The Effect of Family-Centered Care on Physiological Parameters of Brain Injury Patients Admitted to the Intensive Care Units

(1)

Research Article Published online 2021

The Effect of Family-Centered Care on Physiological Parameters of Brain Injury Patients Admitted to the Intensive Care Units

Golestaneh Rezaei¹, Fatemeh Salmani^1*, Mehrdad Azarbarzin¹

*1. Nursing and Midwifery Sciences Development Research Center, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran

*Corresponding author: Fatemeh Salmani, Nursing and Midwifery Sciences Development Research Center, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Najafabad, Iran. E-mail: [email protected]

Abstract

Background & Aim: Despite the negative opinions of the Intensive Care Unit (ICU) staff about the presence of the family next to the patient, many studies have shown that family-centered care can be effective in meeting this need as well as the comfort and physiological parameters of patients. The purpose of this study was to determine the effect of family-centered care on the physiological parameters of brain injury patients admitted to ICUs in the selected hospitals in Isfahan, in 2020.

Methods: This study was a quasi-experimental study. A total of 30 brain injury patients who had referred to the selected hospitals in Isfahan in 2020 were included in the study using available sampling and were assigned to two groups of 15 intervention and control by random assignment of permutation. In the intervention group, the patients' first-degree families were present beside the patient for three days and twice a day at 10:00 AM and 3:00 PM and performed a family-centered care program. The control group received routine ward care. Physiological parameters were recorded and measured 15 minutes before, during and after care.

Results: The findings showed that the mean of physiological parameters such as heart rate, systolic blood pressure, and arterial blood oxygen saturation in the intervention group was significantly different compared to the control group (P< 0.05). However, there was no significant difference in the physiological parameters such as the diastolic blood pressure of the intervention group (P >0.05).

Conclusion: The results of this study showed that family-centered care causes significant changes in the physiological parameters of patients which eventually leads to relaxation in patients. Therefore, it should be possible for the closest family members to be present beside their patients in an appropriate time with adequate training in regards to family-centered care.

Keywords: Physiological Parameters, Family-centered Care, Intensive Care Unit, Brain Injury

Copyright © 2018, Critical Care Nursing. This is an open-access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits copy and redistribute the material just in noncommercial usages, provided the original work is properly cited.

(2)

تاحفص 28: 61-

ریثأت تثقارم رت رًحم ٌداًواخ

صخاض اَ

ی ف ی س ی شًلً

ی ک ت ی نارام سآ ی ة سغم ی رتست ی رد

صخت اَ

ی ي تثقارم ی

ٌص

ییاضر ٍواتسلگ ،1

یواملس ٍمطاف ،1

هیزرتررآ دادرُم

1

*

* 1 . محت شکزه ی تبم ربتعزپ مَلػ ِؼعَت ی

بهبه ٍ یی

، هلاعا داسآ ُبگؾًاد ،دبثآ فدً ذحاٍ

ی

، ا ،دبثآ فدً

ی ىاز

یًبولع ِوىبف :لٍَغه ُذٌغیًَ

محت شکزه ، ی تبم ربتعزپ مَلػ ِؼعَت ی

بهبه ٍ یی

، هلاعا داسآ ُبگؾًاد ،دبثآ فدً ذحاٍ

ی

، ا ،دبثآ فدً

ی ىاز . E-mail: [email protected]

چ یک

ٌذ

ٍىیمز :فذَ ي لٌعزپ یفٌه ذیبمػ نغزیلػ ؼخث

ُضیٍ تجلازه یبّ

ربویث ربٌک ُداًَبخ ىدَث درَه رد تجلازه ِک تعا ُداد ىبؾً یدبیس تبؼلبيه ،

یه رَحه ُداًَبخ ـخبؽ ٍ ؼهارآ يیٌچوّ ٍ سبیً يیا ىدزک ُدرٍآزث رد ذًاَت

ىاربویث کیصَلَیشیف یبّ

زیثأت .ذؽبث ِتؽاد ِؼلبيه يیا مبدًا سا فذّ

يییؼت زیثأت رَحه ُداًَبخ تجلازه ـخبؽ زث

ىبتعربویث ُضیٍ تجلازه ؼخث رد یزتغث یشغه تیعآ ىاربویث کیصَلَیشیف یبّ

ىبتعا تختٌه یبّ

لبع رد ىبْففا 1399

.دَث

شير ي داًم :اَ

.ذؽ مبدًا یثزدت ِویً ترَف ِث ِؼلبيه يیا داذؼت

30 ىبتعربویث ِث ُذٌٌک ِؼخازه یشغه تیعآ ربویث رد ىبْففا تختٌه یبّ

لبع 1399 ِث

ًَِوً ترَف ٍُزگ ٍد ِث یتؾگیبخ یفدبقت ـیقخت بث ٍ ذًذؽ ِؼلبيه دراٍ طزتعد رد یزیگ

15 ـیقخت لزتٌک ٍ ِلخاذه ُزفً

تذه ِث ىاربویث کی ِخرد ُداًَبخ ِلخاذه ٍُزگ رد .ذًذؽ ُداد

ِع تػبع رد سٍر رد تثًَ ٍد ٍ سٍر 10

ٍ حجف

ِع ٍ ذٌتفبی رَنح ربویث يیلبث زث زقػ

تجلازه ِهبًزث لزتٌک ٍُزگ .ذًداد مبدًا ار رَحه ُداًَبخ

تجلازه ـخبؽ .ذًدزک تفبیرد ار ؼخث یربخ یبّ

کیصَلَیشیف یبّ

15 لد ی ٍ يیح ،لجل ِم

ُساذًا ٍ تجث تجلازه سا ذؼث .ذؽ یزیگ

ٍتفای :اَ

ـخبؽ يیگًبیه

ٍُزگ یًبیزؽ ىَخ ىضیغکا عبجؽا ،کیلَتغیع ىَخربؾف ،تلل ىبثزم ِلوخ سا کیصَلَیشیف یبّ

یرادبٌؼه رَى ِث ِلخاذه

( تؽاد تٍبفت لزتٌک ٍُزگ بث 05

/ 0 P<

.) ـخبؽ بها ِلوخ سا کیصَلَیشیف یبّ

ِلخاذه ٍُزگ کیلَتعبید ىَخ ربؾف تؽاذً رادبٌؼه فلاتخا لزتٌک ٍ

( 05 / 0 P>

.)

