The Development of Reading Comprehension Ability of Pratomsuksa 3 Students using SQ4R Integrated with Mind Mapping Learning Management
1. กลุ่มเป้าหมาย
4.2 เปรียบเทียบความสามารถด้านการ
อ่านจับใจความระหว่างก่อนเรียนและหลังเรียน ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ที่ได้รับการ จัดการเรียนรู้แบบ SQ4R ร่วมกับแผนผังความ คิด โดยการเปรียบเทียบความสามารถด้านการ อ่านจับใจความระหว่างก่อนเรียนและหลังเรียน ใช้สถิติทดสอบ Nonparametric Test แบบ The Wilcoxon signed Rank test
4.3 การศึกษาความพึงพอใจของนักเรียน ที่มีต่อการจัดการเรียนรู้โดยใช้การจัดการเรียนรู้
แบบ SQ4R ร่วมกับแผนผังความคิด ที่การวิจัย เรื่อง การพัฒนาความสามารถด้านการอ่านจับใจ ความ โดยใช้การจัดการเรียนรู้แบบ SQ4R ร่วม กับแผนผังความคิด ของนักเรียนชั้นประถมศึกษา ปีที่ 3 โดยใช้ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ซึ่งเป็นมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) 5 ระดับ
ผลการศึกษา
ประถมศึกษาปีที่ 3 ผู้วิจัยได้เสนอผลการ วิเคราะห์ข้อมูลดังนี้
1. แผนการจัดการเรียนรู้แบบ SQ4R ร่วมกับแผนผังความคิด ของนักเรียนชั้นประถม ศึกษาปีที่ 3 จำานวน 6 แผน มีประสิทธิภาพ (E1/E2) เท่ากับ 79.88 /80.83 ดังตาราง 1 ตาราง 1 การประสิทธิภาพของแผนการจัดการเรียนรู้แบบ SQ4R ร่วมกับแผนผังความคิดของ
นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ที่ประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 75/75
ประสิทธิภาพ คะแนนเต็ม S.D. ร้อยละ
ประสิทธิภาพของกระบวนการ (E1) 300 239.63 10.22 79.88
ประสิทธิภาพของผลลัพธ์ (E2) 30 24.25 2.50 80.83
ประสิทธิภาพของรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ (E1/E2) เท่ากับ 79.88 /80.83 2. นักเรียนที่เรียนที่ได้รับการจัดการเรียนรู้
แบบ SQ4R ร่วมกับแผนผังความคิด มีคะแนน สอบหลังเรียนของนักเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่าง มีนัยสำาคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ตาราง 2
ตาราง 2 ผลการเปรียบเทียบความสามารถด้านการอ่านจับใจความระหว่างก่อนเรียนและหลังเรียน ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ที่ได้รับการจัดการเรียนรู้แบบ SQ4R ร่วมกับแผนผัง ความคิด
ตัวแปร รูปแบบการสอน N Mean rank Sum of Ranks Z P
ก่อนเรียน Negative Ranks 0 .00 .00
2.539* .01
หลังเรียน Positive Ranks 8 4.50 36.00
Ties 0
Total 18
* P < มีนัยสำาคัญที่ทางสถิติที่ระดับ .05
การศึกษาเชิงคุณภาพพบว่า ความ สามารถในการอ่านจับใจความ ของนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ก่อนการเรียนและหลัง การจัดการเรียนรู้โดยใช้การจัดการเรียนรู้แบบ SQ4R ร่วมกับแผนผังความคิดแตกต่างกันอย่าง มีนัยสำาคัญทางสถิติที่ระดับ .05 นั่นคือ หลังการ เรียนโดยใช้การจัดการเรียนรู้แบบ SQ4R ร่วมกับ แผนผังความคิดนักเรียนมีความสามารถในการ
อ่านจับใจความหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน 3. นักเรียนที่ได้รับการจัดการเรียนรู้โดย ใช้การจัดการเรียนรู้แบบ SQ4R ร่วมกับแผนผัง ความคิด ที่ส่งเสริมการอ่านจับใจความ ของ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 มีความพึงพอใจ โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ( =4.73 และ S.D.
