یسررب ريثأت
فآراک رب یمسرريغ و یمسر يداهن لماوع هجيتن و ینیر
ياهروشک زا يدهاوش :يداصتقا دشر رب نآ ( انم
2015 - 2008 )
دنواريش همطاف
، 1
يرهظم اضر
*2
يدمحم نسحم ، هرايخ
جاموت ديعسلادبع ،3 4
1 ،سوواک دبنگ هاگشناد ینیرفآراک دشرا یسانشراک هتخومآ شناد . shiravand.f69@yahoo.com
2 . ،سوواک دبنگ هاگشناد داصتقا رایداتسا mazhari@gonbad.ac.ir
3 ،سوواک دبنگ هاگشناد داصتقا رایداتسا . mohsenmohamadi23@yahoo.com
4 تأيه وضع و رامآ رایداتسا . ،سوواک دبنگ هاگشناد یملع
ab.tomaj@gmail.com
:تفایرد خیرات 12
/ 10 / 1396 :شریذپ خیرات 15
/ 08 / 1397
هديکچ لماعت لصاح ار دشر کیسلاک نانادداصتقا رد
نو از ا لایع عاااتنا و یدااصتقا لماوع ی
نآ اه م دادملق تباقر طیحم ک رد دشر تا رظن رد سکرام و نانادداصتقا ن ا دنچره .دندرک
نورد از هب دوخ ی ب اهداهن شین
دوبن هجوت ه ا
هجوت اما ،دن مییتسم
هب رییثات درادلمع راب ااهداهن
ا و یدلایم مهدزون نرق رخاوا هب د اب ار یداصتقا هفرم هیبط ه رظن عاتک راشتن
نالبو نتسروت 1
،
.داد تبسن لدم هرابود روهظ اب
دشر یاه نورد
از ههد رد 1980 نا ا هاب نااسنا ه امرس دورو و
لدم اه
، ه رظن رد اهداهن شین هب یدج هجوت یداصتقا دشر یاه
اسا هدش ام راظن هاب .ت داسر
تدمدنلب هفقو ن ا لیلد رد
ندش دراو لیلحت هب اهداهن
ه لدم و یداصتقا یا د اب ار دشر یاه
هب
یراذگریا هوحن و تخانش نآ
اه ؛داد تبسن هکارچ
ًلاومعم مییتاسمریی داشر رب اهداهن یراذگریا
ام تروص ن رفآراک هلمجزا توافتم یراجم ق رط زا ریا ن ا و تسا .درایگ
شهوهاژ نا ا رد
راب نیلوا یارب رییثت
ن لماوع( داسف لرتنک و نوناق تیمکاح و ) مسر یداه
ماه نیانچ زا رات
ن ا هجیتن و ن رفآراک رب ) مسرریی یداهن لماوع( هنان رفآراک تیلباق کرد و تسدش رییثت
راب
لاحرد یاهروشک یداصتقا دشر ( نامز هرود ط انم هعسوت
2015 - 2008 راراق هاعلاام دروام )
تفرگ تسا ه هداد زا هدافتسا اب . هاس تااعبرم لقاداح شور و ولبات یاه
هالحرم ( یا ) 3sls نا ا
هب ج اتن دمآ تسد داسف لرتنک و نوناق تیمکاح هک
رییثت تاسدش زا رات و راداانعم و تبثم
.دنراد ن رفآراک رب رادانعم و فنم هابار ماه
نیانچ هانان رفآراک تایلباق کرد رییثات
و تابثم
رادانعم هتشادن ن رفآراک رب و
یداصتقا دشر رب ن رفآراک ت اهن رد رییثت
.تسا هتشاد تبثم
هقبط يدنب :JEL ،O11
،O17 O43
هژاو :يديلک ياه لقاداح شور ،اانم یاهروشک ، ن رفآراک ،یداصتقا دشر ،یداهن لماوع
هلحرم هس تاعبرم ( یا
)3sls
: امت هرامش ،لوئسم هدنس ون :*
09118718094 1. The theory of the Leisure Class
1 - همدقم هاب اهرواشک ساسا فادها زا د یداصتقا دشر هب بایتسد هزورما یرارابا ناوانع
عااسح هاب راد اژ هعسوت یارب ام
ها رظن .دا آ ناامز تاشذگ اط رد دااصتقا نازادراژ
تفا رد ه ا داشر رب یداصتقا لماوع زا ریی لماوع هک دن رییثت
.دنتاسه راذاگ شهوهاژ
ااه ی
م ناشن اتسار ن ا رد هتفرگ ماجنا راب هولااع دا اب رتلاااب یدااصتقا داشر یارب هک دهد
لماوع هب یداصتقا لماوع ریی
یداصتقا م هک
هب دنناوت روط لماک حضاو و رت تواافت یرات
یدااصتقاریی لاماوع نا ا ناناددااصتقا .داش لاسوتم ،دنهد ناشن ار اهروشک یدردلمع رییثت یداهن لماوع ار یداصتقا دشر رب راذگ هدرک فرعم ن رفآراک لماع و1
.دنا
،ثرون زا ناسک هلمج تسا
یدااصتقا دشر رب اهداهن شین رب هک دایکثت
هتاشاد دانا
لصا لیلد یو هعسوت
هعسوت و گتفا م اهداهن ار اهروشک گتفاین
ااهداهن هتبلا ،دناد
هن ره شهاک اب هک اه
ببس هرهب ش ارفا وش یرو
ن ،ثرون( د 1990
.) هب داهن شناک ناوانع
یزااسدازآ لرتنک رد عمج طاسب و2
ام یا رعت یدراف شناک3
نآ لاداشا هاک دواش
ترابع هتفاین نامزاس موسر :زا دنا لداشت و4
اه نامزااس یا هاتفا
لمااش یدراف شناک .5
هناچ رد تکراشم هیمهس و ت ر دم ، نز
م تلادابم یدنب ،ناراادمه و لاسوتم( داشاب
1389 ام لمااش ار عیاسو هانماد اعمج شنک .) اات هاتفاین نامزااس مواسر زا دواش
لدشت نامزاس یاه مااظن ،یرااجت ها داحتا ،یرااجت نمجنا ،تکرش ،هداوناخ دننام ،هتفا
ریخذ هتخودنا ا ه م رب رد رین ار هریی و تلود6
ص ،نامه( دریگ 188
،اتسار نیمه رد .)
