ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺤﺘﻮاى ﺧﺒﺮﮔﺰارى ﻫﺎى رﺳﻤﻰ در ﺳﺎل 1399 روزﻧﺎﻣﻪ ﻧﮕﺎرى

(1)

ﻢﻬﻧو هﺎﺠﻨﭘ هرﺎﻤﺷ مﻮﺳو ﺖﺴﯿﺑ لﺎﺳ 1401 ﺰﯿﯾﺎﭘ

؛ناﺮﯾا رد ﻦﯾد ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور

1399 لﺎﺳ رد ﻰﻤﺳر ىﺎﻫ ىراﺰﮔﺮﺒﺧ ىاﻮﺘﺤﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ



3ﻰﮕﻠﺳ ﺎﻨﻣ ،²ﻰﻧﺎﻗﺮﻓ ىﺪﻬﻣﺪﻤﺤﻣ ،¹دﺮﻓ ﻰﻧﺎﮐدرا اﺮﻫز

هﺪﯿﮑﭼ زا ﻰـﺸﺨﺑ ﻦـﯾد ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ تﺎـﻋﻮﺿﻮﻣ و ﻪﺘـﺷاد دﻮـﺟو ىﺮـﺒﺧ ىﺎﻫ ﻪﻧﺎـﺳر ﺦـﯾرﺎﺗ لﻮـﻃ رد ﻦـﯾد ﺎـﻣا ؛دراد ﻰـﮕﻧرﺮﭘ رﻮـﻀﺣ ﺎﻫ ﻪﻧﺎـﺳر رد ﻦـﯾد ﺰـﯿﻧ ناﺮـﯾا رد .ﺖـﺳا هدﻮـﺑ ىرﺎﮕـﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ىﺎـﻫ نﺎﻤﺘﻔﮔ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦـﯾا .ﺖـﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ناﺮﮕـﺸﻫوﮋﭘ ﻪـﺟﻮﺗدرﻮﻣ ﺮـﺘﻤﮐ ﻦـﯾد و ىرﺎﮕـﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﻦـﯿﺑ ﮥـﻄﺑار ىا ﻪﻧﺎـﺳر ىﺎﻀﻓ رد ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﮏﺒـﺳ ﮏﯾ ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ ﻦﯾد ىرﺎﮕـﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﻦـﯿﯿﺒﺗ و ﻒـﯿﺻﻮﺗ لﺎـﺒﻧد و ﻪﺘﺧادﺮﭘ رﻮـﺸﮐ ﻰﻤـﺳر ىﺎﻫ ىراﺰﮔﺮﺒﺧ رد ﻰـﻨﯾد رﺎـﺒﺧا ﻰـﺳرﺮﺑ ﻪﺑ رﻮـﻈﻨﻣ ﻦـﯾا ىاﺮـﺑ ؛ﺖـﺳا ناﺮـﯾا ﻦﯾا ىاﺮـﺑ .ﺪﯾﺎﻤﻧ ﻒﯿﺻﻮﺗ نﻮـﻤﻀﻣ و (مﺮـﻓ) ﮏﺒـﺳ ﺮـﻈﻨﻣ ود زا ار ﻦـﯾد ىرﺎﮕـﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﺪـﻨﮐ ﻰﻣ ﻰﻌـﺳ ﺪﻫد ﻰﻣ نﺎـﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺖـﺳا هﺪـﺷ هدﺎﻔﺘـﺳا ﺶـﻫوﮋﭘ ﻦـﯾا رد ﻰـﻤﮐ ىاﻮـﺘﺤﻣ ﻞـﯿﻠﺤﺗ شور زا رﻮـﻈﻨﻣ ﮏﺒـﺳ ىاراد ،ﺮﺒﺧ ﺖﺨـﺳ ؛ﺖـﺳا ﻞـﯾذ ىﺎـﻫ ﻰﮔﮋﯾو ىاراد ًﺎـﺗﺪﻤﻋ ناﺮـﯾا رد ﻦـﯾد ىرﺎﮕـﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﻪـﮐ ﻰﮔزﺎﺗ ىﺮﺒﺧ شزرا ﺎـﺑ ،ﻪﻧوراو مﺮـﻫ شور زا هدﺎﻔﺘـﺳا ،ﻰﻃﺎﺒﻨﺘـﺳا ﺮﺘﯿﺗ ﺎﺑ هاﺮـﻤﻫ ،ﻰـﻨﯿﻋ ىرﺎﮕـﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ،ﻰـﺳﺎﯿﺳ دﺎﻌﺑا ﻪﺑ ﺮﺘـﺸﯿﺑ ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور زا ﮏﺒـﺳ ﻦﯾا ﻦـﯿﻣﺎﻀﻣ ﺮـﻈﻧزا ﻦـﯿﻨﭽﻤﻫ .ﻰـﻐﯿﻠﺒﺗ ىدﺮـﮑﯾور و نﺎﻤﺘﻔﮔ .ﺪـﯾﺎﻤﻧ ﻰﻣ ذﺎـﺨﺗا ار ﻦﯾد ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ ﻰﺘﻨـﺳ نﺎﻤﺘﻔﮔ ﻪﮐ دزادﺮـﭘ ﻰﻣ ﻦـﯾد ﻰﮑـﺳﺎﻨﻣ و ﻰـﻋﺎﻤﺘﺟا و ﺮـﮑﻨﻣ زا ﻰـﻬﻧ و فوﺮـﻌﻣ ﻪـﺑ ﺮـﻣا ﻞـﺜﻣ دراد ﺪـﯿﮐﺄﺗ ﻦـﯾد ﻰـﻋﺎﻤﺘﺟا ىﺎـﻫ ﻪﺒﻨﺟ ﻪـﺑ ﻪـﮐ ﻰﺘﻨـﺳ ﻦـﯾد .ﺮﻄﻓ ﺪـﯿﻋ زﺎﻤﻧ ﻞـﺜﻣ ﻰـﻌﻤﺟ گرﺰـﺑ ﮏـﺳﺎﻨﻣ

ىﺪﯿﻠﮐ نﺎﮔژاو .ﻦﯾد نﺪﺷ ىا ﻪﻧﺎﺳر ،ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﮏﺒﺳ ،ىراﺰﮔﺮﺒﺧ ،ﻦﯾد ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور

1400/12/07 :شﺮﯾﺬﭘ ﺦﯾرﺎﺗ 1400/06/02 :ﺖﻓﺎﯾرد ﺦﯾرﺎﺗ [email protected] (لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ) ﻰﯾﺎﺒﻃﺎﺒﻃ ﻪﻣﻼﻋ هﺎﮕﺸﻧاد تﺎﻃﺎﺒﺗرا مﻮﻠﻋ ىﺮﺘﮐد ىﻮﺠﺸﻧاد .1 [email protected] ﻰﯾﺎﺒﻃﺎﺒﻃ ﻪﻣﻼﻋ هﺎﮕﺸﻧاد تﺎﻃﺎﺒﺗرا هﺪﮑﺸﻧاد رﺎﯿﺸﻧاد .2 [email protected] ﻰﺋﺎﺒﻃﺎﺒﻃ ﻪﻣﻼﻋ هﺎﮕﺸﻧاد تﺎﻃﺎﺒﺗرا مﻮﻠﻋ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ .3

Vol. 23, Series. 91, No. 59, Autumn 2022/ 123 - 150 http://www.jccs.ir doi 10.22083/JCCS.2022.301208.3424

Scientiﬁc-Research Article ﻰﺸﻫوﮋﭘ _ ﻰﻤﻠﻋ

(2)

ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻪﮐ نﺎﻬﺟ ﻰﭘﺎﭼ بﺎﺘﮐ ﻦﯿﻟوا .دراد ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ﺦﯾرﺎﺗ ﺎﺑ نﺎﺴﻤﻫ ىا ﻪﻨﯿﺸﯿﭘ ،ﻪﻧﺎﺳر و ﻦﯾد نﺎﯿﻣ ﮥﻄﺑار رد ﻦﯾد رﻮﻃ ﻦﯿﻤﻫ .(15 :1391 ،ىردﺎﻗ) دﻮﺑ ﻞﯿﺠﻧا ،ﺪﺷ ﺮﺸﺘﻨﻣ گﺮﺒﻨﺗﻮﮔ ىﻮﺳ زا 1453 لﺎﺳ رد ﻰﺸﺨﺑ ﻪﺸﯿﻤﻫ ﻦﯾد ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ اﺮﯾز ،ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ىﺮﺒﺧ ىﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ﺦﯾرﺎﺗ لﻮﻃ رد ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور رد هدﺮﺘﺴﮔ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻫ نآ ،ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد .ﺪﻧا هدﻮﺑ ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ىﺎﻫ نﺎﻤﺘﻔﮔ زا ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ىﺎﻫﺮﻧاژ مﺎﻤﺗ ﺮﯾﺬﭘﺎﻧ ﻰﯾاﺪﺟ ىﺎﻫ ﺶﺨﺑ رد و ﺪﻧﺮﯿﮔ ﻰﻣ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗدرﻮﻣ نﺎﻬﺟ ﺮﺳاﺮﺳ ﺢﻄﺳ رد ﻢﻫ ﻰﺘﻧﺮﺘﻨﯾا رﺎﺒﺧا و نﻮﯾﺰﯾﻮﻠﺗ ،ﻮﯾدار ،ﻰﭘﺎﭼ ىﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧزور لﺎﺜﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ دﻮﺟﻮﻣ

Zeiler, Radde-) ﺪﻧزادﺮﭘ ﻰﻣ ﻦﯾد ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ ﻪﺑ ﻰﻧﺎﻬﺟ ﺢﻄﺳ رد ﻢﻫ و ﻰﻠﺤﻣ ﮏﻤﮐ ﻦﯾد لﻮﺤﺗ ﻪﺑ توﺎﻀﻗ و ﻞﯿﻠﺤﺗ ،ﺮﯿﺴﻔﺗ ،شراﺰﮔ ﺎﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر .(Antweiler, 2021: 3

.(Gärtner, Gabriel and Reuter, 2012: 16) ﺪﻨﮐ ﻰﻣ دوﺪﺤﻣ صﺎﺧ ﻰﻨﯾد تﺎﺼﺘﺨﻣ ﺎﺑ ﻰﯾﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧزور ﺎﯾ صﻮﺼﺨﻣ ﻰﻨﯾد ىﺎﻫ نﻮﺘﺳ ﻪﺑ ﺮﮕﯾد ،ﻦﯾد زا .دﻮﺷ ﻰﻣ هداد ﺶﺷﻮﭘ ،ﻰﻠﺻا نﺎﯾﺮﺟ ىﺮﺒﺧ ىﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ىﺎﻫ شراﺰﮔ رد ﺐﺗﺮﻣ ﻪﮑﻠﺑ ؛ﺖﺴﯿﻧ و ﻒﯾﺮﻌﺗ ترﺪﻗ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﻰﺗاﺮﯿﯿﻐﺗ بﺎﺗزﺎﺑ ﻦﯾد ﻪﺑ ﻰﺗﺎﻋﻮﺒﻄﻣ ﻪﺟﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ،ىدﺎﻬﻧ ﺮﻈﻨﻣ رد لﺎﻌﻓ رﻮﻃ ﻪﺑ ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور .(172 :1399 ،دراورﺎﻫ) ﺖﺳا هﺪﺷ دﺎﺠﯾا ﻰﻨﯾد ىﺪﻨﺑ بﻮﭼرﺎﭼ شراﺰﮔ ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﻞﻤﻋ رد ىﺮﺒﺧ ىﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر .دراد ﺶﻘﻧ ﻰﻨﯾد ىﺎﻫ ﺖﻨﺳ ﻰﻠﺻا تﺎﮐاردا ﺖﺧﺎﺳ ﻰﺸﺨﺑ ﺎﻫ نآ .ﺪﻧا هﺪﺷ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ىزﺎﺳ رﺎﮑﻓا ﻊﯾﺎﻨﺻ ﻪﺑ ﻪﮑﻠﺑ ؛ﺪﻨﻨﮐ ﻰﻤﻧ دوﺪﺤﻣ ﻰﻨﯿﻋ ﻖﯾﺎﻘﺣ ،ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر .(McCombs, 2004) ﺪﻧﻮﺷ ﻰﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﻰﻣﻮﻤﻋ رﺎﮐ رﻮﺘﺳد ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺪﻨﯾآﺮﻓ زا ﻰﺳﺎﺳا تﺎﻋﻼﻃا زا ﻰﻤﻬﻣ ﻊﺒﻨﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻰﻨﯾد ىﺎﻫ ﻰﯾﺎﻤﻧزﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا ۀﺪﻨﻨﮐ ﻊﯾزﻮﺗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻢﻫ و ﺪﻧراﺬﮔ ﻰﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻦﯾد ﻰﻤﺳر ىﺎﻫدﺎﻬﻧ ﺮﺑ ﻢﻫ ،ﺪﻧﻮﺷ ﻰﻣ ﻰﻘﻠﺗ ﻦﯾد ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ىﺎﻫ ﻪﺑﺮﺠﺗ و ،دراورﺎﻫ) ﺪﻨﻨﮐ ﻰﻣ ىﺪﻨﺑ بﻮﭼرﺎﭼ ﻪﻣﺎﻋ ﮓﻨﻫﺮﻓ توﺎﻔﺘﻣ ىﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ سﺎﺳا ﺮﺑ ار ﻦﯾد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .(162-165 :1399 ﻰﺳﺎﯿﺳ ،ﻰﻋﺎﻤﺘﺟا ىﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ رد ﻦﯾد ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ و ﻰﻨﯾد ﺖﻣﻮﮑﺣ دﻮﺟو ﺖﻬﺟ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ناﺮﯾا رد ىﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر .دراد ﻰﮕﻧرﺮﭘ رﻮﻀﺣ ﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧزور رد صﺎﺧ رﻮﻃ ﻪﺑ و ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر رد ﻦﯾد ،ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻰﮕﻨﻫﺮﻓ و .دراد دﻮﺟو ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا ﺎﺑ ﻰﺗﺎﺤﻔﺻ و ﺪﻨﻫد ﻰﻣ صﺎﺼﺘﺧا نآ ﻪﺑ ار دﻮﺧ رﺎﺒﺧا زا ﻰﺸﺨﺑ ىﺮﺒﺧ هزﻮﺣ ﻦﯾا ،ناﺮﯾا ىﺮﺒﺧ ىﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر رد ﻦﯾد ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ و ﻰﻨﯾد ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ رﻮﻀﺣ ﻰﮔدﺮﺘﺴﮔ ﻢﻏر ﻰﻠﻋ .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗدرﻮﻣ ﺮﺘﻤﮐ ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور و ﻦﯾد ۀزﻮﺣ ﻞﯾذ ﻰﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ۀزﻮﺣ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻦﯾد ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور و هدﻮﺒﻧ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﮥﻗاﺪﻣ درﻮﻣ ﻦﯾد و ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﻦﯿﺑ ﮥﻄﺑار ﻦﯾا رد .ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﻰﯾﺎﺳﺎﻨﺷ دﻮﺧ ﺮﻈﻧدرﻮﻣ ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ و ﺎﻫ ﻰﮔﮋﯾو ﺎﺑ «ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﮏﺒﺳ» ﮏﯾ ىﺮﺒﺧ ىﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر رد هدﺮﺘﺴﮔ ۀزﻮﺣ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ «ﻦﯾد ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور» دﻮﺷ ﻰﻣ شﻼﺗ ﻖﯿﻘﺤﺗ .ﺪﯾآ ﺖﺳد ﻪﺑ ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﮏﺒﺳ ﻦﯾا زا ﻰﻘﯿﻗد ﻒﯿﺻﻮﺗ و دﺮﯿﮔ راﺮﻗ ﻰﺳرﺮﺑ و ﻞﯿﻠﺤﺗ درﻮﻣ

