8۲
)9( ینامثع عبانم و نوتم رد ناریایحلاص اللهرصن / یزاین زا یرثا
متشه لاس ،مود ۀرود مود و مکی ۀرماش 1393 ریت - نیدرورف
هک‌میزادرپ‌یم‌ینامثع‌ناگدنسیون‌زا‌رگید‌یکی‌هب‌هرامش‌نیا‌رد
هتشاذگ‌اج‌‌هب‌دوخ‌زا‌ینامثع‌و‌ناریا‌یاهدروخرب‌ۀرابرد‌یرثا
ناوید‌نابتاک‌زا‌وا.دراد‌مان‌یزاین،روکذم‌تیصخش.تسا
دوجو‌وا‌ۀرابرد‌یکدنا‌یهاگآ‌عبانم‌رد‌‌لاح‌نیا‌اب1،دوب‌ینامثع یلع ۀمانرفظ‌ینعی،یو‌دوخ‌رثا‌رد‌زین‌و‌اه‌هرکذت‌رد‌اریز؛دراد
ۀمدقم‌رد‌وا.تفای‌ناوت‌یمن‌یهجوت‌روخرد‌یهاگآ،اشاپ
.دنک‌یم‌یفرعم»راز‌راز‌یزاین‌راسکاخ‌ریقف«ار‌دوخ،همانرفظ
ق992فیلأت‌اشاپ یلع ۀمانرفظ‌وا‌زا‌هدنامیقاب‌رثا‌نیرت‌مهم
و‌دوب‌بتاک‌ینامثع‌یرکسع‌ناوید‌رد‌ق991رد‌یزاین.تسا
ار‌دادغب‌یگیبرلگیب‌ماقم‌اشاپ‌یلع‌هدازدنولا‌هک‌ییاه‌لاس‌رد
یلع‌هدازدنولا.دوب‌وا‌تمدخ‌رد‌بتاک‌ناونع‌هب،تشاد‌هدهعرب
رد‌زین‌و‌ق999ات982یاه‌لاس‌ۀلصاف‌رد)ق1007ف(اشاپ
یزاین2.تشاد‌هدهعرب‌ار‌دادغب‌یگیبرلگیب‌ماقم‌رابود‌ق1007
نایوفص‌اب‌هدازدنولا‌یاه‌گنج‌رد‌ً
اصخش‌بتاک‌ناونع‌هب‌هک
رد‌ینامثع‌و‌ناریا‌یاه‌گنج‌حرش‌وا‌روتسد‌هب‌هتشاد‌روضح .تسا‌هدروآرد‌ریرحت‌ۀتشر‌هب‌ق992رد‌ار‌ق991
:کح( موس دارم ۀرود رد هک یلاح رد ینامثع تلود
رب‌زاقفق‌ۀقطنم‌رد‌دوخ‌تلامح‌و‌تازواجت‌هب)ق1003ـ982
یاوق‌هب‌یرتشیب‌راشف‌هکنیا‌یارب3،داد‌یم‌همادا‌نایوفص‌دض
.58aـ57bگرب،یزاین.1
دقرم‌تمرم‌و‌ریمعت‌هب‌مادقا،یگیبرلگیب‌بصنم‌یدصت‌تسخن‌راب‌رد‌هدازدنولا.2
هزمح‌ۀمدقم:ک.ر،درک‌ینلایگ‌رداقلادبع‌خیش‌دقرم‌ثادحا‌و)ع(نیسح‌ماما .)سیونریز(9ص،وجموزوا
دمحم‌هاش‌و‌موس‌دارم‌ۀرود‌رد‌ینامثع‌و‌ناریا‌یاه‌گنج‌ۀرابرد‌رتشیب‌یهاگآ‌یارب.3
هدنامرف‌اشاپ‌داهرف‌دیدحلاص‌هب،دنک‌دراو‌ناشابلزق‌یماظن
رد‌یرگید‌دربن‌ۀهبج‌ندوشگ‌رکف‌رد،زاقفق‌رد‌ینامثع‌رکشل
زا‌دعب‌اشاپ‌داهرف.داتفا‌نایوفص‌دض‌رب‌برع‌قارع‌ۀقطنم
