ﻠﻌﺗ بﻮﺟو ﻪﻟدا رد ﯽﺳﺎﻨﺷزﺎﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ دﺮﮑﯾور ﺎﺑ تﺎﮐز ﻖ
ﯽﻧﺎﻤﺣر یﺪﻧورز ﺪﻤﺤﻣ
1
:ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺖﻓﺎﯾرد ﺦﯾرﺎﺗ) 15
/ 10 / 1400 - :ﻪﻟﺎﻘﻣ شﺮﯾﺬﭘ ﺦﯾرﺎﺗ 17
/6 / 1401 (
هﺪﯿﮑﭼ
تﺎﮐز ﺲﭘ مﻼـﺳا ﻦـﯾد ﻪـﻀﯾﺮﻓ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زﺎﻤﻧ زا ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ ﺮـﺿﺎﺣ ﺮـﺼﻋ رد ﺖـﺳا
طﺮﺷ بﺎـﺑ زا ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﻞﻄﻌﻨﻣ ًﻼﻤﻋ تﺎﮐز ﺖﺧادﺮﭘ ،قاﺪﺼﻣ ﻪﻧ ﺮﺑ تﺎﮐز بﻮﺟو یﺎﻫ
لﺎﺜﻣ
،ﻦﯾﺪﻘﻧ رد ﺞﯾار ﻪﮑﺳ ﻪﺑ ندﻮﺑ کﻮﮑﺴﻣ طﺮﺷ رد لﺎﺳ مﺎﯾا مﺎﻤﺗ رد ندﻮﺑ ﺮﭼ نﺎﯾﺎﯿﺑ
ﺖﺳا ﺢﺿاوﺮﭘ .ﻪﻌﺑرا تﻼﻏ رد ﺮﮕﯾد ﻂﯾاﺮﺷ زا ﯽﺧﺮﺑ و بﺎﺼﻧ ﺪﺣ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر و ﻪﺛﻼﺛ مﺎﻌﻧا .ﺖﺴﯿﻧ رﺎﮔزﺎﺳ تﺎﮐز ﺖﺧادﺮﭘ ﻪﺑ تﺎﯾاور و تﺎﯾآ مﺎﻤﺘﻫا ﺎﺑ ﯽﻬﻘﻓ ﺖﺷادﺮﺑ ﻦﯾا
هﻮﯿﺷ ﻪﺑ ﻪﮐ ﻪﺘﺷﻮﻧ ﻦﯾا ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ
رد و یا رﺎﺼﺤﻧا ﻪﻟدا ﺪﻘﻧ ﻦﻤﺿ ،ﻞﮑﺸﻣ ﻦﯾا ﻞﺣ یﺎﺘﺳار
ﺖـﺳد ﻪـﺠﯿﺘﻧ ﻦـﯾا ﻪﺑ ،تﺎﯾاور زا ﻪﻔﯾﺎﻃ ﺶﺷ ﻪﺑ ﮏﺴﻤﺗ ﺎﺑ و قاﺪﺼﻣ ﻪﻧ رد تﺎﮐز بﻮﺟو ﻪﺒﺣ مﺎﻤﺗ رد تﺎﮐز ﻪﮐ ﻪﺘﻓﺎﯾ .ﺖﺳا ﺐﺟاو ﯽﻠﻗﺎﺑ ﺰﺟ ﻦﯿﻣز زا ﯽﻧﺪﯿﯾور یﺎﻫ
هر ﻦﯾا ﺮﺑ نوﺰﻓا
،دروآ ﯿﻌﻣﺎﺟ ﺖ
،
ﺪـﻘﻧ و ﻪـﻟدا زا ﺪـﯾﺪﺟ ﺮـﯾﺮﻘﺗ ،نﺎﻘﻓاﻮﻣ ﻪﻟدا رد یﺎﺼﻘﺘﺳا
ضرﺎـﻌﺗ ﻊـﻓر یاﺮﺑ ﻞﺣ هار رﺎﻬﭼ و تﺎﯾاور زا ﻪﻔﯾﺎﻃ ﺖﻔﻫ شراﺰﮔ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﻟدا ﯽﻠﯿﺼﻔﺗ وآﻮﻧ زا تﺎﯾاور نﺎﯿﻣ یر
ﯽﻣ رﺎﻤﺸﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ یﺎﻫ ﺪﯾآ
.
:یﺪﯿﻠﮐ نﺎﮔژاو تﺎﮐز
، ﻞﯿﮑﻣ
، نوزﻮﻣ
، تﺎﮐز ﻪﻌﺳﻮﺗ
، بﻮﺟو ﻪﻟدا
، ﻊﺑرا تﻼﻏ
، بﻮﺟو ﻪﻟدا .
1 . ﻪﯿﻤﻟﺎﻌﻟا ﯽﻔﻄﺼﻤﻟا ﻪﻌﻣﺎﺟ رﺎﯿﺸﻧاد
؛
Email: [email protected]
ﻪ و ﯽﺎﺒ قﻮ
ﯽ ﻼﺳا
لﺎﺳ هﺎﺠﻨﭘ و ﻢﺠﻨﭘ ، ۀرﺎﻤﺷ لوا ، نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ و رﺎﻬﺑ 1401
ﺺﺻ 164 - 147 (ﯽﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻟﺎﻘﻣ)
Jurisprudence and the Essentials of Islamic Law Vol. 55, No. 1, Spring & Summer 2022 DOI: 10.22059/jjfil.2022.335450.669284
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﺎﻌﻣ لﻻز ﻪﻤﺸﭼﺮﺳ زا و هدروآ ﺮﺑ ﺮﺳ ﯽﺣو زا ﻪﻌﯿﺷ ﻪﻘﻓ و ﻪﺘﺸﮔ باﺮﯿﺳ یﻮﻠﻋ و یﻮﺒﻧ فر
ﺖﺳا ﻪﺘﺴﺸﻧ گﺮﺑ و خﺎﺷ ﻪﺑ (ع)قدﺎﺻ مﺎﻣا ﺐﺘﮑﻣ نادﺮﮔﺎﺷ یﺎﺳﺮﻓ ﺖﻗﺎﻃ تﺎﻤﺣز ﺎﺑ
؛ زا
ﻦﯾا ﯽﮔﮋﯾو زا رادرﻮﺧﺮﺑ ور ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ یﺎﻫ
دﺮﻓ ،ﻞﻘﻋ و تﺮﻄﻓ ﺎﺑ ﯽﮕﻨﻫﺎﻤﻫ ،ﺖﯿﻌﻣﺎﺟ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ
و ﻖﻤﻋ ﯽﻣ ﺪﻣآزور ﺪﺷﺎﺑ
.
راد زﺎﻤﻧ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﯽﻫﺎﮕﯾﺎﺟ تﺎﯾاور و تﺎﯾآ ﺮﻈﻨﻣ زا ﻪﮐ تﺎﮐز د،
اﺪﻫا زا ﯽﮑﯾ و ﯽﻠﺻا ف
ﮏﻤﮐ،ﯽﯾادزﺮﻘﻓ نآ یرﻮﺤﻣ مﺎﻋ یﺎﻫزﺎﯿﻧ ﻪﺑ ﯽﻧﺎﺳر
ﻪﺟدﻮﺑ ﻦﯿﻣﺄﺗ و ﯽﻣﻼﺳا ﻊﻣاﻮﺟ ﻪﻌﻔﻨﻤﻟا
ﺖﺳا ﯽﻣﻼﺳا ﺖﻣﻮﮑﺣ .
ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺮﺼﻋ رد ﻒﺳﺄﺗ ﺎﺑ دﺮﮐرﺎﮐ ﻦﯾا زا تﺎﮐز ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﻠﻋ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓر قﺎﺤﻣ ﻪﺑ و ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻪﻠﺻﺎﻓ یدﺮﺒﻫار .
:ﺢﯿﺿﻮﺗ و ﻖﯾدﺎﺼﻣ مﺎﻈﻋ یﺎﻬﻘﻓ ﺮﺼﺤﻨﻣ ار تﺎﮐز بﻮﺟ
ﯽﻣ درﻮﻣ ﻪﻧ رد ﺪﻨﻧاد
.
:ﻒﻟا ﻦﯾﺪﻘﻧ (هﺮﻘﻧ و ﻼﻃ) :
قاﺪﺼﻣ ود ﻦﯾا زا ﮏﯾ ﺮﻫ ﯽﻄﯾاﺮﺷ ﻪﺑ طوﺮﺸﻣ ،
ﺪﻧا
؛ ﻪﻠﻤﺟ زا
ندﻮﺑ ﺞﯾار ﻪﮑﺳ ﻪﺑ کﻮﮑﺴﻣ .
جرﺎﺧ بﻮﺟو وﺮﻤﻠﻗ زا قاﺪﺼﻣ ود ﻦﯾا هﺪﺷ ﺐﺟﻮﻣ طﺮﺷ ﻦﯾا
ﺪﻧﻮﺷ
؛ .ﺖﺳا ردﺎﻧ ﯽﻠﯿﺧ ﺎﯾ و دراﺪﻧ قاﺪﺼﻣ ﺎﯾ ﺮﺿﺎﺣ ﺮﺼﻋ رد اﺮﯾز
ب ﻪﺛﻼﺛ مﺎﻌﻧا - )
،وﺎﮔ و ﺮﺘﺷ ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ ﺮﻫ :(
درﻮﻣ ﻪﺳ ﻦﯾا زا ﮏﯾ ﻪﺑ طوﺮﺸﻣ ﺰﯿﻧ
ﯽﻄﯾاﺮﺷ ﺪﻧا
؛ ﺪﺣ ﻪﻠﻤﺟ زا نﺎﺑﺎﯿﺑ و بﺎﺼﻧ
ندﻮﺑ ﺮﭼ .
ﺮﺧآ طﺮﺷ هﮋﯾﻮﺑ ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯾا مﺎﻤﺗ رد
ﺐﺟﻮﻣ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ دﻮﺟو ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ رد تﺎﮐز بﻮﺟو یاﺮﺑ ﯽﻗاﺪﺼﻣ دﻮﺷ
؛ ﺮﺘﺸﯿﺑ اﺮﯾز
ﯿﺑ رد ار لﺎﺳ زا یراﺪﻘﻣ ناﺪﻨﻔﺳﻮﮔ قﺎﻔﺗا ﻪﺑ ﺐﯾﺮﻗ ﯽﻣ نﺎﺑﺎ
ﺪﻧﺮﭼ ؛ ﻧ رد بﻮﺟو هﺮﯾاد زا ﻪﺠﯿﺘ
.ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ جرﺎﺧ تﺎﮐز
ج - ﻌﺑرا تﻼﻏ ) ﻪ
،مﺪﻨﮔ
،ﻮﺟ ﺶﻤﺸﮐ و ﺎﻣﺮﺧ :(
ﺐﺒﺳ ﺰﯿﻧ ﻖﯾدﺎﺼﻣ ﻦﯾا ﺮﺑ ﻢﮐﺎﺣ ﻂﯾاﺮﺷ
ﺪﺷﺎﺑ ﻢﮐ رﺎﯿﺴﺑ تﺎﮐز ﻖﻠﻌﺗ دراﻮﻣ هﺪﺷ .
هﺪﻣآ تﺎﯾاور رد ﻪﮐ ﻪﻀﯾﺮﻓ ﻦﯾا هﺪﺷ ﺐﺟﻮﻣ ﺮﮕﯾد ﻞﻠﻋ و رﻮﻣا ﻦﯾا
» ضﺮﻓ ﷲ نا
ﻢﻬﯿﻔﮑﯾ ﺎﻣ ءﺎﯿﻨﻏﻻا لاﻮﻣا ﯽﻓ ءاﺮﻘﻔﻠﻟ «
زا .دﺮﯿﮕﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺶﯾدﻮﺟو ﻪﻔﺴﻠﻓ
ﻦﯾا زا ﺮﯿﺒﻌﺗ ﻪﺑ نﺎﮕﺘﺨﯿﻫﺮﻓ ﺮﺑ ور ﺖﯾآ تﺮﻀﺣ
ﻪﻨﻣﺎﺧ ﷲ
،بﻼﻘﻧا ﻢﻈﻌﻣ ﺮﺒﻫر یا ضﺮﻓ
تﺎﮐز بﻮﺟو ﻪﻟدا رد یﺮﮕﻧزﺎﺑ ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ ﻪﺘﺷﻮﻧ ﻦﯾا .ﺪﻨﺷﻮﮑﺑ تﺎﮐز یﺎﯿﺣا هار رد ﺖﺳا ﻪﻌﺳﻮﺗ دﺮﮑﯾورﺎﺑ
، ر تﺎﮐز بﻮﺟو ﻖﯾدﺎﺼﻣ رﺎﺼﺤﻧا ﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ ار ﺎﻬﻘﻓ رﻮﻬﺸﻣ ﺮﻈﻧ ﺖﺳا نآ ﺮﺑ ا
ﻘﻧ درﻮﻣ ﻪﻧ رد ﻪﻧاد ﻪﻤﻫ رد ار نآ ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﺪﻨﮐ ﺪ
ﯽﻣ ﻦﯿﻣز زا ﻪﮐ یﺎﻫ و ﯽﻠﻗﺎﺑ ﺰﺟ ﺪﯾور
نآ ﺪﻧراد هﺎﺗﻮﮐ ﺮﻤﻋ ﻪﮐ ﻪﭼ
، .ﺪﻨﮐ تﺎﺒﺛا
ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻪﻨﯿﺸﯿﭘ
لوا رﺪﺻ ﻪﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﯾ و قاﺪﺼﻣ ﻪﻧ رد تﺎﮐز ﻪﻟﺄﺴﻣ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﻪﻨﯿﺸﯿﭘ ﻣﺮﺑ
ﯽ ددﺮﮔ ﻦﯾا ﺮﺑ ﺪﻫﺎﺷ .
رد ﻪﮐ ﯽﻬﯿﻘﻓ ﻦﯿﻟوا :ﻪﮑﻨﯾا زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ ﺎﻋﺪﻣ ﺮﻈﻧ رﺎﻬﻇا تﺎﮐز بﻮﺟو ﻖﯾدﺎﺼﻣ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار
ﺪﻟﻮﺘﻣ (ﯽﻓﺎﮑﺳا) ﺪﯿﻨﺟ ﻦﺑا هدﺮﮐ 381
ﯽﻣ ﻪﻣﻼﻋ .ﺖﺳا هدﻮﺑ زا ﺖﺳا ﻪﺘﻔﮔ ﺪﯿﻨﺟ ﻦﺑا :ﺪﯾﺎﻣﺮﻓ
ﻦﯿﻣز هزاﺪﻧا ﻪﻧﺎﻤﯿﭘ ﺎﺑ ﻪﭽﻧآ زا و یﺮﺸﻋ ﺎﻫ ﯽﻣ یﺮﯿﮔ
،ﺞﻧﺮﺑ ،ﺪﺠﻨﮐ ،ﻮﺟ ،مﺪﻨﮔ ﺪﻨﻧﺎﻣ ،دﻮﺷ
ﮔ تﺎﮐز ﺶﻤﺸﮐ و ﺎﻣﺮﺧ ،تﺎﺑﻮﺒﺣ ﺮﮕﯾد و ،شﺮﺗ ﻮﺟ ،سﺪﻋ ،ترذ ،نزرا ﯽﻣ ﻪﺘﻓﺮ
.دﻮﺷ
)
،ﯽﻠﺣ 3/
95 .(
وﺪﺻ ﺦﯿﺷ یو زا ﺲﭘ یﺎﻓﻮﺘﻣ ق
381 ﻪﻧ ﻖﯾدﺎﺼﻣ ﺮﺑ نوﺰﻓا ﻣ رد ﻪﻧﺎﮔ
لﺎ ﺰﯿﻧ هرﺎﺠﺘﻟا
.ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاد ﺐﺟاو ار تﺎﮐز )
،قوﺪﺻ (
تﺎﮐز بﻮﺟو رﺎﺼﺤﻧا ﻪﺑ اﻮﺘﻓ ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ ﺮﺼﻋ ﺎﺗ ﻪﯿﻣﺎﻣا یﺎﻬﻘﻓ ﺮﮕﯾد ﺮﻔﻧ ود ﻦﯾا ﺰﺟ هداد قاﺪﺼﻣ ﻪﻧ رد ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ ﻦﮑﻟو .ﺪﻧا
ﯾدﺎﺼﻣ ﺮﯿﻏ ﻪﻧ ﻖ
تﺎﯾاور رد ﻪﮐ ﻪﻧﺎﮔ
.ﺖﺳا هدﺮﮐ طﺎﯿﺘﺣا هﺪﺷ ﺮﮐذ )
،ﯽﻠﯿﺑدرا سﺪﻘﻣ 4/
41 (.
