.هدکشناد یعامتجا مولع
یشزومآ هورگ داصتقا
دشرا یسانشراک هجرد کردم ذخا تهج همان نایاپ هتشر یداصتقا مولع شیارگ
یزیر همانرب و یداصتقا ی هعسوت
ثأت ی ر امرس ی ه راذگ ی قتسم ی م جراخ ی امرس رب ی
ه
راذگ ی لخاد ی
( کأت اب ی
د تفن شخب رب )
:رگشهوژپ
هداز یلع هیرام
:امنهار داتسا
رتکد یرین یرضاح فتاه
:رواشم داتسا
رتکد یچ هروتف ارهز
9911نمهب
رثا تیکلام و تلاصا گرب
دام قوقح یمامت ،جیاتن رب تبترم یونعم و ی
،تاراکتبا
یروآون و تاعارتخا ،شهوشه ژیا یا نا نا ییییشان ِیاه
هب قلعتم یلیبدرا ققحم هاگشناد
یم نا بلطم لقن .دشاب
یان رکذ اب و هط وبرم تارّرقم تی اع ر اب ،رثا ژیا و ش ناد و امنهار داتس ا یان ،یلیبدرا ققحم هاگش ناد .تسا عناملاب بنا نیا هداز یلع هیرام
شناد هتخومآ سانشراک
ی دشرا هتشر
یداصتقا مولع شیارگ
همانرب و یداصتقا ی هعسوت
یزیر هدکشناد یعامتجا مولع
یلیبدرا ققحم هاگشناد هب
هرامش ییو شناد
3018822179 خیرات رد هک
82 11/ 1933/ نا
نایاه همان
:ناونع تحت دوخ یلیصحت
"
ثأت ی ر امرس ی ه راذگ ی قتسم ی م
جراخ ی امرس رب ی ه راذگ ی لخاد ( ی کأت اب ی د تفن شخب رب
") هدومن عافد ،یا
یم دهعتم :هک یوش
9 ژیا ) نایاه
همان چیه تفایرد يارب ًلابق ار كردم هنوگ
ریاس رد یشهوشه تیلاعف هنوگره ناونع هب ای يلیصحت هاگش ناد جراخ و لخاد یش هوشه و یش نومآ تاس س ؤم و اه
هدومنن هئارا روشک نا .یا
2 یمامت مقییس و تّحییّ تیلولییسم ) نایاه تاجردنم
همان
یم هدهع رب ار دوخ یلیصحت .یریگ
9 ژیا ) نایاه
همان ییسوت هدییش یا نا شهوشه لییّاح ،
یم بنا نیا .دشاب
4 يیییشهوشه و يملع ياهدرواتیییسد نا هك يدراوم رد )
هدومن هدافتییسا نارگید تارّرقم و باوییض قباطم ،یا
عبنم یان ،یملع یرادتناما لییّا تیاعر اب و هطوبرم دروم تسرهف و ژتم رد ار نآ تاصخشم ریاس و هدافتسا
هدومن ركذ عبانم .یا
5 ای هدافتسا دصق ،لییصحت نا تغارف نا دعب هچنانچ )
هرهب هنوگ ره عارتخا تبث ،باتك رشن نا معا يرادرب
و . ژیا نا نایاه
همان هنوح نا ،مییشاب هتییشاد ار
،یلیبدرا ققحم هاگییشناد یرواّنف و يییشهوشه تنواعم .میامن ذخا ار ینلا ياهنو م
6 هئارا تروّ رد ) هلاقم
ژیا نا جرختسم نایاه
همان رد
شیایمه سنارفنک ،اه
ییامهدرگ ،اهرانیمیییس ،اه و اه
رانك رد ار یلیبدرا ققحم هاگش ناد یان ،تلا م عاونا ناگدنس یون یان (
هار دیتاس ا و و ش ناد )رواش م و امن
.میامن رکذ 7 تباث قوف دراوم ملاخ ،ينامن عطقم ره رد هیچناینچ )
نآ نا يیییشان بقاوع ،دویییش (
نا كردم لاطبا هلمج
يلیصحت و هاگشناد سوت تیاکش حرط ،
. يم ار ) یریذه
یم نا م ار یلیبدرا ققحم هاگشناد و بنا نیا اب مناد
.دیامن راتفر هطوبرم تارّرقم و باوض قباطم
هداز یلع هیرام اضما خیرات
هدکشناد یعامتجا مولع
یشزومآ هورگ داصتقا
نایاپ همان
هجرد تفایرد یارب سانشراک
ی دشرا
رد یداصتقا مولع هتشر شیارگ
و یداصتقا ی هعسوت
یزیر همانرب :ناونع
ثأت ی ر امرس ی ه راذگ ی قتسم ی م جراخ ی امرس رب ی
ه
راذگ ی لخاد ی
( کأت اب ی
د تفن شخب رب )
:رگشهوژپ
هداز یلع هیرام
نارواد هتیمك هدش بیوصت و يبایزرا نایاپ
همان اب
هجرد بوخ رایسب
و مان مان یگداوناخ هبترم
يهاگشناد تمس
ءاضما
ه یرین یرضاح فتا داتسا
سییر و امنهار داتسا رای نارواد هتیمک
یچ هروتف ارهز رایشناد
رواشم داتسا
میحرلادبع یمشاه
رایداتسا جزید رواد
نمهب25 9911
ناونع و مان
:روآدیدپ یلع هیرام .)تفن شخب رب دیکات اب(یلخاد یراذگ هیامرس رب یجراخ میقتسم یراذگ هیامرس ریثات
هداز
داتسا امنهار : یرین یرضاح فتاه
تسا ا د :رواشم هروتف ارهز
یچ
خیرات :عافد /52
/11 1911
دادعت حفص 241 :تا
نایاپ هرامش :همان
هورگ داصتقا
دیکچ ه :فده رد ریثأت ،شهوژپ نیا امرس
ی ه راذگ ی قتسم ی م جراخ ی امرس رب ی ه راذگ ی لخاد )یتلود( یمومع ی
یصوصخ و کأت اب
ی د رب تفن شخب دروم
سررب یم رارق ی دریگ هداد زا ،روظنم نیا یارب . یاه
یرامآ شک یاهرو
یتفن هزوح یتفنریغ بختنم یاهروشک و کپوا ی لاس یط
209۷ یاه 2009- هدافتسا هدش .تسا
شور :شهوژپ یسانش میمعت یاهرواتشگ شور شهوژپ نیا رد هدافتسا دروم شور
(هتفای یم )GMM
.دشاب
هتفای اه : ک داد ناشن شهوژپ نیا رثا تلع هب کپوا یاهروشک رد ه
باقر و ت اضف ندوب صخشمان ی
س ی یسا
دااصتقا و هیامراس دورو ،ی هیامراس شهاک عاب ک یجراخ میقتاسم یراذگ
و یصوصخ یلخاد یراذگ
یم )یتلود( یمومع هیاامراااس ،نیننمه .دواااش
شهاک عاب زین تفن شخب یجراخ میقتاااسم یراذگ
هیامراس یم )یتلود( یمومع و یصواصخ یلخاد یراذگ هیامرس شیازفا .دوش
تسم یراذگ رد یجراخ میق
هیامراس شیازفا عاب تفنریغ شخب یم یمومع و یصوصخ یراذگ
دورو زین یتفنریغ یاهروشک رد .دوش
هیامراس شهاک عاب هتفرشیپ یروانف و دیدج یاهرازاب هب یاسرتاسد یلد هب یجراخ میقتاسم یراذگ