ٍجیتو :یریگ یلبث زث رَحه ُداًَبخ تجلازه یبّربیؼه رد یوْه تازییغت ربویث ي

یه دبدیا کیصَلَیشیف ذٌک

رد لدبؼت ٍ ربویث رد ؼهارآ ثػبث ِک

ـخبؽ یه ربویث کیصَلَیشیف یبّ

دَؽ ُداًَبخ تجلازه بث ِيثار رد یفبک ػسَهآ بث ُداًَبخ دزف يیزتکیدشً ِک دَؽ نّازف یيیازؽ ذیبث يیازثبٌث .

.ذثبی رَنح ربویث يیلبث زث تعبٌه ىبهس رد ،رَحه

ٌشايذیلک :اَ

ـخبؽ بخ تجلازه ،کیصَلَیشیف یبّ

یشغه تیعآ ،ُضیٍ تجلازه ؼخث ،رَحه ُداًَ

[ Downloaded from jccnursing.com on 2023-08-14 ]

(3)

ٍمذقم

زتوْه ىاٌَػ ِث ُداًَبخ ی

ي ث سا تجلازه ءشخ ی

،ربو ؼمً

زثؤه ی رد

بوح ی ت وغخ ی

، حٍر ی فىبػ ٍ ی ث ی ربو زتغث ی ث رد ی ىبتعربو ار

دراد ُذْػ زث

= 1 .<

ا ی ي د ی

ُبگذ

ًذؾًاذخ ءشخ ُداًَبخ ِک ی

ذٌیآزف

تهلاع ٍ ىبهرد ی

ث ی ربو ؼخث بّ

ی

ٍ تجلازه ی

ُض ث رد تعا ی ي

ت ءبنػا ی ن اربتعزپ ؿَقخ ِث ٍ ىبهرد ى

پ ذؽر ی اذ زدٌه ٍ ُدزک

تبؼلبيه ِث

ُدزتغگ یا ث ُداًَبخ زث شکزوت بث ی

ىاربو ؼخث بّ

ی

ٍ تجلازه ی

ُض تعا ُذؽ ث تجلازه زها رد ُداًَبخ تکربؾه . ی

،ربو

لک رَى ِث ی رد ذٌیآزف ذپ تجلازه ٍ ىبهرد ی

ِتفز رد بها تعا ُذؽ

ؼخث بّ

ی

ٍ تجلازه ی

ُض خَت ی

ِ لبح رد تعا ُذؾً

ی

ِک تبؼلبيه

ىبؾً

یه ذّد ث ُداًَبخ ی ربو ی ک بوح غجٌه یت ی ازث ی ث ی ربو ذٌتغّ

ٍ یه ذًٌاَت ؼمٍ

ی ت ث ی ربو ذؾخجث دَجْث ار

= 2

<

ث ُداًَبخ . ی

ربو نّ

رد ىاٌَػ ِث ی

تفب ىاٌَػ ِث نّ ٍ تجلازه ُذٌٌک

ِیارا ُذٌّد

ِتفزگ زظً رد تجلازه یه

دَؽ

ًبهس . ی ث ِک ی ربو تجلازه ؼخث رد

ٍی

ُض زتغث ی یه دَؽ تعا ُداًَبخ طز

ًاٍازف ی لوحت ار یه

ذٌک

تعا تجلازه ذٌهسبیً ىبهس يیا رد ِک

= 3

<

د فزى سا ی زگ ی ک ی سا

ًی بّسب ی ث ی ربو زتغث ی رد ؼخث بّ

ی

ٍ تجلازه ی

،ُض ُداًَبخ ىدَث

ث ربٌک ی ربو ا رد ِک تعا ی

ي ُداًَبخ ىبهس یه

ذًاَت

ِیارا ُذٌّد

تجلازه بّ

ی وغخ ی فىبػ ٍ ی ث ِث ی ربو ذؽبث

= 4

<.

رَحه ُداًَبخ تجلازه ی

ک ی

ً سا ی بّسب ی عبعا ی ث ی ربو رد ُداًَبخ ٍ

زتغث ىبهس تذه ی

ث ی ربو تعا ِث رَحه ُداًَبخ تجلازه مَْفه .

بٌؼه ی ث سا تجلازه رد ُداًَبخ لبؼف تکزؽ ی

ربو تعا

= 5

<

تجلازه .

رَحه ُداًَبخ ی

ک

ٍر ی دزک ربکتثا ٍ قلاخ ی

ازث ی

ِهبًزث یشیر

،

ؽسرا ٍ ازخا ی

ثب ی تجلازه بّ

ی تؽاذْث ی زث ِک تعا تکربؾه

یبّ

فه ٍ ِفزى ٍد ی

ذ ث ی ي ث ی

،ىاربو

ُداًَبخ بّ

جلازه ٍ ی ي تؽاذْث ی

ث ،رَحه ُداًَبخ تجلازه رد .تعا شکزوته ی

ربو ،ُداًَبخ ٍ ی

ک

کؾت ار تجلازه ذحاٍ

ی ل یه ذٌّد

= 6

<

تربجػ ِث . ی د ی زگ ُداًَبخ

لفا ؼمً

ی ا ار تجلازه رد نْه ٍ ی

بف یه ذٌک

= 7

<

جلازه . ت ُداًَبخ

ثػبث رَحه یه

دَؽ لبؼف ؼمً ُداًَبخ بنػا ی

ىدزک نّازف رد

بوح ی ت حٍر ی

، ػبوتخا ی ٍ ف ذؽر ی ش ی ک ی ث ی ربو ا ٍ ذٌؽبث ِتؽاد ی

ي

بتً ثػبث ی ح

ْث ی

ٌِ

ث تهلاع ی ربو یه دَؽ

= 8

<

ازثبٌث . ی ي تکربؾه

تجلازه ِهبًزث رد ُداًَبخ لبؼف ی

رٍزم ی زظً ِث یه ذعر

= 9

<

.

ازخا ی ه ُداًَبخ تجلازه رَح

ث ِوّ درَه رد ی

ىاربو مبوت رد ٍ

ٌع ی ي مبدًا یه دَؽ مبوت رد تعا يکوه ٍ ویحه

بّ

ی لبث یٌ

ی

ازخا دَؽ

= 10

<

رد بها . ؼخث بّ

یی ث ِک ی ىاربو ث بث ی ربو ی ذخ ی ٍ

ذْت ی ذ ث ذٌتغّ ِخاَه ُذٌٌک ی

زتؾ ِک تعا ُذؽ حزيه ؼخث

بّ

ی

ٍ تجلازه ی

ُض ا ءشخ ی ي ؼخث بّ

تعا

= 11

<.