یارب‌ات‌داد‌نامرف‌روزرهش‌و‌دادغب‌یگیبرلگیب‌هب،ناوریا‌فرصت
برع‌قارع‌یاهزرم‌رد‌اه‌شابلزق‌زکرمت‌و‌عمجت‌زا‌تعنامم
یلع‌هدازدنولا،اشاپ‌داهرف‌نامرف‌هب‌انب.دننک‌هلمح‌هب‌عورش
،برع‌قارع‌مکاح‌بوکرس‌زا‌دعب‌دادغب‌رکشل‌هارمه‌هب،اشاپ
ار‌اه‌نآ‌و‌درک‌هلمح‌ناریا‌یزرم‌ریاشع‌هب‌ق991رد4،داجسریما
ریظن‌ناتسزوخ‌زا‌یقطانم‌لاس‌نامه‌رد‌نینچمه.داد‌تسکش
نایوفص‌تسد‌زا‌ار)؟(کوکشم‌و‌شوش،دابآ‌لامک،هزیوه
ینامثع‌تلود‌یدونشخ‌بجوم‌اه‌یزوریپ‌نیا5.تخاس‌جراخ
وترپ‌رد‌زین‌اشاپ‌داهرف.دوب‌اشاپ‌داهرف‌یارب‌یبلق‌توق‌و
اب،ناتسزوخ‌و‌برع‌قارع‌رد‌هدازدنولا‌ۀنادنمزوریپ‌یاه‌شروی
ار‌زاقفق‌ۀدش‌لاغشا‌قطانم‌رد‌ینامثع‌یاوق‌تّیعقوم‌لاب‌غارف
و‌ناتسجرگ‌هب‌هلمح‌یارب‌اوق‌یزاس‌هدامآ‌هب‌تسد‌و‌درک‌تیبثت
ورملق‌رد‌ناریا‌یاهزرم‌هب‌هدازدنولا‌یاه‌شروی.دز‌رگید‌قطانم
ریظن‌زاقفق‌قطانم‌ۀیقب‌رد‌ینامثع‌رکشل‌تاحوتف‌هب،ناتسزوخ
اشاپ‌داهرف‌ۀماندهع‌داقعنا‌نامز‌ات‌و‌درک‌یرثؤم‌کمک‌ناتسجرگ .تفای‌همادا‌دنور‌نیا‌ق998رد
هب‌فلتخم‌تاحفص،اشاپ نامثع خیرات:ک.ر،اشاپ‌داهرف‌تازواجت‌هژیو‌هب‌هدنبادخ .193ص‌هژیو .21ص،وجموزوا‌همدقم:ک.ر،داجسریما‌ۀرابرد‌رتشیب‌یهاگآ‌یارب.4 .74aـ70aگرب،یزاین.5
یحلاص اللهرصن
8۳
)۹( ینامثع عبانم و نوتم رد ناریا یحلاص اللهرصن / یزاین زا یرثا
متشه لاس ،مود ۀرود مود و مکی ۀرماش 1393 ریت - نیدرورف
هب‌هک‌یزاین،دش‌هراشا‌هک‌نانچ.اشاپ یلع ۀمانرفظ .29
یرثا‌شراگن‌اب،تشاد‌روضح‌ینامثع‌یودرا‌رد‌بتاک‌ناونع
یاهدروخرب‌هب‌طوبرم‌یاهدادیور،اشاپ یلع ۀمانرفظ‌مان‌هب
،1ینامثع‌یسیون‌همانازغ‌بلاق‌رد‌ار‌ق991رد‌ینامثع‌و‌ناریا
نیرتهب‌یصاصتخا‌یراگن‌کت‌نیا.دومن‌طبض‌و‌تبث‌یبوخ‌هب
یلع‌هدازدنولا،دادغب‌یگیبرلگیب‌تامادقا‌زا‌یهاگآ‌یارب‌عبنم
زا.تسا‌نایوفص‌دض‌رب‌برع‌قارع‌گنج‌یاه‌ههبج‌رد‌اشاپ
ود‌یماظن‌یاهدروخرب‌زا‌لّوا‌تسد‌یاه‌یهاگآ‌یواح‌ور‌نیا
