Persian Prefixoids: A Cognitive Analysis
Samira Zahab Nazoory1
Ph.D. Candidate, Linguistics, Payame Noor University, Tehran Najafian Arezoo
Associate Professor, Linguistics, Payame Noor University, Tehran Zandi Bahman
Professor, Linguistics, Payame Noor University, Tehran Mehdi Sabzevari
Assistant Professor, Linguistics, Payame Noor University, Tehran Received: January, 5, 2019 & Accepted: September, 4, 2019
Abstract
Affixoid is a frequent word attached to different bases, plays the role of derivational affixes and makes derivational words. These linguistic elements are morphologically independent but by the passage of time and under the influence of different factors, they attain different figurative meanings and are present in derivational words. In this research, we study 2 Persian prefixoids,"khosh-, bad-
" which have opposite meanings and have ahigh frequency in Persian, in cognitive morphology framework and based on Hamawand (2011). It is corpus- based and the corpus used is Sokhan Dictionary. Firstly all words containing these elements are listed and the classified and analyzed. These elements have all three cognitive operations; categorization, configuration and conceptualization. Based on categorization operation, these elements besides their denotational meanings, have other meanings some of which are prototypical and some are peripheral. Prefixoid “khosh-“has 2 prototypical meanings, beauty and goodness, and 5 peripheral meanings, abundance, faithfulness, lack, skill, ease, and prefixoid “bad-“ has 1 prototypical meaning, ugliness, and 5 peripheral meanings, abundance, unfaithfulness, hardship, severity, positive attitude. Based on configuration operation, different domains are studied. Each of these prefixoids has specific domains and separate facets.
Prefixoid “khosh-“has 2 domains, quantity and manner, and “bad-“ has distinction domain. And finally based on conceptualization operation, we study words which have the same bases but synonymous prefixes are attached to them and different construals are attained such as “more than usual vs. excessive” by the use of prefixoids “khosh-“ and “por-“ attached to the base “Namak”,
“quantity vs. quality” by the use of the previous mentioned prefixoids attached to the base “kar” and the last construal “humor vs. insult” which is made by the use of prefixoids “bi-“ and “khosh-“ by the base “Gheirat”. Based on the findings of this study, all linguistic elements have senses that represent speakers’
different mental experiences and prefixes, generally, and prefixoids, specifically, are not exceptional.
Keyword: Cognitive Morphology, Prefixoid, Categorization, Configuration, Conceptualizatio.
1. Corresponding author Email:[email protected]
شهوژپ یاه
،ینابز لاس 01
، ۀرامش 2
، زییاپ و ناتسمز 0931
ص زا(
19 ص ات 015 )
10.22059/jolr.2019.273141.666454 Print ISSN: 1026-2288 --
Online ISSN: 2676-3362 https://jolr.ut.ac.ir
یتخانش یلیلحت :یسراف نابز یاه هراودنوشیپ
یروظان باهذ اریمس
0
نابز یرتکد یوجشناد رون مایپ هاگشناد یسانش
نارهت
نایفجن وزرآ
د رایشنا نابز رون مایپ هاگشناد یسانش نارهت
یدنز نمهب
یسانشنابز داتسا رون مایپ هاگشناد
نارهت
یراوزبس یدهم رایداتسا نابز یسانش رون مایپ هاگشناد نارهت
:هلاقم تفایرد خیرات 51
/ 51 / 97 ؛ خیرات شریذپ هلاقم : 51 / 6 / 99
هدیکچ
هبش دنو هملک یدربراکرپ تسا
هک هب هیاپ یاه لتخم ف لصتم یم
،دوش شقن یدنو یقاقتشا ار یزاب یم دنک و
تاملک قتشم هب دوجو یم دروآ . نیا رصانع ینابز هب ظاحل یژاوتخاس لقتسم
بوسحم یم دنوش یلو رد رذگ
نامز و تحت ریثأت لماوع فلتخم یناعم یزاجم یم دنبای و رد تابیکرت یقاقتشا رضاح یم دنوش . رد نیا
شهوژپ هب یدروم یسررب ود
هراودنوشیپ نابز
،یسراف
« شوخ
، دب -
» ود اب موهفم تم لباق اب و دماسب رایسب
دایز
،یسراف نابز رد رد
بوچراچ فرص یتخانش و اب هدافتسا زا لدم دنوامه ( 1155 ) هتخادرپ یم دوش . شور
یروآدرگ هداد اه هرکیپ داینب و هرکیپ دروم هدافتسا نیا شهوژپ گنهرف یرونا ( 5195 ) هدوب تسا . با ادت مامت
هژاو یاه یاراد نیا هراودنوشیپ اه
جارختسا و سپ زا هقبط یدنب رد بوچراچ فرص یتخانش دنوامه لیلحت
دندش . نیا رصانع ینابز یاراد ره هس تایلمع یتخانش
« هلوقم یزاس
»
،
« یدنبرکیپ
» و
« موهفم یزاس
» دنتسه .
رب ساسا تایلمع
« هلوقم یزاس
» نیا رصانع هولاع رب یانعم یلصا و گنهرف یتغل دوخ یاراد یناعم یرگید
دندوب هک یرامش زا نیا یناعم
« شیپ هنومن
» و یرامش زین
« هیشاح یا
» هراودنوشیپ .دندوب
« شوخ -
» یاراد ود
شیپ یانعم هنومن
و یبوخ و ییابیز یا جنپ
هیشاح یانعم تراهم ،نادقف ،یدنبیاپ ،یناوارف یا
حار و
،دوب یت و
هراودنوشیپ
« دب -
» کی یاراد شیپ یانعم
هنومن و یتشز یا جنپ
هیشاح یانعم ،یدنبیاپ مدع ،یناوارف یا
.تبثم یگژیو زا یرادروخرب ،تدش ،یراوشد رب
ساسا تایلمع
« یدنبرکیپ
»
،
« یاهورملق
» فلتخم یسررب
دندش . ره مادک زا نیا هراودنوشیپ اه
یاراد یاهورملق صخشم
و ییاهامن ازجم زا نیا اهورملق دندوب .
شیپ اودنو هر
« شوخ -
» هراودنوشیپ و تلاح و رادقم ورملق ود یاراد
« دب -
» زیامت ورملق یاراد دوب
رب . ساسا
درکلمع
« موهفم یزاس
» هب یسررب هژاو ییاه هتخادرپ دش هک یاراد هیاپ کرتشم دنتسه اما رصانع یدنوشیپ
یفدارتم رب رس نآ اه رارق یم دنریگ و
« ریسافت
» فلتخم ییانعم لصاح یم دننک . ای هتف یاه شهوژپ نیا
یم دناوت دشاب تیعقاو نیا دیؤم توافتم ینهذ هبرجت رگنایب هک دنتسه یمیهافم یاراد ینابز رصانع مامت هک
نارونخس نابز دنا هراودنوشیپ و لک روط هب اهدنوشیپ و هدعاق نیا زا صاخ روط هب اه
ًانثتسم دنتسین
.
