ﻪﻠﺠﻣ مﻮﻠﻋ يزار ﻲﻜﺷﺰﭘ هرود
18
، هرﺎﻤﺷ 91
، يد ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻟﺎﻘﻣ 1390
ﻪﻣﺪﻘﻣ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ مﺎـﺠﻧا
ﻪـﺘﻓﺮﮔ يور ﻢﻴﻣﺮـﺗ ﻲﮕﺘـﺴﻜﺷ يﺎـﻫ
،ﻲﻧاﻮﺨﺘﺳا ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ
ﻦﻳا عﻮﺿﻮﻣ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻞـﻣﺎﻋ نﺎـﻣز رد
ﺪﻧور يدﻮﺒﻬﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻦﻳا
،ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻞﺻﺎﺣ ﻲﺑﺎـﻳزرا
تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﻲﻜﻴﻧﺎﻜﻣ
و يژﻮﻟﻮﺗﺎﭘﻮﺘﺴﻴﻫ ﻪﻴﺣﺎﻧ
ﻲﮕﺘﺴﻜﺷ
هدﻮﺑ ﻪﻛ ﺮﻫ ود
،درﻮـﻣ ﺮﻴﺛﺎـﺗ ﻞـﻣﺎﻋ نﺎـﻣز ار رد ﻢﻴﻣﺮـﺗ
ﻲﮕﺘﺴﻜﺷ ناﻮﺨﺘﺳا
ﺪﻴﻳﺎﺗ ﺪﻧدﺮﻛ
؛ ﻪﺑ ﻦﻳا ترﻮﺻ ﻪـﻛ ﺮـﻫ
ﻪﭼ مﺎﻴﺘﻟا ﻊﻳﺮﺳ ﺮﺗ ﻞﻜﺷ دﺮﻴﮕﺑ ﻪﺼﻴﻘﻧ ﻲﻧاﻮﺨﺘﺳا زا
ماﻮـﻗ
مﺎﻜﺤﺘﺳاو يﺮﺘﺸﻴﺑ
رادرﻮﺧﺮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ
دﻮﺑ و لﺎـﻤﺘﺣا مﺪـﻋ
شﻮﺟ ﻲﮔدرﻮﺧ ﺎﻳ
شﻮﺟ ﻲﮔدرﻮﺧ ﺎﺑ
ﺮﻴﺧﺎﺗ ﺮﺘﻤﻛ هﺪـﺷ و ﺰﻴﻧ
زوﺮﺑ ﺖـﻧﻮﻔﻋ و مﺪـﻋ ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ رد
ﻲـﺣاﺮﺟ يﺪـﭘﻮﺗرا
ﺮﺘﻤﻛ ﺪﻫاﻮﺧ ﺪﺷ ) 3 - 1 (.
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ يدﺎﻳز
دﻮﺟو ﺪﻧراد ﻪـﻛ
ﺮﺛا ﻲﺘﻳﻮﻘﺗ يﺎﻫوراد ﺨﻣ
ﻒﻠﺘ ﺮﺑ ناﻮﺨﺘﺳا يزﺎﺳ ار نﺎـﺸﻧ
ﻲﻣ ﺪﻨﻫد . لﺎﺣ ﻦﻳا لاﻮﺳ ﺶﻴﭘ ﻲﻣ ﺪﻳآ ﻪﻛ ﺎﻳآ ﻲﻣ ناﻮـﺗ زا
وراد ﺎﻳ ﻲﻳﺎﻫوراد هدﺎﻔﺘﺳا
دﺮﻛ ﻪـﻛ تﺪـﻣ نﺎـﻣز مﺎـﻴﺘﻟا ار
ﺶﻫﺎﻛ
؟ﺪﻫد
ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ ﻲﻜﻳ
زا يﺎﻫوراد ﻲﻨﻴﺗﺎﺘﺳا
ﻦﻴﻳﺎﭘ هﺪـﻧروآ
ﻲﺑﺮﭼ و لوﺮﺘﺴﻠﻛ نﻮﺧ
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻲﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد
صﻮـﺼﺧ
ﺶﻳاﺰﻓا ناﻮﺨﺘﺳا يزﺎﺳ و يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ زا
بﺬﺟزﺎﺑ ناﻮﺨﺘﺳا
ﻂــﺳﻮﺗ ﻦﻴﺗﺎﺘــﺳاﻮﻤﻴﺳ دﻮــﺟو
دراد ) 4 و 5 (.
ﻦﻴــﻨﭽﻤﻫ ﻪــﺑ
* شﻮﻳراد ﺮﺘﻛد يﺮﺟﺎﻬﻣ
: ﺺﺼﺨﺘﻣ و رﺎﻴﺸﻧاد
،يژﻮﻟﻮﺗﺎﭘ هوﺮﮔ
،يژﻮﻟﻮﻴﺑﻮﺗﺎﭘ هﺪﻜﺸﻧاد
،ﻲﻜﺷﺰﭙﻣاد هﺎﮕﺸﻧاد دازآ
،ﻲﻣﻼﺳا ﺪﺣاو
،ﺰﻳﺮﺒﺗ
،ﺰﻳﺮﺒﺗ ناﺮﻳا
*) ﻮﺌﺴﻣ ﻒﻟﻮﻣ ل .(
[email protected] رﻮﻔﻏ ﺮﺘﻛد يﻮﺳﻮﻣ : رﺎﻳدﺎﺘﺳا ﺺﺼﺨﺘﻣ و ﻲﺣاﺮﺟ
،ﻲﻜﺷﺰﭙﻣاد هوﺮﮔ مﻮﻠﻋ
،ﻲﻫﺎﮕﻧﺎﻣرد هﺪﻜﺸﻧاد
،ﻲﻜﺷﺰﭙﻣاد هﺎﮕﺸﻧاد دازآ
،ﻲﻣﻼﺳا ﺪﺣاو
،ﺰﻳﺮﺒﺗ
،ﺰﻳﺮﺒﺗ ناﺮﻳا .
ﻲﻠﻋ ﺮﺘﻛد ﻲﻳﺎﺿر : دﺎﺘﺳا ﻲﺣاﺮﺟ ﺺﺼﺨﺘﻣ و
،ﻲﻜﺷﺰﭙﻣاد هوﺮﮔ مﻮﻠﻋ
،ﻲﻫﺎﮕﻧﺎﻣرد هﺪﻜﺸﻧاد
،ﻲﻜﺷﺰﭙﻣاد هﺎﮕﺸﻧاد دازآ
،ﻲﻣﻼﺳا ﺪﺣاو
،ﺰﻳﺮﺒﺗ
،ﺰﻳﺮﺒﺗ ناﺮﻳا [email protected].
ﻦﻴﻣرآ ﺮﺘﻛد يﺪﻤﺤﻤﻴﻠﻋ
ﺶﻧاد: ﻪﺘﺧﻮﻣآ ياﺮﺘﻛد
،ﻲﻜﺷﺰﭙﻣاد هﺪﻜﺸﻧاد
،ﻲﻜﺷﺰﭙﻣاد هﺎﮕﺸﻧاد دازآ
،ﻲﻣﻼﺳا ﺪﺣاو
،ﺰﻳﺮﺒﺗ
،ﺰﻳﺮﺒﺗ ناﺮﻳا [email protected].
ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ ﺮﺑ
مﺎﻴﺘﻟا ﺺﻘﻧ ﻲﺑﺮﺠﺗ ناﻮﺨﺘﺳا
ﻢﻛاﺮﺘﻣ رﻮﻤﻓ
رد شﻮﻣ ﻲﻳاﺮﺤﺻ
هﺪﻴﻜﭼ فﺪﻫ و ﻪﻨﻴﻣز :
يزﺎﺳزﺎﺑ و ﻢﻴﻣﺮﺗ ناﻮﺨﺘﺳا زا ﺖﺳد
،ﻪﺘﻓر هاﻮﺧ ﻲﺷﺎﻧ زا ﻞﻠﻋ ﻚﻳژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ و
هاﻮﺧ ﻪﺑ ﺐﺒﺳ ﻞﻣاﻮﻋ ﻚﻳژﻮﻟﻮﺗﺎﭘ ﻲﻜﻳ زا هﺰﻴﮕﻧا يﺎﻫ نﺎـﺣاﺮﺟ
زا نﺎﻣز يﺎﻫ رود هدﻮﺑ ﺖﺳا . يﺎﻫوراد ﻲﻨﻴﺗﺎﺘﺳا ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻦﻴﻳﺎﭘ هﺪﻧروآ لوﺮﺘﺴﻠﻛ درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا راﺮﻗ ﻲﻣ ﺪﻧﺮﻴﮔ . ﺎﺑ ﻦﻳا لﺎﺣ ﻦﻳا ﺎﻫوراد ياراد تاﺮﺛا ﺮﺛﻮـﻣ رد
ﺖﻓﺎﺑ ناﻮﺨﺘﺳا هدﻮﺑ و ﻲﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ رد ناﻮﺨﺘﺳا ياراد ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻲﺘﺒﺜﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ . فﺪﻫ زا ﻦﻳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا لﺎﻤﺘﺣا ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ ﺮﺑ
ﺪﻧور ناﻮﺨﺘﺳا يزﺎـﺳ رد
ﻪﺼﻴﻘﻧ ﻲﺑﺮﺠﺗ دﺎﺠﻳا هﺪﺷ رد ناﻮﺨﺘﺳا ﻢﻛاﺮﺘﻣ رﻮﻤﻓ شﻮﻣ ﻲﻳاﺮﺤﺻ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ يﻮﮕﻟا ﻲﻫﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ ﻲﻣ
ﺪﺷﺎﺑ .