هیامراس هیامراس شیازفا و یاصواصخ یراذگ یم یمومع یراذگ
هیامرس ،نیننمه .دواش ذگ
میقتسم یرا
هیامراس شیازفا عاب تفن شخب رد یجراخ هیامرس شهاک و یاصواصخ یراذگ
یم یمومع یراذگ .دوش
هیامرااس هیامرااس شهاک عاب تفنریغ شخب رد یجراخ میقتااسم یراذگ شیازفا و یااصوااصخ یراذگ
هیامرس یم یمومع یراذگ .دوش
هجیتن یریگ :
ب اااسار هتفای
،شهوژپ یاه اهروااشک
رظن دروم ی اب
دی هیامرااس میااسقت اب هب یراذگ
شخب ،یتفنریغ و یتفن یاه ااس
تااسای اه ی رگلابرغ ی ننک ذاختا د . تااسایااس شهاک روظنم هب دیاب ناراذگ
تاسایاس ذاختا اب ،یتفن یاهرواشک رد یلخاد یاهانگنت کشم ،بسانم یاه
یاهرازاب و هیامرس دوبمک
یب و دننک عفر ار صقان یلام ات دنهدب شهاک ار یدااصتقا یتابث
هیامرس زیرراس یایازم زا رواشک گ
یراذ
هرهب یجراخ میقتاسم .دواش دنم
همانرب ،نیننمه دیاب یداصتقا نازیر
همانرب ماجنا اب یزیر
تارثا ،بسانم
نورب هیامراس ینار هیامرس رب یتفنریغ یجراخ میقتسم یراذگ
و دنهدب شهاک ار یلخاد یراذگ یننمه
،ن
ادقا دیاب ،هعسوت دنور عیراست روظنم هب فاطعنا و تایلام متسیس دوبهب یارب مزال تام
زاب رد یریذپ راک را
هیامرس بذج یارب .دوش ذاختا تفنریغ شخب یجراخ میقتسم یراذگ
هژاو دیلک یاه :
هیامرس هیامرس ،یلخاد یراذگ میمعت یاهرواتشگ ،تفن ،یجراخ میقتسم یراذگ
هتفای
تسرهف بلاطم
-1 فده و همدقم ...
...
...
...
1
-1 -1 همدقم ...
...
...
...
1
-2 -1 ب ی نا هلأسم ...
...
...
...
2
-3 -1 لاوس شهوژپ یاه ...
...
...
...
5
-4 -1 هیضرف شهوژپ یاه ...
...
...
...
5
-5 -1 شهوژپ یلک فده ...
...
...
...
6
-6 -1 قیقحت شور ...
...
...
...
6
-7 -1 رامآ هنومن ی
، عمج عبانم و هعلاطم دروم هرود روآ
ی هداد اه ...
6..
-8 -1 شهوژپ راتخاس ...
...
...
...
7
-9 -1 صف هصالخ ...
...
...
...
7
-2 نابم ی پ و ی ش ی هن قحت ی ق ...
...
...
8
-1 -2 همدقم ...
...
...
...
8
-2 -2 هیامرس یراذگ ...
...
...
...
9
-1 -2 -2 هیامرس یلخاد یراذگ ...
...
...
11
-2 -2 -2 هیامرس ...یجراخ میقتسم یراذگ 11
-3 -2 هیامرس ریثات هیامرس رب یجراخ میقتسم یراذگ
یلخاد یراذگ ...
16
-4 -2 شهوژپ هنیشیپ ...
...
...
...
21
-1 -4 -2 یجراخ تاعلاطم ...
...
...
21..
-2 -4 -2 لخاد تاعلاطم ی
...
...
...
27...
-5 -2 برجت تاعلاطم دقن ی
...
...
...
...
31
-6 -2 صف هصالخ ...
...
...
...
31
-3 قحت شور ی
ق ...
...
...
...
33
-1 -3 همدقم ...
...
...
...
33
-2 -3 شهوژپ شور ...
...
...
...
34
-3 -3 هداد شور ییولبات یاه
...
...
...
34.
-4 -3 هداد زا هدافتسا یایازم ییولبات یاه
...
...
...
34
-5 -3 نیمخت هدننز یاه ...GMM
...
...
35
-1 -5 -3 اهرواتشگ شور ...
...
...
35....
-2 -5 -3 شور نیمخت اهرواتشگ هتفای میمعت
...
...
36
-6 -3 نومزآ وگلا رد هدافتسا دروم یاه ...
...
...
41
-1 -6 -3 نآ نومزآ و ییانام ...
...
...
41
-2 -6 -3 یعمجمه نومزآ ...
...
...
42..
-3 -6 -3 ...ناگراس نومزآ 43
-4 -6 -3 وخ نومزآ ...یگتسبمهد
43
-5 -6 -3 ... دلاو نومزآ 44
-7 -3 یدنب عمج ...
...
...
...
45
-4 اتن ی ج و ی هتفا اه ی شهوژپ ...
...
...
44
-1 -4 همدقم ...
...
...
...
46
-2 -4 هیامرااس دنور یااسررب یاهروااشک و کپوا یاهروااشک رد یجراخ میقتااسم یراذگ
یتفن ریغ بختنم ...
...
...
...
47
-3 -4 یجنس داصتقا یاهوگلا یفرعم ...
...
...
48
-1 -3 -4 هیامرس رثا هیامرس رب ک یجراخ میقتسم یراذگ
یراذگ یلخاد یصوصخ 48 ..
-2 -3 -4 رثا هیامرس هیامرس رب تفن شخب یجراخ میقتسم یراذگ یراذگ
یصوصخ یلخاد
...
...
...
...
...
49
-3 -3 -4 هیامرس رثا هیامرس زب ک یجراخ میقتسم یراذگ
یمومع یلخاد یراذگ 51 ..
-4 -3 -4 رثا هایاامراااس هیامراااس رب تفن شخب یجراخ میقتاااسم یراذگ
یراذگ یلخاد
یمومع ...
...
...
...
...
52
-4 -4 عمج شور و شهوژپ دودح هداد یروآ
تاعالطا و اه ...
...
53
-5 -4 رییغتم فیرعت وگلا یاه
...
...
...
53
-1 -5 -4 هیامرس متیراگل یراذگ
یلخاد یاه ...
...
53....
-1 -1 -5 -4 هیامرس متیراگل یصوصخ یلخاد یراذگ
...
...
54
-2 -1 -5 -4 هیامرس متیراگل ...)یتلود( یمومع یلخاد یراذگ
55
2 5- 4- - هیامرس متیراگل میقتسم یراذگ
...یجراخ ...
55
3 5- 4- - هیامرس متیراگل اب یجراخ میقتسم یراذگ
دیکات ...تفن شخب ...
55
4 5- 4- - هیامرس متیراگل یجراخ میقتسم یراذگ
...تفن ریغ شخب رد ...
55 .
5 5- 4- - ...زادنا سپ تبسن متیراگل ...
56
6 5- 4- - ...داصتقا ندوب زاب هجرد متیراگل ...
56
-6 -4 ا نومزآ جیاتن حطس رد ییاتسی
...
...
...
56
-7 -4 یاتن ناپ یعجمه نومزآ ج ...
...
...
61
-8 -4 لدم نیمخت ...
...
...
...