(3)

ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ تﻻﻮﻘﻣ و ﻦﯾد ﻪﺑ ىﺮﺒﺧ ىﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ﻪﻬﺟاﻮﻣ ى هﻮﺤﻧ و ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ زا ناﺮﯾا رد ﻦﯾد ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور زا ﻰﻠﮐ ﻰﯾﺎﻤﺷ ﻖﯾﺮﻃ ﻦﯾا زا ﺎﺗ ﺖﺳا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﻪﺟﻮﺗدرﻮﻣ نآ رﻮﺸﮐ ﻰﺘﻟود و ﻰﻤﺳر ىراﺰﮔﺮﺒﺧ ﺞﻨﭘ ﻰﺳرﺮﺑ ﻦﯾا ىاﺮﺑ .ددﺮﮔ ﻪﺋارا ﻰﯾاﻮﺘﺤﻣ و ﻰﻠﮑﺷ ﺮﻈﻨﻣ ود زا ﻮﻧ و زور ﻪﺑ ﻰﻠﯿﻠﺤﺗ ﻪﺑ ﻰﺑﺎﯿﺘﺳد ﺖﻬﺟ ﻪﺑ .ﺪﻧا ﻪﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮﻣ 1399 لﺎﺳ مود ﻪﻤﯿﻧ رد 1399 لﺎﺳ ﻰﻨﻌﯾ نﺎﻣز ﻦﯾﺮﺗﺪﯾﺪﺟ رد ﺎﻫ ىراﺰﮔﺮﺒﺧ ،رﻮﺸﮐ رد ﻦﯾد ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﻰﻠﻌﻓ ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﺷور ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ؛ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻰﺳرﺮﺑ (ﺶﻫوﮋﭘ مﺎﺠﻧا لﺎﺳ) ﻪﭼ ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﮏﺒﺳ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ناﺮﯾا رد ﻦﯾد ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور :ﺖﺳا لاﺆﺳ ود ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ دﺪﺻرد و ﻰﻨﯿﻣﺎﻀﻣ ﻪﭼ ﻰﯾاﻮﺘﺤﻣ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ناﺮﯾا رد ﻦﯾد ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ؟دراد ﻰﯾﺎﻫ ﻰﮔﮋﯾو و تﺎﺼﺘﺨﻣ

؟ﺪﻫد ﻰﻣ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗدرﻮﻣ ار ﻰﯾﺎﻫدﺮﮑﯾور

ﺶﻫوﮋﭘ ﮥﻨﯿﺸﯿﭘ ﺐﻠﺟ ﻪﺑ ﻰﺳﺎﻨﺷ قﺮﺷ ﮥﻨﯿﻣز رد ىو ﻰﻠﺻا رﺎﮐ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺪﯿﻌﺳ دراودا نﻮﯾﺪﻣ اﺪﺘﺑا رد هزﻮﺣ ﻦﯾا ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﮥﻨﯿﻣز رد دﻮﺟﻮﻣ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺮﺘﺸﯿﺑ .دﺮﮐ ﮏﻤﮐ ﻦﯾد ﻰﯾﺎﻤﻧزﺎﺑ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺟﻮﺗ ،هﺪﺤﺘﻣ تﻻﺎﯾا رد .(Donnelly & Inglis, 2010) ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺎﮑﯾﺮﻣآ رد ﻦﯾد و ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ .(S tou, 2012) دراد ﻪﺸﯾر مﺎﺒﻧدﻮﺑ ﺖﯾدﻮﺟ ﺮﺛا رد و 1980 ﻪﻫد رد ﻪﺧﺎﺷﺮﯾز ﻦﯾا ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ناﺮﮕﯾد و ﮏﻠﯿﺳ كرﺎﻣ ،روﻮﻫ تراﻮﺘﺳا ،1990 ﮥﻫد رد ﻪﻧﺎﺳر و ﻦﯾد ﻦﯿﺑ ﮥﻄﺑار ﻪﺑ ﻪﻗﻼﻋ ار دﻮﺧ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﮐ مﺎﺒﻧدﻮﺑ فﻼﺧﺮﺑ .ﺪﻧدﺮﮐ زﺎﻏآ ار ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد ﻖﯿﻘﺤﺗ ﮥﻨﯿﻣز رد ىرﺎﮑﻤﻫ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﻈﻨﻣ زا و ﺪﺷ جرﺎﺧ ﻰﻨﯾد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺘﺷر زا روﻮﻫ ،دﺮﮐ زﺎﻏآ ﻰﻌﻤﺟ تﺎﻃﺎﺒﺗرا ۀزﻮﺣ زا ىا ﻪﻧﺎﺳر تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﻰﮕﻨﻫﺮﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺰﮐﺮﻤﺗ روﻮﻫ .ﺖﺧادﺮﭘ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻰﮕﻨﻫﺮﻓ لﺪﻣ ﻦﯿﯿﺒﺗ ﻪﺑ (1998) رﺎﺒﺧا رد ﻦﯾد درﻮﻣ رد دﻮﺧ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ رد هﮋﯾو ﻪﺑ ،داد صﺎﺼﺘﺧا ﻰﺒﻫﺬﻣ و .ﺖﺧادﺮﭘ دﻮﺧ ﻰﯾاﺮﮔ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧزور رد ﻦـﯾد ﺎـﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ رﺎـﺒﺧا ﻰـﯾﺎﻤﻧزﺎﺑ ﻪـﺑ ﺎـﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦـﯾا زا ﻰـﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻰـﺸﺨﺑ .ﺖـﺳا (Buddenbaum, 1986) ﻪـﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﻪـﻨﯿﻣز ﻦـﯾا رد ﺶـﻫوﮋﭘ ﻦـﯾﺮﺗ ﻰﻤﯾﺪﻗ .دزادﺮـﭘ ﻰﻣ ۀﻮﯿـﺷ ﻰـﺳرﺮﺑ ﻪـﺑ «ﺖـﻨﺑ نودرﻮـﮔ ﺰـﻤﯿﺟ ﻰـﻨﯾد ىرﺎﮕـﻧ ﻪﻣﺎﻧزور» ناﻮـﻨﻋ ﺎـﺑ دﻮـﺧ ﻪـﻟﺎﻘﻣ رد وا ﻖﯾﺮﻃ زا و دزادﺮـﭘ ﻰﻣ ﺪـﻟاﺮﻫ كرﻮـﯾﻮﯿﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﺲـﺳﺆﻣ ﺖـﻨﺑ نودرﻮـﮔ ﺰـﻤﯿﺟ ىرﺎﮕـﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﻰﻗﻼﺧا ﮓﻨﺟ زا ﺪﻌﺑ و لﻮـﻃ رد وا ﻰﻨﯾد ىﺮﺒﺧ ﺶـﺷﻮﭘ ﺖﯿﻫﺎﻣ ،ﻪﻣﺎﻧزور ﻦـﯾا ىاﻮـﺘﺤﻣ ﻞـﯿﻠﺤﺗ رﻮـﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪـﻣﺎﻧزور رﺎـﺒﺧا ىور ﻰـﯾاﻮﺘﺤﻣ ﻞـﯿﻠﺤﺗ (Mark Silk, 1998) .ﺪـﻨﮐ ﻰﻣ ﻦـﯿﯿﻌﺗ ار ﻦﯾد ىﺮﺒﺧ ﺶـﺷﻮﭘ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد (Kris tensen, 2000) .داد مﺎـﺠﻧا ﻰﻨﯾد تﺎـﻋﻮﺿﻮﻣ ﻰﯾﺎـﺳﺎﻨﺷ ﻰﻨﯾد ىﺎﻫراﺪﺘﻗا ﻒـﻠﺘﺨﻣ عاﻮـﻧا ﻪﮐ ﺪـﻫد ﻰﻣ نﺎـﺸﻧ ىوﺎﻨﯾﺪﻧﺎﮑـﺳا ىﺎﻫرﻮـﺸﮐ ىﺎـﻫ ﻪﻣﺎﻧزور رد ؛ﺪﻧراد ىوﺎﻨﯾﺪﻧﺎﮑـﺳا ىﺎﻫرﻮـﺸﮐ ﺲﻟﺎﺠﻣ و ﺎﻫ ﻪﻧﺎـﺳر ﻰﻣﻮﻤﻋ ۀزﻮﺣ رد ىدوﺪﺤﻣ رﺎﯿـﺴﺑ رﻮـﻀﺣ

(4)

ﻰﻗﻼﺧا ىﺎﻫﺪﮐ (Hafez, 2002) .ﺪﻧﻮـﺷ ﻰﻣ ﻰـﯾﺎﻤﻧزﺎﺑ ﺮـﺗ ﻪﻧﺎﺒﺼﻌﺘﻣ و ﺮﺗ ﻰﺘﻨـﺳ عاﻮـﻧا ﺮﺘـﺸﯿﺑ و ﻪﮐ رﻮﺼﺗ ﻦـﯾا ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ ىاﺮـﺑ ﻰﻫار ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﯿـﺳآ و ﻪـﻧﺎﯿﻣروﺎﺧ ،ﻰﻟﺎﻤـﺷ ىﺎـﻘﯾﺮﻓآ ،ﺎـﭘورا رد ار

Emech) .ﺪـﻨﮐ ﻰﻣ ﻰـﺳرﺮﺑ ،ﺖـﺳا راﻮـﺷد ﺖـﺳﺎﯿﺳ و ﺲﻨﺟ ،ﻦـﯾد ﺚـﻠﺜﻣ رد ﻞﺋﺎـﺴﻣ ﺶـﺷﻮﭘ ار ىا ﻪﻄـﺳاو ﻰﻋﺎﻤﺘﺟا تاﺮـﯿﯿﻐﺗ نﺎـﻤﺘﻔﮔ و ﻰـﻧﺎﻬﺟ رﻮـﻬﻇﻮﻧ ىﺎﻫ هﻮﯿـﺷ (& Hoower, 2010

رﺎـﺸﺘﻧا و نﻮـﯿﻧﺎﺣور هدﺎﻔﺘـﺳاءﻮﺳ ﻰﯾاﻮـﺳر (Mancini & Shields, 2014) .ﺪـﻨﮐ ﻰﻣ ﻢﯿـﺳﺮﺗ ﺖﯿﺤﯿـﺴﻣ نﻮﭽﻤﻫ ﻰـﻨﯾد راﺪـﺘﻗا ﻰـﺳرﺮﺑ رﺎـﺒﺧا رد مﻼـﺳا زا ار ﺪـﻤﺤﻣ تﺮـﻀﺣ ىﺎـﻫ نﻮﺗرﺎﮐ ﺪﺋﻮـﺳ و ژوﺮـﻧ رد ﺎـﻫ ﻪﻣﺎﻧزور تﻻﺎـﻘﻣ ﺎـﻣا ﺪـﻧراﺬﮔ ﻰﻤﻧ ﻰـﻣﻮﻤﻋ ۀزﻮـﺣ ﺮـﺑ ﻰـﺻﺎﺧ ﺮـﯿﺛﺄﺗ ﭻـﯿﻫ ﺖﯿﺤﯿـﺴﻣ ،ﺖـﺷﺬﮔرد ىﺎﻫ ﻰﻬﮔآ ﺎـﯾ ﺎﻫ تﺮـﺴﻨﮐ نﻼﻋا رد لﺎـﺜﻣ ىاﺮـﺑ هﺎﮕـﻬﮔ ﺖـﺳا ﻦـﮑﻤﻣ ﺮـﺳاﺮﺳ رد گرﺰـﺑ ﺮـﺒﺧ ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ ﻪـﮐ ﺪـﻧدﺮﮐ مدﺮـﻣ ﻰـﮔﺪﻧز زا ﻰـﻌﯿﺒﻃ ﻰـﺸﺨﺑ ﻪـﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ ار ﻦـﯾا زا ﺎﯿﻟاﺮﺘـﺳا ىرﺎﮕـﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﻰـﯾﺎﻤﻧزﺎﺑ .ﺪـﺷ هداد ﺶـﺷﻮﭘ 2000 ﮥـﻫد رد هﺪـﺤﺘﻣ تﻻﺎﯾا ،ﺪـﻨﻟﺮﯾا رد .دﺮـﮐ ﻰﻣ ﺰـﮐﺮﻤﺗ لﻮـﻤﻌﻣﺮﯿﻏ و ﺐـﯾﺮﻏو ﺐﯿﺠﻋ دراﻮـﻣ ىور ﺮـﺑ ًﻻﻮـﻤﻌﻣ عﻮـﺿﻮﻣ

