هﺪﻨﻨﮑﺷ هرﺎﺘﺳ ﯽﻠﮑﻟا هرﺎﺼﻋ ﯽﻌﺿﻮﻣ ﺮﺛا )
Ophiocoma
erinaceus
( ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﮏﭼﻮﮐ شﻮﻣ ﯽﺘﺳﻮﭘ ﻢﺧز دﻮﺒﻬﺑ ﺮﺑ
داﻮﺟ رﺎﻬﺑ آ
1ار يﺮﻬﺷ يوﺪﻬﻣ ﺮﺻﺎﻧ ، لددﺎﺷ ﻢﯿﺴﻧ ،2
3
هﺪﯿﮑﭼ
ﻪﻨﯿﻣز فﺪﻫ و ﻢﺧز ﻢﯿﻣﺮﺗ:
،
ﻌﻓ يﺪﻨﯾاﺮﻓ هﺪﯿﭽﯿﭘ و لﺎ ﺖﺳا
ﺖﺤﺗ ار داﺮﻓا ﺖﻣﻼﺳ يدﺎﯾز دوﺪﺣ ﺎﺗ ﻪﮐ ﺗ
ﺮﯿﺛﺄ ﯽﻣ راﺮﻗ ﺪﻫد
؛ ور ﻦﯾا زا
،
ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺪﯾﺪﺟ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ياﺮﺑ
ﺖﯿﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ ﻢﺧز دﻮﺒﻬﺑ ﺪﻧور ﻊﯾﺮﺴﺗ ﯽﻣ
ﺪﺷﺎﺑ . ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ،
هﺪﻨﻨﮑﺷ هرﺎﺘﺳ ﯽﻠﮑﻟا هرﺎﺼﻋ ﺮﺛا
سرﺎﻓ ﺞﯿﻠﺧ ﺐﻟﺎﺑ داﮋﻧ ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﮏﭼﻮﮐ شﻮﻣ ﻢﺧز ﻢﯿﻣﺮﺗ ﺮﺑ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﺳ .
شور ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد: داﺪﻌﺗ ،ﯽﺑﺮﺠﺗ
40 ﻪﺑ ،ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﮏﭼﻮﮐ شﻮﻣ ﺮﺳ ﯽﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻃ
رد 4 لﺮﺘﻨﮐ ،لﺮﺘﻨﮐ يوﺎﺴﻣ هوﺮﮔ
ﺖﺒﺜﻣ ) ﻞﺴﻋ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ (
ﯽﻔﻨﻣ لﺮﺘﻨﮐ ، )
ﮏﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ مﺮﺳ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ (
ﯽﺑﺮﺠﺗ و ) ﯽﻟﻮﻧﺎﺘﻣ هرﺎﺼﻋ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ 1
% هﺪﻨﻨﮑﺷ هرﺎﺘﺳ (
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ . رد
ﻪﻧﻮﻤﻧ هوﺮﮔ ﻪﻤﻫ يﺎﻫ ﺎﻫ
، ندﺮﮔ ﺖﺸﭘ ﻪﯿﺣﺎﻧ رد
، هﺮﯾاد ﻢﺧز ﮏﯾ يا
ﻪﺑ ﻞﮑﺷ ﺮﻄﻗ 6 ﯽﻠﯿﻣ ﺪﺷ دﺎﺠﯾا ﺮﺘﻣ
؛ هوﺮﮔ ﺲﭙﺳ تﺪﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ
12 زور
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﻌﺿﻮﻣ رﺎﻤﯿﺗ ﺖﺤﺗ .
يﺎﻫزور رد 3
، 6 ، 9 و 12
، ﻢﺧز زا ﻢﯿﻣﺮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫ
، ﻪﻧﻮﻤﻧ يرﻮﻧ پﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ ﺎﺑ و ﺪﺷ مﺎﺠﻧا يرادﺮﺑ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ .
ﻤﮐ تﺎﻋﻼﻃا ﻞﺻﺎﺣ ﯽ
، مﺮﻧ ﻂﺳﻮﺗ راﺰﻓا )SPSS
ﺶﯾاﺮﯾو 16 ( و زآ ﮏﻤﮐ ﺎﺑ نﻮﻣ يرﺎﻣآ يﺎﻫ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ
ﮏﯾ ﻪﻓﺮﻃ
ANOVA)
( ﯽﮐﻮﺗ ﯽﺒﯿﻘﻌﺗ ﺖﺴﺗ و
، ﺢﻄﺳ رد 05 / 0
P<
و ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺪﺷ ﻞﯿﻠﺤﺗ .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ لﻮﻠﺳ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺪﻧور: ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا يﺎﻫ
) زور رد 12 ( ﯽﭘا ﺖﻣﺎﺨﺿ ، مﻮﯿﻠﺗ
) زور رد 6 ﯽﻧﻮﺧ قوﺮﻋ ﻢﮐاﺮﺗ و(
) زور رد 6 و 9 دﻮﺒﻬﺑ زا ﺲﭘ
ﻢﺧز ( ﯽﻨﻌﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ رد ، يراد
ﻧ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴ و لﺮﺘﻨﮐ يﺎﻫ
ﯽﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ ﺎﻣا ،داد نﺎﺸﻧ ﯽﻔﻨﻣ لﺮﺘﻨﮐ رد ،ﺖﺒﺜﻣ لﺮﺘﻨﮐ و
زور قﻮﻓ يﺎﻫ ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺮﮐﺬﻟا ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ ﻢﻫ ﺎﺑ يراد
.
ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ سرﺎﻓ ﺞﯿﻠﺧ هﺪﻨﻨﮑﺷ هرﺎﺘﺳ هرﺎﺼﻋ:
، ﻢﺧز ﻢﯿﻣﺮﺗ ﺪﻧور ﻊﯾﺮﺴﺗ ﺚﻋﺎﺑ ظﺎﺤﻟ ﻦﯾا زا و هﺪﺷ ﯽﺘﺳﻮﭘ يﺎﻫ
، نآ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻪﺑ ﻪﯿﺒﺷ
ﯽﻣ ﻞﺴﻋ ﺷﺎﺑ ﺪ .
هژاو يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ ﻢﯿﻣﺮﺗ:
؛ هﺪﻨﻨﮑﺷ هرﺎﺘﺳ
؛ سرﺎﻓ ﺞﯿﻠﺧ
؛ شﻮﻣ
ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻤﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ .
1393
؛ 21 ) 3 :(
312 - 323 .
ﺖﻓﺎﯾرد : 28 / 09 / 1392 شﺮﯾﺬﭘ : 07 / 07 / 1393
،لوﺆﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ١
ﺸﻧاد ﯿ رﺎ ﺖﺴﯾز هوﺮﮔ ، ﯽﺳﺎﻨﺷ ، ﻘﺤﻧ ﺰﮐﺮﻣ ﯿ تﺎﻘ ﺑﯿ ژﻮﻟﻮ ي دﺮﺑرﺎﮐ ي ناﺮﯾا ،ﺪﻬﺸﻣ ،ﺪﻬﺸﻣ ﺪﺣاو ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،
؛
ﯽﺘﺴﭘ سردآ : ﺪﻬﺸﻣ - ﯽﯾﺎﻤﻨﻫار 24 - ﯽﻣزراﻮﺧ هﺪﮑﺸﻫوﮋﭘ -
ﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ ﺎﺟ ﯽﻨﯾﻮﮑﺗ يدﺮﺑرﺎﮐ يژﻮﻟﻮﯿﺑ تﺎﻘﯿﻘ يرﻮﻧ
هﺎﮕﺸﻧاد ازآ د ﯽﻣﻼﺳا ﺪﺣاو ﺪﻬﺸﻣ
ﻦﻔﻠﺗ : 8437092 - 0511 ﺮﺑﺎﻤﻧ : 8437092 - 0511 ﮏﯿﻧوﺮﺘﮑﻟا ﺖﺴﭘ :
دﺎﺘﺳا٢
ﺖﺴﯾز هوﺮﮔ ، ﯽﺳﺎﻨﺷ
، ﺪﻬﺸﻣ ﯽﺳودﺮﻓ هﺎﮕﺸﻧاد
؛ناﺮﯾا ،ﺪﻬﺸﻣ ،
يﻮﺠﺸﻧاد٣
ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﺪﺷرا ﺖﺴﯾز ﯽﺳﺎﻨﺷ ﯽﻟﻮﻠﺳ
،ﯽﻨﯾﻮﮑﺗ هوﺮﮔ ﺖﺴﯾز
،ﯽﺳﺎﻨﺷ هﺎﮕﺸﻧاد دازآ ﻼﺳا ﯽﻣ ﺪﺣاو
،ﺪﻬﺸﻣ
،ﺪﻬﺸﻣ ناﺮﯾا .
