ﺎﻘﻣ ﯾ و ﻪﺴ ﯾ ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﻓ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ ﻣ و ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﻨﭘ ﯿ ﺷ گﻮﻟﺎﻧآ ﺮ ﯿ
ﮔ هﺪﻨﻨﮐ ﺪﻘﻌﻨﻣ و ترذ ﺮ ﯿ
ﻫﺎ ﯽ ﻨﭘ ﺎﺑ ﯿ ﺷ ﺮ ﯿ وﺎﮔ ﺮ
ﺣ ﺖﻧر و ﯿ
ﻧاﻮ ﯽ ﻃ ﯽ ﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا ﯽ
ﺮﻓ ﯾ ﺑ مﻼﺳا هﺪ ﯿ
ﻗاﺮﻋ ﮓ
1 ﯽ ﻮﺳﻮﻣ ناﻮﺿر ، ي
ﻦﺷوﺪﻧ
2
ﺸﻓا ،*
ﯿ رﻮﭘﺮﻔﻌﺟ ﻦ ﺮﻣ ،3
ﯾ ﺤﻠﺼﻣ ﻢ ﯽ
4دﺎﺷ
1 - ﺮﺘﮐد ﻮﺠﺸﻧاد ي
ﻣ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯿ ژﻮﻟﻮ ي ﺎﻨﺻ ﯾ اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ز مﻮﻠﻋ هﺪﮑﺸﻧاد ﯾ
ﺘﺴ ﯽ ﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ، ﯽ
ا ،لﺎﻤﺷ ناﺮﻬﺗ ﺪﺣاو ﯾ
ناﺮ .
2 - ﺸﻧاد ﯿ ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هﺪﮑﺸﻧاد رﺎ ﯾ
اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،لﺎﻤﺷ ناﺮﻬﺗ ﺪﺣاو ، ﯽ
ا ،ناﺮﻬﺗ ، ﯾ ناﺮ .
3 - دﺎﺘﺳا ﯾ ﺎﻨﺻ مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ رﺎ ﯾ
اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ، ﯽ
ا ،رﺎﺴﻣﺮﮔ ، ﯾ
ناﺮ .
4 - دﺎﺘﺳا ﯾ ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ رﺎ ﯾ
اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺖﺷدﺎﻔﺻ ﺪﺣاو ، ﯽ
ا ،ناﺮﻬﺗ ، ﯾ ناﺮ .
تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻟﺎﻘﻣ
ﮑﭼ
ﯿ هﺪ
رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺎﻫ ي ﻪﻟﺎﻘﻣ :
رﺎﺗ ﯾ ﺦ رد ﯾ ﺖﻓﺎ : 13 / 08 / 1400
رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺬﭘ ﯾ شﺮ : 11 / 12 / 1400
تﺎﻤﻠﮐ ﻠﮐ ﯿ ﺪ ي :
ﻨﭘﯿ ،گﻮﻟﺎﻧآ ﺮ
،قﺎﭼﻮﭼ
ﻨﭘﯿ ،دﺎﺑ ﺮ ،شﻮﺠﻧزﺮﻣ
ﮔ ﺖﻧر ﯿ ﻫﺎ ﯽ .
DOI: 10.52547/fsct.19.124.241
DOR: 20.1001.1.20088787.1401.19.124.14.1
لﻮﺌﺴﻣ
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ :
اﺮﺑ ﺎﺿﺎﻘﺗ هزوﺮﻣا ي
ﻟﻮﺗ ﯿ ﭘ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪ ﯿ
ﮕﺸ ﯿﺮ ي ﺑ زا ﯿ رﺎﻤ ﯾ ﺎﻬ ي دﻮﺒﻬﺑ و ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﻤﺴﺟ ﺖﻣﻼﺳ ﯽ
ﻨﻫذ و ﯽ اﺰﻓا لﺎﺣ رد نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ ﯾ
ﺖﺳا ﺶ . ﺎﻫاﺬﻏ ي وﺎﺣ ي ﮔ ﺮﺛﻮﻣ داﻮﻣ ﯿ
ﻫﺎ ﯽ
ﻣﯿ ﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﺪﻨﻧاﻮﺘ ﯽ
ﻧ رد ﯿ ا ﻪﺑ ﻞ ﯾ ا فﺪﻫ ﻦ ﯾ
ﺪﻨﻨﮐ ﺎﻔ . اﺮﺑﺎﻨﺑ ﯾ ا زا فﺪﻫ ﻦ ﯾ
ﻟﻮﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ ﯿ
ﻨﭘ ﺪ ﯿ ﺎﺑ ﺮ
ﻨﭘ هرﺎﺼﻋزا هدﺎﻔﺘﺳا ﯿ
ﺎﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ دﺎﺑ ﺮ ﯾ
ﻨﭘ ﻪ ﯿ ﮔ ﺮ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﮔ و ﯿ ﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ شﻮﺠﻧزﺮﻣ و قﺎﭼﻮﭼ هﺎ ﯽ
ﺘﻧآ صاﻮﺧ ﯽ
ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻨﭘ رد ﯿ ﺎﻘﻣ و گﻮﻟﺎﻧآ ﺮ ﯾ
ﻨﭘ ﺎﺑ نآ ﻪﺴ ﯿ
ﻬﺗ ﺮ ﯿ ﺷ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ ﯿ
ﺎﻣ و وﺎﮔ ﺮ ﯾ
ﻨﭘ ﻪ ﯿ ﺣ ﺮ ﯿ ﻧاﻮ ﯽ
) ﻤﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮ
( ﻃ ﯽ ﺳر هرود ﯿ نﺪ 60 ﺖﺳا هزور .
ا رد ﯾ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ 5
/ 1 ﮔ هرﺎﺼﻋ ﺪﺻرد ﯿ
هﺎ
ﻨﭘﯿ و دﺎﺑ ﺮ 1 ﮔ ﺪﺻرد ﯿ و قﺎﭼﻮﭼ هﺎ 5/
0 ﮔ ﺪﺻرد ﯿ ﻨﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ شﻮﺠﻧزﺮﻣ هﺎ ﯿ
گﻮﻟﺎﻧآ ﺮ دﺮﮔ ﻪﻓﺎﺿا ﯾ
ﺪ .
ﺎﺘﻧ ﯾ دﺎﻘﻣ داد نﺎﺸﻧ ﺞ ﯾ
ﻬﻧﻮﻤﻧ ﺖﺑﻮﻃر ﺮ ﯽ
ﻨﭘ ﯿ ﺑ گﻮﻟﺎﻧآ ﺮ ﯿ
ﻨﭘ زا ﺮﺘﺸ ﯿ ﻬﺗ ﺮ ﯿ ﺷ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ ﯿ
ﺎﺑ و دﻮﺑ وﺎﮔ ﺮ
ﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﻧ نﺎ
ﯿ اﺰﻓا ﺰ ﯾ ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ . ﺑﺮﭼ ،pH ﯽ زاﺪﻧا بآ و ي
ﻨﭘ رد ﯿ ﻨﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﺘﻤﮐ گﻮﻟﺎﻧآ ﺮ ﯿ
ﺷ ﺮ ﯿ ﺮ
دﻮﺑ وﺎﮔ . اﺰﻓا ﺎﺑ ﯾ ﻣ نﺎﻣز ﺶ ﯿ
ناﺰ ﻣ و ﺶﻫﺎﮐ pH ﯿ
زاﺪﻧا بآ ناﺰ ي
اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ . ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﮐﺮﺗ ﻦ ﯿ تﺎﺒ
ﻠﻨﻓ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ي
ﻨﭘ ﯿ ﺑ گﻮﻟﺎﻧآ ﺮ ﯿ
ﻨﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﺘﺸ ﯿ
ﺷ ﺮ ﯿ اﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ دﻮﺑ وﺎﮔ ﺮ ﯾ
ﺶﻫﺎﮐ نﺎﻣز ﺶ ﯾ
زا ﺖﻓﺎ
ﺮﻃ ﻓ ﯽ ﻨﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد IC50
ﯿ ﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ گﻮﻟﺎﻧآ ﺮ ﯿ
دﻮﺑ ﺮﺘﻤﮐ وﺎﮔ ﺮ .
ﺎﺘﻧ ﯾ ﻨﭽﻤﻫ ﺞ ﯿ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻦ
ﺻﻮﺼﺧ ﯿ ﺘﻓﺎﺑ تﺎ ﯽ ﺒﻗ زا ﯿ ﺘﻔﺳ ﻞ ﯽ ﭘ ، ﯿ ﮕﺘﺳﻮ ﯽ ﺻﺎﺧ و ﯿ ﻋﺎﺠﺗرا ﺖ ﯽ
ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ي
ﻨﭘ زا ﺮﺘﻤﮐ گﻮﻟﺎﻧآ ﯿ
ﺮ
ﺷ ﯿ ﻨﭽﻤﻫ ﺖﺳا وﺎﮔ ﺮ ﯿ
ﺳرﺮﺑ ﻦ ﯽ ﺻﻮﺼﺧ ﯿ ﺴﺣ تﺎ ﯽ ﻨﭘ رد داد نﺎﺸﻧ ﯿ
ﺨﻠﺗ ﻢﻌﻃ شﺮﺘﺴﮔ گﻮﻟﺎﻧآ ﺮ ﯽ
ﺑﯿ ﻨﭘ ﺖﻓﺎﺑ و ﺮﺘﺸ ﯿ
ﻟو ﺪﺷ ﻞﺻﺎﺣ ﺮﺗ مﺮﻧ ﺮ ﯽ
ﻣ ﯿ ﺬﭘ ناﺰ ﯾ ﻠﮐ شﺮ ﯽ ﻣ هﺮﻤﻧ زا ﺎﻬﻬﻧﻮﻤﻧ ﯿﻧﺎ
ﯽ دﻮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﻦ ي
راﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز تﺪﻣ مﺎﻤﺗ رد گﻮﻟﺎﻧآ ي
ﻣ ﯿ ﺮﺘﮐﺎﺑ ناﺰ ﯾ ﺎﻬ ي ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﺘﻤﮐ ﺮﮔزﺎﻏآ
ﻠﮐ و ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ ﺮﻈﻧ زا و دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﯽ
ﮔدﻮﻟآ ﺪﻗﺎﻓ گﻮﻟﺎﻧآ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﻓ ﯽ
رد ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺎﻣا دﻮﺑ
زور 45 و 60 ﮔدﻮﻟآ ﯽ د ﯾ ﺪﺷ هﺪ .
ﻪﻠﺠﻣ
مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻ ﯾ ﻊ اﺬﻏ ﯾ ﯽ اﯾ ناﺮ
www.fsct.modares.ac.ir:ﻪﻠﺠﻣﺖﯾﺎﺳ
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻤﻠﻋ ﯽ ﺸﻫوﮋﭘ_ ﯽ
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1401.19.124.14.1 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-01 ]
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺎﻫاﺬﻏ حﻼﻄﺻا ي
اﺮﮕﻠﻤﻋ ) ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ ( اﺮﺑ ي ﺘﺴﺨﻧ ﯿ رد رد رﺎﺑ ﻦ
اﺪﺘﺑا رد و ﻦﭘاژ ي
لﺎﺳ 1980 ﺖﺸﮔ حﺮﻄﻣ .
