42
Abstract Original Article
Comparison between oxidative stress (8-OhdG, MDA) and atherogenic risk (AIP) factors in type 2 diabetics and
healthy people: a case-control study
Masoome Boomi Ghochani Atigh1, Arash Ghorbani2, Asghar Zarban3, Majid Shayesteh4, Mohammad Malekaneh1, Reyhane Hoshyar5
Background and Aim: Oxidative stress and atherogenic dyslipidemia are the main complications in type 2 diabetics. The present study aimed at comparing between serum 8-hydroxydeoxyguanosine (8-OHdG) and atherogenic index plasma (ARP) levels in type 2 diabetics and normal people.
Materials and Methods: In this study the relevant data of 50 type 2 diabetics ,who had referred to Emam Reza educational hospital and serum samples of random 50 healthy subjects, aged 27-70 yrs, was collected.
The levels of 8-OHdG, AIP, and MDA in type II diabetics were measured by means of ELISA and TBARS, respectively. Their lipid profiles and plasma autherogenic indices were assessed through an autoanalyser.
Results: The case and control groups were homogenized regarding some demographic components such as age and gender .It was found that serum levels of 8OHdG,MDA, and AIP were significantly higher in the patients compared to the healthy controls ,aged 27-70 yrs (P<0.05, r=0.31). But, no significant relationship was found between 8OHdG and MDA (P=0.91, r=0.02).
The high rate of lipid peroxidation and DNA oxidation in type II diabetics can reveal outstanding oxidative stress predisposing them to CVDs complications
Conclusion: The lipid peroxidation and DNA oxidation in diabetic patients were indicated high oxidative stress in these patients, which can cause post complications such as cardiovascular disease.
Key Words: Type 2 Diabetes, MDA, AIP, 8-OHdG.
Journal of Birjand University of Medical Sciences. 2017; 24 (Supplementary: Biochimistry & Metabolism):42-49.
Received: February 6, 2017 Accepted: March 17, 2017
1 Cellular and Molecular Research Center, Brijand university of Medical Science, Brijand, Iran
2 Student Research Committee, Brijand University of Medical Science, Brijand, Iran.
3 CardioVascular Diseases Research Center, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran
4 Infection Diseases Research Center, Brijand University of Medical Science, Brijand, Iran
5 Corresponding author, Cellular and Molecular Research Center, Brijand University of Medical Science, Brijand, Iran Email: [email protected] Tel: +985632381542 Fax: +985634433004
43
ﺎﻘﻣ ﯾ ﻪﺴ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ
ي سﺮﺘﺳا
ﺴﮐا ﯿ ﺗاﺪ ﯿ ﻮ ) و MDA
8 - ( OHdG
ﺮﻄﺧ رﻮﺘﮐﺎﻓ و
ﻧژوﺮﺗآ ﯿ
ﮏ ) ( AIP
ﺑ رد ﯿ نارﺎﻤ د
ﯾ ﺖﺑﺎ ﻢﻟﺎﺳ داﺮﻓا و ود عﻮﻧ :
ﯾ ﮏ درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ -
ﺪﻫﺎﺷ ي
ﻣﻮﺑ ﻪﻣﻮﺼﻌﻣ ﯽ
ﺘﻋ نﺎﭼﻮﻗ
1ﻖﯿ ﻧﺎﺑﺮﻗ شرآ ، ﺑآﺪﻌﺳ يﺪﺒﻋ ﯽ
2دﺎ ﺎﺑرز ﺮﻐﺻا ،
3ن ﺠﻣ ، ﯿ ﺪ ﺎﺷ ﯾ
4ﻪﺘﺴ
،
ﻧﺎﮑﻠﻣ ﺪﻤﺤﻣ
1ﻪ ، رﯾ ﻪﻧﺎﺤ ﺷﻮﻫ ﯿ
5رﺎ
هﺪﯿﮑﭼ
ﻪﻨﯿﻣز فﺪﻫ و ﺲﯾد و ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا سﺮﺘﺳا ،ود عﻮﻧ ﺖﺑﺎﯾد يرﺎﻤﯿﺑ ضراﻮﻋ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا: ﯽﻣ ﮏﯿﻧژوﺮﺗآ ﯽﻣﺪﯿﭙﯿﻟ
ﺪﺷﺎﺑ . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا زا فﺪﻫ
،
ناﺰﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﯽﺘﺴﯾز يﺎﻫﺮﮕﻧﺎﺸﻧ
ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا سﺮﺘﺳا لﺎﻣﺮﻧ داﺮﻓا ﺎﺑ ود عﻮﻧ ﺖﺑﺎﯾد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﯿﺑ رد ﯽﻣﺮﺳ
ﺮﻄﺧ رﻮﺘﮐﺎﻓ ﺎﺑ نا طﺎﺒﺗرا و
دﻮﺑ ﯽﯾﺎﻤﺳﻼﭘ ﮏﯿﻧژوﺮﺗا ﺺﺧﺎﺷ .
شور ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد: 50
ﻧ ﯽﺘﺑﺎﯾد رﺎﻤﯿﺑ ﯽﺷزﻮﻣا نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ هﺪﻨﻨﮐ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ود عﻮ
و 50 ﻢﻟﺎﺳ دﺮﻓ ﯽﺷزﻮﻣا ﻞﻨﺳﺮﭘ زا ﻦﯿﺑ ﻪﮐ
ﻦﯿﻨﺳ
27-70
ﺪﻧﺪﺷ يروا ﻊﻤﺟ ﺪﻧدﻮﺑ لﺎﺳ .
ناﺰﯿﻣ
8-OHdG
و و اﺰﯾﻻا يﺎﻫ شور ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑMDA TBARS
هﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا و
هﺎﮕﺘﺳد زا ﻞﺻﺎﺣ يﺪﯿﭙﯿﻟ ﻞﯾﺎﻓوﺮﭘ سﺎﺳا ﺮﺑ يﺎﻤﺳﻼﭘ ﺺﺧﺎﺷ رﺰﯾﻻﺎﻧاﻮﺗا
ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﮏﯿﻧژوﺮﺗا .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ هوﺮﮔ ود: ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺧﺮﺑ ﺮﻈﻧ زا
ﺪﻧﺪﺷ نﺎﺴﻤﻫ ﺲﻨﺟ و ﻦﺳ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﮏﯿﻓاﺮﮔﻮﻣد يﺎﻫ .
ﯽﻣﺮﺳ ناﺰﯿﻣ
8-OHdG
و
وMDA
ﻪﺑAIP
ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ يراد ) 05 / 0
P<
( د عﻮﻧ ﯽﺘﺑﺎﯾد نارﺎﻤﯿﺑ رد ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ و
ﺳ لﺮﺘﻨﮐ يﺎﻫ دﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻢﻟﺎ
. ﻪﻄﺑار ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﯽ ﻦﯿﺑ يراد وMDA
ﺖﺷاد دﻮﺟوAIP
) 05 / 0
P<
، 31 / 0 (r=
؛ ﻪﻄﺑار ﭻﯿﻫ ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد ﯽﻨﻌﻣ
ﻦﯿﺑ يراد
8-OHdG
و
MDA
ﺪﺸﻧ هﺪﯾد ) 91 /0
= ،P
02 /0 .(r=
ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ يﻻﺎﺑ ناﺰﯿﻣ: نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا و ﺎﻫﺪﯿﭙﯿﻟ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ
ﯿﺑ ردDNA
عﻮﻧ ﯽﺘﺑﺎﯾد نارﺎﻤ ﯽﻣII
يﺎﯾﻮﮔ ﺪﻧاﻮﺗ سﺮﺘﺳا يﻻﺎﺑ ناﺰﯿﻣ
ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا و داﺮﻓا ﻦﯾا ضراﻮﻋ دﺎﺠﯾا ﯽﻗوﺮﻋ و ﯽﺒﻠﻗ
ﺪﺷﺎﺑ .
