ناريا کاخ و بآ تاقيقحت هرود|
|52 هرامش 2
|1 دنفسا 0 140 ( ص 3046 - 3033 )
https://dx.doi.org/10.22059/ijswr.2021.334752.669147
یملع هلاقم(
- )یشهوپژ
Investigation of Transplanting and Direct Cultivation of Rice in terms of Yield and Yield Parameters under Different Irrigation Systems
SEYEDE TAYYEBEH HOSSEINI1, HOSSEIN SHARIFAN1*, ALIREZA KIANI2, MOHAMMAD TAGHI FEYZBAKHSH3, NOORMOHAMMAD ABYAR4
1. Department of Water and Soil, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran.
2. Research Institute of Agricultural Engineering, Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Gorgan, Iran.
3. Department of Agronomy and Plant Breeding, Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Gorgan, Iran.
4. Socio-Economic Research Ggroup, Golestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Gorgan, Iran.
(Received: Dec. 1, 2021- Revised: Dec. 18, 2021- Accepted: Dec. 21, 2021)
ABSTRACT
Rice is one of the most important crops in the world and after wheat has the second place in terms of annual production. Considering the importance of yield per unit area in agriculture, this study aimed to investigate the effect of direct cultivation and transplanting on yield and yield components of rice under different irrigation systems as split plot based on randomized complete block design at the Agricultural Research Station of Golestan province in 2019 and 2020. According to the results, there was a significant difference in terms of irrigation and planting method for all studied traits. The results of mean comparison of cultivation method showed that the highest and lowest amount of grain yield were obtained for the treatments of puddled transplanted and direct seeding, which were equal to 7506 and 4284 kg/ha, respectively. Also, according to the results of mean comparison of irrigation method, the highest grain yield was 6899 kg/ha, which was obtained for the permanent flood irrigation system, and there was a significant difference with other treatments in the level of 5% probability of LSD test. Grain yield had a positive and significant correlation with harvest index, plant height, number of fertile tillers, panicle length and number of full grains per panicle equal to 0.89, 0.87, 0.75, 0.53 and 0.73, respectively and had a negative and significant correlation with the number of empty grains per panicle equal to 0.81. According to the results, sprinkler irrigation system had the lowest values in terms of number of full grains per panicle, number of fertile tillers, panicle length and consequently grain yield compared to other irrigation treatments. Also, transplanting cultivation methods performed better than direct seeding cultivation method in terms of yield and yield components.
Keywords: Irrigation, Fertile Tillers, Harvest Index, Unpuddled Transplanted Cultivation.
*Corresponding Author’s Email: [email protected]
یسررب هکشخ و یياشن تشک جنرب یراک
درکلمع یاهرتماراپ و درکلمع رظن زا متسيس تحت
ايبآ فلتخم یاه یر
ینيسح هبيط هديس نافيرش نيسح ،1
1
ینايک اضريلع ،*
شخب ضيف یقتدمحم ،2
، 3
رايبآ دمحمرون
4
1 .
،بآ یسدنهم هورگ
،ناگرگ یعیبط عبانم و یزرواشک مولع هاگشناد ،کاخ و بآ هدکشناد رگ
،ناگ ناریا
.
2 . ،تاقیقحت نامزاس ،ناتسلگ ناتسا یعیبط عبانم و یزرواشک شزومآ و تاقیقحت زکرم ،یسدنهم و ینف تاقیقحت شخب
جیورت و شزومآ یزرواشک
.ناریا ،ناگرگ ،
3 . و شزومآ ،تاقیقحت نامزاس ،ناتسلگ ناتسا یعیبط عبانم و یزرواشک شزومآ و تاقیقحت زکرم ،یغاب و یعارز شخب
رت .ناریا ،ناگرگ ،یزرواشک جیو
4 . نامزاس ،ناتسلگ ناتسا یعیبط عبانم و یزرواشک شزومآ و تاقیقحت زکرم ،یعامتجا و یداصتقا تاقیقحت هورگ
شزومآ ،تاقیقحت یزرواشک جیورت و
.ناریا ،ناگرگ ،
:تفایرد خیرات(
10 / 9 / 1400 - :یرگنزاب خیرات 27
/ 9 / 1400 - :بیوصت خیرات 30
/ 9 / 1400 )
هديکچ
جنرب مهم زا یکی تسا ناهج رسارس رد یعارز تلاوصحم نیرت
و دعب زا مدنگ هاگیاج مود ار زا رظن دیلوت هنلااس دوخ هب
هجوتاب .تسا هداد صاصتخا ،یزرواشک شخب رد حطس دحاو رد درکلمع رادقم تیمها هب
ا نی شهوژپ فده اب ریثات تشک
قتسم می اشن و یی حت جنرب درکلمع یازجا و درکلمع رب متسیس ت
یاه بآ فلتخم یرای اپ رب هی حرط رط تلاپ تیلپسا ح
کولب لاس یط ،ناتسلگ ناتسا یزرواشک تاقیقحت هاگتسیا رد یفداصت لماک یاه یاه
1398 و 1399 دش ماجنا . هجوتاب هب
ینعم فلاتخا هعلاطم دروم تافص مامت یارب تشاک شور و یرایبآ رظن زا ،جیاتن سیاقم جیاتن .تشاد دوجو یراد
گنایم ه نی
لگاشن تشک یاهرامیت یارب هناد درکلمع نیرتمک و نیرتشیب هک داد ناشن تشک شور هکشخ و بارخ
هب یرذب تسد دمآ
هب هک ربارب بیترت 7506
و 4284 هجوتاب نینچمه .دوب راتکه رد مرگولیک نیرتشیب ،یرایبآ شور نیگنایم هسیاقم جیاتن هب
ربارب هناد درکلمع 6899
ه رد مرگولیک هب مئاد باقرغ یرایبآ متسیس یارب هک دوب راتک
ینعم فلاتخا و دمآ تسد اب یراد
نومزآ دصرد جنپ لامتحا حطس رد اهرامیت ریاس دادعت ،هتوب عافترا ،تشادرب صخاش تافص اب هناد درکلمع .تشاد LSD
ینعم و تبثم یگتسبمه هشوخ رد رپ هناد دادعت و هشوخ لوط ،روراب هجنپ هب یراد
بیترت ربارب 89 / 0 ، 87 / 0 ، 75 / 0 ، 53 / 0
و 73 / 0 ینعم و یفنم یگتسبمه هشوخ رد کوپ هناد دادعت تفص اب و تشاد ربارب یراد
81 / 0 هجوتاب .تشاد متسیس ،جیاتن هب
درکلمع رادقم هجیتن رد و هشوخ لوط ،روراب هجنپ دادعت ،هشوخ رد رپ هناد دادعت رظن زا ار ریداقم نیرتمک یناراب یرایبآ هناد شور نینچمه .تشاد رگید یرایبآ یاهرامیت هب تبسن زا رتهب درکلمع یاهرتماراپ و درکلمع رظن زا ییاشن تشک یاه
هکشخ تشک شور .دندرک لمع یرذب
هژاو :یديلک یاه تشک ،تشادرب صخاش ،روراب هجنپ ،یرایبآ
غ اشن ی ر لگ بارخ .