ﺗﺎﮑﻧ ﯽ ﻈﻧ ﯿ ﻬﻄﺑار ﺮ ﯽ
ژر ﯾ اﺬﻏ ﻢ ﯾ ﯽ ﮔﻮﻠﺟ و ﯿﺮ ي ﺑ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا زا ﯿ
رﺎﻤ ﯾ ﺎﻬ ي ﻦﻣﺰﻣ و ﺖﺨﺳ
اﺬﻏ داﻮﻣ نﻮﻨﮐﺎﺗ نﺎﻣز نآ زا ﻪﮐ ﺪﺷ ﺐﺒﺳ ﯾ
ﯽ ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺑ اﺮﮕﻠﻤﻋ
شﺮﺘﺴﮔ ﯾ ﺪﻨﺑﺎ ] 1 .[
ﻨﺒﻟ يﺎﻬﻫدروآﺮﻓ ﯽ
ﻠﻘﺗ ﯿ يﺪ ﯾ زا گﻮﻟﺎﻧآ ﺎ
ﺎﺟ ﯾ ﺰﮕ ﯾ ﻏ ًﻼﻣﺎﮐ يﺎﻬﻨ ﯿ
ﻨﺒﻟﺮ ﯽ ﻈﻧ ، ﯿ رﺎﮔرﺎﻣ ﺮ ﯾ ﺷ و ﻦ ﯿ ﻮﺳ ﺮ ﯾ ﺎﺗ ،ﺎ
ﺎﻬﻫدروآﺮﻓ ﯾ ﯽ ﻻﺎﺑ ﺪﺻرد ياراد ﻪﮐ ﯾ
ﯽ ﻨﺒﻟ ياﺰﺟا زا ﯽ
ﺘﻤﺴﻗ و ﯽ
ﻏ ياﺰﺟا ﯿ ﻨﺒﻟﺮ ﯽ ﻈﻧ ، ﯿ ﺑﺮﭼ ﺮ ﯿ ﮔ يﺎﻬ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﻐﺘﻣ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯿ
ﻣ ﺮ ﯿ ﺪﻨﺷﺎﺒ .
ﺴﺑ رد هزوﺮﻣا ﯿ
ﻨﺒﻟ يﺎﻬﻫدروآﺮﻓ نﺎﻬﺟ طﺎﻘﻧ زا يرﺎ ﯽ
ﻘﺗ ﻠﯿ نوﺪﺑ يﺪ
ﻣ سﺮﺘﺳد رد صﺎﺧ يﺪﻨﺑزﺮﻣ ﯿ
ﺪﻨﺷﺎﺒ . اﯾ ًﺎﻣﻮﻤﻋ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻦ
ا ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ و هدﻮﺑ ﺮﺘﻧازرا ﯾ
ﻨﻤ ﯽ اﺬﻏ شزرا و ﯾ
ﯽ ﻪﺘﺷاد يﺮﺗﻻﺎﺑ
ﺪﻨﺷﺎﺑ . ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ا ﻦ ﯾ ﻃ زا ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻦ ﯿ
ﺳو ﻒ ﯿﻌ ﯽ زا
ﮐﺮﺗ ﯿ دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا اﺮﮕﻠﻤﻋ تﺎﺒ ]
2 .[
ﻓﺮﻃ زا ﯽ داﺮﻓا ﻪﮑﻧآ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﮔﯿ ﻨﭽﻤﻫ و راﻮﺨﻫﺎ ﯿ
ﻦﺴﻣ داﺮﻓا ﻦ فﺮﺼﻣ ﺮﻄﺧ ضﺮﻌﻣ رد ﻪﮐ
ﺑ و ﺰﻣﺮﻗ ﺖﺷﻮﮔ ﯿ
ﺷﺎﻧ يﺎﻬﯾرﺎﻤ ﯽ
ﮔ تﻻﻮﺼﺤﻣ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ نآ زا ﯿ
ﻫﺎ ﯽ
اﻮﺘﺤﻣ ﺎﺑ ي ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﻣ ﻻﺎﺑ ﻦ ﯿ ﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺘ ﯾ
ﺰﮕ ﯾ ﺒﺳﺎﻨﻣ ﻦ ﯽ اﺮﺑ ي
ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﺎﻬﻨ ي ﺣ ﯿ ﻧاﻮ ﯽ ﻓﺮﻌﻣ ﯽ ددﺮﮔ ] 3 .[
ﺷ ترذ ﯿﺮ ﯾ ﻦ ) Zea mays
l. var saccharata (
ﯾ ﮑ ﯽ ﺮﺗﺪﻨﺴﭘ مدﺮﻣ زا ﯾ
ﮔ ﻦ ﯿ ا نﺎﻫﺎ ﯾ ﺖﻟﺎ
ﺮﻣآ هﺪﺤﺘﻣ ﯾ
ﺳآ رد نآ ﻪﺑ ﻪﻗﻼﻋ و ﺖﺳﺎﮑ ﯿ
لﺎﺣ رد ﻢﻫ ﺎﭘورا و ﺎ
اﺰﻓا ﯾ ﺖﺳا ﺶ . ﺷ ترذ ﯿﺮ ﯾ ﻟد ﻪﺑ ﻦ ﯿ نژ دﻮﺟو ﻞ ﯾ
ﺎﻬﻧژ ﺎ ي ﺰﺘﻨﺳ ﻪﮐ
ﻐﺗ مﺮﭙﺳوﺪﻧآ رد ار ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﯿﯿ
ﻠﺑﺎﻗ نآ ﻪﺑ و هداد ﺮ ﯿ
هزﺎﺗ فﺮﺼﻣ ﺖ
ﻣ يرﻮﺧ ﯿ ﺖﺳا هﺪﻣآ دﻮﺟو ﻪﺑ ،ﺪﻨﻫﺪ ]
4[
ﺷ ترذ يﺎﻬﻬﻧاد . ﯿﺮ
ﯾ و ﻦ
ﺷ ﯿ اﺬﻏ شزرا ياراد نآ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻪﺑاﺮ ﯾ
ﯽ ﻻﺎﺑ ﯾ ﯽ ﻣ ﯿ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﮐ ﺪﻨﺷﺎﺒ
ز راﺪﻘﻣ ﯾ ﺌﺗوﺮﭘ زا يدﺎ ﯿ
و و ﺎﻬﻨ ﯾ ﻣﺎﺘ ﯿ ر داﻮﻣ و ﺎﻬﻨ ﯾ
ﻨﭽﻤﻫ و يﺬﻐﻣ ﺰ ﯿ
ﻦ
ﻨﻏ ﯽ ﻣ ﺎﻫﺪﻨﻗ زا ﯿ
ﺪﺷﺎﺒ ] 5 .[
ﻧﺎﻣرد صاﻮﺧ ﯽ
ﮔ ﯿ وراد نﺎﻫﺎ ﯾ ﯽ ﻟد ﻪﺑ ﯿ ﻞ
ﺑ لﺎﻌﻓ داﻮﻣ دﻮﺟو ﯿ
ژﻮﻟﻮ ﯾ ﮑ ﯽ و عاﻮﻧا ﻪﻠﻤﺟ زا ﺎﻬﻧآ رد ﯾ
ﻣﺎﺘ ﯿ ﻦ ر ،ﺎﻫ ﯾ ﺰ
ﺬﻐﻣ ﯾ ﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ ،ﺎﻬ ﯽ
ﺰﻧآ و ﯾ ﻢ ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ ﺎﻫ .
اﺮﮔ ﺪﺷر ﯾ ﺶ
ﻣﻮﻤﻋ ﯽ ﺎﻫوراد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ ي
ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ و ﯽ
ﺎﻬﻫدروآﺮﻓ ي
ﺒﻃ ﯿﻌ ﯽ و ﻪﺑ نﺎﻬﺟ رد ﯾ
ﺎﻬﻟﺎﺳ رد هﮋ ي
ﺧا ﯿ اﺰﻓا ﻪﺑ ور ﺮ ﯾ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺶ .
ﺮﺘﻤﻬﻣ ﯾ ا ﻞﻠﻋ ﻦ ﯾ اﺮﮔ ﻦ ﯾ ﻣ ار ﺶ ﯿ ﺎﻫوراد تاﺮﺛا ناﻮﺘ ي
ﺷ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ زا
ﯾ ا و فﺮﻃ ﮏ ﯾ
ﮔدﻮﻟآ دﺎﺠ ﯿ
ﺎﻬ ي ز ﯾ ﺤﻣ ﺖﺴ ﯿ ﻄ ﯽ ﻮﺳ زا ي د ﯾ ﺮﮕ
ﺖﺴﻧاد ] 6 .[
ﮔﯿ ﻤﻠﻋ مﺎﻧ ﺎﺑ قﺎﭼﻮﭼ هﺎ ﯽ
ﻨﻟوز ﮓ Eryngium
bungei ﺖﺳا . اﯾ ﮔ ﻦ ﯿ ﺳاﻮﺑ دﻮﺒﻬﺑ ،بﺎﺼﻋا ﺶﺨﺑ ﺶﻣارآ هﺎ ﯿ
،ﺮ ﮑﺴﺗ
ﯿ ﺑ هﺪﻨﻫد ﻦ ﯿ رﺎﻤ ﯾ ﺎﻬ ي ﺗﺎﻣر ﯿ ﻤﺴ ﯽ ﮑﺴﺗ ،تﺎﺑﺎﻬﺘﻟا ﻊﻓر و ﯿ
هﺪﻨﻫد ﻦ
ر و درد لد ﯾ
ﻧ نآ ﻪﺸ ﯿ اﺮﺑ ﺰ ي ﻠﺤﺗ ﯿ ﻔﻣ ﺎﻬﻣرو ﻞ ﯿ
صاﻮﺧ ﺖﺳا ﺪ
وراد ﯾ ﯽ ا ﯾ ﮔ ﻦ ﯿ ﻃ هﺎ ﯿ ﺳو ﻒ ﯿﻌ ﯽ ﺖﺳاراد ار .
نﻮﻨﮐا ﻢﻫ ﯾ
عﻮﻧ ﮏ
وراد ي هدور مﺮﮐ و ﻞﮕﻧا ﺪﺿ )
ﺎﺣ ﺷﺮﺑ ﻞﺻ ﯽ زا Eryngial (
رد
اﯾ ا زا هﺪﺤﺘﻣ تﻻﺎ ﯾ
ﮔ ﻦ ﯿ ﻟﻮﺗ هﺎ ﯿ ﻣ ﺪ ﯿ دﻮﺸ ] 7 .[
ﮐﺮﺗ ﯿ دﻮﺟﻮﻣ هﺪﻤﻋ تﺎﺒ
ﮔ رد ﯿ ﻟ ﻞﻣﺎﺷ قﺎﭼﻮﭼ هﺎ ﯿ
ﻦﻧﻮﻤ 1/
12
% ﺎﺘﺑ ، ﺋﻮﮐﺰﺳ_ ﯽ نرﺪﻧﻼﻓ
1/
8
% ﭘ ـﺎﻔﻟآ ، ﯿ ﻦﻨ 1/
1
% ﺎﺘﻟد ، - 2 - نرﺎﮐ 3/
1 % ﻣﯿ ﺪﺷﺎﺒ ] 8 .[
ﮔﯿ هﺎ
ﻤﻠﻋ مﺎﻧ ﺎﺑ شﻮﺠﻧزﺮﻣ ﯽ
Origanuare majorana هداﻮﻧﺎﺧ زا ،
ﻪﮐ عﺎﻨﻌﻧ شﻮﺠﻧزﺮﻣ زا نآ مﺎﻧ ﯾ
ﻧﺎﻧﻮ ﯽ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ .
ﮐﺮﺗ ﯿ تﺎﺒ
اﯾ ﮔ ﻦ ﯿ ﻞﻣﺎﺷ هﺎ : ﺖﺑﻮﻃر 8
% ﺌﺗوﺮﭘ ، ﯿ ﻦ 14
% ﺖﺑﺎﺛ ﻦﻏور ، 6/
5
% ،
ﻓﯿ ﺮﺒ 22
% ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ، 6
- 24 % ﻨﻏور ﺲﻧﺎﺳا و ﯽ
8 /1 % ﺖﺳا . ﮐﺮﺗ ﯿ تﺎﺒ
دﯾ ﻠﮔ ﺮﮕ ﯿ زﻮﮑ ﯾ ﺋﻮﻧووﻼﻓ ﺪ ﯿ
ﺋوﺮﺘﺳا ،ﻦﻧﺎﺗ ،ﺎﻫﺪ ﯿ
و و ﺎﻫﺪ ﯾ ﻣﺎﺘ ﯿ ﺎﻬﻨ ) ﻪﺑ
صﻮﺼﺧ و A
(C ﻣﯿ ﺪﺷﺎﺒ ] 9 .[
ﯾ ﮑ ﯽ ﻞﺣاﺮﻣ زا آﺮﻓ رد ﻢﻬﻣ
ﯾ ﺪﻨ
ﻟﻮﺗ ﯿ ﻨﭘ ﺪ ﯿ ﺳ دﺎﻘﻌﻧا ،ﺮ ﯿ
ﺋزﺎﮐ ﻢﺘﺴ ﯿﻨ ﯽ ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﺷ ﻦ ﯿ ﺪﺒﺗ و ﺮ ﯾ ﻪﺑ نآ ﻞ
ﻟژ ﻪﮑﺒﺷ ﯽ ﺖﺳا . اﯾ ﺪﻨﭼ ﺎﺑ ﻞﻤﻋ ﻦ ﯾ
ﺬﭙﻧﺎﮑﻣا شور ﻦ ﯾ
ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮ
ﯾ ﮑ ﯽ ﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﯾ ﺳو ﻪﺑ دﺎﻘﻌﻧا ﺎﻬﻧآ ﻦ ﯿ
ﺎﻫزﺎﺌﺗوﺮﭘ ﻪﻠ ي
ﺻﺎﺼﺘﺧا ﯽ
ﻣﯿ ﺪﺷﺎﺒ ] 10 [ ﻣ زا و ﯿ ﺪﻨﭼ نﺎ ﯾ ﺰﻧآ ﻦ ﯾ ﺷ هﺪﻨﻨﮐ ﺪﻘﻌﻨﻣ ﻢ ﯿ
ﻪﺑ ﺖﻧر ،ﺮ
ﺷ زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﯿ
نادﺮ ﺷ ﻪﻟﺎﺳﻮﮔ ﯿ
ﻟوا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ راﻮﺧﺮ ﯿ
ﺎﻣ ﻦ ﯾ ﻨﭘ ﻪ ﯿ ﺮ
ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ .
اﺰﻓا ﺎﻣا ﯾ ﻟﻮﺗ ﺶ ﯿ ﻧﺎﻬﺟ ﺪ ﯽ ﻨﭘ ﯿ ،نآ فﺮﺼﻣ و ﺮ
ﺑ رﻮﻬﻇ ﯿ رﺎﻤ ﯾ ﺎﻬ ي وﺎﮔ نﻮﻨﺟ ﻞﺜﻣ كﺎﻧﺮﻄﺧ ي
ﻪﻟﺎﺳﻮﮔ رﺎﺘﺸﮐ ﺶﻫﺎﮐ ،
دوﺪﺤﻣ و ﯾ ﺎﻬﺘ ي ﺒﻫﺬﻣ ﯽ ﻟﻮﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ ﯿ
ا ﺪ ﯾ ﺎﻣ عﻮﻧ ﻦ ﯾ ﻨﭘ ﻪ ﯿ هﺪﺷ ﺮ
ﺖﺳا ] 11 .[
ﯾ ﮑ ﯽ ﺎﺟ زا ﯾ ﺰﮕ ﯾ ﺎﻬﻨ ي ﺎﻬﻫرﺎﺼﻋ ،ﺖﻧر ي
ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﻣ ﯿ ﺪﻨﺷﺎﺒ
د زا ﻪﮐ ﯾ ﺎﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ زﺎﺑﺮ ﯾ
ﻨﭘ ﻪ ﯿ اﺮﺑ ﺮ ي ﻟﻮﺗ ﯿ ﻨﭘ ﺪ ﯿ ﺎﻫﺮ ي ﺎﺘﺳور ﯾ ﯽ ﻪﺑ
ﺘﻨﺳ رﻮﻃ ﯽ ﺪﻧﺎﻫﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯾ
ﺎﻣ عﻮﻧ ﻦ ﯾ ﻨﭘ ﻪ ﯿ هزوﺮﻣا ﺎﻫﺮ
ﻨﭘ ندﻮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺖﻬﺟ ﻪﺑ ﯿ
ﺎﻫﺮ ي ﻟﻮﺗ ﯿ ﺰﻧآ ﺎﺑ هﺪﺷ ﺪ ﯾ
ﺎﻬﻤ ي ﺒﻃ ﯿﻌ ﯽ
ﮔﯿ ﻫﺎ ﯽ اﺮﺑ ي ﮔ داﺮﻓا ﯿ ﺣ ﺖﻧر زا ﻪﮐ راﻮﺨﻫﺎ ﯿ
ﻧاﻮ ﯽ ﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﯿ
ﺪﻨﻨﮑ
اﺰﻓا لﺎﺣرد ﯾ
ﺶ ﺖﺳا ] 12 .[
ﮔﯿ ﻨﭘ هﺎ ﯿ ﻤﻠﻋ مﺎﻧ ﺎﺑ دﺎﺑ ﺮ ﯽ
و ﯾ ﻧﺎﺘ ﯿ ﺎ
ﺲﻧﻻﻮﮔاﻮﮐ ﯾ1
ﮑ ﯽ ﮔ زا ﯿ وراد نﺎﻫﺎ ﯾ
ﯽ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا هدﺮﺘﺴﮔ رﻮﻃ
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﯾ ﮕﻧﺎﺧ نﺎﻣرد ﮏ ﯽ
اﺮﺑ ي ﺑ عﻮﻧ ﺪﻨﭼ ﯿ
رﺎﻤ ي ﻪﺒﺷ رد ﺪﻨﻫ هرﺎﻗ
د و ﯾ ﻣ هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﻬﺟ طﺎﻘﻧ ﺮﮕ ﯽ
دﻮﺷ . اﯾ ﮔ ﻦ ﯿ هﺎ ﯾ اﺬﻏ ﻞﻤﮑﻣ ﮏ ﯾ
ﯽ
ﮑﺸﺗ ﯿ ﮐﺮﺗ زا هﺪﺷ ﻞ ﯿ
تﺎﺒ ﻠﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽ
ﺋﻮﻟﺎﮑﻟآ و ﺎﻬﻟﻮﻨﻓ ﯿ
ﻪﮐ ﺖﺳﺎﻫﺪ
ﻓﺮﻇ ﯿ دار رﺎﻬﻣ ﺖ ﯾ
لﺎﮑ ﺎﻫ ي ﺪﻧراد ار دازآ .
،بﺎﻬﺘﻟاﺪﺿ ﺮﺛا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ﺘﻧآ ،سﺮﺘﺳا ﺪﺿ ،رﻮﻣﻮﺗ ﺪﺿ ﯽ
ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ا ﯾ ﮔ ﻦ ﯿ ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ نوﺪﺑ ار هﺎ
1. withania coagulans
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1401.19.124.14.1 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-01 ]
ﺒﻧﺎﺟ ضراﻮﻋ ﯽ
ﯾ ﻣﻮﻤﺴﻣ ﺎ ﯿ اﺰﻓا هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﺖ ﯾ
ا ﺶ ﯾ ﻨﻤ ﯽ هدﻮﻤﻧ تﺎﺒﺛا
ﺖﺳا ] 13 .[
ﺤﻟﺎﺻ ﯽ نارﺎﮑﻤﻫ و )
2017 ( ﺺﻟﺎﺧ زﺎﺳ ي و
ﺻﻮﺼﺧ ﯿ ﺗرﺎﭙﺳآ زﺎﺌﺗوﺮﭘ تﺎ ﯿ
ﺳا ﮏ ﯿ ﻣ ﺪ ﯿ ﮔ هﻮ ﯿ هﺎ وﯾ ﻧﺎﺘ ﯿ ﺲﻧﻻﻮﮔاﻮﮐ ﺎ
ﻟﻮﺗ رد ﯿ ﻨﭘ ﺪ ﯿ ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ار ﺮ ﯽ
ﺪﻧداد راﺮﻗ .
اﯾ ﺰﻧآ ﻦ ﯾ ﺮﻃ زا ﻢ ﯾ ﻖ
ﺴﮐاﺮﻓ ﯿ ﺮﺳ نﻮ ﯾ ﻧﻮﻣآ تﺎﻔﻟﻮﺳ ﻊ ﯿ
ﻓاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ و مﻮ ﯽ
ﺗﺎﮐ لدﺎﺒﺗ ﯿ ﻧﻮ ﯽ
ﺺﻟﺎﺧ زﺎﺳ ي ﺪﺷ . ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﻟﻮﺌﺗوﺮﭘ ﺖ ﯿﺘﯿ ﺋزﺎﮐ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ زﺎﺌﺗوﺮﭘ ﮏ ﯿ
ﻦ
ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﯽ
ﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻟﺎﻌﻓ و ﺖ ﯿ ﺖ ﺷ نﺪﺷ ﻪﺘﺨﻟ ﯿ
ﺮ ) (MCA
ﺷ ﻂﺳﻮﺗ ﯿ ﺑﺮﭼ نوﺪﺑ ﺮ ﯽ
ﻟﺎﻧآ ﯿ ﺪﺷ ﺰ . ﺰﺠﺗ ﯾ ﻠﺤﺗ و ﻪ ﯿ ﻃ ﻞ ﯿ ﻒ ﺠﻨﺳ ﯽ
ﻣﺮﺟ ﯽ ﺺﻟﺎﺧ زا زﺎﺳ
ي ﺎﻣزآ و زﺎﺌﺗوﺮﭘ ﯾ
ﺰﻧآ تﺎﺸ ﯾﻤ ﯽ رﻮﻀﺣ رد
هﺪﻨﻨﮐرﺎﻬﻣ ﺎﻫ ي ﺗرﺎﭙﺳآ زﺎﺌﺗوﺮﭘ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ زﺎﺌﺗوﺮﭘ ﯿ
ﺳا ﮏ ﯿ ﺎﻬﻨﺗ ﺪ
ﻟد ﯿ ﺷ دﺎﻘﻌﻧا و نﺪﺷ ﻪﺘﺨﻟ ﻞ ﯿ
ﻣ ﺮ ﯽ اﺮﺑﺎﻨﺑ ؛ﺪﺷﺎﺑ ﯾ
ﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﻦ ﯽ
ﺛﺄﺗ ﯿ ﺮ
ﮏﻤﻧ ﻟﺎﻌﻓ ﺮﺑ ﺎﻫ ﯿ ﺰﻧآ ﺖ ﯾﻤ ﯽ ﮏﻤﻧ ود ﻪﮐ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ و NaCl
CaCl2
ﻟﺎﻌﻓ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﯿ
ﺰﻧآ ﺖ ﯾﻤ ﯽ ﻣ ﯽ ﺪﻧﻮﺷ . اﯾ و ﻦ ﯾ ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي
ﻣ نﺎﺸﻧ زﺎﺌﺗوﺮﭘ ﯽ
ﺰﻧآ ﻪﮐ ﺪﻫد ﯾ
اﺮﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻢ ي
ﻟﻮﺗ ﯿ ﻨﭘ ﺪ ﯿ ﺮ
ﻢﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﮏﻤﻧ ]
14 .[
ا زا فﺪﻫ ﯾ
ﻟﻮﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ ﯿ
ﻨﭘ ﺪ ﯿ ﺎﺑ ﺮ
ﻨﭘ هرﺎﺼﻋزا هدﺎﻔﺘﺳا ﯿ
ﺎﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ دﺎﺑ ﺮ ﯾ
ﭘ ﻪ ﻨﯿ ﮔ ﺮ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﮔ و ﯿ قﺎﭼﻮﭼ هﺎ
ﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ شﻮﺠﻧزﺮﻣ و ﯽ
ﺘﻧآ صاﻮﺧ ﯿ
ﺴﮐﺎ ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻨﭘ رد ﯿ گﻮﻟﺎﻧآ ﺮ
ﺎﻘﻣ و ﯾ ﻨﭘ ﺎﺑ نآ ﻪﺴ ﯿ
ﻬﺗ ﺮ ﯿ ﺷ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ ﯿ
ﺎﻣ و وﺎﮔ ﺮ ﯾ
ﻨﭘ ﻪ ﯿ ﺣ ﺮ ﯿ ﻧاﻮ ﯽ
) ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ناﻮﻨﻌﻬﺑ (
ﻣﯿ ﺪﺷﺎﺒ .
