• Tidak ada hasil yang ditemukan

(1)* Corresponding author Azizi, A., & Farzam Pourasghar Sangachin, F

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2023

Membagikan "(1)* Corresponding author Azizi, A., & Farzam Pourasghar Sangachin, F"

Copied!
20
0
0

Teks penuh

(1)

* Corresponding author

Azizi, A., & Farzam Pourasghar Sangachin, F. (2022). Investigating the relationship between poverty and environmental performance index (epi) in countries with different incomes. Journal of Applied Sociology, 33(2), 117-136.

2322-343x / © 2022

This is an open access article under the CC BY-NC-ND/4.0/ License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/).

http://dx.doi.org/10.22108/jas.2021.129190.2128 https://dorl.net/dor/20.1001.1.20085745.1401.33.2.1.6 https://jas.ui.ac.ir/?lang=en

Journal of Applied Sociology E-ISSN: 2322-343X

Vol. 33, Issue 2, No.86, Summer 2022, pp. 117-136 Received: 21.06.2021 Accepted: 14.11.2021

Research Paper

Investigating the Relationship between Poverty and Environmental Performance Index (EPI) in Countries with Different Incomes

Ali Azizi *

Assistant Professor, National Institute for Population Research (NIPR), Tehran, Iran Aliazizi89@psri.ac.ir

Farzam Pourasghar Sangachin

Ph.D. in Environmental Planning, Faculty of Environment, University of Tehran, Tehran, Iran farzampo1344@gmail.com

Introduction

Environmental sustainability is an essential element of sustainable development. Poverty and environmental degradation are perhaps the two main obstacles to achieving sustainable development. In addition to having a negative impact on obtaining sustainable development, poverty and environmental degradation have complex relationships. Therefore, during the last few decades, the role of people, especially poor people, and consequently poor countries in environmental degradation has become one of the most challenging issues among economists, biologists, and environmental experts. However, the relationship between poverty and environmental degradation is still unclear and is often challenged by various researchers. It should be noted that environmental degradation is a complex issue and other factors such as new technologies, customs, national programs, and strategies are also involved in this process. Most classical hypotheses and paradigms consider poverty to be the driving force of environmental degradation. This approach can be clearly seen in the Sustainable Development Goals (SDGs), which regards sustainable development to be dependent on eradicating poverty. In contrast, new approaches and theories have maintained that the negative roles of the poor and poor countries in environmental degradation are less than those of the rich and rich countries. Ecological Footprint (EF) index in accordance with the Treadmill of Production theory is the most important approach that emphasizes this belief. The differences in the views and results, as well as various indicators, have made it necessary to study the relationship between poverty and environmental degradation. Therefore, in this study, the relationship between poverty, income, and Environmental Performance Index (EPI) was quantitatively examined at the country level by reviewing the literature and research background.

Materials & Methods

In the present research, EPI (EPI) and the Percentage of Population below national Poverty (PPP) lines were used to examine the relationship between poverty and environmental degradation. The EPI data for 155 countries were obtained from a report issued by Yale University in 2020. Their national PPP data were also obtained from the World Bank website. Pearson correlation and linear regression were applied in SPSS software to analyze the relationship between the two parameters. Then, using World Bank income grouping, the study countries were divided into the 4 groups of low-income, lower-middle-income, upper-middle-income,

and high-income countries. Correlation analysis was separately utilized for each group. The Ecological Footprint (EF) of each group was also taken from the Global Footprint Network (GFN) site and analyzed.

Discussion of Results & Conclusions

The findings showed that the overall correlation between the EPI and PPP was -0.505. Thus, reduction of poverty could improve the EPIs of the countries. The regression analysis between the two variables also revealed that about 25% of the changes in the dependent variable could be explained by the independent variable. In addition, correlation analysis with

(2)

Journal of Applied Sociology, Vol. 33, Issue 2, No. 86, Summer 2022

http://dx.doi.org/10.22108/jas.2021.129190.2128 https://dorl.net/dor/20.1001.1.20085745.1401.33.2.1.6 118

respect to the income group of the countries demonstrated that there was a negative and significant relationship between poverty in the low-income countries and their EPI scores.

Therefore, the poor countries could increase their EPI scores by eradicating poverty. In the other groups, this relationship was weak and not significant. The findings also indicated that the average EF of the low-income countries was a little more than 1 in global hectare (1.06 gha/person), but they had a higher biocapacity (5.63 gha/person). The lower-middle- income, upper-middle-income, and high-income groups had a footprint of 1.85, 2.75, and 4.98 global hectare, respectively.

Therefore, the average EF of the groups increased with an increase in the incomes. The high- compared to the low- income countries put 5 times more pressure on ecological resources. Thus, the high-income and rich countries had a more negative effect on global environmental degradation in comparison with the low-income and poor countries.

Keywords: Poverty, Environmental Degradation, Environmental Performance Index (EPI), Ecological Footprint (EF)

References

Foroutankia, S., &Navah, A. (2016). Environmental sociology. Jameshenasan Publications. Tehran (]n Persian).

Aghyarihir, T., Honarvar, H., & AlizadehAghdam, M.

(2017). Mediating role of consumerism on the relationship between materialism and ecological footprint (The case of urmia citizens). Environmental Education and Sustainable Development, 6(1), 9-18 (]n Persian).

Ahmadian, D., & Haghighatian, M. (2016). Sociological analysis of the role of cultural factors on urban environmental behaviors (Case study: citizens of Kermanshah city). Urban Sociological Studies, 6(18), 51- 76 (In Persian).

Ahmadifard, A. (2000). Investigating the effect of rural household economy on deforestation in the southwest of Khanmirza watershed in Chaharmahal and Bakhtiari province. Master Thesis, Gorgan University, Iran (In Persian).

Baloch, M. A., Khan, S. U. D., Ulucak, Z. Ş., & Ahmad, A.

(2020). Analyzing the relationship between poverty, income inequality, and CO2 emission in Sub-Saharan African countries. Science of The Total Environment, 740(2020) 1-7.

Bhattacharya, H., & Innes, R. (2006). Is there a nexus between poverty and environment in rural India? Agricultural and Applied Economics AssociationConferences. 1-37.

Boshag, M., Taghdisi, A., & Taghvaei, M. (2017). Rural poverty model and its implications for environmental instability; case study: charmahal-bakhtiari province.

Journal of Housing and Rural Environment, 36 (159):

133-145 (In Persian).

Bucknall, J., Kraus, C., & Pillai, P. (2000). Poverty and Environment. Washington, DC. World Bank.

Dastras, F., & Khajenoori, B. (2019). Investigating the relationship between sociological factors and environmental behavior of citizens of Shiraz. Journal of Applied Sociology, 30(4), 35-58 (In Persian).