شور رﺎﻛ : ﻦﻳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺑﺮﺠﺗ ﻲﻫﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ يورﺮﺑ
30 ﺮﺳ شﻮﻣ ﻲﻳاﺮﺤﺻ ﺮﻧ Sprague dawleyداﮋﻧ مﺎﺠﻧا
ﺪﺷ . شﻮﻣ ﺎﻫ ﻪـﺑ ترﻮـﺻ ﻲﻓدﺎـﺼﺗ ﻪـﺑ 3
هوﺮﮔ ) ﺶﻳﺎﻣزآ و ﺪﻫﺎﺷ ( ﻢﻴﺴﻘﺗ ﺪﻧﺪﺷ . ﺲﭘ زا يﺎﻘﻟا ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﻪﺘﻣ ﻲﻜﺷﺰﭙﻧاﺪﻧد ﻲﺧارﻮﺳ
ﻪﺑ ﺮﻄﻗ 2 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻣ رد ضﺮﻋ ناﻮﺨﺘﺳا رﻮﻤﻓ ﺎﺗ
نﺪﻴﺳر ﻪﺑ لﺎﻧﺎﻛ يرﻻوﺪﻣ دﺎﺠﻳا ﺪﺷ . ﺲﭘ زا
،ﻲﺣاﺮﺟ هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ مﺮﺳ يژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻲﻛارﻮﺧ ﺖﻓﺎﻳرد دﻮﻤﻧ و هوﺮﮔ يﺎﻫ ﺶﻳﺎﻣزآ 1 و 2 ﻪﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ 10
و 20 ﻲﻠﻴﻣ مﺮﮔ ﻪﺑ يازا مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ ﻪـﺑ
ترﻮـﺻ ﻲﻛارﻮـﺧ ﺖـﻓﺎﻳرد ﺪـﻧدﻮﻤﻧ . 45 زور ﺲـﭘ زا
،ﻲـﺣاﺮﺟ شﻮـﻣ ﺎـﻫ نﺎـﺳآ ﻲـﺸﻛ هﺪـﺷ و ﻊﻃﺎـﻘﻣ
ﻚﻳژﻮﻟﻮﺗﺎﭘﻮﺘﺴﻴﻫ زا
ﻞﺤﻣ ﻪﺼﻴﻘﻧ دﺎﺠﻳا هﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ و ﮓﻧر يﺰﻴﻣآ ﻦﻴﻠﻴﺴﻛﻮﺗﺎﻤﻫ -
ﻦﻳزﻮﺋا مﺎﺠﻧا ﺪﻳدﺮﮔ و درﻮﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا يژﻮﻟﻮﺗﺎﭘﻮﺘﺴﻴﻫ و
يﺮﺘﻣﻮﻓرﻮﻣﻮﺘـﺴﻴﻫ
راﺮﻗ ﺖﻓﺮﮔ . هداد ﺰﻴﻟﺎﻧآ ﺖﻬﺟ نﻮﻣزآ زا ﺎﻫ
يرﺎﻣآ ANOVA ) ( و ﺲﻴﻟاو لﺎﻜﺳوﺮﻛ نﻮﻣزآ
ﻲﺒﻴﻘﻌﺗ ﻮﻳ - ﻦﻣ و و ﻲﻨﺘﻳ ﻪﺘﺴﺑ مﺮـﻧ يراﺰـﻓا ﺶﻳاﺮـﻳوSPSS
18
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ : رد هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ ﻞﺤﻣ ﻪﺼﻴﻘﻧ ﻂﺳﻮﺗ ناﻮﺨﺘﺳا ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ ﻪﺑ هاﺮﻤﻫ ﻲﻳﺎﻫﺎﻀﻓ زا ﺰﻐﻣ ناﻮﺨﺘﺳا ﺮﭘ هﺪﺷ دﻮﺑ و ﻚـﻳ ناﻮﺨﺘـﺳا يزﺎـﺳ ﻲﻔﻴﻌـﺿ رد ﻞـﺤﻣ
ﻪﺼﻴﻘﻧ ﻞﺑﺎﻗ هﺪﻫﺎﺸﻣ دﻮﺑ . رد هوﺮﮔ يﺎﻫ ﺶﻳﺎﻣزآ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﻲﻧاواﺮﻓ زا لﻮﻜﺑاﺮﺗ يﺎﻫ ﻲﻧاﻮﺨﺘﺳا ناﻮﺟ ﻞﻜﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ دﻮﺑ ﻪﻛ ﻪـﺑ ترﻮـﺻ نﺎﻣزﺎـﺳ ﻪـﺘﻓﺎﻳ ﻪـﺑ ﺮـﻈﻧ
ﻲﻣ ﺪﻴﺳر . ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا يﺮﺘﻣﻮﻓرﻮﻣﻮﺘﺴﻴﻫ نﺎﺸﻧ
داد ﻪﻛ ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ ياراد
ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻲﻨﻌﻣ يراد رد مﺎﻴﺘﻟا ناﻮﺨﺘﺳا رد هوﺮﮔ يﺎـﻫ درﻮـﻣ ﺶﻳﺎـﻣزآ مود و مﻮـﺳ
ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ ﻲﻣ
،ﺪﺷﺎﺑ ﺎﻣا ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻲﻨﻌﻣ يراد ﻦﻴﺑﺎﻣ ود هوﺮﮔ ﺖﻓﺎﻳرد هﺪﻨﻨﻛ زود ﻦﻴﻳﺎﭘ و يﻻﺎﺑ ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ دﻮﺟو
ﺖﺷاﺪﻧ .
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ : ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﺪﻫد ﻪﻛ ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ ردﺎﻗ
ﻪﺑ ﻚﻳﺮﺤﺗ ناﻮﺨﺘﺳا يزﺎﺳ رد شﻮﻣ ﻲﻳاﺮﺤﺻ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
هژاوﺪﻴﻠﻛ ﺎﻫ
،ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ: مﺎﻴﺘﻟا
،ناﻮﺨﺘﺳا شﻮﻣ
،ﻲﻳاﺮﺤﺻ
،يژﻮﻟﻮﺗﺎﭘﻮﺘﺴﻴﻫ يﺮﺘﻣﻮﻓرﻮﻣﻮﺘﺴﻴﻫ
ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
12 / 6 / 90 شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ
: 6 / 10 / 90
ﺮﺘﻛد يﺮﺟﺎﻬﻣ شﻮﻳراد
نارﺎﻜﻤﻫ و 28
تاﺮﺛا ﺿ ﺪ ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا نآ ﻪﻠﻴـﺳﻮﺑ ﺶﻫﺎـﻛ ﻦﻴﻛﻮـﻟﺮﺘﻨﻳا -
6 و
ﻦﻴﻛﻮﻟﺮﺘﻨﻳا -
8 هرﺎﺷا هﺪﺷ ﺖﺳا ) 6 .(
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ يدﺎﻳز
ياﺮﺑ تﺎﺒﺛا ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻲﺘﻳﻮﻘﺗ ناﻮﺨﺘـﺳا رد
لﺎﻤﻌﺘﺳا ﻲﻌﺿﻮﻣ
ﻦﻴﺗﺎﺘﺳا ﺎﻫ رد ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ ﻲﻧاﻮﻴﺣ مﺎـﺠﻧا
هﺪﺷ ﺖﺳا و ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ رد
ﺶﻳاﺰﻓا ﻢـﺠﺣ ﺖـﻓﺎﺑ
،ناﻮﺨﺘﺳا ﺖﻋﺮﺳ
ﻞﻜﺷ يﺮﻴﮔ ناﻮﺨﺘﺳا و
مﺎﻜﺤﺘﺳا ﺖﻓﺎﺑ
ﻲﺠﻨﻔﺳا ناﻮﺨﺘﺳا
ﺖﺑﺎﺛ هﺪﺷ ﺖﺳا ) 7 (.
ﻢﺴﻴﻧﺎﻜﻣ ﺮﺛا
ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ ياﺮﺑ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ رد
ﺖـﻓﺎﺑ
ناﻮﺨﺘﺳا دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ
هﺪـﺷ ﺖـﺳا . ﻦﻴﺗﺎﺘـﺳاﻮﻤﻴﺳ ﻲـﻣ
ﺪـﻧاﻮﺗ
ﺖﺳﻼﺑﻮﺌﺘﺳا ﺎـﻫ
ار ﺎـﺑ لﺎـﻌﻓ ندﻮـﻤﻧ BMP-2 ﻚـﻳﺮﺤﺗ
؛ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺶﻫﺎﻛ
داﺪﻌﺗ ﺖـﺳﻼﻛﻮﺌﺘﺳا
،ﺎـﻫ ﺶﻫﺎـﻛ
ﺖــﻴﻟﺎﻌﻓ ﻲﻣﺮــﺳ ﺪﻴــﺳا زﺎﺗﺎﻔــﺴﻓ
،b5 ﺶﻫﺎــﻛ و ﺖــﻴﻟﺎﻌﻓ
ﺖﺳﻼﻛﻮﺌﺘﺳا رد ﺎﻫ
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﺘﺴﻴﻫ
ﺪﻌﺑ زا ﺰﻳﻮﺠﺗ
ﻲﻛارﻮﺧ ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ هﺪﻳد
هﺪﺷ ﺖﺳا ) 4 ( . ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ
ﻦﻴــﻨﭽﻤﻫ ﺖــﻴﻟﺎﻌﻓ
ﻦﻴﻟﺎــﻜﻟآ زﺎﺗﺎﻔــﺴﻓ
و هﺰــﻴﻟاﺮﻨﻴﻣ نﺪــﺷ
ناﻮﺨﺘﺳا ار
ﺶﻳاﺰﻓا هداد و نﺎﻴﺑ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘﻮﻟﺎﻴﺳ
،ناﻮﺨﺘـﺳا
ﻦﻴﺴﻠﻛﻮﺌﺘﺳا و
Iنژﻼﻛ ار ﺶﻳاﺰﻓا ﻲﻣ ﻫد ﺪ ) 6 .(
شراﺰﮔ هﺪـﺷ ﺖـﺳا ﻪـﻛ ﻦﻴﺗﺎﺘـﺳاﻮﻤﻴﺳ رﻮﺘﻛﺎـﻓ
ﺪـﺷر
ﻲﻟﺎﻴﻠﺗوﺪﻧآ ﻲﻗوﺮﻋ
(Vascular Endothelial Growth
Factor-VEGF) ار
ﻚﻳﺮﺤﺗ ﻲـﻣ ﺪـﻨﻛ ﻪـﻛ ﻪـﺑ ﻞﻜـﺷ
ﻪﺘﺴﺑاو ﻪﺑ زود رﺎﺸﺘﻧا ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ . نﺎﻘﻘﺤﻣ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ هدﺮـﻛ ﺪـﻧا
ﻪﻛ ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ ﻚﻴﻜﻔﺗ
ﺖﺳﻼﺑﻮﺌﺘﺳا ﺎﻫ
ار ﺶﻳاﺰـﻓا هداد
و ﺎــﺑ ﻚــﻳﺮﺤﺗ
،VEGF ﺚــﻋﺎﺑ
ﻞﻜــﺷ يﺮــﻴﮔ ناﻮﺨﺘــﺳا
ﻢﻛاﺮﺘﻣ ﻲﻣ ددﺮﮔ ) 8 .(
ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ترﻮـﺻ
ﻪـﺘﻓﺮﮔ زا ﻦـﻳا ﻪﻴـﺿﺮﻓ ﻪـﻛ
ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ ﻲﻣ
ﺪﻧاﻮﺗ ﺐﺒﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ﻞﻴﻜـﺸﺗ ناﻮﺨﺘـﺳا
،ددﺮﮔ ﺖﻳﺎﻤﺣ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . فﺪﻫ زا مﺎﺠﻧا ﻦﻳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا
ﺮﻴﺛﺎــﺗ ﻦﻴﺗﺎﺘــﺳاﻮﻤﻴﺳ رد
مﺎــﻴﺘﻟا ﻪــﺼﻴﻘﻧ دﺎــﺠﻳا هﺪــﺷ رد
ناﻮﺨﺘﺳا ﻢﻛاﺮﺘﻣ
رﻮﻤﻓ رد لﺪﻣ ﻲﻧاﻮﻴﺣ شﻮﻣ ﻲﻳاﺮﺤﺻ
ﻲــﻣ ﺪــﺷﺎﺑ ﻪــﻛ ﻪــﺑ ترﻮــﺻ ﻲﺑﺎــﻳزرا
يژﻮﻟﻮﺗﺎﭘﻮﺘــﺴﻴﻫ و
يﺮﺘﻣﻮﻓرﻮﻣﻮﺘﺴﻴﻫ ترﻮﺻ
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳا .
شور رﺎﻛ
ﻦﻳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺑﺮﺠﺗ ﻲﻫﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ يور
30 ﺮـﺳ شﻮـﻣ
ﻲﻳاﺮﺤﺻ ﺮـﻧ
ﻎﻟﺎـﺑ داﮋـﻧ )SD Sprague-Dawley (
ﺎـﺑ
نزو ﻲﺒﻳﺮﻘﺗ 300 - 250 مﺮﮔ و ﻦـﺳ 10 ﻪـﺘﻔﻫ رد ﺰـﻛﺮﻣ
تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ هﺪﻜﺸﻧاد
ﻲﻜﺷﺰﭙﻣاد هﺎﮕﺸﻧاد
دازآ ﻲﻣﻼﺳا ﺪﺣاو
ﺰﻳﺮﺒﺗ مﺎﺠﻧا ﺪـﺷ . شﻮـﻣ ﺎـﻫ زا ﺰـﻛﺮﻣ شروﺮـﭘ تﺎـﻧاﻮﻴﺣ
ﻲﻫﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ هﺪﻜﺸﻧاد
ﻲﻜﺷﺰﭙﻣاد هﺎﮕـﺸﻧاد
دازآ ﻲﻣﻼـﺳا
ﺪﺣاو ﺰﻳﺮﺒﺗ ﻪﻴﻬﺗ ﺪﻳدﺮﮔ . ﺲﭘ زا لﺎﻘﺘﻧا ﻪﺑ ﺶﺨﺑ ﻲـﺣاﺮﺟ ﻪﺑ
رﻮﻈﻨﻣ ﺰﻴﻫﺮﭘ زا سﺮﺘـﺳا و
رﺎﮔزﺎـﺳ نﺪـﺷ ﺎـﺑ ﻂﻴـﺤﻣ
،ﺪﻳﺪﺟ ﭻﻴﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ ﻪﺑ
تﺪﻣ ﻚﻳ ﻪﺘﻔﻫ يور ﺎﻫ نآ
مﺎﺠﻧا ﺪـﺸﻧ . شﻮـﻣ ﺎـﻫ رد ﻪـﺟرد تراﺮـﺣ
±2 23 ﻪـﺟرد
ﻲﺘﻧﺎﺳ داﺮﮔ
، ﺖﺑﻮﻃر ﻲﺒﺴﻧ دﺎﺘﻔﻫ ﺪﺻرد
، ﻪﺧﺮﭼ ﻲﻳﺎﻨﺷور -
ﻲﻜﻳرﺎﺗ 12 ﺖﻋﺎﺳ و رد ﺲـﻔﻗ يﺎـﻫ ﻪـﻧﺎﮔاﺪﺟ يراﺪـﻬﮕﻧ
ﺪﻧﺪﺷ . ﻪﻳﺬﻐﺗ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﺖﻠﭘ هدﺎﻣآ صﻮﺼﺨﻣ تﺎـﻧاﻮﻴﺣ
ﻲﻫﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ ترﻮﺻ
ﻪـﺘﻓﺮﮔ و بآ ﺰـﻴﻧ ﻪـﺑ رﻮـﻃ دازآ رد
رﺎﻴﺘﺧا تﺎﻧاﻮﻴﺣ راﺮﻗ ﺖﻓﺮﮔ . شﻮﻣ ﺎﻫ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻲﻓدﺎـﺼﺗ
ﻪﺑ 3 هوﺮﮔ ﺮﺑاﺮﺑ ﺎﺑ 10 ﺮـﺳ شﻮـﻣ رد ﺮـﻫ هوﺮـﮔ ﻢﻴـﺴﻘﺗ
ﺪﻧﺪﺷ . ﻞﻜﺗوﺮﭘ ﻦﻳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻖﺑﺎﻄﻣ لﻮﺻا ﻲـﻗﻼﺧا درﻮـﻣ
ﺪﻴﻳﺎﺗ ﻪﺘﻴﻤﻛ يﺎﻫ ﻦﻴﺑ ﻲﻠﻠﻤﻟا ﺖـﻳﺎﻤﺣ زا قﻮـﻘﺣ تﺎـﻧاﻮﻴﺣ
ﻲﻫﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ ﻲﺣاﺮﻃ
هﺪﺷ ﺖﺳا .
ﻪﺑ رﻮـﻈﻨﻣ دﺎـﺠﻳا ﻲـﺷﻮﻬﻴﺑ زا
ﻦﻴﻣﺎـﺘﻛ Ketamine )
10%, Alfasan,Woerden-Holland (
ﻪﺑ ناﺰﻴﻣ 50
ﻲﻠﻴﻣ مﺮﮔ ﻪـﺑ يازا ﺮـﻫ مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ نزو
نﺪـﺑ و ﻦـﻳزﻼﻳاز
Xylazin 2%, Alfasan,Woerden-Holland) (
ﻪـﺑ
راﺪﻘﻣ 5 ﻲﻠﻴﻣ مﺮﮔ ﻪـﺑ يازا ﺮـﻫ مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ نزو
نﺪـﺑ ﻪـﺑ
ترﻮﺻ ﻖﻳرﺰﺗ ﻞﺧاد ﻲﻗﺎﻔﺻ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ . ﺲـﭘ زا دﺎـﺠﻳا
،ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ ﻪﻴﺣﺎﻧ
ﻎﻴﺘﺳ ﻲﻨﮕﻟ ﺎﺗ ﻞﺼﻔﻣ يﻮﻧاز ماﺪﻧا ﻲﺘﻛﺮﺣ
ﻲﻔﻠﺧ ﭗﭼ ﻪﺑ ترﻮﺻ لﻮﻤﻌﻣ هدﺎﻣآ ﻲﺣاﺮﺟ ﺪﻳدﺮﮔ . ﻲﺷﺮﺑ
ﻪﺑ لﻮﻃ 3 ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ يور ﺖـﺳﻮﭘ ﺶـﺨﺑ ﻲﺒﻧﺎـﺟ ماﺪـﻧا
ﻲﻔﻠﺧ ﭗﭼ ﻪﺑ تازاﻮﻣ ناﻮﺨﺘﺳا رﻮﻤﻓ
دﺎﺠﻳا ﺪﻳدﺮﮔ . ﺎﻴﺳﺎﻓ
و ﺖﻓﺎﺑ يﺎﻫ يﺪﻨﺒﻤﻫ ﺮﻳز
يﺪﻠﺟ ﻪﺑ ترﻮﺻ يرﺎﻛﺪﻨُﻛ اﺪﺟ
ﺪﻳدﺮﮔ و ﺲﭘ زا يزﺎﺳاﺪﺟ تﻼﻀﻋ
زا ﻞﺤﻣ لﺎﺼﺗا نآ ﺎﻫ
ﻪﺑ
،ﺮﮕﻳﺪﻤﻫ ناﻮﺨﺘﺳا
رﻮﻤﻓ رد ضﺮﻌﻣ ﺪﻳد راﺮﻗ ﺖﻓﺮﮔ .
ﺎــﺑ هدﺎﻔﺘــﺳا زا
ﻪــﺘﻣ ﻲﻜــﺷﺰﭙﻧاﺪﻧد و
ﺮﺜﻛاﺪــﺣ ﺖﻋﺮــﺳ
ﺶﺧﺮﭼ 6000 رود رد ﻪﻘﻴﻗد ﻲﺧارﻮﺳ ﻪﺑ
ﺮﻄﻗ 2 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻣ
رد ضﺮﻋ ناﻮﺨﺘﺳا رﻮﻤﻓ
ﺎﺗ نﺪﻴﺳر ﻪﺑ لﺎـﻧﺎﻛ يرﻻوﺪـﻣ
دﺎﺠﻳا ﺪﺷ . ياﺮﺑ نﺎﻨﻴﻤﻃا زا ﺢﻴﺤﺻ ندﻮـﺑ هﻮـﺤﻧ مﺎـﺠﻧا
،ﻲﺣاﺮﺟ ﻊﺿﻮﻣ ﺎﺑ لﺎﻣﺮﻧ ﻦﻴﻟﺎﺳ ﻮﺸﺘﺴﺷ هداد ﺪﺷ . ﻪـﺼﻴﻘﻧ
دﺎﺠﻳا هﺪﺷ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻲﻟﺎﺧ ﺎﻫر هﺪﺷ و تﻼﻀﻋ ﻪﻴﺣﺎﻧ
ﺎـﺑ
هدﺎﻔﺘﺳا زا ﺦﻧ ﻪﻴﺨﺑ ﻞﺑﺎﻗ بﺬﺟ ﻚﻴﺘﺘﻨﺳ ﻲﻠﭘ
ﻲﻠﮔ تﻻﻮـﻛ
0 - 4 ﺖﺧﺎﺳ ﻪﻧﺎﺧرﺎﻛ ﺎﭘﻮﺳ ﻪﺑ ترﻮـﺻ هدﺎـﺳ يﺮـﺳﺎﺗﺮﺳ
ﻪﻴﺨﺑ ﺪﻳدﺮﮔ . ﺖﺳﻮﭘ ﻞﺤﻣ شﺮـﺑ ﺰـﻴﻧ ﻂـﺳﻮﺗ ﺦـﻧ ﻪـﻴﺨﺑ
ﻚﻠﻴﺳ 3 ﺮﻔﺻ ﺖﺧﺎﺳ ﻪﻧﺎﺧرﺎﻛ ﺎﭘﻮـﺳ ﻪـﺑ ترﻮـﺻ ﻲـﻜﺗ
هدﺎﺳ ﻪﻴﺨﺑ ﺪﻳدﺮﮔ .
ﺪﻌﺑ زا ﻪﺑ شﻮﻫ نﺪﻣآ
،ﻞﻣﺎﻛ تﺎﻧاﻮﻴﺣ ﻪـﺑ ﺲـﻔﻗ يﺎـﻫ
صﻮﺼﺨﻣ دﻮﺧ
ﻞﻘﺘﻨﻣ و رد نﺎـﺷرﺎﻴﺘﺧا بآ
و اﺬـﻏ راﺮـﻗ
ﺖﻓﺮﮔ . ﺖﻬﺟ يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ زا
ﺖﻧﻮﻔﻋ يﺎﻫ
،ﻲﻟﺎـﻤﺘﺣا ﻪـﻧازور
40000 ﺪﺣاو ﻲﻨﭘ ﻦﻴﻠﻴﺳ )G ﺖﻛﺮﺷ يزﺎـﺳوراد ﻦﺑﺮﺑﺎـﺟ
ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ ﺮﺑ
مﺎﻴﺘﻟا ﺺﻘﻧ ﻲﺑﺮﺠﺗ ناﻮﺨﺘﺳا ...
29
نﺎﻴﺣ ( و 5 ﻲﻠﻴﻣ مﺮـﮔ ﻦﻴـﺴﻳﺎﻣﺎﺘﻨﺟ )
ﺖﻛﺮـﺷ يزﺎـﺳوراد
زﺮﺒﻟا وراد ( ﻪﺑ يازا ﺮـﻫ مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ نزو
نﺪـﺑ ﻪـﺑ ترﻮـﺻ
ﻲﻧﻼﻀﻋ ﻪﺑ
تﺪﻣ 5 زور ﻖﻳرﺰﺗ ﺪﺷ .
