ﻲﻤﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ - ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﺸﻫوﮋﭘ يرﺎﺘﻓر و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ مﻮﻠﻋ يﺎﻫ
لﺎﺳ مرﺎﻬﭼ هرﺎﻤﺷ ، مود ، ﻲﭘﺎﻴﭘ ) 7 (
، نﺎﺘﺴﻣز و ﺰﻴﻳﺎﭘ 1393
ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
06 / 08 / 1392 شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ
: 28 / 11 / 1392
ﺺﺻ : 30 - 17
و شﺮﻳﺬﭘ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ نﺎﻣرد ﻪﻌﺟﺎﻓ ﺮﺑ ﺪﻬﻌﺗ
و يراﺪﻨﭘ ناﻮﺗﺎﻧ
رد درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﻧز
ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد
نﺎﻴﺋﺎﺿر ﻪﻣﻮﺼﻌﻣ
1
ﻲﻤﻴﻫاﺮﺑا ﷲاﺮﻣا ،*
مﺎﻏﺮﺿ بﺎﺘﻬﻣ ،2 3
1 ـ ناﺮﻳا ،نﺎﻬﻔﺻا ،ﺮﻬﺷ ﻲﻨﻴﻤﺧ ﻲﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﻳﺎﻤﻨﻫارو هروﺎﺸﻣ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ
masoumeh.rezaeyan@iaukhsh.ac.ir
2 ـ ناور رﺎﻳدﺎﺘﺳا ناﺮﻳا ،نﺎﻬﻔﺻا ،نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻲﺳﺎﻨﺷ
a_ebrahimi@med.mui.ac.ir
3 ـ رﺎﻳدﺎﺘﺳا ناﺮﻳا ،نﺎﻬﻔﺻا ،نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،يژﻮﻟوروا
zargham@med.mui.ac.ir
هﺪﻴﻜﭼ نﺎﻣرد يﺎﻫ ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ
، نﺎﻣرد زا ﻲﻜﻳ ﻪﻨﻴﻣز رد مﻮﺳ ﻞﺴﻧ يرﺎﺘﻓر يﺎﻫ
ﺖﺳا ﻦﻣﺰﻣ يﺎﻫدرد نﺎﻣرد .
ﻦﻳا
ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ نﺎﻣرد ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ،ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻪﻌﺟﺎﻓ ﺮﺑ ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ
ناﻮﺗﺎﻧ و يراﺪﻨﭘ ﻦﻣﺰﻣ درد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﻧز رد درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ
دﻮﺑ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻲﻳﺎﻣزآرﺎﻛ عﻮﻧ زا و ﻦﮕﻟ .
22 و ﺺﺼﺨﺘﻣ ﻚﺷﺰﭘ ﺺﻴﺨﺸﺗ سﺎﺳاﺮﺑ ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ رﺎﻤﻴﺑ ﺮﻔﻧ
ﺒﺣﺎﺼﻣ ﻪ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ د
سﺮﺘﺳد ر زا
ﻪﻌﺟاﺮﻣ نﺎﻴﻣ و ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا نﺎﻬﻔﺻا رﻮﻧ و اﺮﻫﺰﻟا هﺎﮕﻧﺎﻣرد ﻪﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
ﻪﺑ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هاﻮﮔ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ود رد ﻲﻓدﺎﺼﺗ ترﻮﺻ .
ﻲﻃ ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ 8
ﻪﺴﻠﺟ 90 ﻪﻘﻴﻗد نﺎﻣرد ﺖﺤﺗ يا
ﻲﻧﺎﻣرد هاﻮﮔ هوﺮﮔ و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ ﻲﻫوﺮﮔ دﺮﻜﻧ ﺖﻓﺎﻳرد
. هﺮﻤﻧ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ يﺎﻫ يﺎﻫ
ﻪﻌﺟﺎﻓ و يراﺪﻨﭘ
ناﻮﺗﺎﻧ ﺶﻴﭘ رد درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ ﺲﭘ ،نﻮﻣزآ
يﺮﻴﮕﻴﭘ و نﻮﻣزآ ود
هﺎﻣ ﺲﭘ ﺲﻧﺎﻳراو ﻞﻴﻠﺤﺗ شور ﻂﺳﻮﺗ نﺎﻣرد زا ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ
هزاﺪﻧا ﺎﺑ رﺮﻜﻣ يﺮﻴﮔ ﺪﺷ ﻞﻴﻠﺤﺗ
. ،ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﻧز رد ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ ﻲﻫوﺮﮔ نﺎﻣرد ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻪﻌﺟﺎﻓ سﺎﻴﻘﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ يراﺪﻨﭘ
و ناﻮﺗﺎﻧ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺛﺆﻣ درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ )
05 /
<0 (.p
يﺮﻴﮕﻴﭘ هرود رد توﺎﻔﺗ ﻦﻳا ود
ﻪﻫﺎﻣ
نﺎﻨﭽﻤﻫ دﻮﺑ راﺪﻳﺎﭘ .
ژاو ه يﺎﻫ يﺪﻴﻠﻛ : ﻪﻌﺟﺎﻓ ،ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد ناﻮﺗﺎﻧ ،درد يراﺪﻨﭘ
ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ نﺎﻣرد ،درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ .
18 / ﺶﻫوﮋﭘ ،يرﺎﺘﻓر و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ مﻮﻠﻋ يﺎﻫ لﺎﺳ
مرﺎﻬﭼ هرﺎﻤﺷ ، مود ، ﻲﭘﺎﻴﭘ ) 7 (
، نﺎﺘﺴﻣز و ﺰﻴﻳﺎﭘ 1393
ﻪﻣﺪﻘﻣ درد ﻪﻛ ﺪﻧروﺎﺑ ﻦﻳا ﺮﺑ نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ زا يرﺎﻴﺴﺑ
ﺞﻳار زا ﻲﻜﻳ ﻦﻣﺰﻣ ﺞﻧر ﻦﻳﺮﺗ
ا يﺮﺸﺑ يﺎﻫ ﺖﺳ
. درد
ﻦﻣﺰﻣ ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ ﻲﻣ
هﺎﻣ ﻪﻛ دﻮﺷ لﺎﺳ ﺎﻳ ﺎﻫ
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﻣادا ﺎﻫ
هﺪﻨﻳﺎﺳﺮﻓ ﺮﺛا و ﻪﺘﺷاد ﺺﺨﺷ ﻲﮔﺪﻧز ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺮﺑ يا
ﺪﺷﺎﺑ . ،دراد رﺎﻤﻴﺑ ياﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﺠﻧر ﺮﺑ هوﻼﻋ درد ﻦﻳا
ﺖﺳا ﻪﻌﻣﺎﺟ ياﺮﺑ فاﺰﮔ يﺎﻬﺑ هﺪﻨﻨﻛ ﻞﻴﻤﺤﺗ .
رد
ﻪﺑ ﻚﻳدﺰﻧ ﻦﻣﺰﻣ درد ﺎﻜﻳﺮﻣآ 100
رﻻد درﺎﻴﻠﻴﻣ راﺰﻫ
ﺮﺑ رد ﻪﻨﻳﺰﻫ لﺎﺳ رد ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد
) ،ﻲﻓﺎﻌﻣ 2006 .(
ﻦﻣﺰﻣ درد نﺎﻧز رد ﻊﻳﺎﺷ ﻦﻣﺰﻣ يﺎﻫدرد زا ﻲﻜﻳ
1ﻦﮕﻟ ﺖﺳا . ﻪﺑ يدرد ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد
زا ﺶﻴﺑ تﺪﻣ 6
ﻲﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ هﺎﻣ رد نآ ﻞﺤﻣ ﻪﻛ دﻮﺷ
ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ ﺐﺒﺳ ﻪﻛ ﺖﺳا يﺪﺣ ﻪﺑ نآ تﺪﺷ و ﻦﮕﻟ دراد زﺎﻴﻧ ﻲﺒﻃ ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﻪﺑ ﺎﻳ هﺪﺷ يدﺮﻜﻠﻤﻋ .
ﺐﻠﻏا ﻲﻨﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد يژﻮﻟﻮﻴﺗا رد ﻲﺗاﺮﻴﻴﻐﺗ
ﺎﻳ تﺎﻤﻴﻈﻨﺗ
"
ﻲﺸﻳاﺰﻓا ﻢﻴﻈﻨﺗ
"
ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻛﺮﺤﻣ
زا جرﺎﺧ درد و ﺖﺴﻴﻧ كﺎﻧدرد لﻮﻤﻌﻣ ترﻮﺻ ﺦﺳﺎﭘ ﺎﺑ و ﺖﺳا ﻲﺘﻓﺎﺑ ﺐﻳﺮﺨﺗ ﻪﺟرد ﺐﺳﺎﻨﺗ ﻲﻣ ﺺﺨﺸﻣ يرﺎﺘﻓر و ﻲﻘﻠﺧ ﻚﻳژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ ﻪﺑ دﻮﺷ
و ﻲﻄﻴﺤﻣ ءﻮﺳ رﺎﺸﻓ ،ﻲﻜﻴﺘﻧژ داﺪﻌﺘﺳا ،هوﻼﻋ ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻲﻧﻮﻣرﻮﻫ ﺖﻴﻌﺿو ﺶﻳاﺰﻓا ﺐﺒﺳ ﺪﺳر
ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ ﺑ
هﺪﺷ درد ﻪ
، ﻪﻨﻴﻣز درد لﻼﺘﺧا ياﺮﺑ يزﺎﺳ
ﺪﻫد ﺶﻳاﺰﻓا ار ﻦﻣﺰﻣ )
،كاﻮﻧ و كﺮﺑ 2012
ﻞﻘﻧ ﻪﺑ ؛
،نارﺎﻜﻤﻫ و ﺎﻬﻨﺗ يرواد زا 2013
.(
ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد
ﻚﻴﻣﻮﺗﺎﻧآ رد بوﺎﻨﺘﻣ و مواﺪﻣ درد ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻻﻮﻤﻌﻣ ﻦﮕﻟ ) فﺎﻧ ﺮﻳز ﺎﻳ ﻢﻜﺷ ﻲﻣاﺪﻗ هراﻮﻳد (
ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا
تﺪﻣ 6 ﻲﻣ لﻮﻃ ﻪﺑ هﺎﻣ ﻪﺑ و ﺪﻣﺎﺠﻧا
ا رﻮﻃ يرﺎﺼﺤﻧ
ﺚﻋﺎﺑ و ﺖﺴﻴﻧ ﻲﺴﻨﺟ ﺖﺑرﺎﻘﻣ ﺎﻳ ﻲﮔﺪﻋﺎﻗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﻣ دﺮﻓ ﻲﺴﻨﺟ دﺮﻜﻠﻤﻋ رد ﺖﻳدوﺪﺤﻣ دﻮﺷ
. ﻦﻳا ﻞﻠﻋ
ﺮﮕﻳد رﻮﺸﻛ ﻪﺑ يرﻮﺸﻛ زا نآ عﻮﻴﺷ ناﺰﻴﻣ و يرﺎﻤﻴﺑ
1 chronic pelvic pain (CPP)
ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ .
