١
ﺖﻓﺎﻳرد : 14 / 7 / 1393 شﺮﻳﺬﭘ ، : 7 / 4 / 1394 .
هﺮﺸﺣ ﻦﻤﺠﻧا ﻪﻣﺎﻧ ناﺮﻳا ﻲﺳﺎﻨﺷ
11 - 1 ):
2 ( 35 - 1394
ﺖﺴﻳز سﺎـﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺪﺷر يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ و ﻲﺳﺎﻨﺷ
Aleuroclava jasmini
ﻢـﻗر رﺎـﻬﭼ يور
لﺎﻘﺗﺮﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﻲﺗرﺪﻗ اﺪﻳآ ﻪﺸﻴﺷ ﺰﻳوﺮﭘ ،*
ﺮﺑ ﻲﻠﻴﭽﻛ نﺎﺣﺮﻓ و
هﺎﻴﮔ هوﺮﮔ زاﻮﻫا ناﺮﻤﭼ ﺪﻴﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﻛ هﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﻜﺷﺰﭘ .
ﻲﻜﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ﺖﺴﭘ ،تﺎﺒﺗﺎﻜﻣ لﻮﺌﺴﻣ*
Biology and population growth parameters of jasmine whitefly, Aleuroclava jasmini on four different orange cultivars
A. Ghodrati*, P. Shishehbor and F. Kocheily
Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.
*Corresponding author, E-mail: [email protected]
هﺪﻴﻜﭼ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد ﺖﺴﻳز
ﻲﺳﺎﻨﺷ ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺪﺷر يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ و ،سﺎـﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔـﺳ
Takahashi) (
Aleuroclava jasmini ﻢـﻗر رﺎـﻬﭼ يور
ﻞﻣﺎﺷ لﺎﻘﺗﺮﭘ ﻦﺘﮕﻨﺷاو و سرﺎﻣ ،ﺎﻴﺴﻨﻟاو ،زروﺎﻴﺳ
رد و ﻲﻫﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻲﻳﺎﻣد ﻂﻳاﺮﺷ
1 27± ﻪﺟرد سﻮﻴﺴﻠﺳ ﻲﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر ، 5
60±
ﻲﻳﺎﻨﺷور هرود و ﺪﺻرد :
ﻜﻳرﺎﺗ ﻲ 14 : 10 ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﺖﻋﺎﺳ .
ﺪﺷر هرود لﻮﻃ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ي
ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ ﻞﺣاﺮﻣ سﺎﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ
هدﺎـﻣ يور
مﺎﻗرا ﺎﻴﺴﻨﻟاو ،زروﺎﻴﺳ و
ﻪﺑ سرﺎﻣ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ 23
/ 0 38± / 31 ، 68 / 0 43± / 28 و 67 / 0 20± / 29 دﻮﺑ زور . ﻦﺘﮕﻨـﺷاو ﻢﻗر يور ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ ﻦﻳا
ﻦﺳ هرﻮﭘ ﺎﺗ ﻂﻘﻓ ﺳ
مﻮ ﺪﻧﺎﻣ هﺪﻧز . ﻴﮕﻧﺎﻴﻣ گﺮﻣ ﻦ و ﻞﻛ غﻮﻠﺑ زا ﺶﻴﭘ ﺮﻴﻣ قﻮـﻓ ﻢﻗر ﻪﺳ يور
ﻪـﺑ ﺮﻛﺬـﻟا ﺐـﻴﺗﺮﺗ 43 / 0 77± / 25 ، 29 / 0 00± / 32 و
52 / 0 00± / 32 ﺪﺻرد ﺖﺒﺴﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ و ﻲﺴﻨﺟ
) هدﺎـﻣ ﺪﺻرد ( ﻪـﺑ ﻢـﻗر ﻪـﺳ يور ﺐـﻴﺗﺮﺗ
45 / 0 45± / 59 ، 63 / 0 05± / 54 و 44 / 0 76± / 51
ﺪﺻرد دﻮﺑ . ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ ﺮﻤﻋ لﻮﻃ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هدﺎﻣ ﻎﻟﺎﺑ يﺎﻫ
ﻢﻗر يور ﻫ ﺎ ﻪﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ 11 / 0 40± / 3 ، 20 / 0 15± / 5 و 22 / 0 60± / 4 زور دﻮﺑ . ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ
ﻞﻛ داﺪﻌﺗ ﻢﺨﺗ ﻢﻗر ﻪﺳ يور ﻪﺑ
ﺐﻴﺗﺮﺗ 45 / 1 53± / 25 ، 62 / 1 00± / 40 و 87 / 1 66± / 33 دﻮﺑ . ﺖـﻴﻌﻤﺟ ﺶﻳاﺰـﻓا ﻲـﺗاذ خﺮﻧ )
rm
( ﻪـﺑ ، ﺐـﻴﺗﺮﺗ
001 / 0 055± / 0 ، 003 / 0 065± / 0 و 002 / 0 060± / 0 هدﺎﻣ داﺪﻌﺗ / هدﺎﻣ / زور ﺧ خﺮﻧ و ﻞﺜﻣﺪـﻴﻟﻮﺗ ﺺﻟﺎ (R0)
ﻪـﺑ ﺐـﻴﺗﺮﺗ 51 / 0 46± / 6 ، 54 / 0
±
71 / 7 و 60 / 0 41± / 11 هدﺎﻣ داﺪﻌﺗ / هدﺎﻣ / ﻞﺴﻧ رﻮﻛﺬﻣ ﻢﻗر ﻪﺳ يور ﻦﻴﻴﻌﺗ
ﺪﺷ . ﺖـﻴﻌﻤﺟ ﺶﻳاﺰـﻓا ﻲﻫﺎﻨﺘﻣ خﺮﻧ )
( λ ﻪـﺑ زور ﺮـﻫ يازا ﻪـﺑ
ﺐـﻴﺗﺮﺗ
001 / 0 05± / 1 ، 003 / 0 06± / 1 و 002 / 0 07± / 1 ﻞﺴﻧ ﻚﻳ هرود لﻮﻃ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ و )
( T ﻪﺑ ﺐـﻴﺗﺮﺗ 221 / 0 6± / 33 ، 435 / 0 09± / 31 و 639 / 0
69± / 31 ﻢﻗر يور دﻮﺑ هﺪﺷ ﺮﻛذ يﺎﻫ .
ﺖﻴﻌﻤﺟ نﺪﺷ ﺮﺑاﺮﺑ ود نﺎﻣز )
( DT ﻪـﺑ رﻮﻛﺬﻣ مﺎﻗرا يور ﺐـﻴﺗﺮﺗ
106 / 0 48± / 12 ، 186 / 0 55± / 10 و
183 / 0 02± / 9 زور دﻮﺑ ﻠﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪ،
ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻦﻳﺮﺗ ﻢﻗر سﺎﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ ﻞﺜﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ و ﺪﺷر ياﺮﺑ دﻮﺑ ﺎﻴﺴﻨﻟاو ﻢﻗر
.
و نﺎﮔژا يﺪﻴﻠﻛ : Aleuroclava jasmini ﺖﺴﻳز ،
،ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺶﻳاﺰﻓا ﻲﺗاذ خﺮﻧ ،ﻲﺴﻨﺟ ﺖﺒﺴﻧ ،ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻢﻗر
يﺎﻫ لﺎﻘﺗﺮﭘ Abstract
Biology and population growth parameters of Jasmine whitefly, Aleuroclava jasmini (Takahashi) were studied on four orange cultivars including Siavaraz, Valensia, Mars and Washangton under laboratory conditions (27 ± 1 oC, 60 ± 5% RH and 14: 10 h L: D). The mean immature developmental times of females on Siavaraz, Valensia and Mars were 31.38 ± 0.23, 28.43 ± 0.68 and 29.20 ± 0.67 days, respectively. A. jasmini survived only up to third nymphal instar on Washington cultivar. Immature mortality was 25.77 ± 0.43, 32.00 ± 0.29 and 32.00
± 0.52% on the above cultivars, respectively. Mean sex ratios (percent of females) were 59.45 ± 0.45, 54.05±0.63 and 51.76 ± 0.44% on above mentioned cultivars, respectively. The mean females longevity was 3.40 ± 0.11, 5.15
± 0.20 and 4.60 ± 0.22 days, respectively, on cultivars. Mean total fecundity was 25.53 ± 1.45, 40.00 ± 1.62 and 33.66 ± 1.87 eggs on cultivars, respectively. Intrinsic rate of increase (rm) was 0.055 ± 0.001, 0.065 ± 0.003 and 0.060 ± 0.002 number of female/female/ day and Net reproductive rate (R0) was 6.46 ± 0.51, 7.71 ± 0.54 and 11.41 ± 0.60 offspring/individual on the above mentioned cultivars. Finite rate of increase (λ) was 1.05 ± 0.001, 1.06 ± 0.003 and 1.07 ± 0.002 per days and Mean generation time (T) was 33.6 ± 0.221, 31.09 ± 0.435 and 31.69
± 0.639 days on the above mentioned cultivars. Doubling time (DT) was 12.48 ± 0.106, 10.55 ± 0.186 and 9.02 ± 0.183 days on the above mentioned cultivars. Based upon the biological characteristics and life table parameters, Valensia was found to be the most suitable cultivars for development and reproduction of A. jasmini.
Key words: Aleuroclava jasmini, Biology, Sex ratio, Life table, Orange cultivars
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻌﺑﺎﻨﻣ زا ﻲﻜﻳ رد ﻪﻛ ﻲ
،توﺮﺛ ﺪﻴﻟﻮﺗ و يرﺎﺠﺗ تﻻدﺎﺒﻣ
ﻪﺑ هﮋﻳو لﺎﻐﺘﺷا مدﺮﻣ ﻲﻳاز نﺎﻬﺟ
ﺑ ﺶﻘﻧ ﻪ ﻲـﻣ ﺎﻔﻳا ﻲﻳاﺰﺳ ،ﺪـﻨﻛ
ﺖﺳا تﺎﺒﻛﺮﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ .
آ رد لﺎـﺳ رد هﺪـﺷ ﺮـﺸﺘﻨﻣ ﻲﻧﺎـﻬﺟ رﺎﻣ
2008 ﺮﻳز ﺢﻄﺳ سﺎﺳاﺮﺑ ، ـﻳا رﻮـﺸﻛ ،ﺖـﺸﻛ
ﻦﺘـﺷاد ﺎـﺑ ناﺮ
248581 رﺎﺘﻜﻫ ﺮﻳز ﺢﻄﺳ ورﺎﺑ تﺎﺒﻛﺮﻣ ﺖﺸﻛ ﻢـﻬﻧ هدر رد ر
٢
ﻲﺗرﺪﻗ نارﺎﻜﻤﻫ و : ﺖﺴﻳز سﺎﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺪﺷر يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ و ﻲﺳﺎﻨﺷ ...
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ نﺎﻬﺟ .
ﺮﺑ ﺪـﻴﻟﻮﺗ ﺎـﺑ ناﺮﻳا ،ﺰﻴﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ناﺰﻴﻣ سﺎﺳا
4299247 دﻮــﺧ ﻪــﺑ ار ﻲﻧﺎــﻬﺟ ﻢﺘــﻔﻫ ﻪــﺒﺗر تﺎــﺒﻛﺮﻣ ﻦــﺗ
ﺖﺳا هداد صﺎﺼﺘﺧا )
FAO, 2012
( . ﻪـﺋارا رﺎﻣآ ﻦﻳﺮﺧآ ﻖﺒﻃ
هﺪﺷ ز ﺢﻄﺳ ﻳﺮ ﺖﺸﻛ دوﺪـﺣ نﺎﺘـﺳزﻮﺧ نﺎﺘـﺳا رد تﺎﺒﻛﺮﻣ
5000 ﻪﻛ ﺖﺳا رﺎﺘﻜﻫ ﻪﺑ
هﺪﻤﻋ رﻮﻃ ﻊـﻗاو لﻮـﻓزد ﺮﻬـﺷ رد
دوﺪــﺣ ﻪــﺑ ﺪــﻴﻟﻮﺗ ناﺰــﻴﻣ و هﺪــﺷ 50000
ﻲــﻣ ﻦــﺗ ﺪــﺳر
)
Anonymous, 2010
.(
ﻪﻧﻮﮔ نﺎﻴﻣ رد تﺎـﺒﻛﺮﻣ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻫ
ﺎـﻘﺗﺮﭘ ،لﻮـﻓزد رد هﺪﺷ ﺖﺸﻛ ﺮـﻈﻧ زا ار ﻢﻬـﺳ ﻦﻳﺮﺘـﺸﻴﺑ ل
ﺮﻳز ﺢﻄﺳ ﺖـﺳا هداد صﺎـﺼﺘﺧا دﻮـﺧ ﻪـﺑ ﺪـﻴﻟﻮﺗ و ﺖﺸﻛ .
ـﺴﻨﻟاو ،زروﺎﻴﺳ لﺎﻘﺗﺮﭘ ﻢﻗر رﺎﻬﭼ رد ﻦﺘﮕﻨـﺷاو و سرﺎـﻣ ،ﺎﻴ
ﻲﻣ ﺖﺸﻛ لﻮﻓزد دﻮﺷ
. ﺮﻳز ﺢﻄﺳ ﻢﻗر ﺖﺸﻛ و زروﺎﻴـﺳ يﺎـﻫ
ﻪﺑ لﻮﻓزد نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ رد ﺎﻴﺴﻨﻟاو دوﺪـﺣ ﺐﻴﺗﺮﺗ
1300 و 1600
ﻲﻣ رﺎﺘﻜﻫ ﺮﻳز ﺢﻄـﺳ ﻲﻟو ﺪﺷﺎﺑ ﻢـﻗر ﺖـﺸﻛ
و سرﺎـﻣ يﺎـﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ دوﺪﺤﻣ ﻦﺘﮕﻨﺷاو .
ﻢﻫ ﻮﺗ ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﻨﭼ ﺪـﻴﻟ
ﻢﻗر ﻪﺑ ﺎﻴﺴﻨﻟاو و زروﺎﻴﺳ يﺎﻫ ﺐـﻴﺗﺮﺗ
20 - 18 و 25 - 20 ﻦـﺗ
ﻪﺑ ﻲﻣ رﺎﺘﻜﻫ ﺮﻫ يازا ﺪﺷﺎﺑ
) ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ ﺎـﺑ ﻲﻫﺎﻔـﺷ تاﺮﻛاﺬـﻣ
لﻮﻓزد يزروﺎﺸﻛ دﺎﻬﺟ .(
لﺎـﺳ رد ﺮـﻴﺧا يﺎـﻫ
، سﺎـﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔـﺳ
Aleuroclava
jasmini (Takahashi) (Hemiptera: Aleyrodidae)
تﺎــﺒﻛﺮﻣ
ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺮﺑ ﻲﻨﻴﮕﻨﺳ ترﺎﺴﺧ و هداد راﺮﻗ ﻪﻠﻤﺣ درﻮﻣ ار لﻮﻓزد ﺖـﺳا هدروآ دراو لﻮـﺼﺤﻣ ﻦﻳا .
ﺣ ﻦـﻳا ﺮﻳﺎـﺳ ﺪـﻨﻧﺎﻣ هﺮـﺸ
ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ هﺮﻴﺷ يدﺎﻳز ﺮﻳدﺎﻘﻣ نﺪﻴﻜﻣ ﺎﺑ ،ﺎﻫ
ﺪـﻧوآ زا ﻲﻫﺎـﻴﮔ
ناﺮﺒﺟ تارﺎﺴﺧ ﺶﻜﺑآ نﺎـﻫﺎﻴﮔ زا هوﺮـﮔ ﻦـﻳا ﻪﺑ ار يﺮﻳﺬﭘﺎﻧ
دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺪﻳﺪـﺷ ﺶﻫﺎـﻛ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ و هدروآ دراو ﺰﺒﺳ ﻪﺸﻴﻤﻫ لﻮﺼﺤﻣ ﻲـﻣ دﻮـﺷ
(Bagheri et al., 2012)
. ﺮـﮕﻳد يﻮـﺳ زا
چرﺎﻗ ﺖﻴﻓوﺮﭘﺎﺳ يﺎﻫ )1
ـﻳ هﺎﻴـﺳ ﻚﭙﻛ ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ هدود ﺎ
( ﻪـﻛ
ﻚﻠﺴﻋ يور ﻪﺑ هﺪﺷ ﺪﻴﻟﻮﺗ
ﻲـﻣ ﺪﺷر هﺮﺸﺣ ﻦﻳا ﻪﻠﻴﺳو ﺪـﻨﻨﻛ
ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ رد لﻼﺘـﺧا ﻪـﺠﻴﺘﻧ رد و هﺎﻴﮔ ﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ ﺶﻫﺎﻛ ﺐﺒﺳ ﻲﻣ تﺎﺒﻛﺮﻣ نﺎﺘﺧرد ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺪﻧﻮﺷ
. ﻢﻫ تارذ نﺪﻴﺒـﺴﭼ ﻦﻴﻨﭼ
هﻮـﻴﻣ يﺪﻨـﺴﭘرازﺎﺑ ﺶﻫﺎـﻛ ﺐﺒـﺳ ﻚﻠـﺴﻋ ﻪـﺑ رﺎﺒﻏ و دﺮﮔ
1. Capnodium sp.
تﺎﺒﻛﺮﻣ ﻲﻣ دﻮﺷ )
Rasekh, 2010
.(
ﻦﻴـﻟوا سﺎـﻳ ﻚـﻟﺎﺑ ﺪﻴﻔﺳ
رﺎﺑ لﺎﺳ رد 1932 رﻮـﺴﻓﺮﭘ ﻂـﺳﻮﺗ و ناﻮﻳﺎـﺗ رد
Takahashi
ﻪــــﻧﻮﮔ يور مﺎــــﻧ ﺎــــﺑ و شراﺰــــﮔ ﻦﻤــــﺳﺎﻳ زا يا
Aleurotuberculatus jasmini
ﻒﻴﺻﻮﺗ ﺪﺷ
(Gill, 1996)
. ﺎﻨﺑ ﺮﺑ
تارﺎﻬﻇا
Walker (2008)
ﺪﻴﻔﺳ ﺎﺸﻨﻣ ، ﻦﻴﻣز قﺮﺸﻣ سﺎﻳ ﻚﻟﺎﺑ
بﻮﺴﺤﻣ ﺎﻴﺳآ ﻲﻣﻮﺑ و هدﻮﺑ ﻲﻣ
دﻮﺷ . ﺮﻳﺎـﺳ ﻪﺑ ﺎﻴﺳآ زا ﺲﭙﺳ
ﺸﺘﻧا نﺎﻬﺟ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﻳ رﺎ
.
ﻦـﻳا هﺪﻫﺎـﺸﻣ ﺎـﺑ طﺎـﺒﺗرا رد شراﺰﮔ ﻦﻴﻟوا ناﺮﻳا رد ﺎﺑ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﺖﻓآ ﻪﻛ ﺪﺷ ﺖﺒﺛ باراد نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ رد ،ﺖﻓآ مﺎـﻧ
Aleurotuberculatus sp.