.تسا‌ق991رد‌ناتسزوخ‌و‌برع‌قارع‌ۀقطنم‌رد‌فرط
نتشون‌هب‌مادقا‌رثن‌و‌مظن‌هب‌هداس‌ینابز‌و‌اویش‌یکبس‌اب‌هدنسیون
رثن‌و‌مظن‌زا‌رثا‌نیا‌یاج‌یاج‌رد‌فلؤم.تسا‌هدرک‌همانرفظ
یکرت‌و‌یبرع،یسراف‌یونثم‌کی‌اب‌هک‌نانچ‌هدرک‌هدافتسا‌یسراف
هدنسیون‌هک‌دهد‌یم‌ناشن‌رما‌نیمه.تسا‌هدرک‌زاغآ‌ار‌همانرفظ
موظنم‌بوتکم‌شش‌رثا‌نیا‌رد.تسا‌هدوب‌طلسم‌نابز‌هس‌ره‌هب :هلمج‌زا.دروخ‌یم‌مشچ‌هب‌زین‌یسراف‌روثنم‌و
،دادغب‌یگیبرلگیب‌هب،داجسریما،برع‌قارع‌مکاح‌ۀمان.1 .یسراف‌مظن‌هب،اشاپ‌یلع‌هدازدنولا .یسراف‌مظن‌هب،داجس‌ریما‌هب‌هدازدنولا‌ۀمان.2
.یسراف‌رثن‌هب،هدازدنولا‌هب‌داجس‌ریما‌ۀمان.3
دادما‌بلط‌یارب‌راشفا‌ناخ‌ردنکسا‌هب‌داجس‌ریما‌ۀمان.4 .یسراف‌مظن‌هب،وا‌زا
رثن‌هب،)؟(قارو‌مکاح‌هب‌راشفا‌ناخ‌ردنکسا‌ۀمان.5 .یسراف
،متسر‌هاش‌و‌ریگناهج‌ریما‌هب‌راشفا‌ناخ‌ردنکسا‌ۀمان.6 .یسراف‌رثن‌هب
تسین‌همانرفظ‌زا‌یا‌هحفص‌چیه‌ًابیرقت،روکذم‌دراوم‌زج
.دشابن‌یسراپ‌نارعاش‌رگید‌ای‌و‌فلؤم‌زا‌یتایبا‌ای‌یتیب‌نآ‌رد‌هک
عبانم‌زا‌یرایسب‌دننامه‌زین‌بلاطم‌یاه‌ناونع‌هکنآ‌نمض
و‌یسراف،رثا‌نیا‌رد‌هدنسیون.تسا‌یسراف‌نابز‌هب‌ینامثع
همانرفظ،نیاربانب.تسا‌هتخیمآ‌مهرد‌رکش‌و‌ریش‌لثم‌ار‌یکرت
رد‌ینامثع‌و‌ناریا‌یاه‌گنج‌ندرک‌نشور‌رد‌هک‌یتیمها‌زج‌هب
ذوفن‌نازیم‌ثیح‌زا،دراد‌هدنبادخ‌دمحم‌هاش‌و‌موس‌دارم‌ۀرود
تیمها‌زئاح‌زین‌روکذم‌ۀرود‌رد‌یکرت‌نابز‌رد‌یسراف‌نابز
یاه‌هلاقم،ینامثع ناخروم‌و‌یراگن خیرات:ک.ر،هراب‌نیا‌رد‌رتشیب‌یهاگآ‌یارب.1 .روگنوس‌نیتچ‌و‌سیول.لا.یج
بلاطم هب ،رثا نیا یلا‌هبلا رد ،اه‌نیا زا یادج .تسا
ناتسزوخ‌و‌برع‌قارع‌طاقن‌و‌اهرهش‌یخرب‌ۀرابرد‌یدنمشزرا
لاوحا«ناونع‌لیذ‌رد‌هدنسیون‌هنومن‌ضحم.دروخرب‌ناوت‌یم‌زین
تیعقوم‌ۀرابرد‌یتاحیضوت‌نایب‌هب»دوب‌هنوگچ‌ونشب‌لوفزد‌رهش
2.تسا‌هتخادرپ‌رهش‌نیا‌یاه‌یگژیو‌و‌ییایفارغج
ههرب‌کی‌زا‌ییزج‌و‌زیر‌تاعلاطا‌یواح‌اشاپ‌یلع ۀمانرفظ