س داذؼت ًِاسٍر ی

دب ی ث سا ی ىاربو شغه تبثزم ِث لاتجه ی

تبهٍزت ی ک

رد ؼخث بّ

ی

ٍ تجلازه ی

ُض زتغث ی یه ذًَؽ

= 4 ، 12

<

ربهآ . تبثزم

شغه ی تبهٍزت ی ک بّرَؾک رد ی

ِؼعَت ی

ِتفب 200 اسا ِث زفً

ی زّ

ا رد ٍ زفً راشّ ذف ی

تلاب زهآ ُذحته ی بک ث ی ؼ سا 500 اسا ِث زفً

ی

ذؽ درٍآزث زفً راشّذف زّ

ُ تعا

= 13

<

ا رد . ی ىاز ً ی ش ٍ گزه ربهآ

ه ی ز ؽبً

ی س بهٍزت سا ی دب تعا رَى ِث ی هٍد تبفدبقت ِک ی

ي تلػ

ا رد گزه ی

ىاز ةَغحه یه دَؽ

= 14

<

ث . ی ربو زتغث ی ؼخث رد

ٍ تجلازه ی

ُض بث ؼٌت بّ

یی جل سا ی ل ؽبً ؼٌت ی ،تبهذف سا

ثی ربو ی

، تجلازه بّ

ٍ ؼٌت بّ

ی حٍر –ی یًاٍر ِخاَه یه دَؽ ٍ

ؼته تلب ا ی ي ؼٌت بّ

ؼمٍ رد تعا يکوه ی

ت دَوّ

ی هبٌ

ی ک ث ی ربو

غت یی ز ا ی دبد دَؽ ا . ی ي غت یی ز اشفا بث ی ؼ لَثبته تػزع ی

،ک یه ذًاَت

اشفا تجع ی ؼ اشفا ،ىَخ ربؾف ی

ؼ ىٍزث

ُد جلل ی مبجمًا ترذل ٍ ی

اشفا ىآ لبجًد ِث ٍ تلل ی

ؼ داذؼت ٍ ىَخربؾف ،تلل ىبثزم

ث ظفٌت ی ربو دَؽ ازثبٌث . ی ي راَػ ؼّبک ك

ا ی دبد ؽبً ُذؽ ی سا

غت یی تاز ف ی ش ی صَلَ

ی ک ث ی ربو رد ؼخث بّ

ی ٍ ی

ُض غث ی رب وّا شئبح ی ت

تعا

= 15

<

ؼّبک تْخ . ؼٌت

بّ

ی وغخ ی

ًاٍر ٍ ی ث ی ربو

ُار

بّربک ی

ٍراد تٍبفته یی

غ ٍ ی ز

ٍراد یی تبؼلبيه رد ِک دراد دَخٍ

تعا ُذؽ ُربؽا ىآ ِث

= 20،4 - 16

<

.

ُار بّ

ی غ ی ز

ٍراد یی رد

عرزث فلتخه تبؼلبيه ی

ُذؽ عَه لهبؽ ِک تعا یم

ی

ًبهرد ی

= 18

<

ىآزل تٍلات ،

= 19

<

زحت ، ی تبک اٌَؽ یی

= 20

<

ُدبفتعا ،

تبللاه سا

ُذؽ

= 4

<

ؼّبک تْخ ؼٌت

بّ

ی

ًاٍر ی

ثی ىاربو تعا ِک

ًِبفعأته ا رد ی ىاز لد ِث ی ل ػٌَوه ی ت دٍرٍ

ِث ُداًَبخ ؼخث

بّ

ی

ٍ تجلازه ی

،ُض ِتفزگ رازل تلفغ درَه

تعا

= 8

<.

بيه رد تبؼل فلتخه زیثأت تجلازه ٍ ُداًَبخ رَنح

زث رَحه ُداًَبخ ـخبؽ

بّ

ی ف ی ش ی صَلَ

ی ک ث رد ی ىاربو جلل ی

عرزث ی

ًبوحر .تعا ُذؽ ی

ىاربکوّ ٍ (

2013 دَخ ِؼلبيه رد )

بوح تبللاه زثا ىاٌَػ تحت یت

ی زث ُداًَبخ ـخبؽ

بّ

ی

فی ش ی صَلَ

ی ک ث ی ىاربو زًٍزک دبح مرذٌع ِث لاتجه ی

زتغث ی رد

تجلازه ؼخث

ٍی

ُض ث ی ىب بوح زثا ذًدزک یت

ی تبللاه

ث ُذؽ ی زتؾ وّ ِث ٍ تعا دٍذحه تبللاه سا ی

ي دَجْث ثػبث تلػ

ـخبؽ بّ

ی ک ک ءبمترا ٍ یف ی ت ث رد ىبهرد ی

ىاربو ُذؽ

تعا

= 21

<

تاَلف . ی ىاربکوّ ٍ (

1391 د ِؼلبيه رد ) ی

زگ ی تحت

عرزث ىاٌَػ ی

زیثأت زث تبللاه ـخبؽ

بّ

ی ک ث ی ىاربو

زتغث ی

ٍ تجلازه ؼخث رد ی

ُض جلل ی ا ِث ی ي تً

ی

ِد تعد ی ذٌتفب

لبث زث ُداًَبخ رَنح ٍ تبللاه ِک ی

ي ث ی ربو غت یی تاز وْه ی رد

ـخبؽ بّ

ی جلل ی لٍزػ ٍ ی لبث ًبحل سا یٌ

ی ا ی دبد یوً

ذٌک ٍ

ث ربٌک رد ُداًَبخ رَنح ی

ربو هبح ىاٌَػ ِث ی

سا ُذٌٌک تجلازه ٍ

(4)