ﻊﻤﺟ رﺎﻨﻛ ﺖﺧرد ﻚﻳ يور يروآ
ﺪـﺷ )
Zarrabi, 1999
.(
ﻢـﻫ ﻦﻴﺘـﺴﺨﻧ ﻦﻴـﻨﭼ رﺎـﺑ
A. jasmini
ﺖــﺳا هﺪــﺷ شراﺰــﮔ ﺮﻬــﺷﻮﺑ نﺎﺘــﺳا زا تﺎــﺒﻛﺮﻣ يور
(Zarrabi, 1991)
.
ﻲـﻣ نﺎـﺸﻧ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻲﺳرﺮﺑ رد تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪـﻛ ﺪـﻫد
ﻪـﻨﻴﻣز
ﺖﺴﻳز ﻲﺳﺎﻨﺷ كﺪـﻧا نﺎـﻬﺟ رد سﺎـﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ يژﻮﻟﻮﻛا و
ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳا و هدﻮﺑ ﺰﻴﻧ ﺎﻫ
ﻪﺑ هﺪﻤﻋ رﻮﻃ ﻲـﺘﻴﻌﻤﺟ تاﺮﻴﻴﻐﺗ يور
هدﻮــﺑ ﺰــﻛﺮﻤﺘﻣ ﺖــﻓآ ﻦــﻳا ﻲــﻌﻴﺒﻃ نﺎﻨﻤــﺷد و ﺪــﻧا
. تﺎــﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻲﻳاﺮﺤﺻ ) (2010 Khalaf et al.
رد بﻮﻨﺟ داﺪﻐﺑ نﺎﺸﻧ داد ﻪـﻛ
ﻢﻛاﺮــﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎــﻴﻣ ﺖــﻴﻌﻤﺟ
ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔــﺳ سﺎــﻳ
يور ﻲﮕﻧرﺎــﻧ
ﻦﻳرﺪﻧﺎﻣ ﻪﺑ ترﻮﺻ 6 / 66 ﻎﻟﺎﺑ ﻪﺑ يازا ﺮـﻫ و گﺮـﺑ 341 دﺪـﻋ
ﻢﺨﺗ رد ﺮﻫ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ .
ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ ﻦـﻳا ﺖﻴﻌﻤﺟ
هﺮﺸﺣ رد ﺮﻫ ﻲﺘﻧﺎﺳ گﺮـﺑ ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ ﭗـﻳﺮﮔ
توﺮـﻓ 176 دﺪـﻋ
ﺪــﺷ شراﺰــﮔ هرﻮــﭘ .
Abdul-Razak et al. (2009)
ﻦﻴﮕﻧﺎــﻴﻣ
ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻔﺳ ﻴ ﺪ ﻚﻟﺎﺑ ﻳ سﺎ ور ي ﺮﮔ ﻳ ﭗ توﺮﻓ ) سﺎـﺴﺣ ﻢﻗر (
ﻪﺑ ار ترﻮﺻ 116 دﺪﻋ ﻪﺑ ﻢﺨﺗ ازا ي ﺮﻫ 20 ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﺖﺒﺛ گﺮﺑ .
نآ ﺎــﻫ ﺖــﻴﻌﻤﺟ جوا ﻪﻧﺎﺘــﺴﻣز
ــﻳا ﻦ ور ار هﺮــﺸﺣ ي
ﻪــﻧﻮﮔ
ﻟﻴ ﺷﻮﻤ ﻴﺮ ﻳ ﻦ ﻪـﺑ ﻂـﺳﻮﺘﻣ رﻮـﻃ 24
/ 54 ﻪـﺑ ﻢـﺨﺗ ازا ي 20 گﺮـﺑ
شراﺰــﮔ ﺪــﻧدﺮﻛ .
Rasekh (2010)
رد يور دﻮــﺧ تﺎــﻘﻴﻘﺤﺗ
هرﻮﭘ ﻖﻃﺎـﻨﻣ رد سﺎـﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ يﺎﻫ تﺎـﺒﻛﺮﻣ هﺪـﻤﻋ
يرﺎـﻛ
هداﻮﻧﺎــﺧ زا ﺪــﻴﺋﻮﺘﻳزارﺎﭘ رﻮــﺒﻧز ﻪــﻧﻮﮔ ﻪــﺳ ،سرﺎــﻓ نﺎﺘــﺳا
Aphelinidae
ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ار دﺮﻛ
. ﺎﻫﺪـﻴﺋﻮﺘﻳزارﺎﭘ ﻦـﻳا ﻪﻠﻤﺟ نآ زا
ﻲﻣ ﻪـﻧﻮﮔ ﻪـﺑ ناﻮﺗ يﺎـﻫ
Encarsia alemansoori
،
E. hamata
و
هﺮﺸﺣ ﻦﻤﺠﻧا ﻪﻣﺎﻧ ،ناﺮﻳا ﻲﺳﺎﻨﺷ
۳۵ ) : ۲ ( ، ١٣۹۴
٣
Eretmocerus sp.
دﺮــﻛ هرﺎــﺷا .
ﻢــﻫ يو ﻪــﻣادا رد ﻦﻴــﻨﭼ
ﺶﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ 6
ﻮﻧﺎﺧ زا كزوﺪﺸﻔﻛ ﻪﻧﻮﮔ هدا
Coccinellidae
ﻚـﻳ ،
هداﻮﻧﺎـﺧ زا يرﻮﺘﻟﺎـﺑ ﻪﻧﻮﮔ
Chrysopidae
و 9 ﻪـﻧﻮﮔ تﻮـﺒﻜﻨﻋ
ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ 7 ﻪﺑ ار هداﻮﻧﺎﺧ سﺎـﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔـﺳ يﺎﻫﺮﮔرﺎﻜﺷ ناﻮﻨﻋ
ﻊﻤﺟ سرﺎﻓ نﺎﺘﺳا رد شراﺰﮔ و يروآ
دﺮﻛ .
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ دﻮﺟﻮﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻛ ﺪﻫد
ﻫ نﻮﻨﻛﺎﺗ ﻴ ﭻ ﻪـﻧﻮﮔ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻌﻣﺎﺟ و ﻞﻣﺎﻛ رد
ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﺖﺴﻳز ﺳﺎﻨﺷ ﻲ ﻔـﺳ ﻴ ﺪ ﻚﻟﺎﺑ
ﻳ سﺎ ور ي ﻢﻗر يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ لﺎﻘﺗﺮﭘ نﺎﻬﺟ رد ﻪـﺘﻓﺮﮕﻧ ترﻮﺻ
ﺖﺳا . ياﺮﺑ ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ
رﻳ ﺰ ي ﺖﻬﺟ ﺪﻣ ﻳﺮ ﻳ ﺖ ا ـﻳ ﻦ
ﺖﻓآ ﺪﻳﺎﺑ ﺖﺴﺨﻧ مﺎﮔ رد ، ﻲـﮔﮋﻳو
يﺎـﻫ ز ﻳ ﺘـﺴ ﻲ ا ـﻳ ﻦ هﺮـﺸﺣ
دﻮﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ا رد ،
ﻳ ﻦ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺛﺄﺗ ﻴﺮ ﻢـﻗر ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻫ لﺎـﻘﺗﺮﭘ
ور ي ﻲﻠﻣاﻮﻋ ﺒﻗ زا ﻴ ﻞ ﺑﺎﻧ ﻞﺣاﺮﻣ يﺪﺷر هرود لﻮﻃ ﻎﻟﺎ
گﺮـﻣ ، -
و ﻣﻴ ﺮ ﭘ ﻴ ﺶ
،غﻮﻠﺑ زا ﺴﻨﺟ ﺖﺒﺴﻧ ﻲ
، ﺮﻤﻋ لﻮﻃ ﻞـﻣﺎﻛ تاﺮﺸﺣ
،
ﻣﻴ ناﺰ ﻢﺨﺗ يراﺬﮔ
، ﺗاذ خﺮﻧ ﻲ ﺎﺳ و ﺪﺷر ﻳﺮ ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ي لوﺪـﺟ
ﮔﺪﻧز ﻲ
A. jasmini
ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻲ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
ﻬﺗ ﻴ ﻪ ﻨﻠﻛ ﻲ ﻔﺳ ﻴ ﻚﻟﺎﺑﺪ ﻳ سﺎ
ياﺮﺑ ﻬﺗ ﻴﻪ ﻨﻠﻛ ﻲ ﻔﺳ ﻴ ﺪ ﻚﻟﺎﺑ ﻳ سﺎ ﺎﻣزآ رد ﻳ
،هﺎﮕﺸ داﺪـﻌﺗ ي
لﺎﻘﺗﺮﭘ لﺎﻬﻧ )
ﻢﻗر ﺳ ﻴ زروﺎ ( زا ﺮﺧ لﻮـﻓزد ـﻳ
راﺪ ي نورد ﻪـﺑ و
ﺎﻣزآ رد رﻮﺗﺎــﺑﻮﻜﻧا ﻳ
هﺎﮕــﺸ زروﺎــﺸﻛ هﺪﻜــﺸﻧاد ي
هﺎﮕــﺸﻧاد
ﻬﺷ ﻴ ناﺮﻤﭼﺪ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﺪﺷ ﺪﻧ ) ﻪـﺑ ﻪـﻧﻮﮔ ﻲﻨﻴـﺳ اﺪـﺘﺑا ﻪـﻛ يا يﺎـﻫ
لﺎﻬﻧ و ﻪﺘﺷادﺮﺑ ار رﻮﺗﺎﺑﻮﻜﻧا ًادوﺪـﺣ ﻲﻋﺎﻔﺗرا ﻪﻛ ار لﺎﻘﺗﺮﭘ يﺎﻫ
120 ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻲﻣ رﻮﺗﺎﺑﻮﻜﻧا نورد ار ﻪﺘﺷاد ﺮﺘﻣ ﻢﻳراﺬـﮔ
.(
اﺮـﺷ ﻳ ﻂ
ﻲﻳﺎﻣد ا رﻮﺗﺎﺑﻮﻜﻧ 1 27± ﻪﺟرد سﻮﻴﺴﻠﺳ ﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر و
نآ ﻲ
5 60± ﺪــﺻرد و رود ه ﻲﻳﺎﻨــﺷور : رﺎــﺗ ﻳ ﻜ ﻲ 14 : 10 ﺖﻋﺎــﺳ
دﻮﺑ . ا رد ﻳ ﻦ ﻪﻠﺣﺮﻣ هدﻮﻟآ ياﺮﺑ لﺎـﻬﻧ يزﺎـﺳ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ،ﺎـﻫ
رﻮﺗاﺮﻴﭙﺳآ ز داﺪﻌﺗ ﻳ دﺎ ي ﻔـﺳ ﻴ ﺪ ﻚـﻟﺎﺑ يﺎـﻫ هدﺎـﻣ و ﺮـﻧ ﻎﻟﺎـﺑ زا
نﺎﺘﺧرد ﻔﺳ ﻪﺑ هدﻮﻟآ ﻴ
ﻚﻟﺎﺑﺪ لﻮﻓزد رد ) هﺪـﺷ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ًﻼﺒﻗ ﻪﻛ
ﺪﻧدﻮﺑ ( ﻊﻤﺟ يروآ ﺪﺷ و هﺎﮕـﺸﻳﺎﻣزآ ﻂﻴـﺤﻣ ﻪﺑ لﺎﻘﺘﻧا ﺎﺑ ور
ي
اﻳ ﻦ لﺎﻬﻧ ﺎﻫ يزﺎﺳﺎﻫر ﺪﺷ ﺪﻧ . ﻲﮔدﻮـﻟآ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺪﻳﺪـﺷ يﺎـﻫ
ﻪﻠﺻﺎﺣ
، هﺎﻣ ﺮﻫ رد لﺎﻬﻧ
يﺎﻫ ﺪﺟ ﻳ ﺪ رﺎﻋ ي ﺎـﺟ ﺖـﻓآ زا ﻳ
ﺰﮕ ﻳ ﻦ لﺎﻬﻧ
يﺎﻫ ﺪﺷ هدﻮﻟآ و ه ﺪﺑ ﻳ ﻦ ﺗﺮﺗ ﻴ ﺐ ـﻨﻠﻛ ﻲ ﻔـﺳ ﻴ ﺪ ﻚـﻟﺎﺑ ـﻳ سﺎ
ﻬﺗ ﻴﻪ ﺪﺷ .
