3935
тұрғанымыздай Қазақстан аталған барлық көрсеткіштер бойынша жоғары рейтингті көрсетіп отыр. Толықтай Орталық Азияның державасы деп сеніммен айтуға мүмкіндігіміз бар деуімізге болады. Дегенмен,әлі де осыдан да жоғары дәрежеге жетуге болатындығын атап кеткен жөн. Шығыс Еуропа елдерінің көрсеткіштерімен салыстарғанда айтарлықтай төмен.
Сол себепті де,әлі де еңбек етуіміз қажет. Қазақстанның негізгі стратегиялық бағыттардың бірі «Қазақстан 2050» де аталып кеткендей, дамыған 30 мемлекеттің құрамына кіреміз ол барлығы уақыттың есебінде деп ойлаймын.
Қолданылған әдебиеттер тізімі
1. Электронный ресурс –[Режим доступа]:http://www.prosperity.com/
The Legatum Prosperity Index/ Индекс процветания стран мира Института Legatum 2. Күзембайұлы А.,Əбіл Е. Қазақстан тарихы. Алматы,2006
3. http://www.doingbusiness.org/ Последнее исследование: Doing Business 2017 4. http://www.nonews.co
5. Найденова Н.Н Глобализация как фактор сближения образовательных систем стран постсовесткого пространства в условиях разновекторной кластеризации// Современная педагогика.2015.№11.
6. Медушевский Н.А., Шишкина, А.Р. Образовательные системы стран Центральной Азии: Вызовы, риски и перспективы регионального сотрудничества. –М.: Ленанд, 2015.-168 с.
7. https://www.numbeo.com ƏOЖ 94(574)
ТАРИХЫМЫЗДЫҢ ХХ ҒАСЫРДАҒЫ ҚOЗҒАЛЫСТАР ЖАЙЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ЗИЯЛЫЛАРЫНЫҢ КӨЗҚАРАСТАРЫ
Сактаган Айсауле Сериккызы [email protected]
Л.Н.Гумилев атындағы ЕҰУ Тарих факультеті, 1 курс магистранты, Нұр-Сұлтан, Қазақстан
Ғылыми жетекшісі – Сайлаубай Е.Е.
ХХ ғасыр қазақ тарихына ұлы өзгерістер әкелді. Олардың ішінде ұлтты ұлықтағандары да, ұлттың қасіретіне айналдырғандары да бар. ХХ ғасыр басындағы қазақ қоғамы үмітінен күдігі басым өзгерістер мен қайшылықтарға толы болатын. Ұлтты ұйыстыратын мемлекеттіліктің орнын отарлау миссиясын көздеген әкімшілік басқару органдары басты, қазақ халқының иелігінен алынып, мемлекеттік меншік деп жарияланған жер әкімшілік-аумақтық бөліске түсті, дәстүрлі шаруашылық-мәдени типі капиталистік қатынастарға азды-көпті бейімделгенмен, империялық өктемдікке құрылған бәсекеге төтеп бере алмайтыны белгілі болды. Бұл барша әлемнің қайта бөліске кірісіп кеткен дәуірі еді.
Əлділер әлсізді бөрідей талаған, қазақтың халық ретінде сақталып қалатын-қалмайтыны беймәлім ғасырлар тоғысында әлеуметтік ілгерілеу атаулыны қоғамдық-экономикалық формациямен, пролетариаттың тап күресімен, социалистік революциямен байланыстырушы ілім—тарихқа материалистік көзқарас шығыстық өмір заңдылықтары мен ақиқатынан алшақ жатқанын әшкерелеген құбылыс қазақ даласында дүниеге келді. Торлаған тұманнан жол таппай тұрған халқын өрге сүйреген күш Алаш қозғалысы еді. Саяси мәдениеті әлемдік деңгейге көтерілген, кәсіби даярлығы заманының сұранысына сай, адамгершілік-имандық қасиеттері ұлы даланың сан ғасырлық қастерлі құндылықтарымен суғарылған Ə. Бөкейхан, А. Байтұрсынұлы, М. Дулатұлы, М.Тынышбайұлы, Ж. Ақпайұлы, Б. Қаратайұлы сынды дүлдүлдер бастапқыда осынау қозғалыстың тұлғалық-интеллектуалдық әлеуетін сомдаса, іле-шала Х. Досмұхамедұлы, М. Жұмабайұлы, С. Сейфуллин, Т. Рысқұл, С. Садуақасұлы, М.
