Relationship between Religious Attitude and Prosocial Behavior Considering the Mediating Role of Empathy and Altruism in
Nursing and Medical Students
Abdolzahra Naami1, Mahnaz Mehrabizadeh Honarmand1,
Soodabeh Bassak Nejad2, Mahdi Hassanvand Amouzadeh3,
Auob Asadi4 Nematollah Sanaeenasab4,
1 Professor, Department of Psychology, Faculty of Education and Psychology, Shahid Chamran University, Ahwaz, Iran
2 Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Education and Psychology, Shahid Chamran University, Ahwaz, Iran
3 Psychology Instructor, Department of Psychology, Faculty of Psychology and Education, Payame Noor University, Tehran, Iran
4 PhD Student in Psychology, Department of Psychology, Shahid Chamran University, Ahvaz, Iran
(Received July 15, 2019 ; Accepted February 13, 2020)
Abstract
Background and purpose: Prosocial behavior can offer clinical, psychological, and biological applications to improve the health of patients. The purpose of this study was to investigate the effect of religious attitude on prosocial behavior considering the mediating roles of empathy and altruism in nursing and medical students.
Materials and methods: A descriptive-correlational study was performed in 2018-2019 academic year. The research population included all nursing and medical students in Ahvaz Jundishapur University of Medical Sciences. Participants were 361 students selected via convenient sampling. The Prosocial Tendencies Measure, Allport religious orientation, Self-Report Altruism Scale (SRA), and Interpersonal Reactivity Index (IRI) were administered. Data analysis was done using Pearson Correlation Coefficient and structural equation modeling in AMOS.
Results: According to the findings, religious orientation, altruism and empathy were significantly correlated with prosocial behavior (P<0.01). Also, the final model has a good fitness. Religious orientation was found to have direct positive effect on prosocial behavior, altruism and empathy.
Empathy and altruism had a mediating role between religious orientation and prosocial behavior.
Conclusion: Based on the role of religious orientation, altruism and empathy in predicting prosocial behavior, this model can be used in interventions to promote prosocial behavior in nurses and doctors.
Keywords: prosocial behavior, religious orientation, empathy, altruism
J Mazandaran Univ Med Sci 2019; 29(182): 73-81 (Persian).
* Corresponding Author: Mahdi Hassanvand Amouzadeh - Faculty of Psychology and Education, Payame Noor University, Tehran, Iran (E-mail: m.amouzade@gmail.com)
هرود هرامش مهن و تسيب 281
دنفسا لاس 2938 ( 82 - 39 )
37 ناردنزام يكشزپ مولع هاگشناد هلجم
هرامش ،مهن و تسيب هرود 281
دنفسا ، 2938
یجنایم شقن هب هجوت اب دنسپ هعماج راتفر اب یبهذم شرگن هطبار یکشزپ و یراتسرپ نایوجشناد رد یتسود عون و یلدمه
یماعن ارهزلادبع 1
دنمرنه هداز یبارهم زانهم 1
داژن کاسب هبادوس 2
هدازومع دنونسح یدهم
3
یدسا بویا 4
ن بسن ییانس هلا تمع
4
هديكچ
هقباس :فده و یم دنسپ هعماج راتفر یناور و ینیلاب یاه دربراک دناوت
- حرطم ار نارامیب تملاس یاقترا تهج یتسیز
شهوژپ نیا زا فده ،دیامن سررب
ی بهذم شرگن هطبار ی
م شقن هب هجوت اب دنسپ هعماج راتفر اب ی
جنا ی لدمه ی تتسود عون و ی
م رد ی نا وجشناد ی نا پ راتسر ی کشزپ و یم ی .دشاب
شور و داوم :اه
یکتشزپ و یراتتسرپ نایوجتشناد یمامت لماش یرامآ هعماج .دوب یگتسبمه عون زا یفیصوت شهوژپ نیا
یلیصحت لاس رد لیصحت هب لوغشم 89
- 7981 .دوب زاوها نارمچ دیهش هاگشناد دادعت
967 شور زا هدافتتسا اتب ناتنآ زا رتفن
هنومن رد یریگ ختنا سرتسد
هب و با تهج همانشسرپ ،دنسپ هعماجراتفر همانشسرپ هلیسو شنکاو صخاش ،یبهذم یریگ
یریذپ
عون یهد شرازگدوخ سایقم و یدرف نیب یگتتسبمه تیرته زا هدافتتسا اتب هداد لتیلحت .دتنتفرگ رارتق نومزآ دروم یتسود
رازفا مرن زا هدافتسا اب و یراتخاس تلاداعم یبای لدم و نوسریپ گ ماجناAMOS
.تفر
هتفای ینعم یگتسبمه ،یلدمه و یتسود عون ،ینید شرگن هک داد ناشن جیاتن:اه دنتسپ هتعماج راتفر اب یراد
دتنراد 17 /
>1 .)P
شهوژپ ییاهن لدم نینچمه هتفای .دوب رادروخرب یبسانم شزارب زا
یاتهریغتم رتب یتبثم و میقتسم رثا ینید شرگن داد ناشن اه
،دنسپ هعماج راتفر یتسود عون
دنتسپ هتعماج راتتفر و ینید شرگن هفلوم نیب یتسود عون و یلدمه ،هولاع هب .دراد یلدمه و
هطساو شقن .دنراد یا
:جاتنتسا شیپ رد یلدمه و یتسود عون ،ینید شرگن شقن هب هجوت اب
یتم دنسپ هعماج راتفر ینیب رد لدتم نتیا زا ناوتت
لاخادم رد ناکشزپ و ناراتسرپ دنسپ هعماج راتفر ءاقترا تفرگ هرهب ینیلاب ت
.
