158Я1560-1749
ВЫСШАЯ ШКОЛА
НЮНЕК
ЕМ САТ10Я т
о ЭКОЛОГИЯ. ГЕОГРАФИЯ. ТУРИЗМ.
АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫГЫ
ф.г.к., доцент М Ы РЗАГУЛОВА Г.Р., ага окытушы ТУМАЖАНОВА М.О., магистрант АШ ИМОВА А.
Алматы технологиялык университет!, М ЕЙМ АНХАНАНЬЩ ДАМУ М 0СЕЛЕЛЕР1
(ЦЫ ЗМ ЕТ К 0Р С Е Т У САПАСЫ, ИНФРАЦУРЫ ЛЫ М )
^азакстанньщ нарыктык экономикага ету1 кэсшорындагы конакжайлылык кызметшщ жаца шарттарьш аныктады, ол ушш кэсшорынды баскарудьщ децгейш жогарылату, тутынушыларга сапалы кызмет кврсету, мамандардьщ б ш к т ш п н арттыру шараларын жасау керек. Щ5 мейманхананьщ дамуына эсер ететш б1рнеше мэселелер бар, атап айтсак каржы, кызмет керсету сапасы, инфракур ылым мэселес1
т.б.
Мейманханда кызмет кврсету мацызды сала болып табылады.
Маркетологгардыц айтуы бойынша сапалы кызметп баскару ешмд1 ецбект1 керсетш, уйымды бакылауга сепппн типзедо. Сонымен, сапа клиенттердщ кызметтерге канагаттануы, ал сапалы кызмет - бул конактардьщ суранысын канагаттандыратын кызмет сапаны баскару процес! болып саналады. Мейманхана кызметшщ саласы - бул адамдар арасындагы карым - катынас, накты алушы мен сатушы арасындагы байланыс. Жалпы мейманхана шаруашылыгы бизнесш туристк бизнестен жеке белш карастыру мумкш емес. вйткеш, мейманхана шаруашьшыгы хальщты жумыспен камтамасыз етед1 жэне пайда табу кез1 болып табьшады. Мейманхана шаруашылыгы эрб1р мемлекеттщ элеуметпк, мэдени жэне экономикальщ ем^рше тшелей ыкпал ететш кызмет тур к Ал бул кызмегп баскару одайга сога коймайды. Сонгы кездерг, мейманхана бизнес! элемде пайдалы бизнестщ б^рше айналды. Ол ез1мен коса туризмд1 дамытады. Ал туризм болса, элеуметпк - турмыстык инфракурылымныц салааралык кешеш рет1нде элемдк экономикада басты рвлд1 алады, элемдк улттык ет м н щ 1/10 бел1пн камтамасыз етед1. Сондыктан да алдагы кезенде оныц ец манызды факторына айналмак.
Мейманхананьщ басты кез1 - турист болгандыктан, мейманханада керсетшетш кызметтердщ сапасы элемдк децгейде эр турл! болуы кажет. Тек сонда гана мейманхана саласы еркендеп, вз дамуын одан эрг жалгастырады.
Кез келген конак уйдщ тшмд1 жумыс ютеу!, оньщ конак уй кызмет кврсетушщ сапасына ете тыгыз байланысты. Жогаргы сапалы кызмет керсету менпик турше байланыссыз, конак уй басшылыгыныц жумысына кецш аударуы жумысыныц курам а белш болып табылады. Кебшесе бул максаттагы ютер, конак уй кызметтершщ сапасын бакылау мен оны жаксартуга багытталады (ыстык су температурасы, орамалдар саны, тамак даярлау жагдайлары жэне т.б.). алайда, конак уй кызметтершщ сапасы юшщ техникалык шецпмдер1мен гана шектелмейд1.
К^онак уй индустриясы, эдетте конактарды тартуга, олардыц талаптарын орындауга, сешмше ие болуга кэсшорындардыц бас косуына тырысады. Бул конактардьщ
кецшщен щыг) стратегиясы - ю Мейманхаш олардьщ бйи технологиялард) конактарга кьс пайдалануга бай Мейманхана кызметк кызмет*
курстардан етш ■ мейманх етшу!;
есюрген кайта жевдеуден
Мейманханш Сапалы кызмет ■ Оларды сапалы ейткеш конак у орынньщ керкем.