2 - ﺎﻬﺷور و داﻮﻣ
2 - 1 - داﻮﻣ
ﺌﺗوﺮﭘ هﺮﺘﻧﺎﺴﻨﮐ ردﻮـﭘ ﯿ
ـﻨ ﯽ ـﺷ ﯿ ﺮ ) (MPC ﺖﮐﺮـﺷ زا MILEI
ﺌﺗوﺮﭘ هﺮﺘﻧﺎـﺴﻨﮐ و نﺎﻤﻟآ ﯿﻨ
ﯽ ﻨﭘ بآ ﯿ ﺮ ) ﺴﻧ ﺖﮐﺮــﺷ زا WPC) ﯿ
ﻢ
ﺷ ترذ و نﺎﺘﺴﻠﮔ حﺎﺒﺻ ﯿﺮ
ﯾ ﻦ ) راو ﯾ ﺳ ﻪﺘ ﯿ ساﺮﮐ ﻞﮕﻨ 704
( اﺮﺑ ي
ﻬﺗ ﯿ ﺷ ﻪ ﯿ ﻠﺤﻣ رازﺎﺑ زا ترذ ﻪﺑاﺮ ﯽ
ﺮﺧ ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ ﯾ
راﺪ ي ﺪﺷ . ﺖﻧر زا
دراﺪﻧﺎﺘﺳا Chy-Max
ﻨﺒﻟ ﺖﮐﺮﺷ ﯽ ﺮﮔزﺎﻏآ و كرﺎﻤﻧاد ﻦﺴﻧﺎﻫ
ﻓوﺰﻣ ﯿ ﻞ ) CHOOZIT 230 ﻮﺘﺤﻣ ؛
ي ﻮﺳ ﯾﻪ ﺎﻫ ي
ﺘﮐﻼﺳﻮﮐﻮﮐﻮﺘﮐﻻ ﯿ
ز ﺲ ﯾ رﻮﻣﺮﮐ ﻪﻧﻮﮔﺮ ﯾ
ﺲ و ﺘﮐﻻ ﯿ ﺲ ( ﻓﻮﻣﺮﺗ و ﯿ ﻞ
) 532 YO-MIX ﻮﺘﺤﻣ ؛
ي ﻮﺳ ﯾﻪ ﺎﻫ ي سﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا
ﻓﻮﻣﺮﺗ ﯿ ﺳﻮﻠ ﻮ ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ سﻮﻠ ﮐوﺮﺒﻟد ﯽ ز ﯾ ﻪﻧﻮﮔﺮ سﻮﮐرﺎﮕﻟﻮﺑ (
ﻨﺒﻟ ﺖﮐﺮﺷ ﯽ ﻧاد ﯿ ﻮﮑﺴ ي ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﻤﻟآ .
ﻣﯿ ﮔ هﻮ ﯿ ﻨﭘ هﺎ ﯿ درﻮﻣ دﺎﺑ ﺮ
ﺎﻬﻫﻮﮐ تﺎﻋﺎﻔﺗرا زا هدﺎﻔﺘﺳا ي
ﺳ ﯿ نﺎﺘﺴﭼﻮﻠﺑ و نﺎﺘﺴ )اﯾ
ﺮ ﺮﻬﺸﻧا ( ،
ﮔﯿ ﮔ و نارﺪﻧزﺎﻣ نﺎﺘﺳا عراﺰﻣ زا قﺎﭼﻮﭼ هﺎ ﯿ
ﻧ درﻮﻣ شﻮﺠﻧزﺮﻣ هﺎ ﯿ
زﺎ ا رد
ﯾ ﮔ ﺖﮐﺮﺷ زا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ ﯿ
ﺋوراد نﺎﻫﺎ ﯽ
ناﺮﻬﺗ رد ﺶﺨﺑ ﺎﻔﺷ
ﺮﺧ ﯾ راﺪ ي دﺮﮔ ﯾ ﺪ . ﻣ ﻮ دا ﺷﯿ ﻤﯿ ﺎﯾ ﯽ ﻣ ﻮ ا در ﺳﺘ ﻔﺎ ا رد هد ﯾ ﻦ ﺗ ﺤ ﻘﯿ ﻖ زا
رد ﺟ ﻪ ﺧ ﻠ ﻮ ص ﺑﺎ ﻻ ﺑ ﺮ ﺧ ﻮ رادر ﺑﻮ زا و د ﺷ ﺮ ﮐ ﺖ ﻣ ﺮ آ ك ﻟﻤ ﺎ ن
ﺧ ﺮﯾ ﺪ يرا ﮔ ﺮ دﯾ ﺪ.
2 - 2 - زﺎﺳ هدﺎﻣآ ي
ﺷ ﯿ ﻨﭘ هرﺎﺼﻋ و ترذ ﻪﺑاﺮ ﯿ
؛دﺎﺑ ﺮ
شﻮﺠﻧزﺮﻣ و قﺎﭼﻮﭼ
ﺷ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ و ترذ ﻪﺑاﺮ ﺎﻫ
ي ﻨﭘ ﯿ شور ﻖﺑﺎﻄﻣ گﻮﻟﺎﻧآ ﺮ Abdel
Razig Ahmed Babiker, )
2009 ( و Aini and et al
) 2016 ( ﻤﮐ ﺎﺑ ﯽ ﻐﺗ ﯿﯿ ﻟﻮﺗ ﺮ ﯿ ﺪﺷ ﺪ ] 15 و 16 .[
اﺮﺑ اﺪﺘﺑا رد ي
ﻬﺑ ﯿ ﻪﻨ ﯾ ﺑﺎ ﯽ ﻣ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ هرﺎﺼﻋ ﻪﺳ ﺮﻫ ندوﺰﻓا ناﺰ ﺎﻫ
ي ﻨﭘ ﯿ گﻮﻟﺎﻧآ ﺮ
مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻦﮑﻨﺑ ﺲﮐﺎﺑ حﺮﻃ ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ شور زا راﺰﻓا
Expert Design ﻪﺨﺴﻧ
7 ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
اﺮﺑ ي ا ﯾ ﺛﺄﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻦ ﯿ
ﺮ
ﻨﭘ هرﺎﺼﻋ ندوﺰﻓا ﯿ
دﺎﺑ ﺮ ) ) (WCE 2 - 1 ﺪﺻرد ( قﺎﭼﻮﭼ ،
) ) (EBE 5/
1 - 0 ﺪﺻرد ( شﻮﺠﻧزﺮﻣ و )
) (OME 5/
1 - 0 ﺪﺻرد (
و ﺮﺑ ﯾ ﮔﮋ ﯿ ﺎﻬ ي ﻓ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ﻨﭘ ﯿ ﺎﻫﺮ ي ﻮﻟﺎﻧآ ﻣ ﻞﻣﺎﺷ گ ﯿ
ناﺰ
ﺌﺗوﺮﭘ ،ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ،ﺖﺑﻮﻃر ﯿ
ﺑﺮﭼ ،ﻦ ﯽ ، ﺳا و pH ﯿ ﺪﯾ ،ﺖﻓﺎﺑ ،ﮓﻧر ،ﻪﺘ
ﺴﺣ ﯽ ﺻﻮﺼﺧ و ﯿ
ﻣ تﺎ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ زرا درﻮﻣ ﯾﺑﺎ ﯽ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
زا ﺲﭘ
ﺰﺠﺗ ﯾ ﻠﺤﺗ و ﻪ ﯿ هداد ﻞ ﻬﺑ ،ﺎﻫ ﯿ ﻪﻨ ﯾ ﺑﺎ ﯽ دﺪﻋ ي ﻞﻘﺘﺴﻣ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
ﺮﺘﻬﺑ ﯾ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻦ ﯿ
ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺎﺑ نﻮ ﯾ
ﺑﻮﻠﻄﻣ ﻦ ﯿ
ﺖ
) 927/0= Desirability (
ﻟﻮﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﯿ
ﺪ ﯾ ﺎﺑ هدروآﺮﻓ ﮏ
ﮐﯿ ﻔﯿ ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﺖ .
ﺎﺘﻧ ﯾ ﻬﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞ ﯿ
ﻪﻨ ﯾ ﺑﺎ ﯽ ﻨﭘ داد نﺎﺸﻧ ﯿ
ﺎﻫﺮ ي
ﻟﻮﺗ گﻮﻟﺎﻧآ ﯿ وﺎﺣ هﺪﺷ ﺪ ي
5 / 1 ﮔ هرﺎﺼﻋ ﺪﺻرد ﯿ
ﻨﭘ هﺎ ﯿ و دﺎﺑ ﺮ 1
ﮔ ﺪﺻرد ﯿ و قﺎﭼﻮﭼ هﺎ 5/
0 ﮔ ﺪﺻرد ﯿ اراد شﻮﺠﻧزﺮﻣ هﺎ ي
ﺮﺘﻬﺑ ﯾ ﻦ
وﯾ ﮔﮋ ﯿ ﺎﻬ ي ﻓ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ﻣ و ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ دﻮﺑ . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﭙﺳ ﺎﻫ
ي ﻬﺑ ﯿ ﻪﻨ
ﻨﭘ و گﻮﻟﺎﻧآ ﯿ
ﻟﻮﺗ ﺮ ﯿ ﺷ زا هﺪﺷ ﺪ ﯿ
زرا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ وﺎﮔ ﺮ ﯾﺑﺎ
ﯽ
ﺻﻮﺼﺧ ﯿ ﻓ تﺎ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿ ﺎﻤ ﯾ ﯽ ﻣ و ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﻃ ﺎﻬﻧآ ﯽ نﺎﻣز تﺪﻣ
راﺪﻬﮕﻧ ي ﻃ ﯽ 60 زرا درﻮﻣ زور ﯾﺑﺎ
ﯽ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ
ﻨﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﮐ ﯿ
ﺷ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺮ ﯿ
ﻮﺟ شور ﻪﺑ دﺎﻨﺘﺳا ﺎﺑ وﺎﮔ ﺮ ﯾ
و هﺪﻨ
نارﺎﮑﻤﻫ ) 1399 ( ﻬﺗ ﯿ ﺷ ﻪ ﺪ ] 17 .[
2 - 3 - ﺎﻬﻧﻮﻣزآ ي
ﻓ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ
ﺑﺮﭼ ،ﺖﺑﻮﻃر ﯽ
، ﺳا و pH ﯿ ﺪﯾ ﺎﻬﺷور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﺘ ي
ﻤﺳر ﯽ
) AOAC 2000 ( هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﺪﺷ ] 18 .[
ﻪﻧﻮﻤﻧ pH هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ
هﺎﮕﺘﺳد زا د ﺮﺘﻣ pH
ﯾ ﺠ ﯿ لﺎﺘ ) HANNA instrument ا ،
ﯾ ﻟﺎﺘ ﯿﺎ (
هزاﺪﻧا ﮔ ﯿﺮ ي ﺪﺷ . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺑﺮﭼ ناﺰﯿﻣ ﻤﺠﺣ شور زا ﺎﻫ
ﯽ ﺎﺑ و ﺮﺑرژ
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1401.19.124.14.1 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-01 ]
ﺮﺘﻧﺎﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯾ
ﺮﺑرژ ژﻮﻔ )
Funke نﺎﻤﻟآ ، ( هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي دﺮﮔ ﯾ ﺪ .
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻣ ﻦ ﯿ بآ ناﺰ زاﺪﻧا ي ﻨﭘ ﯿ ﺮﻃ زا ﺮ ﯾ ﺪﺻرد ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻖ
ﻧزو ﯽ بآ ﻨﭘﯿ ﻟوا نزو ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺪﺷ اﺪﺟ ﺮ ﯿ
هزاﺪﻧا ﻪﻤﻟد ﻪ ﮔ
ﯿﺮ ي ﺪﺷ
] 19 .[
2 - 4 - ﺖﻓﺎﺑ نﻮﻣزآ
هرﺎﻤﺷ پوﺮﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و ﺖﻓﺎﺑ ﺶﺠﻨﺳ هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ TPA 5S/ P ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ، .