هقطنم‌رد‌ینامثع‌و‌ناریا‌یماظن‌یاهدروخرب‌زا‌هاتوک‌ینامز
نینچ دقاف یسراف عبانم .تسا ناتسزوخ و برع قارع
خیرات‌زا‌یهاگآ‌یارب‌هژیو‌هب،ور‌نیا‌زا.تسا‌یتاعلاطا
.دراد‌یدایز‌رایسب‌تیمها‌ناتسزوخ
ناونع‌هب‌وجموزوا‌هزمح‌یوس‌زا‌راب‌نیتسخن‌همانرفظ
هجوق‌هاگشناد‌رد،م2008لاس‌رد‌دشرا‌یسانشراک‌ۀمان‌نایاپ
هدش‌رشتنم‌زین،م2010رد‌و3حیحصت‌راصح‌هرق‌نویفا‌هپت
رد‌دوجوم‌ۀخسن‌هناگی‌یانبم‌رب‌ار‌حیحصت‌ححصم.تسا
.41bگرب،یزاین.2 3. Hamza Üzümcü, Zafername-i Ali Paša (Transkript ve Değerlendime), Yüksek lisans Tez, Afyonkarahisar Ko�
catepe Üniversitesi Sosyal Billimler Enstitüsü, Nisan 2008, S. 104.
8۴
)9( ینامثع عبانم و نوتم رد ناریایحلاص اللهرصن / یزاین زا یرثا
متشه لاس ،مود ۀرود مود و مکی ۀرماش 1393 ریت - نیدرورف
ححصم1.تسا‌هداد‌ماجنا396ۀرامش‌هب‌حتاف‌تلم‌ۀناخباتک
هب‌اهنت‌و‌هدرواین‌نایاپ‌رد‌ار‌یطخ‌ۀخسن‌ریوصت‌هنافسأتم
ححصم‌هک‌اجنآ‌زا.تسا‌هدرک‌افتکا‌ینیتلا‌طخ‌هب‌نآ‌یسیونزاب
یاه‌هژاو‌رتشیب‌ً
ابیرقت،هتشادن‌یسراف‌نابز‌اب‌یفاک‌ییانشآ
ناکما هدنراگن یارب .تسا هدرک خاسنتسا طلغ ار یسراف
رضاح‌یاه‌یهاگآ،دشن‌لصاح‌رثا‌نیا‌پاچ‌نتم‌هب‌یسرتسد
ردpdfتروص‌هب‌هک‌تسا‌همان‌نایاپ‌نتم‌زا‌هتفرگرب‌رتشیب
مرتحم‌ناگدنناوخ‌ییانشآ‌یارب،نایاپ‌رد.تسا‌دوجوم‌تنرتنیا :دوش‌یم‌رکذ‌راعشا‌زا‌یا‌هنومن،همانرفظ‌یسراف‌راعشا‌اب ناخردنکسا هب نومضم نیا هب همان داجس نداتسرف«
2»شندرک بلط دادما هب و راشفا
رد)758ص(ماسا ناهج یراگن خیرات فراعملا ةریاد رد‌جردنم‌یهاگآ‌هب‌انب.1
:ک.ر،تسا‌دوجوم‌رثا‌نیا‌زا‌ییاه‌هخسن‌زین‌رگید‌یاه‌هناخباتک‌یخرب Niyazi, Zafername-i ′Ali Pasha, Millet, ′Ali Emiri, p. 369.
The Nur�i Osmaniye, MS. 3080 in the Chester Beatty Li�
brary (No. 402). Pasha, Jevdet, Tarikh Tertib-i jedid, İstan�
bul, 1302, I, p. 4.
