نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ :
نﺎﻴﺗﻮﻜﻠﻣﺪﻤﺤﻣ ﻲﻨﻣﻮﻣﺪﻴﺸﻤﺟ1
ﻲﻫﺎﺸﺘﻟود شوﺪﻴﺷ2 3
1.
لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ :
نﺎﻣﺮﻛ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ هوﺮﮔو ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻲﺳﺪﻨﻬﻣ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ دﺎﺘﺳا
سﺎﻤﺗ ﻦﻔﻠﺗ : 3205074 - 0341 Email: [email protected]
2.
ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ يﻮﺠﺸﻧاد ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻲﺳﺪﻨﻬﻣ
، نﺎﻣﺮﻛ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ هوﺮﮔ
3 . ﻲﺑﺮﻣ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ ﻮﻀﻋ ﻲﺳﺪﻨﻬﻣ
و ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ نﺎﻣﺮﻛ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ هوﺮﮔ
ﺖﺷاﺪﻬﺑ عﻮﻠﻃ
ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻲﻤﻠﻋ ﺔﻣﺎﻨﻠﺼﻓ دﺰﻳ ﺖﺷاﺪﻬﺑ هﺪﻜﺸﻧاد
ﻢﻫدزاود لﺎﺳ
هرﺎﻤﺷ : مود
نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 1392
ﻞﺴﻠﺴﻣ هرﺎﻤﺷ :
39
لﻮﺻو ﺦﻳرﺎﺗ :
2 / 7 / 91
شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ :
6 / 8 / 91
هﺪﻴﻜﭼ
ﻪﻣﺪﻘﻣ يﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ: ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﮔدﻮﻟآ اﻮﻫ ﻪﺑ صﻮﺼﺧ تاﺮﺛا ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ نآ زا ﻪﻠﻤﺟ دﺎﺠﻳا و ﺪﻳﺪﺸﺗ يﺎﻬﻳرﺎﻤﻴﺑ
،ﻲﺴﻔﻨﺗ
،ﻲﺒﺼﻋ ﻲﺒﻠﻗ و ﻲﻗوﺮﻋ ﺚﻋﺎﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﻛ
ترﺎﻈﻧ لﺮﺘﻨﻛو ﺖﻴﻔﻴﻛ اﻮﻫ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﺮﻳﺬﭘﺎﻧ بﺎﻨﺘﺟا يﺮﻣا
رد و يﺮﻬﺷ ﻊﻣاﻮﺟ ﺐﻠﻏا ﻲﺘﻌﻨﺻ ﻖﻃﺎﻨﻣ
رد سأر ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻲﻠﻣ حﺮﻄﻣ دﻮﺷ ﻂﻴﺤﻣ هﺪﻨﻳﻻآ ﻢﻬﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻊﻳﺎﻨﺻ.
لوا ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﻛ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ
، ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ هدﻮﻟآ ار دﻮﺧ نﻮﻣاﺮﻴﭘ .
ياﻮﻫ رد اﻮﻫ ﻲﮔدﻮﻟآ ﺶﻳﺎﭘ نﻮﻨﻛ ﺎﺗ ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا
اﺬﻟ ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ ترﻮﺻ زرﺎﺑ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﻊﻤﺘﺠﻣ نﻮﻣاﺮﻴﭘ رد ﻲﻘﻴﻘﺤﺗ مﺎﺠﻧا
ﺮﻈﻧ ﻪﺑ يروﺮﺿ اﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻨﻴﻣز ﺪﻴﺳر
.
شور ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﻖﻴﻘﺤﺗ: -
رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻌﻄﻘﻣ هﺎﻣ نﺎﺑآ نﺎﻳﺎﭘ ﺎﺗ دادﺮﺧ لوا ﻲﻧﺎﻣز هزﺎﺑ
1390 ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا .
يﺎﻫ هﺪﻨﻳﻻآ ﺶﻳﺎﭘ تارذ ﻞﻣﺎﺷ ﺖﻌﻨﺻ ﻦﻳا ﺺﺧﺎﺷ
) هدود PM10
( ﺎﻫرﻮﺑﺮﻛورﺪﻴﻫ ، )
(HC تزا ﺪﻴﺴﻛا يد ،
) NO2
( دﺮﮔﻮﮔ ﺪﻴﺴﻛا يد،
) SO2
( ﻦﺑﺮﻛ ﺪﻴﺴﻛﻮﻨﻣ،
) (CO نزوا،
) O3
( ﻖﻳﺮﻃ زا ﺐﺳار تارذ و ﻦﻴﺑ ﻲﺑﺎﻳ نورد
هﺪﻨﻳﻻآ ﺖﻈﻠﻏ رد ﺎﻫ
و ﻪﻧﺎﺧرﺎﻛ ﻪﻃﻮﺤﻣ هﺪﻨﻳﻻآ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ
يﺎﻫدﻮﻤﻨﻫر ﺎﺑ ﺎﻫ ناﺮﻳا دراﺪﻧﺎﺘﺳاوWHO
ترﻮﺻ
ﺖﻓﺮﮔ ياﻮﻫ, نﻮﻣاﺮﻴﭘ و نرﺎﻘﺘﻣ ﺖﻬﺟ رﺎﻬﭼ رد ﻊﻤﺘﺠﻣ ﻪﺑ ﺖﺑﻮﻧ ﻪﺳ ﻪﻧﺎﻴﻫﺎﻣ، هﺎﮕﺘﺴﻳا ﺖﺸﻫ رد ،ﻒﻠﺘﺨﻣ عﺎﻌﺷ ود
و يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا درﻮﻣ هﺎﻣ ﺶﺷ تﺪﻣ
،ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺑﺎﻴﺷزرا داﺪﻌﺗ
152
،هﺪﻨﻳﻻآ ﺮﻫ زا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻌﻤﺟ
912 و ﻪﻧﻮﻤﻧ
48 ﺪﺷ ﻪﺘﺷادﺮﺑ ﺐﺳار تارذ زا ﻪﻧﻮﻤﻧ .
ﻔﻴﻛ ﺪﻳدﺮﮔ ﻦﻴﻴﻌﺗ ناﺮﻳا دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ اﻮﻫ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺖﻴ .
ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ: ا
ز نﺎﺸﻧ تﺎﺸﻳﺎﻣزآ ﻪﻛ داد
ﻖﻠﻌﻣ تارذ ﻪﻧازور ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ )
PM10
( ﺮﺑاﺮﺑ
μ 65 127 / تزاﺪﻴﺴﻛا يد ، )
NO2
( ﺮﺑاﺮﺑ 14ppb / 38 دﺮﮔﻮﮔﺪﻴﺴﻛا يد ، )
SO2
( ﺮﺑاﺮﺑ 4ppb / 88 ،
ﻦﺑﺮﻛﺪﻴﺴﻛاﻮﻧﻮﻣ )
(CO ﺮﺑاﺮﺑ 38ppm / 1 نزوا ، ) O3
( ﺮﺑاﺮﺑ 19ppb / 49 ﺮﺑاﺮﺑﺎﻫرﻮﺑﺮﻛورﺪﻴﻫ ، 095 ppm
/ 0 و
ﻲﻨﻴﺸﻧ ﻪﺗ ﻞﺑﺎﻗ تارذ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﻧﺎﻴﻫﺎﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ .
35 / 13 دوﺪﺣ زا ﺮﺗ ﻦﻴﺋﺎﭘ دراﻮﻣ ﻲﻣﺎﻤﺗ رد ﻪﻛ هدﻮﺑ
ﺖﺳا هدﻮﺑ زﺎﺠﻣ .
ﺎﻨﻤﺿ اﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺺﺧﺎﺷ ﺰﻴﻧ
رد رد يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ دراﻮﻣ ﻲﻣﺎﻤﺗ ﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺪﺣ
ياﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ ي
،ناﺮﻳا يﺎﻫدﻮﻤﻨﻫر ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻇﺎﻔﺣ ﺲﻧاژآ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳاوWHO
آ ﺖﺳا ﺎﻜﻳﺮﻣ .
يﺮﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ اﻮﻫ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺖﻴﻔﻴﻛ:
رد ﻊﻤﺘﺠﻣ نﻮﻣاﺮﻴﭘ ي و نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﺘﻣﻼﺳ ﻆﻔﺣ ﺮﻈﻧ زا ﻲﺑﻮﺧ ﺖﻴﻌﺿو
ﺖﺳا رادرﻮﺧ ﺮﺑ ﻦﻴﻌﺟاﺮﻣ .