هداد رﺎﺼﺤﻧا ﻪﺑ اﻮﺘﻓ و یوﺮﯿﭘ لوا رﺪﺻ یﺎﻬﻘﻓ زا ﺮﺻﺎﻌﻣ یﺎﻬﻘﻓ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ ﺮﻔﻧ ﺪﻨﭼ ﺰﺟ ؛ﺪﻧا
ﯽﻣ ﺖﺷﺬﮔ ﻪﭽﻧآ عﻮﻤﺠﻣ زا .ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ هرﺎﺷا ﻪﺘﺳد لﻮﻗ ﻪﺳ ﻪﺑ ار لاﻮﻗا ناﻮﺗ
:دﺮﮐ یﺪﻨﺑ
:ﻒﻟا رﺎﺼﺤﻧا ﻪﯾﺮﻈﻧ ﺖﺳا ﺎﻬﻘﻓ رﻮﻬﺸﻣ لﻮﻗ ﻪﮐ
.
:ب ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﯾﺮﻈﻧ و قوﺪﺻ ﺦﯿﺷ و ﯽﻨﯿﻠﮐ مﻼﺳﻻا ﺔﻘﺛ ،ﺪﯿﻨﺟ ﻦﺑا لوا رﺪﺻ یﺎﻬﻘﻓ زا
،تﺎﻘﻠﻌﺘﻤﻟا ،ﯽﻣاﺮﮔ ﷲ ﺔﯾآ) ﺮﺻﺎﻌﻣ یﺎﻬﻘﻓ زا 3/
488 ،ﯽﻬﻘﻓ ﻞﺋﺎﺳر ،یﺮﻔﻌﺟ ﻪﻣﻼﻋ) ( 1/
66 .(
:ج :ﺐﺟاو طﺎﯿﺘﺣا ﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﯾﺮﻈﻧ
،نﺎﻫﺮﺒﻟا و ةﺪﺋﺎﻔﻟا ﻊﻤﺠﻣ ،ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ
4/
41
،ةﺎﮐﺰﻟا بﺎﺘﮐ . 168
وﺮﻌﻟا . ة
، 1/
453 ةﺎﯿﺤﻟا دﻮﻘﯾ مﻼﺳﻻا ،رﺪﺻ ﺪﯿﻬﺷ . 43
.
ﻪﺘﺷﻮﻧ ﻢﻠﻗ نﺎﺒﺣﺎﺻ و ﺎﻬﻘﻓ ﺪﻨﭼ ﺮﻫ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا رد هدﺮﮐ ﻪﺋارا ار ﯽﯾﺎﻫ
ﮏﯾ ﺮﻫ ﻪﮐ ﺪﻧا
ﻪﺘﺳد هﮋﯾﻮﺑ ﻪﻟدا زا یرﺎﯿﺴﺑ ﻪﺑ لﻻﺪﺘﺳا مﺎﻘﻣ رد ﻦﮑﻟو ﺖﺳا ﻦﯿﺴﺤﺗ ﻪﺘﺴﯾﺎﺷ زا ﯽﯾﺎﻫ
ﻮﻄﺑ و ﻪﺟﻮﺗ نﺎﻔﻟﺎﺨﻣ ﻪﻟدا ﺰﯿﻧ و تﺎﯾاور ﺮﺘﺸﯿﺑ ،ﻪﻤﻫ زا ﺮﺘﻤﻬﻣ و ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﺪﻘﻧ ﻞﻣﺎﮐ ر
ﻪﺘﺷﻮﻧ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا ﯽﻟو ؛ﺖﺳا ﻪﻌﺳﻮﺗ ﯽﻠﮐ تﺎﺒﺛا یﺎﺘﺳار رد ،دراد دﻮﺟو بﺎﺑ ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
.ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ نوزﻮﻣ و ﻞﯿﮑﻣ سﺎﻨﺟا درﻮﻣ رد ﻢﻫ نآ تﻼﻏ صﻮﺼﺧ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺑ ﻂﻘﻓ
ﻪﻟدا :ﻞﯿﻟد ﻪﺳ زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ تﺎﮐز بﻮﺟو ﻞﺻا ﻪﻟدا
لوا - :عﺎﻤﺟا :لﺎﮑﺷا اﺮﻐﺻ لﻮﺒﻗ ضﺮﻓ ﺮﺑ ﯽﺑ عﺎﻤﺟا ی
ﺖﺳا ﯽﮐرﺪﻣ ﮏﺷ
؛ رﺎﺒﺘﻋا ﺲﭘ
دراﺪﻧ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و رﺎﺼﺤﻧا ﺎﯾ و ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺚﺤﺑ
، .ﺖﺳا عﻮﺿﻮﻣ عﺎﻔﺘﻧا ﻪﺑ ﯽﻔﺘﻨﻣ
مود - :بﺎﺘﮐ تﺎﮐز ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ تﺎﯾآ ﺖﺳا دﺎﯾز نآﺮﻗ رد
. غﻼﺑا مﺎﻘﻣ رد ﺎﻬﻧآ زا ﯽﺸﺨﺑ
.ﺖﺳا عرﺎﺷ یﻮﺳ زا بﻮﺟو ﻒﻟا :ﻪﻠﻤﺟ زا
» - ﻪﻗﺪﺻ ﻢﻬﻟاﻮﻣا ﻦﻣ ﺬﺧ
« /ﻪﺑﻮﺗ) 103 زا (
ﻪﯾآ مﻮﻤﻋ .ﺮﯿﮕﺑ ﻪﻗﺪﺻ نﺎﻧآ لاﻮﻣا ﺮﺑ ﺖﻟﻻد
.دراد ﻪﻌﺳﻮﺗ
:ﺖﻟﻻد ﺮﯾﺮﻘﺗ ﺎﻬﻘﻓ زا ﯽﺧﺮﺑ
هدﻮﻣﺮﻓ ،لاﻮﻣا ﻪﯾآ رد بﻮﺟو ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺪﻧا
و ﻊﻤﺟ ﺮﯿﻤﺿ ﻪﺑ فﺎﻀﻣ ﯽﻣ ﻢﻫ
ﺪﺷﺎﺑ
، ﺖﺳا مﻮﻤﻋ ﺮﺑ لاد .
بﻮﺟو ﺮﺑ ﻞﯿﻟد ار ﻪﯾآ داﺮﻓا ﻦﯾا
رد تﺎﮐز ﻪﻧ ﻖﯾدﺎﺼﻣ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ
ﻪﺘﺴﻧاد ﻪﻧﺎﮔ ﺪﻧا
. ﯽﻣ ﯽﺳﻮﻃ ﺦﯿﺷ لاﻮﻣا :ﺪﻨﯾﺎﻣﺮﻓ
، و ﻊﻤﺟ
ﻒﻠﺘﺨﻣ لاﻮﻣا رد تﺎﮐز بﻮﺟو ﺮﺑ ﺖﻟﻻد و ﺖﺳا مﻮﻤﻋ ﺪﯿﻔﻣ ﺲﭘ هﺪﺷ ﻢﻫ ﺮﯿﻤﺿ ﻪﺑ ﻪﻓﺎﺿا یﺎﺟ ﻪﺑ ﺮﮔا و دراد
» ﻢﻬﻟاﻮﻣا
«
،
» ﻢﻬﻟﺎﻣ « دﺮﻓ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﯽﻤﻧ ﺖﻟﻻد ﺐﻠﻄﻣ ﻦﯾا ﺮﺑ دﻮﺑ
.دﺮﮐ
،ﯽﺳﻮﻃ) 5/
292 .(
ﻃ ﺦﯿﺷ زا یوﺮﯿﭘ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﺮﺻﺎﻌﻣ یﺎﻬﻘﻓ زا یﺮﻔﻌﺟ ﻪﻣﻼﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا روﺎﺑ ﻦﯾا ﺮﺑ ﯽﺳﻮ
،یﺮﻔﻌﺟ) .ﺖﺳا تﺎﮐز بﻮﺟو ﻖﯾدﺎﺼﻣ مﻮﻤﻋ ﺮﺑ لاد فﺎﻀﻣ ﻊﻤﺟ لاﻮﻣا 1/
66 (
ب -
» ﺎﻣ تﺎﺒﯿﻃ ﻦﻣ اﻮﻘﻔﻧا اﻮﻨﻣآ ﻦﯾﺬﻟا ﺎﻬﯾا ﺎﯾ ضرﻻا ﻦﻣ ﻢﮐﺎﻨﺟﺮﺧا ﺎﻤﻣ و ﻢﺘﺒﺴﮐ
.«
/هﺮﻘﺑ) 267 .(
هدروآ نﺎﻤﯾا ﻪﮐ ﯽﻧﺎﺴﮐ یا هﺰﯿﮐﺎﭘ یﺎﻫﺰﯿﭼ زا ﺪﯾا
یا هدروآ ﺖﺳﺪﺑ ﻪﮐ زا ﺰﯿﻧ و ﺪﯾا
ﺰﯿﭼ ﯽﯾﺎﻫ .ﺪﯿﻨﮐ قﺎﻔﻧا ﻪﺘﺧﺎﺳ جرﺎﺧ نﺎﺘﯾاﺮﺑ ﻦﯿﻣز ﻪﮐ
:ﺖﻟﻻد ﺮﯾﺮﻘﺗ آ ﺮﯿﺴﻔﺗ رد ﯽﺳﺮﺒﻃ ﻪﻠﻤﺟ زا ناﺮﺴﻔﻣ زا ﯽﺧﺮﺑ
هداد لﺎﻤﺘﺣا ﻪﺳ ﻪﯾ ﺪﻧا
ﻒﻟا - ﺖﺳا ﺖﻨﺳ ﻞﻫا ناﺮﺴﻔﻣ ﺎﺑ ﻖﻓاﻮﻣ لﻮﻗ ﻦﯾا ﺖﺳا تﺎﮐز بﻮﺟو ﺮﺑ لاد ب
- ﺺﺘﺨﻣ
ﺖﺳا ﯽﺒﺤﺘﺴﻣ ﻪﻗﺪﺻ ج
- بﺎﺒﺤﺘﺳا و بﻮﺟو زا ﻢﻋا لﺎﻤﺘﺣا ﺪﯾﺎﻣﺮﻓ ﯽﻣ نﺎﯾﺎﭘ رد .ﺖﺳا
،ﯽﺳﺮﺒﻃ) .ﺖﺳا ﺢﯿﺤﺻ مﻮﺳ ج
1/
341 ﺮﺑ ﺖﺳا لاد ﻪﯾآ مﻮﻤﻋ مﻮﺳ لﺎﻤﺘﺣا ﺖﺤﺻ ﺮﺑﺎﻨﺑ (
.ﻪﻌﺳﻮﺗ لﻮﻗ
لوا ﻪﯾآ رد ﻢﻬﻟاﻮﻣا مﻮﻤﻋ هﮋﯾﻮﺑ تﺎﯾآ تﺎﻣﻮﻤﻋ و تﺎﻗﻼﻃا ترﻮﺻ ﺮﻫ رد
، بﻮﺟو ﺮﺑ لاد
ﺮﮕﯾد ﻖﯾدﺎﺼﻣ ﻞﻣﺎﺷ تﺎﮐز ﯽﻣ ﺰﯿﻧ ﻪﻧﺎﮔرﺎﻬﭼ تﻼﻏ زا ﺮﯿﻏ
دﻮﺷ . رد تﺎﯾآ دﻮﺷ لﺎﮑﺷا ﺮﮔا
بﻮﺟو ﻞﺻا ﻊﯾﺮﺸﺗ مﺎﻘﻣ ﺪﻨﺘﺴﻫ
، دراﺪﻧ قﻼﻃا ﻖﯾدﺎﺼﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺲﭘ
؛ ﻪﺘﻔﮔ ﺦﺳﺎﭘ رد
ﯽﻣ دﻮﺷ : ﻪﯾآ رد لاﻮﻣا مﻮﻤﻋ
» ﻪﻗﺪﺻ ﻢﻬﻟاﻮﻣا ﻦﻣ ﺬﺧ «
ﺖﺳا ﯽﻓﺎﮐ .
ضرﺎﻌﺗ زا ﺲﭘ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﺳﻮﺗ ﺮﺑ لاد تﺎﯾاور زا ﻪﻔﯾﺎﻃ رد ﯽﻣ ﯽﻧﺎﻗﻮﻓ مﻮﻤﻋ ﻊﺟﺮﻣ رﺎﺼﺤﻧا و ﻪﻌ
ترﺎﺒﻋ نآ و ﺪﺳر
.ﻢﻬﻟاﻮﻣا مﻮﻤﻋ زا ﺖﺳا
مﻮﺳ - ﺖﻨﺳ : ﯽﺑ ﺮﺑ ﯽﻠﺻا ﻞﯿﻟد ﮏﺷ ﺖﺳا تﺎﯾاور تﺎﮐز ﻞﺻا بﻮﺟو
. ﺪﯾﺎﺑ ور ﻦﯾا زا
تﺎﯾاور نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ یﺎﯾاوز وﺪﻨﮐ درﻮﻣ
ﺪﻧﺮﯿﮔ راﺮﻗ وﺎﮐ .
تﺎﮐز ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻪﮑﻨﯾا ﺚﯿﺣ زا هﮋﯾﻮﺑ
،ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﯾ ﺖﺳا قاﺪﺼﻣ ﻪﻧ ﻪﺑ دوﺪﺤﻣ ﺖﺳا ناواﺮﻓ تﺎﮐز ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ تﺎﯾاور
. ﺎﻬﻧآ زا ﯽﺸﺨﺑ
ﺪﻨﺗﺎﮐز بﻮﺟو ﻖﯾدﺎﺼﻣ وﺮﻤﻠﻗ ﻦﯿﯿﺒﺗ مﺎﻘﻣ رد .
ﻪﺑ تﺎﯾاور زا ﺶﺨﺑ ﻦﯾا یرﻮﺤﻣ ﻪﻔﯾﺎﻃ ود
ﺖﺳا ﻢﯿﺴﻘﺗ ﻞﺑﺎﻗ .
ﺑ ﻦﯾا ﻪﺑ دورو زا ﺶﯿﭘ ﯽﻣ یروآ دﺎﯾ ﯽﻤﻠﻋ ﺚﺤ
تﺎﯾاور ﻪﻔﯾﺎﻃ ود ﻦﯾا زا ﮏﯾ ﺮﻫ رد دﻮﺷ
ﺎﻬﻧآ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺪﻨﺳ ﺮﻈﻧ زا ﻪﮐ ﺖﺳا دﺎﯾز ﻪﺤﯿﺤﺻ
ﻦﮑﻟو ﺪﻧا یاﺮﺑ
ﺖﯾﺎﻋر رﺎﺼﺘﺧا ﻪﺑ درﻮﻣ ﺪﻨﭼ
ﯽﻣ هﺪﻨﺴﺑ .دﻮﺷ
:لوا ﻪﻔﯾﺎﻃ
،قاﺪﺼﻣ ﻪﻧ رد تﺎﮐز بﻮﺟو رﺎﺼﺤﻧا ﺮﺑ لاد تﺎﯾاور ﻪﺘﺳد ود
ﺪﻧا
؛ ود ﺎﺑ اﺮﯾز
.ﺪﻧراد ﺖﻟﻻد ﺎﻋﺪﻣ ﺮﺑ نﺎﯿﺑ و نﺎﺴﻟ
:لوا ﻪﺘﺳد ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﺗﺎﯾاور
» لﻮﺳر ﯽﻔﻋ ﷲ
ﮏﻟاذ یﻮﺳ ﺎﻤﻋ (ص) «
رﺎﺼﺤﻧا ﺮﺑ
دراد ﺖﻟﻻد قاﺪﺼﻣ ﻪﻧ رد تﺎﮐز بﻮﺟو .