ک ردور (7
2004 ) راهظا سناد ت تسا ه درواتسد هک لاماوع هاب هتاسباو هعسوت و دشر یاه
نورد از و هدوب مه نامز نوسنیبار و دنلاوکومسا .دنراد رارق هداهن ذوفن تحت (8
2008 )،
هاب
عمج ن ا دیسر یدنب
ه ا طیحم ، تنس یداصتقا لماوع رب هولاع هک دن راب راین یدااهن یاه
و دارفا هاگنب ااه یدااصتقا داشر راب ن ارباانب و یالتام یاهرواشک و قطاانم رد
رییثات
م .دراذگ
1 داهن . عضو دنتسه یدویق اه ناسنا لبایتم طباور هک رشب بناج زا هدش
م لدش رگ دد هب ار اه هد
ن ،ثرون( د
1377 ص ، 6 .) 2. Liberation
3. Expansion
4. Unorganized Custom 5. Organized Custom 6. Reserve System 7. Rodrik
8. Acemoglu and Robinson
دراک داصتقا هصرع دراو قلاخ ب رات ناونع اب ار ن رفآون رتیپموش تاسا ه
ااب یو .
داصتقا ملع رد یروآون ثحب ندرک دراو یالوا رج
دواب نااسک ن ه
شاین اسررب هاب هاک
رواّنف تخادرژ یداصتقا دشر رد )شناد( ی تسا ه
ونیکوک(
،1
2005 ص ، 7 .)
هزورما هک یداصتقا دشر رظندروم
بحاص م یداصتقا نارظن قلااطا یدشر هب دشاب
م هک دوش اذل ،تسا هدش راوتسا شناد یانبم رب رییثت
،یدااصتقا داشر رب یداهن لماوع
نامه روط رد هک م هداد حیضوت همادا
،دوش ن رفآرااک یور راب ادتبا رییثات
ام ،دراذاگ
هکارچ قلاخ ب رات و شناد اب هک تسا ن رفآراک ن ا هک تسا ن ا رب ضرف دوخ
تاهج
"
دوس خرن ندوب لورن
"
م هنوراو ار راخاوا رد هک یییحت رد .دنک
1980 رامور طاسوت
( 1986 ( اکول و ) 1988
دش ماجنا ) تسا ه
لماوع ، لاماوع هاب )اهداهن و شناد( ید دج
هفااضا یدااصتقا داشر ح راصت یاراب ،ناوس و ولوس )ه امرس و راک یورین ،دیلوت( تنس دش تسا ه ه رظن هب نا اش کمک هک یداصتقا دشر یاه
رک د ه ا دن . واس راژآ(
،ناراادمه و2
2016 اب رین داسف لرتنک .) رییثت
تراجت دعاوق و نیناوق لرتنک رب
، اک داامتعا ار ناان رفآر
هار و عورش هب تبسن بسک یزادنا
ام رتشیب راکو .دانک
ماه تاسدش زا رات دروام رد
م تسدش زا دارفا رت هچره هک تفگ ناوت لامع دراو یرتاشیب داامتعا اب دشاب رتمک
تیلاعف و هدش .تفا دهاوخ ش ارفا ن رفآراک یاه
تیلباق کرد هب هنان رفآراک یاه
عوان
ناشن تراهم هدنهد هار یارب دارفا یاه
بسک یزادنا تسا راکو
لاماع نا ا تا ویت هاک هاب
م ن رفآراک تیلاعف یارب بسانم ط ارش داج ا هارمه دناوت
بس تایلاعف هعاسوت ب یااه
.دوش هنان رفآراک لاحرد یاهروشک ،انم اهروشک
هعسوت دوجو اب هک دنتسه یا رادروخرب
روافو زا ندوب
اک یورین ،تفن( یداصتقا لماوع )... و ر
، نآ ام رااظتنا هاک هنوگ یدااصتقا داشر هاب دور
بسانم هتفاین تسد داشر و هدراک خوسر هیانم لک رد یراتخاس و یداهن تلادشم .دنا
شاب اه دروم حواس اب نانچمه داصتقا یلتام ی تاصرف ندروآ مهاراف یاراب زاین
یااه
رد یعااض .دراد یدااا ز هلااصاف دااشر هاابور تاایعمج یارااب بااسانم یداااصتقا ش ارااگ
هب ،هنان رفآراک نا ا رد هداش هتخاناش تلاداشم رگ د زا ،یداصتقا مهم لماع ک ناونع
اهروشک هب رامش م ور ن رفآراک هب ش ارگ .د زا
ک وس و لاااب انم یاهروشک زا ضعب رد
زا ضعب رد رگ د فرط زا نآ
اه ناایب هاب ن رفآراک هب ش ارگ ش ارفا یارب .تسا نی اژ
ااسرتسد مااظن ثرواان .تااسا مزلا اهروااشک رد
مااه اانچ و یداااهن بااسانم دراادلمع ،نی
1. Kokkinou 2. Aparicio
تخاسر ز هعسوت یاه
تایلاعف ات تس رورض رتسد رد رهام راک یورین رین و هتفا یااه
عاتش یداصتقا هعسوت و دنبا ماوق هنان رفآراک دریگ
، نتفاا ،شهوهژ ن ا لصا فده اذل
گنوگچ یارب اساژ رییثت
ک رب هدشرکذ یداهن لماوع نا ا هاجیتن و ن رفآرا
رییثات راب
م انم هیانم یداصتقا دشر دشاب
.
،رضاح هعلاام رد ،قوف تاحیضوت هب هجوت اب رییثت
و نونااق تایمکاح یداهن لماوع
تیلباق کرد و تسدش زا رت و داسف لرتنک سررب دروم ن رفآراک رب هنان رفآراک یاه
م رارق سپس و دریگ ن ا هجیتن
رییثت قا دشر رب اانم یاهروشک یداصت
داهاوخ اسررب1
.دش هلایم ن ا یدعب ثحابم هب
بیترت شور ،قاییحت هنیاشیژ ،یراظن ناابم ااسا رب
و قییحت هتفا
اه و تسا هدش میظنت هجیتن هب اهن شاب رین
.دراد صاصتخا یریگ
2 - نابم يرظن ی
2 - -1 يداصتقا دشر و ینیرفآراک ،داسف لرتنک ،نوناق تيمکاح
اق تیمکاح راماش هاب رادا اژ هعاسوت و یدااصتقا داشر یارب یدیلک لماع ک نون
م یاراب رواشک کا نادرامتلود و نادنورهاش نداش لائاق مارتحا ناریم فرعم هک د آ
نآ یاراجا ،نیناوق عضو فده اب هک تسا اهداهن هداش دااج ا فلاتاخا لاح و ااه
.دانا
مورتسین (2
2008 ) م هک د وگ هب
حوضو نیاب یوق طابترا ک راتخااس
، قوایح تاینما
قویح تیدلام و .دراد دوجو ن رفآراک زا
رییثت تا تاینما دااج ا ،نونااق تیمکاح لصا
ت امح دارفا رشب قویح و سایس قویح زا هک تسا م
.دنک دروام ن ا رد
، رییثات ماهم
ن رفآراک رب نوناق تیمکاح ت اده
تسرد هاب عبانم ه امراس
یراذاگ یااه تاسا دالوم .
