저작자표시-비영리-변경금지 2.0 대한민국 이용자는 아래의 조건을 따르는 경우에 한하여 자유롭게
l 이 저작물을 복제, 배포, 전송, 전시, 공연 및 방송할 수 있습니다. 다음과 같은 조건을 따라야 합니다:
l 귀하는, 이 저작물의 재이용이나 배포의 경우, 이 저작물에 적용된 이용허락조건 을 명확하게 나타내어야 합니다.
l 저작권자로부터 별도의 허가를 받으면 이러한 조건들은 적용되지 않습니다.
저작권법에 따른 이용자의 권리는 위의 내용에 의하여 영향을 받지 않습니다. 이것은 이용허락규약(Legal Code)을 이해하기 쉽게 요약한 것입니다.
Disclaimer
저작자표시. 귀하는 원저작자를 표시하여야 합니다.
비영리. 귀하는 이 저작물을 영리 목적으로 이용할 수 없습니다.
변경금지. 귀하는 이 저작물을 개작, 변형 또는 가공할 수 없습니다.
工學博士 學位論文
저 망간 쌍정유기소성강의 응력 변형률 - 거동에 미치는 변형률속도의 영향
Effect of Strain Rate on Stress-Strain Behavior
of Lean Manganese TWinning Induced Plasticity (TWIP) Steels
指導敎授 崔 日 東
2013 年 02 月
韓國海洋大學敎 大學院
材料工學科
宋 炳 煥
工學博士 學位論文
저 망간 쌍정유기소성강의 응력 변형률 - 거동에 미치는 변형률속도의 영향
Effect of Strain Rate on Stress-Strain Behavior
of Lean Manganese TWinning Induced Plasticity (TWIP) Steels
指導敎授 崔 日 東
2013 年 02 月
韓國海洋大學敎 大學院
材料工學科
宋 炳 煥
- 1 -
을 의 으로 함.
本 論文 宋炳煥 工學博士 學位論文 認准
委員長 工學博士 李 成 烈 ㊞ 委 員 工學博士 文 慶 萬 ㊞ 委 員 工學博士 崔 日 東 ㊞ 委 員 工學博士 李 柄 雨 ㊞ 委 員 工學博士 李 泰 昊 ㊞
2012 年 12 月 05 日
韓國海洋大學敎 大學院
- 2 -
- 3 -
- 4 -
- 5 -
- 6 -
- 7 -
- 8 -
- 9 -
- 11 -
×
×
- 12 -
- 1 -
′
→ ′
- 2 -
≤ ≤
≤ ≤
′
′
- 3 -
- 4 -
×
- 5 -
- 6 -
→ → →
- 7 -
→
→
→
→ →
- 8 -
- 9 -
- 10 -
- 11 -
→ ′
→ ′
→ ′
- 12 -
- 13 -
- 14 -
- 15 -
×
- 16 -
- 17 -
- 18 -
- 19 -
- 20 -
- 21 -
- 22 -
×
×
- 23 -
- 24 -
- 25 -
- 26 -
- 27 -
- 28 -
- 29 -
- 30 -
×
- 31 -
→ ′
→
∆→
→
- 32 -
′
′
- 33 -
- 34 -
- 35 -
40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 0
200 400 600 800 1000 1200 1400 1600
Intensity (cps)
(311)g (220)g
(200)g (111)g
2Theta(deg)
18Mn raw
40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 0
50 100 150 200 250 300 350
2Theta(deg)
(311)g
(220)g (200)g
(111)g
Intensity (cps)
12Mn raw
- 36 -
- 37 -
×
× × ×
× × ×
- 38 -
〈〉
- 39 -
∞
- 40 -
- 41 -
→ ′
- 42 -
- 43 -
- 44 -
0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0
200 400 600 800 1000 1200
Eng. Strain
10-1s-1 10-2s-1 10-3s-1 10-4s-1
Eng. Stress (MPa)
(a) 18Mn
0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0
200 400 600 800 1000 1200
Eng. Stress (MPa)
Eng. Strain
10-1s-1 10-2s-1 10-3s-1 10-4s-1
(b) 12Mn
- 45 -
0.3 0.4 0.5 0.6 0.7
800 850 900 950 1000 1050
Eng. Strain
10-1s-1 10-2s-1 10-3s-1 10-4s-1
Eng. Stress (MPa)
(a) 18Mn
0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 700
800 900 1000 1100 1200
Eng. Stress (MPa)
Eng. Strain
10-1s-1 10-2s-1 10-3s-1 10-4s-1
(b) 12Mn
- 46 -
40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 0
100 200 300 400 500
2Theta(deg)
Intensity (cps)
18Mn 10-1s-1
(311)g (220)g
(200)g (111)g