ﻪﺑ هرﺎﺷا ﺎﺑ (ع)قدﺎﺻ مﺎﻣا ﻪﻠﻤﺟ زا بﻮﺟو ﻪﻨﯿﺸﯿﭘ
ﻢﻫ و هﺎﮕﯾﺎﺟ و تﺎﮐز ﯽﻣ زﺎﻤﻧ ﺎﺑ نآ ﯽﻧﺎﺳ
:ﺪﯾﺎﻣﺮﻓ ،وﺎﮔ ،ﺮﺘﺷ ،هﺮﻘﻧ ،ﻼﻃ ﻻﺎﮐ ﻪﻧ رد تﺎﮐز
.ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻮﻔﻋ درﻮﻣ ﺎﻬﻧآ ﺮﯿﻏ رد و ﺐﺟاو ﺶﻤﺸﮐ و ﺎﻣﺮﺧ ،ﻮﺟ ،مﺪﻨﮔ ،ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ
1
،ﯽﻠﻣﺎﻋﺮﺣ) 9/
53 .(
:ﺖﻟﻻد ﺮﯾﺮﻘﺗ بﻮﺟو ﺮﺑ ﺖﺳا ﺢﯾﺮﺻ ،ﷲ ضﺮﻓ ﻪﻤﻠﮐ
ﻪﻤﻠﮐ و قاﺪﺼﻣ ﻪﻧ رد تﺎﮐز
» ﯽﻔﻋ
ﮏﻟاذ یﻮﺳ ﺎﻤﻋ ﻢﻬﻟ «
ﯽﻣ ﺎﻬﻧآ ﺮﯿﻏ رد بﻮﺟو مﺪﻋ رد ﺢﯾﺮﺻ ﺷﺎﺑ
:ﺪﻨﺳ.ﺪ .ﺖﺳا ﻪﺤﯿﺤﺻ ﺖﯾاور
ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ هﺪﺷ دراو نﻮﻤﻀﻣ ﻦﯾا ﺎﺑ درﻮﻣ هدﺰﻧﺎﭘ دوﺪﺣ رد یﺮﮕﯾد تﺎﯾاور ﺎﻬﻘﻓ زا ﯽﺧﺮﺑ ﻪﮐ یا
هدﺮﮐ ﺮﺗاﻮﺗ یﺎﻋدا .ﺪﻧا
،ﯽﻔﺠﻧ) 15 / 65
،ﯽﻔﺠﻧ) ﯽﺒﻠﺣ ﻪﺤﯿﺤﺻ ﻪﻠﻤﺟ زا ( 9/
58
2( .
مود ﻪﺘﺳد ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ ﺮﯿﻏ زا بﻮﺟو ﯽﻔﻧ و قاﺪﺼﻣ ﻪﻧ رد تﺎﮐز بﻮﺟو رﺎﺼﺤﻧا ﺮﺑ ﯽﺗﺎﯾاور :
ﻨﻋ دراد ﺖﻟﻻد صﺎﺧ ﻦﯾوﺎ .
:ﻪﻠﻤﺟ زا نﺎﯿﺑ زا ﺲﭘ ع قدﺎﺻ مﺎﻣا جارد ﻦﺑا ﻞﯿﻤﺟ ﻪﺤﯿﺤﺻ
1 . ا ﻦﺑ ﻲﻠﻋ ﻦﺑ ﺪّﻤﺤﻣ ﻮﺑأ لﺎﻗ :لﺎﻗ نﺎﻨﺳ ﻦﺑ ﷲﺪﺒﻋ ﻦﻋ ،بﻮﺒﺤﻣ ﻦﺑ ﻦﺴﺤﻟا ﻦﻋ هدﺎﻨﺳﺈﺑ ﻦﯿﺴﺤﻟ
ﷲ ﺪﺒﻋ
ﻪﯿﻠﻋ مﻼﺴﻟا : ﺖﻟﺰﻧُا ةﺎﮐﺰﻟا ﺔﯾآ ) ﺎَﻬِﺑ ﻢِﻬﯿﱢﮐَﺰُﺗَو ْﻢُﻫُﺮﱢﻬَﻄُﺗ ًﺔَﻗَﺪَﺻ ْﻢِﻬِﻟاَﻮْﻣَأ ْﻦِﻣ ْﺬُﺧ لﻮﺳر ﺮﻣﺄﻓ نﺎﻀﻣر ﺮﻬﺷ ﻲﻓ
ﻠﺻ ﷲ ﯽ ﷲ ﻪﯿﻠﻋ دﺎﻨﻓ ﻪﯾدﺎﻨﻣ ﻪﻟآو ی
سﺎﻨﻟا ﻲﻓ ﻟﺎﻌﺗو كرﺎﺒﺗ ﷲ ّنإ : ﯽ
ﻠﻋ ضﺮﻓ ﺪﻗ ضﺮﻓ ﺎﻤﮐ ةﺎﮐﺰﻟا ﻢﮑﯿ
ةﻼﺼﻟا ﻢﮑﯿﻠﻋ ﻦﻣ ﻢﮑﯿﻠﻋ ﷲ ضﺮﻔﻓ ،
ﻢﻨﻐﻟاو ﺮﻘﺒﻟاو ﻞﺑِﻹاو ،ﺔّﻀﻔﻟاو ﺐﻫﺬﻟا ﻣو ،
ﺮﻤﺘﻟاو ﺮﯿﻌﺸﻟاو ﺔﻄﻨﺤﻟا ﻦ
ﺐﯿﺑﺰﻟاو دﺎﻧو ، ی نﺎﻀﻣر ﺮﻬﺷ ﻲﻓ ﮏﻟﺬﺑ ﻢﻬﯿﻓ ﻮﺳ ﺎّﻤﻋ ﻢﻬﻟ ﺎﻔﻋو ،
ی ﮏﻟذ
...
ﺚﯾﺪﺤﻟا و ﻦﻋ ﻲﻨﯿﻠﮑﻟا هاور
ﺻأ ﻦﻣ ةّﺪﻋ دﺎﯾز ﻦﺑ ﻞﻬﺳ ﻦﻋ ،ﺎﻨﺑﺎﺤ
ﻦﺑ ﺪﻤﺣأو ،
ًﺎﻌﯿﻤﺟ ﺪّﻤﺤﻣ ﻠﺜﻣ بﻮﺒﺤﻣ ﻦﺑا ﻦﻋ ،
ﻪ .
2 . ﺪّﻤﺤﻣ ﻦﻋ ،ةرارز ﻦﺑ ﷲﺪﺒﻋ ﻦﺑ ﺪّﻤﺤﻣ ﻦﻋ ،ﻪﻨﻋو ﺮﯿﻤﻋ ﻲﺑأ ﻦﺑ
ﻦﺑ ﷲﺪﯿﺒﻋ ﻦﻋ ،نﺎﻤﺜﻋ ﻦﺑ دﺎّﻤﺣ ﻦﻋ ،
ﻲﻠﻋ ﻪﯿﻠﻋ ﷲﺪﺒﻋ ﻲﺑأ ﻦﻋ ،ﻲﺒﻠﺤﻟا مﻼﺴﻟا
لﺎﻗ ؟ةﺎﮐﺰﻟا ﻦﻋ ﻞﺌُﺳ :لﺎﻗ :
ﻠﻋ ةﺎﮐﺰﻟا ﯽ ءﺎﯿﺷأ ﺔﻌﺴﺗ ﻠﻋ :
ﯽ
ﻫﺬﻟا و ﺐ ﺔّﻀﻔﻟا و ، و ﺔﻄﻨﺤﻟا و ﺮﯿﻌﺸﻟا
و ﺮﻤﺘﻟا ﺐﯿﺑﺰﻟا و ، و ﻞﺑِﻹا و ﺮﻘﺒﻟا ﻢﻨﻐﻟا و ، ر ﺎﻔﻋ لﻮﺳ ﷲ
ﻠﺻ ﯽ ﷲ ﻪﯿﻠﻋ ﻮﺳ ﺎّﻤﻋ ﻪﻟآو ی
ﮏﻟذ
.
ﯽﻣ ﯽﻔﻧ ﺞﻧﺮﺑ ناﻮﻨﻋ زا ار تﺎﮐز بﻮﺟو ،تﺎﮐز بﻮﺟو دراﻮﻣ
،ﯽﻔﺠﻧ) ﺪﻨﮐ 9
/ 58
1.(
ﺪﻨﺳ
.ﺖﺳا ﻪﺤﯿﺤﺻ
ﺎﯾاور هﺪﺷ دراو نﻮﻤﻀﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ یﺮﮕﯾد ت .ﺖﺳا
،ﯽﻔﺠﻧ) ﻞﯿﻤﺟ هﺮﺒﺘﻌﻣ 9/
58
2( ﺮﻫ رد
ﻧ ﺖﯾاور ود ﻦﯾا زا ﮏﯾ ﺟو ﯽﻔ
هﺪﺷ ﺞﻧﺮﺑ ناﻮﻨﻋ زا تﺎﮐز بﻮ .ﺖﺳا
ﺖﻟﻻد ﻪﻧﺎﮔ ﻪﻧ ﻖﯾدﺎﺼﻣ ﺮﯿﻏ رد تﺎﮐز بﻮﺟو ﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ تارﺎﺒﻋ ﺎﺑ ﯽﺗﺎﯾاور :مود ﻪﻔﯾﺎﻃ دراد . .ﺪﻨﻤﺴﻗ ﺪﻨﭼ ﺰﯿﻧ ﻪﻔﯾﺎﻃ ﻦﯾا تﺎﯾاور
:لوا ﻢﺴﻗ عﺎﺻ ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﺳﺎﻨﺟا ﻖﻠﻄﻣ رد دراد ﺖﻟﻻد ﯽﺗﺎﯾاور
نزو یﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﺪﺣاو)
ﻮﻠﯿﮐ ﺐﺴﺣ ﻪﺑ ﻪﮐ
،ﻪﺳ
،رﺎﻬﭼ ﺪﻣ ﺐﺴﺣ ﻪﺑ ﺑ
ﻞﻃر ﺐﺴﺣ ﻪﺑ و ،ﻪﻧ ﯽﻗاﺮﻋ ﻞﻃر ﺐﺴﺣ ﻪ
هزاﺪﻧا (ﺖﺳا ﻞﻃر ﺶﺷ ﯽﻧﺪﻣ ﯽﻣ یﺮﯿﮔ
دﻮﺷ . ﻪﺑ ﺮﮔا 207 / 847 ﺐﺟاو تﺎﮐز ﺪﺳﺮﺑ ﻮﻠﯿﮐ
ﺖﺳا . اﺪﺘﺑا رد (ع)داﻮﺟ مﺎﻣا رﺎﯾﺰﻬﻣ ﻦﺑ ﯽﻠﻋ ﻪﺤﯿﺤﺻ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﻣ
ﯾﺎﻣﺮﻓ ﯽﺳﺎﻨﺟا ﻞﮐ رد ﺪ
ﯽﻣ ﻞﯿﮐ عﺎﺻ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺐﺟاو تﺎﮐز دﻮﺷ
. د ﺲﭙﺳ ﯽﻣ نﺎﯾﺎﭘ ر ﻪﻧاد ﯽﻣﺎﻤﺗ رد ﺪﯾﺎﻣﺮﻓ
ﺎﻫ
ﺖﺳا ﺐﺟاو تﺎﮐز .
ﻞﯾذ و رﺪﺻرد ﯽﻠﮐ هﺪﻋﺎﻗ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ رﺎﺑ ود (ع)ﺎﺿر مﺎﻣا ﺖﯾاور ﻦﯾا رد
ﺖﯾاور
،
،ﯽﻔﺠﻧ) ﺪﻧراد ﺪﯿﮐﺄﺗ تﺎﮐز بﻮﺟو ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺮﺑ 9/
61
3.(
.ﺖﺳا ﻪﺤﯿﺤﺻ ﺪﻨﺳ
:ﺖﻟﻻد ﺮﯾﺮﻘﺗ ﻒﻟا ﺖﺳا هﺪﺷ ﻦﯿﯿﺒﺗ ﯽﻠﮐ هﺪﻋﺎﻗ ود ﺖﯾاور ﻦﯾا رد
- ﺎﻣ ﻞﮐ ﯽﻠﻋ ةﺎﮐﺰﻟا
1 . ﻪﻨﻋو ﻪﯿﻠﻋ ﷲﺪﺒﻋ ﻲﺑأ ﻦﻋ ، جاّرد ﻦﺑ ﻞﯿﻤﺟ ﻦﻋ ،ﻢﯿﮑﺣ ﻦﺑ ﺪّﻤﺤﻣ ﻦﺑ ﺮﻔﻌﺟ ﻦﻋ ، ﻪﺘﻌﻤﺳ :لﺎﻗ مﻼﺴﻟا
لﻮﻘﯾ ﻠﺻ ﷲ لﻮﺳر ﻊﺿو : ﯽ
ﷲ ﻪﯿﻠﻋ ﻟا ﻪﻟآو ﻠﻋ ةﺎﮐﺰ ﯽ ﻮﺳ ﺎّﻤﻋ ﺎﻔﻋو ،ءﺎﯿﺷأ ﺔﻌﺴﺗ ی
ﮏﻟذ ﻠﻋ :
ﯽ ﺔّﻀﻔﻟا
ـ ﺮﺿﺎﺣ ﺎﻧأو ـ رﺎّﯿﻄﻟا ﻪﻟ لﺎﻘﻓ ،ﻢﻨﻐﻟاو ﺮﻘﺒﻟاو ﻞﺑﻻاو ،ﺐﯿﺑﺰﻟاو ﺮﻤﺘﻟاو ﺮﯿﻌﺸﻟاو ﺔﻄﻨﺤﻟاو ،ﺐﻫﺬﻟاو ﺎﻧﺪﻨﻋ ّنإ :
ًاﺮﯿﺜﮐ ًﺎّﺒﺣ ﻪﯿﻠﻋ ﷲ ﺪﺒﻋ ﻮﺑأ ﻪﻟ لﺎﻘﻓ ؟زرﻻا :ﻪﻟ لﺎﻘﯾ ، مﻼﺴﻟا
: :لﺎﻗ ؟ءﻲﺷ ﻪﯿﻠﻌﻓ :لﺎﻗ ،ﺮﯿﺜﮐ ّﺐﺣ ﺎﻧﺪﻨﻋو ﻻ
،
ﻠﺻ ﷲ لﻮﺳر ّنأ ﮏﺘﻤﻠﻋأ ﺪﻗ ﯽ
ﷲ ﻪﯿﻠﻋ ﻪﻟآو ﻮﺳ ﺎّﻤﻋ ﺎﻔﻋ ﻢﻠﺳو ی
ﮏﻟذ
.