و گتراه مه
ناراد (3
2010 )،
هتشاد ناعذا هابار نیمه رد هک دنا
نان رفآراک هب
روط لاباق
هظحلام یا د اب ناشقویح و دنراد تیدلام هب زاین هاب
حواضو دا اب ؛دواش اراجا و یا رعت
یاراب نونااق مااظن کا تسا مزلا رین و دشاب هتشاد دوجو قفاوت یارب دادرارق مسینادم حارط اهدادرارق نینچ یارجا .دوش
یاراد رین داسف رییثات
داشر و ن رفآرااک راب تا
یداصتقا م
دشاب . گه و اه بسک رد داسف ی نیب راکو
.تسا هتفا دشر و شرتسگ للملا
هب رظن نانادداصتقا
، صخاش نوچ اه الخاد صلااخان دایلوت
و تالود درااام ،هناراس
1 . م زایآ ای رفآ هراق بری لامش رد شکارم روشک زا هیانم ن ا دح قرش ،نار ا ات و دوش
هیانم روشک ن رت
م دادتما هنایمرواخ دبا
2. Nystrom 3. Hartog, et al
کمک داسف حاس رب جراخ یاه رییثت
م راذگ ن د . دوداحم اب داسف هاب اسرتسد ندراک
هن ره ، عامتجا ساسا تامدخ تمدخ یاه
ام ش ارفا ار ناسر راین نا ا .داهد
بباس
،ریف ش ارفا یدمآراکان
تیعورشم ییعضت و لام متسیس م تلود
هب .دوش نا ا ،بایترت
داسف لماع ، ه امرس دض و دشر دض ،هعسوت دض و یراذگ
دض تلادع تسا هک رد هاجیتن
وااشک یارااب داااسف هان ره ر
اه تااسا لااااب رایااسب سیتنوااب و میلااس
، 1
( 2009 و تراابملا )
نارادمه (2
2007 ) نارادمه و نایم رک (
1390 ) و لاو آ (3
2005 للادتسا ) م
نک ان د هاک
دامآرد زا یرتاشیب تماسق هاک دراد دواجو لاامتحا ن ا ،دبا ش ارفا داسف لرتنک رگا ه امرس رد ن رفآراک دواش عذج یراذگ
؛ ااما رلوچاسا و نیخوانآ (4
2009 و ) و وتاسف
( نارادمه 2014
دنرواب ن ا رب ) رد
تایبثت و هدااس تاررایم و نیناواق زا هاک اهروشک
فافش یرادا یاهراکوزاس ،هدش و نشور و
ص ر ح ماک و دااسف ،دنتاسه رادرواخرب هان ره
هب یداصتقا دشر یارب عنام ناونع نایب
م دواش اهرواشک نا ا رد یرایا دااسف لراتنک
صتقا دشر رب تبثم دراد یدا
؛ اما زا هاک اجنآ اهرواشک زا اخرب رد
و هدایچیژ نیناواق
ریغتم دن نامز ،مهبم یرادا یاهدن آرف ، هان رهرژ و رب
موهفماان و دنتاسه
و دااسف بباس
شهاک هن ره تلادابم یاه هاگنب
اه م ؛دوش ن ا رد ن اربانب اهرواشک
و دااسف ااب هالبایم
ودعم طابترا یداصتقا دشر اب نآ لرتنک تاشاد دهاوخ
کالم و حاباص(
، تادااسلا
1386 ( نارادمه و فروم .) 1991
ام للادتاسا راین ) دااسف هاک اهرواشک رد داننک
تسلااب و م هوشر ار یرادا کشخ ماظن دناوت
اعنم تعراس تلامااعم هاب و دنک ر ذژ ی
.دشابب
2 - 2 - تيلباق کرد ،تسکش زا سرت هنانیرفآراک
، ینیرفآراک يداصتقا دشر و
رت ن رفآراک رب هک تسا یدرف عناوم زا د تسدش زا رییثت
هاجوت اب .تسا راذگ
تایییحت هب ماجنا
هتفرگ
، م نا امن رگ د تاساسحا ا رت هک نامز م دنوش
راب دنناوت
میمصت دننام تخانش یاهدن آرف یور راین یریگ
رییثت ااگروف( دناشاب راذاگ ،5
2000 ؛
مجنگ ،6
2007 وواف ؛ ،7
2010 وت ااب .) نااینار ناایب هاب هاج (8
2005 ) تاتنوژد نراب و
1
1. Seleim and Bontis 2. Lambert et al 3. Ayoola
4. Anokhin and Schulze 5. Forgas
6. Gangemi 7. Foo 8. Runyan
( 2004 رت ،)
، ام هاک تاسا عارااضا و تسدش زا لامتحا د دهت ک زا اد داناوت
بسک رد تییفوم مدع ل لاد ناوتان رد دنمتردق لماع ک و دشاب ن رفآراک عورش راکو
نآ فادها هب ندیسر یارب دارفا عوسحم اه
یلت .دوش زا
تسدش و یر ذاژراخ و
لوابق
یاهدمایژ هار
یزادنا بسک رااکو هلئاسم یا تاسا هاک رد یاهرواشک نوگاانوگ
لا لاد هاب
گنهرف و
یدرف توافتم تاسا ناانچ هاک رد یرواشک گانهرف
تاسدش هدااتفااج
و رد
یروشک رگ د سژ زا یزوریژ تسدش هب
یرما دیعب ل دبت م .دوش
هب هنان رفآراک تیلباق کرد شیژ ک ناونع
راب هدننک نیب یاراب دارافا میماصت یا
بسک ک عورش نارادمه و کوینکان .تسا راکو
(2
2010 رلوچاسا و میهارابا )
)3
2011
(
نوراب (4
2004 )،
لماوع شریگنا ن رفآرااک
ار هاب ناوانع یدامآراکدوخ تابثم
یا رعت
م نک ن تراهم هب گتسباو و د یاه
صاخ و تیحلاص اه
هرایگنا تیعاضو و ار صااخ یااه
گه و اه م نآ ی .دناد
ناشن هنان رفآراک تیلباق کرد هاک تاسا یدارافا داصرد هدانهد
ترااهم دندیتعم باسک کا عوراش یاراب ار مزلا یااه
و ر واسد ا( دانراد دا دج رااکو
نارادمه (5
2017 .)