Davoodifarsani, E., & Nooripoor, M. (2017). The relationship between rural economic poverty and

rangelands degradation the case of central district of Farsan County. Strategic Rssearch on Social Problems in Iran University of Isfahan, 5(4), 69-78 (In Persian).

Davoodi, A. (2015). The study of the relationship between rural socio- economic poverty and rangelands degradation: the case of central district of Farsan County. Master Thesis, Yasouj University, Iran (In Persian).

Duraiappah, A. K. (1998). Poverty and environmental degradation: a review and analysis of the nexus. World Development, 26(12), 2169-2179.

Ebrahimi, M. (2010). Environmental sociology. Iranian Journal of Sociology, 11(3), 176-186 (In Persian).

Ebrahimi, M., Babaeiaghesmaili, M., & Kafili, V. (2017).

Income inequality and environmental quality: a case study of Iran. Journal of Econometric Modelling, 2(1), 59-79 (In Persian).

Etongo, D., Djenontin, I. N. S., & Kanninen, M. (2016).

Poverty and environmental degradation in Southern Burkina Faso: An assessment based on participatory methods. Land, 5(3), 1-23.

Farahani, R. (2016). Investigation of the relationship between poverty and environmental quality in the metropolis Tehran. Master Thesis, AllamehTabataba'i University, Iran (In Persian).

Firouzabadi, S., & Azimzadeh, D. (2013). Poverty and the environment The case study in Sarkhoon and Bidele in Chahrmahal VaBakhtiari Province. Community Development (Rural and Urban Communities), 4(2), 99- 120 (In Persian).

Gharehbakhsh, H., Mollaei, M., & Taghavi, L. (2020).

Interactions of Tehran urban management indices and environmental performance indices (EPI). Human &

Environment, 18(1), 35-48 (In Persian).

Hannigan, J. (2006). Enviromental sociology. Translated by Anbari, M., Mohammadi, A., Rostami, M. University of Tehran Press (in Persian).

Jafari NasabKermani, M. (2019). Investigation dynamic impacts of income inequality and economic growth on the environmental destruction in Iran: Structural vector autoregressive model. Master Thesis, Ferdowsi University of Mashhad, Iran (In Persian).

JafariSamimi, A., & Ahmadpour, S. (2011). The relationship between environmental performance index (EPI) and economic growth in developed countries. Iranian Energy Economics, 1(1), 55-72 (In Persian).

Javaherian, Z., FatehVahdati, S.A., Rahmati, A., & Zamani, L. (2016). Sustainable development goals. HAK Publication (In Persian).

Kabiri, A., & Karimzadeh, S. (2017). Sociological analysis of the relationship between social capital and environmental concerns. Journal of Applied Sociology, 28(1), 53-66 (in Persian).

KaramiMovafagh, S. (2016). Survey the relationship between Poverty, Income inequality and Environmental destruction in Iran. Master Thesis, BU-Ali Sina University, Iran (In Persian).

Kheiry, M., Dehbashi, V., & Ismailpour Moghaddam, H.

(2018). Analysis of the effect of income inequality on environmental quality in Iran (presenting a practical model in environmental planning). New Attitudes in Human Geography, 10(2), 13-31 (In Persian).

(3)

Investigating the Relationship between Poverty … Ali Azizi & Farzam Pourasghar Sangachin

http://dx.doi.org/10.22108/jas.2021.129190.2128 https://dorl.net/dor/20.1001.1.20085745.1401.33.2.1.6

119

Kozegarkaleji, L., Moslemi, A., Moradi, M., Rafie Mehr, H.,

& Amini Zadeh, A. (2018). Ecological footprint, a road to the sustainability of cities (case study: Tabriz city). Environmental Sciences, 16(3), 25-44 (In Persian).

Mbuligwe, S. E. (2011). Prioritizing community environmental and health needs: novel approaches and methods. Encyclopedia of Environmental Health, Elsevier, Pages 677-687.

Mohamadi Dehabasani, S. (2013). Poverty and distruction of enviroment (Case Stady: Jalalvand District Kermanshah). Master Thesis, Razi University, Iran (In Persian).

Mohammadi, S. (2016). Impact of income inequality on enviromental pollution in Iran. Master Thesis, Allameh Tabataba'i University, Iran (In Persian).

Nasrollahi, Z., & Haddian, A. (2018). The effect of population growth on environment in Iran and other countries in the MENA region. Quarterly Journal of the Macro and Strategic Policies, 6(21), 40-60 (In Persian).

Nosratinejad, F., Serajzadeh, S., & Dayhol, M. (2019).

Sociological explanations of environmental behavior (Case Study: Tehran citizens). Sustainable Development

& Geographic Environment, 1(3), 1-21 (In Persian).

Qi, X. H., Lin, R. P., Cheng, Y., & Ye, S. L. (2013). The review of the relationship between poverty and environment. Sci. Geogr. Sin, 33, 1498-1505.

Reardon, T., & Vosti, S. A. (1995). Links between rural poverty and the environment in developing countries:

asset categories and investment poverty. Translated by Fariyabi, F. Political-economic information, 135-136, 140-153 (in Persian).

Rees, W. E. (1992). Ecological footprints and appropriated carrying capacity: what urban economics leaves out. Environment and Urbanization, 4(2), 121-130.

Rizk, R., & Slimane, M. B. (2018). Modelling the relationship between poverty, environment, and

institutions: a panel data study. Environmental Science and Pollution Research, 25(31), 31459-31473.

Sasanpour, F. (2011). Principles of Sustainability of metropolitan development by emphasis on Tehran metropolis. Tehran Urban research and planning center publication (In Persian).

Schnaiberg, A., & Gould, K. A. (2009). Treadmill Predispositions and Social Responses. Environmental Sociology: From Analysis to Action, 51-60.

Sharifinia, Z., & Mahdavi, M. (2011). The role of social and rural economic poverty in the environment destruction (case study: the surveyed pasture of shoorrood in shibab district of zabol township). Human Geography Research, 43(2), 67-84 (In Persian).

Shittu, W., Adedoyin, F. F., Shah, M. I., & Musibau, H. O.

(2021). An investigation of the nexus between natural resources, environmental performance, energy security and environmental degradation: Evidence from Asia. Resources Policy, 73, 102227.

Wackernagel, M., & Rees, W. (1998). Our ecological footprint: reducing human impact on the earth. Canada:

New society publishers.

Wendling, Z. A., Emerson, J. W., de Sherbinin, A., Esty, D.

C., et al. (2020). 2020 Environmental performance index. Canada: New Haven, Yale University Press.

World Bank. (2007). Poverty and the environment:

understanding linkages at the household level.

Washington, DC: The World Bank.

World Bank. (2021). Poverty headcount ratio at national poverty lines (% of population).

https://data.worldbank.org

Zahedi, S. (2011). Globalization and Sustainable Development. Strategic Studies of Public Policy, 2(3), 1- 18 (In Persian).