هژاو یاه دیلک ی :
هلوقم ،هراودنوشیپ ،یتخانش فرص موهفم ،یدنبرکیپ ،یزاس
یزاس
0 - همدقم
نابز یم یرای ناشبراجت نایب و طابترا یرارقرب یارب یعونتم یژاوتخاس رازبا زا اه دنیوج
هژاو رازبا نیا زا یکی و نابز تقیقح رد .تسا قاقتشا ،یزاس
هژاو قلخ یارب اه دیدج یاه
5 دنسیون همانایار . ۀ
:لوئسم [email protected]
یم هرهب رازبا نیا زا هار زا یکی .دنیوج
زین قاقتشا یاه دنوشیپ
تروص نیدب .تسا ییازفا
هملک ای هشیر یادتبا رد یدنو هک یم رارق یا
ناگژاو گنهرف هب یدیدج تروص و دریگ
یم هدوزفا ینهذ دوش
؛ ای هشیر کی یادتبا رد هک تسا ینابز یدحاو دنوشیپ نیاربانب
یم رارق هیاپ یم هفاضا نآ یانعم هب ار یدیدج موهفم و دریگ
نابز رد .دنک خم یاه
فلت
هتسد یدنب انع نیا زا نوگانوگ ییاه یم هئارا ینابز رص
هک ینابز یاهدحاو رب هولاع .دنوش
یم یفرعم دنوشیپ ناونع هب یمن هک دنتسه هتسباو یرصانع عقاورد و دنوش
هب دنناوت
نآ روضح و دنشاب هتشاد دربراک لقتسم تروص هشیر ای هیاپ دوجو هب طونم اه
یا تسا
یم لصتم نآ هب هک یم دنوش
یم هک درب مان یرصانع زا ناوت هتشاد لقتسم روضح دنناوت
یم رضاح یتابیکرت رد و هدرک ادیپ ییانعم طسب نامز رذگ اب یلو دنشاب نآ هک دنوش
اه
ار
« هبش
5دنو
» یم دنمان . رد یسررب هب شهوژپ نیا ود
هبش یسراف نابز دنو
« شوخ دب و
»
زا هدافتسا اب و یتخانش فرص بوچراچ رد ( دنوامه درکیور
1155 یم هتخادرپ ) .دوش
هداد یروآدرگ شور هرکیپ اه
گنهرف شهوژپ نیا هدافتسا دروم هرکیپ و هدوب داینب 9
نخس یدلج زا
یرونا ( 5195 ) تسا هژاو مامت ادتبا . هراودنوشیپ نیا یاراد یاه
زا اه
هقبط زا سپ و جارختسا هرکیپ لیلحت دنوامه یتخانش فرص بوچراچ رد یدنب
.دندش
2 - نیشیپ ۀ شهوژپ
( یسابلک 5175
هبش ) هملک ار دنو یم یا
دوخ یلصا ینعم رب هولاع نامز رورم هب هک دناد
یم ادیپ هیوناث یناعم ای ینعم طیسبریغ تاملک رد دیدج ینعم اب و دنک
هب یمراک دور
؛
ًلاثم یسراف نابز رد
« هاش
» و
« دابآ
» هبش ود نوشیپ ناونع هب یلوا هک دنتسه دنو و د
لمع دنوسپ ناونع هب یمود یم
دننک هبش . یلصا ینعم نامز رورم هب تسا نکمم اهدنو
هب لیدبت و دنوشن هدرب راک هب دازآ تروص هب رگید یترابع هب و دنهدب تسد زا ار دوخ .دندرگ دنو ( یمیهاربا
5171
؛ 51 هیکت ناتساب هرود رد هک تسا رواب نیا رب ) هژاو هاگ
یزاس
وشیپ رتشیب نابز رود رد اما دندوب اهدنوسپ و دن
ۀ هژاو هنایم ود زا یواسم تروص هب یزاس
( یو داقتعا هب .تسا هدرب هرهب بیکرت و ییازفادنو ناکما 5171
) یاهدنو زا یرایسب
هن هاگتسد زا هنایم هرود رد نابز نآ عبت هب و دندش کورتم هنایم هرود رد یناتساب بیکرت لاعف نادنچ دقف و درب هرهب یزاس
نیدب اهدنو نا دش ناربج هنوگ
؛ تشذگ اب اما
موهفم ،اهدنو نامز یم تسد زا شیپ زا شیب ار دوخ هیلوا یاه
هب زا نابز لها و دنداد
1.affixoid
نآ ندربراک یم عانتما اه
یسراف نابز .دیسر شیوخ جوا هب ون هرود رد رما نیا .دندیزرو
نیا ندرکرپ یارب هرود نیا رد لأخ
:دز تسد راک ود هب 5
- اب زا یدادعت یریگراک هب
درک ناربج ار هتفر تسد زا یاهدنو زا یدادعت لقتسم تاملک و دویق و هفاضا فورح و
1 - رود زا هک بیکرت راک یریگیپ اب ۀ
و ناگژاو زا ییلااب رایسب دماسب دوب هدش زاغآ هنایم
.داد رارق نابز لها هدافتسا ضرعم رد بیکرت ( درودیشرف 5199
) راودنوشیپ
5ه ب ار میسقت هورگ دنچ ه یم یدنب
فلا :دنک -
تافص
رپ یدربراک یم مسا لوا رد هک
یم بکرم تفص و دنیآ .قلخ جک ،تسدریز دننام دنزاس
ب - یم بیکرت دوخ دعب تاملک اب هک یدادعا هبش ای دادعا کی دننام دنوش
همه ،ور
پ .هلاسرازه ،هبناج -
یم راک هب دیق تروص هب هک یتاملک زا یضعب نام دنور
،وردنت دن
نورب ت .ارگ - مسا اب هک هفاضا فورح بیکرت لاعف روط هب دوخ زا دعب دویق و تافص ای اه
یم یم بکرم دیق ای تفص و دنوش دننام دنزاس
« اب
» ،
« یب
» و
« ب -
» دنچ ره .
« ب -
» هزورما
هژاو یارب یلاعف رصنع یمن بوسحم یزاس
.دوش ( یرواد و نهک یوگزغن 5195
رد )
لوح دوخ شهوژپ هبش
نایب یگدشدنو یم
دننک ،بکرم تاملک زا یضعب تخاس رد هک
شیامن هب دوخ زا اهدنو هب هیبش یدرکلمع ،انعم رد یراعتسا رییغت اب یناگژاو ازجا یم یعازتنا اب هک انعم نیدب دنراذگ یگژیو ،یراعتسا طسب هلیسو هب ندش رت
یاه
شیپ و ییایاز نوچ ،اهدنو صوصخم بسک ار یریذپ ینیب
یم دننک اب ام دنیارف نیا رد .
دنیارف یترابع هب .میتسه وربور روتسد هزوح هب ناگژاو هزوح زا ارذگ یرییغت یروتسد یم دنو هبش رصانع هب نآ لیدبت و یناگژاو رصنع رییغت بجوم یگدش .دوش
درودیشرف (
5191 هبش ) هبش ناونع اب ار دنو هدرک یفرعم تسویپ هبش ای همیمض
تسا ناونع هب هک دربراکرپ لقتسم هملک
یم بیکرت رایسب هک هدش دای ی شقن و دوش
یم یزاب ار دنوسپ ای دنوشیپ ( یسابلک دننام هب زین یو .دنک
5175 هک تسا رواب نیا رب )
هبش همیمض یم همیمض هب لیدبت نامز رورم هب اه .دنوش
درودیشرف (
5191 : 517 نایب )
یم یلاعف رصانع ناسیونروتسد زا یضعب هک دنک دننام
« ...،دب ،شوخ ،رخ ،هاش
» زین ار
بوسحم دنوشیپ یم
دننک یلاحرد هک هب دیاب ار تاملک نیا یو داقتعا هبش
دنوشیپ درمش
مه هکارچ هب
تروص یم راک هب لقتسم .تابیکرت رد مه و دنور
یکشوک و یشارفا
( 5191 یتخانشانعم لیلحت رد ) دنوشیپ
« شیپ
» تخانش رظنم زا ار نآ تاقتشم یناعم ی
یزکرم ییانعم هشوخ ود ،دنو نیا ییانعم هکبش ندرک صخشم اب تیاهن رد و جارختسا
1. prefixoid
یم جتنم هورگ ود نیا زا یناعم ریاس هک دندرک نییعت نآ یارب ود نیا نایم زا .دنوش
روکذم دنو یلصا یانعم ناونع هب یکی زین ینعم رظندم
نآ .تسا یانعم نییعت یارب اه
و زناویا یاهرایعم زا یلصا ( رلیات
1111 هدرک هدافتسا ) .دنا
نپور ( نیریاس و رفاه 1159
هعومجم هعلاطم هب دوخ شهوژپ رد ) تاملک زا یا
یم یناملآ هدیچیپ لمع دنو هباشم هک دنتسه ییاهدحاو لماش هک دنزادرپ
یم دننک .