ﻢﻗر ﻪﻴﻬﺗ لﺎﻘﺗﺮﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
لﺎﻬﻧ يﺎﻫ ﻬﭼ ﻪﻟﺎﺳ رﺎ ﻢﻗر ﻞﻣﺎـﺷ لﺎـﻘﺗﺮﭘ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻢﻗر ﺰـﻛﺮﻣ ﻪﻧاﺰﺧ زا ﻦﺘﮕﻨﺷاو و سرﺎﻣ ،ﺎﻴﺴﻨﻟاو ،زروﺎﻴﺳ يﺎﻫ
ﻪـﻴﻬﺗ لﻮﻓزد ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﻛ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺪـﺷ
. ﻦـﻳا
لﺎﻬﻧ ناﺪـﻠﮔ رد ﻪـﻧاﺰﺧ كﺎـﺧ زا نﺪـﺷ اﺪﺟ زا ﺪﻌﺑ ﺎﻫ يﺎـﻫ
ﺘﺳﻼﭘ ﻴ ﻜ ﻲ ﺮﻄﻗ ﺎﺑ 15 عﺎﻔﺗرا و 52 ﺘﻧﺎﺳ ﻲ ﺮﺘﻣ اﺬﮔ ﺪﻧﺪـﺷ ﻪﺘﺷ .
كﺎﺧ ناﺪﻠﮔ ﻣﺎﺷ ﺎﻫ ﻞ كﺎﺧ⅓ + ﻪﺳﺎﻣ⅓ + دﻮـﻛ⅓ ﻲـﻣاد
ﺳﻮﭘ ﻴ هﺪ دﻮﺑ . لﺎﻬﻧ ﺲﭙﺳ هﺎـﻴﮔ هوﺮـﮔ ﻪﺑ رﻮﻛﺬﻣ يﺎﻫ
ﻲﻜـﺷﺰﭘ
ﺎﮕــﺸﻧاد يزروﺎـﺸﻛ هﺪﻜـﺸﻧاد رد و ﻞــﻘﺘﻨﻣ ناﺮـﻤﭼ ﺪﻴﻬـﺷ ه
ﺶﻳﺎﻣزآ يﺎﻫ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ .
ﺳرﺮﺑ ﻲ ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ ﻞﺣاﺮﻣ يﺪﺷر هرود لﻮﻃ
اﺮﺑ ي ﻌﺗ ﻴﻴ ﻦ ﺪﺷر هرود ﻎﻟﺎـﺑﺎﻧ ﻞﺣاﺮﻣ
ﻔـﺳ ﻴ ﻚﻟﺎﺑﺪ ـﻳ سﺎ
ور ي ﻢﻗر يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ لﺎـﻘﺗﺮﭘ ) و سرﺎـﻣ ،ﺎﻴـﺴﻨﻟاو ،زروﺎﻴـﺳ
ﻦﺘﮕﻨﺷاو (،
اﺪﺘﺑا 30 - 20 ﻔﺳ دﺪﻋ ﻴ ﻚﻟﺎﺑﺪ ﻎﻟﺎـﺑ هدﺎـﻣ و ﺮـﻧ ﻪـﺑ
-
ﻴﺳو ﻪﻠ ﭙﺳآ ﻴ رﻮﺗاﺮ ﻨﻠﻛ زا ﻲ ﻔﺳ ﻴ ﻚﻟﺎﺑﺪ ﻊﻤﺟ يروآ ﻪـﺑ و تﺪـﻣ 5
ﻗد ﻴ ﻪﻘ رد ﻳ لﺎﭽﺨ ـﺑ ﺎـﺗ ﺪـﺷ هداد راﺮﻗ ﻲ
ﺲـﺣ ﺪﻧﻮـﺷ . ﺲﭙـﺳ
ﻔﺳ ﻴ ﻚﻟﺎﺑﺪ يﺎﻫ ﺑ ﻲ ﺲﺣ ﺲـﻔﻗ ﻞـﺧاد ﻪـﺑ هﺪﺷ يﺎـﻫ
ﮔ ـﻴ هﺮ يا
ﻲﻜﻴﺘﺳﻼﭘ ﻪﺑ
ﻗ ﺮﻄ 5 / 1 عﺎﻔﺗرا و 1 ﺘﻧﺎﺳ ﻲ ﺮﺘﻣ ﺪﻧﺪـﺷ هداد لﺎﻘﺘﻧا .
ﻦﻳا ﺲﻔﻗ يﺎﻫ وﺎﺣ ي ﻪـﺑ تاﺮﺸﺣ ﻮـﺤﻧ
ي گﺮـﺑ ﻪـﺑ لﺎـﻬﻧ
ﺎـﻫ
ﻞﺼﺘﻣ ﺪﺷ ﻪﻛ ﻴﻔﺳ ﻚﻟﺎﺑﺪ ﺎﻫ ز ﺢﻄﺳ ﺎﺑ ـﻳ ﺮﻳ ﻦ گﺮـﺑ سﺎـﻤﺗ رد
ﺪﻧدﻮﺑ . زا ﺪﻌﺑ 24 ﮔ ﺲـﻔﻗ ،ﺖﻋﺎﺳ ـﻴ
هﺮ يا ﻔـﺳ و ﻴ ﻚﻟﺎﺑﺪ ﺎـﻫ زا
ور ي لﺎﻬﻧ ﺎﻫ ﺪﺷ ﻪﺘﺷادﺮﺑ لﺎﻬﻧ و
يﺎﻫ وﺎﺣ ي ﻢـﺨﺗ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔـﺳ
سﺎﻳ ﺑﻮﻜﻧا رد ﺪﻧﺪﺷ هداد راﺮﻗ رﻮﺗﺎ .
ﻂﻳاﺮﺷ ﻲـﻠﺧاد رﻮﺗﺎـﺑﻮﻜﻧا
ﻲﻳﺎﻣد ﺮﻈﻧ زا 1
27± ﺟرد ﻪ سﻮﻴﺴﻠﺳ
، ﺒـﺴﻧ ﺖـﺑﻮﻃر ﻲ
5
±
60 ﺪﺻرد و لﻮﻃ هرود ﻲﻳﺎﻨﺷور رﺎـﺗ ﻪﺑ ﻳ ﻜ ﻲ 14 : 10 ﺖﻋﺎـﺳ
دﻮﺑ . ﺎﻣزآ ﻳ ﺶ رﻮﻛﺬﻣ ﺞﻨﭘ يور لﺎـﻬﻧ زا گﺮﺑ يﺎـﻫ
زا ماﺪـﻛﺮﻫ
ﻢﻗر لﺎﻘﺗﺮﭘ يﺎﻫ مﺎﺠﻧا
ﺖﻓﺮﮔ . گﺮﺑ يﺎﻫ وﺎﺣ ي ﻢـﺨﺗ ـﻫ ﺮ زور
ﻪﺑ ﻴﺳو ﻪﻠ ﺑﻴ ﻨ ﺮﻟﻮﻛﻮ ﺳرﺮﺑ ﻲ ﺮـﻔﺗ نﺎﻣز و هﺪﺷ ﻳ
ﺦ ﻢـﺨﺗ ﺎـﻫ ﺖـﺒﺛ
٤
ﻲﺗرﺪﻗ نارﺎﻜﻤﻫ و : ﺖﺴﻳز سﺎﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺪﺷر يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ و ﻲﺳﺎﻨﺷ ...