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻢﺧز ﻢﯿﻣﺮﺗ ﺎﻫ
، ﯽﻠﺋﺎﺴﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ ﺖﺳا
ﻢﻠﻋ ﻪﮐ
ﯽﻣ وﺮﺑور نآ ﺎﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ ﺪﺷﺎﺑ
؛ ﻦﯾﺮﺑﺎﻨﺑ ﺑ ياﺮ ﻢﺧز زا ﺖﺒﻗاﺮﻣ
ﻪﯾﺎﭘ لﻮﺻا ﺪﯾﺎﺑ اﺪﺘﺑا ﯽﻣ ﻢﺧز دﺎﺠﯾا ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ يا
،ﺪﻧﻮﺷ ﻪﺑ
ﻦﮑﻤﻣ ﻮﺤﻧ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ
، ﺪﻧﻮﺷ لﺮﺘﻨﮐ و ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ )
1 .(
ﺮﺑ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ
ﻢﯿﻣﺮﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ،ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ لﺪﻣ ﮏﯾ رد دﺎﺣ ﻢﺧز ﮏﯾ يور رد ار ﻢﺧز 4
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺪﻨﻫد
. ﻦﯾا 4 زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﻪﻠﺣﺮﻣ :
يزﺎﺘﺳﻮﻤﻫ بﺎﻬﺘﻟا ،1
ﯿﺜﮑﺗ ،2
هﺰﯿﻟﻮﻧاﺮﮔ ﺎﯾ ﺮ
3نﺪﺷ ﺎﯾ يزﺎﺳزﺎﺑ و
ﯽﮔﺪﯿﺳر )24
.(
ﻢﺧز ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﯽﻠﺻا ﻦﯾﺮﺗ و ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ﺴﻣ
ﺌ ﻪﻠ رد ﯽﺣاﺮﺟ
، زا
زﺎﺑﺮﯾد درﻮﻣ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺧ نﺎﻘﻘﺤﻣ ﯽﮑﺷﺰﭘ و يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ هدﻮﺑ
ﺖﺳا .
ﻪﺑ ﻦﯿﻤﻫ ﻞﯿﻟد
، تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ رﺎﯿﺴﺑ
هدﺮﺘﺴﮔ يا رد ﻦﯾا درﻮﻣ مﺎﺠﻧا
ﻪﺘﻓﺮﮔ و زا شور يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ رد نﺎﻣرد نآ هدﺎﻔﺘﺳا ﺷ هﺪ ﺖﺳا
ﻤﻫ ﯽﻓاﺪﻫا ﻪﺑ ناﻮﺘﺑ نآ ﮏﻤﮐ ﻪﺑ ﺎﺗ دﻮﺒﻬﺑ ﺪﻧور ﻊﯾﺮﺴﺗ نﻮﭽ
و ﻢﺧز رﺎﮑﺳا ﺖﻓﺎﺑ ﺶﻫﺎﮐ ،ﻢﺧز ﺖﻧﻮﻔﻋ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ،ﻢﺧز ﺖﻓﺎﯾ ﺖﺳد رﺎﻤﯿﺑ ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ
؛ ور ﻦﯾا زا
، رد هزوﺮﻣا
نرﺪﻣ ﯽﮑﺷﺰﭘ
، شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ يدﺎﯾز ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﻧﺎﻣرد يﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ و ﯽﻌﯿﺒﻃ داﻮﻣ .
رد رد ﺰﯿﻧ ﺎﻫ ﻢﺧز نﺎﻣ ﻪﮐ
ﺖﺤﺗ ار داﺮﻓا ﺖﻣﻼﺳ يدﺎﯾز دوﺪﺣ ﺎﺗ ﺮﯿﺛﺄﺗ
ﯽﻣ راﺮﻗ ﻫد ﻨ ،ﺪ
،ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺪﯾﺪﺟ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ياﺮﺑ
ﻢﺧز دﻮﺒﻬﺑ ﺪﻧور ﻊﯾﺮﺴﺗ
ﺖﺳا ﺖﯿﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ .
ﺎﺗ لﺎﯾور لژ ،ﻞﺴﻋ ﯽﻌﯿﺒﻃ داﻮﻣ نﻮﻨﮐ )
3(
،
ﯽﯾﺎﯾرد هرﺎﺘﺳ )4
( و ...
ياﺮﺑ ﻢﺧز ﻢﯿﻣﺮﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ
هﺪﺷ هدﺮﺑ رﺎﮐ
ﻔﻣ تاﺮﺛا ياراد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺪﻨﺘﺴﻫ يﺮﺘﻤﮐ ﯽﺒﻧﺎﺟ ضراﻮﻋ و ﺪﯿ
.
سﻮﻧﺎﯿﻗا يﺎﻫاﺬﻏ و ﺎﻫوراد ،داﻮﻣ زا ﯽﻌﯿﺳو زاﺪﻧا ﻢﺸﭼ ﺎﻫ
ﯽﻣ ﺎﻣ ياﺮﺑ ار ﺪﯾﺪﺟ ﻪﺻﺮﻋ رد و ﺪﻨﯾﺎﺸﮔ
،ﯽﮑﺷﺰﭘ يﺎﻫ
هدرواﺮﻓ ،ﯽﻤﯿﺷ و داﻮﻣ مﻮﻠﻋ ،يزروﺎﺸﮐ ﺶﯾﻻﺎﭘ و ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﻫ
ﯽﺘﺴﯾز
، راد يدﺎﯾز يﺎﻫدﺮﺑرﺎﮐ ﻧﺪ
. ﻪﺑ ﻪﺻﻼﺧ رﻮﻃ
، ﻪﺘﻓﺎﯾ يﺎﻫ
ﺪﯾﺪﺟ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﮐﺎﻣرﺎﻓ
، ﺎﺑ ار ﯽﯾﺎﯾرد تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا يرﺎﯿﺴﺑ ،نﻮﻨﮐﺎﺗ
ﯽﺘﻧآ تاﺮﺛا ﯽﺘﻧآ ،ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ
ﺪﺿ ،ﯽﺘﻧﻻﻮﮔآﻮﮐ ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا
،
ﺪﺿ
1Hemostasis
ﺪﺿ ،ﯽﺘﺑﺎﯾد
ﺪﺿ ،ﯽﻠﮕﻧا
ﺪﺿ ،ﯽﭼرﺎﻗ
ﺪﺿ ،ﯽﯾﺎﯾرﻻﺎﻣ اوزﻮﺗوﺮﭘ
ﯽﯾ
ﺪﺿ و ﯽﻣ ﯽﻓﺮﻌﻣ ،ﯽﺳوﺮﯾو ﺪﻨﻨﮐ
)5 .(
دﺎﺠﯾا ﺐﻗﺎﻌﺘﻣ نﺎﺘﺳﻮﭘرﺎﺧ ﻪﺧﺎﺷ ،نارﻮﻧﺎﺟ وﺮﻧﺎﻣﺮﻓ نورد ﺳزﺎﺑ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ،ﻢﺧز يزﺎ
ﻣ يﺎﻫ ﺆّﺛ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺮ و ﺪﻨﻫد
ﻪﻧﻮﮔ ﺖﻓﺎﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺪﻧردﺎﻗ نآ يﺎﻫ ماﺪﻧا و ﺎﻫ
يزﺎﺳزﺎﺑ ار دﻮﺧ يﺎﻫ
ﺪﻨﻨﮐ )6 .(
لوا مﺎﮔ
، يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ و ﺖﺳا ﻢﺧز ﻢﯿﻣﺮﺗ يزﺎﺳزﺎﺑ رد
ﻢﻫﺮﺑ زا درﻮﺧ دوﺪﺤﻣ ياﺮﺑ نﺪﺑ تﺎﻌﯾﺎﻣ لدﺎﻌﺗ ن مﻮﺠﻫ ندﺮﮐ
نژﻮﺗﺎﭘ ﺖﺳا يروﺮﺿ ﺎﻫ .
ﻢﺧز دﺎﺠﯾا ﺚﻋﺎﺑ نارﻮﻧﺎﺟ ﻦﯾا رد ﺎﻫ
ﺎﭘ ﮏﯾ ﯽﻣ ﯽﻨﻤﯾا ﺦﺳ لﻮﻠﺳ ﻪﮐ ﺪﻧﻮﺷ
ﺦﺳﺎﭘ ﻦﯾا رد يرﺎﯿﺴﺑ يﺎﻫ
ﯽﻣ لﺎﻌﻓ ﯽﻨﻤﯾا ﺪﻧﻮﺷ
)6 (
؛ ﻤﻫ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ﻦﯿﻨﭽ ياﺮﺑ يدﺎﯾز يﺎﻫ
ﻪﺑ نﺎﺘﺳﻮﭘرﺎﺧ لﻮﮑﻟﻮﻣ ﻊﺒﻨﻣ ناﻮﻨﻋ
ﻌﻓ يﺎﻫ ﻒﯿﺻﻮﺗ ﯽﺘﺴﯾز لﺎ
ﺖﺳا هﺪﺷ .
