* ﻪﺒﺗﺎﮑﻣ سردآ لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ
: هﺎﮕﺸﻧاد ،ناﺮﻬﺗ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﺘﺸﻬﺑ ﺪﯿﻬﺷ
مﻮﻠﻋ يرﻮﻧﺎﺟ مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ،ﯽﺘﺴﯾز .
ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻖﯾرﺰﺗ نورد ﯽﻗﺎﻔﺻ لﺎﺘﺴﯾﺮﮐ
ﺖﻣ ﺰﯿﻓﻮﭙﯿﻫ رﻮﺤﻣ يور ﺮﺑ دﺎﻨﮔ –
رد شﻮﻣ يﺎﻫ ﯽﯾاﺮﺤﺻ ﺮﻧ
ﻎﻟﺎﺑ
ﯽﻤﺗﺎﺣ اﺮﯿﻤﺣ ،1
يﺮﯿﺼﻧ ﻪﺟاﻮﺧ ﯽﻟزﺎﻧ
* 2
-1 هوﺮﮔ ،رﺎﯿﺸﻧاد ﺖﺴﯾز
ﯽﺳﺎﻨﺷ
،يرﻮﻧﺎﺟ هﺪﮑﺸﻧاد مﻮﻠﻋ
،ﯽﻌﯿﺒﻃ هﺎﮕﺸﻧاد
،ﺰﯾﺮﺒﺗ
،ﺰﯾﺮﺒﺗ ناﺮﯾا .
-2 هوﺮﮔ ،يﺮﺘﮐد يﻮﺠﺸﻧاد مﻮﻠﻋ
،يرﻮﻧﺎﺟ هﺪﮑﺸﻧاد ﻠﻋ مﻮ
،ﯽﺘﺴﯾز هﺎﮕﺸﻧاد
،ﯽﺘﺸﻬﺑ ﺪﯿﻬﺷ
،ناﺮﻬﺗ ناﺮﯾا .
ﻪﺘﻓﺎﯾ / هرود ﻔﻫ ﻢﻫﺪ / هرﺎﻤﺷ 2
/ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 94
/ ﻞﺴﻠﺴﻣ 64
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺖﻓﺎﯾرد :1
/ 2 / 94 ﻪﻟﺎﻘﻣ شﺮﯾﺬﭘ
:1 / 4 / 94
ﻪﻣﺪﻘﻣ :
ءﻮﺳ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﻦﯿﻣﺎﺘﻔﻣآ يﺎﻫ نادﺮﮔ ناور )
لﺎﺘﺴﯾﺮﮐ ﺖﻣ
و يزﺎﺘﺴﮐا ( رد يﺎﻬﻟﺎﺳ رد ﺮﯿﺧا ﻦﯿﺑ ﻮﻧ نﺎﻧاﻮﺟ و نﺎﻧاﻮﺟ
ﯽﻧاﺮﯾا جاور ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺖﺳا داﻮﻣ ﻦﯾا. ماﺪﻧا رد ار يرﺎﯿﺴﺑ بﺮﺨﻣ تاﺮﺛا ﯽﻣ ﺎﺠﺑ نﺪﺑ يﺎﻫ
ﺪﻧراﺬﮔ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ور ﻦﯾا زا. ﻪﺑ
رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺮﺛا
لﺎﺘﺴﯾﺮﮐ ﺖﻣ يور رﻮﺤﻣ ﯽﻧﻮﻣرﻮﻫ ﺰﯿﻓﻮﭙﯿﻫ دﺎﻨﮔ-
شﻮﻣ ﯽﯾاﺮﺤﺻ ﺮﻧ ﻎﻟﺎﺑ مﺎﺠﻧا ﺪﺷ .
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
:
28 اﮋﻧ ﺮﻧ ﯽﯾاﺮﺤﺻ شﻮﻣ ﺮﺳ رﺎﺘﺴﯾو د
ﻪﺑ رﺎﻬﭼ هوﺮﮔ و لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ يﺎﻫ ﺖﻓﺎﯾرد هﺪﻨﻨﮐ ﺖﻣ لﺎﺘﺴﯾﺮﮐ زود ﺎﺑ
5 ،
10 و 15 ﯽﻠﯿﻣ ﻢﯿﺴﻘﺗ نﺪﺑ نزو مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﺮﺑ مﺮﮔ ﺪﻧﺪﺷ
. هوﺮﮔ يﺎﻫ ﯽﺑﺮﺠﺗ ﻪﺑ تﺪﻣ 7
،زور لﺎﺘﺴﯾﺮﮐ ﺖﻣ
ار هﻮﯿﺷ ﻪﺑ نورد ﯽﻗﺎﻔﺻ
ﺖﻓﺎﯾرد ﺪﻧدﻮﻤﻧ و ﺲﭘ زا 7
،زور نﻮﺧ زا ﻦﻄﺑ ﭗﭼ ﺐﻠﻗ شﻮﻣ ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺮﮔ هﺪﺷ و ﺘﻣارﺎﭘ يﺎﻫﺮ درﻮﻣ ﺮﻈﻧ ) ،نوﺮﺘﺳﻮﺘﺴﺗ وLH
(FSH
هزاﺪﻧا اﺰﯾﻻا ﺖﯿﮐ ﻂﺳﻮﺗ يﺮﯿﮔ
ﺪﺷ . هداد ﺰﯿﻟﺎﻧآ يﺎﻫ
،ﻞﺻﺎﺣ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا مﺮﻧ راﺰﻓا يرﺎﻣآ 16 - SPSS ترﻮﺻ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ. هوﺮﮔ -
يﺎﻫ ﯽﺸﯾﺎﻣزآ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻂﺳﻮﺗ يرﺎﻣآ نﻮﻣزآ ﻞﯿﻠﺤﺗ
ﺲﻧﺎﯾراو ﮏﯾ ﻪﻓﺮﻃ (ANOVA) مﺎﺠﻧا
و ﺪﺷ 05 /0 P<
ﯽﻨﻌﻣ راد رد ﺮﻈﻧ ﺘﻓﺮﮔ ﻪ
ﺪﺷ .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ :
ﺖﻈﻠﻏ ﯽﻣﺮﺳ نﻮﻣرﻮﻫ نوﺮﺘﺳﻮﺘﺴﺗ رد
هوﺮﮔ يﺎﻫ ﯽﺑﺮﺠﺗ ﺖﻓﺎﯾرد هﺪﻨﻨﮐ زود 10 و 15 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ ﺮﺑ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ نزو نﺪﺑ
هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
،لﺮﺘﻨﮐ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻨﻌﻣ يراد نﺎﺸﻧ داد ) 05 /0 P<
( . نﻮﻣرﻮﻫ ﯽﻣﺮﺳ ﺖﻈﻠﻏ يﺎﻫ
وLH هوﺮﮔ ردFSH
ﯽﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ
زود هﺪﻨﻨﮐ ﺖﻓﺎﯾرد 5
، 10 و 15 ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻨﻌﻣ داد نﺎﺸﻧ ار يراد )
05 /0 P<
(.
ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﺚﺤﺑ يﺮﯿﮔ
:
ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺖﺳﺪﺑ هﺪﻣآ زا ﺶﺠﻨﺳ يﺎﻫ ﯽﻣ ﯽﻧﻮﻣرﻮﻫ لﺎﺘﺴـﯾﺮﮐ ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ ناﻮﺗ
ياراد ﺖـﻣ
ﯽﻧﻮﻣرﻮﻫ رﻮﺤﻣ يور ﺮﺑ بﺮﺨﻣ تاﺮﺛا ﺰﯿﻓﻮﭙﯿﻫ
دراد ﺮﻧ ﺲﻨﺟ يدﺎﻨﮔ– .