Cohen,) .«سﺪـﻘﻣ» ﻞﺑﺎﻘﻣ رد - ﺪـﺷ نﺎﯾﺎﻤﻧ «ﺪـﺑ» ﻪـﺴﺳﻮﻣ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﮏـﯿﻟﻮﺗﺎﮐ ىﺎـﺴﯿﻠﮐ .دراد ﺰـﮐﺮﻤﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ ىﺎﻫرﻮـﺸﮐ رد ﻦـﯾد ﻪﺑ طﻮـﺑﺮﻣ رﺎـﺒﺧا شراﺰـﮔ ﺮـﺑ (²⁰¹⁸ ﻦـﯾد ىرﺎﮕـﻧ ﻪﻣﺎﻧزور رد نارﺎﮕـﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﺶـﻘﻧ ﻰـﺳرﺮﺑ ﻪـﺑ ﺎـﻫ ﺶﻫوﮋﭘ زا ﺶـﺨﺑ ﻦـﯿﻣود ىﺰـﻧوﺪﻧا و ىﺰـﻟﺎﻣ رد نﺎﻤﻠـﺴﻣ نارﺎﮕـﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﺎـﺑ ﻪـﺒﺣﺎﺼﻣ رد (S teele, 2011) .ﺪـﻧا ﻪﺘﺧادﺮﭘ ار ﻰﻣﻼـﺳا تﺎـﺣﻼﻄﺻا ﺎـﺑ ار ىرﺎﮕـﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﻰـﻧﺎﻬﺟ ىﺎـﻫ شزرا ﺎـﻫ نآ ﻪـﮐ ﺪـﻨﮐ ﻰﻣ نﺎـﯿﺑ مﻼـﺳا رد ىرﺎﮕـﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﻰـﻠﺻا ىژﻮـﻟﻮﺋﺪﯾا ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ ار ﺖـﻟاﺪﻋ ﻦـﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪـﻨﻨﮐ ﻰﻣ ﻰـﻠﻤﻋ ىاراد ىﺎﻫرﻮـﺸﮐ رد ىرﺎﮕـﻧ ﻪﻣﺎﻧزور زاﺪﻧا ﻢـﺸﭼ (Muchtar. at all, 2017) .ﺪـﻧراد ﻰﻣ نﺎـﯿﺑ ،ﺎﻫرﻮـﺸﮐ ﻦـﯾا رد ﻪـﮐ ﺪـﻨﻨﮐ ﻰﻣ لﻻﺪﺘـﺳا نﺎﮔﺪﻨـﺴﯾﻮﻧ .ﺪـﻧدﺮﮐ ﻰـﺳرﺮﺑ ار نﺎﻤﻠـﺴﻣ ﺖـﯾﺮﺜﮐا :ﺪﻨﻨﮐ نﺎـﯿﺑ ﻰﻣﻼـﺳا ﻞﺻا ﺪﻨﭼ ﺎـﺑ طﺎـﺒﺗرا رد ار دﻮـﺧ ﺶـﻘﻧ ﻪـﮐ ﺪـﻧراد ﻞـﯾﺎﻤﺗ نارﺎﮕـﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﻊﻓﺎﻨﻣ ىاﺮـﺑ ﺎـﻫ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ىﻮﺠﺘـﺴﺟ ،(ﻎـﯿﻠﺒﺗ) ﺖـﯿﺑﺮﺗ و ﻢـﯿﻠﻌﺗ ،(ﻖـﺣ) ﻰـﯾﻮﮔ ﺖﻘﯿﻘﺣ و ﺖـﻘﯿﻘﺣ .ﺪﻨﺘـﺴﻫ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻰﺘـﺴﯿﻟﺎﻧروژ ﺰـﯾﺎﻤﺘﻣ ىﺎـﻫ ﺶﻘﻧ ﺎـﺑ لﻮـﺻا ﻦـﯾا .لاﺪـﺘﻋا و (ﺢـﻟﺎﺼﻣ) ﻰـﻣﻮﻤﻋ ﻰﮕﻨﻫﺮﻓ ﺖـﯾاﺪﻫ ﻞـﻣﺎﻋ ار دﻮـﺧ ﺮـﮕﯾد ﻊـﻣاﻮﺟ زا ﺮﺘـﺸﯿﺑ ﻰـﻠﯿﺧ ﺎﻫرﻮـﺸﮐ ﻦـﯾا نارﺎﮕـﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﻰـﻨﯿﺑ نﺎﻬﺟ ﻪـﮐ ﺪـﻧدﺮﮐ لﻻﺪﺘـﺳا ﺎـﻫ نآ ﻦـﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪـﻨﻧاد ﻰﻣ ﻰـﻣﻮﻤﻋ ىﻮـﮕﺘﻔﮔ و ﻰـﻋﺎﻤﺘﺟا رد نارﺎﮕـﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﻪـﮐ ىدﺎﺼﺘﻗا و ﻰـﮕﻨﻫﺮﻓ - ﻰـﻋﺎﻤﺘﺟا ،ﻰـﺳﺎﯿﺳ ﮥﻨﯿﻣز ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ ﻰﻣﻼـﺳا .دراد ىﺮـﺘﻤﮐ راﺬـﮔﺮﯿﺛﺄﺗ رﺎﮕـﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ ﺎـﻫ نآ ﺶـﻘﻧ رد ،ﺪـﻨﻨﮐ ﻰﻣ رﺎﮐ نآ ﺮﺸﺘﻨﻣ و پﺎﭼ ناﺮﯾا ىﺎﻫ ىراﺰﮔﺮﺒﺧ و ﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧزور رد ىرﺎﯿﺴﺑ ﻰﻨﯾد نﻮﺘﻣ و رﺎﺒﺧا ﻪﮑﻨﯾا ﻢﻏر ﻪﺑ ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﻪﻨﯿﻣز رد لﺎﺣ ﻪﺑﺎﺗ ﻪﻣﺎﻧ نﺎﯾﺎﭘ ﻪﭼ و ﻪﻟﺎﻘﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﭼ ﻰﺸﻫوﮋﭘ ﭻﯿﻫ ﺎﻣا ددﺮﮔ ﻰﻣ

.ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ مﺎﺠﻧا ﻦﯾد ﺶﻫوﮋﭘ ىﺮﻈﻧ ﻰﻧﺎﺒﻣ

(5)

ﻦﯾد نﺪﺷ ىا ﻪﻧﺎﺳر ،ﻰﮕﻨﻫﺮﻓ ،ﻰﻋﺎﻤﺘﺟا ﻒﻠﺘﺨﻣ ىﺎﻫ هزﻮﺣ رد و هﺮﻣزور ﻰﮔﺪﻧز هﻮﺟو مﺎﻤﺗ رد ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر هدﺮﺘﺴﮔرﻮﻀﺣ ﺪﯾﺪﭘ تﺎﻃﺎﺒﺗرا و ﻰﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﻠﻋ رد ار «نﺪﺷ ىا ﻪﻧﺎﺳر» مﺎﻧ ﻪﺑ ىﺪﯾﺪﺟ مﻮﻬﻔﻣ ىدﺎﺼﺘﻗا و ﻰﺳﺎﯿﺳ ىﺎﻫ هﻮﯿـﺷ و ﻰﻋﺎﻤﺘﺟا ىﺎﻫدﺎﻬﻧ ﺮﯿﯿﻐﺗ زا تﺪﻣ ﻰﻧﻻﻮﻃ ﺪﻧور ﮏﯾ «نﺪﺷ ىا ﻪﻧﺎﺳر» .ﺖﺳا هدروآ عﺎﻤﺘﺟا حﻮﻄـﺳ مﺎﻤﺗ رد ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر نوﺰﻓازور ﺖﯿﻤﻫا ﮥﻄﺳاو ﻪﺑ ﻪﮐ هدﻮﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ و ﮓﻨﻫﺮﻓ رد ﻞﻣﺎﻌﺗ ﻪﺑ ىا ﻪﻧﺎﺳر صﺎﺧ دراﻮﻣ زا ار دﻮﺧ ﻪﺟﻮﺗ نﻮﻧﺎﮐ ،نﺪﺷ ىا ﻪﻧﺎﺳر تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ .ﺪﯾآ ﻰﻣ دﻮﺟو ﻪﺑ ،تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد اﺬﻟ ؛ﺪﻫد ﻰﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﺻﺎﻌﻣ ﮓﻨﻫﺮﻓ و ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ىرﺎﺘﺧﺎﺳ ىﺎﻫ ﻰﻧﻮﮔﺮﮔد ﺮﯿﮔاﺮﻓ رﻮﻀﺣ ﻪﺑ ﺶﻨﮐاو رد ﻰﮕﻨﻫﺮﻓ ىﺎﻫﺪﻨﯾاﺮﻓ و ﻰﻋﺎﻤﺘﺟا ىﺎﻫدﺎﻬﻧ «ﺖﯿﻫﺎﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ» ۀﻮﺤﻧ .(8-13 :1399 ،دراورﺎﻫ) دﻮﺷ ﻰﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ و كرد ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ىﺎﻫدﺎﻬﻧ و ﺎﻫروﺎﺑ ،ﺎﻫرادﺮﮐ ﺮﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻪﺑ نﺪﺷ ىا ﻪﻧﺎﺳر تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻢﻬﻣ ىﺎﻫ هزﻮﺣ زا ﻰﮑﯾ رد نﺪﺷ رﻻﻮﮑﺳ ﻰﺠﯾرﺪﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ زا ﻰﺸﺨﺑ ار ﻦﯾد نﺪﺷ ىا ﻪﻧﺎﺳر ،نازادﺮﭘ ﻪﯾﺮﻈﻧ .دزادﺮﭘ ﻰﻣ ﻰﻨﯾد ىﺎﻫدﺮﮑﻠﻤﻋ زا ىرﺎﯿﺴﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر نآ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﺑ ﻪﮐ ﻰﺨﯾرﺎﺗ ىﺪﻨﯾاﺮﻓ .ﺪﻨﺘﺴﻧاد ﺮﺧﺄﺘﻣ نرﺪﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ ،تادﺎﺒﻋ ،ﺎﻫ ﻦﯿﯾآ .ﺪﺷ ﻰﻣ مﺎﺠﻧا ﻰﻨﯾد ىﺎﻫدﺎﻬﻧ ىﻮﺳ زا ﺮﺗ ﺶﯿﭘ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ هﺪﻬﻋ ﻪﺑ ار ﻰﻋﺎﻤﺘﺟا بﻮﺴﺤﻣ هﺪﺷ ﻪﻨﯾدﺎﻬﻧ ِﻦﯾد زا ﻰﺸﺨﺑ ﺮﺗ ﺶﯿﭘ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻰﯾﺎﻫ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻰﮕﻤﻫ ،ﺎﻫ ﻦﺸﺟ و ىراداﺰﻋ ﻰﮐرد ندروآ ﺖﺳد ﻪﺑ ىاﺮﺑ .ﺪﻧا هﺪﻣآ رد ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ﺐﺣﺎﺼﺗ ﻪﺑ ىدوﺪﺣ ﺎﺗ نﻮﻨﮐا ﺎﻣا ﺪﻧﺪﺷ ﻰﻣ ﺰﺋﺎﺣ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﯾا ﺮﺑ ﺪﯿﮐﺄﺗ ،ﺪﻨﻨﮐ ﻰﻣ ﺎﻔﯾا ﻦﯾد رد نرﺪﻣ ىﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ﻪﮐ ﻰﺸﻘﻧ زا ﻰﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ و ﺎﻫ هﺪﯾا ﻪﮑﻠﺑ ﺪﻧزادﺮﭘ ﻰﻤﻧ ﻰﻨﯾد ﻞﺋﺎﺴﻣ شراﺰﮔ و ﻰﯾﺎﻤﻧزﺎﺑ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖﯿﻤﻫا .(158-159 :1399 ،دراورﺎﻫ) ﺪﻨﻫد ﻰﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ ار ﻰﺒﻫﺬﻣ ىﺎﻫدﺎﻬﻧ راﺪﺘﻗا ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﻰﻣ نﺎﯿﺑ ىو .ﺖﺳا هدﺮﮐ حﺮﻄﻣ ار «ﻦﯾد نﺪﺷ ىا ﻪﻧﺎﺳر» ﮥﯾﺮﻈﻧ دراورﺎﻫ ﮓﯿﺘﺳا ﻒﯾﺮﻌﺗ ِترﺪﻗ ،نآ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ىﺪﯾﺪﺟ ﺖﯿﻌﺿو ﻪﮑﻠﺑ ﺖﺴﯿﻧ ﻦﯾد زا ىا هزﺎﺗ عﻮﻧ ،ﻦﯾد نﺪﺷ ىا ﻪﻧﺎﺳر ﺖﯿﻌﻗاو ﻦﯾا ﻦﯿﺒﻣ ،هﺪﺷ ىا ﻪﻧﺎﺳر ﻦﯾد .(24 :1399 ،دراورﺎﻫ) ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺮﯿﯿﻐﺗ نآ ﻪﺑ ﻞﻤﻋ و ﻦﯾد ﺪﻧاﻮﺗ ﻰﻣ ﺰﯿﻧ نآ دﻮﺧ ﻪﮑﻠﺑ ﺪﻨﮐ رﻮﻬﻇ نآ ﻖﯾﺮﻃ زا ىﺰﯿﭼ ﻪﮐ ﺖﺴﯿﻧ ﻰﯾاﺮﺠﻣ ﺎﻬﻨﺗ ،ﻪﻧﺎﺳر ﻪﮐ ﺖﺳا زا و دراد دﻮﺟو ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﻰﮕﻨﻫﺮﻓ ﺮﺑ ﻰﻨﺘﺒﻣ ﻪﻧﺎﺳر ﻊﻗاورد و دروآ دﻮﺟو ﻪﺑ اﻮﺘﺤﻣ رد ﻰﺗاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ،ﻦﯾد درﻮﻣ رد .(154 :1389 ،ﻊﻣﺎﺟ و ﻰﮕﻨﻫﺮﻓ) ﺪﻨﮐ ﻰﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗزﺎﺑ ار ﻦﯾد ،ﮓﻨﻫﺮﻓ نآ ﻖﯾﺮﻃ ﻰﻨﯾد ىﺎﻫ مﺎﯿﭘ ﺖﻬﺟ و اﻮﺘﺤﻣ ،راﺪﻘﻣ رد تاﺮﯿﯿﻐﺗ دﺎﺠﯾا ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻫ ﻂﯿﺤﻣ و ﺎﻫ نﺎﺑز ،ﺎﻫ لﺎﻧﺎﮐ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺶﻟﺎﭼ ﻪﺑ ار نﺎﯾدا هﺪﺷ ﻪﻨﯾدﺎﻬﻧ راﺪـﺘﻗا ،ﺪﻨﻫد ﻰﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ ار ﻦﯾد ﻰﯾﺎﻤﻧزﺎﺑ ﻪﮐ ﻰﻟﺎﺣرد و هﺪﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮﻣ ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر زا اﺪﺟ ﺪﻧاﻮﺗ ﻰﻤﻧ ﻦﯾد دراورﺎﻫ ﺮﻈﻨﻣ زا اﺬﻟ ؛ﺪﻨﻨﮐ ﻰﻣ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ و هﺪﯿﺸﮐ ﻢﮐﺎﺣ ﻖﻄـﻨﻣ زا ىا هﺪﻨﯾاﺰﻓ رﻮﻃ ﻪﺑ ،«نﺪﺷ ىا ﻪﻧﺎـﺳر» ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻪﮐ ﺖﺳا ىدﺎﻬﻧ ﻦﯾد .دﺮﯿﮔ رد نﺪﺷ ىا ﻪﻧﺎﺳر ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻖﯾﺮﻃ زا ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر .(37 :1389 ،ﻊﻣﺎﺟ و ﻰﮕﻨﻫﺮﻓ) دﺮﯿﮔ ﻰﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ﺮﺑ ﻦﯾدﺎﻤﻧ ىاﻮﺘﺤﻣ ،ﻰﻨﯾد دﺎﻬﻧ راﺪﺘﻗا ﺮﺑ ﺎﻫ نآ .ﺪﻨﻫد ﻰﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ ار نآ و ﺪﻧراﺬﮔ ﻰﻣ ﺮﺛا ﻦﯾد ﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺪﻨﭼ

(6)

.ﺪﻧراﺬﮔ ﻰﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻰﻨﯾد لﺎﻤﻋا و روﺎﺑ ،ﻰﻨﯾد ىﺎﻫ ﺖﯾاور ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر زا ﻦﯾد ىﺮﯾﺬﭘﺮﯿﺛﺄﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ ۀﻮﯿﺷ ﻪﺳ ،ﺰﺘﯾووﺮﯿﻣ اﻮﺷﺎﺟ ﮥﯾﺮﻈﻧزا ندﺮﺑ هﺮﻬﺑ ﺎﺑ دراورﺎﻫ

:ﺪﻨﮐ ﻰﻣ حﺮﻄﻣ ار ﺮﺑ ﻦﯾد ﻪﮐ ﺖﺳا نآ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ نﺎﺑز ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ؛ﺎﻫ نﺎﺑز ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر .1 رد ﻪﻣﺎﻋ ﮓﻨﻫﺮﻓ نﺎﺑز ﻖﯾﺮﻃ زا ﻦﯾد .دﻮﺷ ﻰﻣ ىﺪﻨﺑ بﻮﭼرﺎﭼ ﻪﻣﺎﻋ ﮓﻨﻫﺮﻓ ىﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ سﺎﺳا و ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﯾﺎﻤﺘﻣ هﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ ﻖﯾﻼﻋ ﻦﯿﻣﺄﺗ و ﻰﻣﺮﮔﺮﺳ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﭼ ﺮﻫ ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر .ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﺗ ﻰﺼﺨﺷ ﻦﯾد ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ ﺖﻓﺎﯿﻫر ﻰﻠﮐرﻮﻃ ﻪﺑ ﻦﯾد ﺎﺑ ﺎﻫ نآ ﮥﻄﺑار و ﻒﻠﺘﺨﻣ ىا ﻪﻧﺎﺳر ىﺎﻫدﺎﻬﻧﺮﺑ ﻪﺟﻮﺗ هزﻮﺣ ﻦﯾا رد ؛ﺎﻫ ﻂﯿﺤﻣ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر .2 و ﺪﻧﺪﺷ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﻰﻤﻠﻋ ىﺎﻫ ﻪﺸﯾﺪﻧا ﮥﻋﺎﺷا ﺐﺟﻮﻣ ﻰﭘﺎﭼ تﺎﻋﻮﺒﻄﻣ لﺎﺜﻣ ىاﺮﺑ .دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ىا ﻪﮑﺒﺷ ىﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ﻪﮐ ﻰﻟﺎﺣرد .ﺪﻧدﺮﮐ ﻒﯿﻌﻀﺗ ار ﻰﻨﯾد نﻮﺘﻣ ﻪﺑ داﺮﻓا ﻰﺳﺮﺘﺳد ﺮﺑ ﺎﺴﯿﻠﮐ ترﺎﻈﻧ .ﺪﻧا هﺪﺷ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﺰﯿﻧ ﻪﻌﻣﺎﺟ دﻮﺧ نﺎﯾوار ﻦﯾﺮﺗ ﻢﻬﻣ ﻪﺑ نﺎﻣز ﻢﻫ ،تﺎﻋﻼﻃا ﻦﯿﻣﺄﺗ ﺶﻘﻧ ﺮﺑ هوﻼﻋ ىﺎﻫ ﻰﯾﺎﻤﻧزﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا هﺪﻨﻨﮐ ﻊﯾزﻮﺗ ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ﻊﺿﻮﻣ ﻦﯾا رد ؛ﺎﻫاﺮﺠﻣ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر .3 ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ىﺎﻫ ﻪﺑﺮﺠﺗ و تﺎﻋﻼﻃا زا ﻢﻬﻣ ﻰﻌﺒﻨﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ﻖﯾﺮﻃ ﻦﯾا زا .ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻰﻨﯾد ،ﻰﻨﯾد ﻪﻧﺎﺳر :ﺪﻨﻨﮐ ﻰﻣ ﻊﯾزﻮﺗ ار ﻦﯾد ﻒﻠﺘﺨﻣ عﻮﻧ ﻪﺳ ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ﻰﻠﮐرﻮﻃ ﻪﺑ .ﺪﻧﻮﺷ ﻰﻣ لﺪﺑ ﻦﯾد .(162-165 :1389 ،ﻊﻣﺎﺟ و ﻰﮕﻨﻫﺮﻓ) ىدﺎﻋ و ﻰﻟﻮﻤﻌﻣ ﻦﯾد و ﻦﯾد ۀرﺎﺑرد ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﻦﯾد ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور هزاﺪﻧا ﻪﺑ ﻦﯾد ﺖﻣﺪﻗ و دﻮﺷ ﻰﻣ بﻮﺴﺤﻣ ىا ﻪﻧﺎﺳر ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ۀزﻮﺣ ﻦﯾﺮﺗ ﻰﻤﯾﺪﻗ ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ًﺎﺘﺒﺴﻧ ۀزﻮﺣ ﮏﯾ ﻰﻫوﮋﭘ ﻦﯾد و ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور كاﺮﺘﺷا ۀزﻮﺣ ﺎﻣا هدﻮﺑ ﻦﯿﻣز رد ﺮﺸﺑ ﻰﮔﺪﻧز ﺖﻣﺪﻗ :دﺮﯿﮔ ﻰﻣ ﻪﻤﺸﭼﺮﺳ توﺎﻔﺘﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ىﻮﮕﻟا ود زا ﻦﯾد و ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﻞﯿﻠﺤﺗ .ﺖﺳا ﺮﺧﺄﺘﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﻰﻣ لﻻﺪﺘﺳا ،اﺮﮔ تﺎﺒﺛاﺎﺴﭘ ِﻰﻫوﮋﭘ ﻦﯾد و ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور .ﻰﯾاﺮﮔ ﮓﻨﻫﺮﻓ و ﻰﯾاﺮﮔ تﺎﺒﺛا ﺎﺴﭘ ﺢﯿﺿﻮﺗ ﻪﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻰﻣ نﺎﻘﻘﺤﻣ ،ىزﺎﺳ هدﺎﺳ ﺎﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ و ﺖﺳا هﺪﯿﭽﯿﭘ ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد ﻰﻨﯾد ﺚﺣﺎﺒﻣ

نداد هﻮﻠﺟ هدﺎﺳ ىاﺮﺑ شﻼﺗ ﻰﮕﻨﻫﺮﻓ دﺮﮑﯾور ﺎﻣا ﺪﻨﻨﮐ ﮏﻤﮐ هدﺮﺘﺴﮔ فﺮﺼﻣ ىاﺮﺑ عﻮﺿﻮﻣ

ﻢﯿﻨﮐ ﻰﯾﺎﻤﻧزﺎﺑ ﺖﺴﻫ ﻪﮐ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ ار ﻦﯾد ﺖﺳا ﺮﺘﻬﺑ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ و ﺪﻧاد ﻰﻤﻧ ﺐﺳﺎﻨﻣ ار ﻦﯾد

.(Perreault, 2019) و ﺖﺳا هدﺮﮐ رﺎﮐ رﺎﯿﺴﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر كرد ﺖﯾﻮﻘﺗ ىاﺮﺑ ﻰﮕﻨﻫﺮﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ :ﻰﮕﻨﻫﺮﻓ ﻢﯾادارﺎﭘ و ﻦﯾد زا ىﺮﻈﻧ كرد ،ﺪﻨﮐ ﻰﻣ ﻰﻘﻠﺗ ﮓﻨﻫﺮﻓ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ﻦﯾد ﻪﮐ ىا ﻪﺟرد ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻪﻧﺎﺳر و ﻦﯾد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ روﻮﻫ ىاﺮﮔ ﮓﻨﻫﺮﻓ دﺮﮑﯾور .ﺪﻨﻫد ﻰﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ار ﻰﻌﻤﺟ ىﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ﻦﯾد هﺎﮔﺪﯾد ﻦﯾا رد روﻮﻫ .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻦﯾد و ﻪﻧﺎﺳر تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ رد ﺐﻟﺎﻏ دﺮﮑﯾور ﻪﺑ ﻞﯾﺪﺒﺗ هزوﺮﻣا شوﺎﮐ و (Hoover, 2002) دﺮﯿﮔ ﻰﻣ ﺮﻈﻧ رد ﻰﮕﻨﻫﺮﻓ ىرﺎﺘﺧﺎﺳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ىا هﺪﻨﯾاﺰﻓ رﻮﻃ ﻪﺑ ار ﺪﻫد ﻰﻣ هزﺎﺟا دﺮﮑﯾور ﻦﯾا .ﺪﻧاد ﻰﻣ ﺪﻨﻣ شزرا ﻦﯾد شوﺎﮐ ىاﺮﺑ ار مدﺮﻣ ﻰﮔﺪﻧز ىﺎﻫ ﮏﺒﺳ رد

(7)