63
-9 -4 ناگراس نومزآ ...
...
...
...
68
-11 -4 دنابودنالرآ نومزآ ...
...
...
...
69
-11 -4 ...)اهدنامسپ(لالخا تالمج ییاتسیا نومزآ 69
-12 -4 نومزآ ...دلاو 71
-13 -4 ...مراهچ صف یدنب عمج 71
-5 تن و حب ی
هج گ ی ر ی ...
...
...
33...
-1 -5 همدقم ...
...
...
...
73
-2 -5 رورم ی لک طوطخ رب ی
شهوژپ ...
...
...
74
-3 -5 اتن ی ج قحت ی ق ...
...
...
...
75
-4 -5 هیصوت ...یتسایس یاه 76
-5 -5 تاداهنشیپ ...یشهوژپ
76
-4 عبانم ...
...
...
...
33
تسویپ ...
...
...
...
85
اه لودج تسرهف
(لودج 4 – :)9 یاتن ج ر نومزآ ی هش نومزآ( دحاو Fisher-ADF
– ) یاهروشک کپوا
...
55
لودج 4 ( – :)2 یاتن ج ر نومزآ ی هش ول دحاو ی
،ن ل ی
،ن نومزآ( وچ )LLC
وشک– اهر ی کپوا 51....
لودج 4 ( – :)9 یاتن ج ر نومزآ ی هش نومزآ( دحاو Fisher-ADF
– ) یاهروشک غ
ی تفنر ی ...
60
لودج 4 ( – :)4 یاتن ج ر نومزآ ی هش ول دحاو ی
،ن ل ی
،ن نومزآ( وچ )LLC
یاهروشک– غ
ی تفنر ی
...
...
...
...
...
...
69
لودج 4( – : )5 یاتن ج مه نومزآ عمج
ی نوردپ ی ارب ی اهروشک ی کپوا ...
...
62
لودج 4( – :)6 یاتن ج مه نومزآ عمج
ی نوردپ ی وگلا ی ارب تفن اب ی
اهروشک ی غ ی تفنر ی ...
69
–لودج 4( – :)7 یاتن ج اهرواتشگ شور زا هدافتسا اب دروآرب ی
معت ی م ی هتفا ارب ی اهروشک ی و کپوا
غ ی تفنر ی بختنم ...
...
...
...
...
64
لودج 4 ( – )5 نومزآ ناگراس ...
...
...
...
61
لودج 4 ( – : )1 نومزآ دنابودنالرآ ...
...
...
...
70
لودج 4 ( – :)90 یاتن ج ا نومزآ زا صاح ی
اتس یی اهدنامسپ ...
...
70
لودج 4 ( – : )99 یاتن ج دلاو نومزآ ...
...
...
...
79
- 1 فده و همدقم
-1 -1 همدقم
هیامرس ناونع هب اهروشک هک تسا یداصتقا یاهدنیارف نیرتمهم زا یکی یلخاد یراذگ
هفلوم نیرتمهم زا یکی یم یدایز تیمها نآ هب روشک یداصتقا دشر یاه
.دنهد ننمه نی ،
امرس هی راذگ ی لخاد ی غتم اب یاهری داصتقا فلتخم ی
مه و دراد هطبار نی
ات هدش عاب رما
لابند هب اهروشک هیامرس تامیمصت تیاده
یداصتقا هعسوت یارب بسانم وج داجیا و یراذگ
رث ندناسر رثکادح هب و
،دنشاب تو اربانب
نی ز هجوت داصتقا رد ناققحم یدای
هعلاطم هب
امرس هی راذگ ی داصتقا رظن زا ی
لام ، ی رادباسح و ی
دنراد هنیمز نیا رد نانادداصتقا هزورما .
هدیسر مهافت هب هیامرس هک دنا
هدینیپ دنیارف یلخاد یراذگ یددعتم ماوع هب و تسا یا
جراخم ،یلخاد صلاخان دیلوت دننام ماظن ،تایلام ،داصتقا ندوب زاب هجرد ،مروت خرن ، ک
هیامرس و یسایس ماوع ،یلوپ و یکناب .دراد یگتسب یجراخ میقتسمریغ و میقتسم یراذگ
هیامرس نف هئارا قیرط زا ،یجراخ میقتسم یراذگ هجوت باق یایازم زا یکی ،دیدج یروآ
یم یقلت ندش یناهج دوش
. وت لاحرد یاهروشک رد ،نیننمه هیامرس ،هعس
میقتسم یراذگ
تسا هدش یدبت مهم یلام عبنم کی هب زین یجراخ .
یم یسررب عوضوم تایلک ،رضاح صف رد دوش
. حرطم هلأسم نایب ادتبا هک تروص نیدب
یم سپس و تخادرپ میهاوخ شهوژپ نیا ترورض و تیمها هب همادا رد و دوش لاوس
یاه
هیضرف ،شهوژپ ،شهوژپ فادها ،شهوژپ یاه
دروم هرود ،یرامآ هنومن و قیقحت شور
عمج عبانم و هعلاطم هداد یروآ
ارا اه .دش دهاوخ هئ
2 1- - هلأسم نایب
اب هجوت هب یناهج ندش نوزفازور داصتقا
یناهج و یزاسدازآ لرتنک
یاه هلدابم یا و سرتسد ی
فدهو همدقم :کی لصف 2
هب رازاب ، هیامرس کرحت رد
اهزرم دراد دوجو .
