هبتر و ییاسانش کسیر یدنب
یرادیاپ داعبا ساسا رب ینارمع هژورپ یاه زا هدافتسا اب
میمصت یریگ
دنچ هصخاش یزاف
روپریصن نیمیس هوان
شک نیما هفطاع ،1 تسود
هیوریش یداه ،2 داز
3
-1
،دشرا یسانشراک یوجشناد فجن دحاو ،یملاسا دازآ هاگشناد
رگ ،دابآ عیانص یسدنهم هو فجن ،
ناریا ،دابآ ،
Simin.Nasirpour@Gmail.Com .
-2
فجن دازآ هاگشناد رایداتسا ،دابآ
@Yahoo.Com Atefeh_Amindoust
.
-3
فجن دازآ هاگشناد رایداتسا ،دابآ
Gmail.Com Shirouyehzad@
. .Hadi
دیکچ ه
هبتر و ییاسانش هب شهوژپ نیا کسیر یدنب
میمصت زا هدافتسا اب یرادیاپ داعبا ساسا رب ینارمع هژورپ یاه گ
.تسا هتخادرپ یزاف هصخاش دنچ یری
کسیر ییاسانش هب ادتبا هناخباتک عبانم رد وجتسج زا هدافتسا اب یرادیاپ داعبا رد ینارمع یاه
و دش هتخادرپ یتنرتنیا و یا سپس
رظنزا ناگربخ
هب روظنم لیمکت حیحصت و کسیر تسیل هژورپ یارب هدش ییاسانش یاه
رظندم شسرپ کی یحارط لابند هب نینچمه .دش هدافتسا ناگربخ رظن ،همان
زا لصاح تاعلاطا زا هدافتسا اب .دش هدیجنس ،کسیر ره عوقو لامتحا نازیم و یرادیاپ داعبا زا کی ره اب کسیر ره طابترا نازیم دروم رد -شسرپ
همان عمج یاه ،هدش یروآ 14
کینکت زا هدافتسا اب هدش ییاسانش کسیر
FTOPSIS4
هبتر هبتر جیاتن .دندش یدنب کسیر هک داد ناشن یدنب
لکشم«
دنامسپ لاقتنا یرهش بلاضاف متسیس هب بلاضاف و اه
تسیز یرادیاپ هتسد زا» یم هژورپ یارب تیمها هجرد نیرتشیب اب کسیر ،یطیحم
.دشاب
یدیلک تاملک :
هبتر ،یرادیاپ داعبا ،کسیر ،یدنب
FTOPSIS
.ینارمع هژورپ ،
:
لوئسم هدنسیون
1Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS)
همدقم یم هژورپ فده کی رب یفنم ای تبثم رثا ،عوقو تروص رد هک تسا یعطقریغ یتیعضو ای دادیور ،هژورپ کسیر .دراذگ
هژورپ کسیر
تصرف زین و هژورپ فادها رب ییاهدیدهت هدنریگربرد یم فادها نیا یاتسار رد دوبهب یارب ییاه
.دشاب هکاجنآزا همانرب و یریگشیپ هنیزه -
یر یارب یزیر کس
نآ ریثأت حیحصت هنیزه زا هراومه اه هژورپ کسیر ییاسانش نیاربانب ؛تسا رتمک هژورپ رب اه
یم ادیپ ترورض اه .دنک
هژورپ مامت ًابیرقت تسیز و یداصتقا ،یعامتجا رتسب کی رد اه
همانرب یطیحم یم ارجا و یزیر
ای هتساوخ یفنم و تبثم راثآ یاراد و دنوش
هتساوخان یم یا دنشاب
2] .[
نیراس (4
)2002
دوخ شهوژپ رد یرادیاپ عبنم هس ،
ینعی ظفح هیاپ رب هک یعبنم طیحم
تسیز دشاب
« درکیور
تسیز یطیحم
» تعنص زاین دروم عبانم ،
« یداصتقا درکیور »
دشاب هعماج رایتخا رب طونم هک یعبانم و
« یعامتجا درکیور »
ثحب دروم ار
داد رارق
22]
.[
تسا مهم رایسب یعوضوم یرادیاپ عوضوم هب
یروط هک هعسوت رادیاپ گرزب نیرت شلاچ هعسوت رد نرق تسیب و مکی
تسا هدش یفرعم .
هژاو یم رادیاپ هعسوت ی دناوت
هب تروص مدرم یگدنز تیفیک ندرب لااب
، نآ هب نداد هزاجا یطیحم رد یگدنز یارب اه
و داصتقا و هعماج دوبهب اب هارمه رادیاپ درک فیرعت ؛هدنیآ و لاح لسن یارب یرادیاپ طیارش
22]
و[
کروبراوس (2
)2004
رد تاعلاطم ش ،
تسیز و یعامتجا ،یداصتقا یایازم ندناسر رثکادح هب اب یرادیاپ درکیور هس نایم لداعت هب ندناسر لقادح هب اب هارمه یطیحم
هنیزه نامزمه دراد هراشا ،اه
14] .[
هب هجوت اب هچنآ
کسیر ییاسانش ترورض ،دش لقن هک اجنآ زا .دیدرگ راکشآ هژورپ یاه
ًابیرقت هژورپ مامت یارجا رتسب کی رد اه
تسیز و یداصتقا ،یعامتجا یم یطیحم
هژورپ دروم رد یرادیاپ ثحب ،دشاب یم هدیشک نایم هب اه
یم نایب هک دوش دعب رب هولاع دنک
هژورپ یداصتقا ینعی رگید دعب ود دیاب اه
تسیز و یعامتجا هژورپ یارجا رد ار یطیحم
اه رظندم هس نایم تلاح نیرتهب رد و داد رارق
هب درک رارقرب لداعت دعب تسیز و یعامتجا ،یداصتقا یایازم هژورپ ره رد هک یروط
و رثکادح هب ار یطیحم هب
روط مه هنیزه نامز ره یاه
.دناسر لقادح هب ار دعب هس وژپ هنیشیپ شخب همادا رد
هتفای ،قیقحت شور ،یرظن ینابم ،شه هجیتن و قیقحت یاه
یریگ شهوژپ هئارا
هدش .دنا
شهوژپ هنیشیپ هزمح و یرد یا
( 4121
یلصا ات دندرک شلات ،یلامش ناگدازآ یتفن نادیم هعسوت هژورپ یدروم هعلاطم ،دوخ شهوژپ رد ،)
کسیر نیرت
خساپ ،هژورپ هار و اه
لح یلصا هب طوبرم یاه صخاش و اهرایعم ،کسیر نیرت