نﺎﻧز رد ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد ﺖﻠﻋ
ﺖﺴﻴﻧ ﺺﺨﺸﻣ .
ﺮﻴﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ﻻﻮﻤﻌﻣ ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد
،راردا ،شراﻮﮔ هﺎﮕﺘﺳد ﻦﻴﺑ هﺪﻴﭽﻴﭘ ﻞﻣﺎﻌﺗ ﻚﻳ دﺪﻏ ﻢﺘﺴﻴﺳ ،ﻲﺘﻠﻜﺳا ـ ﻲﻧﻼﻀﻋ ـ ﻲﺒﺼﻋ ﻢﺘﺴﻴﺳ نورد ﻞﻣاﻮﻋ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ،ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ ،ﻲﻧاور ﻞﻣاﻮﻋ ،ﺰﻳر
دراد راﺮﻗ ﺮﮕﻳد دﺪﻌﺘﻣ )
نارﺎﻜﻤﻫ و اﻮﻠﻴﺳ ،2
2011 .(
ـ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﻊﻳﺎﺷ تﻼﻜﺸﻣ زا ﻲﻜﻳ ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا زوﺮﻣا ﻪﻌﻣﺎﺟ رد نﺎﻧز ﻲﻜﺷﺰﭘ
ﻲﻣ يﺮﺗﻻﺎﺑ عﻮﻴﺷ ﻞﺜﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻦﻴﻨﺳ رد ﺪﺳر ﻪﺘﺷاد
ﺪﺷﺎﺑ . ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ رد درد ﻦﻳا ﺖﻴﻔﻴﻛ و ﻪﻧازور يﺎﻫ
ﺖﻣﻼﺳ ﺮﺑ ﻲﻔﻨﻣ يﺎﻫﺮﺛا و ﻪﺘﺷاﺬﮔ ﺮﺛا نﺎﻧز ﻲﮔﺪﻧز نآ ﻢﺴﺟ و ناور دراد ﺎﻫ
. ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺑ هوﻼﻋ
ﻲﺷراﻮﮔ ،ﻚﻳژﻮﻟوروا ،يژﻮﻟﻮﻜﻴﻧژ ﻲﻧﻼﻀﻋ و
ـ ـ ﻲﻧاور ﻞﻣاﻮﻋ ،ﻲﺘﻠﻜﺳا ﻢﻳﻼﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
ﺮﻄﻣ ﻞﻜﺸﻣ ﻦﻳا زوﺮﺑ رد ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻠﻋ و هاﺮﻤﻫ ح
هﺪﺷ ﺪﻧا . زا ﺶﻴﺑ ﻞﻠﻋ ﻲﮔﺪﻴﭽﻴﭘ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ 60
% نارﺎﻤﻴﺑ
ﻲﻤﻧ ﺖﻓﺎﻳرد ﻲﻌﻄﻗ ﺺﻴﺨﺸﺗ ،ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد ﺪﻨﻨﻛ
.
دوﺪﺣ ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد نﺎﻣرد و ﺺﻴﺨﺸﺗ 10
% زا
ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ ار نﺎﻤﻳاز و نﺎﻧز نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ ﺖﻳﺰﻳو ؛ﺪﻫد
ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ لﺎﺳ رد درد ﻦﻳا ﻲﻧاواﺮﻓ ﻪﻛ يا 1387
ود رد
ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ ﻲﻧﺎﻣرد ﺰﻛﺮﻣ 2
/ 10 % هدروآﺮﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ .
نآ عﻮﻴﺷ يﺮﮕﻳد رﻮﺤﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد 39 % ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ )
و يدﺎﺸﻨﻣ نﺎﻘﻫد
،نارﺎﻜﻤﻫ 2009
.(
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻫﺪﻨﻳآﺮﻓ ﻪﻛ ﺪﻫد
ﻪﻌﺟﺎﻓ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻔﻨﻣ رﺎﻜﻓا و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ يراﺪﻨﭘ
ﻲﻜﻳ درد3
ﻪﺑﺮﺠﺗ و درد زا سﺮﺗ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﺖﺳا ﻪﺘﺴﺒﻤﻫ نآ .
ﻓ ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻪﻌﺟﺎ
يزﺎﺳ ﻲﻜﻳ ،درد
يﻮﻗ زا ناور ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳﺮﺗ ﺶﻴﭘ رد ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻲﻨﻴﺑ
2 Sliva & etal
3 catastrophic
و شﺮﻳﺬﭘ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ نﺎﻣرد ﻪﻌﺟﺎﻓ ﺮﺑ ﺪﻬﻌﺗ
و يراﺪﻨﭘ ناﻮﺗﺎﻧ رد درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﻧز
/ 19
ﺖﺳا هدﻮﺑ درد .
ﻪﻌﺟﺎﻓ ،درد ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ درد ندﺮﻛ ﺰﻴﻣآ
،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻲﻔﻃﺎﻋ يﺎﻫﺪﻨﻳآﺮﻓ ﻲﻧﺎﺸﻳﺮﭘ ،باﺮﻄﺿا شور ﺶﻫﺎﻛو ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ هاﺮﻤﻫ درد ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﺮﺛﺆﻣ يﺎﻫ
ﺖﺳا ) ،نارﺎﻜﻤﻫ و نﺎﻴﭽﺷﻮﻗ 2011
.(
ﺶﻨﻛاو ﻧﺎﻣ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ ﻪﻌﺟﺎﻓ و سﺮﺗ ﺪﻨ
يزﺎﺳ
ﻢﺋﻼﻋ ﺮﺑ ﻲﻤﺋاد ﺰﻛﺮﻤﺗ ﺐﺒﺳ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ يرﺎﻜﻓا ،درد ﻲﻣ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ زا بﺎﻨﺘﺟا و ﻲﻧﺪﺑ بﺎﻨﺘﺟا ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻧﻮﺷ
ﻲﻣ ﺪﻳﺪﺸﺗ دﺮﻓ رد ار ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ و درد ،دﻮﺧ ﺪﻨﻛ
) نروا
گﺮﺒﻨﭽﻳر و ،1
2003 ( . ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻲﮔﺪﻧز لﻮﻃ رد
ﺮﺑ درد عﻮﻧ و رﺎﻤﻴﺑ ﻦﺳ ،تﺎﺳﺎﺴﺣا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻠﻣاﻮﻋ ﻪﻌﺟﺎﻓ راﺪﻨﭘ ﮕﺑ ﺮﺛا درد ي دراﺬ
. ناﻮﺟ نﻻﺎﺴﮔرﺰﺑ رد
ًﺎﻣﻮﻤﻋ ﻪﻌﺟﺎﻓ ﺦﺳﺎﭘ ﺎﺑ درد يراﺪﻨﭘ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻔﻃﺎﻋ يﺎﻫ
ﻦﺴﻣ داﺮﻓا رد و درد ﻪﺑ هاﺮﻤﻫ درد تﺪﺷ ﺎﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﺗ
ﺖﺳا . ﻪﻌﺟﺎﻓ ﻢﻳﻼﻋ ﺎﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ رد درد يزﺎﺳ
ﺖﺳا هاﺮﻤﻫ دردﺮﺳ و ﻲﮔدﺮﺴﻓا )
و ﻞﺴﻜﻳو
نارﺎﻜﻤﻫ ،2
2010 .(
و ﻲﻤﺴﺟ ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ ﻦﻴﺑ ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ
ﻪﻌﺟﺎﻓ ي ﻪﻧارﺎﮕﻧا
ﺟو ﻪﻄﺑار ﺖﻛﺮﺣ زا سﺮﺗ ﺎﺑ دراد دﻮ
. ،ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺪﺑ
ناور ﻞﻣاﻮﻋ
ًﺎﻳﻮﻗ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﮔﺪﻧز ﺖﻴﻔﻴﻛ و ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺎﺑ
ﺖﺳا ﻂﺒﺗﺮﻣ نارﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا )
نارﺎﻜﻤﻫ و سﺎﻣﻮﺗ ،3
2010 .(
ـ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻪﺘﺷﺬﮔ ﻊﺑﺎﻨﻣ يرﺎﺘﻓر
ﻪﻜﺒﺷ ﻞﺜﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﻓﺎﻳرد و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
ﻳدﺰﻧ داﺮﻓا يﻮﺳ زا ﺖﻳﺎﻤﺣ و ﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ ﺮﺑ ﺰﻴﻧ ﻚ
ﺮﻴﺛﺄﺗ دﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋو ﻦﻣﺰﻣ درد تﺪﻣ ﺪﻨﻠﺑ ضراﻮﻋ ﻲﻣ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ؛دراﺬﮔ ﻲﻣ ﻪﻛ يا
زا بﺎﻨﺘﺟا ﻊﻧﺎﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ دﻮﺷ ﻲﻤﺴﺟ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ .
،ظﺎﺤﻟ ﻦﻳﺪﺑ
ﻦﻳا ﺎﺑ ﺪﻨﺘﺴﻧاﻮﺗ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﻳﺎﻤﺣ ﺪﺟاو نارﺎﻤﻴﺑ ﻪﻛ
و قﺎﺒﻄﻧا ،ﺪﻧدﻮﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﺪﻳﺪﺷ ًﺎﺘﺒﺴﻧ يﺎﻫدرد ﻪﺑ ﺎﺑ ﻲﺑﻮﺧ يرﺎﮔزﺎﺳ ﺪﻨﻨﻛ اﺪﻴﭘ نﺎﺸﻳرﺎﻤﻴﺑ
) و ﻒﻴﻛ
1 Oren & Richenberg
2 Wicksell & etal
3 Thomas & etal
،نارﺎﻜﻤﻫ 2002
،گﺮﺒﻨﭽﻳر و نروا زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ ؛
2003 .(
ﺶﻫوﮋﭘ هداد نﺎﺸﻧ يرﺎﻴﺴﺑ يﺎﻫ طﺎﺒﺗرا ﻪﻛ ﺪﻧا
ناﻮﺗﺎﻧ و درد تﺪﺷ ﻲﻤﻧ درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ
ﻲﻨﺷور ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ـ ﺖﺴﻳز ﻞﻣاﻮﻋ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻜﻠﺑ ،دﻮﺷ ﻦﻴﻴﺒﺗ ﻲﻜﺷﺰﭘ
ناور ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﻛ ﺖﺳا يروﺮﺿ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
، ﺮﻴﻈﻧ : دﻮﺟو
،ﻲﻔﻨﻣ ﻖﻠﺧ ﺐﻴﺳآ ،ﺖﻛﺮﺣ زا سﺮﺗ
،دﺪﺠﻣ ﻲﮔﺪﻳد
ﻪﻌﺟﺎﻓ رﺎﻜﻓا ،درد ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ سﺮﺗ يﺎﻫروﺎﺑ و ﺰﻴﻣآ
ﺪﻧﻮﺷ ﻲﺳرﺮﺑ نﺎﻴﻣ ﻦﻳا رد ﺰﻴﻧ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا دﻮﺧ ،نارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﻳﺎﺿر)
2011 .(
ﺎﺑ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻦﻳا
دﺎﻌﺑا ﺪﺟاو ﻦﻣﺰﻣ يﺎﻫدرد ﻪﻛ
ناور
،ﺖﺴﻫ ﺰﻴﻧ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ نﺎﻣرد اﺬﻟ
ﻪﺑ ﻲﻳوراد يﺎﻫ
هدﻮﺒﻧ ﻲﻓﺎﻛ ﻲﻳﺎﻬﻨﺗ رد ﺖﺳا مزﻻ ،
نﺎﻣ ﺮﻴﻏ يﺎﻫ ﻲﻳوراد
ددﺮﮔ ﻪﻓﺎﺿا ﻲﻧﺎﻣرد ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﺑ .
نﺎﻣرد ﻦﻳا زا ﻲﻜﻳ ،ﺎﻫ
ﻲﻧﺎﻣرد ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ ﺖﺳا 4
. ﻂﺳﻮﺗ شور ﻦﻳا
و ﻲﺑﺮﺠﺗ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ و ﺪﺷ دﺎﺠﻳا ﺲﻳﺎﻫ نﻮﻴﺘﺳا ﻪﻧاﻮﺘﺸﭘ ﻪﺑ نآ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا زا يﺪﺷر ﻪﺑ ور يﺎﻫ هﮋﻳو
فﺎﻄﻌﻧا ﻪﻛ ﻲﻧﺎﺴﻛ ياﺮﺑ ناور يﺮﻳﺬﭘ
ﻲﺑﻮﺧ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺖﺳا هدﺮﻛ ﻢﻫاﺮﻓ ﺪﻧراد )
زﺮﻴﺗﻮﮔ و ﻦﻛاﺮﻛ ﻚﻣ -
ﺰﻨﻴﺗرﺎﻣ
،5
2011 .(
شﺮﻳﺬﭘ ﺎﻬﻨﺗ ﻲﻧﺎﻣرد ﺪﻬﻌﺗ و
ـ ﻲﻧاور ﻪﻠﺧاﺪﻣ دﺮﺒﻫار نآ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺑﺮﺠﺗ
يﺎﻫ
ﻦﻫذ و شﺮﻳﺬﭘ يﺎﻫدﺮﺒﻫار و ﺪﻬﻌﺗ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﻲﻫﺎﮔآ
ﻪﺑ رﺎﺘﻓر ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﻛ
فﺎﻄﻌﻧا ﺎﺗ دﻮﺷ يﺮﻳﺬﭘ
ناور ﺪﻫد ﺶﻳاﺰﻓا ار ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ )
نارﺎﻜﻤﻫ و ﺲﻳﺎﻫ ،6
2005 .(
ﻣ ﻦﻳﺪﻨﭼ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ياﺮﺑ ﻚﻴﺗﺎﻤﺘﺴﻴﺳ ﻪﻌﻟﺎﻄ
ﻲﻫوﺮﮔ ﻲﻧﺎﻣرد ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ ﺎﻳآ ﻪﻛ لاﺆﺳ ﻪﻌﺟﺎﻓ ناﻮﺗﺎﻧ و يراﺪﻨﭘ ﺶﻫﺎﻛ ار درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ
ﻲﻣ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ،ﺪﻫد .
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد
4 acceptance and commitment therapy
5 McCraken & Gutierrez-Martinez
6 Heyes & etal
20 / ﺶﻫوﮋﭘ ،يرﺎﺘﻓر و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ مﻮﻠﻋ يﺎﻫ لﺎﺳ
مرﺎﻬﭼ هرﺎﻤﺷ ، مود ، ﻲﭘﺎﻴﭘ ) 7 (
، نﺎﺘﺴﻣز و ﺰﻴﻳﺎﭘ 1393
،ﻦﻣﺰﻣ درد ﺮﺑ ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ نﺎﻣرد ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ناﻮﺗﺎﻧ ،درد ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ باﺮﻄﺿا ،ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ
ﭘ تﺎﻌﺟاﺮﻣ داﺪﻌﺗ ،درد ﻲﺘﻣﻼﺳ ﻲﻠﻛ ﺖﻴﻌﺿو ،ﻲﻜﺷﺰ
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ دﺮﻜﻠﻤﻋ و .
رد
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﺎﺑ يا 115
ﺮﺛا ،ﺎﻴﻧﺎﺘﻳﺮﺑ رد ﺮﻔﻧ
ﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻣﺰﻣ درد ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ .
شزرا و درد شﺮﻳﺬﭘ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ دﺮﻓ يﺎﻫ
ﻪﺑ ،درد ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻲﺘﺣارﺎﻧ ،درد ﺶﻫﺎﻛ ﺎﺑ ﻞﺑﺎﻗ ترﻮﺻ
ﻂﺒﺗﺮﻣ باﺮﻄﺿا ،ﻲﮔدﺮﺴﻓا ،بﺎﻨﺘﺟا و درد ﺎﺑ
ﺖﻴﻟﻮﻠﻌﻣ و دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﺑ ﻞﺧاﺪﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﺖﺳا هدﻮﺑ هاﺮﻤﻫ ﻲﻧاور و ﻲﻤﺴﺟ )
1ﺰﻟوو ﻚﻣ و
،ﻦﻛاﺮﻛ 2008 .(
ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ ﻲﺸﺨﺑ ﺮﺛا ،ﺪﻳﺪﺟ ﻲﻘﻴﻘﺤﺗ رد ﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻣﺰﻣ يﺎﻫدرد ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﻲﻧﺎﻣرد .
ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﺑﺮﻣ باﺮﻄﺿا ،ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﺢﻄﺳ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻪﺑ طﻮ
درد ـ ﻲﻧاور ،ﻲﻤﺴﺟ ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ و ﻲﻜﺷﺰﭘ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ نﺎﻣرد زا ﺲﭘ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
ﻞﺑﺎﻗ ﻞﻜﺷ ﻪﻈﺣﻼﻣ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ يا )
ﻚﻣ ﻦﻛاﺮﻛ
ـ زﺮﻴﺗﻮﮔ و ،ﺰﻨﻴﺗرﺎﻣ
2011 .(
ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا زا يﺪﻫاﻮﺷ شزﺮﻟ ،ﺞﻨﺸﺗ ،باﺮﻄﺿا ،ﻦﻣﺰﻣ ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﻲﻧاور يﺎﻫ
و ﻲﻳﻮﺷﺎﻧز يﺎﻫرﺎﺸﻓ )
ﺑ لﺎﻫ و ﺖﻠﺳﺎ
،2
2011 ( ،
نﺎﻛدﻮﻛ رد درد تﺪﺷ و ﻲﮔدﺮﺴﻓا ،ﻲﮔﺪﻧز ﺖﻴﻔﻴﻛ ﻦﻣﺰﻣ درد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ )
،نارﺎﻜﻤﻫ و ﻞﺴﻜﻳو 2011
( ،
ناور يرﺎﻤﻴﺑ ﮓﻧا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻧاﺮﮕﻧ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻜﺷﺰﭘ
) نارﺎﻜﻤﻫ و ادﻮﺳﺎﻣ
،3
2007 ( دراد دﻮﺟو .
ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻦﻳا ﻪﺑ رد ﻊﻳﺎﺷ يﺎﻫدرد زا ﻲﻜﻳ ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد ﻪﻛ
ﺖﺳا ﻲﻧاﺮﻳا نﺎﻧز ﻦﻴﺑ ﻪﺑ و
نﺎﻣرد يﺮﻴﮔرﺎﻛ يﺎﻫ
ناور ﻪﺑ ؛ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ رد ﻲﻧﺎﻣرد ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ هﮋﻳو
1 Vowles
2 Baslet & Hall
3 Masudaa & etal
تروﺮﺿ ،ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﻲﺳرﺮﺑ يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺪﺷ سﺎﺴﺣا صﻮﺼﺧ ﻦﻳا رد ﺶﻫوﮋﭘ .
،ظﺎﺤﻟ ﻦﻳﺪﺑ
ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ نﺎﻣرد ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ فﺪﻫ ﺑ ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ ﻪﻌﺟﺎﻓ ﺮ
ناﻮﺗﺎﻧ و يراﺪﻨﭘ ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ
ﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ رد ،درد دﻮﺑ ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد ﻪ
. ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﺑ ﻪﻴﺿﺮﻓ ﻦﻳا ،ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﻫ
ﺪﺷ : ﻪﻴﺿﺮﻓ 1
. رد ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ نﺎﻣ
ﻪﻌﺟﺎﻓ ﻦﻣﺰﻣ درد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﻧز رد ار درد ،يراﺪﻨﭘ
داد ﺪﻫاﻮﺧ ﺶﻫﺎﻛ ﻦﮕﻟ .