طلغ‌هب‌روکذم‌تایبا‌یاه‌هملک‌یخرب‌هک‌تسا‌ینتفگ.53bـ52aگرب‌یزاین.2
ناـــمز‌لـــیلخ‌نیـــشناج‌یا‌هـــک ناـــهج ناـــهم راگداـــی یا و نایراـــشفا غاـــب ۀوـــیم اـــیا . . . . ارــجام‌دــص‌وــت‌اــب‌ما‌هدرــک‌رــگا یـــضم‌اـــم‌یـــضم‌اـــشخبب‌مـــهانگ یرواــی‌نــیا‌نــم‌مراد‌وــت‌فــطل‌ز یروآ‌نـــیک‌کرـــت‌یـــنک‌نـــم‌اـــب‌هـــک رــشع یــنثا ناــماما قــشع هــب
3رـــفظ‌مـــشچ‌هدـــنبادخ‌قـــشع‌هـــب ناــیم‌رد‌رــمک‌مــحلص‌هــب‌یدــنبب ناـــیمور‌زا‌نـــم)؟(فـــیح‌وـــت‌یناتـــس ما‌هدوــب‌وــت‌گــنج‌عــفاد‌نــم‌هــک ما‌هدوـــنغن راکـــیپ ز و نـــیک ز ما‌هدرــک ناــشدنب رــنه دــیق هــب ما‌هدرـــک‌ناـــشدیص‌لـــیح‌ماد‌هـــب متــشاد‌ندــمآ‌زا‌هــعدخ‌دــص‌هــب متـــشاذگن‌رـــکم‌و‌هـــلیح‌دـــص‌هـــب دــننک‌هــجوت‌رتــشوُش‌تمــس‌رد‌هــک . . . . مــلا ناــشیا زا )؟( مراکــتیب ...
متـــس‌ناـــشیا‌زا‌مدـــیدن‌مرـــمع‌هـــب رــبت‌و‌رــیت‌و‌گــنج‌نوــنک‌ناــشیا‌هــب رـــشع‌یـــنثا‌نـــید‌مـــثعاب‌هدـــش یگیاــسمه و راــج ترــیغ رــگد یـــگناگیب‌تـــسدرک‌هـــک‌یـــیوکن شوــه‌و‌یار‌بــحاص‌یا‌ونــشب‌نــم‌ز شوـــگ‌راد،نخـــس‌نـــیا‌نـــتفگ‌رد‌هـــک
موــب‌و‌زرــم‌نــیا‌حــتف‌دــنک‌اــشاپ‌وــچ
مور‌لـــها‌رـــب‌مـــکح‌تـــبون‌دوـــش
،دوب‌کش‌هک‌ییاج‌رد،دش‌حلاصا‌نزو‌و‌انعم‌هب‌هجوت‌اب‌یلو،تسا‌هدش‌خاسنتسا .دش‌هدروآ)؟(لاؤس‌تملاع
!دوب‌انیبان‌هک‌تسا‌هدنبادخ‌دمحم‌هاش‌هب‌هراشا.3
49
ﻥ
ﻥ
ﻥ
ﻥﻡ
ﺱ
ﻡ
ﻡ
ﻡ
ﺕ
ﺕ
ﻥ
ﺕ
ﺱﺱ
ﻥﺕ
ﻡ
ﻥ
ﺱ
ﻥﻡ
ﻥﻡ
ﺏ
ﺏ
ﺏ
ﺏ
22-a
Ol mazhâr-ı gazâb-ı Rabbânî kahr-ıYezdânî sânî-i iblîs ve iblîs-i sânî a‘nî ol re’îs-i kavm-i zulûm bî-dîn ve bed-mezheb terk-i edeb idüb nâmesini ol cenâb-ı âlî-câh hıdmetine revâne eyledi. Çün Resûl-nâme-i nâ-makbûli ol bu el-fuzûl cânibnden pââ-yı kâmkâr hıdmetlerine vâsıl eyledi. Pââ-kâm-bâh nâmesine nazar idüb gördi ki derûn-u pür- ‘allî gibi nâmesi hayl ile kat kat toli ve sîne-i bî-sekîne pür-kînesi gibi kîne-ü mekrden memû satırları ‘ahd-ü peymânî gibi geç ve nâ-hem-vâr ve harfleri hâtrı gibi müevve-ü bî-hencâr mazmûnundan habîr ve ‘uyûbuna basîr olacak tı-ı berk-efrûz gazâbı tîz ve sâ‘ika-i ‘âlem-sûz hamiyeti âte-rîz olub lakin katl-i resûl vaz‘-ı makbûl olmaduı haysiyyetden gayzların kazım-u gazâbların hezîm eyledi.