رثکا نانادداصتقا نایرج
دازآ هیامرس ار رد
یاهزرم یلم قیوشت یم دننک ، هب نیا یلد هک هب هیامرس هزاجا یم دهد نیرتالاب هدزاب ار هب
تسد اوکآ( دروآ ،1
ص ،2117 ).1 هیامرس یراذگ میقتسم یجراخ
رد 2
یفلتخم حوطس
حوطس نونمه یملع
، یبرجت ، یسایس و ریاس دراوم حبدروم تسا هتفرگرارق
. تاریثأت
هیامرس یراذگ میقتسم یجراخ
رب یاهروشک یلخاد
یکی زا حابم حرطم رد یاهروشک
اسپ تسینومک هدوب
تسا . یصوصخ یزاس
رد 91ههد رد یاهروشک یاپورا
یزکرم و یقرش
زاغآ
؛دش و هیامرس یراذگ یاه میقتسم یناوارف یجراخ
.درک هقطنم بذج ار
هیامرس یراذگ یاه میقتسم یجراخ
هب یلکروط هب
ناونع یکی زا رثؤم ماوع تبثم
رب ت هعسو
یداصتقا ییاهروشک
هک نیا هیامرس یراذگ اه رد نآ اه نایرج دنراد ، رد رظن هتفرگ یم وش د
فوپروکسا(
،3
ص ،2115 ).1
هب اب یلکروط هجوت
هب نیا تیعقاو هک بذج هیامرس یراذگ میقتسم یجراخ فا عاب شیاز
هیامرس یم یلخاد یراذگ یسررب هب ،دوش
تارثا تبثم و یفنم هیامرس یراذگ میقتسم
یم یجراخ هک میزادرپ
نکمم تسا هب روط میقتسمریغ ای میقتسم دشاب
. یدایز تاعلاطم رد
هداد شزادرپ ،ینامز هرود یلد هب تاعلاطم جیاتن .دراد دوجو عوضوم نیا اب هطبار و اه
شور اراکمه و الوا .تسا عونتم یسررب دروم یاهریغتم ریاس و یجنسداصتقا یاه
4ن
2114( هیامرس هک دنداد ناشن ) یراذگ
هیامرس و یجراخ میقتسم یاه یراذگ
یلخاد یاه
5
هطبار هعلاطم ،نیننمه .دنراد میقتسم ی ناراکمه و راکآ طسوت هک یا
(6
رد )2112 دروم
ریثأت هیامرس یراذگ یجراخ رب
هیامرس یراذگ یلخاد یارب یاهروشک رقتسم
رد هقطنم
هنایمرواخ و
لامش اقیرفآ ( 7
)MENA
ماجنا هدش ، ناشن یم دهد هک هیامرس یراذگ یاه
هیامرس ،یجراخ میقتسم یراذگ
یلخاد رد ار شیازفا هقطنم یم
دهد . ،رگید یوس زا
اووپروکس (8
)2113 امرس تارثا هی
راذگ ی قتسم می جراخ ی امرس رب هی راذگ ی لخاد ی رد
اهروشک ی تلاب کی سررب ار ی قحت .درک تاقی
نامز هزاب رد 1993ی
2119- .تسا هدش ماجنا
1. Acquah
2. Foreign Direct Investment
3. Szkorupová
4. Ullah, Shah & Khan
5. Domestic Investments
6. Acar Eris & Tekce
7. Middle East and North Africa
8Szkorupová
فدهو همدقم :کی لصف 3
قحت تاقی وا داد ناشن امرس هک
هی راذگ ی قتسم می جراخ ی ثأت ری فنم ی امرس رب هی ذگ را ی
لخاد ی هیامرس دورو ،یترابع هب .دراد شزرا شیازفا رب راشف قیرط زا یجراخ میقتسم یراذگ
ز رد یجراخ یراجت یرسک و یمروت راشف شیازفا و لوپ هضرع شیازفا ،یلخاد لوپ هنیم
نف ،تادراو یروآ
یم شیازفا ار دیدج یاه
،هجیتن رد و دهد رسک
ی باسح تخادرپزارت
راج ی یلد هب تکرش طسوت دوس ندنادرگزاب
اه ی لم دنچ یم شیازفا یتی تیاهنرد و دیاب
هیامرس یم شهاک یلخاد یراذگ ،نیننمه .دیاب
زاجح ی لاپ و
1ی 2113 ( دندرک نایب ) هک
ثأت ری هیامرس قتسم یراذگ می
جراخ ی یم دناوت رش هب هتسب کی
امرس هی راذگ ی وافتم ت دشاب
هک دنتفایرد و امرس
هی راذگ ی جراخ ی ا رد اداناک تالای
مکم هدحتم هیامرس
یلخاد یراذگ
لاح رد ،تسا اداناک رد ی
امرس هک هی راذگ ی رد هیقب ثأت ناهج ری فنم ی .دراد ین ،نیننمه و2
( ناراکمه هک دنتفایرد )2117
امرس هی جراخ ناراذگ ی
سآ ییای تکرش هب اه
ی یلخاد کمک
تبثم ی م ی امرس تارثا اما ،دننک هی
راذگ ی اه ی جراخ ی رمآ یاکی لامش ی ن هجوت باق تسی
.
،نیاربانب اسا رب
تاعلاطم برجت
ی ضرف ود ، هی
لصا ی دراد دوجو و
ثأت ری هیامرس گ یراذ
هیامرس رب یجراخ میقتسم یلخاد یراذگ
م ی تبثم دناوت ای
فنم ی دشاب . رج نای یاه سم قت می
امرس هی راذگ ی قتسم می جراخ ی م ی دناوت تباقر رثا قیرط زا تکرش رب
اه یلخاد ی ثأت
ی ر فنم ی
دراذگب تکرش ای و اه
ی جراخ ی م ی دج تالوصحم هئارا اب دنناوت دی
و فرعم ی نف روآ ی اه ی
دج دی ررس ، زی ا تبثم داجی دننک ،نیننمه . هیامرس دورو
اب یجراخ میقتسم یراذگ شهاک
تیدودحم شهاک عاب ،روشک یگنیدقن تکرش یارب یلام یاه
یم یلخاد یاه یاسد( دوش
3
،ناراکمه و .)2005
هیامرس ،رگید ترابع هب یراذگ
یاه میقتسم یجراخ
هب عبنم ناونع
یدبت اهروشک هعسوت و تیوقت یارب یلام هدش
؛تسا نیاربانب رثکا یاهروشک لاحرد
هعسوت
تسایس اه و تاررقم یدیدج ار یارب بذج هیامرس ناراذگ یجراخ هلمجزا ماظن یاه یتایلام
و ماو یاه یحیجرت یفرعم
هدرک مادک هک تسا نیا یلصا هتکن .دنا هیامرس زا کی
یراذگ ه ا
یم دنناوت نیا و دننک افیا مدرم یگدنز رد ار یمهم شقن کی
عوضوم رایسب مهم لا( تسا -ه
4داد 2119 ، ).
امرس جورخ ،ًابوانتم هی
راذگ ی قتسم می جراخ ی لاعف تسا نکمم تی
یاه
جراخ ی اج ار نیزگی هیامرس یلخاد یراذگ ز ،دنک
اری تکرش لوت ماوع اه دی
جراخ هب ار دوخ
م قتنم ی دننک نیاربانب . م ناشن ام حب ،
ی هام هک دهد تی
هطبار نیب ی امرس هی راذگ ی
1Hejazi and Pauly
2Ni
3Desai
4. Elheddad
فدهو همدقم :کی لصف 4
قتسم می جراخ ی هیامرس و ،هدافتسا دروم شور هب یلخاد یراذگ
یگتسب شروت ینامز هرود
.دراد رد ههد یاه خا ی ر یتفن یاهروشک شن و زارف دهاش
ی ب ق ی تم و تفن یب یتابث صتقا دا ی و
عامتجا هدوب ی هتشذگ ههد هس ود یط نیننمه .دنا هیامرس ،
رد یجراخ میقتسم یراذگ
یتفن یاهروشک هب
و ی هژ رد اهروشک ی لاحرد مها هعسوت ی
ت ب ی رتش ی پ ی هدرکاد .تسا ب ه
،یترابع اهروشک رد ی
اراد ی عبانم ،تفن هیامرس ،یجراخ میقتسم یراذگ امرس
ی ه یراذگ ه یا
لخاد ی ار رط زا ی ق تراهم اه و نف یروآ یاه دج ی د شیازفا یم دبای هعسوت و دشر عاب و
داصتقا ی م ی دوش و ا رب داقتعا ًالومعم نی
اهروشک هک تسا یی
بط عبانم زا هک یعی
خرب رادرو
،دنتسه روط هب قتسم می امرس هی اه ی قتسم می جراخ ی بذج م ی دننک نیا رد ،رگید یوس زا .