ﺲﭘ زا دﺎﺠﻳا ﻪﺼﻴﻘﻧ ﻲﻧاﻮﺨﺘﺳا ﻪـﺑ
هوﺮـﮔ لوا ﻪـﻛ ﻪـﺑ
ناﻮﻨﻋ هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ رد ﺮﻈﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ
،ﺪﺷ 1 ﻲﻠﻴﻣ ﺮـﺘﻴﻟ مﺮـﺳ
يژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ ﻪﺑ
رﻮﻃ ﻪﻧازور و ﻪﺑ تﺪـﻣ 45 زور ﻪـﺑ ترﻮـﺻ
ﻲﻛارﻮﺧ ﻂﺳﻮﺗ ﺪﻧﻮﺳ يﺮﻣ هﺪـﻧارﻮﺧ ﺪـﺷ
. ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ ﻪـﺑ
شﻮﻣ يﺎﻫ هوﺮﮔ يﺎﻫ مود و مﻮﺳ ﺰﻴﻧ ﺲﭘ زا دﺎﺠﻳا ﻪﺼﻴﻘﻧ
،ﻲﻧاﻮﺨﺘﺳا ﻪﺑ
ﺐـﻴﺗﺮﺗ 10 و 20 ﻲـﻠﻴﻣ مﺮـﮔ ﻪـﺑ يازا ﺮـﻫ
مﺮﮔﻮـــﻠﻴﻛ نزو
نﺪـــﺑ يوراد ﻦﻴﺗﺎﺘـــﺳاﻮﻤﻴﺳ )
صﺮـــﻗ
ﻦﺘﻳﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ 20
ﻲﻠﻴﻣ
،ﻲﻣﺮﮔ ﺖﺧﺎﺳ ﺖﻛﺮﺷ يزﺎـﺳوراد
ﺎﻳرآ ( ﻪﻛ رد 1 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ مﺮﺳ يژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ ﻪﻴﻬﺗ
هﺪـﺷ
،دﻮـﺑ
ﻪﺑ رﻮﻃ ﻪﻧازور و رد ﻚﻳ ﺖﻋﺎﺳ
،ﻦﻴـﻌﻣ ﻪـﺑ تﺪـﻣ 45 زور
ﻂﺳﻮﺗ ﺪﻧﻮﺳ يﺮﻣ هﺪﻧارﻮﺧ ﺷ ﺪ ) 9 .(
ﻪﻴﻠﻛ ﻞﺣاﺮﻣ ﺶﻳﺎـﻣزآ
) ﻞﻣﺎﺷ
،رﺎﻤﻴﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ يرادﺮﺑ و ﻲﺑﺎﻳزرا يژﻮﻟﻮﺗﺎﭘﻮﺘﺴﻴﻫ (
ﻪﺑ
ترﻮﺻ يزﺎﺳرﻮﻛ مﺎﺠﻧا
ﺪﻳدﺮﮔ .
ﻲﺑﺎﻳزرا يژﻮﻟﻮﺗﺎﭘﻮﺘﺴﻴﻫ
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻲﺑﺎـﻳزرا يژﻮﻟﻮﺗﺎﭘﻮﺘـﺴﻴﻫ رد
زور 46 ﺲـﭘ زا
،ﻲﺣاﺮﺟ شﻮﻣ ﺎﻫ اﺪﺘﺑا ﻂﺳﻮﺗ ﺮﺗا
،شﻮﻬﻴﺑ ﺲﭙﺳ ﺎﺑ ﻖﻳرﺰﺗ
زود يﻻﺎﺑ لﺎـﺘﻨﭘﻮﻴﺗ ﻢﻳﺪـﺳ
) 20 ﻲـﻠﻴﻣ مﺮـﮔ ﺮـﺑ سﺎـﺳا
مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ ( ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻞﺧاد ﻲﻗﺎﻔﺻ نﺎﺳآ ﻲﺸﻛ ﺪﻧﺪﺷ . ﺲﭘ
زا شﺮــﺑ
،ﺖــﺳﻮﭘ ﺎﻴــﺳﺎﻓ
و تﻼــﻀﻋ زا
يور سﻮﻟﺎــﻛ
ﻲﻧاﻮﺨﺘﺳا رﺎﻨﻛ
هدز ﺪﺷ . ناﻮﺨﺘﺳا رﻮﻤﻓ
اﺪﺟ و رد لﻮﻠﺤﻣ
ﻦﻴﻟﺎﻣﺮﻓ ﺮﻓﺎﺑ 10 ﺪﺻرد راﺮﻗ هداد ﺪﺷ . ﺲﭘ زا راﺪﻳﺎﭘ نﺪﺷ
ﻪﻧﻮﻤﻧ
،ﺎﻫ ﻢﻴﺴﻠﻛ يﺮﻴﮔ زا ﺖﻓﺎﺑ ناﻮﺨﺘﺳا ﻂـﺳﻮﺗ
لﻮـﻠﺤﻣ
ﻚﻳﺮﺘﻴﻧﺪﻴــﺳا 10
ﺪــﺻرد مﺎــﺠﻧا ﺪــﻳدﺮﮔ . زا ﺮــﻫ ﻪــﻧﻮﻤﻧ
شﺮﺑ يﺎﻫ ﻲﭘ رد ﻲﭘ ﻪﺑ ﺖﻣﺎﺨـﺿ 5
ﺮـﺘﻣوﺮﻜﻴﻣ زا
ﻞـﺤﻣ
ﻢﻴﻣﺮﺗ ﻪﺼﻴﻘﻧ ﻲﻧاﻮﺨﺘﺳا ﻪﻴﻬﺗ
ﺪﺷ . ﻊﻃﺎﻘﻣ ﻪﻴﻬﺗ هﺪـﺷ ﻪـﺑ
شور ﻦﻴﻠﻴﺴﻛﻮﺗﺎﻤﻫ ﻦﻳزﻮﺋﺎــ
ﮓـﻧر يﺰـﻴﻣآ ﺪﻧﺪـﺷ و ﺎـﺑ
هدﺎﻔﺘﺳا زا پﻮﻜﺳوﺮﻜﻴﻣ يرﻮﻧ
لﺪﻣ نﻮﻜﻴﻧ ECLIPSE )
E200, Japan (
زا ظﺎﺤﻟ ﻲـﻨﻴﺑﺰﻳر درﻮـﻣ
ﻲﺑﺎـﻳزرا راﺮـﻗ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ .
ﻲﺑﺎﻳزرا يﺮﺘﻣﻮﻓرﻮﻣﻮﺘﺴﻴﻫ
ياﺮﺑ ﻲﺑﺎﻳزرا يﺮﺘﻣﻮﻓرﻮﻣﻮﺘـﺴﻴﻫ ﻂـﺳﻮﺗ
هزاﺪـﻧا يﺮـﻴﮔ
ﻲﻄﺧ زا ﻖﻳﺮﻃ طﻮﻄﺧ ﻚﺒـﺸﻣ ﻊﻃﺎـﻘﺘﻣ و
ﻂـﺳﻮﺗ ﻚـﻳ
ﻲﺳﺪﻋ ﻲﻤﺸﭼ
،ﻚﺒـﺸﻣ يوﺎـﺣ
100 ﻪـﻧﺎﺧ
،ﻲـﻌﺑﺮﻣ ﺎـﺑ
ﻦﻴﻴﻌﺗ يﺪﺻرد زا ﻪﺼﻴﻘﻧ ﻲﻧاﻮﺨﺘـﺳا ﻪـﻛ
ﻂـﺳﻮﺗ ياﺰـﺟا
ﻢﻴﻣﺮﺗ ﻞﻣﺎﺷ 1 ( ﺰﻐﻣ
،ناﻮﺨﺘﺳا 2
( ناﻮﺨﺘـﺳا ﻎﻟﺎـﺑﺎﻧ
و 3 ( ناﻮﺨﺘﺳا رﻼـﻣﻻ
) ﻪـﻐﻴﺗ يا ( لﺎﻐـﺷا هﺪـﺷ
،دﻮـﺑ ترﻮـﺻ
ﺖﻓﺮﻳﺬﭘ ) 10 ( . ياﺰﺟا ﻲﺘﻓﺎﺑ رﻮﻛﺬﻣ ﺎﺑ گرﺰﺑ ﻲﻳﺎﻤﻧ 40
× و
ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ
،سوﺎﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ و درﻮﻣ ﺶﺠﻨﺳ راﺮﻗ ﺪـﻨﺘﻓﺮﮔ . ﺰـﻐﻣ
ناﻮﺨﺘﺳا ﺎﺑ
لﻮﻠﺳ يﺎﻫ ﻲﺑﺮﭼ ناواﺮﻓ و ﺖـﻓﺎﺑ ﺪـﻨﺒﻤﻫ ﺎـﺑ
رﻮﻀﺣ داﺪﻌﺗ ﻲﻧاواﺮﻓ ﺖﺳﻼﺑوﺮﺒﻴﻓ و
ﻪﺘـﺷر يﺎـﻫ نژﻼـﻛ
ﺺﺨﺸﻣ ﺪﻳدﺮﮔ
. ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺮﻳدﺎﻘﻣ لﺎﻣﺮﻧ ناﻮﺨﺘﺳا
،رﻼــﻣﻻ ناﻮﺨﺘــﺳا
ﻪــﻐﻴﺗ يا و ﺰــﻐﻣ
،ناﻮﺨﺘــﺳا ﻪــﻌﻄﻗ
ﻲﻧاﻮﺨﺘﺳا ﻢﻟﺎﺳ
ماﺪﻧا ﻲـﺘﻛﺮﺣ ﻞـﺑﺎﻘﻣ
ﺰـﻴﻧ اﺪـﺟ و درﻮـﻣ
ﻲﺑﺎﻳزرا يﺮﺘﻣﻮﻓرﻮﻣﻮﺘﺴﻴﻫ راﺮﻗ
ﺖﻓﺮﮔ .
ﻲﺑﺎﻳزرا يرﺎﻣآ
ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ نﻮﻣزآ ﻲﻧﻮﮕﻤﻫ ﺲﻧﺎﻳراو
ﺎﻫ و نﻮـﻣزآ
ﻊــﻳزﻮﺗ لﺎــﻣﺮﻧ داد ﺎــﻫ ) فﻮﻧﺮﻴﻤــﺳاوﺮﮔﻮﻤﻟﻮﻛ (
هداد يﺎــﻫ
ﻪﺑ ﺖﺳد هﺪﻣآ ﻞﻣﺎﺷ يﺪـﺻرد زا
ﻪـﺼﻴﻘﻧ ﻲﻧاﻮﺨﺘـﺳا ﻪـﻛ
ﻂﺳﻮﺗ ياﺰﺟا ﻢﻴﻣﺮﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﺰﻐﻣ
،ناﻮﺨﺘﺳا ناﻮﺨﺘﺳا
ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ
و ناﻮﺨﺘﺳا رﻼﻣﻻ
) ﻪـﻐﻴﺗ يا ( لﺎﻐـﺷا
،هﺪـﺷ ﻪـﺑ ترﻮـﺻ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ و فاﺮﺤﻧا دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻪﺋارا
ﺪﺷ و فﻼﺘﺧا ﻲﻨﻌﻣ راد
ﻦﻴــﺑ هوﺮــﮔ ﺎــﻫ ﻂــﺳﻮﺗ نﻮــﻣزآ يرﺎــﻣآ ANOVA )
(
و ﺲﻴﻟاو لﺎﻜﺳوﺮﻛ نﻮـﻣزآ
ﻲـﺒﻴﻘﻌﺗ ﻮـﻳ - ﻦـﻣ و و ﻲـﻨﺘﻳ
05 / 0 α=
، رد ﺢﻄــﺳ ﻲــﻨﻌﻣ يراد 05 / p<0 ﻂــﺳﻮﺗ ﻪﺘــﺴﺑ
مﺮﻧ يراﺰﻓا ﺶﻳاﺮﻳوSPSS
18 دروآﺮﺑ ﺪﻳدﺮﮔ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ
ﻪﺘﻓﺎﻳ يﺎﻫ يژﻮﻟﻮﺗﺎﭘﻮﺘﺴﻴﻫ
ﻲﻨﻴﺑﺰﻳر هﺎﮕﻳﺎﺟ ﻢﻴﻣﺮﺗ رد شﻮﻣ يﺎﻫ هوﺮـﮔ ﺪﻫﺎـﺷ 45
زور ﺲﭘ زا ﻲﺣاﺮﺟ نﺎﺸﻧ داد ﻪﻛ ﻪـﺼﻴﻘﻧ دﺎـﺠﻳا هﺪـﺷ رد
ﺖﻤﺴﻗ ﻲﻧﺎﻴﻣ ﺰﻴﻓﺎﻳد ناﻮﺨﺘﺳا رﻮﻤﻓ
ﻂﺳﻮﺗ لﻮﻜﻴﭙﺳا يﺎﻫ
ناﻮﺨﺘﺳا ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ
ﺮـﭘ هﺪـﺷ و ﻦﻴﺑﺎـﻣ ناﻮﺨﺘـﺳا يﺎـﻫ
هزﺎـﺗ
ﻞﻴﻜﺸﺗ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻲﻌﻴﺳو
زا ﺰﻐﻣ ناﻮﺨﺘﺳا دﻮـﺟو
ﺖـﺷاد .