خساپ باختنا رب راذگریثأت یاه یارب دربهار نیرتهب و اه
خساپ یلصا هب ییوگ کسیر نیرت
دننک ییاسانش ار
1] .[ ملاع هزمح و زیربت یا
( 4110
یتفن نادیم هژورپ کسیر لیلحت هب ناششهوژپ رد ،)
سیر تیریدم دنیآرف زا یقیفلت لدم کی ساسا رب ،یلامش ناگدازآ درادناتسا ک
PMBOK3
کینکت و
RFMEA1
دنتخادرپ
5]
.[ زا فده
ینیسح شهوژپ
( 4112
تیولوا و ییاسانش ،)
کسیر یدنب هب اب مق یرهش راطق هژورپ یزاس لنوت هژورپ یاه
شور یریگراک
AHP5
تسا
هک عمج یارب نآ رد کسیر یدنب
ناگربخ تارظن ،هدش ییاسانش یاه هتسد و دش یروآدرگ
کسیر یدنب اه
رب تسکش راتخاس ساسا
1 Saarinen
2 Swarbrooke
3 Project Management Body of Knowledge (PMBOK)
4 Risk Failure Mode & Effect Analysis (RFMEA)
5 Analytic Hierarchy Process (AHP)
دمآ لمع هب کسیر
4] . [ فیس و یزوج قیقحت تاداسلا
( 4111
هب ،)
کسیر یبایزرا و ییاسانش روظنم هرهب زاف رد ایلع دنوتگ دس یاه
رادرب
کسیر .دیسر ماجنا هب بلاق رد هدش ییاسانش یاه
کسیر هتسد5
یکیزیف یاه -
یداصتقا ،یکیژولویب ،ییایمیش -
،یگنهرف و یعامتجا
کسیر ینمیا یاه -
هقبط یعیبط و یتشادهب دندش یدنب
40] .[ تنانکپاناتنیج و شووگ شهوژپ (4
)2001
فشک و ییاسانش هب
ءازجا
لمح هوبنا هژورپ اب طبترم کسیر یاهروتکاف زا فلتخم روتکاف درکیور زا هدافتسا اب ،دنلیات رد عیرس لقنو
- زیلانآ تسا هتخادرپ
41] .[
شهوژپ و میرامافست
2قداص ( )2002
دنیآرف ، FAHP1
میمصت نتخاس دنمناوت یارب ییاهن میمصت رب تیعطق مدع ریثأت باسح اب ،هدنریگ
.تسا هداد داهنشیپ ار میمصت تیاده یارب شور کی هئارا هدربمان شهوژپ زا فده
تسا ماهبا عون تیعطق مدع تحت یریگ
11] .[
میهاربا ناراکمه و داژن (1
)2040
کسیر ییاسانش هب ، هژورپ رد لومعم یاه
5یاه هتخادرپ BOT
.دنا هلسلس راتخاس کی زا دیدج یبتارم
کسیر اه ساسا رب دنداد هئارا روحم هژورپ هاگدید
42] ناراکمه و وخ .[ (2
)2040
هب دیدج درکیور کی ، یدربراک لدم کی هعسوت روظنم
لباق کسیر یبایزرا هداد ساسا رب دامتعا
هب یاه یتعنص نلااعف یارب ار یتصرف درکیور نیا هئارا اب .دنداد هئارا ار نیچ زا هدمآ تسد
هژورپ کسیر یبایزرا رد ات تسا هدرک مهارف
PPP7
هب،
دریذپ تروص ینیع دهاوش اب ینهذ تواضق یاج
11] و زچناسزدنانرف شهوژپ رد .[
زپولزگیردور (2
ینف شور کی )2040
- هب یملع حرط کی ناونع یاهروتکاف ییاسانش هدش داهنشیپ یژولودتم رد .تسا هدش داهنشیپ
هب هژورپ کی یرادیاپ نوگانوگ هلیسو
هب یرادیاپ هب خساپ یارب ،کسیر تیریدم یاهدرادناتسا ندرب راک هب ی داهنشیپ تصرف کی تروص
تسا هدش
42] .[ شهوژپ ناراکمه و نچ (1
عومجم رد ،)2040
ییارجا رایعم11
اپ رادی
SPC40
هس طخ ساسا رب ، هیاپ هناگ
یدنمزاین و یا -
یذ یاه زا لکشتم هک داد ناشن ار هژورپ ناعفن ،یداصتقا رایعم 42
و یعامتجا رایعم 2
رایعم 1
ز تسی یم یطیحم دشاب
41]
. [
وتین
سر و توروم
44لایو
( 2044
رب کسیر یبایزرا شور کی ناششهوژپ رد ،)
هعومجم هیرظن ساسا دنداد هئارا یزاف یاه
هب نیا هک یروط
هلسلس لیلحت دنیآرف رد و دشاب ینهذ تواضق اب هلباقم یارب رثؤم یرازبا شور ( یبتارم
راتخاس یارب )AHP
کسیر یدایز دادعت هب یهد
تسا هدش هدافتسا
21] . [ پ ناراکمه و گناوه شهوژ (42
وئژ رثا دروآرب یارب دیدج یبایزرا لدم کی ،)2042
- حم طی ندعم زا تسیز
راک ی
،
GEIAM41
کسیر ،ییایفارغج تارطاخم کسیر ؛ینعی ،اهرایعم زا هورگ هس لدم نیا رد یبایزرا بوچراچ .تسا هداد هئارا ار
حم طی عبانم تاراسخ کسیر و تسیز یم رظن رد ار
دریگ
20] .[ نناس و وز قیقحت فده
41وجید
( 2041
تراهم ندیمهف ،)
میت یاه
تسا مزلا هک تسا هژورپ تیریدم هب
روظنم تخاس کسیر هدایپ ،نمیا زاسو
تیلاعف یزاس .دبای هعسوت ،ملاس میلقا هعسوت و نمیا یاه
مه تراهم هرابرد شهوژپ نیا نینچ تخاس هژورپ تیریدم یدرف یاه
هچنآ ینعی زاسو لنسرپ هک
تیلاعف یارب هژورپ ینمیا تیریدم یاه
هب روط رثؤم یم ثحب ،دنتسه ناشدنمزاین ] دنک
[10
. ربلیگ شهوژپ ناراکمه و سیولیس ت
(45
،)2041
زا زیلانآ کی رب هعلاطم دروم 52
هژورپ رد یرادیاپ موهفم یگچراپکی هژورپ رد یرادیاپ هب هجوت حطس یبایزرا غولب لدم یرادیاپ میهافم ساسا رب ار اه