ﻖﻠﻌﻣ تارذ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ )
PM10
( و SO2
ﺎﻫ هﺪﻨﻳﻻآ ﺮﻳﺎﺳ زا هدﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ
ﺎﺑ هﺪﻨﻳآ رد ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻪﻛ ﺎﻬﻧآ ﺖﻈﻠﻏ ﻦﺘﻓر ﻻﺎﺑ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﺖﻬﺟ مزﻻ تاﺪﻴﻬﻤﺗ نﻮﻨﻛا ﻢﻫ زا ﻲﺘﺴﻳﺎﺑ ،ﺖﺳا زوﺎﺠﺗ ﺎﻫ دراﺪﻧﺎﺘﺳا زا ﺪﻧور ﻦﻴﻤﻫ دﻮﻤﻧ ذﺎﺨﺗا ،ﺪﻳﺎﻤﻧ
.
ژاو ه يﺎﻫ يﺪﻴﻠﻛ
،اﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺺﺧﺎﺷ: هﺪﻨﻳﻻآ،زرﺎﺑ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﻊﻤﺘﺠﻣ
اﻮﻫ
ﻪﻣﺪﻘﻣ و يرﻮﺗﻮﻣ ﻪﻴﻠﻘﻧ ﻂﺋﺎﺳو ﻢﻛاﺮﺗ و ﺎﻫﺮﻬﺷ رد ﻊﻳﺎﻨﺻ راﺮﻘﺘﺳا
نﻮﻣاﺮﻴﭘ
ار ﺎﻫﺮﻬﺷ ﺎﻬﻧآ ﺖﺳا هدﻮﻤﻧ ﻪﺟاﻮﻣ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز تﻼﻜﺸﻣ ﺎﺑ
. ﻪﻛ
و بﻮﻠﻄﻣ ﺎﻧ ﺖﻴﻌﺿو نآ سار رد ﺖﺳاﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﻪﻧﻮﮔ رﺎﻤﻴﺑ
.
لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد هﮋﻳﻮﺑ اﻮﻫ ﻲﮔدﻮﻟآ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ور ﺪﻧور ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻲﻣ ﺪﻳﺪﻬﺗ ار نﺎﺴﻧا ﻲﺘﻣﻼﺳ يﺪﺟ رﻮﻄﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ )
1 (.
ﺮﺑ
دوﺪﺣ ﻪﻧﻻﺎﺳ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻲﻧﺎﻬﺟ نﺎﻣزﺎﺳ شراﺰﮔ سﺎﺳا 3
نﻮﻴﻠﻴﻣ
ﺪﻨﻫد ﻲﻣ ﺖﺳد زا ار دﻮﺧ نﺎﺟ اﻮﻫ ﻲﮔدﻮﻟآﺮﺛا رد نﺎﻬﺟ رد ﺮﻔﻧ ) 2 ( ﺳ ﻦﻴﺑ يﻮﻗ ﻪﻄﺑار. و اﻮﻫ ﻲﮔدﻮﻟآ حﻮﻄ
و گﺮﻣ يﺎﻬﻳرﺎﻤﻴﺑ ﺮﻴﻣ
و ﻲﻗوﺮﻋ ﻲﺒﻠﻗ راد دﻮﺟو ﻪﻳر نﺎﻃﺮﺳ
،د ﺮﻫ يازا ﻪﺑ µg/m3
10
ﻖﻠﻌﻣ تارذ ﺶﻳاﺰﻓا ،
SO2
، NO2
ﻲﻗوﺮﻋ ﻲﺒﻠﻗ ﺮﻴﻣ و گﺮﻣ ﺮﻄﺧ
ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ 2,
/ 3
%
، 3 / 2
%
، 9 / 0
% ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا )
3 (.
نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ ﺪﺷر ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ اﻮﻫ ﻲﮔدﻮﻟآ ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﺪﻫد ﻲﻣ دﻮﺷ ﻲﻣ ﻪﻳر )
4 (.
ﺎﻬﻳرﺎﻤﻴﺑ ﺶﻳاﺰﻓا رد تارذ ﻢﻬﺳ يﻮﻳر ﻦﻣﺰﻣ ي
3 / 3
%
، ﻪﻳﺮﻟا تاذ 2
/ 1
% ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ )
5 (.
ياﻮﻫ ﺖﻴﻤﻫا
رد كﺎﭘ ﻫ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﻲﺘﻌﻨﺻ يﺎ .
ﻊﻳﺎﻨﺻ
زا يدﺎﻳز داﺪﻌﺗ نرﺪﻣ ار ﻲﺋﺎﻴﻤﻴﺷ داﻮﻣ
درﻮﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا
ﺪﻨﻫد ﻲﻣ زا يرﺎﻴﺴﺑ ﻪﻛ
ﺎﻬﻧآ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻲﻤﺳ )
6 (.
ﻦﻳا ﻪﻠﻤﺟزا
،ﻊﻳﺎﻨﺻ زا ﺖﻌﻨﺻ ﻦﻳا ﺖﺳا ﻚﻴﺘﺳﻻ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺖﻌﻨﺻ هرادا هﺎﮔﺪﻳد
نﺎﻃﺮﺳ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻲﻠﻠﻤﻟا ﻦﻴﺑ (IARC)
) International
Agency Research Cancer (
ﻚﺴﻳر ياراد ﺖﻌﻨﺻ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
،نﺎﻃﺮﺳ دﺎﺠﻳا هﻮﻘﻟﺎﺑ
،ﻪﻳر نﺎﻃﺮﺳ صﻮﺼﺧ ﻪﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ
) 7 ( . ﺳا هﺪﻴﭽﻴﭘ ﺖﻌﻨﺻ ﻚﻳ ﻚﻴﺘﺳﻻ ﺖﻌﻨﺻ عﻮﻨﺗ ﻚﻳ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖ
ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ داﻮﻣ زا ﺖﺳا ﻪﺟاﻮﻣ تارذ و
. نﻮﻨﻈﻣ داﻮﻣ ﻦﻳا زا يداﺪﻌﺗ
و ﻚﻴﺴﻛﻮﺗ ﻮﻧژ تاﺮﺛا ﻪﺑ ﻦﻴﻣآ لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ، ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﺋاﺰﻧﺎﻃﺮﺳ
ﺗﺎﻣورآ يﺎﻫ
،ﻚﻴ كﻼﺑ ﻦﺑﺮﻛ ﺎﻫ ﻦﻴﻣآ زوﺮﺘﻴﻧ ،
، يﺎﻫ ﻦﺑﺮﻛ ورﺪﻴﻫ ﻚﻴﺗﺎﻣورآ ﻲﻠﭘ
) (PAHs
،
،ﺎﻫ لﻼﺣ داﻮﻣ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺎﻫ ﺖﺴﺑزآ
،رﺎﺒﻏ ترﻮﺼﺑ و ﺪﻨﻫد ﻲﻣ ﺶﻨﻛاو ﻻﺎﺑ ي ﺎﻫ تراﺮﺣ رد ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ ﺪﻧﻮﺷ ﻲﻣ ﻊﻃﺎﺳ رﺎﻛ ﻂﻴﺤﻣ ﻪﺑ رﺎﺨﺑ و ،مﻮﻴﻓ )
8 (.
رد هﺪﺤﺘﻣ تﻻﺎﻳا
ﺎﻜﻳﺮﻣآ دوﺪﺣ 187 راﺰﻫ رد ﺮﻔﻧ ﺪﻧراد لﺎﻐﺘﺷا ﺖﻌﻨﺻ ﻦﻳا .
رد
ناﺮﻳا 260 ﺪﺣاو رد ﻲﺘﻌﻨﺻ ﺶﺨﺑ
ﺪﻧراد ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻚﻴﺘﺳﻻ
، ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺖﻌﻨﺻرد ﺮﻳﺎﺗ
ﺰﻴﻧ 15 راﺰﻫ ﺮﻔﻧ ﺪﻧراد لﺎﻐﺘﺷا )
9 (.