2 . ﻦﻋ ،ﺮﯿﮑﺑ ﻦﺑ ﷲ ﺪﺒﻋ ﻦﻋ ،ًﺎﻌﯿﻤﺟ ﺮﻣﺎﻋ ﻦﺑا سﺎّﺒﻌﻟاو ،ﻲﺒﻠﺤﻟا ﻲﻠﻋ ﻦﺑ ﷲ ﺪﯿﺒﻋ ﻦﺑ ﺪّﻤﺤﻣ ﻦﻋ ،ﻪﻨﻋو
ﺎّﯿﻄﻟا ﻦﺑ ﺪّﻤﺤﻣ ر
ﻪﯿﻠﻋ ﷲﺪﺒﻋ ﺎﺑأ ﺖﻟﺄﺳ :لﺎﻗ مﻼﺴﻟا
ﺎﯿﺷأ ﺔﻌﺴﺗ ﻲﻓ :لﺎﻘﻓ ؟ةﺎﮐﺰﻟا ﻪﯿﻓ ﺐﺠﺗ ﺎّﻤﻋ ﺐﻫﺬﻟا :ء
ﺔّﻀﻔﻟاو و ، و ﺔﻄﻨﺤﻟا و ﺮﯿﻌﺸﻟا و ﺮﻤﺘﻟا ﺐﯿﺑﺰﻟا و ، و ﻞﺑِﻹا و ﺮﻘﺒﻟا ﻢﻨﻐﻟا و ، ﯽﻠﺻ ﷲ لﻮﺳر ﺎﻔﻋ ﷲ
ﻪﯿﻠﻋ ﻪﻟآو
یﻮﺳ ﺎّﻤﻋ لﺎﻘﻓ :لﺎﻗ ،ًاﺮﯿﺜﮐ ًﺎّﺒَﺣ ﺎﻧﺪﻨﻋ ّنﺈﻓ ،ﷲ ﮏﺤﻠﺻأ :ﺖﻠﻘﻓ ،ﮏﻟذ
و : ﺎﻣ ،ﻢﻌﻧ :لﺎﻗ ،زرُﻻا :ﺖﻠﻗ ؟ﻮﻫ ﺎﻣ
لﺎﻗ ،ﻲﻧﺮﺑﺰﻓ ؟ةﺎﮐﺰﻟا ﻪﯿﻓأ :ﺖﻠﻘﻓ ،هﺮﺜﮐأ ﺎﻗ ﻢﺛ :
ﮏﻟ لﻮﻗأ :ل ﯽﻠﺻ ﷲ لﻮﺳر ّنإ :
ﷲ ﻪﯿﻠﻋ یﻮﺳ ﺎّﻤﻋ ﺎﻔﻋ ﻪﻟآو
و ﮏﻟذ
ًاﺮﯿﺜﮐ ًﺎّﺒﺣ ﺎﻧﺪﻨﻋ ّنإ :ﻲﻟ لﻮﻘﺗ
؟ ةﺎﮐﺰﻟا ﻪﯿﻓأ ،
!
3 . بﻮﻘﻌﯾ ﻦﺑ ﺪّﻤﺤﻣ ﯿﺤﯾ ﻦﺑ ﺪّﻤﺤﻣ ﻦﻋ ،
ﯽ ﺴﯿﻋ ﻦﺑ ﺪّﻤﺤﻣ ﻦﺑ ﺪﻤﺣأ ﻦﻋ ، ﯽ
فوﺮﻌﻣ ﻦﺑ سﺎﺒﻌﻟا ﻦﻋ ، ﻦﻋ ،
ﻦﺴﺤﻟا ﺎﺑأ ّنأ ـ ﺚﯾﺪﺣ ﻲﻓ ـ رﺎﯾﺰﻬﻣ ﻦﺑ ﻲﻠﻋ ﻪﯿﻠﻋ
مﻼﺴﻟا ﯽﻟإ ﺐﺘﮐ ﺪﺒﻋ ﻦﺑ ﷲ ﺪّﻤﺤﻣ ﻠﻋ ةﺎﮐﺰﻟا : ﯽ ﺎﻣ ﻞﮐ
ﷲﺪﺒﻋ ﺐﺘﮐو :لﺎﻗ ،عﺎﺼﻟﺎﺑ ﻞﯿﮐ ورو :
ی ﺮﯿﻏ اﺬﻫ
،ﻞﺟﺮﻟا ﻦﻋ ﻲﺑأ ﺪﺒﻋ ﷲ ﻪﯿﻠﻋ
،مﻼﺴﻟا ﻦﻋ ﻪﻟﺄﺳ ﻪّﻧأ
ﻮﺑأ لﺎﻘﻓ ،ﺮﯿﻌﺸﻟاو ﺔﻄﻨﺤﻟﺎﮐ ﺔّﻠﻏ اﺬﻫ ّﻞﮐو ،ﻦﺧﺪﻟاو زرﻻاو ﻢﺴﻤﺴﻟا :لﺎﻘﻓ ؟ﻲﻫ ﺎﻣو :لﺎﻘﻓ ؟بﻮﺒﺤﻟا ﺪﺒﻋ
ﷲ ﻪﯿﻠﻋ مﻼﺴﻟا : بﻮﺒﺤﻟا ﻲﻓ ةﺎﮐز ﺎﻬّﻠﮐ
.
ب عﺎﺼﻟﺎﺑ ﻞﯿﮐ -
.ةﺎﮐز ﺎﻬﻠﮐ بﻮﺒﺤﻟا ﯽﻓ
:مود ﻢﺴﻗ ﺰﯿﻔﻗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﺳﺎﻨﺟا ﯽﻣﺎﻤﺗ رد دراد ﺖﻟﻻد ﯽﺗﺎﯾاور
نزو یﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﺪﺣاو)
ﮏﯾ کﻮﮑﻣ ﺮﻫ و کﻮﮑﻣ ﺖﺸﻫ ﻪﮐ ﯽﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﻪﺳ دوﺪﺣ عﺎﺻ ﺮﻫ و ﻢﯿﻧ و عﺎﺻ
ﺲﭘ ﺪﺷﺎﺑ
دوﺪﺣ ﺰﯿﻔﻗ ﮏﯾ 36
ﺮﮔﻮﻠﯿﮐ م هزاﺪﻧا (ﺖﺳا یﺮﯿﮔ
ﯽﻣ دﻮﺷ
، ﺖﺳا ﺐﺟاو تﺎﮐز .
ﻪﻠﻤﺟ زا
ع) قدﺎﺻ مﺎﻣا زا رﺎﯾﺰﻬﻣ ﻦﺑ ﯽﻠﻋ ﻪﺤﯿﺤﺻ
،ﯽﻔﺠﻧ) ( 9
، 61 .ﺖﺳا ﻪﺤﯿﺤﺻ ﺪﻨﺳ .(
:ﺖﻟﻻد ﺮﯾﺮﻘﺗ
ﺖﺳا هدﺮﮐ نﺎﯿﺑ تﺎﮐز بﻮﺟو بﺎﺑ رد ار ﯽﻠﮐ هﺪﻋﺎﻗ ود تﺮﻀﺣ :
ﻒﻟا - و ﻪﻄﻨﺤﻟا یﺮﺠﻣ یﺮﺠﯾ ﻮﻬﻓ ﺰﯿﻔﻘﻟا ﻞﺧد ﺎﻣ ﻞﮐ ﯽﺑ ... ﺮﯿﻌﺸﻟا
ﮏﺷ
، و ﻮﺟ تﺎﮐز
ﺖﺳا ﺐﺟاو مﺪﻨﮔ .
ا تﺎﮐز ﺲﭘ هزاﺪﻧا ﺰﯿﻔﻗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﺳﺎﻨﺟ
ﯽﻣ یﺮﯿﮔ ﺖﺳا ﺐﺟاو دﻮﺷ
.
ب - ﻟا اﻮﻗﱢﺪﺻ ةﺎﮐﺰ ﯽﻓ ﯽﺑ .ﻞﯿﮐ ءﯽﺷ ﻞﮐ بﻮﺟو زا یﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ ﻪﻗﺪﺻ بﻮﺟو رﻮﻬﻇ ﮏﺷ
تﺎﮐز ﯽﻣ ﻞﯿﮐ ﻪﮐ یﺰﯿﭼ ﺮﻫ رد
،ﯽﻔﺠﻧ) ﺖﺳا ،دﻮﺷ 9/
90
1(.
:مﻮﺳ ﻢﺴﻗ و ﻢﻫد ﮏﯾ دﻮﺷ یرﺎﯿﺑآ نارﺎﺑ ﺎﺑ ﺮﮔا دراد ﺖﻟﻻد ﺞﻧﺮﺑ صﻮﺼﺧ رد ﯽﺗﺎﯾاور
ﻋﺎﻤﺳا ﻦﺑ ﺪﻤﺤﻣ ﻪﺤﯿﺤﺻ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺖﺳا ﺐﺟاو تﺎﮐز ﻢﺠﻨﭘ ﮏﯾ دﻮﺷ یرﺎﯿﺑآ ﻮﻟد ﺎﺑ ﺮﮔا ﻞﯿ
،ﯽﻔﺠﻧ) 9/
62
2.(
:ﺖﻟﻻد ﺮﯾﺮﻘﺗ ﯽﻣ ﻞﯿﺼﻔﺗ تﺮﻀﺣ
ﯽﻣ ﯽﻣود رد ﺞﻧﺮﺑ و ﺐﻃر نﺎﯿﻣ ﺪﻫد تﺎﮐز ﺪﯾﺎﻣﺮﻓ
ﯽﻣ ﺺﺨﺸﻣ مﺪﻨﮔ و ﻮﺟ رد تﺎﮐز بﻮﺟو راﺪﻘﻣ زا ﺮﯿﻏ ار بﻮﺟو راﺪﻘﻣ و ﺖﺳا ﺐﺟاو ﺮﮔا .ﺪﻨﮐ
.ﺖﺳا ﺐﺟاو تﺎﮐز ﻢﺠﻨﭘ ﮏﯾ دﻮﺷ یرﺎﯿﺑآ ﻮﻟد ﺎﺑ ﺮﮔا و ﻢﻫد ﮏﯾ ،دﻮﺷ یرﺎﯿﺑآ نارﺎﺑ بآ ﺎﺑ
:مرﺎﻬﭼ ﻢﺴﻗ
ر دراد ﺖﻟﻻد ﯽﺗﺎﯾاو ﯽﻣ ﻦﯿﻣز زا ﻪﮐ ﯽﺗﻻﻮﺼﺤﻣ ﻖﻠﻄﻣ رد
ﺪﯾور
، تﺎﮐز
ﺖﺳا ﺐﺟاو
؛ ﻪﻠﻤﺟ زا مﺎﻣا زا هرارز ﻪﺤﯿﺤﺻ قدﺎﺻ
ﯽﻣ (ع) ﺰﯿﭼ ﺮﻫ رد ﺪﯾﺎﻣﺮﻓ ﻦﯿﻣز زا ﻪﮐ ی
ﯽﻣ
،تﺎﺠﯾﺰﺒﺳ ﺰﺟ ﺪﯾور ﻪﮐ ﯽﯾﺎﯿﺷا و ﯽﻠﻗﺎﺑ
ﯽﻣ ﺪﺳﺎﻓ زور ﮏﯾ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺐﺟاو ﻪﻗﺪﺻ ﺪﻧﻮﺷ
،ﯽﻔﺠﻧ) ﺖﺳا تﺎﮐز زا یﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ ﻪﻗﺪﺻ و ﺖﺳا 9/
63
3.(
.ﺖﺳا ﻪﺤﯿﺤﺻ ﺪﻨﺳ
1 . ﺪﺒﻋ ﻲﺑأ ﻦﻋ ﺎﻀﯾأ يورو ﻪﯿﻠﻋ ﷲ
و ﺔﻄﻨﺤﻟا یﺮﺠﻣ يﺮﺠﯾ ﻮﻬﻓ ﺰﯿﻔﻘﻟا ﻞﺧد ﺎﻣ ّﻞﮐ :لﺎﻗ ﻪّﻧأ مﻼﺴﻟا ﺮﯿﻌﺸﻟا
كاﺪﻓ ﺖﻠﻌﺟ ﻲﻧﺮﺒﺧﺄﻓ :لﺎﻗ ،ﺐﯿﺑﺰﻟاو ﺮﻤﺘﻟاو ﺷأ ﺎﻣو زرُﻻا اﺬﻫ ﯽﻠﻋ ﻞﻫ ،
سﺪﻌﻟاو ﺺﻤﺤﻟا بﻮﺒﺤﻟا ﻦﻣ ﻪﻬﺒ
ةﺎﮐز ﻪﯿﻠﻋ ﻊّﻗﻮﻓ ؟ مﻼﺴﻟا
: ﯿِﮐ ءﻲﺷ ّﻞﮐ ﻲﻓ ةﺎﮐﺰﻟا اﻮﻗﱢﺪﺻ ﻞ
.
2 . ﺪّﻤﺤﻣ ﻦﺑ ﺪﻤﺣأ ﻦﻋ ،ﻪﻨﻋو ﻪﯿﻠﻋ ﻦﺴﺤﻟا ﻲﺑﻷ ﺖﻠﻗ : لﺎﻗ ﻞﯿﻋﺎﻤﺳا ﻦﺑ ﺪّﻤﺤﻣ ﻦﻋ ،
مﻼﺴﻟا : ﺔﺒﻃر ﺎﻨﻟ ّنإ
ﺎﻤﻬﯿﻓ ﺎﻨﯿﻠﻋ يﺬﻟا ﺎﻤﻓ ،ازرُاو ﻪﯿﻠﻋ لﺎﻘﻓ ؟
مﻼﺴﻟا : ءﻲﺷ ﺎﻬﯿﻓ ﮏﯿﻠﻋ ﺲﯿﻠﻓ ﺔﺒﻃﺮﻟا ﺎّﻣأ
ّﻣأو ، ﺖﻘﺳ ﺎﻤﻓ زرُﻻا ﺎ
ﺮﺸُﻌﻟا ءﺎﻤﺴﻟا ﺮﺸُﻌﻟا ﻒﺼﻨﻓ ﻮﻟﺪﻟﺎﺑ ﻲﻘﺳ ﺎﻣو ،
َﺖﻠِﮐ ﺎﻣ ّﻞﮐ ﻦﻣ لﺎﻗ وأ ،عﺎﺼﻟﺎﺑ
لﺎﯿﮑﻤﻟﺎﺑ ﻞﯿﮐو :
.
3 . ةرارز ﻦﻋ ،ﺰﯾﺮﺣ ﻦﻋ ،دﺎﻨﺳِﻹﺎﺑو
، ﺪﺒﻋ ﻲﺑأ ﻦﻋ ﻪﯿﻠﻋ ﷲ
مﻼﺴﻟا ﻪﻠﺜﻣ و ، لﺎﻗ ﺑ ﻞﯿﮐ ﺎﻣ ّﻞﮐ : ﻎﻠﺒﻓ عﺎﺼﻟﺎ
لﺎﻗو ،ةﺎﮐﺰﻟا ﻪﯿﻠﻌﻓ قﺎﺳوﻷا ﯽﻠﺻ ﷲ لﻮﺳر ﻞﻌﺟ :
ﷲ ﻪﯿﻠﻋ ﻷا ﺖﺘﺒﻧأ ءﻲﺷ ّﻞﮐ ﻲﻓ ﺔﻗﺪﺼﻟا ﻪﻟآو ﺎﻣ ّﻻإ ضر
لﻮﻘﺒﻟاو ﺮﻀﺨﻟا ﻲﻓ نﺎﮐ ﻲﺷ ّﻞﮐو ،
ﻪﻣﻮﯾ ﻦﻣ ﺪﺴﻔﯾ ء
.
:ﺖﻟﻻد ﺮﯾﺮﻘﺗ :ﻒﻟا ﺖﺳا هدﺮﮐ نﺎﯿﺑ تﺎﮐز بﺎﺑ رد ﯽﻠﮐ هﺪﻋﺎﻗ رد تﺮﻀﺣ ﺖﯾاور ﻦﯾا رد
ب تﺎﮐز ﻪﯿﻠﻌﻓ قﺎﺳوﻻا ﻎﻠﺒﻓ عﺎﺼﻟﺎﺑ ﻞﯿﮐﺎﻣ ﻞﮐ -
ﺊﯿﺷ ﻞﮐ ﯽﻓ ﻪﻗﺪﺼﻟا ص ﷲ لﻮﺳر ﻞﻌﺟ
.ﺖﺳا ﺖﯾاور ﻦﯾا هﮋﯾو مود هﺪﻋﺎﻗ و هﺪﻣآ ﺰﯿﻧ ﺮﮕﯾد تﺎﯾاور رد لوا هﺪﻋﺎﻗ ضرﻻا ﺖﺒﻧا
ﻢﺴﻗ :ﻢﺠﻨﭘ
،ﻮﺟ،مﺪﻨﮔ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﺳﺎﻨﺟا رد یزروﺎﺸﮐ بﺎﺑرد دراد ﺖﻟﻻد نﺎﺑا ﻪﺤﯿﺤﺻ
،ترذ
،نزرا
،ﺞﻧﺮﺑ
،شﺮﺗ ﻮﺟ ﺖﺳا ﺐﺟاو تﺎﮐز ﺪﺠﻨﮐ و سﺪﻋ
ﯽﻠﮐ هﺪﻋﺎﻗ تﺮﻀﺣ ﺲﭘ .
