ه اد مﻮﻋ
ﯽ زﻮ آ هو ﯽ ﺎﻨ ﺖ ز
نﺎﯾﺎﭘ ﻪﺟرد ﺖﻓﺎﯾرد ياﺮﺑ ﻪﻣﺎﻧ ﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ
ﯽ ﺪﺷرا
ﯽﻫﺎﯿﮔ يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ ﺶﯾاﺮﮔ ﯽﺳﺎﻨﺷ ﺖﺴﯾز ﻪﺘﺷررد
ﺐﯿﮐﺮﺗ ﯽﺒﯿﺳآﺮﮔد تاﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ )
- ( و نوورﺎﮐ
نآ هرذﻮﻧﺎﻧ ﻖﺘﺸﻣ
ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ :
ﯽﻬﯾﺪﺑ ﻪﻣﻮﺼﻌﻣ
ﺎﻤﻨﻫار دﺎﺘﺳا :
يﻮﺿر يﺪﻬﻣﺪﯿﺳ ﺮﺘﮐد نﺎﯿﻤﺳﺎﻗ ﺎﺿﺮﯿﻠﻋ ﺮﺘﮐد
روﺎﺸﻣ دﺎﺘﺳا :
يﺪﺳا ﻪﻟاﺪﺳا ﺮﺘﮐد ﻟاﺮﺼﻧ ﺎﺴﯾﺮﭘ ﯽﻬ
16 ﺳرﺮﺑ
ﯽ ﺳآﺮﮔد تاﺮﺛا ﯽﺒﯿ
ﮐﺮﺗ ﺐﯿ ) - ( نآ هرذﻮﻧﺎﻧ ﻖﺘﺸﻣ و نوورﺎﮐ
ناﻮﻨﻋ و روآﺪﯾﺪﭘ مﺎﻧ : ﺮﮔد تاﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ
ﺐﯿﮐﺮﺗ ﯽﺒﯿﺳآ )
- ( نآ هرذﻮﻧﺎﻧ ﻖﺘﺸﻣ و نوورﺎﮐ ﯽﻬﯾﺪﺑ ﻪﻣﻮﺼﻌﻣ/
دﺎﺘﺳا ﻧا ﺎﻤﻨﻫاﺮ : نﺎﯿﻤﺳﺎﻗ ﺎﺿﺮﯿﻠﻋ ﺮﺘﮐد و يﻮﺿر يﺪﻬﻣ ﺪﯿﺳ ﺮﺘﮐد
دﺎﺘﺳا روﺎﺸﻣ نا : ﺮﺘﮐد
ﯽﻬﻟاﺮﺼﻧ ﺎﺴﯾﺮﭘ و يﺪﺳا ﻪﻟاﺪﺳا
ﺨﯾرﺎﺗ عﺎﻓﺪ : 1/
11 / 1397
ﺤﻔﺻداﺪﻌﺗ تﺎ : 86
ص .
نﺎﯾﺎﭘ هرﺎﻤﺷ ﻪﻣﺎﻧ
: ﺖﺴﯾز هوﺮﮔ
ﯽﺳﺎﻨﺷ
هﺪﯿﮑﭼ :
فﺪﻫ ﯽﺳرﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا فﺪﻫ: هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﮑﻣا
ﯽـﻄﯿﺤﻣ ﺖـﺴﯾز رﺮـﺿ نوﺪـﺑ و ﻪﻨﯿﻬﺑ و نوورﺎـﮐ زا
ﻮﻧﺎـﻧ ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ
نوورﺎﮐ ﺖﻓآ ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ ياﺮﺑ يﺎﻫ
ﻒﻠﻋ و ﯽﻫﺎﯿﮔ زﺮﻫ يﺎﻫ
ﺖﺳا .
شور ﺶﻫوﮋﭘ ﯽﺳﺎﻨﺷ :
ﻮﻧﺎﻧ و نوورﺎﮐ يرﺎﻬﻣ تاﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ
چرﺎـﻗ ﯽﺧﺮﺑ يور ﺮﺑ نوورﺎﮐ -
يرﺎــﻤﯿﺑ يﺎــﻫ نﻮــﭽﻤﻫ ﯽﻫﺎــﯿﮔ ياز
Sclerotinia sclerotiorum
،
Aspergillusfumigatus
،
Asperjillusflavus
،
Fusariumgraminearum
يﺮﺘﮐﺎــــــﺑ و يرﺎــــــﻤﯿﺑ يﺎــــــﻫ
ﻞــــــﺜﻣ ﯽﻫﺎــــــﯿﮔ ياز
Erwiniacarotovora
،
Xanthomonascompestris
،
Bacilluscereus
ﻦﯿﯿﻌﺗ و ﮏﺴﯾد رﺎﺸﺘﻧا شور ﺎﺑ ﺖـﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣMIC
. زا و
ﻪﻧاﻮﺟ يور ﺮﺑ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا يرﺎﻬﻣ تاﺮﺛا ﯽﻓﺮﻃ ﻒﻠﻋ ﺪﺷر و ﯽﻧز
ﺪﺘﻣ زﺮﻫ يﺎﻫ ا
رﺪﺒـﺷ ،ﻪـﻓﺮﺧ ،سوﺮﺧ جﺎﺗ ﺪﻨﻧﺎﻣ لو
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ ﻪﺠﻧﻮﯾ و ﻢﯿﺳﺮﺑ .
ﻮﻧﺎﻧ ﺰﺘﻨﺳ ياﺮﺑ ﺖﺒﺴﻧ زا نوورﺎﮐ ﻞﻣﺎﺣ ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ
1 ﻪﺑ 2 ﺮﻤﯿﻠﭘ ) (PLGA
ﻪﺑ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا نوورﺎﮐ ﺶﯾﺎﻣزآ
رﺬﺑ ياﺮﺑ ﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﯿﻬﺗ ﺎﺑ ﺎﻫ
يﺎـﻫ )
mg/ml
1 ، 1 /0 ، 01 /0 ، 001 /0 ( چرﺎـﻗ ياﺮـﺑ و ﺎـﻫ
ﺖﻈﻠﻏ ﻪﯿﻬﺗﺎﺑ يﺎﻫ
)
mg/ml
1 ، 5 /0 ، 25 / 0،125 /0 ( يﺮﺘﮐﺎﺑ ياﺮﺑ و ﺖﻈﻠﻏ ﻪﯿﻬﺗ ﺎﺑ ﺎﻫ
يﺎـﻫ )
mg/ml
1 ، 10
، 20 ، 30 ،
40 ( ﺎﮐ زا و نوور ﺴﮑﻠﭙﻤﮐ ﻮﻧﺎﻧ ﺂ
نآ ﺮﯿﺛﺎﺗو ن ﻪﻧﻮﻤﻧ يور ﺮﺑ ﺎﻫ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺖﯿﻠﭘ ﻞﺧاد رﺎﻤﯿﺗ و لﺮﺘﻨﮐ يﺎﻫ .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ : ﺖﻈﻠﻏ رد نوورﺎﮐ ﻪﮐ داﺪﻧﺎﺸﻧ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ يﺎﻫ
1 و 1 /0 ﯽﻠﯿﻣ ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ ﺮـﺑ يﺪﯾﺪـﺷ ﺮﯿﺛﺎـﺗ ﺮﺘﯿﻟ
ﻪﻧاﻮﺟ ﻪﻧاد ﯽﻧز ﻪﭽﻫﺎﯿﮔ ﺪﺷر و ﻪﻓﺮﺧ و سوﺮﺧ جﺎﺗ يﺎﻫ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﺎﻫ
هﺪﻨﻫﺎﮐ ﺮﺛا نوورﺎﮐ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا
چرﺎﻗ ﺪﺷر ﺮﺑ دراد ﺎﻫ
. ﻒﻠﻋ يور يرﺎﻬﻣ ﺮﺛا نوورﺎﮐ ﻞﻣﺎﺣ ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ ﻮﻧﺎﻧ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ چرﺎـﻗ ﺰﯿﻧ و زﺮﻫ يﺎﻫ
ﺎـﻫ
دراد . يﺮﺘﮐﺎـﺑ ود يور ﺮـﺑ يرﺎـﻬﻣ ﺮﺛا ﺪﻗﺎﻓ نآ ﺲﮑﻠﭙﻤﮐﻮﻧﺎﻧ و نوورﺎﮐ ﻪﮐ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ نژﻮﯿﻔﯾد ﮏﺴﯾد ﺖﺴﺗ رد
ﯽﻔﻨﻣ مﺮﮔ
Xanthomonas compestris
و
Erwinia carotovora
مﺮـﮔ يﺮﺘﮐﺎـﺑ يور ﺮـﺑ ﺎـﻬﻧآ يرﺎـﻬﻣ ﺮـﺛا و ﺪﻨﺘـﺴﻫ
ﺖﺒﺜﻣ
Bacillus cereus
ﺖـﺳا ﻢـﮐ ﯽﻠﯿﺧ ﻗاﺪـﺣ
ﻞ ياﺮـﺑ يرﺎـﻬﻣ ﺖـﻈﻏ
Bacillus cereus
و نوورﺎـﮐ ﺮﯿﺛﺎـﺗ ﺖـﺤﺗ
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ نآ ﺲﮑﻠﭙﻤﮐﻮﻧﺎﻧ 5
/0 و 25 /0 ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ .
ﯽـﺸﮐ ﻒﻠﻋ ﺮﺛا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ
ﯽﭼرﺎﻗ ﺪﺿ و نوورﺎﮐ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ نوورﺎﮐ ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ ﻮﻧﺎﻧ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ . ﻮﻧﺎـﻧ ﺮﺘـﺸﯿﺑ ﺮﯿﺛﺎـﺗ ﺮﮕﻧﺎـﯿﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ
نوورﺎـﮐ
ﯽﻣ نوورﺎﮐ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﺷﺎﺑ
.
ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ : ﯽﻣ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﺸﯿﭘ ناﻮﺗ
ﻮﻧﺎـﻧ و نوورﺎـﮐ ﻪﮐ دﻮﻤﻧ دﺎﻬﻨ ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ
ﻦﯾﺰﮕﯾﺎـﺟ ياﺮـﺑ نآ
ﻒﻠﻋ و تﺎﻓآ ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ رد ،ﺮﻀﻣ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ داﻮﻣ يﺎﻫ
دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا زﺮﻫ .
هژاو يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ ﺎﺑﺪﺿ ،چرﺎﻗﺪﺿ ،ﯽﺗﺎﭘﻮﻠﻟآ ،تﺎﻓآ:
نوورﺎﮐ ،زﺮﻫ ﻒﻠﻋ ،يﺮﺘﮐ ﻮﻧﺎﻧ ،
ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ نوورﺎﮐ .