мен ку зы ретп лт Мейманхана I кызмет и кызмет к«
материал;
«Инфракурыл
«курылым». «Тек 1\аз1рг1 тавда инф) сферадагы жэне ю ету тусшд1ршед1.
Инфракурылы жагдайларын жас жиынтыгы (мыса электрмен камту инфракурылым — КОЛ1Г1 жэне байлш экологиялык инф]
жуйелер, саябакта жагдайын камтама жиынтыгы.
Мейманхана х
0НД1руД1Ц ТИ1МДШ
мацызды белш I топталуына жэне ж мен м ейрамханалар уйымдасгыру кере«
гасырда конактард!
болып табылатыны
кецш нен щыгуга толык мумкшдш беред!. Сондыктан конак уй кэсшорнынын, стратегиясы - конактар мен кэсшорын катынастарын жетшд^ругс багытгалу кажет.
Мейманхана кызметтершщ сапасы улкен дэрежеде, онда ктейтш адамдарга, олардьщ б ш ктш гш е, ынтасына, шыгармашылык кабшетше, жада технологияларды мецгеру ш еберлтне жэне жача уйымдастыру урд^стерш конактарга кызмет керсетуге арналган жаца материалдык база турлерш пайдалануга байланысты.
Мейманханадагы усынылатын кызметгщ сапасын реттеу эд)стерк кызметкерлердщ б ш к т ш п н артгыру керек;
кызметкерлердщ бш м ш жогарлату керек (кызметкерлер эр турл1 курстардан етш туруы тшс);
мейманхана материалдык - техникалык базасымен толык камтамасыз етшу1;
есюрген курал жабдыктарды жацасына ауыстырып отыру керек немесе кайта жевдеуден етюзш отыру керек.
Мейманханада сапалы кызмет керсетуге кептеген факторлар ыкпал етедь Сапалы кызмет керсетуге уш непзп фактордьщ ыкпал ететшш атап етуге болады.
Одарды сапалы кызмет керсётудщ базалык элементтер! деп атап етуге болады, ейпсет конак уй кызметгерш багалауда клиент конак уйдщ холлы, туратын орынньщ керкемдеуше, сонымен катар персоналдьщ жумысы, олардыц б ш к т ш п мет кузыреттш п карастырылады.
Мейманхана кызметшщ сапасьгаа ыкпал ететш факторлар:
кызмет керсетунп персоналдьщ б ш к т ш п мен кузыреттшп;
кызмет керсетудеп озык технологиялар;
материалдык - техникалык база[ 1 ].
«Инфракурылым» т у с ш т латын сезтен т& а - «томен» жэне з1гикшга-
«журылым». «Темени курылым» немесе «фундамент» ретшде аударуга болады.
Кдзфп тавда инфракурылым бойынша материалдык - техникалык жуйелер, эртурл!
сферадагы жэне кызмет саласындагы непзп функцияларды орындауды камтамасыз сгу тусшд1р1лед1.
Инфракурылым ■—экономиканьщ жэне адамдардьщ кызмет етушщ жалпы аогаайларын жасауды камтамасыз ететш халык шаруашылыгы салаларыньщ т а п п ьиы (мысалы енд^рютк инфракурылым — жолдар, келж, байланыс, эаежхрмен камту желю1 коймалар жэне т.б,; олеумсто'к - турмыстык ифракурылым — турмыстык-коммуналдык шаруашылык, сауда, жолаушылар ш ш п жэне байланыс, б ш м беру, гылым, мэдениет, денсаулык сактау жэне т.б.;
яшаогиялык инфракурылым — тазалаушы курылымдар, бвгеттер, дренажды жуйелер, саябактар жэне т.б.); материалдык ещирю пен когамньщ вм1р суру в г а а й ы н камтамасыз ету уипн кажетп гимараттар, жуйелер мен кызметтердщ ш ы н ты га.