تیریدم و اه
هژورپ دنیآرف ،عبانم رظنزا هژورپ تیریدم و اه بسک
راکو لدم ، بسک راکو یم شرازگ ار تامدخ/تلاوصحم و ] دهد
[21
شهوژپ . و گناژ
ناراکمه (42
)2041
هیلوا لدم کی دوبهب ،
SDA17
یم طسب ار تسا هژورپ یرادیاپ رب یکیمانید یاهروتکاف تارثا لماش هک ار کی و دهد
1 Ghosh & Jintanapakanont
2 Tesfamariam & Sadiq
3 Fuzzy AHP (FAHP)
4 Ebrahimnejad & et al.
5 Build–Operate–Transfer (BOT)
6 Xu & et al.
7 Public–Private Partnerships (PPP)
8 Fernández-Sánchez & Rodríguez-López
9 Y. Chen & et al.
10 Sustainable Performance Criteria (SPC)
11 Nieto-Morote, Ruz-Vila
12 Huang & et al.
13 Geo-Environmental Impact Assessment of Mining (GEIAM)
14 Zou, Sunindijo
15 Gilbert Silvius & et al.
16 Zhang & et al.
17 Sustainable Development Ability (SDA)
لدم
SD4
هب نیزگیاج هلیسو ناونع
هژورپ یبایزرا دوبهب رد نکمم یا تخاس
زاسو یم یفرعم ار میمصت یارب عجرم کی شهوژپ .دنک
-
تسا هدرک مهارف ،دنراد لیامت هژورپ رد یرادیاپ شیازفا هب هک یناگدنریگ
17] .[ ناراکمه و یدادنیفار (2
)2041
رد ، دوخ شهوژپ هب
کسیر یناهج کاردا یسررب هژورپ یاه
تخاس زاسو یم رادیاپ .دنزادرپ
یذ یبایزرا هسیاقم هعلاطم فده زا فلتخم ناعفن
ذوفن و کسیر
ماهس تسا هدوب هژورپ تیقفوم رب ناراد
22] . [ دمحمدمحم و ریدوخدمحم شهوژپ فده
(1
2045
لامتحا ییاسانش ،)
گرزب رت کسیر نی اه
هژورپ رد هویش یسررب هب شهوژپ نیا .تسا یعامتجا و یسایس یاهریغتم هب هجوت اب رصم رد ینامتخاس یاه و هژورپ تیریدم یاه
کسیر تخاس یاه یم زاسو
هجیتن .دزادرپ شهوژپ
هژورپ یارب هژورپ کسیر تیریدم هعلاطم هنیمز رد عجرم کی هئارا تخاس یاه
زاسو
رد ارش تسا هباشم طی
22] . [ ناراکمه و میرکلادبعدمحا شهوژپ
(1
2045
هیزجت یارب لدم کی ،)
هژورپ کسیر لیلحتو تخاس یاه
زاسو
یم هئارا م ،ییاسانش هب هعلاطم نیا رد .دهد یاهروتکاف رثا یسررب و هعلاط
ثأت کسیر یلامتحا عوقو نامز و هنیزه رب راذگری هژورپ رد
یاه
تخاس میمصت ینابیتشپ متسیس کی لدم نیا .تسا هدش هتخادرپ زاسو هژورپ رد کسیر یژتارتسا و کسیر یبایزرا یارب یریگ
یاه
تخاس هیبش کینکت زا هدافتسا اب ار زاسو یزاس
یم هئاراAHP
]دهد [45
.
نیا رگنایب تاعلاطم هلئسم
تسیز دعب ود هچرگا هک دندوب هژورپ رد یعامتجا و یطیحم
رایسب دعب ود اه تیمهااب
یم اما دنشاب نونکات
هتفرگ رارق هجوت دروم رتمک یم ناونع ار یداصتقا دعب رب هجوت رب هولاع ار دعب ود نیا هب هجوت یرادیاپ ثحب .دنا
ثحب نیا .دنک
تسا روهظون یدرکیور اما
نیعرد لاح ناهج رسارس رد هب
روط هدنیازفا نتفرگ رظن رد یارب اضاقت یا هژورپ رمع هخرچ رد یرادیاپ داعبا
اه
کسیر شهوژپ نیا رد .تسا شیازفا لاح رد .دش ییاسانش ،هعلاطم دروم هژورپ یارب یرادیاپ دعب هس ره یاه
عقاورد نیا ماجنا ترورض
شهوژپ یم ار ناوت کسیر ییاسانش رد هژورپ یاه
هعلاطم دروم هژورپ یارب یرادیاپ داعبا رد ینارمع یاه تسناد
. نیا رب هولاع نیا رد
هبتر هب شهوژپ کسیر یدنب
زا هدافتسا اب اه درکیور
FTOPSIS
جیاتن .دوش صخشم هژورپ یارب کسیر ره تیولوا ات تسا هدش هتخادرپ
و ییاسانش زا لصاح هبتر
کسیر یدنب .تسا هدش هئارا همادا رد اه
یرظن ینابم لدم یاه یعونتم طسوت گناوه (5
داهنشیپ )4124
هدش تسا هک هلمجزا یم ناوت هب شور
TOPSIS
.درک هراشا شور
TOPSIS
، کی
شور میمصت یزاس رایسب و یکینکت یوق
یارب تیولوا یدنب هنیزگ اه زا قیرط هیبش ندومن هب باوج هدیا لآ .تسا رد نیا
،شور هنیزگ
باختنا هدش یتسیاب هاتوک هلصاف نیرت ار
زا باوج هدیا لآ و نیرترود هلصاف ار زا نیرتدمآراکان باوج
هتشاد دشاب
42]
.[
قطنم یزاف ار
نیلوا راب روسفورپ یفطل رد هداز لاس
،4125
رد هلاقم یا اب هعومجم ناونع حرطم یزاف یاه
درک
7]
ناشیا [
دندقتعم لدم یاه یزاف
یارب لح یلئاسم هک یاراد مدع تحارص و تقد یم دنشاب رایسب بسانم دنا
15]
کینکت .[ Fuzzy TOPSIS
یشور تسا رد هک نآ
رصانع سیرتام ای نزو یاه قلعتم هب ره صخاش هب تروص یزاف نایب یم .دنوش هب ریز رد میمصت متیروگلا هصلاخ روط
یهورگ یریگ
درکیور اب هرایعم دنچ هعومجم
تسا هدش هئارا یزاف یاه
41] .[
4
میمصت سیرتام لیکشت .