هبش یاهژاوکت هقبط کاتس و اهدنو نایم یزیچ دنو
نآ .تسا اه یاهرایعم نایم زا اه
یاسانش هبش ی یمرب دوخ راک یارب ار نآ عون هس اهدنو :دننیزگ
5 - ییایاز رد لاح ،شیازفا
1 - مک گنر یگدش مک ییانعم تیفافش /ییانعم ،هدش
1 - هشیر یدنویپ یروص و هناسانش
دوجوم دازآ کاتس اب .
( قداص ییلابرک و یرایتخب دومحم ،مافلگ 1152
و یسررب ار دوخ شهوژپ زا فده )
کش دنیارف میسرت ل
ود یریگ یمسا
تشگرب یاه یم یسراف نابز رد ریذپان
نآ .دنناد اه
بکرم تاملک یور رب دوخ هعلاطم یسررب
هدش هس ساسا رب ار ظن
هلوقم هیر ،یزاس
موهفم و یدنبرکیپ یم یزاس
( دنوامه یتخانش هژاوتخاس هیرظن ساسا هک دنناد 1155
)
اب و تسا هب
یریگراک لوصا نیا
یم صا فیصوت هب ناوت یتخانش لو
ثعاب هک تخادرپ
لکش شزیگنا گ
یم هدیچیپ تاملک دربراک و یری وش
نآ .د تیدودحم هعلاطم هب اه یاه
بکرم تاملک نیا یور رب مکاح زین
یم دنزادرپ .
9 - یرظن ینابم یم لماش ار هویش ود ییازفادنو یسراف نابز رد ییازفادنوشیپ :دوش
ییازفادنوسپ و 5
.1
دنیارف ییازفادنوشیپ تسا دیدج هملک تخاس یژاوتخاس
هب هلیسو ی ژاوکت کی لاصتا
دازآ ژاوکت کی یادتبا هب هتسباو (
،دنوامه 1155 : 51 ) . لعف هشیر لاثم یارب
« سر
» اب
یفنم دنوشیپ ندوزفا زاس
« ان
» تفص هب
« سران
» لیدبت یم دوش لباقم رد . ،ییازفادنوسپ
دیدج تغل تخاس یژاوتخاس دنیارف هب
هلیسو ی ندوزفا ژاوکت یاهتنا هب هتسباو ژاوکت کی
تسا دازآ (
،دنوامه 1155 تفص ،لاثم یارب .)
« اناسر
» دنوسپ ندوزفا اب
« ا
» هشیر هب ی
یلعف
« ناسر
» یم هتخاس .دوش
یتخانش فرص هخاش 1
یا نابز زا تسا یتخانش یسانش
هعلاطم هب هک هبنج
یاه هژاو یاهدنیارف یتخانش یم یزاس
،دنوامه( دزادرپ 1155
ا .) نی
1.prefixation
2.suffixation
3.cognitive morphology
نابز رب ینتبم ،یتاعلاطم هخاش یتخانش روتسد و ماع روط هب یتخانش یسانش
حرطم هدش یوس زا رکاگنلا ( 5997 صاخ روط هب ) تسا
. داعبا هعلاطم هب یتخانش فرص
یتخانش تخاس
هژاو یم )تاملک راتخاس(
هیاپ رب زین درکیور نیا ساسا .دزادرپ
نابز هعومجم زا لکشتم هک تسا یتخانش یسانش شرگن زا یا
هعلاطم و یسررب رد اه
زا یرامش نایم زا نارونخس هنوگچ هک تسا نیا شهوژپ نیا فادها زا یکی .تسا نابز هب تسد )دنتسه اهدنوشیپ شهوژپ نیا رد هعلاطم دروم دحاو هک( ینابز یاهدحاو یم باختنا نز
ن و زیامت و توافت و د تهابش
یاه فشک ار ینابز یاهدحاو نیا یم
دننک .
س تخاس مهم هخاش نیمود یقاقتشا هژاوتخا هژاو
تسا لکش هب و هژاو یریگ
زا دیدج یاه
یم دیقم یاهژاوکت ندرک هفاضا قیرط رییغت هب رجنم قاقتشا ،فیرصت فلاخرب .دزادرپ
یم هملک یروتسد هقبط ای و هشیر ییانعم دوش
( ،رئوب 1111 ،ابماتاک ؛ 5991
.) دنوامه
( 1155 و 1151 انعم شریذپ اب ) شهوژپ یاهدرکیور زا یکی ناونع هب یتخانش یسانش
یم نایب دوخ هیضق یضعب هک دنک
یم تابثا هب درکیور نیا هب لسوت اب اه هلمج زا دنسر
هزوح اب هطبار رد ینابز دحاو کی یانعم و دنتسه رادانعم ینابز یاهدحاو هکنیا هب هک یا
یم کرد دراد قلعت نآ کی دربراک هکنیا تیاهن رد و دوش
هزاس هلیسو هب حلاطصا هک یا
یم لیمحت شیاوتحم رب .دراد رارق تیمکاح تحت دوش
هژاوتخاس صاخ فادها یتخانش فرص بوچراچ رد ترابع
دنا :زا
5 . یپ یژاوتخاس تارابع ینعم و تروص ندرک طبترم یارب یلوصا یزیر
1 . اهراتخاس ریسفت یگنوگچ و یژاوتخاس یاهدحاو نتسویپ مه هب یگنوگچ حرش ی
نآ زا جتنم 1 . یگنوگچ نامزاس
یهد ناگژاو رد یژاوتخاس یاهدحاو بسحرب
اهنآ لباقت و تهابش
یم راکشآ ار نابز یناگژاو عبانم ،هژاوتخاس ةعلاطم یم کمک ناروشیوگ هب و دزاس
ات دنک
تراهم دنریگارف ار اهنآ زا هناقلاخ ۀدافتسا یاه هب ار ناشتاساسحا و راکفا بیترت نیا هب و
وضو دننک نایب ح (
،دنوامه 1155 : 1 ).
