ﻣﺠﻠﻪ ﻋﻠﻮم و ﺻﻨﺎﯾﻊ ﻏﺬاﯾﯽ اﯾﺮان

ﯽﺳرﺮﺑ تاﺮﺛا ﯽﭼرﺎﻗ ﺪﺿ نﺎﯿﻧز نﺎﻫﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا

) Trachyspermum ammi (

هزﺮﻣ ،

) Satureja hortensis (

ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ و )

Mentha piperita (

ﺮﺑ ﮏﭙﮐ ﯽﻧاﺮﯾا ﺪﯿﻔﺳ ﺮﯿﻨﭘ هﺪﻨﻨﮐ هدﻮﻟآ يﺎﻫ

رﻮﭘﺮﻔﻌﺟ شﻮﻧرد

*1

ﯽﯾﺎﻄﻋ ﺎﺴﯾﺮﭘ ،

2

1 - و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ رﺎﯾدﺎﺘﺳا ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ

ﺎﺴﻓ ﺪﺣاو ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ ،

ناﺮﯾا ،ﺎﺴﻓ ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد .

2 - ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﻪﺘﺧﻮﻣآ ﺶﻧاد و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ

ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ اد ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ ناﺮﯾا ،ﺎﺴﻓ ،ﺎﺴﻓ هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧ

.

ﻪﻟﺎﻘﻣ تﺎﻋﻼﻃا هﺪﯿﮑﭼ

ﻪﻟﺎﻘﻣ يﺎﻫ ﺦﯾرﺎﺗ :

ﺖﻓﺎﯾرد ﺦﯾرﺎﺗ :

02 / 11 / 1400

شﺮﯾﺬﭘ ﺦﯾرﺎﺗ :

03 / 12 / 1400

يﺪﯿﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ :

،ﯽﭼرﺎﻗ ﺪﺿ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ

،ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﺐﯿﮐﺮﺗ

،ﺲﻧﺎﺳا ﯽﻧاﺮﯾا ﺪﯿﻔﺳ ﺮﯿﻨﭘ .

DOI: 10.52547/fsct.19.124.113

DOR: 20.1001.1.20088787.1401.19.124.26.3

تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ 

: Do.Jafarpour@iau.ac.ir

چرﺎﻗ رﻮﻀﺣ ﯽﻣ ﺎﻫ

ﺪﻫد ﺶﻫﺎﮐ ار ﺪﯿﻔﺳ يﺎﻫﺮﯿﻨﭘ ﯽﻨﻤﯾا و ﺖﯿﻔﯿﮐ،هﺪﺷ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ دﺎﺴﻓ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ .

ﻪﻗﻼﻋ

ﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺲﻧﺎـﺳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ﻆﻔﺣ ﻪﻨﯿﻣز رد ﯽﻤﻠﻋ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ رد ﻢﻫ و ﺖﻌﻨﺻ رد ﻢﻫ ﯽﻬﺟ ﺎـﻫ

چرﺎﻗ ﺪﺷر زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ياﺮﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ دﺎﺠﯾا ﺎﻫ

تﺎـﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽـﺳرﺮﺑ ،ﺮـﺿﺎﺣ ﻖـﯿﻘﺤﺗ زا فﺪﻫ ،ور ﻦﯾا زا .

ﺎﺸﻨﻣ ﺎﺑ ﺲﻧﺎﺳا ﻦﯾﺪﻨﭼ ﯽﭼرﺎﻗ ﺪﺿ صاﻮﺧ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﮏﭙﮐ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﯽﻧاﺮﯾا

ـﺳ ﺮـﯿﻨﭘ هﺪـﻨﻨﮐ هدﻮﻟآ يﺎﻫ ﺪﯿﻔ

دﻮﺑ ﯽﻧاﺮﯾا . زا ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ﺲﻧﺎﺳا

نﺎﯿﻧز نﺎﻫﺎﯿﮔ زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ )

Trachyspermum ammi (،

هزﺮﻣ

) Satureja hortensis (

ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ و )

Mentha piperita (

ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ .

ﺲﻧﺎﺳا ﺎﻫ

يزﺎﮔ ﯽﻓاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ

. ﯽﭼرﺎﻗ ﺪﺿ صاﻮﺧ ﺲﻧﺎﺳا

ﺎﻫ ﺮـﺑاﺮﺑ رد ﮏـﭙﮐ ﻂـﺳﻮﺗ ﺎـﻫ

شور يرﺎﻬﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ ،رﺎﮔآ رد ﮏﺴﯾد رﺎﺸﺘﻧا يﺎﻫ )

(MIC ﯽﺸـﮐ چرﺎﻗ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ و )

(MFC

ﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ سﺎﺴﺣ ،ﮏﺴﯾد رﺎﺸﺘﻧا تﺎﺸﯾﺎﻣزآ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ .

ﮏﭙﮐ ﻦﯾﺮﺗ ﺲﻧﺎـﺳا مﺎـﻤﺗ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺎﻫ

،ﺎـﻫ

مﻮﻧﺎﯾزرﺎﻫ ﺎﻣردﻮﮑﯾﺮﺗ ﮏﭙﮐ و دﻮﺑ

ﯽﺗﻮﯾراو ﺲﺴﯾﺎﻣﻮﻠﯿﺴﭘ سﻮﻠﯾژﺮﭙﺳآ ،

ﺮﺠﯾﺎﻧ ژﺮﭙﺳآ و اﺰﯾروا سﻮﻠﯾ ﺖﻣوﺎﻘﻣ

ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﯽﯾﻻﺎﺑ .

ﺞﯾﺎﺘﻧ ،هوﻼﻋ ﻪﺑ MIC

و MFC ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ سﺎﺴﺣ

ﻪـﺳ ﺮـﻫ ﻪﺑ ﮏﭙﮐ ﻦﯾﺮﺗ ﺲﻧﺎـﺳا

ﮏﭙﮐ ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ و هزﺮﻣ ،نﺎﯿﻧز مﻮﻧﺎﯾزرﺎﻫ ﺎﻣردﻮﮑﯾﺮﺗ

دﻮﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﮐ MIC ﺐـﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ نآ 281

/ 0 ، 250 / 0

و 562 / 0 µL/mL ﺮﯾدﺎــﻘﻣ و ﺐــﯿﺗﺮﺗ ﻪــﺑ نآ MFC

562 / 0 ، 562 / 0 و 125 / 1 µL/mL ﺪــﻣآ ﺖــﺳﺪﺑ .

ﻢﻫ ﺲﻧﺎﺳا نﺎﯿﻣ رد ،ﻦﯿﻨﭼ رد ،ﺪـﻧداد نﺎﺸﻧ ار ﯽﭼرﺎﻗ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ نﺎﯿﻧز و هزﺮﻣ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫ

ﺮﮕﯾد ﺲﻧﺎﺳا ود ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد يﺮﺘﻤﮐ ﯽﭼرﺎﻗ ﺪﺿ صاﻮﺧ ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ داد نﺎﺸﻧ

. ،ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ

ﯽﻣ اراد نﺎﯿﻧز و هزﺮﻣ يﺎﻫ ﺲﻧﺎﺳا ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ نآ زا هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﮑﻣا و هدﻮﺑ ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ ﯽﭼرﺎﻗﺪﺿ دﺮﮑﻠﻤﻋ ي

دراد دﻮﺟو ﯽﭼرﺎﻗ ﺪﺿ ﺮﺻﺎﻨﻋ و ﯽﮑﺷﺰﭘ ،يزﺎﺳوراد ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ رد دﺮﺑرﺎﮐ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ .

ناﺮﯾا ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ

www.fsct.modares.ac.ir :ﻪﻠﺠﻣ ﺖﯾﺎﺳ

ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻤﻠﻋ ﯽ ﺸﻫوﮋﭘ_ ﯽ

1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ

ﺞﯾار زا ﯽﮑﯾ ﺪﯿﻔﺳ ﺮﯿﻨﭘ ﻓﺮﺼـﻣ و هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ مﺮﻧ يﺎﻫﺮﯿﻨﭘ ﻦﯾﺮﺗ

ﯽ رد

ﺖﺳا ناﺮﯾا . رﻮﻀﺣ چرﺎﻗ ﺪﺷر و دﺎﺴـﻓ ﺚـﻋﺎﺑ ﺎﻫ

هﺪـﺷ و ـﺑ ﻪ رﻮـﻃ

يﺮﯿﮕﻤﺸﭼ ﯽﻣ

ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺪﻧاﻮﺗ تﻻﻮﺼـﺤﻣ ﯽـﻨﻤﯾا و ﺖـﯿﻔﯿﮐ

ﯽﯾاﺬــﻏ دﻮــﺷ . ﮏــﭙﮐ ﺪــﺷر يﺎــﻫﻮﺑ و ﻢــﻌﻃ ﺪــﯿﻟﻮﺗ ﺎــﺑ ﺮــﯿﻨﭘ رد ﺎــﻫ

ﻦﯿﺴـﮐﻮﺗﻮﮑﯾﺎﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ دراﻮﻣ ﯽﻀﻌﺑ رد و ﻪﺘﺨﻟ نﺪﺷ ﻊﯾﺎﻣ ،بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﺖـﺳا هاﺮﻤﻫ .

يﺎـﻫوراد ﻪـﺑ ﺖـﻣوﺎﻘﻣ رﻮـﻬﻇ ،ﻪﺘـﺷﺬﮔ ﻪـﻫد ود رد

ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﺖﻋﺮﺳ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽﭼرﺎﻗ ﺪﺿ ﻒﻠﺘﺨﻣ .

زا

ﻢﻬﻣ يرﺎﻤﯿﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾﺮﺗ از

ﺖﻧﻮﻔﻋ لﻮﺌﺴﻣ ﻪﮐ ﺪﻧﻮـﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ يﺎﻫ

زا ه

،ﺪﻨﺘﺴـﻫ اﺬﻏ هار ﯽـﻣ

ﻪـﺑ ناﻮـﺗ ﻪـﻧﻮﮔ يﺎـﻫ سﻮﻠﯾژﺮﭙـﺳآ ﻪـﺑ موﺎـﻘﻣ

هوﺮﮔ يﺎﻫوراد ﻟوزآ

ﯽ و ﻪﻧﻮﮔ اﺪـﯾﺪﻧﺎﮐ يﺎﻫ دﺮـﮐ هرﺎـﺷا ]

1 و 2 [ . زا

،ور ﻦــﯾا ﯽﯾاﺬــﻏ داﻮــﻣ نﺎﮔﺪــﻨﻨﮐﺪﯿﻟﻮﺗ زا هدﺎﻔﺘــﺳا ﻪــﺑ رﺎــﭼﺎﻧ

هﺪــﻧراﺪﻬﮕﻧ ﺖـــﯿﻟﺎﻌﻓ و ﺪــﺷر لﺮـــﺘﻨﮐ ﺖــﻬﺟ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿـــﺷ يﺎــﻫ

ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ ﺪﻨﺘﺴـﻫ ﺎﻫ

. ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ ﯽـﻧاﺮﮕﻧ ﻪـﺑ

رد ﯽﻣﻮـﻤﻋ يﺎـﻫ

هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ ضراﻮﻋ صﻮﺼﺧ فﺮﺼـﻣ ﻪـﺑ ﻞـﯾﺎﻤﺗ ،ﯽﯾﺎﯿﻤﯿـﺷ يﺎـﻫ

هﺪـﻧراﺪﻬﮕﻧ زا ﺎـﯾ و هدﻮـﺑ هﺪـﻧراﺪﻬﮕﻧ ﺪـﻗﺎﻓ ﻪـﮐ ﺖﺳا ﯽﺗﻻﻮﺼﺤﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻌﯿﺒﻃ ]

3 و 4 [ . لﺎـﺳ رد ﻞـﯿﻟد ﻦﯿـﻤﻫ ﻪـﺑ يﺎـﻫ

هﺪـﻧراﺪﻬﮕﻧ نﻮـﻣاﺮﯿﭘ يدﺎـﯾز تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﯿﺧا ترﻮـﺻ ﯽـﻌﯿﺒﻃ يﺎـﻫ

ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ .

ﻧ ﻦﯾا ﻪﻠﻤﺟزا هﺪﻧراﺪﻬﮕ

ﺲﻧﺎـﺳا ﺎـﻫ هرﺎﺼـﻋ و ﺎـﻫ

يﺎـﻫ

ﺖﺳا ﯽﻫﺎﯿﮔ ]

5 [.

يﺮﯿﮔﻮـﻠﺟ رﻮـﻈﻨﻣ ﻪﺑ چرﺎـﻗ ﺪـﺷر زا ﺮﺛﻮـﻣ

و ﺎـﻫ

ﻦﯿﺴﮐﻮﺗﻮﮑﯾﺎﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺎـﻫ

، ﻪـﻨﯿﻣز رد ﯽـﻤﻠﻋ تﺎـﻘﯿﻘﺤﺗ و ﺖﻌﻨـﺻ رد

ﺎﻫاﺬﻏ ﻆﻔﺣ

، ﺑ يدﺎﯾز ﻪﺟﻮﺗ ﻪ

زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺲﻧﺎﺳا

ﺎﻫ ﺖﺳا هﺪﺷ دﺎﺠﯾا .

ﯾﺮﺘﻬﺑ زا ﯽﮑﯾ ،ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ و اﻮﻫ و بآ ﺮﻈﻧ زا ناﺮﯾا طﺎـﻘﻧ ﻦ

ﺖﺳا ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ ﺪﺷر ياﺮﺑ نﺎﻬﺟ ]

6 و 7[

. ﯽـﻤﻠﻋ مﺎـﻧ ﺎﺑ هزﺮﻣ

Satureja hortensis ،

ﻪﻟﺎﺳ ﮏﯾ ﯽﻔﻠﻋ ﺮﻄﻌﻣ هﺎﯿﮔ ﮏﯾ و

ﯽﻣﻮﺑ

ﻪﻧاﺮﺘﯾﺪﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﯽﻣ

ﺪﺷﺎﺑ ] 8 و 9 [ . ﺖﻤﺴﻗ ياراد هزﺮـﻣ ﯽﯾاﻮـﻫ يﺎـﻫ

هﺪـﻨﻨﮐ ﺖـﯾﻮﻘﺗ ،ﺾﺑﺎﻗ ،روآراردا ،ﻢﻀﻫ ﻞﯿﻬﺴﺗ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻧﺎﻣرد تاﺮﺛا ،هﺪﻌﻣ ﺦﻔﻧ ﺪﺿ ﺎﻬﺳا ﺪﺿ ، ﺖﺳا ﻞﮕﻧا ﺪﺿ و ل

. لﺎﺳ رد ﺮـﯿﺧا يﺎـﻫ

ًﺎﺗﺪﻤﻋ سﺎـﯿﻘﻣ رد ﺖﺸﮐ ﺖﻟﻮﻬﺳ و ﻻﺎﺑ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ

هرﺎﺼﻋ و ﻦﯾزرﻮﺌﻟوا ،راﺮﻓ ﻦﻏور ،گرﺰﺑ هزﺮـﻣ زا ﻞـﺻﺎﺣ

رﻮـﻃ ﻪـﺑ

هدﺮﺘﺴﮔ ﯽـﺘﻧآ ﻞـﻣاﻮﻋ ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ يا رد ﯽـﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪـﺿ و ﯽﻧاﺪﯿﺴـﮐا

ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ )

ﯽﻧﺪﯿـﺷﻮﻧ و ﺎﻫوﺮﺴﻨﮐ ﺎـﻫ

( درﻮـﻣ ﯽـﯾوراد ﻊﯾﺎﻨـﺻ و

ﯽﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا دﺮﯿﮔ

] 10 و 11 [.

ﺲﻧﺎـﺳا يور ﺮـﺑ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾﺪـﻨﭼ

هزﺮﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ هﺎﯿﮔ ﻦﯾا

تﺎـﺒﯿﮐﺮﺗ زا ﯽﯾﻻﺎـﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ يوﺎﺣ

ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻠﻨﻓ -γ

لﻮﻤﯿﺗ ،لوﺮﮐاورﺎﮐ ،ﻦﭘﺮﺗ ،

-ρ

،ﻦﻤﯿﺳ -β و ﻦﻠﯿﻓﻮﯾرﺎﮐ

ﺖـــﺳا ﺎﻫﺪـــﯿﺋﻮﻨﭘﺮﺗ ﺮــﮕﯾد ]

12 و 13 [.

ﯽـــﻤﻠﻋ مﺎـــﻧ ﺎـــﺑ نﺎـــﯿﻧز Trachyspermum ammi

نآ ﻪـﺑ ﻪﮐ ، Ajowan

ﯽـﻣ ،ﺪـﻨﯾﻮﮔ

ﻪﯾودا زا ﯽﮑﯾ ﺖـﺳا ﺮﻄﻌﻣ ﻪﻧاد يﺎﻫ

. هﺎـﯿﮔ ﻦـﯾا هداﻮﻧﺎـﺧ ﻪـﺑ ﻖـﻠﻌﺘﻣ

Apiaceae ﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا

ﻪ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ ﯽﯾوراد فاﺪﻫا ياﺮﺑ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ

ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا يﺪﺒﮐ تﻻﻼﺘﺧا نﺎﻣرد ﺎﯾ شراﻮﮔ كﺮﺤﻣ دﻮـﺷ

. نﺎـﯿﻧز

و ﺖﺳا ﯽﺘﻨﺳ هﺎﯿﮔ ﮏﯾ ،ﺦﻔﻧ ﺪﺿ ،عﻮﻬﺗ ﺪﺿ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ

هﺪـﻨﻨﮐ تﻮﻘﺗ

ﺶﻫﺎﮐ ،هﺪﻌﻣ هﺪﻨﻫد

ﻦﯿﮑﺴﺗ و نﻮﺧ لوﺮﺘﺴﻠﮐ رﺎـﮐ ﻪﺑ ﻢﺳﺎﭙﺳا هﺪﻨﻫد

ﯽﻣ دور ] 14 [ . ﻦـﻏور ﯽﻠـﺻا ءﺰـﺟ لﻮﻤﯿﺗ هﺎـﯿﮔ ﻦـﯾا

رد ﻪـﮐ ﺖـﺳا

ﯽﺘﺣارﺎﻧ نﺎﻣرد تﻼﮑﺸـﻣ و ﯽﯾﺎﻬﺘـﺷا ﯽـﺑ ،ﯽـﺷراﻮﮔ يﺎـﻫ

ﯽﺴـﻔﻨﺗ

ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا دﻮـﺷ

] 15 [ . ﺲﻧﺎـﺳا ﻪـﻧاد يوﺎـﺣ ﺰـﯿﻧ هﺎـﯿﮔ ﻦـﯾا 50

%

لﻮﻤﯿﺗ ﺖﺳا بوﺮﮑﯿﻣ ﮏﯾ ﻪﮐ ﺶﮐ

ﺶﮐ چرﺎﻗ و ﻢﺳﺎﭙﺳا ﺪﺿ ، يﻮﻗ

ﺖﺳا . ﯽـﻤﻠﻋ مﺎـﻧ ﺎـﺑ ﯽـﻠﻔﻠﻓ عﺎـﻨﻌﻧ هﺎﯿﮔ Mentha piperita

، زا

هداﻮﻧﺎﺧ Lamiaceae ﯽـﻣ

ﺪـﺷﺎﺑ . ﻪـﻧﻮﮔ و ناﺮـﯾا رد ﻪـﮐ ﺖـﺳا يا

ﯽﻣ ﺖﻓﺎﯾ نﺎﻬﺟ طﺎﻘﻧ زا يرﺎﯿﺴﺑ ﻢـﻌﻃ ،ﻮﺑ ﺮﻈﻧ زا و دﻮﺷ

و ﯽﮔﺪـﻨﻫد

ياراد ﯽﺸـﯾارآ ﯽﺘﻌﻨـﺻ تﻻﻮﺼـﺤﻣ و ﺎﻫاﺬـﻏ رد ﯽﻧﺎـﻣرد صاﻮﺧ ﺖـﺳا يدﺎﺼـﺘﻗا شزرا ]

16 و 17 [ . ﻦــﻏور ﯾ ﯽـﻠﻔﻠﻓ عﺎـﻨﻌﻧ زا ﯽــﮑ

ﻦﯾﺮﺗدﺮﺑرﺎــﮐﺮﭘ و ﻦﯾﺮــﺗ هﺪــﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨــﺷ ﺲﻧﺎــﺳا

ﺎــﻫ رد ﻪــﮐ ﺖــﺳا

ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ بﺎـﺘﻓآ ،ﺖﺳﻮﭘ شزﻮﺳ ﺶﻫﺎﮐ ياﺮﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

رد و ﯽﻧﻼﻀـﻋ يﺎـﻫدرد ،دردﻮـﻠﮔ ،ﺐﺗ ،ﯽﮕﺘﺧﻮﺳ ﯽـﮕﺘﻓﺮﮔ

ﯽـﻨﯿﺑ

دراد دﺮﺑرﺎﮐ ]

18 و 19 [.

ﺲﻧﺎـﺳا ﻪـﮐ ﺖـﺳا هﺪـﺷ هداد نﺎﺸﻧ عﺎـﻨﻌﻧ

ا ﯽﻠﻔﻠﻓ ﺮﺛ رﺎﻬﻣ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ چرﺎﻗ ﺪﺷر ﺮﺑ ﺎﻫ

ﺪﯿﻟﻮﺗ و ﻦﯿﺴﮐﻮﺗﻼﻓآ ﻂـﺳﻮﺗ

ﻪﻧﻮﮔ سﻮﻠﯾژﺮﭙﺳآ يﺎﻫ دراد

] 20 [ .

ﮏﭙﮐ يﺎﻫ ﻪﺘﺷر ﺞﯾار ﺎﻫﺮﻤﺨﻣ و يا ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ ﻦﯾﺮﺗ

دﺎـﺠﯾا يﺎـﻫ

ﯽﮐارﻮﺧ و ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ رد دﺎﺴﻓ هﺪﻨﻨﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻫ

] 21 [.