همدقم جنرب .(
Oryza sativa L
) مهم زا یکی تلاوصحم نیرت
رد یعارز
تسا ناهج رسارس و
دعب زا مدنگ هاگیاج مود ار زا رظن دیلوت هنلااس
دوخ هب تسا هداد صاصتخا زا شیب یناهج دیلوت اب جنرب .
700
هب کیدزن تشادرب حطس و لاس رد نت نویلیم 165
،راتکه نویلیم
یم لیکشت ار ناهج تیعمج زا یمین زا شیب یلصا یاذغ و دهد
رد یمیظع شخب زا
اق هر ایسآ شیب زا 80 دصرد یرلاک و 75
نیئتورپ دصرد یفرصم
مدرم ار نیمأت یم دنک (
Ben Hassen et
al., 2017
ب .)
،ناهج تیعمج دنور شیازفا ا هب ییاذغ داوم شیازفا
درم یئاذغ یاهزاین نیمأت روظنم م
بانتجا نینچ عفر ،تسا ریذپان
* :لوئسم هدنسیون
یازفا مزلتسم یگنهامهان ش
لاوصحم درکلمع ت
رد یعارز دحاو
حطس یم دشاب هب هک مهم ناونع نیرت
زا رشب تاجن یارب هراچ هار
تسا یگنسرگ و رقف (
FAO, 2015
درکلمع .) ره
لوصحم یعارز
لصاح تباقر نورب و نورد هتوب یا یارب لماوع یطیحم یم دشر -
رثکادح .دشاب درکلمع
ینامز لصاح یم دوش هک تباقر نیا اه
ب ه
لقادح دوخ هدیسر و هایگ ناوتب د زا لماوع دشر یطیحم
،دوجوم
نیرتشیب هدافتسا
ار ازجا .دیامنب رثا
راذگ رب درکلمع کی زا رگید
لقتسم هدوبن و نکمم تسا شیازفا کی ءزج اب
،نیعم رادقم
بجوم شهاک رد ازجا رگید ( دوش
Limouchi et al.,
.)2018 Iftekharddaula et al. (2002)
تاقیقحت رد دوخ
یگتسبمه ا نیب یتبثم
تشادرب صخاش و هشوخ لوط ،هایگ عافتر
اب دندرک شرازگ ار درکلمع .
Prasad et al. (2001)
رد یسررب
هتیراو رد تافص یگتسبمه و یپیتونف یگتسبمه جنرب یاه
دندرک نایب ار هایگ عافترا و هناد درکلمع نیب یتبثم یپیتونژ .
جیاتن
یسررب یاه
Rahim-soroush (2005)
داد ناشن هک
درکلمع هناد
ینعم و تبثم یگتسبمه رد رپۀناد دادعت اب یراد
هشوخ
،
ینعم و یفنم یگتسبمه ات یاهزور اب یراد
50 دصرد و یهدلگ
دراد لماک یگدیسر ات یاهزور اب یفنم یگتسبمه یسررب رد .
Babar et al. (2007)
هجنپ دادعت تافص هک دش صخشم و اه
رکلمع رب ار میقتسم رثا نیرتشیب هتوب عافترا .دراد د
زا جنرب رظن
نازیم فرصم
،بآ نیب مامت تلاوصحم
یزرواشک نیرتشیب
زاین ار هب ؛دراد یروط هک یارب دیلوت کی
مرگولیک
،جنرب نازرواشک دنروبجم
2 ات 3 ربارب رتشیب زا رگید لاغ ت
بآ فرصم دننک (
Zhang et al., 2006
.) ناریا یاراد 57 / 0 نویلیم
راتکه رازیلاش یم ت هک دشاب ابیرق یرایبآ رد لک قطانم لاش
،رازی اب
هدافتسا زا میژر یرایبآ یباقرغ و اب هگن نتشاد 5 - 3 یتناس بآ رتم
یور کاخ یارب لصف دشر ماجنا یم ( دوش
Ebrahimi Rad et al.,
)2018
حطس رد هدافتسا دروم بآ لک زا یدایز رادقم ،لاح نیا اب.
ا بآ ذوفن و تشن ،قرعت و ریخبت طسوت هعرزم یم نیب ز
لاع .دور هو
یم دیدهت ییاوه و بآ تارییغت اب جنرب تشک ،نیا رب و دوش
مهم نآ اب ناهج رسارس رد یبآ یزرواشک هک تسا یشلاچ نیرت
هنیهب ،یمیلقا تارییغت ریثأت .دش دهاوخ وربور بآ فرصم یزاس
یم یرورض ار جنرب یرایبآ اب قطانم رد ندرک فرطرب یارب .دزاس
ش ،تلاکشم نیا هوی
ناهج رسارس رد جنرب تشک دیدج یاه
یم شیامزآ .دوش
نف مان اب اهدرکیور نیا یروآ
هفرص یاه رد ییوج
بآ فرصم
، یم هب دنناوت هعرزم حطس رد بآ تافلت شهاک اب هژیو
هنیهب و دوجوم بآ فرصم یزاس
، یرایبآ بآ نازیم شهاک هب
دننک کمک جنرب یتنس یزرواشک اب طبترم (
Ben Hassen et al.,
یسررب جیاتن .)2017 Singh et al. (2000)
یور رب ییاشن تشک
رذب میقتسم و نیمز رد جنرب
لگ لگریغ و بارخ بارخ
داد ناشن
لگ تشک هک نیب جنرب هناد درکلمع شیازفا ثعاب بارخ
7 / 0 ات 1
راتکه رد نت و
نیب جنرب هاک درکلمع 7
/ 1 - 8 / 0 .دش راتکه رد نت
،جیاتن قبط نرب ییاشن تشک
بسن یرتشیب هاک و هناد درکلمع ج ت
لگ رتسب ود ره رد جنرب رذب میقتسم تشک هب لگریغ و بارخ
-
هدش هتشاک بارخ تسا هتشاد
هتفای.