ا ،اهروشک زا هورگ ازف
ان شی ناهگ ی لد هب زاگ و تفن شخب زا صاح دمآرد ی
گرزب فشک و
ازفا شی ق تمی لوت شخب شهاک هب رجنم دی
.دش دهاوخ روشک نیننمه
زا صاح دمآرد ،
ازفا عاب زاگ و تفن تارداص شی
عقاو خرن ی م زرا ی لاعف و دوش تی
اه ی لوت دی لخاد ی زا ار
لحم رظن ی ب و نی للملا ی ب ی قر بی م ی دنک . ،یترابع هب ب
ی تابث ی داصتقا ی روشک یاه یکتم
تفن هب م
ی قتسم دورو عنام دناوت می
امرس هی قتسم می جراخ ی دشاب ، اهن رد هک تی
امرس هی راذگ ی قتسم می جراخ ی ارب ار ی امرس هی جراخ ناراذگ ی
م نارگ ی .دنک ( نو و هککلوپ
گولپ رد ،1
.)2099 ،نیاربانب امرس
هی راذگ ی مومع ی اهروشک گتسب تفن شخب هب اتدمع ی
دراد و ا نی امرس هی راذگ ی رط زا اه قی روانف و دوس ی
اه ناشی لاعف زا تی تکرش اه ی جراخ ی
ب رتشی هرهب م دنم ی .دنوش ،نیاربانب مها هب هجوت اب
تی تفن شخب لصا ماع ناونع هب
ی عت نیی
مصت هدننک تامی
امرس هی جراخ ناراذگ ی
اهروشک رد ی
یتفن ، یگنوگچ ثأت
تاری
هیامرس یراذگ قتسم می جراخ ی رد شخب ود تفن
غ و ری تفن .تسا توافتم
هب ماجنا تاعلاطم هب هجوت اب یلکروط نآ هچ ،یناهج حطس رد هنیمز نیا رد هتفرگ
یاه ی
هب هک اجنا یلیلحت تروص م
نآ هچ و تسا هدش و یرامآ یاهراتخاس بوچراچ رد هک ییاه
یسناتپ .تسا هتفرگ تروص یجنسداصتقا هیامرس
یراذگ میقتسم یجراخ
راذگرثا و نآ ی
رب هیامرس یراذگ یلخاد و داصتقا ، نآ ار هب کی هزوح تاقیقحت هدرتسگ
یدبت یم ک دن .
یاهروشک فلتخم تامادقا یاهروشک( یتفن هعلاطمدروم
یاهروشک( یتفنریغ و )کپوا
)بختنم یارب
دورو هیامرس نایرج یراذگ
یجراخ میقتسم یاه هب
داصتقا
،دوخ هزیگنا
1Poelhekke and Vander Ploeg
فدهو همدقم :کی لصف 5
تلع یسررب و یبایزرا هیامرس رارقتسا
یراذگ اهروشک زا هورگ ود نیا رد یم مهارف ار
و دروآ
هیامرس میقتسمریغ ای میقتسم تاریثأت یراذگ
یجراخ میقتسم هیامرس رب
یراذگ د
،یلخا
هراومه کی حب موادم رد نیب نانادداصتقا و
تسایس ناراذگ تسا . نیا رد یکدنا تاعلاطم
جیاتن هک تسا هدش ماجنا هنیمز یم نایب ار یتوافتم
دننک . شقن هب شهوژپ نیا رد نیننمه
هیامرس یراذگرثا و تفن شخب یور رب تفن شخب رب دیکأت اب یجراخ میقتسم یراذگ
هیامرس خاد یراذگ هب .تخادرپ میهاوخ یل
یلد هزادنا یریگ یاهریغتم یدیلک
و تواضق ه یا
توافتم رد دروم وگلا یاه یجنسداصتقا و اسح یاهریغتم نیمخت و
هب یلد تیفیک و
تایئزج هداد یاه یعقاو نآ ندوب صقان و اه
هیزجت یلحتو یاه یتوافتم دوجو
دراد . یپ رد
هیامرس ریثأت ایآ هک تسا لاؤس نیا هب خساپ یپ رد شهوژپ نیا یاتسار یقتسم یراذگ
م
هیامرس رب یجراخ هورگ نیب رد تفن شخب رب دیکأت اب یلخاد یراذگ
یداصتقا فلتخم یاه
؟ریخ ای تسا ناسکی 4 1- - لاوس شهوژپ یاه
ود شهوژپ نیا رد لاوس
:دراد دوجو یساسا
.9 هیامرس دورو ریثات میقتسم یراذگ
هیامرس رب یجراخ و )یتلود(یمومع یلخاد یراذگ
؟تسا هنوگچ یصوصخ .2 هیامرس دورو ریثات میقتسم یراذگ
هیامرس رب یجراخ و )یتلود(یمومع یلخاد یراذگ
؟تسا هنوگچ یصوصخ 5 1- - هیضرف شهوژپ یاه
:دراد دوجو یساسا هیضرف ود شهوژپ نیا رد .9 هیامرااس دورو میقتااسم یراذگ
یجراخ هیامرااس رب ک و )یتلود( یمومع یلخاد یراذگ
.دراد یرادانعم رثا یصوصخ .2 هیامراااس دورو میقتاااسم یراذگ
هیامراااس رب تفن شخب دوجو اب یجراخ یلخاد یراذگ
دراد یرادانعم رثا یصوصخ و)یتلود( یمومع 6 1- - شهوژپ یلک فده هیامرااس رب یجراخ میقتااسم یراذگ هیامرااس ریثات یااسررب شهوژپ یلک فده یراذگ
.تسا ) تفن شخب رب دیکات اب ( یلخاد
فدهو همدقم :کی لصف 6
7 1- - قیقحت شور
هداد یاه هداد ،هعلاطم نیا رد هدافتسادروم اتید ناپ یاه
.تسا1
هداد رامآ رد یلناپ یاه
نامز یط رد هک فلتخم عطاقم یارب یتادهاشم ماش ،یجنسداصتقا و عمج
روآ ی هدش دنا .
لدم کی هداد
اه ماش هک تسا ناکم و نامز رد تاعالطا یواح ناپ ی رد هفلؤمN
هرودT
.تسا ینامز رد نیا میمعت یاهرواتشگ شور ،شخب هتفای
( )GMM
یارب لدم یاه یطخ و یطخریغ
اب یاهدربراک داصتقا
حیضوت هداد یم دوش . نیمخت میمعت یاهرواتشگ هتفای
طسوت ه
2نسنا
1982( ) تیمسر دش هتخانش و
زا نآ نامز هب یکی زا شور یاه دربراکرپ دروآرب
لدم یاه
داصتقا یدبت هدش تسا .
یسررب هب هعلاطم نیا رد هکنیا هب هجوت اب ثأت
ی ر امرس ی ه راذگ ی قتسم ی م جراخ ی رب
هیامرس یراذگ لخاد
،ی کأت اب ی د تفن شخب رب رد
یتفن یاهروشک هزوح
اهروشک و کپوا ی ی
یم هتخادرپ یتفنریغ بختنم دوش
بلاق رد هک هداد
اه نیا زا یعیسو فیط یارب ییولبات ی
رد اهروشک هرود
ینامز ی -2097
، 2009 شور هب یم دروآربGMM
دوش ؛
8 1- - عبانم و هعلاطم دروم هرود ،یرامآ هنومن
عمج هداد یروآ اه
عمج یدانسا تروص هب تاعالطا یروآ -
هناخباتک هدوب یا اهریغتم تاعالطا و رامآ هیلک و
ب ه ینامز هرود یط هنالاس تروص -2117
یاهروشک یارب2113 بختنم یاهروشک و کپوا
یتفن ریغ یناهج کناب تیاس زا
( )WDI
نیب قودنص و3
لوپ یللملا (
)IMF
هدش جارختسا4
.تسا 9 1- - شهوژپ راتخاس تایبدا رب یرورم مود صف رد و همادا رد .تسا هدش میظنت صف جنپ رد ،همان نایاپ نیا
عوضوم یم هیارا شور نایب هب موس صف .دوش یم صاصتخا شهوژپ یاه
صف رد .دبای
1. Data Panel
2. Hansen
. Word Development Indicators 3
. International Monetary Fund 4
فدهو همدقم :کی لصف 7
هتفای ،مراهچ اهداهنشیپ هیارا و یریگ هجیتن هب ،ینایاپ صف .دنوش یم هیارا شهوژپ یاه
یم هتخادرپ دوش
11 1- - لصف هصلاخ
امرس هی راذگ ی قتسم می جراخ ی رط زا ، قی نف هئارا روآ ی دج دی ، یکی ازم زا یای وت باق هج
ناهج ی قلت ندش ی م ی دوش . ،نیننمه امرس
هی راذگ ی قتسم می جراخ ی هب ، کی ناونع بنم
ع
لام ی دبت مهم ی تسا هدش .