.یبایزرا یاهرایعم نییعت سپس و یریگ
1 System Dynamics (SD)
2 Rafindadi & et al.
3 Mohamed Khodeir, Mohamed Mohamed
4 Ahmed Abd El-Karim & et al.
5 Hwang
̃ [
̃ ̃
̃ ̃
̃
̃
̃ ̃ ̃
]
هطبار
( 4 )
2
هبتر و اهرایعم نیا تیمها نزو یارب بسانم ینابز یاهریغتم باختنا .
هنیزگ یارب ینابز یدنب هب هجوت اب اه
.اهرایعم
1
هب یارب اهرایعم نزو عمج .
یزاف نزو عمج ندروآ تسد رایعم زا ̃
Cj
میمصت تارظن کارتشا . عومجم تفایرد یارب ناگدنریگ
یزاف زایتما
̃
هنیزگ زا
Ai
رایعم تحت
Cj .
̃ [ ]
هطبار
( 2 )
1
هب .
روط هک ی ،
̃
̃ , J=1, 2, …, n و ینابز یاهریغتم نیا .دنتسه ینابز یاهریغتم
هب سو ی هل یثلثم یزاف دادعا
̃ =
( )
̃=( ) و
یم هداد حیضوت .دنوش
5
میمصت سیرتام تخاس .
میمصت سیرتام و یزاف یریگ .هزیلامرن یزاف یریگ
̃ [ ̃ ]
هطبار
( 1 )
هب هک یروط وB
بیترت هبC
هعومجم .دنتسه هنیزه یاهرایعم و دوس یاهرایعم
̃ ( ) , j
هطبار
( 1 ) ̃ ( ̅
̅
̅
) , j
هطبار
( 5 )
هطبار
( 2 ) ̅
هطبار
( 7 )
2
میمصت ینزو سیرتام تخاس .
.هزیلامرن یزاف یریگ
̃ [ ̃ ]
هطبار
( 2 )
هب :هک یروط
̃ ̃ ( ) ̃
هطبار
( 1 )
7
نییعت . FPIS4 2و .FNIS ( ̃ ̃ ̃ )
هطبار
( 40 ) ( ̃ ̃ ̃ )
هطبار
( 44 )
2
زا هنیزگ ره هلصاف هبساحم بیترت هب .
وFPIS
.FNIS ∑ ( ̃ ̃ )
هطبار
( 42 ) ∑ ( ̃ ̃ )
هطبار
( 41 )
1
.هنیزگ ره زا تهابش صخاش هبساحم .
هطبار
( 45 )
40
هبتر .
هنیزگ مامت یدنب .تهابش صخاش قبط رب اه
1Fuzzy Positive-Ideal Solution (FPIS)
2Fuzzy Negative-Ideal Solution (FNIS)
قیقحت شور کسیر ییاسانش هب شهوژپ نیا رد هتسد ،لته کی ثادحا هژورپ ینارمع یاه
کسیر یدنب هبتر و یرادیاپ داعبا ساسا رب اه
یدنب
کسیر میمصت رازبا کمک هب اه کسیر ییاسانش ادتبا رد .تسا هدش هتخادرپ یزاف هصخاشدنچ یریگ
یاه هژورپ تروص ینارمع یاه
اب شهوژپ زا هلحرم نیا .تفرگ هیکت
رب هناخباتک عبانم عبانم دش یعس هلحرم نیا رد .تفرگ ماجنا یتنرتنیا و یا
هب هنوگ یا دنوش باختنا
کسیر هدنهد ششوپ هک هژورپ ینارمع یاه
کسیر رتهب تلاح رد و دنشاب اه اپ داعبا ساسا رب عبانم نآ رد هدش ناونع یاه
یرادی
هتسد کسیر ییاسانش زا سپ .دنشاب هدش یدنب کسیر ،اه
هتسد قبط رب یرادیاپ داعبا ساسا رب اه تربلیگ شهوژپ رد هدش هئارا یدنب
ناراکمه و سیولیس
( 2041
هتسد ،)
.دندش یدنب کسیر زا هدش هیهت تسیل سپس
ناگربخ زا نت دنچ رایتخا رد هدش ییاسانش یاه
ناگربخ .تفرگ رارق هژورپ لماوع رگید و هزاس ییایفارغج تیعقوم ،تخاس طیارش هب هجوت اب هژورپ
راذگریثأت ،نآ هب صتخم و هژورپ رب
کسیر و دنداد رارق یبایزرا دروم ار اه هب
روظنم کسیر یزاس یموب هژورپ یارب
رظندم کسیر زا یدادعت ، ار رگید یدادعت و فذح ار اه
ارییغت نیا لامعا زا سپ .دندومن ماغدا کسیر تسیل رب ت
دادعت ،هدش ییاسانش یاه هتسد هس رد هک دش صخشم هژورپ یارب کسیر14
تسیز و یعامتجا ،یداصتقا لودج رد شهوژپ زا شخب نیا زا لصاح جیاتن .دندش هدیناجنگ یطیحم
هرامش
( 4
یپ رد .تسا هدش هئارا)
کسیر نییعت شسرپ یحارط هب ،هژورپ یاه
شسرپ .دش هتخادرپ همان همان
هب هنوگ یا را ریغتم ود هک دش یحارط کی ره اب کسیر ره طابت
.دهد رارق شجنس دروم ار کسیر ره عوقو لامتحا و یرادیاپ داعبا زا شسرپ ییاور زا نانیمطا زا سپ
شسرپ ،همان همان
رایتخا رد اه
تفرگ رارق هژورپ ناگربخ دن
نایم زا ؛ شسرپ44
دادعت ،هدش عیزوت همان شسرپ2
هب همان رد ییایاپ تست .دش هداد تشگزاب خساپ هارمه
شسرپ دروم همان
اه هب هلیسو مرن رازفا شسرپ ییایاپ تست جیاتن .تفرگ ماجنا SPSS
همان شسرپ هک داد ناشن اه همان