( یاه
Kumar and Ladha
(2011
رگنایب تیزم یاه نوگانوگ میقتسم تشک هلمج زا
درکلمع
هباشم
،موسرم شور اب هفرص
رد ییوج هنیزه و فرصم
یاه یرایبآ
،
ورین دیلوت و راک ی م شهاک و
راشتنا نازی زاگ
ناتم .دوب
( تاعلاطم جیاتن )2010
Chauhan and Johnson
داد ناشن
هک میقتسم تشک رد جنرب
تـشک زا رتـشیب زره فلع تدش
فلع متسیس نیا رد اریز تسا ییاشن مه زره یاه
جنرـب اب نامز زبـس
یم ـه فـلع یبوکرـس یارـب مزلا بآ عافترا و دنوش زر
شور دـننامه و درادن دوجو ییاشن
رد جنرب درکلمع شهاک رطخ
زره فلع تباقر رثا تسا یدج رایسب
. ( تاقیقحت جیاتن
Patel et
al. (2010
داد ناشن هک
درکلمع هناد جنرب رد طیارش یزاوه 5 / 27
دصرد رتمک زا باقرغ طیارش دوب
هک دندرک نایب و یم
ناوت ش فاک
درکلمع ار اب یخرب زا قرا ما بسانت هک یرتشیب
اب طیارش ه یزاو
درک فرطرب دنراد .
(
Naresh et al. (2013
توافت یشیامزآ رد
هویش یاه .دندومن هسیاقم ار جنرب موسرم و میقتسم تشک
هجوتاب هب توافت ،حیاتن شور رد ماقرا درکلمع
تشک فلتخم یاه
ینعم راد و شور رد درکلمع نیرتمک و نیرتشیب موسرم
قتسم و می
ذب .دش هدهاشم ر ( تاعلاطم جیاتن
Sidhu et al. (2014
زین ناشن
داد ، هب موسرم تشک رد هناد درکلمع ینعم روط
ب یراد رتشی زا
میقتسم شور رد هناد درکلمع دوب
. (
Rajwade et al. (2014
هب
هرطق یرایبآ یبایزرا یور رب یا
رد جنرب دنه دنتخادرپ . هجوتاب هب
،جیاتن هناد درکلمع رد
شور هرطق یرایبآ جنرب یا
هب بیترت 48 / 8
دصرد رتلااب زا تشک میقتسم رذب جنرب و 11 دصرد نییاپ رت زا
اشن یباقرغ یرایبآ لگ
بارخ تین حطس تحت جنرب نژور
باشم .دوب ه
جیاتن شیامزآ نیا ،داد ناشن
هرطق یرایبآ قیرط زا یا
رد سیاقم ه
اب ،درکلمع شهاک یکدنا اب جنرب یباقرغ یرایبآ 78
د بآ دصر
یم دناوت .دوش هریخذ ( تاعلاطم جیاتن
Liu et al. (2015
ناشن ،داد
موسرم تشک هناد درکلمع اب ،جنرب میقتسم تشک هناد درکلمع ناسکی جنرب تشک اما ،دوب
جنرب میقتسم 3
/ 15 رتمک دصرد زا
تشک
،موسرم بآ فرصم درک رواب هب . (
Kaur and Singh (2017
هب جنرب رذب میقتسم تشک لد
تیزم هداهن نییاپ یاضاقت لی یاه
یم هئارا یصاخ دهد
هک هفرص بجوم رد ییوج
راک یورین و بآ ،
یکیزیف بسانم طیارش ،نییاپ دیلوت هنیزه ،لوصحم یسردوز یم ناتم زاگ رتمک راشتنا و یدعب تشک تلاوصحم یارب کاخ نیا زا و دوش هنیزگ ور
متسیس رد بسانم یا تشک فلتخم یاه
تسا جنرب .
ن ( قیقحت جیات
Rao et al. (2017
شور یور رب یرایبآ یاه
هرطق رد جنرب یباقرغ و یبوانت ،یا دنه
هک داد ناشن رهب ظاحل زا
-ه
بآ یرو ،هناد درکلمع و نیرتشیب
نازیم رامیت هب طوبرم یبآ
یرا
هرطق هک دوب یا ترت هب
ی ب ربارب 9 / 0 و بعکم رتم رب مرگولیک 07
/ 7
نیرتمک و دوب راتکه رب نت هب یباقرغ رامیت یارب نازیم
سد دمآ ت
هب هک ربارب بیترت 16
/ 0 و بعکم رتم رب مرگولیک 14
/ 3 راتکه رب نت
دوب . (
Kruzhilin et al. (2017
هرطق یرایبآ شور یسررب هب رب یا
هجوتاب .دنتخادرپ جنرب یور هدافتسا اب ،جیاتن هب
زا یرایبآ ق هرط یا
هدزاب جنرب 5
، 6 و 7 نت رد راتکه هناد هدهاشم ناکما ،جیاتن .دش
تشک جنرب متسیس تحت یرایبآ
هرطق یا اب شهاک لباق ت هجو
بآ رادقم یرایبآ
و یروآدوس لااب
ناشن ار هعلاطم جیاتن .داد
(
Bansal et al. (2018
جنرب درکلمع یبایزرا یارب تحت
شور هس
هرطق یرایبآ یباقرغ و یناراب ،یا
دنه رد ناد درکلمع هک داد ناشن ه
جنرب رد شور هرطق یرایبآ یا
ربارب 6950 و دوب راتکه رب مرگولیک
یباقرغ یرایبآ اب هسیاقم رد درکلمع اب
6225 راتکه رد مرگولیک
شیازفا و تشاد درکلمع نیرتمک یارب
یناراب یرایبآ شور ب
رادقم ا
4800 هب راتکه رد مرگولیک دمآ تسد
.