=0.35) ดังตาราง 3
ตาราง 3 ผลการศึกษาความพึงพอใจของนักเรียน ที่มีต่อการจัดการเรียนรู้โดยใช้การจัดการเรียนรู้
แบบ SQ4R ร่วมกับแผนผังความคิด ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3
ข้อที่ รายการประเมิน S.D. ระดับ
1 ข้าพเจ้าชอบการจัดการเรียนรู้แบบ SQ4R ร่วมกับแผนผังความคิด เนื่องจากข้าพเจ้ามี
ส่วนร่วมในการทำากิจกรรม 4.75 0.38 มากที่สุด
2 ข้าพเจ้าชอบการจัดการเรียนรู้แบบ SQ4R ร่วมกับแผนผังความคิด เนื่องจากการจัด
บรรยากาศห้องเรียนเอื้อต่อการเรียนการรู้ 4.88 0.22 มากที่สุด
3 ข้าพเจ้าชอบการจัดการเรียนรู้แบบ SQ4R ร่วมกับแผนผังความคิด เนื่องจากข้าพเจ้ามี
ความกล้าแสดงออกมากขึ้น 4.75 0.38 มากที่สุด
4 ข้าพเจ้าชอบการจัดการเรียนรู้แบบ SQ4R ร่วมกับแผนผังความคิด เนื่องจากสื่อประกอบ
การเรียนรู้มีความน่าสนใจ 4.38 0.47 มาก
5 ข้าพเจ้าชอบการจัดการเรียนรู้แบบ SQ4R ร่วมกับแผนผังความคิด เนื่องจากเนื้อหาที่ครู
นำามาให้อ่านจับใจความมีความน่าสนใจ 4.75 0.38 มากที่สุด
6 ข้าพเจ้าชอบการจัดการเรียนรู้แบบ SQ4R ร่วมกับแผนผังความคิด เนื่องจากข้าพเจ้าไม่
เบื่อหน่ายที่ได้อ่านจับใจความในขั้นอ่าน 4.63 0.47 มากที่สุด
การพัฒนาความสามารถด้านการอ่านจับใจความ โดยใช้การจัด
การเรียนรู้แบบ SQ4R ร่วมกับแผนผังความคิด ของนักเรียนชั้น... 80 วราวรรณ นันสถิตย์, อัฐพล อินต๊ะเสนา
สรุปและอภิปรายผล
จากผลการวิจัย ผู้วิจัยสามารถสรุปและ อภิปรายผลได้ดังนี้
1. จากผลการวิจัยพบว่าการพัฒนา แผนการจัดการเรียนรู้การอ่านจับใจความภาษา ไทย โดยใช้การจัดการเรียนรู้แบบ SQ4R ร่วมกับ แผนผังความคิดสำาหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษา ปีที่ 3 ที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น มีประสิทธิภาพ เท่ากับ 79.88 /80.83 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่ตั้งไว้ 75/75 ทั้งนี้
อาจเป็นเพราะเหตุผลดังต่อไปนี้
1.1 รูปแบบของการจัดการเรียนรู้มีลำาดับ ขั้นตอนที่กระตุ้นให้นักเรียนได้พัฒนาความคิด และทำาความเข้าใจในเรื่องที่เรียนด้วยตนเอง โดย เฉพาะขั้นสรุปใจความ (Recite-R) ซึ่งสอดคล้อง กับแนวคิดของ จุไรรัตน์ ลักษณะศิริ และบาหยัน อิ่มสำาราญ (2552: 42-43) ที่ได้กล่าวถึงองค์ประกอบ สำาคัญที่จะทำาให้ผู้อ่านสามารถจับใจความได้
อย่างมีประสิทธิภาพ คือ ประสบการณ์ของผู้อ่าน และยังมีการจัดกิจกรรมที่เอื้อต่อการเรียนรู้ทำาให้
นักเรียนเกิดความสนใจ มีความกระตือรือร้นใน การทำากิจกรรม เช่น กิจกรรมการเล่านิทาน การ
แนะนำาหนังสือ เป็นต้น ซึ่งกิจกรรมส่วนใหญ่เป็น กิจกรรมที่เน้นผู้เรียนเป็นสำาคัญ ส่งเสริมผู้เรียนให้
มีทักษะการอ่านจับใจความได้อย่างมีประสิทธิภาพ สอดคล้องกับ สุนันทา มั่นเศรษฐวิทย์ (2545:
97) ที่กล่าวว่า หลักสำาคัญในการอ่านจับใจความ คือต้องได้อ่านในสิ่งที่ตนชอบย่อมเกิดความพึง พอใจจะช่วยให้การจัดกิจกรรมการเรียนประสบ ผลสำาเร็จแล้วจะสามารถพัฒนาการอ่านไปโดยไม่
หยุดชะงัก นอกจากนั้น บทอ่านที่เลือกนำามาให้
นักเรียนได้ศึกษาเป็นเรื่องที่มีการเรียบเรียงภาษา ที่เข้าใจง่ายและมีองค์ประกอบเรื่องที่น่าสนใจ นักเรียนจึงสามารถทำาคะแนนแบบทดสอบได้ดีขึ้น ตามลำาดับ สอดคล้องกับ นลินี บำาเรอราช (2545:
116) ที่กล่าวว่า เด็กวัยนี้จะมีความอยากรู้อยาก เห็นสนใจในชีวิตจริงมากขึ้นเด็กจึงชอบหนังสือ นิทาน นิยาย สารคดี บทความสั้นๆ ที่ให้ความรู้
1.2 การจัดการเรียนรู้โดยใช้การสอน อ่านแบบ SQ4R ร่วมกับแผนผังความคิดสามารถ พัฒนาความสามารถในการอ่านจับใจความของ เรียนให้สูงขึ้นอาจเนื่องมาจากเป็นการจัดการ เรียนรู้ที่เป็นระบบเพื่อส่งเสริมความเข้าใจในการ
ข้อที่ รายการประเมิน S.D. ระดับ
7 ข้าพเจ้าชอบการจัดการเรียนรู้แบบ SQ4R ร่วมกับแผนผังความคิด เนื่องจากข้าพเจ้าได้รู้
วิธีการอ่านจับใจความที่มีขั้นตอนการอ่านที่ชัดเจน 4.75 0.38 มากที่สุด
8 ข้าพเจ้าชอบการจัดการเรียนรู้แบบ SQ4R ร่วมกับแผนผังความคิด เนื่องจากข้าพเจ้ามี
ความภูมิใจที่ได้สรุปใจความเป็นภาษาของตนเอง 4.75 0.38 มากที่สุด
9 ข้าพเจ้าชอบการจัดการเรียนรู้แบบ SQ4R ร่วมกับแผนผังความคิด เนื่องจากข้าพเจ้าได้นำา
ความรู้ที่ได้จากการอ่านไปใช้ในชีวิตประจำาวัน 4.63 0.47 มากที่สุด
10 ข้าพเจ้าชอบการจัดการเรียนรู้แบบ SQ4R ร่วมกับแผนผังความคิด เนื่องจากข้าพเจ้ามีความสุขในการร่วมกิจกรรม 5.00 0.00 มากที่สุด
ความพึงพอใจในภาพรวม 4.73 0.35 มากที่สุด
ตาราง 3 ผลการศึกษาความพึงพอใจของนักเรียน ที่มีต่อการจัดการเรียนรู้โดยใช้การจัดการเรียนรู้
แบบ SQ4R ร่วมกับแผนผังความคิด ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 (ต่อ)
อ่าน และการสรุปใจความจากการอ่านเรื่องราว ต่างๆ เช่น นิทาน บทความ บทร้อยกรอง เป็นต้น ซึ่งการสอนแบบ SQ4R มีขั้นการจัดการเรียนรู้
ดังนี้ 1.ขั้นเตรียมความพร้อม 2. ขั้นนำาเข้าสู่บท เรียน 3.ขั้นสอน 1) ขั้นสำารวจ (Survey) 2) ขั้นตั้ง คำาถาม (Question) 3) ขั้นอ่าน (Read) 4) ขั้นจด บันทึก (Record) โดยนำาแผนผังความคิดมาผสาน ในขั้นตอนนี้ 5) ขั้นสรุปใจความ (Recite) 6) ขั้น วิเคราะห์ (Reflect) และ 4. ขั้นสรุป และช่วยให้
ผู้เรียนสามารถเข้าใจแนวคิดของเรื่องที่อ่านได้
อย่างมีประสิทธิภาพ สามารถจับใจความสำาคัญ เข้าใจแนวคิดของเรื่องและเป็นการอ่านอย่างมี
จุดหมาย ในแต่ละขั้นตอนช่วยพัฒนาทักษะการ อ่านของผู้เรียนได้เป็นอย่างดี การจัดการเรียนรู้
เรื่องการอ่านจับใจความโดยใช้การสอนอ่านแบบ SQ4R ร่วมกับแผนผังความคิด เป็นวิธีสอนที่
เน้นผู้เรียนเป็นสำาคัญ ขั้นตอนการสอนมีระบบ ที่ชัดเจน นอกจากจะพัฒนาความสามารถใน การอ่านจับใจความแล้วยังเป็นวิธีการสอนที่ช่วย พัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์ของผู้เรียนซึ่งทำาให้