لﻮﮑﻟﻮﻣ زا يﺪﯾاﻮﻓ ﻖﺘﺸﻣ يﺎﻫ
نﺎﺘﺳﻮﭘرﺎﺧ زا هﺪﺷ
ﻪﻨﯿﻣز رد ﯽﻧﺎﻣرد يﺎﻫدﺮﺑرﺎﮐ ياﺮﺑ
،نﺎﻃﺮﺳ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫ رد
يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر لﺮﺘﻨﮐ ﻪﺑ ﺎﻫ
دﺎﻣ ناﻮﻨﻋ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﺎﺑ ﯽﻠﺻا ه
ﯽﺘﻧآ ﺮﮐذ ﯽﮑﯿﻨﮑﺗ يﺎﻫدﺮﺑرﺎﮐ رد مﺎﺠﻧاﺮﺳ و ﺪﯾﺪﺟ ﯽﮑﯿﺗﻮﯿﺑ
هﺪﺷ ﺖﺳا ) 7 .(
5 ﯽﻣ راﺮﻗ نﺎﺘﺳﻮﭘرﺎﺧ ﻪﺧﺎﺷ رد هدر ﻪﮐ دﺮﯿﮔ
ﻞﻣﺎﺷ : هرﺎﺘﺳ نﺎﻧﺎﺳرﺎﻣ ،نﺎﻧﺎﺳﺮﭘ ،ﯽﯾﺎﯾرد يﺎﻫ نارادرﺎﺧ ،5
و
ﯽﻣ ﯽﯾﺎﯾرد يﺎﻫرﺎﯿﺧ ﺪﺷﺎﺑ
. هدر نﺎﻧﺎﺳرﺎﻣ ﻞﻣﺎﺷ
: هرﺎﺘﺳ يﺎﻫ
هﺪﻨﻨﮑﺷ هرﺎﺘﺳ و6
يﺪﺒﺳ يﺎﻫ ﺪﻨﺘﺴﻫ7
)8 .(
نﺎﻧﺎﺳرﺎﻣ
، ناواﺮﻓ ﻦﯾﺮﺗ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ و ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺎﺘﺳﻮﭘرﺎﺧ هدر
2000 ﻧﻮﮔ ﻧآ زا ﻪ سﻮﻧﺎﯿﻗا رد ﺎﻬ ﯽﻣ ﯽﮔﺪﻧز ﺎﻫ
ﺪﻨﻨﮐ )8 .(
ﻪﻧﻮﮔ
Ophiocoma erinaceus
،
ﻌﺘﻣ هداﻮﻧﺎﺧ ﻪﺑ ﻖﻠ
Ophiocomidae ﺲﻨﺟ و
Ophiocoma ﯽﻣ
ﺪﺷﺎﺑ و رﻮﻀﺣ
ﺎﻬﻧآ ﻠﺧ ﻞﺣاﻮﺳ رد
،ﺪﻨﻫ ﯽﺑﺮﻏ ﻞﺣاﻮﺳ ،نﺎﺘﺴﮐﺎﭘ ،سرﺎﻓ ﺞﯿ
La Réunion و
Rodrigues ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ
)9 .(
ﺎﺑ
زا ﯽﮑﯾ ﻊﻄﻗ زا ﺲﭘ ﯽﻫﺎﺗﻮﮐ نﺎﻣز رد نﺎﻧﺎﺳرﺎﻣ ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﯽﻣ نآ يزﺎﺳزﺎﺑ ﻪﺑ ردﺎﻗ ،دﻮﺧ يﺎﻫوزﺎﺑ ﺪﻨﺷﺎﺑ
) 10 (
؛ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻦﯾا
ﯿﻌﺗ فﺪﻫ ﺎﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ هﺪﻨﻨﮑﺷ هرﺎﺘﺳ ﯽﻠﮑﻟا هرﺎﺼﻋ ﺮﺛا ﻦﯿ
ﺞﯿﻠﺧ
ﺗ ﺮﺑ سرﺎﻓ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﮏﭼﻮﮐ شﻮﻣ ﻢﺧز ﻢﯿﻣﺮ
ﺖﺳا .
شور ﻖﯿﻘﺤﺗ
ﻧآ يراﺪﻬﮕﻧ ﻂﯾاﺮﺷ و تﺎﻧاﻮﯿﺣ ﺎﻬ
:
ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﯽﺑﺮﺠﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد
، داﺪﻌﺗ 40 شﻮﻣ ﺮﺳ
ﺐﻟﺎﺑ داﮋﻧ ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﮏﭼﻮﮐ ﻦﺳ ﺎﺑ ﺮﻧ ﯽﺳ
6 ﺎﺗ 8 رد ﻪﺘﻔﻫ
ﯽﻧزو هدوﺪﺤﻣ 20
ﺎﺗ 25 مﺮﮔ
، مﺮﺳ ﺰﮐﺮﻣ زا ﺪﻬﺸﻣ يزار يزﺎﺳ
اﻮﯿﺣ قﺎﺗا ﻪﺑ و ﻪﯿﻬﺗ ﻂﯾاﺮﺷ رد و ﻞﻘﺘﻨﻣ ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ تﺎﻧ
يﺎﻣد و ﺖﺑﻮﻃر ،يرﻮﻧ دراﺪﻧﺎﺘﺳا 2
24± ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد داﺮﮔ
ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ .
ﻪﺑ تﺎﻧاﻮﯿﺣ ﯽﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻃ
و داﺪﻌﺗ ﻪﺑ يوﺎﺴﻣ
،
رد 4 ﻞﻣﺎﺷ هوﺮﮔ :
هوﺮﮔ يﺎﻫ لﺮﺘﻨﮐ ) رﺎﻤﯿﺗ نوﺪﺑ )(
(s لﺮﺘﻨﮐ ،
ﺖﺒﺜﻣ ) ﻞﺴﻋ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ ()
(PC لﺮﺘﻨﮐ ، ﯽﻔﻨﻣ
) مﺮﺳ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ
ﮏﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ ()
(NC ﯽﺑﺮﺠﺗ و )
هرﺎﺼﻋ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ 1
% هرﺎﺘﺳ
هﺪﻨﻨﮑﺷ () ( EX ﺪﻧﺪﺷ ﻢﯿﺴﻘﺗ .
هرﺎﺘﺳ يﺎﻫ هﺪﻨﻨﮑﺷ
، سرﺎﻓ ﺞﯿﻠﺧ رد ﻢﺸﻗ ﻞﺣاﻮﺳ زا
ﻊﻤﺟ ﯽﮔﮋﯾو سﺎﺳا ﺮﺑ و يروآ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﮏﯾﺮﺘﻣﻮﻓرﻮﻣ يﺎﻫ
ﺪﺷ
؛ﺪﻧ ﻪﻧﻮﻤﻧ هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ رد ﺲﭙﺳ ﺷ ﺎﻫ
ﺴ ردﻮﭘ و ﮏﺸﺧ ،ﻮﺸﺘ
فﺮﻇ نورد و ﺪﻧﺪﺷ برد يﺎﻫ
راد
، نﺎﻣز ﺎﺗ و هﺮﯿﺧذ
هرﺎﺼﻋ د يﺮﯿﮔ يﺎﻣد ر 20 - ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ ﻪﺟرد )
11 .(
هرﺎﺼﻋ يﺮﯿﮔ :
هرﺎﺼﻋ ﻪﺑ يﺮﯿﮔ ﻪﻠﺴﮐﻮﺳ شور
، يرﺎﺗور هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ
) Iran (Teb Azma, ﺪﺷ مﺎﺠﻧا
. شور ﻦﯾا رد
، ﻪﺑ 40 زا مﺮﮔ
هﺪﻨﻨﮑﺷ هرﺎﺘﺳ ردﻮﭘ
، 400 cc ﻪﻓﺎﺿا لﻮﻧﺎﺘﻣ و
ﺬﻏﺎﮐ زا ﺲﭙﺳ
هرﺎﺼﻋ و ﺪﺷ هداد رﻮﺒﻋ ﯽﻓﺎﺻ هﺪﻨﻨﮐﺮﯿﺨﺒﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ يﺮﯿﮔ
ﻼﺧ مﺎﺠﻧا ء و ﺪﯾدﺮﮔ
ياﺮﺑ ﻞﻣﺎﮐ ﻆﯿﻠﻐﺗ
، راﺮﻗ رﻮﺗﺎﺑﻮﮑﻧا رد
ﺖﻓﺮﮔ . نآ رﺎﻤﯿﺗ و ﺖﺳﻮﭘ رد ﻢﺧز دﺎﺠﯾا :
هوﺮﮔ ﺮﻫ تﺎﻧاﻮﯿﺣ
، قﺎﺸﻨﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﺮﺳ ﻪﻈﻔﺤﻣ رد ﺮﺗا
،
ﻪﺑ شﻮﻬﯿﺑ ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﺪﺷ
ﺪﻧ و ﺲﭘ زا يﺎﻫﻮﻣ نﺪﯿﺷاﺮﺗ ﻪﯿﺣﺎﻧ
ﺖﺸﭘ ندﺮﮔ
، ﺮﻄﻗ ﻪﺑ 6 ﯽﻠﯿﻣ رد ﺮﺘﻣ ﻂﯾاﺮﺷ ﯽﻧﻮﻔﻋﺮﯿﻏ ﺎﺑ
ﯽﭽﯿﻗ
ﯽﺣاﺮﺟ دﺎﺠﯾا ﺷ ﺪ؛
ﻪﺑ ﻦﯾا ترﻮﺻ ﻪﮐ اﺪﺘﺑا ﮏﯾ هﺮﯾاد ﻪﺑ ﺮﻄﻗ 6
ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﻣ يور ﺖﺳﻮﭘ ﻢﺳر ﺪﯾدﺮﮔ ؛ ﺲﭙﺳ ﺎﺑ ﺲﻨﭘ
، ار ﺖﺳﻮﭘ
ﺪﻨﻠﺑ هدﺮﮐ و ﺎﺑ ﯽﭽﯿﻗ ﯽﺣاﺮﺟ هﺪﯾﺮﺑ ﺪﺷ . ﻖﻤﻋ ﻢﺧز ﻞﻣﺎﺷ : مرد و مردﻮﭙﯿﻫ دﻮﺑ
) 12 .(
لﺎﺘﯿﺠﯾد ﻦﯿﺑرود ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد
) (Sony, Japan ،
ﺲﮑﻋ ﻢﺧز ﻞﺤﻣ زا ﻪﺑ و يرادﺮﺑ
زور ناﻮﻨﻋ
رد لوا ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ .
هوﺮﮔ رد يﺎﻫ و EX
،NC
،ﻢﺧز دﺎﺠﯾا زا ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ
ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ : ﯽﻠﮑﻟا هرﺎﺼﻋ 1
% ﮓﻧﺮﺳ ﻂﺳﻮﺗ ﮏﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ مﺮﺳ و
ﻪﺑ رادﺮﺘﻠﯿﻓ ﯽﻌﺿﻮﻣ ترﻮﺻ
، ﻪﻧازور 2 ﺖﻋﺎﺳ رد رﺎﺑ يﺎﻫ
ﺺﺨﺸﻣ )
ﺮﻫ 12 ﺖﻋﺎﺳ ( هوﺮﮔ رد و زا ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ ﺰﯿﻧ PC
ﻪﺑ ،ﻢﺧز دﺎﺠﯾا ﯽﻌﺿﻮﻣ ترﻮﺻ
، ﻪﻧازور 2 ﺎﺗ رﺎﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ
ﯽﭘا ﻪﺑ ﻞﻣﺎﮐ نﻮﯿﺳاﺰﯿﻠﺗ ﻪﯿﻬﺗ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻞﺴﻋ ﻪﻠﯿﺳو
ﺖﮐﺮﺷ زا هﺪﺷ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا رﺎﻤﯿﺗ ،ﺪﻬﺸﻣ ﻞﺴﻋ نﺎﻬﺟ .
ﺺﺨﺸﻣ يﺎﻫزور رد ﯽﭘﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ ﻊﻃﺎﻘﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ )3 ، 6 ، 9 و 12 ( ،ﻢﯿﻣﺮﺗ لﺎﺣ رد ﻞﺤﻣ زا ،ﻢﺧز دﺎﺠﯾا زا ﺪﻌﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﯽﺘﻓﺎﺑ دﺪﺠﻣ يرادﺮﺑ
؛ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا ،
ﻪﺑ تﺎﻧاﻮﯿﺣ ﻣ رﻮﻃ
دﺪﺠ ﻪﺑ ﯿﺑ ﺮﺗا ﻪﻠﯿﺳو ﺪﺷ شﻮﻬ
ﺪﻧ يﺎﻫﻮﻣ و
،ﻪﯿﻟوا ﻢﺧز ﻪﯿﺣﺎﻧ زا و ﺪﯾدﺮﮔ فﺬﺣ ،ﻢﺧز ﻪﻘﻄﻨﻣ ﯽﻓﺎﺿا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا يرادﺮﺑ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ لﻮﻠﺤﻣ رد ﻮﺸﺘﺴﺷ زا ﺲﭘ ﺎﻫ
ﻦﯿﻟﺎﻣﺮﻓ رﻮﺗﺎﺴﮑﯿﻓ يﻮﺘﺤﻣ فوﺮﻇ ﻪﺑ ،ﮏﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ مﺮﺳ 10
%
،
ياﺮﺑ تﺪﻣ ﻪﺑ ﺲﮑﯿﻓ 24
مﺎﺠﻧا زا ﺲﭘ و ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﺖﻋﺎﺳ
ﺘﻓﺎﺑ ژﺎﺳﺎﭘ ﻞﺣاﺮﻣ ﻪﺑ ،ﯽ
مﻮﺗوﺮﮑﯿﻣ ﻪﻠﯿﺳو )
Italy (Diapath, ،
شﺮﺑ ﺖﻣﺎﺨﺿ ﻪﺑ ﯽﯾﺎﻫ 5
شور ﺎﺑ و ﻪﯿﻬﺗ نوﺮﮑﯿﻣ
ﻦﯿﻠﯿﺴﮐﻮﺗﺎﻤﻫ -
ﮓﻧر ﻦﯾزﻮﺋا
؛ﺪﻧﺪﯾدﺮﮔ يﺰﯿﻣآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
يرﻮﻧ پﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ )
Japan (Olympus, و ﺪﻧﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ
پﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣﻮﺘﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺲﭙﺳ )
Germany (Leica,
و
مﺮﻧ راﺰﻓا NMS image analysis software )
ﺶﯾاﺮﯾو
1.5.3.291 (
، ﺲﮑﻋ ﻧآ زا يرادﺮﺑ ﺎﻬ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
رد تاﺪﻫﺎﺸﻣ
لﻮﻠﺳ داﺪﻌﺗ ،ﯽﺘﻓﺎﺑ ﻊﻃﺎﻘﻣ ﯽﭘﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ ناﺰﯿﻣ ،ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا يﺎﻫ
ﯽﭘا ﻪﻧاﻮﺟ داﺪﻌﺗ و نﻮﯿﺳاﺰﯿﻠﺗ رد ﻢﯿﻣﺮﺗ ﻪﯿﺣﺎﻧ رد ﯽﻗوﺮﻋ يﺎﻫ
هوﺮﮔ ﻪﻤﻫ ﺎﻫ
، ﯽﯾﺎﻤﻨﮔرﺰﺑ ﺎﺑ 400
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ .
ﻞﺣاﺮﻣ ﻪﯿﻠﮐ رد
، ﻦﯿﻧاﻮﻗ ناﻮﯿﺣ ﺎﺑ رﺎﮐ ﯽﻗﻼﺧا تارﺮﻘﻣ و
ﺪﯾدﺮﮔ ﺖﯾﺎﻋر هﺎﮕﺸﻧاد قﻼﺧا ﻪﺘﯿﻤﮐ .
تﺎﻋﻼﻃا ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ :
ﻤﮐ تﺎﻋﻼﻃا ﯽ
، مﺮﻧ ﻂﺳﻮﺗ راﺰﻓا
)SPSS ﺶﯾاﺮﯾو 16 ( ﺎﺑ و
نﻮﻣزآ ﮏﻤﮐ يرﺎﻣآ يﺎﻫ
T- test
، ﮏﯾ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﻪﻓﺮﻃ
،
ﯽﺒﯿﻘﻌﺗ ﺖﺴﺗ Tukey
نورد ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ و ﯽﻫوﺮﮔ
ﺢﻄﺳ رد
ﯽﻨﻌﻣ يراد 05 / 0 P<
و ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺪﺷ ﻞﯿﻠﺤﺗ
ﺪﻧ .
ﺎﻫﻪﺘﻓﺎﯾ
لﻮﻠﺳ ﯽﺳرﺮﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا يﺎﻫ
:
لﻮﻠﺳ داﺪﻌﺗ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ هوﺮﮔ ﻪﻤﻫ رد ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا يﺎﻫ
رد ﺎﻫ
لﺮﺘﻨﮐ ﺖﻓﺎﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻢﺧز دﺎﺠﯾا زا ﺲﭘ ﻪﯿﻟوا يﺎﻫزور
،
داد نﺎﺸﻧ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺶﯾاﺰﻓا .
لﻮﻠﺳ داﺪﻌﺗ ،مﻮﺳ زور رد يﺎﻫ
هوﺮﮔ ﻪﻤﻫ رد ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا ﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ياراد ﺎﻫ
راﺪ دﻮﺑ ) ﺮﯾﻮﺼﺗ 1 -
د ،ج ،ب ،ﻒﻟا (
، هوﺮﮔ ﻦﯿﺑ ﺎﻣا زور ﻦﯾا رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫ
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا راد
ي ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ )
05 / 0 P>
.(
ﻢﺸﺷ زور رد
، ﺎﺑ
لﻮﻠﺳ ﻢﮐاﺮﺗ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﮑﻨﯾا دﻮﺟو هوﺮﮔ ﻪﻤﻫ رد ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا يﺎﻫ
ﺎﻫ
ا ﺲﭘ هﺪﯿﺳر ﻢﮐاﺮﺗ ﻢﻤﯾﺰﮐﺎﻣ ﻪﺑ ﻪﮑﻨﯾا ز ا
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ،ﺪﻧ ﺑﺎﯾ
ﺎﻣا ،ﺪ
ﺰﯿﻧ زور ﻦﯾا رد هوﺮﮔ ﻦﯿﺑ
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫ يراد
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ )
05 / 0 P>
.(
ﻪﻤﻫ رد ﻢﻫدزاود و ﻢﻬﻧ زور رد
هوﺮﮔ لﻮﻠﺳ ﻢﮐاﺮﺗ ،ﺎﻫ و دﻮﺑ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ نﺎﻨﭽﻤﻫ ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا يﺎﻫ
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا راد
ي هوﺮﮔ ﻦﯾا رد ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻢﻬﻧ زور رد ﺎﻫ
.
ﻢﻫدزاود زور رد ﺎﻣا
، ﺼﻋ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ و ﻞﺴﻋ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ هوﺮﮔ رد هرﺎ
1 % لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺪﻨﻨﮑﺷ هرﺎﺘﺳ
، فﻼﺘﺧا ﻦﯾا
ﯽﻨﻌﻣ راد دﻮﺑ ) 05 / 0 P<
() لوﺪﺟ 1 .(
ﻞﮑﺷ 1 لﻮﻠﺳ ﻢﮐاﺮﺗ ،شﻮﻣ ﺖﺳﻮﭘ ﯽﺿﺮﻋ ﻊﻄﻘﻣ- زور رد ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا يﺎﻫ
3 يﺰﯿﻣآ ﮓﻧر ،ﻢﺧز دﺎﺠﯾا زا ﺲﭘ
H&E
) 400
×(
. ﻒﻟا - ب ،لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ -
ج ،ﺖﺒﺜﻣ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ -
د ،ﯽﻔﻨﻣ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ -
ﯽﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ )
ﻤﯿﺗ هﺪﻨﻨﮑﺷ هرﺎﺘﺳ هرﺎﺼﻋ ﺎﺑ رﺎ .(
لﻮﻠﺳ ﻢﮐاﺮﺗ هوﺮﮔ رد ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا يﺎﻫ
يﺎﻫ و ﺖﺒﺜﻣ لﺮﺘﻨﮐ
هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺑﺮﺠﺗ ﺖﺳا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻔﻨﻣ لﺮﺘﻨﮐ و لﺮﺘﻨﮐ يﺎﻫ
.