:یديلک یاه هژاو یتسود عون ،یلدمه ،یبهذم شرگن ،دنسپ هعماج راتفر
همدقم
یاتهراتفر زا یگرزب هورگ لماش ،دنسپ هعماج راتفر ماتجنا نارتگید تتعفنم دتصق هتب هک تسا دارفا یرایتخا یم
تیلاعف لماش ار دنسپ هعماج راتفر فوهریب .دوش ییاه
م ت ی ناد ت ک د ت ب ه ت ود تنا ن ت متتجا ای یداتم شاداتپ راظ ت
،یتعا
لوئسم فلوم دهم
ی ونسح هدازومع دن -
نارهت رون مایپ هاگشناد:
، ناور و یتیبرت مولع هدکشناد یسانش
m.amouzade@gmail.com E-mail:
7
،داتسا . ناور هورگ ناور و یتیبرت مولع هدکشناد ،یسانش یسانش
هاگشناد ، نارمچ دیهش ا زاوه
، ناریا ،زاوها
2 . رایشناد
، هورگ
،یسانشناور هدکشناد مولع یتیبرت و
،یسانشناور هاگشناد نارمچدیهش
،زاوها
،زاوها ریا نا
9 یبرم .
،
،یتیبرت مولع و یسانش ناور هورگ ناور و یتیبرت مولع هدکشناد
هاگشناد ،یسانش ناریا ،نارهت ،رون مایپ
4 یرتکد یوجشناد . یسانشناور
هاگشناد ناریا ،زاوها ،زاوها نارمچ دیهش
: تفایرد خیرات 24
/ 4 / 7989 : تاحلاصا تهج عاجرا خیرات 22
/ 4 / 7989 : تیوصت خیرات 24
/ 71 / 7989
[ Downloaded from jmums.mazums.ac.ir on 2022-11-03 ]
ناراکمه و یماعن ارهزلادبع یشهوژپ
اتمومع نآ شاداتپ و دزتیگنا یتمرب ار نارتگید تدعاسم کمک درف دنیاشوخ ساسحا نامه هدننک
تسا
7
تتفر.)
را
و هدرتب لااتب درتف رد ار یتشزرادوخ ساسحا دنسپ هعماج دنمشزرا نادرم و نانز نایم رد یناهج ظاحل هب راتفر نیا یم هدرمش دوش
2
ب.)
یم رظن ه هفلوم هک دسر یدتنچ یاته
اتهریغتم نیا زا یکی .دنشاب هتشاد شقن دنسپ هعماج راتفر رد شرگن و یبهذم یریگتهج تهج .تسا ینید یاه
یریگ
هذم شرگن هب قیوشت و دیما داجیا اب یب اهنت هن تبثم یاه
یتم درتف یناور شمارآ تجوم یاتهراتفر رد هتکلب دوتش
شتقن نارتگید و درتف یارتب باتشن و یداتش هدننکداجیا دراد
9
نیداینب تیفرظ شیازفا تجوم یلدمه یفرط زا.)
یم دارفا تیلاعف زا تیامح و طباور میظنت رد و دوش یاه
ن یهورگ و کرتشم شتق
دراد
، نتیا زا یارتب یلدتمه ور
لکش رایتسب رادتیاپ یعاتمتجا و یدرتف نیب طباور یریگ
یروره تسا
4
و شخبادخ.)
روصنم ی
2
هداد ناشن )
دتنا
هتب شنتیب رد و هتتشاد ییلااتب باتبترا وتفع اب یلدمه هک یتم کمک رامیب و راتسرپ ،کشزپ طباور تیفیک و دتنک
یتم یلدتمه رد تامادتقا باتبترا هتتیاپ دتناوت
دتتشاب یناتم
.
یعاتمتجا یلااو شزرا کی اساسا ،یتسود عون نینچمه دارتفا طتباور رد للاتتخا هتب رتجنم نآ فیعضت هک تسا یم مه هب تبسن هعماج دوش
6
یدمتعم.) 1
عون نیب )
یتتسود
هعماج راتفر و ینعم هطبار تواخس و دنسپ
هدهاتشم یاراد
شهوژپ .دومن
Pessi 9
تهج و یتسود عون نیب)
یرتیگ
ذم رظن قبط .دومن هدهاشم راد ینعم هطبار یبه
Simpson
و
Willer 8
نیب)
شیارگ عون بولطم یعامتجا یاه یتسود
هعماج راتفر و یتضقانتم طتباور لماوعزا یضعب رد )دنسپ
.تتسا هدتش هدهاتشم نتیا هتب هتجوت اتب
تراتهم هتک یاته
شیازتفا هتجیتن رد و شنتت شهاک ثعاب تسانم یطابترا تسرپ تامدخ تیفیک یم ناکشزپ و نارا
دوش هب هجوت اب و
نیا هک یارب هتب هتجوت اب یکتشزپ و یراتسرپ نایوجشناد
یتم رارتقرب نارامیب اب هک ینامرد هطبار هتنیهب )دتننک
زا یا
هعماج یاهراتفر دنسپ
71
یم یروره هنلادمه و)
امن تی د ،
یم رظن هب هفلوم زا یهاگآ دسر
هتعماج راتتفر رب هک ییاه
ریثات دارفا دنسپ یم تسا راذگ
نشور نییبت هب دناوت یرتت
یکتتشزپ و یراتتتسرپ نایوجتتشناد دنتتسپ هتتعماج راتتتفر زا راتتفر هتنیمز رد هتک دودتحم تاعلاطم دوجو اب .دماجنایب قاتنتم یدودتح اتت جیاتتن هتتفرگ تروص دنسپ هعماج یم یم ار رما نیا تلع .دشاب شتقن نتفرگ هدیدان رد دوش
هطساو یجنایم ای یا م یتخرب رگ
تتسناد اتهریغت
2
لتیلد.)