هﺪﻨﻳﻻآ
اﻮﻫ يﺎﻫ زا ﻲﻜﻳ
و زﺎﺳ ﻞﻜﺸﻣ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﮔﺮﻴﺛﺎﺗ
ﺬ را ﺮﺑ ﺖﻣﻼﺳ
رد ناﺮﮔرﺎﻛ ﺖﺳا ﻚﻴﺘﺳﻻ ﺖﻌﻨﺻ
. يﺎﻫ هﺪﻨﻳﻻآ ﻲﺴﻔﻨﺗ تاﺮﺛا
ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ تﺎﺒﺛا ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻂﺳﻮﺗ،ﻚﻴﺘﺳﻻ ﺖﻌﻨﺻ ياﻮﻫ
ﻞﻣﺎﺷ تاﺮﺛا ﻦﻳا ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﻴﺳر :
،يﻮﻳر يﺎﻫ ﺖﻴﻓﺮﻇ ﺶﻫﺎﻛ
،ﺲﻔﻨﺗ نﺪﺷ هﺎﺗﻮﻛ و مﺰﻴﻔﻣآ
ﻪﻳر نﺎﻃﺮﺳ ﻲﺘﺣ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ
) 10 ( .
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ هدﺎﻣ عﻮﻧ ﺎﻫ هد يوﺎﺣ ﻲﻜﻴﺘﺳﻻ هﺰﻴﻣآﺮﻫ ﺖﺳا
، رﺎﺸﺘﻧا داﻮﻣ ﻦﻳا ﺪﻨﻳآﺮﻓ ﻦﻴﺣ و
رد ﻪﻛ ﻲﺒﻧﺎﺟ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺰﻴﻧ
رد ﻲﻫدﺎﻣﺮﮔ ﻦﻴﺣ ﺪﻨﻳآﺮﻓ
ﻚﻴﺘﺳﻻ نﻮﻴﺳاﺰﻴﻧﺎﻜﻟو دﺎﺠﻳا
دﻮﺸﻴﻣ
ﺎﻫ هﺪﻨﻳﻻآ زا يا هﺪﻴﭽﻴﭘ طﻮﻠﺨﻣ ﺪﻨﻛ ﻲﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ
ﺎﻬﻧآ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﻛ
و ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ﻲﺻﺎﺧ ﺖﻴﻤﻫا زا نﺎﺷ هﺪﻨﻨﻛﺪﻴﻟﻮﺗ ﻊﺒﻨﻣ
) 11 (.
ﻮﻧاﻮﻠﻴﺳ (Silvano) و
نارﺎﻜﻤﻫ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا يﺎﻫ ﺖﺴﺗ
و ﻲﻳاز ﺶﻬﺟ ﺰﻴﻟﺎﻧآ
رد ﻲﻌﺳ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ ﺶﻬﺟ تارذ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا
رد ﻖﻠﻌﻣ ياز ﺪﻧا ﻪﺘﺷاد ﻚﻴﺘﺳﻻ ﻊﻳﺎﻨﺻ ياﻮﻫ
. رد زا تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ
رﻮﻈﻨﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ تﺎﺸﻳﺎﻣزآ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻚﻳ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ.
داد اﻮﻫ رد ﻖﻠﻌﻣ تارذ ﻪﻛ
رﺎﻴﺴﺑ نﺎﺷﺮﺘﺸﻴﺑ ﺰﻳر
) 5µ / 0 (<
و هدﻮﺑ زا ﻲﻳﺰﺟ رﺎﻴﺴﺑ ﺮﻳدﺎﻘﻣ
و از ﺶﻬﺟ يﺎﻫ ﻦﻴﻣآزوﺮﺘﻴﻧ PAHs
رد اﻮﻫ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﻳ
ﺪﻧﺪﺷ ) 12 (.
رد لﺎﺳ 2001 ﻦﻟﻮﻴﻣرو (Vermeulen)
ﺰﻴﻧ ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ
و ﻲﻳاز ﺶﻬﺟ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يور ﺮﺑ ار رد دﻮﺟﻮﻣ ياﺰﺟا ﻲﻳاز نﺎﻃﺮﺳ
دود و مد رﺎﺒﻏ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا ﻚﻴﺘﺳﻻ ﻪﻴﻬﺗ ﺪﻨﻳآﺮﻓ
و ﺮﺛا
ﺗ داﻮﻣ ﻦﻳا ﺎﺑ سﺎﻤ ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا ار
. رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖﻤﺴﻗ ود
و طﻼﺘﺧا ود ﺖﺨﭘ
ﻪﻛﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻲﻜﻴﺘﺳﻻﺮﻳﺎﺗ ﺖﺧﺎﺳ ﻲﻧﺎﭙﻤﻛ
ﻊﻗاو ﺪﺋﻮﺳ رد يﺮﮕﻳد و ﺪﻨﻠﻫ رد ﻲﻧﺎﭙﻤﻛ ود ﻦﻳا زا ﻲﻜﻳ دﻮﺑ . ﺮﻴﻏ ﻲﻳاﺰﻧﺎﻃﺮﺳ دﻮﺟو نﺎﻜﻣا هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ
دﻮﺑ ﻲﻜﻴﺗﺎﻣورآ يﺎﻫ ﻦﻴﻣآرد ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ و
ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻪﻛ
ﺮﮔا ﻪﭼ
ﺪﻨﻳآﺮﻓ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺖﺳا ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻚﻴﺘﺳﻻ ﺪﻴﻟﻮﺗ يﺎﻫ ﻲﻧﺎﭙﻤﻛ رد .
ﺎﻣا
رﺎﻜﺑ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ رد فﻼﺘﺧا رد ﻪﺘﻓر
و ﻚﻴﺘﺳﻻ ﺢﻄﺳ
دﺎﺠﻳا ﺐﺒﺳ لﺮﺘﻨﻛ ﻲﻠﻛ و ﻲﮔدﻮﻟآ ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﺑ فﻼﺘﺧا
ﺶﻬﺟ
ﺖﺳﺎﻫ ﻲﻧﺎﭙﻤﻛرد ﻲﻳاز )
13 (.
زا ﻲﺷﺎﻧ اﻮﻫ يﺎﻫ هﺪﻨﻳﻻآ ﻲﺳرﺮﺑ
لﺎﺳ رد نﺎﻣﺮﻛ نﺎﺘﺳا ﻊﻳﺎﻨﺻ 1389
زﺎﮔ دراﻮﻣ ﻲﻀﻌﺑ رد
SO2
،تارذ،
NO2
هﺪﺷ شراﺰﮔ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺪﺣ زا ﺶﻴﺑ )
14 (.
ﺎﺑ
عﻮﺿﻮﻣ ﺖﻴﻤﻫا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫو
ﻆﻔﺣ ﺖﻣﻼﺳ نﺎﻨﻛرﺎﻛ و
،ﻦﻴﻌﺟاﺮﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺺﺧﺎﺷ ﺖﻴﻌﺿو ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻤﺑ
ﻊﻤﺘﺠﻣ فاﺮﻃا ياﻮﻫ ﻞﻜﺷ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ نﺎﻣﺮﻛ زرﺎﺑ ﻲﺘﻌﻨﺻ
ﺖﻓﺮﮔ . ﻲﺳرﺮﺑ شور
ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﺶﻫوﮋﭘ -
رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻌﻄﻘﻣ دادﺮﺧ لوا ﻲﻧﺎﻣز هزﺎﺑ
هﺎﻣ نﺎﺑآ نﺎﻳﺎﭘ ﺎﺗ 1390
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ..
درﻮﻣ ﻊﻤﺘﺠﻣ ﻞﻛ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ) زرﺎﺑ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﻊﻤﺘﺠﻣ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻪﻃﻮﺤﻣ (
ﺖﻬﺟ رﺎﻬﭼ رد
و نرﺎﻘﺘﻣ ود ﻪﺑ
و ﻚﻳدﺰﻧ ﻪﻴﺣﺎﻧ رود
) 80 و يﺮﺘﻣ عﺎﻌﺷ عﺎﻌﺷ
170
يﺮﺘﻣ ( ﺪﺷ ﻢﻴﺴﻘﺗ )
15 ( ﺎﺑ. ﻪﻘﺒﻃ ظﺎﺤﻟ زا ، ﻊﻤﺘﺠﻣ ﻪﻛ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ
زا ﺶﻴﺑ،دﻮﺷ ﻲﻣ يﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ گرﺰﺑ يﺎﻫ ﻊﻤﺘﺠﻣ وﺰﺟ ،يﺪﻨﺑ زﺎﻴﻧ درﻮﻣ هﺪﻨﻳﻻآ ﺮﻫ زا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﺼﻜﻳ ﺖﺳا
) 16 (.
ﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻲﺘﻋﺎﺳ ﺖﻈﻠﻏ رﻮﻛﺬﻣ شور سﺎﺳا
يﺎﻫ ,CO,O3,NO2,SO2,PM10 HC
ترﻮﺻ ﻪﺑ 8
ﻪﺘﻋﺎﺳ
) ﺖﻋﺎﺳ 8 ﺎﺗ 16 (،
هزاﺪﻧا درﻮﻣ هﺎﻣ ﺶﺷ تﺪﻣ ﻪﺑ زور ﻪﺳ ﻪﻧﺎﻴﻫﺎﻣ ﺖﻓﺮﮔراﺮﻗ يﺮﻴﮔ
. زا يزﺎﮔ يﺎﻫ ه ﺪﻨﻳﻻآ زا يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮﺑ
اﻮﻫ ي ﺎﻫ هﺪﻨﻳﻻآ ﺶﺠﻨﺳ رﺎﻴﺳ هﺎﮕﺘﺳد ﻚﻳ ﻲﻧﺎﭙﻤﻛ ﺖﺧﺎﺳ ،
Environment SA ،ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻪﺴﻧاﺮﻓ رﻮﺸﻛ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ياﺮﺑ
يﺎﻫ هﺪﻨﻳﻻآ ﻦﻴﻴﻌﺗ هﺎﮕﺘﺳد زاCO
هﺪﻨﻳﻻآ ،GFC SO2
ﻚﻳ زا
هﺎﮕﺘﺳد هﺪﻨﻳﻻآ ،UV
NO2 ﺎﻳ يرﻮﻧ هﺪﻨﻨﻛ ﺖﻳﻮﻘﺗ بﻮﻴﺗ ﻚﻳ زا
،PMT ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ O3
رﺰﻳﻻﺎﻧآ زا ﻪﻛ ﺪﻳدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳاUV
ﺪﻴﻳﺎﺗ درﻮﻣ قﻮﻓ يﺎﻫ هﺎﮕﺘﺳد ﻲﻣﺎﻤﺗ US-EPA
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ . ياﺮﺑ
ﻪﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ داﺪﻌﺗ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺶﻳاﺰﻓا 152
هﺪﻨﻳﻻآ ﺮﻫ زا ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﻫ ﻪﻤﻴﻧ رد و ﻪﻧﺎﻴﻫﺎﻣ ترﻮﺼﺑ ﺰﻴﻧ ﺐﺳار تارذ،
ﻲﻧﺪﻌﻣو ﻲﻟآ داﻮﻣ و يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ رﺎﺟ هﺎﮕﺘﺳد هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هﺎﻣ
ﺪﻳدﺮﮔ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺎﻬﻧآ .
ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﻛ 960
زا ،ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﻌﺗ ﻦﻳا ـ داﺪ 912 ﻤﻧ ـ ﻳﻻآ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﻧﻮ ـ
ﻌﺘﻣ يﺎﻫ هﺪﻨ ـ
فرﺎ
) CO,O3,NO2,SO2,PM10
( , ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣHC و 48 طﻮﺑﺮﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﺖﺳا ﺐﺳار تارذ ﻪﺑ .
PM10
عﺎﻔﺗرا رد 7
و يﺮﺘﻣ
CO,O3,NO2, ،
عﺎﻔﺗرا ردHC 4
ﺪﻳدﺮﮔ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺮﺘﻣ .
زا
كﻼﻣ ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ ﺖﻈﻠﻏ هﺪﻨﻳﻻآ ﺮﻫ هﺪﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا ﺖﻈﻠﻏ ﻦﻴﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺖﻓﺮﮔراﺮﻗAQI
) 17 ( AQI. ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺼﺧﺎﺷ
دراد دﺮﺑ رﺎﻛ اﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﻪﻧازور شراﺰﮔ ﺖﻬﺟ .
ﻲﮔدﻮﻟآ ﺺﺧﺎﺷ
اﻮﻫ زا 500 - 0 ﺿو و يﺪﻨﺑ ﻪﺟرد و هﺪﺷ ﻊ
سﺎﺳاﺮﺑ نآ ﻪﻨﻣاد
ﺎﻬﻧآ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ طﺎﺒﺗرا و اﻮﻫ ﻲﮔدﻮﻟآ حﻮﻄﺳ هﺪﺷ يﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ
ﺖﺳا ) 17 ( .
ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻧازور يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا
يﺎﻫ هﺪﻨﻳﻻآ ﺖﻈﻠﻏ
فرﺎﻌﺘﻣ ) PM10,O3,CO,SO2,NO2
( ﺎﻫ ﻦﺑﺮﻛ ورﺪﻴﻫ و
اﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ )
(AQI رد رد ﻊﻤﺘﺠﻣ نﻮﻣاﺮﻴﭘ
لوﺪﺟ 1 ﺖﺳا هﺪﻣآ .
لوﺪﺟ 1 : ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ ﺖﻈﻠﻏ PM10,O3,CO,SO2,NO2
، اﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺺﺧﺎﺷ وHC فرﺎﻌﺘﻣ يﺎﻫ هﺪﻨﻳﻻآ ي
يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ هﺎﮕﺘﺴﻳا رد زا
لوا
دادﺮﺧ ﺖﻳﺎﻐﻟ هﺎﻣ نﺎﺑآ 1390
ﺦﻳرﺎﺗ PM10(µg/m3) NO2 (ppb)
SO2 (ppb)
CO (ppm)
O3 (ppb)
HC(ppm)
ﺖﻈﻠﻏ
ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ ﺖﻈﻠﻏ AQI
ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ AQI ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ ﺖﻈﻠﻏ
AQI ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ ﺖﻈﻠﻏ
AQI ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ ﺖﻈﻠﻏ
AQI ﺖﻈﻠﻏ
ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ *
AQI
3 / 3 / 90 131 03 / 90 5 / 2 25 65
4 / 64 28 / 1 5 / 14 1 / 45 1 / 45 0 020/ -
18 / 3 / 90 8 / 119 07 / 83 5 / 10 5 / 18 106 38 / 84 57 / 1 8 / 17 8 / 43 43 8/ 0 023/ -
2 / 4 / 90 109 72 / 77 7 / 0 7 92
6 / 76 1 / 2 8 / 23 72 72
0 017/ -
15 / 4 / 90 5 / 153 7 / 99 4 / 1 3 123
5 / 90 2 / 1 6 / 13 4 / 42 42
4/ 0 01/ -
28 / 4 / 90 5 / 142 3 / 94 4 / 16 5 / 17 112 9 / 85 26 / 1 3 / 14 3 / 48 48 3/ 0 09/ -
6 / 5 / 90 149 3 / 97 1 / 2 4 9 / 45 9 / 55 1 / 2 8 / 23 44 44
0 1/ -
13 / 5 / 90 133 3 / 90 7 / 19 23 128 17 / 94 5 / 1 04 / 17 7 / 49 49 7/ 0 17/ -
20 / 5 / 90 129 6 / 87 3 / 7 5 / 8 8 / 99 9 / 79 17 / 1 2 / 13 55 55
0 15/ -
27 / 5 / 90 9 / 126 5 / 86 9 / 18 21 51
7 / 53 31 / 1 8 / 14 6 / 52 52 6/ 0 11/ -
3 / 6 / 90 138 07 / 92 3 4 9 / 45 9 / 55 1 / 2 8 / 23 44 44
0 080/ -
17 / 6 / 90 144 04 / 95 1 / 38 41 53
1 / 59 15 / 1 06 / 13 7 / 58 58 7/ 0 095/ -
24 / 6 / 90 5 / 131 8 / 88 6 / 39 42 55
60
3 / 1 7 / 14 55 55
0 055/ -
30 / 6 / 90 122 2 / 83 6 / 29 31 113 86 17 / 1 29 / 13 1 / 48 48 1/ 0 075/ -
6 / 7 / 90 144 04 / 95 9 / 17 19 125 4 / 91 09 / 1 38 / 12 3 / 36 36 3/ 0 13/ -
14 / 7 / 90 5 / 144 29 / 95 2 / 8 12 127 94 16 / 1 18 / 13 4 / 40 40 4/ 0 098/ -
20 / 7 / 90 86 62 18 8 / 19 67 1 / 65 11 / 1 7 / 12 8 / 52 52 8/ 0 097/ -
27 / 7 / 90 3 / 135 2 / 91 5 / 19 9 / 22 125 93 54 / 1 34 / 17 5 / 54 54 5/ 0 107/ -
5 / 8 / 90 5 / 98 23 / 70 12 09 / 19 92 6 / 76 2 / 1 6 / 13 44 44
0 17/ -
14 / 8 / 90 . 87 04 / 62 8 2 / 9 55 60
01 / 1 12 45
45
0 21/
-
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ 127 65/ 86 9/ 14 38/ 14 38/ 88 4/ 75 1 38/ 15 68/ 49 19/ 49 19/ 0 095/ -
رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا*
ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﺎﻫ ﻦﺑﺮﻛورﺪﻴﻫ
045 / 0 ﺖﺳا± .
ﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ــ ﻈﻠﻏ ﺪﻫد ﻲﻣ نﺎ ـ
ﻫ هﺪﻨﻳﻻآ ﺖ ـ
،نزا يﺎ ﺴﻛﻮﻨﻣ ـ ﺪﻴ
بﻮﺧ ﺪﺣ رد دراﻮﻣ ﻲﻣﺎﻤﺗ رد دﺮﮔﻮﮔ ﺪﻴﺴﻛا يد،ﻦﺑﺮﻛ ﺖﺳا . دراﺪﻧﺎﺘﺳا هدوﺪﺤﻣ رد ﺎﻫ ﻦﺑﺮﻛ ورﺪﻴﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﺖﺳا . ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺪﺣ رد،دﺮﮔﻮﮔ ﺪﻴﺴﻛا يد و تارذ هﺪﻨﻳﻻآ ود
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ
ﺶﻳﺎﭘ تﺪﻣ رد ﻊﻤﺘﺠﻣ ياﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺺﺧﺎﺷ ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ و ﺎﺤﻟ زا دراﻮﻣ ﻲﻀﻌﺑ رد و هﺪﺷ شراﺰﮔ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺪﺣرد ﺺﺧﺎﺷ ظ
دﻮﺷ ﻚﻳدﺰﻧ ﻢﻟﺎﺳﺎﻧ ﺪﺣ ﻪﺑ اﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ .
رد لوﺪﺟ 2 ،ﺐﺳار تارذ ﻞﻛ ﻪﻧﺎﻴﻫﺎﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ
و ﻲﻟآ داﻮﻣ ،بآ رد ﻞﺣ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﻴﻏو ﻞﺣ ﻞﺑﺎﻗ داﻮﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﻲﻧﺪﻌﻣ
هﺎﻣ رد ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ )
gr/m2.mon (
يﺎﻫ هﺎﮕﺘﺴﻳا رد
لوا ﻲﻧﺎﻣز هزﺎﺑ رد زرﺎﺑ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﻊﻤﺘﺠﻣ يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺗ دادﺮﺧ
هﺎﻣ نﺎﺑآ نﺎﻳﺎﭘ 1390
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﻛذ .
زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ تﺎﺸﻳﺎﻣزآ
ﺖﻈﻠﻏ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
ﻖﻠﻌﻣ تارذ ﻪﻧازور ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ )
PM10 ( ﺮﺑاﺮﺑ μ 65 127/ يد,
تزا ﺪﻴﺴﻛا )
NO2
( ﺮﺑاﺮﺑ 38ppb 14/ دﺮﮔﻮﮔﺪﻴﺴﻛا يد،
) SO2
(
ﺮﺑاﺮﺑ 4ppb / 88 ﻦﺑﺮﻛﺪﻴﺴﻛاﻮﻧﻮﻣ،
) (CO ﺮﺑاﺮﺑ
38ppb / 1 نزوا،
) O3
( ﺮﺑاﺮﺑ 19 ppb / 49 ﺮﺑاﺮﺑ ﺎﻫرﻮﺑﺮﻛورﺪﻴﻫ،
095 ppm / 0 و
ﻲﻨﻴﺸﻧ ﻪﺗ ﻞﺑﺎﻗ تارذ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﻧﺎﻴﻫﺎﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ .
35 / 13 هدﻮﺑ زﺎﺠﻣ دوﺪﺣ زا ﺮﺗ ﻦﻴﺋﺎﭘ دراﻮﻣ ﻲﻣﺎﻤﺗ رد ﻪﻛ هدﻮﺑ
ﺖﺳا . ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺖﻴﻌﺿو يﺎﻬﻳﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺖﻴﻔﻴﻛ
نﻮﻣاﺮﻴﭘ ياﻮﻫ
ي ﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ زا جﺎﺘﻨﺘﺳا ﺎﺑ زرﺎﺑ ﻚﻴﺘﺳﻻ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﻊﻤﺘﺠﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ
ﺶﻫوﮋﭘ نﺎﻣز تﺪﻣ رداﻮﻫ لوﺪﺟ رد
3 هﺪﺷ شراﺰﮔ نﺎﺸﻧو ﺖﺳا
ﻪﻛ ﺪﻫد ﻲﻣ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺪﺣ رد دراﻮﻣ ﻲﻣﺎﻤﺗ رد ﻊﻤﺘﺠﻣ ياﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ
ﺖﺳا ) 17 .(
تارذ هﺪﻨﻳﻻآ ود دﻮﺷ ﻲﻣ ﺺﺨﺸﻣ ﻚﻳ رادﻮﻤﻧ زا ﻪﻛرﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ) PM10
( دﺮﮔﻮﮔ ﺪﻴﺴﻛا يد و )
SO2
( ﺺﺧﺎﺷ ﻢﻟﺎﺳﺎﻧ ﺪﺣ ﻪﺑ
ﺘﺴﻳﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻧا هﺪﺷ ﻚﻳدﺰﻧ اﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ مﺎﺠﻧا ﻪﻧاﺮﻴﮕﺸﻴﭘ تﺎﻣاﺪﻗا ﻲ
دﻮﺷ .
لوﺪﺟ 2 : هﺪﻨﻳﻻآ ﻪﻧﺎﻫﺎﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﻫ
ﻲﺘﻌﻨﺻ ﻊﻤﺘﺠﻣ يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ هﺎﮕﺘﺴﻳا رد ﻚﻴﺘﺳﻻ
زرﺎﺑ
لوﺪﺟ 3 ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺖﻴﻔﻴﻛ: ياﻮﻫ
نﻮﻣاﺮﺒﭘ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﻊﻤﺘﺠﻣ زرﺎﺑ ﻚﻴﺘﺳﻻ
ﻖﺒﻃ ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ اﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ رد
يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ نﺎﻣز
ﻪﻧﺎﻫﺎﻣ ﺖﻈﻠﻏ هﺪﻨﻳﻻآ
ﺖﻈﻠﻏ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
) gr/m2.mon (
رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا
ﺐﺳار تارذ ﻪﻧﺎﻫﺎﻣ ﺖﻈﻠﻏ
35 / 13 55
/ 1 ±
بآ رد ﻞﺣ ﻞﺑﺎﻗ داﻮﻣ ﻪﻧﺎﻫﺎﻣ ﺖﻈﻠﻏ
37 / 7 91
/ 0 ±
بآ رد ﻞﺣ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﻴﻏ داﻮﻣ ﻪﻧﺎﻫﺎﻣ ﺖﻈﻠﻏ
96 / 5 92
/ 0 ±
ﻲﻟآ داﻮﻣ ﻪﻧﺎﻫﺎﻣ ﺖﻈﻠﻏ
68 / 6 86
/ 0 ±
ﻲﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ ﻪﻧﺎﻫﺎﻣ ﺖﻈﻠﻏ
64 / 6 99
/ 0 ±
ﺺﺧﺎﺷ تﺎﻘﺒﻃ
ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺖﻴﻔﻴﻛ
زور ﺐﺴﺣ ﺮﺑ نﺎﻣز
ﺪﺻرد
50 - 0 بﻮﺧ
0 0
100 - 50 ﻂﺳﻮﺘﻣ
19
100
150 - 101 سﺎﺴﺣ يﺎﻫ هوﺮﮔ ياﺮﺑ ﻢﻟﺎﺳﺎﻧ
0
0
200 - 151 ﻢﻟﺎﺳﺎﻧ
0
0
300 - 201 ﻢﻟﺎﺳﺎﻧ ﻲﻠﻴﺧ
0
0
500 - 301 كﺎﻧﺮﻄﺧ
0
0
رادﻮﻤﻧ 1 : تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺪﻧور يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ دراﻮﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ اﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺺﺧﺎﺷ
ﺚﺤﺑ يﺮﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ و
يﺎﻫ هﺪﻨﻳﻻآ درﻮﻣ رد اﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺺﺧﺎﺷ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ فرﺎﻌﺘﻣ ) NO2
، SO2
،
،CO O3
، PM10
( و زا ﻲﻛﺎﺣ HC نآ
ﺪﺣ رد يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ دراﻮﻣ ﻲﻣﺎﻤﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺖﻴﻔﻴﻛ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا
،ناﺮﻳا ياﻮﻫ ﻨﻫر
يﺎﻫدﻮﻤ ﺲﻧاژآ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا و WHO
ﺖﺳا ﺎﻜﻳﺮﻣا ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻇﺎﻔﺣ لوﺪﺟ زا ﻪﻛ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ .
3
ﺖﺳا دﻮﻬﺸﻣ دراﻮﻣ ﻪﻴﻠﻛ رد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺮﻈﻧ زا
ﺪﺣ رد اﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣ .
نﺎﺸﻧ ﺎﻫ هداد ﺪﻫﺪﻴﻣ
ﻪﻛ ﺶﻘﻧ لﺮﺘﻨﻛ SO2 و
PM10
اﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ ءﺎﻘﺗرا رد ﻊﻤﺘﺠﻣ ي
هﺪﻨﻨﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ
رد.
زا اﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ لﺰﻨﺗ دراﻮﻣ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻪﺑ بﻮﺧ ﺪﺣ
، لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﻳﻻآ
) Critical Pollutant (
رد،
7 / 73 % دراﻮﻣ PM10 رد و 3 / 26
%
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ دﺮﮔﻮﮔ ﺪﻴﺴﻛا يد ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ دراﻮﻣ .
يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﻛ
لﺎﺳ رد 86 نارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﻓاﺪﻧ ﻂﺳﻮﺗ ناﺮﻬﺗ يﺰﻛﺮﻣ هدوﺪﺤﻣ رد
،ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﻛ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﺮﻴﻏ اﻮ
رد و هدﻮﺑ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ 82
دراﻮﻣ ﺪﺻرد PM10
هدﻮﺑ لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﻳﻻآ ، ﺖﺳا
) 18 (.
لﺎﺳ رد ﻪﻛ يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد 1378
نﺎﻣﺮﻛ ﺮﻬﺷ رد
،ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ نارﺎﻜﻤﻫ و نﺎﻴﺗﻮﻜﻠﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ
داد نﺎﺸﻧ
ﻖﻠﻌﻣ تارذ ﺖﻈﻠﻏ )
PM10
( دﺮﮔﻮﮔ ﺪﻴﺴﻛا يد و )
SO2
( ﺶﻴﺑ
دﻮﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺪﺣ زا )
19 ( . لﺎﺳ رد ﻪﻛ يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد 2010
رد
ﺪﻨﺧارﺎﺗﻮﻳ )
uttarakhand (
نﺎﺣﻮﭼ ﻂﺳﻮﺗ ﺪﻨﻫ )
Chauhan (
و
نارﺎﻜﻤﻫ ﺺﺧﺎﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
،ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻAQI ﺞﻳﺎﺘﻧ
نﺎﺸﻧ
،ﺖﺳا دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺪﺣ زا ﺶﻴﺑ تارذ ﺖﻈﻠﻏ داد ﺖﻈﻠﻏ ﻲﻟو
SO2
و NOx
دﻮﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺪﺣ زا ﺮﺘﻤﻛ )
20 ( . ﻞﻤﻌﺑ ﻲﻧاﺪﻴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ رد
هﺪﻣآ
، ﻻﺎﺑ ﺖﻠﻋ تارذ ﺖﻈﻠﻏ ندﻮﺑ
) PM10
( ﻦﻳﺪﻨﭼ دﻮﺟو ،
،ﻲﺑﻮﻛ ﮓﻨﺳ تﺎﺴﻴﺳﺎﺗ تﺎﺠﻧﺎﺧرﺎﻛ،ﻪﺳﺎﻣ و ﻦﺷ
آ رد ﺖﻟﺎﻔﺳ
زرﺎﺑ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﻊﻤﺘﺠﻣ فاﺮﻃا ﺪﺷ هداد ﺺﻴﺨﺸﺗ
.
ﮔﻮﮔ ﺪﻴﺴﻛا يد ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ ﺖﻈﻠﻏ لﻮﺼﺤﻣ رﺎﺒﻧا يﺎﻫ هﺎﮕﺘﺴﻳا رد دﺮ
و ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﻲﻨﻤﻳا .
نﺎﺑآ ﺮﺧآ ﺎﺗ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ﻞﺼﻓ مود ﻪﻤﻴﻧ زا
رد 60 %
،يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ دراﻮﻣ دﺮﮔﻮﮔ ﺪﻴﺴﻛا يد لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﻳﻻآ
) SO2
( ﺖﺳا هدﻮﺑ .
ددﺮﺗ ﻢﺠﺣ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ نآ ﺖﻠﻋ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ
٠ ١٠١ ٢٠٢ ٣٠٣ ٠ ٠ ٠ ٧٠٧ ٨٠٨ ٩٠٩ ١٠٠١٠ ١١٠١١ ١٢٠
0 5 10 15 20
اه
ر
١٠PM ٢NO ٢SO CO ٣O
،ﺪﺷﺎﺑ ﻦﻴﮕﻨﺳ تﻻآ ﻦﻴﺷﺎﻣ ﺎﻬﻧآ ﺖﺧﻮﺳ رد دﺮﮔﻮﮔ ﺪﺻرد ﻪﻛ
ﺖﺳﻻﺎﺑ . ﻟﺎﻄﻣ رد لﺎﺳ رد ﻪﻛ يا ﻪﻌ 2000
ﺪﻨﻫ ﺎﻧﺎﻳرﺎﻫ ﺖﻟﺎﻳا رد
و ﺎﻨﻴﺸﻳﺮﻛ ﻂﺳﻮﺗ ،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا نارﺎﻜﻤﻫ
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ
ﺪﻴﺴﻛا يد ﺖﻈﻠﻏ ﻂﺳﻮﺘﻣ ،ﺖﺳا دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺪﺣ زا ﺶﻴﺑ تارذ
،دﻮﺑ زﺎﺠﻣ ﺪﺣ زا ﺮﺘﻤﻛ تزا ﺪﻴﺴﻛا يد و دﺮﮔﻮﮔ ﺺﺧﺎﺷ
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ هدﻮﻟآ ًاﺪﻳﺪﺷ ﺎﺗ ﻂﺳﻮﺘﻣ زا اﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ )
21 ( . ﺎﺠﻧآ زا
ﺮﮔﻮﮔ ﺪﻴﺴﻛا يد ﺎﺑ ماﻮﺗ تارذ رﻮﻀﺣ ﻪﻛ
،دراد ﻲﺸﻳاﺰﻓا ﻢﻫ ﺮﺛا د
ﺖﻬﺟ مزﻻ تاﺪﻴﻬﻤﺗ نﻮﻨﻛا ﻢﻫ زا زرﺎﺑ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﻊﻤﺘﺠﻣ رد ﻲﺘﺴﻳﺎﺑ ﺎﺑ هﺪﻨﻳآ رد ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻪﻛ ﺎﻬﻧآ ﺖﻈﻠﻏ ﻦﺘﻓر ﻻﺎﺑ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ دﻮﻤﻧ ذﺎﺨﺗا ،ﺪﻳﺎﻤﻧ زوﺎﺠﺗ ﺎﻫ دراﺪﻧﺎﺘﺳا زا ﺪﻧور ﻦﻴﻤﻫ .
رد نژوﺮﺘﻴﻧ ﺪﻴﺴﻛا يد هﺪﻨﻳﻻآ ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ ﺖﻈﻠﻏ 44
% طﻮﺑﺮﻣ دراﻮﻣ
رﺎﺒﻧا هﺎﮕﺘﺴﻳا ﻪﺑ ﺖﺳا لﻮﺼﺤﻣ
. لﺎﺳ رد ﻪﻛ يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد 1988
ﺎﺑ
ﺎﺑﺮﻛ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد اﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺺﺧﺎﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳا ) KORBA (،
ﮓﻨﻴﺳ ﻂﺳﻮﺗ ﺪﻨﻫ )
Singh ( ﺖﻈﻠﻏ ،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا
ﺖﻈﻠﻏ و دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺪﺣ زا ﺶﻴﺑ تارذ SO2
و NO2
ﺪﺣ ﺮﻳز
دﻮﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا )
22 (.
ﻻﺎﺑ رد هﺪﺷ ﺮﻛذ دراﻮﻣ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا
تارذ لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﻳﻻآ و دراد ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ )
PM10 ( ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ .
ﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻦﺑﺮﻛ ﺪﻴﺴﻛﻮﻨﻣ هﺪﻨﻳﻻآ ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﺘﺴﻳا ﻪ
ﮕ هﺎ رﺎﺒﻧا يﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ سﺎﻳﺎﺑ و لﻮﺼﺤﻣ .
لﺎﺳ رد ﻪﻛ يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد 1378
رد
،ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ نارﺎﻜﻤﻫ و نﺎﻴﺗﻮﻜﻠﻣ ﻂﺳﻮﺗ نﺎﻣﺮﻛ ﺮﻬﺷ ﻪﻛ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ
ﻦﺑﺮﻛ ﺪﻴﺴﻛﻮﻨﻣ ﺖﻈﻠﻏ نﺎﻣﺮﻛ ﺮﻬﺷ ياﻮﻫ رد
19ppm / 5 ﺖﺳا هدﻮﺑ ) 19 ( .
نوزا هﺪﻨﻳﻻآ ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ ﺖﻈﻠﻏ )
O3 ( تﺎﻋﺎﺳ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ
يﺎﻫ ﺖﻋﺎﺳ ﻦﻴﺑ زور لﻮﻃ رد 5
/ 10 ﺎﺗ 15 ﻪﻤﻫ رد و ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ
ﻊﺒﻨﻣ دﻮﺟو مﺪﻋ نآ ﺖﻠﻋ و هدﻮﺑ هدوﺪﺤﻣ ﻦﻴﻤﻫ رد ﺎﻬﻫﺎﮕﺘﺴﻳا ﺖﺧﺎﺳ نﺎﺴﻧا هﺪﻨﻳﻻآ
صﺎﺧ هدﺎﻣ ﻦﻳا ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﻪﻘﻄﻨﻣ رد
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ . ﺮﺑاﺮﺑ يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ هرود لﻮﻃ رد ﺎﻫ ﻦﺑﺮﻛورﺪﻴﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
ﺎﺑ 095 / 0 رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ppm
045 / 0 راﺪﻘﻣ ،ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ±
ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ ﺖﻈﻠﻏ )
21ppm / 0 ( ﺖﺳا هﺎﻣ نﺎﺑآ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ .
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد
ﺎﻫ ﻦﺑﺮﻛورﺪﻴﻫ ﻪﻴﻟوا دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺎﺑ )
24ppm / 0 (،
دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺪﺣ ﺮﻳز
دراد راﺮﻗ . لﺎﺳ رد يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد 84
رد ﻲﻨﻴﺴﺣ ﻒﻳﺮﺷ ﻂﺳﻮﺗ
ﻳﺎﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ ﺮ
،داد مﺎﺠﻧا ناﺮﻳا يزﺎﺳ ﺞﻳﺎﺘﻧ
داد نﺎﺸﻧ ﺖﻈﻠﻏ
د ﻦﺑﺮﻛورﺪﻴﻫ ر
ﺖﺳا دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺪﺣ زا ﺶﻴﺑ هدود تارذ )
23 (.
و ﺐﺳار تارذ ﻪﻧﺎﻫﺎﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
،بآ رد ﻞﺣ ﻞﺑﺎﻗ تارذ
،بآ رد ﻞﺣ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﻴﻏ
،ﻲﻟآ داﻮﻣ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻲﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ
35 / 13
و 37 / 7 ، 96 / 5 ، 68 / 6 ، 64 / 6 ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ هﺎﻣ رد ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ .
ناﺮﻬﺗ رد ﺖﺷﺮﺳ كﺎﭘ ﻂﺳﻮﺗ يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺞﻳﺎﺘﻧ
،ﺐﺳار تارذ ﺖﻈﻠﻏ داد نﺎﺸﻧ )
هﺎﮕﺸﻧاد هدوﺪﺤﻣ 1350
( 85 / 16
رد ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ هﺎﻣ
، ) بﺮﻏ ﻪﻘﻄﻨﻣ 1354
( 97 / 17 ﺮﺘﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ
،هﺎﻣ رد ﻊﺑﺮﻣ )
قﺮﺷ بﻮﻨﺟ 1354
( 257 / 17 رد ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ
ﺖﺳا هدﻮﺑ هﺎﻣ )
24 (.
ناﺰﻴﻣ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ تارذ ناﺰﻴﻣ ناﺮﻬﺗ رد ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﻌﻨﺻ ﻊﻤﺘﺠﻣ رد هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺖﺳا زرﺎﺑ ﻲﺘ
. ﻖﺒﻃ دﺰﻳ ﺮﻬﺷ رد
لﺎﺳ رد نارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﻓاﺪﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ 1384
ﺐﺳار تارذ راﺪﻘﻣ
486 / 6 ﺐﺳار تارذ راﺪﻘﻣ زا ﺮﺘﻤﻛ و هدﻮﺑ هﺎﻣ رد ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ
ﺖﺳا زرﺎﺑ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﻊﻤﺘﺠﻣ )
25 (.
ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻃ
لﺎﺳ رد نارﺎﻜﻤﻫ و نﺎﻴﺗﻮﻜﻠﻣ 1387
ﺐﺳار تارذ راﺪﻘﻣ ياﻮﻫ رد
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ نﺎﻣﺮﻛ ﺮﻬﺷ 41
/ 14 ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ هﺎﻣ رد ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ
) 26 (.
د رد تارذ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ر ﺮﻬﺷ ياﻮﻫ
ﺮﺘﺸﻴﺑ نﺎﻣﺮﻛ زا
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻊﻤﺘﺠﻣ نﻮﻣاﺮﻴﭘ ياﻮﻫ .
رد يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد لﺎﺳ
2001 رد ياﻮﻫ ﻦﻴﭼ رﻮﺸﻛ ﮓﻨﻴﺠﻧﺎﻧ ﺮﻬﺷ
ﮓﻧو ﻂﺳﻮﺗ )
( Wang و
،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا نارﺎﻜﻤﻫ داﻮﻣ ﻞﻛ
ﻞﺣ ﻞﺑﺎﻗ
دوﺪﺣ بآرد 65
/ 187 هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺐﻌﻜﻣ ﺮﺘﻣ رد مﺮﮔوﺮﻜﻴﻣ
ﻢﻗر زا ناﺰﻴﻣ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺮﺘﻤﻛ زرﺎﺑ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﻊﻤﺘﺠﻣ رد هﺪﺷ شراﺰﮔ
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ )
27 (.
لﺎﺳ رد يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد 2008
يﺪﻧﺎﭘ ﻂﺳﻮﺗ
) Pandey ( و ﺖﻈﻠﻏ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺪﻨﻫ رد نارﺎﻜﻤﻫ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﻴﻏ داﻮﻣ
ﺖﺳا هدﻮﺑ زرﺎﺑ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﻊﻤﺘﺠﻣ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ بآ رد ﻞﺣ )
28 ( . رد
لﺎﺳ رد ﻮﻜﻳﺰﻜﻣ ﺮﻬﺷ رد يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ 1997
و وﺎﭼ ﻂﺳﻮﺗ
،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا نارﺎﻜﻤﻫ 45
ﺪﺻرد ﻲﻟآ داﻮﻣ ار تارذ ﺶﺨﺑ زا
ﺪﻫد ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ )
29 (.
رد ﻦﻴﭼ ﻮﺋﻮﻛﺎﻣ ﺮﻬﺷ رد يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
لﺎﺳ 2002 ووﺎﻫ ﻂﺳﻮﺗ )
(Hao
،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا نارﺎﻜﻤﻫ و داﻮﻣ
ﻲﻟآ
ﺖﺳا هداد ﻞﻴﻜﺸﺗ تارذ زا ﺶﺨﺑ ﻦﻳﺮﺘﮔرﺰﺑ )
30 (.
يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
و هداز نﺎﻴﻧﺎﻄﻠﺳ ﻂﺳﻮﺗ لﺎﺳرد نارﺎﻜﻤﻫ
1384 ،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا دﺰﻳ رد
ﻲﻟآ داﻮﻣ ناﺰﻴﻣ 6
/ 50
% ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺐﺳار تارذ ﻞﻛ زا
) 25 ( . دراد ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺎﺑ ﻪﻛ .
هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
د دﺰﻳ ﺮﻬﺷ ر 4
/ 49 % ﺮﺑ رد ﻲﻧﺪﻌﻣ ﺶﺨﺑ ار ﺐﺳار تارذ ﻞﻛ را
ﺖﻓﺮﮔ . ﻲﻟآ ﺶﺨﺑ ﺰﻴﻧ دﺰﻳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺪﻴﻳﺎﺗ رد هدﻮﺑ تارذ ﻞﻛ زا ﻲﻧﺪﻌﻣ ﺶﺨﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺘﮔرﺰﺑ ﺪﺻرد ياراد
ﺖﺳا . رد ار يا هﺪﻧزرا تﺎﻣاﺪﻗا زرﺎﺑ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﻊﻤﺘﺠﻣ ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا
ﺎﻣ ﺖﺧﻮﺳ زا ﺮﻴﻴﻐﺗ ، ﺰﺒﺳ يﺎﻀﻓ دﺎﺠﻳا
،ﻲﻌﻴﺒﻃ زﺎﮔ ﻪﺑ توز ﺮﻴﻴﻐﺗ
زا ﮓﻧر Solvent Base ﻪﺑ
Water Base
، يﺎﻫ ﻦﻏور فﺬﺣ
،ﻚﻴﺗﺎﻣورآ و ﻪﻳﻮﻬﺗ ﻪﻨﻴﻬﺑ يﺎﻫ ﻢﺘﺴﻴﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا
Dust
Colector
،ﺖﺳا هداد مﺎﺠﻧا ، ﺖﺳا هﺪﺷ ﺚﻋﺎﺑ تاﺪﻴﻬﻤﺗ ﻦﻳا
ﺪﺑﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ زرﺎﺑ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﻊﻤﺘﺠﻣ رد ياﻮﻫ يﺎﻫ هﺪﻨﻳﻻا ﺶﻨﻛاﺮﭘ .
ﺖﻌﺳو ﻪﻃﻮﺤﻣ دوﺪﺣ ﻪﻧﺎﺧرﺎﻛ 100
ﻜﻫ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ رﺎﺘ .
نﻮﻨﻛﺎﺗ 67
،هﺪﺷ دﺎﺠﻳا ﻪﻧﺎﺧرﺎﻛ راﻮﺟ و ﻪﻃﻮﺤﻣ رد ﺰﺒﺳ يﺎﻀﻓ رﺎﺘﻜﻫ ﻪﻴﺻﻮﺗ
ءﺎﻘﺗرا روﺪﻘﻤﻟا ﻲﺘﺣ و يراﺪﻬﮕﻧ دﻮﺟﻮﻣ ﺖﻴﻌﺿو ﻪﻛ دﻮﺷ ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ . تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺪﻧور ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ دراﻮﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ اﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺺﺧﺎﺷ
يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ رادﻮﻤﻧ رد ﻪﻛ
1 و ﺖﺳا هﺪﻣآ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ
يﺎﻫدﻮﻤﻨﻫر ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻇﺎﻔﺣ ﺲﻧاژآ يﺎﻫ دراﺪﻧﺎﺘﺳا وWHO
رد زور ﻚﻳ ﺮﺜﻛاﺪﺣ ﻪﻛ ناﺮﻳا و ﺎﻜﻳﺮﻣا ﺖﺴﻳز ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ لﺎﺳ
زا ﺮﺗﻻﺎﺑ اﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺺﺧﺎﺷ 100
ﺪﺷﺎﺑ . ياﻮﻫ ﺖﻴﻔﻴﻛ نﻮﻣاﺮﻴﭘ
ﺖﻣﻼﺳ ﻆﻔﺣ ﺮﻈﻧ زا ﻲﺑﻮﺧ ﺖﻴﻌﺿو رد زرﺎﺑ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﻊﻤﺘﺠﻣ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺖﺳا رادرﻮﺧ ﺮﺑ ﻦﻴﻌﺟاﺮﻣ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﺠﻴﺘﻧ.
ﻪﻛ ﺪﻫد ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺖﻬﺟ رد زرﺎﺑ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﻊﻤﺘﺠﻣ ﻲﻟﺮﺘﻨﻛ تاﺪﻴﻬﻤﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رد نآ تاﺮﺛا و هدﻮﺑ راﺬﮔ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز
و دﻮﻬﺸﻣ ﻊﻤﺘﺠﻣ فاﺮﻃا يﺎﻫ هﺪﻨﻳﻻآ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﺺﺧﺎﺷ .
ﻲﻧادرﺪﻗ و ﺮﻜﺸﺗ
رد و ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻊﻄﻘﻣ رد ﻪﻣﺎﻧ نﺎﻳﺎﭘ ﻞﺻﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﻣ بﻮﺼﻣ يﺎﻬﺣﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻲﺳﺪﻨﻬﻣ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮ
ﻪﻣﺎﻧ ﻢﻫﺎﻔﺗ سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﻛ هدﻮﺑ نﺎﻣﺮﻛ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد يروآ ﻦﻓ و تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ نوﺎﻌﻣ ﻦﻴﺑ كﺮﺘﺸﻣ يرﺎﻜﻤﻫ نﺎﻣﺮﻛ زرﺎﺑ ﻚﻴﺘﺳﻻ ﻊﻳﺎﻨﺻ ﻊﻤﺘﺠﻣ ﺎﺑ نﺎﻣﺮﻛ ﻲﻜﺷﺰﭘ ﺖﻳﺎﻤﺣ ﺎﺑ و
هﺪﻴﺳر مﺎﺠﻧا ﻪﺑ ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻪﺴﺳﻮﻣ ود ﻦﻳا ﻲﻟﺎﻣ ﺖﺳا . ﻮﻧ بﺎﻨﺟ زا ار دﻮﺧ ﺮﻜﺸﺗ و سﺎﭙﺳ ﺐﺗاﺮﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ نﺎﮔﺪﻨﺴﻳ ﻚﻴﺘﺳﻻ ﻊﻳﺎﻨﺻ ﻊﻤﺘﺠﻣ مﺎﻘﻣ ﻢﺋﺎﻗ ﻲﻓﺮﺸﻣ ﺮﺒﻛا ﻲﻠﻋ سﺪﻨﻬﻣ يﺎﻗآ ﻦﻴﻴﻌﺗ ،يدﺮﺑرﺎﻛ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا دﺮﺑ ﺶﻴﭘ رد نﺎﺸﻳرﺎﻜﻤﻫ ﻪﻛ زرﺎﺑ ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻲﻣ يراﺰﮕﺳﺎﭙﺳ ﺖﺳا هدﻮﺑ هﺪﻨﻨﻛ .
References
1-Jonathan A , Bernstein MD, Alexis N , et al. The health effects of nonindustrial indoor air pollution. J Allergy Clin Immuno2008; 121: 585-91.
2-Mukhopadhyaya K, Forssell O. An empirical investigation of air pollution from fossil fuel combustion and its impact on health in India during1973-1974 to 1996-1997. Ecological Economics 2005; 55: 235- 50.
3-Jie Caoa CY, Jianxin L, Renjie C, et al. Association between long-term exposure to outdoor air pollution and mortality in China: A cohort study. Journal of Hazardous Materials 2011; 186:
1594-600.
4- Yogev-Baggio T, Bibi H, Jonathan D,et al. Who is affected more by air pollution—Sick or healthy?Some evidence from a health survey of school children living in the vicinity of a coal-fired power plant in Northern Israel. Health &Place 2010; 16: 399-408.
5-Chena B, Guib Y. Emission Factors for Carbonaceous Particles and Polycyclic Aromatic Hydrocarbons from Residential Coal Combustion in China. Environmental science & Technology 2005; 39 (6): 1861-9.
6-Karbasi A, Atabi F, Eslami N. Evaluation of nitrogen oxides and sulfur distribution of the four plants Country. Environmental Science and Technology. 2008;10 (2): 23-32.[Persian]
7-Stephan K, Kenneth A, Ulrich K,et al. Cancer mortality among workers in the German rubber industry: 1981-91. Occupational and Environmental Medicine. [ORIGINAL ARTICLES]. 1996;
53: 289-98.
8- McMichael A, Spirtas R , Gamble J, et al. Mortality among rubber workers: Relationship to specific jobs. J Occup Med 1976; 18: 178-84.
9-Ghorbani F, Glbabay F. Introduction of the local ventilation system plan in order to control air pollution in press workshop of a rubber manufacturing industry . Journal of Medical Sciences- Yazd. 2004; 12(1): 55- 66.[persian]
10-Spiegelhalder B. Carcinogens in the workroom air in the rubber industry. Scand j work environ health 1983; 9(2): 15-25.
11-Wilczyńska U. Cancer Mortality In Rubber Tire Workers In Poland. International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health 2001; 14(2): 115-25.