و ﺪﺷ ﻳﺪﺑ ﻦ ﻴﺗﺮﺗ ﺐ ﺪﺷر هرود لﻮﻃ ﻢﺨﺗ
ﺪـﺷ ﻦﻴﻴﻌﺗ .
رد ﻪـﻣادا
ﺎﻣزآ ﻳ ﺶ ﺮﻔﺗ زا ﺲﭘ ،ﻞﺒﻗ ﻳ
ﺦ ﻢﺨﺗ ﺎﻫ و ﺮﻘﺘﺴﻣ نﺪﺷ هرﻮـﭘ يﺎـﻫ
ور لوا ﻦﺳ ي
ﻪﺸﻘﻧ ،گﺮﺑ يا
هرﻮﭘ راﺮﻘﺘﺳا ﻞﺤﻣ زا يﺎـﻫ
ﻦـﺳ
ور لوا ي ﻬﺗ گﺮﺑ ﻴﻪ ﺪﺷ . ﻲـﺳرﺮﺑ نﺎـﻜﻣا رﺎـﻛ ﻦـﻳا ﺎـﺑ لﻮـﻃ
هرود يﺎﻫ ﺘﺨﻣ ﻠ ﮔرﻮـﭘ ﻒ ﻲ ﻔـﺷ و ﻴ ﮔﺮ ﻲ ﺮـﻫ ـﻳ ﻚ زا هرﻮـﭘ ﺎـﻫ
ﺪﺷ ﻢﻫاﺮﻓ . ﻞﺣاﺮﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﮔرﻮﭘ رد ﺎـﺑ ﻦﺘﻓﺮـﮔ ﺮـﻈﻧ هزاﺪـﻧا
نآ ﺎﻫ و زﺎﻏآ و ﻲﻠﺒﻗ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺘﺳﻮﭘ ﻪـﻠﺣﺮﻣ
ﻔـﺷ ﻴ ﮔﺮ ﻲ سﺎـﺳاﺮﺑ
نﺎﻣز ﻢﺸﭼ رﻮﻬﻇ يﺎﻫ
ﻌﺗ ﺰﻣﺮﻗ ﻴﻴ ﻦ ﺪـﺷ . ﻦﻳﺪـﺑ ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪﻠـﺻﺎﻓ
ﺑﻴ ﻦ ﻢﺸﭼ رﻮﻬﻇ يﺎﻫ
جوﺮﺧ و ﺰﻣﺮﻗ ﻞﻣﺎﻛ تاﺮﺸﺣ
ﻪـﺑ ناﻮـﻨﻋ
ﻔﺷ هرود لﻮﻃ ﻴ
ﮔﺮ ﻲ ﻌﺗ ﻴﻴ ﻦ ﺖﺒﺛ و ﺪﺷ .
گﺮﻣ و ﻣﻴ ﺮ ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ ﻞﺣاﺮﻣ ﺴﻨﺟ ﺖﺒﺴﻧ و
ﻲ
ﻣ ﺪﺻرد ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ياﺮﺑ گﺮ
و ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ لﻮﻃ رد ﺮﻴﻣ
ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ يﺪﺷر ،
ﻣﻴ ناﺰ ﻢﺨﺗ يﺎﻫ ﺮﻔﺗ ﻳ ﺦ ﻢﻫ و هﺪﺸﻧ ﻴـﻨﭼ
ﻦ داﺪـﻌﺗ
هرﻮﭘ ﺎﻫ و ﻴﻔﺷ هﺮ يﺎﻫ هدﺮﻣ ﺪﻧﺪﺷ ﺖﺒﺛ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻞﺣاﺮﻣ ﻲﻃ .
ﻪﺑ -
ﻦﻴﺣ رد هوﻼﻋ ﺎﻣزآ
ﻳ
،ﺶ ﻔﺳ ﻎﻟﺎﺑ تاﺮﺸﺣ ﻴ
ﻚﻟﺎﺑﺪ هﺪـﺷ جرﺎﺧ
ﺳﻮﭘ زا ﻔﺷ ﻪﺘ ﻴ ﮔﺮ ﻲ ﻊﻤﺟ يروآ ﺴﻨﺟ ﺖﺒﺴﻧ و ﻲ
نآ ﺎﻫ ﻴﻴﻌﺗ ﻦ ﺪﺷ .
هدﺎﻣ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﺮﺑ ﺎﻫ
ﻢﺨﺗ ماﺪﻧا دﻮﺟو سﺎﺳا ﺰﻳر
ﺎﻫﺮﻧ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ و
كﺮﺒﻧا ماﺪﻧا دﻮﺟو سﺎﺳا ﺮﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ
)
Clasper
( ـﺠﻧا نﺪﺑ يﺎﻬﺘﻧا مﺎ
ﺪﺷ . ﻪﺑ ﻲﺴﻨﺟ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ياﺮﺑ ﺪـﺷ ﻞﻤﻋ ﺮﻳز ترﻮﺻ
: رد
ﺪﻴﻔـﺳ ﻎﻟﺎـﺑﺎﻧ ﻞﺣاﺮﻣ ﺪﺷر هرود ﻲﺳرﺮﺑ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻚـﻟﺎﺑ
سﺎـﻳ
ﻊـﻤﺟ ﻲﮔﺮﻴﻔـﺷ ﻪﺘـﺳﻮﭘ زا هﺪـﺷ جرﺎﺧ ﻎﻟﺎﺑ تاﺮﺸﺣ و يروآ
ﻧآ ﻲﺴﻨﺟ ﺖﺒﺴﻧ ﺷ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺎﻬﻧآ يژﻮﻟﻮﻓﺮﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﻬ
ﺪ . ﺲﭙﺳ
ﻲﺴﻨﺟ ﺖﺒﺴﻧ )
هدﺎﻣ ﺪﺻرد (
ﺮﺑ ﺖﺒـﺴﻧ هدﺎﻣ داﺪﻌﺗ ﻦﻴﻴﻌﺗ سﺎﺳا
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻎﻟﺎﺑ تاﺮﺸﺣ ﻞﻛ داﺪﻌﺗ ﻪﺑ .
ﻪـﺋارا ﻲـﺴﻨﺟ ﺖﺒـﺴﻧ
لوﺪﺟ رد هﺪﺷ 2
ﺮﺑ ﺎﺳا س ﻊﻤﺟ رﺎﻣآ زا هﺪـﺷ يروآ 5
راﺮـﻜﺗ
) ﺞﻨﭘ گﺮﺑ ( ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
لﻮﻃ ﺮﻤﻋ ﻞﻣﺎﻛ تاﺮﺸﺣ
، ﻣ ﻴ ناﺰ ﻣ ،ﻪﻧازور ﻢﺨﺗ ﻴ
ناﺰ
ﻞﻛ ﻢﺨﺗ
اﺮﺑ ي ﻌﺗ ﻴﻴ ﻦ ﺮﻤﻋ لﻮﻃ ﻞﻣﺎﻛ تاﺮﺸﺣ
، هﺮـﺸﺣ ﻚـﻳ
و ﺮﻧ ﻳ ﻚ هﺮﺸﺣ هدﺎﻣ لﻮـﻃ ﻪـﻛ ،ﻞـﺒﻗ ﺶﻳﺎﻣزآ زا ﻞﺻﺎﺣ يﺮﻤﻋ
زا ﺮﺘﻤﻛ 24 ﺖﻋﺎﺳ رﻮﺗاﺮﻴﭙـﺳآ ﻚﻳ ﻂﺳﻮﺗ ﺪﻨﺘﺷاد
ﻊﻤﺟ و يروآ ﻞﺧاد ﻪﺑ ﻳ ﻚ ﮔ ﺲﻔﻗ ﻴ هﺮ ﺶﻳﺎـﻣزآ ﻪﺑﺎﺸﻣ يا
ﻞﺒﻗ ﻘﺘﻨﻣ ﺪﻧﺪﺷ ﻞ . ﺲﭙـﺳ ا ـﻳ ﻦ ﺲـﻔﻗ يﺎـﻫ ﮔ ـﻴ هﺮ يا ور ي
گﺮﺑ يﺎﻫ لﺎﻬﻧ يﺎﻫ ﻢﻗر يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ لﺎﻘﺗﺮﭘ هﺪﺷ ﻪﺘﺷاﺬﮔ
زﺎﺑ درﻮـﻣ زور ﺮﻫ و د
ـﻳ ﺪ ﺪـﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮـﻗ .
ﺮـﻫ 24 ﺖﻋﺎـﺳ
ور ﻪـﺑ تاﺮﺸﺣ ي
ـﻳ ﻚ ﺪﺟ گﺮـﺑ ـﻳ
ﺪ ﺪﻧﺪـﺷ ﻞـﻘﺘﻨﻣ .
رد
ترﻮﺻ ﺮﻧ هﺮﺸﺣ گﺮﻣ ﻳ
ﻚ ﺪﺟ ﺮﻧ ـﻳ ﺪ ﺲـﻔﻗ ﻞـﺧاد ﻪـﺑ
هﺮﻴﮔ يا هدﺎـﻣ هﺮـﺸﺣ گﺮـﻣ ترﻮـﺻ رد و هﺪـﺷ ﻪﻓﺎـﺿا
ﺎﻣزآ ﻳ ﺶ ﺎﭘ ﻳ نﺎ ﻳ ﻪﺘﻓﺎ ﻘﻠﺗ ﻲ ﻣ ﻲ ﺪﺷ . ﻦﻳﺪﺑ ﺮـﻤﻋ لﻮـﻃ ﺐﻴﺗﺮﺗ
ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ هدﺎﻣ و ﺮﻧ يﺎﻫ
. ﻢﻫ نﺎـﻳﺎﭘ رد ﻦﻴﻨﭼ
داﺪﻌﺗ زور ﺮﻫ ﻢﺨﺗ
يﺎﻫ هدﺎـﻣ ﺮـﻫ ﻂـﺳﻮﺗ هﺪـﺷ ﻪﺘﺷاﺬﮔ
شرﺎﻤﺷ هﺪﺷ ﺎﭘ زا ﺲﭘ و ﻳ
نﺎ ﺎﻣزآ ﻳ ﺶ ﺰﻴﻧ ﻛ ﻞ ﻣ ﻴ ناﺰ ﻢﺨﺗ
ﺖﺒﺛ هﺪﺷ ﻪﺘﺷاﺬﮔ ﺪﺷ
. ﺶﻳﺎـﻣزآ رد هدﺎـﻣ تاﺮﺸﺣ داﺪﻌﺗ
ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺪﺷر يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ زروﺎﻴـﺳ ﻢﻗر يور
114 ،دﺪـﻋ
ﺎﻴﺴﻨﻟاو 38 سرﺎﻣ و دﺪﻋ 35
دﻮﺑ دﺪﻋ .