(4)

Journal of Applied Sociology, Vol. 33, Issue 2, No. 86, Summer 2022

http://dx.doi.org/10.22108/jas.2021.129190.2128 https://dorl.net/dor/20.1001.1.20085745.1401.33.2.1.6 120

(5)

هیرشن هعماج يسانش يدربراك

لاس موس و يس

، هرامش يپايپ ( 68

،) ناتسبات ،مود هرامش 1041

ص ، 111 - 138

خیرات :تفایرد 31 / 43 / 1044 ت خیرا :شریذپ 23 / 46 / 1044

http://dx.doi.org/10.22108/jas.2021.129190.2128

https://dorl.net/dor/20.1001.1.20085745.1401.33.2.1.6

یشهوژپ هلاقم

يسررب طبار

ۀ طيحم درکلمع صخاش و رقف

فلتخم يدمآرد هورگ اب ياهروشك رد تسیز

1

یزیزع یلع

،

رایداتسا

، طيحم و ميلقا ،تيعمج هورگ

تسیز

، سسؤم ۀ تيعمج تاقيقحت روشك

اریا ،نارهت ، ن

aliazizi89@psri.ac.ir

رغصا مازرف روپ رغصا نیچاگنس

، شناد تخومآ يرتكد ۀ همانرب

ر ی ز ي حم ي ط ز ی تس ۀدکشناد ، حم

ي ط ز ی تس ،نارهت ،نارهت هاگشناد ،

ناریا

farzampo1344@gmail.com

کچ هدی

هیرظن صخاش و اه طيحم بیرخت و دمآرد ،رقف نيب طابترا ريسفت يارب يددعتم ياه

ئارا تسیز رد .تسا هدش ه شهوژپ

نتخادررپ نمض رضاح

هیرظن نیا زا يخرب هب صخاش و اه

طبار ،اه ۀ طيحم درکلمع صخاش اب رقف

اهروشك رد تسیز ي

صخارش .ترسا هدش يسررب فلتخم دمآرد اب

طيحم درکلمع رمن نتشاد هك تسا يرايسب ياهريغتم ياراد تسیز

ۀ هب صخاش نیا رد رتلااب لزنم

ۀ اپ و ررتهب دررکلمع رد يرادری

ۀرنيمز طيرحم

تسیز تسا هب و يم يعون هب ناوت ۀلزنم طيحم بیرخت رد اهروشك درکلمع

رورظنم نیدب .درب هرهب نآ زا تسیز

، هداد صخارش هرب طوربرم ياره

طيحم درکلمع

شرازگ زا تسیز 2424

هيهت ليی هاگشناد و

هداد ریز تيعمج تبسن ياه رختسا يناهج کناب تیاس زا زين يلم رقف طخ

جا درش .

هتفای .دش هدافتسا يطخ نويسرگر و نوسريپ يگتسبمه زا ريغتم ود نیا طابترا ليلحت يارب همادا رد ياه

شهوژپ ود نيرب يگترسبمه داد نارشن

ريغتم 40040 تسا- طيحم درکلمع صخاش رقف شهاك اب هجيتن رد .

يرم دوبهب دحاو مين اهروشك تسیز تبرسن نيرب ينويرسرگر لريلحت .دربای

یز تيعمج ر هب يلم رقف طخ ۀلزنم

طيحم درکلمع صخاش و لقتسم ريغتم

هرب تسیز ۀرلزنم دودرح داد نارشن زرين هترسباو رريغتم 28

زا درصرد

هتسباو ريغتم تارييغت ار

يم نييبت لقتسم ريغتم دنك

هورگ هب هجوت اب ينويسرگر ليلحت . اهروشك يدمآرد يدنب

هب ۀليسو نارشن زرين ينارهج کرناب

ب ياهروشك رد داد رد ا

آ مك دم

، رد نيب آ طيحم درکلمع صخاش و دم

نآ تسیز ه .دراد دوجو يرادانعم و يفنم طابترا ا

هژاو یدیلک یاه :

رخت ،رقف بی حم طي تسیز حم درکلمع صخاش ، طي

،تسیز اپدر ي ژولوكا کی

لوؤسم هدنسیون

.1

نیا هلاقم زا حرط يشهوژپ

« يليلحت رب شنك ياه لباقتم رقف و بیرخت طيحم تسیز رد ياهروشك اب ورگ ه يدمآرد توافتم

» بوصم م ؤ ۀسس تاقيقحت تيعمج

روشك هتفرگرب هدش تسا .

يزیزع

، ع و . نيچاگنس رغصاروپ

، ( .ف 1041 .)

« يسررب طبار ۀ طيحم درکلمع صخاش و رقف

فلتخم يدمآرد هورگ اب ياهروشك رد تسیز

» ، هیرشن هعماج

يدربراك يسانش ،

33 ( 2 ) ، 111 - 138 .

2322-343x / © 2022

This is an open access article under the CC BY-NC-ND/4.0/ License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/).

(6)

122 هیرشن

هعماج يسانش

،يدربراك لاس موس و يس

، هرامش يپايپ ( 68

،) هرامش مود ، ناتسبات 1041

http://dx.doi.org/10.22108/jas.2021.129190.2128

https://dorl.net/dor/20.1001.1.20085745.1401.33.2.1.6

همدقم هلئسم نایب و

عسوت يساسا رصنع ۀ

طيرحم يرادریاپ ،رادریاپ

ترسا ترسیز

(

World Bank, 2007: 11

شلارچ نيب .) ريرسم رد دورجوم ياره

عسوت ۀ لصا عنام ود رادیاپ ریز ي

تسا حرطم :

بریرخت و ررقف

طيحم

؛تسیز فنم يريثأت هکنیا رب هولاع ود نیا ي

بايترسد رب ي

عسوت هب ۀ هديچيپ طباور ،دنراد رادیاپ زرين يا

درنراد (

al, Qi et

؛ 2013

،ناراکمه و قاحسب 1338

؛ واد و يد يرورن و ينارسراف رورپ

، 1330 :

)83

؛ نیازا ور

، شلات رد اهروشك دنا

رد ارت ۀرنيمز هرب يبايترسد

عسوت ۀ زرين ار طيحم يرادیاپ ،رادیاپ .درنريگب ررظن رد

نریا رد

هنيمز 133 عمجم روشك خیرارت رد درحتم للم نامزاس يمومع

2410 لمعلاروتسد ، 2434

ناونع اب ياررب ار ارم نارهج ررييغت

عسوت ۀ لماش هك دندرك بیوصت رادیاپ 11

عسوت فده ۀ

رادیاپ

( تسا

،نارارکمه و نایرهاوج 14:1330

ررگید يورسزا .)