ناتسلگ ناتسا رد همه
هلاس یهجوت لباق حطس یضارا زا
صاصتخا موسرم ای باقرغ شور هب جنرب دیلوت و تشک هب یبآ یم هداد هجوتاب هک دوش رد یمهم شقن نآ هجوت لباق یبآ زاین هب
افیا ناتسا ینیمزریز و یحطس بآ عبانم تفر رده و شهاک یم موسرم هویش هب جنرب تشک نوزفا زور شرتسگ لاح نیا اب .دنک
هب ،نآ یبسن یروآدوس لیلد شخب یساسا تلاکشم زا یکی
لاس رد ناتسا یزرواشک تسیرورض نیاربانب .تسا ریخا یاه
متسیس تسبراک هنیهب یاه
هویش زین و بآ فرصم زاس نم یاه
بسا
رارق یبایزرا دروم جنرب دیلوت یارب موسرم تشک شور نیزگیاج هنیهب متسیس و تشک بسانم هویش شنیزگ اب ات دنریگ زاس
ب تیدودحم ،یرایبآ ه
نایلاس هک یقطانم رد صوصخب هدمآ دوجو
هدوب لوغشم جنرب تشک هب لاس .ددرگ فرطرب دنا
اب نیاربانب هجوت
هب
هسیاقم قیقحت نیا زا فده ،ناتسا رد جنرب تشک تیمها -شور
یاه اشن تشک یی
هکشخ و یراک جنرب نآ ریثات و و درکلمع رب
متسیس تحت درکلمع یازجا تحت یرایبآ یاه
اقرغ و راشف یب
کی باختنا و جنرب حطس دحاو رد دیلوت نازیم یسررب تهج یم تشک هنیهب متسیس .دشاب
و داوم شور اه
یضارا رد رضاح شهوژپ ا
هاگتسی قحت تاقی زرواشک ی عبانم و
بط یعی قارع( ناتسلگ ی
)هلحم اب ناگرگ ناتسرهش رد عقاو ع
ضر
فارغج ییای 36 و هجرد 45 قد هقی لامش ی فارغج لوط و ییای
54
رد و هج 25 قد هقی قرش ی عافترا و 5 / 5 رد حطس زا رتم ود یط ای
یعارز لاس 1398
و 1399 ناتسا هنلااس یگدنراب نازیم .دش ارجا
نیب 8 / 355 ات 3 / 594 یلیم رد هنلااس یبسن تبوطر طسوتم ،رتم
ناگرگ کیتپونیس هاگتسیا 71
قرعت و ریخبت نازیم و دصرد
اوه یامد طسوتم و هنلااس ترت هب
ی ب 9 / 1312 یلیم و رتم 7 / 17
یتناس هجرد ( تسا هدش شرازگ دارگ
National Statistics
Portal, 2013
داعبا هب ینیمز رد شیامزآ نیا .) 3600
عبرم رتم
ترک تحاسم هک نآ رد اه
48 ( عبرمرتم 8
× 6 .دش ارجا ،دوب )رتم
حلاصا مقر ،یباختنا مقر .دوب رجف لوصحمرپ و هدش
ت اهرامی اش لم
راهچ ت رامی س متسی بآ یرای ناراب ( ی
I1
شاپبآ راهچ یریگراک هب اب )
یبد اب( ترک ره یارب 15
/ 0
،)شاپبآ ره رد هیناث رب رتیل باقرغ
ی
( مئاد
I2
،) یباقرغ بوانت ( ی
I3
و ) هرطق ا ( ی
I4
پیت راون هلصاف اب ) 50
یتناس هنزور هلصاف اب( رتم 20
یتناس )تعاس رب رتیل کی یبد و رتم
هب لصا لماع ناونع ی
و هس ت رامی تشک رذب میقتسم تشک لماش
( جنرب
C1
،) نیمز رد ییاشن تشک لگریغ
( بارخ
C2
) و تشک
اشن یی نیمز رد لگ
بارخ ( هدش
C3
،) هب عرف لماع ناونع ی
و رب
اپ هی حرط کولب هیاپ حرط بلاق رد تلاپ تیلپسا لماک یاه
یفداصت رارکت هس رد و
یارب اعومجم 36
،رامیت دش ارجا .
هدامآ اس یز نیمز لماش لحارم مخش
،هیلوا مخش
،هیوناث
و حیطست داجیا
ترک یدنب لبق زا تشک ماجنا یارب .تفرگ
لگاشن یاهرامیت تایلمع ،بارخ
بارخ لگ هب ی روتکارت هلیسو
هب و تفرگ تروص هلام هلیسو
.دش حیطست نیمز یروتکارت تشپ
لگریغاشن یاهرامیت یارب لگ تایلمع بارخ
تفرگن تروص یبارخ
هب اشن و کاخ رد ،ترک یرایبآ هلحرم کی زا سپ میقتسم تروص
تایلمع ،تشک لاس ود یارب .تفرگ رارق یراکاشن
رد نیمز یلصا
25 تروص هامدادرخ طساوا رد و هنازخ رد رذب تشک زا سپ زور
لصاوف اب رگراک طسوت یراکاشن هک تفرگ 25
× 25 یتناس اب و رتم
5 - 4 یت رد .دش ماجنا هپک ره رد اشن هکشخ رام
جنرب رذب زین یرذب
هب هب میقتسم تروص هلصاف اب و روتکارت هلیسو
25 یتناس ،رتم
یفرصم رذب نازیم .دش تشک کاخ حطس رد یراکاشن اب نامزمه ییاشن شور رد 100
هکشخ شور رد و راتکه رد مرگولیک یرذب
60 .دوب راتکه رد مرگولیک ت
وص ری س متسی یاه فلتخم بآ ی یرا جنرب
لکش رد ( 1 .تسا هدش هدروآ )
دروم بآ ن ی زا یشیامزآ یاهرامیت یمامت حرط
زا کی هقلح
هاچ بآ ژاپمپ متسیس اب یقرب بآ ا رد
هاگتسی قحت یتاقی
قارع ی هلحم ت أ م نی دش . رامیت لامعا و یرایبآ تهج یرایبآ یاه
سلاک کتشت زا ریخبت نازیم هب A
هنازور تروص تعاس سار
9
زادنا جنرب دشر هرود یط حبص ه
تشت زا ریخبت سپس و دش یریگ
ریخبت تشت یبرجت بیرض زا هدافتسا اب هبA
هب ریز هطبار تروص
( دش طبترم عجرم قرعت ـ ریخبت
FAO 56, 1998
)
:
هطبار(
1 )
pan
p.E
o= K
ET
،نآ رد هک
ETo
یخبت ر - ت عجرم قرع یلیم)
زور رب رتم
،(
p K
ض ربارب( تشت بیر 75
/ 0 و )دش هتفرگ رظن رد
Epan
تشت ریخبت
یلیم(
یم )زور رب رتم دشاب
( جنرب هایگ قرعت ـریخبت ،سپس. ETc
،)
( جنرب یهایگ بیرض ندرک برض اب درادناتسا طیارش تحت
c ini
:K
05 / 1 ،
c mid
:K
2 / 1 و
c end
:K
9 / 0 ( عجرم قرعت ـریخبت رد )
ETo
)
دش نییعت و هبساحم اهن رد.