Мейманхана халыктьщ ем1рлш денгешн есуш когамдык ынталандыру жэне
«■■рудщ ти1мдш ш н жогарлатуда улкен рел аткаратын элеуметпк саланын
■ Н О Ш б о л т болып табылады. Халыктьщ экономикалык белсендш пнщ
“■ ш ал у н на жэне жумыс кушшщ ещйршуше ашык болатын орындарда конак уйлер я я мейрамханалар аса к а ж е т , б1рак оларга тшмд! кызмет керсету технологиясын 1Ьш дастыру керек, эсгресе шетел азаматгарына. Баршага мэл1м болгандай, XXI
■вырда конактарды кабылдауды тапмд1 уйымдастыру басымдылык кез: - б ш м б а ш п табылатыны анык. Бупнп танда заманауи когамда ттм д ! уйымдастыру -
жеке кэсшорынды дамытуда гана емес, сондай-ак мемлекеттщ экономикалык жэне элеуметпк жуйесшщ болашагын аныктайтын букш ел шаруашылыгыньщ сэттшкке кол жетизуде шешупц фактор болып табылады.
Мейманхана эр турлх инженерлк жабдьщтармен камтамасыз етшу! тию. Оны жумыс жагдайы жасакталган кажетп технологиямен камтамасыз етшед1.
Мейманхана жэне туристк бизнестщ н еп зп кэсшорындарына келесшер жатады: конакуйлер жэне езге де орналасу жайлары, жолаушылар келем!, когамдык тамактану орындары, экскурсиялык кызмет! усынатын жэне аудармашы гидтердщ кызметш усынады.
Мейманхана туристк кэсшорындарыньщ барлыгын н еп зп к - эрекетш кызмет керсету б1ркт1редь Жеке алганда, орналастыру, тасымал, туристердщ тамактануы жэне баска кызметтер жиынтыгы, мейрамханалар ушш - туристерге тамактану кызметш керсетуге кукыгы жэне туристерд! тасымалдау жатады. Туристк мейманхана белгшенген талаптар бар. Олар денсаулык пен ем1рше каушыздк камтамасыз ету, экологиялык тазалыгы, саялыгы, эстетикалыгы болады. Ко накуй кэсшорындары 631 ещцретш ешмд1 жузеге асыру болатын непзп ещ црютк эрекетп, орналастыру кызметш, тауарлар мен кызметтерд! сату ю - эрекел, косымша билеттерд1 сату сияктыларды 1ске асырады.
Мейманхана эр турл! инженерлк жабдыктармен камтамасыз етшу] тшс. Оны жумыс жагдайы жасакталган кажетп технологиямен камтамасыз етедь К,ызмет керсету барысында к а у ш ш д к техникасы мен ецбекп коргау сакталынуы тшс.
Сумен жабдыктау, тамакка кажетп жэне турмыстык кызметке кажет сумен жэне ерт сещируге непзделген сумен камтамасыз етед1. Ауа тазарткыш жылу беретщ жуйелер де, сондай-ак ерт сощпру жуйес1 калыпты жумыс 1 стелу 1 тшс.
Мейманхана гимаратын функционалды тагайындауды мынадай непзп 4 топка белш карастырылады.
конак уйдщ тургын белш;
ЭК1МШ ШК ббЛ1М1;
кызметкерлер;
косымша кемекшшер.
Бхршпп топка - белмелердщ барлык категорияларын уйымдастыру гимараттын тургын бел1Г1мен ткелей байланысты.
Екпшп топта - вестюбиль онымен катар гимараттыд барлык коммунальдык белмелер1 директордьщ кабылдау белмес1 жэне т.б. эш мш ш к кызмет керсету жумыс жасайды.
УШШШ1 топка - гимараттык жалпы тагайындалуы (концертпк залы, музыкалык жэне би салондары, конак белме, конференция жэне м эж ш с залы, спорттык жаттыгу залы), керпилес гимаратгагы кэсшорынныд кызмет керсету! (жеке байланыс, сэн салоны, акша б1рлктерш ауыстыру орындары кафе, бар, мейрамханасы, сауда орындары жэне т.б.)
Тертшпп топка - конак уй гимаратыныц шаруашылык коймалары (тесек орын жабдыктарын жэне й р жуу, тугендеу жэне жасау устаханасы, зат кояатын белме жэне койма) гимараттын жеке инженерлк техникалык жабдыктау шеберлер1 машиналык бел1мдер юредь
Конак уйдщ аныкгалган курам улпс) жэне конактар ушш жогары жайлылык талаптарын жасау жэне персоналдардыц жумыс жагдайын жаксарту. Гимараттын мацызы жеке аландарыныц кеп бел1мш тургын уй белмелер1, ткелей байланыста кемек керсету жэне белмелерге кызмет керсету. Конак уй белмес! келушшерге
дерлк мынадай жабдыктарымев арналган шкафп Заманауи к<
инженерлк кьс болуга мшдетп.