شهوژتپ هتک تتسا نیا رگید مهم یتگمه هتتشذگ یاته
هب رارق یسررب دروم دنسپ هعماج راتفر هفلوم اب ازجم روط
هتفرگ و مته رانک رد اهریغتم مامت یشهوژپ چیه رد و دنا
هدتشن هدتید لدم کی تروص هب شهوژتپ نتیا اذتل .دتنا
یم مز رد نارگتشهوژپ یور رتب یدیدج هچیرد دناوت هتنی
ناور داعبا قاتنت و دیاتشگب دنسپ هعماج راتفر یتخانش یاته
اتت هتک یمیهاتفم نیب یماجسنا و هتخاس نشور ار دوجوم رباتنب .دتیامن داجیا ،تسا هدش حرطم هنیمز نیا رد نونک نآ یتم رتهاح یتسررب دش هتفگ هک هچ تاتعلاطا دتناوت
تتهج تملاتس ماظن ناگدنریگ میمصت رایتخا رد ار یبسانم چ ره ناور یاتهریغتم ندرک رتدمآراک ه متتسیس رد یتخانتش
.دروآ مهارتف یکتشزپ و یراتتسرپ نایوجتشناد یشزومآ شزرا هب هجوت اب نیاربانب شرتگن رتیغتم ،هعماج یگنهرف یاه
تب یتتسود عون و یلدمه ،یبهذم ه
شیتپ ناوتنع یاهدتنیآ
یم و هدش هتفرگ رظن رد دنسپ هعماج راتفر مهم نتیا ناوت
ار یلک هیهرف عوتن و یلدتمه یاه هفلوم هک درک حرطم
یم یتسود هتب دنناوت
زا یمهتس یجناتیم یاتهریغتم ناوتنع
دنتسپ هتعماج راتفر اب یبهذم شرگن نیب بابترا سنایراو یتتسررب رتهاح شهوژتپ یلتتصا فدته .دتنیامن نیتیبت ار بهذم شرگن هطبار ی
شقن هب هجوت اب دنسپ هعماج راتفر اب
م تتی جنا ی لدتتمه ی تتتسود عوتتن و ی
رد م تتی نا وجتتشناد ی نا
راتسرپ ی کشزپ و یم ی .دشاب
شور و داوم اه
یتتتتتتتعطقم یفیتتتتتتتصوت هتتتتتتتعلاطم نتتتتتتتیا رد
cross-sectional descriptive study
یراتمآ هتعماج ،)
هتشر نایوجشناد یمامت لماش یکتشزپ و یراتتسرپ یاته
یلیتصحت لاتس رد هتک دوتب زاوها روپاش یدنج هاگشناد 89 - 81 حت هب لوغشم هاگشناد نیا رد .دندوب لیص
هجوت اب
37 ناردنزام يكشزپ مولع هاگشناد هلجم
هرامش ،مهن و تسيب هرود 281
دنفسا ، 2938
تتسانم هتنومن مجح کلام ناونع هب لدم یاهرتماراپ هب یراتخاس تلاداعم رد
Mueller
زا لتقن هب یتملاغ
و روتپ
ناراکمه
77
متجح ،یرامآ ناوت شیازفا روظنم هب زین و)
سرتتسد رد هویتش هتب هوتف یراتمآ هتعماج نایمزا هنومن دادتعت 967 دتش باتختنا رتفن سناتش مدتع هتب هتجوت اتب .
تکرتش باتختنا رد ربارب هتلمج زا یتلیلاد هتب ناگدتننک
کلاتتم یراتتکمه مدتتع ،صختتشم خورتتخ و دورو یاتته
ب نایوجشناد زا یضعب ه
مدتع ،تاتناحتما هتب یکیدزن لیلد
هب نایوجشناد روضح رد و سرد سلاتک رد نامزمه روط
هنومن ماجنا و ناتسرامیب لحم ناتمز رد یرادرب
نیتب یاته
من ناکما ،دیتاسا سیردت هنو
و یفداتصت تروص هب یریگ
هویش ریاس ای هنومن یاه
هویتش زا اذتل ،دوتبن نتکمم یریگ
هنومن .دیدرگ هدافتسا سرتسد رد یریگ کلام
دورو یاه
زا تراتبع هتعلاطم هب وجتشناد
ی هتتشر اته ی راتتسرپ ی و
کشزپ ی کشزپ مولع هاگشناد ی
دنج ی روپاش هب لاتبا مدع ،
یراتمیب نتتشادن ،یکشزپناور تلالاتخا و یمتسج داتح
همانشسرپ لیمکت رد یراکمه اته
دتندوب . خورتخ کلاتم
مدتع و شهوژتپ رد یراتکمه ماتجنا هتب لتیامت مدع مه زا شتسرپ قتیرط زا هوتف دراوتم .دوتب همانتشسرپ لیمکت تکرش شهوژتپ یتقلاخا دتک .تتفرگ ماتجنا ناگدتننک
رهاح 72 / 922 یم .دشاب
زبا شهوژپ نیا رد هدافتسا دروم یاهرا
تفر همانشسرپ دنسپ هعماجرا
Penner
و ناراکمه
72 )
شیارگ یبایزرا یارب یرازبا ناونع هب زا دنسپ هعماج یاه
هب یتیصخش تافص رظنم یم راک
طتسوت همانتشسرپ نیا .دور
یرافص نی ا
79
رتهاح شهوژپ رد .تسا هدش یبایراجنه)
رتبارب خابنورک یافلآ شور اب همانشسرپ نیا ییایاپ 19
/ 1
.دیدرگ دروآرب انشسرپ
تهج هم طتسوت ادتبا یبهذم یریگ
Alport
تهج شجنس تهج .دیدرگ هدافتسا یبهذم یریگ
همانشسرپ ییایاپ تهج
ناتهج طتسوت تروپلآ یبهذم یریگ
خابنورک یافلآ اب یگرزب 14
/ 1 راتبتعا و تتسا هدش شرازگ
راسکاخ و یهانپادخ طسوت زین نآ یسراف هخسن بولطم
هدش شرازگ تسا
74
اپ رهاح شهوژپ رد.)