هدز ﻦﯿـﻤﺨﺗ

ﯽﻣ ﺎﺗ ﻪﮐ دﻮﺷ 10

ياﺬﻏ زا ﺪﺻرد رد هﺪـﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ

ﻞـﯿﻟد ﻪـﺑ نﺎـﻬﺟ

ﯽﻣ ﻦﯿﺑ زا ﯽﭼرﺎﻗ دﺎﺴﻓ دور

. ﺮـﺑ هوﻼﻋ ﭘ

ﺪـﻣﺎﯿ ،يدﺎﺼـﺘﻗا ﯽـﻔﻨﻣ يﺎﻫ

ﯽﺧﺮﺑ ﮏﭙﮐ زا ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻦﯿﺴﮐﻮﺗﻮﮑﯾﺎﻣ ﺎﻫ ﯽـﻣ ﻪـﮐ ﺪﻨﻨﮐ

ياﺮـﺑ ﺪـﻧاﻮﺗ

ﺪﺷﺎﺑ كﺎﻧﺮﻄﺧ ناﻮﯿﺣ و نﺎﺴﻧا ﯽﺘﻣﻼﺳ ]

22 [ . ﮏﭙﮐ ﺎﻫ ﺎـﺑ ﯽﺑﻮـﺧ ﻪﺑ

و ﯽـﺑﺮﭼ دﺎـﯾز ًﺎﺘﺒﺴـﻧ راﺪﻘﻣ ﺎـﻫﺮﯿﻨﭘ زا يرﺎﯿﺴـﺑ رد ﻪـﮐ ﻦﯿﯾﺎـﭘ pH

ﺪﻨﺘﺴﻫ رﺎﮔزﺎﺳ دراد دﻮﺟو ]

23 [ . ﯽﻣ ﮏﭙﮐ ﻪﺑ ﺮﯿﻨﭘ نﺪﺷ هدﻮﻟآ ﺪـﻧاﻮﺗ

ﻣ ﺪﻨﮐ دﺎﺠﯾا لﻮﺼﺤﻣ ياﺮﺑ ار ﯽﺴﺣ و يدﺎﺼﺘﻗا تﻼﮑﺸ .

ﺮـﺑ هوﻼﻋ

ﯽﺧﺮﺑ ،ﻦﯾا ﻪﻧﻮﮔ زا

ﯽـﻣ ﺪـﯿﻟﻮﺗ ﻦﯿﺴـﮐﻮﺗﻮﮑﯾﺎﻣ ﻪـﮐ ﮏﭙﮐ يﺎﻫ ﺪـﻨﻨﮐ

ﯽﻣ ﻪﺘـﺷاد لﺎﺒﻧد ﻪﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ ﯽﺘﻣﻼﺳ ياﺮﺑ ار ﯽﺗاﺮﻄﺧ ﺪﻧاﻮﺗ

ﺪﺷﺎﺑ ] 24 [ . ﻪـﺑ ﯽﯾاﺬـﻏ داﻮـﻣ ﺖﻌﻨـﺻ رد نوﺰﻓازور زﺎﯿﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ

هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا رد ﻖـﯿﻘﺤﺗ مﺎـﺠﻧا تروﺮـﺿ ،ﯽﻌﯿﺒﻃ

ﺿ تاﺮﺛا صﻮﺼﺧ هدروآﺮﻓ و ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ ﯽﭼرﺎﻗ ﺪ

ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ

نآ زا ﺎﻫ ﺖﺳا يروﺮﺿ .

ﺮﯿﺛﺄـﺗ درﻮـﻣ رد ﯽﺗﺎـﻋﻼﻃا ﭻﯿـﻫ نﻮـﻨﮐ ﺎـﺗ

ﺲﻧﺎﺳا ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ و نﺎﯿﻧز ،هزﺮﻣ يﺎﻫ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ رد

چرﺎﻗ ﺪﺷر زا -

ﺖـﺳا هﺪﺸـﻧ شراﺰـﮔ ﯽـﻧاﺮﯾا ﺪﯿﻔـﺳ ﺮﯿﻨﭘ هﺪﻨﻨﮐ هدﻮﻟآ يﺎﻫ .

ﻦﯾاﺮـﺑ

،سﺎﺳا زا فﺪﻫ ﺮـﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺪـﺿ صاﻮـﺧ ﻪﺴـﯾﺎﻘﻣ و ﯽﺑﺎـﯾزرا ،

ﯽﭼرﺎﻗ ﯽـﻠﻔﻠﻓ عﺎـﻨﻌﻧ و هزﺮـﻣ ،نﺎـﯿﻧز نﺎـﻫﺎﯿﮔ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺲﻧﺎﺳا رد

ﯽﺧﺮﺑ ﺮﺑاﺮﺑ چرﺎﻗ

ﯽﻧاﺮﯾا هدﻮﻟآ ﺪﯿﻔﺳ ﺮﯿﻨﭘ زا هﺪﺷ اﺪﺟ يﺎﻫ ﯽﻣ

ﺪﺷﺎﺑ .

2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ

رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻟﺎﻌﻓ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿـﺷ تﺎـﺒﯿﮐﺮﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖـﯿ

ﯽﭼرﺎـﻗ ﺪـﺿ يﺎـﻫ

نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻧ و هزﺮﻣ ،نﺎﯿﻧز ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌ

چرﺎﻗ ﺮﺑاﺮﺑ رد هﺪـﻨﻨﮐ هدﻮـﻟآ يﺎـﻫ

ﯽﻧاﺮﯾا ﺪﯿﻔﺳ ﺮﯿﻨﭘ نورد ﻂﯾاﺮﺷ رد

ﯽـﻨﺗ ﺎـﻣزآ ، ﺶﯾ ﺮـﯾز حﺮـﺷ ﻪـﺑ ﺎـﻫ

ﺪﻧﺪﺷ مﺎﺠﻧا .

2 - 1 - ﻊﻤﺟ نﺎﻫﺎﯿﮔ يروآ

ـﻗاو يزروﺎﺸـﮐ غﺎـﺑ زا ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ و نﺎﯿﻧز ،هزﺮﻣ هﺎﯿﮔ ﻪﺳ ﺮﻫ رد ﻊ

سرﺎـﻓ ،ﺎﺴـﻓ نﺎﺘـﺳﺮﻬﺷ )

28°59'36.6"N, 53°39'07.2"E (

ﻊﻤﺟ و هﺪﺷ يروآ ﺳﻮﺗ

ﺪـﯿﯾﺎﺗ و ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﯽﺳﺎﻨﺷ هﺎﯿﮔ ﺺﺼﺨﺘﻣ ﻂ

ﺪﻧﺪﺷ . ﺖﻤﺴﻗ يزﺎﺳاﺪﺟ زا ﺲﭘ ،زﺎـﯿﻧ درﻮﻣ يﺎﻫ

نﺎـﻫﺎﯿﮔ ﻪﯾﺎـﺳ رد

ﮏﺸﺧ بﺎﺘﻓآ رﻮﻧ زا رود ﻪﺑ ﺪﻧﺪﺷ

.

2 - 2 - ﺲﻧﺎﺳا جاﺮﺨﺘﺳا ﺎﻫ

،نﺎـﻫﺎﯿﮔ زا ﮏـﯾ ﺮﻫ ﺲﻧﺎﺳا ﻪﯿﻬﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ 100

زا مﺮـﮔ هﻮـﯿﻣ يﺎـﻫ

ﮏﺸﺧ نﺎﯿﻧز ﻞﮔ و و هزﺮﻣ ﺰﺒﺳﺮﺳ يﺎﻫ ﻪﺧﺎﺷﺮﺳ

يﺎﻫ ﯽـﻠﻔﻠﻓ عﺎـﻨﻌﻧ

ــﺳا ﺪــﺷ هدﺎﻔﺘ . ﺲﻧﺎــﺳا بآ ﺎــﺑ ﺮــﯿﻄﻘﺗ شور ﻪــﺑ يﺮــﯿﮔ )

hydro-

distillation (

ﺮﺠﻧﻮـﻠﮐ هﺎﮕﺘـﺳد زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﺑ )

ﺖﮐﺮـﺷ ﺖﺧﺎـﺳ

Heidolph لﺪﻣ ،نﺎﻤﻟآ

laborota 4003 (

ﻣ رﻮـﻃ ﻪﺑ ﻪﮐ لﻮـﻤﻌ

ماﺪﻧا زا ﺲﻧﺎﺳا جاﺮﺨﺘﺳا ﺖﻬﺟ ﺸﺧ يﺎﻫ

ﯽـﻣ رﺎـﮐ ﻪـﺑ هﺎـﯿﮔ ﮏ ،دور

ﺪﺷ مﺎﺠﻧا . ﺳآ ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﻦﯾزﻮﺗ زا ﺪﻌﺑ نﺎﻫﺎﯿﮔ زا ﮏﯾ ﺮﻫ بﺎﯿ

) لﺪـﻣ

Waring ( ﺶﻣ ﺎﺑ 1/

0 ﯽﻠﯿﻣ ﺪﻧﺪﺷ ردﻮﭘ ﺮﺘﻣ .

ﺖـﺳﺪﺑ ردﻮـﭘ ،ﺲﭙﺳ

ﺎـﺑ و ﻪـﺘﺨﯾر ﻦﻟﺎـﺑ ﻞـﺧاد رد ﺮـﻄﻘﻣ بآ ﺮـﺘﯿﻟ ﮏـﯾ هاﺮـﻤﻫ ﻪﺑ هﺪﻣآ تراﺮﺣ ) ﯽﻗﺮﺑ ﺮﺘﯿﻫ ( تﺪﻣ ﻪﺑ 3 ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻋﺎﺳ ﺪـﺷ يﺮﯿﮔ

] 25 [ . رد

زا ﺲـﭘ و هﺪـﺷ جرﺎـﺧ بآ رﺎﺨﺑ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ راﺮﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ تﺪﻣ ﻦﯾا ﻪﯾﻻ ترﻮﺻ ﻪﺑ نﺪﺷ دﺮﺳ ﺰﯾﺎﻤﺘﻣ ي

ﻪـﻟﻮﻟ رد بآ ﺢﻄـﺳ يور ﺮـﺑ ي

ﺪـﻧدﻮﺑ هﺪﻫﺎﺸـﻣ ﻞـﺑﺎﻗ ﺮﺠﻧﻮـﻠﮐ هﺎﮕﺘـﺳد جرﺪﻣ .

ﻊـﻤﺟ ياﺮـﺑ يروآ

ﻪﻟﻮﻟ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺮﯿﺷ ،ﺲﻧﺎﺳا جوﺮـﺧ زا ﺲـﭘ ،هدﺮـﮐ زﺎـﺑ ار جرﺪﻣ ي

بآ ﻪـﻧﺎﮔاﺪﺟ فﺮﻇ رد ﺲﻧﺎﺳا ،ﻪﻟﻮﻟ زا ﻪﻓﺎﺿا يﺎﻫ ﻊـﻤﺟ يا

و يروآ

بآ نوﺪﺑ ﻢﯾﺪﺳ تﺎﻔﻟﻮﺳ ﻂﺳﻮﺗ

، ﺪﺷ يﺮﯿﮕﺑآ .

زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﺖﻬﺟ

ﺲﻧﺎﺳا ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺎﻫ

ﻪﻠﯿﺳﻮﺑ ﻪﺸﯿﺷ فﺮﻇ زا ،تراﺮﺣ و رﻮﻧ ي هﺮـﯿﺗ و يا

ﺲﻧﺎـﺳا يراﺪـﻬﮕﻧ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﮓﻧر ﺪـﺷ هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﻫ

. ﺲﻧﺎـﺳا يﺎـﻫ ﻊﻤﺟ زا ﺲﭘ ﻪﻠﺻﺎﺣ

يراﺪـﻬﮕﻧ لﺎﭽﺨﯾ رد هﺪﺷ دﺎﯾ فﺮﻇ رد يروآ

ﺪﻧﺪﺷ .