ﻪﻴﺿﺮﻓ 2
. ﻣرد ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ نﺎ
ناﻮﺗﺎﻧ د ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﻧز رد ار درد ،ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ ﻦﻣﺰﻣ در
داد ﺪﻫاﻮﺧ ﺶﻫﺎﻛ ﻦﮕﻟ .
شور ﺶﻫوﮋﭘ
عﻮﻧ زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا دﻮﺑ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻲﻳﺎﻣزآرﺎﻛ
. ﺎﺑ
،فاﺪﻫا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ حﺮﻃ
ﻞﻜﺷ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا
ﺶﻴﭘ ﺲﭘ ،نﻮﻣزآ يﺮﻴﮕﻴﭘ و نﻮﻣزآ
ﻪﻫﺎﻣ ود ود ياﺮﺑ
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد هاﻮﮔ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ .
ﻪﻠﺧاﺪﻣ
ﻲﻧﺎﻣرد ) و شﺮﻳﺬﭘ ﺪﻬﻌﺗ
( ﻪﺑ ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ياﺮﺑ
ﻫوﺮﮔ ترﻮﺻ ﺪﻳدﺮﮔ اﺮﺟا ﻲ
؛ ﻲﻟﺎﺣ رد هاﻮﮔ هوﺮﮔ ﻪﻛ
دﺮﻜﻧ ﺖﻓﺎﻳرد ار تﻼﺧاﺪﻣ ﻦﻳا رﺎﻈﺘﻧا ﺖﺴﻴﻟ رد و ﺪﻧ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ﺬﺧا و ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ ﺎﺑ ﺰﻛﺮﻣ زا ﻪﻣﺎﻨﻴﻓﺮﻌﻣ
ناور تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻨﺗ
48 ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نز رﺎﻤﻴﺑ ﻪﻌﺟاﺮﻣ
هﺪﻨﻨﻛ
هﺎﮕﻧﺎﻣرد ﻪﺑ و اﺮﻫﺰﻟا ﻲﻜﺷﺰﭘ ﺰﻛاﺮﻣ يﺎﻫ
ﺮﻬﺷ رد رﻮﻧ
ﻪﻧﻮﻤﻧ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نﺎﻬﻔﺻا سﺮﺘﺳد رد يﺮﻴﮔ
كﻼﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ جوﺮﺧ و دورو يﺎﻫ
ﻪﺑ و بﺎﺨﺘﻧا ﻪﻧﻮﻤﻧ هوﺮﮔ ود ﻪﺑ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ترﻮﺻ
ﺪﻧﺪﺷ ﻢﻴﺴﻘﺗ لﺮﺘﻨﻛ و ﺶﻳﺎﻣزآ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ داﺮﻓا ﻂﺳﻮﺗ
ﺼﺼﺨﺘﻣ ﺎ ﻲﻳﺎﻣﺎﻣ و نﺎﻧز ن و
درد ﺺﻴﺨﺸﺗ يژﻮﻟورا
و شﺮﻳﺬﭘ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ نﺎﻣرد ﻪﻌﺟﺎﻓ ﺮﺑ ﺪﻬﻌﺗ
و يراﺪﻨﭘ ناﻮﺗﺎﻧ رد درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﻧز
/ 21
ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ ﺪﻧدﻮﺑ هدﺮﻛ ﺖﻓﺎﻳرد ار
. 29 نآ زا ﺮﻔﻧ ﺎﻫ
مﻼﻋا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد يرﺎﻜﻤﻫ ياﺮﺑ ار دﻮﺧ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﺪﻧدﺮﻛ . ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ داﺮﻓا ﻲﻳﺎﻬﻧ داﺪﻌﺗ شﺰﻳر ﺮﺛا ﺮﺑ 22
ﺪﻴﺳر درﻮﻣ .
،ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ رد 3
ﻞﻠﻋ ﻪﺑ ﺮﻔﻧ
هوﺮﮔ زا دﺎﺣ ﻲﮔدﺮﺴﻓا و ﻪﻧﺎﺜﻣ ﻲﻠﺒﻨﺗ ،ﻲﭙﻜﺳﻮﺘﺴﻴﺳ ﺪﻧﺪﻳدﺮﮔ جرﺎﺧ .
،لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ رد 4
ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﺮﻔﻧ
و ﻲﮔداﻮﻧﺎﺧ تﻼﻜﺸﻣ ﻪﺑ ﺮﻴﺴﻣ ندﻮﺑ ﻲﻧﻻﻮﻃ
ﺪﻧداﺪﻧ ﻪﻣادا يرﺎﻜﻤﻫ .
ًﺎﺘﻳﺎﻬﻧ 12 هوﺮﮔ رد رﺎﻤﻴﺑ
و ﺶﻳﺎﻣزآ 10
ﺪﻧﺪﻧﺎﻣ ﻲﻗﺎﺑ لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ رد رﺎﻤﻴﺑ .
نﺎﻣز تﺪﻣ ،ﻦﺳ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ داﺮﻓا ﻊﻳزﻮﺗ هوﺮﮔ ياﺮﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻞﻫﺎﺗ ﺖﻴﻌﺿو و يرﺎﻤﻴﺑ
لﺮﺘﻨﻛ و ﺶﻳﺎﻣزآ 30
- 25 لﺎﺳ ) 33 / 8
%
، 10 (%
،
35 - 31 لﺎﺳ ) 25
%
، 20 (%
، 40 - 36 ﺎﺳ ل ) 25
%
، 40 (%
و 41 ﺮﺘﺸﻴﺑ و لﺎﺳ )
7 / 41
%
، 30 (%
يرﺎﻤﻴﺑ لﻮﻃ ، 1
لﺎﺳ ) 25
%
، 20 (%
، 2 لﺎﺳ ) 50
%
، 30 (%
، 3 لﺎﺳ
) 3 / 58
%
، 30 (%
، 4 ﺮﺘﺸﻴﺑ و لﺎﺳ )
3 / 8
%
، 20 (%
ﻞﻫﺎﺘﻣ و
دﺮﺠﻣ و ) 7 / 66
%
، 60 (%
، ) 3 / 33
%
، 40 (%
دﻮﺑ .
و شﺮﻳﺬﭘ ﻲﻃ ﻲﻧﺎﻣرد ﺪﻬﻌﺗ
8 ﻪﺴﻠﺟ 90
ﻪﻘﻴﻗد يا ﺮﺑ يور ﺪﺷ لﺎﻤﻋا ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ .
ﻞﻜﺗوﺮﭘ
رد لرﺎﺳ و ﺰﻟوو زا هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻲﻧﺎﻣ )
2006 (
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ .
دﻮﺑ حﺮﺷ ﻦﻳا ﻪﺑ شزﻮﻣآ تﺎﺴﻠﺟ ترﻮﺻ :
لوا ﻪﺴﻠﺟ :
1 - يﺎﻀﻋا ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا دﺎﺠﻳا و ﻲﻳﺎﻨﺷآ
هوﺮﮔ
؛ 2 - ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻊﻳزﻮﺗ ﺎﻫ
؛ 3 - ﻂﺑاﻮﺿ ﻢﻴﻈﻨﺗ و
؛هوﺮﮔ تارﺮﻘﻣ 4
- ﺮﻈﻧ ﻲﻟﺎﻤﺟا فاﺪﻫا و نﺎﻣرد ﺮﺑ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ
؛ 5 - ﻣرد ﻲﺳﺎﺳا يﺎﻫدﺎﻴﻨﺑ روﺮﻣ نﺎ
؛ 6 - ﻒﻴﻟﺎﻜﺗ
لﺰﻨﻣ . مود ﻪﺴﻠﺟ :
1 - ﻒﻴﻠﻜﺗ ﻲﺳرﺮﺑ
؛ 2 - ﻲﺳرﺮﺑ ﻂﺑاور
رﺎﻛ مﺎﺠﻧا و ﻖﻠﺧ ،درد نﺎﻴﻣ
؛ 3 - ﻒﻳﺮﻌﺗ و ﻲﻓﺮﻌﻣ
ﻲﻫﺎﮔآ . مﻮﺳ ﻪﺴﻠﺟ
: 1 - ﻦﻳﺮﻤﺗ ﻒﻴﻠﻜﺗ ﻲﺳرﺮﺑ و ﻲﻫﺎﮔآ
لﺰﻨﻣ
؛ 2 - شزرا درﻮﻣ رد شوﺎﻛ ﺎﻫ
؛ 3 - و ﻒﻳﺮﻌﺗ
شزﻮﻣآ ﻦﻣﺰﻣ درد شﺮﻳﺬﭘ .
مرﺎﻬﭼ ﻪﺴﻠﺟ :
1 - ﻒﻴﻠﻜﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ؛
2 - ﻦﺷور يزﺎﺳ
شزرا و فاﺪﻫا ﺎﻫ
؛ 3 - ﻲﺳرﺮﺑ شزرا ﻊﻧاﻮﻣ
ﺎﻫ
؛
4 - و فاﺪﻫا هﺎﮕﻳﺎﺟ ﺪﻬﻌﺘﻣ ﻪﻛ ﻲﺘﻴﻟﺎﻌﻓ ندﺮﻛ ﻲﻓﺮﻌﻣ
ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ ؛ 5 - ﻦﻳﺮﻤﺗ ﻲﻫﺎﮔآ .
ﻢﺠﻨﭘ ﻪﺴﻠﺟ :
1 - ﻒﻴﻠﻜﺗ ﻲﺳرﺮﺑ
؛ 2 - هزاﺪﻧا يﺮﻴﮔ
دﺮﻓ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪﺧﺮﭼ
؛زور لﻮﻃ رد 3
- شزﻮﻣآ نﻮﻨﻓ
ﻦﻫذ ؛ 4 - ﻲﻫﺎﮔآ .