3 - قيقحت هنيشيپ
3 - 1 - یجراخ تاعلاطم
( رپلوتسا 2007
)،
رد هاافر و یدااصتقا داشر ،نونااق تیمکاح ناونع اب شرارگ رد
روم رب نیتلا یاد رمآ و اد رمآ یاهروشک د رییثت
یدااصتقا دشر رب نوناق تیمکاح تبثم
دیکثت م نک هتفا .د اه ( نارادمه و وتسف ی 2014
)،
عاماوج رد هاک تسا نآ زا کاح
لاحرد داسف دننام لماوع هعسوت ببس
م قاافتا اهرواشک ن ا رد رتمک ن رفآراک دنوش
هتفا .دتفایب مه و نیخونآ یاه
( ناراد 2009 ) دااسف راتهب لراتنک هاک تاسا ن ا رگنایب
م هاعلاام ج ااتن .داشاب هارمه ن رفآراک و یروآون حاس ش ارفا اب دناوت و را و ساد ا
( نارادمه 2017
م ناشن ) دهد
رد ایاسآ یاهرواشک رد هانان رفآراک تیلباق کرد هک
دراد رارق لااب حاس
، هب یروط اب هرااق ن ا رد مدرم رتشیب هک ااناوت هاک دانرواب نا ا ر
ل دبت ام اراد ار ن رفآرااک هب ندش .دناشاب
( رنیلواک 2007
)،
هاب اسررب رات لاماع
1. Burn de Pontet 2. Naktiyok et al 3. Ebrahim & Schϕtt 4. Baron
5. Xavier et al
رب نان رفآراک دردلمع
تخادرژ نانآ و ه
هب طابترا لباق هجوت نیاب تاسد ااهریغتم
اتفا ه
تسا نارادمه و ریند . (1
2011 زا رات نیاب طابترا نتفا لابند هب دوخ قییحت رد رین )
ش بسک رد اراک و ن رفآراک رد تسد دوب راکو
ه ا دن و هب دانویژ دوجو نیاب
لاماوع نا ا
تسد تفا ه ا .دن نوااتنیمگرآ و سااکا( دااننام ناگدنااس ون
،2
2006 واایتآ و واال ؛ ،3
2008 )،
ناااشن
هداد .دنا لاباق مهاس ،داشر و ن رفآراک رد یروآون هویلاب تیفرظ هک هعاسوت رد هجوات
راژآ( دراد یداصتقا نارادمه و ویس
،4
2016 ).
3 - 2 - یلخاد تاعلاطم کلم و ءاکرش ناردارب هتفا ( تاداسلا
1387 و نونااق تیمکاح هک تسا ن ا رگنایب )
داسف لرتنک رییثت
تبثم یدااصتقا داشر و یداهن لماوع طابترا .دنراد یداصتقا دشر رب
( ناراادمه و یرکااش قییحت عوضوم انم یاهروشک رد 1393
) واب .تاسا هد نا ا ج ااتن
ناشن قییحت م
نوناق تیمکاح و داسف لرتنک هک دهد هب
بیترت رییثت تبثم و فنم
، اما
ب .دنراد یداصتقا دشر رب نعم کلم و حابص قییحت ج اتن
( تادااسلا 1386
) نا ا راب
هتدن دیکثت دراد هچرگا رد یاهروشک دمآردرژ
یاهروشک و یاراد
دمآرد طاسوتم لراتنک
داسف اب دشر قا یداصت طابترا تبثم یرادانعم
،دراد یاهرواشک رد الو ماک
دامآرد نا ا
طابترا فنم و رادانعم تسا رییثت.
عاامتجا ن رفآراک ش ادیژ رب ایحم لماوع یراذگ
ناراادمه و تاسارآ ثاحب عواضوم ،تسا هدنام لوفغم ن رفآراک عوضوم تایبدا رد هک ( 1391 ) م قییحت ن ا ج اتن .دشاب م ناشن
دهد
" هک شزرا و زاین عامتجا
"
" و شرگن
تیلوئسم و عامتجا
"
، و مسرریی یداهن لماوع زا
"
تلود یدمآراکان
"
یداهن لماوع زا
مسر رییثت تایلاعف ش ادایژ رب راذگ هاب عاامتجا هانان رفآراک یااه
ام عااسح .دان آ
هتفا ( نایمساق یاه 1393
هانان رفآراک تارادفت راگا هاک دراد نااعذا بلام ن ا رب ) رد
نامزاس هن داهن اه دوش یزاس
، تصرف یشک دنور تیلباق و اه
رتاشیب راین هانان رفآراک یاه
.دش دهاوخ ( نارادمه و حابص
1391 )،
ریا هب نعم راد ن رفآرااک یدااصتقا داشر راب
دیسر ه ا ن ا عون و ناریم هتبلا هک دن رییثت
دراد گتسب اهروشک هنارس دمآرد حاس هب
، هاب
1. Deniz
2. Acs and Armington 3. Levie and Autio 4. Aparicio et al
ن ا هک نعم ن ا
مک یاهروشک رد ریا یاهروشک رد و فنم دمآرد
دامآردرژ هناراس ااب و
م تبثم لااب .دشاب
یرظن نابم اسا رب ن ا یارب ر ز تایضرف ،هتفرگ ماجنا تایییحت و
م هتفرگ رظن رد شهوهژ :دوش
نوناق تیمکاح :ک رییثت
.دراد ارگ تصرف ن رفآراک رب تبثم
داسف لرتنک :ود رییثت
عم و تبثم ن
راد .دراد ارگ تصرف ن رفآراک رب
تسدش زا رت :هس رییثت
.دراد ارگ تصرف ن رفآراک رب فنم
تصرف کرد تیلباق :راهچ هنان رفآراک یاه
رییثت اراگ تاصرف ن رفآرااک راب تابثم
.دراد ن رفآراک :جنژ رییثت
.دراد یداصتقا دشر رب رادانعم و تبثم
4 - قيقحت شور بسح رب یرامآ هعماج لماش تاعلاطا هب سرتسد
13 رد اانم هایانم وضع روشک
هرود 2008 - 2015 م
1دشاب ترابع هک ،ناتاسبرع ،سنوات ،ندرا ،نارا ا ،را ارجلا :زا دانا
نانبل ،تاراما ،شکارم ،ه روس ،راق ،نیاسلف ،رصم . بیل و
تاعلاطا و
هداد یاه زایندروم یارب
وگاساژ هب
تلااؤس قییحت و نومزآ هیضرف ااه
زا ق رط عبانم هنااباتک ت اس ،یا هعسوت صخاش ، تنرتن ا یاه
ناهج ( صخااش ،)WDI
ناهج نارمدح (
هد د و )WGI
ناهج ناب رفآراک
ن ( عامج ،)GEM
یروآ .تاسا هداش
ن رفآراک ریغتم شهوهژ ن ا رد ( اژون
هرهب و )TEA
یوراین یرو ( رااک
،)Y/L
هولااع راب
ن ا هک رگ دد رب رییثت
م نراذگ اهریغتم ر اس زا ،د ام فرعم همادا رد هک
رد و دنواش
متسیس دنتسه دوجوم رین
رییثت م .دنر ذژ
ینیرفآراک صخاش اپون
( )TEA
: ن رفآراک اژون
دصرد دارفا گررب لاس 18 ات 24
لاس تسا هک رد لاح هار یزادنا بسک راکو هدوب ا بسک راکو نآ اه شیب زا هیبااس هام42
تیلاعف درادن رد . تیییح هب عومجم ن رفآراک د دج
و ن رفآراک
،روهظون ن رفآراک اژون
هتفگ م ن رفآراک .دوش اژون
هارمه اب هعسوت یداصتقا شهاک
م ترواصرد .دابا رد هاک
تیبثت ن رفآراک خرن زا کدنا اهنت اژون ن رفآراک خرن یروشک رتاشیب هدش
داشاب
، هاب
1 ،قارع و لیئارسا ،نم ،نامع ، نات روم ،ت وک ، توبیج ،ن رحب یاهروشک تاعلاطا ندوبن رتسد رد لیلد هب .