ﯽﻣ نﺎﯿﺑ
،ﯽﻔﺠﻧ) ﻪﻫﺎﺒﺷا و ﯽﮐﺰﯾ اﺬﻫ ﻞﮐ ﺪﻨﮐ 9/
62
1.(
.ﺖﺳا ﻪﺤﯿﺤﺻ ﺪﻨﺳ
:ﺖﻟﻻد ﺮﯾﺮﻘﺗ ﯾا ﯽﻋﺮﺷ ﻪﻔﯿﻇو ﺶﺳﺮﭘ زا ﺦﺳﺎﭘ مﺎﻘﻣ رد ًﻻوا تﺮﻀﺣ
ار هﺪﻋﺎﻗ ﻦ
دﻮﻣﺮﻓ
؛ ﻮﻣا زا ﻮﺟ و مﺪﻨﮔ ﻒﯾدر رد ًﺎﯿﻧﺎﺛ ﯽﻣ مﻮﻠﻌﻣ ﺲﭘ ﺖﺳا هدﺮﺑ مﺎﻧ ﺮﮕﯾد ر
ﻢﮑﺣ دﻮﺷ
.ﺖﺳا نﺎﺴﮑﯾ ﻪﻤﻫ
:ﻢﺸﺷ ﻢﺴﻗ
نآ تﺎﮐز بﻮﺟو ﻪﺑ هرﺎﺷا ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ تﺎﯾاور رد ﺪﻨﭼ ﺮﻫ ﺞﻧﺮﺑ صﻮﺼﺧ رد
،ﯽﻔﺠﻧ) ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪﯿﮐﺎﺗ نآ تﺎﮐز بﻮﺟو ﺮﺑ ﺮﯿﺼﺑ ﯽﺑا ﻪﺤﯿﺤﺻ رد ﻒﺻو ﻦﯾا ﺎﺑ هﺪﺷ 9/
64
2.(
ﺮﯾﺮﻘﺗ :ﺖﻟﻻد ﻨﯾا زا ﺦﺳﺎﭘ رد تﺮﻀﺣ ﯽﻣ ﺖﺳا ﺐﺟاو تﺎﮐز ﺞﻧﺮﺑ رد ﺎﯾآ ﻪﮑ
ﻪﻠﺑ ﺪﯾﺎﻣﺮﻓ
ﯽﻣ ﺐﺟاو تﺎﮐز ﯽﻣ ﺪﯿﮐﺎﺗ ﺲﭙﺳ ﺪﺷﺎﺑ
ﯽﻟﺎﺣ رد ﺪﺷﺎﺒﻧ ﺐﺟاو تﺎﮐز نآ رد اﺮﭼ ﺪﻨﻨﮐ
.ﺖﺳا ﺞﻧﺮﺑ زا ﯽﻗاﺮﻋ جاﺮﺧ ﺮﺘﺸﯿﺑ
:ﻢﺘﻔﻫ ﻢﺴﻗ
دراد ﺖﻟﻻد ﯽﺗﺎﯾاور ﻦﯿﻨﻣﻮﻤﻟاﺮﯿﻣا
ﯽﻠﻋ ) ع ( ﺮﯿﻏ تﺎﻧاﻮﯿﺣ زا ﯽﺧﺮﺑ ﺮﺑ
ﺎﮐز ثﻼﺛ مﺎﻌﻧا دﻮﺑ هدﺮﮐ ﺐﺟاو ت
؛ ﯿﺤﺻ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﻣ ع ﺮﻗﺎﺑ مﺎﻣا هرارز ﻪﺤ
ﺮﯿﻣا ﺪﻨﯾﺎﻣﺮﻓ
ﻦﯿﻨﻣﺆﻤﻟا )
ع ( قﺎﺘﻋ نﺎﺒﺳا ﺮﺑ رﺎﻨﯾد ود (ﯽﺑﺮﻋ)
و ﻞﻌﺟ تﺎﮐز رﺎﻨﯾد ﮏﯾ یزﺎﺗ نﺎﺒﺳا ﺮﺑ
هدﺮﮐ ﺖﺳا
،ﯽﻔﺠﻧ) 9/
77
3(.
؛دراد ﺖﻟﻻد تﺎﮐز ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺮﺑ ﻪﮐ دﻮﺑ مود ﻪﻔﺋﺎﻃ تﺎﯾاور زا ﯽﺧﺮﺑ ﺪﺷ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻪﭽﻧآ ر ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺮﻈﻧ زا و ﺮﺘﺸﯿﺑ داﺪﻌﺗ ﺮﻈﻧ زا ﻪﻧﺎﮔ ﻪﻧ ﻖﯾدﺎﺼﻣ ﺮﯿﻏ رد تﺎﮐز ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺮﺑ لاد تﺎﯾاو
1 . ﺪﺒﻋ ﻲﺑأ ﻦﻋ ،ﻢﯾﺮﻣ ﻲﺑأ ﻦﻋ ،نﺎﺑأ ﻦﻋ ،هﺮﮐذ ﻦّﻤﻋ ،ﺔﻋﺎﻤﺳ ﻦﺑا ﻦﻋ ،دﺎﯾز ﻦﺑ ﺪﯿﻤﺣ ﻦﻋو ﷲ
ﻪﯿﻠﻋ مﻼﺴﻟا
ثﺮﺤﻟا ﻦﻋ ﻪﺘﻟﺄﺳ :لﺎﻗ
ّﮐﺰُﯾ ﺎﻣ ، ﯽ
؟ﻪﻨﻣ لﺎﻘﻓ :
ّﺮﺒﻟا و ﺮﯿﻌﺸﻟا و ةرﺬﻟا و زرُﻻا و ﺖﻠﺴﻟا و ﻌﻟا سﺪ اﺬﻫ ّﻞﮐ ،
ّﮐﺰﯾ ﺎّﻤﻣ ﯽ و ، لﺎﻗ : وﻷا ﻎﻠﺒﻓ عﺎﺼﻟﺎﺑ ﻞﯿﮐ ﺎﻣ ّﻞﮐ ةﺎﮐﺰﻟا ﻪﯿﻠﻌﻓ قﺎﺳ
.
2 . ﺪﺒﻋ ﻲﺑﻷ ﺖﻠﻗ :لﺎﻗ ﺮﯿﺼﺑ ﻲﺑأ ﻦﻋ ،ﺰﯾﺮﺣ ﻦﻋ دﺎﻨﺳِﻹﺎﺑو ﷲ
ﻪﯿﻠﻋ مﻼﺴﻟا : ،ﻢﻌﻧ :لﺎﻘﻓ ؟ءﻲﺷ زرُﻻا ﻲﻓ ﻞﻫ
لﺎﻗ ّﻢﺛ
ّنإ : ﻪﯿﻓ لﺎﻘﯿﻓ ،زرُا ضرأ ﺬﺌﻣﻮﯾ ﻦﮑﺗ ﻢﻟ ﺔﻨﯾﺪﻤﻟا ﻞﻌﺟ ﺪﻗ ﻪّﻨﮑﻟو ،
ﻪﯿﻓ ﺔّﻣﺎﻋو ﻪﯿﻓ نﻮﮑﯾ ﻻ ﻒﯿﮐو ،
ﻪﻨﻣ قاﺮﻌﻟا جاﺮﺧ .
3.
ﻠﻋ ﻦﻋ ،بﻮﻘﻌﯾ ﻦﺑ ﺪّﻤﺤﻣ ﻪﯿﺑأ ﻦﻋ ،ﻢﯿﻫاﺮﺑإ ﻦﺑ ﻲ
ﺴﯿﻋ ﻦﺑ دﺎّﻤﺣ ﻦﻋ ، ﯽ
ﻢﻠﺴﻣ ﻦﺑ ﺪّﻤﺤﻣ ﻦﻋ ،ﺰﯾﺮﺣ ﻦﻋ ، ،
ًﺎﻌﯿﻤﺟ ﺎﻤﻬﻨﻋ ،ةرارزو ﺎﻤﻬﯿﻠﻋ
ﻻﺎﻗ مﻼﺴﻟا ﺮﯿﻣأ ﻊﺿو :
ﻦﯿﻨﻣﺆﻤﻟا ﻪﯿﻠﻋ مﻼﺴﻟا ﻠﻋ ﯽ ﯿﻋاﺮﻟا قﺎﺘﻌﻟا ﻞﯿﺨﻟا ﻲﻓ ﺔ
ﻦﯾرﺎﻨﯾد مﺎﻋ ّﻞﮐ ﻲﻓ سﺮﻓ ّﻞﮐ ﻠﻋ ﻞﻌﺟو ،
ﯽ
ًارﺎﻨﯾد ﻦﯾذاﺮﺒﻟا
.
یﻮﻗ ﺖﻟﻻد ﻪﺑ مﻮﻤﻋ و قﻼﻃا ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﯽﻠﮐ ﺪﻋاﻮﻗ ﺎﻬﻧآ ﺮﺘﺸﯿﺑ رد و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﺗ
.ﺖﺳا ﻪﺘﻓر رﺎﮐ
تﺎﯾاور ضرﺎﻌﺗ
ﺪﻨﺿرﺎﻌﺘﻣ ﺮﮕﯾﺪﻤﻫ ﺎﺑ ﻪﻔﯾﺎﻃ ود ﻦﯾا لﻮﻟﺪﻣ ﺖﺳا ﺢﺿاو ﺮﭘ
؛ لﻮﻟﺪﻣ اﺮﯾز ﺖﺒﺴﻧ لوا ﻪﻔﯾﺎﻃ
ﺮﯿﻏ ﻪﺑ ﻪﻧ دراﻮﻣ مود ﻪﻔﯾﺎﻃ لﻮﻟﺪﻣ و ﯽﺒﻠﺳ ﻪﻧﺎﮔ ﻪﻧ دراﻮﻣ ﺮﯿﻏ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
.ﺖﺳا ﯽﺗﺎﺒﺛا ﻪﻧﺎﮔ
هار ضرﺎﻌﺗ ﻊﻓر مﺎﻘﻣ رد ﺎﻬﻘﻓ ﺎﻫ
ﻪﺘﻓر ار ﯽﯾ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺪﻧا
:لوا ﻊﻤﺟ ﺎﻣﺪﻗ زا ﺎﻬﻘﻓ رﻮﻬﺸﻣ ﺮﻈﻧ ﻖﺒﻃ بﺎﺒﺤﺘﺳا ﺮﺑ مود ﻪﻔﯾﺎﻃ ﻞﻤﺣ
،ﯽﺳﻮﻃ) 2/
4 .(
و
ﻦﯾا هوﺮﻋ ﺮﺑ ﻪﯿﺷﺎﺣ نﺎﺒﺣﺎﺻ ﺮﺘﺸﯿﺑ و ةوﺮﻋ ﺐﺣﺎﺻ ناﺮﺻﺎﻌﻣ زا ﻪﺘﻓﺮﯾﺬﭘ ار ﻊﻤﺟ
.ﺪﻧا
:ﺢﯿﺿﻮﺗ ﻪﻔﯾﺎﻃ ﺖﻟﻻد ﺪﻧروﺎﺑ ﻦﯾا ﺮﺑ ﻊﻤﺟ ﻦﯾا نﺎﺒﺣﺎﺻ
رد بﻮﺟو رﺎﺼﺤﻧا ﺮﺑ لوا
ﻪﻧ ﻖﯾدﺎﺼﻣ رد و ﺖﺳا رﻮﻬﻇ ﻪﺑ تﺎﮐز ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺮﺑ مود ﻪﻔﯾﺎﻃ ﺖﻟﻻد و ﺺﻧ ﻪﺑ ﻪﻧﺎﮔ
هﺪﺷ ﺖﺑﺎﺛ لﻮﺻا ﺶﻧاد ﯽﻣ مﺪﻘﻣ رﻮﻬﻇ ﺮﺑ ﺺﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا
دﻮﺷ
؛ ﺮﺑ ﻞﻤﺣ مود ﻪﻔﯾﺎﻃ ﺲﭘ
بﺎﺒﺤﺘﺳا ﯽﻣ
ﻧ رد دﻮﺷ ﺮﮕﯾد دراﻮﻣ رد و ﺐﺟاو قاﺪﺼﻣ ﻪﻧ رد تﺎﮐز ﻪﺠﯿﺘ
تﺎﯾاور رد ﻪﮐ
ﺞﻧﺮﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ هﺪﺷ ﺮﮐذ ﺖﺳا ﺐﺤﺘﺴﻣ ..و سﺪﻋ ،ترذ ،
.
:لﺎﮑﺷا ﺪﻨﻧﺎﻣ ؛ﺖﺳا ﻊﻤﺟ نآ ندﻮﺑ ﯽﻓﺮﻋ ،ضرﺎﻌﺘﻣ ﻞﯿﻟد ود نﺎﯿﻣ ﻊﻤﺟ ﺖﺤﺻ کﻼﻣ
ﻞﯿﻟد ود ﻦﯾا نﺎﯿﻣ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﮐ صﺎﺧ ﻪﺑ مﺎﻋ ﺺﯿﺼﺨﺗ و ﺪﯿﻘﻣ ﺮﺑ ﻖﻠﻄﻣ ﻞﻤﺣ ﺚﺤﺑ درﻮﻣ رد
،
ﻣ صﻮﺼﺧ و مﻮﻤﻋ نﻮﭼ ﯽﻓﺮﻋ ﻪﻧ ﺖﺳا ﯽﻋﺮﺒﺗ بﺎﺒﺤﺘﺳا ﺮﺑ مود ﻪﻔﯾﺎﻃ ﻞﻤﺣ .ﺖﺳا ﻖﻠﻄ
حﻼﻄﺻا ﻪﺑ و بﺎﺠﯾا و ﺐﻠﺳ تﺎﯾاور زا ﻪﺘﺳد ود ﻦﯾا ﺖﺒﺴﻧ اﺮﯾز ؛ﺖﺳا ﺾﻗﺎﻨﺗ ﻖﻄﻨﻣ ﺶﻧاد
دراد ﺖﻟﻻد مّود ﻪﻔﯾﺎﻃ .ﺖﺴﯿﻧ ﺐﺟاو تﺎﮐز ٌﻼﺜﻣ .ﺞﻧﺮﺑ و سﺪﻋ رد دراد ﺖﻟﻻد لوا ﻪﻔﯾﺎﻃ ﯽﻓﺮﻋ ﻊﻤﺟ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺎﻋﺪﻣ ﻦﯾا ﺮﺑ ﺪﻫﺎﺷ .ﺖﺳا ﺐﺟاو ﺪﯾﻮﮕﺑ مﻼﮐ ﮏﯾ رد ﯽﺼﺨﺷ ﺮﮔا .ﺖﺴﯿﻧ
و ﺖﻓﺎﻬﺗ ﻼﻘﻋ و فﺮﻋ ﺮﻈﻧ زا ﺖﺴﻫ تﺎﮐز ﺞﻧﺮﺑ رد ﺪﯾﻮﮕﺑ نآ زا ﺲﭘ ﺖﺴﯿﻧ تﺎﮐز ﺞﻧﺮﺑ رد .دراﺪﻧ هار ﯽﻓﺮﻋ ﻊﻤﺟ دراﻮﻣ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا رد ﺖﺳا ﯽﻬﯾﺪﺑ .ﺖﺳا ﺾﻗﺎﻨﺗ
ﻪﻨﯾﺮﻗ ﻞﯿﻟد ﮏﯾ و ﺪﺷﺎﺑ یوﺪﺑ ضرﺎﻌﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا یدراﻮﻣ رد ﯽﻓﺮﻋ ﻊﻤﺟﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ﮑﺘﻣ داﺮﻣ ﻢﻬﻓ یاﺮﺑ
،ﯽﻠﻋ رﻮﻘﻨﺻ] .ﺪﺷﺎﺑ ﺮﮕﯾد ﻞﯿﻟد زا ﻢﻠ 607
.[
:ﻪﻠﻤﺟ زا ؛ﺪﻧراد ﺖﻟﻻد ﻊﻤﺟ ﻦﯾا ﺖﺤﺻ مﺪﻋ ﺮﺑ ﯽﺟرﺎﺧ و ﯽﻠﺧاد ﻦﺋاﺮﻗ ،قﻮﻓ لﺎﮑﺷا ﺮﺑ نوﺰﻓا
:ﻒﻟا و نادﺮﮔﺎﺷ ﯽﻣ ﺾﻗﺎﻨﺗ ،تﺎﯾاور زا ﺚﯾﺪﺣ نﺎﯾوار
و مﺎﻋ و ﺮﻫﺎﻇ و ﺺﻧ ﻪﻧ ﺪﻧﺪﯿﻤﻬﻓ
صﺎﺧ . ﻖﻠﻌﺗ مﺪﻋ و ﻖﻠﻌﺗ زا رﺮﮑﻣ تﻻاﺆﺳ زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ نآ ﺮﺑ ﺪﻫﺎﺷ تﺎﮐز
رﻮﻣا ﺮﯿﻏ رد
ﻪﻧ ﻪﻧﺎﮔ . ﺪﺷﺎﺑ یوﺪﺑ ضرﺎﻌﺗ ﺮﮔا و ﺖﺷﺬﮔ مود ﻪﻔﯾﺎﻃ رد تﺎﯾاور ﻦﯾا زا ﯽﺸﺨﺑ .
دراﻮﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ
د کﺪﻧا ﺎﺑ ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ ﺐﻃﺎﺨﻣ صﺎﺧ و مﺎﻋ ﯽﻣ ﯽﭘ نآ ﻪﺑ ﯽﺘﻗ
نادﺮﮔﺎﺷ ﺪﺳﺮﺑ ﻪﭼ ﺎﺗ دﺮﺑ
ﺪﻧا هدﻮﺑ ﯽﻫﺎﮔآ یﻻﺎﺑ ﺢﻄﺳ رد و ﻪﯿﻘﻓ ﺎﻬﻧآ زا ﯽﺧﺮﺑ ﻪﮐ (ع)ﻪﻤﺋا .
(ع)ﻪﻤﺋا ﺢﯾﺮﺼﺗ :ب ز بﻮﺟو ﺮﺑ
ﻪﻧ ﻖﯾدﺎﺼﻣ ﺮﯿﻏ رد تﺎﮐ مود ﻪﻔﯾﺎﻃ تﺎﯾاور ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻪﻧﺎﮔ
ﻪﻧﺎﻤﯿﭘ ﺎﺑ ﻪﭽﻧآ و شﺮﺗﻮﺟ ،سﺪﻋ ،ترذرد تﺎﮐز هﺪﺷ ﺢﯾﺮﺼﺗ ﻪﮐ هرارز ﻪﺤﯿﺤﺻ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺖﺳا ﺐﺟاو دﻮﺷ ﯽﻣ ﻞﯿﮐ .
ﺮﺑ مود ﻪﻔﯾﺎﻃ ﻞﻤﺣ ﻪﺑ ﺖﺑﻮﻧ ،تﺎﮐز بﻮﺟو ﺮﺑ ﺢﯾﺮﺼﺗ ﺎﺑ ﺲﭘ
بﺎﺒﺤﺘﺳا ﯽﻤﻧ
.ﺪﺳر
:مود ﻊﻤﺟ
دﻮﺷ ﯽﻣ ﻪﯿﻘﺗ ﺮﺑ ﻞﻤﺣ مود ﻪﻔﯾﺎﻃ تﺎﯾاور
؛ ﻪﯾﺮﻈﻧ ﻦﯾا نﺎﺒﺣﺎﺻ ﻪﻠﻤﺟ زا
،ﯽﻀﺗﺮﻣﺪﯿﺳ) 111
؛
،ﯽﻧاﺮﺤﺑ 108
،ﯽﻧاﺪﻤﻫ ﻖﻘﺤﻣ) و ( 19
( ﯽﻣ .ﺪﻨﺷﺎﺑ
ﯽﻣ ﻖﺋاﺪﺣ ﺐﺣﺎﺻ بﺎﺤﺻا :ﺪﯾﻮﮔ
، ﻞﻤﺣ ﺎﺑ ار رﺎﺒﺧا ضرﺎﻌﺗ بﺎﺒﺤﺘﺳا ﺮﺑ مود ﻪﻔﯾﺎﻃ
هدﺮﮐ ﻊﻓر ﺪﻧا
؛ نﺎﻤﻫ ور ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا رد ﻪﻘﻓ باﻮﺑا مﺎﻤﺗ رد ﺎﻬﻘﻓ ش
ﻦﯿﻨﭼ ﻦﯾا دراﻮﻣ ﻪﻧﻮﮔ
ﺖﺳا
، ﻧ رد ﺮﻬﻇا ﻦﮑﻟ و ﺖﺳا ﻪﯿﻘﺗ ﺮﺑ مود ﻪﻔﯾﺎﻃ ﻞﻤﺣ ﻦﻣ ﺮﻈ
ﻊﻓﺎﺷ ﺐﻫﺬﻣ اﺮﯾز ؛
، ﯽﺑا
،ﻪﯿﻔﻨﺣ
،ﮏﻟﺎﻣ و ﻒﺳﻮﯾ ﯽﺑا ﻪﻧ دراﻮﻣ ﺮﯿﻏ رد تﺎﮐز بﻮﺟو ﺪﻤﺤﻣ
،ﯽﻧاﺮﺤﺑ) ﺖﺳا ﻪﻧﺎﮔ
12 / 108 لﺎﮑﺷا .(
-
ًﻻوا ﻪﻔﯾﺎﻃ تﺎﯾاور ﺖّﯿﺠﺣ زا نﺪﯿﺸﮐ ﺖﺳد ﻪﯿﻘﺗ ﺮﺑ ﻞﻤﺣ ﻪﺠﯿﺘﻧ :
هﺪﺷ ﺖﺑﺎﺛ لﻮﺻا ﺶﻧاد رد و ﺖﺳا لوا ﻪﻔﯾﺎﻃ تﺎﯾاور ﺢﯿﺟﺮﺗ و مود ﻊﻤﺟ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز ﺎﺗ
ﺪﺷﺎﺑ ﻦﮑﻤﻣ ﯽﻓﺮﻋ
، و تﺎﯾاور حﺮﻃ ﻪﺑ ﺖﺑﻮﻧ ﯽﻤﻧ ﻪﯿﻘﺗ ﺮﺑ ﻞﻤﺣ
ﺪﺳر . ) ﻦﮑﻣا ﺎﻤﻬﻣ ﻊﻤﺠﻟا
حﺮﻄﻟا ﻦﻣ ﯽﻟوا (
ﺚﺤﺑ درﻮﻣ رد و
، ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﯽﻓﺮﻋ ﻊﻤﺟ .
ﺑ ﺖﺑﻮﻧ ﺲﭘ ﻪﯿﻘﺗ ﺮﺑ ﻞﻤﺣ ﻪ
ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻪﮐ هد حﺮﻃ شا
ﺖﺳا مﺎﻤﺗ ﺎﻬﻧآ ﺖﻟﻻد و ﺪﻨﺳ ﻪﮐ ﺖﯾاور ﺎﻫ ﯽﻤﻧ ،
.ﺪﺳر
:ًﺎﯿﻧﺎﺛ ﻦﺋاﺮﻗ ﺟرﺎﺧ و ﯽﻠﺧاد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﯽ
ﻊﺿﻮﻣ زا مود ﻪﻔﯾﺎﻃ تﺎﯾاور ﺪﻫد ردﺎﺻ ﻪﯿﻘﺗ
هﺪﺸﻧ :ﻪﻠﻤﺟ زا ﺪﻧا
1 . :تﺎﯾاور تﺮﺜﮐ ﺢﯿﺿﻮﺗ
ﻒﻟا - ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﻼﻘﻋ نﺎﯿﻣ تاروﺎﺤﻣ رد ﻢﮐﺎﺣ ﻞﺻا
نآ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ و ﻪﯿﻘﺗ ﻪﻧ دﻮﺷ ﻞﻤﺣ ندﻮﺑ یﺪﺟ ﺮﺑ ﻢﻠﮑﺘﻣ مﻼﮐ ب .
- ﻪﯿﻘﺗ ﺮﺑ ﻞﻤﺣ
، فﻼﺧ
ﺲﭘ دﺮﯿﮔ ﯽﻣ ترﻮﺻ تروﺮﺿ دراﻮﻣ رد و ﺖﺳا ﯽﺋﻼﻘﻋ ﻞﺻا ﺪﯾﺎﺑ
تاروﺮﻀﻟا هﺪﻋﺎﻗ ﻖﺒﻃ
ﺎﻫرﺪﻘﺑ رﺪﻘﺘﺗ
، دﻮﺷ ﺎﻔﺘﮐا ﺪﯾﺎﺑ ﺖﯾاور ود ﯽﮑﯾ ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺑ .
2 . هد زا ﺶﯿﺑ مود ﻪﻔﯾﺎﻃ تﺎﯾاور ﺲﭘ ؛دراد تﺎﻓﺎﻨﻣ ﻦﻘﯿﺘﻣ رﺪﻗ ﻪﺑ ﺎﻔﺘﮐا ﺎﺑ و ﺖﺳا درﻮﻣ ﺎﻫ
.ﺖﺳا ﯽﻓﺎﮐ ﺖﯾاور ود ﯽﮑﯾ ندﺮﮐ ﻢﮔدر و ﻪﯿﻘﺗ یاﺮﺑ اﺮﯾز ؛ﺖﺴﯿﻧ ﺢﯿﺤﺻ ﻪﯿﻘﺗ ﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ﻞﻤﺣ
:ًﺎﺜﻟﺎﺛ ﻨﺳ ﻞﻫا یﺎﻬﻘﻓ ﺪﻧراد فﻼﺘﺧا ﺚﺤﺑ درﻮﻣ ﻪﻟﺄﺴﻣ رد ﺖ
؛ ﺪﻨﻧﺎﻣ نﺎﻧآ زا ﯽﺧﺮﺑ
ﻪﯿﻣﺎﻣا یﺎﻬﻘﻓ رﻮﻬﺸﻣ
، ﺪﻧرﺎﺼﺤﻧا ﻪﺑ ﻞﯾﺎﻗ ﯽﻣ هرﺎﺑ ﻦﯾا رد ﻪﻣاﺪﻗ ﻦﺑا .
ﯽﻌﻓﺎﺷ و ﮏﻟﺎﻣ :ﺪﯾﻮﮔ
ﻪﺘﻔﮔ ﺖﺴﯿﻧ ﺐﺟاو تﺎﮐز نﺎﺘﺧرد هﻮﯿﻣ رد ﺪﻧا
، تﺎﮐز ﺎﻫ ﻪﻧاد رد و ﺶﻤﺸﮐ و ﺎﻣﺮﺧ رد ﺮﮕﻣ
ﺖﺴﯿﻧ ﺐﺟاو
، مدﺮﻣ تﻮﻗ یدﺎﻋ ﺖﻟﺎﺣ رد ﻪﮐ ﻪﭽﻧآ ﺮﮕﻣ هﺪﺷ ﻞﻘﻧ ﻞﺒﻨﺣ ﺪﻤﺣا زا و ﺪﺷﺎﺑ
،مﺪﻨﮔ رد تﺎﮐز
،ﻮﺟ
،ﺎﻣﺮﺧ ﺖﺳا ﺐﺟاو ﺶﻤﺸﮐ .
،ﺮﻤﻋ ﻦﺑا یاﻮﺘﻓ
،ﻪﺤﻠﻃ ﻦﺑ ﯽﺳﻮﻣ
،ﻦﺴﺣ
،ﻦﯾﺮﯿﺳ ﻦﺑا
،ﯽﺒﻌﺷ
،ﺢﻟﺎﺻ ﻦﺑ ﻦﺴﺣ
،ﯽﻠﯿﻟ ﯽﺑا ﻦﺑا ﯽﺑا و کرﺎﺒﻣ ﻦﺑا
ﻦﯿﻤﻫ ﺪﯿﺒﻋ
ﺖﺳا ﻦﺑوﺮﻤﻋ . ار تﺎﮐز (ص) اﺪﺧ لﻮﺳر هدﺮﮐ شراﺰﮔ ﺮﻤﻋ ﻦﺑ ﷲﺪﺒﻋ شرﺪﭘ زا ﺐﯿﻌﺷ
رد
مﺪﻨﮔ
،
،ﻮﺟ هداد راﺮﻗ ﺶﻤﺸﮐ و ﺎﻣﺮﺧ .ﺖﺳا
هدﺮﮐ شراﺰﮔ ذﺎﻌﻣ و ﯽﺳﻮﻣ ﯽﺑا زا هدﺮﺑ ﯽﺑا
ﻦﻤﯾ ﻪﺑ ار نﺎﻧآ (ص) اﺪﺧ لﻮﺳر یاﺮﺑ
ﺰﺟ داد رﻮﺘﺳد نﺎﻧآ ﻪﺑ و دﺎﺘﺳﺮﻓ ﯽﻨﯾد مﺎﮑﺣا ﻢﯿﻠﻌﺗ
،مﺪﻨﮔ زا
،ﻮﺟ .ﺪﯾﺮﯿﮕﻧ تﺎﮐز ﺶﻤﺸﮐ و ﺎﻣﺮﺧ ﻪﭽﻧآ
شراﺰﮔ ﺰﯿﻧ ﯽﻨﻄﻗ راد ﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ
هدﺮﮐ
،ﻪﻣاﺪﻗ ﻦﺑا) ﺖﺳا 2/
549 .(
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ دﻮﺟو
ﻪﯿﻣﺎﻣا یﺎﻬﻘﻓ رﻮﻬﺸﻣ ﻪﯾﺮﻈﻧ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻪﮐ ﺖﻨﺳ ﻞﻫا نﺎﮔرﺰﺑ یاوﺎﺘﻓ
ﻪﻧﺎﮔ ﻪﻧ ﻖﯾدﺎﺼﻣ رد تﺎﮐز بﻮﺟو رﺎﺼﺤﻧا ﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ
، ﺖﻔﻟﺎﺨﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﯿﻘﺗ ﺮﺑ ﻞﻤﺣ ﻂﯾاﺮﺷ
.ﺖﺴﯿﻧ ﻢﻫاﺮﻓ ﺖﻨﺳ ﻞﻫا یاﻮﺘﻓ ﺎﺑ ﻪﯿﻣﺎﻣا یﺎﻬﻘﻓ یاﻮﺘﻓ :ًﺎﻌﺑار ﺖﺴﯿﻧ ﻪﯿﻘﺗ ﺮﺑ ﻞﻤﺣ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺮﺑ لاد تﺎﯾاور زا یرﺎﯿﺴﺑ .
ﺻ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﺤﯿﺤ
ﻢﻠﺴﻣ ﻦﺑ ﺪﻤﺤﻣ و هرارز
1.