رادقم اب اه یافلآ
لداعم خابنورک
06224
یفاک و مزلا ییایاپ یاراد دندوب
پ زا هدش لصاح تاعلاطا زا هدافتسا اب سپس . شسر
همان هبتر هب اه کسیر یدنب
-
میمصت رازبا کمک هب یرادیاپ داعبا رد هدش ییاسانش یاه یریگ
FTOPSIS
نازیم رد کسیر ره عوقو لامتحا رادقم .دش هتخادرپ
یارب کسیر یددع رادقم برض لصاح نیا .دش برض یرادیاپ داعبا زا کی ره اب کسیر ره طابترا مادکره
کسیر زا هدش ییاسانش یاه
.دروآ لصاح ار هبتر یارب
کسیر یدنب کسیر ،هدش هراشا کینکت زا هدافتسا اب اه
هژورپ هدش ییاسانش یاه هب
ناونع هنیزگ زا کی ره و
تسیز و یعامتجا ،یداصتقا داعبا یرادیاپ یطیحم
هب ناونع رایعم درکیور یاه
FTOPSIS
هبتر هب سپس .دش هتفرگ رظن رد کسیر یدنب
-
هک دش هتخادرپ اه
ًاتیاهن اب
،هراشا دروم درکیور لحارم ندرک یط کسیر ریاس هب تبسن شتیولوا و کسیر ره هبتر
.دش صخشم اه
هبتر زا لصاح جیاتن درکیور زا هدافتسا اب یدنب
FTOPSIS
لودج رد هرامش
( 2
.تسا هدش هئارا)
هتفای قیقحت یاه
نامه روط شیپ هک هتسد ،ییاسانش هب شهوژپ نیا دش نایب رت هبتر و یرادیاپ داعبا ساسا رب یدنب
کسیر یدنب ینارمع هژورپ یاه
کسیر ادتبا روظنم نیا هب .تسا هتخادرپ لته کی تخاس هژورپ یاه
رظندم
، سا رب و ییاسانش هتسد یرادیاپ داعبا سا
.دندش یدنب
هبتر هب سپس کسیر یدنب
میمصت رازبا زا هدافتسا اب اه هصخاش دنچ یریگ
FTPOSIS
تخادرپ .دش ه کسیر ییاسانش زا لصاح جیاتن -
هژورپ یاه رظندم
کسیر جارختسا عبنم هارمه هب لودج رد اه
هرامش
( 4
هبتر زا لصاح جیاتن و )
کسیر یدنب درکیور کمک هب اه
FTOPSIS
لودج رد هرامش
( 2
لودج رد تسا رکذ هب مزلا .تسا هدش هئارا ریز رد )
هرامش
( 2
ره حرش ندوب ینلاوط تلع هب )
زا کی
کسیر اه ندروآ زا ، نآ حرش
هرامش اب کسیر ره و تسا هدش بانتجا اه دوخ هب صتخم
نآ بیترت هک تسا هدش صخشم ساسا رب اه
کسیر بیترت رد هدش هئارا یاه
هرامش لودج
( 4
.تسا)
( لودج 4 ) کسیر هدش ییاسانش یاه نآ زا مادک ره یرادیاپ هتسد و
اه
فیدر
کسیر عبنم
یرادیاپ هتسد
4 هیامرس بذج مدع هژورپ یارجا رد یراذگ
6]
، [ [ 5 ]،
[ 1 ]
یداصتقا
2 یکناب هرهب خرن اب یاسم ای رتشیب ،هیامرس تشگزاب هرود ( هژورپ ناگربخ
4115 ) [ ، 10 ]،
[ 47 ]،
[ 41 ]
1 راکنامیپ طسوت مزلا یگنیدقن ناوت مدع ( هژورپ ناگربخ
4115 ) [ ، 45 ]،
[ 22 ]،
[ 41 ]،
[ 5 ]
1 تخادرپ رد ریخأت راکنامیپ هب
[ 24 ]،
[ 45 ]،
[ 22 ]،
[ 21 ]،
[ 12 ]،
[ 41 ]،
[ 1 ]،
[ 4 ]
5 ندوب بسانمان تخادرپ
یاه دادرارق فلتخم لحارم رد هدش فیرعت [
44 ]
2 یعرف راکنامیپ یلام یناوتان [
41 ]
شیب ریخأت( نارادماهس یراکمه مدع 7 رد ریخأت لیلد هب دحزا
میمصت )اکرش رگید یریگ [
22 ]،
[ 12 ]،
[ 22 ]،
[ 10 ]
شور زا یلام نیمأت ناکما مدع 2 ،ماهس قاروا دننام رگید یاه
... و سنانیزوی ،سنانیاف [
4 ]
ندوب لااب ،مروت خرن شیازفا( مروت خرن و یکناب هرهب ندوب نزاوتمان 1 )یکناب هرهب خرن [
45 ]،
[ 22 ]،
[ 11 ]،
[ 41 ]،
[ 11 ]،
[ 44 ]،
[ 1 ]
40 هنیزه شیازفا تاررقم تلع هب اه
یرادرهش یلوصاریغ ( هژورپ ناگربخ
4115 )
44 تخاسریز رد فعض هنیزه لیمحت و یرهش یاه
( هژورپ ناگربخ 4115
) ، [ 11 ]،
[ 1 ]
تمیق ناسون 42 هنیزه شیازفا رب ریثأت و اه
و راک یورین هب طوبرم یاه
تازیهجت و حلاصم کرادت و نیمأت [
45 ]،
[ 22 ]،
[ 41 ]،
[ 11 ]،
[ 11 ]،
[ 4 ]،
[ 1 ]
41 یتایلام تاررقم رد رییغت [
45 ]،
[ 22 ]،
[ 11 ]،
[ 11 ]،
[ 4 ]
همانرب زا لبق تاعلاطم دوجو مدع 41 هب یزیر
هفرح تروص ای یا
ناکما هیزجت و یجنس اکرش طسوت بسانم یداصتقا لیلحتو
[ 24 ]،
[ 22 ]،
[ 12 ]،