басшы катынас инженерлк кеш лайыкты басм мамандыктарга ( Конак уйди болсак, жылу, ж конак уй гима (ылгалдылыгын) параметерш жа с)белмелк баска Мейманхана, орнын толтырар
С63С13.
1. Жаксыберге А.М., Конакжайль Алматы 2014.-230 ( 2. Мазбаев ОЛ УДК 504
ст. г ПРОБЛЕМ ! АВАРИ Статья посею разливов нефти и м Аварийные р нефте добываю ше!
транспортировке:
негативным эконо Постановлеш»
года) утвержден ] реагированию на основной целью ] квалифицированнс экологического з ликвидации их пос АО НК «Каз!
соответствии с ] ОНЗА818001, кот»
дерлк мынадай элементгермен косымша тамактандыру, демалуга арналган орын жабдыктарымен жумыс орнымен конак кабылдау белмеа ауыз уймен кшмге арналган шкафпен санузелмен жабдыкталады.
Заманауи конак уй кешешн камтамасыздандыру жуйелер! соншама курдел1 инженерлхк кызмет тобы эр турл1 жоспарланбаган окигаларга эркашан дайын болуга мшдетп. Камтамасыз етуге арналган жабдыктау жумы стары тур акты жэне басшы катынастары накты есеп пен деркезшде бакылауды жузеге асыру ушш инженерлш кешен бэрше мшдетп. Кез келген уакытта тэж!рибел1 бас инженер лайьщты баскаратын шеппмдердо кабылдайтын бас директорга арналган мамандыктарга бага беруге хабар бере алады.
Конак уйдщ енд]р1ст1к бвл1мшелердщ инженерлж кызметтерше токталар болсак, жылу, желдету жэне калыпка келгршген ауа мен ендорйяйк камтамасыз ету конак уй гимаратыныц тургын белдонщ тазалыгын жэне дымкылдылгын (ылгалдылыгын) жэне ауа температурасын, езше колайлы орташа мекендеу параметерш жасау (дымкылдыльщ мелшер1 30-60 орташа темперетура 20 с)белмелк баскару корымен байланысты[2].
Мейманханада каржы, инфракурылым мэселелерш карастырып, кемигшктердш орнын толтырар болсак, кез келген мейрамхананыц дамуына ыкпалын типзер!
С63С13.
Пайдаланган эдебиеттер Т1з!м!:
1. Жаксыбергенов А.Г., А.К, Жаксыбергенов, Г.О.Жангуттина, Есайдар У.С., Сарсебаева А.М., Конаюкайлылыкты уйымдастыру сферасындагы кызметкерлер курамын баскару, Алматы 2014.-230 б.
2. Мазбаев О.Б., Омаров 1<^.М. Конак уй шаруашылыгы- Алматы, 2006 - 996.
УДК 504
АЛМАГАМБЕТОВА С.Т., ДАУТБАЕВА Г.А., АБСАДЫ К Б., ст.гр. ХТОВ-14-2, ЖАНТАЕВА А. ст.гр. ХТОВ-14-1, АТУ, г. Алматы П РО БЛ ЕМ Ы ПРЕДУПРЕЖ ДЕНИЯ И ЛИКВИДАЦИИ ПОСЛЕДСТВИЙ
АВАРИЙНЫ Х РАЗЛИВОВ НЕФ ТИ И НЕФ ТЕПРОДУКТОВ
Статья посвящена проблемам предупреждения и ликвидации последствий аварийных разливов нефти и нефтепродуктов
Аварийные разливы нефти и нефтепродуктов, имеющие место на объектах нефтедобывающей и нефтеперерабатывающей промышленности, при транспортировке этих продуктов наносят ощутимый вред экосистемам, приводят к негативным экономическим и социальным последствиям.
Постановлением Правительства Республики Казахстан (№422 от 6 апреля 2012 года) утвержден Национальный план по предупреждению нефтяных разливов и реагированию на них в море и внутренних водоемах Республики Казахстан, основной целью которого является обеспечение оперативного, эффективного и квалифицированного реагирования на разливы нефти, вызывающие загрязнения экологического характера, и выполнения соответствующих операций по ликвидации их последствий [1].