اربانب نی رثکا اهروشک ی س هعسوت لاح رد تسای
تاررقم و اه
دج یدی ارب ار ی امرس بذج هی
جراخ ناراذگ ی
س هلمج زا متسی
اه ی لام یتای جرت یحی ماو و
اه ی جرت یحی هدرک عضو دنا
. رد صف نیا دوب نیا یلصا لاؤسو دش حرطم هلأسم نایب ادتبا
هک هیامرس دورو ایآ هیامرس و ک یجراخ میقتسم یراذگ
تفن شخب یجراخ میقتسم یراذگ
هیامرس رب همادا رد ؟ریخ ای دراد یرادانعم رثا یصوصخ و )یتلود( یمومع یلخاد یراذگ
دورو هکنیا رب ینبم شهوژپ تایضرف هیامرس
هیامرس و ک یجراخ میقتسم یراذگ ذگ
یرا
هیامرس رب تفن شخب یجراخ میقتسم رثا یصوصخ و )یتلود( یمومع یلخاد یراذگ
حرطم شهوژپ ینامز و یناکم دودح و قیقحت شور ،تیاهن رد .دش حرطم ،دنراد یرادانعم .دش نایب شهوژپ راتخاس و دش
2 - نابم ی
پ و ی ش ی هن قحت ی ق
1 2- - همدقم
امرس هی راذگ ی قتسم می خ هعومجم یجرا زا یا
امرس هی روانف ، ی دم ، تیری رفآراک و ینی
هب هک تسا کی
لاعف ناکما تکرش تی
جراخ رازاب رد تامدخ و اهالاک هئارا و ی
م ار ی .دهد
تکرش نیا هب اه
تکرش ناونع اه
ی لم دنچ یتی ( م هتخانش )MNC
ی نوش رگید ترابع هب .د
هیامرس یم ییاراد هب یجراخ میقتسم یراذگ هیامرس هک دنیوگ
داجیا فده اب ردام روشک راذگ
تسد هب نابزیم روشک رد نآ تیریدم و رمتسم یداصتقا طباور یم
نیا رد ،نیننمه .دروآ
هیامرس عون هیامرس ،یراذگ
تلود یسایس تیامح مه و نابزیم روشک یلخاد تیامح مه راذگ
هارمه هب ار دوخ هیامرس و دراد
صا دادرتسا و تسا هارمه دیلوت ماوع لاقتنا اب یراذگ
هیامرس .دراد یگتسب زرا خرن و یسایس کسیر ،نابزیم روشک یداصتقا طیارش هب ذ
اخ ری
تفن زین ثأت ری فنم ی امرس رب هی راذگ ی قتسم می جراخ ی ا .دراد نی ا هب تسا نکمم نی
لد ی
اهروشک هک دشاب یی
اخذ هک ری ز یدای ا لام عبانم دنراد تفن ز ی
فاک ی ارب ی مأت نی زه ی هن اه ی
داصتقا هعسوت ی
ا .دنراد دوخ نی
م عاب ی ا هک دوش نی
تلود اه تیدودحم اه
یی ارب ار ی
ظنت دوخ عبانم زا تظفاحم می
تن رد و دننک هجی
م نازی عبانم هیامرس جراخ میقتسم یراذگ ی
دنهد شهاک ار .
رثا یسررب ام فده ،نیاربانب هیامرس
تفن شخب رد یجراخ میقتسم یراذگ هیامرس رب
یراذگ
یم یمومع و یصوصخ یلخاد رب زین یداصتقا تایبدا رد و دشاب
هیامرس میقتسم یراذگ
تفن شخب رد یجراخ یم دیکأت
.دوش و قیقحت یعوضوم تایبدا رب یرورم صف نیا رد
نیدب ،تشاد میهاوخ هنیمز نیا رد هتفرگ تروص یبرجت تاعلاطم ینابم شخب رد هک تروص
یرظن هیامرس هب طوبرم یرظن ینابم و فیراعت ،میهافم ادتبا و یصوصخ یلخاد یراذگ
هیامرس هب طوبرم یرظن ینابم و فیراعت سپس و یتلود شریثأت و یجراخ میقتسم یراذگ
هیامرس رب یلخاد یراذگ
یم یتلود و یصوصخ میزادرپ
تاعلاطم زا یشخب یسررب هب سپس و
یبرجت دش دهاوخ هتخادرپ هعلاطم دروم عوضوم رد هتفرگ تروص .
:قیقحت ینابم
2 2- - امرس ی ه راذگ ی
امرس ی ه راذگ ی ی ک ی ازجا زا ی اضاقت مهم ی
دشر همزال هک تسا نالک داصتقا رد ک
داصتقا ی م ی دشاب ،هدازدسا(
حالطصا .)9914
"
امرس ی ه راذگ
"ی ارب ی انعم نانادداصتقا ی
توافتم ی امرس حالطصا نانادداصتقا .دراد ی
ه راذگ ی ارب ار ی تالماعم ی م هک ی ناز ک تورث
عقاو ی ازفا داصتقا رد ار ی
ش م ی دنهد م راک هب ی دنرب رخ ماش اتدمع هک ی
د ( یا لوت ی د )
اراد یی اه ی عقاو ماود اب ی
دج ی د هناخراک دننام شام و اه
ی ن م تالآ ی دشاب مهم . رت ی ن هلوقم
امرس ی ه راذگ ی
، امرس ی ه راذگ ی راجت تباث ی
رخ هک تسا ی
د هجت و اهراتخاس ی
تاز دج ی د وت طس
تکرش اه ی راجت ی ارب ی لوت فادها ی
د د عون .تسا ی
رگ ی امرس زا ی ه راذگ ی
، امرس ی ه راذگ ی
دوجوم ی م الاک ی دشاب ازفا ماش هک ی
ش اهالاک ماهس ی
هدشن هتخورف یا
دورو داوم ی
ا .تسا هدافتساالب ی
ن امرس عون ی
ه راذگ ی م ًالماک امرس زا توافت ی
ه راذگ ی راجت تباث ی
ا تس
ز ی ار امرس ی ه دوجوم ی سب رمع لومعم روط هب ی
را هاتوک ی ماگنه .دراد ی
ک ه دوجوم ی اه زا
ی ک د هرود هب هرود ی
رگ م شهاک ی ی دبا
، امرس ی ه راذگ ی دوجوم ی فنم ی م ی دوش . ی ک ی د ی گ ر زا
امرس عاونا ی
ه راذگ ی
،اه امرس ی ه راذگ ی نوکسم ی رخ ماش هک تسا ی
د اهدحاو ی نوکسم ی
دج ی د هاگنب طسوت ، رکراپ( تسا راوناخ و اه
)2090
امرس ی ه راذگ ی امرس .تسا نالک داصتقا رد مهم حابم زا ی
ه راذگ ی نالک داصتقا رد
رخ ی د اراد یی اه ی ف ی ز ی ک ی دج ی د رخ و تسا ی
د اراد یی اه ی ف ی ز ی ک ی و دوجوم یا
رخ ی د
اراد یی اه ی لام ی امرس ی ه راذگ ی من بوسحم ی
دوش رد . امرس تاناسون ،نالک داصتقا ی
ه راذگ ی
لوت کرحت عاب ی
د لخاد صلاخان ی
م تراجت هخرچ رد ی
دوش ننمه . ی
،ن زه ی هن اه ی
امرس ی ه راذگ ی هفاضا خرن امرس ماهس هب هدش
ی ه عت ار داصتقا رد یی
ن م ی دنک اربانب و ی ن
عت یی ن هدننک هرهب رو ی داصتقا تدمدنلب دشر خرن و ی
م ی دشاب ،نالک داصتقا رد .