فﺪﻫ و ﻪﻣﺪﻘﻣ 17
1 - 1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻪﭼﺮﮔا ﻒﻠﻋ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ لﺮﺘﻨﮐ ﺎﻫرﻮﺸﮐ ﺮﺜﮐا رد ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻟو،ﺖﺳا مﺎﺠﻧا لﺎﺣ رد زﺮﻫ يﺎﻫ
ﻒﻠﻋ لﺮﺘﻨﮐ يﻻﺎﺑ ﻪﻨﯾﺰﻫ ،ﯽﻋارز نﺎﻫﺎﯿﮔ ﺖﯿﻔﯿﮐ زا و ﯽﻄﯿﺤﻣ ﺖﺴﯾز تاﺮﻄﺧ ،زﺮﻫ يﺎﻫ
ﻒﻠﻋ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻓﺮﻃ ﺶﮐ ﻒﻠﻋ ﻪﺑ زﺮﻫ يﺎﻫ
شور رد ﺮﻈﻧ ﺪﯾﺪﺠﺗ تروﺮﺿ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﺎﻫ
ﻒﻠﻋ لﺮﺘﻨﮐ يﺎﻫ ﺖﺳا زﺮﻫ يﺎﻫ
)
،يزﺎﺠﺣ 1379 .(
ﮑﯾ شورزا ﯽ ﺶﻫﺎﮐ ياﺮﺑ يدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ يﺎﻫ
ناﺰﯿﻣ ﺶﮐ ﻒﻠﻋ فﺮﺼﻣ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا،ﺎﻫ
ﯽﺗﺎﭘﻮﻠﻟآ ﻪﻧﻮﮔ1
ﺖﺳا ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ .او
ﯽﺗﺎﭘﻮﻠﻟآ هژ )
ﺮﮔد ﯽﺒﯿﺳآ ( ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ نﺎﻫﺎﯿﮔ ﺶﻨﮑﻤﻫﺮﺑ ﻪﺑ
ﺖﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ دراد هرﺎﺷا نﺎﺸﯾﺎﻫ
)
،ﯽﻧﺎﻘﯿﻣ 1382 .(
ﻤﯿﻘﺘﺴﻣﺮﯿﻏﺎﯿﻤﯿﻘﺘﺴﻤﻫﺪﻨﻨﮑﮑﯾﺮﺤﺗﺎﯿﻫﺪﻧرادزﺎﺑﺮﯿﺛﺎﺘﻋﻮﻧﺮﻬﻬﺒﯿﺗﺎﭘﻮﻠﻟآ ﻃزاﺮﮕﯾﺪﻧﺎﻫﺎﯿﮔﺮﺒﯿﻫﺎﯿﮕ
ﯽﻤﻬﺘﻔﮕﻄﯿﺤﻤﻬﺒﻫﺪﺷدراﻮﯿﯾﺎﯿﻤﯿﺸﺗﺎﺒﯿﮐﺮﺗﺪﯿﻟﻮﺘﻘﯾر دﻮﺷ
. ﻒﻠﻋ -
ﯽﻤﻫﺪﯾﺪﭙﻨﯾازﺎﻫدﺎﻔﺘﺳاردزﺮﻬﯾﺎﻫ -
ﺪﻧﻮﺷﺮﮕﯾﺪﻧﺎﻫﺎﯿﮔدﺮﮑﻠﻤﻌﯿﻔﯿﮐﻮﯿﻤﮑﺸﻫﺎﮑﺒﺒﺳ،دﻮﺧﺪﺷﺮﻌﻔﻨﻬﺒﯿﻄﯿﺤﻤﻄﯾاﺮﺷﺮﯿﯿﻐﺗﺎﺑﺪﻨﻧاﻮﺗ
Kohli
et al., 2001)
.(
ﺖﺑﺎﻗر ﺎﺑ هﺪﯾﺪﭘ ﻦﯾا توﺎﻔﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﯽﺗﺎﭘﻮﻠﻟآ هﺪﯾﺪﭘ ﯽﺳرﺮﺑ رد ﻢﻬﻣ ﻪﺘﮑﻧ تاﺮﺛا ﮏﯿﮑﻔﺗ و
ﯽﻣ ﯽﻄﯿﺤﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ و تادﻮﺟﻮﻣ ﺮﯾﺎﺳ زا ﯽﺷﺎﻧ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣﺮﯿﻏ تاﺮﺛا زا ﯽﺗﺎﭘﻮﻠﻟآ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﺪﺷﺎﺑ )
Qasem et al.,1389
.(
ﺖﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ يﺎﻫ
ﺲﻧﺎﺳا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻫﺎﯿﮔ2
هﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ تاﺮﺛا ﺮﻈﻧ زا ﺎﻫ و ﺪﻧا
ﺲﻧﺎﺳا ﺐﻠﻏا ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ اد نﺎﻫﺎﯿﮔ زا هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ
يار
ﺻاﻮﺧ ﻪﻠﻤﺟ زا يدﺪﻌﺘﻤ ،سوﺮﯾو ﺪﺿ،يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ،ﻞﮕﻧا ﺪﺿ ،ﯽﭼرﺎﻗ ﺪﺿ ،ﯽﺸﮐ هﺮﺸﺣ
آ ﯽﺘﻧ
ﻮﺘﯿﺳو ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﻮﺗ
ﯽﻣ ﮏﯿﺴﮐ ﺪﻨﺷﺎﺑ
)
et al., 2005Kordali
.(
ﺖﯾدوﺪﺤﻣ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﯽﻄﯿﺤﻣ ﺖﺴﯾز يﺎﻫ
لﻮﺼﺤﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺐﺒﺳ يزروﺎﺸﮐ يﺎﻫ
يﮋﺗاﺮﺘﺳا هﺪﺷ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ يﺎﻫ
ﺪﻧا . هدﺎﻔﺘﺳا ،ﻊﻗاو رد ﻒﻠﻋ زا
ﺶﮐ يﺎﻫ
1-Allelopathy
2-Secondary metabolites
18 ﺳرﺮﺑ
ﯽ ﺳآﺮﮔد تاﺮﺛا ﯽﺒﯿ
ﮐﺮﺗ ﺐﯿ ) - ( نآ هرذﻮﻧﺎﻧ ﻖﺘﺸﻣ و نوورﺎﮐ
تﻼﮑﺸﻣ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ و ﺪﻨﮐ ﺪﯾﺪﻬﺗ ار راﺪﯾﺎﭘ يزروﺎﺸﮐ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻒﻠﻋ رد ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا زوﺮﺑ ﻪﻠﻤﺟ زا ،ﯽﻄﯿﺤﻣ ﺖﺴﯾز يﺪﺟ ﻒﻠﻋ ﻪﺑ زﺮﻫ يﺎﻫ
ﺶﮐ و ﺎﻫ
ددﺮﮔ ﯽﮔدﻮﻟآ ﺶﯾاﺰﻓا )
Narwal, 1996
.(
ﻒﻠﻋ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ ،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺶﮐ
ﻢﮐ ﺪﯾﺪﺟ يﺎﻫ ﯽﺑ و رﺮﺿ
ياﺮﺑ رﺮﺿ و ناراﺪﻧﺎﺘﺴﭘ ﺖﻣﻼﺳ
دراد دﻮﺟو ﺖﺴﯾز ﻂﯿﺤﻣ .
لﺎﺳ رد ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﻌﯿﺒﻃ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺑ ﻪﻗﻼﻋ ،ﺮﯿﺧا يﺎﻫ
ﻒﻠﻋ ﺶﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﺘﺴﯾز يﺎﻫ .
ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ياﺮﺑ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ،نﺎﻫﺎﯿﮔ
ﻒﻠﻋ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ ﺖﻌﯿﺒﻃ رد هﺪﻧﻮﺷ ﻪﯾﺰﺠﺗ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياﺮﺑ ﯽﻋوﺮﺷ ﻪﻄﻘﻧ ﻮﻫداد ﻪﺋارا زﺮﻫ يﺎﻫ
هدﻮﺑ ﺪﻧا ) ﯽﺑﻮﻘﻌﯾ
، 1393 .(
تﺪﻣ ﮏﯾ ياﺮﺑ ﺮﮕﯾد ﻪﯾﺎﺴﻤﻫ نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻂﺳﻮﺗ هﺎﯿﮔ ﺪﺷر رﺎﻬﻣ
ﺪﻨﺘﺴﻣ ﯽﺑﻮﺧ ﻪﺑ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ رد ﯽﻌﯿﺒﻃ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﮏﯾ زا هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﮑﻣا و ﯽﻧﻻﻮﻃ ﺖﺳا هﺪﺷ )
Angelini et al., 2003
.(
لﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠﻟآ ﻦﯾرﺎﻣﻮﮐ ﺮﯿﻈﻧ ﯽﯾﺎﻫ
ﻦﻧﺎﺗ،ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ،ﺎﻫ ﮏﯿﺋوﺰﻨﺑ و ﮏﯿﻣﺎﻨﯿﺳ تﺎﻘﺘﺸﻣ و ﺎﻫ
ﯽﻣ راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ار يدﺪﻌﺘﻣ ﮏﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫﺪﻨﯾاﺮﻓ ﺪﯿﺳا ﺮﺛا و ﺪﻨﻫد
تا نآ ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ ﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﯿﺳر تﺎﺒﺛا ﻪﺑ )
ﻧﺎﻘﯿﻣ
،ﯽ 1392 .(
ﻒﻠﻋ ﻪﺘﺳاﻮﺧﺎﻨﻧﺎﻫﺎﯿﮔزﺮﻬﯾﺎﻫ ترﻮﺼﻬﺒﻬﮐﺪﻨﺘﺴﻬﯾا
يﺎﻫ
ﺪﻧراﺪﻠﺧاﺪﺗﺮﮕﯾﺪﺒﯿﻗﺮﻧﺎﻫﺎﯿﮔﺮﯾﺎﺳﺎﯾﻮﯿﻋارﺰﻧﺎﻫﺎﯿﮔﺎﺒﻔﻠﺘﺨﻣ .
ﻒﻠﻋ،دراﻮﻤﺒﻠﻏا رد
-
ﻋارﺰﻧﺎﻫﺎﯿﮔﺎﺒﻌﺑﺎﻨﻤﺒﺴﮑﯾاﺮﺑزﺮﻬﯾﺎﻫ ﯽﻣ ﺖﺑﺎﻗﺮﯿ
هدﺮﺘﺴﮕﯾدﺎﺼﺘﻗﺎﺗرﺎﺴﺧدﺎﺠﯾﺎﺜﻋﺎﺑوﺪﻨﻨﮐ ﯽﻤﯾا
-
ﺪﻧﻮﺷ
(Quasem & Foy, 2001)
. ﻒﻠﻌﻓﺬﺣ ﻤﻬﻤﻣاﺪﻗازﺮﻬﯾﺎﻫ ﯿ
ﺖﺳﺎﻫدﺮﺸﻔﯾزروﺎﺸﮐرﺪ .
1 - 2 - ﺶﻫوﮋﭘ فﺪﻫ
ﺶﻫوﮋﭘ ﯽﻠﺻا فﺪﻫ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﯽﯾﺎﻤﯿﺷ داﻮﻣ ﻞﺧاﺪﺗ ياﺮﺑ ﯽﺘﻠﻋ ﻪﺋارا ﯽﺗﺎﭘﻮﻠﻟآ يﺎﻫ
نﺎﻫﺎﯿﮔ ﺪﺷر زا ﻪﮐ ﺖﺳا لﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠﻟآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﻓﺮﻌﻣ و ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ و ﺮﮕﯾد
ﺎﻫ
ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا رد ﯽﻣ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﯽﻋارز ﺎﯾ ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﻫ
ﺪﻨﻨﮐ . و يزﺎﺳاﺪﺟ ﻢﻠﻋ ﻦﯾا ﺮﮕﯾد فﺪﻫ
ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ ﺎﯾ نﺎﻫﺎﯿﮔ لﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠﻟآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ و ﻂﯿﺤﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺎﯾ ﺎﻫ
نآ ﯽﮑﯾﺮﺤﺗ رﺎﺛآ نآ يور يدوﺪﺤﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺎﻫ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺎﻫ )
ﯽﻧﺎﻘﯿﻣ ،
1382 ( . ﻌﻓ ﯽﺳرﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ زا فﺪﻫ ﺎ
ﯽﭼرﺎﻗ ﺪﺿ ﺖﯿﻟ ،
ﯽﺸﮐ ﻒﻠﻋ و يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ
فﺪﻫ و ﻪﻣﺪﻘﻣ 19
نوورﺎﮐ ﺐﯿﮐﺮﺗ ،
ﻮﻧﺎﻧ ﺖﺧﺎﺳ ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ
ﺪﺿ ﺮﺛا ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ نوورﺎﮐ ﻞﻣﺎﺣ
ﺖﺳا نوورﺎﮐ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ .
2 - ﻧﺎﺒﻣ ﯽ ﭘ و ﯿ ﺸ ﯿ ﻪﻨ ﻘﺤﺗ ﯿ
ﻖ
2 - 1 - ﯽﺗﺎﭘﻮﻠﻟآ
ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻫ ﻪﺑ ﯽﺗﺎﭘﻮﻠﻟآ ﺮﯿﺛﺎﺗ
ﮏﯾ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ هﺪﻧرادزﺎﺑ ﺎﯾ كﺮﺤﻣ،ﻢﯿﻘﺘﺴﻣﺮﯿﻏ ﺎﯾ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ
ﯿﮔ ﺎ ﻦﯾا نﺪﺷ دازآ و لﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠﻟآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻖﯾﺮﻃ زا ﺮﮕﯾد هﺎﯿﮔ ﺮﺑ ه نورد ﻪﺑ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
ﯽﻣ ترﻮﺻ ﻂﯿﺤﻣ دﺮﯿﮔ
، ﺘﻔﮔ ﻬ ﯽﻤ دﻮﺷ )
Narwal, 1996
.(
ﯽﺗﺎﭘﻮﻠﻟآ هژاو ياﺮﺑ
ﻧﺎﻤﻟآ ﺪﻨﻤﺸﻧاد ﻂﺳﻮﺗ رﺎﺑ ﻦﯿﻟوا ﯽ
ﯿﻟﻮﻣ ، ﺶ لﺎﺳ رد 1937 ﺪﺷ حﺮﻄﻣ .
ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯿﺑ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﯿﺑ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﯿﺛﺎﺗ ﻪﺑ ار ﯽﺗﺎﭘﻮﻠﻟآ يو ﺰﯿﻧ و ﯽﻫﺎﯿﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ ﺖﺳا هداد ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ
)
Duke, 1987
(.
تاﺮﺛﺎﺴﯾارﺮﻈﻧزﺎﯿﺒﯿﺳآﺮﮔﺪﻔﯾﺮﻌﺗ ﯽﻤﻌﻗاﻮﻄﯿﺤﻤﻬﺒﺒﯿﺳآﺮﮔدداﻮﻤﯾزﺎﺳدازﺂﻘﯾﺮﻃزﺎﻬﮑﺘﺳﺎﻧﺎﻫﺎﯿﮔﺮﯾﺎﺳﺮﺒﻤﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣﺎﯿﻫﺎﯿﮔ -
دﻮﺷ
(Rice, 1984)
.
ﺮﻓﺮﻫ،ﯽﺗﺎﭘﻮﻠﻟﺂﯿﻠﻠﻤﻟﺎﻨﯿﺒﻨﻤﺠﻧاﺮﻈﻧﺮﺑﺎﻨﺑ آ
ﺖﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻤﻧﺂﯿﻄﻬﮑﯾﺪﻨﯾ ﺪﯿﻟﻮﺘﻫﺎﯿﮕﻄﺳﻮﺘﻬﯾﻮﻧﺎﺜﯾﺎﻫ
ﻫﺪﺷ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﻤﻧوﺪﺷرﺮﺑﻮ نﺂﮑﯾژﻮﻟﻮﯿﺒﯾﺎﻫ
-
ﺮﺛﺎﻫاﻮﺧ،ﺪﻨﺷﺎﺑراﺬﮔﺮﯿﺛﺎﺗﺎﻫ ﯽﻤﻫﺪﯿﻣﺎﻨﯿﺗﺎﭘﻮﻠﻟآ،ﺪﺷﺎﺒﺘﺒﺜﻣﺎﯿﯿﻔﻨﻤﻧﺂﺗا
دﻮﺷ
Reigosa et
al.,1999)(
.
2 - 2 - ﺖﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ يﺎﻫ
ﺎﺑ يدﺎﯾز ﯽﻟآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ نﺎﻫﺎﯿﮔ آ
ﺶﯾار ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﻋﻮﻨﺘﻣ يﺎﻫ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ
ﺪﺳر
ﺪﻧراﺪﻧ نﺎﻫﺎﯿﮔﻮﻤﻧ و ﺪﺷر رد ﯽﻤﯿﻘﺘﺴﻣ دﺮﮐرﺎﮐ ﭻﯿﻫ .
حﻼﻄﺻا رد داﻮﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ
ﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﺖ
،ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ يﺎﻫ ﯽﻣ ﻪﺘﻔﮔ ﯽﻌﯿﺒﻃ تاﺪﯿﻟﻮﺗ ﺎﯾ ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ تاﺪﯿﻟﻮﺗ
دﻮﺷ . ياﺮﺑ ﻞﮐ رد
ﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﺖ ﺮﻓ رد ﯽﻤﯿﻘﺘﺴﻣ ﺶﻘﻧ ﭻﯿﻫ ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ يﺎﻫ آ
داﻮﻣ لﺎﻘﺘﻧا،ﺲﻔﻨﺗ ،ﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ يﺎﻫﺪﻨﯾ
،ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺖﺧﺎﺳ،تﻻﺎﻘﺘﻧا و ﻞﻘﻧ ،لﻮﻠﺤﻣ آ
ﻞﮑﺷ ﺎﯾ ﺰﯾﺎﻤﺗ ،ﯽﯾاﺬﻏ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ نﻮﯿﺳﻼﯿﻤﯿﺳ -
تارﺪﯿﻫ يﺮﯿﮔ داد ﺺﯿﺨﺸﺗ ﺎﻫﺪﯿﭙﯿﻟ و ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ،ﻦﺑﺮﮐ يﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ه .
ﺮﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﺖﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ فﻼﺧ ﻪﯿﻟوا يﺎﻫ
) دازآ يﺎﻫﺪﯿﭙﯿﻟ ،ﺎﻫﺪﻨﻗ،ﺎﻫﺪﯿﺗﻮﺌﻠﮐﻮﻧ،ﻪﻨﯿﻣا يﺎﻫﺪﯿﺳا (
ﺖﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ -
ﺪﻧراد نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻪﻠﺴﻠﺳ رد يدوﺪﺤﻣ شﺮﺘﺴﮔ ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ يﺎﻫ و
يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﻦﯾا آ
ﮏﯾ ﻪﮐ ﺖﺳا ن
هوﺮﮔ ﺎﯾ ﯽﻫﺎﯿﮔ ﻪﻧﻮﮔ ﮏﯾرد ﺐﻠﻏا صﺎﺧ ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ ﺖﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﺖﻓﺎﯾ ﻪﻧﻮﮔ ﺪﻧوﺎﺸﯾﻮﺧ يﺎﻫ
ﯽﻣ
،دﻮﺷ ﺖﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﻪﮐ ﯽﺗرﻮﺻ رد يﺎﻫ
ﺪﻧراد رﻮﻀﺣ نﺎﻫﺎﯿﮔ ﺮﺳاﺮﺳ رد ﻪﯿﻟوا .
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا
هﺎﯿﮔ ﻂﺳﻮﺗ نﺪﺷ هدرﻮﺧ ﺮﺑاﺮﺑ رد نﺎﻫﺎﯿﮔ ﺖﻇﺎﻔﺣ ﺐﺟﻮﻣ و نراﻮﺧ
آ نﺪﺷ هدﻮﻟ آ
ن ﻪﺑ ﺎﻫ
يرﺎﻤﯿﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ياز
هﺪﺷ بذﺎﺟ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و )
زا
ﻢﻌﻃ و ﮓﻧر،ﻮﺑ ﺮﻈﻧ (
نﺎﺸﻓا هدﺮﮔ تاﺮﺸﺣ ﻞﻤﻋ نﺎﻫﺎﯿﮔ روﺬﺑ هﺪﻨﻫد ﺶﻨﮐاﺮﭘ تﺎﻧاﻮﯿﺣ و
ﯽﻣ هﺎﯿﮔ ﯽﺘﺑﺎﻗر ﻞﻣاﻮﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا زا ﯽﻫوﺮﮔ و ﺪﻨﻨﮐ هﺎﯿﮕﺘﺴﯾﺰﻤﻬﻄﺑاور ﻮﻫﺎﯿﮔ–
- ﯽﻤﺸﻘﻨﯾﺎﻔﯾﺎﺑوﺮﮑﯿﻣ ﯽﻤﯾﺪﻨﺒﻤﯿﺴﻘﺘﻫوﺮﮕﻨﯾاءﺰﺠﻟﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠﻟﺂﺗﺎﺒﯿﮐﺮﺘﻬﮐﺪﻨﮐ
ﺪﻧﻮﺷ )
Taiz &
Zieger, 2006
.(
ﺖﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﯽﻋﺎﻓد ﺶﻘﻧ هزوﺮﻣا ﻪﮑﻨﯾا ﺎﺑ ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ يﺎﻫ
هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﯾﺬﭘ ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ ﻪﻤﻫ ياﺮﺑ
ﺶﻨﺗ ﺮﯿﺛﺎﺗ رﺎﮐو زﺎﺳ ﯽﺳرﺮﺑ زﻮﻨﻫ ﺎﻣا،ﺖﺳا و هﺪﯿﭽﯿﭘ ﺮﯾﻮﺼﺗ داﻮﻣ ﻦﯾا ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺮﺑ ﯽﻄﯿﺤﻣ يﺎﻫ
ﯽﻤﻬﺒﻣ ار ور ﺶﯿﭘ ي ﯽﻣ ﺎﻣ دراﺬﮔ )
Efeoglu & Terziogh, 2009
.(
2 - 3 - لﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠﻟآ
٣ﺎﻫ
ﺪﯾﺪﭘ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ آ
ﺎﯾ لﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠﻟآ ار ﯽﺗﺎﭘﻮﻠﻟآ تاﺮﺛا هﺪﻧرو آ
ﯽﻤﯿﺷﻮﻠﻟ ﯽﻣ
-
ﺪﻨﯾﻮﮔ . ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ آ
ﺮﻓﺮﺑ لﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠﻟآ داﻮﻣ هﺪﻧرادزﺎﺑ تاﺮﺛا ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻊﻗاو رد ﮏﯿﺗﺎﭘﻮﻠﻟ آ
يﺎﻫﺪﻨﯾ
ﯽﻣ داﻮﻣ ﻦﯾا هﺪﻨﻨﮐ ﺖﻓﺎﯾرد نﺎﻫﺎﯿﮔ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ ﺪﺷﺎﺑ
. تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا ﯽﻋﻮﻧ لﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠﻟآ داﻮﻣ
ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﯿﺑ ﺘﺴﻫ
بوﺮﮑﯿﻣ و نﺎﻫﺎﯿﮔ ﺮﺑ ﯽﻤﺳ ﺎﯾ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ ﺶﻨﮐ ﻪﮐ ﺪﻨ زا ﺲﭘ و ﺪﻧراد ﺎﻫ
ﺪﺷ دازآ ﺮﻓ رد ن
آ ﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ يﺎﻫﺪﻨﯾ ﺴ
ﯽﻣ ﺖﮐﺮﺷ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓو ﯽﻤ ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ
. داﻮﻣ
3-Allelochemical
22 ﺳرﺮﺑ
ﯽ ﺳآﺮﮔد تاﺮﺛا ﯽﺒﯿ
ﮐﺮﺗ ﺐﯿ ) - ( نآ هرذﻮﻧﺎﻧ ﻖﺘﺸﻣ و نوورﺎﮐ
ﺖﻓﺎﺑ مﺎﻤﺗ رد ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ لﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠﻟآ ،هﻮﯿﻣ ،ﻪﻗﺎﺳ ،ﻪﺸﯾر ،گﺮﺑ رد ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ
ﺪﻧراد دﻮﺟو ﻪﻧاﻮﺟ و هدﺮﮔ ﻪﻧاد،ﻞﮔ،رﺬﺑ،موﺰﯾر ) .
Maighany, 2003
.(
لﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠﻟآ ﺖﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻤﻬﺒﻫﺪﻤﻋرﻮﻄﻬﺑﺎﻫ
ﯿﻟﻮﺘﻧﺎﻫﺎﯿﮕﻄﺳﻮﺘﻬﮑﻬﯾﻮﻧﺎﺜﯾﺎﻫ ﻤﯿﻋﺮﻔﺗﻻﻮﺼﺤﻣزاوﺪ
ﺘ ﺑﺎ ﻮ ﺖﯿﻟ -
ﯽﻤﻗﻼﻃا،ﺪﻧرادروﺎﺠﻤﻧﺎﻫﺎﯿﮔﺎﯿﻬﺑﺎﺸﻤﻧﺎﻫﺎﯿﮔﻮﻤﻧوﺪﺷﺮﯾورﺮﺒﯿﺒﯿﺳآﺮﮔدﺮﺛاوﺪﻨﺘﺴﻬﻬﯿﻟوﺎﯾﺎﻫ -
ددﺮﮔ
(Rice, 1984)
.
لﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠﻟآ ﻌﻓ،لﻮﻠﺴﻤﯿﺴﻘﺗ،ﺲﻔﻨﺗ،ﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓﺮﺒﯿﻔﻠﺘﺨﻤﯿﮑﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻔﺗاﺮﺛاﺎﻫ
ﺎ ﻢﯾﺰﻧﺂﺘﯿﻟ -
ﯽﻤﯾﺎﺟﺮﺒﻨﯿﺌﺗوﺮﭘﺰﺘﻨﺳوﺎﻫ ﺪﻧراﺬﮔ
.(Peng et al., 2004)
ﺶﻨﮐاو ﯽﮑﯾﺮﺤﺗ يﺎﻫ ادزﺎﺑ ﺎﯾ
ر لﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠﻟآ ﯽﮔﺪﻧ هﺪﺷ ﺖﻓﺎﯾرد ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ هدﺎﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﺑ ﺎﻫ
دراد ﯽﮕﺘﺴﺑ فﺪﻫ هﺎﯿﮔ ﻂﺳﻮﺗ )
Koheli et al., 2001
.(
2 - 3 - 1 - ﻪﻘﺒﻃ لﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠﻟآ يﺪﻨﺑ ﺎﻫ
ﺖﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ دﺎﯾز رﺎﯿﺴﺑ داﺪﻌﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ياﺮﺑ ،ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ يﺎﻫ
آ نﺎﺳ ﻪﻘﺒﻃ ،ﺮﺘﻬﺑ و ﺮﺗ
نآ يﺪﻨﺑ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ يروﺮﺿ ﺎﻫ
ﺪﺳر . سﺎﺳا ﻪﻘﺒﻃ درﻮﻣ ﻦﯾا رد ﻒﻠﺘﺨﻣ ناﺪﻨﻤﺸﻧاد يﺪﻨﺑ
ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ .
ﻧﺎﻫﺎﯿﮕﻄﺳﻮﺘﻫﺪﺷﺪﯿﻟﻮﺘﯿﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﻠﻟآداﻮﻤﺴﯾار ﺎﻌ
ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣﻮﯿﻟ -
ردارﺎﻫ 13 ﻘﺒﻃﺮﯾﺰﺗرﻮﺼﻬﺒﯿﻠﺻﺎﻫوﺮﮔ ﻪ
ﯽﻤﯾﺪﻨﺑ ﺪﻨﮐ :
1 ( ﻞﮑﻟا،بآرﺪﻟﻮﻠﺤﻤﻫدﺎﺴﯿﻟﺂﯾﺎﻫﺪﯿﺳا نﻮﺘﮐ،ﯽﻄﺨﻫﺮﯿﺠﻧزﺎﺒﯾﺎﻫ
ﯽﺑﺮﭽﯾﺎﻫﺪﯿﺋﺪﻟآوﺎﻫ راد
؛
2 ( ﻮﺘﻔﻧ ﮐ ﻦﯿﻨﯿ وﺮﺘﻧآ،ﺎﻫ ﮐ ﻦﯿﻨﯿ ﮐوﺎﻫ ﻦﯿﻨﯿ يﺎﻫ هﺪﺸﺴﮑﻠﭙﻤﮐ
؛
3 ( ﻞﻨﻓ نﺂﺗﺎﻘﺘﺸﻣﻮﮑﯿﺋوﺰﻨﺑﺪﯿﺳا،هدﺎﺴﯾﺎﻫ ﺎﻫ
؛
4 ( نﻮﺘﮐﻻ هدﺎﺴﻫﺪﺸﻨﻋﺎﺒﺷﺎﯾﺎﻫ
؛
5 ( ﻦﻠﯿﺗا ﯽﻠﭘ ﺪﻨﻠﺒﻫﺮﯿﺠﻧﺰﺑﺮﭽﯾﺎﻫﺪﯿﺳاوﺎﻫ
؛
6 ( ا نﺂﺗﺎﻘﺘﺸﻣﻮﮑﯿﻣﺎﻨﯿﺳﺪﯿﺳ ﺎﻫ
؛
7 ( ﺎﻫﺪﯿﺘﯿﭙﯿﻠﭘوﺎﻫﺪﯿﺳاﻮﻨﯿﻣآ
؛
8 ( ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ
؛
9 ( ﻦﻧﺎﺗ ﺎﻫ
؛
10 ( ﺗ ﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘﺳاوﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻨﭘﺮ
؛
11 ( ﻦﯾرﺪﯿﻫﻮﻧﺎﯿﺳوﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻟﺎﮑﻟآ ﺎﻫ
؛
12 ( ﺎﻫﺪﯾزﻮﮐﻮﻠﮔوﺎﻫﺪﯿﻔﻟﻮﺳ
؛
13 ( ﻦﯾرﻮﭘ ﻠﮐﻮﻧوﺎﻫ ﺌ ﺎﻫﺪﯿﺗﻮ
(Rice, 1984)
.
2 - 3 - 2 - لﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠﻟآ داﻮﻣ زﺎﻫدﺎﻔﺘﺳا يﺎﯾاﺰﻣ
لﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠﻟآ داﻮﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳﺎﯾﺎﯾاﺰﻣ رد
ﻒﻠﻋ لﺮﺘﻨﮐ ﻒﻠﻋ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد زﺮﻫ يﺎﻫ
ﺶﮐ يﺎﻫ
ﻦﻤﯾا ﯽﺘﺴﯾز يﺮﯾﺬﭘ ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻪﮑﺘﺳا ﻦﯾا ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﺮﺗ
،هدﻮﺑ ﻦﯿﯾﺎﭘ يﺎﻫزود رد ﻪﺑ
رﻮﻃ ﯽﻣ ﻞﻤﻋ ﯽﺑﺎﺨﺘﻧا و ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ
ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻤﻬﻠﯿﺳو ﻪﺑ اﺮﯾز ،ﺪﻧراﺪﻧ ﯽﻧﻻﻮﻃ ﯽﻄﯿﺤﻣ تاﺮﺛا -
ﯽﻣ ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺎﻫ ﺪﻧﻮﺷ
) نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻨﯿﺴﺣ
، 1381 .(
2 - 3 - 3 - نآ ﻞﻤﻋ ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣو لﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠﻟآ داﻮﻣ يزﺎﺳدازآ ﺎﻫ
لﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠﻟآرﺎﺸﺘﻧا ﺎﻫ
شوﺮﻬﺑ -
ﻣﺎﺠﻧﺎﯿﻫﺎﯿﮕﯿﯾﺎﯾﺎﻘﺒﻬﯾﺰﺠﺗﻮﻬﺸﯾرزﺎﺤﺷﺮﺗ،گﺮﺑﻮﺧﺎﺷزﺎﯿﯾﻮﺸﺑآ،گﺮﺒﺤﻄﺳزاﺮﯿﺨﺒﺗﺪﻨﻧﺎﻤﯿﻔﻠﺘﺨﻤﯾﺎﻫ ﯽﻣ دﻮﺷ . ﯽﻤﻧﺎﺸﻨﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﻠﺣﺮﻣﻮﯿﻫﺎﯿﮕﻣاﺪﻧا،ﯽﻫﺎﯿﮕﻬﻧﻮﮕﻬﺒﻬﺘﺴﺒﮑﯿﺗﺎﭘﻮﻠﻟآداﻮﻣراﺪﻘﻤﻬﮐﺪﻫد
-
ﺖﺳﺎﺗوﺎﻔﺘﻣﻮﻤﻧوﺪﺷﺮﯾ
(Kobayashi, 2004)
.
ﯿﻟﺮﺒﯿﺟﺪﯿﺳاﻮﻨﯿﺴﮐاﺮﺛارﺎﻬﻣ،لﻮﻠﺴﻧﺪﺸﻠﯾﻮﻃﻮﻤﯿﺴﻘﺗرﺎﻬﻤﻘﯾﺮﻃزﻻﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠﻟآداﻮﻤﻠﻤﻌﻤﺴﯿﻧﺎﮑﻣ ﻪﻧزوﺮﺘﯾاﺪﻬﮑﯾﺮﺤﺗﺎﯾرﺎﻬﻣ،ﺲﻔﻨﺘﮑﯾﺮﺤﺗﺎﯾرﺎﻬﻣ،ﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻔﻠﻤﻌﯾﺪﻨﮐ،ك ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘﺰﺘﻨﺳرﺎﻬﻣ،يا
ﻌﻓرﺎﻬﻣوﺎﺸﻐﯿﯾاواﺮﺗردﺮﯿﯿﻐﺗﻮﯿﻟﺂﯾﺎﻫﺪﯿﺳﺎﻤﺴﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣو ﺎ
ﻢﯾﺰﻧﺂﺘﯿﻟ ﯽﻤﯿﺻﺎﺼﺘﺧﺎﯾﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ
(Wang et
al., 2006)
24 ﺳرﺮﺑ
ﯽ ﺳآﺮﮔد تاﺮﺛا ﯽﺒﯿ
ﮐﺮﺗ ﺐﯿ ) - ( نآ هرذﻮﻧﺎﻧ ﻖﺘﺸﻣ و نوورﺎﮐ
2 - 3 - 4 - تاﺮﺛا ﻟآ لﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠ ﺮﺑ ﺎﻫ
ر ﻪﻧاﻮﺟ يو ﯽﻧز
ﯽﻣﺮﻈﻨﻬﺑ ﺖﺳﺮﻬﻧادﺪﺷﺮﯿﮕﻧرادزﺎﺒﻬﮐﺪﺳر
ﻪﻧاﻮﺟرﺎﻬﻣوﺎﻫ ﯿﺗﺎﺒﯿﮐﺮﺗدﻮﺟﻮﺘﻠﻌﻬﺒﯿﻧز
ﻧﻮﭽﻤﻬ ﺎﻔﻟﺂ -
ﺪﺷﺎﺒﻨﻨﯿﭘ .
ﻪﻧاﻮﺠﻧﺎﻣزرد ﯿﮑﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻤﺗاﺮﯿﯿﻐﺗ،ﯽﻧز
ﻬﮑﻬﯿﻟوﺎ ﻟﺎﺒﻧد ﻪﺒ ﯽﻤﺧﺮﺑﺂﺑﺬﺠ
ﻢﯾﺰﻧآ،ﺪﻫد يﺎﻫ
ﺎﻔﻟﻶﺜﻤﮑﯿﺘﯿﻟورﺪﯿﻫ ﯽﻤﺸﯾاﺰﻓاارزﺎﺌﺗوﺮﭘوزﻼﯿﻣآ –
ﺪﻫد . ﻔﻟآ ﺎ- هﺪﻨﻨﮑﻬﯾﺰﺠﺘﻤﻬﻤﻤﯾﺰﻧﺂﮑﯾزﻼﯿﻣآ
ﻪﻧاﺪﻣﺮﭙﺳوﺪﻧآرﺪﻬﺘﺳﺎﺸﻧ دراددﻮﺟوﺎﻫ
. يژﺮﻧﺎﻌﺒﻨﻣواﺮﺘﺴﺑﻮﺳ،ﻢﯾﺰﻧﺂﻨﯾﺎﺸﻨﮐاﻮﺗﻻﻮﺼﺤﻣ اراز
ﻪﻧاﻮﺠﻧﺎﻣزرﺪﻨﯿﻨﺠﯾاﺮﺑ ﯽﻣدﺎﺠﯾﺎﯿﻧز
ﺪﻨﻨﮐ
(Ayyaz Khan et al., 2008)
. ﯽﻣﺮﻈﻨﻬﺑ -
ﻪﻧاﻮﺟ زﺎﯾﺮﯿﮔﻮﻠﺟﺪﺳر ﺘﻠﻌﻬﺒﻧﺎﻫﺎﯿﮕﯿﻧز
رﺎﻬﻤ ﻌﻓرد ﺎ ﻢﯾﺰﻧﺂﺘﯿﻟ ﻔﻟآﺮﯿﻈﻨﯿﯾﺎﻫ ﺎ -
زﻼﯿﻣآ ﯽﻣ -
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻧاﻮﺟرﺪﻬﮐ ﻧراد ﺶﻘﻨﯿﻧز
ﺪ
(Alam & Islam, 2002)
.