ﻢﺸﺷ ﻪﺴﻠﺟ :
1 - ﻒﻴﻠﻜﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ؛
2 - روﺮﻣ ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ
؛
3 - ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻞﻤﻋ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﻞﻤﻋ ياﺮﺑ يﺰﻳر
؛ 4 - ﻲﻫﺎﮔآ
و ﻲﻓﺮﻌﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﻴﻤﺿ ﻨﻛ
ﻨ هﺪ ؛ 5 - زا ﻦﻣ ندﺮﺑ نوﺮﻴﺑ
ﻞﻤﻋ . ﻢﺘﻔﻫ ﻪﺴﻠﺟ :
1 - ﻒﻴﻠﻜﺗ ﻲﺳرﺮﺑ
؛ 2 - ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻞﻴﻣ
؛
3 - ﻊﻧاﻮﻣ ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ
؛ 4 - ﻲﻫﺎﮔآ .
ﻢﺘﺸﻫ ﻪﺴﻠﺟ :
1 - ﺪﻬﻌﺗ ؛ 2 - و ﺖﺸﮔزﺎﺑ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ
ﻪﻔﻗو ﺎﻫ
؛ 3 - هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻲﻈﻓﺎﺣاﺪﺧ
؛ 4 - ﻒﻴﻠﻜﺗ
مادﺎﻣ ا ﺮﻤﻌﻟ .
ﺮﻴﻐﺘﻣ يﺎﻫ ﻪﺘﺴﺑاو ﻂﺳﻮﺗ هﺮﻤﻧ ﺲﭘ يﺎﻫ و نﻮﻣزآ
ﻪﻌﺟﺎﻓ سﺎﻴﻘﻣ يﺮﻴﮕﻴﭘ نﻮﻣزآ يراﺪﻨﭘ
درد و ﺺﺧﺎﺷ
ناﻮﺗﺎﻧ درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ ﺪﻧﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ
. هزاﺪﻧا راﺰﺑا يﺮﻴﮔ
زا دﻮﺑ ترﺎﺒﻋ ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ :
1 - ﻪﻌﺟﺎﻓ سﺎﻴﻘﻣ درد يراﺪﻨﭘ
:1
سﺎﻴﻘﻣ ﻪﻌﺟﺎﻓ يراﺪﻨﭘ
سﺎﻴﻘﻣ ﻚﻳ هدﺰﻴﺳ
ﻪﻌﺟﺎﻓ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻤﺘﻳآ يراﺪﻨﭘ
ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻲﻣ هزاﺪﻧا ار درد دﺮﻴﮔ
. ﻪﻨﻣاد هﺮﻤﻧ زا يﺎﻫ 0 ﺎﺗ 52
و هﺮﻤﻧ ﺖﺳا تﺮﻜﻴﻟ سﺎﻴﻘﻣ يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ يراﺬﮔ .
ﻞﺻﺎﺣ سﺎﻴﻘﻣ ﻦﻳا هﺮﻤﻧ هﺮﻤﻧ عﻮﻤﺠﻣ
ﻪﺳ يﺎﻫ
ﺧ ﺮ ﺪﻧﺎﻣرد سﺎﻴﻘﻣ هد ﻲﮔ
راﻮﺨﺸﻧ و ﻲﻳﺎﻤﻨﮔرﺰﺑ ،
يﺮﻜﻓ ﺖﺳا . زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ سﺎﻴﻘﻣ ﻦﻳا ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ناﺰﻴﻣ
1 Pain Catastrophic Scale (PCS)
22 / ﺶﻫوﮋﭘ ،يرﺎﺘﻓر و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ مﻮﻠﻋ يﺎﻫ لﺎﺳ
مرﺎﻬﭼ هرﺎﻤﺷ ، مود ، ﻲﭘﺎﻴﭘ ) 7 (
، نﺎﺘﺴﻣز و ﺰﻴﻳﺎﭘ 1393
سﺎﻴﻘﻣ ﺮﻳز ياﺮﺑ خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ ﻧ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ
راﻮﺨﺸ
يﺮﻜﻓ 88 / 0 ﻲﻳﺎﻤﻨﮔرﺰﺑ ، 67
/ 0 ﻲﮔﺪﻧﺎﻣرد ، 89
/ 0 و
سﺎﻴﻘﻣ ﻞﻛ ياﺮﺑ 92
/ 0 ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ )
و ﺮﻳﺎﻣ
،نارﺎﻜﻤﻫ 2008
؛ ،نارﺎﻜﻤﻫ و يدواد زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ
2012 .(
مﺮﻓ ﺎﺑ سﺎﻴﻘﻣ ﻦﻳا ياﺮﮕﻤﻫ ﻲﻳاور ناﺮﻳا رد ﻣ ﻚﺑ ﻲﮔدﺮﺴﻓا هﺎﺗﻮﻛ ﺖﺒﺜﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ و هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤ
ﻲﻨﻌﻣ و يراد
) 46 / r=0
ﻣ ود ﻦﻳا ﻦﻴﺑ (
ﺖﺳد ﻪﺑ سﺎﻴﻘ
ﺖﺳا هﺪﻣآ )
،نارﺎﻜﻤﻫ و يدواد 2012
.(
2 - ناﻮﺗﺎﻧ ﺺﺧﺎﺷ درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ
:1
ﻚﻳ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻳا
سﺎﻴﻘﻣ ﺖﻔﻫ شراﺰﮔ دﻮﺧ ﻲﻤﺘﻳآ ﺖﺳا ﻲﻫد
. ﻦﻳا
ﺺﺧﺎﺷ ار يﺮﻴﺛﺎﺗ ناﺰﻴﻣ
دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻦﻣﺰﻣ درد ﻪﻛ
ﻲﻧاور و ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ داﺮﻓا
ﺖﻔﻫ رد ﻨﺟ
ﺔﺒ ﻲﮔﺪﻧز ﻢﻬﻣ
) ﺴﻣ ﺆ ﺖﻴﻟو
،هداﻮﻧﺎﺧ لﺎﺒﻗ رد يﺮﻳﺬﭘ
،ﺢﻳﺮﻔﺗ ﻴﻟﺎﻌﻓ ﺖ
،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
،ﻞﻐﺷ رﺎﺘﻓر
،ﻲﺴﻨﺟ و ﻲﺘﺒﻗاﺮﻣدﻮﺧ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻲﮔﺪﻧز ﻲﺘﻳﺎﻤﺣ يﺎﻫ (
ﻲﻣ ﮔ دراﺬ
، هزاﺪﻧا يﺮﻴﮔ
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . هﺮﻤﻧ ﻪﻨﻣاد ﺦﺳﺎﭘ يﺎﻫ
ﺑ ﺮﻔﺻ ﻦﻴ )
ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ
ﻞﻣﺎﻛ ( ﺎﺗ 10 ) ﻞﻣﺎﻛ ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ (
ﺖﺳا . ﻞﻛ هﺮﻤﻧ ،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﻳا ﻪﻨﻣاد
يا ﻦﻴﺑ 0 ﺎﺗ 70 ﻲﻣ ﻞﻣﺎﺷ ار دﻮﺷ
هﺮﻤﻧ ﻪﻛ ﺎﻧ ﺮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ يﺎﻫ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻧاﻮﺗ
دﺮﻓ ﺪﻧراد ﺖﻟﻻد .
ﻲﻳاور ﺶﻴﭘ ﻦﻴﺑ و ﻦﻳا هزﺎﺳ ﺪﺣ رد ﺺﺧﺎﺷ
ﻻﺎﺑ
و نآ ﻲﻧورد ﻲﻳاور 82
/ 0 ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ
)
،ﻼﻳرﺎﻜﺳﺎﻛ 2009
.(
ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻳا ﻲﻳاور و ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ
ﻖﻘﺤﻣ ﻂﺳﻮﺗ )
2012 ( رد 228 ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ رﺎﻤﻴﺑ
ﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ دﺰﻳ و نﺎﻬﻔﺻا ﺮﻬﺷ رد ﻦﻣﺰﻣ يﺎﻫدرد .
ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﺺﺧﺎﺷ ناﻮﺗﺎﻧ
ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ درد
هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ زا
خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ شور 84
/ 0 ﺺﺧﺎﺷ ﺎﺑ ﻲﻳاور و
درد ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ باﺮﻄﺿا 45
/ 0
) 01 /
<0 (p
دﻮﺑ .
ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يرﺎﻣآ شور هزاﺪﻧا ﺎﺑ ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ ﺲﻧﺎﻳراو ﻞﻴﻠﺤﺗ يﺮﻴﮔ
رﺮﻜﻣ يﺎﻫ
1 Pain Disability Index (PDI)
راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻛ دﻮﺑ
15 SPSS -
يور ﺮﺑ
هداد ﺪﺷ لﺎﻤﻋا ﺎﻫ .
ﺶﻴﭘ اﺪﺘﺑا ﺮﻓ
ض ﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﻫ .
هداد ندﻮﺑ لﺎﻣﺮﻧ ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ نﻮﻣزآ زا ﺎﻫ
ـ فورﻮﮔﻮﻤﻟﻮﻛ ﻲﺘﺧاﻮﻨﻜﻳ ياﺮﺑ و فﻮﻧﺮﻴﻤﺳا
ﺲﻧﺎﻳراﻮﻛ ـ ﺖﻳوﺮﻛ نﻮﻣزآ زا ﺎﻫ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻠﭼﺎﻣ
لوﺪﺟ رد ﻪﻛ )
1 ( ﺖﺳا هﺪﺷ هداد ﺶﻳﺎﻤﻧ .
لوﺪﺟ 1 . زاﺪﻧا رد ﻲﻠﭼﺎﻣ نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ه
يﺮﻴﮔ رﺮﻜﻣ يﺎﻫ
ﻪﻌﺟﺎﻓ ﺮﻴﻐﺘﻣ و يراﺪﻨﭘ
ناﻮﺗﺎﻧ ﻨﻨﻛ رد درد ﻲﮔﺪ
هاﻮﮔ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ود
ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺮﺛﺆﻣ
هرﺎﻣآ ﻲﻠﭼﺎﻣ ﻪﺟرد
يدازآ ﺢﻄﺳ
يرادﺎﻨﻌﻣ
ﻪﻌﺟﺎﻓ يراﺪﻨﭘ
درد نﻮﻣزآ
ﺎﻫ 95 / 0 2 62 / 0
ناﻮﺗﺎﻧ ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ
درد نﻮﻣزآ
ﺎﻫ 85 / 0 2 21 / 0
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ
ﻪﻴﺿﺮﻓ
.1 رد ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ نﺎﻣ
ﻪﻌﺟﺎﻓ ﻦﻣﺰﻣ درد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﻧز رد ار درد ،يراﺪﻨﭘ
ﻟ داد ﺪﻫاﻮﺧ ﺶﻫﺎﻛ ﻦﮕ .