ناﻮﺨﺘﺳا هزﺎـﺗ
ﻞﻴﻜـﺸﺗ ﻎﻟﺎـﺑﺎﻧ
رد ﻞـﺤﻣ لﺎـﺼﺗا نآ ﺎـﺑ
ناﻮﺨﺘﺳا
،ﻲﻤﻳﺪﻗ ﻂﺳﻮﺗ ناﻮﺨﺘﺳا ﻪﻐﻴﺗ
يا ﻪﻴﻟوا رد لﺎـﺣ
ﻲﻨﻳﺰﮕﻳﺎﺟ دﻮﺑ
) ﺮﻳوﺎﺼﺗ 1 و 2 .(
رد شﻮﻣ يﺎﻫ هوﺮﮔ رﺎﻤﻴﺗ ﺎﺑ ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ )
10 مﺮﮔ ﻲﻠﻴﻣ
مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ ﺮﻫ يازا ﻪﺑ نزو
نﺪﺑ ( ﻪﺼﻴﻘﻧ ﻲﻧاﻮﺨﺘﺳا ﻂـﺳﻮﺗ
ﺖﻓﺎﺑ ناﻮﺨﺘﺳا ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ
و ناﻮﺨﺘﺳا ﻪﻐﻴﺗ
يا ﻲﻟﻮﻜﺑاﺮﺗ ﻪـﻴﻟوا
هﺪﻴﺷﻮﭘ و دوﺪﺴﻣ هﺪﺷ
،دﻮﺑ ﻦﻜﻟ ناﻮﺨﺘﺳا هزﺎﺗ
ﻞﻴﻜﺸﺗ زا
ﻢﻛاﺮﺗ يدﺎﻳز رادرﻮﺧﺮﺑ دﻮﺒﻧ
؛ ﻪﺑ يرﻮﻃ ﻪﻛ ﻦﻴﺑﺎﻣ ﻪﻐﻴﺗ يﺎـﻫ
ﻲﻧاﻮﺨﺘﺳا هزﺎﺗ
ﻞﻴﻜﺸﺗ يﺎﻫﺎـﻀﻓ ﺰـﻐﻣ
ﻲﻧاﻮﺨﺘـﺳا ﻞـﺑﺎﻗ
هﺪﻫﺎﺸﻣ دﻮﺑ . ﺎﺑ ﻦﻳا
،دﻮﺟو ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻲﺳروﺎﻫ رد
ﻦﻳا نﺎﻜﻣ
ﻪﺑ ﺞﻳرﺪـﺗ رد لﺎـﺣ ﻞﻜـﺷ يﺮـﻴﮔ دﻮـﺑ . ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ مﺪـﻋ
ﺮﺘﻛد يﺮﺟﺎﻬﻣ شﻮﻳراد
نارﺎﻜﻤﻫ و 30
ﺮﻳﻮﺼﺗ 1 . يﺎﻤﻧ ﻲﻨﻴﺑﺰﻳر زا هﺎﮕﻳﺎﺟ ﻢﻴﻣﺮﺗ ﻪـﺼﻴﻘﻧ دﺎـﺠﻳا هﺪـﺷ رد ناﻮﺨﺘـﺳا
ﻢﻛاﺮﺘﻣ رﻮﻤﻓ ﻚﻳ شﻮﻣ ﻲﻳاﺮﺤﺻ زا هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ . ﻪﺑ لﻮﻜﻴﭙﺳا يﺎﻫ ناﻮﺨﺘﺳا
ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ هزﺎﺗ ﻞﻴﻜﺸﺗ و يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻊﻴﺳو ﺰﻐﻣ ﻲﻧاﻮﺨﺘﺳا ﻦﻴﺑﺎﻣ ﺎﻫ نآ ﻪـﻛ ﺖﻤـﺴﻗ
ﻢــﻈﻋا ﻪــﺼﻴﻘﻧ ) يﺎــﻀﻓ ﻦﻴــﺑ ود نﺎــﻜﻴﭘ ( ار ﺮــﭘ هدﺮــﻛ ﻪــﺟﻮﺗ ﺪــﻴﺋﺎﻣﺮﻓ
) ﻦﻴﻠﻴﺴﻛﻮﺗﺎﻤﻫ -
،ﻦﻳزﻮﺋا ﻲﻳﺎﻤﻧ گرﺰﺑ 100
× .(
دﺎﺠﻳاﻪﺼﻴﻘﻧﻢﻴﻣﺮﺗهﺎﮕﻳﺎﺟزاﺮﺘﺸﻴﺑﻲﻳﺎﻤﻧ ﺖﺷردﺎﺑﻲﻨﻴﺑﺰﻳريﺎﻤﻧ .2ﺮﻳﻮﺼﺗ هﺪﺷ رد ناﻮﺨﺘﺳا ﻢﻛاﺮﺘﻣ رﻮﻤﻓ ﻚﻳ شﻮﻣ ﻲﻳاﺮﺤﺻ زا هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ . ناﻮﺨﺘﺳا
ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ ﺖﻤﺴﻗ ﻢﻈﻋا ﺞﺴﻧ ﻲﻤﻴﻣﺮﺗ ار رد ﻞﺤﻣ ﻪﺼﻴﻘﻧ ﻪﺑ دﻮـﺧ صﺎـﺼﺘﺧا هداد
ﺖﺳا . ناﻮﺨﺘﺳا ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ هزﺎﺗ ﻞﻴﻜﺸﺗ رد ﻞﺤﻣ قﺎﻔﺗرا ﺎﺑ ناﻮﺨﺘﺳا ﻲﻤﻳﺪﻗ روﺎﺠﻣ
ﻪﺼﻴﻘﻧ ) نﺎﻜﻴﭘ (
، رد لﺎﺣ ﻲﻨﻳﺰﮕﻳﺎـﺟ ﺎـﺑ ناﻮﺨﺘـﺳا ﻪـﻐﻴﺗ يا ﻪـﻴﻟوا ﻲـﻣ ﺪـﺷﺎﺑ
) ﻦﻴﻠﻴﺴﻛﻮﺗﺎﻤﻫ -
،ﻦﻳزﻮﺋا ﻲﻳﺎﻤﻧ گرﺰﺑ 400
× .(
ﺮﻳﻮﺼﺗ 3 . يﺎﻤﻧ ﻲﻨﻴﺑﺰﻳر زا هﺎﮕﻳﺎﺟ ﻢﻴﻣﺮﺗ ﻪـﺼﻴﻘﻧ دﺎـﺠﻳا هﺪـﺷ رد ناﻮﺨﺘـﺳا
ﻢﻛاﺮﺘﻣ رﻮﻤﻓ ﻚﻳ شﻮﻣ ﻲﻳاﺮﺤﺻ زا هوﺮﮔ رﺎﻤﻴﺗ ﺎﺑ زود 10 ﻲﻠﻴﻣ مﺮﮔ ﻪـﺑ يازا
ﺮﻫ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ نزو نﺪﺑ . ﻪـﺼﻴﻘﻧ ﻲﻧاﻮﺨﺘـﺳا ﻂـﺳﻮﺗ ﺖـﻓﺎﺑ ناﻮﺨﺘـﺳا ﻎﻟﺎـﺑﺎﻧ و
ناﻮﺨﺘﺳا ﻪﻐﻴﺗ يا ﻲﻟﻮﻜﺑاﺮﺗ ﻪﻴﻟوا هاﺮﻤﻫ ﺎﺑ يﺎﻫﺎـﻀﻓ ﺰـﻐﻣ ﻲﻧاﻮﺨﺘـﺳا ﻦﻴﺑﺎـﻣ
نآ ﺎﻫ ﺮﭘ هﺪﺷ ﺖﺳا ) يﺎﻀﻓ ﻦﻴﺑ ود نﺎﻜﻴﭘ .(
مﺪﻋ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻓﺎﻛ ﺲﻜﻳﺮﺗﺎـﻣ ﻲـﻟآ
ﻲﻧاﻮﺨﺘﺳا و نﻮﻴﺳﺎﻜﻴﻔﻴﺴﻠﻛ نآ
ﻊﻧﺎﻣ زا دﺎﺠﻳا ﻢﻛاﺮﺗ رد هدﻮﺗ ﻲﻧاﻮﺨﺘـﺳا هزﺎـﺗ
ﻞﻴﻜﺸﺗ و رد
،ﺖﻳﺎﻬﻧ ﻞﻴﻜﺸﺗ ناﻮﺨﺘﺳا ﻢﻛاﺮﺘﻣ هﺪﺷ ﺖﺳا . ناﻮﺨﺘﺳا هزﺎﺗ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺎﺑ
ناﻮﺨﺘﺳا ﻲﻤﻳﺪﻗ ﻪﺘﺳﻮﻴﭘ و مواﺪﻣ هدﻮﺒﻧ و فﺎﻜﺷ ﻲﺼﺨﺸﻣ ﻦﻴﺑ نآ ﺎـﻫ زا ﺮـﻫ ود
فﺮﻃ دﻮﺟو دراد ) . ﻦﻴﻠﻴﺴﻛﻮﺗﺎﻤﻫ -
،ﻦﻳزﻮﺋا ﻲﻳﺎﻤﻧ گرﺰﺑ 100
× .(
ﺮﻳﻮﺼﺗ 4 . يﺎﻤﻧ ﻲﻨﻴﺑﺰﻳر ﺎﺑ ﻲﻳﺎﻤﻧ ﺖﺷرد ﺮﺘﺸﻴﺑ
زا هﺎﮕﻳﺎﺟ ﻢﻴﻣﺮﺗ ﻪﺼﻴﻘﻧ دﺎﺠﻳا هﺪﺷ
رد ناﻮﺨﺘﺳا ﻢﻛاﺮﺘﻣ رﻮﻤﻓ ﻚﻳ شﻮﻣ ﻲﻳاﺮﺤﺻ زا هوﺮﮔ رﺎﻤﻴﺗ ﺎﺑ زود 10 ﻲﻠﻴﻣ مﺮﮔ
ﻪﺑ يازا ﺮﻫ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ نزو نﺪﺑ . يﺎﻫﺎﻀﻓ ﺰﻐﻣ ﻲﻧاﻮﺨﺘﺳا ﻦﻴﺑﺎﻣ ﻪـﻐﻴﺗ يﺎـﻫ ﻎﻟﺎـﺑﺎﻧ و
لﻮﻜﺑاﺮﺗ يﺎﻫ هزﺎﺗ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻲﻧاﻮﺨﺘﺳا ﻞﺑﺎﻗ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﻨﺘﺴﻫ ) ﻦﻴﻠﻴﺴﻛﻮﺗﺎﻤﻫ -
،ﻦﻳزﻮﺋا
ﻲﻳﺎﻤﻨﮔرﺰﺑ 400
× .(
ﻲﮕﺘﺳﻮﻴﭘ ﻦﻴﺑ
ناﻮﺨﺘﺳا هزﺎﺗ
ﻞﻴﻜﺸﺗ و ناﻮﺨﺘﺳا ﻲﻤﻳﺪـﻗ
هﺪﻳد ﻲﻣ ﺪﺷ
؛ ﻪﺑ يرﻮﻃ ﻪﻛ يﺎﻀﻓ ﻲﻜﻳرﺎـﺑ ﻦﻴﺑﺎـﻣ ﻦـﻳا ود
ناﻮﺨﺘﺳا دﻮﺟو
ﺖﺷاد ) ﺮﻳوﺎﺼﺗ 3 و 4 .(
رد شﻮﻣ يﺎﻫ هوﺮﮔ رﺎﻤﻴﺗ ﺎـﺑ ﻦﻴﺗﺎﺘـﺳاﻮﻤﻴﺳ )
20 ﻲـﻠﻴﻣ
مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ ﺮﻫ يازا ﻪﺑ مﺮﮔ نزو
نﺪﺑ ( ﻪﻳﻻ
ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﻲﻜﻳرﺎﺑ زا
ناﻮﺨﺘﺳا ﻢﻛاﺮﺘﻣ
ﻪﻴﻟوا و ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﻲﻛﺪﻧا زا ناﻮﺨﺘﺳا ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ
رد ﺖﻤﺴﻗ ﻲﺤﻄﺳ ﻪﺼﻴﻘﻧ ﺎﺑ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻲﻠﭘ يﺎﻀﻓ ﻪـﺼﻴﻘﻧ
ار دوﺪﺴﻣ هدﺮﻛ دﻮﺑ . رد ﻦـﻳا هوﺮـﮔ ﺰـﻴﻧ ناﻮﺨﺘـﺳا هزﺎـﺗ
ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺎﺑ ناﻮﺨﺘﺳا ﻲﻤﻳﺪﻗ
ﻪﺘﺳﻮﻴﭘ دﻮﺒﻧ و فﺎﻜﺷ ﻲﻜﻳرﺎﺑ
ﻦﻴﺑ ناﻮﺨﺘﺳا ﺪﻳﺪﺟ
و ﻲﻤﻳﺪـﻗ نﺎـﻨﭽﻤﻫ دﻮـﺟو
ﺖـﺷاد . ناﻮﺨﺘﺳا ﻞﻜﺷ
ﻪﺘﻓﺮﮔ رد ﻞﺤﻣ ﻪﺼﻴﻘﻧ زا ﻢﻛاﺮﺗ ﻲﻧاﺪـﻨﭼ
رادرﻮﺧﺮﺑ
،دﻮﺒﻧ ﻦﻜﻟ رد ﻦﻳا هوﺮـﮔ ﺰـﻴﻧ ﺖﺒـﺴﻧ ﻪـﺑ هوﺮـﮔ
ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻳﻻ يﺎﻫ ﻲﻧاﻮﺨﺘـﺳا ﻪـﺑ
ﻢـﻫ هدﺮـﺸﻓ ﺮـﺗ ﻪﺘـﺸﮔ و
ﻢﺘﺴﻴﺳ سروﺎﻫ رد لﺎﺣ ﻞﻜﺷ يﺮﻴﮔ دﻮـﺑ ) ﺮﻳوﺎـﺼﺗ 5 و
6 .(
زا ظﺎﺤﻟ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﻢﻴﻣﺮﺗ ﻞـﺤﻣ
،ﻪـﺼﻴﻘﻧ توﺎـﻔﺗ ﻞـﺑﺎﻗ
ﻪﻈﺣﻼﻣ يا ﻦﻴﺑ ود هوﺮﮔ رﺎﻤﻴﺗ ﺎﺑ زود 10 و 20 ﻲﻠﻴﻣ مﺮﮔ
ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﺪﺸﻧ ) 001 /
<0 (p .
ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ ﺮﺑ
مﺎﻴﺘﻟا ﺺﻘﻧ ﻲﺑﺮﺠﺗ ناﻮﺨﺘﺳا ...
31
ناﻮﺨﺘـﺳاردهﺪـﺷدﺎـﺠﻳاﻪـﺼﻴﻘﻧﻢﻴﻣﺮﺗهﺎﮕﻳﺎﺟزاﻲﻨﻴﺑﺰﻳريﺎﻤﻧ .5ﺮﻳﻮﺼﺗ ﻢﻛاﺮﺘﻣ رﻮﻤﻓ ﻚﻳ شﻮﻣ ﻲﻳاﺮﺤﺻ زا هوﺮﮔ رﺎﻤﻴﺗ ﺎﺑ زود 20 ﻲﻠﻴﻣ مﺮـﮔ ﻪـﺑ يازا
ﺮﻫ ﻮﻠﻴﻛ مﺮﮔ نزو نﺪﺑ . ﻪﺼﻴﻘﻧ ﻲﻧاﻮﺨﺘـﺳا ﻂـﺳﻮﺗ ﺖـﻓﺎﺑ ناﻮﺨﺘـﺳا ﻎﻟﺎـﺑﺎﻧ و
ناﻮﺨﺘﺳا ﻪﻐﻴﺗ يا ﻲﻟﻮﻜﺑاﺮﺗ ﻪﻴﻟوا هاﺮﻤﻫ ﺎﺑ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﺰﻐﻣ ﻲﻧاﻮﺨﺘﺳا ﻦﻴﺑﺎـﻣ نآ
ﺎﻫ ﺮﭘ هﺪﺷ ﺖﺳا ) يﺎﻀﻓ ﻦﻴﺑ ود نﺎﻜﻴﭘ .(
لﻮﻜﺑاﺮﺗ يﺎﻫ هزﺎﺗ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻲﻧاﻮﺨﺘﺳا
ﻪﻛ ﻪﺑ ﻞﻴﻟد مﺪﻋ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻓﺎﻛ ﺲﻜﻳﺮﺗﺎﻣ ﻲﻧاﻮﺨﺘـﺳا و نﻮﻴـﺳﺎﻜﻴﻔﻴﺴﻠﻛ نآ
ﻪـﺑ
ناﻮﺨﺘﺳا ﻢﻛاﺮﺘﻣ ﻪﻴﻟوا ﺰﻳﺎﻤﺗ ﻪﺘﻓﺎﻴﻧ
،ﺪﻧا ﺺﺨﺸﻣ ﻲﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ . مﺪـﻋ ﻲﮕﺘـﺳﻮﻴﭘ و
دﻮﺟو فﺎﻜﺷ ﻦﻴﺑ ناﻮﺨﺘﺳا هزﺎﺗ ﻞﻴﻜﺸﺗ و ناﻮﺨﺘﺳا ﻲﻤﻳﺪﻗ نﺎﻨﭽﻤﻫ راﺮـﻗﺮﺑ
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) ﻦﻴﻠﻴﺴﻛﻮﺗﺎﻤﻫ -
،ﻦﻳزﻮﺋا ﻲﻳﺎﻤﻨﮔرﺰﺑ 100
× .(
ناﻮﺨﺘـﺳاردهﺪـﺷدﺎـﺠﻳاﻪـﺼﻴﻘﻧﻢﻴﻣﺮﺗهﺎﮕﻳﺎﺟزاﻲﻨﻴﺑﺰﻳريﺎﻤﻧ .6ﺮﻳﻮﺼﺗ ﻢﻛاﺮﺘﻣ رﻮﻤﻓ ﻚﻳ شﻮﻣ ﻲﻳاﺮﺤﺻ زا هوﺮﮔ رﺎﻤﻴﺗ ﺎﺑ زود 20 ﻲﻠﻴﻣ مﺮـﮔ ﻪـﺑ يازا
ﺮﻫ ﻮﻠﻴﻛ مﺮـﮔ نزو نﺪـﺑ . رﺎﺘﺧﺎـﺳ
،ﻢﻴﻣﺮـﺗ دﻮـﺟو فﺎﻜـﺷ ) نﺎـﻜﻴﭘ ﻢﻴﺨـﺿ (
ﻲﺼﺨﺸﻣ ار رد ﺢﻄﺳ كﺮﺘﺸﻣ ناﻮﺨﺘﺳا هزﺎـﺗ ﻞﻴﻜـﺸﺗ ﻢﻛاﺮـﺘﻣ و ناﻮﺨﺘـﺳا
ﻲﻤﻳﺪﻗ دﻮﺟﻮﻣ نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﺪﻫد . ﻪﻐﻴﺗ يﺎﻫ ﻢﻛاﺮﺘﻣ ﻪـﻴﻟوا يوﺎـﺣ ﺮﻳدﺎـﻘﻣ ﻲﻛﺪـﻧا
ناﻮﺨﺘﺳا ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ ) نﺎـﻜﻴﭘ يﺎـﻫ كزﺎـﻧ ( رد ﺖﻤـﺴﻗ يﺰـﻛﺮﻣ دﻮـﺧ ﻲـﻣ ﺪﻨـﺷﺎﺑ
) ﻦﻴﻠﻴﺴﻛﻮﺗﺎﻤﻫ -
،ﻦﻳزﻮﺋا ﻲﻳﺎﻤﻨﮔرﺰﺑ 400
× .(
ﻪﺘﻓﺎﻳ يﺎﻫ يﺮﺘﻣﻮﻓرﻮﻣﻮﺘﺴﻴﻫ
ﻲﺑﺎﻳزرا ﺞﻳﺎﺘﻧ يﺮﺘﻣﻮﻓرﻮﻣﻮﺘﺴﻴﻫ ﻪﺑ
ﺖﺳد هﺪـﻣآ نﺎـﺸﻧ -
هﺪﻨﻫد نآ ﺖﺳا ﻪﻛ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ناﻮﺨﺘﺳا رﻼﻣﻻ
ﻞﻜﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ
رد هوﺮﮔ يﺎﻫ ﺶﻳﺎـﻣزآ مود
و مﻮـﺳ ﻪـﺑ رﻮـﻃ ﻲـﻨﻌﻣ يراد
ﺮﺘﺸﻴﺑ زا هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ و ﺮﺘﻤﻛ زا ناﻮﺨﺘﺳا ﻢﻟﺎﺳ
ﻲـﻣ ﺪـﺷﺎﺑ
) 001 /
<0 (p . راﺪﻘﻣ ناﻮﺨﺘﺳا ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ
و ﺰـﻐﻣ ناﻮﺨﺘـﺳا رد
هوﺮﮔ ﺪﻫﺎـﺷ ﻪـﺑ رﻮـﻃ ﻲـﻨﻌﻣ يراد ﺮﺘـﺸﻴﺑ زا هوﺮـﮔ يﺎـﻫ ﺶﻳﺎﻣزآ
مود و مﻮﺳ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) 001 /
<0 (.p
رد ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ود ﻪﺑ ود ﻦﻴﺑﺎﻣ هوﺮﮔ يﺎﻫ درﻮﻣ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ زا
ظﺎﺤﻟ ناﺰﻴﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ ناﻮﺨﺘﺳا رﻼﻣﻻ
توﺎﻔﺗ ﻲـﻨﻌﻣ يراد
ﻦﻴﺑ هوﺮﮔ ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ ﺎﺑ
زود ﻦﻴﻳﺎﭘ و هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ دﻮـﺟو
دراد . ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻦﻴﺑﺎﻣ
هوﺮﮔ ﻦﻴﺗﺎﺘـﺳاﻮﻤﻴﺳ ﺎـﺑ
زود ﻻﺎـﺑ و
هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ ﺰﻴﻧ توﺎﻔﺗ ﻲـﻨﻌﻣ راد ﻲـﻣ ﺪـﺷﺎﺑ ) 001 /
<0 (p
،
ﻲﻟو توﺎﻔﺗ ﻲﻨﻌﻣ يراد ﻦﻴﺑ ود هوﺮﮔ ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ ﺎـﺑ
زود
ﻻﺎﺑ و ﻦﻴﻳﺎﭘ زا ظﺎﺤﻟ ناﺰـﻴﻣ ﻞﻴﻜـﺸﺗ ناﻮﺨﺘـﺳا
رﻼـﻣﻻ
هﺪﻫﺎـــﺸﻣ ﻲـــﻤﻧ
دﻮـــﺷ ) 080 / 0 p= .(
ﺞﻳﺎـــﺘﻧ ﻲﺑﺎـــﻳزرا
يﺮﺘﻣﻮﻓرﻮﻣﻮﺘﺴﻴﻫ ﻢﻴﻣﺮﺗ
و ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ نآ ﻦﻴﺑﺎﻣ هوﺮـﮔ يﺎـﻫ
درﻮﻣ
،ﺶﻳﺎﻣزآ رد
لوﺪﺟ 1 ﻪﺋارا هﺪﻳدﺮﮔ ﺖﺳا .