ثی ربو رٍزم ی تعا

= 4

<

ث . تؽب ی ىاربکوّ ٍ (

1395

ً ) ی ش ِؼلبيه رد

ث دَخ ی ىب

ٍ تجلازه ؼخث رد ُداًَبخ رَنح ذًدزک ی

ُض تخَه

ث تحازتعا رد ِفلٍ

ی ربو غت تخَه ٍ ُذؽ یی

تاز ف ی ش ی صَلَ

ی ک ی ذًٌبه

اشفا ی ؼ ،تلل ىبثزم ظید

ری وت ی

، اشفا ی ؼ ٍ ىَخ ربؾف

ث رد ةازيما ی

ىاربو یه دَؽ

= 22

<

ازثبٌث . ی ي رد للبٌت ِث ِخَت بث

بتً

ی ح تبؼلبيه لجل ی لبث زث ُداًَبخ دٍرٍ مذػ ِث ِخَت بث ٍ ی

ي ث ی ربو

رد ؼخث بّ

ی

ٍ تجلازه ی

ُض ا ی ي ؼت فذّ بث ِؼلبيه یی

ي زیثأت

زث رَحه ُداًَبخ تجلازه ـخبؽ

بّ

ی ک ث ی ىاربو عآ ی ت

شغه ی زتغث ی

ٍ تجلازه رد ی

ُض .ذؽ مبدًا

شير اَ

ای ي ؼٍّضپ ی ک

ً ِؼلبيه ی

ِو ثزدت ی تعا ٍُزگ ٍد یٍر زث ِک

ا رد .تفزگ ترَف لزتٌک ٍ ِلخاذه ی

ي ؼٍّضپ ؼخث بّ

ی

ٍ تجلازه ی

ُض ىلابغگرشث ىبتعربویث

بّ

ی ىبتعا رد تختٌه

ىبْففا ( 30 ث ی ربو سا 4

ٍ تجلازه ؼخث ی

ُض قػا ٍ بهٍزت )ةب

ىبتعربویث سا ِک ذًذؽ ةبختًا ٍ ُدَث زْؽ يیا گرشث یبّ

عآ ىاربویث ی ت شغه ی ىبتعزْؽ ٍ ىبتعزْؽ يیا سا ِث فازىا یبّ

یه ُداد عبخرا شکزه يیا ا رد .ذًَؽ

ی ي ِؼلبيه 30 ث ی ربو عآ ی ت

شغه ی اراد ی ؽَّ حيع ی

رب ی 8 - 5 يع ، 65 - 18 جلازه ٍ لبع ی

ي

ِخرد ُداًَبخ لهبؽ بًْآ ی

ک ث ی ربو (

،زّاَخ ،رذپ ،ردبه ،ردازث

یفدبقت بث )ذًسزف ٍ زغوّ

بخ یسبع یتؾگی (

Permutated

Block Randomization) (23

ػٍر داذػا لٍذخ كجى ،)

بخ ی تؾگ ی فدبقت ی سبع ی

ٍُزگ ِث یبّ

15 لزتٌک ٍ ِلخاذه ُزفً

قخت ی ـ ؼه .ذًذؽ ُداد ی

بّرب ی تَف لهبؽ ِؼلبيه سا جٍزخ

سا ُداًَبخ فازقًا ٍ یغًاصرٍا یحازخ ،ؼخث ِث لبمتًا ،ربویث ح رد تکربؾه ی

ي .دَث ِؼلبيه

ندح رادبٌؼه حيع بث زیس لَهزف طبعا زث ًَِوً

ی 05 / 0 ٍ

Z1- α/2

زثازث 96 / 1 ىَهسآ ىاَت ، 8

/ 0 ٍ

Z1- B

زثازث 84 / 0 ٍ

ؽسرا بث تٍبفتd

ی لک زظً سا یٌ

ی ک ی

ٍبغه ِک

δkی یب

δ/096 رد

داذؼت بث بث زثازث ذؽ ِتفزگ زظً

17 ً تعد ِث ٍُزگ زّ رد ًَِو

بث ٍ ذهآ ةبغتحا 10 ر ذفرد ی ػش 15 ِجعبحه ٍُزگ زّ رد زفً

ؽ ذ .

تْخ یازخا

ِؼلبيه زمبح ُدبفتعا ِتخبع كمحه تغیل کچ سا

لهبؽ ِک ذؽ یتخبٌؽ تیؼوخ تبػلاىا

( ،ظٌخ ،يع

عًَ ،ُبگتعد ذه ،یزتغث ِمثبع ،یربویث ـیخؾت ،تلایقحت ا ُدبفتعا ٍ یشغه یبهٍزت تلػ ،یشغه یبهٍزت س

يکغه یبٍّراد ٍ )رذخه ٍ

ـخبؽ بّ

،تلل ىبثزم داذؼت( کیصَلَیشیف ی

غکا عبجؽا ٍ کیلَتعبید ٍ کیلَتغیع ىَخربؾف ىَخ ىضی

ُساذًا تْخ .دَث )یًبیزؽ یزیگ

ـخبؽ بّ

یازث کیصَلَیشیف ی

مبوت لذه یجلل گٌیرَتیًبه ُبگتعد دراذًبتعا راشثا سا ىاربویث

S1800

ُدبفتع ىازیا تخبع ؽ

.ذ

ِؼلبيه يیا رد ُداًَبخ کی ِخرد َنػ

( ،زغوّ ،ردبه ،رذپ

ذًسزف ،ردازث ،زّاَخ )

زث یَل طبعا ِيثار يیزتؾیث ٍ يیزت

ربویث بث یفىبػ ربویث ُداًَبخ ِتفگ ِث ٍ

سا ظپ ذًذؽ ةبختًا

ُدبهآ ُداًَبخ کیدشً َنػ ةبختًا

ٍر یسبع

ُداًَبخ یًا تْخ

مبدًا كمحه وعَت ِؼلبيه ِث دٍرٍ

ؽ ذ . دبهآ بث ُداًَبخ یسبع ُ

ُداًَبخ یسبعبٌؽآ ٍ ُضیٍ تجلازه ؼخث یبنف درَه رد تجحف

ُبگتعد ٍ ؼخث ویحه بث مبدًا بّ

ذؽ بث ُداًَبخ ِک یترَف رد ٍ

يیلبث زث تؽاذً یذػبغه یحٍر لبح ُضیٍ تجلازه ؼخث ىذید یوً زمبح ربویث .ذؽ

مبدًا َُحً درَه رد ،ُذید ػسَهآربتعزپ وعَت ُداًَبخ ػسَهآ تجلازه بّ

تازىبخ درَه رد تجحف ٍ ربویث بث کیدشً هبجترا ، ا ِتؽذگ ػَخ بدً

م ؽ .ذ ُداًَبخ َنػ سٍر زّ

30 تذه ِث ِمیلد

3 سٍر سا ٍ ػزیذپ یاذتثا 2

تثًَ

تػبع رد سٍر رد 10

حجف ٍ 3

زقػ اذیپ رَنح ربویث يیلبث زث

َوً

.د تثًَ یهبوت رد یبّ

تبللاه

، ُداًَبخ کی ِخرد َنػ ،ربویث لَئغه ربتعزپ بی كمحه وعَت ِلخاذه مبدًا تحف سا بت ذًدزک تیبوح ٍ یّازوّ ار ُداًَبخ َنػ ِث سبیً ترَف رد ٍ ذٌٌک لفبح ىبٌیوىا ُداًَبخ ذٌٌک کوک .