บรรลุเป้าหมายตามมาตรฐานการเรียนรู้ที่ ท 1.1 ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิดเพื่อ นำาไปใช้ตัดสินใจแก้ปัญหาในการดำาเนินชีวิตและ มีนิสัยรักการอ่าน (สำานักงานคณะกรรมการการ ศึกษาขั้นพื้นฐาน, 2551: 2)
นอกจากนั้น ยังกระตุ้นให้ผู้เรียนกล้า แสดงความคิดเห็นและมีความกระตือรือร้นใน การเรียนรู้ที่สำาคัญวิธีการจัดการเรียนรู้โดยใช้
การสอนอ่านแบบ SQ4R ร่วมกับแผนผังความ คิดช่วยทำาให้การอ่านของผู้เรียนเป็นการอ่าน ที่มีจุดหมายมีขอบเขตช่วยให้เกิดความเข้าในใน เนื้อหาเก็บสาระสำาคัญ แนวคิด ในความของเรื่อง ได้ทำาให้ความสามารถในการอ่านของผู้เรียนมี
ประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ซึ่งสอดคล้องกับผลการ วิจัยของ ปาริชาติ นามน้าวแสง (2563) ได้ศึกษา
การพัฒนาความสามารถการอ่านจับใจความ ภาษาไทย ของผู้เรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โดย ใช้เทคนิค SQ4R ผลการวิจัยพบว่า 1) การจัด กิจกรรมการอ่านจับใจความภาษาไทยของผู้เรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โดยใช้เทคนิค SQ4R มี
ประสิทธิภาพเท่ากับ 80.15/82.73 เป็นไปตาม เกณฑ์ที่กำาหนดไว้ และซึ่งยังสอดคล้องกับ วิไลลักษณ์ ไชยอาจ (2560) ได้ศึกษาการ พัฒนาการการจัดการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมความ สามารถในการอ่านจับใจความด้วยวิธีการอ่าน แบบ SQ4R สำาหรับผู้เรียนชั้นประถมศึกษา ปีที่ 6 ผลการวิจัยพบว่า แผนการจัดการเรียนรู้
เพื่อส่งเสริมความสามารถในการอ่านจับใจความ สำาหรับผู้เรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 มีทั้งหมด 10 แผน มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก ( =4.42, S.D.=0.50) และประสิทธิภาพของแผนการจัด กิจกรรม มีค่าเท่ากับ 80.18/81.22 เป็นไปตาม เกณฑ์ที่กำาหนด
2. จากผลการเปรียบเทียบความสามารถ ด้านการอ่านจับใจความระหว่างก่อนเรียนและหลัง เรียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ที่ได้รับ การจัดการเรียนรู้แบบ SQ4R ร่วมกับแผนผัง ความคิดได้คะแนนเฉลี่ยจากการทำาแบบทดสอบ ก่อนเรียน เท่ากับ 19.62 คะแนนหลังเรียนเท่ากับ 24.25 ค่า t เท่ากับ 11.014* แสดงว่า ผลสัมฤทธิ์
ทางการเรียนของนักเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อน เรียนอย่างมีนัยสำาคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ทั้งนี้
อาจเนื่องมาจากการจัดการเรียนรู้แบบ SQ4R เป็น วิธีการสอนอ่านที่ช่วยให้นักเรียนตระหนักถึงจุด มุ่งหมายในการอ่าน ตั้งคำาถามไว้ล่วงหน้าว่าหลัง จากอ่านแล้วต้องรู้อะไร และขั้นตอนในกิจกรรม ของการจัดการเรียนรู้แบบ SQ4R ซึ่งได้แก่ การ สำารวจ การตั้งคำาถาม การบันทึก การทบทวน และการวิเคราะห์วิจารณ์ เป็นขั้นตอนที่ทำาให้
นักเรียนได้ทบทวนบทอ่านอยู่ตลอดเวลา จึงทำาให้