، و نيرلوا

يلصا عسوت فده نیرت ۀ

یاپ ،رادیاپ مه رد رقف نا

ۀ لاکشا و نآ

هار هرب مرشچ نارهج ياهروشك زا کیره .تسا يناکم ره رد هشیر بيسآ و ريقف دارفا يتح ات دنتسه رقف ندرك نك زرين ریذپ

نينچمه و ملاس يگدنز طیارش ،يداصتقا عبانم ربارب قوقح زا تخاسریز هب يسرتسد نف و اه

ا .دنوش رادروخرب يساسا يرو

طيحم بیرخت

اش تسیز لکش رييغت لثم( يکیزيف راثآ لم

رارثآ و )هرظنم بیرخت لثم( يیابیز بیرخت راثآ ،)نيمز حطس لگنج و يتسیز عونت رد للاتخا لثم( يکیژولوكا تسا )يیادز

(

Mbuligwe, 2011

)

؛ يتراربع هرب

، و تريفيك رد ررييغت هرنوگره

طيرحم تيمك يرم ار ترسیز

ق رد ناورت طيرحم بریرخت برلا

.دررك فیرعت تسیز ررقف

و بریرخت طيرحم

ترسیز طاربترا

دنراد مه اب يگنتاگنت و

ببس خرچ داجیا ۀ

بويعم ي يرم .دنورش

يم دیدشت ار رگید لماع ،لماع ره هخرچ نیا رد دنك

(

يدرمحم

هد ،يناسابع

يضرف .)1331

ۀ قلح ۀ طيرحم بریرخت و ررقف بويعم

سیز تريلاعف يناربرق و لماع ار ارقف ،ت طيرحم يربیرخت ياره

يرم تسیز درناد

(

2016 Etongo et al.,

رد .) ۀرارب رطبار ۀ و ررقف

طيحم بیرخت

ترسیز

، .دراد دورجو يداریز لادرج و رحب

رتشيب طيرحم بریرخت يلصا تلع رقف دندقتعم يرکف بتاکم

تررسايس رررگا و تررسا تررسیز اذررگ

لئاررسم هررب دررنهاوخب نار تسیز

یاب ادتبا ،دنزادرپب يطيحم د

رقف لکشم درننك يرسررب ار

.

بریرخت و ررقف نيب ميقتسم طابترا دندقتعم زين بتاکم يخرب طيحم هداس رايسب تسیز طبار و تسا هناراگنا

ۀ ود نریا نيب زا

کبش ۀ هديچيپ يا لماوع زا يرم ريثأت

درريگ (

; 1998 Duraiappah,

2013 Qi et al.,

يدارصتقا ترفاب هرب هجوت اب يگديچيپ نیا .) -

تسايس و يلحم يعامتجا و رورشك ره رد يداصتقا نلاك ياه

هقطنم ( تسا توافتم يا

: 4 2000 Bucknall et al.,

)

؛ نیازا ور

، رد

وط هد دنچ ل ۀ

هب مدرم شقن ،ريخا رريقف ياهروشك و ارقف هژیو

طيحم بیرخت رد تسیز

، شلاچ تاعوضوم زا يکی هب زيگنارب

تسیز ،نانادداصتقا نيب طيرحم نارسانشراك و ناسانش

ترسیز

( تسا هدش لیدبت ،نایداه و يهللارصن

04:1331 دوجو اب .) ،نریا

طبار ۀ نيب طيحم بیرخت و رقف و ترسا مهبم مه زونه تسیز

عقاوم رتشيب هب

ۀليسو نارگشهوژپ هديرشك شلارچ هرب فرلتخم

يم رگید يوسزا .دوش

، هرجوت دریاب دررك

طيرحم بریرخت هرك

ل رسم زرين تسیز ۀ

هدريچيپ يا هرنيمز ریارس و ترسا درننام اره

يروانف ياه دیدج همانرب ،موسر و بادآ ، ،يلم ياهدربهار و اه

هنيمز خیرات ياه ي

یايفارغج ، ي

سايس ، ي و بیرخت نیا رد زين ...

ميهس ( دنا

،ناراکمه و قاحسب

نیاربانب ؛)1338

، حب يداریز ياره

رد ۀراب طيحم بیرخت و رقف تيلع

تسیز .ترسا هدرش حرطم

دوجو اب هکنیا نارگشهوژپ رتشيب هديقع نیا رب

يرکی رقف هك دنا

دمايپ زا طيحم بیرخت ينابرق ارقف و تساه

يرم تسیز دنورش

،

رد ۀراب طيحم بیرخت هکنیا

اری ترسا هدوب رقف زا يشان تسیز

( دراد دورجو فلتخم بتاکم نيب يدایز تافلاتخا ،ريخ

Qi et

2013 al.,

.) رتشيب هيرضرف هاگدرید و اره ار ررقف کيرسلاك ياره

طيحم بیرخت نارشيپ

سیز يم ت دررکیور نیا زراب دومن .دنناد

عسوت دنس رد ۀ

هدهاشم رادیاپ يم

دوش عسوت هك ۀ رد ار رادریاپ

يررم رررقف ندرررب نيررب زا ورررگ لررباقم رد .دررناد

، و اررهدرکیور

رریرظن ه يارره و ارررقف شررقن هررك دررنراد نرریا رررب داررقتعا درریدج

رد دررنمتورث ياهروررشك و دارررفا لررباقم رد ررريقف ياهروررشك طيحم بیرخت نا تسیز

کریژولوكا ياپدر صخاش .تسا کد

یرظن اب قباطت رد ۀ

ربیانرشا دريلوت ليمدرت ای هخرچ (

)1980

،

مهم دراد دريكأت روارب نریا ررب هرك ترسا يدرکیور نیرت (

in:

(7)

ب يسرر طبار ۀ طيحم درکلمع صخاش و رقف

فلتخم يدمآرد هورگ اب ياهروشك رد تسیز يلع

و يزیزع مازرف روپ رغصا نيچاگنس 123

http://dx.doi.org/10.22108/jas.2021.129190.2128

https://dorl.net/dor/20.1001.1.20085745.1401.33.2.1.6

Wackernagel & Rees, 1998

.) رررگید يوررسزا

، يررگژیو يارره

ود رره يیاريفارغج و يداصتقا ،يگنهرف هرب ار برلاق هاگدرید

يم شلاچ و دناشك

هب نديسر ببس يرم يتوارفتم یارتن

.دورش

ببس نیدب

، رد شهوزپ ياه رد هرك يعونتم و ددعتم ۀرارب

نریا

هاگدید تشر هب اه ۀ

يمرد ریرحت یآ

ن هارگ یارتن ،د ي

میادارارپ ارب

نيب نیا رد .دراد داضت بلاغ

، هداد هرب يسرتسد و تيهام و اره

صخاش زين اوتب هك يیاه

طيحم تيعضو دن

نآ طابترا و تسیز

يسررب نآ ددعتم داعبا هب هجوت اب ار رقف اب دنك

يیاهن یاتن رد ،

.دوب دهاوخ رثؤم رايسب هار نیا رد طيرحم درکلمع صخاش

( ترسیز )EPI

، ياررب يرصخاش

نيمز رد اهروشك درکلمع شجنس ۀ

طيحم زا تظافح و تسیز

عسوت لوصا تیاعر ۀ

.تسا رادیاپ يصخاشEPI

ترسا يناهج

يددرعتم داعبا هك دراد

صخارش نریا رد بورلطم دررکلمع و

ناشن ۀدنهد تلم رثؤم و تبثم شقن ترلود ،اه

رورشك و اره اره

رد ۀراب طيحم ددعتم داعبا رم روشك تسیز

طبت رتشيب يرادیاپ و

طيحم هب تكرح و تسیز عسوت تمس

ۀ رادیاپ ترسا فررطزا .