لوﺪﺟ 1 - لﻮﻠﺳ ﻢﮐاﺮﺗ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺎﻫ
ي ﺑﺎﻬﺘﻟا ﯽ ) ﻣ ﺮﺑ داﺪﻌﺗ ﯿ ﺮﮑ و ﺮﺘﻣ ﻊﺑﺮﻣ ( هوﺮﮔ ﺎﻫ ي لﺮﺘﻨﮐ زﺎﺳزﺎﺑ هرود لﻮﻃ رد ﺰﯿﻧ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖﺤﺗ ي
ﺖﺳﻮﭘ
) ﺎﻫزور ي 3 ، 6 ، 9 ، 12 (
زور هوﺮﮔ
P-Value
نﻮﻣزآ ﺲﻧﺎﯾراو ﺮﯿﻟﺎﻧآ
ﻪﻓﺮﻃ ﮏﯾ
(رﺎﻤﯿﺗ نوﺪﺑ) لﺮﺘﻨﮐ
ﺖﺒﺜﻣ لﺮﺘﻨﮐ )
رﺎﻤﯿﺗ ﻞﺴﻋ ﺎﺑ ( ﯽﻔﻨﻣ لﺮﺘﻨﮐ )
ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ
ﮏﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ مﺮﺳ (
ﯽﺑﺮﺠﺗ ) ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ
هرﺎﺼﻋ 1 (%
3
6
9
12 51
/3 66± / 19
16 /4 33± / 17
2 12±
57 /0 66± / 5 21
/3 66± / 23
00 /2 21±
00 /2 15±
00 /1 4± 03
/5 66± / 18
51 /3 66± / 19
51 /3 66± / 15
57 /0 66± / 6 51
/2 33± / 23
00 /2 22±
00 /4 14±
57 /0 33± / 3 224
/ 0
453 / 0
949 / 0
048 /0
*
P-Value
نﻮﻣزآ
راﺮﮑﺗ ﺲﻧﺎﯾراو ﺮﯿﻟﺎﻧآ هﺪﺷ 002
/0
**
001
/0
***<
008
/0
**
001
/0
***<
-
نﻮﯿﺳاﺰﯿﻠﺘﯿﭘا ﯽﺳرﺮﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ :
ﻪﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﯽﭘﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ
، ﺪﻧور
ﯽﭘا ﻪﻧﻮﻤﻧ رد مﻮﺳ زور ﺎﺗ نﻮﯿﺳاﺰﯿﻠﺗ ﺖﺒﺜﻣ لﺮﺘﻨﮐ و ﯽﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ
ﻊﯾﺮﺳ ﯽﻔﻨﻣ لﺮﺘﻨﮐ و لﺮﺘﻨﮐ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻣ ﺮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ . توﺎﻔﺗ
ﯽﻨﻌﻣ ﯽﭘا ﺖﻣﺎﺨﺿ رد يراد ﻪﻧﻮﻤﻧ مﻮﯿﻠﺗ
ﺎﻫ و ﯽﺑﺮﺠﺗ ي
ﻪﻧﻮﻤﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ مﻮﺳ زور رد لﺮﺘﻨﮐ يﺎﻫ ﺪﺸﻧ
) 05 / 0 P>
( زا ﺎﻣا ،
ﻢﺸﺷ زور
، ﯽﭘا ﺖﻣﺎﺨﺿ رد ﻪﻧﻮﻤﻧ مﻮﯿﻠﺗ
ﺖﺒﺜﻣ لﺮﺘﻨﮐ يﺎﻫ )
ﺗ رﺎﻤﯿ ﻞﺴﻋ ﺎﺑ ( ﯽﺑﺮﺠﺗ و )
هرﺎﺼﻋ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ 1
(%
، ﯽﻨﻌﻣ ﺶﯾاﺰﻓا راد
ي
) 05 / 0 P<
( هوﺮﮔ ﺮﯾﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﻫ
ﺪﺷ ) لوﺪﺟ 2 .(
رد
ﻢﺸﺷ زور
، ﯽﭘا ﺖﻣﺎﺨﺿ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﻮﯿﻠﺗ
ﻞﺴﻋ ﺎﺑ هﺪﺷ
هرﺎﺼﻋ و 1
% ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ار دﻮﺧ ناﺰﯿﻣ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ،هﺪﻨﻨﮑﺷ هرﺎﺘﺳ
ﻢﻫدزاود زور ﺎﺗ و
، ﺿ ﻧآ ﺖﻣﺎﺨ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﻬ ﺖﻣﺎﺨﺿ ﻪﺑ و ﺖﻓﺎﯾ
ﯽﭘا مﻮﯿﻠﺗ لﺮﺘﻨﮐ ﺪﺷ ﮏﯾدﺰﻧ )
ﺮﯾﻮﺼﺗ 2 - د ،ج ،ب ،ﻒﻟا .(
لوﺪﺟ 2 - ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﭘا ﺖﻣﺎﺨﺿ ﯽ
ﻠﺗ ﯿ مﻮ ﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﯿ
ﺮﺘﻣوﺮﮑ هوﺮﮔ رد ﺎﻫ ي ﺰﯿﻧ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖﺤﺗ زﺎﺳزﺎﺑ هرود لﻮﻃ رد لﺮﺘﻨﮐ
ي ﺖﺳﻮﭘ ) زور ﺎﻫ ي 3 ، 6 ،
9 ، 12 ( زور هوﺮﮔ
P-Value نﻮﻣزآ
ﺲﻧﺎﯾراو ﺮﯿﻟﺎﻧآ ﻪﻓﺮﻃ ﮏﯾ
لﺮﺘﻨﮐ
) ﺗ نوﺪﺑ رﺎﻤﯿ ( لﺮﺘﻨﮐ
ﺖﺒﺜﻣ
) ﻞﺴﻋ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ (
لﺮﺘﻨﮐ
ﯽﻔﻨﻣ
) مﺮﺳ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ
ﮏﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ (
ﯽﺑﺮﺠﺗ
) ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ
هرﺎﺼﻋ 1 (%
3
6
9
12 50
/6 33± / 41
78 /3 66± / 45
11 /6 33± / 43
24 /6 40± 08
/2 33± / 42
04 /4 66± / 60
52 /1 66± / 39
51 /2 66± / 35 50
/4 33± / 40
05 /3 33± / 44
65 /6 33± / 40
52 /1 66± / 39 76
/7 33± / 40
00 /2 61±
05 /3 66± / 37
00 /2 36± 960
/ 0
001 /0
***<
586 / 0
261 / 0
P-Value نﻮﻣزآ راﺮﮑﺗ ﺲﻧﺎﯾراو ﺮﯿﻟﺎﻧآ
هﺪﺷ
662 / 0 001
/0
***<
570 / 0 033
* /0 -
هداد ﻪﺑ ﺎﻫ ترﻮﺻ
Mean±SD
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ )
10 (N=
، ﮏﯾ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﻪﻓﺮﻃ
.
* و ***
ﻪﺑ ﯽﻨﻌﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﺢﻄﺳ رد يراد
05 /0 و 001 /0 ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
ﺮﯾﻮﺼﺗ 2 - ﯽﭘا ﺖﻣﺎﺨﺿ ،شﻮﻣ ﺖﺳﻮﭘ ﯽﺿﺮﻋ ﻊﻄﻘﻣ زور رد مﻮﯿﻠﺗ
12 يﺰﯿﻣآ ﮓﻧر ،ﻢﺧز دﺎﺠﯾا زا ﺲﭘ H&E
) 400
× (
ﻒﻟا - ب ،لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ -
ج ،ﺖﺒﺜﻣ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ -
د ،ﯽﻔﻨﻣ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ -
ﯽﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ )
هﺪﻨﻨﮑﺷ هرﺎﺘﺳ هرﺎﺼﻋ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ ( .
ﯽﭘا ﺖﻣﺎﺨﺿ مﻮﯿﻠﺗ
لﺮﺘﻨﮐ و لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺑﺮﺠﺛ و ﺖﺒﺜﻣ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ رد ﺖﺳا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻔﻨﻣ
) ﯽﭘا مﻮﯿﻠﺗ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺮﺘﺸﯿﺑ يزﺎﺳ .(
ﯽﻧﻮﺧ قوﺮﻋ ﯽﺳرﺮﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ :
رد رﺎﻤﯿﺗ مﻮﺳ زور رد ﯽﻧﻮﺧ قوﺮﻋ ﻢﮐاﺮﺗ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ هوﺮﮔ ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫ داﺪﻧ نﺎﺸﻧ ار يراد
. رد
ﻢﻬﻧ و ﻢﺸﺷ زور
، هوﺮﮔ ﻪﻤﻫ رد قوﺮﻋ ﻢﮐاﺮﺗ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﻫ
د ﺶﯾاﺰﻓا ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﺒﺜﻣ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ر
) ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ
ﻞﺴﻋ ( ﯽﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ و )
ﯽﻠﮑﻟا هرﺎﺼﻋ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ 1
(%
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻨﻌﻣ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ
راد ،دﻮﺑ ) 05 / 0 P<
)( ﺮﯾﻮﺼﺗ و لوﺪﺟ 3(
، ﺎﻣا
هوﺮﮔ ﻦﯾا ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺎﻫ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻫزور رد ﻢﻫ ﺎﺑ يراد
ﺪﻧداﺪﻧ نﺎﺸﻧ )
05 / 0 P>
.( ﯽﯾاﺰﮔر ناﺰﯿﻣ ﺮﺜﮐاﺪﺣ
، رد ﻢﻬﻧ زور رد
هوﺮﮔ ﻪﻤﻫ ﻣ ﺎﻫ
هﺪﻫﺎﺸ ﺪﺷ . ﻢﻫدزاود زور رد
، ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ يراد
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯿﺑ ﺷاﺪﻧ دﻮﺟو لﺮﺘﻨﮐ و نﻮﻣزآ يﺎﻫ
ﻪﺑ ور ﺪﻧور و ﺖ
هﺪﻫﺎﺸﻣ قوﺮﻋ ﻢﮐاﺮﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﺪﺷ
.