اج زا فذح یرامآ هعم هدش
دنا
یانعم مدع لداعت رد ا وژ یاه ن رفآراک رد
ن ا یاراب راضاح شهوهژ رد .تساهروشک
نداد ناشن رییثت
م هدافتسا صخاش ن ا زا یداصتقا دشر رب ن رفآراک دوش
، هکارچ ن ا
تیلاعف هعومجم زا د صخاش م هنان رفآراک یاه
ه او زا ااج راه شهوهژ ن ا رد .دشاب
هدافتسا ن رفآراک
روظنم ،تسا هدش
، م اژون ن رفآراک .دشاب
هرهب راک يورين يرو (
Yit/ Lit
هزادنا یارب صخاش:) کا رد یدااصتقا دشر یریگ
روشک هک دشاب م هرهب
تعااس ک رد هدشدیلوت تامدخ و اهلااک رادیم ،راک یورین یرو
هزادنا ار راک م یریگ
هرهب رد دشر .دنک :دراد گتسب ساسا لماع هس هب راک یورین یرو
ه امرس فرص و یراذگ ه
نف ، د ریف ه امرس رد وج یروآ
نااسنا ه امراس و دا دج یااه
.تسا
Yit
جورخ روشک یداصتقا نامز ردi
تساt
هب هک الخاد صلااخان دایلوت ناونع
هزادناGDP
م یریگ دوش
Lit
ناشن م راک یورین لک هدنهد دشاب
.
هرهب روشک هیامرس يرو (
Kit
هرهب:) م روشک ه امرس یرو اش نا ا ؛داشاب
زا صخا
شزرا میسیت م لصاح تبای ه امرس یدوجوم شزرا رب هدورفا
.دوش
تارداص Xit (
تارداص دورخ:) نااشن هاک
تامداخ راگ د و ااهلااک شزرا هدانهد
هئارا م ناهج طاین ر اس هب و رازاب رد هدش دشاب
.
دلوت ودب رد یگدنز هب ديما (
LEit
:) نااشن هداشدلوتم هزاات دازوان داداعت هدانهد
ب تبسن گرم ه م لاس رد ریمو دشاب
کا رد رامع لواط طاسوتم هک تسا ن ا رگنایب و
هب ا تسا ردیچ هعماج ترابع
ام لااس دانچ هاعماج نآ زا یوضع ره رگ د عاقوت داناوت
.دشاب هتشاد تایح تلود ییاهن فرصم (
GCit
:) هاب ًلاباق هاک( ااهن فراصم هن ره فراصم ناوانع
م هتخانش تلود مومع مامت لماش )دش
هن ره و لاااک دا رخ یاراب تالود یرااج یاه
تامدخ تسا . :نوناق تيمکاح نونااق یارجا و عضو اب اهداهن یارب تلود و مدرم لمع مارتحا
فلاتخا لح و ا
نیاب رایغتم ن ا .تسا هدشداج 2.5
- و )تالاح ن رتداب(
2.5 ن راتهب(
)تلاح تسا . :داسف لرتنک دما و ترداق زا هدافتسا زا یریگولج ناریم
تاهج رد موامع تاانا
نیب ریغتم ن ا . صاش عفانم 2.5
- و )داسف مدع(
2.5 م )لماک داسف(
.دشاب
نا ا فداه هب ندیسر یارب تسا رکذ هب مزلا ( هالایم
،)ااهریغتم مت رااگل ل دابت
هدزاب هب داسف لرتنک و نوناق تیمکاح یاهریغتم 0
ات )تلاح ن رتدب(
5 )تلاح ن رتهب(
دش هداد اییم رییغت ه
تسا .
:هنانیرفآراک تيلباق کرد شسرژ
ناگدنوش هبحاصم رد
ن ا هبGEM
لاؤس خساژ
م :هک دنهد هدرک اسانش ار تصرف هچنانچ ا آ
ام تاسدش زا رت ،دنا داناوت
لاماع
نآ یراددوخ هار زا اه
زادنا ی بسک ب راکو ا اش د . هاب تراابع د هانان رفآراک تایلباق کرد راگ
هب ناونع شناد زا یرادروخرب هار هبرجت و تراهم ،
زادنا ی بسک د دج راکو م ی رعت
.دوش
هن تسا ندمم تیلباق کرد تراهم رگنایب اهنت
اه ی دشاب درف
، هبدامتعا هدلب سفن
نآ رد اه
هار زادنا ی بسک م ناشن رین ار راکو دهد
، شزومآ متسیس رکرمت و حاس . و لم گنهرف
هیانم ا ی توافت یرگ د رایسب لماوع و ا نایم
اهداصتق م ناشن ار
.دهد
:تسکش زا سرت شسرژ
هبحاصم رد ناگدنوش ن ا هب GEM
لاؤس م خساژ دنهد
:هک آ ا هار تیلباق دارفا ن ا زادنا
ی بسک م دوخ رد ار راکو
،دننیب رات هک موهفم ن ا هب
تسدش زا ( دارافا داصرد زا تاسا ترابع
64 - 18 لایلد ار تاسدش زا رات هاک )لااس
هار زا عانتجا ا
زادن ی بسک م نایب راکو .دنراد
4 - 1 - شهوژپ لدم ن رفآراک بییرت و ج ورت رب ریؤم یداهن لماوع ،هلایم ن ا ارگ تصرف
هاب ار رواظنم
م رارق سررب دروم یداصتقا دشر هب بایتسد ،هدااس دایلوت عباات کا ح راصت اب .دهد
هب م ضرف نمض تروص ن رفآراک هک دوش
نورب از م .دشاب ااب ن لاح زا ، ک واس کا ،
دراد دوجو ودعم تیلع هابار
، یداصتقا دشر و ن رفآراک هک تروص ن ا هب هاب
ترواص
،راگ د یوس زا .دنتسه طابترا رد رگ دد اب تشگزاب ناامه
رواط یراظن ناابم رد هاک
حرام تسا هدش تحت مسرریی و مسر یداهن لماوع ق رط زا ن رفآراک ،
رییثات راراق
م د اب .دریگ اعم ،مهم ن ا نتفرگ رظن ر
م ح رصت تروص ن ا هب لوا هلد وش
راتخاس هک د
و روکذم تشگزاب مه
نینچ رد ار ن رفآراک رب ریؤم لماوع رگ د هتشادرب
لک مرف .دشاب
م ن ا ار ناوت هب تروص :تشون ر ز
( 1 )
it
it it it
TEA f II , FI , X
هک TEAit
ناشن اک هدنهد روشک رد ن رفآر
نامز رد i
و یداهن لماوع زا عبات و t
یداصتقا دشر م
دشاب
،
it it
II , FI هب
بیترت رد مسرریی و مسر یداهن لماوع رادرب
روشک نامز رد و i
تسا t
تیلباق کرد و تسدش زا رت ،نوناق تیمکاح ،لماش هک
م داسف لرتنک و هنان رفآراک .دشاب
Xit
ن رفآراک هک تسا لرتنک یاهریغتم رادرب مه
تصرف ارگ روشک رد ار یداصتقا دشر و نامز رد وi
تحتt رییثت م رارق .دهد
و تسین ید دج هلویم یداصتقا دشر و ن رفآراک نیب طابترا رظن هب