40 50 60 70 80 90
0 100 200 300 400
2Theta(deg)
Intensity (cps)
18Mn 10- 2s-1
(311)g (220)g
(200)g (111)g
40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 0
50 100 150 200 250 300 350 400
2Theta(deg)
Intensity (cps)
18Mn 10-3s-1
(311)g (220)g
(200)g (111)g
40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 0
50 100 150 200 250 300 350
Intensity (cps)
2Theta(deg)
18Mn 10-4s-1
(311)g (220)g
(200)g (111)g
40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 0
20 40 60 80 100 120 140 160 180
2Theta(deg)
Intensity (cps)
12M n 10-2s-1
(220)g (200)g
(111)g
(220)g
40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 0
20 40 60 80 100 120 140 160
2Theta(deg)
Intensity (cps)
12Mn 10-1 s-1
(220)g (200)g
(111)g
(311)g
40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 0
20 40 60 80 100 120 140 160
2Theta(deg)
Intensity (cps)
12Mn 10-3 s-1 (220)g
(200)g (111)g
(311)g
40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 0
20 40 60 80 100 120 140 160 180
2Theta(deg)
Intensity (cps)
12Mn 10-4s-1
(311)g (220)g
(200)g (111)g
- 47 -
- 48 -
- 49 -
- 50 -
- 51 -
- 52 -
- 53 -
10-4 10-3 10-2 10-1 500
600 700 800 900 1000 1100 1200
0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7
Strain Rate (s-1)
Eng. UTS (MPa) UTS Failure Elongation
ef
(a) 18Mn
10-4 10-3 10-2 10-1 500
600 700 800 900 1000 1100 1200
0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7
Eng. UTS (MPa)
Strain Rate (s-1)
UTS
Failure Elongation
ef
(b) 12Mn
- 54 -
10-4 10-3 10-2 10-1 100 600
700 800 900 1000 1100 1200
1300 e
0.10 0.20 0.30 0.40 0.50
Strain Rate(s-1)
Flow Stress (MPa) (a) 18Mn
10-4 10-3 10-2 10-1 100 600
700 800 900 1000 1100 1200 1300
(b) 12Mn
Strain Rate(s-1)
Flow Stress (MPa)
e 0.10 0.20 0.30 0.40 0.50
- 55 -
- 56 -
- 57 -
- 58 -
- 59 -
- 60 -
- 61 -
- 62 -
0 4 8 12 16 20 24 28 32 36 40 44 0
10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Eng. Strain(%) Strain Rate
18Mn 10-4s-1 18Mn 10-1s-1
Twinned Grain Fraction (%)
0 4 8 12 16 20 24 28 32 36 40 44 400
500 600 700 800 900 1000
Strain Rate 18Mn 10-4s-1 18Mn 10-1s-1
Stress (MPa)
Eng. Strain(%)
- 63 -
- 64 -
- 65 -
- 66 -
0 4 8 12 16 20 24 28 32 36 0
10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Twinned Grain Fraction (%)
Eng. Strain(%)
Strain Rate 12Mn 10-4s-1 12Mn 10-1s-1
0 4 8 12 16 20 24 28 32 36 400
500 600 700 800 900 1000
Stress (MPa)
Eng. Strain(%) Strain Rate
12Mn 10-4s-1 12Mn 10-1s-1
- 67 -
- 68 -
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 500
600 700 800 900 1000