ﻪﻴﺿﺮﻓ 2
. ﻣرد ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ نﺎ
ناﻮﺗﺎﻧ ﻦﻣﺰﻣ درد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﻧز رد ار درد ،ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ
داد ﺪﻫاﻮﺧ ﺶﻫﺎﻛ ﻦﮕﻟ .
و شﺮﻳﺬﭘ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ نﺎﻣرد ﻪﻌﺟﺎﻓ ﺮﺑ ﺪﻬﻌﺗ
و يراﺪﻨﭘ ناﻮﺗﺎﻧ رد درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﻧز
/ 23
لوﺪﺟ 2 . هﺮﻤﻧ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻌﺟﺎﻓ يﺎﻫ
ناﻮﺗﺎﻧ و يراﺪﻨﭘ هوﺮﮔ رد درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ
هاﻮﮔ و ﺶﻳﺎﻣزآ يﺎﻫ ﻞﺣاﺮﻣ رد
ﺶﻴﭘ ﺲﭘ ،نﻮﻣزآ ﭘ و نﻮﻣزآ
يﺮﻴﮕﻴ
ﺮﻴﻐﺘﻣ هوﺮﮔ
نﻮﻣزآ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا
ﻪﻌﺟﺎﻓ ﭘدرديراﺪﻨ
ﺶﻳﺎﻣزآ
ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ 75
/ 34 34
/ 8
ﺲﭘ نﻮﻣزآ 25
/ 24 03
/ 6
يﺮﻴﮕﻴﭘ 24
43 / 8
هاﻮﮔ
ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ 7
/ 35 4
/ 10
ﺲﭘ نﻮﻣزآ 8
/ 34 23
/ 11
يﺮﻴﮕﻴﭘ 2
/ 36 34
/ 5
ناﻮﺗﺎﻧ دردﻲﮔﺪﻨﻨﻛ
ﺶﻳﺎﻣزآ
ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ 25
/ 31 03
/ 13
ﺲﭘ آ نﻮﻣز 41
/ 24 97
/ 12
يﺮﻴﮕﻴﭘ 91
/ 26 55
/ 12
هاﻮﮔ
ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ 9
/ 34 47
/ 11
ﺲﭘ نﻮﻣزآ 7
/ 34 91
/ 9
يﺮﻴﮕﻴﭘ 2
/ 36 96
/ 7
لوﺪﺟ ﺞﻳﺎﺘﻧ )
2 ( ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﻛ ﺪﻫد
ﺶﻴﭘ ﻪﻌﺟﺎﻓ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ نﻮﻣزآ و يراﺪﻨﭘ
ناﻮﺗﺎﻧ ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ لﺮﺘﻨﻛ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ رد درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ
ﺰﻧ ﻪﺑ ﻚﻳد ﺲﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﺎﻣا ،هدﻮﺑ ﻢﻫ
و نﻮﻣزآ ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ يﺮﻴﮕﻴﭘ
ﺶﻴﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﺳا هدﺮﻛ اﺪﻴﭘ ﺶﻫﺎﻛ نﻮﻣزآ
.
ﻞﺣاﺮﻣ ﻦﻴﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ هاﻮﮔ هوﺮﮔ رد ﺶﻴﭘ ﺲﭘ ،نﻮﻣزآ ﻲﻤﻧ هﺪﻳد يﺮﻴﮕﻴﭘ و نﻮﻣزآ
دﻮﺷ .
لوﺪﺟ 3 . هزاﺪﻧا ﺎﺑ ﺲﻧﺎﻳراو ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ يﺮﻴﮔ
رﺮﻜﻣ يﺎﻫ ﻲﻫوﺮﮔ ﺖﻳﻮﻀﻋ ﻞﻣﺎﻌﺗ صﻮﺼﺧ رد
) هاﻮﮔ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ (
و نﺎﻣز
) ﺶﻴﭘ ﺲﭘ ،نﻮﻣزآ يﺮﻴﮕﻴﭘ نﻮﻣزآ و نﻮﻣزآ
( ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺮﺑ ﻪﻌﺟﺎﻓ ناﻮﺗﺎﻧ و يراﺪﻨﭘ درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ
ﺮﻴﻐﺘﻣ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻊﺒﻨﻣ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
تاروﺬﺠﻣ F
ﺢﻄﺳ
ﻲﻨﻌﻣ ﺎﺗا روﺬﺠﻣ يراد
ناﻮﺗ يرﺎﻣآ
ﻪﻌﺟﺎﻓ درد يراﺪﻨﭘ هوﺮﮔ
– ﺎﻫ نﻮﻣزآ ﺎﻫ
) Sphericity Assumed (
31 / 201 22
/ 3 049 / 0 13
/ 0 58
/ 0
ناﻮﺗﺎﻧ درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ هوﺮﮔ
– ﺎﻫ نﻮﻣزآ ﺎﻫ
) Sphericity Assumed (
76 / 69 47
/ 3 041 / 0 14
/ 0 61
/ 0
نﺎﻤﻫ لوﺪﺟ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻛ رﻮﻃ )
3 ( ﻲﻣ نﺎﺸﻧ
F ﺪﻫد
ﺢﻄﺳ رد هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ )
05 /
P<0 ( يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رد هاﻮﮔ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ ار ﺶﻴﭘ
،نﻮﻣزآ ﺲﭘ ﻪﻌﺟﺎﻓ يﺮﻴﮕﻴﭘ و نﻮﻣزآ و يراﺪﻨﭘ
ناﻮﺗﺎﻧ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ ﺪﻫد
. ﻲﻣ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ناﻮﺗ
ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ شزﻮﻣآ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻪﻌﺟﺎﻓ ﺶﻫﺎﻛ ناﻮﺗﺎﻧ و يراﺪﻨﭘ
ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ داﺮﻓا رد درد
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ .
24 / ﺶﻫوﮋﭘ ،يرﺎﺘﻓر و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ مﻮﻠﻋ يﺎﻫ لﺎﺳ
مرﺎﻬﭼ هرﺎﻤﺷ ، مود ، ﻲﭘﺎﻴﭘ ) 7 (
، نﺎﺘﺴﻣز و ﺰﻴﻳﺎﭘ 1393
رادﻮﻤﻧ 1 . نﺎﻣز ﺮﺛا ﻞﻣﺎﻌﺗ )
ﺶﻴﭘ ﺲﭘ ،نﻮﻣزآ ،نﻮﻣزآ
يﺮﻴﮕﻴﭘ ( هوﺮﮔ و ) هاﻮﮔ و ﺶﻳﺎﻣزآ (
ﻪﻌﺟﺎﻓ رد ناﻮﺗﺎﻧ و يراﺪﻨﭘ درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ
لوﺪﺟ 4 . نﺎﻣز ﺮﺛا ﻞﻣﺎﻌﺗ )
ﺶﻴﭘ ﺲﭘ ،نﻮﻣزآ يﺮﻴﮕﻴﭘ نﻮﻣزآ و نﻮﻣزآ
( ﻪﻌﺟﺎﻓﺮﻴﻐﺘﻣ ﺮﺑ ناﻮﺗﺎﻧ و يراﺪﻨﭘ
درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ
رد هاﻮﮔ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ود
ﺮﻴﻐﺘﻣ هوﺮﮔ
نﻮﻣزآ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ فﻼﺘﺧا
رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا
ﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ يراد
ﻪﻌﺟﺎﻓدرديراﺪﻨﭘ
ﺶﻳﺎﻣزآ
ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ ـ ﺲﭘ نﻮﻣزآ 5
/ 10 01
/ 2 001
/ 0
ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ ـ يﺮﻴﮕﻴﭘ نﻮﻣزآ 75
/ 10 78
/ 3 016
/ 0
ﺲﭘ نﻮﻣزآ ـ يﺮﻴﮕﻴﭘ نﻮﻣزآ 25
/ 0 35
/ 3 94
/ 0
هاﻮﮔ
ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ ـ ﺲﭘ نﻮﻣزآ 9
/ 0 73
/ 4 85
/ 0
ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ ـ يﺮﻴﮕﻴﭘ نﻮﻣزآ 5
/ 0 43
/ 3 88
/ 0
ﺲﭘ نﻮﻣزآ ـ يﺮﻴﮕﻴﭘ نﻮﻣزآ 4
/ 1 4
/ 2 57
/ 0
ناﻮﺗﺎﻧ دردﻲﮔﺪﻨﻨﻛ
ﺶﻳﺎﻣزآ
ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ ـ ﺲﭘ نﻮﻣزآ 13
5 / 3 003
/ 0
ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ ـ يﺮﻴﮕﻴﭘ نﻮﻣزآ 8
/ 9 8
/ 4 049
/ 0
ﺲﭘ نﻮﻣزآ ـ يﺮﻴﮕﻴﭘ نﻮﻣزآ 16
/ 3 5
/ 2 23
/ 0
هاﻮﮔ
ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ ـ ﺲﭘ نﻮﻣزآ 2
/ 0 45
/ 1 89
/ 0
ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ ـ يﺮﻴﮕﻴﭘ نﻮﻣزآ 3
/ 1 44
/ 2 6
/ 0
ﺲﭘ نﻮﻣزآ ـ يﺮﻴﮕﻴﭘ نﻮﻣزآ 5
/ 1 73
/ 1 41
/ 0
ﻲﺒﻴﻘﻌﺗ نﻮﻣزآ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ رد ﻪﻛ LSD
لوﺪﺟ ) 4 ( يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ رد ،ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ
ﻪﻌﺟﺎﻓ ناﻮﺗﺎﻧ و يراﺪﻨﭘ ﺶﻴﭘ ﻦﻴﺑ ،ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ
و نﻮﻣزآ
ﺲﭘ ﺢﻄﺳ رد نﻮﻣزآ )
001 /
<0 (p
يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ
دﻮﺟو دراد . ﻪﻠﺣﺮﻣ ود ﻦﻴﺑ ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺶﻴﭘ
و نﻮﻣزآ ﺢﻄﺳ رد يﺮﻴﮕﻴﭘ نﻮﻣزآ
) 05 /
<0 (p
توﺎﻔﺗ
ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ يرادﺎﻨﻌﻣ ﻪﻠﺣﺮﻣ ود ﻦﻴﺑ ﺎﻣا ،دﻮﺷ
ﺲﭘ هﺪﻳد يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ يﺮﻴﮕﻴﭘ و نﻮﻣزآ
ﻲﻤﻧ دﻮﺷ . ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ شزﻮﻣآ ،ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ
ﻪﻌﺟﺎﻓ ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ناﻮﺗﺎﻧ و يراﺪﻨﭘ
رد ،درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ
و شﺮﻳﺬﭘ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ نﺎﻣرد ﻪﻌﺟﺎﻓ ﺮﺑ ﺪﻬﻌﺗ
و يراﺪﻨﭘ ناﻮﺗﺎﻧ رد درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﻧز
/ 25
دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ داﺮﻓا .