انب هب ( دنوامه هتفگ 1155
ییانعم تیمها هب هک دنتسه انعم یاراد دوخ اهدنوشیپ ،)
هشیر کمک نابزیم یاه یم
دننک تخاس رد . مهم دنوشیپ ،هژاو
بوسحم شخب نیرت
یم هژاو مامت هب ار دوخ یگژیو اریز دوش یقاقتشا
یم هئارا دهد
؛ و تسا نیا لیلد هب نیا
هملک هب ار یدیدج یانعم دنوشیپ هک یقاقتشا
یم نابز یرظن لوصا رد .دیازفا یسانش
رصنع شقن هک تسانعم نیا ،یتخانش نییعت
هدننک یم یزاب ار .دنک
نیا رب نوتیخانش
زا یژاوتخاس تارابع ریسفت و دیلوت دنیارف لوط رد نابز ناربراک هک دنتسه رواب تایلمع
نم هب ندیسر یارب یتخانش یم هرهب دوخ روظ
دنریگ و ناشن یم دنهد هک هنوگچ
یژاوتخاس یاهراتخاس ار
ییاناوت هب عاجرا اب رشب ینهذ یاه
داد حرش . نیتسخن تایلمع
هلوقم یتخانش هک تسا یزاس
ییاناوت هب یا
ینهذ هتفگ یم دوش هک هلوقم یارب یدنب
شیپ کی لوح هک یژاوتخاس دحاو کی هناگدنچ میهافم درگ هنومن
هدمآ دنا هدافتسا
یم دوش نیمود . تایلمع
ییاناوت .تسا یدنبرکیپ نهذ
هتسد یارب رد اهدحاو یدنب
اهورملق کی دحاو ره اهورملق نیا رد هک 5
امن ی تساراد ار صاخ
؛ و کلمع نیموس ،در
موهفم نهذ ییاناوت .تسا یزاس یارب
ریسفت یعقوم کی و فلتخم قرط هب صخشم ت
نآ نایب کمک اب نابز رد
.فلتخم یژاوتخاس یاهدحاو دش هتفگ نونکات هک هچنآ
رد
هطبار اب ینابز یرصانع هک دوب اهدنو دنا
یمن لقتسم یتیدوجوم هک دنشاب هتشاد دنناوت
؛
یم یرصانع یسررب هب ام شهوژپ نیا رد اما یم بوسحم دازآ یتاملک هک میزادرپ
دنوش
یم اما نور راک هب رگید یتاملک اب بیکرت رد دنناوت ار دوخ یلصا یانعم هک توافت نیا اب د
یم تسد زا ادیپ هیوناث یدربراک و دنهد
یم دننک نامه هیوناث دربراک نیا .
« هبش یگدشدنو
»1
تسا
؛ نیاربانب نامه
هنوگ یم هدهاشم هک ینامزرد ظاحل هب دوش
ندرکرپ یارب ینابز دازآ و لقتسم رصانع زا یرایسب لأخ
دوبمک
« دنو
» دنیارف رد
هژاو س ناونع اب هک رصانع نیا نایم زا و دندش دنیارف نیا دراو یقاقتشا یزا
« هبش دنو
»
یم یفرعم دندرگ
ود .دندیدرگ باختنا شهوژپ نیا رد یتخانش یسررب یارب رصنع
8 - هداد لیلحت اه
لیلحت هب شخب نیا رد ود
شوخ ،یسراف نابز هراودنوشیپ دب و
- فرص بوچراچ رد
تایلمع هس ساسا رب یتخانش هلوقم
1یزاس یدنبرکیپ ، موهفم و 2
1یزاس هتخادرپ
یم .دوش هلوقم ینهذ ییاناوت یزاس هلوقم یارب یا
دحاو کی هناگدنچ میهافم یدنب
شیپ کی لوح هک یژاوتخاس هدمآ درگ هنومن
یم یفرعم دنا ییاناوت یدنبرکیپ .دوش
یا
هتسد یارب ینهذ اهورملق رد اهدحاو یدنب
تس ره اهورملق نیا رد هک یامن کی دحاو
ار صاخ دراد
موهفم . یارب ینهذ ییاناوت یزاس ریسفت
یعقوم کی قرط هب صخشم ت
1. domain
2. affixiodiation 3. categorization 4. configuration 5. conceptualization
نآ نایب و فلتخم فلتخم یژاوتخاس یاهدحاو کمک اب نابز رد
.تسا نتخادرپ زا لبق
یم رظن هب مزلا نخس هرکیپ رد ینابز رصانع نیا دماسب زا یرادومن هئارا ،لیلحت هب .دسر
رادومن –5 ومن هراودنوشیپ عوقو دماسب راد نخس هرکیپ رد اه
8 - 0 - یدنوشیپ تلاوقم یم لیکشت ییازجم میهافم زا دنوشیپ کی ،ینامزمه ظاحل هب کی تروص هب هک دوش
یم یدنبراتخاس هکبش هویش هب میهافم نیا .دنوش
ماظن یا .دنتسه طابترا رد مه اب دنم
هجیتن رد میهافم نیا دنیارف
جو هب ییانعم طسب یم دو
شقن زا یکی هک دنیآ دربراک یاه
یعامتجا هبرجت تیهام و ینابز ـ
.تسا یکیزیف میهافم نیا
یانبمرب ،یزکرم موهفم کی
شیپ هنومن ،یا نامزاس یهد یم رکف نامز رد هک تسا یموهفم ،یزکرم موهفم .دنوش
دنوشیپ یانعم هب ندرک ادتبا رد
یم روطخ نهذ هب یم خر تاقوا رتشیب ،دنک
هد یارب و د
یم رارق هدافتسا دروم میهافم ریاس ندرک فافش یم میهافم ریاس .دریگ
کی رد دنناوت
راتسویپ دنشاب توافتم زین رگیدکی اب هک دنریگ رارق
کی نورد رد میهافم نایم زرم .
یم هکبش رایسب دناوت
مهبم یم میهافم و دشاب دنناوت
هتشاد یناشوپمه رگیدکی اب دنشاب
(
،دنوامه 1155
؛ 21 ) . شقن هب شخب نیا رد
« هلوقم یزاس
» ییانعم فیصوت رد
م یاهدنوشیپ ن
یسراف بخت یم ازجم یاهدحاو ناونع هب
میزادرپ رد اب . رظن نیا نتفرگ
ینابز یاهدحاو هک ضرف
« دنچ
5انعم
» و دنتسه
ًاتجیتن هدیچیپ تلاوقم لکش ار یا
یم یم ،دنهد هلوقم دنوشیپ کی هک داد ناشن ناوت
یا لکش ار یم هک دهد زا هرتسگ یا زا
اب هلوقم .تسا هتفرگ لکش میهافم
« حرط هراو
1ییاه یم فیرعت » ،اهراوحرط .دوش
فلتخم قرط هب میهافم .دنراد زکرمت دنوشیپ کی تیمومع رب هک دنتسه ییاهوگلا حرط هراو اه نییبت ار یم
دننک ناونع هب دراد رارق زکرم رد هک میهافم زا یکی .