هژاو يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ :
نﻮﻣرﻮﻫ ،ﺖﻣ لﺎﺘﺴﯾﺮﮐ يﺎﻫ
،LH ﻮﺘﺴﺗوFSH
ﯽﻧﻮﻣرﻮﻫ رﻮﺤﻣ ،نوﺮﺘﺳ ﺰﯿﻓﻮﭙﯿﻫ
دﺎﻨﮔ– .
هﺪﯿﮑﭼ
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺖﻣ يﺰﮐﺮﻣ ﯽﺒﺼﻋ ﻢﺘﺴﯿﺳ كﺮﺤﻣ يﺎﻫوراد ءﺰﺟ ﻦﯿﻣﺎﺘﻔﻣآ
ﻪﻘﺒﻃ ﯽﻣ يﺪﻨﺑ دﻮﺷ
) 1 (.
ﺮﺛا ﯾﺮﺤﺗ ﮏ ﺖﻣ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ ﻦﯿﻣﺎﺘﻔﻣآ
ﺎﻫ ﺮﺑ
يور ﻢﺘﺴﯿﺳ ﯽﺒﺼﻋ رﺎﺘﺧﺎﺳ زا يﺰﮐﺮﻣ ﻪﯿﺒﺷ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ
ﻪﺑ ﯽﭘا ﻦﯾﺮﻔﻧ
رﻮﻧ و ﯽﭘا ﻦﯾﺮﻔﻧ ﯽﻣ ءﺎﺸﻨﻣ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا دﺮﯿﮔ
) 2 .(
ﺘﺒﻟا ﻪ
ًاﺮﯿﺧا
ﯽﯾﺎﻫوراد ﻪﺑ مﺎﻧ يﺎﻫوراد نادﺮﮔ ناور ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﻨﯿﻣﺎﺘﻔﻣآ تﺎﻘﺘﺸﻣ زا
هﺪﺷ ﺪﻧا ﻪﮐ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﻠﺻا آ ﺎﻬﻧ نورﻮﻧ ﺐﯾﺮﺨﺗ يﺎﻫ
ﮏﯾژﺮﻧﻮﺗوﺮﺳ
ﻢﺘﺴﯿﺳ ﯽﺒﺼﻋ يﺰﮐﺮﻣ ﺖﺳا ) 3 .(
ﯽﺧﺮﺑ نﺎﻧاﻮﺟ ﻪﺑ ﺎﻨﺑ ﻞﯾﻻد
نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ زا ﻪﻠﻤﺟ ﺲﺣ
،يوﺎﮑﺠﻨﮐ ﯽﯾﺎﻫر
زا و ﯽﻧاور يﺎﻫرﺎﺸﻓ
ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻪﺑ ﻦﯾا داﻮﻣ هﺎﻨﭘ ﯽﻣ ﺪﻧﺮﺑ ) 4 .(
فﺮﺼﻣ ناور كﺮﺤﻣ داﻮﻣ
رد نادﺮﮔ ناﺮﯾا
ﻪﺑ صﻮﺼﺧ رد لﺎﺳ يﺎﻫ ﺮﯿﺧا ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺘﻓﺎﯾ و نﺎﻧاﻮﺟ
ﻞﯿﺼﺤﺗ هدﺮﮐ و ﻪﻓﺮﻣ ﻪﮐ ﻪﻘﺑﺎﺳ فﺮﺼﻣ ﺮﯾﺎﺳ
،داﻮﻣ ﻞﮑﻟا رﺎﮕﯿﺳ و ار
ﺪﻧراد
، فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ﯽﻠﺻا
ﻦﯾا ﺎﻫوراد ﻣ ﯽ ﺪﻨﺷﺎﺑ ) 5 ( ﺶﯾاﺰﻓا .
نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ و نﺎﻧاﻮﺟ ﻞﯾﺎﻤﺗ )
ﻦﺳ رد ﻪﮐ ﻪﻌﻣﺎﺟ زا ﯽﻫوﺮﮔ ﻞﺜﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ (
ﯽﺳﺎﺳا يﺎﻫ ﻞﻀﻌﻣ زا ﯽﮑﯾ نادﺮﮔ ناور يﺎﻫوراد ﻪﺑ
ﯽﻣ رﺎﻤﺸﺑ عﺎﻤﺘﺟا ﺪﯾآ
)6 .(
لﺎﺘﺴﯾﺮﮐ نا
ﻞﯿﺘﻣ- 1 - ﻞﯿﻨﻓ - -
نﺎﭘوﺮﭘ 2- ﻦﯿﻣآ - ﻪﮐ ﻪﺑ رﺎﺼﺘﺧا لﺎﺘﺴﯾﺮﮐ ﺖﻣ ﺰﯿﻧ هﺪﯿﻣﺎﻧ ﯽﻣ
،دﻮﺷ
هوﺮﮔ ءﺰﺟ ﻦﯿﻣﺎﺘﻔﻣآ
ﺎﻫ ﺖﺳا . ﯽﻣﺎﺳا ﯽﻧﺎﺑﺎﯿﺧ ﻦﯾا لﺎﺘﺴﯾﺮﮐ ،ﺐﯿﮐﺮﺗ
ﺎﯾ ﺖﻋﺮﺳ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻦﯾا ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺎﺑ لﺎﻤﻋا ﺪﯿﻠﻘﺗ ﻦﯿﻟﺎﻧردآ
،نﺪﺑ ﺐﺒﺳ
ﺶﯾاﺰﻓا نﺎﺑﺮﺿ
،ﺐﻠﻗ
،نﻮﺧرﺎﺸﻓ ﺶﯾاﺰﻓا
داﺪﻌﺗ ﺲﻔﻨﺗ و ضﺎﺒﻘﻧا
گر يﺎﻫ ﯽﻣ ﯽﻧﻮﺧ ددﺮﮔ ) 7 .(
يﺎﻫوراد تاﺮﺛا ﺮﺑ هوﻼﻋ نادﺮﮔ ناور
ﺮﺑ ﻪﮐ بﺮﺨﻣ يور
ﻢﺘﺴﯿﺳ ﺪﻧراد ﯽﺒﺼﻋ ماﺪﻧا
ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ زا
ﻪﻠﻤﺟ
،ﺐﻠﻗ ﻪﯿﻠﮐ
،ﺪﺒﮐ و ﺎﻫ ﺘﻣ ﺰﯿﻧ ار
ﺄ
،ﺪﻧزﺎﺳ ﯽﻣ ﺮﺛ ﻪﻠﻤﺟ نآ زا ﻪﮐ
ﯽﻣ ﯽﻤﺘﯾرآ ﻪﺑ ناﻮﺗ رﺎﺸﻓ ﺶﯾاﺰﻓا ،ﯽﺒﻠﻗ
ﺐﯿﺳآ ،نﻮﺧ ،يﺪﺒﮐ يﺎﻫ
دﺮﮐ هرﺎﺷا ﺎﻤﮐ و ﺞﻨﺸﺗ ،ﻦﯿﻧﻮﺗوﺮﺳ مرﺪﻨﺳ )
8 .(
ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ
ﻪﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﻦﯾﺮﮐوﺪﻧا ﺰﯿﻧ
زا ﻦﯾا بﺮﺨﻣ تاﺮﺛا رد
ﯽﻤﻧ نﺎﻣا ﺪﻧﺎﻣ .
نﻮﻨﮐﺎﺗ ﺰﯿﻓﻮﭙﯿﻫ رﻮﺤﻣ يور ﺮﺑ ﺖﻣ لﺎﺘﺴﯾﺮﮐ ﺮﺛا ناﺮﯾا رد دﺎﻨﮔ -
رﺮﺑ درﻮﻣ تاﺮﺛا ﻪﻨﯿﻣز رد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖﯾﺮﺜﮐا و ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ راﺮﻗ ﯽﺳ
ﯽﻣ يزﺎﺘﺴﮐا ﺪﺷﺎﺑ
.
ﻮﮔاﺮﭙﺳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد نارﺎﮑﻤﻫ و ا
ﻪﺑ ار يزﺎﺘﺴﮐا ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻪﮐ ي
ﺖﻣ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ سﻮﻣﻻﺎﺗﻮﭙﯿﻫ رﻮﺤﻣ يور ﺮﺑ ﻦﯿﻣﺎﺘﻔﻣآ
ﺰﯿﻓﻮﭙﯿﻫ - -
ﺺﺨﺸﻣ ﺪﻧداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺪﯿﺋوﺮﯿﺗ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﻤﻧ
يزﺎﺘﺴﮐا
رﻮﺤﻣ ﻦﯾا يور ﺮﺑ ﯽﮑﯾﺮﺤﺗ ﺶﻘﻧ ﻦﯾا يور ﺮﺑ ﺮﺛا ﻖﯾﺮﻃ زا و ﻪﺘﺷاد
ﯽﻣ نﺪﺑ يﺎﻣد ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ ،رﻮﺤﻣ ددﺮﮔ
) 3 .(
اﺮﮔ ﺰﯿﻧ نارﺎﮑﻤﻫ و
سﻮﻣﻻﺎﺗﻮﭙﯿﻫ رﻮﺤﻣ يور ﺮﺑ هدﺎﻣ ﻦﯾا ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ -
ﺰﯿﻓﻮﭙﯿﻫ -
لﺎﻧردآ يزﺎﺘﺴﮐا ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ لوﺰﯿﺗرﻮﮐ نﻮﻣرﻮﻫ ﺢﺷﺮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا زا
ﯽﻣ ﺮﺒﺧ ﺪﻨﻫد ) 4 .(
ﯽﺷراﺰﮔ رد نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻣﺎﺴﺣ
، تاﺮﺛا ﻪﺑ
ﺮﺑ يزﺎﺘﺴﮐا بﺮﺨﻣ سﻮﻣﻻﺎﺗﻮﭙﯿﻫ رﻮﺤﻣ يور
ﺰﯿﻓﻮﭙﯿﻫ - دﺎﻨﮔ -
ﻦﯾا تﺪﻣ ﯽﻧﻻﻮﻃ فﺮﺼﻣ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ نﺎﯿﺑ و هدﻮﻤﻧ نﺎﻋذا ﺮﻧ ﺲﻨﺟ تاﺮﺛا نادﺮﮔ ناور هدﺎﻣ ﯽﺑﺮﺨﻣ
ﺮﺑ رﻮﺤﻣ ﺰﯿﻓﻮﭙﯿﻫ دﺎﻨﮔ -
لﺎﻤﻋا ﯽﻣ
ﺪﻨﮐ ) 9 (.
ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ،ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﻣﺎﻤﺗ
ﺑ نادﺮﮔ ناور يﺎﻫوراد فﺮﺼﻣ ءﻮﺳ ضراﻮﻋ ﻢﺘﺴﯿﺳ يور ﺮ
ﯽﻣ ﯽﻨﯾﺮﮐوﺪﻧا ﺪﻨﺷﺎﺑ
.
ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ دﻮﺧ ﯽﺳرﺮﺑ رد نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻣﺎﺴﺣ نﻮﻣرﻮﻫ ﯽﻨﯿﺌﺗﻮﻟ ) (LH راﺮﻗ ،يزﺎﺘﺴﮐا ﯽﮐارﻮﺧ رﺎﻤﯿﺗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ
نﻮﻣرﻮﻫ ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد دﺮﯿﮔ ﯽﻤﻧ ﯽﻟﻮﮑﯿﻟﻮﻓ كﺮﺤﻣ
(FSH) ﺖﺒﺴﻧ
ﻪﻧﺎﮔود تاﺮﯿﯿﻐﺗ هدﺎﻣ ﻦﯾا ﯽﮐارﻮﺧ فﺮﺼﻣ ﻪﺑ ﺪﻨﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار يا
ﻪﺑ ﻦﯾا ترﻮﺻ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﮐ شﻮﻣ رد FSH
ﻦﯾا ﻦﯿﯾﺎﭘ زود ﻪﮐ يﺎﻫ
هدﺮﮐ ﺖﻓﺎﯾرد ار نادﺮﮔ ناور هدﺎﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺎﻣا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﻧدﻮﺑ
شﻮﻣ هوﺮﮔ رد نﻮﻣرﻮﻫ ﻦﯾا رﺎﻤﯿﺗ يزﺎﺘﺴﮐا يﻻﺎﺑ زود ﺎﺑ ﻪﮐ يﺎﻫ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار يراد ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ ﺪﻫد
) 9 .(
ﻦﯿﻧﻮﺗوﺮﺳ يﺎﻫﺮﺘﯿﻤﺴﻧاﺮﺗورﻮﻧ ﺮﯾدﺎﻘﻣ )
10 ( د و ﻦﯿﻣﺎﭘو ) 11 (
ﺮﯿﯿﻐﺗ رﺎﭼد ،نادﺮﮔ ناور داﻮﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ،ﯽﻟﻮﻠﺳ جرﺎﺧ يﺎﻀﻓ رد ﯽﻣ ددﺮﮔ . ترﻮﺻ ﻪﺑ رﻮﮐﺬﻣ يﺎﻫﺮﺘﯿﻤﺴﻧاﺮﺗورﻮﻧ ﺮﯾدﺎﻘﻣ رد ﺮﯿﯿﻐﺗ
نﻮﻣرﻮﻫ ﺢﺷﺮﺗ ،ﻢﯿﻘﺘﺴﻣﺮﯿﻏ ﺎﯾ و ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﯽﺴﻨﺟ يﺎﻫ
و LH
ﺘﻣ ارFSH ﺄ دزﺎﺳ ﯽﻣ ﺮﺛ )
12 .(
كﻼﭘ ﻞﯿﮑﺸﺗ ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ شﻮﻣ رد لﺎﻨﯾژاو يﺎﻫ
يﺎﻫ
ﺮﺤﺻ هدﺎﻣ ﯽﯾا ا ﺮﻧ ﺎﺑ ﻪﮐ ي ﺖﻣ ﺎﺑ هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫ
ﺲﻔﻗ ﻢﻫ ﻦﯿﻣﺎﺘﻔﻣآ
شﻮﻣ ﯽﻠﮐ ﺪﻟﻮﺗ ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺰﯿﻧ و ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ شﻮﻣ ﻦﯾا زا
يﺎﻫ
ﯽﻣ بﺎﺴﺣ ﻪﺑ نادﺮﮔ ناور يﺎﻫوراد ﺮﻀﻣ ضراﻮﻋ ﺮﮕﯾد زا هدﺎﻣ ﺪﯾآ
ﯽﻣ ﺮﺛا ﯽﻠﺜﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻢﺘﺴﯿﺳ يور ﺮﺑ ﻪﮐ دراﺬﮔ
. ﺖﻓﺎﯾرد يﺎﻫﺮﻧ رد
ﺖﻣ هﺪﻨﻨﮐ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﻦﯿﻣﺎﺘﻔﻣآ
هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺰﯿﻧ مﺮﭙﺳا ﺖﮐﺮﺣ
ﯽﻣ دﻮﺷ ) 13 .(
ﺖﺒﺴﻧ ﺮﯿﯿﻐﺗ زا ﯽﮐﺎﺣ ﺰﯿﻧ نارﺎﮑﻤﻫ و يﻮﻘﺗ ﯽﺳرﺮﺑ
شﻮﻣ ﻪﻀﯿﺑ ﺖﻓﺎﺑ رد ﺲﯾزﻮﺘﭘﻮﭘآ ﻪﺑ ﺮﯿﺜﮑﺗ ﻪﮐ ﻎﻟﺎﺑ ﺮﻧ ﯽﯾاﺮﺤﺻ يﺎﻫ
ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ،ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻦﯿﻣﺎﺘﻔﻣآ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ ﺖﺤﺗ ﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﯽﮑﯾ ناﻮﻨﻋ ﺆ
نادﺮﻣ رد يرورﺎﺑ تﻼﮑﺸﻣ زوﺮﺑ رد ﺮﺛ
و ﯽﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻦﯿﻣﺎﺘﻔﻣآ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑا دﻮﺷ
) 14 .(
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺖﺳد ﻪﺑ
هﺪﻣآ رد درﻮﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ تاﺮﺛا ﺮﺑ يزﺎﺘﺴﮐا مﺮﭙﺳا تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ
شﻮﻣ
ﯽﯾاﺮﺤﺻ ﺰﯿﻧ ﻎﻟﺎﺑ نﺎﺸﻧ داد ﻪﮐ فﺮﺼﻣ رﺮﮑﻣ يﺎﻫزود و يﻻﺎﺑ
يوراد
يزﺎﺘﺴﮐا ﻦﮑﻤﻣ ﺖﺳا ﺚﻋﺎﺑ داﺪﻌﺗ ﺶﻫﺎﮐ مﺮﭙﺳا
يﺎﻫ ﻎﻟﺎﺑ دﻮﺟﻮﻣ رد
ﻢﯾﺪﯾﺪﯿﭘا تاﺮﺛا و دﻮﺷ يور ﯽﻔﻨﻣ
ترﺪﻗ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻞﺜﻣ داﺮﻓا دﺎﺘﻌﻣ
ﻪﺘﺷاد ﺪﺷﺎﺑ ) 9 .(
هﺪﺷ شراﺰﮔ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ داﻮﻣ فﺮﺼﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا
هﺪﻨﻨﮐ دازآ نﻮﻣرﻮﻫ ﺢﺷﺮﺗ ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻖﯾﺮﻃ زا ًﻻﺎﻤﺘﺣا رﺪﺨﻣ ﻦﯿﭘوﺮﺗودﺎﻨﮔ )
(GnRH ﺮﻧ ﺲﻨﺟ رد ﻢﺴﯾدﺎﻨﮔﻮﭙﯿﻫ ﺐﺟﻮﻣ
ﯽﻣ ددﺮﮔ ) 15 .(
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ اﺬﻟ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
،ﻪﺘﺷﺬﮔ بﺮﺨﻣ ضراﻮﻋ و
ﻦﯾا ﻪﺑ ﺖﯾﺎﻨﻋ ﺎﺑ ﺰﯿﻧ و ،ﯽﻠﺜﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻢﺘﺴﯿﺳ يور ﺮﺑ داﻮﻣ ﻦﯾا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﮐ ﺐﻠﻄﻣ رد
ناﺮﯾا ﯽﺸﻫوﮋﭘ رد ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻪﻨﯿﻣز ﺮﺛا
فﺮﺼﻣ
ﺮﺑ ﺖﻣ لﺎﺘﺴﯾﺮﮐ يور
رﻮﺤﻣ ﯽﻧﻮﻣرﻮﻫ ﺰﯿﻓﻮﭙﯿﻫ
ترﻮﺻ دﺎﻨﮔ –
ﺗ ﺎﺗ ﻢﯾﺪﺷ نآ ﺮﺑ ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯾا رد ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ ﺄ
تاﺮﯿﺛ ﯽﻟﺎﻤﺘﺣا
فﺮﺼﻣ ﺮﺑ ار ﺖﻣ لﺎﺘﺴﯾﺮﮐ صﺮﻗ يور
رﻮﺤﻣ ﻮﻣرﻮﻫ ﯽﻧ
ﺰﯿﻓﻮﭙﯿﻫ راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﺮﻧ ﯽﯾاﺮﺤﺻ يﺎﻫ شﻮﻣ رد دﺎﻨﮔ–
ﻢﯿﻫد .
داﻮﻣ و شور ﺎﻫ
رد ﻦﯾا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﺑﺮﺠﺗ زا 28 ﺮﺳ شﻮﻣ ﻎﻟﺎﺑ ﺮﻧ ﯽﯾاﺮﺤﺻ
ﯽﻧزو هدوﺪﺤﻣ رد رﺎﺘﺴﯾو داﮋﻧ -300
250 ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا مﺮﮔ .
تﺎﻧاﻮﯿﺣ رد ﻂﯾاﺮﺷ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ناﻮﯿﺣ
ﻪﻧﺎﺧ ﺎﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﯽﻓﺎﮐ
ﻪﺑ
بآ و ﺬﻏ ا و يﺎﻣد ﺐﺳﺎﻨﻣ 3
21± ﻪﺟرد ﯽﺘﻧﺎﺳ داﺮﮔ و 12
ﺖﻋﺎﺳ ﯽﯾﺎﻨﺷور ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ ﯽﮑﯾرﺎﺗ-
. ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ
لﻮﺻا ﻪﯿﻠﮐ ﯽﻗﻼﺧا
رﺎﮐ ﺎﺑ تﺎﻧاﻮﯿﺣ ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﺖﯾﺎﻋر
ﺪﯾدﺮﮔ .
شﻮﻣ يﺎﻫ ﯽﯾاﺮﺤﺻ رد 4 ﺖﻔﻫ هوﺮﮔ ﯽﯾﺎﺗ
ﻪﺑ حﺮﺷ ﺮﯾز ﻪﻘﺒﻃ
ﺪﻧﺪﺷ يﺪﻨﺑ :
هوﺮﮔ
لﺮﺘﻨﮐ : ﻪﮐ ﻪﻧازور زا بآ و ياﺬﻏ دراﺪﻧﺎﺘﺳا
ﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﯽﻫ رد ﯽﻃ هرود ﺶﯾﺎﻣزآ هدﺎﻔﺘﺳا هدﺮﮐ و ﭻﯿﻫ
لﻼﺣ ﻪﻧﻮﮔ ﺎﯾ
ﯽﯾوراد ار ﺖﻓﺎﯾرد ﯽﻤﻧ ﺪﻧدﺮﮐ ) 16 ( .
هوﺮﮔ
ﯽﺑﺮﺠﺗ وراد ﻞﻗاﺪﺣ :
ﮏﯾ رﺎﺑ رد زور ) ﻦﯿﻌﻣ نﺎﻣز رد (
5 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﺮﺑ مﺮﮔ نزو
ورادنﺪﺑ ار ﻖﯾرﺰﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ
ﯽﻣ ﺖﻓﺎﯾرد ﯽﻗﺎﻔﺻ ﻞﺧاد ﺪﻧدﺮﮐ
) 16 (.
هوﺮﮔ
ﯽﺑﺮﺠﺗ ﻂﺳﻮﺘﻣ وراد : ﮏﯾ رﺎﺑ رد زور ) ﻦﯿﻌﻣ نﺎﻣز رد (
10 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﺮﺑ مﺮﮔ نزو
ورادنﺪﺑ ار ﻖﯾرﺰﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ
ﯽﻣ ﺖﻓﺎﯾرد ﯽﻗﺎﻔﺻ ﻞﺧاد ﺪﻧدﺮﮐ
) 16 (.
هوﺮﮔ ﯽﺑﺮﺠﺗ ﺮﺜﮐاﺪﺣ وراد : ﮏﯾ رﺎﺑ رد زور ) نﺎﻣز رد
ﻦﯿﻌﻣ ( 15 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﺮﺑ مﺮﮔ نزو
نﺪﺑ وراد ار ﻪﺑ ترﻮﺻ
ﯽﻗﺎﻔﺻ ﻞﺧاد ﻖﯾرﺰﺗ ﯽﻣ ﺖﻓﺎﯾرد
دﺮﮐ ﺪﻧ ) 16 (.