لهبؽ رَحه ُداًَبخ تجلازه ه

زؼ ،ربویث ِث دَخ یف

يخبً ىدزک تتزه

ّ تل ىدزک ةَىزه ،ربویث یب ویث یبّ

سبگ بث رب

نؾچ ىدزک شیوت ،لیزتعا سبگ بث ربویث یبّ

سا ُدبفتعا ٍ لیزتعا

ُذٌٌک ةَىزه تعد یٍر زث بّ

ٌعزپ ِث کوک ،ربویث یبّ

ل تْخ

صاذًبث سبیً ترَف رد ٍ يؾیسَپ زییغت

َث ربویث د رد . یهبوت مبدًا

تجلازه لحازه

، ربویث بث ٍ ُدزک کیدشً ربویث ِث ار دَخ ُداًَبخ

هبجترا کیدشً

رازلزث یه

َوً

یث سا تجلازه مبدًا يیح رد ٍ د سا ربو

یه تجحف ِتؽذگ ةَخ تازىبخ تعد ٍ دَوً

رد ار ربویث یبّ

یه تعد تفزگ یه صبعبه ار ربویث ىذث ٍ ترَف ٍ .داد

یاذتثا رد

ر زث رَحه ُداًَبخ تجلازه تغیل کچ دٍرٍ

درَه ربویث یٍ

تفزگ یثبیسرا .

ـخبؽ بّ

یصَلَیشیف ی 15

،ِلخاذه لجل ِمیلد

15

ٍ ِلخاذه يیح ِمیلد 15

د تجث ٍ یعرزث ِلخاذه سا ذؼث ِمیل

ذؽ . ـخبؽ بّ

کیصَلَیشیف ی ىاربویث مبوت یازث

سا ُدبفتعا بث

یجلل گٌیرَتیًبه ُبگتعد کی

S1800

ُساذًا ىازیا تخبع یزیگ

ذؽ . بویث ِوّ ىَخربؾف تلبح رد ٍ یوخبْت زیغ ػٍر ِث ىار

(5)

یعرزث ِتغؾً ِویً

ٍ ِوّ تعار یٍسبث ِث حٌع ربؾف فبک

ذؽ ِتغث ىاربویث .

تْخ یًبیزؽ ىَخ ىضیغکا عبجؽا یعرزث

تعار تعد ُربؽا تؾگًا ِث یجلل گٌیرَتیًبه ُبگتعد حٍزپ ىاربویث ُدبفتعا ذؽ . ر ییاٍر ترَف ِث نّ تغیل کچ ییاٍ

ترَف ِث تغیل کچ ییبیبپ ٍ تفزگ مبدًا یرَف ٍ اَتحه

ىبققخته يیث یثبیسرا رد

7 بویث

ٍ ذؽ مبدًا ر يیث یگتغجوّ

بًْآ 8 / 0

ِجعبحه ذؽ

.

مبدًا رَکَع ٍد ترَف ِث ِؼلبيه يیا ذؽ

ى ِث یرَ

دزف ِک

لیلحت ٍ ةبیسرا

ُذٌٌک آ

ًَِوً ةبختًا سا یربه ِلخاذه ٍُزگ رد بّ

ِتؽاذً علاىا ىَهسآ ٍ .ذًا

ِث قلاخا ِتیوک ذک یاراد ِؼلبيه يیا ُربوؽ

IR.IAU.NAJAFABAD.REC.1399.059

خیربت

8 / 5 / 1399 فدً ذحاٍ یهلاعا داسآ ُبگؾًاد سا دبثآ

تعا .

تبظحلاه تیبػر یبتعار رد يیٌچوّ

ُداًَبخ یهبوت یللاخا

تکربؾه بث ٍ ذًذؽ ُبگآ ؼٍّضپ فاذّا سا ِؼلبيه رد ىبگذٌٌک

تیبمر ِؼلبيه دراٍ ًِبّبگآ یجتک ِهبً

ذؽ ُداًَبخ .ذً

تکربؾه ذٌٌک ىبگ یازث .ذًدَث داسآ ِؼلبيه سا جٍزخ بی ٍ دٍرٍ

بًْآ ِث يیٌچوّ

ىبٌیوىا ىبؾیا ربویث تبػلاىا ِک ذؽ ُداد

ذّاَخ ًِبهزحه ذًبه

.

لیلحت ٍ ِیشدت

ُداد مزً ِلیعٍ ِث بّ

راشفا

SPSS16

سا ٍ

ػٍر

ٍ یىبجٌتعا ٍ یفیفَت ربهآ یبّ

ىَهسآ سا ُدبفتعا بث یبّ

لکض ٌرامض 3 - 1

ٍوًمو باختوا مارگاید :

ٌيرگ ٍس رد صَيصپ یاَ

(6)

ِفزى کی ظًبیراٍ شیلبًآ

ُساذًا بث ظًبیراٍ شیلبًآ ىَهسآ ، یبّ

یرازکت مبدًا لمتغه یت ٍ .ذؽ

جیاتو داد ىبؾً ِؼلبيه حیبتً

یه یًاٍازف غیسَت ،يع يیگًب ،ظٌخ

ت تیؼمٍ

أ ٍُزگ ٍد رد تلایقحت حيع ٍ یشغه تیعآ عًَ ،لّ

ىبغوّ لزتٌک ٍ ِلخاذه دراذً یرادبٌؼه تٍبفت ٍ تعا ُذؽ یسبع

( 05 /

<0 .)P

،لجل ىاربویث تلل ىبثزم يیگًبیه داد ىبؾً زمبح ِؼلبيه حیبتً

یى رد ٍ ِلخاذه سا ذؼث ٍ يیح 3

ِلخاذه سٍر تعا

ىَهسآ .

t

لمتغه ِلخاذه سا لجل ىاربویث تلل ىبثزم يیگًبیه ِک داد ىبؾً

یى رد 3 تلل ىبثزم يیگًبیه یلٍ تؽاذً رادبٌؼه تٍبفت سٍر

ِؼلبيه مٍد سٍر سا ىاربویث (

ٍ يیح ٍُزگ ٍد يیث )ِلخاذه سا ذؼث

تؽاد رادبٌؼه فلاتخا (

05 / 0

P<

).

