129
ﻬﺗ ﻴ ﻌﺗ و ﻪ ﻴﻴ ﺧﺮﺑ ﻦ ﻲ
ﺻﻮﺼﺧ ﻴ
ﻓ تﺎ ﻴ ﺰ ﻳ ﺷﻮﻜ ﻴ ﻤ ﻴ ﺎ ﻲﻳ ﻓ ﻴ ﻢﻠ ز ﻳ ﺖﺴ ﺮﺨﺗ ﻳ ﺐ ﺬﭘ ﻳ ﺮ
ﺌﺗوﺮﭘ ﻴ ﻨ ﻲ زا ﻪﻧاد وﺎﮔ ﻪﻧاد ) Vicia ervilia (
ﻲﻧﺎﺘﺴﺑﺮﻋ مﺮﻛا
∗1
رﻮﻳﺪﻛ يﺪﻬﻣ ، يﺪﻫﺎﺷ ﺪﻤﺤﻣ ،
2ﻲﻠﮔ ﻦﻴﺴﺣ ﺮﻴﻣا ﺪﻴﺳ ،
2 31 - نﺎﻬﻔﺻا ﻲﺘﻌﻨﺻ هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﻛ هﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﻳاﺬﻏ ﻊﻳﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ ياﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد
2 - ﻋ دﺎﺘﺳا نﺎﻬﻔﺻا ﻲﺘﻌﻨﺻ هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﻛ هﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﻳاﺬﻏ ﻊﻳﺎﻨﺻ و مﻮﻠ
3 - نﺎﻬﻔﺻا نﺎﻬﻔﺻا ﻲﺘﻌﻨﺻ هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﻛ هﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﻳاﺬﻏ ﻊﻳﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ رﺎﻳدﺎﺘﺳا
) رﺎﺗ ﻳ ﺦ رد ﻳ ﺖﻓﺎ : 16 / 8 / 91 رﺎﺗ ﻳ ﺦ ﺬﭘ ﻳ شﺮ : 8 / 3 / 92 (
ﻜﭼ ﻴ هﺪ
فﺪﻫ زا اﻳ ﻘﺤﺗ ﻦ ﻴ ﺳرﺮﺑ ﻖ ﻲ ﺴﻧﺎﺘﭘ ﻴ ﻬﺗ ﻞ ﻴ ﻪ ﻳ ﻓ ﻚ ﻴ ز ﻢﻠ ﻳ ﺮﺨﺗ ﺖﺴ ﻳ ﺐ ﺬﭘ ﻳ زا ﺮ ﺌﺗوﺮﭘ ﻴ ﻌﺗ و ﻪﻧادوﺎﮔ ﻪﻧاد ﻦ ﻴﻴ
ﺧﺮﺑ ﻦ ﻲ ﺻﻮﺼﺧ ﻴ ﻓ تﺎ ﻴ ﺰ ﻳ ﺷﻮﻜ ﻴ ﻤ ﻴﺎ ﻲﻳ دﻮﺑ نآ . ﻓﻴ زا ﻢﻠ
ﺌﺗوﺮﭘ هﺮﺘﻧﺎﺴﻨﻛ ﻴﻨ
ﻲ ﻪﻧادوﺎﮔ ﻪﻧاد )
5 رد مﺮﮔ 100 ﻣ ﻴﻠ ﻲ ﻟﻴ ﻠﻗ بآ ﺮﺘ ﻴﺎ ﻲﻳ ( ﻠﮔ و ﻴ لوﺮﺴ ) 50 ﻧزو ﺪﺻرد ﻲ / ﻧزو ﻲ ﺌﺗوﺮﭘ هﺮﺘﻧﺎﺴﻨﻛ ﻴﻨ
ﻲ ( ﻬﺗ ﻴ ﺪﺷ ﻪ . ﻣﻴ ،ﮓﻧر ،ﺖﺑﻮﻃر ناﺰ
ﺸﺸﻛ مﺎﻜﺤﺘﺳا ﻲ
ﺬﭘ ﺶﺸﻛ ، ﻳ ﺮ ي ﻣ ،ﺖﺴﻜﺷ ﻪﻄﻘﻧ ﺎﺗ ﻴ
ﻮﻔﻧ ناﺰ ﺬﭘذ ﻳ ﺮ ي ﺖﺑﻮﻃر ﻪﺑ و يﺰﻳﺮﮕﺑآ ناﺰﻴﻣ )
ﻴﻫ ﺪ ﻲﺘﻴﺴﻴﺑﻮﻓور ( ﻓ ﻴ زاﺪﻧا ﻢﻠ ﮔ ﻴ ﺮ ي ﺪﺷ . ﻓﻴ ﺌﺗوﺮﭘ ﻢﻠ ﻴﻨ ﻲ ﻪﻧادوﺎﮔ
ﺎﺑ ﻣ ﻴ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰ 69
/ 27
% ﺸﺸﻛ مﺎﻜﺤﺘﺳا ، ﻲ
04 / 5 لﺎﻜﺳﺎﭘﺎﮕﻣ ﻣ و
ﻴ ﺬﭘذﻮﻔﻧ ناﺰ ﻳ ﺮ ي ﺖﺑﻮﻃر ﻪﺑ 72
/ 0 ) ﻣ مﺮﮔ ﻴﻠ ﻲ ﻛ ﺮﺑ ﺮﺘﻣ ﻴ ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ ﺖﻋﺎﺳ لﺎﻜﺳﺎﭘ ﻮﻠ (
ﺎﻘﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﻳ ﻪﺴ
ﻓ ﺎﺑ ﻴ ﻢﻠ ﺎﻫ ي وﺮﭘ ﻨﻴﺌﺗ ﻲ د ﻳ ﺮﮕ ﻮﺑ د ﺪﻧا ﺎﻣا ﻳ ﺲ ﺎﻫ ي ﺰﻣﺮﻗ ي ) 41 /
=22 (a درز و ي ) 20 /
=37 (b ﮓﻧر و ﺬﭘ ﺶﺸﻛ ﻳ ﺮ ي ﺖﺴﻜﺷ ﻪﻄﻘﻧ ﺎﺗ )
118 (%
نآ د زا ﻳ ﻓ ﺮﮕ ﻴ ﻢﻠ ﺎﻫ ي
ﺗوﺮﭘ ﻴﻨ ﻲ ﺑ ﻴ ﺮﺘﺸ ﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺪ . نآ يﺰﻳﺮﮕﺑآ ناﺰﻴﻣ )
83 / 49 ﻪﺟرد ( ﻓ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻴ
ﻢﻠ ﺎﻫ ي ﺗوﺮﭘ ﻴﻨ ﻲ ﻓ ﻲﺧﺮﺑ زا و ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻢﻳﺪﺳ تﺎﻨﻴﺋزﺎﻛ و ﺎﻳﻮﺳ ﻴ
ﻢﻠ ﺎﻫ ي ﺗوﺮﭘ ﻴﻨ ﻲ
ﻠﻴﻓ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺮﺘﻤﻛ ﺰﻣﺮﻗ ﺎﻴﺑﻮﻟ ﻢ دﻮﺑ
. ﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻲ ﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻳ
ﻞﺻﺎﺣ ﺞ ﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻲ ﺪﺳر ﻓ ﻪﻛ ﻴ ﺌﺗوﺮﭘ ﻢﻠ ﻴﻨ ﻲ ﻪﻧادوﺎﮔ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺳﺎﺘﭘ
ﻴ ﺑﻮﺧ ﻞ ﻲ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻬﺟ رد
ﺎﻫدﺮﺑرﺎﻛ ي ﻪﺘﺴﺑ ﺪﻨﺑ ي دراد .
ژاوﺪﻴﻠﻛ نﺎﮔ : ﺐﻳﺮﺨﺗ ﺖﺴﻳز ﻢﻠﻴﻓ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷﻮﻜﻳﺰﻴﻓ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ،ﻪﻧادوﺎﮔ ،ﺮﻳﺬﭘ
تﺎﺒﺗﺎﻜﻣ لﻮﺌﺴﻣ∗
1 - ﻣﺪﻘﻣ ﻪ
ﺪﻨﺑ ﻪﺘﺴﺑ ي ﻪﻠﺣﺮﻣ ا ي روﺮﺿ ي اﺮﺑ ي راﺪﻬﮕﻧ و ﻆﻔﺣ ي
ﻛ ﻴ ﻔ ﻴ و ﺖ
اﻳ ﻨﻤ ﻲ اﺬﻏ داﻮﻣ ﻲﻳ روآﺮﻓ نﺎﻣز زا ي
ﺖﺳا فﺮﺼﻣ ﺎﺗ .
ﺮﻘﺗ ﻳ ﻪﻤﻫ ﺎﺒ
ﺎﻫﻻﺎﻛ ي ﻓﺮﺼﻣ ﻲ ﺮﺧ ﻪﻧازور ﻪﻛ ﻳ
راﺪ ي ﻣ ﻲ اراد ﺪﻧﻮﺷ ي ﻪﺘﺴﺑ ﺪﻨﺑ ي
ﻻد ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻳ
ﺳآ زا ﺖﻇﺎﻔﺣ نآ ﻞ ﻴ
ﺐ ﺎﻫ ي ﻓ ﻴ ﺰ ﻳ ﻜ ﻲ ،
ﻣ ﻴ ﺑوﺮﻜ ﻲ ﮔدﻮﻟآ و ﻲ لﻮﺼﺤﻣ هرﺎﺑرد مزﻻ تﺎﻋﻼﻃا مﻼﻋا نﺎﻜﻣا ،ﺎﻫ
) ﻛﺮﺗ ﻴ ﻗ ،ﺐ ﻴ رﺎﺗ ،ﺖﻤ ﻳ ﻟﻮﺗ ﺦ ﻴ ﻏ و ﺪ ﻴ هﺮ ( زﻮﺗ ﺖﻟﻮﻬﺳ ، ﻳ
رادرﺎﺒﻧا و ﻊ ي
،
اﻳ اﺮﺑ ﻪﺑذﺎﺟ دﺎﺠ ي
شوﺮﻓ ﻳ ﻠﺒﺗ ﺎ ﻴ ﻣﺎﺗ و ﻎ ﻴ ﺘﺣار ﻦ ﻲ ا و ﻳ ﻨﻤ ﻲ فﺮﺼﻣ
ﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﻲ ﺪﺷﺎﺑ . ز داﻮﻣ ﻳ دﺎ ي ﻣز رد ﻴ ﻪﺘﺴﺑ ﻪﻨ ﺪﻨﺑ ي ﻣ هدﺮﺑ رﺎﻛ ﻪﺑ -ﻲ
ﺷ ،ﺰﻠﻓ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻛ ﺪﻧﻮﺷ ﻴ
داﻮﻣ صﻮﺼﺧ ﻪﺑ و ﺬﻏﺎﻛ ،بﻮﭼ ،ﻪﺸ
ﺰﺘﻨﺳ ي ﻳ ﻛﺮﺗ ﺎ ﻴﺒ ﻲ ود زا ﻳ ﺑ ﺎ ﻴ ﺸ ﺮﺘ اﻳ ﻦ زﻮﭙﻣﺎﻛ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ داﻮﻣ ﻳ
ﺖ ﺎﻫ
ﻣ ﻲ ﺪﻨﺷﺎﺑ ] 1 [ ﻪﺘﺴﺑ داﻮﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا ﺪﻨﺑ
ي ،ﺶﺷﻮﭘ ترﻮﺻ ﻪﺳ ﻪﺑ
ﻓﻴ ﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ فﺮﻇ و ﻢﻠ ﻲ
ﮔ ﻴ ﺰﺘﻨﺳ ﻪﺘﺳد ود ﻪﺑ و ﺪﻧﺮ ي
و
ز ﻳ ﺮﺨﺗ ﺖﺴ ﻳ ﺐ ﺬﭘ ﻳ ﺴﻘﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺮ ﻴ
ﻢ ﻨﺘﺴﻫ ﺪ ] 2،3 [ . هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﺮﺗ
ﻳ ﻦ
ﻪﺘﺴﺑ داﻮﻣ ﺪﻨﺑ ي كﻼﻣ ﻪﻛ ﺎﻫ ي ﻣ هدروآﺮﺑ ار قﻮﻓ ﻲ
ﭘ ﺪﻨﻨﻛ ﻠ ﻲ ﺗا ﻴ ﻦﻠ ﻳ ﺎ
ﻠﭘﻮﻛ ﻲ ﻣ ﺎﻫﺮﻣ ﻲ ﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻴ زا ﺶ 50 اﺬﻏ ﺖﻌﻨﺻ رد ﻪﻛ ﺖﺳا لﺎﺳ
ﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲ ﺪﻧﻮﺷ . اﻳ ﺬﭘ فﺎﻄﻌﻧا ،ﺪﻨﺘﺴﻫ نازرا ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ داﻮﻣ ﻦ ﻳ
هدﻮﺑ ﺮ
دﺪﻌﺘﻣ فﺮﺼﻣ دراﻮﻣ و ي
ﺪﻧراد ﻢﻫ . ﻟﻮﺗ ﻴ ﻧﺎﻬﺟ ﺪ ﻲ ﻪﺘﺴﺑ داﻮﻣ ﺪﻨﺑ ي
ﺑﻴ زا ﺶ 180 ﻣ ﻴﻠ ﻴ ﻤﺨﺗ لﺎﺳ رد ﻦﺗ نﻮ ﻴ
ﻣ هدز ﻦ ﻲ ﻧ ﻪﻧﻻﺎﺳ ﻪﻛ دﻮﺷ ﻴ
ﺰ
ﻓا ﻪﺑ ور اﺰ ﻳ ﺖﺳا ﺶ . ﻪﺘﺴﺑ رازﺎﺑ رد ﺪﻨﺑ
ي ﺘﺳﻼﭘ ﻴ ﻜ ﻲ ﺑ ﻴ ﺮﺘﺸ ﻳ ﺪﺷر ﻦ
اﺬﻏ داﻮﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﻳ
ﺖﺳا . ﻤﺨﺗ ﻴ ﻣ هدز ﻦ ﻲ زا ﻪﻛ دﻮﺷ 100
ﻣ ﻴﻠ ﻴ درﺎ ﻪﺘﺴﺑ رازﺎﺑ رﻻد ﺪﻨﺑ
ي ا رد ﻳ هﺪﺤﺘﻣ تﻻﺎ
، 70 نآ ﺪﺻرد
ﺷﻮﻧ و اﺬﻏ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻴ
ﻧﺪ ﻲ ﺎﻫ ﺖﺳا . لﺎﺣ ﺮﻫ ﻪﺑ ﻳ
ﻜ ﻲ دوﺪﺤﻣ زا ﻳ
-ﺖ
ﺎﻫ ي ﻪﺘﺴﺑ ﺪﻨﺑ ي ﺘﺳﻼﭘ داﻮﻣ رد اﺬﻏ ﻴ
ﻜ ﻲ ا ﻳ ﺳا ﻦ ا ﻪﻛ ﺖ ﻳ رود داﻮﻣ ﻦ
ر ﻳ ﻤﻛ راﺪﻘﻣ و هﺪﺷ ﻪﺘﺨ ﻲ
زﺎﺑ ﺎﻬﻧآ زا ﻳ ﻣ ﺖﻓﺎ ﻲ ﺪﻧﻮﺷ . ﻃ ﻲ ﻪﻫد 1990
زا ﺮﺘﻤﻛ 10 ﻪﺘﺴﺑ داﻮﻣ ﻞﻛ ﺪﺻرد ﺪﻨﺑ
ي ﺘﺳﻼﭘ ﻴ ﻜ ﻲ ) ﺮﻈﻧ رد نوﺪﺑ
يﺮﻄﺑ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺎﻫ
( زﺎﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ فﺮﺼﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﻳ
ﺪﺷ ﺖﻓﺎ ها ﺪﻧ ] 4 [ .