م ریا هک دسر
یمه رد .دشاب هتشاد دوجو ریغتم ود ن ا نیب دروخزاب اتسار ن
رتشیب هدش ماجنا تاعلاام
هب روط دمع ه رب رییثت یداصتقا دشر یور رب ن رفآراک دیکثت
هتشاد دنا آ(
،عررس و سک
2007 ،نارادمه و چردوآ ؛ 2008
،تیلسون ؛ 2013
.) مه نینچ رییثت رب یداصتقا دشر
تصرف هب ن رفآراک یاه و ودنیلاگ طسوت برجت تروص
( زدنم 2014 یسر تابیا هب ) هد
.تسا هب دایلوت عباات ،یداصتقا دشر و ن رفآراک ،یداهن لماوع نیب طابترا ح رصت روظنم
شرتسگ ( هلداعم رد هتفا 2
ن رفآراک لماش هک ) ارگ تصرف
م هداش هدز نیامات دشاب
م ، اسا ن ا رب .تسا ک زا ناوت
،وس رییثت ماسرریی و ماسر یداهن لماوع یود ره
ن رفآراک رب ارگ تصرف
رگ د یوس زا و رییثت
ن رفآراک ارگ تصرف
ار یدااصتقا دشر رب
.درک نومزآ ( هلداعم 2 عاک دیلوت عبات ک ) -
:تسا ر ز مرف هب لاگاد
( 2 )
it it it it it it it
Y TEA K X1 2 3LE GC L4 5 6
دشر لدم رد نورد
از زا یوریژ هب قوف ی ( رمور
1986 ام ضرف ،) هاک دواش
6 1
ضرف ن ا .تسا ن
م ناش دهد
، جراخ رایآ هک نورد
زاس هدشن ی و تسا تبای شناد ،دنا
م نایب ن رفآراک ق رط زا زا فرصم ،ه امرس و دوش
هتفر تسد ام
عااستحا ااب .داشاب
روکذم دراوم راک یورین رب دیلوت میسیت و
هب روظنم تابای هدزااب ااب عباات ضرف نیمضت
( هلداعم ، اییم هب تبسن 3
) هب تروص ب ر ز ه :تسا هدمآ تسد
( 3 )
it it it it it it it it it it
Y / L TEA K X1 2 3LE GC K X GC4 5
،نآ رد هک Yit
دیلوت روشک نامز ردi
و تساt
هاب ناوانع صلااخان دایلوت الخاد
( هزادنا )GDP
م یریگ
،دوش Lit
اذال ،تاسا رااک یورین لک رگنایب
it it
Y / L هراهب یرو
راک یورین م
دشاب هک هب ناونع هاتفرگ راراق هدافتاسا دروم یداصتقا دشر یارب صخاش
،تسا TEAit
،تسا روشک ره رد ن رفآراک ناریم رگنایب Kit
رواشک رد ه امراس ناریم
،i Xit
،تارداص LEit
و گدانز هب دیما رگنایب GCit
تالود ااهن فراصم ام
داشاب .
تبای ه امرس لیدشت لیبق زا دیلوت عبات رد هدافتسا دروم تنس یاهریغتم ( صلااخان
،)K
( تارداص وداب رد گدانز هب دیما ،)E
( دالوت فراصم و )LE
( تالود زا یورایژ هاب )GC
شین و نیلب هعلاام ما
1ا ( 2002 ( تلاداعم نیمات یارب .تسا هتفرگ تروص ) 1
( و ) 3 )
م هدافتسا تلاداعم فرط ود رد اهریغتم عیبط مت راگل زا ( هلداعم هب هجوت اب .دوش
3 ،)
ور و چردوآ دراد ور شرتاسگ ،راضاح هاعلاام رد هدافتاسا دروام درد ک
بالی ( 2004 و
2005 و چردوآ و ) ( نارادمه
2008 ) م دشاب هک هب ظنم رو اسررب رییثات راب ن رفآرااک
لماوع د اب ،یداصتقا دشر داهن
.تفرگ رظن رد رین ار ی ازا
ن یاانبم راب رضاح هعلاام ،ور
( تلاداعم 2
( و ) 3 .تسا هتفرگ لدش )
بلیک و ردآ (2
2004 )،
ن ا رب دیکثت هک دنراد رییثت
یدااصتقا داشر رب ن رفآراک
تحت د اب ار رییثت
،دادرارق یداهن لماوع رکرمت ن اربانب
هعلاام ن ا مود هالداعم یور راب
.تسا و گنو تاعلاام زا یوریژ اب ( نارادمه
2005 ) هب روظنم اخ زاس زا ،دایلوت عباات ی
تسا هدش هدافتسا اهریغتم اخ مت راگل ؛
تلادااعم هاعومجم نا ا ،ن اربانب هاب
ترواص
مه نامز تاعبرم لقادح نویسرگر زا هدافتسا اب 3
هلحرم ا ی ( )3SLS
هاب رواظنم فراطرب
ندرک شروت مه نامز م هدز نیمات لدم رگ د .دنوش
و ن رفآرااک هزوح رد هباشم یاه
یداصتقا دشر رین
هداش باا زرا جنسداصتقا کیندت ن ا ق رط زا نا ا تایمها هاکدنا
لدم نیمات یارب ار جنسداصتقا درد ور هدرک نایب ار هفرطود تیلع اب اه
( دانا چردوآ
، بلیک و 2008
اب قباام .) ردلو
ج ( 2010 زا هدافتاسا تا رم ،) بنااجم ارااک3SLS
تلادااعم زا مادکره و اهااخ نیب گتسبمه هک تسا نآ رتشیب ماه
ناامز ار هاب عااسح
م .دروآ مه نینچ سنا راو نزو س رتام ،درد ور ن ا هارامه ار اهااخ هویلاب ناسمهان
اعبرم لقادح ق رط زا ب ارض نیمات اب میمعت ت
م ل دعت هتفا .دنک
4 - 2 - هيضرف نومزآ هس تاروذجم نیرتمک شور زا هدافتسا اب شهوژپ ياه
هلحرم
3SLS( يا )
دشر لدم ،هلایم ن ا رد نورد
از هب رمور ی تلاداعم متسیس تروص
مه نامز شور ااب
دش هدز نیمات3SLS
تسا ه . یاهریغتم نیب گتسبمه دوجو تروص رد نورد
از با را ،
ن و نیب یراگزاسا هدننکدروآرب
یاه اتخاس ب ارض ام دواجو هاب لدم یر
هاجیتن رد دا آ
1. Bleaney and Nishiyama 2. Audretsch and Keilbach
من نآ ناوت هب ار اه درک دروآرب دت تلاداعم تروص
، هب تلاداعم د اب اذل متاسیس تروص
هتفرگ رظن رد جنسداصتقا درد ور .دنوش
هب ار تلاداعم همه3SLS
تروص ماه ناامز رد
م دروآرب متسیس زا هکدنک
ن ظ ر م رتاراک بناجم دشاب
و ؛ ن ا هک ام شور نا ا اب ناوات
هلداعم یراتخاس مرف ب ارض مامت میتسه نآ لابند هب هک ار اه
ار ک هباساحم هرااب
، تارجگ( دنک 2004
نی رگ ؛ ،1
2009 و
،رونلاوذ 1374
2) .