ﻪﻧﺎﯾاﺮﮔ ﮓﻨﻫﺮﻓ دﺮﮑﯾور .ﺪﻨﮐ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر رد «ﺖﺴﻫ ﻪﮐ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ» ار ﻦﯾد ﻖﻘﺤﻣ ﻪﮐ و ﺖﻓﺎﯾرد ۀﻮﺤﻧ ﻰﻨﻌﯾ ؛ﺪﻧراد داﺮﻓا ىاﺮﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ﻪﮐ ﺖـﺳا ﻰﻋﺎﻤﺘﺟا ىﺎﻫﺎﻨﻌﻣ ىﻮﺠﺘﺴﺟ رد ىﺎﻫ ﻪﻨﯿﻣز رد هﻮﻘﻟﺎـﺑ رﻮﻃ ﻪﺑ و داﺮﻓا ﻰﺻﻮﺼﺧ ﻰﮔﺪﻧز رد ﻪﮐ ﻰﻔﻠﺘﺨﻣ ىﺎﻫ مﺎﯿﭘ و ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر كرد .(Lundby, 2012: 230) ﺪﻧﺮﯿﮔ ﻰﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻰﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻰﮕﻨﻫﺮﻓ ﻰﮔﺪﻧز ﺮﮕﯾد ىﺎﻫ هﻮﯿﺷ ﻪﺑ ،ﻰﻤﮐ ىﺎﻫ هﻮﯿﺷ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد و دراد هﺮﻣزور ﻰﮔﺪﻧز تﺎﯿﺑﺮﺠﺗ ﺮﺑ ﺪﯿﮐﺄﺗ ﻰﯾاﺮﮔ ﮓﻨﻫﺮﻓ ىﺎﻫﻮﮕﻟا ىﺎﻫ ﻪﺸﯾر زا ﻰﺷﺎﻧ ًﺎﻘﯿﻗد ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺮﺑ ﺪﯿﮐﺄﺗ .دﻮﺷ ﻰﻣ ﻞﺳﻮﺘﻣ ﻰﻔﯿﮐ ىﺎﻫﺪﻨﯾاﺮﻓ و هﺮﻣزور رﻮﻣا ،هﺪﺷ ﻪﺘﺴﯾز ىﺎﻫ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻪﺑ ﻪﻗﻼﻋ هﮋﯾو ﻪﺑ ،ﺖﺳا ﻦﯾد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺪﯾﺪﺟ ﻰﻧﺎﻌﻣ ﻰﻨﯾد ىﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﺪﯾﺪﺟ ىﻮﮕﻟا رد ﻪﮐ ﺖﺳا ىﺰﯿﭼ نﺎﻤﻫ ىدﺎﯾز ﺪﺣ ﺎﺗ ىزﺎﺳﺎﻨﻌﻣ .(466 :1386 ،نﺎﯿﻬﻠﻟاﺪﺒﻋ و ﻪﻧﺎﮕﯾ ىداﻮﺟ) ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﻧ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﻰﯾاﺮﮔ تﺎﺒﺛا ﺎﺴﭘ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﻰﻣ لﻻﺪﺘﺳا (Buddenbaum, 2002) :ﻰﯾاﺮﮔ تﺎﺒﺛاﺎﺴﭘ ﻢﯾادارﺎﭘ زا ﻦﺷور ﻰﺗﺎﯿﻠﻤﻋ و ﻰﻣﻮﻬﻔﻣ ﻒﯾرﺎﻌﺗ ﻪﺋارا ﻪﺑ ﺎﻣ ندﺮﮐ راداو ﺎﺑ ﻰﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﻠﻋ شور ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻦﯾا .دﺮﺑ ﻰﻣ ﻦﯿﺑ زا ار ﻢﻫﺎﻔﺗءﻮﺳ و ﻰﻤﮔردﺮﺳ ،ﻪﻧﺎﺳر و ﻦﯾد ﺪﻨﻧﺎﻣ هﺪﯿﭽﯿﭘ ىﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ و ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ و ﺪﻨﮐ دﺎﺠﯾا ار ﻰﯾﺎﻫﻮﮕﻟا ﺎﺗ ﺪﻫد ﻰﻣ ار نﺎﮑﻣا ﻦﯾا ﻖﻘﺤﻣ ﻪﺑ ﻦﯾد و ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ دﺮﮑﯾور ﺪﯾﺎﺑ ﺎﻫ ﻪﯾﺮﻈﻧ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﻰﻣ نﺎﺸﻧﺮﻃﺎﺧ مﺎﺒﻧدﻮﺑ ،دﺮﮑﯾور ﻦﯾا رد .ﺪﻨﮐ ﻰﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ و ﻒﺸﮐ ار ﻰﻠﻋ ﻂﺑاور زا ﻰﻌﻗاو و ﻖﯿﻗدًﻼﻣﺎﮐ ﺢﯿﺿﻮﺗ ﺪﯾﺎﺒﻧ ﺰﮔﺮﻫ ﺎﻣا ،ﺪﻧﺮﯿﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ عوﺮﺷ ﻪﻄﻘﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،ﮏﯿﻣدﺎﮐآ ﺮﻈﻨﻣ زا .(Buddenbaum, 2002: 20) دﻮﺷ ﻰﻘﻠﺗ تﺎﯿﺣ ﻪﻣادا و دﻮﺟو ،عﻮﻗو ﻰﮕﻧﻮﮕﭼ ﺎﺑ ﻢﻫ ﻪﮐ ﻞﯿﻟد ﻦﯾا ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﯾد و ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ىاﺮﺑ ﻰﻓدﺎﺼﺗ دﺮﮑﯾور ﮏﯾ بﻮﭼرﺎﭼ ىﺎﻫ بﻮﭼرﺎﻬﭼ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ىﺪﻨﺑ بﻮﭼرﺎﭼ ﻰﻠﺻا هﺪﯾا .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻰﺗﺎﯿﻠﻤﻋ ﻰﻤﮐ ﻢﻫ و ﻰﻔﯿﮐ شور .دراﺬﮕﺑ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻦﯾد كرد ۀﻮﺤﻧ ﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻰﻣ و دﻮﺷ ﻰﻣ ﺚﺤﺑ ﻦﯾد هرﺎﺑرد ﺎﻫ نآ رد ﻪﮐ دراد دﻮﺟو ﻰﺻﺎﺧ ﺺﯿﺨﺸﺗ ىاﺮﺑ بﻮﭼرﺎﭼ ،ىﺮﯿﺒﻌﺗ ﻪﺑ .ﺖﺳا نآ ﻊﺒﻨﻣ و ﻦﺤﻟ ،ﻪﻤﻠﮐ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﺠﯿﺘﻧ ﺎﻫ بﻮﭼرﺎﭼ ﻦﯾا ﺖﺳا ﺪﯿﻔﻣ ﺖﻬﺟ ﻦﯾازا ىﺪﻨﺑ بﻮﭼرﺎﭼ .ﺖﺳا دﻮﺷ ﻰﻤﻧ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﭼ نآ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و دﻮﺷ ﻰﻣ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﭽﻧآ ﻰﻠﻤﻋ ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ نﺎﯿﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﻰﻣ ﻞﻤﻋ ﺰﯿﻧ شور ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﮑﻠﺑ ىرﻮﺌﺗ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﻪﮐ موﺎﺒﻧدﻮﺑ ﺖﯾدﻮﺟ رﺎﮐ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺐﻠﻏا ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻂﺧ ﻦﯾا .ﺖﺳا نﺎﺳآ ﺰﯿﻧ ﻰﺒﻫﺬﻣ داﻮﺳ ىور هﮋﯾو ﻪﺑ نآ ىا ﻪﺘﺷر نﺎﯿﻣ .1 ؛ﻰﯾاﺮﮔ تﺎﺒﺛاﺎﺴﭘ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﻰﻣ نﺎﯿﺑ موﺎﺒﻧدﻮﺑ .ﺖﺳا راﻮﺘﺳا ﻦﯾد و ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور رد ﻦﯾا .3 ،ﺪﻨﮐ ﻰﻣ ىزﺎﺳ ﺚﻠﺜﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ شور و ﻰﺳﺎﻨﺷ شور ﻦﯾﺪﻨﭼ ﻖﯾﺮﻃ زا ار ﺪﻫاﻮﺷ .2،ﺖﺳا رد ار ﻰﻧورد و ﻰﻧوﺮﯿﺑ ىﺎﻫزاﺪﻧا ﻢﺸﭼ .4،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﯿﻐﺘﻣ ﻪﻧﺎﺳر و ﻦﯾد ﻪﮐ ﺪﻫد ﻰﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺖﯿﻌﻗاو .ﺖﺳا ﺐﯾﺬﮑﺗ ﺎﯾ حﺮﺷ ،ﺮﯿﺜﮑﺗ ﻪﺑ طﻮﻨﻣ .5 و دﺮﯿﮔ ﻰﻣ ﺮﻈﻧ رد ﻦﯾد ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻢﯿﻈﻨﺗ ىﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ،ﻪﺘﺷﺬﮔ ﻪﻫد ﺪﻨﭼ لﻼﺧ رد ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﻰﻣ نﺎﯿﺑ :دراورﺎﻫ ﮓﯿﺘﺳا ﻰﻨﯾد ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﻰﻨﯾد ىﺎﻫ نﻮﺘﺳ ﻪﺑ ﺮﮕﯾد ،ﻦﯾد .ﺪﻧا هدﺮﮐ ىﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻰﻨﯾد ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻪﺑ ﺎﻫرﻮﺸﮐ زا ىرﺎﯿﺴﺑ ىﺮﺒﺧ ىﺎﻫ شراﺰﮔ رد ﺐﺗﺮﻣ ﻪﮑﻠﺑ ؛ﺖﺴﯿﻧ دوﺪﺤﻣ صﺎﺧ ﻰﻨﯾد تﺎﺼﺘﺨﻣ ﺎﺑ ﻰﯾﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧزور ﺎﯾ صﻮﺼﺨﻣ

(8)

ﻰﺗﺎﻋﻮﺒﻄﻣ ﻪﺟﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ،ىدﺎﻬﻧ ﺮﻈﻨﻣ زا .دﻮﺷ ﻰﻣ هداد ﺶﺷﻮﭘ ﻰﻠﺻا نﺎﯾﺮﺟ ىﺮﺒﺧ ىﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر .ﺖﺳا هﺪﺷ دﺎﺠﯾا ﻰﻨﯾد ىﺪﻨﺑ بﻮﭼرﺎﭼ و ﻒﯾﺮﻌﺗ ترﺪﻗ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﻰﺗاﺮﯿﯿﻐﺗ بﺎﺗزﺎﺑ ﻦﯾد ﻪﺑ ﻊﯾﺎﻨﺻ ﻪﺑ ﻪﮑﻠﺑ ؛ﺪﻨﻨﮐ ﻰﻤﻧ دوﺪﺤﻣ ﻰﻨﯿﻋ ﻖﯾﺎﻘﺣ شراﺰﮔ ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﻞﻤﻋ رد ىﺮﺒﺧ ىﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ﻰﻣﻮﻤﻋ رﺎﮐ رﻮﺘﺳد ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺪﻨﯾآﺮﻓ زا ﻰﺳﺎﺳا ﻰﺸﺨﺑ ﺎﻫ نآ .ﺪﻧا هﺪﺷ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ىزﺎﺳ رﺎﮑﻓا ﻞﺋﺎﺴﻣ زا نﺎﺷ صﺎﺧ ىﺪﻨﺑ بﻮﭼرﺎﭼ ﻖﯾﺮﻃ زا و ؛(McCombs, 2004) ﺪﻧﻮﺷ ﻰﻣ بﻮﺴﺤﻣ ىﺎﻫ ﺖﯿﻌﻗاو و رﺎﮑﻓا ﺎﻬﻨﺗ ﻪﮑﻨﯾا ﻪﻧ ،ﺪﻧزادﺮﭘ ﻰﻣ ﻰﻋﺎﻤﺘﺟا ىﺎﻫ ﺖﯿﻌﻗاو و رﺎﮑﻓا ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ و ﺖﺳا ﻰﻣﻮﻤﻋ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺮﺗ ﻊﯿﺳو ۀزﻮﺣ زا ﻰﺸﺨﺑ ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور .ﺪﻨﻫد بﺎﺗزﺎﺑ ار دﻮﺟﻮﻣ ﻰﻣﺮﮔﺮﺳ ﻊﺒﻨﻣ ﻪﮑﻠﺑ دﻮﺷ ﻰﻤﻧ بﻮﺴﺤﻣ ﻰﻣﻮﻤﻋ ﻞﻣﺄﺗ ىاﺮﺑ ىا ﻪﻠﯿﺳو ﺎﻬﻨﺗ ىرﺎﺠﺗ ىرﺎﮐو ﺐﺴﮐ ىﺪﻨﺑ بﻮﭼرﺎﭼ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ؛(Hartley, 2009) ﺖﺴﻫ ﺰﯿﻧ ﻰﻣﻮﻤﻋ ىﺎﻫ ﻞﯾﺎﻤﺗ ىاﺮﺑ ﻰﯾاﺪﺻ و ﺎﺑ ﺎﻫ نآ ﻰﻫاﺮﻤﻫ زا ﻪﮐ ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ىا ﻪﻓﺮﺣ ىﺎﻫ شزرا زا ﻂﻘﻓ ﻪﻧ ىﺮﺒﺧ ىﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر رد ﻦﯾد .دﺮﯾﺬﭘ ﻰﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺰﯿﻧ نﺎﺒﻃﺎﺨﻣ ىﺎﺿﺎﻘﺗ زا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﺐﻟﺎﻏ ىﺎﻫ نﺎﻤﺘﻔﮔ ﻪﻧ ار رﺎﮑﻨﯾا ﺎﻫ نآ ؛ﺪﻧراﺬﮔ ﻰﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻦﯾد ىﺎﻫ ﻰﯾﺎﻤﻧزﺎﺑ ﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ىﺮﺒﺧ ىﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ﻰﻠﮑﺷ ﻪﺑ نآ ىﺪﻨﺑ بﻮﭼرﺎﭼ و ﻦﯾد زا ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻆﻔﺣ ﺎﺑ ﻪﮑﻠﺑ ﻰﻨﯾد ﻪﻧﺎﺒﺼﻌﺘﻣ ىﺮﯿﮔ ﻊﺿﻮﻣ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻪﺑ ﺪﻨﻫاﻮﺨﺑ ﻰﻨﯾد ىﺎﻫ نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ .ﺪﻨﻫد ﻰﻣ مﺎﺠﻧا ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ىﺎﻫ شزراﺎﺑ ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ؛ﺪﻨﻫد ﻖﯿﺒﻄﺗ ىﺮﺒﺧ ىﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر تﺎﻣاﺰﻟا ﺎﺑ ار دﻮﺧ ﺪﯾﺎﺑ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻰﺳﺮﺘﺳد تﺎﻋﻮﺒﻄﻣ ىﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ :ﺪﻨﻫد ﻖﯿﺒﻄﺗ ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﻰﻠﺻا ﻖﻄﻨﻣ ود ﺎﺑ ﻞﻗاﺪﺣ ار دﻮﺧ ﺪﯾﺎﺑ ﺎﻫ نآ ﻰﻠﮐرﻮﻃ ﻪﺑ ىاﺮﺑ ﻰﻨﯾد دﺮﻔﻨﻣ ناﺮﮕﺸﻨﮐ و ﺎﻫ نﺎﻣزﺎﺳ ىﺎﻫ مﺎﯿﭘ و ﺎﻫ ماﺪﻗا .ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺶﻘﻧ و ىﺮﺒﺧ ىﺪﻨﻤﺷزرا ﺮﯿﻈﻧ ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ىﺮﺒﺧ ىﺎﻫ شزراﺎﺑ ﻰﻨﻌﯾ ؛ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ىﺮﺒﺧ شزرا ﺪﯾﺎﺑ ،ﺎﻫﺮﺒﺧ ﻪﺑ ﻰﺑﺎﯿﻫار ﻰﻨﯾد ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧرد .ﺪﻨﯾﺎﯿﺑرد رﻮﺟ هﺮﯿﻏ و تﺪﺷ ،زور ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻪﺑ ﻦﺘﺷاد ﻂﺑر ،ﻰﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﯿﻤﻫا ﺎﻫ نآ رﺪﻘﭼ ﻰﻨﯾد عﺎﻤﺘﺟا دﻮﺧ ﻪﮑﻨﯾا زا ﺮﻈﻧ فﺮﺻ ،دراﺪﻧ دﻮﺟو ىرﺎﮑﺷآ ﻊﻓﺎﻨﻣ ضرﺎﻌﺗ ،ﺎﻫ نآ رد ﻪﮐ .ﺪﺷ ﺪﻨﻫاﻮﺨﻧ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﺮﺒﺧ ﻪﺑ لﻮﻤﻌﻣرﻮﻃ ﻪﺑ ،ﺪﻧاﺪﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ مدﺮﻣ مﻮﻤﻋ ﻪﺑ ار ﻰﻃﺎﺒﺗرا ىﺎﻫﺮﻧاژ زا ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻰﻤﻧ ﺎﻫرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﺎﺑ ﻮﮕﺘﻔﮔ مﺎﮕﻨﻫ ﻰﻨﯾد دﺮﻔﻨﻣ ناﺮﮕﺸﻨﮐ و ﺎﻫ نﺎﻣزﺎﺳ هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﺷدﻮﺧ صﻮﺼﺨﻣ (سﺪﻘﻣ نﻮﺘﻣ ﻪﺑ عﺎﺟرا) ﻰﻨﯾد رﺎﺒﺘﻋا ىﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ ﺎﯾ (... و ﺎﻋد ،ﻪﻈﻋﻮﻣ) ۀزﻮﺣ رد نﺎﺷ ىاﺪﺻ ﻪﮑﻧآ ىاﺮﺑ .ﺪﻨﻨﮐ ﺖﯾﺎﻋر ار رﻻﻮﮑﺳ و نرﺪﻣ ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﺪﻋاﻮﻗ ﺪﯾﺎﺑ ﺎﻫ نآ .ﺪﻨﻨﮐ .ﺪﻧزﻮﻣﺎﯿﺑ ار ىﺮﺒﺧ ﻊﺒﻨﻣ ﺶﻘﻧ ىﺎﻔﯾا و ىزﺎﺳﺮﺒﺧ ۀﻮﯿﺷ ﺪﯾﺎﺑ ،ﺪﺳﺮﺑ شﻮﮔ ﻪﺑ ىﺮﺒﺧ ىﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ﻰﻣﻮﻤﻋ ﻰﻨﯾد ﻞﺋﺎﺴﻣ ىﺪﻨﺑ بﻮﭼرﺎﭼ و ﻦﯾد ﻒﯾﺮﻌﺗ ىاﺮﺑ ار ﻰﻨﯾد ناﺮﮕﺸﻨﮐ ﻰﯾﺎﻧاﻮﺗ ﻦﯾد ۀرﺎﺑرد ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﺐﻠﻏا ىﺮﺒﺧ ىﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ،ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﺪﻬﻌﺗ ﺮﻈﻨﻣ زا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﺸﮐ ﻰﻣ ﺶﻟﺎﭼ ﻪﺑ ﻰﻣﻮﻤﻋ ۀزﻮﺣ رد ار ﻰﯾﺎﻫﺪﻘﻧ و لﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗﺮﯿﻏ ىﺎﻫرﺎﺘﻓر و ﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ ﻰﻨﻌﯾ ﺪﻧﻮﺷ ﻰﻣ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﻰﻨﯾد ىزﺎﺳﻮﻧ ىاﺮﺑ ىراﺰﺑا ﻪﺑ .(174-176 :1399 ،دراورﺎﻫ) ﺖﺳا دراو ﻰﻨﯾد ىﺎﻫرﺎﺘﻓر و ﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ ﻰﻣ ﺺﺨﺸﻣ