2 - 3 - ﺲﻧﺎﺳا رد دﻮﺟﻮﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﺎﻫ

ﺲﻧﺎﺳا رد دﻮﺟﻮﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺠﻧآ زا ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ نزو ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﺎﻫ

ﻗ و ﯽـﻣ ﻪﺘﺧﺎﻨـﺷ راﺮﻓ داﻮﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺖﯿﺒﻄ ﻞـﻤﻋ ،ور ﻦـﯾا زا ﺪﻧﻮـﺷ

ﻦﻏور ﻪﻠﮑﺸﺘﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﺮـﻫ زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﯽﺴﻧﺎﺳا يﺎﻫ

ﯽﻓاﺮﮔﻮﺗﺎـﻣوﺮﮐ هﺎﮕﺘـﺳد ﻂـﺳﻮﺗ ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ و هزﺮﻣ ،نﺎﯿﻧز هﺎﯿﮔ ﻪﺳ ﯽـﻣﺮﺟ ﺞﻨـﺳ ﻒـﯿﻃ ﺎـﺑ يزﺎﮔ Gas chromatograph-mass

spectrometry (GC-MS) ﺪﺷ مﺎﺠﻧا

. ﺲﻧﺎﺳا ﻮﺗ ﺎﻫ لﻼﺣ ﻂﺳ

ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ لﺎﻣﺮﻧ ناﺰﮕﻫ 1

ﻪﺑ 100 ﯽﻓاﺮﮔﻮﺗﺎـﻣوﺮﮐ هﺎﮕﺘﺳد ﻪﺑ و ﻖﯿﻗر

يزﺎﮔ (GC) ﯽـﻣﺮﺟ ﺞﻨﺳ ﻒﯿﻃ ﺎﺑ (MS)

ﺪـﺷ ﻖـﯾرﺰﺗ .

هﺎﮕﺘـﺳد

لﺪـﻣ ﻖـﯿﻘﺤﺗ ﻦـﯾا رد هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا GC HP-6890 Hewllet

Packard دﻮــﺑ

. ﻖــﯾرﺰﺗ ﻞــﺤﻣ تراﺮــﺣ ﻪــﺟرد 250

ﻪــﺟرد ي

ﺎﺑ و سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ

ﯽـﺗراﺮﺣ يﺰـﯾر 220

- 60 ﻮﯿﺴـﻠﺳ ﻪـﺟرد س

ﺪﺷ ﻢﯿﻈﻨﺗ . نﻮﺘﺳ هﺎﮕﺘـﺳد عﻮـﻧ زا GC

HP-5MS ،

ﻞـﻣﺎﺣ زﺎـﮔ

ﻞﻣﺎﺷ نﺎﯾﺮﺟ تﺪﺷ ،مﻮﯿﻠﻫ 1

ﯽﻠﯿﻣ ﺖﻋﺮـﺳ ،ﻪـﻘﯿﻗد رد ﺮﺘﯿﻟ ﺶﯾاﺰـﻓا

ﺎﻣد 6 د نﻮﺘﺳ لﻮﻃ ،ﻪﻘﯿﻗد ﺮﺑ سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪﺟر 30

ﺮﺘﻣ و ﯽـﻠﺧاد ﺮﻄﻗ

نآ 250 نوﺮﮑﯿﻣ دﻮﺑ . هﺎﮕﺘﺳد ﻖـﯿﻘﺤﺗ ﻦـﯾا رد هدﺎﻔﺘـﺳا درﻮﻣ MS

ﺰﯿﻧ لﺪﻣ HP-5973 ﺎﺑ و

نﻮﯿﺳاﺰﯿﻧﻮﯾ يژﺮﻧا 70eV

دﻮﺑ . زا ﺲـﭘ

هﺎﮕﺘﺳد ﻪﺑ ﺲﻧﺎﺳا ﻖﯾرﺰﺗ يرادزﺎـﺑ نﺎـﻣز زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ قﻮـﻓ يﺎـﻫ

تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يرادزﺎﺑ ﺲﯾﺪﻧا ،1

ﻪﻔﻟﻮﻣ ﻦﯾا ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ و ﯽﻣﺮﺟ ﻒﯿﻃ ،2

ﺎـﺑ ﺎﻫ

ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ رد دﻮﺟﻮﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﺎﺑ و دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻫ ﺐـﯿﮐﺮﺗ ﺎﻫ

-

ﻞﯿﮑﺸﺗ يﺎﻫ ﺲﻧﺎـﺳا هﺪﻨﻫد

راﺮـﻗ ﯽـﻤﮐ و ﯽـﻔﯿﮐ ﯽـﺳرﺮﺑ درﻮـﻣ ﺎـﻫ

ﺖﻓﺮﮔ .

2 - 4 - ﯽﭼرﺎﻗ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺶﺠﻨﺳ

زا هﺪﺷ اﺪﺟ يﺎﻫ چرﺎﻗ زا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ﻦﯿﺸﯿﭘ ﻖﯿﻘﺤﺗ

] 26 [ ﻞﻣﺎﺷ

سﻮﻠﯾژﺮﭙﺳآ ﺮﺠﯾﺎﻧ

، اﺰﯾروا سﻮﻠﯾژﺮﭙﺳآ ،

سﻮﺗﺎـﮕﯿﻣﻮﻓ سﻮﻠﯾژﺮﭙﺳآ ،

مﻮﺳﻮﺘﺳاﺮﮐ مﻮﯿﻠﯿﺳ ﯽﻨﭘ ،

مﻮـﻧژوﺰﯾﺮﮐ مﻮﯿﻠﯿـﺳ ﯽـﻨﭘ ،

ﺲﺴـﯾﺎﻣﻮﻠﯿﺴﭘ

ﯽﺗﻮــﯾراو ﺲﯿﻣﻼﮐﻮﺴــﯾﺎﺑ ،

ﺲﯿﻠﯿﺑﺎﺘﮑﭙــﺳا مﻮﻧﺎــﯾزرﺎﻫ ﺎــﻣردﻮﮑﯾﺮﺗ ،

و

ﭙﺳودﻼﮐ زدﻮﯾرﻮﭙـﺳودﻼﮐ ﻢﯾرﻮ ﺪـﺷ هدﺎﻔﺘـﺳا

] 26 .[ ﺪـﺿ ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ

ﯽﭼرﺎﻗ ﺲﻧﺎﺳا ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺎﻫ چرﺎـﻗ

رﻮﮐﺬـﻣ يﺎـﻫ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ

شور

رﺎﮔآ رد ﮏﺴﯾد رﺎﺸﺘﻧا (Disk diffusion)

مﺎﺠﻧا ﺖﻓﺮﯾﺬـﭘ ] 27 [ .

يور ﺮﺑ اﺪﺘﺑا ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ

رﺎـﮔآ زوﺮﺘﺴـﮐد وﺮﺑﺎـﺳ (SDA)

، 100

زا ﺮــﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ ــﺑ ﺮــﻈﻧ درﻮــﻣ چرﺎــﻗ رﻮﭙــﺳا نﻮﯿﺴــﻧﺎﭙﺳﻮﺳ

ناﺰــﯿﻣ ﻪ

1. Solute Retention Time (tr) 2. Retention Index (RI)

spore/mL 10⁷

5/ 1 ﺪﺷ ﺶﺨﭘ ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ و ﻪﺘﺨﯾر .

زا ﺪـﻌﺑ

د نآ ﮏﺴـﯾ يﺎــﻫ ﻓ يﺬــﻏﺎﮐ ﺮــﺘﻠﯿ ) ﺮـﻄﻗ 4/

6 ﯽــﻠﯿﻣ ﺮــﺘﻣ ( يوﺎــﺣ 10

ﺑ ﺲﻧﺎﺳا ﺮﻫ زا ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ يور ﺮ

رﺎـﮔآ تﺎﺤﻔﺻ ﺢﻄﺳ ﻪـﺑ

ﻪﻠـﺻﺎﻓ ي

30 ﯽﻠﯿﻣ ﻪـﻧﺪﺑ و ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ زا ﺮﺘﻣ ﺪﻧﺪـﺷ هداد راﺮـﻗ ﺖـﯿﻠﭘ ي

. ﺲﭙـﺳ

ﺖﯿﻠﭘ يﺎﻣد رد ﺎﻫ 30

ﻪﺟرد سﻮﯿﺴﻠﺳ ي ﺗ

يزاﻮـﻫ ﻂﯾاﺮـﺷ ﺖﺤ ﻪـﺑ

تﺪــﻣ 3 - 7 زور ) چرﺎــﻗ مﻮﯿﻠﺴــﯿﻣ ﻪــﮐ ﯽﻧﺎــﻣز ﺪــﺷ نﺎــﯾﺎﻤﻧ ﺎــﻫ

(

ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ ﺪﻧﺪﺷ يراﺬﮔ .

هزاﺪـﻧا ،نﺎـﻣز ﻦـﯾا مﺎـﻤﺗا زا ﺲﭘ ﻪـﻟﺎﻫ ي

ي

ادزﺎﺑ هزاﺪﻧا ﺶﮐ ﻂﺧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هﺪﻧر يﺮﯿﮔ

و ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﺮـﺘﻣ

ﺪﺷ نﺎﯿﺑ .

2 - 5 - ﺶﺠﻨﺳ ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ

زﺎﺑ ناﺰــﯿﻣ ﻞﻗاﺪــﺣ ﺶﺠﻨــﺳ ﯽﮔﺪــﻧراد

) (MIC زا هدﺎﻔﺘـــﺳا ﺎـــﺑ

ﺖـﯿﻠﭘوﺮﮑﯿﻣ يﺎﻫ

96 ﻪﻧﺎﺧ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺮﺘﺳا ﯽﻠﭘ ﺲﻨﺟ زا يا .

ﺖــﺤﺗ

،ﺮﻠﭙﻤـــﺳ زا هدﺎﻔﺘـــﺳا ﺎـــﺑ و ﻞﯾﺮﺘـــﺳا ﻂﯾاﺮـــﺷ 50

ﺮــﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ زا

ﻂﯿـﺤﻣ ﺖﺸﮐ ثاﺮﺑ زوﺮﺘﺴﮐد وﺮﺑﺎﺳ (SDB)

ﻪﺑ ﻪـﻧﺎﺧ مﺎـﻤﺗ يﺎـﻫ

ﺪـﺷ ﻪﻓﺎـﺿا هد ﺎـﺗ ﮏـﯾ نﻮﺘـﺳ زا ﺖـﯿﻠﭘ .

ﺲﭙـﺳ 50 ﺮـﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ زا

ﺲﻧﺎﺳا ﻪـﻧﺎﺧ ﻪﺑ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ زا ﺪــﻌﺑ ،ﺪــﺷ ﻪﻓﺎـﺿا لوا نﻮﺘـﺳ يﺎـﻫ

ــﺧاﻮﻨﮑﯾ ــﻤﻧ ﺖـ ﻪــﻧﺎﺧ نورد طﻮـــﻠﺨﻣ ندﻮ ،ﺎــﻫ

50 ﺮــﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ زا

ﻪــﻧﺎﺧ نورد ﺖــﺧاﻮﻨﮑﯾ نﻮﯿﺴــﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﻪـــﺑ و ﺪــﺷ ﻪﺘــﺷادﺮﺑ ﺎــﻫ

ﻪـﻧﺎﺧ و ندﺮــﮐ ﺖــﭙﯿﭘ زا ﺪــﻌﺑ ،ﺪــﺷ ﻪﻓﺎــﺿا مود نﻮﺘــﺳ يﺎـﻫ

ًادﺪــــﺠﻣ ﺖـــﺧاﻮﻨﮑﯾ نﻮﯿـﺴــﻧﺎﭙﺳﻮﺳ دﺎـــﺠﯾا 50

زا ﺮــﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ

ﻪـﻧﺎﺧ ﻪﺑ و ﻪﺘﺷادﺮﺑ نﻮﯿـﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﻪﻓﺎــﺿا مﻮـﺳ نﻮﺘـﺳ يﺎﻫ

ﺪـﺷ ،

ﻖﯿﻗر ﺪﻧور ﻦـﯾا يزﺎـﺳ

ﺲﻧﺎﺳا رد ﯽـﻠﺒﻗ نﻮﺘﺳ ﺖـﻈﻠﻏ ﻒـﺼﻧ ﻪـﺑ

ﺖــﺷاد ﻪــﻣادا ﻢﻫدزﺎـﯾ نﻮﺘـﺳ ﺎـﺗ ،نﻮﺘﺳ ﺮﻫ .