4 - 3 - یفيصوت هرامآ
هب روظنم ودج رد شهوهژ فیصوت رامآ ،قییحت یاهریغتم ییصوت ل
1 هدش شرارگ
.تسا
لودج 1 اهريغتم لقادح و رثکادح ،رايعم فارحنا ،نيگنايم ریداقم .
ريغتم مان نيگنايم
هنايم رثکادح
لقادح فارحنا
اژون ن رفآراک مت راگل 272512
/ 2 297573 / 2 406185 / 3 490654 / 1 411482 / 0
هرهب مت راگل راک یورین یرو
811356 / 9 781419 / 9 78921 / 11 562421 / 6 171076 / 1
مت راگل ه امرس 45039
/ 24 51349 / 24 99252 / 25 57135 / 22 110003 / 1
داسف لرتنک مت راگل 573262
/ 0 630203 / 0 609438 / 1 086165 / 2 - 650697 / 0
تارداص مت راگل 658041
/ 3 714569 / 3 618482 / 4 285165 / 2 51598 / 0
مت راگل تسدش زا رت 426257
/ 3 47842 / 3 23555 / 4 70001 / 2 31444 / 0
مت راگل تلود فراصم 20977
/ 4 359638 / 4 630031 / 4 23423 / 3 36591 / 0
مت راگل ودب رد گدنز هب دیما
دلوت 31298
/ 4 306235 / 4 374160 / 4 24797 / 4 03083 / 0
مت راگل تیلباق کرد یاه
هنان رفآراک 05259
/ 4 07175 / 4 340684 / 4 695358 / 3 15733 / 1
مت راگل نوناق تیمکاح 861858
/ 0 99335 / 0 60943 / 1 25397 / 1 - 53234 / 0
هتفا :عبنم ت یاه
مرن زا هدافتسا اب قییح رارفا
Eviews9
1. Greene
لودج رد شهوهژ یاهریغتم گتسبمه ب رض 2
.تسا هدش شرارگ
لودج 2 لدم ياهريغتم نيب یگتسبمه بیرض جیاتن .
11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 ریغتم
1
مت راگل هرهب یرو راک یورین
1 0/384
مت راگل ن رفآراک
اژون 1 -0/99 0/641 مت راگل
داسف لرتنک 1 -0/047 0/129 0/186 رت مت راگل
تسدش زا 1 -0/058 0/066 -0/110 0/144 کرد مت راگل
تیلباق
1 -0/011-0/297 0/896 -0/231 0/470
مت راگل تیمکاح
نوناق 1 -0/060-0/319 0/020 0/402 0/175 0/487 0/428 مت راگل
ه امرس 1 -0/407-0/00100/507 /335 0/009 0/649 -0/095 0/498 مت راگل تارداص 1 0/650 0/109 0/208 0/206 0/016 0/093 0/498 0/393 0/735 ودب مت راگل
دلوت 1 -0/614-0/463-0/156 0/004 0/134 -0/302 0/320-0/047-0/391-0/568 مت راگل
تلود دراام هتفا :عبنم مرن زا هدافتسا اب قییحت یاه
رارفا 9
Eviews
4 - 4 - یطابنتسا رامآ
زا لبق مات هداد درد ور هک تسا مزلا لوا ماگ رد لدم نی زا هدافتاسا ااب لاناژ یاه
کرتشم تاریا هداد ا
وش صاشم ولبات یاه نایم عااتنا یارب .د
شور اه باات ی و ول
زا د اب کرتشم تاریا ا نومزآ
-F
( لوداج رد نومزآ ن ا ج اتن هک دوش هدافتسا رمیل 3
)
هداد ناشن .تسا هدش
لودج 3 هب ریداقم . تسد
نومزآ زا هدمآ - F
تلاداعم رميل 1
و 3
هلداعم
هرامآ ( هلداعم
1 ) ( هلداعم
2 )
هرامآ 4.807287 F
373384 / 202
لامتحا 000
/ 75 0000
/ 0
Cross-section Chi-2 255
/ 49 432
/ 111
لامتحا 0000
/ 0 0000
/ 0
هتفا :عبنم مرن زا هدافتسا اب قییحت یاه
رارفا Eviews9
هب تلاامتحا هب هجوت اب تسد
هدمآ ( رد و هداش در رفاص هیاضرف ،)رفص ربارب لامتحا
هداد شور زا هجیتن تسا ولبات یاه
م هداف .دوش
دروم متسیس شر ذژ یارب هب هدافتسا
تلادااعم متاسیس کا هلرنم ماه
ناامز مزلا
ب را تسا ماه
ناامز یااهریغتم نورد
از .دواش هدوامزآ هاب
رواظنم نوامزآ ، نورد
از ا
یاااهریغتم نورد
از ل دااعت نواامزآ زا هدافتااسا نواانیددم و نوااسد و د و نمااساه هدااش
م دوش هصلاخ. ( لودج رد ج اتن 4
.تسا هدمآ )
لودج 4 هب تلاامتحا و ریداقم . تسد
صيخشت نومزآ زا هدمآ
صيخشت تيلباق دادعت
ياهريغتم نورد
از
هلداعم ياهنم كی ( )m-1 دادعت ياهريغتم زا
شيپ
نييعت هلداعم هدش (
)K-k هلداعم
شیب صیاشت دحزا 1
TEA 5 m
= 2 k ،
= 5
شیب صیاشت دحزا 1
5 Y/L
=m 2 ،
=k 5
ا :عبنم هتف مرن زا هدافتسا اب قییحت یاه رارفا
Eviews9
. دادعت =M یاهریغتم نورد
از ی
،متسیس
دادعت =m یاهریغتم نورد
از رد هلداعم ( نیعم هلداعم تحت ،) سررب
=K نییعت شیژ زا یاهریغتم دادعت
،متسیس هدش
=k دادعت نییعت شیژ زا یاهریغتم سررب تحت هلداعم هدش
. (
=m 2 ،