لوﺪﺟ 3 - ﯽﻧﻮﺧ قوﺮﻋ ﻢﮐاﺮﺗ ﺖﯿﻌﺿو ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ )
ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣوﺮﮑﯿﻣ ﺮﺑ داﺪﻌﺗ (
هوﺮﮔ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﻦﯿﺑ رد يﺎﻫ
درﻮﻣ لﻮﻃ رد ﺰﯿﻧ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ هرود
ﺖﺳﻮﭘ يزﺎﺳزﺎﺑ )
ور ز يﺎﻫ 3 ، 6 ، 9 ، 12 (
زور هوﺮﮔ
ﯽﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ يراد
ﺮﯿﻟﺎﻧآ نﻮﻣزآ ﮏﯾ ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﻓﺮﻃ
لﺮﺘﻨﮐ
) رﺎﻤﯿﺗ نوﺪﺑ (
لﺮﺘﻨﮐ ﺖﺒﺜﻣ
) ﻞﺴﻋ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ (
لﺮﺘﻨﮐ ﯽﻔﻨﻣ
) مﺮﺳ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ
ﮏﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ (
ﯽﺑﺮﺠﺗ ) ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ
هرﺎﺼﻋ 1 (%
3
6
9
12 00
/1 2±
57 /0 6/± 2
00 /1 3±
57 /0 1± 57
/0 3/± 3
57 /0 6/± 2
00 /1 6±
21 /3 4± 00
/1 3±
57 /0 33± / 3
57 /0 33± / 4
15 /1 33± / 2 57
/0 6/± 2
00 /1 5±
00 /1 6±
00 /1 2± 562
/ 0
033 /0
*
004 /0
**
352 / 0
ﯽﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ يراد
ﺮﯿﻟﺎﻧآ نﻮﻣزآ راﺮﮑﺗ ﺲﻧﺎﯾراو هﺪﺷ
137 / 0 366
/ 0 085
/ 0 002
/0
**
-
هداد ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺎﻫ
Mean± SD
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ )
(N=10
ﮏﯾ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ ، ﻪﻓﺮﻃ
.
* و
**
، ﻪﺑ ﯿﺗﺮﺗ ﯽﻨﻌﻣ ﺐ ﺢﻄﺳ رد يراد 05
/0 و 01 / 0 ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
ﺮﯾﻮﺼﺗ 3 - زور رد ﯽﻧﻮﺧ قوﺮﻋ ﻢﮐاﺮﺗ ،شﻮﻣ ﺖﺳﻮﭘ ﯽﺿﺮﻋ ﻊﻄﻘﻣ 6
يﺰﯿﻣآ ﮓﻧر ،ﻢﺧز دﺎﺠﯾا زا ﺲﭘ H&E
) 400
× ﻒﻟا .(
- ب ،لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ -
ج ،ﺖﺒﺜﻣ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ -
د ،ﯽﻔﻨﻣ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ -
ﯽﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ )
هﺪﻨﻨﮑﺷ هرﺎﺘﺳ هرﺎﺼﻋ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ .(
هوﺮﮔ رد قوﺮﻋ ﻢﮐاﺮﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺑﺮﺠﺗ و ﺖﺒﺜﻣ لﺮﺘﻨﮐ يﺎﻫ
هوﺮﮔ ﺖﺳا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻔﻨﻣ لﺮﺘﻨﮐ و لﺮﺘﻨﮐ يﺎﻫ .
ﺚﺤﺑ ﻊﻄﻗ زا ﺲﭘ ﯽﻫﺎﺗﻮﮐ نﺎﻣز رد نﺎﻧﺎﺳرﺎﻣ ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﯽﻣ نآ يزﺎﺳزﺎﺑ ﻪﺑ ردﺎﻗ ،دﻮﺧ يﺎﻫوزﺎﺑ زا ﯽﮑﯾ ﺪﻨﺷﺎﺑ
) 10 (
؛
ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ هرﺎﺘﺳ ﯽﻠﮑﻟا هرﺎﺼﻋ تاﺮﺛا ﻦﯿﯿﻌﺗ فﺪﻫ ﺎﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا
ﺮﺑ سرﺎﻓ ﺞﯿﻠﺧ هﺪﻨﻨﮑﺷ ﮏﭼﻮﮐ شﻮﻣ ﻢﺧز ﻢﯿﻣﺮﺗ يور
ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﺣاﺮﻃ ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ .
،ﻢﺧز ﻢﯿﻣﺮﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﯽﺳرﺮﺑ نﻮﻣاﺮﯿﭘ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺺﺧﺎﺷ نﻮﭽﻤﻫ ﯽﯾﺎﻫ :
ﯽﭘا ﺖﻣﺎﺨﺿ ناﺰﯿﻣ و مﻮﯿﻠﺗ
ﯽﭘا مﻮﯿﻠﺗ لﻮﻠﺳ ﻢﮐاﺮﺗ ،يزﺎﺳ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا يﺎﻫ
: ﻞﯿﻓوﺮﺗﻮﻧ ،ﺎﻫ
ﺖﯿﺳﻮﻔﻨﻟ و ﺎﻫژﺎﻓوﺮﮐﺎﻣ ﯽﯾاﺰﮔر و ﯽﻧﻮﺧ قوﺮﻋ ﻢﮐاﺮﺗ ،ﺎﻫ
،
ﻪﺑ ﻈﻨﻣ ﺖﻓﺎﺑ ﺮﻈﻧ زا ﻢﺧز دﻮﺒﻬﺑ ناﺰﯿﻣ ﯽﺳرﺮﺑ رﻮ درﻮﻣ ،ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﯽﻣ راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا و ﺶﺠﻨﺳ ﺪﻧﺮﯿﮔ
) 13 .(
ﺰﯿﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد
لﻮﻠﺳ داﺪﻌﺗ ﯽﭘا ﺖﻣﺎﺨﺿ ،ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا يﺎﻫ
قوﺮﻋ داﺪﻌﺗ و مﻮﯿﻠﺗ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﯽﻧﻮﺧ .
ﺖﻓﺎﺑ ﯽﺳرﺮﺑ رد هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﺪﺷ ﻪﮐ ﺮﯿﺜﮑﺗ ﺮﺜﮐاﺪﺣ
لﻮﻠﺳ ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا يﺎﻫ
، مﻮﺳ زور رد هوﺮﮔ ﻪﻤﻫ رد
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﻫ
لﻮﻠﺳ ﻦﯾا داﺪﻌﺗ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﮐ هوﺮﮔ و ﺖﺒﺜﻣ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ رد ﺎﻫ
هوﺮﮔ ﺮﯾﺎﺳ زا زور ﻦﯾا رد ﯽﺑﺮﺠﺗ شراﺰﮔ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺶﯾﺎﻣزآ يﺎﻫ
ﺪﺷ . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ هرود رد
، ﻪﻧﻮﻤﻧ رد و ﺖﺒﺜﻣ لﺮﺘﻨﮐ يﺎﻫ
ﯽﺑﺮﺠﺗ
، ﯽﭘا ﺪﻧور ﻊﯾﺮﺳ نﻮﯿﺳاﺰﯿﻟﺎﯿﻠﺗ
ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﺗ هوﺮﮔ يﺎﻫ
ﻨﻣ لﺮﺘﻨﮐ و لﺮﺘﻨﮐ ﯽﻔ
دﻮﺑ . ﺮﺑ ﺰﯿﻧ يرﺎﻣآ ﯽﺑﺎﯾزرا زا ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ
ﯽﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻢﮐاﺮﺗ ناﺰﯿﻣ ،ﺪﯾآ هوﺮﮔ رد يا
ﻪﺑ نﻮﻣزآ يﺎﻫ ﺞﯾرﺪﺗ
زور رد و ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺳر دﻮﺧ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﺑ ﻢﺸﺷ
ﯿﺪ ه
ﺖﺳا زور ﻦﯾا رد ﻪﮐ
، ﻪﯾﻻ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻫ
ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ زور زا و دﻮﺷ
ﻪﺑ ،ﺪﻌﺑ ﻪﺑ ﻢﺸﺷ نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ ﺞﯾرﺪﺗ
، ﯽﭘا ﺖﻣﺎﺨﺿ زا ﯿﻠﺗ
مﻮ
ﯽﻣ ﻪﺘﺳﺎﮐ ﯽﻣ ﻪﮐ دﻮﺷ
ﺶﯾاﺰﻓا نﻮﯾﺪﻣ ،ار ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻧور ﻦﯾا ناﻮﺗ
ﯽﻃ ﺖﺣﺎﺴﻣ لﻮﻠﺳ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ
ﺖﺴﻧاد ﺮﺟﺎﻬﻣ يﺎﻫ .