رب رامیت ره رد یرایبآ بآ رادقم تی
ریخبت دصرد و ترک حطس ساسا -
هتفرگ رظن رد جنرب هایگ قرعت
.دش هطبار(
2 )
×Kc
= ETo
ETc
یارب باقرغ شور
،مئاد مئاد روط هب بآ یبیرقت قمع اب
پ جن
تناس ی رتم رد کاخ حطس ترک
اه شور رد و دوب بوانت باقرغ
،ی
ترک ادتبا یبیرقت قمع اب جنپ
تناس ی رتم باقرغ دش ز رد و نام
و بآ ندش کشخ تیؤر
کرت ور رب ی مز
،نی بآ یرای هرابود ماجنا
.دش یفرصم بآ رادقم هب طوبرم تاعلاطا ترک
اه یروتنک یور زا
هب دوب هدش بصن یرایبآ متسیس ره یارب هک .دمآ تسد
امزآ ی ش ن کاخ
زی د یادتبا تشک هرو ماجنا
.تفرگ ف صاوخ و یکیزی
ییایمیش کاخ
هعلاطم دروم هعرزم لودج رد
( 1 هدروآ ) هدش
تسا نینچمه . یسانشاوه تاعلاطا
حرط ماجنا لحم لودج رد
( 2 تسا هدش هدروآ ) .
لکش 1 - متسيس ريوصت رايبآ .ج مئاد باقرغ یرايبآ .ب یناراب یرايبآ .آ( جنرب یرايبآ یاه
هرطق یرايبآ .د بوانتم باقرغ ی ))پيت( یا
لودج 1 - کيزيف تايصوصخ ی
- ات رفص قمع( هعرزم رد کاخ یيايميش 30
یتناس )رتم
سر تلیس %
هسام % تفاب %
ساتپ ی م باق ل
بذج ppm لباق رفسف
بذج ppm کهآ
% لآ نبرک ی
% لک نژورتین
% تیاده
یکیرتکلا Ec*103
pH
28 52 20 Si-C-L 360
8 / 7 5 / 26 33 / 1 1 / 0 8
/ 0 7 / 7
لودج 2 - یسانشاوه تاعلاطا ناگرگ یزرواشک تاقيقحت هاگتسيا
جنرب دشر هرود لوط رد
شراب عومجم (mm)
رثکادح یامد نیگنایم
0C) لقادح یامد نیگنایم (
0C) (
هام 1398
1399 تدمدنلب 1398
1399 تدمدنلب
1398 1399 تدمدنلب
دادرخ 3
04 / 2 35 2 / 34 7 / 33 9
/ 29 8
/ 19 4 / 19 5 / 18
ریت 7
/ 24 4 / 18 1 / 52 1 / 34 5 / 34 3
/ 34 9
/ 23 9 / 21 6 / 23
دادرم 3
/ 2 09 / 4 3 / 43 34 1 / 33 8
/ 35 1
/ 22 4 / 23 6 / 24
رویرهش 3
/ 22 5 / 13 3 / 49 2 / 31 2 / 31 4
/ 30 3
/ 19 7 / 18 20
رهم 4
/ 58 3 / 30 2 / 50 5 / 27 1 / 27 4
/ 27 7
/ 13 1 / 13 2 / 15
دعب زا هدامآ یزاس یاهدوک ،نیمز م
یفرص رب ساسا شیامزآ
،کاخ تیعضو هب هتسب رصانع
ییاذغ دوجوم رد کاخ و هعرزم
هیصوت یاه ینف هب تروص هیاپ و هدافتسا کرس یاهدوک .دش
هیاپ
لماش دوک ( هروا 50
،)راتکه رد مرگولیک رپوس
تافسف ( لپیرت 100 )راتکه رد مرگولیک
و تافلوس ( میساتپ 100 )راتکه رد مرگولیک
هب هک دوب ص .دش لامعا اهرامیت مامت یارب ناسکی ترو عیزوت
دوک
کرس رد ترک زین اه هجوتاب هب هیصوت ساسا رب( جنرب زاین یاه
ب [ T y p e a q u o t e f r o m
t h e d o c u m e n t o r t h e s u m m a r y o f a n
i n t e r e s t i n g p o i n t . Y o u c
ج د
T y p e a q u o t e f r o m
t h e d o c u m e n t o r t h e s u m m a r y o
f a n
i n t e r e
فلا
1LCC
.دش ماجنا ) هرود لوط رد کرس یفرصم یاهدوک رادقم
هکشخ و ییاشن تشک یارب ،دشر هب یرذب
لوا لاس یارب بیترت
،تشک 4 / 260 و 8 / 270 ژورتین دوک راتکه رد مرگولیک ،ن
25 / 156
و 3 / 208 و رفسف دوک راتکه رد مرگولیک 3
/ 208 و 9 / 197
،تشک مود لاس یارب و میساتپ دوک راتکه رد مرگولیک 17
/ 229
و 4 / 260 ،نژورتین دوک راتکه رد مرگولیک 25
/ 156 و 25 / 156
و رفسف دوک راتکه رد مرگولیک 67
/ 166 و 67 / 166 رد مرگولیک
.دوب میساتپ دوک راتکه لاطم جیاتن
( تاع
Mahajan et al. (2012
ناشن زین داد هک جنرب رذب میقتسم تشک یارب نژورتین دوک هب زاین
رتشیب یارب .تسا جنرب ییاشن تشک زا هزرابم
اب فلع جنرب زره یاه
(
Singh et al., 2006
زره فلع اتدمع( )
،)ملاسرایوا و فوروس
فلع امت یارب )تشک زا سپ هتفه ود( تبون کی رد ونیون شک م
فلع و تشک مود و لوا لاس رد اهرامیت )نارگازاب( نوزاتنب شک
فلع و لوا لاس رد )تشک زا سپ هتفه هس( تبون کی یط شک
شیپ هکشخ یاهرامیت یارب مود لاس رد نیلاتم یدنپ یشیور -
ترک حطس رد یرذب فلتخم یاهرامیت رد .دیدرگ شخپ اه
رد
رانک هدافتسا زا فلع شک یاه روکذم زا سد نیجو یت
زین هدافتسا
ترک رد .دیدرگ یارب یشیامزآ یاه
هزرابم اب تسلاب یرامیب جنرب
نازیم 5 / 0 مرگولیک رد راتکه چراق شک ( میب
Dastan et al., 2016
)
یگرب تسلاب هدهاشم ضحم هب رد
ترک مامت حطس اه
شخپ
دیدرگ مرک اب هزرابم تهج ،نینچمه.
هقاس راوخ جنرب لوا لاس رد
زا مس ونیزاید ن یلونارگ 10
% هقاس مرک مس زا مود لاس رد و راوخ
.دش هدافتسا نیرتام طسوت تشادرب ،لوصحم ندیسر زا سپ
هاگتسد هلیسو هب سپس ،دش ماجنا هیشاح فذح زا سپ و رگراک تفرگ تروص یبوکنمرخ تایلمع ،بوکنمرخ .