[ 12 ]،
[ 42 ]،
[ 41 ]،
[ 11 ]،
[ 44 ]،
[ 1 ]،
[ 4 ] ]،
[6 ، [ 5 ]
45 نآ تیافک ای همیب دوبن یلامتحا ثداوح تهج
[ 11 ]،
[ 44 ]،
[ 5 ]،
[ 1 ]
42 تلود هعسوت یژتارتسا تسایس عون ( هژورپ ناگربخ
4115 )
همادا ( لودج 4 ) کسیر هدش ییاسانش یاه نآ زا مادک ره یرادیاپ هتسد و
اه
فیدر
کسیر عبنم
یرادیاپ هتسد
47 نازرا و رتهب تامدخ( رازاب تباقر و رازاب طیارش ،رت
بابرا )عوجر [
42 ]
یداصتقا
42 لمح هنیزه ندوب لااب ییایفارغج رترب تیعقوم اب بسانتم لقنو
( هژورپ ناگربخ 4115
) ، [ 10 ]،
[ 11 ]
41 ینامتخاس تاسیسأت یگچراپکی [
41 ]
20 هرابود هنیزه تیریدم مدع و یراک ییارجا یاه
[ 4 ]
24 یلم لوپ شزرا طوقس و یداصتقا نارحب [
24 ]،
[ 41 ] ]،
[6
تیدودحم 22 تیدودحم هلمجزا یلحم تاکرادت یاه لمح یاه
لقنو
هژورپ ییایفارغج تیعقوم تلع هب ثادحا هقطنم هب حلاصم [
45 ]،
[ 22 ]،
[ 21 ]،
[ 10 ]،
[ 40 ] ، [ 5 ]،
[ 1 ]
تسیز یطیحم
لمح شیازفا 21 تلع هب طیحم رد یگدولآ داجیا و هقطنم رد لقنو
جرفت و مسیروت شیازفا [
21 ]،
[ 10 ]،
[ 1 ]
21 نآ فرصم درکلمع و یژرنا فرصم [
21 ]،
[ 10 ]،
[ 42 ]
25 بآ لاقتنا لکشم ( هژورپ ناگربخ
4115 )
22 دنامسپ لاقتنا لکشم یرهش بلاضاف متسیس هب بلاضاف و اه
( هژورپ ناگربخ 4115
) ، [ 5 ]
27 نآ تفایزاب و تفایزاب لباق حلاصم لاقتنا لکشم اه
[ 21 ]،
[ 10 ]،
[ 2 ]
22 یگدولآ بلاضاف لاقتنا لکشم رثا رد کاخ ( هژورپ ناگربخ
4115 ) ، [ 1 ]،
[ 2 ]
21 طیحم اب هناتسود یحارط دوجو مدع تسیز
( هژورپ ناگربخ 4115
)
10 تسیز یاهدرادناتسا تیاعر مدع یطیحم
[ HSE 21 ]،
[ 42 ]،
[ 4 ]،
[ 2 ]،
[ 5 ]
14 )رهام سانشراک و رهام رگراک یورین( یناسنا عبانم دوبمک [
27 ]،
[ 24 ]،
[ 45 ]،
[ 10 ]،
[ 21 ] ، [ 42 ]،
[ 11 ]،
[ 2 ]،
[ 5 ]
یعامتجا
12 یب و یلبق هبرجت دوبمک هژورپ تیریدم میت یگبرجت
[ 24 ]،
[ 45 ]،
[ 21 ]
11 هبرجتاب ناحارط دوبمک [
24 ]
11 نمجنا یرایمه و تکراشم مدع نامزاس و اه
اه [
41 ]،
[ 42 ]
15 نافوط هلمجزا هبقرتمریغ ثداوح عوقو ناگربخ
( هژورپ 4115 ) ، [ 22 ]،
[ 22 ]،
[ 42 ]،
[ 1 ]،
[ 4 ]
12 شتآ عوقو قربودعر عوقو رثا رد یزوس ( هژورپ ناگربخ
4115 ) ، [ 22 ]،
[ 41 ]،
[ 1 ]
همادا ( لودج 4 ) کسیر هدش ییاسانش یاه نآ زا مادک ره یرادیاپ هتسد و
اه
فیدر
کسیر عبنم
یرادیاپ هتسد
17 نارگراک تملاس و ینمیا نداتفا رطخ هب [
45 ]،
[ 21 ]،
[ 10 ]،
[ 47 ]،
[ 10 ]،
[ 41 ]،
[ 42 ]،
[ 11 ]
یعامتجا
12 یناگمه یسرتسد مدع [
42 ]
11 تیدودحم یناکم یاه [
12 ]
10 هویش هیامرس یاه تاکرادت و یراذگ
[ 21 ]،
[ 10 ]
14 مدرم یمومع هافر حطس شهاک و یداصتقا عبانم فعض ( هژورپ ناگربخ
4115 )
(لودج 2 ) هبتر کسیر اه
هبتر
کسیر کسیر ره هبتر
هبتر
کسیر کسیر ره هبتر
کسیر 4 11
کسیر 22 22
ر ی کس 2 14
کسیر 21 17
کسیر 1 15
کسیر 21 47
کسیر 1 41
کسیر 25 2
کسیر 5 45
کسیر 22 4
کسیر 2 11
کسیر 27 24
کسیر 7 7
کسیر 22 1
کسیر 2 22
کسیر 21 20
کسیر 1 2
کسیر 10 42
کسیر 40 1
کسیر 14 27
کسیر 44 41
کسیر 12 42
کسیر 42 1
کسیر 11 41
همادا (لودج 2 ) هبتر کسیر اه
هبتر
کسیر کسیر ره هبتر
هبتر
کسیر کسیر ره هبتر
کسیر 41 25
کسیر 11 2
کسیر 41 44
کسیر 15 14
کسیر 45 12
کسیر 12 10
کسیر 42 21
کسیر 17 12
کسیر 47 42
کسیر 12 12
کسیر 42 21
کسیر 11 10
کسیر 41 11
کسیر 10 22
کسیر 20 21
کسیر 14 40
کسیر 24 5
نانچ هک هرامش لودج رد
( 4
دادعت ،تسا صخشم)
زا .تسا هدش ییاسانش هعلاطم دروم هژورپ یارب یرادیاپ هتسد هس رد کسیر14
،دادعت نیا ،یداصتقا هتسد هب کسیر24