ا رد ﯾ و نﻮﻣزآ ﻦ ﯾ
ﮔﮋ ﯿ ﺎﻬ ﯾ ﯽ ﺘﻔﺳ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﯽ
،
ﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﯽ
، ﭘﯿ ﮕﺘﺳﻮ ﯽ ﺘﺳﻻا و 2
ﯿ ﺴ ﯿ ﺳرﺮﺑ ﻪﺘ ﯽ ﻣ ﯽ دﻮﺷ . ﺖﻓﺎﺑ نﻮﻣزآ
ﻣﺎﻤﺗ رد ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﻨﭘ ﯿ ﻨﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺖﻤﺴﻗ ﻪﺳ رد ﺮ ﯿ
مﺎﺠﻧا ﺮ
ﺬﭘ ﯾ ﻣ و ﺖﻓﺮ ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﺎﺘﻧ ﻦ ﯾ ﺖﺒﺛ ﺞ دﺮﮔ ﯾ ﺪ ] 17 .[
2 - 5 - ﮔ هزاﺪﻧا ﯿ
ﻟﺎﻌﻓ و ﻞﮐ لﻮﻨﻓ يﺮ ﯿ
ﺘﻧآ ﺖ ﯽ
ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ
هزاﺪﻧا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﮔ
ﯿ ـﻠﭘ راﺪـﻘﻣ يﺮ ﯽ
فﺮـﻌﻣ شور زا ﻞـﮐ ﻞـﻨﻓ
ﻟﻮـﻓ ﯿ ﺳ ﻦ ﯿ ﺘﻟﺎﮐﻮ ﯿ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻮ .
ا رد ﯾ ﺎﻣزآ ﻦ ﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺬﺟ ،ﺶ ﺎـﻫ
جﻮـﻣ لﻮـﻃ رد 765
يﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ
(UV لﺪﻣ 50 CARY ﻟاﺮﺘﺳا ﺖﺧﺎﺳ ،
ﯿﺎ ( هزاﺪﻧا ﮔ ﯿ ﺪﺷ يﺮ ] 20 .[
ﮐﺮﺗ ﻞﮐ راﺪﻘﻣ ﯿ
ﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ـﻨﺤﻨﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ ﯽ
دراﺪﻧﺎﺘـﺳا
ـﺳا ﯿ ﻟﺎﮔ ﺪ ﯿ ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﮏـ .
ﮐﺮﺗ راﺪﻘﻣ ﯿ ﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ سﺎﺳاﺮﺑ ﻞﮐ
ﻣﯿ ﻠﯿ ﺳا لدﺎﻌﻣ مﺮﮕ ﯿ
ﻟﺎﮔ ﺪ ﯿ ﺑ ﮏﺸﺧ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﮔ رد ﮏ ﯿ
دﺮﮔ نﺎ ﯾ ﺪ.
ﺮﺛا
ـﺴﮐا ﺪﺿ ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻨﭘ يﺎـﻫ ﯿ شور زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﺮ
زاﺪﻧا ﮕﻫ ﯿ ﻓﺮﻇ ﺶﻫﺎﮐ يﺮ ﯿ
دار ﺖ ﯾ لﺎﮑ ) (RSA فﺮﻌﻣ ﮏﻤﮐ ﻪﺑ
زرا درﻮﻣ DPPH ﯾﺑﺎ ﯽ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ﺻﺎﺧ ﯿ ﺴﮐاﺪﺿ ﺖ ﯿ
ﻧاﺪ ﯽ ﺎـﺑ
هﺎﮕﺘـﺳد زا هدﺎﻔﺘـﺳا يﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا UV
2 جﻮـﻣ لﻮـﻃ 517
ﺮﺘﻣﻮﻧﺎـﻧ ) لﺪـﻣ 50 CARY ﻟاﺮﺘﺳا ﺖﺧﺎﺳ ،
ﯿﺎ ( ﮔ هزاﺪـﻧا ﯿ يﺮـ
ﺪـﺷ ] 20 .[
ﺪـﺻرد ﺳو ﻪﺑ RSA
ﯿ ذ ﻪﻄﺑار ﻪﻠ ﯾ دﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻞ ﯾ
ﺪ:
I%= (Ablank- Asample /Ablank)×100
2
- 6 - نﻮﻣزآ ﺎﻫ ي ﻣ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ
اﺮﺑ ي ﺮﺘﮐﺎﺑ شرﺎﻤﺷ ي
ﺎﻫ ي ﻠﮐ ﯽ ا دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻖﺒﻃ مﺮﻓ ﯾ
ﺤﻣ ناﺮ ﯿ ﻂ
ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺖﺸﮐ Violet Red Bile Agar
طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﮐ شور و
) pour plate (
دﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﯾ
ﺪ ] 21 .[
ﻪﺑ ﻨﻠﮐ شرﺎﻤﺷ رﻮﻈﻨﻣ ﯽ
ﺎﻫ ي
ﻧ ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ ﯿ
دﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﮐ شور زا ﺰ ﯾ
ﺪ ] 22 .[
2. Cohesiveness
2 - 7 - زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺴﺣ ﯽ
ﻢﻬﻣ ﺖﻤﺴﻗ ﻦﯾا رد ﺮﺗ
ﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﮑﯿﺘﭙﻟﻮﻧﺎﮔرا تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﻦ يﺎﻫ
ﻨﺒﻟ ﻪﺒﺷ ﺮﯿﻨﭘ ﯽ
ﺎﻘﻣ ﺪﻫﺎﺷ و ﯾ
دﺮﮔ ﻪﺴ ﯾ ﺪ . وﯾ ﮔﮋ ﯿ ﺎﻬ ي ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﯽ
ﻞﻣﺎﺷ : ﺬﭘ و ﺖـﻓﺎﺑ ،ﻢـﻌﻃ ،ﺎـﻣورآ ﯾ
ﻠﮐ شﺮ ﯽ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ دﻮﺑ
داﺪﻌﺗ ي ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ بﺎﯾزرا ﯽ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ ﻮﺤﻧ ﻦﯾﺪﺑ
ﺐﯾﺮﺿ رد دراد ار ﺖﯿﻤﻫا ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ ﻢﻌﻃ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ 5
رد ﺖﻓﺎﺑ ،
ﺐﯾﺮﺿ 4 ار و ﯾ ﺐﯾﺮﺿ رد ﻪﺤ 1
دﺮﮔ بﺮﺿ ﯾ
ﺮﻫ عﻮﻤﺠﻣرد ﻪﮐ ﺪ
ﺮﺜﮐاﺪﺣ رﺎﻤﯿﺗ 100
ﻣ زﺎﯿﺘﻣا ﯽ دروآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺖﺴﻧاﻮﺗ ]
23 .[
2 - 8 - ﻣﯿ ﻧوﺮﺘﮑﻟا پﻮﮑﺳوﺮﮑ ﯽ
ﺸﺑور ﯽ ) SEM)
ا رد ﯾ هﺎﮕﺘﺳد زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦ لﺪﻣ SEM
PHilips XL30
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻨﻠﻫ رﻮﺸﮐ ﺖﺧﺎﺳ .
اﺮﺑ ي ﻣ ﯿ ﻧوﺮﺘﮑﻟا پﻮﮑﺳوﺮﮑ ﯽ
ﺸﺑور ﯽ ﻨﭘ تﺎﻌﻄﻗ ، ﯿ
ﻬﺑ ﺮ ﯿ ﺐﮑﻌﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ لوا زور ﺪﻫﺎﺷ و ﻪﻨ
) 2
× 2
× 2 ( cm ﺪﺷ هداد شﺮﺑ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﭙﺳ ﻧ ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫ
ﯿ ﺎﻣ نژوﺮﺘ ﯾ ﻊ
ﺪﻧﺪﺷ ﮏﺸﺧ ﻼﺧ ﺖﺤﺗ نوآ رد و ﺪﻤﺠﻨﻣ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﮏﺸﺧ
ﻼﻃ ﺎﺑ هﺪﺷ -
دﻻﺎﭘ ﯾ ﺎﺑ و ﺪﻧﺪﺷ هداد ﺶﺷﻮﭘ مﻮ ﺎﻤﻨﮔرﺰﺑ
ﯾ ﯽ 100
ﺲﮑﻋ رادﺮﺑ ي ﺪﺷ ] 17 .[
2 - 9 - ﺣاﺮﻃ ﯽ ﺎﻣزآ ﯾ ﺰﺠﺗ و ﺶ ﯾ
ﻠﺤﺗ و ﻪ ﯿ رﺎﻣآ ﻞ ي
هرﺎﺼﻋ ندوﺰﻓا ﺮﺛا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﮔ ﺖﻧر و ﺎﻫ
ـﯿ ﻫﺎ ﯽ ﻨﭘ ﻪـﺑ ـﯿ ﺎﻘﻣ و ﺮ ـﯾ ﻪﺴ
ﻨﭘ ﺎﺑ ﯿ ﺷ ﺮ ﯿ و ﺮﺑ وﺎﮔ ﺮ ﯾ
ﮔﮋ ﯿ ﺎﻬ ي ﻓ ﯿ ﺰﯾ ـﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ﻣ ، ﯿ ـﺑوﺮﮑ ﯽ ﺘﻓﺎـﺑ ، ﯽ و
ﺴﺣ ﯽ ﺎﻬﻟﺪﻣ زا ي ﻄﺧ ﯽ ﻣﻮﻤﻋ ﯽ راﺰـﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا و 0,8
SAS
اﺮﺑ ي ﻟﺎﻧآ ﯿ رﺎﻣآ ﺰ ي ﺪـﺷ هدﺎﻔﺘـﺳا .
ﺎﻘﻣ ـﯾ ﻣ ﻪﺴ ـﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﺮـﻫ ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ ﻦ
وﯾ ﮔﮋ ﯽ نﻮﻣزآ ﻂﺳﻮﺗ ﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ رد LSD
ﯽ راد ي 5 مﺎـﺠﻧا ﺪـﺻرد
ﺪﺷ .
3 - ﺎﺘﻧ ﯾ ﺚﺤﺑ و ﺞ
3 - 1 - ﺻﻮﺼﺧ ﯿ ﻓ تﺎ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ
لوﺪﺟ رد 1
ﺎﺘﻧ ﯾ ﺰﺠﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞ ﯾ
راو ﻪ ﯾ ﺛﺄﺗ ﺲﻧﺎ ﯿ ﺗ ﺮ ﯿ ﺎﻫرﺎﻤ ي
ﻣ ﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯿ
ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰ .
نﺎﻤﻫ ا ﻪﮐ رﻮﻃ ﯾ لوﺪﺟ ﻦ
ﻣ نﺎﺸﻧ ﯽ ﺛﺄﺗ ﺪﻫد ﯿ راﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﺮ ي
ﺗ عﻮﻧ و ﯿ ﻣ ﺮﺑ رﺎﻤ ﯿ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰ
ﻨﻌﻣ ﯿ ﺪﺷ راﺪ ) 05 /0
<
.(p ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ 1
هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ
ﻣ ﺖﺳا ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺖﺑﻮﻃر ناﺰ ي
ﻨﭘ ﯿ ﺑ گﻮﻟﺎﻧآ ﺮ ﯿ ﻬﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﺘﺸ ﯽ
ﻬﺗ ﯿ ﻪ
ﺷ ﺎﺑ هﺪﺷ ﯿ ﻨﭽﻤﻫ ﺖﺳا وﺎﮔ ﺮ ﯿ
ﻣ ﻦ ﯿ ﻧ نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰ ﯿ
ﺰ
ﺶﻫﺎﮐ ﯾ ﺖﻓﺎ . ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﻫ ﺎ ي ﻣ گﻮﻟﺎﻧآ ﯿ ﻟﻮﺌﺗوﺮﭘ ناﺰ ﯿ
ﻪﺑ ﺰ تﺪﺷ
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1401.19.124.14.1 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-01 ]
اﺰﻓا ﯾ ﻣ ﺶ ﯽ ﯾ ﺪﺑﺎ . ا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯾ
ﻟﻮﺌﺗوﺮﭘ ﻪﮑﻨ ﯿ
ﻦﺘﺧﺎﺳ دازآ ﺎﺑ ﺰ
هوﺮﮔ ﺎﻫ ي ﺒﻄﻗ ﯽ ﺎﻫوﺮﮔ ﻞﺜﻣ ي
ﻣآ ﯿ ﺴﮐﻮﺑﺮﮐ و ﻦ ﯿ
ﺳا ﻞ ﯿ ﺎﻫﺪ ي ﻣآ ﯿ و ﻪﻨ
ﺘﭙﭘ ﯿ اﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻫﺪ ﯾ
ﻠﺑﺎﻗ ﺶ ﯿ ﺌﺗوﺮﭘ بآ بﺬﺟ و نﺪﺷ ﻞﺣ ﺖ ﯿ
ﻦ ﺎﻫ
ﻣ ﯽ ﻤﻫ ﻪﺑ دﻮﺷ ﯿ
ﻟﻮﺌﺗوﺮﭘ تﺪﺷ ﻪﭼ ﺮﻫ ﺮﻃﺎﺧ ﻦ ﯿ
بﺬﺟ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺰ
ﺑ بآ ﯿ ﻣ ﺮﺘﺸ ﯽ دﻮﺷ ] 24 .[
Soodam and et al )
2015 ( ﻧﯿ ﺰ
اﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ ناﻮﻨﻋ ﯾ
ﮔ ﺖﻧر ﺶ ﯿ
ﻫﺎ ﯽ ﻣ ، ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰ ﺎﻫ
ي
ﻨﭘﯿ اﺰﻓا ﺮ ﯾ ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ . ﻣ ﺲﭘ ﯽ ﻪﺑ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﻟد
ﯿ ندﻮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻞ
ﻟﻮﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺰ ﺎﻫ
ي ﻨﭘ ﯿ وﺎﺣ ﺮ ي دﺎﻘﻣ ﯾ هرﺎﺼﻋ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺮ ﺎﻫ
ي
ﮔﯿ ﻫﺎ ﯽ ﻣ ، ﯿ اﺰﻓا ناﺰ ﯾ ا ﺖﺑﻮﻃر ﺶ ﯾ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦ ﺑ ﺎﻫ ﯿ ﻣ ﺮﺘﺸ ﯿ ﺪﺷﺎﺒ ] 25 .[
ﺎﺘﻧ ﯾ ﻘﺤﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞ ﯿ
تﺎﻘ Roa and et al )
1999 ( صاﻮﺧ ﺮﺑ
ﻓﯿ ﺰﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ﻨﭘ ﯿ ﻬﺗ چورﺪﭙﺳﻮﻟ ﺮ ﯿ
ﺷ زا هﺪﺷ ﻪ ﯿﺮ
ود ﺎﺑ ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ
ﺎﻣ عﻮﻧ ﯾ ﻨﭘ ﻪ ﯿ ﺣ ﺮ ﯿ ﻧاﻮ ﯽ ﮔ و يرﺎﺠﺗ ﯿ
ﻫﺎ ﯽ ) ﺳ ﯿ سﻮﻠﮑﻧودرﺎﮐاﺮﻨ (
نﺎﺸﻧ ،
ﻃ ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺻرد ﻪﮐ داد ﯽ
ﺳر تﺪﻣ ﯿ ﻨﭘ عﻮﻧ ودﺮﻫ رد نﺪ ﯿ
ﺶﻫﺎﮐ ﺮ
ﯾ ﻫﺎﮐ ﻪﮐ ﺖﻓﺎ ﻨﭘ رد ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺻرد ﺶ
ﯿ ﺎﻣ ﺎﺑ ﺮ ﯾ ﻨﭘ ﻪ ﯿ ﮔ ﺮ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﺑ ﯿ زا ﺮﺘﺸ
ﻨﭘ رد ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺻرد ﺶﻫﺎﮐ ﯿ
ﺎﻣ ﺎﺑ ﺮ ﯾ ﻨﭘ ﻪ ﯿ ﺣ ﺮ ﯿ ﻧاﻮ ﯽ دﻮﺑ ] 26 .[
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺎﺘﻧ ﻦ ﯾ ﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞ ﯽ ﻂﺳﻮﺗ Galan and et al )
2007 ( و
Nunez and et al )
1991 ( ﻟو ،ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﯽ
ا ﯾ ﻦ
ﻐﺗ ﯿﯿ ﻨﻌﻣ تاﺮ ﯽ ﺪﻧدﻮﺒﻧ راد ]
27 و 28 .[
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺎﺘﻧ ﻦ ﯾ ﻟﺎﻧآ ﺞ ﯿ ﺰ
و را ﯾ ﻣ نﺎﺸﻧ ﺲﻧﺎ ﯿ
ﺗ عﻮﻧ ﺮﺛا ﺎﻬﻨﺗ ﺪﻫﺪ ﯿ
ﻣ ﺮﺑ رﺎﻤ ﯿ ﺑﺮﭼ ناﺰ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ
ﻨﻌﻣ ﯽ راﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز و دﻮﺑ راد ي
ﻣ ﺮﺑ ﯿ ﺑﺮﭼ ناﺰ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻨﻌﻣ ﺎﻫ ﯽ راد
دﻮﺒﻧ ) 05 / 0
>
.(p ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ 2
ﻧ ﯿ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﺰ
ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ي ﻣ گﻮﻟﺎﻧآ ﯿ ﺑﺮﭼ ناﺰ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﺘﻤﮐ ﺐﺗاﺮﻣ ﻪﺑ ي
ﻬﺗ ﯿ ﻪ
ﺷ ﺎﺑ هﺪﺷ ﯿ ﺖﺳا وﺎﮔ ﺮ .
ﺑﺮﭼ ﺶﻫﺎﮐ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﯽ
ﻟﺎﻌﻓ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﯿ
ﺖ
ﻟﯿ ﻟﻮﭙ ﯿﺘﯿ ﮑ ﯽ ﻟﺎﻌﻓ و ﯿ ﻻﺎﺑ ﺖ ي ﺮﺘﮐﺎﺑ ﯾ ﺎﻬ ي ﺮﺗرﺎﺘﺳا ي ﻣ ﯿ ﺪﺷﺎﺒ ] 29 .[
ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ
ﻘﺤﺗ ﯿ ﻖ Soodam and et al (2015) ﻧ ﯿ
ﺎﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺰ
اﺰﻓا ﯾ ﮔ ﺖﻧر ﺶ ﯿ
ﻫﺎ ﯽ ﻣ ، ﯿ ﺑﺮﭼ ناﺰ ﯽ ﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﯽ ﯾ ﺪﺑﺎ ] 25 .[
ﮑﺷﺰﭘ ﺎﻣا ﯽ
نارﺎﮑﻤﻫ و )
2011 ( ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ مﻼﻋا ﺰﺟ
فﻼﺘﺧا ،pH
ﻌﻣ ﻨ ﯽ راد ي د رد ﯾ ﻓ صاﻮﺧ ﺮﮕ ﯿﺰ
ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ﺑﺮﭼ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽ
ود رد
ﻨﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯿ ﻟﻮﺗ ﺮ ﯿ ﺪ ي ﺎﻣ زا ﯾﻪ ﻨﭘﯿ ﭼرﺎﻗ ﺮ ﯽ ﺎﻣ و ﯾﻪ ﻨﭘﯿ ﮔ ﺮ ﯿ ﻫﺎ ﯽ هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﺪﺸﻧ ] 30 .[
Wen and et al (2021) ﻧ ﯿ
راﺪﻘﻣ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ مﻼﻋا ﺰ
ﻮﺘﺤﻣ ي ﺑﺮﭼ ﯽ ﻨﭘ رد ﯿ ﻪﺘﺧﺎﺳ راﺪﭼ ﺮ ﺖﻧر ﺎﺑ هﺪﺷ
ﺎﻫ ي ﻣ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ
) ﺳﺎﺑ ﯿ ﺘﺑﻮﺳ سﻮﻠ ﯿﻠﯿ
ﺲ ( ﺎﻘﻣ رد ﯾ ﺎﺑ ﻪﺴ ﺰﻧآ ﯾ ﮔ ﻢ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﺑ ﯿ دﻮﺑ ﺮﺘﺸ ] 31 .[
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦ 3
ﻣﯿ ناﺰ ﻪﻧﻮﻤﻧ pH ي ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ گﻮﻟﺎﻧآ
ﻬﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯿ ﺷ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ ﯿ
ا و دﻮﺑ ﺮﺘﻤﮐ وﺎﮔ ﺮ ﯾ
تﺪﻣ مﺎﻤﺗ رد ﺶﻫﺎﮐ ﻦ
راﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ي
ﻧ ﯿ راﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز لﻮﻃ رد و دﻮﺑ راد ﻪﻣادا ﺰ ي
ﻧ ﯿ ﺰ ﻣﯿ
ناﺰ ﻣ ﻊﺒﻃ ﻪﺑ و ﺶﻫﺎﮐ ﺎﻬﻬﻧﻮﻤﻧ pH ﯿ
ﺳا ناﺰ ﯿ ﺪﯾ اﺰﻓا ﺎﻬﻧآ ﻪﺘ ﯾ
ﺶ
ﯾ ﺖﻓﺎ . ﺳا و pH ﯿ ﺪﯾ ﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ زا ﻪﺘ ﯾ
ﯽ ﺛﺄﺗ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯿ
ز ﺮ ﯾ يورﺮﺑ يدﺎ
ﺎﭘﯾ ﻨﭘ يراﺪ ﯿ اﺮﺷ و ﺮ ﯾ ﻣ ﺪﺷر ﻂ ﯿ ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ﯿ ﻢﺴ ﻟﺎﻌﻓ ،ﺎﻫ ﯿ ﺰﻧآ ﺖ ﯾﻤ ﯽ و
ﺑ يﺎﻬﺸﻨﮐاو ﺖﻋﺮﺳ ﯿ
ﺷﻮ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ﻃ رد ﯽ ﺳر ﯿ ﺪﻧراد نﺪ . اﺰﻓا ﯾ ﺶ
ﺳا ﯿ ﺪﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ ﻪﺘ ﻃpH
ﯽ ﺳر هرود ﯿ ﺷﺎﻧ نﺪ ﯽ ﻤﺨﺗ زا ﯿ و زﻮﺘﮐﻻ ﺮ
ﻟﻮﺗ ﯿ ﺳا ﺪ ﯿ ﻣآ يﺎﻫﺪ ﯿ ﺳا و ﻪﻨ ﯿ ﻟﻮﺌﺗوﺮﭘ ﺮﺛا رد بﺮﭼ يﺎﻫﺪ ﯿ
ﻟ و ﺰ ﯿ ﻟﻮﭙ ﯿ ﺰ
ﻣﯿ ﺪﺷﺎﺒ . ﻟﻮﺗ ﯿ ﺳا ﺪ ﯿ ﻣآ يﺎﻫﺪ ﯿ ﺳر لوا هﺎﻣ رد ﻪﻨ ﯿ