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
د ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺲﭘ و ﺶﻴﭘ ﻞﺣاﺮﻣ ﻦﻴﺑ لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ر نﻮﻣزآ
ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ يﺮﻴﮕﻴﭘ و دراﺪﻧ دﻮﺟو يراد
.
ﻪﺑ لواﺪﺟ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،ﻲﻠﻛرﻮﻃ )
2 ( ، ) 3 ( و
) 4 ( رادﻮﻤﻧ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ، )
1 ( ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﻛ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺪﻫد
ﻪﻌﺟﺎﻓ ناﻮﺗﺎﻧ و يراﺪﻨﭘ هوﺮﮔ ود رد درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ
ﺶﻴﭘ رد هاﻮﮔ و ﺶﻳﺎﻣزآ نﻮﻣزآ
ﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ يراد
ﻲﻟﺎﺣ رد ،ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﺲﭘ رد ﻪﻛ
و نﻮﻣزآ يﺮﻴﮕﻴﭘ نﻮﻣزآ
ﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ آ هوﺮﮔ ﻦﻴﺑ راد
هﺪﻫﺎﺸﻣ هاﻮﮔ و ﺶﻳﺎﻣز
ﻲﻣ ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﺬﭘ ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ ناﻮﺗ
ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳ
ﻪﻌﺟﺎﻓ ﺶﻫﺎﻛ ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ناﻮﺗﺎﻧ و يراﺪﻨﭘ
درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ
،ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﻧز رد ﻴﺿﺮﻓ ،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪ
يﺎﻫ 1 و 2 ﺪﻧﺪﺷ ﺪﻴﻳﺎﺗ .
ﻪﺠﻴﺘﻧ و ﺚﺤﺑ يﺮﻴﮔ
نﺎﻣرد ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﺎﻬﻨﺗ ﻲﻧﺎﻣرد ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ يﺎﻫ
و شﺮﻳﺬﭘ يﺎﻫدﺮﺒﻫار نآ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺑﺮﺠﺗ ،ﻲﻧاور ﻦﻫذ رﺎﺘﻓر ﺮﻴﻴﻐﺗ يﺎﻫدﺮﺒﻫار و ﺪﻬﻌﺗ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﻲﻫﺎﮔآ
ﻲﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﻛ ﻪﺑ فﺎﻄﻌﻧا ﺎﺗ دﻮﺷ
ناور يﺮﻳﺬﭘ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺪﻫد ﺶﻳاﺰﻓا ار )
،نارﺎﻜﻤﻫ و ﺲﻳﺎﻫ 2005
.(
ﻪﻌﺟﺎﻓ
زا ﻪﻛ بﺎﻨﺘﺟا و سﺮﺗ ياﺮﺑ ﺖﺳا يﺰﻛﺮﻣ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻚﻳ ﺎﺑ نآ زا سﺮﺗ و درد زا ﻲﻔﻨﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا نآ ﻖﻳﺮﻃ ﺚﻋ
ﻲﻣ داﺮﻓا رد درد سﺎﺴﺣا ﺶﻳاﺰﻓا دﻮﺷ
. ﻳا ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﻦ
ﻪﻌﺟﺎﻓ ﻖﻳﺮﻃ زا ﻪﻛ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻒﻳﺮﺤﺗ خر درد يراﺪﻨﭘ
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻴﻔﻣ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ،ﺪﻫد .
زا مدﺮﻣ ﺮﻴﺴﻔﺗ
ﺦﺳﺎﭘ و درد سﺎﺴﺣا يﺎﻫ
نآ نآ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ
ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺖﺳﺎﻬﻧآ رد درد ﻪﺑﺮﺠﺗ هﺪﻨﻨﻛ .
ﻪﻌﺟﺎﻓ رﺎﻜﻓا زﺎﺳ
ﺶﻴﭘ درد ﻲﻨﻴﺑ
رد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ و ﻲﮔدﺮﺴﻓا هﺪﻨﻨﻛ
ﺖﺳا هﺪﻨﻳآ )
،نارﺎﻜﻤﻫ و ﺰﺗﻮﺷ 2010
.(
رد
ﻪﻌﺟﺎﻓ ناﻮﺟ نﻻﺎﺴﮔرﺰﺑ ﺎﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ درد يراﺪﻨﭘ
ﺦﺳﺎﭘ ﻦﺴﻣ داﺮﻓا رد و درد ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻔﻃﺎﻋ يﺎﻫ ﺮﺗ
ﺖﺳا هاﺮﻤﻫ درد تﺪﺷ ﺎﺑ .
ﻪﻌﺟﺎﻓ رد درد يراﺪﻨﭘ
هاﺮﻤﻫ دردﺮﺳ و ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﻢﻳﻼﻋ ﺎﺑ ًًﺎﺗﺪﻤﻋ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ﻲﻣ داﺮﻓا رد ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ددﺮﮔ
) و ﻞﺴﻜﻳو
،نارﺎﻜﻤﻫ 2010
.(
اد نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ ﻪﻛ د
،ﻲﻫوﺮﮔ ﻲﻧﺎﻣرد ﻪﻌﺟﺎﻓ
هوﺮﮔ رد ار درد يراﺪﻨﭘ
ﺲﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺶﻳﺎﻣزآ نﻮﻣزآ
و ﺶﻫﺎﻛ ﻦﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﻧز رد يﺮﻴﮕﻴﭘ
ﺖﺳا هداد )
05 /
p<0 .(
نآ زا ﻲﻳﺎﺟ و شﺮﻳﺬﭘ شور ﻪﻛ
ًﻻﺎﻤﺘﺣا ،ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻦﮕﻟ درد رد ﺪﻬﻌﺗ ﻲﻣ
ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﺰﻴﻧ ﺮﮕﻳد يﺎﻫدرد ﺶﻫﺎﻛ رد .
ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻚﻣ يﺎﻫ
ـ زﺮﻴﺗﻮﮔ و ﻦﻛاﺮﻛ ﺰﻨﻴﺗرﺎﻣ
) 2011 ( و ادﻮﺳﺎﻣ ،
ﻤﻫ نارﺎﻜ ) 2007 ( ﻮﺴﻤﻫ و ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ ﺖﺳ
. ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
نارﺎﻜﻤﻫ و ﻞﺴﻜﻳو ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ )
2011 ( رد
ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﻛدﻮﻛ رد نﺎﻣرد ﻦﻳا ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا صﻮﺼﺧ ﺖﺳا ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ ﻦﻣﺰﻣ درد .
ﻲﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻳا ﻦﻴﻴﺒﺗ رد و شﺮﻳﺬﭘ ﻪﻛ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
حﺮﻄﻣ ار لﺎﺣ ﻪﻈﺤﻟ ﺎﺑ ﺮﺛﺆﻣ سﺎﻤﺗ ﻲﻧﺎﻣرد ﺪﻬﻌﺗ ﻲﻣ ﻲﻣ دﺎﻳ نﺎﻌﺟاﺮﻣ ﻪﺑ و ﺪﻨﻛ ﺪﻫد
نآ ﻪﻛ ار ﻪﭼ
و يراﺬﮕﻣﺎﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺎﻳ توﺎﻀﻗ نوﺪﺑ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻒﻴﺻﻮﺗ .
ﻦﻳﺮﻤﺗ ﻦﻫذ يﺎﻫ عﻮﻧ ﻦﻳا رد ﻲﻫﺎﮔآ
ﻲﻣ ﺖﻳاﺪﻫ ﻲﻳﺎﻴﻧد ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ار دﺮﻓ ،نﺎﻣرد زا ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
ﻲﻣ ﻪﺑﺮﺠﺗ ًﺎﻤﻴﻘﺘﺴﻣ ار نآ لﻮﺼﺤﻣ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻴﻧد ﻪﻧ ،ﺪﻨﻛ
ﺖﺳﺎﻬﻧآ ﺮﻜﻔﺗ .