هژاو يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ
،ود عﻮﻧ ﺖﺑﺎﯾد:
،MDA 8-OHdG
، AIP
ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻤﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ .
1396
؛ 24 ) هﮋﯾو ﻪﻣﺎﻧ : ﻢﺴﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ و ﯽﻤﯿﺷﻮﯿﺑ :(
42 - 49 .
ﺖﻓﺎﯾرد : 18 / 11 / 1395 شﺮﯾﺬﭘ : 27 / 12 / 1395
و ﯽﻟﻮﻠﺳ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ١
ناﺮﯾا ،ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ،ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ
ناﺮﯾا ،ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ،ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﯾﻮﺠﺸﻧاد تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﺘﯿﻤﮐ٢
يرﺎﻤﯿﺑ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ٣
قوﺮﻋ و ﺐﻠﻗ يﺎﻫ ﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،
ﯿ ﺪﻨﺟﺮ ﺑ ، ﯿ ﺪﻨـﺟﺮ
، اﯾ ناﺮـ
ﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ٤
ﯿ تﺎﻘ ﺑﯿ رﺎﻤ ي ﺎﻫ ي ﻧﻮﻔﻋ ﯽ
، ﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯿﺮ
ﺪﻨﺟ ﺑ ، ﯿ ﺪﻨـﺟﺮ
، اﯾ ناﺮـ
.٥ ﻮﻧ ﯾ هﺪﻨﺴ ﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ ؛لوﺆﺴﻣ ﯿ
تﺎـﻘ ـﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎـﮕﺸﻧاد ،ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ و ﯽﻟﻮﻠﺳ ﯽ
ﺑﯿ
،ﺪﻨﺟﺮ ﺑﯿ
،ﺪﻨـﺟﺮ اﯾ ناﺮـ
سردآ : ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ - ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد -
ﯽﮑﺷﺰﭘ هﺪﮑﺸﻧاد
ﻦﻔﻠﺗ : 05632381542 ﺮﺑﺎﻤﻧ
: 05634433004 ﯽﮑﯿﻧوﺮﺘﮑﻟا ﺖﺴﭘ
ﺎﻘﻣ ﯾ ﻪﺴ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ي سﺮﺘﺳا ﺴﮐا ﯿ ﺗاﺪ ﯿ ﻮ ) وMDA
8 -
(OHdG
ﻧژوﺮﺗآ ﺮﻄﺧ رﻮﺘﮐﺎﻓ و ﯿ
ﮏ ) ( AIP
...
ﻣﻮﺑ ﻪﻣﻮﺼﻌﻣ ﯽ
نﺎﭼﻮﻗ ﺘﻋ ﯿ ﻖ نارﺎﮑﻤﻫ و
44 ﻪﻣﺪﻘﻣ سﻮﺘﯿﻠﻣ ﺖﺑﺎﯾد
، ﻪﺑ ﻦﻣﺰﻣ ﯽﮑﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﺺﻘﻧ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ .
ﻪﻫد رد يرﺎﻤﯿﺑ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ﺮﯿﺧا يﺎﻫ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﺳا
. ﯽﻣ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ رد دﻮﺷ
لﺎﺳ 2030 داﺪﻌﺗ
ﻪﺑ يرﺎﻤﯿﺑ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ داﺮﻓا 438
ﺪﯿﺳر ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﻔﻧ نﻮﯿﻠﯿﻣ
)1 (.
ﺖﺑﺎﯾد ،ﻦﯿﻟﻮﺴﻧا دﺮﮑﻠﻤﻋ رد لﻼﺘﺧا ﺎﯾ ﯽﻓﺎﮐ ﺢﺷﺮﺗ مﺪﻋ ﯽﻣ دﺎﺠﯾا ار سﻮﺘﯿﻠﻣ ﺪﻨﮐ
. ﺗ ﺖﺤﺗ دراﻮﻣ ﻦﯾا ﺄ
ﺮﯿﺛ ﺮﻄﺧ
ﯽﻣ دﺎﺠﯾا ﯽﻄﯿﺤﻣ و ﯽﮑﯿﺘﻧژ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﺪﻧﻮﺷ
)2 ( . عﻮﻧ ﺖﺑﺎﯾد
ﻪﮐ ود 90 ارﺎﻤﯿﺑ زا ﺪﺻرد ﯽﻣ ﻞﻣﺎﺷ ار ﯽﺘﺑﺎﯾد ن
دﻮﺷ
، ﻪﺘﺴﺑاوﺮﯿﻏ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻢﻫ ﯽﻟﺎﺴﮔرﺰﺑ ﺖﺑﺎﯾد ﻪﺑ و هدﻮﺑ ﻦﯿﻟﻮﺴﻧا ﻪﺑ .
ود عﻮﻧ ﺖﺑﺎﯾد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﯿﺑ
،
ﻤﺤﺘﻣ ﻞﺜﻣ ﯽﺿراﻮﻋ ﻞ :
و ﯽﺗﺎﭘﻮﻨﯿﺗر ،ﯽﺗﺎﭘوﺮﻔﻧ ،ﯽﺗﺎﭘورﻮﻧ آ
ﯽﻣ زوﺮﻠﮑﺳاوﺮﺗ ﺪﻧﻮﺷ
)3 (.
تﺎﯿﺣ ﻪﻣادا ياﺮﺑ
، لﻮﻠﺳ ﯽﻣﺎﻤﺗ لدﺎﻌﺗ ،نﺎﺴﻧا نﺪﺑ يﺎﻫ
ناﺪﯿﺴﮐا ﻦﯿﺑ و ﺎﻫ
آ ﯽﺘﻧ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﻣ ﻆﻔﺣ ار ﺎﻫ ﺪﻨﻨﮐ
. ﻦﯿﺑ زا
لدﺎﻌﺗ ﻦﯾا ﻦﺘﻓر
، ﯽﻣ ﺐﺒﺳ ار ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا سﺮﺘﺳا دﻮﺷ
)4 ( .