تسیز هتسد هب کسیر1
و یطیحم هرامش لودج .دنراد قلعت یعامتجا هتسد هب کسیر40
( 2 )
رگنایب هک زین هبتر
کسیر ره هبتر رد
درکیور کمک هب یدنب
FTOPSIS
یم دشاب
، یم ناشن هرامش کسیر دهد
زا تسا ترابع هک22
دنامسپ لاقتنا لکشم« یرهش بلاضاف متسیس هب بلاضاف و اه
تسیز یرادیاپ هتسد زا » و تیمها هجرد نیرتشیب اب کسیر ،یطیحم
هرامش کسیر ینعی15
نافوط هلمجزا هبقرتمریغ ثداوح عوقو« یرادیاپ هتسد زا »
یم تیمها هجرد نیرتمک اب کسیر ،یعامتجا .دشاب
هجیتن و ثحب یریگ
هب شهوژپ نیا هبتر و ییاسانش
کسیر یدنب یرادیاپ داعبا ساسا رب ینارمع هژورپ یاه
زا هدافتسا اب رازبا
میمصت هصخاش دنچ یریگ
یزاف .تسا هتخادرپ هب
روط درکیور شهوژپ نیا رد هدافتسا دروم درکیور صخشم
FTOPSIS
تسا هدوب کسیر و
هدش ییاسانش یاه
یم لته کی ثادحا هژورپ هب طوبرم کسیر ییاسانش .دشاب
هناخباتک عبانم زا هدافتسا اب ینارمع هژورپ یاه تنیا و یا
نینچمه و یتنر
کسیر یارب یرادیاپ هتسد ،هعلاطم دروم عبانم کمک هب .تفرگ تروص هژورپ ناگربخ تارظن زا هدافتسا صخشم هدش ییاسانش یاه
.دش شسرپ همان تهج یا جنسرظن
ی ره عوقو لامتحا نازیم و یرادیاپ داعبا زا کی ره اب کسیر ره طابترا نازیم دروم رد ناگربخ زا
دش یحارط کسیر عمج زا سپ .تفرگ رارق هژورپ ناگربخ رایتخا رد و
شسرپ یروآ همان
ددع نانآ زا لصاح تاعلاطا زا هدافتسا اب اه
هبتر کلام و دش هبساحم کسیر ره یارب کسیر درکیور رد یدنب
FTOPSIS
هئارا لوا هلحرم رد شهوژپ زا لصاح جیاتن .تفرگ رارق
کسیر زا تسیل کی سد هس ساسا رب ینارمع یاه
تسا یرادیاپ هت هک
نامه روط هب ،دش هراشا شهوژپ هنیشیپ شخب رد هک تلع
ندوب روهظون هلئسم
یرادیاپ هب هجوت کسیر یاه تسیز دعب شهوژپ رد یعامتجا و یطیحم
رتمک اه هدوب هئارا مود هلحرم رد و ؛تسا
هبتر جیاتن کسیر نامه یدنب
درکیور زا هدافتسا اب اه
FTOPSIS
.تسا
تیزم یاه یم ار شهوژپ نیا :درمشرب ریز دراوم ناوت
زا هدافتسا
تسیل کسیر رد هدش ییاسانش یاه نییعت
کسیر اه هژورپ یارب یرادیاپ داعبا ی هباشم یاه
کسیر زا هدافتسا
هدش ییاسانش یاه نآ تیمها هجرد و
نامز همانرب رد کسیر ره تیولوا نازیم هب هجوت اب اه هژورپ یدنب
کسیر زا هدافتسا
هدش ییاسانش یاه نآ تیولوا و
اه کسیر هب خساپ همانرب نیودت رد ای کسیر زا یشان تراسخ شهاک تهج
نآ یارب تصرف هب هژورپ یاهدیدهت لیدبت کسیر هب هجوت داجیا یارب شلات
تسیز یاه تکرح تهج هژورپ یارجا دنور رد یعامتجا و یطیحم
هب یوس داجیا یطیحم
.رترادیاپ
تیدودحم نیا یاه
یم ار شهوژپ :تسناد ریز دراوم ناوت
هبتر یاهرازبا ریاس زا هدافتسا مدع
کسیر یارب یدنب رگیدکی اب جیاتن هسیاقم و هدش ییاسانش یاه
تسکش راتخاس فیرعت مدع
و کسیر یارب لولعم و تلع یاهرادومن هدش ییاسانش یاه
شور ریاس زا هدافتسا مدع
کسیر ددع نییعت یاه کسیر یارب
نش یاه هدش ییاسا هبتر سپس
کسیر یدنب اه
هژورپ تاعلاطا هب یسرتسد مدع
هباشم یاه توافتم یعامتجا و یسایس طیارش رد هک یا
هدش ارجا دنا جیاتن هسیاقم تهج
هژورپ ود زا لصاح
داهنشیپ ییاه :یتآ تاعلاطم یارب میمصت یاهدرکیور ریاس زا هدافتسا
یریگ دنچ هصخاش هب روظنم هبتر کسیر یدنب هدش ییاسانش یاه
جیاتن هسیاقم و
کسیر یارب لولعم و تلع یاهرادومن و تسکش راتخاس فیرعت
کسیر ره هب خساپ یژتارتسا نییعت و اه
شور ریاس زا هدافتسا
هیزجت شور دننام کسیر ددع نییعت یاه کسیر ددع نییعت رد ،کسیر تسکش تارثا و تلااح لیلحتو
هبتر سپس و کسیر یدنب
سیاقم و اه جیاتن ه
لصاح جیاتن اب شهوژپ زا لصاح جیاتن هسیاقم
ا هژورپ ز توافتم یعامتجا و یسایس طیارش رد هباشم یاه .