ﻪﻧاﻮﺟ نﺎﻣز رد ﺮﺘﺸﯿﺑ ار دﻮﺧ ﯽﺗﺎﭘﻮﻠﻟآ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﯿﻟوا ﺪﺷر و ﯽﻧز
ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ و ﺪﻫد
لﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠﻟآ نآ ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ﺮﺛا ﺎﻫ
ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﻫ ﯽﻣ
دﻮﺷ ) نارﺎﮑﻤﻫو يﺰﯾﺰﻋ
، 1385 .(
ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ هﺎﯿﺳ هﺮﯾز ﺲﻧﺎﺳا ﻪﮐ هﺪﺷ شراﺰﮔ ﻒﻠﻋ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ هﺎﯿﮔ ﻪﺳ رد ار ﯽﻧز
ﺖﻠﻋ ﻪﮐ هﺪﻧﺎﺳر ﺮﻔﺻ ﻪﺑ ﺮﯿﺷ كﺎﺧ و مﺪﻨﮔ ﻞﮔ،ﯽﮑﻤﺸﭘ آ
ن
، رد لﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠﻟآ داﻮﻣ دﻮﺟو
ﯽﻣ هﺎﯿﺳ هﺮﯾز ﺲﻧﺎﺳا ﺪﺷﺎﺑ
) نارﺎﮑﻤﻫو يﺰﯾﺰﻋ
، 1385 .(
يادود نارﺎﮑﻤﻫ و4
) 2004 ( دﺮﺑرﺎﮐ ﺎﺑ ﺲﻧﺎﺳا
نﺎﺸﻧ مﺪﻨﮔ يﺎﻫرﺬﺑ يور ﺮﺑ ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ
ﻪﻧاﻮﺟزا لﺎﮑﯿﻤﮐﻮﻠﻟآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻪﮐ ﺪﻧداد ﯽﻣ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﺎﻫرﺬﺑ ﯽﻧز
ﺪﯾﺎﻤﻧ . نآ ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﺎﻫ يﺎﻫ
ﺑ زا ﺲﭘ ﺲﻧﺎﺳا ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﻖﯿﻗد ﻪ
ا و هدﺮﮐ ذﻮﻔﻧ ﻦﯿﻨﺟ نورد ﻪﺑ رﺬﺑ يور ﺮﺑ ندﺮﺑرﺎﮐ ز
ﻪﻧاﻮﺟ ﯽﻣ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ رﺬﺑ ﯽﻧز ﺪﻨﮐ
)
Dudai et al., 2004
.(
2 - 3 - 5 - ﻮﻠﻟآ ﺮﺛا لﺎﮑﯿﻤﮐ ﺪﺷرﺮﺑﺎﻫ
ﺮﮔد داﻮﻣ ﺮﺛا ﯽﺒﯿﺳآ
ﻒﻠﻋ و ﯽﻋارز ﻒﻠﺘﺨﻣ نﺎﻫﺎﯿﮔ ﺪﺷر يور هﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ زﺮﻫ يﺎﻫ
ﺖﺳا . ﺎﯿﺴﺑ ر ﺶﻫﺎﮐ ار گﺮﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﯽﯾاﻮﻫ ماﺪﻧا و ﻪﺸﯾر ﺪﺷر داﻮﻣ ﻦﯾازا ي هداد
ﺚﻋﺎﺑ و
ﯽﻣ نﺎﻫﺎﯿﮔ رد ﯽﮔدﺮﻣﮋﭘ ﺪﻧﻮﺷ
. ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﺪﺷر يروﺮﺿ يﺎﻫزﺎﻓ ﯽﻟﻮﻠﺳ نﺪﺷ ﻞﯾﻮﻃ و ﻢﯿﺴﻘﺗ
ﻫ هﺎﯿﮔ ﻪﺳوﺮﭘ ﻦﯾا رد ﯽﻧﻮﮔﺮﮔد ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴ راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ار هﺎﯿﮔ ﺪﺷر ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻫ
4-Dudai
ﯽﻣ ﺪﻫد . لﻮﻠﺳ ﺪﺷر و ﯽﻟﻮﻠﺳ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ ﺐﯿﺳآ ﺮﮔد تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺶﺨﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺎﻫ
يﺎﻫ
گﺮﺑ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﻣ دوﺪﺤﻣ ار ﺎﻫ
ﺪﻨﻨﮐ )
El-Khatib et al., 2004
.(
ﯽﻧﺎﺘﺴﻏﺎﺑ و ﯽﻧاﺪﻤﺻ )
1384 ( ﺮﮔد داﻮﻣ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ﻪﻧﻮﮔ رد دﻮﺟﻮﻣ ﺐﯿﺳآ
يﺎﻫ
ﻪﻧاﻮﺟ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﻨﻣرد ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﺸﺣو فﻻﻮﯾ ﻪﭽﻫﺎﯿﮔ ﺪﺷر و ﯽﻧز
) و ﯽﻧاﺪﻤﺻ
ﯽﻧﺎﺘﺴﻏﺎﺑ ،
1384 .(
2 - 3 - 6 - ﮐﻮﻠﻟآ داﻮﻣ لﺎﮑﯿﻤ
لﺎﮑﯾدار ﺪﯿﻟﻮﺗ و يﺎﻫ
دازآ
لﺎﮑﯾدار نوﺮﺘﮑﻟا لﺎﻘﺘﻧا زا نﮋﯿﺴﮐا دازآ يﺎﻫ ﻪﺘﺨﯿﮕﻧاﺮﺑ
ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ نﮋﯿﺴﮐا ﻪﺑ هﺪﺷ
ﯽﻣ عاﻮﻧا ﻞﻣﺎﺷ وﺪﻧﻮﺷ ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ لﺎﮑﯾدار ،ﻞﯿﺴﮐورﺪﯿﻫ لﺎﮑﯾدار ﺪﯿﺴﮐا ﺮﭘﻮﺳ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ
ﯽﻣ دﺮﻔﻨﻣ نﮋﯿﺴﮐاو ﺪﻨﺷﺎﺑ
. لﺎﮑﯾدار ،ﺎﺸﻏ يﺎﻫﺪﯿﭙﯿﻟ ﻪﺑ ﻪﻠﻤﺣ ﺎﺑ ﺪﻧردﺎﻗ نﮋﯿﺴﮐا يﺎﻫ
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ نآ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﺐﺒﺳ لﻮﻠﺳ ﯽﺘﺛارو هدﺎﻣو ﺎﻫ ﺪﻧﻮﺷ ﺎﻫ
. تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ آ
ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧ
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا يا آ
ﺗﻮﻤﺴﯾد ﺪﯿﺴﮐا ﺮﭘﻮﺳ ﺮﯿﻈﻧ ﯽﻤﯾﺰﻧ و زﻻﺎﺗﺎﮐ ،زﺎ
آ تﺎﺑرﻮﮑﺳ
ﺎﯾ و زاﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﺮﯿﻏ ﺐﯿﮐﺮﺗ
آ ﺮﯿﻈﻧ ﯽﻤﯾﺰﻧ آ
،ﺪﯿﺳا ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳ آ
ﺪﯿﺋﻮﻨﺗرﺎﮐ و لوﺮﻔﮐﻮﺗ ﺎﻔﻟ
لﺎﮑﯾدار ﺐﯿﺳآ زا ار ﯽﻟﻮﻠﺳ ﺎﺸﻏ و لﻮﻠﺳ ﻂﯿﺤﻣ ﺪﻧردﺎﻗ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ نﻮﺼﻣ نﮋﯿﺴﮐا دازآ يﺎﻫ
ﺪﻧراد )
Yu et al., 2003
.(
2 - 3 - 7 - ﺲﻧﺎﺳاوﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻨﭘﺮﺗ ﺎﻫ
ﺲﻧﺎﺳا ﺖﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ،ﻰﻫﺎﯿﮕىﺎﻫ ىﺎﻫ
ﻪﯾﻮﻧﺎﺜ ﻪﺘﺴﻫﺎﺒﺗﺎﺒﯿﮐﺮﺗزا ﻰﻨﻐﻬﮐﺪﻨﺘﺴﻬىا -
ﻰﻧﺮﭘوﺰﯾﺎىﺰﮐﺮﻤى ﺪﻧا
.
ﻦﭘﺮﺘىﻣﻮﻤﻋ مﺎﻧﺎﺒﺗﺎﺒﯿﮐﺮﺘﻨﯾا
ﯽﻤﻫﺪﻧاﻮﺧﺎﻫ -
نآ ﻰﻣﻮﻤﻌىﯾﺎﯿﻤﯿﺷرﺎﺘﺧﺎﺴﻬﮐﺪﻧﻮﺷ ﺎﻫ
C10H16
ىﺮﺗ،ﻦﭘﺮﺗ ىد ،ﻦﭘﺮﺗﻮﻧﻮﻤﺗرﻮﺻ ﻪﺑو ﺖﺳا
ﻦﭘﺮﺗاﺮﺘﺗﻮﻨﭘﺮﺗ ﻰﻤﻫﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﻫ
ﺪﻧﻮﺷ )
Dholwani et al., 2008
.(
ىﺮﮕﯾد ﺮﺻﺎﻨﻌىوﺎﺤﺗﺎﺒﯿﮐﺮﺘﻨﯾﺎﻬﮑىﻣﺎﮕﻨﻫ ﻰﻤﻫﺪﯿﻣﺎﻧﺪﯿﺋﻮﻨﭘﺮﺗ،ﺪﻨﺷﺎﺑ نﮋﯿﺴﮐاًﻻﻮﻤﻌﻣ
ﺪﻧﻮﺷ .
ﻰﻤﻬﺘﺧﺎﺴﺗﺎﺘﺳﺎىﺎﻫﺪﺣاوزاﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻨﭘﺮﺗ بﺮﭽىﺎﻫﺪﯿﺳاﺎﺒىﮐﺮﺘﺸﻣ أﺪﺒﻤىارادوﺪﻧﻮﺷ
ﺪﻧا .
نﺂﺗوﺎﻔﺗ نﺂﻧدﻮﺒىﻮﻘﻠﺣﻮﻧاواﺮﻔﺗﺎﺑﺎﻌﺸﻧا رﺪﺑﺮﭽىﺎﻫﺪﯿﺳاﺎﺑﺎﻫ ﺖﺳﺎﻫ
. ﻰﮔﺪﻨﻨﮐرﺎﻬﻤﺘﯿﻟﺎﻌﻓ
ىﺮﺘﮐﺎﺒﻬﯿﻠﻋﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻨﭘﺮﺗ چرﺎﻗ،ﺎﻫ
سوﺮﯾووﺎﻫ ﺎﮑﻣﺎﻣﺎﻬﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ ﻰﯾﺎﺳﺎﻨﺷدرﻮﻣﺎﻫ
نآدﺮﮑﻠﻤﻌﻤﺴﯿﻧ -
ﺖﺳا هﺪﺸﻨﻬﺘﺧﺎﻨﺸﻠﻣﺎﮐرﻮﻃ ﻪﺑﺎﻫ )
Kandaswami, Middleton, 1994 & Dholwani et
al., 2008
.(
26 ﺳرﺮﺑ
ﯽ ﺳآﺮﮔد تاﺮﺛا ﯽﺒﯿ
ﮐﺮﺗ ﺐﯿ ) -(
نآ هرذﻮﻧﺎﻧ ﻖﺘﺸﻣ و نوورﺎﮐ
2 - 3 - 7 - 1 - نوورﺎﮐ 5
ﺪﯿﺋﻮﻟﺎﮑﻟآ ﺪﯿﺋﻮﻨﭘﺮﺗو ﺎﻫ
6ﺎﻫ ﯽﻣ ﻞﻤﻋ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﻠﻟآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻨﻨﮐ
. ﻪﺑ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻨﭘﺮﺗ
ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ ﺖﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ
، ﯽﻣراﺮﻗ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ار هﺎﯿﮔ ﺮﯿﺜﮑﺗو ﺪﺷر ﺪﻫد
. لﻮﻣﺮﻓ ﺎﺑ نورﺎﮐ
ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ C10H14O
ﺪﯿﺋﻮﻨﭘﺮﺗ زا يﻮﻀﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﮏﯾ ﺎﻫ
ﯽﻣ -
ﺪﺷﺎﺑ Simonsen, 1953) (.
نوورﺎﮐ ﯽﻟﻮﻣ مﺮﺟ g/mol
22 / 150 ياراد نوورﺎﮐ و ﺖﺳا
بوذ ﻪﻄﻘﻧ
oC 2/
25 شﻮﺟ ﻪﻄﻘﻧ و
oC 231 ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ .
يﻮﺑ ﺎﺑ ﮓﻧر ﻢﮐ درز ﮓﻧر ﻪﺑ ﺎﯾ ﮓﻧر ﯽﺑ ﻊﯾﺎﻣ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا يﺮﻫﺎﻇ ﻞﮑﺷ يﻮﻗ صﻮﺼﺨﻣ
ﺖﺳا . رﺎﮐ و ياراد نو 2
دراد ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ يﻮﺑ ماﺪﮐ ﺮﻫ ﻪﮑﺘﺳا ﺮﻣﻮﯿﺘﻧﺎﻧا (S-(+)-carvone,R-
(-)-carvone) .