(9)

ﺶﻫوﮋﭘ شور ىاﺮﺑ ﻰﻤﮐ ىاﻮﺘﺤﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ شور زا ،ناﺮﯾا رد ﻰﻨﯾد ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﻰﺳرﺮﺑ ىاﺮﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا طﺎﺒﺗرا رد مﻮﺳﺮﻣ ىﺎﻫ شور زا ﻰﮑﯾ اﻮﺘﺤﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ .ﺖﺳا هدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ىﺮﺒﺧ ىﺎﻫ هﺎﮕﯾﺎﭘ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻦﻓ ،ﺪﻨﮐ ﻰﻣ ﻒﯾﺮﻌﺗ نﻮﺴﻟﺮﺑ ﻪﮐ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ ﻰﻤﮐ ىاﻮﺘﺤﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ .ﺖﺳا ﻰﻌﻤﺟ ىﺎﻫ ﻪﻧﺎﺳر ﺎﺑ ﻢﻈﻨﻣ و ندﻮﺑ ﻰﻨﯿﻋ طﺮﺷ .ﺖﺳا مﺎﯿﭘ رﺎﮑﺷآ ىاﻮﺘﺤﻣ ﻰﻤﮐ و ﻢﻈﻨﻣ ﻰﻨﯿﻋ ﻒﯿﺻﻮﺗ ىاﺮﺑ ﻰﺸﻫوﮋﭘ ﺪﻋاﻮﻗ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ مﺰﻠﺘﺴﻣ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﮏﯾ ىﺮﯾﺬﭘ راﺮﮑﺗ .ﺪﻨﮐ ﻰﻣ ﻦﮑﻤﻣ ار نآ ىﺮﯾﺬﭘراﺮﮑﺗ ،ندﻮﺑ ﺪﺷﺎﺑ لﺎﻤﻋا ﻞﺑﺎﻗ نﺎﺴﮑﯾ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻞﯿﻠﺤﺗ ىﺎﻫﺪﺣاو ﻪﻤﻫ ىاﺮﺑ ،هدﻮﺑ ﻦﺷور و ﺢﯾﺮﺻ نآ ﺮﺑ ﻢﮐﺎﺣ ﺪﯿﮐﺄﺗ ﻰﯾاور و ﻰﯾﺎﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا اﻮﺘﺤﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻦﺳﺎﺤﻣ ﻪﻠﻤﺟزا .(26 :1391 ،فروﺪﻨﭙﯾﺮﮐ) ﻦﯾا .ﺪﻨﮐ ﻰﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ار ﻦﺘﻣ زا هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ىﺎﻫ هداد زا راﺮﮑﺗ ﻞﺑﺎﻗ و ﺮﺒﺘﻌﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﺘﻓﺮﮔ و دراد و ﻰﻨﯿﻋ ىﺎﻫ ﺦﺳﺎﭘ ﻪﺋارا ىاﺮﺑ اﻮﺘﺤﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ شور زا دزادﺮﭘ ﻰﻣ نﻮﺘﻣ ﻰﺳرﺮﺑ ﻪﺑ نﻮﭼ ﺰﯿﻧ ﻖﯿﻘﺤﺗ .ﺖﺳا هدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ﻖﯿﻘﺤﺗ تﻻاﺆﺳ ﻪﺑ ﻰﻤﮐ «هداد» ﺎﻫ نآ ﻪﮐ ﺖﺳا دﻮﺷ ﻂﺒﺿ و هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﭽﻧآ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻰﺑﺮﺠﺗ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺮﻫ رد رﺎﮐ ﻦﯿﻟوا ددﺮﮔ ﻰﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻞﯿﻠﺤﺗ ىاﺮﺑ ىﺪﺣاو و ﺪﻧﻮﺷ ﻰﻣ ىﺪﻨﺑﺪﺣاو ﺎﻫ هداد اﻮﺘﺤﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ رد .ﺪﻨﺘﺴﻫ رد ﻪﮐ ىﺮﺒﺧ ﺮﻫ ؛ﺖﺳﺎﻫ ىراﺰﮔﺮﺒﺧ ﺮﺒﺧ ﺮﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺪﺣاو .(73 :1391 ،فروﺪﻨﭙﯾﺮﮐ) بﺎﺨﺘﻧا رﺎﯿﻌﻣ و ﻰﻨﯾد ﺮﺒﺧ زا رﻮﻈﻨﻣ .ﺖﺳا هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻰﻨﯾد ﺮﺒﺧ ناﻮﻨﻋ ﻞﯾذ ىراﺰﮔﺮﺒﺧ ﺮﻫ ﻦﯾا .ﺪﻧا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻦﯾد ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ىﺎﻫ ﺲﯾوﺮﺳ رد ﺎﻫ ىراﺰﮔﺮﺒﺧ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ىرﺎﺒﺧا ﻰﻨﯾد ﺮﺒﺧ :دﻮﺑ ترﻮﺻ ﻦﯾﺪﺑ ﺎﻫ ىراﺰﮔﺮﺒﺧ رد ﺎﻫ ﺲﯾوﺮﺳ

ﻦﯿﯾآ و ﻦﯾد ﺲﯾوﺮﺳ :ﺮﻬﻣ

؛ﻪﺸﯾﺪﻧا و ﻦﯾد ﺶﺨﺑ ىﺮﻨﻫ و ﻰﮕﻨﻫﺮﻓ ﺲﯾوﺮﺳ :ﺎﻨﺴﯾا و ﺪﺠﺴﻣ ،ﺖﻣوﺎﻘﻣ و ﻪﺳﺎﻤﺣ ،ﻰﻨﯾد ىﺎﻫ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و نآﺮﻗ ﺶﺨﺑ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺲﯾوﺮﺳ :سرﺎﻓ

ﻒﻗو و ترﺎﯾز و ﺞﺣ ،ﺖﺌﯿﻫ تﺮﺘﻋ و نآﺮﻗ ﺶﺨﺑ ىﺮﻨﻫ و ﻰﮕﻨﻫﺮﻓ ﺲﯾوﺮﺳ :ناﻮﺟ نارﺎﮕﻧﺮﺒﺧ هﺎﮕﺷﺎﺑ

ﻪﺸﯾﺪﻧا و ﻦﯾد ﺲﯾوﺮﺳ :ﻦﯾﻼﻧآﺮﺒﺧ ﺺﺨﺸﻣ ىا ﻪﻣﺎﻧﺪﮐ اﺪﺘﺑا ﺶﻫوﮋﭘ ﻰﯾاور زا نﺎﻨﯿﻤﻃا ىاﺮﺑ و اﻮﺘﺤﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ رﺎﮐ عوﺮﺷ ىاﺮﺑ ﻦﯿﺑ ﻖﻓاﻮﺗ .ﺪﻧﺪﯿﺳر ﻖﻓاﻮﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ و ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻒﯾﺮﻌﺗ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ناراﺬﮔﺪﮐ و ﺪﺷ ﻒﯾﺮﻌﺗ و مﺎﺠﻧا ﺪﻧدﻮﺑ ﻞﮐ ىﺎﻫ هداد زا ﺪﺻرد 12 لدﺎﻌﻣ ﻪﮐ ﺮﺒﺧ 45 ىور ىراﺬﮔﺪﮐ مﺎﺠﻧا ﺎﺑ ناراﺬﮔﺪﮐ ﺎﺑ ،ﺮﻈﻧدرﻮﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ىاﺮﺟا ىاﺮﺑ ﻰﺗﺎﯿﻠﻤﻋ ﻒﯾرﺎﻌﺗ و ﻪﻣﺎﻧﺪﮐ ﻦﯾا ىﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ زا ﻰﺸﺨﺑ .ﺖﺳا هﺪﺷ ىﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﻰﺳرﺮﺑ ﺰﯿﻧ و ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور تﺎﯾﺮﻈﻧ و ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﻌﺟاﺮﻣ و ﻖﯿﻘﺤﺗ تﺎﯿﺑدا زا هدﺎﻔﺘﺳا رﺎﺒﺧا ﻰﯾاﺮﻘﺘﺳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣﺎﺑ و ﻦﺘﻣ ﻰﺳرﺮﺑ ﻦﯿﺣ ﺎﻫ ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺮﮕﯾد ﺶﺨﺑ .ﺖﺳا هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﻂﺒﺗﺮﻣ راﺮﻗ ﻞﯿﻠﺤﺗ درﻮﻣ ﺎﻫﺮﺒﺧ ﻦﺘﻣ ﻪﻣﺎﻧﺪﮐ ﮥﯿﻬﺗ زا ﺲﭘ .ﺪﺷ ﻞﺻﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ناﺪﯿﻣ رد و ﺎﻫ ىراﺰﮔﺮﺒﺧ

(10)

.ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﺻﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ىرﻮﺻ رﺎﺒﺘﻋا ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﺑ و ﺪﻧﺪﺷ ىراﺬﮔﺪﮐ و ﺖﻓﺮﮔ ،ﻰﺴﯾﻮﻧﺮﺒﺧ ﮏﺒﺳ ،ﺮﺒﺧ ﻦﺘﻣ عﻮﻧ ،ﺮﺘﯿﺗ عﻮﻧ ﻞﻣﺎﺷ ﺪﻧا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﻣﺎﻧﺪﮐ رد ﻪﮐ ﻰﯾﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ نﻼﮐ ،ىرﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ۀﻮﯿﺷ ،ىﺮﺒﺧ ىﺎﻫ شزرا ،ندﻮﺑ ﺮﺒﺧ ﺖﺨﺳ ﺎﯾ ﺮﺒﺧ مﺮﻧ زا ﻢﻋا ﺮﺒﺧ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻰﺳرﺮﺑدرﻮﻣ ﺮﺒﺧ ﺮﻫ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﺘﻣ دﺮﮑﯾور و ىﺮﺒﺧ نﺎﻤﺘﻔﮔ ،ﺮﺒﺧ ﻦﺘﻣ عﻮﺿﻮﻣ .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻰﺗﺎﯿﻠﻤﻋ ﻒﯾﺮﻌﺗ هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ 1 لوﺪﺟ رد ﻪﮐ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦﯾا .ﺖﺳا

ﺶﻫوﮋﭘ ىﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻰﺗﺎﯿﻠﻤﻋ ﻒﯾرﺎﻌﺗ و ﻪﻣﺎﻧﺪﮐ .1 لوﺪﺟ

ﺮﺘﯿﺗ عﻮﻧ 1 ،ﺎــﻫ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﺎﻫ ﻰﻧاﺮﻨﺨــﺳ ﻢــﻬﻣ ىﺎﻫ ﺖﻤــﺴﻗ زا ﺮــﺘﯿﺗ ﻦــﯾا :ﻰــﻠﻘﻧ ﺮــﺘﯿﺗ

ﻪــﺘﻓﺮﮔ ﺎــﻫ ﻪﻧﺎﺨﺗرازو و تﺎــﺴﺳﺆﻣ ،ﺎﻫ نﺎﻣزﺎــﺳ ،داﺮــﻓا ىﺎــﻫ ﻪﯿﻧﺎﯿﺑ ﺎــﯾ ﺎــﻫ ﻪﯿﻋﻼﻃا .دﻮــﺷ ﻰﻣ زا رﺎﮕــﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﺖــﺳرد و ﻰــﻌﻗاو ﺖــﺷادﺮﺑ ﺮــﺘﯿﺗ ﻦــﯾا :ﻰﻃﺎﺒﻨﺘــﺳا ﺮــﺘﯿﺗ .ﺪﻨﺘــﺴﻫ ﻞــﻌﻓ نوﺪــﺑ ًﻻﻮــﻤﻌﻣ ﺎــﻫﺮﺘﯿﺗ عﻮــﻧ ﻦــﯾا .ﺖــﺳا ﺮــﺒﺧ ﻒــﻠﺘﺨﻣ ىﺎﻫ ﺖﻤــﺴﻗ

.دﻮــﺷ ﻰﻤﻧ ﻪﺘــﺷﻮﻧ ﻢﯿﻘﺘــﺴﻣ لﻮــﻗِ ﻞﻘﻧ ترﻮــﺻ ﻪﺑ هﺎﮔ ﭻــﯿﻫ ﻰﻃﺎﺒﻨﺘــﺳا ىﺎــﻫﺮﺘﯿﺗ ﻞــﻬﭼ ﻪــﻫد زا هﺪــﻨﻧاﻮﺧ ﺞــﯿﯿﻬﺗ فﺪــﻫﺎﺑ ﺮــﺘﯿﺗ عﻮــﻧ ﻦــﯾا :ﻰــﺸﮑﭼ ﺮــﺘﯿﺗ ﻪــﻤﻠﮐ ﮏــﯾ ﻰﯾﺎﻤﻧ ﺖــﺷرد ﺪﻫﺎــﺷ ﺮــﺘﯿﺗ عﻮــﻧ ﻦــﯾا رد .ﺪــﺷ ناﺮــﯾا تﺎــﻋﻮﺒﻄﻣ دراو