ییای رازتبا نتیا ربارب خابنورک یافلآ شور اب
12 / 1 .دیدرگ دروآرب
عون یسررب یارب عون همانشسرپ زا یتسود
هک یتسود
یدتمحا طسوت
72
هدافتتسا هدتش یباتیرابتعا و یتحارط)
شور اتب همانتشسرپ نتیا ییاتیاپ رتهاح شهوژتپ رد .دش رتتبارب خاتتبنورک یاتتفلآ 11
/ 1 .دتتیدرگ دروآرتتب صخاتتش
شنکاو یریذپ یلدتمه یرتیگ هزادنا روظنم هب یدرف نیب
زا نآ یتنورد یناتسمه هک دوش یم هدرب راک هب 17
/ 1 اتت
11 / 1 تسا
76
شنتکاو صخاتش یتیاور نییبت روظنم هب.)
اتب رازتبا نتیا نیتب یگتتسبمه تیرته ،یدرف نیب یریذپ یلدتتمه ساتتیقم
Hogon
7868 یلدتتمه همانتتشسرپ و )
یناجیه
Einstein
7812 ب هک دش هدیجنس ) تیترت ه
41 / 1 و
61 / 1 تسا 71 .) همانشسرپ نیا ییایاپ رهاح شهوژپ رد اتب
ربارب خابنورک یافلآ شور 18
/ 1 .دش دروآرب
راک شور و داوم
هتتعلاطم نتتیا رد 967
رتتفن 267 ،نز 711 اتتب )درتتم
ینس نیگنایم
2 /
±2 17 / 22 نیا زا هک دنتشاد تکرش لاس )
دادعت 792 و یراتسرپ یوجشناد رفن 718
رفن یوجتشناد
دندوب یکشزپ هرامش لودج
7 ).
م ددامش لددج 1
تتفا یتتناوارف فتتیزوت: تتتسح رتتب هتتعلاطم دروتتم دار
یاهریغتم هرود و تیسنج ،یلیصحت هتشر یتخانش تیعمج
ریغتم دادعت
)دصرد
یلیصحت هتشر یراتسرپ
792 2 / 21 )
یکشزپ 718
2 / 48 )
تیسنج ز
ن 267
17 )
درم 711
28 )
هنازور هرود 782
29 )
هنابش 768
41 )
هرامش لودج رد 2
صخاش یاتهریغتم یفیصوت یاه
صخاتتش هتتب هتتجوت اتتب .تتتسا هدتتش هتتیارا شهوژتتپ یاتته
لاتمرن هتنومن فیزوت یگدیشک و یگلوچ ریداقم یفیصوت یم هتبترم یگتتسبمه ،شهوژپ لدم نومزآ زا شیپ .دشاب
هوژپ یاهریغتم رفص اتب .دتش هبساحم نوسریپ شور اب ش
ینعم هدهاشم ناتکما شهوژتپ یاهریغتم نیب طباور یراد
هرامش لودج دروآ مهارف ار لدم لیلحت 2
.)
[ Downloaded from jmums.mazums.ac.ir on 2022-11-03 ]
ناراکمه و یماعن ارهزلادبع یشهوژپ
م امش لج 2
شهوژپ یاهریغتم رفص هبترم یگتسبمه:
اهریغتم یگلوچ یگدیشک 7 2 9 4
ینید شرگن 42
/ 1 99 / 1 7
یلدمه 99
/ 1 22 / 1
٭ - 78 / 1 7
عون ود یتس 26 / 1 29 / 1
٭٭ - 94 /
٭ 1 22 / 1 7
هعماج راتفر دنسپ 27 / 1 96 / 1
٭ - 41 /
٭٭ 1 22 /
٭ 1 46 / 1 7
12 /
>1
٭p 17 /
>1
٭٭p
٭ : 17 / P<1
٭٭
: 2 1 / P<1
لودتج جیاتن 2
یتم ناتشن یاتهریغتم نیتب هتک دتهد
حطس رد شهوژپ 17
/
>1 وP
12 /
>1 تنعم هتطبارP
ی یراد
.دراد دوجو هداد لیلحت زا دعب
فیتصوت یاه لدتم ،ی
یباتی
هتفای لیلحت یارب یراتخاس هلداعم هدافتتسا یفیتصوت یاه
.دش هب لدم زا ،لدم نومزآ روظنم یراتخاتس تلاداعم یبای
تسرد هنیشیب شور اب ادتبا رد .دش هدافتسا ییامن
ههورفم یاته
لدتتم ییاتتنبریز دتتش یتتسررب یراتخاتتس تلاداتتعم یباتتی
و
ههورفم تیاعر نمه مدع هلمج زا لیلحت یاه
مه یطخ
هداد ندوتب یطخو اهریغتم نیب تتفرگ ماتجنا لتیلحت اته
،
هداد یرگلابرغ زا سپ هداد یتسررب لتثم هیلوا یاه
یاته
ههورفم ،)ترپ لدم یلصا یاه
یراتخاتس تلاداعم یبای
هداد یرتیغتم دتنچ و یرتیغتم کتت ندوتب لامرن ینعی اته
.دیدرگ یبایزرا تسانم
ش لج م ا م 3 تسمریغ و میقتسم تیاره: یموهفم لدم هدش درادناتسا میق
میقتسم تارثا میقتسمریغ تارثا
لک تارثا
هعماج راتفر یور هب زا دنسپ یلدمه 78٭
/ 1
٭ - 78 / 1
عون یتسود 21٭ / 1
٭ - 21 / 1
ینید شرگن 49٭
/
٭ 1 77 /
٭ 1 24 / 1
زا یلدمه یور هب ینید شرگن
28٭ / 1
٭ - 28 / 1