ﮔدﻮﻟآ ﻚﺷ نوﺪﺑ ﻲ
ﺎﻫ ي ز ﻳ ﺤﻣ ﺖﺴ ﻴ ﻄ ﻲ ﻳ ﻜ ﻲ ﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﻳ ﺪﻏد ﻦ ﻏ -ﻪ
ﺎﻫ ي زوﺮﻣا ﻊﻣاﻮﺟ ي
ﺖﺳا نﺎﻬﺟ ﺮﺳاﺮﺳ رد .
داﻮﻣ عاﻮﻧا ﻊﻤﺠﺗ
ﺰﺘﻨﺳ ي ﻏ ﻴ ﺰﺠﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺮ ﻳ
ﻪﺘﺴﺑ داﻮﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا صﻮﺼﺧ ﻪﺑ ﻪ ﺪﻨﺑ
ي
ﻛﺮﺗ و ﻴ ﺷﺎﻧ ﺮﻀﻣ تﺎﺒ ﻲ
ﺰﺠﺗ زا ﻳ ﻧﻻﻮﻃ ﻪ ﻲ ﺒﻃ رد ﺎﻬﻧآ تﺪﻣ ﻴ
و ﺖﻌ
ﻧﻴ ﺎﻤﺗ ﺰ ﻳ اﺮﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ فﺮﺼﻣ ﻞ ي
ﺎﻫاﺬﻏ ي ا ﺎﺑ هزﺎﺗ ﻳ ﻨﻤ ﻲ ﻛ و ﻴ ﻔ ﻴ ﺖ
ﻧ و ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻴ ﺒﻃ ﺰ ﻴ ﻌ ﻲ ﻪﺘﺴﺑ داﻮﻣ ندﻮﺑ ﺪﻨﺑ
ي ز ًﺎﺗاذ ،ﺎﻫاﺬﻏ ﻳ
ﺖﺴ
ﺮﺨﺗ ﻳ ﺐ ﺬﭘ ﻳ زﺎﺑ ﻞﺑﺎﻗو ﺮ ﻳ
ﻧ نﺪﺷ ﺖﻓﺎ ﻴ
ﺖﺳا حﺮﻄﻣ ﺰ .
ا زا ﻳ داﻮﻣ ور ﻦ ﻪﺘﺴﺑ
ﺪﻨﺑ ي ﺪﺟ ﻳ ﺪ ي ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻳ ﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﻛ ﻪﺘﻓﺎ ﻲ
ﻠﭘ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻴ ﺎﻫﺮﻤ ي
ز ﻳ ﺘﺴ ﻲ زروﺎﺸﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ تﻻﻮﺼﺤﻣ زا هﺪﺷ ﻖﺘﺸﻣ ي
رد و ﻳﺎ ﻲﻳ
دﺮﻛ هرﺎﺷا ]
2،4،5،6 [ . ا رد ﻳ ﺎﺘﺳار ﻦ ﻠﭘ ﻴ ﺎﻫﺮﻤ ي ز ﻳ ﺘﺴ ﻲ ﻔﻠﺘﺨﻣ ﻲ
ﺌﺗوﺮﭘ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻴ
ﻦ ﻠﭘ ،ﺎﻫ ﻲ رﺎﻛﺎﺳ ﻳ ﻫﺪ ﺑﺮﭼ و ﺎ ﻲ ﻓ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﻫ ﻴ
هدﺎﻔﺘﺳا ﻢﻠ
هﺪﺷ ﺪﻧا ] 6،5،2 [.
اﻮﻓ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻳ
ﻠﭘ ﻢﻬﻣ ﺪ ﻴ ﺎﻫﺮﻤ ي ز ﻳ ﺘﺴ ﻲ ﺮﺑ هوﻼﻋ
ز ﻳ ﺮﺨﺗ ﺖﺴ ﻳ ﺬﭘ ﺐ ﻳ ﺮ ي ﻋاﻮﻧا لﺎﻘﺘﻧا نﺎﻜﻣا ، ﻲ
ﻧدوﺰﻓا زا ﻲ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺎﻫ
ﺘﻧآ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲ ﺴﻛا ﻴ ﻧاﺪ ﻲ ﻣ ﺪﺿ و ﻴ ﺑوﺮﻜ ﻲ و ، ﻳ ﻣﺎﺘ ﻴ ﻦ ﻠﻓ ،ﺎﻫ ﻴ ﮓﻧر و ﺎﻫرﻮ -
ﻣ ﺎﻫ ﻲ ﺪﺷﺎﺑ . دﺪﻌﺘﻣ تﺎﺷراﺰﮔ ي
دﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ا زا ه
ﻳ ﻦ
ﻧدوﺰﻓا ﻲ ﺎﻫ لﻮﻣﺮﻓ رد ﺎﻫ ي
ﺑ ﻴ ﻠﭘﻮ ﻲ اﺰﻓا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺎﻫﺮﻣ ﻳ
ﺮﻤﻋ ﺶ
رﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ي ﻪﺘﺴﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪﻨﺑ
ي دراد دﻮﺟو ﺎﻬﻧآ رد هﺪﺷ ]
7 .[
زا
ﻞﺑﺎﻘﻣ رد يﺮﺘﻬﺑ ﻲﺘﻌﻧﺎﻤﻣ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﻲﻨﻴﺌﺗوﺮﭘ يﺎﻫ ﻢﻠﻴﻓ ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ هدﺮﺘﺴﮔ رﻮﻃ ﻪﺑ ،ﺪﻧراد ﻦﻴﻳﺎﭘ ﻲﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر رد نﮋﻴﺴﻛا و ﻲﺑﺮﭼ -
يﺎﻫ ﻢﻠﻴﻓ ﻪﻴﻬﺗ ياﺮﺑ يﺮﺗ ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻛارﻮﺧ
ﺪﻧﻮﺷ ] 8 .[
ﻢﻠﻴﻓ يﺎﻫ
ﺑﻮﻟ عاﻮﻧا ،سﺪﻋ ،دﻮﺨﻧ ،ﺎﻳﻮﺳ زا ﻲﻨﻴﺌﺗوﺮﭘ ﻴ
ﺋزﺎﻛ و ﺎ ﻴ ﺪﺳ تﺎﻨ ﻳ ﻬﺗ ﻢ ﻴ ﻪ
ﺖﺳا هﺪﺷ . اﻳ ﺌﺗوﺮﭘ ﻦ ﻴ ﻦ ﺎﻨﺜﺘﺳا ﻪﺑ ﺎﻫ ي
ﺋزﺎﻛ ﻴ ﺪﺳ تﺎﻨ ﻳ لﻮﻠﺤﻣ ﻪﻛ ﻢ
ﺳا بﻮﺳر ﺎﺑ و ﺖﺳا بآ رد ﻴ
ﺪ ي ﺋزﺎﻛ ﻴ ﻣ ﺖﺳﺪﺑ ﻦ ﻲ
آﻳ ﺎﺑ ﺎﺗﺪﻤﻋ ،ﺪ
ﻠﻗ جاﺮﺨﺘﺳا شور ﻴﺎ
ﻲﻳ ﺳر شور ﺎﺑ نآ ﺎﺑ ﺐﻗﺎﻌﺘﻣ و ﺳا بﻮ
ﻴ ﺪ ي زا
ﻟوا ﻊﺒﻨﻣ ﻴ زﺎﺳ ﺺﻟﺎﺧ و اﺪﺟ ﻪ ي
ﻣ ﻲ ﺪﻧﻮﺷ ] 8،9،10،11،12 .[
ﻞﻛ رد
ﻢﻠﻴﻓ و ﻲﺑﺮﭼ ،نﮋﻴﺴﻛا ﻪﺑ ﻲﻟﺎﻋ ﻲﺘﻌﻧﺎﻤﻣ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﻲﻨﻴﺌﺗوﺮﭘ يﺎﻫ رﺎﺨﺑ ﻪﺑ يدﺎﻳز يﺮﻳﺬﭘذﻮﻔﻧ و ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻲﻜﻴﻧﺎﻜﻣ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ،ﺎﻣورآ
بآ ) لﻮﻜﻟﻮﻣوﺮﻛﺎﻣ ﻦﻳا ندﻮﺑ ﻞﻴﻓورﺪﻴﻫ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﺎﻫ
( ﺪﻧراد . ﻦﻳا
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﻢﻠﻴﻓ رﺎﺘﺧﺎﺳﺰﻳر
ﻲﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺎﻫ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻧﻮﺷ
دراد ﻲﮕﺘﺴﺑ نﻮﻣزآ رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ شور و ﻪﻴﻟوا ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ رﺎﺘﺧﺎﺳ ] 7 .[
ﺻﻮﺼﺧ ﻴ دﺮﻜﻠﻤﻋ تﺎ ي
ﻧﺎﻜﻣ و ﻴ ﻜ ﻲ ﻓ ﻴ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو تﺪﺷ ﻪﺑ ﺎﻫ ﻢﻠ
ﺳﺎﺴﺣ ،رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻴ
ﺗراﺮﺣ ﺖ ﻲ ﻫ رﺎﺘﻓر و ﻴ ﻓورﺪ ﻴﻠ ﻲ لﻮﻜﻟﻮﻣ ﺎﻫ ي ﮔرد ﻴ ﺮ
ﻓ ﻪﻜﺒﺷرد ﻴ ﺖﺳا ﻢﻠ . ﻓ ﻪﺑ هﺪﻨﻨﻛ مﺮﻧ ندﺮﻛ ﻪﻓﺎﺿا ﻴﻠ
ﻢ ﺎﻫ ي ﻛارﻮﺧ ﻲ
ﺐﺒﺳ اﺰﻓ ﻳ ﺬﭘ فﺎﻄﻌﻧا ﺶ ﻳ
ﺮ ي ﻣ ﺎﻬﻧآ ﻲ دﻮﺷ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺶﻫﺎﻛ
ﻧﻴ ﺎﻫوﺮ ي ﺑ ﻴ ﻟﻮﻜﻟﻮﻣ ﻦ ﻲ اﺰﻓا و ﻳ ﺖﻛﺮﺣ ﺶ ﺠﻧز
ﻴ هﺮ ﺎﻫ ﻣ ﻲ ﺪﺷﺎﺑ . ﺗﻴ رﺎﻤ
ﺗراﺮﺣ ﻲ لﻮﻠﺤﻣ ﺎﻫ ي ﻜﺸﺗ ﻴ ﻓ هﺪﻨﻫد ﻞ ﻴ
ﺐﻟﺎﻗ زا ﻞﺒﻗ ،ﻢﻠ ﮔ
ﻴ ﺮ ي ﻧﻴ ﺰ
ﻬﺘﻨﻣ ﻲ ﺻﻮﺼﺧ دﻮﺒﻬﺑ ﻪﺑ ﻴ
ﻧﺎﻜﻣ تﺎ ﻴ ﻜ ﻲ ﻓ ﻴ ﻢﻠ ﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ و ﺎﻫ ﻴ
ﺎﻬﻧآ ﺮﺘﺸ
ﻣ ﺖﺑﻮﻃر ﻪﺑ ﻲ
دﻮﺷ . ﺮﺣ ترا ﻻﺎﺑ ي 60 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﻴ داﺮﮕ اﺮﺷ و ﻳ ﻂ
ﻠﻗ ﻴﺎ ﻲﻳ ﻐﺗ ﺐﺒﺳ ﻴﻴ ﺪﻌﺑ ﻪﺳ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺮ ي
ﺌﺗوﺮﭘ ﻴ ﻦ ﺮﻃ زا ﺎﻫ ﻳ نﺪﺷ زﺎﺑ ﻖ
ﺠﻧز ﻴ هﺮ ﺎﻫ ي ﻠﭘ ﻲ ﭘ ﻴﺘ ﻴ ﺪ ي ﻪﻛ هﺪﺷ ﺘﻧ رد ﻴ هوﺮﮔ ﻪﺠ ﺎﻫ ي ﻔﻟﻮﺳ ﻴ رﺪ ﻳﻠ ﻲ و
ﻫ ﻴ ﺑﻮﻓورﺪ ﻲ ﻣ راﺮﻗ ﺢﻄﺳ رد ﻲ
ﮔ ﻴ ﺪﻧﺮ . pHﺮﺛا ز ﺖﺳﺎﻣد زا ﺮﺗ ﻢﻬﻣ ﻳ
اﺮ
131
ﺤﻄﺳ رﺎﺑpH ﻲ ﺌﺗوﺮﭘ ﻴ ر نآ نﺪﺷ هرﻮﺗﺎﻧد ﻪﺟرد و ﻦ ﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ا
ﻴ ﺮ
ﻣ راﺮﻗ ﻲ ﺪﻫد ] 6 [.