زور رد
ﻢﻫدزاود
، ﯽﭘا ﺖﻣﺎﺨﺿ ﮏﯾدﺰﻧ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺖﺳﻮﭘ ﺖﻣﺎﺨﺿ ﻪﺑ مﻮﯿﻠﺗ
ﯽﻣ دﻮﺷ . ﯽﻗوﺮﻋ ﺮﯿﺜﮑﺗ ﺮﺜﮐاﺪﺣ
، هوﺮﮔ رد ﻢﻬﻧ زور رد و لﺮﺘﻨﮐ يﺎﻫ
ﯽﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ رد نآ ﺎﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﺪﺷ . ﻪﺑ
ﻃ ﻪﺻﻼﺧ رﻮ
، و ﻞﺴﻋ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ هوﺮﮔ رد ﻢﺧز ﻢﯿﻣﺮﺗ ﺪﻧور
هرﺎﺼﻋ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ 1
% هﺪﻨﻨﮑﺷ هرﺎﺘﺳ مﺎﺠﻧا يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ ،
لﺎﺣ ﺮﻫ ﻪﺑ و ﺖﻓﺮﮔ ﻊﯾﺮﺳ ﻞﺴﻋ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻢﺧز ﻢﯿﻣﺮﺗ
ﺮﺗ
ﺖﺳا ؛ ﯽﭘا يزﺎﺳزﺎﺑ ياﺮﺑ بﻮﻃﺮﻣ ﻂﯿﺤﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻢﯿﻣﺮﺗ و مﻮﯿﻠﺗ
ﻞﺴﻋ زا ﯽﻌﺿﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا و ﺖﺳا
،
ﺪﺳ و بﻮﻃﺮﻣ ﻂﯿﺤﻣ ﮏﯾ
ﻓ ﯽﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ﯽﮑﯾﺰﯿ ﮏﺸﺧ ﻊﻧﺎﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
ﯽﻣ ﻢﺧز نﺪﺷ رد و دﻮﺷ
ﻊﯾﺮﺴﺗ دﻮﺒﻬﺑ ﻣ ﻢﺧز ﺆّﺛ ﺖﺳا ﺮ )3 .(
ﯽﺘﻧآ يﺎﻫﺪﯿﺘﭙﭘ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ
،1
لﻮﮑﻟﻮﻣ ﻣ يﺎﻫ ﺆّﺛ
ﻤﻬﻣ و ﺮ رد ﯽ
ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ نﺎﺘﺳﻮﭘرﺎﺧ ﯽﻨﻤﯾا ﻢﺘﺴﯿﺳ ﺮﺛا ﻪﮐ ﺪﻧﻮﺷ
ﯽﺘﻧآ ﺪﻧراد ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا )
14 (
؛ ﻦﯾﺪﯿﺋورﻮﯿﻓا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ رد دﻮﺟﻮﻣ 2
هﺪﻨﻨﮑﺷ هرﺎﺘﺳ )
ﻪﺑ ا ناﻮﻨﻋ ﻦﯾﺮﺘﻧﺎﺘﭙﯾﺮﺗ ﻦﯿﻟو ﻖﺘﺸﻣ 3
زا هﺪﺷ
نارﻮﻧﺎﺟ يوﺮﻧﺎﻣﺮﻓ (
ﺰﯿﻧ
ﺪﺿ ﺮﺛا ياراد ﯽﻣ ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا
ﺪﺷﺎﺑ ) 15 ( ؛
ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺪﺳر
ﻪﮐ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد
، ﻪﺑ دﻮﺟو ﻞﯿﻟد
ﯽﺘﻧآ يﺎﻫﺪﯿﺘﭙﭘ و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ
،ﻦﯾﺮﺘﻧﺎﺘﭙﯾﺮﺗ
ًﻻﺎﻤﺘﺣا
ﺪﺿ تاﺮﺛا ﺎﺑ
دﻮﺒﻬﺑ ﺪﻧور ﻊﯾﺮﺴﺗ ،بﺎﻬﺘﻟا هرود ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻬﺟ رد ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا ﻢﺧز رد ﺎﻫ ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽﺑﺮﺠﺗ هوﺮﮔ .
ﯽﺳرﺮﺑ يﺎﻫ
ﺐﯿﺳآ ﯽﺳﺎﻨﺷ
، ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﺶﻫﺎﮐ لﻮﻠﺳ ﯽﻣ ﯽﻠﯿﻓوﺮﺗﻮﻧ يﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ
ﻪﮐ ﻦﯾا ﺌﺴﻣ ﻪﻠ هاﺮﻤﻫ ﺎﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻫژﺎﻓوﺮﮐﺎﻣ رد
ﻞﺤﻣ ﻪﻌﯾﺎﺿ
،
ﯽﻣ ﺪﻧاﻮﺗ لاد ﺮﺑ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺒﺜﻣ هﺪﻨﻨﮑﺷ هرﺎﺘﺳ هرﺎﺼﻋ رد
دﻮﺒﻬﺑ
ﺪﻧور ﺪﺷﺎﺑ بﺎﻬﺘﻟا .
Ladizinski ،يرﺎﺟ لﺎﺳ رد ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ و
ﻪﺑ ﯽﮑﯾ ناﻮﻨﻋ
هار زا كﻼﭘ نﺎﻣرد يﺎﻫ دﺮﺑرﺎﮐ ،ﺖﺳﻮﭘ ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا ﻦﻣﺰﻣ يﺎﻫ
ﻪﺑ ﺪﯿﺋوﺮﺘﺳاﻮﮑﯿﺗرﻮﮐ ﺰﯿﻧ و ﯽﻌﺿﻮﻣ ترﻮﺻ
ار ﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا ﻖﯾرﺰﺗ
ﯽﻣ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ﺪﻨﻨﮐ
) 16 (
؛ ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ دﻮﺟو ﻞﯿﻟد
ﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا )
17 ( ﻦﯾا رد ﺶﻫﺎﮐ بﺎﻬﺘﻟا ﺰﯿﻧ نﺎﺘﺳﻮﭘرﺎﺧ زا ﻪﻧﻮﮔ
ﺪﺑﺎﯾ . رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫﺪﯿﭙﯿﻟﻮﮕﻨﻔﺳا صاﻮﺧ ياراد ،ﯽﯾﺎﯾرد تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
ﯽﺘﻧآ ﯽﺘﻧآ ،يرﻮﻣﻮﺗ ﯽﺘﻧآ ،ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ
ﮏﯾﺮﺤﺗ ،ﯽﺳوﺮﯾو ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ
و ﯽﻨﻤﯾا ﻢﺘﺴﯿﺳ ...
ﯽﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ ) 18 .(
يﺪﯿﭙﯿﻟﻮﮕﻨﻔﺳا
، هرﺎﺘﺳ رد
هﺪﻨﻨﮑﺷ Ophidiaster ophidiamus ياراد ﻪﮐ دراد دﻮﺟو
1AMP 2Ophiuroidine 3 Tryptanthrin
ﺖﺳا ﯽﮑﯿﺴﮐﻮﺗﻮﺘﯿﺳ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ رد دﻮﺟﻮﻣ ﺪﯿﭙﯿﻟﻮﮕﻨﻔﺳا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ؛
ﯽﯾﺎﯾرد هرﺎﺘﺳ Pentaceraster regulus
، ﻢﯿﻣﺮﺗ ﺖﯿﺻﺎﺧ
دراد ﻢﺧز )
18 ( . ﺑ ﺪﯾﺎﺷ ﻪ ﻊﯾﺮﺳ ﺪﻧور ناﻮﺗ رد ﻢﺧز دﻮﺒﻬﺑ ﺮﺗ
هوﺮﮔ
نآ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫﺪﯿﭙﯿﻟﻮﮕﻨﻔﺳا ار هﺪﻨﻨﮑﺷ هرﺎﺘﺳ هرﺎﺼﻋ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ صاﻮﺧ ﺎﺑ ﻢﺧز ﻢﯿﻣﺮﺗ يور ار دﻮﺧ تاﺮﺛا ﻪﮐ ﺖﺴﻧاد ﯽﺘﻧآ ﯽﻣ لﺎﻤﻋا ﯽﻨﻤﯾا ﻢﺘﺴﯿﺳ ﮏﯾﺮﺤﺗ ﺎﺑ ﺰﯿﻧ و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﻨﮐ
.