رگید

، لم تيعضو هب هجوت اب هك يرقف صخاش يرورشك ره ي

يم ،دشاب هدش هيهت طيرحم و ررقف نيرب طاربترا يرسررب درناوت

رسيم ار روشك نآ يلم تيعضو زا هتفرگرب تسیز .دنك

نیا رد

نيب

، شلاچ دنچره رد دورجوم ياره

ۀرارب و ررقف نيرب طاربترا

طيحم بیرخت

رظن هراومه تسیز نارگشهوژپ

هرب ار فرلتخم

بلج دوخ هدرك

تسا

، زا کیره نارگشهوژپ

اب نيمز هب هجوت ۀ

هل رسم نیا نييبت رد يعس دوخ يرکف هدررك

درنا دورجو نریا .

صخاش دوجو نينچمه و یاتن و هاگدید توافت ددرعتم ياره

،

بنج زا هچ ار نآ يسررب ۀ

بنج زا هچ و يرظن ۀ

مره زارب يبرجت

يرورض يم

؛دنك نیازا ور

، نیا رد شهوژپ ارب تسا هدش يعس

نيشيپ و تايبدا رب يرورم ۀ

شهوژپ رد نیا هنيمز نيرب طاربترا ،

رد ،رقف آ طيحم درکلمع صخاش و دم هرب زرين ترسیز

ترورص

يسررب اهروشك حطس رد يمك دوش

.

یرظن ینابم طيحم لئاسم دریدج تاعورضوم هلمجزا يتسیز

رد هرك ترسا هعماج

يسانش يرم ديكأت نآ رب دورش

(

میررك و يرريبك ،هيیارضر هداز

)1338

؛ ب ه يروط ك عارمتجا مورهفم ًاقيمع لئاسم نیا هزورما ه ي

هررتفای ررشیر و دررنا ۀ

ررگنهرف ي - عاررمتجا ي ( دررنراد

و ورتررسد

هجاوخ ،يرون

نیا رد .)1336

هنيمز رايسب ي کيرسلاك ناررکفتم زا

هعماج رعماج درندقتعم يسانش ۀ

هرطبار زا نردرم ارب هرناگود يا

رد .تسا رادروخرب تعيبط هاگدید نیا

، عماج ۀ دوجو اب يناسنا

شخب هکنآ ي

عيبط ناهج زا ي

يم دادملق زين نآ اب لباقت رد ،دوش

( دراد رارق

يرميهاربا ، 1363 :

.)110

زا شيرپ ات ًامومع لارس

1314

و رارکفا ررب ررشب تريفاعم میاداراپ و يکیژولوكا دض تارکفت دوب مكاح مدرم شرگن تشاد ار لوا تیولوا يداصتقا دشر و

؛

تررسیز تلاکررشم زورررب اررب اررما و تررلاخد زا يررشان يررطيحم

هرهب ناسنا حيحصان يرادرب هب ،اه

مكارح يررظن میاداراپ یردت

میاداراپ و تفای رييغت تعيبط ياه

طيرحم و روحم اررگ ترسیز

يرظن ياهوگلا نیا .دندرك روهظ درنداد ناشن

هرنوگچ و اررچ

ررگن دیاب مدرم طيرحم رربارب رد ار نارشیاهراتفر و ش

ترسیز

( دنهد رييغت

،ناريتقيقح و نایدمحا

رصخشم ارب متسيب نرق .)1330

ۀ

هورربنا عررفد و هورربنا درريلوت ،لااررك و هرريلوا داوررم هورربنا فررصم زا سپ .دش يرپس اهدنامسپ نآ

، ل رسم ارب هرك يدارفا ۀ

طيرحم

يدررج راكورررس تررسیز پ يرررت

يررم ادرري دررندرك

، دافتررسا زا ۀ

هنلاو ررسم هررنلاداع و رررت

طيررحم عباررنم زا رررت

ترریامح تررسیز

يم رما نیا .دندرك ببس

سوت موهفم شیاديپ ۀع

نرق يارب رادیاپ

تسيب ( دش مکیو

ناساس ،روپ

عرسوت میاداراپ .)1330

ۀ هرك رادریاپ

قاثيم زا يکی تسا يناهج ياه

، هژیو هجوت طيحم هب يا

تسیز

يلصا و نيلوا و دراد مه رد رقف نایاپ ،نآ نامرآ نیرت

ۀ لاکشا

عرسوت هب طوبرم حابم رد ًلاومعم .تسا يناکم ره رد و نآ ۀ

طيحم نيب طابترا هب رادیاپ يرم دريكأت ررقف و تسیز

دورش رد .

شهوژپ يیاه يسررب ار طابترا نیا هك يم

دننك رود ررب ًامومع ،

لطاب دوجوم يم طيحم و رقف نا

يم ديكأت تسیز دوش

؛ رود نیا

یرظن زا لطاب ه

ياه يم همشچرس ووتلام نریا يارنبم ررب .دريگ

رکف

، هرب راداو ررقف و تريعمج عیررس شیازفا رثارب نازرواشك

نيمز تشك مك ياه

نيب ۀ هيشاح يم يا بریرخت ار ارهنآ و دنورش

يم يم شهاك ار لوصحم نازيم راك نیا .دننك ازرواشك و دهد

ن

(8)

120 هیرشن

هعماج يسانش

،يدربراك لاس موس و يس

، هرامش يپايپ ( 68

،) هرامش مود ، ناتسبات 1041

http://dx.doi.org/10.22108/jas.2021.129190.2128

https://dorl.net/dor/20.1001.1.20085745.1401.33.2.1.6

يم رتريقف ار بریرخت و ررقف لرطاب رود ررب دريكأت یارتن .دنك

طيحم ًاترورض رقف شهاك هك تسا نیا تسیز ببرس

شهارك

طيحم بیرخت يرم تسیز

رب و دورش

،سکعر فرقوتم و ندررك

ووکعم طيحم بیرخت دنور ندرك

تسیز ، شهارك هرب يکمك

( دوررب دررهاوخ رررقف

نودررریر يتررسو و ، 1311 :