ياراد نوورﺎﮐ ﻌﻓ
ﺎ ﺖﺳا يرﻮﻨﺘﯿﻟ )
ﻞﮑﺷ 2 - 1 ( . ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ نوورﺎﮐ هﺮﺛﻮﻣ هدﺎﻣ
ﻦﭘﺮﺗﻮﻧﻮﻣزا عﺎﻨﻌﻧ هﺮﯿﺗ رد و هدﻮﺑ ﺎﻫ
شراﺰﮔ ﯽﺧﺮﺑو ﺖﺳا لواﺪﺘﻣ7
ﺮﮔد زرﺎﺑ تاﺮﺛازا ﯽﮐﺎﺣ ﺎﻫ
د ﯽﺒﯿﺳآ ﯽﻣ هدﺎﻣ ﻦﯾا ر
ﺪﺷﺎﺑ . ﺖﺳا ﺖﻌﯿﺒﻃ رد نوورﺎﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﻠﺻا ﻊﺒﻨﻣ عﺎﻨﻌﻧ هﺎﯿﮔ .
نوورﺎﮐ
ﯽﻣ ﻖﺘﺸﻣ ﻦﺘﻨﭘ يد ﻦﭘﺮﺗ زا دﻮﺷ
. نوورﺎﮐ ياراد ﻼﺣ رد ﯽﻤﮐ ﺖﯿﻟ آ
ﺖﺳا ب .
ﻞﮑﺷ 2 - 1 - نوورﺎﮐ ﺮﻣﻮﯿﺘﻧﺎﻧا ود رﺎﺘﺧﺎﺳ .
2 - 3 - 7 - 2 - نوورﺎﮐ ﻪﭽﺨﯾرﺎﺗ
هرﺎﺼﻋ هﺎﯿﺳ هﺮﯾز )
caraway
( وراد ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نﺎﺘﺳﺎﺑ مررد ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا
ﺪﺷ )
Carvalho,
2006&Fonseca
(،
دﻮﺑ هﺪﺸﻧ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷو يزﺎﺳاﺪﺟ زﻮﻨﻫ نوورﺎﮐ ﺎﻣا .
رد هدﺎﻣ ﻦﯾا
5-Carvone
6-Terpenoid 7-Lamiaceae
لﺎﺳ 1849 ﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﺲﺘﻧاﺮﻓ ﻂﺳﻮﺗ )
Leitereg et al., 1971
( ﺪﻌﺑ و ا ﻂﺳﻮﺗ
Schweizer
ﻂﺳﻮﺗ مﺎﺠﻧاﺮﺳ و ﺪﺷ هﺪﯿﻣﺎﻧ لوورﺎﮐ
Georg wanger
لﺎﺳ رد 1894
ﺷ هﺪﯿﻣﺎﻧ نوورﺎﮐ و ﺺﺨﺸﻣ شرﺎﺘﺧﺎﺳ ﺪ
.
2 - 3 - 7 - 3 - نوورﺎﮐ ﻊﺑﺎﻨﻣ
ﺰﺟ نوورﺎﮐ ء
ﻦﭘﺮﺗ ﯽﻠﺻا هﺎﯿﺳ هﺮﯾز هﺎﯿﮔ هﺪﻨﻫد ﻞﯿﮑﺸﺗ يﺎﻫ
)
Carum carvi
( ﺖﺳا ) 50
ﺎﺗ 70
% (
(joy et al., 1998)
رد ﺪﯾﻮﺷ )
Anethum grareolens
( راﺪﻘﻣ ﻪﺑ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا ﺰﯿﻧ
ﯽﻣ ﺖﻓﺎﯾ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ دﻮﺷ
) 40 ﺎﺗ 60 .(%
و ﻦﯾراﺪﻧﺎﻣ لﺎﻘﺗﺮﭘ ﺖﺳﻮﭘ ﻦﻏور رد ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا
رد ﺲﻧﺎﺳا ﻪﻧﻮﮔ ﯽﺧﺮﺑ يﺎﻫ هﺮﯿﺗ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺖﻓﺎﯾ عﺎﻨﻌﻧ ي ﻮﺷ
د.
ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﻠﺻا ﻊﺒﻨﻣ عﺎﻨﻌﻧ هﺎﯿﮔ
ﺖﺳا ﺖﻌﯿﺒﻃ رد نوورﺎﮐ .
ﯽﻣ عﺎﻨﻌﻧ و ﺪﯾﻮﺷ هﺎﯿﺳ هﺮﯾز ﻢﻌﻃ لﻮﺌﺴﻣ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا ﺪﺷﺎﺑ
. ﯽﻀﻌﺑ
ﻦﻏور زا ود زا ﯽﻃﻮﻠﺨﻣ ياراد ﻞﯿﺒﺠﻧز هﺎﯿﮔ ﻦﻏور ﻪﻠﻤﺟ زا ﺰﯿﻧ ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ ا
نوورﺎﮐ ﺮﻣﻮﯿﺘﻧﺎﻧ
ﺪﻨﺘﺴﻫ .
2 - 3 - 7 - 4 - ﯿﺑ نوورﺎﮐ ﺰﺘﻨﺳﻮ
،مرﻮﻓوﺮﺘﺴﮐد
S-(+)carvone
هﺎﯿﺳ هﺮﯾز ﻦﻏور ﯽﺋﺰﺟ ﺮﯿﻄﻘﺗ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺺﻟﺎﺧ ترﻮﺻ ﻪﺑ
ﯽﻣ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺪﻨﯾآ
. ﻦﻏور زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ مﺮﻓ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ ﻻﻮﻤﻌﻣ ﺎﻣا ﺪﻨﺘﺴﻫ هدﺎﻣ ﻦﯾا ﻞﻣﺎﺷ ﺎﻫ
شور لﺎﻤﻋا ﻪﻓﺎﺿا يﺎﻫ
ﺎﺗ ﺪﻨﺘﺴﻫ يا
R-(-)carvone
ﺪﻨﻨﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ ار ﻻﺎﺑ صﻮﻠﺧ ﺎﺑ .
ار هدﺎﻣ ﻦﯾا
ﯽﻣ ناﻮﺗ دروآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺪﯿﻔﻟﻮﺳ نژورﺪﯿﻫ ﺎﺑ ﯽﻓﺎﺿا ﺐﯿﮐﺮﺗ ﮏﯾ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺎﺑ .
نآ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﮐ
ﺮﯿﻄﻘﺗ ﺲﭙﺳ و لﻮﻧﺎﺗا رد ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ﺪﯿﺴﮐورﺪﯿﻫ ﺎﺑ ﺶﻨﮐاو ﺮﺛا ﺮﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ نوورﺎﮐ دﻮﺷ دﺎﺠﯾا هرﺎﺑود رﺎﺨﺑ رﻮﻀﺣ رد لﻮﺼﺤﻣ .
زا يﺰﺘﻨﺳ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ نوورﺎﮐ
ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ 8 دﻮﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ ﺪﯾﺮﻠﮐﻮﺳ وﺮﺘﯿﻧ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ ﺶﻨﮐاو ﺮﺛا ﺮﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻪﮐ
دﻮﺷ ﻞﯿﮑﺸﺗ لﺎﯿﺳﻼﮔ ﺪﯿﺳا رد ﻞﯿﻣآ وﺰﯾا ﺖﯾﺮﺘﯿﻧ ﺎﺑ .
ﻢﺴﯿﮐورﺎﮐ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا
ﯽﻣ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﺴﮐا ﺪﯿﺳا ﺎﺑ ﻢﺴﯿﮐورﺎﮐ ندﺮﮐ ﺲﮐﻼﻓر ﻪﮐ دﻮﺷ
ﺎ ﮏﯿﻟ 5 % نوورﺎﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ
ﯽﻣ دﻮﺷ )
Qtis et al., 1980
.(
8-Limonene
28 ﺳرﺮﺑ
ﯽ ﺳآﺮﮔد تاﺮﺛا ﯽﺒﯿ
ﮐﺮﺗ ﺐﯿ ) - ( نآ هرذﻮﻧﺎﻧ ﻖﺘﺸﻣ و نوورﺎﮐ
شور ﻦﯾا زا ار نوورﺎﮐ–R
ﯽﻣ دﺎﺠﯾا ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ–R
ﺪﻨﮐ . ﯽﻠﺻا دﺮﺑرﺎﮐ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ–D
ياﺮﺑ ﯽﻠﺻا هدﺎﻣ ﮏﯾ ﺖﺳا هدﻮﺑ نوورﺎﮐ–L
. لﺎﻘﺗﺮﭘ ﻪﺘﺳﻮﭘ ﻪﺑ ﻊﯿﺳو سﺎﯿﻘﻣ رد ﯽﺳﺮﺘﺳد
ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺖﻤﯿﻗ ﻪﺑ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ ﻪﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﻪﮐ هﺪﺷ ﺐﺒﺳ لﺎﻘﺗﺮﭘ هرﺎﺼﻋ ﺪﯿﻟﻮﺗ رد ﻪﯿﻟوا هدﺎﻣ ﺖﺳﺎﻨﻧﻮﻤﯿﻟ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ نوورﺎﮐ ﺰﺘﻨﺳﻮﯿﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺠﻧآ زاودﻮﺷ ﻦﮑﻤﻣ ،
ﺰﺘﻨﺳ
ﮐ ﯽﻣ نازرا نآ ﺐﻗﺎﻌﺘﻣ ﻢﻫ نورﺎ ﺪﺷﺎﺑ
(Fahlbusch et al., 2002)
.
2 - 3 - 7 - 5 - نوورﺎﮐ هدﺎﻔﺘﺳا دراﻮﻣ
ود ﺮﻫ ا ﻣﻮﯿﺘﻧﺎﻧ ﺮ ﺐﻃو ﯽﭘاﺮﺗﺎﻣورآ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﻢﻌﻃ و ﺮﻄﻋو ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ رد نوورﺎﮐ
ﯽﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ دﺮﯿﮔ
،
S-(+)-carvone
ﻪﻧاﻮﺟ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ياﺮﺑ ﺰﯿﻧ زا ﺶﯿﭘ ندز
ﯽﻨﯿﻣز ﺐﯿﺳ دﻮﻋﻮﻣ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا يزﺎﺳ هﺮﯿﺧذ لﻮﻃ رد
دﻮﺷ
(de carvalho & fonseca,
2006)
. ود ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ا
هﺪﻨﻨﮐ ﻊﻓد ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ياﺮﺑ نوورﺎﮐ ﺮﻣﻮﯿﺘﻧﺎﻧ حﺮﻄﻣ تاﺮﺸﺣ ي
ناﻮﻨﻋ ﺖﺒﺛ ﺖﺳاﻮﺧرد ﯽﺳرﺮﺑ لﺎﺣ رد هﺪﺤﺘﻣ تﻻﺎﯾا ﺖﺴﯾز ﻂﯿﺤﻣ نﺎﻣزﺎﺳو ﺖﺳا هﺪﺷ ﺖﺳا ﺶﮐ ﺖﻓآ ﮏﯾ .
2 - 4 - ﺎﻨﯿﺗوﺮﻠﮑﺳﺎﭼرﺎﻘﺗﺎﺼﺨﺸﻣ (Sclerotinia sclerotiorum)
چرﺎﻗ زا ﯽﺷﺎﻧ ﻪﻗﺎﺳ ﯽﯾﺎﯿﻨﯿﺗوﺮﻠﮑﺳا ﯽﮔﺪﯿﺳﻮﭘ يرﺎﻤﯿﺑ
Sclerotinia sclerotiorum
ﯽﮑﯾ
يرﺎﻤﯿﺑ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ و ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ و ﯽﻧﺎﺑﺰﯿﻣ ﻊﯿﺳو ﻊﯾزﻮﺗ ﻪﻨﻣاد ﺎﺑ ﯽﻫﺎﯿﮔ ياز
ﻦﯾﺮﺗ
يرﺎﻤﯿﺑ و ﯽﻨﻏور هﺎﯿﮔ ﻦﯾا ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد گﺮﺑ ﻦﻬﭘ نﺎﻫﺎﯿﮔ ﺮﯾﺎﺳ و اﺰﻠﮐ يﺎﻫ ﯽﻣ شزرا ﺎﺑ
ﺪﺷﺎﺑ . لدﺮﺧ و اﺰﻠﮐ رد يرﺎﻤﯿﺑ ﻦﯾا شراﺰﮔ ﻦﯿﻟوا رد
ﺪﻨﻫ رﻮﺸﮐ ﻮﻫدﻮﺑ
ﻪﺑ ﺎﻫرﺎﺑ ﺲﭙﺳ
ﯽﻧاواﺮﻓ و نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا،ﻪﺴﻧاﺮﻓ،نﺎﻤﻟآ،ﺪﺋﻮﺳ،ادﺎﻧﺎﮐ،ﺪﻨﻫ،ﻦﯿﭼ،ﻞﯾزﺮﺑ،ﺪﻧﻼﻨﻓ،كرﺎﻤﻧاد يﺎﻫرﻮﺸﮐ زا
ﺘﯾا ﺎ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺎﯿﻟ )
Boland & Hall, 1994
(.