ﺖـﻈﻠﻏ ﺖـﯾﺎﻬﻧ رد

ﻪــﻧﺎﺧ رد نﻮــﻣزآ درﻮــﻣ ﺐــﯿﮐﺮﺗ ﻪـــﺑ هد نﻮﺘـــﺳ يﺎــﻫ

1 µg/ml

ﺪﯿـــﺳر . ﺲﭙـﺳ 50 ﻟوﺮﮑﯿﻣ ﺮﺘﯿ هدﺎـــﻣآ نﻮﯿـﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ زا ماﺪـﮐ ﺮﻫ

چرﺎﻗ زا ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ ﻪـﻧﺎﺧ مﺎـﻤﺗ ﻪـﺑ ﻞﯾﺮﺘﺳا ﻂﯾاﺮﺷ رد

زا ﺎــﻫ

ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا هد ﺎﺗ ﮏﯾ نﻮﺘـﺳ .

ﻪﻧﺎﺧ ناﻮــﻨﻋ ﻪــﺑ هدزﺎـﯾ نﻮﺘـﺳ يﺎـﻫ

ياراد ﺎﻬﻨﺗ ،ﺶﯾﺎﻣزآ ﺖﺒﺜﻣ لﺮـﺘﻨﮐ 100

ﺮـﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ نﻮﯿﺴـﻧﺎﭙﺳﻮﺳ زا

ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﮏﭙﮐ ﻪـﻧﺎﺧ و

اﻮــﻨﻋ ﻪــﺑ هدزاود نﻮﺘــﺳ يﺎـﻫ لﺮــﺘﻨﮐ ن

ياراد ﻂــﻘﻓ ،نﻮــﻣزآ ندﻮــﺑ ﻞﯾﺮﺘـﺳا ﺶﺠﻨـﺳ و ﺶﯾﺎﻣزآ ﯽـﻔﻨﻣ 100 ا ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ ﺪﻧدﻮﺑ ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ ز

. ﺖﯿﻠﭘوﺮﮑﯿﻣ هﺪـﺷ هدﺎـﻣآ

ﻪـﺑ

تﺪـﻣ 3 زور يﺎﻣد رد 30 ﻪﺟرد سﻮﯿﺴﻠﺳ ي ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ

ﺪﺷ يراﺬﮔ .

زا ﯽﺘﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ ﺲﻧﺎﺳا

چرﺎـــﻗ ﺪـــﺷر زا ﻪـﮐ ﻪـــﺑ ﺖـــﻌﻧﺎﻤﻣ

ﺖـــﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪــــﺣ ،دروآ ﻞــــﻤﻋ ﺎﺑ

ﯽﮔﺪـــﻧرادز )

(Minimum

inhibitory concentration ﺎﯾ

ﯽﻣ ﻪﺘﻔﮔ MIC دﻮﺷ .

2 - 6 - ﺶﺠﻨﺳ چرﺎﻗ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ

ﯽﺸﮐ

رﻮــﻈﻨﻣ ﻪــﺑ چرﺎــﻗ ﺖــﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪــﺣ ﻦﯿــﯿﻌﺗ

ﺸــﮐ ﯽ ) (MFC ، 100

ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ ﻪـــﺑ طﻮــﺑﺮﻣ ﮏـﻫﺎﭼ نورد نﻮﯿـﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ زا وMIC

نآ ﺮﺗﻻﺎـﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﺮـﺑ

ﻂﯿـﺤﻣ يور زوﺮﺘﺴـﮐد وﺮﺑﺎـﺳ

ﺖﺸـﮐ رﺎـﮔآ

ﺪــﺷ هداد ياﺮــــﺑ و 3

زور رد يﺎــﻣد 30 ﻪــﺟرد سﻮﯿﺴــﻠﺳ ي

ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ ﺪﺷ يراﺬﮔ ــﺷ ﺪـﺷر مﺪﻋ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﮐ ﯽﺘﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ.

ﻮ د

ﻏ ﻞﻗاﺪـــــﺣ ناﻮـــــﻨﻋ ﻪـــــﺑ ـــــﻗ ﺖـــــﻈﻠ

چرﺎـ ـﺸــــﮐ ﯽـ

) Minimum fungicidal concentration (

ﺎــﯾ رد MFC

ﺪـﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ .

ﺖﺒﺴـﻧ زا هﺪـﻣآ ﺖـﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎـﺘﻧ زا MFC/MIC

ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺖﻬﺟ چرﺎﻗ ﺖﯿﺻﺎﺧ

،ﺪــﺷ هدﺎﻔﺘـﺳا ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﺸﮐ

زا ﺮﺘـﺸﯿﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﮔا ﻪﮐ يرﻮﻃ 4

زا ﺮــﺘﻤﮐ و ﮏﯿﺗﺎﺘــﺳا ﺪﺷﺎــﺑ 4

ﺖﺳا هﺪﻨﺸﮐ .

2 - 7 - يرﺎﻣآ ﺰﯿﻟﺎﻧآ

ﺶﯾﺎﻣزآ ﺪﻧﺪﺷ مﺎﺠﻧا راﺮﮑﺗ ﻪﺳ رد ﺎﻫ .

رد اﺪﺘﺑا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪـﯾﺰﺠﺗ ضﺮـﻌﻣ

ﮏﯾ ﺲﻧﺎﯾراو راﺮﻗ ﻪﻓﺮﻃ

ﮕﻧﺎـﯿﻣ ﻪﺴـﯾﺎﻘﻣ ياﺮﺑ ﺲﭙﺳ و ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻦﯿ

و ﺎـﻫ

ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﯽﺳرﺮﺑ يراد

ﻪـﻨﻣاد ﺪـﻨﭼ نﻮـﻣزآ زا ﺎـﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻦﯿﺑ يا

ﯽـﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ رد ﻦﮑﻧاد يراد

95 % هدﺎﻔﺘـﺳا ﺪـﯾدﺮﮔ . ﻪـﯾﺰﺠﺗ ﻞـﯿﻠﺤﺗو

هداد يرﺎـﻣآ مﺮــﻧ ﻂــﺳﻮﺗ ﺎــﻫ

راﺰــﻓا ﻪﺨﺴــﻧ SPSS

20 ﺪــﺷ مﺎــﺠﻧا .

ﯽــﻨﺤﻨﻣ ﻂﯿــﺤﻣ رد ﻪــﻃﻮﺑﺮﻣ يﺎــﻫ EXCEL

مﺮــﻧ ﻂــﺳﻮﺗ راﺰــﻓا

OFFICE 2016 ﺪﻧﺪﺷ ﻢﺳر

.

3 - ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ

3 - 1 - ﺲﻧﺎﺳا ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺎﻫ

ﺲﻧﺎﺳا ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺎﻫ

ﯽـﺳرﺮﺑ درﻮـﻣ هﺎﯿﮔ ﻪﺳ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ي رد

لوﺪﺟ 1 ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .

ﺖﻫﺎﺒـﺷ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽـﻔﯿﮐ يﺎـﻫ

ﻦﯿﺑ يدﺎﯾز ﺲﻧﺎﺳا

ﺎﻫ دراد دﻮﺟو

، تﺎـﺒﯿﮐﺮﺗ زا ﯽـﺧﺮﺑ راﺪﻘﻣ ﻪﭼﺮﮔا

ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ .

ﺐﯿﮐﺮﺗ ود و ﺖﺴﯿﺑ )

89 / 99 (%

رد ﺲﻧﺎـﺳا

ﮔ هﺎﯿ هزﺮﻣ ) S. hortensis (

ﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ .

ﺶﯿﺑ ﻦﯾﺮـﺗ رد تﺎـﺒﯿﮐﺮﺗ

ﺲﻧﺎﺳا هزﺮﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ لوﺮﮐاورﺎـﮐ )

Carvacrol (

و ﻦﻨﯿﭘﺮـﺗ ﺎـﻣﺎﮔ

) γ-terpinene (

ﺎــﺑ 7/

54 % و 9/

26 % ﺪــﻧدﻮﺑ . ﮏــﯾ و ﺖﺴــﯿﺑ

ﺐﯿﮐﺮﺗ ) 67 / 99

% ( رد هﺎـﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا نﺎـﯿﻧز

) T. ammi (

ﯽﯾﺎـﺳﺎﻨﺷ

ﺪــﺷ . ﻢــﻫ عﺎــﻨﻌﻧ هﺎــﯿﮔ زا ﻞــﺻﺎﺣ ﺲﻧﺎــﺳا رد ،ﻦﯿــﻨﭼ ﯽــﻠﻔﻠﻓ

) M. piperita (

ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺞﻨﭘ و ﯽﺳ ، )

66 / 99 (%

ﻪـﮐ ﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ

ﯽﻠﺻا ياﺰﺟا ﺲﻧﺎﺳا ﻦﯾا

لﻮﺘﻨﻣ زا ﺪﻧدﻮﺑ ترﺎﺒﻋ )

1/

35 (%

نﻮـﺘﻨﻣ ،

) 4/

17 (%

نارﻮﻓﻮﺘﻨﻣ و )

6/

11 .(%

هزﺮﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎـﺑ

Tozlu نارﺎﮑﻤﻫ و )

2011 ( دﻮـﺑ رﺎﮔزﺎﺳ ]

28 [ . نآ ﺎـﻫ لوﺮﮐاورﺎـﮐ

) 7/

54 (%

، ﻦﻨﯿﭘﺮــﺗ ﺎــﻣﺎﮔ )

9/

20 (%

و ﻦﻤﯿــﺳ ارﺎــﭘ )

p-cymene (

) 3/

12 (%

ﺪــﻧداد شراﺰــﮔ هزﺮــﻣ ﯽﻠــﺻا ياﺰــﺟا ناﻮــﻨﻋ ﻪــﺑ ار .

رد

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نارﺎﮑﻤﻫ و نﺎﯾدﺎﻫ ،ﺮﮕﯾد يا )

2010 ( ﺐـﯿﮐﺮﺗ ﻪـﻧ و ﺖﺴـﯿﺑ ، ناﺮــﯾا ﻒــﻠﺘﺨﻣ طﺎــﻘﻧ زا ﻪــﮐ هزﺮــﻣ زا ﯽﻌﯿــﺳو ﻒــﯿﻃ زا ﻒــﻠﺘﺨﻣ

ﻊـﻤﺟ دﺮـﮐ ﯽﯾﺎــﺳﺎﻨﺷ ﺪــﻧدﻮﺑ هﺪــﺷ يروآ ]

29 [ . ﺰــﮔ ﻪــﮐ ﺪــﺷ شرا

ﻞﻣﺎﺷ ﯽﻠﺻا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ لوﺮﮐاورﺎـﮐ

، ﻦﻨﯿﭘﺮـﺗ ﺎـﻣﺎﮔ و

ﻦﻤﯿـﺳ ارﺎـﭘ ﻪـﺑ

دوﺪﺣ رد ﺐﯿﺗﺮﺗ 42

- 3/

83 ، 5/

0 - 5/

28 و 1 - 1/

17 % ﺪﻧدﻮﺑ .

Table 1 Chemical composition of the EOs.