.)104

تراررهلگنیا

( )1977

هلسلس نايب رد مدررم ررگا ترسا درقتعم ،اهزاين بتارم

يمن ،دنشاب هنسرگ و ريقف هب دنناوت

شزرا هب اقب زج يرگید ياه

ميررسقت رد .دررننك رررکف يداررم يدررنب

يداررمارف و يرریارگ يرریارگ

شزرا طيرحم هرب هرجوت ،تراهلگنیا ياه

وارسحا و ترسیز

،نآ لارربق رد تيلو ررسم ۀخاررش و يداررمارف ياررهزاين لرریذ

يم رارق ينهذ يتخانشابیز دريگ

؛ نیازا ،هیرظن نیا واسارب و ور

طيحم هب هقلاع

شررگن و ترسا يدارمارف يشزرا تسیز ياره

طيحم دراد دوجو هفرم دارفا نيب يتسیز

؛ يدارم يارهزاين ارریز

نیاربانب ؛تسا هدش نيمأت تينما ات اذغ زا نانآ

، رد ياهرورشك

هعسوت لاح يمن

ترسیز لئاسم هب يدایز هجوت دنناوت يرطيحم

دنهد ناشن

؛ فررطرب ار شیورخ يرساسا يارهزاين ارهنآ ارریز

هدرکن ( دنا

زا لقن هب نتورف حاون و ايك ، 1330 :

.)122

موب ريسفت رلناد يتخانرش

مارن ارب نتارك و

« يارهدركراك

تسیز بيقر يطيحم »

قا رظنم زا يريسفت و يسايس داصت

- هرك

ميهافم رد

« هعماج نامتفگ يا

- طيحم يتسیز » و

« ديلوت ليمدرت »

يم هدید ربیانشا دورش

- يرم ار ناورت رد برلاغ دررکیور ود

هعماج طيحم يسانش

رنيمز رد تسیز ۀ

درترسگ لرلع ۀ

بریرخت

طيحم تسیز درك نايب . طيحم بیرخت لکش نیرتهب هب تسیز

رد يوگلا دش فيصوت نتاك و لناد ترسا ه

؛ نریا ورگلا هرس

يرم صخشم ار يمتسيسوكا تامدخ ای يلصا دركراك درنك

هرك

طيحم يم تامدخ ناسنا هب اهنآ قیرطزا تسیز دناسر

: هرريخذ

و هرريخذ شخب رد .هلابز نزخم و يگدنز ياضف ،لااك نيمأت و طيحم لااك نيمأت ياررب هرك ترسا يرعيبط عبانم لماش تسیز

يگدنز افترسا و ترسا يرورض ناسنا د

ۀ ارهنآ زا درح زا شيرب

يررم اررهنآ يبارريمك و برریرخت بررجوم

دوررش يگدررنز ياررضف .

لمح متسيس ،هاگتنوکس هرمزور يگدنز تاموزلم رگید و لقنو

يم نيمأت ار دافتسا .دنك

ۀ دركرارك نریا زا طرفم ببرس

مارحدزا رررگید هاگتررسیز برریرخت و مكارررت ،ترريعمج دررح زا شيررب

يم تادوجوم زين هلابز نزخم شقن رد .دوش

طيحم هرب ترسیز

يگدولآ و بلاضاف ،هلابز بذج يم اه

ناوت زا شيب رگا .دزادرپ

طيحم بذج

دوش طيحم دراو يگدولآ تسیز

، للاتخا بجوم

طيحم رد بیرخت و

يم تسیز ( دورش

.ک .ر نارگيناه ، 1332 : 23 -

.)20

هعماج رد طيحم يسانش

نيريبت نیرترثؤرم دیاش ،تسیز زا

هیامرس نيب ۀطبار طيرحم و ترلود ،يراد

رد ناورتب ار ترسیز

حم باتك طي تسیز مك ات دازام زا : يباي

لاس رد ربیانشا 1364

تررفای

؛ هرررهب اررب ربیانررشا يررسايس داررصتقا لوررصا زا يررريگ

هعماج و يتسيسكرام ،يرربو ون يسانش

يگنورگچ حیررشت هرب

عسوت ضقانتم طباور تيهام و شیاديپ ۀ

ت و يدارصتقا بریرخ

طيحم يم يتسیز دزادرپ

(

،ناگيناه 31:1332

.) و ربیانرشا هاگدید

خرچ مان اب شناراکمه ۀ

ديلوت ليمدرت ای ديلوت

، زا يرکی ًاساسا

صرع رد رزب يعدم ود ۀ

هعماج يرظن طيحم يسانش

ترسیز

رمه هك دراد ديكأت هیرظن نیا .تسا ۀ

مارظن کری زا يرئزج ارم

سه و درهد هرمادا رترشيب و رمترسم دريلوت ،دشر هب دیاب هك ميت

فرصم دننك فرصم ار تاديلوت نیا هك دروآ دیدپ ار يناگدننك

(

زا لررقن هررب نتورررف

،حاوررن و ارريك 140:1330

جارريتحا دررنیارف نرریا .)

هدنیازف و دراد عبارنم و يژرنا هب يا ببرس

يرم تاعیارض دورش

م و يتعنص هب يفرص

( دنورش دارجیا مرئاد رورط

Schnaiberg &

Gould, 2009: 54

ديلوت هب يداصتقا ماظن يتاذ زاين هیرظن نیا .)

فرررصم ياررضاقت داررجیا هار زا دوررس موادررم يارررب ناگدررننك

يم حیرشت ار دیدج تلاوصحم دنك

مرهم ياهرازبا زا تاغيلبت .

اضاقت شرتسگ يارب تلاورصحم دریرخ هرب ار مدررم هرك تس

يرم باجم دیدج درنربب لاارب ار دورخ يگدرنز حطرس ارت درنك

(

يترصن نارارکمه و داژن ،

1336 :

؛)3

نیازا هاگدرید نیا قبط و ور

، زا

طيحم تیدودرحم زا شيرب ترسیز تريفرظ و يرکیزيف ياره

هرهب نآ يتسیز يرم يرشك

دورش بیانرشا ررظن قربط . ناررحب ر

طيحم هب ،ادتبا رد ،يتسیز هرب دیدرش شیارگ دوجو تلع

يورس

خرچ ۀ هب هك ديلوت طيحم ظاحل

هتفرگ لکش ،دوب برخم يتسیز

عرماوج رد يکيتکلارید شنرت کری ربیانرشا روارب هرب .تسا

(9)

ب يسرر طبار ۀ طيحم درکلمع صخاش و رقف

فلتخم يدمآرد هورگ اب ياهروشك رد تسیز يلع

و يزیزع مازرف روپ رغصا نيچاگنس 120

http://dx.doi.org/10.22108/jas.2021.129190.2128

https://dorl.net/dor/20.1001.1.20085745.1401.33.2.1.6

يم دوجو هب يتعنص ۀتفرشيپ خرچ نيب شکمشك دمايپ هك دیآ

ۀ

طيحم زا تظفاحم يارب اضاقت و ديلوت

ا تسیز ( تس

نتورف اريك

حاون و ، 1330 :

.)140

هرب هعرسوت و دشر هب يبايتسد

هژریو عرسوت ۀ يدارصتقا هرب

دنمزاين يناسنا و يعيبط زا معا عبانم فرصم تسا

هب يبايتسد .