ﺖﺑﺎﯾد رد ﯽﻤﺴﯾﻼﮔﺮﭙﯿﻫ ﺎﯾ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ ﺶﯾاﺰﻓا
، ﺪﯿﻟﻮﺗ
لﺎﮑﯾدار يﺎﻫ آ نﻮﯿﺳﻼﯾزﻮﮑﯿﻠﮔ و داز ﻢﯾﺰﻧآ
رﺎﻬﻣ يﺎﻫ هﺪﻨﻨﮐ
لﺎﮑﯾدار آ
ﯽﻣ ﮏﯾﺮﺤﺗ ار داز ﺪﻨﮐ
؛ ﯽﻟﺎﺣ رد ﯽﺘﻧآ ﻪﮐ ناﺪﯿﺴﮐا ﺎﻫ
ﻦﯿﻣﺎﺘﯾو ﺪﻨﻧﺎﻣ يﺎﻫ
و A ،E دراﻮﻣ زوﺮﺑ ﺎﺑ ﻪﺘﻔﮔ
هﺪﺷ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ
ﯽﻣ ﺪﻨﻨﮐ )5 ( . لﻮﮑﻟﻮﻣوﺮﮐﺎﻣ ﺜﻣ ﯽﻟﻮﻠﺳ ﻢﻬﻣ يﺎﻫ
ﻞ : ،DNA
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ سﺮﺘﺳا تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻊﻤﺠﺗ ﺮﺛا رد ﺎﻫﺪﯿﭙﯿﻟ و ﺎﻫ
ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا
، ﺐﯿﺳآ
ﺪﺟ يﺎﻫ
ﻤﺤﺘﻣ ار ي ﯽﻣ ﻞ
ﺪﻧﻮﺷ )6 ( . ﻦﯿﻧاﻮﮔ
ﻪﺑ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﯽﯾﺎﯿﺣا ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ﻦﺘﺷاد ﻞﯿﻟد
، سﺎﺴﺣ زﺎﺑ ﻦﯾﺮﺗ
ﯽﻣ ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا سﺮﺘﺳا ﻪﺑ ﯽﻧژوﺮﺘﯿﻧ ﺪﺷﺎﺑ
. ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ
، 8 -
ﯽﺴﮐا ﻦﯿﻧاﻮﮔ ) 8-oxoG (
و 8 - ﯽﺴﮐورﺪﯿﻫ 2
ﻦﯾزﻮﻧاﻮﮔ يد
) 8-OHdG (
، بﺎﺴﺣ ﻪﺑ ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا سﺮﺘﺳا ﯽﻠﺻا تﺎﻌﯾﺎﺿ ءﺰﺟ
ﯽﻣ ﺪﻨﯾآ . ﺶﺠﻨﺳ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ 8-OHdG
و ﻊﯾﺮﺳ شور ﮏﯾ
ﺴﺣ ﺎ ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ ﺎﺑ ﻪﮐ يﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا ﺐﯿﺳآ ﺺﯿﺨﺸﺗ ياﺮﺑ س
ﻪﺑ سﻮﺘﯿﻠﻣ ﺖﺑﺎﯾد ﯽﻣ دراو DNA
دﻮﺷ
، ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ .
نﻮﻟﺎﻣ يد ﺪﯿﻫﺪﻟآ )
(MDA
، راﺪﯾﺎﭘ تﻻﻮﺼﺤﻣ زا ﯽﮑﯾ
ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا سﺮﺘﺳا ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ﻪﮐ ﺖﺳا يﺪﯿﭙﯿﻟ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺖﺑﺎﯾد زا ﻞﺻﺎﺣ دﻮﺷ
)4
، 7
، 8 (.
ﺲﯾد ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا
ﯽﻤﺴﯿﻠﮔﺮﭙﯿﻫ ﯽﻣﺪﯿﭙﯿﻟ
،
ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻪﺑ
يﺮﺗ حﻮﻄﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﯾﺮﯿﺴﯿﻠﮔ
ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺎﺑ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘﻮﭙﯿﻟ و (TG)
ﻢﮐ ) (LDL ﻻﺎﺑ ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺎﺑ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘﻮﭙﯿﻟ راﺪﻘﻣ ﺶﻫﺎﮐ و ي
) (HDL ﺖﺳا طﻮﺑﺮﻣ مﺮﺳ .
ﺲﯾد ،ﯽﺘﺑﺎﯾد داﺮﻓا رد ﯽﻣﺪﯿﭙﯿﻟ
يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ دﻮﺷ ﯽﻗوﺮﻋ و ﯽﺒﻠﻗ يﺎﻫ
. ﻄﺧ ﺮ
ضراﻮﻋ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻼﺘﺑا
، ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻖﯾﺮﻃ زا آ
ﮏﯿﻧژوﺮﺗ
ﺎﻤﺳﻼﭘ ) (AIP ﻪﺑ ترﻮﺻ log (TG/HDL-Cho) ﯽﺳرﺮﺑ
ﯽﻣ دﻮﺷ )9 ( . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا فﺪﻫ
، ﺐﯿﺳآ ﯽﺳرﺮﺑ ﺪﯿﺴﮐا ﯽﯾﺎﻫ
ﻪﮐ دﻮﺑ ﻮﯿﺗا
ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﯿﺑ رد ﯾد
ﻪﺑ ،ود عﻮﻧ سﻮﺘﯿﻠﻣ ﺖﺑﺎ ﺪﯿﭙﯿﻟ وDNA
هﺪﺷ دراو دﻮﺑ
. ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺎﻘﻟا ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا سﺮﺘﺳا ﻦﯿﺑ طﺎﺒﺗرا
هﺪﺷ
يرﺎﻤﯿﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﺑ نارﺎﻤﯿﺑ ﻦﯾا رد ﯽﻤﺴﯾﻼﮔﺮﭙﯿﻫ ﻂﺳﻮﺗ يﺎﻫ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﻗوﺮﻋ و ﯽﺒﻠﻗ ﺪﯾدﺮﮔ
.
شور ﻖﯿﻘﺤﺗ
يدرﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد -
يﺪﻫﺎﺷ
، ﯽﺘﺑﺎﯾد نارﺎﻤﯿﺑ ﻪﯿﻠﮐ
ود ﭗﯿﺗ ﺗ ﺖﺑﺎﯾد ﺺﯿﺨﺸﺗ زا ﺲﭘ ﻪﮐ ﻂﺳﻮ
ﮏﺷﺰﭘ ، ﻪﻠﺻﺎﻓ رد
رﻮﯾﺮﻬﺷ ﯽﻧﺎﻣز هﺎﻣ
ﺎﺗ آ نﺎﺑ هﺎﻣ 1393 ، ﻪﺑ هﮋﯾو ﮏﯿﻨﯿﻠﮐ نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ
ﺎﺿر مﺎﻣا )
ع ( ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ هدﺮﮐ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺪﻧدﻮﺑ
، ﺪﻧﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ يﺮﯿﮔ شور يرﺎﻤﺷﺮﺳ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا
ﻪﮐ هﺎﻣ ﻪﺳ نﺎﯾﺎﭘ رد
،
داﺪﻌﺗ ﻪﺑ نارﺎﻤﯿﺑ ﻦﯾا 50
ﺪﯿﺳر ﺮﻔﻧ )
48
% و دﺮﻣ 52
% نز ، رد
ﻪﻨﻣاد
ّﻨﺳ ﯽ 27 ﺗ ﺎ 70 لﺎﺳ .(
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ 50
ﺎﺑ ﻢﻟﺎﺳ دﺮﻓ ﻪﻨﻣاد
ّﻨﺳ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﯽ درﻮﻣ هوﺮﮔ ﺎﺑ
) 56
% و دﺮﻣ 44
% نز رد ﻪﻨﻣاد ﯽﻨﺳ
22 ﺎﺗ 71 لﺎﺳ (
، زا ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﻦﯿﺑ
و ناﺪﻨﻣرﺎﮐ
ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد
، ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا .
دورو يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ
: نارﺎﻤﯿﺑ ﻞﻣﺎﮐ ﺖﯾﺎﺿر و
اراد ﻮﺘﮐﺎﻓ ندﻮﺑ يﺎﻫر
و FBS HbA1C ﯽﺘﺑﺎﯾد
دﻮﺑ . ﺎﺑ نارﺎﻤﯿﺑ
ﺪﺟ ﻪﺿرﺎﻋ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺮﮕﯾد ي
: ﻪﺘﮑﺳ و يﺰﻐﻣ ،ﯽﺒﻠﻗ يﺎﻫ ...
زا
ﺪﻧﺪﯾدﺮﮔ فﺬﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ .
ﺖﮐﺮﺷ دﺮﻓ ﺮﻫ زا رد هﺪﻨﻨﮐ
ﻦﯾا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
، 5 ﯽﻠﯿﻣ نﻮﺧ ﺮﺘﯿﻟ
زا ﺪﻌﺑ 12 ﺖﻋﺎﺳ ﻪﻟﻮﻟ رد ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ و ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺎﺘﺷﺎﻧ هدﺎﺳ يﺎﻫ
ﻪﺑ
ﺪﻣ ت 10 رود ﺎﺑ ﻪﻘﯿﻗد 3000
ﻮﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ ﺪﺷ ژ . ﺎﺘﺷﺎﻧ نﻮﺧ ﺪﻨﻗ
45
) (FBS ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﻤﻫ ، A1C
ﯽﺑﺮﭼ ﻞﯾﺎﻓوﺮﭘ و ﺎﻫ
) مﺎﺗ لوﺮﺘﺴﻠﮐ
،(TC) يﺮﺗ مﺎﺗ ﺪﯾﺮﺴﯿﻠﮔ )
(TG ﻻﺎﺑ ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺎﺑ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘﻮﭙﯿﻟ ،
) (HDL ﻦﯿﯾﺎﭘ ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺎﺑ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘﻮﭙﯿﻟ و )
((LDL زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
رﺎﮐدﻮﺧ روﺰﯿﻟﺎﻧآ هﺎﮕﺘﺳد )
،ﮋﯿﺘﺳﺮﭘ Tokyo ( هزاﺪﻧا ﺪﻧﺪﺷ يﺮﯿﮔ .
رﻮﺘﮐﺎﻓ ﯽﻣﺮﺳ ﺢﻄﺳ 8-OHdG
ﻪﮐ ﯽﺘﺴﯾز ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ آ
ﺐﯿﺳ
ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا ﺑ ،ﺖﺳاDNA
ﯽﻧﺎﺴﻧا ياﺰﯾﻻا ﺖﯿﮐ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎ 8-
)OHDG HANGZHOU EAST BIOPHARM CO.
LTD, USA (
هزاﺪﻧا ﺪﺷ يﺮﯿﮔ .
ﻪﮐ MDA ﯽﺘﺴﯾز ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﺪﯿﭙﯿﻟ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ
ﺖﺳا
، ﺎﺑ
ﺶﻨﮐاو داﻮﻣ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا تارﻮﺘﯿﺑرﺎﺑ ﺪﯿﺳا ﺎﺑ هﺪﻨﻫد
(TBARS) ﯽﺑﺎﯾزرا
ﺪﺷ . اﺪﺘﺑا رد 3 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ TBARS ﻪﺑ
300 ﻪﻓﺎﺿا ﺎﻤﺳﻼﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ
؛ﺪﺷ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ
ﺪﻣ ت
20 شﻮﺟ لﺎﺣ رد بآ مﺎﻤﺣ رد لﻮﻠﺤﻣ ﻪﻘﯿﻗد ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ ،
و
ﺖﯾﺎﻬﻧرد ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺬﺟ
ﺎﻫ رد 532 هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ
ﻒﯿﻃ ﺖﺋاﺮﻗ يرﻮﻧ ﺞﻨﺳ ﺪﯾدﺮﮔ
) 10 .(
هداد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ﻪﺑ ﺎﻫ
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ترﻮﺻ اﺮﺤﻧا ±
زا ف
رﺎﯿﻌﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ نﺎﯿﺑ (SD)
. ﻪﺘﻓﺎﯾ
ﻤﮐ يﺎﻫ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽ
مﺮﻧ زاﺰﻓا )SPSS ﻪﺨﺴﻧ 15 ( ﺪﻧﺪﺷ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ .
ياﺮﺑ
زا هوﺮﮔ ود ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ نﻮﻣزآ
يﺎﻫ T-test و ﻪﺘﺴﺑاو
Mann-
Whitney ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
. هداد ﻦﯿﺑ طﺎﺒﺗرا ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ يﺎﻫ
ﻤﮐ ﯽ نﻮﺳﺮﯿﭘ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ زا ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
. ﺢﻄﺳ
ﻨﻌﻣ ﯽ يراد 05 / 0 P<
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ نﺎﺴﻤﻫ ﺲﻨﺟ و ﻦﺳ ﺮﻈﻧ زا ﺪﻫﺎﺷ و درﻮﻣ هوﺮﮔ ود اﺪﺘﺑا
ﺪﻧﺪﺷ . دﻮﺟو هوﺮﮔ ود ﻦﯿﺑ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ توﺎﻔﺗ ﺮﻈﻧ ﻦﯾا زا
ﺖﺷاﺪﻧ . نﺎﻤﻫ لوﺪﺟ رد ﻪﮐ رﻮﻃ ﮏﯾ
ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ دﻮﺷ
، ﺮﯾدﺎﻘﻣ
ﯽﻣﺮﺳ ،FBS
،TG و TC هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد نارﺎﻤﯿﺑ LDL
ﺘﺸﯿﺑ ﻢﻟﺎﺳ لﺮﺘﻨﮐ دﻮﺑ ﺮ
؛ ﻪﺑ ﯽﻟو ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ ﺢﻄﺳ يا
دﻮﺑ ﺮﺘﻤﮐ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ زا نارﺎﻤﯿﺑ HDL )
05 / 0 P<
.(
ﺢﻄﺳ
HBA1C ﻪﺑ
ﻪﺑ ،ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ نﻮﯿﺳﻼﯾزﻮﮑﯿﻠﮔ ﺺﺧﺎﺷ ناﻮﻨﻋ رﻮﻃ
ﯽﻨﻌﻣ نارﺎﻤﯿﺑ رد يراد )
98 /1 34± /8 ( ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ
) 46 /0 39± /5 ( دﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ )
03 / 0 .(P=
. نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺗا ﺺﺧﺎﺷ ﻪﮐ داد ﮏﯿﻧژوﺮ
)AIP 19 /0 57± /0 ( هوﺮﮔ رد
لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﺘﺑﺎﯾد )
11 /0 37± /0 ( ﺖﺳا لوﺪﺟ) 1 (
) 03 / 0 (.P=
-1 لوﺪﺟ هوﺮﮔ رد ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﯿﺑ و ﯽﻓاﺮﮔﻮﻣد يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ
يﺎﻫ
ود عﻮﻧ ﯽﺘﺑﺎﯾد رﺎﻤﯿﺑ و ﻢﻟﺎﺳ .
:*
نﺎﺸﻧ ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا هﺪﻨﻫد ﻢﻟﺎﺳ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﯽﺘﺑﺎﯾد هوﺮﮔ ﻦﯿﺑ راد
) 05 / 0 P<
(
رادﻮﻤﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﯽﻣﺮﺳ ﺢﻄﺳ رد 1A
8-OHdG هوﺮﮔ
ﯽﺘﺑﺎﯾد ) 83 / 60 49± ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ مﺮﮔﻮﻧﺎﻧ ﺮﺘﯿﻟ
( ﺖﺒﺴﻧ هوﺮﮔ ﻪﺑ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﻢﻟﺎﺳ لﺮﺘﻨﮐ )
46 / 24 09± / 17 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ مﺮﮔﻮﻧﺎﻧ ﺮﺘﯿﻟ
ﻞﺑﺎﻗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽﻬﺟﻮﺗ
) 05 / 0 P<
.(
ﺶﯾاﺰﻓا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﺢﻄﺳ رد نارﺎﻤﯿﺑ ردMDA
) 25 /2 24± / 7 ﺮﺘﯿﻟ ﺮﺑ لﻮﻣوﺮﮑﯿﻣ (
لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ )
88 /1 33± /6 ﺮﺘﯿﻟ ﺮﺑ لﻮﻣوﺮﮑﯿﻣ (
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ )
رادﻮﻤﻧ , 1B 05 / 0 P<
.(
ﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ لوﺪﺟ ﻪ 2 ﻪﻄﺑار ، ﻦﯿﺑ ﺖﺒﺜﻣ يا ﺎﺑMDA
FBS
) 02 / 0 و P=
39 / 0 (r=
ﮏﯿﻧژوﺮﺗا ﺺﺧﺎﺷ و )AIP
019 / 0 P=
و 31 / 0 ( r=
ﺖﺷاد دﻮﺟو
؛ ﻦﯿﺑ ﯽﺼﺨﺸﻣ ﻪﻄﺑار ﺎﻣا 8-OHdG
ﺎﺑ ) FBS 64 / 0 و P=
08 / 0 (r=
و ) MDA 91 / 0 و P=
02 / 0 ( r=
ﺪﺸﻧ هﺪﯾد .
ﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﻢﻟﺎﺳ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ
) 50 (n=
)
Mean ±SD
( عﻮﻧ ﯽﺘﺑﺎﯾد هوﺮﮔ
ود
) 50 (n=
)
Mean ±SD
( ﺢﻄﺳ
ﯽﻨﻌﻣ يراد
نﻮﻣزآ ﻊﺑﺮﻣ يﺎﮐ
Age (years)
05 / 45 44± / 10 50 / 48 13± / 25 11
/ 0
(mg/dl) FBS
23 /7 40± /
* 94 76 30± / 171 04
/ 0
(mg/dl) TG
43 / 33 113±
* 82 / 77 66± / 165 03 / 0
(mg/dl) TC
56 / 23 66± / 172
* 45 / 44 63± / 191 04 / 0
(mg/dl) LDL
44 / 24 36± /
* 105 94 / 33 5/± 121 05
/ 0
(mg/dl) HDL
79 /7 83± / 46
* 42 /5 23± / 41 04 / 0
(%) HbA1C
39 /5 46± / 0
* 98 /1 34± / 03 8 / 0
11 AIP
/0 37± /
* 0 19 /0 57± / 03 0 / 0
ﺎﻘﻣ ﯾ ﻪﺴ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ي سﺮﺘﺳا ﺴﮐا ﯿ ﺗاﺪ ﯿ ﻮ ) وMDA
8 -
(OHdG
ﻧژوﺮﺗآ ﺮﻄﺧ رﻮﺘﮐﺎﻓ و ﯿ
ﮏ ) ( AIP
...
ﻣﻮﺑ ﻪﻣﻮﺼﻌﻣ ﯽ
نﺎﭼﻮﻗ ﺘﻋ ﯿ ﻖ نارﺎﮑﻤﻫ و
46
رادﻮﻤﻧ 1 - ﯽﻣﺮﺳ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ
8-OHdG
) (A
و
(B) MDA
د هوﺮﮔ ر ود عﻮﻧ ﯽﺘﺑﺎﯾد رﺎﻤﯿﺑ و ﻢﻟﺎﺳ يﺎﻫ .
ﯽﺘﺑﺎﯾد و ﻢﻟﺎﺳ هوﺮﮔ ﺮﻫ ردn
50
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺐﺴﺣﺮﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ و هدﻮﺑ ﺮﻔﻧ رﺎﯿﻌﻣ زا فاﺮﺤﻧا±
ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ
* . :
نﺎﺸﻧ ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا هﺪﻨﻫد ﯽﻣ ﻢﻟﺎﺳ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﯽﺘﺑﺎﯾد هوﺮﮔ ﻦﯿﺑ راد
ﺪﺷﺎﺑ
) 05 / 0
P<
.(
لوﺪﺟ 2 - رﺎﻤﯿﺑ هوﺮﮔ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯿﺑ طﺎﺒﺗرا ود عﻮﻧ ﯽﺘﺑﺎﯾد
) 50 (n=
ﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ
r P
8-OHdG & FBS
08 / 0 64 / 0
8-OHdG & MDA
02 / 0 91 / 0
8-OHdG & HbA1C
13 / 0 43 / 0
MDA & FBS
39 / 0 02 / 0
MDA & AIP
31 / 0 019 / 0
ﺚﺤﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ﯽﺘﺴﯾز يﺎﻫﺮﮕﻧﺎﺸﻧ
ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا سﺮﺘﺳا
ﻞﺜﻣ : 8-OHdG
، ﺞﯾار ﺲﮐﺪﻨﯾا و MDA
ﺮﻄﺧ ﺑ زوﺮﺑ يرﺎﻤﯿ
ﺒﻠﻗ ﺮﭙﯿﻫ زا ﻞﺻﺎﺣ ﯽﻗوﺮﻋ و ﯽ ﺲﯾد ﯽﻤﺴﯿﻠﮔ
رد ﮏﯿﻣﺪﯿﭙﯿﻟ
هزاﺪﻧا ود عﻮﻧ ﺖﺑﺎﯾد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﯿﺑ ﺪﺷ يﺮﯿﮔ
ﻞﺑﺎﻗ توﺎﻔﺗ ﻪﮐ ﻪﺟﻮﺗ
ﺖﺷاد لﺎﻣﺮﻧ هوﺮﮔ ﺎﺑ يا .
ّﺮﺨﻣ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ زا ﯽﮑﯾ ب
ﯽﺘﻧآ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﯽﻤﺴﯾﻼﮔﺮﭙﯿﻫ ،هﺪﻧز تادﻮﺟﻮﻣ نﺪﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﻞﯿﻟد و هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ سﻮﺘﯿﻠﻣ ﺖﺑﺎﯾد يرﺎﻤﯿﺑ رد ﻪﮐ ﺖﺳا اﻮﻋ بﺎﻨﺘﺟا ضر ﺖﺳا يرﺎﻤﯿﺑ ﻦﯾا ﺮﯾﺬﭘﺎﻧ
. ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ زﻮﻨﻫ ﻪﭼ ﺮﮔا
ًﻼﻣﺎﮐ ود عﻮﻧ ﺖﺑﺎﯾد ﯽﻧژﻮﺗﺎﭘ ﯽﯾﺎﻨﺑﺮﯾز هﺪﺸﻧ ﻦﺷور
، ﺎﻣا
ﮐا سﺮﺘﺳا ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ و ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ رد ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴ
دﺎﺠﯾا ضراﻮﻋ دراد ﺶﻘﻧ ﺖﺑﺎﯾد ﯽﮑﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ يرﺎﻤﯿﺑ زا هﺪﺷ
. ﻦﯾا
و ﺪﯿﭙﯿﻟ ﻪﺑ ﯽﺸﯾﺎﺴﮐا ﺐﯿﺳآ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ قﺎﻔﺗا رد ﺺﻘﻧ وDNA
ﯽﺘﻧآ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﺖﺳا هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻞﺑﺎﻗ نارﺎﻤﯿﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
. ﺪﻨﻗ ﺶﯾاﺰﻓا
لﺎﮑﯾدار ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﯽﺘﺑﺎﯾد داﺮﻓا رد نﻮﺧ يﺎﻫ
آ و داز
ﯽﻣ ﺖﺑﺎﯾد ضراﻮﻋ دﺎﺠﯾا دﻮﺷ
.
رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ﻪﮐ
رﺎﻈﺘﻧا ﯽﻣ ﺖﻓر
، ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﮑﯿﻠﮔ ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﻤﻫ
نﻮﺧ (HbA1c) رد
نارﺎﻤﯿﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﻪﺑ ﺖﺑﺎﯾد عﻮﻧ ود
، ﻞﮑﺷ ﻪﺑ
ﯽﻨﻌﻣ ﺮﺗﻻﺎﺑ يراد زا
داﺮﻓا ﻢﻟﺎﺳ دﻮﺑ . ﻢﻫ نﻮﻨﮐا زا HbA1c
ﻪﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﺢﺟرا
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا لﺮﺘﻨﮐ
ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا سﺮﺘﺳا يﺎﻘﻟا ،ﯽﻤﺴﯿﻠﮔﺮﭙﯿﻫ ﺺﺧﺎﺷ و
ﺶﯿﭘ ﯽﻨﯿﺑ
يرﺎﯿﺴﺑ زا ضراﻮﻋ ﻦﻣﺰﻣ ﯽﺒﻠﻗ و يﻮﯿﻠﮐ ضراﻮﻋ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺖﺑﺎﯾد
هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻣ دﻮﺷ . ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﻤﻫ و نﻮﺧ ﺰﮐﻮﻠﮔ ﻞﯾﺪﻌﺗ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد
ﯽﻣ ﻪﮑﯾﻼﮔ ﻧاﻮﺗ
نارﺎﻤﯿﺑ رد ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا سﺮﺘﺳا ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺪ
دﻮﺷ ﯽﺘﺑﺎﯾد .
Jones لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ و 2014
و Ladovici و
لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ 2008
نﺎﺸﻧ ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا سﺮﺘﺳا ﻪﮐ ﺪﻧداد
دﺎﺠﯾا ود عﻮﻧ ﺖﺑﺎﯾد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﯿﺑ رد ﯽﻤﺴﯾﻼﮔﺮﭙﯿﻫ ﺎﺑ هﺪﺷ
ﺖﺳا ﻢﻟﺎﺳ داﺮﻓا زا ﺮﺘﺸﯿﺑ )
11
، 12 ( . ﺎﺑ ﺖﻘﻓاﻮﻣ رد آ
،ﺎﻬﻧ
هداد يﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا يﺎﻫ ،FBS
،TG ،TC وLDL
ار ﻢﻟﺎﺳ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نارﺎﻤﯿﺑ رد ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا سﺮﺘﺳا ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ .
Del Guerra لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ و
2005 رد
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يور ﻪﮐ يا 150
ود عﻮﻧ ﺖﺑﺎﯾد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﯽﯾﺎﯿﻟﺎﺘﯾا دﺮﻓ
ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا ﺮﮐ نﺎﯿﺑ ،
ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ ﺪﻧد 8-OHdG
ﻪﮐ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ
ﺖﺳا ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا سﺮﺘﺳا
، هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ود عﻮﻧ ﯽﺘﺑﺎﯾد داﺮﻓا رد
ﺖﺳا ﺮﺘﺸﯿﺑ لﺮﺘﻨﮐ )
13 (.
Nishikawa لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ و
2003 ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺖﺑﺎﯾد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﯽﻨﭘاژ نارﺎﻤﯿﺑ يور ﻪﮐ يا
47
ود عﻮﻧ ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ نﺎﯿﺑ ،
8-OHdG يراردا
ﺎﯾد داﺮﻓا رد ﺎﺑ ﯽﺘﺑ
ﻻﺎﺑ A1C 5/
2 ﺎﺑ ﯽﺘﺑﺎﯾد داﺮﻓا ﺮﺑاﺮﺑ A1C
ﺖﺳا ﻦﯿﯾﺎﭘ )
14 (.
Mukhtar و
لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ 2016
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ﻪﮐ يا
ﺪﻨﺘﺷاد رﺎﻬﻇا ،ﺪﻨﺘﺷاد ود عﻮﻧ ﺖﺑﺎﯾد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﯿﺑ يور ناﺰﯿﻣ 8-OHdG لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺘﺑﺎﯾد داﺮﻓا رد
ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﺷاد . ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ نﺎﯿﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺎﻬﻧآ ﺎﺒﺗرا
ﯽﻤﯿﻘﺘﺴﻣ ط
ﯽﻤﯿﺴﯿﻠﮔﺮﭙﯿﻫ ﺎﺑ رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯾا ﻦﯿﺑ ﺲﯾد
ﮏﯿﻣﺪﯿﭙﯿﻟ دراد دﻮﺟو
) 15 ( . لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ و Pan 2007
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد يور ﻪﮐ يا
ﻼﺘﺒﻣ ﯽﻨﯿﭼ نارﺎﻤﯿﺑ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﮐ ﺖﺑﺎﯾد ﻪﺑ
22 نوﺪﺑ ﺖﺑﺎﯾد رﺎﻤﯿﺑ
،ﻪﺿرﺎﻋ 22 و ﯽﺗﺎﭘوﺮﻔﻧ ﺖﺑﺎﯾد رﺎﻤﯿﺑ 25
لﺮﺘﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﺪﻨﺘﺷاد
ﺢﻄﺳ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ 8-OHdG
ﯽﺘﺑﺎﯾد نارﺎﻤﯿﺑ مﺮﺳ رد
ﻪﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﻢﻟﺎﺳ داﺮﻓا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺗﺎﭘوﺮﻔﻧ نارﺎﻤﯿﺑ صﻮﺼﺧ
ﺖﺷاد ) 16 ( . لﺎﺳ رد دﻮﺧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد نارﺎﮑﻤﻫ و Ma 2013
يور ﻪﮐ 62 و ود عﻮﻧ ﺖﺑﺎﯾد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ يﺪﻨﻠﺗﺎﮑﺳا رﺎﻤﯿﺑ 40
دﺮﻓ
ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ نﺎﯿﺑ ،ﺪﻨﺘﺷاد ﻢﻟﺎﺳ 8-OHdG
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺺﺧﺎﺷ
زا ﺶﯿﺑ ود و ﮏﯾ عﻮﻧ ﯽﺘﺑﺎﯾد نارﺎﻤﯿﺑ رد ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا سﺮﺘﺳا ﺖﺳا ﻢﻟﺎﺳ داﺮﻓا )
17 ( . ﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺢﻄﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺮ
8-
ﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺘﺑﺎﯾد هوﺮﮔ ردOHdG .
ﻦﯿﺑ ﺖﺒﺜﻣ طﺎﺒﺗرا ﮏﯾ نارﺎﮑﻤﻫ و يزردﻮﮔ 8-OHdG
و راردا
HbA1C ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ار
؛ ﻦﯿﻨﭼ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽﻃﺎﺒﺗرا )
18 ( . ﺎﻔﺗ ﻦﯾا ﯽﻣ تو نﺎﺸﻧ ﺪﻧاﻮﺗ هﺪﻨﻫد
نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﯽﯾﺎﻘﻟا ﺐﯿﺳآ رد ﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﺮﯾﺎﺳ ﺶﻘﻧ DNA
ﺪﺷﺎﺑ . ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻣﺮﺳ MDA
ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻞﺑﺎﻗ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﯽﺘﺑﺎﯾد نارﺎﻤﯿﺑ هوﺮﮔ رد يا
ﻢﻫ ﻪﮐ ﺖﺷاد لﺮﺘﻨﮐ ﺎﺑ ﺖﻬﺟ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ Mahfouz
و
لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ 2012
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) 19 ( . يﻻﺎﺑ ﺢﻄﺳ MDA
نﺎﺸﻧ ﯽﺘﺑﺎﯾد نارﺎﻤﯿﺑ رد زاﺪﻧا زا ﺶﯿﺑ ﺪﯿﻟﻮﺗ هﺪﻨﻫد
ه
لﺎﮑﯾدار ﻫﺪﯿﭙﯿﻟ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ و دازآ يﺎﻫ ﺖﺳﺎ
) 18 ( .