ﻪﻧادوﺎﮔ vetch) bitter ( ﮔ ﻴ ﻫﺎ ﻲ زا تﻻﻮﻘﺑ و ﻚﺷﺎﻣ ﺎﻫ مﺎﻧ ﺎﺑ
ﻤﻠﻋ Vicia ervilia ﻲ ﺖﺳا
. اﻳ ﻦ ﮔ ﻴ هﺎ ﻳ ﺳ ﻚ ﻔﻠﻋ ،ﻪﻟﺎ ﻲ اراد ، ي
ﻳ ر ﻚ ﻳ ﻠﺻا ﻪﺸ ﻲ داﺪﻌﺗ و ي ر ﻳ ﻪﺸ ﺎﻫ ي ﻓ ﻴ ﺮﺒ ي ﺒﻧﺎﺟ ﻲ ﺖﺳا . ر ﻳ ﻪﺸ ﺎﻫ
اراد ي هﺮﮔ ﺎﻫ ي ﺮﺘﻛﺎﺑ ي ﺒﺜﺗ ﻴ ﺖ ﻧ هﺪﻨﻨﻛ ﻴ نژوﺮﺘ ﺪﻨﺘﺴﻫ . ﺐﻠﻏا نآ روﺬﺑ
ﻬﺟو ﺪﻨﭼ ﻲ ﻣ ﻲ ﺪﺷﺎﺑ . Vicia ﺲﻨﺟ ﺮﻘﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﻳ ﺎﺒ 200 ﺖﺳا ﻪﻧﻮﮔ
هدﺮﺘﺴﮔ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﻛ ا
ي ﻨﻛاﺮﭘ نﺎﻬﺟ لﺪﺘﻌﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد هﺪ
ﺪﻧا . نآ زا
ﺑﻴ ﮔ ﺶﺷﻮﭘ و ﻪﻓﻮﻠﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺮﺘﺸ ﻴ
ﻫﺎ ﻲ كﺎﺧ ﺎﻫ ي هدﺎﻔﺘﺳا رﻮﺷ
ﻣ ﻲ دﻮﺷ ] 13 [.
ﻟﻮﺼﺤﻣ ﺖﺷادﺮﺑ و ﺖﺸﻛ ﺮﻈﻧ زا ﻪﻧادوﺎﮔ ﻲ
رﺎﻤﺷ ﻪﺑ هدﺎﻌﻟا قﻮﻓ
ﻣ ﻲ آﻳ ﺪ
، ﺎﻫ كﺎﺧ رد ﻪﻛ اﺮﭼ ي
ﺧ ﻴﻠ ﻲ ﺤﻄﺳ ﻲ ﻠﻗ و ﻴﺎ ﻲﻳ ﻣ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﻨﻛ ﺪﺷر . ﻟﻮﺗ هدزﺎﺑ ﻴ ﻪﻧاد ﺪ 2000 - 500 ﻛ ﻴ رد رﺎﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮﻠ
ﺤﻣ ﻴ ﻄ ﻲ رﺎﺑ ﺎﺑ ش 400 - 350 ﻣ ﻴﻠ ﻲ ﺖﺳا ﺮﺘﻣ . كﺎﺧ رد ﺎﻫ ﻲﻳ شرﺎﺑ ﺎﺑ
ﻧﺎﭙﺳا رد ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻴ
ﻟﻮﺗ هدزﺎﺑ ،ﺎ ﻴ
ﺑ ﻪﻧاد ﺪ ﻴ زا ﺶ 3000 ﻛ ﻴ رد مﺮﮔﻮﻠ
ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ رﺎﺘﻜﻫ .
ﻌﺒﻨﻣ ﻪﻧادوﺎﮔ ﻲ
ﺌﺗوﺮﭘ زا نازرا ﻴ
و ﻦ
ژﺮﻧا ي ﻪﻧاد و ﺖﺳا وﺎﺣ ﺎﻫ
ي ﺑ ﻴ زا ﺶ 5 / 28 ﺌﺗوﺮﭘ ﺪﺻرد ﻴ
ﻦ ) ﺮﻘﺗ ﻳ ًﺎﺒ
5 / 2 ﺎﻫ ﻪﻧاد ﺮﺑاﺮﺑ ي
تﻼﻏ (
، 19 / 18 لوژﺎﮕﻣ ﺮﺑ ﻛ ﻴ ژﺮﻧا مﺮﮔﻮﻠ ي
ﺪﻨﺘﺴﻫ . ﻪﻧاد رد ﺎﻫ ي ﺧﺮﺑ مﺎﺧ ﻲ ﺎﻫرﻮﺘﻛﺎﻓ ي ﺬﻐﺗ ﺪﺿ ﻳ ا ﻪ ي ﺪﻨﻧﺎﻣ
لا - ﻧاوﺎﻧﺎﻛ ﻴ ﻦ L-canavanine) (
ﻨﺗﻮﻠﮔﺎﻤﻫ ، ﻴ
هﺪﻧرادزﺎﺑ ،ﻦ ﺎﻫ
ي
زﺎﺌﺗوﺮﭘ ي ﻦﻧﺎﺗو دراد دﻮﺟو ﺎﻫ ،
ﻤﻫ ﻴ ا ﺐﺒﺳ ﺮﻣا ﻦ ﻳ
دوﺪﺤﻣ دﺎﺠ ﻳ
ﺖ
فﺮﺼﻣ رد اﻳ
ﻦ ﻪﻧاد ﺎﻫ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ مﺎﺧ
ﻲ اﺮﺑﺎﻨﺑ ،دور ﻳ ﻦ
فﺬﺣ ﻳ ﺘﻛﺎﻓ ﺶﻫﺎﻛ ﺎ ﺎﻫرﻮ
ي ﺬﻐﺗﺪﺿ ﻳ ﻪ ا ي ﻛ دﻮﺒﻬﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻴ
ﻔ ﻴ ﺖ
ﺬﻐﺗ ﻳ ﻪ ا ي زا ﺮﺛﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا و ﻪﻧاد
روﺮﺿ ،ﻪﻧادوﺎﮔ ي
ﺖﺳا ] 14 [.
ﻠﻋ ﻴ ﻘﺤﺗ ﻢﻏﺮ ﻴ ز تﺎﻘ ﻳ ﻣز رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا دﺎ ﻴ
ﻓ ﻪﻨ ﻴ ﻢﻠ ﺎﻫ ي ﻛارﻮﺧ ﻲ /
ز ﻳ ﺮﺨﺗ ﺖﺴ ﻳ ﺐ ﺬﭘ ﻳ ﺌﺗوﺮﭘ ﺮ ﻴﻨ ﻲ
، ﺷراﺰﮔ ﻲ ﻬﺗ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﻴ
ﻓ ﻪ ﻴ زا ﻢﻠ
ﺌﺗوﺮﭘ ﻴ ﻪﻧادوﺎﮔ ﻪﻧاد ﻦ و
دراﺪﻧ دﻮﺟ .
ا زا ﻳ فﺪﻫ ور ﻦ اﻳ
ﻘﺤﺗ ﻦ ﻴ ،ﻖ
ﻬﺗ ﻴ ﻌﺗ و ﻪ ﻴﻴ ﺧﺮﺑ ﻦ ﻲ ﺻﻮﺼﺧ ﻴ ﻓ تﺎ ﻴ ﺰ ﻳ ﺷﻮﻜ ﻴ ﻤ ﻴﺎ ﻲﻳ ﻳو ﻪﺑ ﮋ هزاﺪﻧا ه -
يﺰﻳﺮﮕﺑآ ناﺰﻴﻣ يﺮﻴﮔ )
ﻲﺘﻴﺴﻴﺑﻮﻓورﺪﻴﻫ (
ﻓﻴ ﺌﺗوﺮﭘ ﻢﻠ ﻴﻨ ﻲ ﺌﺗوﺮﭘ زا ﻴ ﻦ
ﻪﺘﺴﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﻧادوﺎﮔ ﻪﻧاد ﺪﻨﺑ
ي اﺬﻏ داﻮﻣ ﻲﻳ دﻮﺑ .
2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
2 - 1 - داﻮﻣ
ﻪﻧﻮﮔ ﻪﻧادوﺎﮔ ﻪﻧاد Vicia ervilia
هزﺎﻐﻣ زا ا ي ﻠﺤﻣ ﻲ رد نﺎﻬﻔﺻا
ﻬﺗ ﻴ ﺪﺷ ﻪ . ﺷ داﻮﻣ ﻴ ﻤ ﻴﺎ ﻲﻳ لﻼﺣ و ﺎﻫ ي ا رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻳ
ﻘﺤﺗ ﻦ ﻴ ﻖ
ﻫ ﻞﻣﺎﺷ ﻴ ﺴﻛورﺪ ﻴ ﺪﺳ ﺪ ﻳ ﺳا ،ﻢ ﻴ ﺮﻠﻛﺪ ﻳ رﺪ ﻳ ﻚ ) 37 (%
ﻠﮔ و ﻴ لوﺮﺴ
) ﺮﻘﺗ ﻳ ﺎﺒ 87 (%
ﺮﺧ نﺎﻤﻟآ كﺮﻣ ﺖﻛﺮﺷ زا ﻳ
راﺪ ي ﺪﻧﺪﺷ .
اﻳ ﻘﺤﺗ ﻦ ﻴ ﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻖ ﻲ
مﺎﺠﻧا ﻪﻠﺣﺮﻣ ود رد ﺪﺷ
:
لوا ﻪﻠﺣﺮﻣ :
رد اﻳ ﻦ ﻪﻠﺣﺮﻣ
، ﺌﺗوﺮﭘ اﺪﺘﺑا ﻴ وﺎﮔ ﻪﻧاد زا ﻦ جاﺮﺨﺘﺳا ﻪﻧاد
ﻓ ﺲﭙﺳ و ﻴ ﻬﺗ نآ ﻢﻠ ﻴ ﺪﺷ ﻪ .
ﺌﺗوﺮﭘ جاﺮﺨﺘﺳا ﻴ
ﻦ : ﻪﻧاد اﺪﺘﺑا ﺎﻫ ي ﺳآ ﻪﻧادوﺎﮔ ﻴ
بﺎ ﺷ رد ﺲﭙﺳ و هﺪ
ﻠﻗ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﻴﺎ
ﻲﻳ ) 11 pH= ( ﺖﺒﺴﻧ ﺎﺑ 1 ﻪﺑ 10 ﻧزو ﻲ - ﻤﺠﺣ ﻲ
ﺧ ﻴ هﺪﻧﺎﺴ ﺪﻧﺪﺷ . تﺪﻣ ﻪﺑ طﻮﻠﺨﻣ 1
ﺖﻋﺎﺳ ﺪﺷ هدز ﻢﻫ ﻪﺑ (IKA®
RH basic 2, Germany) ﺌﺗوﺮﭘ ﺎﺗ
ﻴ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻦ ﻼﻣﺎﻛ
ﺪﻣآرد لﻮﻠﺤﻣ و ه
زا ﻛﺮﺗ ﻴ ﻏ تﺎﺒ ﻴ ﺌﺗوﺮﭘ ﺮ ﻴﻨ ﻲ اﺪﺟ ﺲﭙﺳ ،دﻮﺷ
طﻮﻠﺨﻣ g رد
3200 تﺪﻣ ﻪﺑ 10 ﻗد ﻴ ﺮﺘﻧﺎﺳ ﻪﻘ ﻳ (Sigma 2-ژﻮﻔ
16, Germany) ﺪﺷ
. روآ ﻊﻤﺟ ﺖﻧﺎﺗﺎﻧﺮﭘﻮﺳ نآ زا ﺪﻌﺑ ي
هﺪﺷ و
ﺎﺑ نآ pH 1HCl / 0 ﻪﺑ لﺎﻣﺮﻧ 4 / 5 هﺪﻧﺎﺳر ﺮﺘﻧﺎﺳ ًادﺪﺠﻣ ،ﺪﺷ ﻳ
ژﻮﻔ
ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا و
ﻞﺻﺎﺣ تﺎﺑﻮﺳر اﺮﺷ رد
ﻳ ﺎﻣد رد ﻸﺧ ﻂ ي
50 ﻪﺟرد
ﺘﻧﺎﺳ ﻴ داﺮﮕ ﺷ ﻚﺸﺧ ﺪ . اﺮﺑ لاﺪﻠﻛ شور زا ي
ﻌﺗ ﻴﻴ هزاﺪﻧا و ﻦ ﮔ
ﻴ ﺮ ي
ﺌﺗوﺮﭘ راﺪﻘﻣ ﻴ
رد هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ دﺪﻋ و هدﺎﻔﺘﺳا ﻦ 25
/ 6
ﺪﺷ بﺮﺿ
] 15 [.