1. polysemous
2. schema
« شیپ هنومن
»5
ش یم هتخان هک میهافم ریاس .دوش
یسانشانعم نایم لماعت هجیتن زا
یم لصاح هیاپ و دنوشیپ ناونع هب دنوش
« هیشاح
»1
یم هتخانش شخب نیا رد .دنوش
رد .دنوش هئارا دنوشیپ کی هناگدنچ میهافم یارب یقیقد فیراعت ات تسا نیا رب یعس نیا
یم یط هلحرم هس شخب
؛دوش 5 - و یلصا موهفم باختنا ؛دنوشیپ یزکرم
1 - فشک
هیشاح میهافم ؛یا
1 - لاثم هئارا اه
ی .میهافم میسرت یارب ی
8 - 0 - 0 - شوخ دنوشیپ یمن یفرعم دنوشیپ ناونع اب نارگشهوژپ رثکا راک رد ینابز دحاو نیا اب نآ زا هکلب دوش
ناونع
« هبش دنو
» دای یم دننک یعماس . نارگید و
( 5191
؛ 17 ) زین و ینابز دحاو نیا
یرامش ار ینابز یاهدحاو زا رگید
« هراودنوشیپ
» یم نآ و دمان زا یهورگ ار اه
دنوشیپ یم یفرعم یسراف نابز یاه نازیم یو .دنتسه رتدیدج نابز خیرات رد هک دنک
ار دنوشیپ نیا ییایاز
ًاتبسن یم دایز نآ و دناد هلحرم رد ار اه
هملک نایم یا و لقتسم یاه
یم یاج یقیقح یاهدنو .دهد
نشاپ ( گ 5191 هژاو زا هتفرگرب ار هژاو نیا )
« اش
" »
/ ãŠ
"
یم ییاتسوا شوخ یانعم هب هک دناد
تسا . ( تسود نسح 5191
ار هژاو نیا ) هتفرگرب
زا
"هژاو suvakşi
"
هب یانعم
« کین کین و مشچ رظن
» ناتساب ناریا هژاو و
"
hvaši-
"
یم .دناد نامه هنوگ ریا نابز زا ینابز رصنع نیا یراگناوآ زا هک نیا تسادیپ ناتساب نا
ینابز رصنع
ًلاامتحا تخاس رد یئزج تروص هب یاه
گرزب رت یم راک هب و تسا هتفر
تروص هب رصنع نیا هنایم یسراف رد یلو تسا هتشادن لقتسم یتیدوجوم
"
xvaš
"
هب
یم هدربراک .تسا هتشاد لقتسم دربراک و هدش
گنهرف رد نخس
یرونا ( 5195 زا شیب )
51 یا یارب ینعم هلوقم شقن رد هچ ینابز رصنع ن
و دیق یروتسد شقن رد هچ
تفص
تسا هدش یفرعم
؛ هتفرگ رارق لقتسم یدحاو ناونع هب رصنع نیا یناعم نیا همه رد اما
یم اح دوش ل یم رصنع نیا هکنآ رد دناوت
رارق رگید تلاوقم زا یرصانع رانک و دریگب
ب تفص دزاس
؛ یم نیاربانب رصنع نیا ناوت
ار دنوشیپ ی ناونع اب
« تفص زاس
» دیمان . هب
شیپ ظاحل هنومن
هیاپ هملک ،یدماسب و یا
« مسا
» دننام
« شوخ نییآ
» دماسب نیرتشیب
اب ار ینیشنمه دراد رصنع نیا
؛ هب اما تروص هیشاح یاهدحاو رانک رد دحاو نیا زین یا
« عراضم نب
» دننام
« شوخ زیمآ
» ،
« یضام نب
» دننام
« شوخ دمآ
» ،
« تفص
» دننام
« شوخ لااب
» ،
« رما لعف
» دننام
« شوخ رایب
» و
« بکرم هملک
» دننام
« شوخ و بآ گنر
»
یم رضاح زین ؛دوش
هلوقم رانک رد رصنع نیا عوقو دماسب دنچره
« تفص
» و
« رما لعف
»
1. prototype
2.periphery
یم متخ دروم کی هب اهنت .دوش
رضاح زین لاعفا زا یضعب ردصم رانک رد ینابز دحاو نیا
لعف و هدش بکرم
یم اثم یارب .دزاس یم ل
هب ناوت
« شوخ ندمآ
» ،
« شوخ ندنارذگ
» و
« نتشاد شوخ
» شیپ ظاحل هب .درک هراشا هنومن
هیاپ هب دنوشیپ نیا ،یا لصتم یمسا یاه
یم .دناسرب ار ییابیز و یبوخ موهفم ات دوش رب
ساسا نیا یانعم ،یبیکرت هیاپ تیهام
یم دحاو هویش هب دناوت
:دوش ریسفت ریز یاه
فلا - یبوخ
« هراشا بوخ هبنج و دعب زا یرادروخرب هب هملک
هیاپ
» شیپ یانعم نیا . هنومن
هبنج یا یا
هک دراد ماع
ًابیرقت رد رانک مامت تاملک هیاپ هک یا یگژیو زا یکی یعون هب ار یناسنا یاه
فیصوت یم دننک یم هدید .دوش
لاثم یارب شوخ صخش
.قلاخا دننام دراوم زا یضعب رد
قتشم هملک نیمه
« شوخ خا قلا
»
، هیاپ مسا
ًاقیقد تحت یانعم نامه رد هب دوخ یظفلا
یم راک دنوشیپ و دور
« شوخ
» زا یدراوم رد و دراد هراشا مسا نآ ندوب وکین و بوخ هب
هلمج
« شوخ مدق
»
، ،دورو ،دوخ یراعتسا یانعم رد هیاپ هملک یم هتفرگ راک هب
و دوش هب
یانعم
« یگژیو نآ سک رب ببس ییاج هب شندش دراو هک تسا یگتسجخ و تک
» تسا
( ،یرونا 5195 : 196 )؛
یانعم ره زا رتشیب انعم نیا اب ینابز رصنع نیا دماسب نیاربانب
.تسا رگید شیپ یانعم نیا
هنومن یم ار یا هس یاراد ناوت
ریز شخب :تسناد
فلا
- 5 -
« تیعوبطم و یریذپلد و لادتعا یاراد
» انعم نیا .
ًامومع هدید یتاملک رد
یم هملک هک دوش لاثم یارب .دراد هراشا یکاروخ و یندروخ یزیچ هب هیاپ
« شوخ
بآ اوهو
» یانعم هب
« یاراد بآ یاوهو عوبطم و لدتعم
» رایسب هقطنم لاثم رد و تسا
شوخ بآ اوهو هملک رد ای دراد هراشا هقطنم نیا یگژیو هب
« شوخ کاروخ
» هب هراشا هک
.دراد ذیذل یاذغ فلا - 1 -
« یتسرد یگژیو زا رادروخرب
» انعم نیا .
ًامومع یم لصاح یتاملک رد هک دوش
لاثم یارب .دشاب هتشاد هراشا داقتعا و بهذم ،رواب هب هیاپ هملک
« شوخ نییآ
» یانعم هب
.تسا تسرد و بوخ نییآ و مسر یاراد فلا - 1 -
« بسانت زا رادروخرب
» سپ .دراد هراشا یرهاظ و یکیزیف بسانت هب انعم نیا .