Strain Rate 18Mn 10-4s-1 18Mn 10-1s-1 12Mn 10-4s-1 12Mn 10-1s-1
Stress (MPa)
Twinned Grain Fraction (%)
- 69 -
- 70 -
- 71 -
0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.0
0.1 0.2 0.3
0.4 (a) 18Mn 10-4s-1
10-3s-1 10-2s-1 10-1s-1
Eng. Strain
Strain Hardening Exponent(n)
0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.0
0.1 0.2 0.3
0.4 (b) 12Mn
Eng. Strain
Strain Hardening Exponent(n)
10-4s-1 10-3s-1 10-2s-1 10-1s-1
- 72 -
- 73 -
- 74 - 4%
20%
4%
0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5
0.0 0.1 0.2 0.3 0.4
S tra in H ar de ni ng E xp on en t(n )
Eng. Strain
Strain Rate : 18Mn 10-4/s 12Mn 10-4/s 20%
40%
30%
- 75 -
×
×
×
×
- 76 -
- 77 -
0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0
200 400 600 800 1000 1200
1400 (a) 18Mn
100s-1 101s-1 102s-1 2x102s-1
Eng. Stress (MPa)
Eng. Strain
0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0
200 400 600 800 1000 1200 1400
100s-1 101s-1 102s-1 3x102s-1
(b) 12Mn
Eng. Stress (MPa)
Eng. Strain
- 78 -
10-4 10-3 10-2 10-1 100 101 102 600
700 800 900 1000 1100 1200 1300 1400
Strain Rate(s-1) 18Mn
12Mn
Eng. UTS (MPa)
10-4 10-3 10-2 10-1 100 101 102 0.0
0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7
18Mn 12Mn
Strain Rate(s-1)
e f (avg)
- 79 -
- 80 -
- 81 -
∙
- 82 -
∙∙
- 83 -
- 84 -
- 85 -
0 2 4 6 8 10 12 14
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Eng. Strain(%)
Strain Rate 18Mn 101s-1 18Mn 102s-1
Twinned Grain Fraction (%)
0 2 4 6 8 10 12 14
400 500 600 700 800 900 1000
Strain Rate 18Mn 101s-1 18Mn 102s-1
Stress (MPa)
Eng. Strain(%)
- 86 -
- 87 -
- 88 -
0 4 8 12 16 20 24 28 32 36 0
10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Strain Rate 12Mn 101s-1 12Mn 102s-1
Twinned Grain Fraction (%)
Eng. Strain(%)
0 4 8 12 16 20 24 28 32 36 400
500 600 700 800 900 1000
Stress (MPa)
Strain Rate 12Mn 101s-1 12Mn 102s-1 Eng. Strain(%)
- 89 -
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 500
600 700 800 900 1000
Strain Rate 18Mn 101s-1 18Mn 102s-1 12Mn 101s-1 12Mn 102s-1
Stress (MPa)
Twinned Grain Fraction (%)
- 90 -
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 500
600 700 800 900 1000 1100
Strain Rate 18Mn 10-4s-1 18Mn 10-1s-1 12Mn 10-4s-1 12Mn 10-1s-1 18Mn 101s-1 18Mn 102s-1 12Mn 101s-1 12Mn 102s-1
Stress (MPa)
Twinned Grain Fraction (%)
High strain rate
Quasi-static strain rate
- 91 -
- 92 -
- 93 -
0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.0
0.1 0.2 0.3
0.4 100s-1
101s-1 102s-1 2x102s-1
Eng. Strain
Strain Hardening Exponent(n)