اﺮﺑ ي ﻬﺗ ﻴ ﻓ ﻪ ﻴ هﺮﺘﻧﺎﺴﻨﻛ ،ﻢﻠ ﻳ
ا ﺎ ﻳ ﺌﺗوﺮﭘ ﻪﻟوﺰ ﻴﻨ ﻲ ﻪﻠﺣﺮﻣ زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ
ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﻞﺒﻗ 5
رد مﺮﮔ 100cc
و ﻞﺣ ﺖﺑﺎﺛ ندز ﻢﻫ ﺎﺑ ﺮﻄﻘﻣ بآ
ﻠﮔ ﺪﻌﺑ ﻴ ﺴ ﻴ ﺮ ﻳ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﻦ 50
ﺪﺻرد ) ﻧزو ﻲ - ﻧزو ﻲ ﺌﺗوﺮﭘ ﻴ ﻦ ( ﻪﻓﺎﺿا
ﺪﺷ pH . زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ لﻮﻠﺤﻣ
1NaOH
ور لﺎﻣﺮﻧ ي 11 ﻈﻨﺗ ﻴ و ﻢ
بآ مﺎﻤﺣ رد 85
ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﻴ داﺮﮕ تﺪﻣ ﻪﺑ 20 ﻗد ﻴ اﺮﺣ ﻪﻘ ر هداد ت
ﺪﺷ . ﺲﭘ زا نآ رﻮﺒﻋ زا ﻳ
ﻪﭼرﺎﭘ ﻚ بﺎﺒﺣ فﺬﺣ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ كزﺎﻧ -
ﺎﻫ ي اﻮﻫ ﺎﻬﻧ رد ﻳ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺖ ﻳ
ﻻ ﻚ ﻳ و كزﺎﻧ ﻪ ﻳ
ور ﺖﺧاﻮﻨﻜ ي
ﺷ ﻴ ﻪﺸ ا ي ﺎﺑ ﺶﺷﻮﭘ نﻮﻠﻔﺗ ) 30
* 30 ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ ( هداد راﺮﻗ ﺪﺷ
. زا
نوآ ﺎﻣد ﺎﺑ ي 60 ﻚﺸﺧ ياﺮﺑ داﺮﮕﻴﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﺮﻛ
هدﺎﻔﺘﺳا ﻢﻠﻴﻓ ند
ﺪﺷ . ،نﺪﺷ ﻚﺸﺧ زا ﺪﻌﺑ ﻢﻠﻴﻓ
ﺎﻣزآ و ﻪﺘﺷادﺮﺑ ار ﻳ
ور مزﻻ تﺎﺸ ي
مﺎﺠﻧا نآ ﺖﻓﺮﮔ ] 8 [.
مود ﻪﻠﺣﺮﻣ :
ا رد ﻳ ﺎﻣزآ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦ ﻳ
ور مزﻻ تﺎﺸ ي
ﻓ ﻴ ﻬﺗ ﻢﻠ ﻴ رد هﺪﺷ ﻪ
مﺎﺠﻧا لوا ﻪﻠﺟﺮﻣ ﺖﻓﺮﮔ
.
2 - 2 - ﺖﻣﺎﺨﺿ
ﻓ ﺖﻣﺎﺨﺿ ﻴ ﻢﻠ ﺎﻫ ي ﻬﺗ ﻴ ﻪ ﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هﺪﺷ ﻴ
ﺮﺘﻣوﺮﻜ Electronic )
digital micrometer, DC- 516, sensitivity 0.001 و
(mm هزاﺪﻧا ﮔ ﻴ ﺮ ي ﺪﺷ . ﻞﻗاﺪﺣ 5 ﻓ توﺎﻔﺘﻣ ﻪﻄﻘﻧ ﻴ
هزاﺪﻧا درﻮﻣ ﻢﻠ -
ﮔ ﻴ ﺮ ي ﻣ و ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻴ
ﮕﻧﺎ ﻴ شراﺰﮔ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ داﺪﻋا ﻦ ﺪﺷ
.
2 - 3 - ندﺮﻛ طوﺮﺸﻣ
طوﺮﺸﻣ ﻓ ندﺮﻛ ﻴ ﻢﻠ ﺎﻫ ﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر رد ﻲ
50 ﺎﻣد رد و ﺪﺻرد Cي
o
25 ﻓ نداد راﺮﻗ ﺎﺑ ﻴ
ﺳد رد ﻢﻠ ﻴ ﻻﺎﺑ ،رﻮﺗﺎﻜ ي
ﻧ عﺎﺒﺷا لﻮﻠﺤﻣ ﻴ
تاﺮﺘ
ﻨﻣ ﻴ ﺰ ﻳ ﺎﺑ مﻮ 6 تﺪﻣ ﻪﺑ بآ لﻮﻜﻟﻮﻣ 48
ﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺖﻋﺎﺳ ﺖﻓ
.
2 - 4 - ﮓﻧر ﺶﺠﻨﺳ
ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ي L, a, b) ﮓﻧر (
ﻓﻴ ﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻢﻠ ﻴ
و ﺐﻟ ﺮﺘﻧﺎﻫ ﺖﺴ
ﺳد ﺎﺑ ﺶﻠﻓ ﺲﻜﺗ هﺎﮕﺘ Data color, US)
( هزاﺪﻧا ﮔ ﻴ ﺮ ي ﺪﺷ .
2 - 5 - ﻣ ﻴ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰ
ﻓﻴ ﻢﻠ ﺮﻇ رد ﺎﻫ و
ﻣﻮﻟآ ف ﻴﻨ ﻴ ﻣﻮ ﻲ رد و هﺪﺷ هداد راﺮﻗ 105
ﻪﺟرد
ﺘﻧﺎﺳ ﻴ داﺮﮕ تﺪﻣ ﻪﺑ 24 ﺷ ﻚﺸﺧ نوآ رد ﺖﻋﺎﺳ ﺪ
ﺪﻧ . ﻣ ﻴ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰ
ﻟوا نزو توﺎﻔﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻴ
ﺎﻬﻧ و ﻪ ﻲﻳ ﻧ و ﻴ ﻟوا نزو ﺰ ﻴ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪ ﺎﻫ
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ .
2 - 6 - هزاﺪﻧا ﮔ ﻴ ﺮ ي ﺻﻮﺼﺧ ﻴ ﻧﺎﻜﻣ تﺎ ﻴ
ﻜ ﻲ
ﺻﻮﺼﺧ ﻴ ﻧﺎﻜﻣ تﺎ ﻴ ﻜ ﻲ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺸﺸﻛ مﺎﻜﺤﺘﺳا ﻲ
(Tensile )
strength ﺬﭘ ﺶﺸﻛ و
ﻳ ﺮ ي ﺖﺴﻜﺷ ﻪﻄﻘﻧ ﺎﺗ Elongation to )
break ( زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻳ
ﻟﺎﻧآ هﺎﮕﺘﺳد ﻚ ﻴ
ﺻﻮﺼﺧ هﺪﻨﻨﻛ ﺰ ﻴ
ﺘﻓﺎﺑ تﺎ ﻲ
zwick 1446-60, Germany) (
ﻪﺑ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺑﺎﻳزرا درﻮﻣ
ﻪﻛ ترﻮﺻ ﻦﻳا ﺎﻫراﻮﻧ
ﻲﻳ زا ﻓ ﻴ ﻢﻠ لﻮﻃ ﺎﺑ ﺎﻫ 12
ﺘﻧﺎﺳ ﻲ ضﺮﻋ و ﺮﺘﻣ
5 / 2 ﺘﻧﺎﺳ ﻲ ﻬﺗ ﺮﺘﻣ ﻴ ﻪ و ﻣ ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ ﺖﻣﺎﺨﺿ ﻴ
ﻒﻠﺘﺨﻣ طﺎﻘﻧ رد ﺮﺘﻣوﺮﻜ
هزاﺪﻧا ﮔ ﻴ ﺮ ي ﺪﺷ ) ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ﺖﻣﺎﺨﺿ هزاﺪﻧا يﺎﻫ ه ﺪﺷ يﺮﻴﮔ
ﺮﻈﻧ رد
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪﺷ ( . ﺎﻫراﻮﻧ ي ﻬﺗ ﻴ ﺑ هﺪﺷ ﻪ ﻴ ﺎﭘ و ﻻﺎﺑ ﻚﻓ ود ﻦ ﻴﻳ
هﺎﮕﺘﺳد ﻦ
هداد راﺮﻗ ﺪﺷ . ﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻴ ﻚﻓ ود ﻦ 5
ﺘﻧﺎﺳ ﻲ ﻋﺮﺳ و ﺮﺘﻣ هﺎﮕﺘﺳد ﺖ
1
ﻣ ﻴﻠ ﻲ ﻧﺎﺛ ﺮﺑ ﺮﺘﻣ ﻴ ﻪ دﻮﺑ ] 16 [.
لﻮﻣﺮﻓ زا ﺎﻫ ي ز ﻳ اﺮﺑ ﺮ ي ﺸﺸﻛ مﺎﻜﺤﺘﺳا ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻲ
TS) ( ﺶﺸﻛ و
ﺬﭘ ﻳ ﺮ ي ﺖﺴﻜﺷ ﻪﻄﻘﻧ ﺎﺗ EB)
( ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
TS= Fmax/A Fmax
= ﺑﻴ ﺸ ﻴ ﻪﻨ ﻧ ﻴ وﺮ ي هﺪﺷ دراو ) ﻧ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﻴ ﻦﺗﻮ (
=A ﻊﻄﻘﻣ ﺢﻄﺳ 0
ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ (
EB= Δl/l0 *100
=Δl ﻐﺗ ﻴﻴ لﻮﻃ ﺮ
l0
= ﻟوا لﻮﻃ ﻴ ﻪ
2 - 7 - هزاﺪﻧا ﮔ ﻴ ﺮ ي ﺬﭘ ذﻮﻔﻧ ﻳ ﺮ ي بآ رﺎﺨﺑ ﻪﺑ
ﺬﭘذﻮﻔﻧ ﻳ ﺮ ي بآ رﺎﺨﺑ ﻪﺑ شور ﺎﺑ
نارﺎﻜﻤﻫ و Ou )
2004 ( مﺎﺠﻧا
ﺖﻓﺮﮔ
، ﻪﺻﻼﺧ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻳ
ﺘﺳا فﺮﻇ ﻚ ﻴ
ﺺﺨﺸﻣ ﻖﻤﻋ و ﺮﻄﻗ ﺎﺑ ﻞ
نداد راﺮﻗ زا ﺪﻌﺑ و هدﺎﻔﺘﺳا 3
مﺮﮔ ﺴﻠﻛ روﺮﻠﻛ ﻴ
ﻢ رد ،فﺮﻇ رد ب
ﻓ ﺎﺑ نآ ﻴ ﺌﺗوﺮﭘ ﻢﻠ ﻴﻨ ﻲ ﻼﻣﺎﻛ هﺪﻧﺎﺷﻮﭘ ﺪﺷ . فﺮﻇ اﻮﺘﺤﻣ ﺎﺑ ﺎﻫ ي
ﻧآ ﺎﻬ
ﺳد رد و نزو ﻴ
ﺎﻣد رد رﻮﺗﺎﻜ Cي
25o
ﺷ هداد راﺮﻗ ﺪ
ﺪﻧ ) 1 ﻟ ﻴ بآ ﺮﺘ
اﺮﺑ ﺺﻟﺎﺧ ي ﻣﺄﺗ ﻴ ﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر ﻦ ﻲ
100 رد ﺪﺻرد ﻒﻛ
ﺳد ﻴ رﻮﺗﺎﻜ
ر ﻳ ﻪﺘﺨ ﺪﺷ .(
ﺮﻫ ﺎﻫ فﺮﻇ 24
ا و نزو ﺖﻋﺎﺳ ﻳ
ﺪﻨﭼ تﺪﻣ ﻪﺑ رﺎﻛ ﻦ
ﺎﺗ زور ﻳ ﻪﻣادا ﻪﺘﻔﻫ ﻚ ﻳﺎ
ﺖﻓ . لﺎﻘﺘﻧا بآ رﺎﺨﺑ ﻳ
ﺮﻃ زا ﻪﺘﻓﺎ ﻳ ﻓ ﻖ ﻴ ﻢﻠ ﺎﻫ
ﺑ نزو ﺎﺑ ﻓ زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪ ﻴ
ﻢﻠ ﻌﺗ ﺎﻫ ﻴﻴ ﻣ و ﻦ ﻴ شور ﺎﺑ بآرﺎﺨﺑ ذﻮﻔﻧ ناﺰ
وKaya )Kaya 2000 ( ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺪﺷ ] 17
، 18 [.
2 - 8 - هزاﺪــﻧا يﺰــﻳﺮﮕﺑآ ناﺰــﻴﻣ يﺮــﻴﮔ
) ﻲﺘﻴﺴﻴﺑﻮﻓورﺪﻴﻫ (
يﺰﻳﺮﮕﺑآ ناﺰﻴﻣ )
ﻲﺘﻴﺴﻴﺑﻮﻓورﺪﻴﻫ (
هزاﺪﻧا ﺎﺑ ﻢﻠﻴﻓ ز يﺮﻴﮔ
سﺎﻤﺗ ﻪﻳوا
contact angle) (
ﺮﺘﻣﻮﻴﻧﻮﮔ هﺎﮕﺘﺳد ﺎﺑ Kruss G10, )
Germany (
ا ﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳزر صﻮﺼﺨﻣ ﮓﻧﺮﺳ ﻪﻛ ترﻮﺻ ﻦﻳا ﻪﺑ
ﺎﺑ هﺎﮕﺘﺳد 5
ﻲﻠﻴﻣ ﺮﭘ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺮﺘﻴﻟ ﺢﻄﺳ يور بآ هﺮﻄﻗ ﻚﻳ و
ﺪﺷ هداد راﺮﻗ ﻢﻠﻴﻓ .
ﻚﻳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ image analyzer
ﻪﻳواز
هزاﺪﻧا ﻢﻠﻴﻓ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺢﻄﺳ و بآ هﺮﻄﻗ ﻦﻴﺑ هﺪﺷ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺪﺷ يﺮﻴﮔ
] 19 [ . هزاﺪﻧا ﻦﻳا ﻴﻣ و مﺎﺠﻧا ﻢﻠﻴﻓ ﺢﻄﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ طﺎﻘﻧ رد يﺮﻴﮔ ﻦﻴﮕﻧﺎ
ﻞﻗاﺪﺣ 5 هزاﺪﻧا ﺪﺷ شراﺰﮔ يﺮﻴﮔ .