ًاتجیتن نیشنمه تاملک مع
ًامو لاثم یارب .دنراد هراشا ندب زا یشخب ای ندب هب
« شوخ مادنا
» یانعم هب
« ابیز و بسانتم مادنا یاراد
» شوخ یناوج رد هک تسا مادنا
یم هدید .دوش
ب - ییابیز
یم هیاپ هملک رانک رد رصنع نیا ،قوف یانعم رب هولاع هب دناوت
« یگژیو زا یرادروخرب
هیاپ هملک ییابیز
» د هراشا زین .دشاب هتشا
یم ینعم نیا هیاپ هملک هب قاصلا رد دناوت
یا
لاثم یارب .دنک فیصوت ار ناسنا ریغ کی مه و ناسنا کی مه هک دشاب
« شوخ یوله
بآ گنرو
» هویم یا تسا باذج یرهاظ و یگزات یاراد هک تسا
و
« شوخ رتخد
بآ گنرو
» فلاخرب .دراد ابیز یرهاظ هک تسا یرتخد شیپ یانعم
هنومن یا د ،روکذم ر
،رصنع نیا اب نیشنمه هیاپ تاملک انب
رب هداد رد اهنت هیاپ هملک ،رظن دروم هرکیپ یاه
یم رارق هدافتسا دروم دوخ یراعتسا یانعم هنومن و دریگ
دشن تفای یقتشم هملک زا یا
تحت یانعم رد هیاپ هملک هک هملک لاثم یارب .دشاب هدش هتفرگ راک هب دوخ یظفللا
« بآ شوخ نرو
گ
» یانعم هب
« بوخ یور و رهاظ نتشاد لیلد هب هچنآ ای هکنآ یگژیو
» ،
یم رظن هب ابیز دسر
؛ نیاربانب نامه
هنوگ یم هدهاشم هک هیاپ هملک دوش
« بآ گنرو
» رد
ینعی دوخ یراعتسا یانعم
« رهاظ
» ب ه یم راک قتشم ترابع نیا لک یانعم و دور
« ابیز
»
.تسا هیشاح ظاحل هب دنوشیپ ،یا
« شوخ -
» هیاپ هب رگید یاه قاصلا
یم یناعم ات دوش
لبق هک دنچره .دهد زورب دوخ زا ار یرگید ماع یانعم ،دش نایب مه رت
« بوخ
» ار
یم هیشاح یناعم مامت زا ناوت رد .درک طابنتسا یا
ًابیرقت رثکا تاملک قتشم یگژیو نیا
هک دوب صخشم یم رارق هدافتسا دروم دوخ یراعتسا یانعم رد هیاپ هملک
و تفرگ
هنومن هک دنتشاد دوجو یدودحم رایسب یاه رد
یانعم تحت نیا رانک رد دوخ یظفللا
هیشاح یانعم اب دنوشیپ .دنشاب رضاح یا
نیا یانعم ،یبیکرت هیاپ تیهام هب هتسب
یم دنوشیپ :دشاب ریز رارق زا دناوت
ب - 5 -
« تلوهس و یتحار یاراد
» میسقت شخب ریز هس هب انعم نیا . یم یدنب
ش :دو 5 -
؛یریگرارق هوحن رد یتحار 1
-
؛نتفرگ تعرس رد یتحار 1
- یاراد تاملک .تلاح رد یتحار
یم مه انعم نیا مه و ناسنا طسوت یگژیو نیا یگدنراد هب دنناوت
ریغ ناسنا هراشا یش/
هملک .دنشاب هتشاد
« شوخ زیمآ
» یانعم هب
« یتحار هب هک تسا یصخش یگژیو اب و
تعرس یم سنا نارگید اب دریگ
» تسا ای رد هملک
« شوخ مخز
» یصخش یانعم هب هک
هک تسا شمخز
یم بوخ دوز دوش
. هملک رد
« شوخ تسد
» یتحار هب دنوشیپ نیا
یریگرارق دراد هراشا تسد رد یزیچ
؛ و هملک
« شوخ راگزور
» هک نایب ار یناسنا یگژیو
یم یانعم هب دراد
« هافر اب و تحار یگدنز یاراد
» تسا .
ب - 1 -
« ناوارف یاراد دایز رادقم و ی
» مه یدنوشیپ یانعم نیا .
ًامومع یندروخ تاملک هب
یم هارمه دنراد راکورس ندروخ اب یعون هب هک یتاملک ای یکاروخ ای .دوش
هارمه تاملک
یم قتشم هملک نیا اب هدنوش .دنشاب یناسناریغ مه و یناسنا یگژیو یاراد مه دنناوت
نیا
انعم شیپ ی هنومن د زین ا یار ود خب ریز ش تسا : 5 -
؛تیمک 1 - تیفیک تیمک موهفم دوخ .
شخب ریز ود هب 5
- و ؛تبثم ییانعم راب اب 1
- میسقت یفنم ییانعم راب یم یدنب
رد .دوش
یم تبثم ییانعم راب اب تیمک شخب ریز هب ناوت
« شوخ ریش
» هملک نیا .درک هراشا
:تسا انعم ود یاراد 5
- یم ریش یفاک نازیم هب و یتحار هب هک یکدوک
؛دروخ 1 - یناویح
یم ریش دایز نازیم هب هک هملک نیا هدافتسا دروم رد .دهد
رابرد یم یفنم ییانعم هب ناوت
« شوخ کمن
» و تسا روش هک دراد هراشا ییاذغ یگژیو هب هک درک هراشا ناشن
هدنهد
.دراد یفنم هبنج هک تسا نیشنمه هملک دایز رادقم یم دنوشیپ نیا یفیک یانعم اب هطبار رد لک ناوت
هم
« شوخ زغم
» هب مه هک دز لاثم ار
شوخ یودرگ دننام دراد هراشا نآ یلااب تیفیک مه و نآ دایز رادقم .زغم
ب - 1 -
« تراهم یاراد
» دنوشیپ یانعم نیا .
« شوخ -
»
ًامومع ای ندب مادنا رانک رد
مادنا نیا تیلاعف لصاح هک یتاملک یم لصاح دنتسه اه
هدنزاون بیکرت رد .دوش
شوخ نیا ،تشگنا هریچ و تراهم هب بیکرت
دراد هراشا نتخاون رد هدنزاون صخش یتسد
مادنا نآ رد هک
« تشگنا
» .تسا لیخد تیلاعف نیا رد
ب - 2 -
« یدنبیاپ یگژیو یاراد
» یقلاخا یگژیو کی هب ندش لئاق رانک رد یگژیو نیا .
لاثم زا یضعب رد رد لاثم یارب .دراد هراشا مه نامز دعب هب اه
« شوخ باسح
» ب هک ه
یانعم
« یم عقوم هب ار دوخ یهدب هکنآ یگژیو دزادرپ
» رب هولاع یدنبیاپ
ندنادرگزاب هب
یم هجوت مه نآ ینامز دعب هب یزیچ رد اما دوش لصاح ررقم نامز رد ات دوش
« شوخ لوق
» ینعم هب هک
« نامیپ و دهع هب دنیاپ
» یمن هدید نامز زا یناشن تسا .دوش
ناسنا اب هطبار رد یگژیو نیا دم
رظن یم رارق ناسنا هب تابیکرت نیا اب هارمه هملک و دریگ
.دراد هراشا ب - 1 -
« یفنم ییانعم راب اب یگژیو یاراد
» هیشاح یانعم نیا . یم یا
دعب ود هب دناوت
.دنک لصاح هملک زا یفنم ییانعم راب ای دناسرب ار هیاپ هملک نادقف ای ؛دشاب هتشاد هراشا یم نادقف یارب هب ناوت
« شوخ یغ تر
» یانعم هب هک درک هراشا
« ای سومان هب تبسن هکنآ
یمن ناشن یگنادرم و تیساسح دوخ نامیپ دهد
» اراد رب هولاع نابز رصنع نیا .تسا
دراد هراشا زین یقلاخا یگژیو نآ نادقف رب یفنم راب ندوب
؛ نوچ یتاملک رد اما
« شوخ لایخ
» یگژیو هب هک
« شوخ روصت یاراد یب و هنانیب
ساسا
» راب اهنت دراد هراشا
یم طابنتسا دحاو نیا زا یفنم ییانعم .دوش
رادومن 2 - هلوقم رادومن دنوشیپ یا
« شوخ -
»
هرکیپ هعلاطم زا نخس
(
،یرونا 5195 دادعت عومجم رد ،) 115