ظًبیراٍ شیلبًآ ىَهسآ يیٌچوّ

ُساذًا بث یى رد ِک داد ىبؾً یرازکت یبّ

3 ىبثزم يیگًبیه سٍر

ت ِلخاذه ٍُزگ رد ىاربویث تلل أ

تعا ِتؽاد رادبٌؼه زیث

( 001 / 0

P<

) ٍُزگ تلل ىبثزم ىبهس لَى رد ِک یٌؼه يیا ِث

فلاتخا يیا لزتٌک ٍُزگ رد یلٍ تعا ِتؽاد ؼّبک ِلخاذه رادبٌؼه تعا ( ُربوؽ لٍذخ 1

.)

سا ذؼث ٍ يیح ،لجل ىاربویث یلَتغیع ىَخ ربؾف يیگًبیه يیٌچوّ

یى رد ٍ ِلخاذه 3

ىَهسآ . لمتغه t

داد ىبؾً

ع ىَخ ربؾف يیگًبیه ِک ،لجل ىاربویث یلَتغی

سا ذؼث ٍ يیح

یى رد ِلخاذه 3

سٍر خاذه ٍُزگ ٍد يیث رادبٌؼه تٍبفت لزتٌک ٍ ِل

.تؽاذً

ٌرامض ليذج 1

لرتىک ي ٍلخاذم ٌيرگ يد رد مًس ات ليا زير یط ي ٍلخاذم زا ذعت ي هیح ،لثق نارامیت ةلق ناترض هیگوایم هییعت :

ٌيرگ نامز

ٍلخاذم لرتىک

P-value for Between groups

Mean±SD Mean±SD

P value

ليا زير 11)

حثص لجل (

90 2/

11 ±

4/

92 7/

16 ±

2/

62*P=

/ 0

يیح 89

7/

11 ±

3/

96 13 ±

3/

17 / 0

*P=

ذؼث 88

9 ±

3/

4 / 92 17 ±

9/

41 / 0

*P=

(ليا زير 3 لجل )رصع

2 / 93 13 ±

4/

3 / 95 16 ±

5/

7 / 0

*P=

يیح 7

/ 90 12 ±

5/

±95 16 3/

36 / 0

*P=

ذؼث 91

10 ±

7/

2 / 93 15±

7/

65 / 0

*P=

(ميد زير 11 لجل )حثص

1 /

±89 10 9/

9 /

±96 18 6/

17 / 0

*P=

يیح 3

/

±85 7 9/

3 /

±96 17 03

/ 0

*P=

ذؼث 5

/

±85 9 1/

3 /

±97 6 / 18 04

/ 0

*P=

( ميد زير 3 لجل )رصع

2 / 88 1±

/ 11 7

/ 96 6±

/ 17 13

/ 0

*P=

يیح 2

/

±85 8 / 9 3

/

±96 17 03

/ 0

*P=

ذؼث 4

/ 84 4±

/ 9 1

/ 95 8±

/ 16 04

/ 0

*P=

( مًس زير 11

)حثص لجل

±86 1 / 10 6

/

±98 9 / 13 14

/ 0

*P=

يیح 4

/ 82 6±

/ 10 4

/ 94 2±

/ 17 02

/ 0

*P=

ذؼث 8

/ 83 3±

/ 12 3

/ 93 5±

/ 19 01

/ 0

*P=

(مًس زير 3 )رصع لجل

3 /

±86 3 / 9 3

/

±96 7 / 10 6

/ 0

*P=

يیح 3

/

±83 7 / 8 7

/

±96 3 / 12 002

/ 0

*P=

ذؼث 7

/

±85 6 / 9 4

/

±97 13 009

/ 0

*P=

P value For Within groups

(Repeated measurement ANOVA) P value

P value

001 / 0

**P<

9 / 0

**P=

نًمزآ*

لقتسمt

*

ٌزاذوا ات سوایراي سیلاوآ نًمزآ*

یرارکت یاَ

(7)

ُساذًا بث ظًبیراٍ شیلبًآ ىَهسآ یى رد ِک داد ىبؾً یرازکت یبّ

3

ت ِلخاذه ٍُزگ رد ىاربویث یلَتغیع ىَخ ربؾف يیگًبیه سٍر أ

زیث

تعا ِتؽاد رادبٌؼه (

05 / 0

; )P

ؼه يیا ِث ىبهس لَى رد ِک یٌ

رد یلٍ تعا ِتؽاد ؼّبک ِلخاذه ٍُزگ یلَتغیع ىَخ ربؾف رادبٌؼه فلاتخا يیا لزتٌک ٍُزگ تعا

( ُربوؽ لٍذخ 2

.)

سا ذؼث ٍ يیح ،لجل ىاربویث یلَتعبید ىَخ ربؾف يیگًبیه يیٌچوّ

یى رد ٍ ِلخاذه 3

ىَهسآ . لمتغهt

داد ىبؾً

ید ىَخ ربؾف يیگًبیه ِک ح ،لجل ىاربویث یلَتعب

سا ذؼث ٍ يی

یى رد ِلخاذه 3

سٍر رادبٌؼه تٍبفت لزتٌک ٍ ِلخاذه ٍُزگ ٍد يیث

ُساذًا بث ظًبیراٍ شیلبًآ ىَهسآ .تؽاذً

ِک داد ىبؾً یرازکت یبّ

یى رد 3 ٍُزگ رد ىاربویث یلَتعبید ىَخ ربؾف يیگًبیه سٍر

ت لزتٌک ٍ ِلخاذه أ

تعا ِتؽاذً رادبٌؼه زیث (

وؽ لٍذخ ُرب 3 .)