22-b
ﺏ
Ol gül-i gülistân ‘izz-ü devlet ve besr-i bûsitân feth-ü nusret fi’l-hâl divân idüb ümerâ-yı
evket-medâr ile bu husûsda müâvere itdikde her biri semen-bâd pây-ı fikri meydân-ı
8۵
)۹( ینامثع عبانم و نوتم رد ناریا یحلاص اللهرصن / یزاین زا یرثا
متشه لاس ،مود ۀرود مود و مکی ۀرماش 1393 ریت - نیدرورف
جاور ار ناینــس بــهذم دــهد
؟جلاـــع‌ندرـــک‌مـــیناوت‌یـــک‌رـــگد راــثد‌یــمور‌شــیج‌نــیا‌دادــعا‌رــگ )؟(راک‌هد‌رـــنه‌دوـــب‌یرازـــه‌یـــس‌ره‌هـــب دــنرویز و رز رــپ هــمه نــکیلو دـــنرهوگ‌و‌رز‌بـــحاص‌راـــّجت‌وـــچ تــس‌یروآروز‌و‌یدرــم‌تــقو‌نوــنک ...
وت‌گنج‌رد‌گــنهآ‌دنزاــس‌نم‌دادــما‌هــب
وـــت‌گـــنچ‌زا‌رتـــشوش‌ۀـــعلق‌دور یاــج‌دنزاــسب‌رتــشوش‌هــب‌ناــشیا‌وــچ یارد‌گـــناب‌دنناـــسر‌نـــیوزق‌هـــب )؟(ناــیمور‌دــب‌اــب‌یرازراک‌نــکب )؟(ناـــیناریا‌هـــب‌هدرـــک‌متـــس‌رایـــسب‌هـــک ناــشراکیپ‌ز‌بــلاغ‌وــت‌یدرــگ‌وــچ ناـــشرازاب‌وـــت‌زا‌دوـــش‌هتـــسکش گــنفت‌و‌پوــط‌وــت‌یناتــس‌ناــشیز‌وــچ کـــلف‌رـــب‌نتـــشیوخ‌رـــس‌یناـــسر یوــش‌نوراــق‌و‌لاــم‌یروآ‌تــسد‌هــب یوـــش‌نودـــیرف‌تمـــشح‌هـــب‌و‌لاـــم‌هـــب اــهراورخ لاــم یروآ تــسد هــب اـــهراک‌یـــسب‌یزاـــس‌لاـــم‌نادـــب رازراک ناــنچ نــک یــلع هار هــب راگداـــی‌ناـــهج‌رد‌وـــت‌ز‌دـــنام‌هـــک
:تسا رارق نیا زا دیفم و رصتخم رثا نیا بلاطم تسرهف
اشاپ‌یلع‌ۀمانرفظ‌دش***ازفا‌حرف‌رهوگ‌نیا‌مان:]باتک‌زاغآ[
هجیکنی‌یوس‌هب‌اشاپ‌مزع،)3a( همانرفظ‌نیا‌مظن‌ثعاب،)1b(
رفظم‌و‌ناتسزوخ‌بناج‌هب‌ناتسزوخ‌راوسهش‌نآ‌مزع،)16b(
بلط،)19b(نیعل‌داجس‌ندومن‌نایصع‌و‌نید‌یادعا‌رب‌نتشگ
،)21a(...نومضم‌نیا‌هب‌همان‌ندرک‌اشنا‌و‌ار‌شریبد‌داجس‌ندرک
اشاپ‌ندرک‌تحلصم،)22a(رورس‌نآ‌شیپ‌داجس‌ۀمان‌لوصو
یفاص‌ریبد‌داهن‌کین‌اشاپ‌ندرک‌بلط،)22b(داجس‌صوصخب