ﯽﻣ دﺎﺠﯾا ﻪﮐ ﯽﻤﺋﻼﻋ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ يرﺎﻤﯿﺑ ﻦﯾا ﻨﮐ
مﺎﻧ ﻪﺑ ﺪ ﺖﯾﻼﺑ ﻞﯿﺒﻗ زا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺮﮑﻧﺎﺷ ﺎﯾ ﻪﻗﺎﺳ ﺮﮑﻧﺎﺷ،ﻪﻗﺎﺳ ﯽﮕﺘﺴﮑﺷ،ﻪﻗﺎﺳ ﺖﯾﻼﺑ،ﻪﻗﺎﺳ ﯽﮔﺪﯿﺳﻮﭘ،ﺪﯿﻔﺳ ﯽﮔﺪﯿﺳﻮﭘ،ﺪﯿﻔﺳ ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﯿﻣﺎﻧ اﺰﻠﮐ و
ﻪﻗﺎﺳ ﯽﮔدﻮﻟآ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﻻﻮﻤﻌﻣ ﺮﻫﺎﻇ
ﯽﻣ دﻮﺷ
، ماﺪﻧا مﺎﻤﺗ ﺪﻨﭼﺮﻫ ﺪﻧﺮﯿﮔ راﺮﻗ ﻪﻠﻤﺣ درﻮﻣ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﺰﯿﻧ هﺎﯿﮔ ﯽﯾاﻮﻫ يﺎﻫ
. ﻢﺋﻼﻋ
ور ﻪﮑﻟ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﻗﺎﺳ ي ﯽﻣ ﺮﻫﺎﻇ هﺪﯿﺸﮐ يﺎﻫ
يور چرﺎﻗ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻪﺒﻨﭘ مﻮﯿﻠﺴﯿﻣ اﺪﻌﺑ ﻪﮐ دﻮﺷ
نآ ﯽﻣ ار ﺎﻫ ﺪﻧﺎﺷﻮﭘ
. گﺮﺑ ﯽﮔدﺮﻣﮋﭘو ﺲﯾزوﺮﻠﮐ نﻮﭼ ﯽﻤﺋﻼﻋ ﻪﻗﺎﺳ ﻪﯾﺎﭘ زوﺮﮑﻧ و ﺎﻫ
زا ﺰﯿﻧ ﺎﻫ
ﻪﻗﺎﺳ ،يرﺎﻤﯿﺑ يوﺮﺸﯿﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا يرﺎﻤﯿﺑ ﻦﯾا ﻢﺋﻼﻋ مﺎﺠﻧاﺮﺳ و هﺪﺷ ﺪﯿﻔﺳ ﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﻧﺮﯿﻣ )
Gaten & Madina, 2005
(.
ﻦﯾا رد و دﻮﺷ ﻪﺘﻓﺎﮑﺷ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ هدﻮﻟآ ﻪﻗﺎﺳ
ﻪﻗﺎﺳ ﺖﻓﺎﺑ ﻞﺧاد رد هﺎﯿﺳ ﺎﺗ يﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﺪﯿﻔﺳ يوﺮﮐ،ﻢﻈﻨﻣ ﻪﻨﯿﺘﺨﺳ يدﺎﯾز داﺪﻌﺗ ترﻮﺻ ﯽﻣ دﺎﺠﯾا ﯽﻣ ﺮﮔرﺎﻤﯿﺑ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯾا زرﺎﺑ ﻢﺋﻼﻋ زا ﻪﮐ دﻮﺷ
ﺪﺷﺎﺑ . ﻦﯾا بﻮﻃﺮﻣ ياﻮﻫ رد
ﻪﻨﯿﺘﺨﺳ فﻼﻏ ﺎﯾو ﻪﻗﺎﺳ يور ﺮﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﺎﻫ ﻨﯾآ ﺪﯾﺪﭘ ﺰﯿﻧ ﺎﻫ
ﺪ )
Purdy, 1975., Kolte,
.(1985
2 - 5 - سﻮﺗﺎﮕﯿﻣﻮﻔﺳﻮﻠﯾژﺮﭙﺳﺂﭼرﺎﻘﺗﺎﺼﺨﺸﻣ
)
Asperjillus fumigats
(
سﻮﻠﯾژﺮﭙﺳآ چرﺎﻗزﺎﯿﮑﯾﺎﻫ
يرﺎﻤﯿﺑدﺎﺠﯾﻼﻣﺎﻋﻮﻫدﻮﺑاﻮﻫﻮﻄﯿﺤﻣرﺪﻌﯾﺎﺸﯾﺎﻫ -
ﺪﻨﺘﺴﻬﯿﻧاﻮﯿﺣﻮﯿﻧﺎﺴﻧﺎﯾﺎﻫ .
ﻪﻧﻮﮕﻨﯿﺑزا يرﺎﻤﯿﺑرداﺮﯾﺮﺘﺸﯿﺒﺸﻘﻨﺳﻮﺗﺎﮕﯿﻣﻮﻔﻬﻧﻮﮔ،ﺲﻨﺠﻨﯾادﺪﻌﺘﻤﯾﺎﻫ
ﯽﯾاز ﻪﺘﺷاد
ﺪﻌﺗ ﻪﮐ
ا ﯿﺘﻧﺂﺗرﺪﻗود ﻢﯾﺰﻧآ،مﻮﻤﺳ،ﮏﯿﺘﻧﮋ
-
ﻨﺘﺴﻫﺮﻣﺎﻨﯾﻼﯾﻻدزﺎﭼرﺎﻘﻨﯾارﺪﯾﺪﯿﻧﻮﮐﺮﺘﮑﭼﻮﮑﻫزاﺪﻧاوﺎﻫ ﺪ
(Latge, 1999)
.
2 - 6 - مﻮﯾرازﻮﻔﭼرﺎﻘﺗﺎﺼﺨﺸﻣ
)
Fusarium graminearum
(
ﻢﻬﻣزﺎﯿﮑﯾ يرﺎﻤﯿﺒﻨﯾﺮﺗ
ﯽﻤﻬﺷﻮﺨﯿﮔﺪﯿﺳﻮﭙﻧﺎﻬﺟﺮﺳﺎﺗﺮﺳرﺪﺗرﺬﯾﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ
. ﻪﻧﻮﮕﻄﺳﻮﺘﯾرﺎﻤﯿﺒﻨﯾا -
يﺎﻫ
Fusarium
ﯽﻣدﺎﺠﯾا دﻮﺷ . ﻪﺷﻮﺨﯿﻣﻮﯾرازﻮﻔﯿﮔﺪﯿﺳﻮﭘ
(Fusarium earrot)
ﻞﻣﺎﻌﻬﺑ
Fusarium graminearum
ﯽﻤﺧﺮﯿﻫﺪﻬﻧاﺪﻫروﺪﻟﻮﻃردﻮﮑﺸﺧﻮﻣﺮﮕﯾاﻮﻫﻮﺑآردﻻﻮﻤﻌﻣ
ﺪﻫد
(Sutton, 1982)
.
2 - 7 - سووﻼﻔﺳﻮﻠﯾژﺮﭙﺳﺂﭼرﺎﻘﺗﺎﺼﺨﺸﻣ
)
Asperjillus flavus
(
رﺎﻗزﺎﯿﮑﯿﺳووﻼﻔﺳﻮﻠﯾژﺮﭙﺳآ چ
ناﻮﯿﺣﻮﻧﺎﺴﻧﺎﯾاﺬﻏرﺪﻨﯿﺴﮐﻮﺗﻼﻓآﺪﻟﻮﻤﯾﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻧﻮﮕﻫﺪﺸﻣﺎﺠﻧﺎﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺘﻘﺒﻃ ﻪ
-
ﻫ ﯾﺎ ﺖﺳﺎﻫﺪﺷاﺪﺠﻧاﺮﯾﺎﻬﺘﺴﭘﺰﻐﻣﻮﺘﺨﺴﻬﺘﺳﻮﭘ،مﺮﻨﻬﺘﺳﻮﭙﯾورزﺎﺳﻮﻠﯾژﺮﭙﺳﺂ
(Rahimi et al.,
2008)
. ا
ﻢﻬﻣز چرﺎﻘﻨﯾﺮﺗ ﺪﻨﻨﮐﺪﯿﻟﻮﺘﯾﺎﻫ ﻫ
ﺴﮐﻮﺗﻼﻓﺂ اﺪﺠﻬﺘﺴﭘزﺎﻬﮑﻨﯿ
ﯾزﺎﺳ هﺪﺸ ﯽﻣ -
دﺮﺒﻣﺎﻨﺳووﻼﻔﺳﻮﻠﯾژﺮﭙﺳآﻮﺳﻮﮑﯿﺘﯾزارﺎﭙﺳﻮﻠﯾژﺮﭙﺳآزﺎﻧاﻮﺗ .
مﻮﻤﺳ،ﻪﻧﻮﮔوﺪﻨﯾا
B1, B2, G1
و
G2
ﯽﻣﺪﯿﻟﻮﺗار ﺪﻨﻨﮐ
)
Yu et al., 2004
.(
30 ﺳرﺮﺑ
ﯽ ﺳآﺮﮔد تاﺮﺛا ﯽﺒﯿ
ﮐﺮﺗ ﺐﯿ ) - ( نآ هرذﻮﻧﺎﻧ ﻖﺘﺸﻣ و نوورﺎﮐ
ﻪﻧﻮﮔ -
ﻫ آﺪﻨﻧﺎﻣ،سﻮﻠﯾژﺮﭙﺳآزﺎﯿﯾﺎ .
آﻮﺳووﻼﻓ . ﺪﻨﻧﺎﻣ،ﯽﭼرﺎﻘﻣﻮﻤﺳﺪﯿﻟﻮﺗﺎﺑ،سﻮﮑﯿﺘﯾزارﺎﭘ آ
ﻤﻫازا،ﻦﯿﺴﮐﻮﺗﻼﻓ
رادرﻮﺧﺮﺒﯿﺻﺎﺨﺘﯾ ﺘﺴﻫ
ﺪﻨ )
Razzaghi-abyane et al., 2008
(.
2 - 8 - ﯿﻨﯾورﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺒﺗﺎﺼﺨﺸﻣ
)ﺎ Erwinia carotovora
(
ﻪﻧﻮﮔ هﺪﯿﺳﻼﭘ،لﺎﮔ،زوﺮﮑﻨﺜﻋﺎﺑﻮﻫدﻮﺒﯿﻫﺎﯿﮕﻧژﻮﺗﺎﭘﺎﯿﻨﯾورﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺒﺴﻨﺠﯾﺎﻫ
ﻣﺮﻨﯿﮔﺪﯿﺳﻮﭘﺎﯿﻧﺪﺷ ﯽﻤﻧﺎﻫﺎﯿﮔرﺪ
ﺪﻧﻮﺷ . ﻪﻧﻮﮔ ورازﺎﯿﯾﺎﻫ ﯾ ﯽﻤﻧﺎﻫﺎﯿﮕﻣﺮﻨﯿﮔﺪﯿﺳﻮﭙﺒﺒﺴﻬﮐﺎﯿﻨ -
هوﺮﮕﻬﺑدﻮﺷ
Carotovora
راﺪﻘﻠﻌﺗ ﻧﺪ )
،ﯽﺑﻮﻘﻌﯾ 1393 .(
2 - 9 - سﺎﻧﻮﻣﻮﺘﻧاﺰﯾﺮﺘﮐﺎﺒﺗﺎﺼﺨﺸﻣ
)
Xanthomonas compestris
(
ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺒﯿﮔﺮﺒﻬﮑﻠﯾرﺎﻤﯿﺒﻠﻣﺎﻌﺳﺎﻧﻮﻣﻮﺘﻧاﺰﺴﻨﺠﯾﺮﺘﮐﺎﺑ
Xantomonas leaf spot
ﺖﺳا . ﻢﯾﻼﻋ
ﻪﮑﻠﺗرﻮﺼﻬﺑاﺪﺘﺑارﺪﯾرﺎﻤﯿﺑ ﺖﻤﺴﻗرﺪﮑﭼﻮﮐﻮﻓﺎﻔﺷدﺮﮕﯾﺎﻫ
ﯽﻣﺮﻫﺎﻈﮔﺮﺒﮑﻨﻬﭙﻔﻠﺘﺨﻤﯾﺎﻫ -
ﻪﮑﻠﺗرﻮﺼﻬﺑﻮﻫﺪﺸﻌﯿﺳو ﺞﯾرﺪﺘﻬﺒﻬﮐدﻮﺷ
هﻮﻬﻘﮔرﺰﺒﯾﺎﻫ -
ﯽﻤﮔﺮﺒﺷﺰﯾرﻮﻧﺪﺸﮑﺸﺨﺜﻋﺎﺒﯿﺗﺪﻣزﺎﺴﭘﻮﻫﺪﻣآرﺪﻫﺪﺷزوﺮﮑﻧﺰﮐﺮﻣﺎﺒﯾا دﻮﺷ
)
،ﯽﺑﻮﻘﻌﯾ 1393 .(
2 - 10 - سﻮﺋﺮﺳ سﻮﻠﯿﺳﺎﺑ يﺮﺘﮐﺎﺑ تﺎﺼﺨﺸﻣ
)
Bacillus cereus
(
هزاﺪﻧاﺎﺑ،ﺖﺒﺜﻤﻣﺮﮕﻠﯿﺳﺎﺒﯾﺮﺘﮐﺎﺒﻨﯾا 4
3 ×
1-
اﺮﺘﻣوﺮﮑﯿﻣ يزاﻮﻫورادرﻮﭙﺳ
-
ﺖﺳا ﻪﺳﻼﯿﺳﺎﺒﻫداﻮﻧﺎﺧزﺎﯾرﺎﯿﺘﺧﺎﯾزاﻮﻬﯿﺑ .