Components RI^a S. hortensi T. ammi M. piperita

alpha-Thujene 924 1.9 0.66 -

alpha- Pinene 932 1.25 0.25 0.84

Camphene 946 0.1 - -

Sabinene 969 - 0.65 0.66

beta-Pinene 974 0.73 1.75 1.2

Myrcene 988 2 0.98 0.28

3-Octanol 989 - - 0.21

alpha-Phellanderene 1002 0.47 - -

DELTA.3.Carene 1008 - 0.08 -

alpha-terpinene 1014 4.9 0.76 0.2

p-Cymene 1020 3.2 19 0.11

Limonene 1024 0.62 - 2.3

Beta-Phellandrene 1025 - 1 -

1,8-Cineole 1026 - - 5.98

Cis-beta-ocimene 1032 - 0.02 0.21

gama- Terpinene 1054 26.9 30.2 0.34

cis- Sabinene hydrate 1065 - 0.04 1.1

Terpinolene 1086 0.07 0.17 0.12

Linalool 1095 - 0.14 0.38

Citronellal 1148 - - -

Menthon 1149 - - 17.48

Menthofuran 1159 - - 11.66

Neo-Menthol 1161 - - 4.9

Borneol 1165 0.09 - -

Menthol 1167 - - 35.1

Terpinene-4-ol 1174 0.2 0.19 -

Neo-Iso Menthol 1184 - - 0.76

alpha-Terpineol 1186 0.05 0.14 0.55

Pulgone 1233 - - 1.8

Carvacrol Methyl ether 1241 0.09 - -

Piperiton 1248 - - 0.63

Neo- Menthyl acetate 1271 - - 0.14

trans- Anethol 1282 - 1.39 -

Thymol 1289 0.21 41.7 -

Menthyl acetate 1294 - - 3.8

Carvacrol 1298 54.7 0.51 -

Iso Menthyl acetate 1304 - - 0.14

piperitenone 1340 - 0.04

Carvacrol acetate 1370 1 - -

Table 1 (Continued).

Components RI S. hortensi T. ammi M. piperita

Beta- Bourbonene 1387 - - 0.26

Beta elemene 1389 - - 0.13

trans- Caryophyllene 1417 0.74 - 2.9

alpha- Humulene 1452 - - 0.14

Trans- beta- Farnesene 1454 - - 0.47

Gernacrene-D 1484 - - 3.47

piperitenone 1340 - 0.04

Carvacrol acetate 1370 1 - -

Beta- Bourbonene 1387 - - 0.26

Beta elemene 1389 - - 0.13

trans- Caryophyllene 1417 0.74 - 2.9

alpha- Humulene 1452 - - 0.14

Trans- beta- Farnesene 1454 - - 0.47

Gernacrene-D 1484 - - 3.47

Bicyclogermacrene 1500 0.14 - 0.45

Beta-Bisabolene 1505 0.43 - -

delta- cadinene 1522 - 0.07

Spathulenol 1577 0.1 - -

Caryophyllen oxide 1582 - - 0.11

Viridiflorol 1592 - - 0.77

Total (%) 99.89 99.67 99.66

ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد GC-MS

ﺲﻧﺎـﺳا رد ﯽﻠـﺻا ياﺰﺟا ، ﺎـﻫ

لﻮﻤﯿﺗ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ )

Thymol (

ﺎـﺑ ﻦﻤﯿـﺳ ارﺎﭘ و ﻦﻨﯿﭘﺮﺗ ﺎﻣﺎﮔ ، 7/

41 ،

2/

30 و 19 % ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ .

Paul نارﺎﮑﻤﻫ و )

2011 ( ، 30 ﺐﯿﮐﺮﺗ

ﻪـﮐ ﺪـﻧدﺮﮐ ﯽﯾﺎـﺳﺎﻨﺷ نﺎـﯿﻧز هﺎـﯿﮔ رد ار ﻒـﻠﺘﺨﻣ 39

/ 91 % ﻞـﮐ زا

اﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻦﻤﯿﺳ ارﺎﭘ و لﻮﻤﯿﺗ يوﺎﺣ ﺲﻧﺎﺳا ﺲﻧﺎﺳا ﯽﻠﺻا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ن

ناﺰــﯿﻣ ﺎــﺑ ﺐــﯿﺗﺮﺗ ﻪــﺑ 64

/ 49 و 33 / 16 % دﻮــﺑ ] 30 .[

و يزردﻮــﮔ

نارﺎــﮑﻤﻫ )

2011 ( لﻮــﻤﯿﺗ ﻪــﮐ ﺪــﻧدﺮﮐ شراﺰــﮔ ، )

7/

36 (%

ﺎــﻣﺎﮔ ،

ﻦﻨﯿﭘﺮﺗ ) 5/

36 (%

ﻦﻤﯿـﺳ ارﺎـﭘ و )

1/

21 (%

ﺲﻧﺎـﺳا ﯽﻠـﺻا ياﺰـﺟا

ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺎﯿﻧز ]

31 .[

،لﻮـﺘﻨﻣ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﻠﺻا ياﺰﺟا

نارﻮﻓﻮﺘﻨﻣ و نﻮﺘﻨﻣ ﺪﻧدﻮﺑ

. Yadegarinia نارﺎـﮑﻤﻫ و

) 2006 ( ،

ﺪـﻧدﺮﮐ ﯽﯾﺎـﺳﺎﻨﺷ ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ ﺲﻧﺎﺳا رد ار ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺶﺷ و ﺖﺴﯿﺑ .

نآ ﺎــــــﻫ α-terpinene )

7/

19 (%

، isomenthone )

3/

10 (%

،

trans-carveol )

5/

14 (%

، pipertitinone oxide )

3/

19 (%

و β-caryophyllene )

6/

7 (%

رد ﯽﻠـﺻا تﺎـﺒﯿﮐﺮﺗ ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ ار

عﺎﻨﻌﻧ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ﯽﻠﻔﻠﻓ ]

32 .[

ﺎـﺑ هﺎـﯿﮔ ﻪـﺳ ﺮـﻫ ﺲﻧﺎـﺳا ﻞـﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻪـﺑ ﺲﻧﺎـﺳا ﻪـﺳ ﺮﻫ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺪــﺣ رد ﺎﺴــﻓ نﺎﺘــﺳﺮﻬﺷ رد هﺪــﺷ ﺖﺸــﮐ نﺎــﻫﺎﯿﮔ زا هﺪــﻣآ ﺖـﺳد

ﯽﻣ ﯽﺑﻮﻠﻄﻣ ﺪﺷﺎﺑ

. ﺮـﻈﻧ زا نﺎـﻫﺎﯿﮔ ﻦـﯾا ﺲﻧﺎـﺳا ﺮـﮕﯾد ترﺎـﺒﻋ ﻪـﺑ

ﮔ ،لﻮﻤﯿﺗ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺪﻨﺘﺴـﻫ ﯽﻨﻏ ﻦﻤﯿﺳ ارﺎﭘ و لوﺮﮐاورﺎﮐ ،ﻦﻨﯿﭘﺮﺗ ﺎﻣﺎ

.

شور ،هﺎـﯿﮔ ﻦـﺳ ،ﯽﻫﺎﯿﮔ ماﺪﻧا ،ﻪﺘﯾراو ،عﻮﻧ ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺪﯾﺎﺑ يﺎـﻫ

هرﺎﺼﻋ ياﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﺘﯿﻓ تﺎﺸﯾﺎﻣزآ و يﺮﯿﮔ

ﺪﻨﺘﺴـﻫ تﺎـﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ رد ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ .

ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﺺﺨﺸـﻣ

يﺪـﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ تﺎـﺒﯿﮐﺮﺗ زا يﺮﯿﺴﻣﺮﮔ ﻖﻃﺎﻨﻣ نﺎﻫﺎﯿﮔ ﯽﭼرﺎـﻗ ﺪـﺿ و

ﺪﻨﺘﺴﻫ رادﻮﺧﺮﺑ يﺮﺘﺸﯿﺑ ]

33 .[

3 - 2 - ﯽﭼرﺎﻗ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ

ﯽﭼرﺎﻗ ﺪﺿ صاﻮﺧ ﻪﯿﻟوا يﺮﮕﻟﺎﺑﺮﻏ هﺎـﯿﮔ ﻪـﺳ زا ﻞـﺻﺎﺣ ﺲﻧﺎـﺳا

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ چرﺎﻗ ﺮﺑاﺮﺑ رد

و اﺪـﺟ ﯽـﻧاﺮﯾا ﺪﯿﻔـﺳ ﺮـﯿﻨﭘ زا ﻪـﮐ ﯽﯾﺎﻫ

دﻮـﺟو مﺪﻋ ﺎﯾ دﻮﺟو زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﻟﺎﻫ ﺮﻄﻗ و هﺪﻧرادزﺎﺑ ﻪﻟﺎﻫ هﺪﺷ دﺎﺠﯾا

نآ ترﺪـﻗ ، ﺪـﺷ ﯽـﺳرﺮﺑ ﺎـﻫ

.

نﺎﻤﻫ ﻃ لوﺪﺟ رد ﻪﮐ رﻮ 2

ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ سﺎﺴﺣ ،دﻮﺷ

رد چرﺎـﻗ ﻦﯾﺮﺗ

،ﺲﻧﺎـــﺳا ﻪـــﺳ ﺮـــﻫ ﺮـــﺑاﺮﺑ ﮏـــﭙﮐ

مﻮﻧﺎـــﯾزرﺎﻫ ﺎـــﻣردﻮﮑﯾﺮﺗ

) Trichoderma harizanum (

ﺪﺷر ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ﻪﻟﺎﻫ ﺎﺑ 1/

5 ،

3/

5 و 9/

2 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ياﺮﺑ ـﺑ ﯽـﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ و نﺎﯿﻧز ،هزﺮﻣ ﻪ

ﺪـــﻣآ ﺖــﺳد .

ﺲـــﭘ نآ زا ﮏـــﭙﮐ سﻮﺗﺎـــﮕﯿﻣﻮﻓ سﻮﻠﯾژﺮﭙـــﺳآ

) Aspergillus fumigatus (

ﺎﺑ ناﺰﯿﻣ ﻪﻟﺎﻫ ﺪﺷر هﺪﻧرادزﺎﺑ 9

/4 ،

1/

5 و 9/

2 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ ياﺮﺑ دراد راﺮـﻗ ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ و نﺎﯿﻧز ،هزﺮﻣ .

رد

ﮏﭙﮐ ﻦﯿﺑ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫ سﻮﻠﯾژﺮﭙـﺳآ ،ﯽﺗﻮـﯾراو ﺲﺴـﯾﺎﻣﻮﻠﯿﺴﭘ

ﺮﺠﯾﺎــﻧ و اﺰــﯾروا سﻮﻠﯾژﺮﭙــﺳآ ﺶﯿــﺑ

ﺖﺒﺴــﻧ ار ﺖــﻣوﺎﻘﻣ ﻦﯾﺮــﺗ ﻪــﺑ

ﺲﻧﺎﺳا ﻢﮐ ﻪﮐ يﻮﺤﻧ ﻪﺑ ،ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ طﻮـﺑﺮﻣ هﺪـﻧرادزﺎﺑ ﻪﻟﺎﻫ ﻦﯾﺮﺗ

ﺲﻧﺎﺳا ﻪﺑ ﯽـﻠﻔﻠﻓ عﺎـﻨﻌﻧ ﻪـﻟﺎﻫ ﺮـﻄﻗ ﺎـﺑ ﺐـﯿﺗﺮﺗ ﻪـﺑ

9/

0 ، 4/

1 و 3/

1

ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ ﺑ ﻪ ﺪﻣآ ﺖﺳد . نﺎﻤﻫ ،ﺖـﺳا ﺺﺨﺸـﻣ ﺞﯾﺎـﺘﻧ زا ﻪـﮐ رﻮـﻃ

تاﺮﯿﺛﺄﺗ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺲﻧﺎــﺳا ﺪـﺷر يرﺎﻬﻣ

ﻞــﺑﺎﻘﻣ رد ،رﻮــﺑﺰﻣ يﺎــﻫ

ﮏﭙﮐ ،ﺮـﯿﻨﭘ زا هﺪـﺷ اﺪـﺟ يﺎﻫ ﺖــﺤﺗ چرﺎــﻗ و ﺲﻧﺎـﺳا عﻮـﻧ ﻪـﺑ

دراد ﯽﮕﺘﺴﺑ ﺶﯾﺎﻣزآ .