ىَخ ىضیغکا عبجؽا يیگًبیه داد ىبؾً زمبح ِؼلبيه حیبتً

یى رد ٍ ِلخاذه سا ذؼث ٍ يیح ،لجل ىاربویث یًبیزؽ 3

ِلخاذه سٍر

تعا ىَهسآ . لمتغهt

ىَخ ىضیغکا عبجؽا يیگًبیه ِک داد ىبؾً

يیح ٍ لجل ىاربویث یًبیزؽ

ِلخاذه یى رد 3 سٍر ٍُزگ ٍد يیث

ه تٍبفت لزتٌک ٍ ِلخاذه ِلخاذه سا ذؼث یلٍ تؽاذً رادبٌؼ

ٍد يیث

.تعا ِتؽاد رادبٌؼه تٍبفت ٍُزگ بث ظًبیراٍ شیلبًآ ىَهسآ

ُساذًا یى رد ِک داد ىبؾً یرازکت یبّ

3 یگًبیه سٍر عبجؽا ي

تٍبفت لزتٌک ٍ ِلخاذه ٍُزگ رد ىاربویث یًبیزؽ ىَخ ىضیغکا ( .تعا ِتؽاد رادبٌؼه 001

/ 0

<

) P=

( ُربوؽ لٍذخ 4

)

لرتىک ي ٍلخاذم ٌيرگ يد رد مًس ات ليا زير یط ي ٍلخاذم زا ذعت ي هیح ،لثق نارامیت لًتسیس نًخراطف هیگوایم هییعت :

ٌيرگ

نامز

P value

حثص لجل (

4 / 129 6±

/ 24 1

/ 126 7±

/ 21 7

/ 0

*P=

يیح 4

/

±123 3 / 17 3

/

±128 9 / 21 5

/ 0

*P=

ذؼث 4

/

±127 23 3

/

±124 3 / 18 69

/ 0

*P=

128 8±

/ 16 7

/ 121 6±

/ 17 31

/ 0

*P=

يیح 125

3±

/ 14 7

/ 121 2±

/ 18 57

/ 0

*P=

ذؼث 126

1±

/ 22 6

/ 125 1±

/ 15 5

/ 0

*P=

5 / 118 21±

1 / 129 9±

/ 21 18

/ 0

*P=

يیح 2

/ 118 7±

/ 17 7

/ 125 6±

/ 20 29

/ 0

*P=

ذؼث 1

/ 126 9±

/ 17 7

/ 117 18±

28 / 0

*P=

5 / 131 9±

/ 12 9

/ 127 2±

/ 19 55

/ 0

*P=

يیح 7

/ 129 6±

/ 13 8

/ 129 9±

/ 18 99

/ 0

*P=

ذؼث 5

/

±128 7 / 18

±126 3 / 13 99

/ 0

*P=

( مًس زير 11

)حثص لجل

4 / 130 2±

/ 18 1

/ 130 4±

/ 20 97

/ 0

*P=

يیح 6

/ 132 3±

/ 18 1

/ 127 4±

/ 20 44

/ 0

*P=

ذؼث 9

/

±123 6 / 15 5

/

±129 4 / 19 88

/ 0

*P=

5 / 130 8±

/ 13 9

/ 128 8±

/ 16 77

/ 0

*P=

يیح 9

/ 127 4±

/ 10 126

17±

72 / 0

*P=

ذؼث 1

/ 126 7±

/ 21 8

/ 128 1±

/ 16 4

/ 0

*P=

P-value For Within groups (Repeated measurement ANOVA) P value

P value

05 / 0 39 **P=

/ 0

**P=

نًمزآ*

لقتسمt

*

(8)

ِلخاذه سا ذؼث ٍ يیح ،لجل ىاربویث ظفٌت داذؼت يیگًبیه يیٌچوّ

یى رد ٍ 3

ىَهسآ . لمتغه t

ِک داد ىبؾً

يیح ،لجل ىاربویث ظفٌت داذؼت يیگًبیه

ِلخاذه سا ذؼث ٍ سٍر رد

اذه ٍُزگ ٍد يیث مٍد ٍ لٍا تؽاذً رادبٌؼه تٍبفت لزتٌک ٍ ِلخ

.

ُساذًا بث ظًبیراٍ شیلبًآ ىَهسآ یى رد ِک داد ىبؾً یرازکت یبّ

3

تٍبفت لزتٌک ٍ ِلخاذه ٍُزگ رد ىاربویث ظفٌت داذؼت يیگًبیه سٍر تعا ِتؽاذً رادبٌؼه (

ُربوؽ لٍذخ 5

.)

ثحت ای ي ت يییؼت تْخ ِؼلبيه أ

زث رَحه ُداًَبخ تجلازه زیث

ـخبؽ بّ

ی ک ث ی ىاربو شغه ِثزم ی

مبدًا ذؽ .

ِتفبی بّ

ی ه ِک داد ىبؾً زمبح ِؼلبيه ی

گًب ی ي تلل ىبثزم

ثی ىاربو ى رد ِلخاذه سا لجل ی

3 لٍ تؽاذً رادبٌؼه تٍبفت سٍر ی

ه ی گًب ی ي ث تلل ىبثزم ی

ىاربو

ِؼلبيه مٍد سٍر سا (

ح ی ي سا ذؼث ٍ

ث )ِلخاذه ی ي فلاتخا ٍُزگ ٍد تؽاد رادبٌؼه

( 05 / 0

P>

.) بتً

ی ح

لبًآ ىَهسآ ی ش راٍ

ی ظًب بّ ُساذًا بث ی

رازکت ی ى رد ِک داد ىبؾً

ی

3 ه سٍر ی گًب ی ي ث تلل ىبثزم ی

ىاربو ت ِلخاذه ٍُزگ رد أ

رادبٌؼه زیث

تعا ِتؽاد (

001 / 0

P>

) ِث يیا ىبثزم ىبهس لَى رد ِک یٌؼه

اذه ٍُزگ تلل

ِلخ ا لزتٌک ٍُزگ رد یلٍ تعا ِتؽاد ؼّبک ی

ي

رادبٌؼه فلاتخا تعا

.