هرود نﺎﯾﺎﭘ رد 7
شﻮﻣ ﯽﻣﺎﻤﺗ ﺶﯾﺎﻣزآ هزور ﻖﯾرﺰﺗ ﺎﺑ ﺎﻫ
ﻦﯿﻣﺎﺘﮐ ﯽﻗﺎﻔﺻ ﻞﺧاد )
mg/kg 100 ( ﻦﯾزﻼﯾاز و )
mg/kg 5 (
ﺪﻧﺪﯾدﺮﮔ شﻮﻬﯿﺑ )
17 ( . ﺐﻠﻗ زا يﺮﯿﮕﻧﻮﺧ مﺎﺠﻧا شﻮﻬﯿﺑ تﺎﻧاﻮﯿﺣ
ﺖﻓﺮﮔ . ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ رود ﺎﺑ ﯽﻧﻮﺧ 3000
ﻪﺑ rpm تﺪﻣ 5 ﻪﻘﯿﻗد
ژﻮﯿﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ مﺮﺳ ،هﺪﺷ
نآ ﻫﺎ اﺪﺟ و ﺎﺗ نﺎﻣز ﺶﺠﻨﺳ نﻮﻣرﻮﻫ رد ﺎﻫ
يﺎﻣد -20 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ داﺮﮔ
. ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا شور
نوﺮﺘﺳﻮﺘﺴﺗ نﻮﻣرﻮﻫ ﺺﯿﺨﺸﺗ صﻮﺼﺨﻣ ﺖﯿﮐ و اﺰﯿﻟا )
ﺖﺧﺎﺳ
ﺖﮐﺮﺷ نﺎﻤﻟآ DRG
( ﺖﯿﮐ و يﺎﻫ ﯽﻧﻮﻣرﻮﻫ و LH
FSH
) ﺖﺧﺎﺳ ﺖﮐﺮﺷ زﺎﺘﺸﯿﭘ ﺐﻃ ناﺮﯾا ( نﻮﻣرﻮﻫ ناﺰﯿﻣ ﺪﺷ هﺪﯿﺠﻨﺳ ﺎﻫ
.
ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺶﺠﻨﺳ نﻮﻣرﻮﻫ ﻫﺎ ﺎﺑ شور يرﺎﻣآ يﺎﻫ ANOVA
ﮏﯾ
ﻪﻓﺮﻃ نﻮﻣزآ و TUKEY درﻮﻣ
ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻞﯿﻠﺤﺗ راﺮﻗ ﺖﻓﺮﮔ رد . ﻦﯾا
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ راد
) 05 /0 P<
( رد ﺮﻈﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪﺷ و ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺮﺑ
ﺐﺴﺣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ يﺎﻄﺧ ±
رﺎﯿﻌﻣ زا نﺎﯿﺑ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺪﯾدﺮﮔ
.
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ
ﺖﻈﻠﻏ ﯽﻣﺮﺳ نﻮﻣرﻮﻫ نوﺮﺘﺳﻮﺘﺴﺗ رد
يﺎﻫ هوﺮﮔ ﯽﺑﺮﺠﺗ
ﺖﻓﺎﯾرد هﺪﻨﻨﮐ د زو 10 و 15 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ ﺮﺑ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ نزو نﺪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ
لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺶﯾاﺰﻓا
يراد ﯽﻨﻌﻣ نﺎﺸﻧ
داد ) 05 /0
˂ P ) ( رادﻮﻤﻧ 1 .(
رادﻮﻤﻧ 1.
ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﯽﻣﺮﺳ رد نوﺮﺘﺳﻮﺘﺴﺗ نﻮﻣرﻮﻫ يﺎﻬﻫوﺮﮔ
ﻒﻠﺘﺨﻣ نﺎﺸﻧ (*)
هﺪﻨﻫد فﻼﺘﺧا ﯽﻨﻌﻣ راد ﺎﺑ هوﺮﮔ لﺮﺘﻨﮐ ) 05 /0 P<
(.
ناﺰﯿﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﻤﺳﻼﭘ ﯽﯾﺎ نﻮﻣرﻮﻫ هوﺮﮔ ردFSH
ﺖﻓﺎﯾرد هﺪﻨﻨﮐ
زود ﻞﻗاﺪﺣ 02 /0 23± /0 ﻂﺳﻮﺘﻣ زود هوﺮﮔ رد ، 01
/0 12± /0
رد و هوﺮﮔ ﺮﺜﮐاﺪﺣ زود 01
/0 11 ± /0 ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا هدﻮﺑ
لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ 02
/0 24± /0 ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار يراد ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻫد
) 05 /0 P<
( رادﻮﻤﻧ) 2 .(
ﯽﯾﺎﻤﺳﻼﭘ ﺖﻈﻠﻏ نﻮﻣرﻮﻫ
ردLH هوﺮﮔ
ﺖﻓﺎﯾرد ﺪﻨﻨﮐ ه ﻞﻗاﺪﺣ زود 048
/0 55 ± /0 ، هوﺮﮔ رد ﺖﻓﺎﯾرد -
هﺪﻨﻨﮐ زود ﻂﺳﻮﺘﻣ 049 /0 38 ± /0 و هوﺮﮔ رد ﺖﻓﺎﯾرد هﺪﻨﻨﮐ
زود ﺮﺜﮐاﺪﺣ 046 /0 35 ± /0 دﻮﺑ نﻮﻣرﻮﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﮐ
رد هوﺮﮔ لﺮﺘﻨﮐ 01 /0 53± /0 ﺶﻫﺎﮐ ار يراد ﯽﻨﻌﻣ نﺎﺸﻧ
ﯽﻣ -
ﺪﻨﻫد ) 05 /0 P<
( رادﻮﻤﻧ) 3 .(
رادﻮﻤﻧ 2.
ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﯽﻣﺮﺳ ﻮﻫ نﻮﻣر ﯽﻟﻮﮑﯿﻟﻮﻓ كﺮﺤﻣ )
(FSH رد
يﺎﻬﻫوﺮﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ نﺎﺸﻧ (*) هﺪﻨﻫد فﻼﺘﺧا ﯽﻨﻌﻣ راد ﺎﺑ هوﺮﮔ لﺮﺘﻨﮐ ) 05 /0 P<
(.
رادﻮﻤﻧ 3 . ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﯽﻣﺮﺳ نﻮﻣرﻮﻫ ﯽﻨﺌﺗﻮﻟ كﺮﺤﻣ )
(LH رد
يﺎﻬﻫوﺮﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ نﺎﺸﻧ(*) هﺪﻨﻫد فﻼﺘﺧا ﯽﻨﻌﻣ راد ﺎﺑ هوﺮﮔ لﺮﺘﻨﮐ ) 05 /0 P<
(.
ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﺚﺤﺑ يﺮﯿﮔ
ﯾﺎﺘﻧ ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا زا ﺮﺿﺎﺣ ﯽﺳرﺮﺑ ﺞ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
ﺖﻈﻠﻏ
نﻮﻣرﻮﻫ ﯽﯾﺎﻤﺳﻼﭘ نوﺮﺘﺳﻮﺘﺴﺗ
رد يﺎﻬﻫوﺮﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﯽﺑﺮﺠﺗ ) 10 و
15 ﯽﻠﯿﻣ نﺪﺑ نزو مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﺮﺑ مﺮﮔ (
ﺖﺒﺴﻧ ﺮﺒﺧ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﻪﺑ
ﯽﻣ يرﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﻫد ﻪﺸﯿﺷ ﺎﯾ ﺖﻣ لﺎﺘﺴﯾﺮﮐ ﯽﻓﺮﺼﻣ زود ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ
ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺰﯿﻧ نوﺮﺘﺳﻮﺘﺴﺗ ناﺰﯿﻣ )
رادﻮﻤﻧ 1 .(
ﻧ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘ
ﻪﺑ يزﺎﺘﺴﮐا ﯽﮐارﻮﺧ فﺮﺼﻣ نآ رد ﻪﮐ ﯽﺸﻫوﮋﭘ رﺎﮐ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖﻣ تﺎﻘﺘﺸﻣ زا ﯽﮑﯾ ناﻮﻨﻋ هﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا رﺎﻤﯿﺗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﻨﯿﻣﺎﺘﻔﻣآ
ﻢﻫ دﻮﺑ ﯽﻣ ﺎﺘﺳار ﺪﺷﺎﺑ ) 9 .(
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﻤﺿ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻫ
نآ رد ﻪﮐ يا
ﺮﺛا 3 و 4 ﻦﻠﯿﺘﻣ يد ﯽﺴﮐا ﺖﻣ ﻦﯿﻣﺎﺘﻔﻣآ يور
رﻮﺤﻣ ﯽﻧﻮﻣرﻮﻫ
ﺰﯿﻓﻮﭙﯿﻫ دﺎﻨﮔ- شﻮﻣ ﺤﺻ ﯽﯾاﺮ ﺮﻧ دﻮﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ
ﯽﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺪﯿﯾﺄﺗ رد ﺰﯿﻧ ﺪﺷﺎﺑ
) 18 .(
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﮐ يا
ﻪﮐ ﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ دﻮﺑ ﻪﺘﻓﺮﯾﺬﭘ ترﻮﺻ نارﺎﮑﻤﻫ و ﻮﺗﻮﻣﺎﻣﺎﯾ ﻂﺳﻮﺗ زود ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫ
10 و 15 ﯽﻠﯿﻣ نﺪﺑ نزو مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﺮﺑ مﺮﮔ
ﺖﻣ ﻮﺘﺴﺗ ﺖﻈﻠﻏ رد ﺮﯿﯿﻐﺗ زوﺮﺑ ﺐﺟﻮﻣ ،ﻦﯿﻣﺎﺘﻔﻣآ نﻮﺧ نوﺮﺘﺳ
ﯽﻣ يرﻮﻄﺑ ،دﻮﺷ ﻪﮐ
6 هوﺮﮔ رد وراد ﻦﯾا ﻖﯾرﺰﺗ زا ﺲﭘ ﺖﻋﺎﺳ يﺎﻫ
ﺖﻓﺎﯾرد زود هﺪﻨﻨﮐ 10
و 15 ﯽﻠﯿﻣ نﺪﺑ نزو مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﺮﺑ مﺮﮔ
ﯽﻨﻌﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ نوﺮﺘﺳﻮﺘﺴﺗ ناﺰﯿﻣ رد يراد
ﻪﮐ دﻮﺷ
زا ﺲﭘ نﻮﻣرﻮﻫ ﻦﯾا ﺖﻈﻠﻏ 24
هرﺎﺑود و ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻋﺎﺳ
رﻮﮐﺬﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺰﯿﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﯽﺳرﺮﺑ رد
ﺖﺳا هﺪﺷ )
19 .(
داﻮﻣ ﺮﯿﻈﻧ نادﺮﮔ ناور 3
و 4 ﻦﻠﯿﺘﻣ ﯽﺴﮐا يد
ﺖﻣ ﺚﻋﺎﺑ ﻦﯿﻣﺎﺘﻔﻣآ ﺐﯾﺮﺨﺗ
نورﻮﻧ يﺎﻫ ﮏﯾژﺮﻧﻮﺗوﺮﺳ ﻢﺘﺴﯿﺳ
يﺰﮐﺮﻣ ﯽﺒﺼﻋ و
ﺶﯾاﺰﻓا يزﺎﺳﺎﻫر ﻦﯿﻧﻮﺗوﺮﺳ زا
ﻪﯾﺎﭘ يﺎﻫ ﯽﺒﺼﻋ ﺰﻐﻣ
ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ ) 20،21 .(
يﺎﻫوراد فﺮﺼﻣ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
نورﻮﻧ بﺮﺨﻣ يﺎﻫ
ﮏﯾژﺮﻧﻮﺗوﺮﺳ )
22 ( ﺖﻣ تﺎﻘﺘﺸﻣ ﺎﯾ و ﯽﻨﯿﻣﺎﺘﻔﻣآ
) 23 ( ﯽﻣ ﻦﯿﺘﮐﻻوﺮﭘ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ ﺰﯿﻧ ﺮﻣا ﻦﯾا ﻪﮐ دﻮﺷ
دراد لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ار نوﺮﺘﺳﻮﺘﺴﺗ ﺢﺷﺮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا )
24 .(
رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺿﺎﺣ ناﺰﯿﻣ ﺖﻈﻠﻏ يﺎﻤﺳﻼﭘ نﻮﻣرﻮﻫ يﺎﻫ وLH
د ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ FSH ﺖﻣ ﯽﻘﯾرﺰﺗ زو
ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻦﯿﻣﺎﺘﻔﻣآ ار يراد
ﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ داد نﺎﺸﻧ لﺮﺘﻨﮐ هو
) يﺎﻫرادﻮﻤﻧ 2
و 3 .(
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﯾا ﺎﻫ
ﺪﯿﺸﻤﺟ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻢﻫ نارﺎﮑﻤﻫ و رﻮﭘ
ﻪﺘﺷاد ﯽﻧاﻮﺧ )
18 ( ﺎﻣا
ﺖﻈﻠﻏ رد دﻮﻬﺸﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﮐارﻮﺧ رﺎﻤﯿﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ دﺎﻀﺗ رد LH
يزﺎﺘﺴﮐا ﯽﻣ
ﺪﺷﺎﺑ ) 9 .(
ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ود ﯽﻧﻮﺧ ﺖﻈﻠﻏ رد ﻪﮐ يراد
نﻮﻣرﻮﻫ وLH
ﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد FSH رد ﺖﺳا هﺪﺷ ه
يﺮﻔﺻ ﯽﺳرﺮﺑ يور ﺮﺑ ار دﻮﺧ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻪﮐ نارﺎﮑﻤﻫ و داﮋﻧ
146 دﺮﻣ
فﺮﺼﻣ ﻪﯾﺎﭘ رﺪﺨﻣ داﻮﻣ هﺪﻨﻨﮐ ﺎﺑ ،ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺰﯿﻧ ،ﺪﻧدﻮﺑ هدﺮﮐ يﺰﯾر
ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻦﯾا ﻪﮐ توﺎﻔﺗ ﻦﯾا دﻮﺒﻧ راد