سپ زا تشادرب لوصحم یداصتقا درکلمع هبساحم اب
مع نازیم و )هناد درکلمع(
و هاک و هناد درکلمع( یکیژولویب درکل
هبساحم ریز هطبار زا تشادرب صخاش ،راتکه کی حطس رد )شلک :دش هطبار(
3 )
𝐻𝐼 =𝐺𝑌
𝐵𝑌∗ 100
،نآ رد هک ،)دصرد( تشادرب صخاشHI
هناد درکلمعGY
و )راتکه رد مرگولیک(
کیژولویب درکلمعBY
هاک و هناد عومجم( ی
یم راتکه رد مرگولیک بسح رب )شلک و .دشاب
لوط ،نینچمه
ریغ و روراب هجنپ دادعت ،کوپ و رپ هناد دادعت ،هتوب عافترا ،هشوخ تسیز درکلمع ،روراب یعارز یاهدرادناتسا ساسا رب کوتلش و هدوت
هزادنا .دش یریگ هزادنا یارب
یریگ ره زا هپک جنپ ،رظن دروم یاه
ک هب تر هداد سنایراو هیزجت .دش باختنا یفداصت تروص یاه
مرن زا هدافتسا اب زین شیامزآ رازفا
نیگنایم و تفرگ تروص SAS
1Leaf Colour Chart for N application
( یرادانعم توافت لقادح نومزآ قیرط زا اهرامیت حطس رد )LSD
.دش هسیاقم دصرد جنپ ثحب و جياتن جیاتن هیزجت نیگنایم هسیاقم و سنایراو هلاسود
رثا یاهرامیت
تشک و یرایبآ فلتخم تافص رب
دروم ( لوادج رد یسررب 3
و )
( 4 تسا هدش هداد ناشن ) .
کوتلش درکلمع لودج( سنایراو هیزجت جیاتن ساسا رب 3
و تشاک شور ،یرایبآ ،)
تشاک شور لباقتم رثا ینعم دصرد کی حطس رد یرایبآ×
ش راد د
یرایبآ و تشاک شور ،لاس ×
تشاک شور لباقتم رثا و لاس ×
×
آ یرایب ینعم لاس × شور رثا نیگنایم هسیاقم جیاتن .دشن راد
لودج( داد ناشن جنرب درکلمع یور یرایبآ 4
درکلمع نیرتشیب ،)
رادقم اب مئاد باقرغ متسیس یارب 6899
و راتکه رد مرگولیک
رادقم اب یناراب متسیس یارب درکلمع نیرتمک 4962
رد مرگولیک
هب راتکه ینعم فلاتخا و دمآ تسد اد
حطس رد اهرامیت ریاس اب یر
نومزآ دصرد جنپ لامتحا هسیاقم جیاتن نینچمه .دنتشاد LSD
رادقم نیرتمک و نیرتشیب هک داد ناشن تشک شور رثا نیگنایم درکلمع 7506 و 4284 هب هک دوب راتکه رد مرگولیک رد بیترت
لگاشن تشک رامیت هکشخ تشک رامیت و بارخ
دش هدهاشم یرذب
نیب فلاتخا و نومزآ دصرد جنپ لامتحا حطس رد اهرامیت
LSD
ینعم یسررب .دوب راد
Karimi Fard et al, (2020)
تشک یور رب
رادقم نیرتمک و نیرتشیب هک داد ناشن جنرب میقتسم و ییاشن ربارب درکلمع 8177
و 4188 هب هک دوب راتکه رد مرگولیک بیترت
یبآ شور و ییاشن تشک اب یباقرغ یرایبآ شور یارب ناراب یرا
اب ی
هب ییاشن تشک هعلاطم جیاتن .دمآ تسد
Sidhu et al. (2014)
رب
تشک یور موسرم
جنرب میقتسم و داد ناشن
هک ت ،هتوب عافترا دادع
هتوب رد یلاخ هناد دادعت ،هتوب رد هناد رد
متسیس ود تشک
ب ه روط
ینعم تفرگن رارق ریثات تحت یراد یلو
هجنپ دادعت یاه
روراب هک
لماع نییعت یلصا دنتسه هناد درکلمع هدننک
، موسرم شور رد ب
ه
ینعم روط میقتسم شور زا یراد
.دوب رتشیب هب
بیترت نیمه
هب موسرم تشک رد هناد درکلمع ینعم روط
ب یراد رتشی درکلمع زا
میقتسم شور رد هناد دوب
. هعلاطم Jehangir et al. (2004)
هک داد ناشن یم بوانتم یباقرغ یرایبآ
وت بجوم دنا هفرص
یوج ی
بآ ینعم شهاک هک یلاح رد دوش هناد درکلمع رد یراد
هب تبسن
یتنس شور داجیا
رک دهاوخن هجوتاب .د
( لودج هب 2
هامدادرم رد )
هدرگ نامز اب فداصم هک یم یناشفا
رثکادح یامد نیگنایم ،دشاب
لاس 1399 هب 1 / 33 یتناس هجرد شهاک نیا هک تفای شهاک دارگ
مد نیگنایم یم شیامزآ یارجا مود لاس رد رثکادح یا
یکی دناوت
رادقم اب مود لاس رد هناد درکلمع شیازفا لیلاد زا 6298
مرگولیک
رادقم اب لوا لاس هب تبسن راتکه رد 5856
راتکه رد مرگولیک
.دشاب علاطم یسررب ( ه
Nie et al. (2012
زین امد هک داد ناشن ی
،جنرب دشر هرود رد اوه یلااب ارم رب
هب یشیور دشر لح یور هژیو
دشر هب و دراد یفنم رثا جنرب هناد کیژولویزیف درکلمع زا تدش
یم هناد .دهاک ( لودج 5 صخاش تافص اب هناد درکلمع نیب هک داد ناشن )
،هشوخ لوط ،روراب ریغ و روراب هجنپ دادعت ،هتوب عافترا ،تشادرب ینعم و تبثم یگتسبمه هشوخ رد رپ هناد دادعت یراد
حطس رد
،هشوخ رد کوپ هناد دادعت تفص اب و تشاد دوجو دصرد کی ینعم و یفنم یگتسبمه .تشاد دصرد کی حطس رد یراد
Selvaraj et al. (2011)
ینعم و تبثم یگتسبمه عافترا نیب یراد
درکلمع و هشوخ رد هناد دادعت و هتوب جنرب هناد
.دندرک شرازگ
( قیقحت جیاتن
et al. (2015 Tavoosi
ب ر یور درکلمع و یخرب
صخاش یاه جنرب یکیژولویزیفوفروم هک داد ناشن
لوط هشوخ و
دادعت هناد رد هشوخ نیرتشیب ریثأت
ار شیازفا رد درکلمع
هناد
هتشاد دنا . (
et al. (2002
هطبار زینYang
نیب یتبثم دادعت
هشوخ
و دادعت و هناد درکلمع هناد جنرب .دندرک ادیپ
لکش 2 - م رثا تشاک شور لباقت
×
یرايبآ
×
و کوتلش درکلمع یور لاس
تسيز هدوت
تشاک شور لباقتم رثا نیگنایم هسیاقم جیاتن یبآ ×
یرا
× لکش( داد ناشن لاس 2
درکلمع اب مئاد باقرغ یرایبآ متسیس )
کوتلش 7 / 8205 لگاشن تشک رامیت رد راتکه رد مرگولیک بارخ
بآ متسیس و تشاد ار درکلمع رادقم نیرتلااب لمع اب یناراب یرای
درک
1 / 3061 هکشخ تشک رامیت رد راتکه رد مرگولیک یرتمک یرذب
ن
نآ فلاتخا و تشاد ار درکلمع رادقم حطس رد اهرامیت ریاس اب اه
نومزآ دصرد جنپ لامتحا ینعمLSD
دش راد جیاتن اب و
Belder
et al. (2005)
هک نایب دندرک درکلمع جنرب نژورتین دوک دوجو اب
تحت و طیارش رتمک ،یزاوه زا
درکلمع تحت طیارش باقرغ تسا
دراد یناوخمه .