دنوشیپ اب قتشم هملک
« شوخ -
» زا هاگن رب هولاع .دندوب هدش بیکرت یفلتخم یروتسد تلاوقم اب هک دش تفای
واز هلوقم یانعم و تلاوقم دید هی یم ینابز رصنع نیا یا
ییانعم هلوقم دید هیواز زا ناوت
هداد یسررب زا .درک هاگن تاملک نیا هب زین رصنع نیا اب نیشنمه تاملک ،هرکیپ نیا یاه
یم هب ار نیشنمه تاملک ییانعم تلاوقم ناوت
« ان ،یگژیو ،نامز م
ندب و مادنا
»
میسقت .درک یدنب
8 - 0 - 2 - دنوشیپ
« دب -
»
دنوشیپ ناونع هب یناریا نارگشهوژپ رثکا راک رد لبق هنومن دننام هب زین ینابز دحاو نیا ناونع اب نآ زا یدراوم رد و تسا هدشن هدرب مان
« هبش دنو
» .تسا هدیدرگ یفرعم نسح
( تسود 5191 یناعم یاراد ار هژاو نیا )
« تشز ،بویعم ،دنسپان ،بولطمان
» یم هب و دناد
ونع لباقم رصنع نا
« بوخ
» یم یفرعم هنایم یسراف رد هژاو نیا .دنک
"
"vat هک هدوب
ًارهاظ ناتساب یسراف زا
"
vata-
"
یانعم هب
« کچوک
» .تسا هدش قتشم گنهرف رد
نخس (
،یرونا 5195 )،
تفص تلاوقم اب ینابز دحاو نیا ،شهوژپ نیا هعلاطم دروم هرکیپ
نآ یارب و هتشگ یفرعم دیق و 1
خم یانعم ،فیراعت نیا همه رد .تسا هدیدرگ نایب فلت
رصنع نیا هکنآ لاح تسا هدش هتفرگ رظن رد لقتسم یدحاو ناونع هب رصنع نیا یم ینابز رصانع ریاس رانک رد قاقتشا دنیارف رد و هدرک لمع زین دنوشیپ ناونع هب دناوت
دنوشیپ یسراف نابز رد ینابز دحاو نیا .دزاسب دیدج هژاو و هتفرگ رارق ی
« تفص زاس
»
یم یفرعم شیپ ظاحل هب .دوش
هنومن رظانتم دحاو دننام هب زین دحاو نیا ،یدماسب و یا
هیاپ هملک هب دوخ تبثم
« مسا
» دننام
« قلاخادب
» یم لصتم دوش
؛ هیشاح ظاحل هب اما یا
لیبق زا یرصانع رانک رد
« ردصم » دننام
« ندمآدب
» ،
« بکرم هملک
» دننام
« دب بآ و
گنر
» ،
« نب یضام
» دننام
« دمآدب
» ،
« نب عراضم
» دننام
« زومآدب
» و
« رما لعف
» دننام
« رادرَبدب
» یم رارق زین هیاپ تبسن هب تلاوقم نیا رانک رد شعوقو دماسب هک دنچره دریگ
.تسا رتمک رایسب یمسا نخس گنهرف (
،یرونا 5195 ) یم هئارا ینابز رصنع نیا زا ار فیرعت نیا :دهد
« ح رد هچنآ ای هکنآ یگژیو و تسین دوخ بولطم و یعیبط تیعضو ای تیعقوم ای تلا
تسا بوغرمان و بسانمان تیفیک یاراد ای دراد صقن و بیع
» .
شیپ ظاحل هب هنومن
هیاپ هب دنوشیپ نیا ،یا یم لصتم یمسا یاه
میهافم ات دوش
یتشز و نادقف .دناسرب ار
رب ساسا یم دحاو نیا یانعم ،یبیکرت هیاپ تیهام هب دناوت
هویش :دوش ریسفت ریز یاه
5 -
« یتشز
» شیپ ظاحل هب . هنومن
دنوشیپ یا
« دب
» شیپ یانعم کی یاراد اهنت هنومن
یم افیا ار توافتم موهفم هس فلتخم هیاپ تاملک رانک رد انعم نیمه اما تسا ؛دنک
5 -
یتشز تحت هک یا ریثأت
یم ناشن ار دوخ تیعقوم ،دهد
1 - یتشز تسا یتاذ هک یا و
1 -
یتشز هک یا یم زورب ار دوخ یرهاظ تروص هب .دهد
1 - 1 موهفم نیا - شیپ
هنومن یا
« یتشز
» یم دناوت لیبق زا یتاملک رد
« ،ندمآدب ،زومآدب
... و دمآدب
» .دهد ناشن ار دوخ نامه
هنوگ لاثم نیا زا هک یتشز موهفم نیا تسادیپ اه
یم دوجو هب یتیعقوم و یطیحم صاخ طیارش تحت یم و دیآ
هب یناکم زا دناوت ناکم
.دشاب توافتم رگید تیعقوم هب یتیعقوم زا و رگید 1 - 2 یمن توافت رگید نامز هب ینامز زا و ناکم هب یناکم زا یتاذ یتشز - نیا و دنک
یم ناشن یتیعقوم ره رد هیاپ هملک رد ار موهفم ناشن و دهد
و بولطمان تیفیک هدنهد
یم ار انعم نیا .تسا هیاپ مسا دنسپان تاملک رد ناوت
«
،مشچدب ... ،قلاخادب ،تنیطدب
»
.دید 1 - 3 یرهاظ یتشز ،موس موهفم - یم تشادرب دنوشیپ نیا زا هک
دوش یتشز هب هراشا یا
د زیچ ای صخش رهاظ زا هک دراد تاملک رد ؛تسا صخشم و ادیپ یگژیو نیا یارا
« زوپ و کپدب
» ،
« دب بآ گنر و
» و
« هفایقدب
» هملک ره رارق اهدحاو نیا رانک رد هک یا
تشز هب دریگ یرهاظ ی
یم هراشا شا هملک رد لاثم یارب .دوش
« یشاقن دب بآ گنر و
» هب
یم هراشا یشاقن رهاظ .تسا یرهاظ ییابیز و تیفیک دقاف هک دوش
هیشاح ظاحل هب اما یم ینابز دحاو نیا یا
رارق زا هک دهد ناشن ار یفلتخم میهافم دناوت
:دنتسه ریز
5 -
« یناوارف
» ک دنچ رانک رد ینابز رصنع نیا : هراشا هیاپ هملک لمع یناوارف رب هیاپ همل
،دراد
« مخادب
» هملک رد .
« مخادب داتسا
» یانعم هب قتشم هملک نیا
« ومخا
» تسا و
ناشن هدنهد صخش هک تسا نیا اهراب
یم رارکت ار لمع نیا .دنک
1 -
« یدنبیاپ مدع
» لیبق زا یتاملک رد موهفم نیا :
« لوقدب
» و
« باسحدب
» و
« داقتعادب
» ناشن ار دوخ یم
افو هتفگ هک هچنآ هب هک تسا یسک لوقدب صخش .دهد
یمن یمن دوخ هتفگ هب دنبیاپ و دنک هراشا یصخش یگژیو هب ،داقتعادب درف رد ای .دوش
.درادن مکحم داقتعا نآ لوصا و نید هب هک دراد 1 -
« اوشد ر ی
» : ناشن ار دوخ زا یفلتخم هوجو توافتم هیاپ تاملک رانک رد موهفم نیا
یم هک دهد ع
تراب دنا :زا 5 - ،یناکم 1 - ،یلمع 1 - ترابع رد .ینامز
« یتسددب فیک
تسا
» لحم هب ینابز دحاو نیا یریگرارق
رارق تسد رد یتحار هب هک دراد هراشا هلیسو
یمن یم یلمع یراوشد رد .تسا هارمه یراوشد اب نآ لمح و دریگ ناوت
« صخش
دنسپدب
» اشا یصخش یگژیو هب هک درک رکذ هنومن یارب ار ار یزیچ یتحار هب هک دراد هر
یمن دنسپ یارب باختنا و دنک
وا تسا راوشد و تخس
؛ و یم ینامز هجو رد ترابع ناوت
« زپدب تشوگ
» ینامز هجو هب نآ رد هک دز لاثم ار
« دب -
» هدام یگژیو و تسا هدش هراشا
یم نایب ار ییاذغ ینامز ظاحل هب هک دنک
رید هتخپ یم .دوش
2 -
« یگژیو زا یرادروخرب تبثم
» ینابز دحاو نیا یارب هک دسرب رظن هب بیجع دیاش .