.ﻢﯿﺘــﺴﻫ نآ رﺎــﻨﮐ رد ﺲــﮑﻋ ﮏــﯾ و ﻪــﻠﻤﺟ ﮏــﯾ هاﺮــﻤﻫ ﻪــﺑ هﺪــﻨﻨﮐ بﺬﺟ ﺖــﺳد ﻪــﺑ ﻰــﻘﯿﻔﻠﺗ و ﻰــﻋﻮﺿﻮﻣ ﺪــﻨﭼ ىﺎــﻫﺮﺒﺧ زا ﺮــﺘﯿﺗ عﻮــﻧ ﻦــﯾ :هﺮــﺘﯿﺗود ﺮــﺘﯿﺗ لوا ﺮﻄــﺳ رد ىرﺎﺘﺧﺎــﺳ ﺮــﻈﻧزا .دﻮــﺷ ﻰﻣ ﺮــﺘﯿﺗ عﻮــﺿﻮﻣ ود ﻦــﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ و ﺪــﯾآ ﻰﻣ ﻢــﺘﺧ ﻞــﻌﻓ ﺎــﺑ ﺪــﯾﺎﺑ مود ﺮﻄــﺳ و ﺪــﺷﺎﺑ ﻞــﻌﻓ نوﺪــﺑ و ﻪﺘــﺷاد ىرﺪــﺼﻣ ﺖــﻟﺎﺣ ﺪــﯾﺎﺑ ىﺮﺘــﺸﯿﺑ ﻢــﮑﺤﺗ ﺮــﺘﯿﺗ ندﺮــﮐ ﺮــﺗ ﺢﺿاو و ﺮﺗ ﻦــﺷور ﺮــﺑ هوﻼــﻋ ﻰــﻧﺎﯾﺎﭘ ﻞــﻌﻓ .دﻮــﺷ .ﺪــﻫد ﻰﻣ نآ ﻪــﺑ ﺰــﯿﻧ رﺎﮑــﻓا ﺞــﯿﯿﻬﺗ ،نﺎــﺒﻃﺎﺨﻣ تﺎــﺳﺎﺴﺣا ﻦــﺘﺨﯿﮕﻧاﺮﺑ ﺮــﺘﯿﺗ ﻦــﯾا رد :ﻰــﻋﺎﻨﻗا ﺮــﺘﯿﺗ و صﺎــﺧ ﻰــﻫوﺮﮔ نداد راﺮــﻗ ﺮــﯿﺛﺄﺗ ﺖــﺤﺗ ،نﺎــﯾﺮﺟ ﮏــﯾ دﺎــﺠﯾا ىزﺎــﺳ ﻪﻨﯿﻣز ،ﻰــﻣﻮﻤﻋ ًﻻﻮــﻤﻌﻣ .ﺖــﺳا تﺎــﻋﻼﻃا لﺎــﻘﺘﻧا ﺶــﺷﻮﭘرد ىا ﻪــﻓﺮﺣ و ﻢﯿﻘﺘــﺴﻣﺮﯿﻏ ﻎــﯿﻠﺒﺗ ﻰــﻠﮐرﻮﻃ ﻪﺑ .ﺪــﻧراد دﻮــﺟو ﻰــﻧﺎﻬﻨﭘ ﺎــﯾ ارﺎﮑــﺷآ ،ﻰــﯾﺎﻘﻟا و ﻰــﺳﺎﯿﺳ ىﺎــﻫ ﻪﮔر ،ﻰــﻋﺎﻨﻗا ىﺎــﻫﺮﺘﯿﺗ رد و ﻰــﻠﯿﺜﻤﺗ ىﺎــﻫ هژاو زا ﻪــﻓﺎﺿا ﺮــﺑ ﺪــﯿﮐﺄﺗ ﺎــﺑ و ﺎﻨﺜﺘــﺳا رﻮــﻃ ﻪﺑ :فرﺎــﻌﺘﻣﺮﯿﻏ ﺮــﺘﯿﺗ

.دور ﻰــﻣ رﺎﮐ ﻪــﺑ ﺎــﻫ شراﺰﮔ و رﺎــﺒﺧا ﻰــﺧﺮﺑ درﻮــﻣ رد ىا هرﺎﻌﺘــﺳا ﻰــﻔﻨﻣ ﺶــﻨﮐاو ﺚــﻋﺎﺑ اﺮــﯾز ﺪــﺷﺎﺑ ﻰﻟاﺆــﺳ ﺮــﺘﯿﺗ ﺪــﯾﺎﺒﻧ ًﻻﻮــﻤﻌﻣ :ﻰﻟاﺆــﺳ ﺮــﺘﯿﺗ ﺮــﺒﺧ ﻰــﻋﻮﻧ ﺪــﯾﺎﺑ ﻰــﻟو دﺮــﮐ هدﺎﻔﺘــﺳا ﻰﻟاﺆــﺳ ﺮــﺘﯿﺗ زا ناﻮــﺗ ﻰﻣ ﻰــﻫﺎﮔ .ﺪــﺷ ﺪــﻫاﻮﺧ

.ﺪــﺷﺎﺑ ﻪﺘــﺷاد دﻮــﺟو نآ رد ﺖــﺴﯿﻧ ﺖــﺳرد ﻰــﻔﻨﻣ ﻞــﻌﻓ ﻦﺘــﺷﻮﻧ ﻰــﺴﯾﻮﻧ ﺮــﺘﯿﺗ لﻮــﺻا ﻖــﺒﻃ :ﻰــﻔﻨﻣ ﺮــﺘﯿﺗ رد دﻮــﺷ ﻰﻣ بﻮــﺴﺤﻣ ﺮــﺒﺧ و داﺪــﯾور ،دﻮــﺧ ،ﻰــﻠﻌﻓ ﻦــﺘﻓﺎﯿﻧ عﻮــﻗو ﻪــﮐ ﻰﻣﺎﮕﻨﻫ ﻰــﻟو

.(1394 ،ﻰﻧﺎﻄﻠــﺳ) دﺮــﮐ هدﺎﻔﺘــﺳا ﻰــﻔﻨﻣ ﻞــﻌﻓ زا ناﻮــﺗ ﻰﻣ ﻰــﻔﺻو ﻦــﯿﻨﭼ ﻦــﯾا رد ﺪﻧﻮــﺸﻧ هﺪــﻧﺎﺠﻨﮔ هدﺮــﺑ مﺎﻧ ىﺎﻫ ىﺪﻨﺑ ﻪﺘــﺳد رد ﻪــﮐ ﻰــﯾﺎﻫﺮﺘﯿﺗ :ﺮﯾﺎــﺳ

.ﺪــﻧﺮﯿﮔ ﻰﻣ ىﺎــﺟ ﻪــﻟﻮﻘﻣ

(11)

ﺮﺒﺧ ﻦﺘﻣ عﻮﻧ 2 ىﺮــﺒﺧ شزرا ﺪــﻨﭼ ﺎــﯾ ﮏــﯾ ﻪــﮐ ﺖــﺳﺎﻫ ﺖﯿﻌﻗاو زا ﻰــﻤﻠﻋ ﻰــﺷراﺰﮔﺮﺒﺧ :ﺮــﺒﺧ

ﻞﮑــﺷ ﻰﻧﺎﻣزﺎــﺳ نوﺮﺑ ﻞــﻣاﻮﻋ و ﻰﻧﺎﻣزﺎــﺳ نورد ﻞــﻣاﻮﻋ ﺮــﯿﺛﺄﺗ ﺖــﺤﺗ و ﺪــﺷﺎﺑ ﻪﺘــﺷاد .(1390 ،ﺪــﯿﻫﺎﻧ) ﺪــﺷﺎﺑ ﻪــﺘﻓﺮﮔ ﻪــﻧ ﺖــﺳا هﺪــﺷ نﻼــﭘ ىﻮــﮕﺘﻔﮔ ﮏــﯾ زا ترﺎــﺒﻋ مﺰــﯿﻟﺎﻧروژ رد ﻪــﺒﺣﺎﺼﻣ :ﻪــﺒﺣﺎﺼﻣ رد ،نﺎﮔﺪﻧﻮﻨــﺷ ىاﺮــﺑ تﺎــﻣﻮﻠﻌﻣ و تﺎــﻋﻼﻃا ﺐــﺴﮐ ﺖــﻬﺟ ﻮــﮕﺘﻔﮔ ﻦــﯾا .ىدﻮــﺧ ﻪﺑدﻮﺧ ،زﺎــﻏآ ىاراد ﻪــﮐ دﻮــﺷ ﻰﻣ هداد راﺮــﻗ فﺪــﻫ ﺰــﯿﮕﻧاﺮﺑ ﺚﺤﺑ عﻮــﺿﻮﻣ ﮏــﯾ ﻪــﺑ طﺎــﺒﺗرا ﻪــﮐ هدﻮــﺑ راﻮﺘــﺳا تﻻاﺆــﺳ نﺪﯿــﺳﺮﭘ سﺎــﺳا ﺮــﺑ ﻪــﺒﺣﺎﺼﻣ .ﺖــﺳا مﺎــﺠﻧا و ﻂــﺳو ىاﺮــﺑ ،ﻪــﻌﻗاو ﮏــﯾ رد ﻢــﻬﻣ تﺎــﻋﻮﺿﻮﻣ درﻮــﻣ رد تﺎــﻣﻮﻠﻌﻣ ندروآ ﺖــﺳد ﻪــﺑ ﺖــﻬﺟ ﻢﯿﻘﺘــﺴﻣ ىﺎــﻫ مﺎﯿﭘ ندﺎﺘــﺳﺮﻓ ىاﺮــﺑ و ﺎــﻫزار ندﺮــﮐ ﺎــﺸﻓا و صﺎﺨــﺷا ىزﺎــﺳ ﻼــﻣﺮﺑ و هﺪــﻨﻨﮐ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﮏــﯾ ﮥــﺒﺣﺎﺼﻣ ﺮــﻫ رد .دﻮــﺷ ﻰﻣ ﻪــﺘﻓﺮﮔ ﺮــﻈﻧ رد نﺎــﺒﻃﺎﺨﻣ ﻪــﺑ ود ،هﺪﻧﻮــﺷ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﺪــﻨﭼ ﺎــﯾ ود و هﺪــﻨﻨﮐ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﮏــﯾ ،هﺪﻧﻮــﺷ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﮏــﯾ ﺪــﻨﭼ و هﺪــﻨﻨﮐ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﺪــﻨﭼ و هﺪﻧﻮــﺷ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﮏــﯾ و هﺪــﻨﻨﮐ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﺪــﻨﭼ ﺎــﯾ .(1390 ،ب.ن.ص) ﺪﻨــﺷﺎﺑ ﻪﺘــﺷاد ﻰﻣ كاﺮﺘــﺷا ،هﺪﻧﻮــﺷ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ زا رود ﻞﺋﺎــﺴﻣ و تﺎــﯿﯾﺰﺟ ﺪــﺷﻮﮐ ﻰﻣ ﻪــﮐ ﺮــﺒﺧ ﻪــﺘﻓﺎﯾ ﻂــﺴﺑ ﻞﮑــﺷ :شراﺰــﮔ ﺮــﺻﺎﻨﻋ ﺢﯾﺮــﺸﺗ ﺎــﺑ و هدﺮــﮐ ﻮــﮔزﺎﺑ هﺪــﻨﻧاﻮﺧ ىاﺮــﺑ ار فﺮــﺻ ﺮــﺒﺧ ﮏــﯾ رد سﺮﺘــﺳد نﺎــﺸﻧ ار ﻪــﺟﻮﺗ ﻦﯾﺮﺘــﺸﯿﺑ ﻪــﻧﻮﮕﭼ و اﺮــﭼ ﺮــﺼﻨﻋ ود ﻪــﺑ هﮋــﯾو ﻪﺑ ،ﻒــﻠﺘﺨﻣ ىﺮــﺒﺧ .(1396 ،ﻰــﻧﺎﻗﺮﻓ) ﺖــﺳﺎﻫ ﺖﯿﻌﻗاو ﻢﯿﻘﺘــﺴﻣﺮﯿﻏ ﺮــﻨﻫ شراﺰــﮔ .ﺪــﻫد و ﻦــﯿﻌﻣ عﻮــﺿﻮﻣ درﻮــﻣ رد دﺮــﻓ ﺮــﻈﻧرﺎﻬﻇا ﺖــﺷاددﺎﯾ ًﻻﻮــﻤﻌﻣ :ﺖــﺷاددﺎﯾ رد .دﻮــﺷ ﻰﻣ ﺺﺨــﺸﻣ هﺎــﺗﻮﮐ ﺮــﺘﯿﺗ ﮏــﯾ ﺎــﺑ ﺖــﺷاددﺎﯾ ىاﺪــﺘﺑا رد ﻪــﮐ ﺖــﺳا ﺺﺨــﺸﻣ ًﺎــﻓﺮﺻ ﺪــﻧاﻮﺗ ﻰﻣ و ﺖــﺴﯿﻧ دﺎﻬﻨــﺸﯿﭘ ﺎــﯾ ﻞــﺣ هار ﻪــﺋارا ﻪــﺑ مﺰــﻠﻣ هﺪﻨــﺴﯾﻮﻧ ،ﺎﻫ ﺖﺷاددﺎﯾ .(2020 ،ﻰﻣﻼــﺳا) ﺪــﻨﮐ نﺎــﯿﺑ ىﺮــﺒﺧ داﺪــﯾور ﮏــﯾ درﻮــﻣ رد ار دﻮــﺧ ﺮــﻈﻧ ﻪــﻟﺎﻘﻣ و ﺖــﺳا بﻮــﺘﮑﻣ ﻪــﺸﯾﺪﻧا نﺎــﻤﻫ ﺎــﯾ ﻪــﺸﯾﺪﻧا شرﺎﮕــﻧ ﻰــﻋﻮﻧ ﻪــﻟﺎﻘﻣ :ﻪــﻟﺎﻘﻣ ىﺮــﺒﺧ عﻮــﺿﻮﻣ زا هدﺎﻔﺘــﺳا ﺎــﺑ ﺮــﻈﻧ و ﺮــﮑﻓ ،هﺪــﯿﻘﻋ ﻪﻌــﺳﻮﺗ و شرﺎﮕــﻧ ،ﻰــﺗﺎﻋﻮﺒﻄﻣ زﺎــﺠﯾا و ﻰــﻘﻄﻨﻣ ﻢــﻈﻧ ﺖــﯾﺎﻋر ﺎــﺑ ﻰﮔﺪﻨــﺴﯾﻮﻧ ﺢــﯿﺤﺻ ىﺎــﻫ شور زا ىﺮــﯿﮔ هﺮﻬﺑ و و زﺎــﺠﯾا :ﺖــﺳا ﻪــﺘﮑﻧ 2 رد ﻰﯾﺎــﺸﻧا ﻪــﻟﺎﻘﻣ ﺎــﺑ ﻰــﺗﺎﻋﻮﺒﻄﻣ ﻪــﻟﺎﻘﻣ هﺪــﻤﻋ توﺎــﻔﺗ .ﺖــﺳا ،نﺎﮑــﻣ تﺪــﺣو ،نﺎــﻣز تﺪــﺣو ،عﻮــﺿﻮﻣ تﺪــﺣو ىاراد ﻪــﻟﺎﻘﻣ .ندﻮــﺑ ىﺮــﺒﺧ ،ﻰــﻫﺎﺗﻮﮐ .(1399 ،زﻮــﯿﻧ ﺪﻋﺎــﺳ) ﺖــﺳا جﺎﺘﻨﺘــﺳا و مﺎﺠــﺴﻧا ىﺎﻫ ﻪﻧﺎــﺳر رد ﻪــﻟﺎﻘﻣ عﻮــﻧ ﻦﯾﺮﺗ هدﺎﻔﺘــﺳادرﻮﻣ و ﻦــﯾﺮﺗ ﻢﻬﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣﺮــﺳ :ﻪﻟﺎﻘﻣﺮــﺳ ﺎــﺑ ﻪــﻠﺠﻣ ﺎــﯾ ﻪــﻣﺎﻧزور ﺮــﻫ .ﺖــﺳا بﻮــﺘﮑﻣ ىﺎﻫ ﻪﻧﺎــﺳر صﻮــﺼﺧ ﻪﺑ و ﻰــﻌﻤﺟ ﻪﺘــﺷاﺪﻧ ﻰــﯾﺎﺠﻧآ رد ﻪﻟﺎﻘﻣﺮــﺳ ﻪــﮐ ﺖــﺳا ىا ﻪﯾﺮــﺸﻧ ﺮــﺘﻤﮐ .دﻮــﺷ ﻰﻣ زﺎــﻏآ ﻪﻟﺎﻘﻣﺮــﺳ زا ﻪــﮐ ﺖــﺳا ﻪﯾﺮــﺸﻧ نﺎﮔﺪــﻨﻧادﺮﮔ ﻦــﯾا ﺪــﯾﺎﻘﻋ و ﺮــﻈﻧ ،رﺎﮑــﻓا ﻪــﻨﯿﺋآ ﻪﻟﺎﻘﻣﺮــﺳ .ﺪــﺷﺎﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣﺮــﺳ شرﺎﮕــﻧ ﻰــﻨﻌﯾ ﺖﻟﺎــﺳر ًﺎــﻌﺒﻃ .ﺪــﻨﯾآ ﻰﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣﺮــﺳ ﺐــﻟﺎﻗ رد ﻰــﺿﺮﻏ ﻰﺑ ىور ،تاﺮــﻈﻧ ،رﺎﮑــﻓا ﺪﻨــﺷﺎﺑ ردﺎــﻗ ﻪــﮐ دﻮــﺷ ﻰﻣ ﻪﺘــﺷاﺬﮔ ﻰــﻧارﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور هﺪــﻬﻋ ﻪــﺑ ﻞﺋﺎــﺴﻣ صﻮــﺼﺧ ﻪﺑ ﻒــﻠﺘﺨﻣ ﻞﺋﺎــﺴﻣ ۀرﺎــﺑرد ﻪــﻣﺎﻧزور و ﻪﯾﺮــﺸﻧ ﻊــﺿاﻮﻣ و ﺎــﻫ هﺎﮔﺪﯾد ﺲــﮑﻌﻨﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣﺮــﺳ هﮋــﯾو نﻮﺘــﺳ رد ار زور ﻰــﻋﺎﻤﺘﺟا و ىدﺎــﺼﺘﻗا ،ﻰــﮕﻨﻫﺮﻓ ،ﻰــﺳﺎﯿﺳ .(نﺎــﻤﻫ) ﺪــﻨﻨﮐ ﻦــﯾا رد ﺪﻧﻮــﺸﻧ هﺪــﻧﺎﺠﻨﮔ هدﺮــﺑ مﺎﻧ ىﺎﻫ ىﺪﻨﺑ ﻪﺘــﺳد رد ﻪــﮐ ﻰــﯾﺎﻫ ﻦﺘﻣ :ﺮﯾﺎــﺳ

