻧاد راﺪﻘﻣ ،ﺖﺳا ﺺﺨﺸﻣ
ﻦﯿﺑ ي ﻪﻨﻣاد رد هﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ي هدﻮﺗ 63
/ 363 ﺎﺗ 98 / 529
دﻮﺑ توﺎﻔﺘﻣ ﺐﻌﮑﻣﺮﺘﻣ ﺮﺑ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ .
ﺷ لوﺪﺟ ﻖﺒﻃ ﺮﺑ هرﺎﻤ
3
) ANOVA (
، و نآ مود ﻪﺟردﺮﺛا و ﻪﯾﺬﻐﺗ نﺎﯾﺮﺟ ﺖﻋﺮﺳ ﺮﺘﻣارﺎﭘ
،ﯽﺸﺷﺎﭘ ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ﻪﺑ يدورو ياﻮﻫ يﺎﻣد مود ﻪﺟرد ﺮﺛا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺰﯾر تارذ ي هدﻮﺗ ي ﻪﺘﯿﺴﻧاد تاﺮﯿﯿﻐﺗ يور ﺮﺑ يراد ﯽﻨﻌﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺪﻨﺘﺷاد هﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ )
05 /0 <
.(p ﻞﮑﺷ رد 4 ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﻫﺎﺷ
ي هدﻮﺗ ي ﻪﺘﯿﺴﻧاد راﺪﻘﻣ رد ﯽﺋﺰﺟ ﺎﺑ هﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ تارذ
ﻢﯿﺘﺴﻫ رﻮﺗاﺮﯿﭙﺳآ ﺖﻋﺮﺳ و يدورو ياﻮﻫ يﺎﻣد ﺮﯿﻐﺘﻣ ود ﺶﯾاﺰﻓا راد ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ يرﺎﻣآ ﺰﯿﻟﺎﻧآ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ﺮﺛا ﻪﺘﺒﻟا ﻪﮐ
ﺖﺳا هدﻮﺒﻧ )
05 / 0 >
.(p ﯽﮔﺪﯿﺷﺮﭘ رادﻮﻤﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ )
ﻞﮑﺷ 4 ( ،
،ﻪﯾﺬﻐﺗ ﭗﻤﭘ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺪﺻرد ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ اﺪﺘﺑا رد هدﻮﺗ ي ﻪﺘﯿﺴﻧاد و ﺶﯾاﺰﻓا ماﺪﮐ ﺮﻫ ﺖﻠﻋ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ نآ زا ﺲﭘ
ددﺮﮔ ﯽﻣ نﺎﯿﺑ .
تارذ ي هزاﺪﻧا ،ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻼﺒﻗ ﻪﮐ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ
زا و ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ،ﻪﯾﺬﻐﺗ ﭗﻤﭘ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺪﺻرد ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﻣ تارذ ﻢﺠﺣ ﺪﺣاو مﺮﺟ ﺮﮔ نﺎﯿﺑ هدﻮﺗ ي ﻪﺘﯿﺴﻧاد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺠﻧآ ﻪﺘﯿﺴﻧاد ،تارذ ي هزاﺪﻧا نﺪﺷ ﮏﭼﻮﮐ ﺎﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا
.
نﺎﯾدﺎﺒﻗ و ﯽﻨﯿﮕﭼ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا )
2005 ] ( 18 [ و اوﻮﮑﻠﯿﻓ ،
نارﺎﮑﻤﻫ ) 2006 ] ( 21 .[
نارﺎﮑﻤﻫ و ﻮﻠﺷﺎﺒﻏآ و )
2012 ] ( 11 [
ﺖﺷاد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ .
ﻪﮐ ﻢﯿﺘﺴﻫ تارذ ي ﻪﺘﯿﺴﻧاد ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻣادا رد
ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ رد تارذ ﺖﺑﻮﻃر ياﻮﺘﺤﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯽﻣ ار نآ ﺖﻠﻋ ﺪﺻرد زا ﺪﺣ داد ﺖﺒﺴﻧ ﭗﻤﭘ ﺖﯿﻓﺮﻇ
) ﻞﮑﺷ 1 .(
ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺠﻧآ زا
ﺶﻫﺎﮐ ،ﺖﺳا ﮏﺸﺧ تارذ ي ﻪﺘﯿﺴﻧاد زا ﺮﺘﺸﯿﺑ بآ ي ﻪﺘﯿﺴﻧاد ﺖﺳا هﺪﺷ تارذ ي ﻪﺘﯿﺴﻧاد ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ تراذ ﺖﺑﻮﻃر ]
22 .[
ﺮﺑ
ناﺰﯿﻣ ،يرﺎﻣآ ﺰﯿﻟﺎﻧآ سﺎﺳا R2
ﻦﯾا درﻮﻣ رد ار لﺪﻣ ﯽﮕﺘﺴﯾﺎﺷ
ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺦﺳﺎﭘ )
91 (%
.
Fig 4 Perturbation graph, independent variables on Bulk density; input factors: A, inlet drying air temperature; B, aspirator rate; C, pump feed rate
percent.
3 - 4 - نﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﯽﯾارﺎﮐ
لوﺪﺟ زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ 2
زا نﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﯽﯾارﺎﮐ ،
36 / 75 % ﺎﺗ 95 / 90 % دﻮﺑ ﺮﯿﻐﺘﻣ . ﺎﻧآ ﯽﺑﺎﯾزرا ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟ )
لوﺪﺟ 3 (
ﻪﺟرد و ﯽﻄﺧ ﺮﺛا ﺖﺤﺗ يراد ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﻦﯾا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ نﺎﯾﺮﺟ ﺖﻋﺮﺳ مود ﻪﺟرد و ﯽﻄﺧ ﺮﺛا ،رﻮﺗاﺮﯿﭙﺳآ ﺖﻋﺮﺳ مود
ﺖﺷاد راﺮﻗ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ود ﻦﯾا ﻦﯿﺑ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا و ﻪﯾﺬﻐﺗ )
05 /0 <
(p و
دﻮﺑ يدورو ياﻮﻫ يﺎﻣد زا ﻞﻘﺘﺴﻣ ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻄﺑ )
05 /0 >
.(p
ﺦﺳﺎﭘ ﻦﯾا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﯽﮔﺪﯿﺷﺮﭘ رادﻮﻤﻧ رد ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮕﻧﺎﻤﻫ )
ﻞﮑﺷ 5 (
،ﻪﯾﺪﻐﺗ ﭗﻤﭘ ﺖﻋﺮﺳ و رﻮﺗاﺮﯿﭙﺳآ ﺖﻋﺮﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ،ﺖﺳا ﺺﺨﺸﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ نﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﯽﯾارﺎﮐ راﺪﻘﻣ رد ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺒﺳ ود ﺮﻫ .
دراو يژﺮﻧا ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و رﻮﺗاﺮﯿﭙﺳآ ﺖﻋﺮﺳ نﺪﺷ دﺎﯾز ﺎﺑ ﺬﭘ ذﻮﻔﻧ ﻪﻤﯿﻧ يﺎﺸﻏ ،ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ﻞﺧاد ﻪﺑ هﺪﺷ تاﺮﻄﻗ فاﺮﻃا ﺮﯾ
ﯽﻣ ﻞﮑﺷ ﺮﺗ ﻊﯾﺮﺳ ،نﺪﺷ ﮏﺸﺧ ي ﻪﯿﻟوا ﻞﺣاﺮﻣ رد هﺪﺷ ﺰﯾﺎﻤﺗا ﯽﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ نﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﯽﯾارﺎﮐ ﺎﺑ ردﻮﭘ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺚﻋﺎﺑ و دﺮﯿﮔ ددﺮﮔ . نارﺎﮑﻤﻫ و يرﺪﻧﺎﻬﺑ )
1992 ] ( 23 [ يور ﺮﺑ ﯽﺸﻫوﮋﭘ رد
ﺪﻨﺘﻓﺎﯾ ﺖﺳد ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ،ﺎﻫ هﺪﻨﻫد ﻢﻌﻃ ندﺮﮐ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ .
Fig 5 Perturbation graph, independent variables on microencapsulation efficiency; input factors: A, inlet
drying air temperature; B, aspirator rate; C, pump feed rate percent.
ﻪﺘﺳﻮﭘ ،ﺮﺗﺰﯾر تارذ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﻞﯿﻟﺪﺑ ،ﻪﯾﺬﻐﺗ نﺎﯾﺮﺟ ﺖﻋﺮﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ا هﺪﯾﺪﭘ ﻦﯾا و دﺮﯿﮔ ﯽﻣ ﻞﮑﺷ يﺮﺘﺸﯿﺑ بﺎﺘﺷ ﺎﺑ ﻪﺑ ﻦﻏور ذﻮﻔﻧ ز
ﯽﺤﻄﺳ ﻦﻏور ناﺰﯿﻣ رد ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ و ﺪﻨﮐ ﯽﻣ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﺢﻄﺳ ﻪﺘﺷاد ﯽﭘ رد ار نﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﯽﯾارﺎﮐ ﺶﯾاﺰﻓا و ﻪﺘﺸﮔ تارذ ﺖﺳا . نارﺎﮑﻤﻫ و ﻮﻠﺷﺎﺒﻏآ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا )
2012 ] ( 11 [
ﺖﺷاد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﯽﻫﺎﻣ ﻦﻏور ندﺮﮐ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ رد .
ﻞﮑﺷ رد 6 ﻪﯾور
ﻮﭘ ﯽﯾارﺎﮐ ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ ي ﺮﯿﻐﺘﻣ ود ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ﺖﺤﺗ ،نﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷ
ﻪﯾﺬﻐﺗ ﭗﻤﭘ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺪﺻرد و رﻮﺗاﺮﯿﭙﺳآ ﺖﻋﺮﺳ يدورو ﻞﻘﺘﺴﻣ رد هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫردﻮﭘ ،نآ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ نﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﯽﯾارﺎﮐ ،ﻪﯾﺬﻐﺗ نﺎﯾﺮﺟ و رﻮﺗاﺮﯿﭙﺳآ يﻻﺎﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﺪﻨﺘﺷاد ار يﺮﺘﺸﯿﺑ .
ﻖﺒﻃ ﺮﺑ ANOVA )
لوﺪﺟ 3 ( ﺐﯾﺮﺿ ،
اد تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺦﺳﺎﭘ ﻦﯾا ياﺮﺑ ﺎﻫ هد
) 98 /2 (%
راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺗ ﻢﮐ ياراد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ
) 86
= % R2 ( يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ ﺮﮔ نﺎﯿﺑ
رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻞﻘﺘﺴﻣ 86
% نﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﯽﯾارﺎﮐ دﺮﮑﻠﻤﻋ زا
ﺪﻧا هدﻮﺑ ﻞﯿﺧد .
Fig 6 3D response surface plots for micro- encapsulation efficiency, B, Aspirator rate; C, pump
feed rate percent.
3 - 5 - ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ ﺺﺧﺎﺷ
زا ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ ﺺﺧﺎﺷ 11
/ 12 ﺎﺗ 08 / 23 ﯽﮐا ﯽﻠﯿﻣ
ﺖﺳا ﺮﯿﻐﺘﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﮏﯾ رد نﻻاو )
لوﺪﺟ 2 .(
ﺺﺧﺎﺷ
ﺖﺷﺬﮔ زا ﺲﭘ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ 3
ﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا هﺎﻣ .