امرس ی ه راذگ ی رج هب ی نا زه ی هن ی ف ماهس هب هدش هفاضا ی
ز ی ک ی امرس ی ه فگ هت م ی دوش . ازجا ی
امرس ی ه راذگ ی م ی دناوت سقت تمسق هس هب ی
م لوا :دوش ی ن امرس دروم ی
ه راذگ ی جت تباث ،ترا
زه ی هن اه ی راجت ی شام ی ن هجت ،تالآ ی
تاز هزاس و اه یی هناخراک دننام مود .تسا اه
ی ن دروم
امرس ی ه راذگ ی نوکسم ی موس و ی ن امرس دروم ی
ه راذگ ی دوجوم ی م الاک ی دشاب و شوبنرود(
،ناراکمه .)2004
امرس ی ه راذگ ی ثأت تحت نالک داصتقا رد ی
ر ز ماوع ی دا ی رظن .دراد رارق ی
ه اه ی
امرس ی ه راذگ ی ب هطبار ی ن امرس ی ه راذگ ی م ناشن ار نآ رب رثوم ماوع و ی
دنهد رظن ود . ی ه
رظن و باتش صا ی
ه اراک ی ی امرس ی ه راذگ ی مهم زا رت ی ن رظن ی ه اه ی امرس ی ه راذگ ی دنتسه رد .
رظن ی ه وبرم هک باتش صا ط
سالک هب ی ک اه امرس ،تسا ی
ه راذگ ی عبات ی غت زا یی تار د دمآر
لم ی امرس و تسا ی
ه راذگ ی غت اب یی تار لم دمآرد ی
ا رد .دراد تبثم هطبار ی
ن رظن ی ه مامت
امرس ی ه راذگ ی امرس و ماجنا هرود نامه رد ی
ه امرس هب دوجوم ی
ه م بولطم ی
دسر لو . ی رد
امرس همه مع ی
ه راذگ ی ط رظن دروم ی
من ماجنا هرود ی
گ ی در ضعب نوچ ی
امرس زا ی ه راذگ ی اه
م لوط لاس دنچ ی
ننمه .دشک ی
،ن ا رد ی ن رظن ی ه م ضرف ی دوش لوت ماوع هک ی
د مکم
لاح رد ،دنتسه ی
هک لوت ماوع ی
د شناج الومعم ی
ن م ی دنشاب رظن . ی ه د ی رگ ی ک طسوت هک ی
زن
رظن ،تسا هدش حرطم ی
ه اراک یی اهن یی امرس ی ه راذگ ی امرس هک تسا ی
ه راذگ ی عبات ار ی
م رظن رد هرهب خرن زا وکعم ی
گ ی در رظن ( ی 9915، .)
رد رظن ی ه لخاد هوجو ی
امرس ی ه راذگ ی
، امرس ی ه راذگ ی عبات ی م دوس زا ی دشاب دم و ی ر نا
مصت رد ی تام امرس ی ه راذگ ی
، لخاد هوجو ی
اج هب ار ی جراخ هوجو ی
م راک هب ی گ ی دنر رظن . ی ه
د ی رگ ی (ندوگ طسوت هک رنچ و )9159
ی 9152 ( ب ) ی نا رظن دش ی ه ی فاطعنا باتش ذپ
ی ر
ا رد .تسا ی
ن رظن ی
،ه امرس ی ه راذگ ی عبات ک ی قتسم ی م اضاقت حطس زا ی
عبات و ک ی
وکعم
دوجوم زا ی
امرس ی ه م و نمرآ ( تسا بق هرود ی
بار ی
،هداز .)9919
رظن ی ه سالکوئن ی ک امرس ی ه راذگ ی ی ک ی رظن زا ی ه اه یی ب هطبار دروم رد هک تسا ی
ن
امرس ی ه راذگ ی لخاد ی داصتقا دشر و ی
م حب ی دنک سالکوئن لدم رد . ی
،ک امرس تشابنا ی
ه
اپ تلاح هب لاقتنا ماگنه طقف ی
راد ثأت دشر رب ی
ر م ی دراذگ ب طقف تدمدنلب دشر ، باقم رد . ا
عمج دشر ی
ت م و ی ناز غت یی ر تا نف ی عت یی ن م ی دوش نورب هک م ضرف از ی
دوش دنه(
ی ،
)2094 رد روئت ی اه ی ک ی زن کاسپ و ی
،زن امرس ی ه راذگ ی ناونع هب مه ی
ک اضاقت زا زج ی
ک و
سو ناونع هب مه ی
هل ا ی ارب ی ا ی داج فرظ ی ت لوت ی د شقن ،هضرع تمس رد ی
ساسا ی رد .دراد
اهوگلا ی کاسپ ی زن ی
، عت رد اضاقت یی
ن م دشر خرن ی
نا تدم شقن ی ساسا ی توگ( دراد ی
زر و
لس ی ونام 2007 ، .)
1 8- 8- - امرس ی ه راذگ ی لخاد ی
هیامراس ماش اهنت یلخاد یراذگ امرس
هی راذگ ی اهزرم رد هدش ماجنا ی
فارغج ییای دوخ
رواشک یم و داشاب زا امراس هی راذگ ی تکرش طاسوت اه
ی جراخ هتسباو ی
و تکرش اه ی دنچ
لم یتی دوخ نثتسم رواشک ی
تکرش .تسا اه
ی یلخاد اراد ندروآ تسد هب اب یی
اه ی دوجوم
راجت ی تکراش اه ی جراخ ی هار اب ، زادنا ی دج غااشم دی
و امراس هی راذگ
"ی مز نی
"زبس رد
نیمز هجت و تازی ازفا و شی امرااس هی راذگ ی اه ی جراخ غاااشم رد دوخ ی
نآ رد ًالبق هک اه
اامراااس های راذاگ ی م ی ک داندر قتاااسم ،
ًامی رواااشک زا جراخ رد امراااس
هی گ یراذ م ی دننک .