(a) 18Mn
0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.0
0.1 0.2 0.3
0.4 (b) 12Mn
Eng. Strain
Strain Hardening Exponent(n)
100s-1 101s-1 102s-1 3x102s-1
- 94 -
×
- 95 -
∆
∆
- 96 -
- 97 -
- 98 -
- 99 -
10-5 10-4 10-3 10-2 10-1 100 101 102 103 200
400 600 800 1000 1200 1400
0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7
UTS YS
Strain Rate (s-1)
Strength (MPa)
ef eu (a) 18Mn
Elongation
10-5 10-4 10-3 10-2 10-1 100 101 102 103 200
400 600 800 1000 1200 1400
0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7
Strain Rate (s-1)
Strength (MPa)
UTS (b) 12Mn YS
Elongation
ef eu
- 100 -
0 4 8 12 16 20 24 28 32 36 40 44 0
10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Strain Rate 18Mn 10-4 s-1 18Mn 10-1 s-1 18Mn 101 s-1 18Mn 102 s-1 12Mn 10-4 s-1 12Mn 10-1 s-1 12Mn 101 s-1 12Mn 102 s-1
Twinned Grain Fraction (%)
Eng. Strain(%)
0 4 8 12 16 20 24 28 32 36 40 44 400
500 600 700 800 900 1000
Strain Rate 18Mn 10-4s-1 18Mn 10-1s-1 18Mn 101s- 1 18Mn 102s- 1 12Mn 10-4s-1 12Mn 10-1s-1 12Mn 101s- 1 12Mn 102s- 1
Stress (MPa)
Eng. Strain(%)
- 101 -
18Mn 12Mn
-0.03 -0.02 -0.01 0.00 0.01 0.02 0.03
10-4s-1 ~ 100s-1 100s-1~
Strain Rate Sensitivity
- 102 -
10-4 10-3 10-2 10-1 100 101 102 103 600
700 800 900 1000 1100 1200 1300
Strain Rate (s-1)
e 0.10 0.20 0.30 0.40 0.50
Flow Stress (MPa)
10-4 10-3 10-2 10-1 100 101 102 103 600
700 800 900 1000 1100 1200 1300
Strain Rate(s-1)
Flow Stress (MPa)
e 0.10 0.20 0.30 0.40 0.50
- 103 -
10 15 20 25 30 35
-0.05 -0.04 -0.03 -0.02 -0.01 0.00 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05
18Mn 12Mn
Strain Rate Sensivity
Eng. Strain (%)
Strain rate : 10-4s-1 ~ 10-1s-1
10 15 20 25 30 35
-0.05 -0.04 -0.03 -0.02 -0.01 0.00 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05
Eng. Strain (%)
Strain Rate Sensivity
Strain rate : 10-1s-1 ~ 102s-1 18Mn 12Mn
- 104 -
10 15 20 25 30 35 40 45 50
-0.05 -0.04 -0.03 -0.02 -0.01 0.00 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05
Eng. Strain (%)
Strain Rate Sensivity
Strain rate : 100s-1 ~ 102s-1 12Mn
- 105 -
×
≈
- 106 -
- 107 -
- 108 -
10-4 10-3 10-2 10-1 100 101 102 20000
30000 40000 50000 60000 70000 80000
18Mn 12Mn
Total Absorbed Energy (MPa%)
Strain Rate (s-1)
10-4 10-3 10-2 10-1 100 101 102 2000
4000 6000 8000 10000
18Mn 12Mn Absorbed Energy Up to 0.1 Strain (MPa%)
Strain Rate (s-1)
- 109 -
- 110 -
′
′
- 111 -
- 112 -
- 113 -
- 114 -
- 115 -
- 116 -
- 117 -
- 118 -
- 119 -
- 120 -
- 121 -
×
- 122 -
- 123 -
- 124 -
- 125 -
- 126 -
- 127 -
- 128 -