زا
لوﺪﺟ رد هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ 3
(ANOVA) ﺎﭘ
ﯽﻨﻌﻣ يﺎﻫﺮﺘﻣار
راد ) 05 / 0 <
(p ،رﻮﺗاﺮﯿﭙﺳآ ﺖﻋﺮﺳ ﯽﻄﺧ ﺮﺛا ﻞﻣﺎﺷ ﺦﺳﺎﭘ ﻦﯾا ﺮﺑ
ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ،ﻪﯾﺬﻐﺗ ﭗﻤﭘ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺪﺻرد مود ﻪﺟرد ﺮﺛا و ﯽﻄﺧ ﺮﺛا 3
دﻮﺑ ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ ﺺﺧﺎﺷ ﺦﺳﺎﭘ ﺮﺑ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺮﯿﻐﺘﻣ .
Fig 7 Perturbation graph, independent variables on peroxide value; input factors: A, inlet drying air temperature; B, aspirator rate; C, pump feed rate
percent.
ﺖﺷاﺪﻧ يراد ﯽﻨﻌﻣ ﺮﺛا ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﺑ يدورو ياﻮﻫ يﺎﻣد ) 05 / 0 >
(p ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ 7
ﺎﻣد ﺮﺛا رد ﺦﺳﺎﭘ ﻦﯾا ﺰﯿﭼﺎﻧﺮﺛا ﺰﯿﻧ
ﺖﺳا دﻮﻬﺸﻣ .
ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ يدورو ياﻮﻫ يﺎﻣد ﺶﻨﮑﻤﻫﺮﺑ لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ
ﻫﺮﯿﻐﺘﻣ دﻮﺑ راد ﯽﻨﻌﻣ ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﺑ يدورو ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎ
) لوﺪﺟ 3 ( ﻞﮑﺷ رد ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا ﻦﯾا ﻪﮐ 8
هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﺰﯿﻧ
ﺖﺳا . ﯽﮔﺪﯿﺷﺮﭘ رادﻮﻤﻧ )
ﻞﮑﺷ 7 ( ﺮﺛا رد ﻪﮐ ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ
ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫردﻮﭘ ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ ﺺﺧﺎﺷ ناﺰﯿﻣ ،رﻮﺗاﺮﯿﭙﺳآ ﺖﻋﺮﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺗ ﺶﻫوﮋﭘ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﺶﻫﺎﮐ هﺪﺷ و نﻮﻧﺎ
نارﺎﮑﻤﻫ ) 2011 ] ( 24 [ نﺎﺘﮐ ﻢﺨﺗ ﻦﻏور ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ نوردﺰﯾر يور ﺮﺑ
ﺖﺷاد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ .
ﺪﯿﻟﻮﺗ تارذ نﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﯽﯾارﺎﮐ راﺪﻘﻣ ﻪﭼﺮﻫ
و ﺖﺳا ﺮﺘﻤﮐ تارذ ﺢﻄﺳ ﻪﺑ ﻦﻏور نﺪﺷ ﺎﻫر ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ هﺪﺷ ﺺﺧﺎﺷ راﺪﻘﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺪﻨﺘﺴﻫ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﺪﻌﺘﺴﻣ ﺮﺘﻤﮐ ﺖﺳا ﺮﺗ ﻢﮐ ﺎﻬﻧآ ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ ]
24 .[
ﯾا ﺮﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ،سﺎﺳا ﻦ
ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ و نﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﯽﯾارﺎﮐ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ رﻮﺗاﺮﯿﭙﺳآ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ ﺺﺧﺎﺷ ﺶﻫﺎﮐ ًﺎﺘﯾﺎﻬﻧ و نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ) ﻞﮑﺷ 7 .(
ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺪﺻرد ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﺛا رد ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ ﺺﺧﺎﺷ ﺶﯾاﺰﻓا
ﻪﯾﺬﻐﺗ ﭗﻤﭘ )
ﻞﮑﺷ 7 ( راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﯽﯾارﺎﮐ نﺎﯿﻣ ﺲﮑﻋ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﺑ ،
ﺺﺧﺎﺷ و نﺪﺷ نﺪﺷ دﺎﯾز ﻪﮐ اﺮﯾز ﺖﺴﯿﻧ ﻪﯿﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ
ي ﻪﺘﺴﺑاو ﺮﯿﻐﺘﻣ ود ﺮﻫ ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺒﺳ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﭗﻤﭘ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺪﺻرد ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ ﺺﺧﺎﺷ و نﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﯽﯾارﺎﮐ .
ﻊﻤﺠﺗ
ﭗﻤﭘ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺪﺻرد ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﺛا رد ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ي ﻪﻈﻔﺤﻣ رد تارذ فاﺮﻃا رد ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻪﺘﺳﻮﭘ يﺮﯿﮔ ﻞﮑﺷ ﺐﺒﺳ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﮔ تارذ رد ار وﺪﮐ ي ﻪﻤﺨﺗ ﻦﻏور زا ﺖﺳردﺎﻧ ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ ﻪﮐ ددﺮ
دراد ﯽﭘ رد نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﻞﺑﺎﻘﻣ .
ﺺﺧﺎﺷ ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺒﺳ ور ﻦﯾا زا
ددﺮﮔ ﯽﻣ ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ .
نارﺎﮑﻤﻫ و ﻮﻠﺷﺎﺒﻏآ )
2012 ] ( 11 [ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ
ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﺛا رد ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪﻧور ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﯽﻬﺑﺎﺸﻣ ﺪﻨﺘﻓﺎﯾ ﺖﺳد رﻮﺗاﺮﯿﭙﺳآ ﺖﻋﺮﺳ .
ﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ زا ﻞ
ﺞﯾﺎﺘﻧ ANOVA راﺪﻘﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻞﺑﺎﻗ
) 96 %
= R2 ( و) 93 = %
adj R2 ( لﺪﻣ رد ار راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ ﺺﺧﺎﺷ ﺦﺳﺎﭘ ياﺮﺑ
دﻮﺑ اراد ) لوﺪﺟ 3 .(
نآ ﺮﮔ نﺎﺸﻧ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻪﺑ راﺪﻘﻣ ود ﻦﯾا ﯽﮑﯾدﺰﻧ
،ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد هﺪﺷ هدﺮﺑ رﺎﮑﺑ ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا مﺎﻤﺗ ًﺎﺒﯾﺮﻘﺗ ﺎﻬﻨﺗ و ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ رد ار ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ ﺺﺧﺎﺷ تاﺮﯿﯿﻐﺗ
3 % زا
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻪﮐ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﯽﻠﻣاﻮﻋ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺦﺳﺎﭘ ﻦﯾا تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪﻧا هﺪﺸﻧ . ﺢﻄﺳ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ رد ﺦﺳﺎﭘ ﻦﯾا ياﺮﺑ ﺖﯾﺎﻔﮐ ﺖﻗد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ لﺪﻣ يﻻﺎﺑ ﺖﯾﺎﻔﮐ يﺎﯾﻮﮔ ﻪﮐ ﺖﺷاد راﺮﻗ دﻮﺧ .
Fig 8 3D response surface plots for peroxide value as an interaction of the independent variables: A, inlet drying air temperature; B, aspirator rate; C, peristaltic
pump rate.
3 - 6 - ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ردﻮﭘ ﺪﯿﻟﻮﺗ ياﺮﺑ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ
ﯽﯾاﻮﻠﺣ وﺪﮐ ي ﻪﻤﺨﺗ ﻦﻏور هﺪﺷ راد
ﻦﻏور ندﺮﮐ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﺰﯾر ي ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ ﯽﯾاﻮﻠﺣ وﺪﮐ ي ﻪﻤﺨﺗ
و نﺪﺷ راد ﻪﻨﯿﺷﻮﭘ ﯽﯾارﺎﮐ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﺎﺑ ردﻮﭘ ﺪﯿﻟﻮﺗ فﺪﻫ ﺎﺑ ﻂﺳﻮﺗ ﺪﯾﺎﺴﮐاﺮﭘ ﺺﺧﺎﺷ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺗ ﻢﮐ RSM
ﺖﺸﮔ ﻦﯿﯿﻌﺗ .
ﻻﺎﺑ