يعيبط عبانم ،

عسوت رگليهست و انبریز ۀ

اهروشك ترس لارس رد .

1361 دنلتنارب مناخ ،

تسخن ژورن ریزو عسوت يارب ،

ۀ زا يناهج

عسوت ترابع ۀ

هعسوت ار نآ و درك هدافتسا رادیاپ دررك ملاعا يا

رطخ اب ار هدنیآ هك هبور

ور رهد ود رد .دنکن ۀ

درشر هرك رريخا

يناهج ناباتش دشر هب ور شیازفا بجوم يتيگ رسارس رد ندش

تراسخ و عبانم فرصم ناربج ياه

ریذپان مترسيسوكا هرب ياره

،تسا هدش يعيبط ب

ه عسوت ۀ هرجوت رترشيب رادیاپ هدرش

ترسا

(

يدهاز ، 1334 :

.)3

مورهفم شرتسگ اب عرسوت

ۀ حطرس رد رادریاپ

نيب و نادنمشناد ،للملا نارگشهوژپ

ورگلا يرفيك و يرمك ياره

هزادنا يارب ار يدایز عسوت يريگ

ۀ و عرماوج يرادریاپ و رادیاپ

نیا زا يکی .دنداد هئارا اهرهش صخارش رارنك رد هرك ارهرازبا

طيرحم درکلمع ،يرملع حوطرس رد ار يرترشيب هرجوت يترسیز

هدرك بلج دوخ هب يشزومآ و يسايس ترسا

يباریزرا ، در

يارپ

عسوت ،شور نیا واسارب .تسا کیژولوكا ۀ

ينامز ،هقطنم کی

رادیاپان يم دادملق نازيم هك دوش

در تريفرظ زا کریژولوكا ياپ

( دشاب رتلااب هقطنم يتسیز

وك هز نارارکمه و يجلارك رگ ،

1331 :

.)20

اپدر رب راذگريثأت فلتخم لماوع نايم رد ي

يم ،کیژولوكا ناوت

فررصم زا عررسوت و يرریارگ

ۀ يداررم هررب يریارگ

ۀررلزنم لررماع ود

هعماج درب مان مهم يتخانش

؛ ب ه دراد روارب ربیانرشا هرك يروط

هولاع رب خرچ ۀ هك هوبنا ديلوت رب

يار هرب رترشيب هرچره دريلوت

طيحم يم راشف تسیز فرصم ،دروآ

رد زين نردم يیارگ ۀرنيمز

طيحم بیرخت

يم لمع تسیز

دنك (

يرایاقآ ناراکمه و ريه ،

1338 :

.)14

در هرب يتسیز تيفرظ و کیژولوكا ياپ

ۀرلزنم صخارش ود

تسیز مهم د رارب نيرلوا ياررب هك يطيحم

رهد لریاوا ر ۀ

1334

هب ۀليسو لگنرگاو سيتام رازربا هرب ،درش يفرعم سیر مايلیو و

هتخانش هدش يا نيمز رد ۀ تسیز يسرباسح هدرش لیدبت يطيحم

( تسا

Rees, 1992: 121; Wackernagel & Rees, 1998: 6

.) نریا ز صخاش ود

تسی يطيحم هب ۀلزنم برساحم ياررب يمك يرازبا ۀ

طيحم ياضاقت

یامرس نيمأت و )کیژولوكا رثا( تسیز ۀ

يرعيبط

هدارس يرليخ ناربز هب .دش هئارا )يتسیز تيفرظ( ریذپدیدجت

،

نارس ۀ ،رورشك کری مدرم کیژولوكا جراخم ،کیژولوكا ياپدر

يرم نارشن ار صخرش کی يتح و ناتسا ،رهش تريفرظ .درهد

زين يتسیز يیاراد لباقم رد

،رهرش ،روشك نامه کیژولوكا ياه

يم ناشن ار صخش و ناتسا .دهد

نیشیپ ۀ شهوژپ يملع حطس رد شهوژپ

ياه يم ار يددعتم ارب هرك ترفای ناوت

هرهب هیرظن زا يريگ هاگدرید ،اه

ررطم يارهرازبا و اره ح

هدرش رد

يرظن ينابم شخب شهوژرپ

هدرش مارجنا .درنا

نریا رد ،هرنيمز

يرررفعج ررص ( روپدررمحا و يميم 1334

ررطبار لرريلحت ) ۀ

دررشر

طيرحم دررکلمع صخارش و يداصتقا ياهرورشك رد ترسیز

هعرسوت بختنم لارس رد هرتفای

ياره 2448 و 2446 ار يرسررب

دندرك یاتن . شهوژپ اهنآ ناشن هعسوت ياهروشك رد داد ،هرتفای

طيحم درکلمع رب يداصتقا دشر رت تسیز

و هترشاد يرفنم ريثأ

ببس طيحم بیرخت

.تسا هدش تسیز

ناهارف ي ( 1330 نلاك رد ) رهش

ناررهت ررقف نيرب داد نارشن

طيحم تيفيك و يداصتقا طبار تسیز

ۀ سوکعم ي دراد دورجو

؛

هرفلؤم دوربهب و شیازرفا اب ينعی يدارصتقا ررقف ياره

، تريفيك

هفلؤم طيحم ياه

هاك تسیز .تسا هتفای ش

يمرك قرفوم ( 1330 ) هرب مادرقا رطبار يرسررب

ۀ ،ررقف نيرب

دمآرد يرباربان و

طيحم بیرخت

رد تسیز نارریا

دررك یارتن .

دروآرب وگلا طبار داد ناشن تدمدنلب رد ۀ

تبثم و نيب يرادانعم

يداصتقا دشر ريغتم و

طيحم بیرخت

درمآرد يرباربان ،تسیز

و طيرحم بیرخت ترسیز

و نيرنچمه نارريم

ررقف و بریرخت

طيحم دراد دوجو تسیز

.