نوﺪﺑ ،ﺎﻫداﺪﻳور ﺎﺑ سﺎﻤﺗ ،ﻊﻗاو رد
و ﺎﺠﻨﻳا رد و توﺎﻀﻗ ﻲﻣ خر نﻮﻨﻛا
ﺪﻫد ) ،ﺲﻳﺎﻫ
2005 .(
ﻦﻫذ داﺮﻓا ار ﻲﻧوﺮﻴﺑ و ﻲﻧورد تﺎﻴﻌﻗاو هﺎﮔآ
ﻲﻣ كاردا ﻒﻳﺮﺤﺗ نوﺪﺑ و ﻪﻧادازآ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ و ﺪﻨﻨﻛ
هدﺮﺘﺴﮔ ﻪﻨﻣاد ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ رد يدﺎﻳز ،تاﺮﻜﻔﺗ زا يا
نﺎﺠﻴﻫ ﻪﺑﺮﺠﺗ و ﺎﻫ ﺎﻫ
) ﺪﻨﻳﺎﺷﻮﺧﺎﻧ و ﺪﻨﻳﺎﺷﻮﺧ زا ﻢﻋا (
26 / ﺶﻫوﮋﭘ ،يرﺎﺘﻓر و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ مﻮﻠﻋ يﺎﻫ لﺎﺳ
مرﺎﻬﭼ هرﺎﻤﺷ ، مود ، ﻲﭘﺎﻴﭘ ) 7 (
، نﺎﺘﺴﻣز و ﺰﻴﻳﺎﭘ 1393
ﺪﻧراد ) ،نارﺎﻜﻤﻫ و نواﺮﺑ 2007
ﺎﺠﻧ زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ ؛ و ﻲﺗ
،نارﺎﻜﻤﻫ 2012
.(
ﻪﻌﺟﺎﻓ ﻪﻧارﺎﮔزﺎﺳﺎﻧ ﺖﻴﻫﺎﻣ يراﺪﻨﭘ
ﻲﻣ ﺰﻴﻧ ﻚﻤﻛ ﻞﻣﺎﻋ ﺪﻧاﻮﺗ باﺮﻄﺿا ياﺮﺑ ﻲﻤﻬﻣ هﺪﻨﻨﻛ
ﻲﺳﺮﺗ يﺎﻫرﺎﺘﻓر و درد ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﺑﺎﻨﺘﺟا ـ
) ،نارﺎﻜﻤﻫ و نﻮﻴﻟ 2007
.(
ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ نﺎﻣرد ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﺪﻳﺎﺷ ﻪﻌﺟﺎﻓ ﺶﻫﺎﻛ ﺮﺑ و نواﺮﺑ ﻦﻴﻴﺒﺗ سﺎﺳا ﺮﺑ درد يراﺪﻨﭘ
ﺎﻳر ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻴﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ن .
نآ يﺮﻴﮔرﺎﻛ ﻪﺑ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﺎﻫ
ﺪﻨﻳآﺮﻓ ﻦﻫذ يﺎﻫ ﻲﻣ ﻲﻫﺎﮔآ
ﻴﮕﻤﺸﭼ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺪﻧاﻮﺗ يﺮ
زا ﻊﺟاﺮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا شور رد ﺪﻳﺎﻤﻧ دﺎﺠﻳا ﺶﻬﺟﻮﺗ
.
ﻦﻳﺮﻤﺗ ﻦﻫذ يﺎﻫ ﻲﻣ ﻲﻫﺎﮔآ
هﺪﻧﺮﻴﮔﺮﺑ رد ﺪﻧاﻮﺗ
ﻪﺑ ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻫد هزﺎﺟا دﺮﻓ ﻪﺑ ﺎﺗ ﺪﺷﺎﺑ دﻮﺧ
ﻪﺑ ﻦﻳا يﺎﺟ ﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ﻲﻨﻫذ يﺎﻫداﺪﻳور ﻪﻛ
ﻲﺘﻤﺴﻗ نا
نآ ،ﺪﻧاﺪﺑ دﻮﺧ دﻮﺟو زا ﺪﻨﻛ هﺪﻫﺎﺸﻣ ار ﺎﻫ
) و نواﺮﺑ
1نﺎﻳر ، 2003 .(
ﻪﻌﺟﺎﻓ رﺎﻜﻓا ﻪﻛ ﻲﻧﺎﺴﻛ ،ﺪﻧراد ﻪﻧاراﺪﻨﭘ
ﺮﺑ ﻲﺗوﺎﻀﻗ هﺎﮔﺪﻳد زا هدﻮﺑ رادرﻮﺧ
، ﻲﻤﻧ ﻲﻌﺳ ﺪﻨﻨﻛ
ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻳاوز زا ار نﺎﺸﺗﻼﻜﺸﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﻫد راﺮﻗ .
نآ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻧاﺮﻴﮕﺘﺨﺳ ﺪﻳد ﻚﻳ زا ﺎﻫ
ﺪﻧرادرﻮﺧﺮﺑ دﻮﺧ .
ﻪﻈﺤﻟ ﺎﺑ ﺮﺛﺆﻣ سﺎﻤﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا
مﻮﻬﻔﻣ دﻮﺧ و لﺎﺣ داﺮﻓا ﻦﻳا رﺎﻜﻓا عﻮﻧ ﺮﺑ هﺪﺷ يزﺎﺳ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺛﺆﻣ .
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ شزﻮﻣآ تﺎﺴﻠﺟ رد
هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﻴﻤﺿ و ﻲﻫﺎﮔآ و ﻦﻫذ نﻮﻨﻓ ﻪﺟﻮﺗ ،هﺪﻨﻨﻛ
رد ندﻮﺑ ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻦﻫذ تﻻﺎﺣ و رﺎﻜﻓا ﻪﺑ داﺮﻓا ﻲﻣ ﺐﻠﺟ لﺎﺣ نﺎﻣز هﺮﻤﻧ رد ﻪﻛ دﻮﺷ
ﺲﭘ يﺎﻫ نﻮﻣزآ
و ﻲﻣ هﺪﻳد ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻦﻳا ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ يﺮﻴﮕﻴﭘ دﻮﺷ
.
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﺮﮕﻳد ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻪﻛ ﺪﻫد
ناﻮﺗﺎﻧ ،ﻲﻫوﺮﮔ ﻲﻧﺎﻣرد ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ
ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ رد ار ﻪﻠﺣﺮﻣ رد لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
ﺲﭘ ﻦﻣﺰﻣ درد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﻧز رد يﺮﻴﮕﻴﭘ و نﻮﻣزآ ﻦﮕﻟ
ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﻫد
) 05 /
p<0 .(
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻦﻳا يﺎﻫ ﺤﺗ
زا ﻖﻴﻘ
1 Brown & Reyan
ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﻳﺎﺘﻧ نارﺎﻜﻤﻫ و لاد
) 2
2004 ( ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ
ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﺺﺧﺎﺷ
ناﻮﺗﺎﻧ ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ ﻲﮕﺘﺴﺸﻧزﺎﺑ ﺎﺑ يداﺮﻓا رد درد
دوز زا ﻞﻴﻟد ﻪﺑ مﺎﮕﻨﻫ رﺎﻛ
ﻲﻣ ﺖﻳﺎﻤﺣ ،ﻲﮔدﺎﺘﻓا ﺪﻨﻛ
.
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺶﻫوﮋﭘ
و ﻞﺴﻜﻳو يﺎﻫ
نارﺎﻜﻤﻫ )
2005 ( و و نارﺎﻜﻤﻫ و ﺰﻟو )
2008 ( ﻲﻨﺒﻣ
ﺮﺑ ﺶﻫﺎﻛ ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ شور ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا
ناﻮﺗﺎﻧ ﺖﺳﻮﺴﻤﻫ درد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻦﻳا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺎﻫ
ﮓﻴﻫﻮﺗ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ زا ) 3
2012 ( ﺮﺛا ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ
ﺶﻫﺎﻛ و ﻞﻤﺤﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ﺪﻬﻌﺗ و شﺮﻳﺬﭘ زا ناﺰﻴﻣ رﺎﻛ ﻲﻣ ﺖﻳﺎﻤﺣ ﻲﮔدﺎﺘﻓا ﺪﻨﻛ
.
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻦﻳا ﻦﻴﻴﺒﺗ و ﻪﻴﺟﻮﺗ رد ﻲﻣ ﺎﻫ
داﺮﻓا ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
ﺒﻣ درد ﻪﺑ ﻼﺘ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ،ﻦﻣﺰﻣ يﺎﻫ
ﻦﻣﺰﻣ درد ﻪﻛ ار ﻲﻳﺎﻫ
نآ رد ﻲﻣ دﺎﺠﻳا ﺎﻫ كﺮﺤﻣ ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،ﺪﻨﻛ
تﺮﻔﻧ ﺮﻴﺴﻔﺗ ﺰﻴﮕﻧا ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻦﻳا زا و
يراددﻮﺧ ﺎﻫ
ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ . ﻪﺑ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻚﻳ زا ﻲﻔﻨﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا ،ﻲﻠﻛ
ﻲﻣ ﺚﻋﺎﺑ ﻲﻔﻨﻣ كﺮﺤﻣ ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ رﺎﻤﻴﺑ دﺮﻓ ﻪﻛ دﻮﺷ
ﺪﻣﺎﻴﭘ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يﺎﻫ
ﻪﻛ ﻲﺗارﺎﻈﺘﻧا و
ﻳ و دﺎﺠﻳا ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﺖﻛﺮﺣ مﺎﺠﻧا ﺎﺑ درد ﺶﻳاﺰﻓا ﺎ
دراد
، دزرﻮﺑ عﺎﻨﺘﻣا نآ زا .
ﺮﺑﺎﻨﺑ و ﺖﺒﺜﻣ ﻪﻄﺑار ،ﻦﻳا
ﻮﻗ ﻦﻴﻴﺒﺗ ،ﻲﻔﻨﻣ يﺎﻫروﺎﺑ و درد ﻦﻴﺑ ي هدﺎﻔﺘﺳا هﺪﻨﻨﻛ
نآ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ و رﺎﻤﻴﺑ ﻂﺳﻮﺗ ﺮﻴﮔرد ﻮﻀﻋ زا ندﺮﻜﻧ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ مﺪﻋ .
مرﺪﻨﺳ ار ﺖﻟﺎﺣ ﻦﻳا
"
ﺎﺘﻓا رﺎﻛ زا
"ند ﻲﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ نآ ﻲﻃ رد ﻪﻛ ﺪﻨﻣﺎﻧ
ناور رﺎﻛ زا ﺮﻴﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ دﺮﻓ ﻚﻳژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﻲﻣ راﺮﻗ ﻲﮔدﺎﺘﻓا دﺮﻴﮔ
) ،نارﺎﻜﻤﻫ و ﺖﻧﺎﺑرو 2003
.(
شزرا ،ﻊﻗاو رد هﺰﻴﮕﻧا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﻫ
رﺎﺘﻓر ياﺮﺑ يا
ﻲﻣ ﻞﻤﻋ و برﺎﺠﺗ شﺮﻳﺬﭘ ﻞﻴﻬﺴﺗ ﺚﻋﺎﺑ و ﺪﻨﻨﻛ
ﻲﻣ كﺎﻧدرد تﺎﺳﺎﺴﺣا ﺪﻧﻮﺷ
. نﺎﻴﻨﺑ ﺮﺑ ﻲﮔﺪﻧز
2 Dahl & etal
3 Twohig