عبانم
4 ناتسبات ،ح ،ینیسح یهلادسا ) 4112
، تیولوا و ییاسانش کسیر یدنب
اب یزاس لنوت هژورپ یاه هب
گراک ی ر شور ی ،)مق یرهش راطق هژورپ :یدروم هعلاطم(AHP
اد ،عیانص یسدنهم هدکشناد فجن دحاو یملاسا دازآ هاگشن
دابآ .
2
؛ح ،یلوصا )
؛ا ،تباجن
؛ع ،یمخفا ؛ح ،یرصان ؛ع ،یتایب 4121
، نمجنا تیریدم هژورپ
، PMI یامنهار رکیپ ه ی شناد تیریدم
،هژورپ و ی ار ی ش 2000 ، تاراشتنا
تکرش یلم عیانص
،یمیشورتپ نارهت
.
1 ناتسبات ؛ل ،یمیحر ؛س ،ینابرق ؛ح ،یرفعج ) 4111
یزاف شور زا هدافتسا ، TOPSIS
تیولوا رد کسیر هب یهد طیحم یاه
هرهب یتسیز هاگورین زا یرادرب
لکیس کرت ی ب ی ( لصف ،)ناتسرل یبیکرت لکیس هاگورین یدروم هعلاطم همانرب و تیریدم همان
یزیر حم ی ط ز ی تس هرامش ،مراهچ لاس ، 42
.
1 ) هزمح ؛ب ،یرد ناتسبات و راهب ؛ا ،یا
4121 ، یژتارتسا نییعت هب کسیر تیریدم رد کسیر هب خساپ یاه
کینکت هلیسو هعسوت هژورپ :یدروم هعلاطم(ANP
هرود ،یتعنص تیریدم ،)یلامش ناگدازآ یتفن نادیم 2
هرامش ، 1 تاحفص ، 75 ات 12 .
5 ملاع ) هزمح ؛ا ،زیربت
؛ا ،یا ناتسمز 4110
، کسیر لیلحت و یبایزرا درادناتسا کسیر تیریدم یقیفلت درکیور زا هدافتسا اب هژورپ یاه
PMBOK کینکت و
RFMEA لصف ،
یملع همان - س ،یتعنص تیریدم تاعلاطم یشهوژپ هرامش ،مهن لا
21 تاحفص ، 4 ات 41 .
2 یدایص )
،
،یزجنم ؛م ،یتایح ؛ا زییاپ ؛م
و ناتسمز 4110 ، تیریدم کسیر تخاس لنوت اب هدافتسا زا کینکت MADM یاه
یتعنص تیریدم ، هرود ،
1 هرامش ،
7 تاحفص ، 11 - 442 .
7 ) نیسح .،م ،یدزی هداز 4127
، یملع همانلصف ،یزاف قطنم یتفرعم ینابم رد یراتسج لاس ،مق هاگشناد یشهوژپ–
تاحفص ،مراهچ هرامش ،مهن 424
- 412 .
2 نایریش ؛ر ،یدنمجرا ؛ت ،اناد ؛ه ،ینیسح ) ؛ا ،روپ
ناتسبات 14 ، تیریدم کسیر حم ی ط ز ی تس لاعف ی ت اه ی زاف تخاس یاهوکس نیدایم هعلاطم( یتفن یدروم
زاف
تخاس یاهوکس یتفن حرط نادیم ،)تداشر همانلصف ناسنا و حم ی ط ز ی تس
، هرامش 24 .
1 یزرف ؛ر ،یعار ؛م ،یمیلست ) ن
م ،یقرب ؛ا ،شو ؛
ناتسمز 4112 ، یحارط و نییبت لدم اش ی گتس ی اه ی ناریدم هژورپ اه ی یلم اب روشک زکرمت رب تیریدم ،کسیر
تلود هرود ،ی 5 هرامش ، 1 تاحفص ، 57 - 72 .
40 ؛ح ،تاداسلا فیس ؛ع ،یزوج ) راهب
4111 ، یبایزرا کسیر طیحم یتسیز دس دنوتگ ایلع رد هلحرم هرهب رادرب ی اب هدافتسا شور زا یقیفلت زیلانآ یتامدقم رطخ
و کینکت EFMEA
، حم ی ط سانش ،ی رود 10
، هرامش 4 تاحفص ، 407 - 420 .
44 ییاضر ؛ف ،ناهلاک ) ینسح ؛ا ،کین
غود ناضمر ؛م ،یدابآ ؛ا ،ددجت ؛ح ،روپ
راهب ناتسبات و 4111 ، ییاسانش و ولوا ی ت دنب ی ر ی کس اه ی هژورپ اه ی هعسوت
تعنص قرب روشک هعلاطم) یدروم هزوح: لاقتنا و قوف عیزوت تکرش قرب هقطنم ا ی ناسارخ
، ( رشن ی ه یصصخت یسدنهم هرود ،عیانص 1
، هرامش 4 تاحفص ،
407 - 442 .
42 ) .،ح ،یسنوی .،ا ،یفجن .،م ،یناغوا یباتهم زییاپ
4112 ، شور ود هسیاقم آرف
دنی لحت ناکم رد سیسپات و یبتارم هلسلس لی یرهش یاهدنامسپ نفد لحم یبای
،)جرک یرهش دنامسپ نفد لحم باختنا :یدروم هعلاطم(
رود ،ناریا طیحم تشادهب یملع نمجنا یشهوژپ یملع همانلصف ،طیحم و تملاس هلجم هرامش ،مشش ه
تاحفص ،موس 114
- 152 .
(
31 Chen, C. T.2000,"Extensions of the TOPSIS for group decision-making under fuzzy environment". Fuzzy sets and systems, No114(1), pp 1-9.