اﺮﺑ ي هزاﺪﻧا ﮔ ﻴ ﺮ ي سﺎﻤﺗ ﻪﻳواز
دﻮﺷ ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﻳز لﻮﻣﺮﻓ زا ]
20 [:
Static contact angle = θ(◦) = 2arctg (2 H/W) و هﺮﻄﻗ عﺎﻔﺗرا H ﺪﻣﺎﺟ ﺢﻄﺳ ضﺮﻋ W
- ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻊﻳﺎﻣ .
ياﺮﺑ
دﺮﻴﮔ ﻲﻣ راﺮﻗ ﺪﻣﺎﺟ ﺢﻄﺳ يور ﻪﻛ بآ هﺮﻄﻗ شور ﻦﻳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻳﺎﺑ 5 ضﺮﻋ رد ﺪﻳﺎﺑ ﺮﻳوﺎﺼﺗ و ﺮﺘﻴﻟوﺮﻜﻴﻣ 5
ﺪﻧﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻪﻴﻧﺎﺛ .
133
2 - 9 - ﺰﺠﺗ ﻳ ﻠﺤﺗ و ﻪ ﻴ هداد ﻞ ﺎﻫ
ﺎﻣزآ ﻳ تﺎﺸ ) هزاﺪﻧا يﺎﻨﺜﺘﺳا ﻪﺑ ﻞﻗاﺪﺣ ﺎﺑ يﺰﻳﺮﮕﺑآ ناﺰﻴﻣ يﺮﻴﮔ
5
راﺮﻜﺗ ( و مﺎﺠﻧا راﺮﻜﺗ ﻪﺳ ﺎﺑ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
هداد ﺎﻫ ي ﻪﺑ
هﺪﻣآ ﺖﺳد Microsoft Excel ﺎﺑ
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺪﺷ .
3 - ﺎﺘﻧ ﻳ ﺚﺤﺑ و ﺞ
ﻣ ﻴ ﺌﺗوﺮﭘ ناﺰ ﻴ ﺌﺗوﺮﭘ هﺮﺘﻧﺎﺴﻨﻛ و ﻪﻧادوﺎﮔ ﻪﻧاد درآ ﻦ ﻴﻨ
ﻲ ﺗﺮﺗ ﻪﺑ نآ ﻴ ﺐ
62 / 27 و 45 / 86 ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﻚﺸﺧ نزو سﺎﺳاﺮﺑ .
ﻘﺤﺗ رد ﻴ تﺎﻘ
د ﻳ ﻧ ﺮﮕ ﻴ ﻣ ﺰ ﻴ ﺌﺗوﺮﭘ ناﺰ ﻴ هدوﺪﺤﻣ رد ﻪﻧادوﺎﮔ ﻪﻧاد ﻦ 1
/ 20 ﺎﺗ 32 %
ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﻚﺸﺧ نزو سﺎﺳاﺮﺑ ]
21 [ . ﻣ ﻴ ﺌﺗوﺮﭘ ناﺰ ﻴ ﻦ
ﺎﻘﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﻧادوﺎﮔ ﻳ
ﺌﺗوﺮﭘ ﺎﺑ ﻪﺴ ﻴ
ﻮﺨﻧ ﻦ د ) 27 ( % ﺑ و ﻴ سﺪﻋ زا ﺮﺘﺸ
32 / 23 % ﻣ ﻲ ﺪﺷﺎﺑ ] 8
، 10 [ . ﻣ ﻴ ﺌﺗوﺮﭘ ناﺰ ﻴ ﻬﺗ هﺮﺘﻧﺎﺴﻨﻛ ﻦ ﻴ
ﻧ هﺪﺷ ﻪ ﻴ ﺰ
ﻣ نﺎﺸﻧ ﻲ ﻪﻛ ﺪﻫد ﺎﻫ pH
ي جاﺮﺨﺘﺳا ﻪﻠﺣﺮﻣ رد هﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا
ﺌﺗوﺮﭘ ﻴ ﻪﻧاد زا ﻦ ﺎﻫ ي ﺳآ ﻴ ﻧ ﻪﻧادوﺎﮔ هﺪﺷ بﺎ ﻴ
ﺒﺳﺎﻨﻣ هدوﺪﺤﻣ رد ﺰ ﻲ
هدﻮﺑ ﺘﺣ و ﺪﻧا ﻲ ﻛﺪﻧا ﺎﺑ ﻲ ﺧ ﺺﻟﺎ زﺎﺳ ي ﻣ ﻲ ﺘﺣار ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻲ
ﻣ ﻴ ناﺰ
ﺌﺗوﺮﭘ ﻴ ﻦ ﻻﺎﺑ ﻪﺑ ار نآ ي
90 % ا و ﺪﻧﺎﺳر ﻳ ﺌﺗوﺮﭘ ﻪﻟوﺰ ﻴﻨ
ﻲ ﺖﺳد ﻪﺑ
دروآ . ﺬﻐﺗ هﺪﻨﻨﻛ دوﺪﺤﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻳ
ﻪ ا ي ﻪﻧادوﺎﮔ ﻪﻧاد رد ﻪﻛ
دراد دﻮﺟو ]
14 [ ﺌﺗوﺮﭘ راﺪﻘﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﻴ
ﻻﺎﺑ ﺎﺘﺒﺴﻧ ﻦ ي
رد نآ
ﺎﻘﻣ ﻳ ﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﺴ ﻳ ﮔ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺮ ﻴ ﻫﺎ ﻲ ا ، ﻳ ﺴﻧﺎﺘﭘ ﻪﻧاد ﻦ ﻴ
ﺴﺑ ﻞ ﻴ ﺑﻮﺧ رﺎ ﻲ اﺮﺑ ي
ﻬﺗ ﻴ ﻓ ﻪ ﻴ ﻢﻠ ﺎﻫ ي ﺌﺗوﺮﭘ ﻴﻨ ﻲ دراد . رد ﻞﻜﺷ 1 ﻪﻧاد زا يﺮﻳﻮﺼﺗ يﺎﻫ
ﻲﻨﻴﺌﺗوﺮﭘ ﻢﻠﻴﻓ ﻪﻴﻬﺗ رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻪﻧادوﺎﮔ ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ
.
ﻞﻜﺷ ﻪﻧاد زا يﺮﻳﻮﺼﺗ1 ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻪﻧادوﺎﮔ يﺎﻫ
3 - 1 - ﮓﻧر ﺶﺠﻨﺳ
ﺪﻧا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻳ
ﺲ ﺎﻫ ي ﮓﻧر ) 0
= ﺳ ﻴ و هﺎ 100
= ﻔﺳ ﻴ ﺪ L ( ، ) ﺰﺒﺳ -=
ﺰﻣﺮﻗ ،a +a= a ( و ) ﺑآ ﻲ -b= ز ، در +b= b ( ﻓ ، ﻴ ﻢﻠ ﺎﻫ ي ﺎﺑ ﻪﻠﺻﺎﺣ
ﺪﻧا ﻳ L ﺲ a ، b و 43 / 32 ، 41 / 22 و 20 / 37 ) ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻴ ﺐ ( ﺎﺗ ﺰﻣﺮﻗ
هﻮﻬﻗ ا ي ﺪﻧدﻮﺑ ﻦﺷور .
ﺎﻘﻣ رد ﻳ ﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﺴ ﻳ ﻓ ﺮ ﻴ ﻢﻠ ﺎﻫ ي ﺌﺗوﺮﭘ ﻴﻨ ﻲ ﺪﻨﻧﺎﻣ
ﻓ ،سﺪﻋ ﻴ ﻢﻠ ﺎﻫ ي ﺪﻧا ﻪﻧادوﺎﮔ ﻳ
ﺲ ﺎﻫ Lي a ، b و ﺑ ﻴ ﺮﺘﺸ ي و ﺪﻨﺘﺷاد
ﺎﻘﻣ رد ﻳ ﻓ ﺎﺑ ﻪﺴ ﻴ ﻮﺳ ﻢﻠ ﻳ ﺪﻧا ،ﺎ ﻳ L ﺲ ﺪﻧا و ﺮﺘﻤﻛ ﺐﺗاﺮﻣ ﻪﺑ ﻳ
ﺲ ﺎﻫ aي
b و ﺑ ﻴ ﺮﺘﺸ ي ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ار )
8،9 ( . ﻓ ﮓﻧر ﻪﻛ هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻴ
ﻢﻠ
ﺒﻃ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻴ
ﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ،هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ هدﺎﻣ ﺖﻌ ﻴ
و ﺎﻣد ﺮ ﻧ pH ﻴ راﺮﻗ ﺰ
ﻣ ﻲ ﮔ ﻴ دﺮ . و ﺎﻣد ﻪﭼ ﺮﻫ ﻓ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ pH
ﻴ ﻢﻠ ﺎﻫ ي ﺗ ﻪﻠﺻﺎﺣ ﻴ هﺮ ﺮﺗ
ز دﻮﺑ ﺪﻨﻫاﻮﺧ ﻳ
لﻼﺣ اﺮ ﺎﻫ ي ﻠﻗ ﻴﺎ ﻲﻳ ﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻳ
لﻼﺣ ﺮ ،ﺎﻫ
ﻪﻧاﺪﮕﻧر ﺑ ار ﺎﻫ ﻴ ا ﺮﺘﺸ ﻣ جاﺮﺨﺘﺳ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ ) 8 ( . ﺒﻃ ﻴ ﻌ ﻲ ﺎﻣد ﻪﭼ ﺮﻫ ﺖﺳا
ﻪﻧاﺪﮕﻧر جاﺮﺨﺘﺳا تﺪﺷ و ﺖﻋﺮﺳ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻧ ﺎﻫ
ﻴ ﺑ ﺰ ﻴ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺘﺸ
دﻮﺑ . ﺎﺑ ﻪﺘﺒﻟا ﻳ ﻓ ﮓﻧر ﻪﻛ ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺪ ﻴ
ﻤﻬﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﻢﻠ ﻲ
دﺮﺑرﺎﻛ رد
ﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ نآ ﻲ
آﻳ ﺪ . ﺗ ﺎﺘﺒﺴﻧ ﮓﻧر ﻴ
ﻓ هﺮ ﻴ نﺎﺸﻧ ﻪﻧادوﺎﮔ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻢﻠ
ﻣ ﻲ ا ﻪﻛ ﺪﻫد ﻳ ﻓ ﻦ ﻴ اﺮﺑ ﻢﻠ ي ﻪﺘﺴﺑ ﺪﻨﺑ ي داﻮﻣ ي رﻮﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻛ
ﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺪﻨﺘﺴﻫ سﺎﺴﺣ ﻲ
ﺪﺷﺎﺑ . ﻞﻜﺷ رد 2 ﻪﻧﻮﻤﻧ ا ي ﻓ زا ﻴ ﻢﻠ ﻬﺗ ﻴ ﻪ
ﺌﺗوﺮﭘ زا هﺪﺷ ﻴ
ﻪﻧادوﺎﮔ ﻪﻧاد ﻦ ﺖﺳا هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻞﺑﺎﻗ
.
ﻞﻜﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ2 ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ زا هﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ ﻢﻠﻴﻓ زا يا ﻪﻧادوﺎﮔ ﻪﻧاد يﺎﻫ
3 - 1 - ﻣ ﻴ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰ
ﻣ ﻴ ﻓ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰ ﻴ
ﻢﻠ نﺪﺷ طوﺮﺸﻣ و نﺪﺷ ﻚﺸﺧ زا ﺲﭘ ﺎﻫ 69
/ 27
% دﻮﺑ . ﻘﺤﺗ رد ﻴ د تﺎﻘ ﻳ ﻧ ﺮﮕ ﻴ ﻣ ﺰ ﻴ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰ ﺎﻫ
ي ﻔﻠﺘﺨﻣ ﻲ اﺮﺑ ي
ﻓﻴ ﻢﻠ ﺎﻫ ي ﻬﺗ ﻴ هﺪﺷ ﻪ ﻨﻣ زا ﺎ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻊﺑ ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ
. ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ﺖﺑﻮﻃر لﺎﺜﻣ 5
/ 24 % اﺮﺑ ي ﻓ ﻴ ﺑﻮﻟ ﻢﻠ ﻴ ﺰﻣﺮﻗ ﺎ ] 11 [ و 15 / 23 % اﺮﺑ ي
ﻓﻴ سﺪﻋ ﻢﻠ ]
8 [ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ .
ﻠﻣاﻮﻋ ﻲ ﺪﻨﻧﺎﻣ و نﺎﻣز ،ﺎﻣد
ﺎﺳ ﻳ اﺮﺷ ﺮ ﻳ ندﺮﻛ طوﺮﺸﻣ و ندﺮﻛ ﻚﺸﺧ ﻂ ﻣ
ﻲ ور ﺪﻧاﻮﺗ ي ﺖﺑﻮﻃر
ﺎﻬﻧ ﻲﻳ ﻓ ﻴ ﻢﻠ ﺛﺎﺗ ﺎﻫ ﻴ ﺪﺷﺎﺑ راﺬﮔ ﺮ .
3 - 3 - ﺻﻮﺼﺧ ﻴ ﻧﺎﻜﻣ تﺎ ﻴ
ﻜ ﻲ
ﺻﻮﺼﺧ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻴ
ﻧﺎﻜﻣ تﺎ ﻴ ﻜ ﻲ ﻢﻬﻣ ﻓﻴ ﻢﻠ ﺎﻫ ي ﻛارﻮﺧ ﻲ ﻣ ﻲ ﻪـﺑ ناﻮـﺗ
ﺸﺸﻛ مﺎﻜﺤﺘﺳا ﻲ
و ﺬﭘ ﺶﺸﻛ ﻳ ﺮ ي
دﺮـﻛ هرﺎـﺷا ﺖﺴـﻜﺷ ﻪـﻄﻘﻧ ﺎـﺗ .