عون یور هب زا یتسود ینید شرگن
97٭ / 1
٭ - 97 / 1
٭ : 17 / P<1
هرامتش لودتج رد ریتسم لتیلحت جیاتتن هب هجوت اب 9
هرامتشرادومن اب قباطم 7
تنعم میقتتسم ریتسم ،) ی
زا یراد
عون ،یلدمه دنتسپ هعماج راتفر رب ینید شرگن و یتسود
رتب یتنید شرتگن زا یراداتنعم میقتسم ریغ ریسم و رارقرب یتتتسود عوتتن و یلدتتمه قتتیرط زا دنتتسپ هتتعماج راتتتفر ریسم تیره 77
یتم رارتقرب )دصرد میقتتسم رتثا .دتشاب
عون و یلدمه رب ینید شرگن تتیترت هب یتسود
28 و 97
حطس رد تسا دصرد 17
/
>1 .)P م ام ادو ن
1 رایعم تیاره اب ییاهن لدم نومزآ:
ش لج م ا 4م صخاش: شهوژپ لدم شزارب یاه
صخاش اه RMSEA AGFI GFI IFI CFI
2/df X
ریداقم حلاصا زا شیپ 19
/ 1 94 / 1 99 / 1 18 / 1 92 / 1 71 / 9
حلاصا زا سپ ریداقم 12
/ 1 82 / 1 88 / 1 81 / 1 81 / 1 47 / 2
ینارحب حطس 19
/
>1 82 /
>1 82 /
>1 82 /
>1 82 /
>1 12 /
>1
شریذپ رایعم 19
/
≥1 82 /
≥1 82 /
≤1 82 /
≤1 82 /
≤1
>9
هرامش لودج 4
صخاش ، ناتشن ار لدتم شزارب یاه
یم شزارتب صخاتش رادتقم .دهد یتقیبطت
) CFI
82 / 1 و
یتم ضرف لوبق لباق رتلااب دوتش
72
رادتقم هتک.)
ردCFI
اب ربارب رهاح شهوژپ 81
/ 1 .تتسا دتییات دروم هک تسا
یتشیازفا شزارتب صخاش نینچمه )IFI
81 / 1 صخاتش ،
شزارب ییوکین )GFI
88 / 1 شزارتب ییوتکین صخاتش و ،
هدش حلاصا
)AGFI
82 / 1 یتنارحب حطتسرد همه 82
/ 1
P<
رب رگنایب یم لدم تسانم شزا تاتعبرم نیگنایم هشیر .دشاب
دروآرب یاطخ
RMSEA
) 12 / 1 ینارحب حطس اب 19
/ 1
P<
یم لدم بوخ شزارب رگنایب هرامآ نومزآ .دشاب
2/df
ابX
ینارحب حطس 12
/ 1
P<
صخاش و
RMSEA
یباتیزرا یارب
هدهاتشم سیرتاتم اتب هدتش دروآرب سیرتام هابطنا نازیم هب هدش یم راک آ نیا .دور نومز
یم ناشن یرامآ یاه دنهد
هداد اب یرتهب شزارب هدش حلاصا لدم هک هدهاتشم یاته
.دراد هدش نادتنچ شزارتب هتیلوا لدتم تسا رکذ هب مزلا
اددتجم شزارب ،حلاصا کی لامعا زا سپ ،تشادن یبولطم شزارتب جیاتتن ،دیتسر یبتسانم شزارب هب لدم و دش هبساحم حلاصا زا سپ شزارب و هیلوا لودجرد
هرامش 4 .تسا هدمآ
ثحب
میقتسم رثا ینید شرگن هک داد ناشن رهاح شهوژپ و یراتتتسرپ نایوجتتشناد دنتتسپ هتعماج راتتتفر رتتب یتتبثم و
38 ناردنزام يكشزپ مولع هاگشناد هلجم
هرامش ،مهن و تسيب هرود 281
دنفسا ، 2938
شهوژپ .دراد یکشزپ شرتگن نیتب دنویپ یددعتم یاه
یاته
هتعماج یاتهراجنه اب تسانتم یعامتجا یاهراتفر و ینید هداد ناتشن ار هتتفای .دتنا
فای اتب شهوژتپ نتیا یاته هتت
یاتته
ینابزرم تاعلاطم
79
و) Batara
ناراکمه و
78
ناوتخمه)
یم هتفای نیا نییبت رد .تسا هتب یبهذم شرگن تفگ ناوت
هتعماج راتفر رب راذگریثأت ینوریب لماع کی ناونع دنتسپ
و هدرتک طبترتم یعامتجا یایند اب لاعف تروص هب ار درف فمج نوچ یتافص شوخ ،ییارگ
ینیب لابق رد تیلوئسم و
د یتمرب ار هعماج دارفا رگی دزتیگنا
7
یتم نیتنچمه.)
ناوتت
یتصخش یاهرواب هیاپ رب دوخ هنازور یگدنز رد دارفا تفگ مجتسنم ییاتنعم متتسیس کتی دنراد هک یشزرا متسیس و هداد لکش دوخ یارب و باتختنا متسیس نیا ساسا رب هک
یم راتفر زا رثاتم زین یکشزپ و یراتسرپ نایوجشناد .دنک
متسیس کی
،دتنمفده ییانعم ار دنتسپ هتعماج یاتهراتفر
یم شیامن ،روحم تلیضف یروئت ساسارب نینچمه .دنهد
هتب کتمک هتکلب دوتس تتسک تهج رد هن یقلاخا راتفر یم دادملق عونمه دوش
21
نآ زا.)