ﺧا
ًاﺮﯿ ﺲﮐﺪﻨﯾا ﻪﺑ AIP
ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻠﻋ نآ
رد رﺎﭼد نارﺎﻤﯿﺑ
قوﺮﻋ و ﺐﻠﻗ تﻻﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﺰﯿﻧ و
ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﺳﻮﮑﻌﻣ طﺎﺒﺗرا ﺖﻠﻋ
دراد LDL
، ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ هﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﺎﻤﺳﻼﭘ ﮏﯿﻧژوﺮﺗآ ﺖﺳا
. Dobiasova دﺮﮐ نﺎﯿﺑ
، ﺮﻄﺧ رد ﯽﺒﻠﻗ يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا
ا ﮏﯿﻧژوﺮﺗآ ﺺﺧﺎﺷ ﯽﻣﺮﺳ ﺢﻄﺳ ﻪﮐ يداﺮﻓ ﺪﻧراد ﯽﯾﻻﺎﺑAIP
،
ﺖﺳا ﺮﺘﺸﯿﺑ داﺮﻓا ﺮﯾﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ )
20 ( . ﺘﺒﺴﻧ عﻮﯿﺷ ﻪﺑ ﺮﻈﻧ
ًﺎ
يرﺎﻤﯿﺑ ﺮﻄﺧ ﻞﻣاﻮﻋ يﻻﺎﺑ نارﺎﻤﯿﺑ رد ﯽﻗوﺮﻋ و ﯽﺒﻠﻗ يﺎﻫ
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﺘﺑﺎﯾد :
لﺮﺘﻨﮐ ﺰﯿﻧ و ﯽﻣﺪﯿﭙﯿﻟ ﺲﯾد ،ﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯾا ندﺮﮐ
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﺴﮐﺪﻨﯾا ﺐﻟﺎﻗ رد رﻮﮐﺬﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﻤﺘﺴﻣ يﺮﯿﮕﯿﭘ AIP
ياﺮﺑ يروﺮﺿ ﺖﺑﺎﯾد زا ﻞﺻﺎﺣ ﯽﺒﻠﻗ ضراﻮﻋ ﻞﯾﺪﻌﺗ و ﺶﻫﺎﮐ
ﻪﺑ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﺪﺳر . ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺮﮕﯾد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
داد نﺎﺸﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻧ ﺖﺑﺎﯾد رد ﯽﻤﺴﯿﻠﮔﺮﭙﯿﻫ ﻪﮐ
ﺎﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﺮﻄﺧ
يرﺎﻤﯿﺑ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ دراد ﻢﺴﯾژﺮﻨﯿﺳ ﺮﺛا ﯽﻗوﺮﻋ و ﯽﺒﻠﻗ يﺎﻫ
،
ﯽﻣ ﻪﮑﻠﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺪﻨﻫدراﺪﺸﻫ ﻞﻣﺎﻋ ﮏﯾ ﺪﻧاﻮﺗ يرﺎﻤﯿﺑ زوﺮﺑ
ﺮﻈﻧ رد ﯽﺘﺑﺎﯾد نارﺎﻤﯿﺑ رد يﺪﯿﭙﯿﻟ تﻻﻼﺘﺧا و ﯽﻗوﺮﻋ و ﯽﺒﻠﻗ دﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ )
22.21 .(
رﻮﺘﮐﺎﻓ ود ﺮﻫ هزوﺮﻣا وMDA
ﻪﺑ AIP ناﻮﻨﻋ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ يﺎﻫ
ﺶﯿﭘ و ﺺﯿﺨﺸﺗ ياﺮﺑ ﺪﯾﺪﺟ ﯽﻗوﺮﻋ و ﯽﺒﻠﻗ ﻪﺿرﺎﻋ عوﺮﺷ ﯽﻨﯿﺑ
ﯽﻣ ﯽﺘﺑﺎﯾد نارﺎﻤﯿﺑ رد ﺪﺷﺎﺑ
. هداد ﺑ يﺎﻫ ﻪ ﻦﯾا رد هﺪﻣآ ﺖﺳد
ﺎﺑ ﺢﻄﺳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يﻻ
هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺘﺑﺎﯾد داﺮﻓا رد MDA
ﻦﯿﺑ ﺖﺒﺜﻣ ﻪﻄﺑار و لﺮﺘﻨﮐ وMDA
داد نﺎﺸﻧ ارAIP .
ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
،ﯽﻣوﺮﺘﺴﻠﮐﺮﭙﯿﻫ ﯽﺘﺑﺎﯾد نارﺎﻤﯿﺑ رد ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ سﺮﺘﺳا ﺶﯾاﺰﻓا
يﺪﯿﭙﯿﻟ ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا )
ﻻﺎﺑ MDA ( ﻪﺑ لﺎﮑﯾدار ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻨﻌﻣ يﺎﻫ
ﺶﯾاﺰﻓا ،ﺖﺳا ﯽﻧﮋﯿﺴﮐا دازآ ﺮﻄﺧ
و ﯽﺒﻠﻗ يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا
ﻗوﺮﻋ ﯽ ) ﻻﺎﺑ AIP ( ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ دﻮﺷ
. ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻪﻌ
Van den رد ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ نارﺎﮑﻤﻫ و
ﻪﻧﻮﮔ ﺖﺑﺎﯾد ﺎﯾ نﮋﯿﺴﮐا لﺎﻌﻓ يﺎﻫ
نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﺚﻋﺎﺑ ROS
و هﺪﺷ LDL ﺪﯿﺴﮐا LDL
ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ و عوﺮﺷ ياﺮﺑ هﺪﺷ
يرﺎﻤﯿﺑ ﯽﻣ يروﺮﺿ ﯽﺒﻠﻗ يﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ
) 23 ( . ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا ROS
ﯽﻣ ﯽﻤﺴﯿﻠﮔﺮﭙﯿﻫ ﻂﯾاﺮﺷ رد يﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
هدز ﺐﯿﺳآDNA
ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ و 8-OHdG
ﮏﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ تﺎﻌﯾﺎﻣ رد ﻪﮐ دﻮﺷ
ﻪﺑ ﯽﻃﺎﺒﺗرا ﺮﻄﺧ
ﯽﻗوﺮﻋ و ﯽﺒﻠﻗ يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ﻪﺑ
هﮋﯾو رد
دراﺪﻧ ﺖﺑﺎﯾد ﻪﯿﻟوا ﻞﺣاﺮﻣ .
ﺎﻘﻣ ﯾ ﻪﺴ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ي سﺮﺘﺳا ﺴﮐا ﯿ ﺗاﺪ ﯿ ﻮ ) وMDA
8 -
(OHdG
ﻧژوﺮﺗآ ﺮﻄﺧ رﻮﺘﮐﺎﻓ و ﯿ
ﮏ ) ( AIP
...
ﻣﻮﺑ ﻪﻣﻮﺼﻌﻣ ﯽ
نﺎﭼﻮﻗ ﺘﻋ ﯿ ﻖ نارﺎﮑﻤﻫ و
48 ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا
،داد نﺎﺸﻧ ﺐﯿﺳآ
ﻪﺑ ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا يﺎﻫ وDNA
ﺖﺳا ﺮﺘﺸﯿﺑ لﺎﻣﺮﻧ داﺮﻓا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺘﺑﺎﯾد نارﺎﻤﯿﺑ رد ﺪﯿﭙﯿﻟ .