ﺸﺸﻛ مﺎﻜﺤﺘﺳا ﻲ
، سﺮﺘﺳا ﺮﺜﻛاﺪﺣ ﻪﺑ دراو
ـﻓ ﻴ ـﻃ ،ﻢﻠ ﻲ ـﻳ ﺖﺴـﺗ ﻚ
ﺸﺸﻛ ﻲ ر ﺑ ا ﻴ ﻣ نﺎ ﻲ
ﺸـﺸﻛ مﺎﻜﺤﺘـﺳا و ﺪﻨﻛ ﻲ
،ﺐـﺳﺎﻨﻣ ﻳ ﮕﭼرﺎـﭙﻜ ﻲ
ﻓﻴ رﺎﻋ و ﻢﻠ ي
ﺎﻘﻧ زا نآ ندﻮﺑ ﻳ
ﺼ ﻲ
بﺎـﺒﺣ دﻮـﺟو ﺪﻨﻧﺎﻣ -
ﺎـﻫ ي ر ـﻳ ﺰ
و خارﻮﺳ ،اﻮﻫ ﻳ
ﺻﻮﺼﺧ ﻪﻛ فﺎﻜﺷ ﺎ ﻴ
ﺘﻌﻧﺎـﻤﻣ تﺎ ﻲ
ﺛﺄـﺗ ﺖـﺤﺗ ار ﻴ
ﺮ
ﻣ راﺮﻗ ﻲ
ﻣ نﺎﺸﻧ ار ،ﺪﻨﻫد ﻲ
ﺪﻫد . اﺰﻓا ﺪﺻرد ﻳ
ﺖﺴﻜﺷ ﺎﺗ لﻮﻃ ﺶ ﻧ
ﻴ ﺰ
ﻠﺑﺎﻗ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻴ
ﻓ ﺖ ﻴ اﺮﺑ ﻢﻠ ي ﺖﺳا ﺶﺸﻛ ]
17 [.
ﺤﺘﺳا ﺸﺸﻛ مﺎﻜ ﻲ ﻓ ﻴ ﻢﻠ ﺎﻫ ي ﻨﺌﺗوﺮﭘ هﺮﺘﻧﺎﺴﻨﻛ زا ﻪﻠﺻﺎﺣ ﻲ
ﻪﻧادوﺎﮔ
04 / 5 لﺎﻜﺳﺎﭘﺎﮕﻣ ﺬﭘ ﺶﺸﻛ ﺪﺻرد و
ﻳ ﺮ ي ﺎﻬﻧآ 49 / 118
% ﺖﺳد ﻪﺑ
ﺎﻘﻣ رد ﻪﻛ ﺪﻣآ ﻳ
ﻓ ﺎﺑ ﻪﺴ ﻴ ﻢﻠ ﺎﻫ ي ﺌﺗوﺮﭘ ﻴﻨ ﻲ ﻬﺗ ﻴ ﺎﺳ زا هﺪﺷ ﻪ ﻳ
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺮ
ﮔ ﻴ ﻫﺎ ﻲ ﺖﻣﺎﺨﺿ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ و ﺎﻬﻧآ
ﻧﺎﻜﻣ مﺎﻜﺤﺘﺳا ، ﻴ
ﻜ ﻲ و
ﺬﭘ ﺶﺸﻛ ﺪﺻرد ﻳ
ﺮ ي ﺮﺗﻻﺎﺑ ي ﻣ نﺎﺸﻧ ار ﻲ ﺪﻫد . ياﺮﺑ لﺎﺜﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ﺖﻣﺎﺨﺿ ﺎﺑ سﺪﻋ ﻢﻠﻴﻓ 155
/ 0 ﻲﻠﻴﻣ ﻲﺸﺸﻛ مﺎﻜﺤﺘﺳا ﺮﺘﻣ 24
/ 4
يﺮﻳﺬﭘ ﺶﺸﻛ ﺪﺻرد و لﺎﻜﺳﺎﭘﺎﮕﻣ 22
/ 58 ] % 8 [ ﺎﻴﺑﻮﻟ ﻢﻠﻴﻓ ياﺮﺑ ،
ﺖﻣﺎﺨﺿ ﺎﺑ ﺰﻣﺮﻗ 084
/ 0 ﻲﻠﻴﻣ ﻲﺸﺸﻛ مﺎﻜﺤﺘﺳا ﺮﺘﻣ 27
/ 1
يﺮﻳﺬﭘ ﺶﺸﻛ ﺪﺻرد و لﺎﻜﺳﺎﭘﺎﮕﻣ 4
/ 84 ] % 11 [ ﻢﻠﻴﻓ ياﺮﺑ و
ﺖﻣﺎﺨﺿ ﺎﺑ دﻮﺨﻧ 65
/ 4 ﻲﻠﻴﻣ ﺤﺘﺳا ﺮﺘﻣ ﻲﺸﺸﻛ مﺎﻜ 32
/ 7
يﺮﻳﺬﭘ ﺶﺸﻛ ﺪﺻرد و لﺎﻜﺳﺎﭘﺎﮕﻣ 8
/ 46 % ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ
] 10 .[
اﺮﺑ ي
ﺻﻮﺼﺧ حﻼﺻا ﻴ
ﻧﺎﻜﻣ تﺎ ﻴ ﻜ ﻲ ﻓ ﻴ ﻢﻠ ﺎﻫ ي ﺑ ﻴ ﻠﭘﻮ ﻲ ﺮـﻣ ي ﺐـﻠﻏا زا
هﺪﻨﻨﻛ مﺮﻧ ﺘﺳا ﺎﻫ ﻣ هدﺎﻔ ﻲ
لﻮـﻤﻌﻣ ﻪﻛ دﻮﺷ ﺮـﺗ
ﻳ ﺎـﻬﻧآ ﻦ
د ،ﻮـﻧﻮﻣ ، ي و
اﻟا ﻴ رﺎﻛﺎﺳ ﻮﮕ ﻳ ﺑﺮﭼ ،ﺎﻫﺪ ﻲ ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺎﺸﺗﺎﻘﺘﺸﻣ و ﺎﻫ ]
8 [ . ﺎﻫ هﺪﻨﻨﻛ مﺮﻧ
اﺰﻓا ﺐﺒﺳ ﻳ ﺶ ﻛ ﺬﭘ ﺶﺸ ﻳ ﺮ ي ﻓ ﻴ ﻢﻠ
دﺮـﺗ ﺶﻫﺎﻛ و ﺎﻫ ي
ﮔﺪﻨﻨﻜـﺷ و ﻲ
ﻣ ﺎﻬﻧآ ﻲ ﻟو ﺪﻧﻮﺷ ﻲ
ﺸﺸﻛ مﺎﻜﺤﺘﺳا ﺐﻠﻏا ﻲ
ـﻣ ﺶﻫﺎﻛ ار ﻲ
ﺪـﻨﻫد . رد ﻌﺗ
ﻴﻴ ﺻﻮﺼﺧ ﻦ ﻴ ﻧﺎﻜﻣ تﺎ ﻴ ﻜ ﻲ هﺪـﻨﻨﻛ مﺮـﻧ ﺪـﺻرد و عﻮـﻧ ﺮـﺑ هوﻼﻋ
د ﻞﻣاﻮﻋ ﻳ ﺮﮕ ي ﻧ ﻴ
ـﻣ ﻪـﻠﻤﺟ زا ﻪـﻛ ﺪﻨﺘﺴـﻫ ﺮﺛﻮﻣ ﺰ ﻲ
ﻊـﺒﻨﻣ ﻪـﺑ ناﻮـﺗ
ﺌﺗوﺮﭘ ﻴﻨ ﻲ
ﻣ ،هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻴ
ـﺷ لﺎﻤﻋا نﺎﻣز و ﺎﻣد ،نآ صﻮﻠﺧ ناﺰ هﺪ
ﻬﺗ رد ﻴ ﻓ ﻪ ﻴ
دﺮﻛ هرﺎﺷا ﻢﻠ .
ا ﻪﺑ ﻳ ﺗﺮﺗ ﻦ ﻴ
ﺌﺗوﺮﭘ ﺪﺻرد ﻪﭼ ﺮﻫ ﻪﻛ ﺐ ﻴ
و ﻦ
ﺑ نآ صﻮﻠﺧ ﻴ
ﺻﻮﺼﺧ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﺸ ﻴ
ﻧﺎﻜﻣ تﺎ ﻴ ﻜ ﻲ و ﻪﺑ ﻳ نآ مﺎﻜﺤﺘﺳا هﮋ
اﺰﻓا ﻳ ﻣ ﺶ ﻲ ﻳ ﺪﺑﺎ . ﻧ ﺎﻣد ﻴ ﻟد ﻪﺑ ﺰ ﻴ ا ﻞ ﻳ ﺳارﻮﺗﺎﻧد دﺎﺠ ﻴ
ﺗراﺮﺣ نﻮ ﻲ ﺐﺒـﺳ
اﻳ
ﺿﺮﻋ تﻻﺎﺼﺗا دﺎﺠ ﻲ
ﺴﻧﻻاوﻮﻛ ﻲ
ﺌﺗوﺮﭘ ﻪﻜﺒﺷ رد ﻴ
ـﻨ ﻲ ـﻣ ﻲ ـﺷ ﻮ و د
ﺘﻧ رد ﻴ ﻣ ﻪﺠ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﺤﺘﺳا ﻧﺎﻜﻣ مﺎﻜ ﻴ ﻜ ﻲ اﺰﻓا ار ﻳ ﺪﻫد ﺶ . ﺖـﺳا ﻲﻬﻳﺪﺑ
ﻲﻜﻴﻧﺎـﻜﻣ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ هﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ ﻢﻠﻴﻓ ﺖﻣﺎﺨﺿ ﻪﭼ ﺮﻫ ﻧ نآ ﻴ ﺮﺘﻬﺑ ﺰ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ .
هرﺎـﺷا ﻼﺒـﻗ ﻪـﻛ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ لﺎﺜﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
يﺮﺘﺸـﻴﺑ ﻲﺸـﺸﻛ مﺎﻜﺤﺘﺳا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻣﺎﺨﺿ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ دﻮﺨﻧ ﻢﻠﻴﻓ ﺪﺷ
ﻢﻠﻴﻓ ﺮﻳﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﺎﻫ
] 10 .[
ـﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻲ
ـﻓ ﻴ ﻢﻠ ﺎـﻫ ﻲﻳ
ﻪﻛ
ﻧﺎﻜﻣ مﺎﻜﺤﺘﺳا ﻴ
ﻜ ﻲ
ﺬـﭘ ﺶﺸﻛ و ﻳ
ﺮ ي ﻻﺎـﺑ ﻲﻳ ﺪـﻧراد
، ـﻓ ﻴ ﻢﻠ ﺎـﻫ ي
ﺒﺳﺎﻨﻣ ﻲ اﺮﺑ ي ﻪﺘﺴﺑ ﺪﻨﺑ ي اﺬﻏ داﻮﻣ ﻲﻳ ﻨﺘﺴﻫ ﺪ ] 22 [ .
3 - 4 - ﺬﭘذﻮﻔﻧ ﻳ ﺮ ي ﺖﺑﻮﻃر ﻪﺑ
ﻣ ﻴ ﺬﭘذﻮﻔﻧ ناﺰ ﻳ
ﺮ ي ﻓ ﻴ ﺌﺗوﺮﭘ هﺮﺘﻧﺎﺴﻨﻛ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻢﻠ ﻴﻨ
ﻲ دوﺎﮔ ﻪﻧاد ا ار ﻪﻧ
ﺖﺑﻮﻃر ﻪﺑ 72
/ 0 ) ﻣ مﺮﮔ ﻴﻠ ﻲ ﻛ ﺮﺑ ﺮﺘﻣ ﻴ ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ ﺖﻋﺎﺳ لﺎﻜﺳﺎﭘ ﻮﻠ (
ﺖﺳد ﻪﺑ ﺎﻘﻣ رد ﻪﻛ ﺪﻣآ ﻳ
ﺎﺑ ﻪﺴ ﻓ ﻴ ﻢﻠ سﺪﻋ ﺖﻣﺎﺨﺿ ﺎﺑ 155
/ 0
ﻲﻠﻴﻣ يﺮﻳﺬﭘذﻮﻔﻧ و ﺮﺘﻣ 12
/ 1 دﻮﺨﻧ و ﺖﻣﺎﺨﺿ ﺎﺑ 65
/ 4 ﻲﻠﻴﻣ و ﺮﺘﻣ
يﺮﻳﺬﭘذﻮﻔﻧ 1
/ 4 ] 8
، 10 [ ﺎﻘﻣ رد و ﺮﺘﻤﻛ ﻳ
ﻓ ﺎﺑ ﻪﺴ ﻴ ﺑﻮﻟ ﻢﻠ ﻴ ﺰﻣﺮﻗ ﺎ ﺎﺑ
ﺖﻣﺎﺨﺿ 084 / 0 ﻲﻠﻴﻣ يﺮﻳﺬﭘذﻮﻔﻧ و ﺮﺘﻣ 63
/ 0 ) ﻲﻠﻴﻣ مﺮﮔ ﺮﺑ ﺮﺘﻣ
ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ ﺖﻋﺎﺳ لﺎﻜﺳﺎﭘ ﻮﻠﻴﻛ (
] 11 [ ﻛﺪﻧا ﻲ ﺑ ﻴ ﺖﺳا ﺮﺘﺸ . ﻣ ﻴ ناﺰ
ﺬﭘذﻮﻔﻧ ﻳ ﺮ ي ﺖﺑﻮﻃر ﻪﺑ ﻳ
ﻜ ﻲ ﺻﻮﺼﺧ زا ﻴ
ﺴﺑ تﺎ ﻴ ﻓ ﻢﻬﻣ رﺎ ﻴ ﻢﻠ ﺎﻫ ي
ز ﻳ ﺮﺨﺗ ﺖﺴ ﻳ ﺐ ﺬﭘ ﻳ ﺖﺳا ﺮ . ا ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا ﻳ
ﻓ ﻦ ﻴ ﻢﻠ ﺲﻨﺟ زا ﻻﻮﻤﻌﻣ ﺎﻫ
ﺌﺗوﺮﭘ ﻴ ﻦ ﻳ ﻠﭘ ﺎ ﻲ رﺎﻛﺎﺳ ﻳ ﻟد ﻪﺑ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺪ ﻴ
هوﺮﮔ دﻮﺟو ﻞ ﺎﻫ
ي
ﻫ ﻴ ﺴﻛورﺪ ﻴ ﺴﻧﺎﺘﭘ ،دازآ ﻞ ﻴ
ﻻﺎﺑ ﻞ ﻲﻳ ﺖﻬﺟ بﺬﺟ و بآ ﺎﺑ ﺶﻨﻛاو
ﺪﻧراد ﺖﺑﻮﻃر .