جیاتن
Bouman and Tuong (2001)
داد ناشن زین
هک رتشیب روانف ی اه یی هفرص ییوج رد فرصم
،بآ زا تشک هلمج
جنرب یزاوه رجنم هب زا تسد نداد درکلمع یم دوش . نینچمه
(
Yun et al. (1997
شرازگ دندرک هک رثکادح مع درکل جنرب یزاوه
هک شرازگ هدش 30 دصرد رتمک زا جنرب یباقرغ تسا . جیاتن
یسررب هک داد ناشن فلتخم نیققحم طسوت هدش ماجنا یاه
درکلمع جنرب رذب میقتسم تشک رد جنرب هب
روط لباق هجوت ی
نییاپ رت تشک زا لگاشن بارخ جنرب اب .تسا هدوب نیا
یم ،لاح ناز
هتسب درکلمع شهاک هب
شور ه یا
،یتیریدم عون
کاخ و طیارش
بآ و ییاوه تیریدم و هدوب ریغتم فلع
یاه زره و بآ نیرتشیب
ریثأت ار رب درکلمع ( دنتشاد
Xu et al., 2019
؛
Kumar and
Ladha, 2011
.) (
Gill and Singh (2008
رثا ود همانرب یرایبآ اب
هلصاف 2 و 3 هزور ار رب درکلمع میقتسم تشک رذب
یسررب جنرب
ک دندر . نآ جیاتن یرایبآ داد ناشن اه رد
هلصاف 2 زور هب روط -ینعم
یراد درکلمع یرتشیب تبسن هب هلصاف 3 زور تشاد .
تسيز درکلمع هدوت
لودج( سنایراو هیزجت جیاتن ساسا رب 3
تشاک شور و یرایبآ ،)
ینعم دصرد کی حطس رد یرایبآ و دش راد
تشاک شور ،لاس×
×
تشاک شور لباقتم رثا و لاس تشاک شور و یرایبآ×
یرایبآ×
×
ینعم لاس ناشن یرایبآ شور رثا نیگنایم هسیاقم جیاتن .دشن راد
لودج( داد 4
تسیز درکلمع نیرتشیب ،) باقرغ متسیس یارب هدوت
مئاد تسد هب ربارب نآ رادقم هک دمآ 16389
راتکه رد مرگولیک
ینعم فلاتخا اما دوب مع اب بوانتم باقرغ یاهرامیت اب یراد
درکل
هدوت تسیز 15763
هرطق و راتکه رد مرگولیک درکلمع اب یا
هدوت تسیز 15701
درکلمع نیرتمک .تشادن راتکه رد مرگولیک
تسیز هب یناراب متسیس یارب زین هدوت فلاتخا و دمآ تسد
ینعم نومزآ دصرد جنپ لامتحا حطس رد یراد ریاس اب LSD
نیگنایم هسیاقم جیاتن نینچمه .تشاد اهرامیت تشک شور رثا
تسیز درکلمع رادقم نیرتمک و نیرتشیب ،داد ناشن هدوت
17004
و 13684 هب هک دوب راتکه رد مرگولیک تشک رامیت رد بیترت
g cde
f def ef
bcd
bcd bc bcd
a a b
0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 14000 16000 18000 20000
یناراب مئاد باقرغ بوانتم باقرغ یا هرطق
یرذب هکشخ بارخلگریغاشن بارخلگاشن
درکلمع تسيز هدوت
(راتکه ردمرگوليک)
g e e
f e
bc b
d c
bc a bc
0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000
یناراب مئاد باقرغ بوانتم باقرغ یا هرطق
یرذب هکشخ بارخلگریغاشن بارخلگاشن
کوتلش درکلمع (راتکه رد مرگوليک)
لگاشن هکشخ تشک رامیت و بارخ فلاتخا و دش هدهاشم یرذب
نومزآ دصرد جنپ لامتحا حطس رد اهرامیت نیب ینعم LSD
راد
.دوب
Belder et al. (2004)
ا دنتشاد راهظ هک
تسیز هدوت و لک
میاد باقرغ یرایبآ شور ود رد هناد درکلمع بوانتم یرایبآ و
فلاتخا ینعم اد .دنتشادن یر
هجوتاب تشاک شور لباقتم رثا جیاتن هب یرایبآ×
لاس× یارب ،
متسیس و بوانتم باقرغ ،مئاد باقرغ ،یناراب یرایبآ فلتخم یاه
هرطق لگاشن تشک شور ،یا هب بارخ
اب بیترت 8
/ 15217 ،
3 / 18586 ، 5 / 16360 و 8 / 17854 درکلمع ،راتکه رد مرگولیک
تسیز درکلمع نیرتمک و نیرتشیب نینچمه .تشاد یرتلااب هدوت
تسیز لگاشن تشک اب مئاد باقرغ یرایبآ یارب هدوت بآ و بارخ
یرای
هکشخ تشک اب یناراب هب یرذب
لکش( دمآ تسد 2
یم رظن هب .) دسر
اوه تشک طیارش تسیز دیلوت یور رب یفنم ریثات یز
اد هدوت هتش
هعلاطم جیاتن .تسا
Mir Abolghasemi et al. (2016)
ناشن زین
شهاک و دراد عابشا طیارش هب زاین هشیر هعسوت یارب جنرب هک داد یم کشخ هدام درکلمع شهاک ثعاب عابشا دح زا کاخ تبوطر -
دوش . هشوخ لوط ج( داد ناشن سنایراو هیزجت جیاتن لود
3 حطس رد یرایبآ هک )
ینعم دصرد کی حطس رد تشاک شور و دصرد جنپ و دوب راد