هیامراس هیامراس هتاسد ود هب یلخاد یراذگ یم میسقت یمومع و یصواصخ یراذگ
زا .دوش
هیامرااس نانادداااصتقا هاگدید ار یعقاو ک تورث نازیم هک تااسا تالماعم یانعم هب یراذگ
یم شیازفا دااصتقا رد .دهد
ا نی رخ ماش اتدمع رما دی
( ای لوت دی اراد ) یی اه ی عقاو ماود اب ی
دج دی هناخراکدننام شام و اه
نی تسا تالآ رکراپ(
،18
)2090
هیامرااس تخاااسریز دوبهب و داجیا قیرط زا یمومع یراذگ
هعااسوت مزال طرااش هک ،اه
هیامراس زا ،دوب داشر و یدااصتقا یم تیامح یصوصخ شخب یراذگ
رد هک تسا مزال .دنک
هیامرااس یلحت و هیزجت ح رد یاهروااشک رد یراذگ
هیامرااس نیب زیامت ،هعااسوت لا یراذگ
هک تسا رکذ هب مزال .دوش داجیا یمومع و یصوصخ امرس طقف
هی راذگ ی صوصخ ی م ی اوت دن
عقاو هرهب خرن و دوااس خرن اب تبثم روط هب ی
عقاو هرهب خرن هدودحم رد راظتنا دروم ی
اپ ی نی
اسب رد هداش هدهااشم یرای
اهرواشک زا ی
داشاب هتاشاد طابترا هعاسوت لاح رد (ل
ولتوس ،19
.)2006 -2 -2 -2 امرس ی ه راذگ ی قتسم ی م جراخ ی
هچرگا یرایاااسب زا
بتاکم یرکف دوجو دراد هک یارب نییبت نیا هدیدپ هدافتاااسادروم
هتفرگرارق
،تاااسا اما
زونه چیه هیرظن یا رب یانبم هیرظن ی یمومع دوجو FDI
درادن .
هیامرااس یراذگ میقتااسم یجراخ
( )FDI
سپ زا گنج یناهج مود شقن یمهم رد داااصتقا
نیب لملا هب تااسد دروآ . تاعلاطم یرظن
هرابرد رجنم FDI
هب کرد رتهب زا مااسیناکم
یداااصتقا و
راتفر ماوع
،یداااصتقا هچ
رد حطااس درخ و مه نالک هدااش تااسا هک عاب
یم دوش هنیمز یاه دیدج یتاعلاطم رد
یروئت یداصتقا مهارف
،دادهلا( دروآ .)2118
یروئت هیامرس یجراخ میقتسم یراذگ هب
نامز یاهراک هیلوا تیمسا (20
)1776 و
ودراکیر ( 21
)1817 یمرب ددرگ و طوبرم هب صصخت نیب یللملا دیلوت دوب . رد هیرظن م تیز
قلطم
،تیمسا یو حیضوت داد هک تراجت نیب ود روشک رد یتروص تروص یم دریگ ک ه کی
روشک دناوتب شیب زا روشک بیقر دوخ ( تیزم قلطم ) دناوتب الاک ار اب هدافتسا زا م یرادق
هیامرس و یورین راک دیلوت و رداص ؛ینعی ،دنک راکب ییاهالاک رد ار عبانم نیا دیاب اهروشک
دنراد اهروشک ریاس هب تبسن ار هدزاب نیرتشیب هک دنریگ نیااب .
،لاح هیرظن یمسا ت حیضوت
یمن دهد هک دشابن رهام دیلوت راک رد روشک کی رگا اب دیاب هنوگچ دشاب هتشادن دیلوت ای
رد .دشاب تراجت رد اهروشک ریاس نیا
نامز تسا هک راک هیرظن ( ودراکیر
دیدپ )8181 دمآ
18 Parker
19Lesotlho
20. Smith
21. Ricardo
ات هیامرس یجراخ میقتسم یراذگ ار
اب هدافتسا زا یروئت تیزم یبسن حیضوت یر .دهد ودراک
رتشیب هب شبنج یاه ماع نیب یللملا هقالع دنم دوب اریز وا قتعم د دوب هک راک و س هیامر رد
خاد روشک کرحتم دنتسه
اما رد نآ یوس اهزرم دنتسین . هیرظن یو دنچره صقان دوب
یلو ینتبم رب تایضرف ود
،روشک ود لوصحم و
ماک کرحت
،دوب دیلوت ماوع اما
زونه
شبنج یاه هیامرس نیب یللملا ار هیجوت یمن درک ( یناکام ،22
ص ،5182 ).5
رگا نیاربانب اهرازاب
دمآراک
،دندوب چیه یعنام یارب تراجت ای تباقر دوجو تشادن . تراجت
نیب یللملا اهنت هویش تکراشم رد
یاهرازاب یناهج
دهاوخ دوب . فالخرب نیا شیپ
،هنیمز
یتقو هک رمیاه (23
)8711 نایاپ 8711همان
دوخ ار رشتنم
،درک نیا هیاپ ار یارب ریاس
ناگدنسیون تشاذگ
ات یروئت یاه باق لوبق یرت زا هیامرس یجراخ میقتسم یراذگ ا
هئار
دنهد . یو رد لالدتسا یاه دوخ تفایرد هک هیامرس یجراخ میقتسم یراذگ هب
یلد شهاک
ای زا نیب ندرب تباقر نیب یللملا هاگنب اه و نیننمه تکرش
یاه یتیلمدنچ (
)MNC
یام
هب شیازفا هدزاب دوخ رد هدافتسا زا یایازم هژیو تسا یسیند(
،24
).5181
یسپیل (25
)2114 یروئت هیامرس یجراخ میقتسم یراذگ هاگدید زا ار
نالک یداصتقا
هب ناونع کش یصاخ زا نایرج هیامرس رد یاهزرم
،یلم زا یاهروشک یلخاد
هب یاهروشک
،نابزیم فیصوت یم دنک هک رد رامآ زارت تخادرپ اه هزادنا یریگ هدش تسا . حیضوت وا یم
دهد
هک یاهریغتم
،هرهب نایرج هیامرس
،یلام شزرا ماهس هیامرس تسا هک طسوت تکرش یاه
هیامرس راذگ هتشابنا یم دوش و نایرج دمآرد صاح زا هیامرس یراذگ اه تسا . ماوع
نییعت هدننک حطس نالک هک رب ییاناوت کی روشک نابزیم رد بذج میقتسم امرس
هی یجراخ
ریثأت یم دراذگ ماش هزادنا
،رازاب خرن دشر
،یداصتقا دیلوت
صلاخان
،یلخاد تخاسریز
،اه
عبانم
،یعیبط ماوع
یداهن دننام یرادیاپ یسایس روشک هلمجزا ریاس دراوم تسا . ربیلا
26
1971( یروئت ) دوخ ار هرابرد هیامرس یراذگ یجراخ رب اسا تردق یبسن یاهزرا فلتخم
هئارا داد . یو ضرف درک یاهزرا فیعض رت رد هسیاقم اب یاهزرا یاهروشک هیامرس
یراذگ
،رتیوق تیفرظ یرتشیب یارب
بذج میقتسم هیامرس
یجراخ دنراد ات زا تافالتخا رد
ن خر
هیامرس رازاب هدافتسا یرداچ و کیان( دننک ،27
).2114
یتنس یروئت نایب هیامرس
یم دنک هک هیامرس یراذگ میقتسم زا ییاهروشک هک
یروآدوس
22. Makoni
23 .Hymer
24. Denisia
25. Lipsey
26 Aliber
27 Nayak & Choudhury