یتنید شرتگن رد هکاج
و یدردتمه نینچمه و تسا دنمشزرا نارگید هب کمک هدنزاس یلصا لماوع وزج نارگید هب کمک هعماج راتفر
یم دنسپ اب یکشزپ و یراتسرپ نایوجشناد ور نیا زا دشاب
هبنج نارامیب میرکت و تمدخ دنسپ هعماج راتفر مهم یاه
یم راکب ار .دنریگ
شرتگن هتفللم داد ناتشن رهاح شهوژپ هتفای رگید .دراد یلدمه رب یتبثم و میقتسم رثا ینید
Pessi 9
ناشن)
شیب یلدمه دنراد یرتلااب ینید حطس هک یدارفا هداد رت
و شیب یماکداش یم هبرجت یگدنز رد یرت
نییبترد .دننک
یم هتفای نیا هداوناتخ رد دارتفا شرورپ درک ناونع ناوت
یاته
شیتب یقلاخا دشر و ینید داعبا دشر هب یبهذم نآ رتت
اته
یم رجنم ذگریثأت اب یبهذم شرگن تهج نیا زا دوش یرا
لکتتش تبتتس دارتتفا یتخانتتش و یناتتجیه داتتعبا رتتب یرتتیگ
هراوحرط هدش دارفا رد راثیا دننام ییاه
27
رد رتما نیا و)
رد هتتنلادمه یاتتهراتفر هتتب هتتناهاوخدوخ یراتتتفر لیدتتبت .تتسا رثلتم ناکتشزپ و ناراتتسرپ یتقلاخا دتشر دنیارف یتتم نیتتنچمه ناراتتمیب هاگدتتید و رتتظنم زا تتتفگ ناوتتت
نآ یدنمدرد ار اه
یتم یلدتمه یعون ندرک کرد دتشاب
یم هک رد یتنید شرتگن یعاتمتجا هتجو زا یتشان دتناوت
.دشاب یناتسرامیب و ینامرد طیحم هاح شهوژپ ت
شن ر ت گن داد نا ت میقتتسم رثا ینید شر
عوتتن رتتب یتتتبثم و هتتتفای اتتب هتتتفای نتتیا .دراد یتتتسود
یاتته
ییلاوم
22
ناراتکمه و رولاد و) 29
رتب .دراد یناوتخمه)
ظن ساسا عوتن یعاتمتجا یریگداتی هتیر رد هتشیر یتتسود
هتتشذگ رد وتگلا هدهاتشم اتی و هیبنت و شاداپ یاهدنیارف هیرظن یخرب نینچمه .دراد یاتهراجنه شتقن هتب نازادرپ
یشان ار نآ و هدرک هراشا هناتسود عون راتفر رد یعامتجا ینورد نازیمزا تیلوئتسم و فاصنا لباقت یاهراجنه یزاس
یم یعامتجا .دنناد
یم رگا ینعی لباقت هب نارگید میهاوخ
ینعی فاصنا .مینک کمک نارگید هب دیاب دننک کمک ام تتمحز هتعماج یارتب هتک یناسک هب یعامتجا طباور رد هدیشک هتفرگن شاداپ و دنا یم کمک دنا
تیلوئتسم .مینک
نیا ینعی یعامتجا متشچ نودتب هتک
نادتنمزاین هتب تتشاد
مینک کمک
24
نآ زا.)
عون هک اج کتی ناونع هب یتسود
حرتطم یعامتجا راجنه ناونع هب ینید و یعامتجا شزرا هفلوم روهظ هطبار تسا تیلوتسم و فاتصنا ،لتباقت یاه
یتم یکتشزپ و یراتسرپ نایوجشناد نایم رد یعامتجا دتناوت
یتنید شرتگن .دتهد ناشن ار هعماج ینید گنهرف یوگلا عون یاهوگلا ندادرارق اب تشناد راتیتخا رد هناتتسود
نایوج
نآ عون راتفر نتخیگنارب هب ار اه یتم قیوتشت هناتسود
دتنک
یم هدهاشم ناوارف میرک نآرق تایآ رد هک رما نیا دوتش
یتتسود عوتن اتب ینید شرگن بابترا تهج یبسانم نییبت یم مهارف .دنک رتب یتتبثم و میقتتسم رتثا یلدمه رهاح شهوژپ رد
هتتعماج راتتتفر طم جیاتتتن اتتب هتتتفای نتتیا .تتتشاد دنتتسپ
هتتعلا
یروصنم و شخبادخ
2
هتتفای نتیا نییبت رد .تسا ناوخمه)
یم اتب و درتف کرد شیازتفا قیرط زا یلدمه تفگ ناوت
تیلوئتسم سح نارگید و دوخ زا درف یهاگآ ءاقترا یریذتپ
دنتتسپ هتتعماج راتتتفر داتتعبا زا هتتک ار ندوتتب وگختتساپ و یم یمرب ،دشاب نتیا هب هجوت اب .دزیگنا
و شور شوتخ هتک
ناراکمه
22
یم ییاهراتفر هلمج زا ار یلدمه)
هتک دتنناد
[ Downloaded from jmums.mazums.ac.ir on 2022-11-03 ]
ناراکمه و یماعن ارهزلادبع یشهوژپ
یم داجیا ار یهورگ ماجسنا تفگ ناوت یم نیاربانب ،دنک
زا هتنلادمه یاهراتفر هک یکشزپ و یراتسرپ نایوجشناد یم زورب دوخ زتکارم رد یتهورگ ماجتسنا قیرط زا دنهد
ب یناتسرامیب ه
رد ار دنتسپ هتعماج راتتفر میقتتسمریغ روتط
ینامرد رداک نایم وتج دوبهب هب هار نیا زا و هدرک جیورت
ینامرد تامدخ رتهب تیفیک ،ینامرد زکارم شخب تملاس کتتمک یاتتقترا تتتیاهن رد و زا هتتک نارتتگید هتتب یناتتسر