ز تﺪﺷ ﺎﺑ نﺪ ﯾ
يدﺎ
ﻟو ،دراد ﻪﻣادا ﯽ
ا ﺎﺑ ﯾ ﺶﻫﺎﮐ رد ﻢﻬﻣ ﻞﻣﺎﻋ لﺎﺣ ﻦ ﯾpH
اﺰﻓا ﺎ ﯾ ﺶ
ﺳا ﯿ ﺪﯾ ﻟﻮﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺘ ﯿ
ﺳا ﺪ ﯿ ﺘﮐﻻﺪ ﯿ ﻤﺨﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﮏ ﯿ
ﻣ ﺮ ﯿ ﺪﺷﺎﺒ
] 32 .[
ﻟﻮﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ﺪﺷ ﺰ ﯾ ﻠﻣاﻮﻋ ﺮﺛا رد ﻪﮐ ﺪ ﯽ
ﺰﻧآ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯾ
يﺎﻬﻤ
ﺎﻣ ،اﺮﮔﺎﻣﺮﺳ يﺎﻬﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﯾ
ﻨﭘ ﻪ ﯿ ﺰﻧآ و ﺮ ﯾ ﻢ ﺗﺎﻣﻮﺳ يﺎﻬﻟﻮﻠﺳ يﺎﻫ ﯿ
خر ﮏ
ﻣﯿ ﻣ ،ﺪﻫﺪ ﯿ ﻟﻮﺗ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺪﻧاﻮﺘ ﯿ
ﺘﭙﭘ ﺪ ﯿ ﺳا و ﮏﭼﻮﮐ يﺎﻫﺪ ﯿ
ﻣآﺪ ﯿ ﻪﻨ يﺎﻫ
زﯾ دﻮﺷ دﺎ . ﻟﻮﺑﺎﺗﺎﮐ ﺮﺛا رد ﻪﻣادا رد ﯿ
ا ﻢﺴ ﯾ ﺘﭙﭘ ﻦ ﯿ ﺳا و ﺎﻫﺪ ﯿ ﻣآ ﺪ ﯿ ﻪﻨ ﺎﻫ
ﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﯿ ﻨﭘ رﻮﻠﻓ وﺮﮑ ﯿ
ﻧﻮﻣآ ،ﺮ ﯿ ﻣآ يﺎﻬﻫوﺮﮔ و كﺎ ﯿ
ﻟﻮﺗ ﻦ ﯿ ﺪ
ﻣﯿ دﻮﺸ ﮕﻤﻫ ﻪﮐ ﯽ ا ﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺟﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦ زا ﺪﻌﺑ pH
60 زا زور ﺳر ﯿ ﻣ نﺪ ﯿ ﺪﻧﻮﺸ ] 33 .[
Sanjuan and et al (2002) ود درﻮﻣ رد دﻮﺧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد
ﻨﭘ عﻮﻧ ﯿ ﻬﺗ چورﺪﭙﺳﻮﻟ ﺮ ﯿ
ﺎﻣ عﻮﻧ ود ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ ﯾ
ﻨﭘ ﻪ ﯿ ﺣ ﺮ ﯿ ﻧاﻮ ﯽ ﮔ و ﯿ ﻫﺎ ﯽ
زور ﺎﺗ 14 ﺳر ﯿ ﮔﺪ ﯽ ﻐﺗ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﻤﻧ شراﺰﮔ ﯿﯿ
دﺎﻘﻣ رد ﺮ ﯾ ﻣ ﺮ ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ
زا pH ﯾ ﺳ ﮏ ﯿ ﻣﻮﻤﻋ ﺮ ﯽ ﻌﺒﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﯿ
ﻣ ﺖ ﯿ ﺘﻧ رد ﻪﮐ ﺪﻨﮑ ﯿ
ﻟﻮﺗ ﻪﺠ ﯿ ﺪ
ﺳا ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ ﺮﻃ زا ﮏ ﯾ ﻤﺨﺗ ﻖ ﯿ ﻣ ﺮ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ زا ﺲﭘ ،ﺖﺳا زﻮﺘﮐﻻ 30
ﻨﭘ رد زور ﯿ ﺎﻣ ﺎﺑ ﺮ ﯾ ﻨﭘ ﻪ ﯿ ﺣ ﺮ ﯿ ﻧاﻮ ﯽ و 43 ﺳر زور ﯿ ﻨﭘ رد نﺪ ﯿ ﺎﻣ ﺎﺑ ﺮ ﯾ ﻪ
ﻨﭘﯿ ﮔ ﺮ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﺘﻧ رد ﯿ ﻟﻮﺗ ﻪﺠ ﯿ ﻧﻮﻣآ ﺪ ﯿ ،كﺎ اﺰﻓا pH ﯾ ﻣ ﺶ ﯿﯿ ﺪﺑﺎ . ﻪﻣادا رد
ﻟﻮﺗ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﯿ
ﮐﺮﺗ ﺪ ﯿ تﺎﺒ ﻧﻮﺑﺮﮐ ﯿ ﻟﻮﺑﺎﺘﻣ زا ﺖ ﯿ
يﺎﻬﯾﺮﺘﮐﺎﺑ يژﺮﻧا ﻢﺴ
ﺳا ﯿ ﺘﮐﻻﺪ ﯿ ،ﮏ ﺳر ﺮﺧآ زور ﺎﺗ ﻪﺒﺗﺮﻣ ود pH ﯿ
ﭘ ﺶﻫﺎﮐ نﺪ ﯿ
ﻣ اﺪ ﯿ ﺪﻨﮑ .
ﮑﺷﺰﭘ ﯽ نارﺎﮑﻤﻫ و )
2011 ( ﻧ ، ﯿ ﺎﺘﻧ ﺰ ﯾ ﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞ ﯽ ﻟﻮﺗ رد ار ﯿ ﻨﭘ ﺪ ﯿ ﺮ
ﻔﺳ ﯿ ا ﺪ ﯾ ﻧاﺮ ﯽ ﻟﻮﺗ ﯿ و ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﺪ ﯾ
ﻧﺎﺘ ﯿ ﻪﺑ ﺪﻧدروآ ﺖﺳﺪﺑ ﺲﻧﻻﻮﮔاﻮﮐﺎ
ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻣﺎﻤﺗ رد pH
ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻣزآ يﺎﻫ ﯾ ﺸ ﯽ ﺳ ﯿ ﻧ ﺮ ﻟوﺰ ﯽ و ﺖﺷاد
ﺳا ﯿ ﺪﯾ ﻣﺎﻤﺗ رد ﻪﺘ ﯽ ﺗ ﯿ ﺳ ﺎﻫرﺎﻤ ﯿ ﺖﺷاد يدﻮﻌﺻ ﺮ ]
30 .[
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻞﮑﺷ 4 ﻣ ﯿ زاﺪﻧا بآ ناﺰ ي
ﺗ عﻮﻧ ﺮﺑ ﯿ راﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز و رﺎﻤ ي
ﺮﺛا
ﻨﻌﻣ ﯿ راﺪ ي ﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ﺖﺷاد ﯿ
ﻣ دﻮﺸ ﯿ زاﺪﻧا بآ ناﺰ ي
رد
ﻪﻧﻮﻤﻧ ي ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ گﻮﻟﺎﻧآ ي
ﻬﺗ ﯿ ﺷ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ ﯿ
ﺮﺘﻤﮐ وﺎﮔ ﺮ
اﺰﻓا ﺎﺑ و ﺖﺳا ﯾ
نﺎﻣز ﺶ راﺪﻬﮕﻧ ي ﻣ ﯿ زاﺪﻧا بآ ناﺰ ي
ﻪﻧﻮﻤﻧ ود ﺮﻫ
اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ . ﻓﺮﻃ زا ﯽ يزاﺪﻧا بآ ﯾ
و ﮏ ﯾ ﮔﮋ ﯽ ﻃ بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﯽ
ﻨﭘ يراﺪﻬﮕﻧ ﯿ
اﺰﻓا ﻪﮐ هدﻮﺑ ﺮ ﯾ
ﺬﭘ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺟﻮﻣ نآ ﺶ ﯾ
فﺮﺼﻣ شﺮ
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1401.19.124.14.1 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-01 ]
ﻣ هﺪﻨﻨﮐ ﯿ ددﺮﮕ ا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ . ﯾ
ﻟﻮﺌﺗوﺮﭘ ﻪﮑﻨ ﯿ
هوﺮﮔ ﻦﺘﺧﺎﺳ دازآ ﺎﺑ ﺰ ﺎﻫ
ي
ﺒﻄﻗ ﯽ هوﺮﮔ ﻞﺜﻣ ﺎﻫ
ي ﻣآ ﯿ ﺴﮐﻮﺑﺮﮐ و ﻦ ﯿ
ﺳا ﻞ ﯿ ﺎﻫﺪ ي ﻣآ ﯿ ﭙﭘ و ﻪﻨ ﺘﯿ ﺎﻫﺪ
اﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﯾ ﻠﺑﺎﻗ ﺶ ﯿ ﺌﺗوﺮﭘ بآ بﺬﺟ و نﺪﺷ ﻞﺣ ﺖ ﯿ
ﻦ ﻣ ﺎﻫ ﯽ ،دﻮﺷ
ﻟﻮﺌﺗوﺮﭘ تﺪﺷ ﻪﭼ ﺮﻫ اﺬﻟ ﯿ
ﺑ بآ بﺬﺟ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻻﺎﺑ ﺰ ﯿ
ﻣ ﺮﺘﺸ ﯽ دﻮﺷ
] 24 .[
اﺮﺑﺎﻨﺑ ﯾ ﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻦ ﯽ
ﻣ ﻪﮐ ﺪﺳر ﯽ زاﺪﻧا بآ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻠﻋ ناﻮﺗ ي
ﻨﭘﯿ اﺰﻓا ﻪﺑ ار ﺮ ﯾ
اﺰﻓا ﺖﻠﻋ ﻪﺑ بآ بﺬﺟ ﺶ ﯾ
ﻟﻮﺌﺗوﺮﭘ ﺶ ﯿ
داد ﺖﺒﺴﻧ ﺰ .
هﺪﺷ شراﺰﮔ ﻪﺑﺎﺸﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻮﻫ و تﻮﺗ هﺎﺷ هرﺎﺼﻋ ندوﺰﻓا ﻪﮐ
ﯾ ﺞ
] 35 [ ﮔ عﻮﻧ ود هرﺎﺼﻋ ، ﯿ
ﺘﻨﺳ هﺎ ﯽ يا هﺮﮐ ] 36 [ ﻣﯿ يزاﺪﻧا بآ ناﺰ
ﺖﺳا هداد ﺶﻫﺎﮐ ار ﺖﺳﺎﻣ .
Table 1 Analysis of variance of the effect of treatment type values and storage time on the amount of physicochemical and antioxidant indices of cheese samples
ns, *, **, *** and **** indicate insignificance, significance at p <0.05, significance at p <0.01, significance at p <0.001, respectively, and Significance is at the level of p <0.0001.
Fig 1 Effect of comparing the average Moisture of treatments after 60 days of refrigeration
Fig 2 Effect of comparing the average fat of treatments after 60 days of refrigeration Fig 3 Effect of comparing the average pH of
treatments after 60 days of refrigeration
Fig 4 Effect of comparing the average synersis of treatments after 60 days of refrigeration
average of
squares DF Sources of changes
Moisture (%) Fat
(%) pH
--
Asidite (%) Syneresis
(%) Total phenol
(g/mlμ) IC50
(g/mlμ)
Treatment
**** 1 717/26
***4/89
**034/0
***46/20
****23/201
***18/25
****63/38
shelf life
**** 4 153/53 0/004 ns
ns005/0
****23/20
****79/1
****08/12
****82/39
shelf life×
Treatment 4
2/01 ns 0/005 ns
**13/0
***12/1
***107/0
***58/15
***19/41
Error 10
0/804 0/008
01/0 074/0
005/0 18/1
1/0
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1401.19.124.14.1 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-01 ]
3 - 2 - ﺘﻧآ صاﻮﺧ ﯽ
ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ
لوﺪﺟ رد 1
ﺎﺘﻧ ﯾ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞ ﺰﺠﺗ
ﯾ راو ﻪ ﯾ ﻣ ﺲﻧﺎ ﯿ ﮐﺮﺗ ناﺰ ﯿ ﻠﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ
ﻣ و ﯿ ناﺰ 50IC ﻪﻧﻮﻤﻧ ود ي
ﻬﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ و گﻮﻟﺎﻧآ ﯿ
ﺷ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ ﯿ
وﺎﮔ ﺮ
راﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز تﺪﻣ رد ي
ﺖﺳا هﺪﻣآ .