ﺰﺠﺗ ﻳ ﻪ رﺎﻣآ ي
اﺮﺑ ي ﻦﻴـﻴﻌﺗ ﺮـﺛا ﻢـﻗر يﺎـﻫ لﺎـﻘﺗﺮﭘ ﻒـﻠﺘﺨﻣ ور
ي
ﻲﻠﻣاﻮﻋ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ هرود لﻮﻃ يﺪﺷر
ـﭘ ﻴ ﺶ زا
،غﻮﻠﺑ گﺮﻣ ناﺰﻴﻣ و
،غﻮﻠﺑ زا ﺶﻴﭘ ﺮﻴﻣ ،ﻲﺴﻨﺟ ﺖﺒﺴﻧ
لﻮﻃ
ﺮﻤﻋ ﻞﻣﺎﻛ تاﺮﺸﺣ و
رورﺎـﺑ ي ﻔـﺳ ﻴ ﻚﻟﺎﺑﺪ
A. jasmini
زا
ﺠﺗ ﺰ ﻳﻪ راو ﻳ ﺲﻧﺎ )
ANOVA
لﺪﻣ ، (GLM
اﺮﺑ و ي ﺎﻘﻣ ﻳ ﻪـﺴ
ﻣﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ﺎﻫ نﻮﻣزآ زا )LSD
مﺮـﻧ راﺰـﻓا
SAS Version 9.1
(
ﺢﻄــﺳ رد لﺎــﻤﺘﺣا
05 / 0 هدﺎﻔﺘــﺳا ﺪــﺷ
(SAS Institute,
2003)
. ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﺮـﻛذ نﺎﻳﺎﺷ ﻪـﺑ
رد ﻲﺘﺧاﻮـﻨﻜﻳ رﻮـﻈﻨﻣ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺑا ،ﺎﻫ گﺮـﻣ ﺪﺻرد ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ مﺎﺧ داﺪﻋا اﺪﺘ و
ﺮـﻴﻣ
ﺟ ﺖﺒﺴﻧ و غﻮﻠﺑ زا ﺶﻴﭘ ﻪـﺑ ﻞﻳﺪـﺒﺗ ﻲﺴﻨ
Arcsin
ﺪﻧﺪـﺷ .
ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﺢﻴﺿﻮﺗ ﻪﺑ مزﻻ ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ
رد هﺪـﺷ ﻪـﺋارا يﺎـﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻞﻳﺪﺒﺗ زا ﻞﺒﻗ داﺪﻋا لواﺪﺟ .
ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦﻳا ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
ﻲﮔﺪﻧز لوﺪﺟ يرﻮﺌﺗ يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ ﻦـﺳ هﮋـﻳو ﻲـﺴﻨﺟ ود
-
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﻳﺰﺠﺗ درﻮﻣ ﻪﻠﺣﺮﻣ
(Chi and Liu, 1985; Chi
1988)
. ياﺮــﺑ دروآﺮــﺑ يﺎــﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺪــﻧز لوﺪــﺟ
و ﻲﮔ
هﺮﺸﺣ ﻦﻤﺠﻧا ﻪﻣﺎﻧ ،ناﺮﻳا ﻲﺳﺎﻨﺷ
۳۵ ) : ۲ ( ، ١٣۹۴
٥
ﻪﺼﺧﺎﺷ ﺮﻫ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻲﺘﺴﻳز يﺎﻫ مﺮﻧ زا رﺎﻤﻴﺗ
راﺰـﻓا
Age-
stage, two-sex life table analysis-MSChart
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻲﻨﻌﻣ ﻲﮔﺪـﻧز لوﺪـﺟ يﺎـﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦﻴﺑ فﻼﺘﺧا ندﻮﺑ راد
ﻪـﻧﻮﮔ يور سﺎـﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ ﺎـﺑ تﺎـﺒﻛﺮﻣ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻫ
دﺎﻔﺘــﺳا ﺪــﻳدﺮﮔ ﻲﺑﺎــﻳزرا پاﺮﺘــﺴﺗﻮﺑ شور زا ه .
ياﺮــﺑ
ﻣارﺎﭘ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮﺘ
ﺎﻫ ي ز لوﺪﺟ ﻢﻬﻣ ﻳ
ﺘﺴ ﻲ رورﺎﺑ ي ﻂﺑاور زا
زﻳ ﺮ اﺮﺑ ي ﻌﺗ ﻴﻴ ﻦ ﻟﻮﺗ ﺺﻟﺎـﺧ خﺮﻧ ـﻴ
ﺪ ﻞـﺜﻣ )
Ro = ∑lxmx
( ،
ـﺗاذ خﺮـﻧ ﻲ اﺰـﻓا ﻳ ﺶ ﻌﻤﺟ ـﻴ ﺖ
e(-rmx)lxmx) = 1
(∑ ، خﺮـﻧ
ﻲﻫﺎﻨﺘﻣ اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﻌﻤﺟ ـﻴ ﺖ
λ = erm
، و لﻮـﻃ ﻂـﺳﻮﺘﻣ ـﻳ
ﻚ
ﻞﺴﻧ
T = ln(Ro)/rm)
( ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
(Carey, 1993)
.
ﺘﻧ ﺎﻳ ﺞ ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ ﻞﺣاﺮﻣ يﺪﺷر هرود لﻮﻃ
ﻧﺎﺘ ﻳ ﺞ ـﺳرﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻲ
ﻞـﺣاﺮﻣ يﺪـﺷر هرود لﻮـﻃ
ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ ﺮﻧ سﺎﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ ور
ي ﻢﻗر يﺎﻫ ﻒـﻠﺘﺨﻣ لﺎـﻘﺗﺮﭘ رد
لوﺪﺟ 1 ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .ﺑ
ﻴ ﻦ هرود لﻮﻃ ﺪـﺷر
ﻢـﺨﺗ
) 0001 / 0
<
؛ P
244 و 3
=
؛ df
96 / 18
= (F
هرود لﻮـــﻃ ،
ﮔرﻮــﭘ ﻲ ) 0001 / 0
<
؛ P
144 و 2
= ؛df
05 / 18
= (F
لﻮــﻃ ،
ﻲﮔﺮﻴﻔــﺷ هرود )
0001 / 0
<
؛ P
144 و 2
=
؛ df
50 / 26
= (F
عﻮﻤﺠﻣ و ﻎﻟﺎـﺑﺎﻧ ﻞـﺣاﺮﻣ يﺪﺷر هرود لﻮﻃ
) 0003 / 0
=
؛ P
144 و 2
=
؛ df
61 / 8
= (F
ور ي ﻢﻗر لﺎـﻘﺗﺮﭘ توﺎـﻔﺘﻣ يﺎـﻫ
ﺎﻣزآ درﻮﻣ ﻳ ﺶ ـﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻲ
يراد ﺪـﺷ هﺪـﻳد .
هرود لﻮـﻃ
ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ ﻞﺣاﺮﻣ يﺪﺷر ﺪﻴﻔﺳ
ﺮﻧ سﺎﻳ ﻚﻟﺎﺑ ور
ي ﻢـﻗر ﺎﻴـﺴﻨﻟاو
ﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻳﺮ
ﻢﻗر يﺎﻫ لﺎﻘﺗﺮﭘ ﺎـﺗﻮﻛ ه ﺮـﺗ دﻮـﺑ و ﻢـﻗر يﺎـﻫ
زروﺎﻴﺳ و سرﺎﻣ ﻪﺑ
ﺗﺮﺗ ﻴ ﺐ ﻪﺒﺗر رد يﺎﻫ ﺪﻌﺑ ي ﺪﻨﺘـﺷاد راﺮـﻗ .
ﻔﺳ ﺪﺷر ﻴ ﻚﻟﺎﺑﺪ ﻳ سﺎ ور ي ﻦﺘﮕﻨﺷاو ﻢﻗر ﻦـﺳ هرﻮـﭘ ﺎﺗ ﺎﻬﻨﺗ
ﻪﺳ ﻠﻛ نآ زا ﺪﻌﺑ و ﺖﺷاد ﻪﻣادا ﻴﻪ
هرﻮﭘ ﺎﻫ زا ﻴﺑ ﻦ ﺪﻨﺘﻓر .
ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ ـﺳرﺮﺑ زا ﻞـﺻﺎﺣ ﻲ
ﻞـﺣاﺮﻣ يﺪـﺷر هرود لﻮـﻃ
ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ هدﺎﻣ سﺎﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ ور
ي ﻢﻗر يﺎﻫ ﻒـﻠﺘﺨﻣ لﺎـﻘﺗﺮﭘ رد
لوﺪﺟ 2 ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
ﻦﻴـﺑ هرود لﻮـﻃ ﺪـﺷر
ﻢـﺨﺗ
) 0001 / 0
<
؛ P
286 و 3
=
؛ df
84 / 13
= (F
هرود لﻮــــــﻃ ،
ﮔرﻮــﭘ ﻲ ) 0001 / 0
<
؛ P
186 و 2
= ؛df
16 / 18
= (F
لﻮــﻃ ، ﻲﮔﺮﻴﻔـﺷ هرود
) 0001 / 0
<
؛ P
186 و 2
=
؛ df
47 / 10
= (F
و
عﻮﻤﺠﻣ ﻎﻟﺎـﺑﺎﻧ ﻞﺣاﺮﻣ يﺪﺷر هرود لﻮﻃ )
0001 / 0
<
؛ P
186
و 2
=
؛ df
41 / 13
= (F
ور ي ﻢﻗر لﺎـﻘﺗﺮﭘ توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ درﻮـﻣ
ﺎﻣزآ ﻳ ﺶ ﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻲ
يراد ﺪـﺷ هﺪـﻳد .