) 25 .(
ﻦﯿﺸﯿﭘ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻖﯾرﺰﺗ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ نوﺮﺘﺳﻮﺘﺴﺗ
ﻪﯿﺣﺎﻧ رد ﯽﻧﺎﯿﻣ هﺪﻋﺎﻗ يا رود ﻪﺘﺴﻫ
ﯽﺳﻮﻗ سﻮﻣﻻﺎﺗﻮﭙﯿﻫ رد
ﯽﯾاﺮﺤﺻ شﻮﻣ ﺮﻧ
ﺮﺠﻨﻣ ،ﻢﯿﻘﻋ ﻪﺑ
ﺶﻫﺎﮐ ﻢﺸﭼ يﺮﯿﮔ رد ناﺰﯿﻣ شدﺮﮔ رد LH
نﻮﺧ هﺪﺷ ﺖﺳا
) 26 .(
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد نارﺎﮑﻤﻫ و نﻮﺳﺮﮕﯾد ﻦﻣﺰﻣ يﺪﯾرو ﻖﯾرﺰﺗ ﻪﮐ يا
) تﺪﻣ ﻪﺑ 20 زور ( دﺎﺣ و ) رﺎﺒﮑﯾ ﻂﻘﻓ (
رﺎﻤﯿﺗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار يزﺎﺘﺴﮐا
ﺢﻄﺳ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﯾﺰﮔﺮﺑ نﻮﻣرﻮﻫmRNA
GnRH
ﮐ ﯽﻣ ﺶﻫﺎ ﺪﺑﺎﯾ ) 27 .(
دازآ ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ نادﺮﮔ ناور داﻮﻣ يزﺎﺳ
ﯽﻣ ﻦﯿﻧﻮﺗوﺮﺳ ددﺮﮔ
) 20،19 .(
ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﻪﮑﻨﯾا ﻦﯿﻧﻮﺗوﺮﺳ زا
ﻖﯾﺮﻃ
هﺪﻧﺮﯿﮔ يﺎﻫ 5HT2A ﺮﺛا
يرﺎﻬﻣ يور ﺢﺷﺮﺗ نﻮﻣرﻮﻫ يﺎﻫ
ﯽﻨﯿﭘوﺮﺗودﺎﻨﮔ يﺰﯿﻓﻮﭙﯿﻫ
دراد ) 28 (،
ﻦﯿﻧﻮﺗوﺮﺳ ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺠﻨﻣ
ﻪﺑ
ﺶﯾاﺰﻓا نﻮﻣرﻮﻫ ﺢﺷﺮﺗ يﺎﻫ
ﯽﻨﯿﭘوﺮﺗودﺎﻨﮔ زا
ﺰﯿﻓﻮﭙﯿﻫ ﯽﻣ ددﺮﮔ . زا
ﯽﻓﺮﻃ ﻦﯿﻧﻮﺗوﺮﺳ رد ﯽﺳﺎﺳا يﺎﻫزﺎﺳ ﺶﯿﭘ زا ﯽﮑﯾ
ﺰﺘﻨﺳﻮﯿﺑ
ﻦﯿﻧﻮﺗﻼﻣ ﺖﺳا و ﺶﻫﺎﮐ نآ ﺐﺟﻮﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺢﺷﺮﺗ ﻦﯿﻧﻮﺗﻼﻣ زا
لﻮﻠﺳ يﺎﻫ لﺎﺌﻨﯿﭘ ﯽﻣ ددﺮﮔ ﻪﮐ ﺰﯿﻧ نآ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻧﺎﺳﻮﻧ
و GnRH رد
ﻪﺠﯿﺘﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﻠﺜﻣ ﯽﻣ دﻮﺷ ) 28 .(
ﯽﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ ناﻮﺗ
ﺖﻣ تﺎﻘﺘﺸﻣ ﻪﮐ ﺖﻓ ﺎﺑ ﯽﻨﯿﻣﺎﺘﻔﻣآ
ﺢﻄﺳ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺟﻮﻣ ﻦﯿﻧﻮﺗوﺮﺳ ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا و ﻪﺘﺸﮔ GnRH
ﺢﺷﺮﺗ نﻮﻣرﻮﻫ يﺎﻫ ﯽﻨﯿﭘوﺮﺗودﺎﻨﮔ ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ار
ﺪﻨﻫد . ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
داﻮﻣ ﺖﻣ ﺮﯿﻈﻧ نادﺮﮔ ناور ﻦﯿﻣﺎﺘﻔﻣآ
نﻮﻣرﻮﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺎﻫ
ﯽﻣ نوﺮﺘﺳﻮﺘﺴﺗ نﻮﻣرﻮﻫ ﺢﻄﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻦﯿﺘﮐﻻوﺮﭘ و ددﺮﮔ
نوﺮﺘﺳﻮﺘﺴﺗ رﺎﻬﻣ و ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺟﻮﻣ سﻮﻣﻻﺎﺗﻮﭙﯿﻫ يور ﺮﺑ ﺮﺛا ﺎﺑ ﺰﯿﻧ
ﺢﺷﺮﺗ ﯽﻣ GnRH
دﻮﺷ ﺢﺷﺮﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ ﺰﯿﻧ نآ ﻪﮐ
نﻮﻣرﻮﻫ ﯽﺴﻨﺟ يﺎﻫ وLH
ﯽﻣFSH ددﺮﮔ . ﺑ ﻦﻤﺿ رد ندﻮﺑ ﻻﺎ
ﺎﺗ نوﺮﺘﺳﻮﺘﺴﺗ نﻮﻣرﻮﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﯽﻔﻨﻣ ﮏﺑﺪﯿﻓ ﻖﯾﺮﻃ زا يﺪﺣ
نﻮﻣرﻮﻫ ﺢﺷﺮﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺟﻮﻣ يﺎﻫ
وLH ﯽﻣFSH دﻮﺷ . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
نارﺎﮑﻤﻫ و ﺲﯿﻨﯾرﺎﺑ ﻪﺑ يزﺎﺘﺴﮐا ﻖﯾرﺰﺗ ﯽﺳرﺮﺑ نآ رد ﻪﮐ
ترﻮﺻ
ﺮﺗاﻮﺗ ﺎﺑ ،زور رد رﺎﺒﮑﯾ يﺪﻠﺟ ﺮﯾز 3
تﺪﻣ ﻪﺑ ﻪﺘﻔﻫ رد رﺎﺑ 12
ﻪﺘﻔﻫ
يور ﺮﺑ يزﺎﺘﺴﮐا ﻦﻣﺰﻣ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ دﻮﺑ ﻪﺘﻓﺮﯾﺬﭘ ترﻮﺻ سﻮﻣﻻﺎﺗﻮﭙﯿﻫ ﯽﻧﻮﻣرﻮﻫ رﻮﺤﻣ ﺰﯿﻓﻮﭙﯿﻫ -
ﺪﻨﻠﺑ ﺮﺛا دﺎﻨﮔ - دراﺪﻧ ﯽﺗﺪﻣ
نﻮﻣرﻮﻫ ﺖﻈﻠﻏ رد دﻮﻬﺸﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ و و رﻮﮐﺬﻣ يﺎﻫ
زود ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑا
ﯽﻤﻧ اﺮﭼ ﺖﺳا دﺎﻀﺗ رد ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺗدﻮﻬﺸﻣ ﻞﺻﺎﺣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺖﻣ لﺎﺘﺴﯾﺮﮐ ﯽﻓﺮﺼﻣ زود ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ
ﯽﻣ ددﺮﮔ ) 29 .(
نﺎﯾﺎﭘ رد ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾا ﯽﺳرﺮﺑ نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﺪﻫد ﻦﯿﻣﺎﺘﻔﻣآ ﻪﮐ ﺮﺑ ﺎﻫ
نﻮﻣرﻮﻫ يور يﺎﻫ
ﯽﺴﻨﺟ ﺮﯿﺛﺄﺗ راﺬﮔ هدﻮﺑ و ﻪﮐ ﯽﺗﻻﻼﺘﺧا ﻖﯾﺮﻃ زا
نﻮﻣرﻮﻫ ﺢﻄﺳ رد ﺮﻧ ﯽﺴﻨﺟ يﺎﻫ
) نﻮﻣرﻮﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا
نﻮﻣرﻮﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﻫﺎﮐ و نوﺮﺘﺳﻮﺘﺴﺗ ﯽﺴﻨﺟ يﺎﻫ
وLH (FSH
ﯽﻣ دﺎﺠﯾا ﺮﻧ ﺲﻨﺟ رد ار يرورﺎﺑﺎﻧ و ﯽﻤﯿﻘﻋ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا لﺎﻤﺘﺣا ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ ﻊﯾﺮﺴﺗ
ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ . ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﻠﮐ رﻮﻄﺑ ﻦﯾا
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎﺸﻧ هﺪﻨﻫد تاﺮﺛا
ﯽﺒﯾﺮﺨﺗ ﺖﻣ لﺎﺘﺴﯾﺮﮐ ﺮﺑ
ﺰﯿﻓﻮﭙﯿﻫ رﻮﺤﻣ دﺎﻨﮔ -
د شﻮﻣ ر يﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺮﻧ ﺲﻨﺟ ﯽﯾاﺮﺤﺻ .