زا
ﻪﻄﺑار دﻮﺟو ﻦﯿﺑ ﺖﺒﺜﻣ
،MDA و FBS
ﯽﻣ AIP ناﻮﺗ
ﻪﺠﯿﺘﻧ دﺮﮐ يﺮﯿﮔ ﻪﮐ
ﺐﯿﺳآ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﯽﻤﺴﯾﻼﮔﺮﭙﯿﻫ
ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و يﺪﯿﭙﯿﻟ ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا ﺮﻄﺧ
يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا
ﯽﻣ ﯽﺘﺑﺎﯾد نارﺎﻤﯿﺑ رد ﯽﺒﻠﻗ دﻮﺷ
. سﺮﺘﺳا ﯽﺑﺎﯾزرا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﻪﺑ ﯽﺘﺑﺎﯾد نارﺎﻤﯿﺑ رد ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا ﺶﯿﭘ رﻮﻈﻨﻣ
ﺸﯿﭘ و ﯽﻨﯿﺑ زا يﺮﯿﮕ
ﯽﻣ ،يرﺎﻤﯿﺑ ﻦﯾا ضراﻮﻋ ﺪﺷﺎﺑ ﺪﯿﻔﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
.
و ﺮﯾﺪﻘﺗ ﺮﮑﺸﺗ
ﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﻪﺘﻓﺮﮔ
ﯽﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ حﺮﻃ بﻮﺼﻣ
ﺪﮐ ﺎﺑ
93 / 31 و ﺎﺑ ﺪﮐ قﻼﺧا Ir.bums.1394.375 ﻪﮐ ﺖﺳا
ﺎﺑ
ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺸﻫوﮋﭘ ﺖﻧوﺎﻌﻣ ﯽﻟﺎﻣ ﺖﯾﺎﻤﺣ مﺎﺠﻧا ﺪﯾدﺮﮔ .
ﻊﺑﺎﻨﻣ :
1- Song F, Jia W, Yao Y, Hu Y, Lei L, Lin J, et al. Oxidative stress, antioxidant status and DNA damage in patients with impaired glucose regulation and newly diagnosed Type 2 diabetes. Clin Sci (Lond). 2007;112(12):599-606.
2- Alberti KGM, Zimmet P, Shaw J. International Diabetes Federation: a consensus on Type 2 diabetes prevention.
Diabetic Med. 2007; 24(5): 451-63.
3- Jaku? V, Rietbrock N. Advanced glycation end-products and the progress of diabetic vascular complications. Physiol Res. 2004; 53(2): 131-42.
4- Wu LL, Chiou CC, Chang PY, Wu JT. Urinary 8-OHdG: a marker of oxidative stress to DNA and a risk factor for cancer, atherosclerosis and diabetics. Clin Chim Acta. 2004; 339(1): 1-9.
5- Xu GW, Yao QH, Weng QF, Su BL, Zhang X, Xiong JH. Study of urinary 8-hydroxydeoxyguanosine as a biomarker of oxidative DNA damage in diabetic nephropathy patients. J Pharm Biomed Anal. 2004; 36(1): 101-4.
6- Blasiak J, Arabski M, Krupa R, Wozniak K, Zadrozny M, Kasznicki J, et al. DNA damage and repair in type 2 diabetes mellitus. Mutat Res. 2004; 554(1): 297-304.
7- Al-Aubaidy HA, Jelinek HF. Oxidative DNA damage and obesity in type 2 diabetes mellitus. Eur J Endocrinol.
2011; 164(6): 899-904.
8- De Mattia G, Bravi MC, Laurenti O, Moretti A, Cipriani R, Gatti A, et al. Endothelial dysfunction and oxidative stress in type 1 and type 2 diabetic patients without clinical macrovascular complications. Diabetes Res Clin Pract.
2008; 79(2): 337-42.
9- Tan MH, Johns D, Glazer NB. Pioglitazone reduces atherogenic index of plasma in patients with type 2 diabetes.
Clin Chem. 2004; 50(7): 1184-8.
10- Hoshyar R, Hosseinian M, Rajabian Naghandar M, Hemmati M, Zarban A, Amini Zet al. Anti-Dyslipidemic Properties of Saffron: Reduction in the Associated Risks of Atherosclerosis and Insulin Resistance. Iran Red Crescent Med J. 2016; 18(12):e36226.
11- Jones D, Prior SL, Barry JD, Caplin S, Baxter JN, Stephens JW. Changes in markers of oxidative stress and DNA damage in human visceral adipose tissue from subjects with obesity and type 2 diabetes. Diabetes Res Clin Pract. 2014;
106(3): 627-33.
12- Lodovici M, Giovannelli L, Pitozzi V, Bigagli E, Bardini G, Rotella CM. Oxidative DNA damage and plasma antioxidant capacity in type 2 diabetic patients with good and poor glycaemic control. Mutat Res. 2008; 638(1-2): 98- 102.
13- Del Guerra S, Lupi R, Marselli L, Masini M, Bugliani M, Sbrana S, et al. Functional and molecular defects of pancreatic islets in human type 2 diabetes. Diabetes. 2005; 54(3): 727-35.
49
14- Nishikawa T, Sasahara T, Kiritoshi S, Sonoda K, Senokuchi T, Matsuo T, et al. Evaluation of urinary 8- hydroxydeoxy-guanosine as a novel biomarker of macrovascular complications in type 2 diabetes. Diabetes Care. 2003;
26(5): 1507-12.
15- Mukhtar MH, El-Emshaty HM, Alamodi HS, Nasif WM. The Activity of Serum 8-Iso-Prostaglandin F2α as Oxidative Stress Marker in Patients with Diabetes Mellitus Type 2 and Associated Dyslipidemic Hyperglycemia. J Diabetes Mellitus. 2016; 6(04): 318-32.
16- Pan HZ, Chang D, Feng LG, Xu FJ, Kuang HY, Lu MJ. Oxidative damage to DNA and its relationship with diabetic complications. Biomed Environ Sci. 2007; 20(2): 160-3.
17- Ma D, Zhu W, Hu S, Yu X, Yang Y. Association between oxidative stress and telomere length in Type 1 and Type 2 diabetic patients. J Endocrinol Invest. 2013; 36(11): 1032-7.
18- Goodarzi MT, Navidi AA, Rezaei M, Babahmadi‐Rezaei H. Oxidative damage to DNA and lipids: correlation with protein glycation in patients with type 1 diabetes. J Clin Lab Anal. 2010; 24(2): 72-6.
19- Mahfouz MH, Emara IA, Omar GA. Biomarkers of oxidative DNA damage and soluble Fas/Fas ligand in type 2 diabetic patients. Am J Appl Sci. 2012; 9(4): 450.
20- Dobi?sov? M. [AIP--atherogenic index of plasma as a significant predictor of cardiovascular risk: from research to practice]. Vnitr Lek. 2006; 52(1): 64-71. [Article in Czech]
21- Mohammadi M, Amin-Alroaaya A, Rezvanian H, Kachoie A, Amini M. Is There Any Difference in the Plasma Homocysteine Levels of Diabetes Mellitus Type Ii Patients, Impaired Glucose Tolerance Subjects and Normal People?.
J Shahid Sadoughi Univ Med Sci. 2005; 13(3): 26-30. [Persian]
22- Parsanasab H, Moradi pudeh B, Alizadeh A, Abediankenari S. Evaluation of correlation between HbA1c with the Risk factors of lipid profile in patients with type 2 diabetes. J Mazand Univ Med Sci. 2013; 22(2): 153-6. [Persian]
23- Van den Kommer T, Dik MG, Comijs HC, Fassbender K, Lütjohann D, Jonker C. Total cholesterol andoxysterols:
early markers for cognitive decline in elderly? Neurobiol Aging. 2009; 30(4): 534-45.