=k 10 )
جوت اب ( لودج ج اتن هب ه 4
شیب هلداعم ودره ،) دش اسانش صاشم دحزا
ه ا اذال ،دن
تلاداعم متسیس زا هدافتسا مه
نامز .تسا بسانم لدم نیمات یارب
نومزآ ،یدعب نومزآ نورد
از یااهریغتم ندواب نورد
از رد نوامزآ نا ا ج ااتن .تاس
لوادج 5 و 6 هداد ناشن .تسا هدش
لودج 5 هب لامتحا . تسد
هدمآ هرهب ريغتم زا راک يورين يرو
ریغتم مان ب رض
رایعم فارحنا
P- value
01 M
/ 24397 3.70e-11
0069 / 0
هتفا :عبنم مرن زا هدافتسا اب قییحت یاه
رارفا Eviews9
لودج 6 هب لامتحا . تسد
ريغتم زا هدمآ ینیرفآراک
ریغتم مان ب رض
رایعم فارحنا P- value
1 N 4/65e-11
0000 / 0
هتفا :عبنم مرن زا هدافتسا اب قییحت یاه
رارفا Eviews9
نامه روط ،تاسا صااشم هاک نورد
از هراهب یااهریغتم ندواب و رااک یوراین یرو
ن رفآراک دی ثت
.تسا هدش ( هلداعم نیمات ج اتن ت اهن رد
1 ( ) رییثت و نونااق تایمکاح
و ) مااسر یدااهن لااماوع( دااسف لراتنک ماه
نیانچ رد و تاسدش زا راات تاایلباق ک
) ن رفآراک رب ) مسرریی یداهن لماوع( هنان رفآراک لودج رد
7 .تسا هدش شرارگ
لودج 7 ( هلداعم نيمخت جیاتن . 1
هلحرم هس تاروذجم نیرتمک شور زا ) يا
( )3sls
ريغتم مان بیرض
رايعم فارحنا هرامآ
p-value t
داسف لرتنک مت راگل 783
/ 7 452 / 1 359 /
** 5 033 / 0
رت مت راگل تسدش زا
978 / 2 - 686 / 0 341 /
** 4 034 / 0
هنان رفآراک تیلباق کرد مت راگل 140
/ 2 119 / 3 686 /
* 0 563 / 0
نوناق تیمکاح مت راگل 445
/ 3 523 / 0 587 /
** 6 025 / 0
هرهب مت راگل راک یورین یرو
191 / 0 031 / 0 078 /
** 6 029 / 0
أدبم زا ضرع 377
/ 19 - 767 / 24 782 / 0
* - 82 / 0
هتفا :عبنم ت یاه
مرن زا هدافتسا اب قییح رارفا
Eviews9 :
* p<
** ، p<
،
R2 / 0 89
( هلداعم 3
،) تصرف ن رفآراک بسن تیمها(
ارگ زا هدافتاسا ااب )یدااصتقا داشر رب
ور هلحرم هس تاروذجم ن رتمک درد لودج رد ،یا
8 .تسا هدش شرارگ
لودج 8 ( هلداعم نيمخت جیاتن . 3
شور زا ) هلحرم هس تاروذجم نیرتمک
يا ( )3sls
ریغتم مان ب رض
رایعم فارحنا هرامآ
p-value t
ن رفآراک مت راگل 148
/ 0 020
/ 0 276
/
** 7 015 / 0
ه امرس مت راگل 969
/ 0 076
/ 0 734
/
*** 12 006 / 0
تارداص مت راگل 294
/ 0 077
/ 0 793
/
* 3 063 / 0
گدنز هب دیما مت راگل 730
/ 37 356
/ 2 009
/
*** 16 004 / 0
تلود دراام مت راگل 260
/ 0 066
/ 0 897
/
* 3 060 / 0
أدبم زا ضرع 861
/ 154 376
/ 7 994
/
*** 20 002 / 0
هتفا :عبنم
،قییحت یاه
* p<
** ، p<
*** ، p<
،
R2 / 0 92
5 - هتفای یسررب و ثحب اه
( لوادج هب هجوت اب 7
( و ) 8 ر دایم ) R2 هب بیترت ربارب 89 / 0 و 92 / 0 ام هاک داشاب
ناشن حیضوت هدنهد .تسا لیتسم یاهریغتم طسوت هتسباو یاهریغتم یلااب گدنهد
( هلداعم نیمات زا لصاح ج اتن 1
،) م ناشن دهد
هک رییثت ،دااسف لرتنک یاهریغتم
هرااهب و تااسدش زا راات ،نوناااق تاایمکاح راااک یورااین یرو
ًلاماااک اانعم یاراد و راد
ع تملا .دنتسه راظتنا دروم یاه ااب
ن هداشن رادانعم هنان رفآراک تیلباق کرد ریغتم ،لاح
دودح رد لدم ن ا .تسا 89
م حیضوت ار ن رفآراک ریغتم رد تاناسون لک دصرد .داهد
مه نامز ( هلداعم نیمات ج اتن 3
ام ناشن ) داهد
یاراد ن رفآرااک هاک رییثات
و تابثم
ا یداصتقا دشر رب رادانعم دودح رد نیمات لدم و تس
92 داشر خرن تاناسون زا دصرد
م حیضوت ار یداصتقا هک تسا رکذ هب مزلا .دهد
رییثت ن رفآرااک راب ماسر یااهداهن
.تسا هدوب سررب دروم یاهروشک هنومن رد مسرریی یاهداهن زا رتشیب هیضرف نومزآ هب هجوت اب م داهنشیژ ک هیضرف ،اه
نونااق تایمکاح هاک دانک راب
ن رفآراک رییثت
( لدام دروآرب ج اتن .دراد تبثم 2
( لوداج رد ) 7
) رگناایب رییثات تابثم
م ک هیضرف د ؤم لدم ج اتن ن ا اذل ،تسا ن رفآراک رب نوناق تیمکاح رد هاک داشاب
هاتفا یاتسار ( مورتاسین داننام هتاشذگ تااعلاام یااه
2008 و ) و رپلوتاسا ناراادمه
( 2007 ) م .دشاب