АО НК «КазМунайГаз» внедрило интегрированную систему управления в соответствии с международными стандартами ИСО 9001, ИСО 14001 и ОН8А818001, которые регламентируют вопросы менеджмента качества, охраны
РЕЛАКПИЯЛЫК А Л КА:
(жаратылыстану жэне техника багыты - естественно-техническая область) А.АБЖАППАРОВ, Н.АБЛАЙХАНОВА, Д.АЙЩ УЛОВ, С.АМИРЕЕВ, Н.АРАЛБАЙ, А.АСКАРОВА,
К.БАЗЫЛОВ, К-БОЗЫМОВ, В.БИШИМБАЕВ, М.Б1Т1МБАЕВ, Б.БАЙХОЖАЕВА, Н ДЖАНГ АР АШЕВА, Д.ДЖУ СУБАЛИЕВА, Т.ЕСПОЛОВ, Г.ЖАНГИСИНА, А.ИБАДИЛЬДИН,
Б.ИСКАКОВ, Н.КАЛАБАЕВ, м.к а л и м о л д а е в, с.к а с а б е к о в, Г.КЕНЖЕТАЕВ, Н.КОЖАСПАЕВ, а.к у с а и н о в, д.к;а м ы с б а е в, г.м.м у т а н о в, з.м а н с у р о в,
м.м ы р з а х м е т о в, ж.м а с а н о в, и ш у х и т д и н о в, С.МОИТАЕВ, б.н а р б а е в, а.о м б а е в, Б.ОРАЗБАЕВ, К.А.САПАРОВ, Т.СЕРИКОВ, Д.САЗИЕВ, Б.СЫЗДЫКОВА, Т.ТОЛКЫНБАЕВ,
С.ТУЛЕУХАНОВ, Б.ТЕЛТАЕВ, Б.ШАНКИБАЕВ
СОСТАВ РЕДАКЦ ИОН НОГО СОВЕТА ЗАРУБЕЖ НЫ Х УЧЕНЫ Х
1) Корченко Александр Григорьевич, доктор технических наук, профессор, заведующий кафедрой «Безопасность информационных технологий» Национального авиационного университета, Лауреат Государственной премии в области науки и техники Украина, член ШЕЕ (Украина, г.Кисв).
2) Ю дин Александр Константинович, доктор технических наук, профессор, директор института компьютерных и информационных технологий Национального авиационного университета, Лауреат Государственной премии в области науки и техники Украина (Украина, г.Киев).
3) Карпинский Николай Петрович, доктор технических наук, профессор, Директор Департамента Информатики, Техническо-Гуманитарная академия, г.Бельско-Бяла (Польша).
4) Еремеев Александр Павлович, доктор технических наук, профессор, заведующий кафедрой Прикладной математики Национального исследовательского университета (Московский энергетический институт), Лауреат Премии Президента в области образования.
5 ) Зикратов Игорь Алексеевич, доктор технических наук, профессор, заведующий кафедрой "Безопасность информационных технологий", Санкт-Петербургский национальный исследовательский университет информационных технологий механики и оптики(ИТМО) (Россия, г.Санкт-Петербург)
Редакция:
Директор - Серик Кенесбек Главный редактор
- Бекзада Касым Зав. компьют. отдела - С.Исаев Художник-дизайнер - К.Ерназаров
Адрес; 050000, г.Алматы, ул.Абая 143,
«Дом издательств»
телефон/факс 8(727)394-37-71 Наши реквизиты:
АО «Казкоммерцбанк»
Р/счет К 2 899261802101478001 БИК К2КОК2КХ БИН 020340005301
Кбе 17
Опубликованные материалы авторов не обязательно отражают точку зрения редакции.
Рукописи редактируются и не возвращаются.
Подписано в печать с оригинал-макета 02.09.2016. Формат 70x100/16. Бумага офсетная. Ус.п.л.17-18. Тираж 300. Обложка отпечатана в РГКП “Национальный картографо-геодезический центр”,по адресу: г.Алматы, ул.Есенберлина, 36.
Учредитель:
ТОО “Высшая школа Казахстана”.
Журнал издается с января 1995 года в Республике Казахстан.
Набор произведен и тиражирован в редакции журнала
«Высшая Школа Казахстана».
Регистрационное свидетельство со статусом Международное издание N1390 от 5.12.1994 г. выдано Национальным агенством по делам информации и печати
Республики Казахстан