فاصوا‌زا‌یضعب‌نایب،)23b(نتشون‌همان‌داجس‌هب‌ار‌داقتعا
نومضم‌نیا‌هب،)29a(هش‌وا‌توادع‌ندش‌رهاظ‌و‌داجس‌حیبق
مغ‌دیق‌زا‌داجس‌ندش‌صلاخ،)31a(تشونب‌همان‌داجس‌هب
لوفزد‌هب‌اشاپ‌ندرک‌هجوت،)36b(مزب‌سلجم‌ندرک‌هتسارآ‌و
رادرس‌نتخاس‌ریبدت‌و‌لوفزد‌بآ‌زا‌رکسع‌نتشذگ،)39b(
لوفزد‌رهش‌لاوحا،)40a(...نوعلم‌نآ‌ندش‌بوکنم‌و‌رادمتلود
رورس‌نیا‌هب‌یچراج‌نآ‌ۀمان‌لوصو،)41b(دوب‌هنوگچ‌ونشب
داجس‌نداتسرف،)50a(ونش‌نوعلم‌نآ‌راکفا‌زا‌یضعب،)44b(
بلط‌دادما‌هب‌و‌راشفا‌ناخردنکسا‌هب‌نومضم‌نیا‌هب‌همان
،)53a(ار‌نوعلم‌داجس‌نایلوفزد‌ندرک‌تحیصن،)52a(شندرک
هب‌هک‌یبوتکم‌تروص،)54a(ردنکسا‌شیپ‌داجس‌ۀمان‌لوصو
یزاغ‌یاشاپ‌ربکا‌ِداهج،)55a(دوب‌هدش‌هتشون‌ناتسرل‌نامکاح
نادیم‌هب،)62b(شنتساوخ‌زرابم‌و‌نادیم‌هب‌اشاپ‌نتفر،)61a(
و‌نادیم‌هب‌رازراک‌ۀکرعم‌ریش‌نآ‌نتفر،)64b(راب‌مود‌اشاپ‌نتفر
ونهد‌ۀعلق‌ریخست‌رکذ،)65a()؟(ناک‌هشُم‌زا‌رفن‌راهچ‌نتشک
رکسع‌نتفر،)72a(دوب‌هنوگچ‌ونشب‌دابآ‌لامک‌حتف،)69a(
دادغب‌ندش‌هجوتم‌اجنآ‌زا‌و‌هزیوح]ۀضوح[ۀزوح‌هب‌هروصنم
عابتا‌نتشگ‌برطضم،)74b(دادغب‌بناج‌هب‌اشاپ‌مزع،)73b(
و‌دیون‌تراشب‌ندمآ،)75a(...رابخا‌زا‌هروصنم‌رکسع‌دلاوا‌و
ۀمان،ررقم‌ندروآ‌و‌شوه‌اب‌شواچ‌ندمآ،)76b(...لاحشوخ
تمتاخ‌رد،)79b(داد‌و‌لدع‌اب‌رادرس‌نآ‌تهج]دادغب[دادغاب .)80b(دیوگ‌باتک عبانم
ینامثع‌یـشکرکشل‌حرـش(اـشاپ نامثع خیرات،اللهدبع‌نبرکبوبا -986زیربت‌و‌ناورـش،سیلفت‌فرصت‌‌ـ‌‌ناـجیابرذآ‌و‌زاقفق‌هـب
،...و‌ینامثع‌یـکرت‌زا‌همجرت،کرـیز‌سنوی‌شـشوک‌هب،)993 .ش1392،یروهط:نارهت،یحلاص‌اللهرصن
اللهرـصن‌نـیودت‌و‌هـمجرت،یـنامثع ناـخروم و یراگـن خیرات .ش1392،ملاسا‌خیرات‌ۀدکشهوژپ:نارهت،یحلاص
Hamza Üzümcü, Zafername-i Ali Paša (Transkript ve Değerlendime), Yüksek lisans Tez, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Sosyal Billimler Enstitüsü, Nisan 2008, S. 104.