نﺎﻤﻫ ا ﻪﮐ رﻮﻃ ﯾ لوﺪﺟ ﻦ
ﻣ نﺎﺸﻧ ﯽ ﺛﺄﺗ ﺪﻫد ﯿ راﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﺮ ي
ﺗ عﻮﻧ و ﯿ ﻣ ﺮﺑ رﺎﻤ ﯿ ود ﺮﻫ ناﺰ
ﻨﻌﻣ رﻮﺘﮐﺎﻓ ﯿ ﺪﺷ راﺪ ) 05 / 0
<
.(p ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ 5
و 6 نﺎﺸﻧ
ﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد ﯿ
ﮐﺮﺗ ناﺰ ﯿ ﻠﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ ﻬﻧﻮﻤﻧ رد ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا گﻮﻟﺎﻧآ
ﻬﺗ ﯿ ﺷ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ ﯿ
ﺑ وﺎﮔ ﺮ ﯿ ﻨﭽﻤﻫ هدﻮﺑ ﺮﺘﺸ ﯿ
ﻣ ﻦ ﯿ ناﺰ 50IC ﻧ ﯿ ا رد ﺰ ﯾ ﻦ
ﻨﭘ عﻮﻧ ﯿ ﻨﭘ زا ﺮﺘﻤﮐ ﺮ ﯿ
ﻬﺗ ﺮ ﯿ ﺷ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪ ﯿ
ا ﺖﺳا وﺎﮔ ﺮ ﯾ
ﺪﺑ ﺐﻠﻄﻣ ﻦ ﯾ
ﻦ
ﻨﻌﻣ ﯽ ﻟﺎﻌﻓ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯿ
ﺘﻧآ ﺖ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ا ﯾ ﻨﭘ عﻮﻧ ﻦ ﯿ ﺮ ﺑﯿ ﺖﺳا ﺮﺘﺸ . زا
ﻓﺮﻃ ﯽ اﺰﻓا ﺎﺑ ﯾ راﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﺶ ي
ﻣ ﯿ ﮐﺮﺗ ناﺰ ﯿ ﻠﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ ﺶﻫﺎﮐ ) ﺎﺑ
ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ 5
زور رد ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد 30
، 45 و 60 ﻪﻧﻮﻤﻧ رد و
ﺎﻫزور رد گﻮﻟﺎﻧآ ي
45 و 60 ﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﯽ
راد ي د ﯾ ﺪﺸﻧ هﺪ ( و
ﻣﯿ ناﺰ 50IC اﺰﻓا ﯾ ﻣ ﺶ ﯿﯿ راﺪﻘﻣ ﻪﭼﺮﻫ ﻊﻗاو رد ﺪﺑﺎ ﺮﺘﻤﮐ IC50
ﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﯿ ﻟﺎﻌﻓ ناﺰ ﯿ آ ﺖ ﺘﻧ ﯽ ﺴﮐ ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﺑ ﯿ ﻣ ﺮﺘﺸ ﯿ ﺪﺷﺎﺒ . اﯾ ﻦ ﯾ ﻪﺘﻓﺎ ﺎﻫ
ﮐﺎﺣ ﯽ ﮔ ود هرﺎﺼﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ زا ﯿ
و شﻮﺠﻧزﺮﻣ و قﺎﭼﻮﭼ هﺎ
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺷ ﻦ ﯿ ﻨﭘ رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ترذ ﻪﺑاﺮ ﯿ
ﻟﻮﺗ گﻮﻟﺎﻧآ ﺮ ﯿ
ﺪ ي
ﻣﯿ ﺘﻧآ ياﺰﺟا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺘ ﯽ
ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﺎﭘ ﯾ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد راﺪ
ﻤﺨﺗ گﻮﻟﺎﻧآ ﯿ
ﻈﻧ يﺮ ﯿ ﻨﭘ ﺮ ﯿ ﺪﻧﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮ .
ﻓﺮﻇ ﯿ ﺴﮐاﺪﺿ ﺖ ﯿ
ﻧاﺪ ﯽ
ـﺼﻋ هرﺎ ﻟد ﻪﺑ ﺎـﻫ ﯿ يﺎـﻬﻫوﺮﮔ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ياﺮﮕﻠﻤﻋ يﺎﻬﻫوﺮﮔ ﻞ
ﻫﯿ ـﺴﮐورﺪ ﯿﻠ ﯽ ﻧﻮﺑﺮﮐ و ﯿﻠ ﯽ اﺰﻓا ﺎﺑ و ﺖﺳا ﯾ
ﻠﭘ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ ﯽ
،ﺎﻬﻠﻨﻓ
ـﺻﺎﺧ ﯿ ـﺴﮐاﺪﺿ ﺖ ﯿ
ﻧاﺪ ﯽ اﺰﻓا ﻢﻫ نآ ﯾ
ﻣ ﺶ ﯿﯿ ﺪﺑﺎ ] 37 .[
ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ
ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺎﻫ ي ﺎﻬﺗوﺎﻔﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﯾ
ﯽ ﻣ رد ﯿ ناﺰ
ﮐﺮﺗ ﯿ ﻠﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ ﻨﭽﻤﻫ و ﯿ ﺘﻧآ صاﻮﺧ ﻦ ﯽ
ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ دراد دﻮﺟو .
ﺧﺮﺑ ﯽ ﮔ زا ﯿ ﻨﻏ ﻪﮐ نﺎﻫﺎ ﯽ
ﮐﺮﺗ زا ﯿ ﻠﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ ﺋﻮﻧوﻼﻓ و ﯿ ﺪ ي ﻣ ﯽ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ
اراد ي ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺘﻧآ ﺖ ﯿ ﺴﮐﺎ ﯿ ﻮﻗ ناﺪ ي ﺧﺮﺑ و هدﻮﺑ ﯽ
د ﯾ اراد ﻪﮐ ﺮﮕ ي
ﮐﺮﺗ ﯿ ﺮﺘﻤﮐ ﺮﺛﻮﻣ تﺎﺒ ي
ﻣ ﯿ اراد ،ﺪﻨﺷﺎﺒ ي
ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺘﻧآ ﺖ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ
ﺎﭘﯾ ﯿ ﺮﺘﻨ ي ﺪﻨﺘﺴﻫ . ﺴﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ ،نآ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﯿ
رﺎ ي ﺟﻮﺗ رد ﯿ توﺎﻔﺗ ﻪ
ﮐﺮﺗ ﯿ ﻠﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ و ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺘﻧآ ﺖ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻣ ﯿ دﻮﻤﻧ هرﺎﺷا ناﻮﺘ .
اﺮﺷ ﯾ ﻂ
ﻠﻗا ﯿﻤ ﯽ ﺪﺷر ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا عﺎﻔﺗرا و كﺎﺧ ،اﻮﻫ ،بآ ﻪﻠﻤﺟ زا
ﮔﯿ ﺎﻬﻧ رد ﻪﮐ هدﻮﺑ نﺎﻫﺎ ﯾ
ﻣ ﺖ ﯿ ﮐﺮﺗ عاﻮﻧا و ﺪﺻرد ﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺘ ﯿ
تﺎﺒ
ﺷ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ﺪﻧراﺬﮕﺑ ﺮﺛا ﺎﻬﻧآ ]
36 .[
Alma and et al (2003) رد
ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺘﻧآ تاﺮﺛا ﯿ ﺴﮐﺎ ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻋﻮﻧ ﯽ شﻮﺠﻧزﺮﻣ رد
ﯾ تاﺮﺛا ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻓﺎ
ﺘﻧآ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﺲﻧﺎﺳا ﯽ
ﮐﺪﻧا و ﺪﺷﺎﺑ ﯽ
زا ﺮﺘﻤﮐ ﺳا
ﯿ ﺑرﻮﮑﺳآ ﺪ ﯿ ﮏ ﯾ ﺎ دﻮﺑ BHT . ا ﺎﻬﻧآ ﯾ ﻻﺎﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﺑ ار ﺮﺛا ﻦ ي
ﮐﺮﺗ ﯿ ﻠﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ ﺒﻗ زا ﯿ لوﺮﮐاورﺎﮐ ﻞ )
97 / 26 (%
ﺗﯿ ﺘﻣ لﻮﻤ ﯿ ﺮﺗا ﻞ
) 3/
1 (%
ﮔ ﺲﻧﺎﺳا رد ﯿ
ﺪﻧداد ﺖﺒﺴﻧ هﺎ ]
38 .[
رﻮﺗ ﯾ نارﺎﮑﻤﻫ و نﺎ
) 2017 ( رﺮﺑ ﻪﺑ ﺳ ﯽ ﺛﺄﺗ ﯿ ﺎﻬﺸﺨﺑ ﺲﻧﺎﺳا ندوﺰﻓا ﺮ ي
اﻮﻫ ﯾ ﯽ ﺮﻣ ﯾ ﻠﮔ ﻢ ﯽ
ر و ﯾ ﺘﻈﻠﻏ ﺢﻄﺳ ﻪﺳ رد نﺎﺤ ﯽ
5 / 0 ، 75 / 0 و 1 ﺮﺑ ﺪﺻرد
ﺻﻮﺼﺧ ﯿ ﮔﺪﻨﻨﮐ رﺎﻬﻣ تﺎ ﯽ
دار ﯾ ﻨﭘ دازآ لﺎﮑ ﯿ
ﻔﺳ ﺮ ﯿ ا ﺪ ﯾ ﻧاﺮ ﯽ زرا ﯾﺑﺎ ﯽ
ﺪﻧدﺮﮐ . ا شراﺰﮔ ﻖﺒﻃ ﯾ
ﺮﺘﻤﮐ نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻦ ﯾ
ﻣ ﻦ ﯿ ﻟﺎﻌﻓ ناﺰ ﯿ زور رد ﺖ
راﺪﻬﮕﻧ ﺮﻔﺻ ي
دار رﺎﻬﻣ ﺎﺑ و لﺮﺘﻨﮐ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﯾ
لﺎﮑ 18 / 35 % و
ﺑﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﻟﺎﻌﻓ راﺪﻘﻣ ﻦ ﯿ
دار ﺪﺿ ﺖ ﯾ
ﻟﺎﮑ ﯽ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﯾ
،ﺪﺻرد ﮏ
رﯾ دﻮﺑ نﺎﺤ . ا ﺖﻠﻋ ﯾ دار ﺪﺿ ﻦ ﯾ
ﻟﺎﮑ ﯽ ﻟ دﻮﺟو ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ ﯿ
و لﻮﻟﺎﻨ
رﻮﻀﺣ رد ﻪﮐ لﻮﻧژروا ﯾ
ﺪﮑ ﯾ ﺛﺄﺗ ﺮﮕ ﯿ ﺳ ﺮ ﯿ ژﺮﺘ ﯾ ﺘﺴ ﯽ ﺘﻧآ ﯿ ﺴﮐﺎ ﯿ ﻧاﺪ ﯽ
ﻧ و ﺪﻧراد ﯿ اﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ ﺰ ﯾ
ﺛﺄﺗ ﺶ ﯿ ﺎﺳ ﺮ ﯾ ﮐﺮﺗ ﺮ ﯿ ﻧ لﺎﻌﻓ تﺎﺒ ﯿ
ﻣ ﺰ ﯿ ﺪﻧدﺮﮕ
] 39 .[
Fig 5 Effect of comparing the average total phenpl of treatments after 60 days of refrigeration
Fig 6 Effect of comparing the average IC50 of treatments after 60 days of refrigeration
ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﺖ ﯿ
ﮑ ﯽ ﻣ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺣا ﺮﺨﺗ ﺐﺟﻮﻣ ﻻﺎﻤﺘ ﯾ
ﺐ
[ DOR: 20.1001.1.20088787.1401.19.124.14.1 ] [ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-01 ]