هفلوم یم دنسپ هعماج راتفر مهم یاه یم یهتنم ،دشاب
.دش
هطتتساو شتتقن شهوژتتپ نتتیا جیاتتتن تتتیاهن رد یا
عوتتن ذتتم شرتتگن هتتفللم نیتتب هتتطبار رد یتتتسود و یبه
هعماج یاهراتفر جیاتتن اتب هتتفای نتیا .درتک دتییات ار دنسپ
و یرافتتص شهوژتتپ ناراتتکمه
26
رد .دراد یناوتتخمه)
ب هجیتن نییبت ه
یتم هدتمآ تسد هتب هتجوت اتب تتفگ ناوتت
نیا زا لتقن هتب اکنلومتسا و یکسفاکیا هک
Dimant
)
21 )
هعماج راتفر یانبم یتنورد ،ینوریب هزیگنا عون هس ار دنسپ
مه و یم هدش یزاسدننا یم رظن هب ،دناد
عوتن راتتفر دتسر
ب هناتسود ه نیا لیلد نیا زا دراد ینورد یشزیگنا یانبم هک
یم هجو هعماج راتفر زا یعون دناوت زا .ددرگ دادملق دنسپ
نیا هب هجوت اب رگید رظنم شزرا زا یتکی هک
هتعماج یاته
یتم یتتسه و ناسنا هب ینید هاگن یملاسا یناریا زا ،دتشاب
یم تهج نیا عوتن راتفر تفگ ناوت
هتب هتجوت اتب یتتسود
هزومآ کتی ناوتنع هب یناریا هعماج ینید و یگنهرف یاه
هتتعماج راتتتفر و یبهذتتم شرتتگن نیتتب هطتتساو لتتباق دنتتسپ
.تسا نییبت تیدودتتحم یتتخرب یاراد شهوژتتپ نتتیا .دوتتب ییاتته
تیدودتتحم زا یتتکی شور هتتب بوتتبرم هتتعلاطم نتتیا یاتته
یتتم قتتیقحت یتتسانش .دتتشاب
تیدودتتحم نتتیا هتتلمج زا اتته
طقف رهاح هعلاطم .دشاب یم یریگ هنومن ندوبن یفداصت هدوب یکشزپ و یراتسرپ ینعی یشزومآ هورگ ود یور رب نتیا میتمعت ور نتیا زا هتفرگ تروص هاگشناد کی رد و هتتتفای هورتتگ هتتب اتته و یکتتشزپاریپو یکتتشزپ رتتگید یاتته
پب تروص بایتحا اب دیاب فماوج ریاس هب نینچمه هب .دریذ
اتهریغتم نیا هطیح رد رگید تاقیقحت ندوب دودحم تلع هعماج رد هتسیاقم ناکمارتهاح شهوژتپ هعماج هباشم یا
ب جیاتن ه حرتط زا هدافتتسا .تتشادن دوتجو لماک تروص زا هدافتتسا ،اتهریغتم نیتب طتباور فیتصوت یارتب یعطقم و تاتعلاطا یروآ فتمج یارتب یتشرازگدوخ همانشسرپ وخ دومناو لامتحا تیدودحم ،نداد خساپ رد دب و ب
یاه
و شهوژپ دمایپ هک تسا یرگید تحت ار نآ زا خاتنتسا
یم رارق ریثات لدم نینچمه .دهد
،یراتخاس تلاداعم یبای
یتم دودحم ار شهوژپ نیا زا یلع طباور خاتنتسا .دزاتس
یم داهنشیپ هورگ ،یدعب تاعلاطم رد دوش
ماظن رگید یاه
ا ساتتسارب تتتشادهب و تملاتتس هتتسیاقم دروتتم لدتتم نتتی
حرتط زا هدافتتسا نیتنچمه .دنریگرارق اتب یتشیامزآ یاته
هنومن یریگ یم یفداصت یاه یتلع طتباور نییعت رد دناوت
کمک .دشاب هدننک
یم نایاپ رد یکاتح شهوژپ ییاهن هجیتن تفگ ناوت
رتتیغتم کتتی ناوتتنع هتتب یبهذتتم شرتتگن هتتک تتتسا نآ زا م هتطبار دنتسپ هتعماج یاهراتفر اب یگنهرف رتیغ و میقتتس
نیارباتنب .دراد )یتتسود عوتن و یلدمه قیرط زا میقتسم ناتیم رد هتفلوم نتیا تتیوقت و یبهذتم شرتگن هتب هجوت ب نایوجشناد ه
یکتشزپ و یراتتسرپ نایوجتشناد صوصخ
سلاک رد یارتب یرثوتم ماتگ یتشزومآ هتمانرب هوف یاه
دتمآراک تتهج ناراتمیب اتب یناتمرد رداک بابترا تیوقت همانرب ندرک ه
یتم تملاتس ماظن یا هتتفرگ رتظن رد دتناوت
.دوش شزومآ ندناجنگ نینچمه و یلدتمه تراتهم یاه
شزوتمآ ریاتس راتنک رد یتسود عون تبتس یناتمرد یاته
و یراتتتسرپ نایوجتتشناد دنتتسپ فماتتج یاتتهراتفر تتتیوقت یتتم قتتیرط نتتیا زا و هدتتش یکتتشزپ تتتیفیک ریثاتتت ناوتتت
.داد ءاقترا ار ینامرد تامدخ
یرازگساپس
ت زا یمام تکرش نایوجشناد شهوژتپ نیا رد هدننک
.میراد ار رکشت لامک
88 ناردنزام يكشزپ مولع هاگشناد هلجم
هرامش ،مهن و تسيب هرود 281
دنفسا ، 2938
References
1. Saffarinia M, Abbaspour P, Dehestani M.
Comparison of social intelligence and prosocial personality in medical students with and without internet addiction. Journal of Fundamentals of Mental Health 2015;
17(5): 229-233 )Persian(.