Əуезұлы, Ж. Аймауытұлы, М. Шоқай тағы басқалар әрлендірді. Əңгіме олардың бәрі
3936
, , і і і і і і і , - , і і
і . і і ө
і ,
і і і .
і , - , і і і і
ң , і і і , ң ө і і і, і і ,
і ің і, і і , ә -
ң , ә і і і 1905-1907 -
і. І і і ,
ің і і , і і і ө і і
, ң , і -ә , і
. і ің ң і і. і
і ің ә
і. і ің і ң -
ә і - . ө і і і
і ө і ң ө і і , -
і і і ө і і і,
і і ің . і і і і і
ө і і ң
. і , ң ө і і 1917
ң ә і ң ә і .
і і ң - і і і . І і , ә
і і, ң ө і (1873-1937)
ө і і і. . « », « » і і ө
, ң і і , ө і і - і і і ә і ө і
і , ө і і ө і і. ң « », « »
ө « і », « », « һә 4- і », « »
( ), «Ш », « », «
ө і і», « », « », « ң »
- ң і ң .
, ң ө і
і і Ə ө (1866-1937) і. Ə. ө
ң , ң - і і і [1]. Ə і , «
», « і і һә », « » ә і
1916 - Ə ө ң
ә і і і і ің і і. ң -
і і і « » і і « » « »
і . Ə. ө ө і ің « »
ә і і і і ә і [2]. ң
і ң (1885-1935) . ң
і ң і
ә - ә і. . « і ің » і ің ,
ә і і і і ің . « ң
- ә і . ң
. Х і і ә і і і
, ің . і
. і і ө і , ә і і
і , , ң і
і ің ө і » [3, 211]. . ң і і 1909
« , » і і. і і ө ң-
ң і , , і і і і. 1914 ң « » і
. 1915 « » ө і.
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
3937
ң і . ң үші ү і ә ш і ө і ,
і і ү ү і. « . ң - ү і. Кі і
і, ү і ү і і і. ш ң
ә і і ү і , ө ү і ,
, ө ү і. ң ә і ө і , і і , і і
ө ө і ің і і і і ш үш
і і » [4, 106-107- ].
XX ң я ң і і, ө і ү і
(1889-1931) - і і ің ө і і і ү .
. ө і і ш ш ші ң
ш [5, 44]. . і і ш
ің « өң і », « » ң і ,
, К ә өң і і і і ұ -
. ә і ң ө і ө і і,
і ұ (1893-1938) ш ү і і. . ұ ң ө і і
ш ш ші , ң өң і і і і
« ң », « ің я », « ү і », « », « і ң
» ш - і і і і і ө і [6,264]. ұ
ш ш , ң ң і, ,
ң я ш ө і і. ң XX ң
ң , ә і ү ү і і
я ү ш ң (1879-1937) ң і . Ə і , ң
ә і і ш ң ің ш ің
і - і і і і і. ш ө
, і і ү ө ә і і. « -
» і . ш ң,
ү і ің ә і. іш я ш
[7,62]. ң ұ - і ің і і XX
ш . і ө ш ң і і ұ ө ү
я ң ө ү ң ә і і ң
ң і і. , XIX XX ң
- і і ің ш ң .
o ы ғ і і і
1. . // і . 1992. 1 ү ; ә і. 1996.
25 ; і і. 1992. 23 ә і .
2. ., Ə. ө . . - ., 1994, 210 .
3. . . - ., 1991, 211 .
4. . // , 1991, № 4.- . 16-64 .
5. . ү і . - ., 1990, 330 .
6. К і . ., F.T. // і . 1996. 26
ң .-264-376 .
7. ш . я . -
. - ., 1990, 224 .
Ə 94 (574)
Ы А А І І Ө І
ғ і і ы ы
. . , , ә ұ
і, « » ң 3 і,
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