یتبثم یانعم هملک رد .درک رکذ ناوتب زین
«
َبدب رادر
» یانعم هب هک
« تشذگاب
» تسا نیا
زا هک دنچره ؛تسا هدش هتفرگ راک هب تبثم یگژیو یاراد تبثم یانعم رد ینابز رصنع هداد نیب دروم کی اهنت دنوشیپ نیا اب هدش تفای یاه .دوب انعم نیا یاراد
1 -
« تدش
» یم زین ار یلمع تدش یناوارف موهفم نتشاد رب هولاع دنوشیپ نیا : نایب دناوت
تاملک رد .دنک
« هلیپدب
» و
« ریگبدب
» نیا تدش رب تجامس موهفم رب هولاع دحاو نیا
زین لامعا دیکأت
.دراد
یم کنیا .درک هدهاشم ریز رادومن رد ار یناعم نیا ناوت
رادومن 9 - هلوقم رادومن دنوشیپ یا
« دب -
»
هلوقم یناعم رب هولاع یم ینابز دحاو نیا یارب روکذم یا
هنوگ هب ناوت فلتخم یاه
مه یاهدحاو هراشا رصنع نیا نیشن
نیا .تشاد یا شیپ ظاحل هب رصنع
هنومن رد رتشیب یا
یم رارق یرصانع رانک گژیو نیا ؛دنشاب هتشاد هراشا یگژیو کی هب هک دریگ
یم ی دناوت
،یداقتعا ای ،قلاخادب ،قلاخا ،لصادب ،یتاذ
« نییآدب
» دشاب
؛ هیشاح ظاحل هب اما نیا یا
یم رصنع هیاپ تاملک رانک رد دناوت
یم ششوپ ار فلتخم تاعوضوم هک دشاب یا .دنهد
،یکاروخ تاملک رانک رد رصنع نیا
« اذغدب
» یش ،
« رتخادب
» ،تلاح ،
« دب َا اد
» ،ناکم ،
« نوردنادب
» و مان
،مادنا
« مشچدب
» یم ، .دریگ رارق دناوت
8 - 2 - ییانعم ورملق نیا ییانعم یاهدرکلمع یسررب هب شخب نیا رد ود
یم هتخادرپ دنوشیپ رظن رد اب .دوش
هن ینابز یاهدحاو هک یتخانش ضرف نیا نتفرگ رارق هدافتسا دروم درفنم تروص هب اهنت
یم هورگ تروص هب هکلب دنریگ ار دوخ زین ییاه
یم زورب یم شیپ عوضوم نیا ،دنهد دیآ
یم لکش ار ییاهورملق اهدنوشیپ هک کی ره نورد رد هک دنهد
امن یاه هناگادج ار یا
لاغشا یم دننک ره . امن ییانعمدنچ یگژیو لیلد هب .تسا ازجم هبرجت کی رگنایب
نآ ،اهدنوشیپ رملق .دنشاب هتشاد روضح ورملق کی زا شیب رد ات دنراد لیامت اه
و،
شناد
یراتخاس یم دنوشیپ کی قیقد شقن نآ هطساو هب هک تسا یا
ره رد .دوش فیرعت دناوت
اهدنوشیپ ،ورملق امن
یاه لاغشا ار یفلتخم یم
دننک کی . امن فیرعت شخب ره رد یندش
صاخ موهفم کی رگنایامن هک تسا ورملق تسا
. ناشن نابز کی زا ار درف ره شناد ورملق
یم هد شناد نیا هک د قبطنم صخش براجت و اهرواب اب
تسا هزوح اهورملق . یاه
فیرعت ار ینمض یموهفم یم
دننک .
8 - 2 - 0 - دنوشیپ یاهورملق
« شوخ -
»
رادقم : هطقن هب هک تسا یموهفم هزوح کی رادقم ورملق نازیم ای حطس سایقم رد یا
.دراد هراشا نامه
هنوگ یم هدهاشم هک ود یاراد ورملق نیا دوش
5امن تسا حطس ؛ .نازیم و
نازیم رگید یوس زا .رادناجریغ هاوخ رادناج هاوخ دراد هراشا دحاو کی تیفیک هب حطس یم زین دروم نیا هک دراد هراشا تیمک و رادقم هب رادناجریغ مه و رادناج یارب مه دناوت
.دشاب هتشاد دربراک نیا ود ره یاراد دنوشیپ نیا
امن اه تسا . هداد ناشن تیفیک ای حطس
وت هدش یانعم هب دنوشیپ نیا طس
« هیاپ هملک دایز تیفیک نتشاد
» یم دنوشیپ نیا . دناوت
.دوش رضاح رادناجریغ و رادناج تابیکرت رانک رد یارب
یبیکرت هملک لااب تیفیک
« خ شو کاروخ » ار یم ناوت هب دحاو نیا .دز لاثم شیارگ هک دراد هراشا یصخش یگژیو
ب یکاروخ ندروخ ه دراد تیفیکاب یاه
. د ر امن ی رادناجریغ یارب تیفیک
« شوخ زغم
» ار
یم فرح تیفیک هک دنچره تسا رظن دم زین تیمک ،تیفیک رب هولاع هک دز لاثم ناوت
رب هولاع .دنزیم ار لوا امن
ی ،حطس امن ی یم زین نازیم زاربا دنوشیپ نیا طسوت دناوت
دننام هب .دنوش امن
ی نیا ،حطس امن
اجریغ و رادناج دروم ود رد زین هک دراد دربراک رادن
یارب .دراد هراشا ینعم رد یفنم هبنج و مزلا دح زا شیب نازیم هب نآ رادناج ریغ شخب نیا امن یم ناوت
« شوخ کمن
» یم طابنتسا روش ینعم نآ زا هک دز لاثم ار .دوش
:تلاح تلاح ورملق هزوح
یگژیو هب نآ رد هک تسا یا یگژیو ای یکیزیف و یرهاظ یا
یا
ا یدربراک یم هراش
.دوش ز دحاو نیا ود یاراد یناب
« امن
» 5 - ،رهاظ 1 - دربراک تسا رهاظ .
یم هک دراد هراشا دحاو کی یکیزیف تاصخشم هب یرصب ای یعمس دنناوت
یوس زا .دنشاب
حن هب دربراک رگید هب هو
ا یریگراک یم هراش
.دنک هب دنوشیپ نیا زا قتشم رهاظ یگژیو
یانعم
« هب هچ لااب تیفیک نتشاد یعمس ظاحل
یرصب ای
» دنوشیپ نیا زا قتشم تاملک .
یم لاثم یارب .دنشاب رضاح رادناجریغ و رادناج تاملک رانک رد دنناوت
« و بآ شوخ
گنر
» یم مه بیکرت رد دناوت
« گنر و بآ شوخ رتخد
» مه و
« و بآ شوخ یشاقن
گنر
» هملک هب یلوا هک دشاب رضاح د هراشا رادناج ریغ هب یمود و رادناج یا
تاملک .درا
تابیکرت نیا رادناج
ًامومع .دنراد عاجرا ناسنا هب هراشا یتحار هصخشم هب دربراک یگژیو
یم اهنت رادناجریغ تابیکرت رد هک دراد دوب دهاش ار هصخشم نیا ناوت
و لقن یارب و
1. facet