Bergman و
ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ
،
داﻮﻣ دﻮﺟو
ﺪﺿ ﺎﺑ ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ
ﺸﻨﻣ ﺄ و ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ﻞﺴﻋ رد ار ﻦﯾوﻼﻓﻮﺒﯾر ﻞﺜﻣ ﯽﻫﺎﯿﮔ
ﺪﺿ داﻮﻣ ناﺰﯿﻣ رد ﻪﮐ ﯽﺗوﺎﻔﺗ ﺪﯿﻟﻮﺗ و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ
ﺮﭘ ﺪﯿﺴﮐا ﻞﺴﻋ ﻦﯿﺑ نژورﺪﯿﻫ ﺰﯿﻧ و دراد دﻮﺟو ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﯿﺻﺎﺧ ﻊﯿﺳو هدوﺪﺤﻣ
ﺪﺿ ﺖ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ
، ﻪﺑ ﯽﻣ ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺮﻃﺎﺧ ﺪﺷﺎﺑ
ﺬﻐﺗ نآ زا رﻮﺒﻧز ﻪﮐ و ﺖﺳا هدﺮﮐ ﻪﯾ
ﺮﯿﺛﺄﺗ يور ﻞﺴﻋ ﺖﺒﺜﻣ
ﻢﺧز ﻪﺑ ﯽﻧﻮﻔﻋ يﺎﻫ
ﺪﺿ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﻞﯿﻟد ﺖﺳا نآ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ
) 19 .(
،ﯽﺸﻫوﮋﭘ رد Subrahamayam
ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ و
ﻪﮐ ﻢﺧز زا ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺖﺸﮐ نﺎﻤﺴﻧﺎﭘ ﻞﺴﻋ ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﮕﺘﺧﻮﺳ يﺎﻫ
ﺎﺗ ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ 90
% ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ ﻞﯾﺮﺘﺳا )
30 .(
ﯽﮑﯾ ،ﻢﺧز ﻢﯿﻣﺮﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﯽﺳرﺮﺑ رد ﺺﺧﺎﺷ زا
،ﻢﻬﻣ يﺎﻫ
ﯽﭘا ناﺰﯿﻣ ﯽﻣ نﻮﯿﺳاﺰﯿﻟﺎﯿﻠﺗ
ﺪﺷﺎﺑ ) 13 .(
Gupta ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ و
،
ﻢﺧز ﻢﯿﻣﺮﺗ ﺮﺑ ﯽﯾﺎﯾرد هرﺎﺘﺳ ﯽﻟﻮﻧﺎﺘﻣ هرﺎﺼﻋ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ رد ﯽﺑآ هرﺎﺼﻋ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ هوﺮﮔ رد ،ﻪﭽﮐﻮﺧ ﯽﺘﺳﻮﭘ -
هرﺎﺘﺳ ﯽﻟﻮﻧﺎﺘﻣ
،
رﺎﻤﯿﺗ نوﺪﺑ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻢﺘﻔﻫ زور رد
، ﯽﭘا ،نﻮﯿﺳاﺰﯿﻟﺎﯿﻠﺗ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺮﺘﺸﯿﺑ )4
.(
ناﺰﯿﻣ ﺰﯿﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد
ﯽﭘا نﻮﯿﺳاﺰﯿﻟﺎﯿﻠﺗ هوﺮﮔ رد ﻢﺸﺷ زور رد
هرﺎﺼﻋ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫ 1
%
ﺪﻨﻨﮑﺷ هرﺎﺘﺳ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻞﺴﻋ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ هوﺮﮔ رد و ه
ﺎﻣا ،ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ
هوﺮﮔ ﻦﯾا ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ ﻢﻫ ﺎﺑ يراد .
Milgram ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ نارﺎﮑﻤﻫ و
ﻢﺧز يور ﺮﺑ ﻪﮐ يا يﺎﻫ
ﯾاﺰﻓا ،ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا ﯽﺘﺳﻮﭘ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻢﮐاﺮﺗ ﺶ
ﺮﻫ رد ار مرﺪﯿﭘا يا
ﺑ ود ﻪﯾﻻ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﻌ ﯽﻃ ﺖﻓﺎﺴﻣ ﺶﯾاﺰﻓا و ﺎﻫ
ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ
لﻮﻠﺳ ﯽﻣرﺪﯿﭘا ﺮﺟﺎﻬﻣ يﺎﻫ نﺎﮑﻣا
ﺪﺘﺴﻧاد ﺮﯾﺬﭘ )
20 ( ﺎﺠﻧآ زا و
ﯽﭘا ﺖﻣﺎﺨﺿ ﻪﮐ ﻢﺸﺷ زور رد هرﺎﺼﻋ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد مﻮﯿﻠﺗ
ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ،دﻮﺑ هﺪﻧﺎﺷﻮﭘ ار ﻢﺧز ﺮﺳاﺮﺳ ،ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﻪﯾﻻ ﺮﯿﺜﮑﺗ و تﺮﺟﺎﻬﻣ ﺖﻋﺮﺳ دﺎﯾدزا ﺮﺑ ار
ﻪﺑ ﯽﻣرﺪﯿﭘا يﺎﻫ
ﺶﯾﺎﻤﻧ ﺖﺷاﺬﮔ ﻪﺘﺴﺑ ﻊﯾﺮﺴﺗ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد ﻪﮐ ﻢﺧز نﺪﺷ
ﯽﻔﻨﻣ لﺮﺘﻨﮐ و لﺮﺘﻨﮐ يﺎﻫوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺑﺮﺠﺗ رﺎﻤﯿﺗ هوﺮﮔ ﯽﻣ دﻮﺷ . ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ و Efem ﻞﺴﻋ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ
،
ﺘﯿﭘا نﻮﯿﺳاﺰﯿﻟﺎﯿﻠ دﺪﺠﻣ
ﯽﻣ ﻊﯾﺮﺴﺗ ار ﺪﻨﮐ
) 21 (.
Bergman
نﺎﻣرد هوﺮﮔ رد ﻪﮐ دﺮﮐ شراﺰﮔ ﺎﺑ هﺪﺷ
ﻞﺴﻋ
، ﺎﺴﻣ ﺖﺣ
نﻮﯿﺳاﺰﯿﻟﺎﯿﻠﺘﯿﭘا
، ﻪﺑ رﻮﻃ ﯽﻨﻌﻣ ﺖﺳا لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ يراد
) 19 .(
ﺰﯿﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد نﻮﯿﺳاﺰﯿﻟﺎﯿﻠﺘﯿﭘا
ﺖﺒﺜﻣ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ رد
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻔﻨﻣ لﺮﺘﻨﮐ و لﺮﺘﻨﮐ يﺎﻫوﺮﮔ
ﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪ
.
ﻢﺧز ﻢﯿﻣﺮﺗ زا ﯽﻤﻬﻣ ﺶﺨﺑ
، ﺖﺳا دﺪﺠﻣ ﯽﯾاﺰﮔر نﻮﯾﺪﻣ .
ﺗ و ﻢﺧز ﻪﯾﺬﻐﺗ ياﺮﺑ ﯽﯾاﺰﮔر ﺄ
نﮋﯿﺴﮐا ﻦﯿﻣ
، ﺖﺳا يروﺮﺿ .
هوﺮﮔ رد ﺪﯾﺪﺟ قوﺮﻋ ﻞﯿﮑﺸﺗ لﺮﺘﻨﮐ و ﯽﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ
، ﻢﻬﻧ زور ﺎﺗ
ﻪﺑ نآ زا ﺪﻌﺑ و ﻪﺘﺷاد ﯽﺸﯾاﺰﻓا ﺪﻧور ﮐ اﺪﯿﭘ ﯽﻟوﺰﻧ ﺮﯿﺳ ﺞﯾرﺪﺗ
هدﺮ
ﺖﺳا . ﻞﺴﻋ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ هوﺮﮔ رد ﺶﯾاﺰﻓا ﻦﯾا و
ﺎﻤﯿﺗ هرﺎﺼﻋ ﺎﺑ ر 1
%
هﺪﻨﻨﮑﺷ هرﺎﺘﺳ هوﺮﮔ ﺮﯾﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻢﻬﻧ و ﻢﺸﺷ يﺎﻫزور رد
ﺎﻫ
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا هوﺮﮔ ﻦﯾا ﺎﻣا ،داد نﺎﺸﻧ راد
فﻼﺘﺧا ﻢﻫ ﺎﺑ ﺎﻫ
ﯽﻨﻌﻣ اﺪﻧ يراد ﻨﺘﺷ ﺪ .
Ashcroft و
Ashworth ،
نﻮﻣاﺮﯿﭘ دﻮﺧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد
ﻪﺑ ار ﯽﯾاﺰﮔر ،ﻢﺧز ﻢﯿﻣﺮﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ زا ﯽﮑﯾ ناﻮﻨﻋ
يﺎﻫ
نﺎﯿﺑ ﻢﺧز دﻮﺒﻬﺑ هدﺮﮐ
ﺪﻧا ) 22 .(
ا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻨﯾ
قوﺮﻋ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﻪﮑ
گﺮﯾﻮﻣ زا ﺪﯾﺪﺟ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ،ﺪﻧراد دﻮﺟو ﻞﺒﻗ زا ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
ﻪﺑ ﻢﯿﻣﺮﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺑ يروﺮﺿ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ذﻮﻔﻧ و ﺖﻓﺎﺑ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﻣ ﻢﺧز ﻞﺤﻣ ﺪﻧﻮﺷ
و ﯽﻣ ﻊﯾﺮﺴﺗ ار ﻢﺧز ﻢﯿﻣﺮﺗ ﺪﻧور و ﺪﻨﺸﺨﺑ
ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺰﯿﻧ گر
ﯽﯾاز و ﻞﮑﺷ يﺮﯿﮔ ﯽﮔﺮﯾﻮﻣ بﻮﺧ
ﺮﺑ يا ﻊﯾﺮﺴﺗ رد ﺪﻧور نﻮﺧ ﯽﻧﺎﺳر ﻪﺑ ﻞﺤﻣ رﻮﺑﺰﻣ
، هاﺮﻤﻫ ﺎﺑ نﺎﯿﺑ
رﻮﺘﮐﺎﻓ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا VEGF
ﺪﺑﺎﯾ ) 22 (
؛ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﺰﯿﻧ
مﺎﮕﻨﻫ هدﺎﻔﺘﺳا زا قوﺮﻋ داﺪﻌﺗ ،هﺪﻨﻨﮑﺷ هرﺎﺘﺳ ﯽﻠﮑﻟا هرﺎﺼﻋ
هوﺮﮔ ﺮﯾﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻨﻌﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻫ
ﺖﻓﺎﯾ راد .
ﯽﻣ ﺲﭘ ناﻮﺗ
ﺖﻔﮔ ﻪﮐ ﺣا ،ﯽﯾاﺰﮔر ﺮﺑ هﺪﻨﻨﮑﺷ هرﺎﺘﺳ ﺖﺒﺜﻣ ﺮﺛا
ًﻻﺎﻤﺘ ﻪﻠﻤﺟ زا
مﺎﯿﺘﻟا ﻞﯾﻻد هوﺮﮔ رد ﻢﺧز ﯽﺸﺨﺑ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﯽﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ و
ﻪﺑ