يﺪـﺷر هرود لﻮـﻃ
ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ ﻞﺣاﺮﻣ ﺪﻴﻔﺳ
هدﺎﻣ سﺎﻳ ﻚﻟﺎﺑ ور
ي ﻢﻗر ﺎﻴﺴﻨﻟاو ﻪـﺑ ﺖﺒﺴﻧ
ﺎﺳ ﻳﺮ ﻢﻗر يﺎﻫ لﺎـﻘﺗﺮﭘ هﺎـﺗﻮﻛ ﺮـﺗ دﻮـﺑ و ﻢـﻗر و سرﺎـﻣ يﺎـﻫ
زروﺎﻴﺳ ﻪﺑ ﺗﺮﺗ ﻴ ﺐ ﻪﺒﺗر رد يﺎﻫ ﺪﻌﺑ ي ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ .
ﺒﺴﻧ ﻢـﻗر يور سﺎـﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ ﻲﺴﻨﺟ ﺖ يﺎـﻫ
لوﺪﺟ رد لﺎﻘﺗﺮﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ 2
ﺖـﺳا هﺪـﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
فﻼﺘﺧا ﻲﻨﻌﻣ يراد ﻲـﺴﻨﺟ ﺖﺒـﺴﻧ ﻦﻴـﺑ
A. jasmini
ﻢﻗر يور لﺎﻘﺗﺮﭘ توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ
ﺪﺸﻧ هﺪﻳد )
08 / 0
= ؛P
459 و 2
= ؛df
82 / 2
= .(F
ﻣﻴ ناﺰ گﺮﻣ ﻣو ﻴ ﺮ ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ ﻞﺣاﺮﻣ
ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ ﺳرﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ ناﺰﻴﻣ ﻲ
گﺮﻣ ﻣو ﻴ ﺮ ﺣاﺮﻣ ﻞ
لوﺪﺟ رد سﺎﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ 3
هداد نﺎـﺸﻧ هﺪـﺷ
ﺖﺳا . ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا گﺮﻣ ﺪﺻرد ﻦﻴﺑ يراد
ﻞـﻛ ﺮﻴﻣو
ﻢﻗر يور سﺎﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ غﻮﻠﺑ زا ﺶﻴﭘ توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ
ﺪـﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ لﺎﻘﺗﺮﭘ )
0001 / 0
<
؛P
559 و 3 = ؛df
04 / 80
= .(F
ﺑ ﻴ ﺮﺘﺸ ﻳ ﻦ ﻣ ﻴ ناﺰ گﺮﻣ ﺮﻴﻣو ﻔـﺳ ﻴ ﺪ ﻚـﻟﺎﺑ
ﻳ سﺎ ور ﻢﻛ و ﻦﺘﮕﻨﺷاو ﻢﻗر ي اﺰﻴﻣ ﻦﻳﺮﺗ
گﺮﻣ ن ﺮﻴﻣو
دﻮﺑ زروﺎﻴﺳ ﻢﻗر يور .
ﺮﻤﻋ لﻮﻃ ﻞﻣﺎﻛ تاﺮﺸﺣ
، داﺪﻌﺗ ،ﻪـﻧازور ﻢﺨﺗ داﺪـﻌﺗ
ﻢﺨﺗ ﻞﻛ
ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ ﺳرﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻲ
ﺮﻤﻋ لﻮﻃ ﻞـﻣﺎﻛ تاﺮﺸﺣ
ﺪﻴﻔﺳ سﺎﻳ ﻚﻟﺎﺑ رد
لوﺪـﺟ 4 ﺖـﺳا هﺪـﺷ هداد نﺎـﺸﻧ .
فﻼﺘﺧا ﻨﻌﻣ ﻲ يراد ﺑﻴ ﻦ ﺮﻤﻋ لﻮﻃ هدﺎـﻣ ﻎﻟﺎـﺑ داﺮـﻓا
A.
jasmini
) 0001 / 0
<
؛ P
186 و 2 = ؛df
67 / 12
= (F
و
ﺮـــﻧ ) 0001 / 0
<
؛ P
144 و 2
= ؛df
05 / 11 = ( F
يور
ﻢﻗر ﺖﺷاد دﻮﺟو لﺎﻘﺗﺮﭘ توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ .
لﻮـﻃ ﻦﻳﺮﺘـﺸﻴﺑ
ﺪﺷ هﺪﻳد ﺎﻴﺴﻨﻟاو ﻢﻗر يور هدﺎﻣ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ ﺮﻤﻋ .
٦
ﻲﺗرﺪﻗ نارﺎﻜﻤﻫ و : ﺖﺴﻳز سﺎﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺪﺷر يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ و ﻲﺳﺎﻨﺷ ...
لوﺪﺟ 1 ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ - )
±SE
( ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ ﻞﺣاﺮﻣ يﺪﺷر هرود لﻮﻃ )
زور ( ﺪﻴﻔﺳ ﻢﻗر يور ﺮﻧ سﺎﻳ ﻚﻟﺎﺑ ﻂﻳاﺮـﺷ رد لﺎـﻘﺗﺮﭘ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻲﻳﺎﻣد 1 27± ﺟرد ﻪ
،سﻮﻴﺴﻠﺳ ﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر
ﻲ 5 60± ﺪﺻرد و لﻮﻃ هرود ﻲﻳﺎﻨﺷور رﺎﺗ ﻪﺑ ﻳ ﻜ ﻲ 14 : 10 ﺖﻋﺎﺳ .
Table 1. Immature stages development times (days) (Mean ± SE) of male jasmine whitefly on different orange cultivars at 27 ± 1 °C, 60 ± 5% RH and 14: 10 h L: D.
Stages
Orange varieties
Siavaraz Valensia Mars Washangton
Egg 8.62 ±0.14 b 7.21 ±0.17 c 7.63 ±0.23 bc 9.13 ±0.17 a
Range (Number) 6.5-16 (107) 5-9 (47) 5.5-10 (48) 6-14 (100)
First instar nymph 8.35 ±0.15 a 6.87 ±0.25 b 6.09 ±0.19 c 6.49 ±0.01 bc
Range (Number) 3.5-11 (96) 4.5-10 (43) 4-10 (43) 4.5-8 (71)
Second instar nymph 4.07 ±0.15 c 4.66 ±0.22 c 5.06 ±0.15 b 7.44 ±0.18 a
Range (Number) 2.5-9.5 (88) 3-8 (39) 3.5-7 (42) 4.5-9 (43)
Third instar nymph 8.06 ±0.18 ab 7.21 ±0.33 bc 6.84 ±0.02c 8.81 ±0.04 a
Range (Number) 3-14 (81) 5.5-12 (36) 5-9 (38) 7-12 (14)
Pupa 2.37 ±0.11 c 3.15 ±0.19 b 3.78 ±0.23 a ---
Range (Number) 1.4-5 (81) 2-6 (34) 1.5-6.5 (36) ---
Total 31.03 ±0.24 a 29.12 ±0.59 b 29.42 ±0.41 b ---
Range (Number) 26-37.5 (79) 19-36 (33) 24-34.5 (33) ---
Means within rows followed by the same letter are not significantly different at 5% (P = 0.05; LSD test).
لوﺪﺟ 2 ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ - )
± SE
( ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ ﻞﺣاﺮﻣ يﺪﺷر هرود لﻮﻃ )
زور ( ﺪﻴﻔﺳ ﻲﺴﻨﺟ ﺖﺒﺴﻧ و ﻢﻗر يور هدﺎﻣ سﺎﻳ ﻚﻟﺎﺑ
لﺎﻘﺗﺮﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻲﻳﺎﻣد
1 27± ﺟرد ﻪ
،سﻮﻴﺴﻠﺳ ﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر
ﻲ 5 60± ﺪﺻرد و لﻮﻃ هرود ﻲﻳﺎﻨﺷور رﺎﺗ ﻪﺑ ﻳ ﻜ ﻲ 14 : 10 .
Table 2. Period of immature stages (days) and sex ratio (Mean ± SE) of female jasmine whitefly on different cultivars of orangeat 27 ± 1 °C, 60 ± 5% RH and 14: 10 h L: D.
Stages and characteristics
Orange varieties
Siavaraz Valensia Mars Washangton
Egg 8.64 ±0.16 b 7.39 ±0.16c 7.77 ±0.24 bc 9.13 ±0.17 a
Range (Number) 6.5-17 (153) 5-9.5 (53) 5.5-11 (52) 6-14 (100)
First instar nymph 8.35 ±0.13 a 6.78 ±0.028 b 5.94 ±0.17 c 6.49 ±0.01 bc
Range (Number) 6.5-14 (138) 4.5-12 (48) 4-8 (47) 4.5-8 (71)
Second instar nymph 4.07 ±0.12 c 4.71 ±0.22 b 5.12 ±0.15 b 7.44 ±0.18 a
Range (Number) 2.5-11 (127) 3-7 (43) 3.5-6 (46) 4.5-9 (43)
Third instar nymph 7.94 ±0.13 b 6.87 ±0.30 c 6.85 ±0.21 c 8.81 ±0.04 a
Range (Number) 4-14.5 (117) 4.5-12 (39) 5-10.5 (41) 7-12 (14)
Pupa 2.68 ±0.15 b 3.15 ±0.08 a 3.52 ±0.23 a ---
Range (Number) 2.5-5 (116) 1-5 (37) 1.5-6 (38) ---
Total 31.38 ±0.23 a 28.43 ±0.68 b 29.20 ±0.67 b ---
Range (Number) 26-39.5 (114) 10-38 (35) 11.5-33 (35) ---
Sex ratio (Male:Female) 1: 1.44 1: 1.15 1: 1.06 ---
Female percent 59.45 ±0.45 a 54.05 ±0.63 a 51.76 ±0.44 a --- Means within rows followed by the same letter are not significantly different at 5% (P = 0.05; LSD test).