ﯽﻧادرﺪﻗ و ﺮﮑﺸﺗ
ﻪﻠﯿﺳﻮﻨﯾﺪﺑ زا
ﻞﻨﺳﺮﭘ مﺮﺘﺤﻣ هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ
يرﻮﻧﺎﺟ
ﺰﯾﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﻌﯿﺒﻃ مﻮﻠﻋ هﺪﮑﺸﻧاد ﺮﮑﺸﺗ و ﺮﯾﺪﻘﺗ
ﯽﻣ ددﺮﮔ .
References
1. Comer SD, Hart CL, Ward AS, Haney M, Foltin RW, Fischman MW. Effects of repeated oral methamphetamine administration in humans.
Psychopharmacology. 2001; 155(4): 397- 404.
2. Rosenhan, DL, Seliman MEP. Abnormal Psychology. Seyed Mohammadi Y.
(Persian translator). Tehran: Arasbaran Publication. 2000; (In Persian).
3. Sprague JE, Banks ML, Cook VJ, Mills EM. Hypothalamic-pituitary-thyroid axis and sympathetic nervous system involvement in hyperthermia induced by 3,4-methylenedioxymethamphetamine (Ecstasy). J Pharmacol Exp Ther .2003;
305: 159-166.
4. Gerra G, Bassignana S, Zaimovic A, Moi G, Bussandri M, Caccavari R, et al.
Hypothalamic- pituitary- adrenal axis responses to stress in subjects with 3,4- methylenedioximethamphetamine
(‘ecstasy’) use history: Correlation with dopamine receptor sensitivity. Psychiatry research. 2003; 120:115-124.
5. Mohtasham Amiri Z, Reza Zadeh Sadeghi S, Khatibi Bane F. Ecstasy Use Among High School Students in Lahidjan- 2005.
Iran J Epidemiol. 2006; 1(2):47-52. (In Persian).
6. O'Malley P. Ecstasy for intimacy:
potentially fatal choices for adolescents and young adults: update for the clinical nurse specialist. Clin Nurse Spec. 2005;
19(2): 63-64.
7. Parrott AC, Milani RM, Parmar R, Turner
psychiatric symptoms and psychobiological problems.
Psychopharmacol. 2001; 159 (1): 77-82.
8. Schifano, F. A bitter pill. Overview of ecstasy (MDMA, MDA) related fatalities.
Psychopharmacology. 2004; 173: 242- 248.
9. Hesami Z, Khatamsaz S, Mokhtari M. The Effects of Ecstasy on Pituitary-Gonadal Axis and Spermatogenesis in Mature Male Rats. Tabibeshargh. 2009; 10(3):207-218.
(In Persian).
10. Schmidt CJ, Levin JA, Lovenberg W. In vitro and in vivo neuro chemical effects of methylenedioxymethamphetamine on stratial monoaminergic systems in the rat.
brainBiochem Pharmacol. 1987; 36:747- 755.
11. Kahlig KM, Binda F, Khoshbouei H, Blakely RD, McMahon DG, Javitch JA, Galli A. Amphetamine induces dopamine efflux through a dopamine transporter channel. Proceedings of the National Academy of Sciences. 2005; 3495–3500.
12. Dirami G, Cooke BA. Effect of a dopamine agonist on luteinizing hormone receptors, cyclic AMP production and steroidogenesis in rat Leydig cells.
Toxicol Appl Pharmacol.1998;
150(2):393-401.
13. Yamamoto Y, Yamamoto K, Hayase T.
Effect of Methamphetamine on Male Mice Fertility. J Obstet Gynaecol Res.1999;
25(5):353-358.
14. Taghavi MM, Moallem SA, Alavi SH.
The Evaluation of Single Dose Effects of Methamphetamine on Proliferation and Apoptosis of Sperm Germ Cells in Mature
Rat. Journal of Isfahan Medical School.
2009; 97:400-408. (In Persian).
15.Vuong C, Van Uum SH, O’Dell LE, Lutfy K, Friedman TC. The effects of opioids and opioid analogs on animal and human endocrine systems [review]. Endocrine Reviews. 2010; 31:98-132.
16. Hatami H, Banan Khojasteh SM, Rajabzade Mozirajy M. The effect of Crystal Meth on Anxiety Related Behavior in Male Rats. Armaghane- danesh, Yasuj University of Original Article Medical Sciences Journal.2013;
18:173-183. (In Persian)
17. Ayoub, R.Effect of exercise on spatial learning and memory in male diabetic rats.
Int J Diabetes & Metabolism. 2009; 17:93- 98.
18. Jamshidpoor L, Frozanfar M, Hemayatkhah Jahroumi V, Kargar Jahroumi H. Effect of 3,4- methylenedioxymethamphetamine on pituitary-gonadal hormonized axis in immature male Rats. Journal of Gorgan University of Medical Sciences. 2012;
42:17-22.
19. Yamamoto Y, Yamamoto K, Hayase T, Abiru H, Shiota K, Mori C.
Methamphetamine Induces Apoptosis in Seminiferous Tubules in Male Mice Testis. Toxicology and Applied Pharmacology. 2002; 178:155-160.
20. Fleckenstein AE, Volz TJ, Riddle EL, Gibb JW, Hanson GR. New insights into the mechanism of action of amphetamines.
Annu Rev Pharmacol Toxicol. 2007;
47:681-698.
21. Capela JP, Carmo H, Remião F, Bastos
cellular mechanisms of ecstasy-induced neurotoxicity: an overview. Mol Neurobiol. 2009 ; 39 (3):210-271.
22. Sharpe RM, McNeilly AS. The effect of induce hyperprolactinaemia on Leydig cell function and LH-induced loss of LH- receptors in the rat testis. Mol Cell Endocrinol. 1979; 16:19-27.
23. Nash JF, Meltzer HY, Gudelsky GA.
Elevation of serum prolactin and corticosterone concentrations in the rat after the administration of 3,4 methylene dioxy methamphetamine. The Journal of Pharmacology and experimental therapeutics. 1988; 245:873-879.
24. Waeber C, Reymond O, Reymond M.
Effects of hyper – and hypoprolactinemia on gonadotropin secretion, rat testicular luteinizing hormone/human chronic gonadotropin receptors and testosterone production by isolated leydig cells.
Biology of reproduction. 1983; 11:167- 177.
25. Safarinejada MR, Asgarib SA Farshic AR, Ghaedid GH, Kolahie AA, Iravanif SH, et al. The effects of opiate consumption on serum reproductive hormone levels, sperm parameters, seminal plasma antioxidant capacity and sperm DNA integrity.
Reproductive Toxicology.2013; 36: 18-23.
26. Jensen TK, Andersson AM, Hjollund NH, Scheike T, Kolstad H, Giwercman A, et al. Inhibin B as a serum marker of spermatogenesis: correlation to differences in sperm concentration and follicle- stimulating hormone levels. A study of 349 Danish men. J Clin Endocrinol Metab.
1997; 82(12):4059-4063.
27. Dickerson SM, Walker DM, Reveron ME, Duvauchelle CL, Gore AC. The Recreational Drug Ecstasy Disrupts the Hypothalamic- Pituitary-Gonadal Reproductive Axis in Adult Male Rats.
Neuroendocrinology. 2008; 88(2): 95-102.
28. Adriaens I, Jacquet P, Cortvrindt R, Janssen K, Smitz J. Melatonin has dose- dependent effects on folliculogenesis, oocyte maturation capacity and
steroidogenesis. Toxicology. 2006;228:
333-343.
29. Barenysa M, Maciaa N, Campsb L, de Lapuenteb J, Gomez-Catalana J, Gonzalez-Linaresb J, et al. Chronic exposure to MDMA (ecstasy) increases DNA damage in sperm and alters testes histopathology in male rats Toxicology Letters. 2009; 191: 40-46.