ه نیا دننام شهوژرپ

، ( نارارکمه و يرميهاربا 1330

) زرين

نارس راشتنا نازيم دنداد ناشن ۀ

يد عیزوت دوبهب اب نبرك ديسكا

يم شهاك ناریا رد دمآرد .دبای

(10)

128 هیرشن

هعماج يسانش

،يدربراك لاس موس و يس

، هرامش يپايپ ( 68

،) هرامش مود ، ناتسبات 1041

http://dx.doi.org/10.22108/jas.2021.129190.2128

https://dorl.net/dor/20.1001.1.20085745.1401.33.2.1.6

( يدمحم نينچمه 1330

هداد زا هدافترسا ارب ) يررس ياره

يناررمز 1364 - 2411 ررطبار يررسررب هررب ،يناررهج کررناب ۀ

نارريم

تنا و دمآرد يرباربان يد راش

ديسكا نبررك .ترخادرپ نارریا رد

شهوژررپ یاررتن وا

ررطبار تدررمدنلب رد داد ناررشن ۀ

و ترربثم

ينعم يد و دمآرد يرباربان نايم يراد .دراد دوجو نبرك ديسكا

( ناراکمه و يريخ 1331

تسايس دنداد ناشن ) عیزوت ياه

دمآرد ربارب ي

هزاب رد نامز ياه ي فلتخم س بب گدورلآ شهاك ي

تسیز يم ناریا رد يطيحم دوش

؛ درنمتورث دارفا هك ينعم نیدب

طيرحم بیرخت هب شیارگ ريقف دارفا زا رتشيب و درنراد ترسیز

يم يدمآرد عیزوتزاب دناوت

ببس نارس شهاك ۀ

گدولآ ي دوش .

هتفای نينچمه يرفعج ياه

( ينامرك بسن 1331

داد ناشن )

د طيحم بیرخت ،دمآرد يرباربان شیازفا اب تدمدنلب ر ترسیز

يم شهاك ناریا رد نينچمه یاتن .دبای

ناشن ۀدرنهد تربثم ررثا

طيحم بیرخت رب يداصتقا دشر .دوب تسیز

نارگشهوژپ يلخاد

هب رتشيب طبار يسررب ۀ

دمآرد ،رقف نيب

طيحم بیرخت و

هجوت يیاتسور وايقم رد تسیز .درندرك

ارب

دوجو یا ،ن يم شرازگ ار يتوافتم یاتن نریا رد .درنهد

،هرنيمز

يدمحا ( دررف 1313 يرم طابنترسا نيرنچ ) درنك

رقطنم رد هرك ۀ

هعلاطم هدش طبار ۀ ينعم بیرخت يضارا نيب يراد دارصتقا و هدش

.درادن دوجو راوناخ و اتسور يفیرش ودرهم و اين ي

( 1334 هرب درنداد نارشن ) ررقف لريلد

دارصتقا ي عارمتجا و ي

ميقترسم دررکلمع قریرطزا نايیاترسور ،

هررتوب(

ررنك ي يارررب و )لررغآ داررجیا و شورررف ،تخوررس نيمأررت

رادهگن( ميقتسمريغ ي

)عترم تيفرظ رب دازام ماد ببس

بیرخت

طيحم هدش تسیز .دنا

دارربآزوريف ي

ميررظع و ( هداز 1331 داد ناررشن ) دررن

برریرخت

طيحم قطنم رد تسیز ۀ

سررب ي رد هدش شهوژپ شان ًلاماك ، ي

زا

اهراوناخ درکلمع زرط ي

ريقف

؛تسين تح هکلب ي رد اررقف شقن

برخم راثآ لباقم رد طيحم بیرخت ي

تريلاعف هك تعنرص ياره

ي

هتشاد هقطنم رد نونكات دنا

.تسا هدوب زيچان رايسب ، واد

و يد يرون و يناسراف ورپ

( ر 1330 هرك درنتفرگ هرجيتن )

هررب عررتارم برریرخت نازريم ليررسو

ۀ هررب ،ررريقف نایوگخررساپ زرررط

.تسا ريقفريغ نایوگخساپ زا رتشيب ،يرادانعم ( ناراکمه و قاحسب 1338

ررقف نيرب هرك درنتفرگ هرجيتن )

یاتسور ي رادیاپان و ي ررثا ،يطيحم دورجو يرادارنعم و تربثم

نیا رد .دراد

،هنيمز ارقف ي یاتسور ي هرهب اب درح زا شيب يرادرب

عيبط تاناکما زا ي

رادیاپان ببس ي

يرم نآ رتشيب نریا و دنورش

نامز رذگ رد هل سم ببس

دوبان ي .دش دهاوخ عبانم

سنرریا و ارریراچاتاب (1

زا هدافتررسا اررب )2006

هداد هررس يارره

طبار يبرجت ليلحت هب مادقا دنه رد هقطنم ۀ

و يیاتسور رقف نيب

طيحم رييغت تسیز

دندرك نیا رد . شهوژرپ

، ارب طيرحم ررييغت

يهايگ ششوپ صخاش زا هدافتسا هب

ۀليسو هداد هراوهام ياه يا

هزادنا يیاتسور رقف داد ناشن دهاوش .دش يريگ ببس

بریرخت

يرم يهاريگ ششوپ رنچمه .دورش

ني داد نارشن یارتن هرب

رورط

يهاريگ شرشوپ بریرخت سکعلاب ببرس

زرين يیاترسور ررقف

يم دوش

؛ هرعلاطم فرلتخم قطارنم رد نآ ريثأرت نازريم اما هدرش

توافتم يميلقا و يیايفارغج لماوع واسارب تسا

.

هناميلس و کزیر (2

)2018

رطبار ليلحت يارب ۀ

و ررقف نيرب

زاگ راشتنا يد

هب نبرك ديسكا ۀلزنم

طيرحم صخارش زا يترسیز

هداد يناهج لناپ ياه 108

رود لورط رد رورشك ۀ

1338 - 2410

هدافتررسا دررندرك هررتفای . يررلك يارره شهوژررپ

ررطبار داد ناررشن ۀ

يد راشتنا و رقف نيب يطخريغ يرم نبررك ديسكا

درناوت ببرس

طيحم بیرخت و رقف رتشيب شیازفا

دوجو اب .دوش تسیز ،نیا

زفا يداهن تيفيك شیا ببس

زا رترشيب ترظافح و ررقف شهارك

طيحم تسیز يم .دوش

چولب ناراکمه و (3

رقف ،دمآرد يرباربان نيب طابترا )2020

يد راشتنا و نبرك ديسكا

ار يارب 04 بورنج يیارقیرفآ روشك

رود يط ارحص ۀ

2414 - 2418 يسررب دندرك هتفای . د ناشن اه دا

دمآرد رد يرباربان شیازفا ببس

يد زاگ راشتنا شیازفا

ديسكا

يم نبرك نیا رب هولاع .دوش

، ررب يربرخم تاريثأرت رقف شیازفا

1 Bhattacharya & Innes

2 Rizk & Slimane

3 Baloch et al.

Referensi

Dokumen terkait

رثا يقيبطت ـ يخیرات هعلاطم - 2 هیامشقن ساسارب هک تسا يا هتسجرب و زراب ياه هیامشقن ياراد روکذم هچراپ هکت هب شخب نیا رد .تسا تیمها زئاح يتخانش ناتساب و يرنه هاگدید زا يرنه ياه هنومن