هﺮﺸﺣ ﻦﻤﺠﻧا ﻪﻣﺎﻧ ،ناﺮﻳا ﻲﺳﺎﻨﺷ
۳۵ ) : ۲ ( ، ١٣۹۴
٧
ﺎﺘﻧ ﻳ ﺞ ﺳرﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻲ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ و ﻪـﻧازور ﻢـﺨﺗ
ﻞـﻛ ﻢـﺨﺗ
A. jasmini
لوﺪـﺟ رد 4
هﺪـﺷ هداد نﺎـﺸﻧ
ﺖﺳا . ﺑﻴ ﻦ ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ﻪﻧازور ﻢﺨﺗ )
02 / 0
<
؛ P
186 و 2
=
؛ df
86 / 3
= (F
و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺨﺗ ﻢ ﻞـﻛ ) 0001 / 0
<
؛ P
186 و 2
= ؛df
62 / 21
= (F
ور ي ﻢﻗر يﺎـﻫ توﺎـﻔﺘﻣ
لﺎﻘﺗﺮﭘ ـﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻲ
يراد ﺖـﺷاد دﻮـﺟو .
ﺑﻴ ﺮﺘـﺸ ﻳ ﻦ
ﻣﻴ ناﺰ ﺗ ﻢﺨ ور ﻞﻛ ي ﺎﻴﺴﻨﻟاو ﻢﻗر هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﺪﺷ .
ﻲﮔﺪﻧز لوﺪﺟ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ
ﺟ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ يور سﺎـﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔـﺳ ﻲﮔﺪـﻧز لوﺪ
ﻢﻗر ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ لﺎﻘﺗﺮﭘ
لوﺪﺟ رد 5
ﻲﻨﺤﻨﻣ و يﺎﻘﺑ يﺎﻫ
ﻞﻜـﺷ رد ﻲﻨـﺳ هﮋﻳو يرورﺎﺑ و ﻲﻨﺳ هﮋﻳو 1
هداد نﺎـﺸﻧ
ﺖﺳا هﺪﺷ .
ﺪﺷر ﻲﺗاذ خﺮﻧ ناﺰﻴﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ )
065 / 0 ( يور
ﺪﺷ هﺪﻳد ﺎﻴﺴﻨﻟاو ﻢﻗر .
هرود لﻮـﻃ ﻢـﻗر ﻦـﻳا يور ﻚـﻳ
سﺎﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ ﻞﺴﻧ 09
/ 31 اﺮـﺑ مزﻻ نﺎﻣز و زور ود ي
ﺮﺑاﺮﺑ ﺖﻴﻌﻤﺟ نﺪﺷ 55
/ 10 دﻮﺑ زور .
لوﺪﺟ 3 ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ- )
±SE
( ﺪﺻرد گﺮﻣ ﺮﻴﻣو ﻢﻗر يور سﺎﻳ ﻚﻟﺎﺑ ﺪﻴﻔﺳ غﻮﻠﺑ زا ﺶﻴﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
لﺎﻘﺗﺮﭘ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻲﻳﺎﻣد
1 27± ﺟرد ﻪ
،سﻮﻴﺴﻠﺳ ﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر
ﻲ 5 60± ﺪﺻرد و لﻮﻃ هرود ﻲﻳﺎﻨﺷور رﺎﺗ ﻪﺑ
ﻳ ﻜ ﻲ 14 : 10 .
Table 3. Percent mortality (Mean ± SE) of different stages of jasmine whitefly on different orange cultivars at 27 ± 1 °C, 60 ± 5% RH and 14: 10 h L: D.
Stages Orange varieties
Siavaraz Valensia Mars Washangton
Egg 10.00±0.45 b 9.00±0.71 b 10.00±0.72 b 29.00±0.65 a
Range (Number) 0-25 (234) 0-20 (91) 0-25 (90) 10-40 (71)
First instar nymph 8.11±0.58 b 9.89±0.37 b 2.22±0.52 b 39.43±0.57 a
Range (Number) 0-20 (215) 0-20 (82) 0-10 (88) 7-75 (43)
Second instar nymph 7.90±0.29 b 8.53±0.44 b 10.22±0.52 b 67.44±0.57 a
Range (Number) 0-15 (198) 0-15 (75) 5-15 (79) 63-100 (14)
Third instar nymph 0.50±0.26 c 5.33±0.45 bc 6.32±0.42 b 100.00±0.40 a
Range (Number) 0-5 (197) 0-10 (71) 0-10 (74) 0-100 (0)
Pupa 2.03±0.43 ab 4.22±0.47 ab 8.10±0.57 a ---
Range (Number) 0-10 (193) 0-10 (68) 0-23 (68) ---
Total 25.77±0.43 b 32.00±0.29 b 32.00±0.52 b 100.00±0 a
Range (Number) 10-50 (260) 10-55 (100) 10-50 (100) 100 (100)
Means within rows followed by the same letter are not significantly different at 5% (P = 0.05; LSD test).
لوﺪﺟ 4 ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ- )
±SE
( ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،ﻎﻟﺎﺑ داﺮﻓا ﺮﻤﻋ لﻮﻃ )
±SE
( ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ و ﻪﻧازور ﻢﺨﺗ )
±SE
( سﺎﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ ﻞﻛ ﻢﺨﺗ
يور ﻢﻗر يﺎﻫ ﻂﻳاﺮﺷ رد لﺎﻘﺗﺮﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﻳﺎﻣد
1 27± ﺟرد ﻪ
،سﻮﻴﺴﻠﺳ ﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر
ﻲ 5 60± ﺪﺻرد و لﻮـﻃ
هرود ﻲﻳﺎﻨﺷور رﺎﺗ ﻪﺑ
ﻳ ﻜ ﻲ 14 : 10 ﺖﻋﺎﺳ .
Table 4. Longevity, daily fecundity and total fecundity (Mean ± SE) of jasmine whitefly on different orange cultivars at 27 ± 1 °C, 60 ± 5% RH and 14: 10 h L: D.
Characteristics Orange varieties
Siavaraz Valensia Mars
Female longevity (days) 3.40±0.11 c 5.15±0.20 a 4.60±0.22 b
Range (Number) 1-7 (114) 3-8 (38) 2-8 (35)
Male longevity (days) 2.92±0.12 a 2.75±0.17 b 1.93±0.14 b
Range (Number) 1-5 (79) 1-5 (33) 1-4 (33)
Daily fecundity
(eggs/female/day) 7.35±0.23 b 8.03±0.28 b 7.14±0.18 b
Range (Number) 5-11 (114) 5-13 (38) 4-9 (35)
Total fecundity (eggs/female) 25.53±1.45.c 40.00±1.62 a 33.66±1.87 b
Range (Number) 8-40 (114) 26-63 (38) 15-54 (35)
Means within rows followed by the same letter are not significantly different at 5% (P = 0.05; LSD test).
٨
ﻲﺗرﺪﻗ نارﺎﻜﻤﻫ و : ﺖﺴﻳز سﺎﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺪﺷر يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ و ﻲﺳﺎﻨﺷ ...
لوﺪﺟ 5 ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ- )
±SE
( ﺮﺘﻣارﺎﭘ يور سﺎﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺪﺷر يﺎﻫ ﻢﻗر
يﺎﻫ ﻂﻳاﺮﺷ رد لﺎﻘﺗﺮﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﻳﺎﻣد
1
±
27 ﺟرد ﻪ
،سﻮﻴﺴﻠﺳ ﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر
ﻲ 5 60± ﺪﺻرد و لﻮﻃ هرود ﻲﻳﺎﻨﺷور رﺎﺗ ﻪﺑ
ﻳ ﻜ ﻲ 14 : 10 ﺖﻋﺎﺳ .
Table 5. Population growth pararmeters (Means ± SE) of jasmine whitefly reared on different orange cultivars at 27 ± 1
°C, 60 ± 5% RH and 14: 10 h L: D.
Population parameters Orange varieties
Siavaraz Valensia Mars
Intrinsic rate of increase (rm)( per days) 0.055±0.001 b 0.065±0.003 a 0.060±0.002 b Net reproductive rate (R0)(offspring/individual) 6.46±0.510 b 7.71±0.547 b 11.41±0.600 a Finite rate of increase (λ)( per days) 1.05±0.001 b 1.06±0.003 b 1.07±0.002 a Mean generation time (T)(days) 33.6±0.221 a 31.09±0.435 b 31.69±0.639 b
Doubling time (DT)(days) 12.48±0.106 a 10.55±0.186 b 9.02±0.183 b
Means within rows followed by the same letter are not significantly different at 5% (P = 0.05; LSD test).
ﻞﻜﺷ -1 ﻲﻨﺳ هﮋﻳو يﺎﻘﺑ )
(lx
ﻲﻨﺳ هﮋﻳو يرورﺎﺑ و )
mx
( ﻢﻗر يور سﺎﻳ ﻚﻟﺎﺑﺪﻴﻔﺳ لﺎﻘﺗﺮﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
.
Fig. 1. Age-specifice survivorship (lx) and fecundity (mx) of Jasmine whitefly on different orange cultivars.