ی

ِتفب بّ

ی قث ِؼلبيه بث زمبح ِؼلبيه ی

ز ی ىاربکوّ ٍ مذمه

( 1394 ىاٌَػ تحت ) زیثأت

بوح تبللاه یت

ی جلازه نظٌه ی

ي

ليذج ٌرامض 3 لرتىک ي ٍلخاذم ٌيرگ يد رد مًس ات ليا زير یط ي ٍلخاذم زا ذعت ي هیح ،لثق نارامیت یلًتساید نًخ راطف هیگوایم هییعت :

ٌيرگ

نامز

P value

حثص لجل (

/2

/3±14 75

/2

/2±13

53 72

/ 0

*P=

يیح /7

/7±11 73

/1

/2±14

74 75

/ 0

*P=

ذؼث /1

/4±15 71

/9

/3±13

59 74

/ 0

*P=

/4

/6±11 72

/6

/6±16

1 72

*P=

يیح /6

/6±9 71

/1

/9±16

95 71

/ 0

*P=

ذؼث /4

/9±12 75

/5 72±16

47 / 0

*P=

68/3±14 76/1±13/7

13 / 0

*P=

70/6±11/6 يیح

72/6±14/2

68 / 0

*P=

68/8±11/6 ذؼث

76/4±14/7

13 / 0

*P=

76/4±8 77/3±17/3

85 / 0

*P=

78/2±7/8 يیح

79/8±17/4

75 / 0

*P=

77±10/3 ذؼث

79/1±15/6

66 / 0

*P=

( مًس زير 11

)حثص

73/5±14/3 لجل

80/6±15/4

2 / 0

*P=

76±11/8 يیح

78/7±14/4

57 / 0

*P=

72/6±13/1 ذؼث

78/2±12/4

24 / 0

*P=

(مًس زير 3 )رصع

72±10/9 لجل

77/4±15

27 / 0

*P=

74/1±9/1 يیح

76/2±14/5

63 / 0

*P=

71/4±11/8 ذؼث

73/2±14

71 / 0

*P=

P-value For Within groups

(Repeated measurement ANOVA) P value

P value

3 / 0 175 **P=

/ 0

**P=

نًمزآ*

لقتسمt

* نًمزآ*

ٌزاذوا ات سوایراي سیلاوآ یرارکت یاَ

(9)

گداًَبخ ی زث ـخبؽ بّ

ی ک ث ی ىاربو ِتکع ِث لاتجه

شغه ی زتغث ی

ٍ تجلازه ؼخث رد ی

ُض بتعار نّ

تعا داد ىبؾً ٍا .

بوح تبللاه یت

ی جلازه نظٌه ی

ي گداًَبخ ی یه ذًاَت ذؼت ثػبث ی ل

ـخبؽ بّ

ی ک ( ث )تلل ىبثزم ِلوخ سا ی

ىاربو ِث لاتجه

بم ی تبؼ ػبخً

ی ٍ دَؽ یه ذًاَت زیثأت تجثه ی زث ـخبؽ بّ

ی

فی ش ی صَلَ

ی ک ث ی ىاربو ذؽبث ِتؽاد

= 15

<

بتً ِک ی ح ار زمبح ِؼلبيه

تأ یی ذ یه ذٌک ا بث . ی ي قث ِک تٍبفت ی

ز ی رد ار دَخ ِلخاذه مذمه

ثی ىاربو غ ی ز تًٍ

ی شغه ِتکع ِث لاتجه ِل ی

ى ٍ ی 6 سٍر زّ ٍ سٍر

لبح رد .ذٌتفزگ ربک ِث نظٌه رَى ِث ربث ٍد ی

ِک

ًازهبک ی ٍ ىاربکوّ

( 1389 بمه ىاٌَػ تحت دَخ ِؼلبيه رد ) ی

ِغ

ـخبؽ بّ

ی ک ث ی ىاربو ح ،لجل ی ي رد تبللاه سا ذؼث ٍ

ؼخث تجلازه بّ

ی ٍ ی

ُض جلل ی ذًداد ىبؾً

ـخبؽ بّ

ی

فی ش ی صَلَ

ی ک تحت زیثأت غت تبللاه یی ز یه ذٌک لٍ

ی ا ی ي غت یی ز رذگ ا

ٍ تعا 30 لد ی

ِم زث لٍا تلبح ِث ُربثٍد تبللاه سا ذؼث یه

دزگ د

لبث ًبحل سا ٍ یٌ

ی وّا ی ت بنػا رَنح ذًدزک ىاٌَػ بًْآ .دراذً

ی

ث تحازتعا رد ِفلٍ تخَه ُداًَبخ ی

ربو غت ثػبث ٍ ُذؽ یی

تاز

فی ش ی صَلَ

ی ک کبت ذًٌبه ی دربک ی

، رآ ی وت ی

،

ّ ی غًبتزپ ی ىَ

ةازيما ٍ

ث رد ی ىاربو یه دَؽ

= 24

<

ٌچوّ . ی ي تاَلف ی ىاربکوّ ٍ (

1394 )

ٌيرگ يد رد مًس ات ليا زير یط ي ٍلخاذم زا ذعت ي هیح ،لثق نارامیت یوایرض نًخ نصیسکا عاثضا هیگوایم هییعت : لرتىک ي ٍلخاذم

ٌيرگ

نامز

P value

حثص لجل (

79 9/

2±

4/

±94 2 6/

06 / 0

*P=

يیح 96

4/

2±

9/

95 3±

19 / 0

*P=

ذؼث 97

3±

5/

95 2/

2±

8/

05 / 0

*P=

95 3/

3±

3/

94 8±

/ 2 25

/ 0

*P=

يیح 96

8/

2±

2/

93 4/

2±

6/

001 / 0

*P=

ذؼث 97

6/

2±

94 5/

1±

9/

001 / 0

*P<

93 8/

2±

9/

94 8/

2±

5/

32 / 0

*P=

يیح 96

2/

2±

94 9/

2±

1/

11 / 0

*P=

ذؼث 97

1/

9±

/ 1 94

6/

2±

6/

006 / 0

*P=

95 6/

6±

/ 2 96

8/

5±

/ 1 14

/ 0

*P=

يیح 96

1/

1±

/ 2 96

6/

7±

/ 1 5

/ 0

*P=

ذؼث 98

2/

6±

/ 2 96

9/

1±

/ 1 005

/ 0

*P=

( مًس زير 11

)حثص لجل

95 3/

5±

/ 3 95

4/

4±

/ 2 95

/ 0

*P=

يیح 96

6/

1±

/ 2 96

6/

2±

/ 2 1

*P=

ذؼث 98

8/

4±

/ 3 96

2/

5±

/ 2 05

/ 0

*P=

94 7/

5±

/ 3 96

5/

6±

/ 2 12

/ 0

*P=

يیح 96

1/

2±

/ 2 97

5±

/ 2 32

/ 0

*P=

ذؼث 97

6/

4±

/ 2 1

/

±96 4 / 2 003

/ 0

*P=

P-value For Within groups

(Repeated measurement ANOVA) P

value P

value

001 / 0

**P<

001 / 0

**P<

نًمزآ*

لقتسمt

*