،ﺖﺒﺜﻣزﻻﺎﺗﺎﮐ،لﺎﻌﻔﮑﯿﺘﯿﻟﻮﻤﻫ،كﺮﺤﺘﻤﯾﺮﺘﮐﺎﺒﻨﯾا
يزﺎﭙﯿﻟﻮﻔﺴﻓ ﻢﺘﺴﯿﺳ يوﺎﺣ و ﺪﯿﺋوﺰﯾر ﺪﺷر ﺪﻗﺎﻓ ،ﯽﻔﻨﻣ لﻮﺘﯿﻧﺎﻣ ،ﻦﯿﻠﯿﺳ ﯽﻨﭘ ﻪﺑ موﺎﻘﻣ ) زﺎﻨﯿﺘﯿﺴﻟ ( ﯽﻣ ﻞﯿﻓوﺰﻣو ﺪﺷﺎﺑ
. يﺮﺘﮐﺎﺑ ﻦﯾا ﺪﺷر ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻣد
oC
30 ﺎﺗ 35 و ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣpH
ﺪﺷر آ ن 9 /4 ﺎﺗ 3/
9 ﺖﺳا . ﺲﻨﺟ زا ﯽﯾاﺬﻏ ﺖﯿﻣﻮﻤﺴﻣ ﻞﻣﺎﻋ سﻮﺋﺮﺳ سﻮﻠﯿﺳﺎﺑ هوﺮﮔ
سﻮﻠﯿﺳﺎﺑ هﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﺎﻫ
ﺪﻧا )
Dworkin et al.,2006
(.
2 - 11 - تﺎﺼﺨﺸﻣ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ
)ﻪﻓﺮﺧ Portulaca oleracea
(
ﻦﻬﭘﺮﭘﺎﯿﻬﻓﺮﺧ )
ﻦﯿﭘﺮﭘ ( ﯽﻤﻠﻌﻣﺎﻧﺎﺑ
Portulaca oleracea
هداﻮﻧﺎﺧزا
Oleraceae
ﻪﮐ
ﻬﻠﻘﺑ،ﻪﻠﺨﺑﺮﯿﻈﻨﯾﺮﮕﯾﺪﯿﻣﺎﺳﺎﻬﺒﯿﺑﺮﻋﻮﯿﺳرﺎﻓرد ﺖﺳﺎﻓوﺮﻌﻣﺰﯿﻨﮑﻨﻠﮐﻮﻔﮐ،ﺎﻨﯿﻗ،ﺦﻓﺮﻓ،ﻪﻤﻃﺎﻔ
، ﺘﺳﺎﯿﻫﺎﯿﮔ
گﺮﺑوراﺪﺘﺷﻮﮕﯾﺎﻬﻗﺎﺳ ﺎﺒﻬﻟﺎﺴﮑﯾ،ﯽﻔﻠﻋ ﻪﻗﺎﺳﺎﺑﺰﺒﺳراﺪﺑﻶﺑﺎﻘﺘﻣﻮﻤﯿﺨﻀﯾﺎﻫ
ﻞﮔ،ﺰﻣﺮﻗ يﺎﻫ -
ﻢﺨﺗﻮﮑﭼﻮﮐﺪﯿﻔﺳﺎﯾدرﺰﯾﺎﻫ ﺪﻧراﺪﯿﯾوراﺪﺻاﻮﺧ ﻪﮐﺰﯾﺮﻫﺎﯿﺴﯾﺎﻫ
. ﺶﺨﺑ
-
،ﯽﺑﺎﻌﻟداﻮﻣ،بآزﺎﻫﺎﯿﮕﻨﯾﺎﻔﻠﺘﺨﻤﯾﺎﻫ ،CO
عﺎﺒﺷاﺮﯿﻐﺑﺮﭽﯾﺎﻫﺪﯿﺳا،تارﺪﯿﻫﻮﺑﺮﮐ،ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ،ﻦﯿﺘﮑﭘ
،
آداﻮﻣ دﺪﻌﺘﻤﯿﻧﺪﻌﻣﺮﺻﺎﻨﻋﻮﻧاﺪﯿﺴﮐﺎﯿﺘﻧ
) مﻮﯿﻨﻠﺳوﺮﻔﺴﻓ،ﻢﯿﺴﻠﮐ،ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ،ﺰﻨﮕﻨﻣ،ﺲﻣ،ﻦﻫﻶﻣﺎﺷ (
ﺖﺳﺎﻫﺪﺸﻠﯿﮑﺸﺗ .
ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآﺪﯿﺳا،لوﺮﻓوﺮﮐﻮﺗﺎﻔﻟﻶﻣﺎﺸﻧاﺪﯿﺴﮐﺎﯿﺘﻧﺂﺗﺎﺒﯿﮐﺮﺗ دراددﻮﺟﻮﻫﺎﯿﮕﻨﯾاردرﻮﻓﻮﻬﺒﻧﻮﯿﺗﺎﺗﻮﻠﮔو )
Okafor, 2014
(.
ﯽﻣﺪﺷﺮﯿﺑﻮﺨﻬﺒﮑﺸﺧ ﻮﻣﺮﮕﻄﯾاﺮﺷرﺪﻬﮐراﺪﺑﺂﺘﺳﺎﯾزﺮﻬﻔﻠﻋ،ﯽﺸﺣﻮﻬﻓﺮﺧ هدﺮﺘﺴﮕﻬﻨﻣادردوﺪﻨﮐ
زﺎﯾا كﺎﺧ ﯽﻤﻔﻠﺘﺨﻤﯿﻤﯿﻠﻗﺎﻄﯾاﺮﺷوﺎﻫ ﺪﯾور
)
Sultana & Ranman, 2013
(.
2 - 12 - تﺎﺼﺨﺸﻣ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ
ﻪﺠﻧﻮﯾ
)
Medicago sativa
(
ﻪﺠﻧﻮﯾ زا هداﻮﻧﺎﺧ
Fabaceae
ﻢﻬﻣ ﻪﻓﻮﻠﻋ هﺎﯿﮔ ﻦﯾﺮﺗ رد يا
ﺟ اراد ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا نﺎﻬ
ﻦﯿﻣﺎﺘﯾو ﯽﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻞﻣﺎﺷ ناواﺮﻓ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ندﻮﺑ ﻦﯿﻣﺎﺘﯾو هﮋﯾو ﻪﺑ ﺎﻫ
،A
وC
ﯽﻨﻏ ﺰﻟﻮﻠﺳ ﺪﺻرد ندﻮﺑ ﻦﯿﯾﺎﭘ و ﻢﯿﺴﻠﮐ ﺮﻈﻧ زا ندﻮﺑ
، ﯽﮐارﻮﺧ شﻮﺧ و دﺮﮑﻠﻤﻋ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ
يﻻﺎﺑ آ هﮋﯾو يﺮﺗﺮﺑ ن يا
ﻪﻓﻮﻠﻋ نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ زا و دراد ﺮﮕﯾد يا
آ ﻪﮑﻠﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ن
ﻪﻓﻮﻠﻋ نﺎﻫﺎﯿﮔ ﯽﻣ دﺎﯾ ﺰﺒﺳ يﻼﻃ ﺎﯾ و يا
دﻮﺷ . ياراد ﻪﺠﻧﻮﯾ آ
ﻪﮐ زﻼﯿﻣ آ
ﻢﻀﻫ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﯾﺰﻧ
ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ داﻮﻣ ﺖﺳا يا
، ﯽﻣ ﺑ ﺪﺷﺎ ) ﯽﻤﯾﺮﮐ
، 1386 .(
2 - 13 - تﺎﺼﺨﺸﻣ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ
ﻢﯿﺳﺮﺑ رﺪﺒﺷ
(Trifolium alexandrinum L.)
ﺲﻨﺠﻬﺒﻘﻠﻌﺘﻤﯿﻘﯿﻘﺤﯾﺎﻫرﺪﺒﺷ
Trifolium
ﺪﻨﺘﺴﻫ دوﺪﺣو
300 دراددﻮﺟوﺎﯿﻧﺪﻔﻠﺘﺨﻤﻘﻃﺎﻨﻣرﺪﻧآزﺎﻬﻧﻮﮔ .
ﺎﻬﻨﺘﻧﺎﯿﻤﻨﯾارد 25
ﻢﻬﻤﯾزروﺎﺸﮐﺮﻈﻧزﺎﻧﺂﻬﻧﻮﮔ
ﯽﻣ ﺑ ﻂﻘﻓوﺪﺷﺎ 9
نﺂﻬﻧﻮﮔ
ﯽﻤﻬﺘﺷﺎﮑﯿﺗرﺎﺠﺘﺗرﻮﺻ ﻪﺑﺎﻫ
ﺪﻧﻮﺷ . ﻪﺠﻧﻮﯾزﺎﺴﭘرﺪﺒﺷ
ﻢﻬﻣ ﻪﻓﻮﻠﻋ هﺎﯿﮕﻨﯾﺮﺗ ﻪﭙﻟوﺪﯾا
ﮋﯾﻮﻫﺎﮕﯾﺎﺟرﺎﺘﮑﻫ راﺰﻫﺪﺼﮑﯾدوﺪﺤﺘﺸﮐﺮﯾﺰﺤﻄﺳﺎﺒﻬﮑﺘﺳﺎﯾا ه
-
درادرﻮﺸﮐرﺪﯾا )
نﺎﯿﻧﺎﻣز
، 2006 .(
ﻢﻬﻣ ءﺰﺟﺎﻫرﺪﺒﺷ
ﻪﻓﻮﻠﻌﻧﺎﻫﺎﯿﮕﻨﯾﺮﺗ -
ﯽﻤﺑﻮﻃﺮﻣﻮﻟﺪﺘﻌﻤﻘﻃﺎﻨﻣردزﻮﻨﯿﻣﻮﮕﻠﻫداﻮﻧﺎﺨﯾا ﺪﻨﺷﺎﺑ
)
Delority et al., 1988
.(
ﺎﯿﻤﯿﺳﺮﺑرﺪﺒﺷ
ﺎﯿﺗﻻﻮﻘﺒﻫداﻮﻧﺎﺧزﺎﯾﺮﺼﻣرﺪﺒﺷ
Leguminosae
ﻣﺎﻧﺎﺑ ﯽﻤﻠﻌ
Trifolium alexandrinumL.
ﯽﻣ -
ﺷﺎﺑ ﺪ.
رﺪﺒﺸﻨﯿﺌﺗوﺮﭘﺪﺻرد ار
96 / 20 هدﺮﮑﺷراﺰﮔﺪﺻرد ﺪﻧا
) نارﺎﮑﻤﻫﻮﯿﺗاﻮﻨﻗ 1392
(.