ﻓوﺮﭘ ﻊﻗاو رد ﻴ
ﺳا ﻞ ﻴ ﺎﻫﺪ ي ﻣآ ﻴ ﺌﺗوﺮﭘ ﻊﺒﻨﻣ ﻪﻨ ﻴﻨ
ﻲ درﻮﻣ
اﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ي ﻬﺗ ﻴ ﻓ ﻪ ﻴ ﻢﻠ
، ﻳ ﻜ ﻲ ﺴﺑ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻴ
ﻌﺗ رد ﻢﻬﻣ رﺎ ﻴﻴ
ا ﻦ ﻳ ﻦ
ﺻﺎﺧ ﻴ ﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﺖ ﻲ
دور
، ا ﻪﺑ ﻳ ﺗﺮﺗ ﻦ ﻴ ﺋز ﻪﻛ ﺐ ﻴ ﻪﻛ ترذ ﻦ
ﺳا ﻴ ﺎﻫﺪ ي ﻣآ ﻴ ﻪﻨ ﺮﮕﺑآ ﻳ ﺰ ﺑ ﻴ ﺮﺘﺸ ي ﺪﭘذﻮﻔﻧ دراد ﻳ
ﺮ ي ﺮﺘﻤﻛ ي ﻪﺑ ﻢﻫ
ﻣ نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ﺖﺑﻮﻃر بﺬﺟ ﻲ
ﺪﻫد . ﻟﺎﺣ رد ﻲ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻪﻛ
ﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻠﺒﻗ ت ﻲ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ]
14 [ ﺳا ﻴ ﺎﻫﺪ ي ﻣآ ﻴ ﺌﺗوﺮﭘ رد ﺐﻟﺎﻏ ﻪﻨ ﻴ
ﻦ
ﺟاﺮﺨﺘﺳا ﻲ ﻪﻧادوﺎﮔ ﻪﻧاد زا
، ﺳا ﻴ ﺎﻫﺪ ي ﻣآ ﻴ ﺳا ﻪﻨ ﻴ ﺪ ي زﺎﺑ و ي ﺪﻨﺘﺴﻫ
ﻟد ﻪﺑ ﻪﻛ ﻴ هوﺮﮔ دﻮﺟو ﻞ ﺎﻫ
ي ﺶﻨﻛاو ﺬﭘ ﻳ ﺎﻤﺗ ،ﺮ ﻳ ز ﻞ ﻳ دﺎ ي بﺬﺟ ﻪﺑ
135
ﻣ نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ﺖﺑﻮﻃر ﻲ
ﺪﻨﻫد . ﻓﺮﻃ زا ﻲ ﺪﺷ هرﺎﺷا ﻪﻛ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ
ﺻﻮﺼﺧ دﻮﺒﻬﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻴ
ﻧﺎﻜﻣ تﺎ ﻴ ﻜ ﻲ ﻓ ﻴ ﻢﻠ هﺪﻨﻨﻛ مﺮﻧ زا ﺎﻫ ﺎﻫ
ﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲ ا ﻪﻛ دﻮﺷ ﻳ هﺪﻨﻨﻛ مﺮﻧ ﻦ ﻧ ﺎﻫ
ﻴ و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺖﺳوﺪﺑآ اﺮﺜﻛا ﺰ
ﻣ ﻴ ﺬﭘذﻮﻔﻧ ناﺰ ﻳ
ﺮ ي ﻓ ﻴ اﺰﻓا ار ﺖﺑﻮﻃر ﻪﺑ ﻢﻠ ﻳ
ﻣ ﺶ ﻲ ﺪﻨﻫد
ﻓﻴ ﻢﻠ ﺎﻫ ي ز ﻳ ﺮﺨﺗ ﺖﺴ ﻳ ﺬﭘ ﺐ ﻳ ﺮ ﺎﻘﻣ رد ﻳ ﻓ عاﻮﻧا ﺎﺑ ﻪﺴ ﻴ
ﻢﻠ ﺎﻫ ي ﺰﺘﻨﺳ ي
ﻣ زا ﻴ ﺬﭘذﻮﻔﻧ ناﺰ ﻳ
ﺮ ي ﺑ ﺎ ﻻ ﻲﻳ ا ﻊﻗاو رد و ﺪﻧرادرﻮﺧﺮﺑ ﺖﺑﻮﻃر ﻪﺑ ﻳ
ﻦ
درﻮﻣ
، ﻳ ﻜ ﻲ ﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ هﺪﻤﻋ ﻒﻌﺿ طﺎﻘﻧ زا ﻲ
دور . ﺧا ﻪﺘﺒﻟا ﻴ اﺮ
ﻘﺤﺗ ﻴ ﺴﺑ تﺎﻘ ﻴ هدﺮﺘﺴﮔ رﺎ ا ي ا دﻮﺒﻬﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻳ
ﺻﺎﺧ ﻦ ﻴ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺖ
و ﻧﻴ ﺰ ﺖﺳا مﺎﺠﻧا لﺎﺣ رد .
3 - 5 - يﺰﻳﺮﮕﺑآ ناﺰﻴﻣ )
ﻲﺘﻴﺴﻴﺑﻮﻓورﺪﻴﻫ (
يﺰﻳﺮﮕﺑآ ناﺰﻴﻣ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد )
ﻲﺘﻴﺴﻴﺑﻮﻓورﺪﻴﻫ (
ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ ﻢﻠﻴﻓ
هزاﺪﻧا زرا سﺎﻤﺗ ﻪﻳواز يﺮﻴﮔ ﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳ
. ﻪﻳواز ود ﻊﻃﺎﻘﺗ زا ﻪﻛ يا
ﻞﻴﻜﺸﺗ اﻮﻫ ﺎﺑ سﺎﻤﺗ ﻞﺤﻣ رد ﺪﻣﺎﺟ و ﻊﻳﺎﻣ ﺢﻄﺳ ﻪﺑ برﻮﻣ ﻂﺧ ﻲﻣ زا ﻲﻛﻼﻣ و هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد سﺎﻤﺗ ﻪﻳواز ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ دﻮﺷ
ﻲﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﺢﻄﺳ يﺰﻳﺮﮕﺑآ ناﺰﻴﻣ ﺪﺷﺎﺑ
) ﻞﻜﺷ 3 ( . زا ﻲﺧﺮﺑ
ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻪﺘﺳد ﻪﺳ ﻪﺑ سﺎﻤﺗ ﻪﻳواز هزاﺪﻧا سﺎﺳا ﺮﺑ ار حﻮﻄﺳ ﻦﻴﻘﻘﺤﻣ ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ . ﺮﮔا سﺎﻤﺗ ﻪﻳواز زا ﺮﺘﻤﻛ
30 ﻮﻣ ﻊﻳﺎﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺟرد ﺮﻈﻧ در
) بآ ( بﻮﻃﺮﻣ ﻼﻣﺎﻛ ار ﺢﻄﺳ ﻢﻧ ﺢﻄﺳ و
ﺮﻳﺬﭘ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ .
ﺮﮔا
ﻦﻴﺑ ﻪﻳواز 30 ﺎﺗ 89 ﻢﻧ ﻲﺒﺴﻧ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺢﻄﺳ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺟرد ﺖﺳا ﺮﻳﺬﭘ
ﻪﻳواز ﺮﮔا و زا ﺮﺘﺸﻴﺑ
90 ﻪﺟرد ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺰﻳﺮﮕﺑآ ﺢﻄﺳ
ﻲﻣ دﻮﺷ ] 23 [ . ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﻳا رد هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﻪﻳواز
ﻖﻴﻘﺤﺗ ) 83 / 49 ﻪﺟرد
،( مود ﻪﺘﺳد رد ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﻢﻠﻴﻓ )
ﻢﻧ ﺎﺘﺒﺴﻧ -
ﺮﻳﺬﭘ ( ﻲﻣ راﺮﻗ دﺮﻴﮔ . ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻪﻧادوﺎﮔ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ زا هﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ ﻢﻠﻴﻓ
ﻢﻠﻴﻓ ﺮﻳﺎﺳ ﺎﺑ ﻢﻳﺪﺳ تﺎﻨﻴﺋزﺎﻛ و ﺎﻳﻮﺳ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻨﻴﺌﺗوﺮﭘ يﺎﻫ
) ﻣ ﺎﺑ ﻴ ناﺰ
ﺮﮕﺑآ ﻳ ﺰ ي 3 / 35 و 23 ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻪﺟرد ﻴ
ﺐ ( ﺑ يﺰﻳﺮﮕﺑآ ناﺰﻴﻣ ار يﺮﺘﺸﻴ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺪﻫد ] 24
، 25 .[
ﺎﻴﺑﻮﻟ ﻢﻠﻴﻓ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد نآ يﺰﻳﺮﮕﺑآ ﺎﻣا
ﻗ ﺮ ﺰﻣ ) 85 ﻪﺟرد ( ﺖﺳا ﺮﺘﻤﻛ ﺐﺗاﺮﻣ ﻪﺑ ]
11 .[
ﻲﻜﻳ يﺰﻳﺮﮕﺑآ ناﺰﻴﻣ
ﻢﻠﻴﻓ ﻢﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ زا ﻲﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﻲﻨﻴﺌﺗوﺮﭘ يﺎﻫ
ﻪﻛ دور
و عﻮﻧ ﻪﺑ هﺪﻤﻋ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﺻرد
ﻞﻴﻜﺸﺗ رد ﺮﻴﮔرد ﻪﻨﻴﻣآ يﺎﻫﺪﻴﺳا
ﮕﺘﺴﺑ ﻲﻨﻴﺌﺗوﺮﭘ ﻪﻜﺒﺷ دراد ﻲ
. ﺳا ﺪﺻرد ﻪﭼﺮﻫ ﻴ
ﺎﻫﺪ ي ﻣآ ﻴ ﺮﮕﺑآ ﻪﻨ ﻳ ﺰ
ﻜﺸﺗ رد ﻪﻛ ﻴ
ﺌﺗوﺮﭘ ﻪﻜﺒﺷ ﻞ ﻴﻨ
ﻲ رد ﺎﻬﻧآ ﺖﺒﺴﻧ و ﺪﻧراد ﺖﻛﺮﺷ
ﺎﻘﻣ ﻳ ﺳا ﺎﺑ ﻪﺴ ﻴ ﺎﻫﺪ ي ﻣآ ﻴ ﺑ ﺖﺳوﺪﺑآ ﻪﻨ ﻴ
ﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﺸ ﻴ
يﺰﻳﺮﮕﺑآ ناﺰ
ﺤﻄﺳ ﻲ ﻓ ﻴ ﺑ ﻢﻠ ﻴ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺘﺸ .
ﺪﺷ هرﺎﺷا ﻼﺒﻗ ﻪﻛ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ
ﺳا ﻴ ﺎﻫﺪ ي ﻣآ ﻴ ﺌﺗوﺮﭘ رد ﺐﻟﺎﻏ ﻪﻨ ﻴ
ﺟاﺮﺨﺘﺳا ﻦ ﻲ
،ﻪﻧادوﺎﮔ ﻪﻧاد زا ﺳا
ﻴ ﺎﻫﺪ ي ﻣآ ﻴ ﺳا ﻪﻨ ﻴ ﺪ ي زﺎﺑ و ي ﻟد ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻴ
هوﺮﮔ دﻮﺟو ﻞ ﺎﻫ
ي
ﺶﻨﻛاو ﺬﭘ ﻳ ﺎﻤﺗ ،ﺮ ﻳ ز ﻞ ﻳ دﺎ ي ﻣ نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ﺖﺑﻮﻃر بﺬﺟ ﻪﺑ -ﻲ
ﺪﻨﻫد . ﺮﺑ راﺬﮔ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻢﻬﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﮕﻳد زا ﺰﻴﻧ ﺶﻨﻛاو مﺎﺠﻧا ﻂﻳاﺮﺷ
ﻢﻠﻴﻓ يﺰﻳﺮﮕﺑآ ﺖﻴﺻﺎﺧ ﻲﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﺎﻫ
دور . ﺎﻣد بﺎﺨﺘﻧا و نﺎﻣز ،
ﻢﻠﻴﻓ ﻪﻴﻬﺗ ﻞﺣاﺮﻣ رد ﺐﺳﺎﻨﻣ pH ﺳ
ﻲﻣ ﺐﺒ هوﺮﮔ ﺎﺗ دﻮﺷ يﺎﻫ
ﺰﻳﺮﮕﺑآ ) ﻲﺑﻮﻓورﺪﻴﻫ (
دﻮﺟﻮﻣ و ﻪﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ ﺢﻄﺳ ضﺮﻌﻣ رد ﺮﺘﺸﻴﺑ ،
يﺰﻳﺮﮕﺑآ ناﺰﻴﻣ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد ﻲﺤﻄﺳ
ﺪﺑﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا هﺪﺷ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻢﻠﻴﻓ .
هﺪﻨﻨﻛ مﺮﻧ راﺪﻘﻣ و عﻮﻧ ﻪﻛ ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﺘﺒﻟا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﻛ يا
ﻢﻠﻴﻓ ﻲﻜﻴﻧﺎﻜﻣ صاﻮﺧ دﻮﺒﻬﺑ ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ
ن اﺰﻴﻣ ﺮﺑ ﺰﻴﻧ دﻮﺷ
ﻳﺮﮕﺑآ ﺐﻠﻏا و ﺖﺳا ﺮﺛﻮﻣ ﺎﻬﻧآ يﺰ ندﻮﺑ ﺖﺳوﺪﺑآ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ
) ﻪﺑ
ﺎﻨﺜﺘﺳا ي ﺗ ﺮ بﺮﭼ تﺎﺒﻴﻛ (
ﻢﻠﻴﻓ يﺰﻳﺮﮕﺑآ ﺖﻴﺻﺎﺧ ﺶﻫﺎﻛ ﺐﺒﺳ ﺎﻫ
ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ . يﺰﻳﺮﮕﺑآ ناﺰﻴﻣ لﺎﺣﺮﻫ ﻪﺑ ﻢﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ صاﻮﺧزا ﻲﻜﻳ ،
ﻢﻠﻴﻓ ﺐﻳﺮﺨﺗ ﺖﺴﻳز يﺎﻫ ﻢﻠﻴﻓ هﮋﻳو ﻪﺑ ﺮﻳﺬﭘ
رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﻲﻨﻴﺌﺗوﺮﭘ يﺎﻫ
ﻲﻣ بﺎﺨﺘﻧا ﺎﺑ و دور و ﺶﻨﻛاو ﻪﻨﻴﻬﺑ ﻂﻳاﺮﺷ
ﺎﺠﻧا صﺎﺧ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ م
ﻲﻣ ناﻮﺗ نآ ار ﺸﺨﺑ دﻮﺒﻬﺑ ﻴ ﺪ .
ﻞﻜﺷ سﺎﻤﺗ ﻪﻳواز ﻚﻴﺗﺎﻤﺷ ﺮﻳﻮﺼﺗ3 ]
20 [
γ SV
: ﺪﻣﺎﺟ ﻲﺤﻄﺳ ﺶﺸﻛ -
زﺎﮔ
γ LV
: ﻊﻳﺎﻣ ﻲﺤﻄﺳ ﺶﺸﻛ -
زﺎﮔ
γSL
: ﺪﻣﺎﺟ ﻲﺤﻄﺳ ﺶﺸﻛ -
ﻊﻳﺎﻣ
4 - ﺘﻧ ﻴ ﮔ ﻪﺠ ﻴ ﺮ ي
ﻻﺎﺑ ﺎﺘﺒﺴﻧ ﺪﺻرد ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ي
ﺌﺗوﺮﭘ ﻴ ﻪﻧاد ﻦ ﻪﻧادوﺎﮔ و
دوﺪﺤﻣ ﻳ ﺖ ﺎﻫ ﻲﻳ فﺮﺼﻣ رد ﻪﻛ ﻟد ﻪﺑ نآ
ﻴ ﺪﺿ ﻞﻣاﻮﻋ دﻮﺟو ﻞ
ﺬﻐﺗ ﻪﻳ ا ي ﻧ و دراد دﻮﺟو ﻴ
ﻗ ﺰ ﻴ ﺎﭘ ﺖﻤ ﻴﻳ ﺎﻘﻣ رد نآ ﻦ ﻳ
ﺎﺳﺎﺑ ﻪﺴ ﻳ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺮ
ﺌﺗوﺮﭘ ﻴﻨ ﻲ ) ﺎﻨﺜﺘﺳا ﻪﺑ ي ﺎﺿ ﻳ تﺎﻌ ( ﺴﻧﺎﺘﭘ ، ﻴ ﺴﺑ ﻞ ﻴ ﺑﻮﺧ رﺎ ﻲ اﺮﺑ ي ﻬﺗ ﻴ ﻪ
ﻓﻴ ﻢﻠ ﻳ ﺘﺣ ﺎ ﻲ فﺮﻇ ﺎﻫ ي ز ﻳ ﺮﺨﺗ ﺖﺴ ﻳ ﺐ ﺬﭘ ﻳ دراد ﺮ . ﻓﺮﻃ زا ﻲ ﻲﺧﺮﺑ
ﺶﺸﻛ ﺪﻨﻧﺎﻣ نآ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﺮﻳﺬﭘ
ي ﺖﺴﻜﺷ ﻪﻄﻘﻧ ﺎﺗ ﻢﻠﻴﻓ ﺮﮕﻳد زا
-
ﻫ ﺖﺳا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺐﺗاﺮﻣ ﻪﺑ ﻲﻨﻴﺌﺗوﺮﭘ يﺎ ﻦﻤﺿ ،
آ ﺎﺘﺒﺴﻧ ﮓﻧر ﻪﻛ ن
ﺗﻴ هﺮ ا ي اد ﻢﻫ و ﻪﺘﺷ ﺘﻧ رد ﻴ ﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﺠ ﻴ
ﺮﺘﺸ ي رﻮﻧ رﻮﺒﻋ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد
ﻣ نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ﻲ
ﺪﻫد ﻲﻣ ﻲﻳاﺬﻏ هدﺎﻣ عﻮﻧ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﻪﺘﺴﺑ رد ﻲﺘﺒﺜﻣ يﺎﻫرﻮﺘﻛﺎﻓ ﺪﻨﻳآ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ يﺪﻨﺑ
. ﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻳ
ﻪﺑ ﺞ
ﻣ زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻴ
ﺬﭘذﻮﻔﻧ ناﺰ ﻳ
ﺮ ي ﺮﮕﺑآ ﻪﺟرد و ﺖﺑﻮﻃر ﻪﺑ ﻳ
ﺰ ي ا ، ﻳ ﻦ
ﻓﻴ ﻧ ﻢﻠ ﻴ ﺴﺑ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﺰ ﻴ
رﺎ ي ﻓ زا ﻴ ﻢﻠ ﺎﻫ ي ﺌﺗوﺮﭘ ﻴﻨ ﻲ د ﻳ ﺮﮕ بﺬﺟ ﻪﺑ
سﺎﺴﺣ ﺖﺑﻮﻃر
ﺖﺳا ﻪﻛ ﻪﺘﺒﻟا ﺗ مﺎﺠﻧا ﺎﺑ ﻴ ﺎﻫرﺎﻤ ي ﻣ صﺎﺧ ﻲ ناﻮﺗ
اﻳ ﻦ ﺻﻮﺼﺧ ﻴ دﺮﺑرﺎﻛ ﻪﻨﻣاد و دﻮﺒﻬﺑ ار تﺎ ﻓﻴ
ار ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﻢﻠ ﻧ
ﻴ ﺰ
اﺰﻓا ﻳ ﺶ داد .
5 - ﻊﺑﺎﻨﻣ
[1] Davis, G and Song, J. H. 2006.
Biodegradable packaging based on raw materials from crops and their impact on waste management. Industrial Crops and Products.
23: 147-161.
[2] Atarés, L., De Jesus, C., Talens, P. and Chiralt, A. 2010. Characterization of SPI-based edible films incorporated with cinnamon or ginger essential oils. Journal of Food Engineering. 99: 384–391.
[3] Ou, S., Wang, Y., Tang, S., Huang, C. and Jackson, M.G. 2005. Role of ferulic acid in preparing edible films from soy protein isolate.
Journal of Food Engineering. 70: 205–210.
[4] Cutter, C. N. 2006. Opportunities for bio- based packaging technologies to improve the quality and safety of fresh and further processed muscle foods. Meat Science. 74: 131-142.
[5] Lee, J-W., Son, S-M. and Hong, S-I. 2008.
Characterization of protein-coated polypropylene films as a novel composite structure for active food packaging application.
Journal of Food Engineering. 86: 484–493.
[6] Popovic, S., Pericin, D., Vastag, Z., Popovic, L. and Lazic, V. 2011. Evaluation of edible film-forming ability of pumpkin oil cake; effect of pH and temperature. Food Hydrocolloids. 25:
470-476.
[7] Salgado, P.R., Molina Ortiz, S.E., Petruccelli, S. and Mauri, A.N. 2010.
Biodegradable sunflower protein films naturally activated with antioxidant compounds. Food Hydrocolloids. 24: 525–533.
[8] Bamdad, F., Goli, A.H. and Kadivar, M.
2006. Preparation and characterization of proteinous film from lentil (Lens culinaris) Edible film from lentil (Lens culinaris). Food Research International. 39: 106–111.
[9] Rhim, J. W., Gennadios, A., Weller, C. L., Cazeirat, C., & Hanna, M. A. (1998). Soy protein isolate-dialdehyde starch films.
Industrial Crops and Products. 8: 195–203.
[10] Choi, W. S. and Han, J. H. 2001. hysical and mechanical properties of pea-protein-based edible films. Journal of Food Science. 66: 319- 322.
[11] Tang, C.H., Xiao, M-L., Chen, Z., Yang, X- Q., 2011. Properties of transglutaminase-treated red bean protein films. Journal of Applied Polymer Science. 122: 789-797.
[12] Atarés, L., Bonilla, J. and Chiralt, A. 2010.
Characterization of sodium caseinate-based edible films incorporated with cinnamon or ginger essential oils. Journal of Food Engineering. 100: 678–687.
[13] Piergiovanni, A.R. and Taranto, G. 2005.
Specific differentiation in Vicia genus by means of capillary electrophoresis. Journal of Chromatography A. 1069: 253–260.
[14] Sadeghi, GH., Pourreza, J., Samei, A. and Rahmani, H. 2009. Chemical composition and some anti-nutrient content of raw and processed bitter vetch (Vicia ervilia) seed for use as feeding stuff in poultry diet. Tropical Animal Health and Production. 41: 85–93.
[15] Monsoor, M.A. and Yusuf, H.K.M. 2002.
In vitro protein digestibility of lathyrus pea (Lathyrus satirus), lentil (Lens culinaris), and chickpea (Cicer arietinum). International Journal of Food Science and Technology. 37: 97–99.
[16] Siripatrawan, U. and Harte, B.R. 2010.
Physical properties and antioxidant activity of an active film from chitosan incorporated with green tea extract. Food Hydrocolloids. 24: 770- 775.
[17] Kaya, S. and Kaya, A. 2000. Microwave drying e.ects on properties of whey protein isolate edible films. Journal of Food Engineering. 43: 91-96.
137
[18] Ou, S., Kwok, K.C. and Kang, Y. 2004.
Changes in in vitro digestibility and available lysin of soy protein isolate after formation of film. Journal of Food Engineering. 64: 301–
305.
[19] Ghasemlou, M., Khodaiyana, F., Oromiehie, A.R. and Yarmand, M.S. 2011.
Characterization of edible emulsified films with low affinity to water based on kefiran and oleic acid. International Journal of Biological Macromolecules. 49: 378–384.
[20] Han, J.H. 2005. Surface chemistry of food, packaging and biopolymer materials. In:
Innovations in Food Packaging. Oxford, UK.
Elsevier Academic Press. 45-52.
[21] Pastor-Cavada, E., Juan, R., Pastor, J. E., Alaiz, M. and Vioque, J. 2011. Nutritional characteristics of seed proteins in 28 Vicia species (Fabacease) from southern spain.
Journal of Food Science. 76: 1118-1123.
[22] Ghanbarzadeh, B. and Oromiehi, A.R.
2008. Biodegradable biocomposite films based on whey protein and zein: Barrier, mechanical properties and AFM analysis. International Journal of Biological Macromolecules. 43:
209–215.
[23] Mayer, D. 1999. Wetting and spreading. In surfaces and colloids: principles and applications, second edition (pp 415-435), John Wiley and Sons, Inc.
[24] Tang, C.H., Jiang, Y., Wen, Q.B. and Yang, X.Q. 2005. Effect of transglutaminase treatment on the properties of cast films of soy protein isolates. Journal of Biotechnology. 120: 296- 307.
[25] Tang, C.H. and Jiang, Y. 2007. Modulation of mechanical and surface hydrophobic properties of food protein films by transglutaminase treatment. Food Research International. 40: 504-509.
Preparation and determination of some physicochemical properties of biodegradable proteinous film from bitter vetch (Vicia ervilia)
seed
Arabestani, A. 1∗, Kadivar, M. 2, Shahedi, M. 2 , Hossein Goli, S. A.3
1. PhD Student of Food Science and Technology, Department of Food Science, College of Agriculture, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran
2. Professors of Food Science and Technology, Department of Food Science, College of Agriculture, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran
3. Assisttant Professor of Food Science and Technology, Department of Food Science, College of Agriculture, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran
(Received: 91/8/16 Accepted: 92/3/8)
This work was aimed to investigate the potential preparation of an biodegradable film preparation from bitter vetch seed protein and determine some of its physicochemical properties. The film was cast from bitter vetch protein concentrate (BPC) (5 g/ 100 ml alkaline water) and glycerol (50% w/w of BPC).
The moisture content (MC), color, tensile strength (TS), elongation to break (EB), water vapor permeability (WVP) and surface hydrophobicity of the film were measured. The film with MC of 27.69%, TS 5.04 MPa and WVP 0.72 (gmm/KPa.h.m2 ) ws comparable with other protein films but its red and yellow indices in color (a=22.41 and b=37.20) and EB were higher than other protein based-films. Its surface hydrophobicity (49.83°) was higher than that of soy and sodium caseinate protein films and lower than red bean protein film. In general, according to the results, it seems that the film obtained from BPC has a good potential to be used in packaging applications.
Keywords: Biodegradable film, Bitter vetch, Physicochemical properties
Corresponding Author E-Mail Address:∗ [email protected]