2. Park S, Shin J. The influence of anonymous peers on prosocial behavior. PLoS One 2017;
12(10): e0185521.
3. Golmakani N, Rezaei F, Mazloum SR. The Relationship of Spiritual Intelligence and Religious activities with happiness of midwives working in hospitals and health centers. J Midwifery Reprod Health 2018; 6(2): 1264- 1272.
4. Freedman LR, Hebert LE, Battistelli MF, Stulberg DB. Religious hospital policies on reproductive care: what do patients want to know? Am J Obstet Gynecol 2018; 218(2):
251.e1-251.
5. Khodabakhsh M, Mansori P. Relationship of Forgiveness and Empathy Among Medical and Nursing Students. Horizon Med Sci 2012; 18 (2):45-54 )Persian(.
6. Shahnazdoust M, Maghsoudi Sh, Tabari R, Kazemnejad LE. Level of burnout in nurses and its related factors in Medical Educational Hospitals in Rasht in 2010. Holistic nurs midwifery 2012; 21(2-66): 20-27 )Persian(.
7. Moatamedi A. Prosocial behavior prediction in the elderly based on the relationship with god and demographic characteristics.
Counseling Culture and Psycotherapy 2019;
10(37): 41-62 )Persian(.
8. Pessi, AB. Religiosity and altruism: exploring the link and its relation to happiness. J Contem Relig 2011; 26(1): 1-18.
9. Simpson B, Willer R. Altruism and indirect reciprocity: The interaction of person and situation in prosocial behavior. Social Psychology Quarterly 2008; 71(1): 37-52.
10. Ben-Ami Bartal I1, Decety J, Mason P.
Empathy and pro-social behavior in rats.
Science 2011; 334(6061):1427-1430.
11. Gholamipour F, Rahimian Boogar I, Talepasand S. Prediction of Pathological Narcissism Based on Family System: The Mediating Role of Narcissistic Wounds and Perfectionism. J Mazandaran Univ Med Sci 2017; 27(151): 117-129 (Persian).
12. Penner LA, Fritzsche BA, Craiger JP, Freifeld TS. (1995). Measuring the prosocial personality. In Butcher JN. Spielberger CD, (eds). Advances in Personality Assessment, Vol. 10 (pp.147-163). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
13. Saidi S, Ahmadian H, Saffarinia M. The Model of Relationship Between Social Perspective Taking and Self-Control with Pro-social Personality Through Mediator Role Emotional Empathy. Social Cognition 2019; 8(2): 80-90 (Persian).
14. Ehsanian E, hojjati H. The relationship between religious orientation and self-actualization in 12-18-year-old. Iranian Journal of Pediatric Nursing (JPEN) 2017; 4(1): 30-35.
15. Ahmadi S. A study on altruism in daily social relationships and the effective factors.
Iranian Journal of Sociology (ISA) 2009;
10(2): 87-108 )Persian(.
16. Ristovski A, Wertheim EH. Investigation of compensation sources, trait empathy, satisfaction with outcome, and forgiveness in the criminal context. Austral Psychol 2005;
40(1): 63-69.
[ Downloaded from jmums.mazums.ac.ir on 2022-11-03 ]
ناراکمه و یماعن ارهزلادبع یشهوژپ
17. Ghorbani N, Bing MN, Watson PJ, Davison HK, LeBreton DE. Individualist and collectivist values: evidence of compatibility in Iran and the United States. Personal Individ Differ 2003; 35(2): 431-447.
18. Marzbani F, Bostan N. The role of perceived social support in prediction of psychological wellbeing in female teachers. Journal of Fundamentals of Mental Health 2016;
18(Special Issue): 537-541 )Persian(.
19. Batara JB, Franco PS, Quiachon MA, Sembrero DR. Effects of Religious Priming Concepts on Prosocial Behavior Towards Ingroup and Outgroup. Eur J Psychol 2016;
12(4): 635-644.
20. Sahraian A, Gholami A, Omidvar B. The Relationship Between Religious Attitude and Happiness in Medical Students in Shiraz University of Medical ScienceS. Horizon Med Sci. 2011; 17 (1) :69-74
21. Freedman LR, Hebert LE, Battistelli MF, Stulberg DB. Religious hospital policies on reproductive care: what do patients want to know? Am J Obstet Gynecol 2018; 218(2):
251-256.
22. Molaei MR. The role of altruistic behavior
and religious orientation in predicting social and political participation of high school students in Ardabil. Journal of School Psychology 2015; 4(2): 104-117.
23. Delavar ALI, Shabani Z, karimi Y, dortaj F.
Explaining the Effect of Psycho-Social Factors on the Altruism of Charity School- builders. Educational Psychology 2016;
12(39): 45-79 )Persian(.
24. Scharf K, Smith S. Relational altruism and giving in social groups. Journal of Public Economics 2016; 1(141): 1-10.
25. Wan Q, Jiang L, Zeng Y, Wu X. A big-five personality model-based study of empathy behaviors in clinical nurses. Nurse Educ Pract 2019; 38: 66-81.
26. Saffarinia M, Tadris Tabrizi M, Mohtashami T, Hassanzadeh P. The Effect of prosocial personality and Narcissism on Social Well- being of the Residents in Tehran City.
Knowledge & Research in Applied Psychology 2017; 15(57): 36-45. )Persian(
27. Dimant E. Contagion of pro-and anti-social behavior among peers and the role of social proximity. Journal of Economic Psychology 2019; 73: 66-88.