نارﺎـﮑﻤﻫ و ﺪﻧﻮﻬﭙـﺳ )

2006 ( ﺪـﺿ تاﺮـﺛا ،

هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﭼرﺎﻗ ﺎﮑﯿﻧﺎﺘﺳزﻮﺧ ﺎﯾرﻮﺗﺎﺳ

ﮏﺴﯾد شور ﻪﺑ ار درﻮـﻣ

ﺪـﻧداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ .

نآ ﺞﯾﺎـﺘﻧ هﺎـﯿﮔ ﻦـﯾا ﺲﻧﺎـﺳا ﻪـﮐ داد نﺎﺸـﻧ ﺎـﻫ

ﻪـﯿﻠﻋ ﺮــﺑ ﯽﺑﻮـﺧ ﯽﮔﺪــﻨﻨﮐرﺎﻬﻣ ﺖﯿـﺻﺎﺧ چرﺎــﻗ

يﺎـﻫ سﻮﻠﯾژﺮﭙــﺳآ

سﻮﺗﺎــﮕﯿﻣﻮﻓ ﭙــﺳآ ،

سووﻼــﻓ سﻮﻠﯾژﺮ مﻮــﯾرازﻮﻓ ،

نﻮﺘﯾﺎــﻓﻮﮑﯾﺮﺗ ،

موﺮﺑور ﺲﯿﻨﮐ مورﻮﭙﺳوﺮﮑﯿﻣ و و ﻪﺘﺷاد

ﻦـﯾا زا ﻪـﮐ ﺪـﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ

ﯽﻣ هﺎﯿﮔ يرﺎﻤﯿﺑ نﺎﻣرد ياﺮﺑ ناﻮﺗ ﻢﻫ و ﯽﭼرﺎﻗ يﺎﻫ

ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ ﻦﯿﻨﭼ

ﯽﻧﻮﻔﻋﺪــﺿ ﮏــﯾ دﺮــﮐ هدﺎﻔﺘــﺳا هﺪــﻨﻨﮐ

] 34 [.

ﯽﭼرﺎــﻗ ﺪــﺿ ﺖــﯿﻟﺎﻌﻓ

ﺲﻧﺎﺳا ﺎﺸـﺘﻧا ﻪﺑ ًﺎﻤﯿﻘﺘﺴﻣ هﺪﻧرادزﺎﺑ ﻪﻟﺎﻫ ﺮﻄﻗ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﻫ تﺎـﺒﯿﮐﺮﺗ ر

ﯽﮕﺘﺴﺑ ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ رد لﻮﻠﺤﻣﺎﻧ شور ﺎـﺑ ﯽﺑﺎـﯾزرا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ،دراد

-

ﻖﯿﻗر يﺎﻫ شور زا ﺮﺘﻬﺑ يزﺎﺳ ﯽـﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ رﺎﺸﺘﻧا يﺎﻫ

ﺪـﺳر ﻦـﯾا زا .

ﯽﭼرﺎﻗ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﺳرﺮﺑ ،ور ﺎﻬﻨﺗ

ﺖﯿﺣﻼـﺻ ﺪـﻗﺎﻓ شور ﻦـﯾا ﺎﺑ

شور زا ﺖﺳا مزﻻ و ﺖﺳا دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺰﯿﻧ يﺮﮕﯾد يﺎﻫ

.

Table 2 Mean diameter of growth inhibition zone (cm) showing the antibacterial activity for the essential oils; disk diameter 6 mm^a.

Essential oils Mold strains

S. hortensis T. ammi M. piperita

Aspergillus oryza 2.6±0.18^gA 2.5±0.07^gA 1.3±0.16^gB

Aspergillus niger 2.5±0.09^gA 2.6±0.11^gA 1.4±0.09^gB

Aspergillus fumigatus 4.9±0.07^bA 5.1±0.21^bA 2.9±011^bB

Penicillium crustosum 3.3±0.17^fA 3.3±0.12^fA 2.1±0.06^fB

Penicillium chrysogenum 3.6±0.22^eA 3.7±0.25^eA 1.9±0.12^eB

Paecilomyces variotii 1.9±0.14^hA 2.1±0.09^hA 0.9±0.07^hB

Byssochlamys spectabilis 4.1±0.24^cA 4.3±0.11^cA 2.8±0.07^cB

Trichoderma harizanum 5.1±0.08^aA 5.3±0.05^aA 2.9±0.18^aB

Cladosporium cladosporioides 3.9±0.06^dA 3.3±0.21^dA 2.4±0.09^dB

a Data represent the mean value of 3 replicate ± standard deviation. Different uppercase letters indicate significant difference at P <0.05 level between data in each row and lowercase letters indicate significant difference at P <0.05

level between data in each column.

3 - 3 - چرﺎﻗ و ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ ﯽﺸﮐ

هداد ﻖﯿﻗد يﺎﻫ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﭼرﺎﻗ ﺪﺿ صاﻮﺧ درﻮﻣ رد يﺮﺗ ﻖﯾﺮﻃ زا ﺎﻫ

ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ ﻦﯿﯿﻌﺗ (MIC)

چرﺎﻗ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ و -

ﯽﺸﮐ (MFC) ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ

لوﺪﺟ . 3،

MIC و MFC ﺲﻧﺎﺳا -

ﮏﭙﮐ ﺮﺑاﺮﺑ رد ار ﺎﻫ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫ

ﺪﻫد . نﺎﻤﻫ ﻪـﮐ رﻮـﻃ

رد لوﺪﺟ 3 ﺲﻧﺎـﺳا مﺎﻤﺗ ،ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﺪـﺿ صاﻮـﺧ ﺎـﻫ

ﮏـﭙﮐ ﻪـﻤﻫ ﺮﺑاﺮﺑ رد ار يﻮﻗ ﺎﺗ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﯽﭼرﺎﻗ نﻮـﻣزآ درﻮـﻣ يﺎـﻫ

ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ سﺎﺴﺣ .

ﻪﺳ ﺮﻫ ﻪﺑ ﮏﭙﮐ ﻦﯾﺮﺗ ﺐﯿـﺳآ ﺎﺑ ﺲﻧﺎﺳا

يﺮﯾﺬـﭘ

ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻻﺎﺑ ﮏﭙﮐ ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ و هزﺮﻣ ،نﺎﯿﻧز

مﻮﻧﺎـﯾزرﺎﻫ ﺎﻣردﻮﮑﯾﺮﺗ

دﻮـﺑ ﺮﯾدﺎــﻘﻣ ﻪـﮐ MIC

ﺐــﯿﺗﺮﺗ ﻪـﺑ نآ 281

/0 ، 250 /0 و 562 / 0

µL/mL ﺮﯾدﺎﻘﻣ و ﺐـﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ نآ MFC

562 /0 ، 562 /0 و 125 / 1

µL/mL ﺑ ﻪ ﺪﻣآ ﺖﺳد . سﻮﺗﺎـﮕﯿﻣﻮﻓ سﻮﻠﯾژﺮﭙﺳآ ﮏﭙﮐ ﺎـﺑ

MIC ﺐـﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ

312 / 0 ، 312 / 0 و 50 / 0 µL/mL ﺮﯾدﺎـﻘﻣ و ﻪـﺑ MFC

ﺐﯿﺗﺮﺗ 437 /0 ، 50 / 0 و 875 /0 µL/mL ﺮﯾﺬـﭘ ﺐﯿﺳآ ﮏﭙﮐ ﻦﯿﻣود

دﻮﺑ ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ و هزﺮﻣ ،نﺎﯿﻧز ﻪﺑ .

ﺎﺑ هداد ﻪـﺑ ﻪﺟﻮﺗ ـﺑ يﺎـﻫ

ﻪ ﺖـﺳد

ﺲﻧﺎﺳا ﻦﯿﺑ زا ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد هﺪﻣآ هزﺮﻣ و نﺎﯿﻧز ،ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ

عﺎﻨﻌﻧ هﺎﯿﮔ ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد ،ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ار ﯽﭼرﺎﻗ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻠﻔﻠﻓ ﺮﮕﯾد هﺎﯿﮔ ود ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد زا يﺮـﺘﻤﮐ ﯽﭼرﺎـﻗ ﺪـﺿ صاﻮﺧ

داد نﺎﺸــﻧ دﻮــﺧ ﯽﻠــﺻا تﺎــﺒﯿﮐﺮﺗ ﻪــﺑ طﻮــﺑﺮﻣ توﺎــﻔﺗ ﻦــﯾا ﻞــﯿﻟد .

ﻞﯿﮑﺸﺗ ﯽﻣ ﺲﻧﺎﺳا ﺮﻫ هﺪﻨﻫد ﺪﺷﺎﺑ

. ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ لﻮـﻤﯿﺗ و لوﺮﮐاورﺎﮐ

ﺲﻧﺎﺳا رد ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ ﻞﻣﺎﻋ ﯽـﻣ ﻪﺘﺧﺎﻨـﺷ ﺎﻫ

ﺪﻧﻮـﺷ . نداد ﺖﺒﺴـﻧ

ﺲﻧﺎﺳا ﻪﻤﻫ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺮـﺑ ﺎـﻣا ،ﺖـﺳا راﻮـﺷد صﺎﺧ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﮏﯾ ﻪﺑ ﺎﻫ

ﻪﺘﻓﺎﯾ سﺎﺳا ﯽﻣ ﺮﯿﺧا يﺎﻫ

و لوﺮﮐاورﺎـﮐ رﻮﻀـﺣ ﻪﮐ دز سﺪﺣ ناﻮﺗ

ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺎﺑ لﻮﻤﯿﺗ ﺲﻧﺎـﺳا ﯽﭼرﺎـﻗ

ﯽـﻣ ﺎـﻫ ﺪـﺷﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮـﻣ ﺪـﻧاﻮﺗ .

ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ حﻮﺿو ﻪﺑ نﺎﯿﻧز و هزﺮﻣ ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ صاﻮﺧ و نآ ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و لوﺮﮐاورﺎـﮐ زا ﯽﯾﻻﺎـﺑ ﺪـﺻرد ﺎـﺑ ار ﺎـﻫ

هداد ﺖﺒﺴـﻧ نﺎـﻫﺎﯿﮔ ﻦﯾا ﯽﻠﺻا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ لﻮﻤﯿﺗ ﺪـﻧا

] 35 [ .

ﻂـﻘﻓ و ﺪـﻧراد ﯽﻬﺑﺎﺸﻣ رﺎﯿﺴﺑ رﺎﺘﺧﺎﺳ لﻮﻤﯿﺗ و لوﺮﮐاورﺎﮐ ،ﻊﻗاو رد ﻞﺤﻣ رد ﺪـﻧراد توﺎـﻔﺗ ﮏـﯿﻟﻮﻨﻓ ﻪـﻘﻠﺣ رد ﻞﯿﺴـﮐورﺪﯿﻫ هوﺮﮔ .