رﺎﻨﯾد ود لﺎﺳ ﺮﻫ رد ﯽﺑﺮﻋ ﺐﺳا ﺮﻫ ﺮﺑ ... (ع)ﻦﯿﻨﻣﺆﻤﻟا ﺮﯿﻣا رﺎﻨﯾد ﮏﯾ یزﺎﺗ ﺐﺳا ﺮﺑ و
،ﯽﻠﻣﺎﻋ ﺮﺣ) ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺐﺟاو ار تﺎﮐز 9/
77 .(
:ﺖﻟﻻدﺮﯾﺮﻘﺗ ﺮﯿﻣا ﺮﺼﻋ رد
ﻪﯿﻘﺗ ﺮﺑ ﻞﻤﺣ ﺎﺗ ﻪﺘﺷاﺪﻧ دﻮﺟو ﻪﯿﻘﺗ ﻂﯾاﺮﺷ (ع)نﺎﻨﻣﺆﻣ
؛دﻮﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻢﮐﺎﺣ تﺎﮐز ﻞﻌﺟ مﺎﮕﻨﻫ ﻪﺑ اﺮﯾز ﺖﺳا هدﻮﺑ ﯽﻣﻼﺳا
:ﺪﻨﺳ . ﺪﻨﺳ ود ﺮﻫ
.ﺖﺳا ﻪﺤﯿﺤﺻ ﺖﺴﯿﻧ ﻪﯿﻘﺗ ﺮﺑ ﻞﻤﺣ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﮐ یﺮﮕﯾد تﺎﯾاور
، .ﺪﻧدﺎﯾز
:مﻮﺳ ﻊﻤﺟ ﺮﺑ رﺎﺼﺤﻧا ﺮﺑ لاد تﺎﯾاور و ﯽﺋﺎﻀﺘﻗا ﻢﮑﺣ ﺮﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺮﺑ لاد تﺎﯾاور ﻞﻤﺣ
.ﺖﯿﻠﻌﻓ ﻪﻠﺣﺮﻣ
:ﺢﯿﺿﻮﺗ ﻢﮑﺣ یاﺮﺑ لﻮﺻا ﺶﻧاد رد
، ﺖﺳا هﺪﺷ نﺎﯿﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ .
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﺧﺮﺑ
ﺎﺳاﺮﺧ ﺪﻧﻮﺧآ ﻪﻠﺣﺮﻣ رﺎﻬﭼ ﯽﻧ
1 - ﺎﻀﺘﻗا 2 - ءﺎﺸﻧا 3 - ﺖﯿﻠﻌﻓ 4 -
،ﯽﻧﺎﺣور) ﺰﺠﻨﺗ 4/
93 ( و
ﻪﻠﺣﺮﻣ ود ﯽﺧﺮﺑ 1
- ﺄﺸﻧا و ﻞﻌﺟ 2
- ﻞﯾﺎﻗ ﺖﯿﻠﻌﻓ ﺪﻧا
. یاﺮﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷآ زا ﮏﯾ ﺮﻫ ﺮﺘﺸﯿﺑ
رﺎﻬﭼ ﻞﺣاﺮﻣ ﺎﺑ ﻪﻧﺎﮔ
ﯽﻣ نﺎﯿﺑ رﺎﺼﺘﺧا .دﻮﺷ
ﺎﯾ و ﺖﺤﻠﺼﻣ دﻮﺟو ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻢﮑﺣ تﻮﺒﺛ ﺖﯿﻧﺄﺷ ﻖﻘﺤﺗ زا ﺖﺴﺗرﺎﺒﻋ ﺎﻀﺘﻗا ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻠﺣﺮﻣ .هﺪﺴﻔﻣ ﻪﺒﺗﺮﻣ ءﺎﺸﻧا ﻪ
ار ﻢﮑﺣ دﻮﺟﻮﻣ ﺪﺳﺎﻔﻣ و ﺢﻟﺎﺼﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ عرﺎﺷ ﻪﮐ ﺖﺳا یا
1.
ﯿﻫاﺮﺑإ ﻦﺑ ﻲﻠﻋ ﻦﻋ ،بﻮﻘﻌﯾ ﻦﺑ ﺪّﻤﺤﻣ ﻪﯿﺑأ ﻦﻋ ،ﻢ
ﺴﯿﻋ ﻦﺑ دﺎّﻤﺣ ﻦﻋ ، ﯽ
ﻢﻠﺴﻣ ﻦﺑ ﺪّﻤﺤﻣ ﻦﻋ ،ﺰﯾﺮﺣ ﻦﻋ ، ،
ًﺎﻌﯿﻤﺟ ﺎﻤﻬﻨﻋ ،ةرارزو ﺎﻤﻬﯿﻠﻋ
ﻻﺎﻗ مﻼﺴﻟا ﺮﯿﻣأ ﻊﺿو :
ﻦﯿﻨﻣﺆﻤﻟا ﻪﯿﻠﻋ ﯽﻠﻋ مﻼﺴﻟا ﯿﻋاﺮﻟا قﺎﺘﻌﻟا ﻞﯿﺨﻟا
ﻲﻓ ﺔ
ﻦﯾرﺎﻨﯾد مﺎﻋ ّﻞﮐ ﻲﻓ سﺮﻓ ّﻞﮐ ﻠﻋ ﻞﻌﺟو ،
ﯽ
ًارﺎﻨﯾد ﻦﯾذاﺮﺒﻟا .
ﯽﻣ ءﺎﺸﻧا و ﻞﻌﺟ ﻊﻨﻣ ﺎﯾ و ﻞﻌﻓ ﻪﺑ ماﺰﻟا ﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ و ﺮﺟز و ﺚﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺑ ﻦﮑﻟو ﺪﻨﮐ
ﯽﻤﻧ نآ ﺪﺳر .ﺖﺳا هﺪﯿﺳﺮﻧ ﺖﻫاﺮﮐ و هدارا ﻪﺒﺗﺮﻣ ﻪﺑ ﺮﮕﯾد ﺮﯿﺒﻌﺗ ﻪﺑ و
ﺮﺟز و ﺚﻌﺑ زا ﺖﺴﺗرﺎﺒﻋ ﺪﻧﻮﺧآ ﺮﻈﻧ زا ﺖﯿﻠﻌﻓ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺮﻈﻧ زا و ﺖﻫاﺮﮐ و هدارا ﺎﯾ
عﻮﺿﻮﻣ ﻖﻘﺤﺗزا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ ناﺮﮕﯾد .
ﻒﯿﻠﮑﺗ ﻂﯾاﺮﺷ ﻖﻘﺤﺗ زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ ﺰﺠﻨﺗ ﻪﻠﺣﺮﻣ
ﻢﻋا ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﻪﺻﺎﺧ و ﻪﻣﺎﻋ ﻂﯾاﺮﺷ زا
،ﯽﻧﺎﺣور) .دﻮﺷ ﻞﺻاو ﻒﻠﮑﻣ ﻪﮐ یا 4/
93 (.
ﺮﺑ لاد ﻪﮐ ار لوا ﻪﻔﯾﺎﻃ ضرﺎﻌﺗ ﻊﻓر مﺎﻘﻣ رد ﯽﻗاﺮﻋ ﻖﻘﺤﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺎﻬﻘﻓ زا ﯽﺧﺮﺑ ﻞﻤﺣ ﺖﺳا رﺎﺼﺤﻧا لوا ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺮﺑ ﺖﺳا ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺮﺑ لاد ﻪﮐ ار مود ﻪﻔﯾﺎﻃ و مﻮﺳ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺮﺑ
،ﯽﻗاﺮﻋ ﻖﻘﺤﻣ) .ﺖﺳا هدﺮﮐ ﻞﻤﺣ 2/
394 (.
:لﺎﮑﺷا ﺎﻧ ﺰﯿﻧ ﻊﻤﺟ ﻦﯾا
ﺖﺳا مﺎﻤﺗ
؛ و ﯽﻋﺮﺒﺗ اﺮﯾز ﯽﮔﮋﯾو ﺪﻗﺎﻓ
زا ﯽﻋﺮﺒﺗ ﻊﻤﺟ یﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺪﻫﺎﺷ و ﻪﻨﯾﺮﻗ ﺪﻗﺎﻓ ﻪﻠﻤﺟ .
لوا ﻪﻔﯾﺎﻃ تﺎﯾاور نﺎﺴﻟ نآ ﺮﺑ نوﺰﻓا و
ﻦﯾا رد مود
ﻨﻫﺎﻤﻫ ﺖﻬﺟ ﺖﺳا ﮓ
. بﺎﺑ ﻪﺑ دﻮﺷ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺎﺑ زا 9
ج ، 9 ص ، 61 .
ضرﺎﻌﺗ بﺎﺑ ﺪﻋاﻮﻗ یﺎﻀﺘﻘﻣ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﻘﻧ درﻮﻣ و ﯽﺳرﺮﺑ ضرﺎﻌﺗ ﻊﻓر یاﺮﺑ ﻞﺣ هار ﻪﺳ لﺎﺣ ﻪﺑ ﺎﺗ .
ﺪﻋاﻮﻗ سﺎﺳا ﺮﺑ
دﻮﺒﻧ ﻦﮑﻤﻣ ﯽﻓﺮﻋ ﻊﻤﺟ ﺮﮔا تﺎﯾاور ضرﺎﻌﺗ بﺎﺑ رد لﻮﺻا ﺶﻧاد
، تﺎﺤﺟﺮﻣ غاﺮﺳ ﺪﯾﺎﺑ
ﻢﯾوﺮﺑ . ،ﯽﻌﻄﻗ تﺎﺤﺟﺮﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﺑ .ﺖﺳا بﺎﺘﮐ ﻖﻓاﻮﻣ تﺎﯾاور ﻢﯾﺪﻘﺗ
ﺚﺤﺑ درﻮﻣ رد ﮏﺷ
تﺎﮐز بﻮﺟو ﺮﺑ لاد تﺎﯾآ قﻼﻃا ﻖﻓاﻮﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺮﺑ لاد تﺎﯾاور ﺪﺷ ﺚﺤﺑ ﻦﯾا زا ﺶﯿﭘ ﻪﮐ
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ
؛ ﻪﯾآ ﻪﻠﻤﺟ زا
» ﻪﻗﺪﺻ ﻢﻬﻟاﻮﻣا ﻦﻣ ﺬﺧ ) «
1
، /ﻪﺑﻮﺗ 103 .(
:ﺢﯿﺿﻮﺗ ﻮﺳ زا و ﺖﺳا مﻮﻤﻋ ﺮﺑ لاد و فﺎﻀﻣ ﻊﻤﺟ لاﻮﻣا ﻪﻤﻠﮐ
ﯾ دراد قﻼﻃا ﯽ و
ﺮﻫ
ﻪﻧﻮﮔ اﺮﻓ ار ﯽﻟﺎﻣ ﯽﻣ
،دﺮﯿﮔ ﺖﺳا ﻦﯾا ضﺮﻓ و ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ جرﺎﺧ صﺎﺧ ﻞﯿﻟد ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﻟاﻮﻣاﺮﮕﻣ
.ﺖﺳا هدﺎﺘﻓا رﺎﮐ زا ﻪﻌﺳﻮﺗ تﺎﯾاور ضرﺎﻌﺗ ﺎﺑ رﺎﺼﺤﻧا ﺮﺑ لاد تﺎﯾاور ﻪﮐ
:لﺎﮑﺷا ﺖﺳا ﺖﻨﺳ ﻞﻫا ﺎﺑ ﻖﻓاﻮﻣ تﺎﯾاور حﺮﻃ قﺎﻔﺗا درﻮﻣ و ﻢﻠﺴﻣ تﺎﺤﺟﺮﻣ زا ﯽﮑﯾ
ﺲﭘ ﺖﺳا ﺖﻨﺳ ﻞﻫا یاوﺎﺘﻓ ﺎﺑ ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ ﻪﻌﺳﻮﺗ تﺎﯾاور و .دﻮﺸﺑ حﺮﻃ ﺪﯾﺎﺑ
:ﺦﺳﺎﭘ
ًﻻوا و ﺪﺷ در و ﺪﻘﻧ ﻪﯾﺮﻈﻧ ﻦﯾا ﻞﯿﺼﻔﺗ ﻪﺑ ﻪﯿﻘﺗ ﺮﺑ ﻞﻤﺣ ﺚﺤﺑ رد ﺪﺷ ﺖﺑﺎﺛ
.ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ردﺎﺻ ﻪﯿﻘﺗ بﺎﺑ زا مود ﻪﻔﺋﺎﻃ دراد ﺖﻟﻻد یدﺎﯾز ﯽﺟرﺎﺧ و ﯽﻠﺧاد ﻦﺋاﺮﻗ
ًﺎﯿﻧﺎﺛ
ﺖﺑﻮﻧ بﺎﺘﮐ ﺖﻘﻓاﻮﻣ ﻪﺑ ﺢﯿﺟﺮﺗ دﻮﺟو ﺎﺑ لﺰﻨﺗ ضﺮﻓ ﺮﺑ ﺖﻨﺳ ﻞﻫا ﺎﺑ ﺖﻔﻟﺎﺨﻣ ﻪﺑ ﺢﯿﺟﺮﺗ
ﯽﻤﻧ ﯽﺋﻮﺧ) .ﺪﺳر
، 48 / 499 .(
ﺮﮔا بﺎﺘﮐ ﺖﻘﻓاﻮﻣ ﻪﺑ ار مود ﻪﻔﺋﺎﻃ ﺢﯿﺟﺮﺗ و ﻢﯾﺪﻘﺗ زا ﺮﻈﻧ فﺮﺻ و لﺰﻨﺗ ضﺮﻓﺮﺑ و
ﺪﺳﺮﺑ ضرﺎﻌﺘﻣ تﺎﯾاور ﻪﻔﺋﺎﻃ ود ﻂﻗﺎﺴﺗ ﻪﺑ ﺖﺑﻮﻧ
، زا ترﺎﺒﻋ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻗﻮﻓ تﺎﻣﻮﻤﻋ ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ
،ﺖﺳا ﺔﻗﺪﺻ ﻢﻬﻟاﻮﻣا ﻦﻣ ﺬﺧ ﻞﺜﻣ تﺎﯾآ قﻼﻃا /ﻪﺑﻮﺗ)
103 ( دﻮﺷ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻪﮐ ،
شا
لﺎﮑﺷا ﺮﮔا و ﺖﺳا ﻪﻌﺳﻮﺗ بﻮﺟو ﻞﺻا ﻊﯾﺮﺸﺗ مﺎﻘﻣ رد ﻪﯾآ دﻮﺷ
ﺲﭘ ﻖﯾدﺎﺼﻣ نﺎﯿﺑ ﺖﺳا
ﯽﻣ هداد باﻮﺟ ،دراﺪﻧ قﻼﻃا ا مﻮﻤﻋ دﻮﺷ
ﯽﻣ ﺖﯾﺎﻔﮐ ﺖﺳا فﺎﻀﻣ ﻊﻤﺟ ﻪﮐ ﻢﻬﻟاﻮﻣ .ﺪﻨﮐ
ﺎﻬﻌﻤﺟ زا ﮏﯾﺮﻫ ﯽﺘﺳردﺎﻧ ضﺮﻓ رد ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
، ضرﺎﻌﺗ ﺚﺤﺒﻣ رد ﻢﮐﺎﺣ ﺪﻋاﻮﻗ سﺎﺳا ﺮﺑ
ا ﺢﯿﺤﺻ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﯾﺮﻈﻧ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺖﺳا مﺪﻘﻣ مود ﻪﻔﯾﺎﻃ تﺎﯾاور ﻪﻟدا .ﺖﺳ
مود ﻪﻔﯾﺎﻃ ﻢﯾﺪﻘﺗ :مرﺎﻬﭼ ﻊﻤﺟ
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ا یاﺮﺑ ﺖﺷﺬﮔ ﻪﭽﻧآ زا ﺮﻈﻧ فﺮﺻ ﺪﺳر
ﻖﯾدﺎﺼﻣ ﺮﯿﻏ رد تﺎﮐز بﻮﺟو تﺎﺒﺛ
ﻪﻧ دﻮﺷ ﻞﻤﻋ مود ﻪﻔﯾﺎﻃ ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﻧﺎﮔ .
ﻪﺑ ﺖﺳا مزﻻ ﺎﻋﺪﻣ ﻦﯾا تﺎﺒﺛا یاﺮﺑ ﯽﻀﻌﺑ ﻪﮐ یرﻮﻣا
مود ﻪﻔﯾﺎﻃ ﻢﯾﺪﻘﺗ یاﺮﺑ ﻪﻨﯾﺮﻗ ﻪﻟﺰﻨﻣ ﻪﺑ ﯽﺧﺮﺑ و ﻪﻌﺳﻮﺗ یاﺮﺑ ﻞﻘﺘﺴﻣ ﻞﯿﻟد ﻢﮑﺣ رد ﺑ
ﻪ
ﯽﻣ رﺎﻤﺷ .دﻮﺷ ﻪﺟﻮﺗ ﺪﯾآ
:لوا ﺮﻣا ﺖﺳا هدﻮﺑ ﯽﺠﯾرﺪﺗ ﯽﻬﻘﻓ مﺎﮑﺣا ﻊﯾﺮﺸﺗ ﺖﺳا ﺢﺿاوﺮﭘ
. ﺖﻣﺮﺣ نآ ﺮﺑ ﺪﻫﺎﺷ
،ﺮﻤﺧ ﺮﮕﯾد مﺎﮑﺣا زا یرﺎﯿﺴﺑ و ﺎﺑر .ﺖﺳا هدﻮﺑ ﯽﺠﯾرﺪﺗ تﺎﯾآ ﻖﺒﻃ
ﻪﯾآ ) 219 / ،هﺮﻘﺑ
90
،هﺪﺋﺎﻣ/
33 / (فاﺮﻋا .
زا (ص) اﺪﺧ لﻮﺳر ﻮﻔﻋ ﺪﯾﺎﺷ ﻪﻧ دراﻮﻣ ﺮﯿﻏ
ﺧادﺮﭘ ﻪﮐ هدﻮﺑ ﺖﻬﺟ نآ زا ﻪﻧﺎﮔ زا تﺎﮐز ﺖ
هدﻮﺑ مدﺮﻣ جﺮﺣ و ﺮﺴﻋ ﺐﺟﻮﻣ ﻖﯾدﺎﺼﻣ ﯽﻣﺎﻤﺗ ،ﺖﺳا
ﺐﺒﺳ ﻞﯿﻬﺴﺗ ﺖﺤﻠﺼﻣ ﻦﯾا ﺲﭘ
.ﺖﺳا هﺪﺷ ﺖﺜﻌﺑ زﺎﻏآ رد ﻮﻔﻋ
:مود ﺮﻣا (ص) اﺪﺧ لﻮﺳر ﺪﻨﭼ ﺮﻫ
ﻪﻧ ﻖﯾدﺎﺼﻣ ﺮﯿﻏ رد ار تﺎﮐز و ﺖﺳا هدﺮﮐ ﻮﻔﻋ ﻪﻧﺎﮔ
دراﺪﻧ تﺎﻓﺎﻨﻣ ﻦﮑﻟ ﻪﮐ
ﻪﻤﺋا ﻢﻬﯿﻠﻋ مﻼﺴﻟا .ﺪﻨﺷﺎﺑ هدﺮﮐ ﺐﺟاو ار نآ
:ﺢﯿﺿﻮﺗ ﯾا ﻦﯿﯿﺒﺗ رد
.ﺖﺳا یروﺮﺿ ﻞﯾذ تﺎﮑﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﻋﺪﻣ ﻦ
:ﻪﻠﻤﺟ زا ﺖﺳا اﺪﺧ سﺪﻘﻣ تاذ تاﺬﻟﺎﺑ عرﺎﺷ دﺪﻌﺘﻣ تﺎﯾآ ﻖﺒﻃ :ﻒﻟا ﻻا ﻢﮑﺤﻟا ّنا
ﻪﻠﻟ
« /مﺎﻌﻧا) 57 ) ﻪﯾآ و ﺖﺴﯿﻧ ﯽﺋاور نﺎﻣﺮﻓ اﺪﺧ ﺰﺟ .(
70 / ﺺﺼﻗ
، 44 / .(هﺪﺋﺎﻣ
:ب ﯽﺑ اﺪﺧ لﻮﺳر ﻪﺑ دراﻮﻣ زا ﯽﺧﺮﺑ رد ار ﯽﺗاذ ﻊﯾﺮﺸﺗ ﻖﺣ ﻦﯾا ﺪﻧواﺪﺧ نﺎﻤﮔ (ص)
ﮐ ﺾﯾﻮﻔﺗ هدﺮﮐ لﺎﻤﻋا دراﻮﻣ زا یرﺎﯿﺴﺑ رد تﺮﻀﺣ نآ و هدﺮ
ﺖﺳا دراﻮﻣ نآ زا ﻪﻘﻓ رد ﻪﮐ
ﺎﻣ ﺎﯾ و ﯽﺒﻨﻟا ﺔﻨﺳ ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ ﯽﻣ دﺎﯾ ﯽﺒﻨﻟا ضﺮﻓ
.دﻮﺷ رد مرﺎﻬﭼ و مﻮﺳ تﺎﻌﮐر ﻪﻠﻤﺟ زا
هرارز ﻪﺤﯿﺤﺻ رد ﺖﺳا بﺮﻐﻣ زﺎﻤﻧ رد ﺖﻌﮐر ﮏﯾ و ءﺎﺸﻋ و ﺮﺼﻋ ،ﺮﻬﻇ یﺎﻫزﺎﻤﻧ هﺪﻣآ
،
ﺪﻤﺤﻣ ﯽﻟا ضﺮﻓ )
ﻼﺼﻟا ﯽﻓ ﯽﺒﻨﻟا داﺰﻓ (ص ٌةءاﺮﻗ ﻦﻬﯿﻓ ﺲﯿﻟ ﺔﻨﺳ ﯽﻫ تﺎﻌﮐر ﻊﺒﺳ ة
،ﯽﻠﻣﺎﻋﺮﺣ]
3/
34 [ تﺎﯾاور ﷲ لﻮﺳر ﻊﯾﺮﺸﺗ ﻖﺣ رد ﺖﺳا ﺢﯾﺮﺻ رد نآ لﺎﻤﻋا و (ص)
زﺎﻤﻧ تﺎﻌﮐر ﻪﻌﺳﻮﺗ و
یﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ درﻮﻣ ﻦﯾا رد ﺖﻨﺳ ﺖﻌﮐر هﺪﻔﻫ ﻪﺑ ﺖﻌﮐر هد زا ﺐﺟاو
.ﺐﺤﺘﺴﻣ یﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﻪﻧ ﺖﺳا (ص) ﯽﺒﻨﻟا ضﺮﻓ
:ج ﯾﺮﺸﺗ ﻖﺣ ﺪﻧواﺪﺧ ﺎﯾآ ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻬﻘﻓ ؟ﻪﻧ ﺎﯾ هدﺮﮐ راﺬﮔاو ﺰﯿﻧ (ع) ﻪﻤﺋا ﻪﺑ ار ﻊ
ﻖﺣ ﻦﯾا ﺰﯿﻧ ﻪﻤﺋا ﻪﺑ هﺪﺷ ﺖﺑﺎﺛ شدﻮﺧ یﺎﺟ رد .ﺪﻧراد فﻼﺘﺧا راﺬﮔاو
یدراﻮﻣ رد و هﺪﺷ
هدﺮﮐ ﻮﻔﻋ اﺪﺧ لﻮﺳر ﻪﮐ ﻖﯾدﺎﺼﻣ زا ﯽﺧﺮﺑ ﺮﺑ تﺎﮐز بﻮﺟو ﻞﻌﺟ :ﻪﻠﻤﺟ زا هﺪﺷ لﺎﻤﻋا ﺰﯿﻧ ﺖﺳا
، دﺮﺑ مﺎﻧ ناﻮﺗ ﯽﻣ )
،ﯽﻧﺎﻤﺣر 108
.(
:مﻮﺳ ﺮﻣا رد ناﺮﺴﻔﻣ زا ﯽﺧﺮﺑ
ﻪﯾآ ﻞﯾذ
» فﺮﻌﻟﺎﺑ ﺮﻣأ و ﻮﻔﻌﻟا ﺬﺧ
« /فاﺮﻋا) 199 هدﻮﻣﺮﻓ .(
ﻪﺑ ار زﺎﯿﻧ ﺮﺑ ﯽﻓﺎﺿا لاﻮﻣا مﺎﻤﺗ هدﻮﺑ ﺐﺟاو نﺎﻧﺎﻤﻠﺴﻣ ﺮﺑ تﺎﮐز بﻮﺟو تﺎﯾآ لوﺰﻧ زا ﺶﯿﭘ ﺪﻧا
،ﯽﻧاوﺮﯾا یﺮﻗﺎﺑ) .ﺪﻨﻫﺪﺑ اﺮﻘﻓ 266
ﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ ﺖﺳا ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺑ لﻮﻗ ﺪﯾﺆﻣ و ﻪﻨﯾﺮﻗ ﺐﻠﻄﻣ ﻦﯾا (
ﺿا لاﻮﻣا مﺎﻤﺗ نداد بﻮﺟو ﻮﻔﻋ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻪﮑﻨﯾا .تﺎﮐز ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نآ زا ﯽﺸﺨﺑ ﻪﻧ ﺖﺳا ﯽﻓﺎ
:مرﺎﻬﭼ ﺮﻣا ﻤﺣﺮﻟاﺪﺒﻋ ﻦﺑ ﺲﻧﻮﯾ تﺎﯾاور زا ﯽﺧﺮﺑ ﻖﺒﻃ
رﻮﻀﺣ ﺮﺼﻋ یﺎﻬﻘﻓ زا ﻪﮐ ﻦ
ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﻮﺗ رد دﻮﺷ
هدﻮﻣﺮﻓ رﺎﺼﺤﻧا ﺮﺑ لاد تﺎﯾاور ﻪﯿﺟ
اﺪﺧ لﻮﺳر ﻮﻔﻋ ﺖﺳا )
ص (
ﺖﺳا هدﻮﺑ تﻮﺒﻧ زﺎﻏآ هﮋﯾو و
لﺎﺳ رد تﺮﻀﺣ نآ دﻮﺧ ﺮﮕﯾد ﻖﯾدﺎﺼﻣ ﺮﺑ ار تﺎﮐز ﺪﻌﺑ یﺎﻫ
ﯿﻧ
،ﯽﻨﯿﻠﮐ) ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺐﺟاو ﺰ 3/
510 .(
ﻄﻣ ﻦﯾا زا ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﻤﺣﺮﻟاﺪﺒﻋ ﻦﺑ ﺲﻧﻮﯾ ﺐﻠ
تﺎﮐز بﻮﺟو ﻊﯾﺮﺸﺗ ﻞﺻا دﻮﺷ زا
ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ لﺎﻌﺘﻣ ﺪﻧواﺪﺧ یﻮﺳ ﯽﻣﻼﺳا ﻢﮐﺎﺣ ﻪﺑ نآ وﺮﻤﻠﻗ و ﻖﯾدﺎﺼﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻦﮑﻟ ﺖﺳا
ﺪﻨﮐ یﺮﯿﮔ ﻢﯿﻤﺼﺗ ﯽﻣﻼﺳا ﻪﻌﻣﺎﺟ یﺎﻫزﺎﯿﻧ و ﺢﻟﺎﺼﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﺗ هﺪﺷ راﺬﮔاو .
ﺖﺷادﺮﺑ ﻦﯾا
رﻮﻣ
،ﯽﻨﯿﻠﮐ) .ﯽﻨﯿﻠﮐ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺖﺳا هﺪﺷ ﻊﻗاو نﺎﮔرﺰﺑ زا ﯽﺧﺮﺑ ﺪﯿﯾﺄﺗ د 3/
510 .(
:ﻢﺠﻨﭘ ﺮﻣا تﺎﯾاور و تﺎﯾآ رد ﻊﯾﺮﺸﺗ ﻪﻔﺴﻠﻓ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ
نﻮﻤﻨﻫر ﺐﻠﻄﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ار ﺎﻣ
ﯽﻣ ﻪﻧﺎﮔ ﻪﻧ ﻖﯾدﺎﺼﻣ ﯽﻧﺎﻣز ﺮﮔا و هﺪﺷ ﺐﺟاو دﻮﺷ اﺮﻘﻓ فﺎﻔﮐ ﻪﮐ یراﺪﻘﻣ ﻪﺑ تﺎﮐز ﻪﮐ دﻮﺷ
ﺪﻨﮑﻧ ﻊﻓر ار نﺎﻧآ زﺎﯿﻧ
، ﻧآ ﺮﺑ ﺮﮕﯾد دراﻮﻣ ﺎﻬ
زﺎﯿﻧ ﻪﮐ یﺪﺣ ﺎﺗ دﻮﺷ ﯽﻣ هدوﺰﻓا یروﺮﺿ یﺎﻫ
،ﯽﻨﯿﻠﮐ) .دﻮﺷ ﻊﻓر 9/
10
1( ﯽﻣ و ﺖﺳا ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻪ ﻮﺻ یّﺪﺟ تر
ﻪﻧ دراﻮﻣ رد تﺎﮐز رﺎﺼﺤﻧا .دﺮﺒﺑ لاﺆﺳ ﺮﯾز ار ﻪﻧﺎﮔ
ﻦﯾا زا ﻨﺳ رﺎﺒﺘﻋا زا رادرﻮﺧﺮﺑ و دﺎﯾز ﺎﻬﻧآ هرﺎﻤﺷ ﻪﮐ تﺎﯾاور ﻪﻧﻮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﺳا یﺪ
1.
و ﻢﻠﺴﻣ ﻦﺑ ﺪّﻤﺤﻣو ةرارز ﻦﻋ ،ﺰﯾﺮﺣ ﻦﻋ هدﺎﻨﺳﺈﺑ
، ﻪﯿﻠﻋ ﷲ ﺪﺒﻋ ﻲﺑأ ﻦﻋ مﻼﺴﻟا
لﺎﻗ ـ ﺚﯾﺪﺣ ﻲﻓ ـ ّﺰﻋ ﷲ ّنإ :
ﻟ ضﺮﻓ ّﻞﺟو ﻢﻬﻌﺴﯾ ﺎﻣ ءﺎﯿﻨﻏﻷا لﺎﻣ ﻲﻓ ءاﺮﻘﻔﻠ
ﯾ ﻻ ﮏﻟذ ّنأ ﻢﻠﻋ ﻮﻟو ، ﻢﻫداﺰﻟ ﻢﻬﻌﺴ
ﯾ ﻢﻟ ﻢﻬّﻧإ ، ﻞﺒﻗ ﻦﻣ اﻮﺗﺆ
ّﺰﻋ ﷲ ﺔﻀﯾﺮﻓ
ّﻞﺟو ﻦﮑﻟو ، ﻢﻬﻟ ﷲ ضﺮﻓ ﺎّﻤﻣ ﻻ ،ﻢﻬّﻘﺣ ﻢﻬﻌﻨﻣ ﻦِﻣ ﻊﻨﻣ ﻦِﻣ اﻮﺗوُأ اوّدأ سﺎﻨﻟا ّنأ ﻮﻟو ،
ﻢﻬﻗﻮﻘﺣ
ﺮﯿﺨﺑ ﻦﯿﺸﺋﺎﻋ اﻮﻧﺎﮑﻟ .
ﻪﯿﺑأ ﻦﻋ ،ﻢﯿﻫاﺮﺑإ ﻦﺑ ﻲﻠﻋ ﻦﻋ ﻲﻨﯿﻠﮑﻟا هاورو ﯽﺴﯿﻋ ﻦﺑ دﺎّﻤﺣ ﻦﻋ ،
ﻪﻠﺜﻣ ﺰﯾﺮﺣ ﻦﻋ ، .
يﺬﻟاو
ﻦﻋ ﻪﻠﺒﻗ
ًﺎﻌﯿﻤﺟ ﺪّﻤﺤﻣ ﻦﺑ ﺪﻤﺣأو ،دﺎﯾز ﻦﺑ ﻞﻬﺳ ﻦﻋ ،ﺎﻨﺑﺎﺤﺻأ ﻦﻣ ةّﺪﻋ ﻪﻠﺜﻣ بﻮﺒﺤﻣ ﻦﺑا ﻦﻋ ،
.