یرایبآ تشاک شور ،لاس × تشاک شور لباقتم رثا ،لاس ×
×
تشاک شور و یرایبآ یرایبآ×
ینعم لاس× هسیاقم جیاتن .دشن راد
لودج( داد ناشن جنرب هشوخ لوط یور یرایبآ شور رثا نیگنایم 4 شوخ لوط نیرتشیب ،) بوانتم باقرغ متسیس یارب ه
سد هب ت
ربارب هک دمآ 8
/ 28 یتناس ینعم فلاتخا اما دوب رتم رامیت اب یراد
هرطق و مئاد باقرغ نومزآ دصرد جنپ لامتحا حطس رد یا
LSD
رادقم اب یناراب متسیس یارب زین هشوخ لوط نیرتمک .تشادن 9 / 27 یتناس هب رتم ینعم فلاتخا و دمآ تسد ریاس اب یراد
میت اهرا
نومزآ دصرد جنپ لامتحا حطس رد جیاتن نینچمه .تشادLSD
نیرتمک و نیرتشیب ،داد ناشن تشک شور رثا نیگنایم هسیاقم هشوخ لوط 8
/ 29 و 3 / 27 یتناس هب هک دوب رتم رامیت رد بیترت
لگریغاشن تشک هکشخ تشک رامیت و بارخ
و دش هدهاشم یرذب
پ لامتحا حطس رد اهرامیت نیب فلاتخا نومزآ دصرد جن
LSD
ینعم درکلمع تافص اب هشوخ لوط یارب یگتسبمه بیرض .دوب راد ،روراب ریغ و روراب هجنپ دادعت ،هتوب عافترا ،تشادرب صخاش ،هناد
ینعم و تبثم هشوخ رد رپ هناد دادعت هناد دادعت تفص اب و دوب راد
ینعم و یفنم یگتسبمه هشوخ رد کوپ دصرد کی حطس رد یراد
.تشاد کوپ و رپ هناد دادعت لودج( داد ناشن کوپ و رپ هناد دادعت سنایراو هیزجت جیاتن
3 ینعم دصرد کی حطس رد تشاک شور و یرایبآ هک ) و دش راد
تشاک شور تشاک شور لباقتم رثا ،لاس ×
شور و یرایبآ ×
تشاک یرایبآ × ینعم لاس × رثا نیگنایم هسیاقم جیاتن .دشن راد
د دادعت یور یرایبآ شور لودج( داد ناشن رپ هنا
4 نیرتشیب ،)
اب بوانتم باقرغ متسیس یارب رپ هناد دادعت 4
/ 134 ددع رپ هناد
ینعم فلاتخا اما دوب هشوخ رد دصرد جنپ لامتحا حطس رد یراد
نومزآ اب مئاد باقرغ متسیس اب LSD
2 / 134 رد رپ هناد ددع
اب یناراب متسیس یارب زین رپ هناد دادعت نیرتمک .تشادن هشوخ 1 / 120 هشوخ رد رپ هناد ددع تسد هب
ینعم فلاتخا و دمآ یراد
نومزآ دصرد جنپ لامتحا حطس رد اهرامیت ریاس اب .تشادLSD
یز شقن یرایبآ عون هک تسا نآ رگنایب رما نیا هلحرم رد یدا
هناد هناد رد یفنم شقن یناراب یرایبآ متسیس و دراد یدنب ب
یدن
شهاک و کوپ هناد دادعت شیازفا هب رجنم تیاهن رد و هتشاد جنرب شور رثا نیگنایم هسیاقم جیاتن نینچمه .تسا هدش هناد درکلمع هشوخ رد رپ هناد دادعت نیرتمک و نیرتشیب ،داد ناشن تشک 8 / 143 و 5 / 108 ع هب هک دوب دد لگریغاشن تشک رامیت رد بیترت
-
هکشخ تشک رامیت و بارخ نیب فلاتخا و دش هدهاشم یرذب
ینعم اهرامیت هجوتاب .دوب راد
هعلاطم هب
shi et al, (2009)
هنوگره ،
شور یارجا رد شنت یم یرایبآ یاه
یمیقع شیازفا رد دناوت
جیاتن .دشاب رثوم هشوخ رد کوپ هناد دادعت و هشوخ هعلاطم
Karimi Fard et al, (2020)
ب هک داد ناشن رپ هناد دادعت نیرتشی
وخ رد ش س یرایبآ رامیت رد ه تن
ی و شن تشکرد ا
هب یی مآ تسد د
م اب هک ق راد هب تسد رد هدمآ سم تشک قت ت می ف توا ینعم اد راد تش
متسیس یارب و هرطق و یناراب یاه
میقتسم و ییاشن تشک شور یا
ینعم فلاتخا ادن یراد
هناد دادعت یارب یگتسبمه بیرض .دنتش
لوط ،هتوب عافترا ،تشادرب صخاش ،هناد درکلمع تافص اب روراب ینعم و تبثم روراب ریغ و روراب هجنپ دادعت و هشوخ اب و دوب راد
ینعم و یفنم یگتسبمه هشوخ رد کوپ هناد دادعت تفص د یراد
ر
.تشاد دصرد کی حطس
روراب ريغ هجنپ و روراب هجنپ ب لودج( سنایراو هیزجت جیاتن ساسا ر 3
و تشاک شور ،یرایبآ ،)
تشاک شور لباقتم رثا روراب ریغ و روراب هجنپ دادعت رب یرایبآ ×
ینعم دادعت یور یرایبآ شور رثا نیگنایم هسیاقم جیاتن .دوب راد
لودج( داد ناشن روراب هجنپ 4
ربارب روراب هجنپ دادعت نیرتشیب ،)
9 / 21 سیس یارب و دوب مئاد باقرغ مت
تسد هب فلاتخا اما دمآ
ینعم هرطق و بوانتم باقرغ رامیت اب یراد لامتحا حطس رد یا