رد

ﻞﻤﻋ هﻮﺤﻧ ،ﻪﺠﯿﺘﻧ نآ

رد لﻼﺘـﺧا دﺎـﺠﯾا ﺚـﻋﺎﺑ و هدﻮـﺑ ﻪﺑﺎﺸـﻣ ﺎـﻫ

ﺮﺘﮐﺎﺑ ﯽﺟرﺎﺧ يﺎﺸﻏ ي

يﺎﺸـﻏ يﺮﯾﺬـﭘذﻮﻔﻧ ﺶﯾاﺰـﻓا ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺎﻫ

ﻪﺑ ﯽﻤﺳﻼﭘﻮﺘﯿﺳ ﻟﻮﻠﺳ نورد داﻮﻣ ﺖﺸﻧ و ATP

ﯽﻣ ﯽ ﺪﻧﻮـﺷ ] 36 [ .

ﻢﺴـﯿﻧﺎﮑﻣ ﺎﻘﻣ رد لﻮـﻤﯿﺗ و لوﺮﮐاورﺎـﮐ ﯽﭼرﺎـﻗ ﺪـﺿ يﺎـﻫ ﺎــﺑ ﻪﺴـﯾ

ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﺮﺘﻤﮐ نآ ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ دﺮﮑﻠﻤﻋ .

ﻪـﻄﺑار ﻦـﯾا رد

Kordali نارﺎــﮑﻤﻫ و )

2008 ( و لﻮــﻤﯿﺗ ،لوﺮﮐاورﺎــﮐ ﺮــﺛا ارﺎــﭘ

ﻦﻤﯿﺳ ﯽﻌﯿـﺳو ﻒﯿﻃ ﺮﺑاﺮﺑ رد چرﺎـﻗ زا

راﺮـﻗ ﯽـﺳرﺮﺑ درﻮـﻣ ار ﺎـﻫ

ﺪﻧداد . نآ شراﺰﮔ ﺎﻫ ﺪﻧدﺮﮐ

لﻮﻤﯿﺗ و لوﺮﮐاورﺎﮐ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴـﻧاﻮﺗ

ﺪـﺷر

مﻮﯿﻠﺴﯿﻣ چرﺎﻗ يﺎﻫ ﺎﻣزآ درﻮﻣ ﺶﯾ ﻪـﺑ ار رﺎـﻬﻣ ﻞـﻣﺎﮐ رﻮـﻃ ﺪـﻨﻨﮐ

رد

ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ ﻦﻤﯿﺳ ارﺎﭘ داد نﺎﺸﻧ ﯽﻔﯿﻌﺿ ﯽﭼرﺎﻗ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ]

37 [ . ﻪﺑ

هوﻼﻋ ، Sökmen نارﺎﮑﻤﻫ و

) 2004 (،

شراﺰﮔ ﺪﻧدﺮﮐ ﻪﮐ ﺲﻧﺎـﺳا

شﻮــﺠﻧزﺮﻣ زا ﻞــﺻﺎﺣ )

Origanum acutidens (

يوﺎــﺣ ،

،لوﺮﮐاورﺎﮐ ﻦﻤﯿﺳ ارﺎﭘ

و ﻦﻨﯿﭘﺮﺗ ﺎﻣﺎﮔ ﺎـﺑ ﺐـﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ

72 ، 5/

7 و 3/

5

ﻋ ﻪﺑ ﺪﺻرد ﯽﻠـﺻا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﻮﻨ

و هدﻮـﺑ هﺎـﯿﮔ ﻦـﯾا ﺲﻧﺎـﺳا ياراد

چرﺎﻗ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﯽﭼرﺎﻗ ﺪﺿ تاﺮﺛا هﺪـﺷ ﺶﯾﺎـﻣزآ يﺎﻫ

ﺪﻨﺘﺴـﻫ ] 38 [.

ﺲﻧﺎـﺳا ،ﻦﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ زا ﻞـﺻﺎﺣ

Origanum compactum ،

ياراد لوﺮﮐاورﺎﮐ )

1/

58 (%

، ﻦﻤﯿﺳ ارﺎﭘ )

4/

11 (%

لﻮـﻤﯿﺗ و ) 9 (%

ﻪـﮐ هدﻮﺑ لﻮـﻤﯿﺗ و لوﺮﮐاورﺎـﮐ ﯽﯾﻻﺎـﺑ ﯽﭼرﺎـﻗ ﺪـﺿ ﺮـﺛا

د ﺮـﺑاﺮﺑ ر

Botrytis cinerea هداد نﺎﺸﻧ

ﺪﻧا ] 39 [.

ﺖﺳا هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻪﮐ

ﺖﻠﮑـﺳا رد دازآ ﻞﯿﺴـﮐورﺪﯿﻫ هوﺮـﮔ يوﺎـﺣ لوﺮﮐاورﺎـﮐ و لﻮﻤﯿﺗ

دﻮﺧ ﯽﻣ ﺷﺎﺑ ﻨ ﺪ ﻪـﮐ ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﺚﻋﺎﺑ ﺮﻣا ﻦﯿﻤﻫ و ﺖﯿـﺻﺎﺧ ياراد

چرﺎﻗ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﺸﮐ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻦﻤﯿﺳ ارﺎﭘ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ي

] 37 [ . عﻮـﻧ ﻦﯾاﺮﺑﺎـﻨﺑ

دﻮﺟو و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﺐﯿﮐﺮﺗ ـﮐورﺪﯿﻫ هوﺮﮔ

ﮏـﯿﺗﺎﻣورآ ﻪـﻘﻠﺣ رد ﻞﯿﺴ

ﯽﭼرﺎـﻗ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ رد ﺪـﻧراد ﯽـﺳﺎﺳا ﺶـﻘﻧ تﺎـﺒﯿﮐﺮﺗ

. درﻮـﻣ رد

لوﺮﮐاورﺎﮐ ﻞﻤﻋ ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ و

ﻦـﯾا ﻪـﮐ ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﺺﺨﺸﻣ لﻮﻤﯿﺗ

يژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ رد ﯽﺗاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﮏﭙﮐ ﻒﯿﻫ

ﺪـﺷ ﺎﻫ ﺮـﺠﻨﻣ و ه

نآ ﻒـﯿﻫ هراﻮـﯾد ﻪـﯾﺰﺠﺗ ﻪﺑ ﯽـﻣ ﺎـﻫ

ﺪﻧﻮـﺷ ] 40 [ . ،ﺮـﮕﯾد يﻮـﺳ زا

Veldhuizen نارﺎﮑﻤﻫ و

) 2006 (،

ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ ياﺮـﺑ مزﻻ رﺎﺘﺧﺎـﺳ

ﺪـﻧدﺮﮐ ﯽـﺳرﺮﺑ ار لوﺮﮐاورﺎﮐ ﺘﻓﺎﯾرد و

ﺪـﻨ ﻞﯿﺴـﮐورﺪﯿﻫ هوﺮـﮔ ﻪـﮐ

ياﺮﺑ دﻮﺧ يدﻮﺧ ﻪﺑ لوﺮﮐاورﺎﮐ زوﺮﺑ

ﯽـﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﻓﺎـﮐ

ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ و ﺖﺴﯿﻧ ﺪـﺿ ﺮـﺛا ﺮـﺑ ﺰﯿﻧ لوﺮﮐاورﺎﮐ ﮏﯿﺗﺎﻔﯿﻟآ ﻪﻘﻠﺣ يﺎﻫ

ﯽﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ نآ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ دراﺬﮔ

] 41 [ . نارﺎـﮑﻤﻫ و ﯽﮐﻮﮑﺴـﻣ )

2004 ( ،

نﺎﯿﺑ چرﺎـﻗ ﺪـﺷر زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ هزﺮﻣ ﺲﻧﺎﺳا ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ يﺎـﻫ

هدﻮﻟآ داﻮـﻣ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎـﺟ ﻪـﺑ ردﺎﻗ و ﻪﺘﺷاد ار ﯽﯾاﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ هﺪﻨﻨﮐ

ﯽﻣ ﯽﻧﻮﻨﮐ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﯽﭼرﺎﻗ ﺪﺿ ﺪﻨﺷﺎﺑ

] 42 [ . ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﺺﺨﺸـﻣ

ﺲﻧﺎــﺳا ﻪــﮐ ﺖﺧﺎــﺳ زا ﺎــﻫ

،RNA ،DNA ﻦﯿﺌﺗوﺮــﭘ ﯽــﻠﭘ و ﺎــﻫ

ﺎﻫﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ لﻮﻠــﺳ رد ﯽﯾﺎـــﯾﺮﺘﮐﺎﺑ و ﯽﭼرﺎـــﻗ يﺎـــﻫ

يﺮﯿﮔﻮـﻠﺟ

ﯽﻣ ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ زا ﯽـﺷﺎﻧ تاﺮـﺛا ﻪـﺑ ﻪﺑﺎﺸـﻣ ﯽـﺗاﺮﯿﯿﻐﺗ داﻮـﻣ ﻦﯾا و ﺪﻨﻨﮐ

ﯽﺘﻧآ ﮏﯿﺗﻮﯿﺑ ﺎﻫ چرﺎﻗ رد ار ﯽــﻣ ﺐـﺟﻮﻣ ﺎـﻫ

ﺪﻧﻮــﺷ ] 30 و 43 [.

ﺎـﺑ

ﺑ هزوﺮﻣا ،لﺎﺣ ﻦﯾا ﺮﺘﺸﯿ

ﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﻨﯿﻣز رد تﺎ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ

ﯽﭼرﺎـﻗ ﺪﺿ يﺎﻫ

لﻮﻤﯿﺗ و لوﺮﮐاورﺎﮐ اﺬـﻟ ،ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺮﮔ ترﻮـﺻ

مﺎـﺠﻧا تروﺮـﺿ

ﺮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻞﯿﮑﺸﺗ ياﺰﺟا ﺮﯾﺎﺳ يور

هﺪﻨﻫد ﺲﻧﺎﺳا ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﺎﻫ

نارﻮﻓﻮﺘﻨﻣ و نﻮﺘﻨﻣ ،لﻮﺘﻨﻣ ﺖﺳا مزﻻ

.

Table 3 Minimum inhibitory concentration (MIC) and Minimum fungicidal concentration (MFC) (µL/mL) of the essential oils.

Essential oils

Mold strains S. hortensis T. ammi M. piperita

MIC MFC MFC/MIC MIC MFC MFC/MIC MIC MFC MFC/MIC

Aspergillus oryza 0.562^d 1.125^b 2.00^a 0.625^c 1.125^bc 1.80^b 1.125^b 1.750^b 1.55^c Aspergillus niger 0.625^c 1.125^b 1.80^b 0.875^b 1.250^b 1.42^c 1.250^b 2.500^a 2.00^a Aspergillus fumigatus 0.312^e 0.437^f 1.40^e 0.312^f 0.500^f 1.60^b 0.500^e 0.875^d 1.75^b Penicillium commune 0.625^c 1.000^b 1.60^c 0.562^d 1.000^c 1.77^b 1.000^b 1.750^b 1.75^b Penicillium crustosum 0.562^d 0.875^c 1.55^cd 0.500^d 0.875^d 1.75^b 0.875^c 1.500^b 1.71^b Penicillium chrysogenum 0.375^e 0.625^d 1.66^c 0.437^e 0.750^e 1.71^b 0.625^d 1.125^c 1.80^b Paecilomyces variotii 1.500^a 2.250^a 1.50^d 1.125^a 2.500^a 2.22^a 2.250^a 2.500^a 2.22^a Byssochlamys spectabilis 0.750^b 1.250^b 1.66^c 0.875^b 1.750^b 2.00^a 1.250^b 2.250^a 2.00^a Trichoderma harizanum 0.281^f 0.562^e 2.00^a 0.250^g 0.562^f 2.25^a 0.562^e 1.125^c 2.00^a

Different lowercase letters indicate significant difference at P <0.05 level between data in each column.