و ﺚﺤﺑ يﺮﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ
رد ﻲﺳرﺮﺑ
،ﺮﺿﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﻨﻴﺑﺰﻳر رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻢﻴﻣﺮﺗ ﺖﻳﺎﻜﺣ
زا ناﻮﺨﺘﺳا يزﺎﺳ ﻞﺧاد ﻲﻳﺎﺸﻏ رد ﻪﺼﻴﻘﻧ دﺎﺠﻳا هﺪـﺷ رد
ناﻮﺨﺘﺳا ﻢﻛاﺮﺘﻣ
رﻮﻤﻓ شﻮﻣ يﺎﻫ ﻲﻳاﺮﺤﺻ دراد
. رد ﻦـﻳا
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺑﺮﺠﺗ ﻪﺑ ﻞﻴﻟد ﻪـﻜﻧآ لﺎـﻧﺎﻛ دﺎـﺠﻳا هﺪـﺷ ياراد
ﺮﻄﻗ يدوﺪﺤﻣ
،دﻮﺑ مﺎﻴﺘﻟا ﺎﻬﻨﺗ ﺎﺑ لﺎﻌﻓ نﺪﺷ لﻮﻠـﺳ يﺎـﻫ
رﻮﺘﻴﻧژوﺮﭘﻮﺌﺘﺳا ﻲﺘﺳوﺪﻧآ
ﻪـﻛ ﺖـﻴﻠﺑﺎﻗ ﻞﻳﺪـﺒﺗ نﺪـﺷ ﻪـﺑ
ﺖــﺳﻼﺑﻮﺌﺘﺳا ﺎــﻫ
ار
،ﺪــﻧراد ترﻮــﺻ ﻪــﺘﻓﺮﮔ
ﺖــﺳا . ﺎــﺑ
ﻞﻜﺷ يﺮﻴﮔ ناﻮﺨﺘﺳا ﻢﻈﻨﻣﺎﻧ
و ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ و ﺎﺑ ﺖـﺷﺬﮔ نﺎـﻣز
ﻲﺗاﺮﻴﻴﻐﺗ رد
لﻮﻜﻴﭙﺳا يﺎﻫ ناﻮﺨﺘﺳا ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ
ﺪﻳﺪﭘ هﺪﻣآ و ﺎـﺑ
ﻢﻈﻨﻣ نﺪﺷ ﻪﺘﺷر يﺎﻫ نژﻼﻛ رد ﺎﻫ نآ ﻪﺑ ناﻮﺨﺘﺳا يﺎﻫ
ﻢﻈﻨــﻣ ﻎﻟﺎــﺑ ﻞﻳﺪــﺒﺗ هﺪــﺷ ﺪــﻧدﻮﺑ ﻪــﻛ ﻪــﺑ ﻦــﻳا عﻮــﻧ
ناﻮﺨﺘﺳا
،يزﺎﺳ ناﻮﺨﺘﺳا يزﺎـﺳ
نورد ﻲﻳﺎـﺸﻏ قﻼـﻃا
ﻲﻣ ددﺮﮔ ) 11 و 12 ( .
رد هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ ﻪـﻛ ﺲـﭘ زا دﺎـﺠﻳا ﻪـﺼﻴﻘﻧ ﻲﻧاﻮﺨﺘـﺳا
ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﻲﻳوراد مﺎﺠﻧا هﺪﺸﻧ
،دﻮﺑ ﻞﻳﺪﺒﺗ ﺖﻓﺎﺑ يﺪﻨﺒﻤﻫ ﻪﺑ
ناﻮﺨﺘﺳا و
ﻞﻜﺷ يﺮﻴﮔ مﺎﻴﺘﻟا زا ﺖﻌﺳو و تﺪـﺷ ﻲﻳﻻﺎـﺑ
رادرﻮﺧﺮﺑ دﻮﺒﻧ
و ﺲﭘ زا ﺖﺷﺬﮔ 45 زور ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻳﻻ ﻲﻛزﺎـﻧ
زا ناﻮﺨﺘﺳا ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ
ﻪﻛ يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻲﻌﻴﺳو
زا ﺰـﻐﻣ ناﻮﺨﺘـﺳا
رد ﻦﻴﺑ نآ هﺪﻳد ﻲﻣ ﺪﺷ ﻞﻴﻜﺸﺗ هﺪﺷ دﻮﺑ . ﻦـﻳا رد ﻲﻟﺎـﺣ
ﺖﺳا ﻪﻛ رد هوﺮﮔ يﺎـﻫ رﺎـﻤﻴﺗ ﺎـﺑ ﻦﻴﺗﺎﺘـﺳاﻮﻤﻴﺳ ﺮﻳدﺎـﻘﻣ
ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ زا ﻪﻐﻴﺗ يﺎﻫ ﻲﻧاﻮﺨﺘـﺳا هزﺎـﺗ
ﻞﻴﻜـﺸﺗ رد
ﻞـﺤﻣ
ﻪﺼﻴﻘﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻣ ﺪﺷ ﻪﻛ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ نﺎﻣزﺎـﺳ
ﻪﺘﻓﺎﻳ و ﻢﻈﻨﻣ ﺮﺗ ﺪﻧدﻮﺑ .
رد هوﺮﮔ رﺎﻤﻴﺗ ﺎﺑ ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ ﺎﺑ
زود 10 ﻲﻠﻴﻣ مﺮﮔ ﻪـﺑ
يازا ﺮــﻫ مﺮﮔﻮــﻠﻴﻛ نزو
نﺪــﺑ ﻪــﻳﻻ
ًﺎﺘﺒــﺴﻧ ﻲﻜﻳرﺎــﺑ زا
ناﻮﺨﺘﺳا ﻢﻛاﺮﺘﻣ
ﻪﻴﻟوا ﻪﺑ هاﺮـﻤﻫ ناﻮﺨﺘـﺳا يﺎـﻫ
ﻎﻟﺎـﺑﺎﻧ
يور ﻪﺼﻴﻘﻧ ﻞﻴﻜﺸﺗ هﺪﺷ دﻮﺑ . ﻦـﻳا رد ﻲﻟﺎـﺣ ﺖـﺳا ﻪـﻛ
ﺮﺘﻛد يﺮﺟﺎﻬﻣ شﻮﻳراد
نارﺎﻜﻤﻫ و 32
لوﺪﺟ 1 - ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ هوﺮﮔ يﺎﻫ درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا ظﺎﺤﻟ لﺎﻐﺷا هﺎﮕﻳﺎﺟ ﻢﻴﻣﺮﺗ ﻂﺳﻮﺗ ياﺰﺟا ﻲﻧاﻮﺨﺘﺳا ﺮﺑ ﺐﺴﺣ ﺪﺻرد ) داﺪﻌﺗ شﻮﻣ ﺎﻫ رد ﺮﻫ هوﺮﮔ 10 ﺮﺳ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . هداد ﺎﻫ
ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ و فاﺮﺤﻧا دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻪﺋارا هﺪﺷ ﺖﺳا (
ناﻮﺨﺘﺳا ﻢﻟﺎﺳ هوﺮﮔ لوا ) ﺪﻫﺎﺷ ( هوﺮﮔ مود ) ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ mg/kg
10 ( هوﺮﮔ مﻮﺳ ) ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ mg/kg
20 (
ناﻮﺨﺘﺳا رﻼﻣﻻ
a 59 /
±1 10 /
b 95 02 /
±2 10 /
c 13 50 /
±2 50 /
c 43 70 /
±2
46
ناﻮﺨﺘﺳا ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ
a 31 /
±1 20 /
b 4 25 /
±2 20 /
c 37 59 /
±1 10 /
d 29 54 /
±1 20 /
26
ﺰﻐﻣ ناﻮﺨﺘﺳا
a 63 /
±0 80 /
b 0 86 /
±2 70 /
c 49 77 /
±1 40 /
c 27 31 /
±1 80 /
27
ﺲﻴﻟاو لﺎﻜﺳوﺮﻛ
00 / p=0 00
/ p=0 00
/ p=0 00
/ p=0
a b c : فوﺮﺣ ﺮﻴﻏ ﻪﺑﺎﺸﻣ نﺎﺸﻧ هﺪﻨﻫد ﻲﻨﻌﻣ راد ندﻮﺑ فﻼﺘﺧا رد ﺮﻫ ﻒﻳدر ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
ﺶﻳاﺰﻓا زود وراد ﻪﺑ 20 ﻲﻠﻴﻣ مﺮﮔ ﻪـﺑ يازا ﺮـﻫ مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ
نزو نﺪﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻧاﺪﻨﭼ زا ظﺎﺤﻟ ءﺎـﻘﺗرا و دﻮـﺒﻬﺑ ﺖـﻴﻔﻴﻛ
مﺎﻴﺘﻟا دﺎﺠﻳا هدﺮﻜﻧ ﺖﺳا .
ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ زا ﺞﻳﺎـﺘﻧ يﺮﺘﻣﻮﻓرﻮﻣﻮﺘـﺴﻴﻫ ﺰـﻴﻧ
ﺮـﺑ ﻲـﻣ ﺪـﻳآ
ﺖﻤﺴﻗ ﻢﻈﻋا ﻪﺼﻴﻘﻧ رد هوﺮـﮔ ﺪﻫﺎـﺷ ﻂـﺳﻮﺗ ناﻮﺨﺘـﺳا
ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ و يﺎﻫﺎﻀﻓ ﻊﻴﺳو
ﺰﻐﻣ ناﻮﺨﺘﺳا ﻦﻴﺑﺎﻣ
نآ ﺮـﭘ هﺪـﺷ
ﺖﺳا . ناﻮﺨﺘﺳا ﻎﻟﺎﺑﺎﻧ
و يﺎـﻀﻓ ﺰـﻐﻣ ناﻮﺨﺘـﺳا ﻪـﺑ
رﻮـﻃ
ﻲــﻨﻌﻣ يراد ﺮﺘــﺸﻴﺑ زا هوﺮــﮔ يﺎــﻫ ﺶﻳﺎــﻣزآ مود
و مﻮــﺳ
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ و راﺪﻘﻣ ناﻮﺨﺘﺳا رﻼﻣﻻ
ﻞﻴﻜﺸﺗ هﺪﺷ رد هوﺮـﮔ
ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻴﺴﺑ ﻢﻛ ﻲـﻣ ﺪـﺷﺎﺑ . ﻦـﻳا رد ﻲﻟﺎـﺣ ﺖـﺳا ﻪـﻛ رد
هوﺮﮔ يﺎﻫ ﺶﻳﺎﻣزآ مود و مﻮﺳ راﺪﻘﻣ ناﻮﺨﺘﺳا رﻼﻣﻻ
ﻪـﺑ
رﻮﻃ ﻲﻨﻌﻣ يراد ﺮﺘﺸﻴﺑ زا هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻪـﻛ نﺎـﺸﻧ
هﺪﻨﻫد ﻚﻳ ناﻮﺨﺘﺳا يزﺎﺳ لﺎﻌﻓ ﺖﺒـﺴﻧ ﻪـﺑ هوﺮـﮔ يﺎـﻫ
ﺮﮕﻳد ﻲﻣ
،ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻟو ﺎﺑ ﻦﻳا لﺎﺣ راﺪﻘﻣ ناﻮﺨﺘﺳا رﻼﻣﻻ
زا
راﺪﻘﻣ ﻲﻌﻴﺒﻃ نآ رد ناﻮﺨﺘﺳا ﻢﻟﺎﺳ
ﺮﺘﻤﻛ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻦﻴﺑ ود هوﺮﮔ ﺖﻓﺎﻳرد هﺪـﻨﻨﻛ ﻦﻴﺗﺎﺘـﺳاﻮﻤﻴﺳ ﺎـﺑ
زود ﻻﺎﺑ و ﻦﻴﻳﺎﭘ نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﺪﻫد ﻪﻛ ﺎـﺑ ﺶﻳاﺰـﻓا زود
وراد
توﺎﻔﺗ ﻲﻨﻌﻣ يراد رد راﺪﻘﻣ ناﻮﺨﺘﺳا رﻼﻣﻻ
ﻞﻴﻜﺸﺗ هﺪﺷ
دﻮــﺟﻮﺑ ﻲــﻤﻧ ﺪــﻳآ . ﻲﺑﺎــﻳزرا ﺞﻳﺎــﺘﻧ
يژﻮﻟﻮﺗﺎﭘﻮﺘــﺴﻴﻫ و
يﺮﺘﻣﻮﻓرﻮﻣﻮﺘﺴﻴﻫ ﻪﺑ
ﺖﺳد هﺪﻣآ رد ﻦـﻳا ﻖـﻴﻘﺤﺗ نﺎـﺸﻧ
ةﺪﻨﻫد نآ ﺖﺳا ﻪﻛ يوراد ﻦﻴﺗﺎﺘـﺳاﻮﻤﻴﺳ ﺚـﻋﺎﺑ
ﻊﻳﺮـﺴﺗ
ﺪﻧور ناﻮﺨﺘﺳا يزﺎﺳ ﻲﻣ دﻮﺷ .
رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ وOzeç
نارﺎﻜﻤﻫ رد
لﺎـﺳ 2007
، ﻪـﻛ رد
ﻞﺤﻣ ﻪﺼﻴﻘﻧ ﻲﺑﺮﺠﺗ ناﻮﺨﺘﺳا لﻮﺒﻳﺪﻧﺎﻣ
شﻮﻣ ﻲﻳاﺮﺤـﺻ
داﮋﻧ رﺎﺘﺴﻳو ﻮﻨﻴﺒﻟآ طﻮﻠﺨﻣ ﺞﻨﻔﺳا ﻲﻨﻴﺗﻻژ و ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ
راﺮﻗ هداد هﺪﺷ
،دﻮﺑ ناﺰﻴﻣ ناﻮﺨﺘـﺳا هزﺎـﺗ
ﻞﻴﻜـﺸﺗ 24
%
ﺮﺘﺸﻴﺑ زا هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ دﻮﺑ ) 13 ( . ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ شراﺰـﮔ
هﺪـﺷ
ﺖﺳا ﻪﻛ ﺮﻤﻴﻟﻮﭘﻮﻛ ﺪﻴﺳا
ﻚﻴﺘﻛﻻ / ﺪﻴﺳا ﻲﻠﭘ ﻲﻠﮔ ﺪـﻴﺋﻮﻛ ﺎـﺑ
ﻚﻳ ﻲﻠﻴﻣ مﺮﮔ ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ ﻪـﻛ
رد ﻞـﺧاد ﻪـﺸﻳر هﺮـﻔﺣ
ناﺪﻧد يﺎﻳﺎﻨﺛ رﻻﻮﺒﻳﺪﻧﺎﻣ ﺖﺷﺎﻛ
،هﺪﺷ ﻪﺑ رﻮﻃ ﺮﺛﻮﻣ ﺚـﻋﺎﺑ
ﺖﻳﻮﻘﺗ ﻞﻜـﺷ يﺮـﻴﮔ ناﻮﺨﺘـﺳا رد
هﺮـﻔﺣ ﻪـﺸﻳر ناﺪـﻧد هﺪﻳدﺮﮔ
ﺖﺳا ) 14 .(
وNyan نارﺎﻜﻤﻫ رد
لﺎﺳ 2007 شراﺰﮔ ﺪـﻧدﺮﻛ ﻪـﻛ
ﻲﺒﻴﻛﺮﺗ زا ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ و
تﺎﻔﻟﻮﺳ ﻢﻴﺴﻠﻛ ﺚﻋﺎﺑ ﻊﻳﺮـﺴﺗ
رد مﺎﻴﺘﻟا ناﻮﺨﺘﺳا ﻲﻣ
دﻮـﺷ ) 15 Mundy .(
و نارﺎـﻜﻤﻫ
رد لﺎــﺳ 1999 شراﺰــﮔ ﺪــﻧدﺮﻛ
ﻪــﻛ ﻢــﺠﺣ ناﻮﺨﺘــﺳا
رﻻﻮﻜﺑاﺮﺗ رد
شﻮﻣ ﻲﻳﺎﻫ ﻪﻛ ناﺪﻤﺨﺗ ﺎﻫ نآ ﻪﺘﺷادﺮﺑ هﺪﺷ
و ﻪﺑ تﺪﻣ 35 زور ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ ﺎﺑ
زود 5 ﺎﺗ 10 ﻲﻠﻴﻣ مﺮﮔ
ﻪﺑ يازا ﺮﻫ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ نزو نﺪﺑ ار ﺖﻓﺎﻳرد
،ﺪﻧدﺮﻛ ﺶﻳاﺰﻓا
ﻪــﺘﻓﺎﻳ ﺖــﺳا ) 4 .(
تﺎــﻌﻟﺎﻄﻣ مﺎــﺠﻧا
هﺪــﺷ يور تﺎــﻧاﻮﻴﺣ
ﻲﻫﺎﮕـــﺸﻳﺎﻣزآ نﺎـــﺸﻧ
هداد ﺖـــﺳا ﻪـــﻛ زود يﻻﺎـــﺑ
ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ )
20 ﻲﻠﻴﻣ مﺮﮔ ﻪـﺑ يازا ﺮـﻫ مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ نزو
نﺪــﺑ زور ﺮــﻫ رد (
ﻞﻴﻜــﺸﺗ ناﻮﺨﺘــﺳا
و بﺬــﺟزﺎﺑ نآ
ار
ﺶﻳاﺰﻓا ﻲﻣ ﺪﻫد و رد يدراﻮﻣ ﻪﻛ زود ﻢـﻛ ﻦﻴﺗﺎﺘـﺳاﻮﻤﻴﺳ
هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻣ دﻮﺷ ) 1 ﻲﻠﻴﻣ مﺮﮔ ﻪﺑ يازا ﺮـﻫ مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ نزو
نﺪﺑ زور ﺮﻫ رد (
ﻞﻴﻜﺸﺗ ناﻮﺨﺘﺳا ﺶﻫﺎﻛ
ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ ) 16 .(
رد ﻪﻄﺑار ﺎـﺑ ﻚـﻴﺘﻨﻴﻛﻮﻛﺎﻣرﺎﻓ
،ﻦﻴﺗﺎﺘـﺳاﻮﻤﻴﺳ نﺎـﻘﻘﺤﻣ
ﻪﻈﺣﻼﻣ هدﺮﻛ ﺪـﻧا ﻪـﻛ زود 10 ﻲـﻠﻴﻣ مﺮـﮔ ﻪـﺑ يازا ﺮـﻫ
مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ نزو نﺪـﺑ زور ﺮـﻫ رد ياﺮـﺑ
شﻮـﻣ ﻲﻳاﺮﺤـﺻ
لدﺎﻌﻣ 70 ﻲﻠﻴﻣ مﺮﮔ ﻪﺑ يازا ﺮـﻫ مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ نزو
نﺪـﺑ رد
زور ﺮﻫ ياﺮﺑ نﺎﺴﻧا ﺖﺳا .
تﺎﺒــﺳﺎﺤﻣ ﻦــﻳا
رﻮــﻃ نﺎــﺸﻧ هداد ﺪــﻧا ﻪــﻛ يﺎﻫﺪــﻨﻳآﺮﻓ
ﻚﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ
رد نﺎﮔﺪﻧﻮﺟ 10
ﻪﺒﺗﺮﻣ ﺖﺒﺴﻧ ﻪـﺑ
نﺎﺴﻧا ﻊﻳﺮـﺳ ﺮـﺗ مﺎـﺠﻧا ﻲـﻣ دﺮـﻴﮔ ) 17 ( . زا ﺮـﮕﻳد تاﺮـﺛا
ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ ﻲﮔﮋﻳو
ﺪﺿ ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا ﻲﻌﺿﻮﻣ و ﻚﻴﻤﺘـﺴﻴﺳ
نآ
،ﺖﺳا ﺎﻣا ﻦﻳا ﻲﮔﮋﻳو رد لﺎﻤﻌﺘﺳا ﻲﻌﺿﻮﻣ
ﺎﺑ زود ﻻﺎـﺑ
ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ . نﺎﺸﻧ هداد هﺪﺷ ﻪﻛ ﻢﺋﻼﻋ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ بﺎﻬﺘﻟا ار
ﻲــﻣ ناﻮــﺗ ﺎــﺑ ﻦﻴﻳﺎــﭘ ندروآ زود ﻦﻴﺗﺎﺘــﺳاﻮﻤﻴﺳ ﺶﻫﺎــﻛ
داد ) 18 .(
Montagnani و
نارﺎــﻜﻤﻫ رد
لﺎــﺳ 2003 شراﺰــﮔ
ﺪﻧدﺮﻛ ﻪﻛ ﻦﻴﺗﺎﺘﺳاﻮﻤﻴﺳ ﻢﺠﺣ
ﺖـﻓﺎﺑ
،ناﻮﺨﺘـﺳا ﺖﻋﺮـﺳ
ﻞﻴﻜﺸﺗ ناﻮﺨﺘﺳا و
ناﻮﺗ رﺎﺸﻓ ﺖﻓﺎﺑ ﻲﺠﻨﻔـﺳا ناﻮﺨﺘـﺳا