.ﺪــﻧﺮﯿﮔ ﻰﻣ ىﺎــﺟ ﻪــﻟﻮﻘﻣ

(12)

ﮏﺒﺳ 3 ﻰﺴﯾﻮﻧﺮﺒﺧ ﻒــﻠﺘﺨﻣ ىﺎــﻫ ﺶﺨﺑ ﺮــﺒﺧ شرﺎﮕــﻧ ىاﺮــﺑ ﻪــﻧوراو مﺮــﻫ ﮏﺒــﺳ ۀﻮﯿــﺷ :ﻪــﻧوراو مﺮــﻫ

ترﻮــﺻ ﻦــﯾا ﻪــﺑ .دﻮــﺷ ﻰﻣ ﻪﺘــﺷﻮﻧ ﺎــﻫ نآ ﺖــﯿﻤﻫا و عﻮــﻗو ﺐــﯿﺗﺮﺗ سﺎــﺳا ﺮــﺑ داﺪــﯾور رود ﺮــﺒﺧ ىاﺪــﺘﺑا زا ﻪــﭼ ﺮــﻫ و ﺪــﯾآ ﻰﻣ ﺮــﺒﺧ ىاﺪــﺘﺑا رد ﺮــﺒﺧ ﺖﻤــﺴﻗ ﻦــﯾﺮﺗ ﻢﻬﻣ ﻪــﮐ ﺖﻤــﺴﻗ ﻦــﯾﺮﺗ ﺖﯿﻤﻫا ﻢﮐ ﻪــﮐ ىرﻮﻃ ﻪﺑ دﻮــﺷ ﻰﻣ ﻪﺘــﺳﺎﮐ نآ ﺖــﯿﻤﻫا زا ﻢﯾﻮــﺷ ﻰﻣ .دﺮــﯿﮔ ﻰﻣ راﺮــﻗ ﺎــﻬﺘﻧا رد ﺮــﺒﺧ نﺎــﻤﻫ ﻪــﺑ ﺐــﻟﺎﻄﻣ ﻪــﻧوراو مﺮــﻫ ﮏﺒــﺳ فﻼــﺧﺮﺑ ﻰــﺨﯾرﺎﺗ ﮏﺒــﺳ رد :ﻰــﺨﯾرﺎﺗ رد .دﻮــﺷ ﻰﻣ ﻪــﺋارا ﺮــﺒﺧ ﺐــﻟﺎﻏ رد ﺖــﺳا ﻪــﺘﻓﺎﯾ ﻖــﻘﺤﺗ ﻰــﻧﺎﻣز ظﺎــﺤﻟ ﻪــﺑ ﻪــﮐ ﻰــﺗرﻮﺻ .دزادﺮــﭘ ﻰﻤﻧ ىرواد ﻪــﺑ رﺎﮕــﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ﮏﺒــﺳ ﻦــﯾا ﻪــﻧﻮﮔ نﺎﻤﻫ ﺖــﺳا ﺮــﺒﺧ ﻢــﯿﻈﻨﺗ مﻮــﺳﺮﻣ ىﺎﻫ هﻮﯿــﺷ زا ﻰــﮑﯾ :ﺪــﯿﻟ ﺎــﺑ هاﺮــﻤﻫ ﻰــﺨﯾرﺎﺗ .ﺖــﺳا هﺪــﺷ ﻞﯿﮑــﺸﺗ ىﺮــﺒﺧ ﮏﺒــﺳ و ﺪــﯿﻟ ءﺰــﺟ ود زا ﺖــﺳاﺪﯿﭘ ﺶــﻣﺎﻧ زا ﻪــﮐ ﻢــﯿﻈﻨﺗ ىرﻮــﻃ ﺮــﺒﺧ ﻒــﻠﺘﺨﻣ ىﺎﻫ ﺖﻤــﺴﻗ ﮏﺒــﺳ ﻦــﯾا رد :ﺰﯿﮕﻧا ﺖﻔﮕــﺷ نﺎــﯾﺎﭘ ﻊــﻗاورد .ﺪــﺑﺎﯾ ﻰﻣ ﻪــﻤﺗﺎﺧ ﻦﯾﺮﯿــﺷ و ﺰﯿﮕﻧا ﺖﻔﮕــﺷ باﺬــﺟ ﺖﻤــﺴﻗ ﻪــﺑ ﻪــﮐ دﻮــﺷ ﻰﻣ ﻪــﮐ ىﺎــﻫﺮﺒﺧ .دﻮــﺷ ﻰﻣ هدﻮــﺸﮔ نﺎــﺒﻃﺎﺨﻣ ىاﺮــﺑ نآ ىﺎــﻬﺘﻧا ﺖﻤــﺴﻗ رد ﺮــﺒﺧ نﻮــﻨﻓ نﺎــﯾﺎﭘ ﺐــﺴﮐ ﻪــﺑ ناﻮــﺗ ﻰﻣ ﺮــﺘﻬﺑ ﺪﻨﺘــﺴﻫ ﻰﯾﺎﻨﺜﺘــﺳا و ﺐــﯿﺠﻋ ىﺮــﺒﺧ شزرا ىاراد .دﺮــﮐ ﻢــﯿﻈﻨﺗ ﺰﯿﮕﻧا ﺖﻔﮕــﺷ ﻪــﮐ توﺎــﻔﺗ ﻦــﯾا ﺎــﺑ ﺖــﺳا ﻰــﺨﯾرﺎﺗ ﮏﺒــﺳ نﺎــﻤﻫ :ﺪــﯿﻟ ﺎــﺑ هاﺮــﻤﻫ ﻰــﺨﯾرﺎﺗ ﮏﺒــﺳ دﻮــﺷ ﻰﻣ هدﺎﻔﺘــﺳا ﺪــﯿﻟ زا ﻪــﻣﺪﻘﻣ ىﺎــﺟ ﻪﺑ ﺪــﯿﻟ ﺎــﺑ هاﺮــﻤﻫ ﻰــﺨﯾرﺎﺗ ﮏﺒــﺳ ىاﺪــﺘﺑا رد .(1395 ،ىﺮــﺑﺎﺻ) ىراﺬــﮔ مﺎﻧ نرﺪــﻣ ﻰــﺴﯾﻮﻧﺮﺒﺧ ﮏﺒــﺳ ﺪــﯾﺎﺑ ار ﻰﻨــﺷ ﺖﻋﺎــﺳ ﮏﺒــﺳ :ﻰﻨــﺷ ﺖﻋﺎــﺳ رد .ﺖــﺳا «ﺪــﯿﻟ ﺎــﺑ هاﺮــﻤﻫ ﻰــﺨﯾرﺎﺗ» ﮏﺒــﺳ ﻪــﺘﻓﺎﯾ شﺮﺘــﺴﮔ لﺪــﻣ ،ﮏﺒــﺳ ﻦــﯾا .دﺮــﮐ ﻰﻨــﺷ ﺖﻋﺎــﺳ ﮏﺒــﺳ .دﻮــﺷ ﻰﻣ هدروآ ﺮــﺗ ﻞﻣﺎﮐ و ﺮﺗ حوﺮــﺸﻣ ﻰــﻤﮐ ﺪــﯿﻟ ،شور ﻦــﯾا ﺪــﻨﭼ ﺪــﯿﻟ ﮏــﯾ ،ﻻﺎــﺑ ﺖﻤــﺴﻗ رد اﺪــﺘﺑا .ﺖــﺳا هﺪــﺷ ﻞﯿﮑــﺸﺗ ﻪــﮑﺗ ﻪــﺳ لزﺎــﭘ ﮏــﯾ زا و ﻢــﮐ و هﺪــﺷ ﻢــﯿﻈﻨﺗ «ﻪــﻧوراو مﺮــﻫ ﮏﺒــﺳ» ﻪــﺑ ﻪــﮐ ﺖــﺷاد ﻢــﯿﻫاﻮﺧ ﻰــﻓاﺮﮔارﺎﭘ ﺖــﺳا مﺮــﻫ ﮏــﯾ ﻦــﯿﺋﺎﭘ ﺖﻤــﺴﻗ رد .ﺪــﻫد ﻰﻣ حﺮــﺷ ﺪــﯿﻔﻣ و ﻪــﺻﻼﺧ ار ﺮــﺒﺧ ﻒــﯿﮐ ﻪــﻠﻤﺟ ﮏــﯾ ﻂــﺳو رد و ؛ﺪــﻨﮐ ﻰﻣ شراﺰــﮔ ﻰــﺨﯾرﺎﺗ ﺐــﯿﺗﺮﺗ ﻪــﺑ ار ﻪــﻌﻗاو نﺎﺘــﺳاد ﻪــﮐ .ﺪــﻨﮐ ﻰﻣ ﻞــﺼﺘﻣ ﻰــﺨﯾرﺎﺗ مﺮــﻫ ﻪــﺑ ار ﻪــﻧوراو مﺮــﻫ ﻪــﮐ دﻮــﺷ ﻰﻣ هدروآ ترﺎــﺒﻋ ﺎــﯾ .(1393 ،ﻰــﻠﮐﻮﺗ) ﺪــﻨﯾﻮﮔ ﻰﻣ the turn ﻰــﺸﺧﺮﭼ ﻪــﻠﻤﺟ ،ترﺎــﺒﻋ ﺎــﯾ ﻪــﻠﻤﺟ ﻦــﯾا ﻪــﺑ ﺖﻋﺎــﺳ» ﮏﺒــﺳ ﻪﯿﺒــﺷ ،رﺎﺘﺧﺎــﺳ رد توﺎــﻔﺗ ﻰــﻤﮐ ﺎــﺑ سﻼــﯿﮔ ىﺮــﺒﺧ ﮏﺒــﺳ :سﻼــﯿﮔ ﺎــﺗ ﺲﭙــﺳ و دﻮــﺷ ﻰﻣ عوﺮــﺷ ﻪــﻧوراو مﺮــﻫ ﮏــﯾ ﺎــﺑ ﺰــﯿﻧ ﮏﺒــﺳ ﻦــﯾا .ﺖــﺳا «ﻰﻨــﺷ و دور ﻰــﻣ ﺶــﯿﭘ (مﺮــﻫ ﮏﺒــﺳ) ﻰــﺨﯾرﺎﺗ و ﻰــﺒﯿﺗﺮﺗ ﻞﮑــﺷ ﻪــﺑ ﻰــﻧﺎﯾﺎﭘ ﺶــﺨﺑ زا ﻞــﺒﻗ ﺪــﺳر ﻰﻣ نﺎــﯾﺎﭘ ﻪــﺑ ،ﺖــﺳا ﺪــﯿﻟ ﺎــﺑ ﻂــﺒﺗﺮﻣ ﻪــﮐ ترﺎــﺒﻋ ﺎــﯾ ﻪــﻠﻤﺟ ﮏــﯾ ﺎــﺑ ًﻻﻮــﻤﻌﻣ .(نﺎــﻤﻫ) .ﺪﺷﺎﺒﻧ رﻮﮐﺬﻣ ىﺎﻫ ﮏﺒﺳ وﺰﺟ ﻪﮐ ﻰﮑﺒﺳ ﺮﻫ :ﺮﯾﺎﺳ