Chương 2: THỰC TRẠNG BIẾN ĐỔI VĂN HÓA DƯỚI TÁC ĐỘNG CỦA
3.2 Một số kiến nghị nhằm gìn giữ,bảo tồn và phát triển các giá trị văn hóa
Anh Nguyến Duy Đông22 tuổi đang lao động tại Đài Loan cho biết :”
Những lao động trẻ sau khi sang nước ngoài rất ít người giữ được ý thức như ban đầu,nhiều người chưa hết nợ đã sa đọa,tiêu tiền như nước không lo tu chí làm ăn.Xuất khẩu lao động chỉ dành cho những người cầu tiến,còn sang cho biết thì không nên sang.”
Một điều đáng bận tâm khác dưới tác động của XKLĐ mang lại đó là lối sống buông thả của những người đi XKLĐ ở nước ngoài cho đến người thân trong nước.
Người đi nước ngoài thiếu thốn tình cảm dễ sinh ra ngoại tình,theo đánh giá có khoảng trên dưới 60 % những người lao động đã có gia đình ngoại tình ở nước ngoài.
Còn ở địa phương,hệ quả của XKLĐ dễ dàng nhận ra trước mắt.Đó là sự xuất hiện ồ ạt của nhà nghỉ,quán Karaoke,massage xông hơi trên địa bàn xã.Sự quản lý lỏng lẻo không ai có thể dám chắc rằng ở đó không ẩn chứa những tệ nạn xã hội như tệ nạn mại dâm,ma túy.
Các tệ nạn đánh nhau,cờ bạc xuất hiện ngày càng nhiều trên địa phương gây ảnh hưởng xấu đến hình ảnh,cũng như lối văn hóa tốt đẹp của vùng quê vốn rất yên bình này.
3.2 Một số kiến nghị nhằm gìn giữ,bảo tồn và phát triển các giá trị văn
Làn sóng XKLĐ đã đem đến cho Đông Tân một diện mạo mới về cơ sở hạ tầng,nâng cao đời sống của nhân dân đồng thời đã và đang làm thay đổi diện mạo văn hóa tại địa phương này.Để văn hóa Đông Tân phát triển bền vững và phát huy được vị trí vai trò của mình cần có những định hướng cụ thể để đáp ứng nhu cầu thời đại đang đặt ra.
Chúng ta cần nhìn nhận vấn đề XKLĐ một cách cụ thể.Chúng ta nên lựa chọn đối tượng nào đi XKLĐ là tiềm năng,vừa giảm bớt được sức ép lao động trong nước vừa đảm bảo mặt tích cực của hoạt động XKLĐ.Hạn chế đến mức thấp nhất những hạn chế của XKLĐ gây ra đối với văn hóa như sự nhạt nhòa trong mối quan hệ tình cảm giữa những người thân trong gia đình.Tránh lối sống buông thả và các yếu tố văn hóa tiêu cực tác động vào đời sống địa phương.
Đối với người XKLĐ:
Tận dụng nguồn lao động có tay nghề,có tác phong lao động đã được đào tạo tại nước ngoài để phục vụ cho quá trình lao động sản xuất trong nước,tránh gây thất thoát nguồn lao động,tận dụng họ làm nhân tố để đổi mới phương thức sản xuất,lao động trong nước.
Có những khóa đào tạo kỹ năng giúp cho những người đi XKLĐ và người thân có những cách thức để thích nghi với cuộc sống một cách hiệu quả trong quá trình diễn ra hoạt động XKLĐ.
Tăng cường các hoạt động xúc tiến,giới thiệu việc làm,đào tạo nghề phù hợp cho lao động .Giúp họ ổn định việc làm ngay tại địa phương sau khi đi XKLĐ
Các tổ chức xã hội cần quan tâm nhiều hơn đến đời sống văn hóa tinh thần của người lao động .Giúp họ nhận định được những mặt tích cực,hạn chế,biết cách chọn lọc những nét văn hóa tốt đẹp để tiếp thu và bài trừ những tệ nạn xấu.
Đối với người thân của những người đi XKLĐ:
Các hội,ban,ngành địa phương cần quan tâm đến đời sống của những đối tượng này.Giúp đỡ những người ở nhà tránh xa những tệ nạn xã hội,hạn chế những hệ quả xấu của XKLĐ mang lại.
Thành lập các câu lạc bộ cho hội viên sinh hoat,chia sẻ những kinh nghiệm nuôi dạy ,chăm sóc con cái giúp cho người thân những người XKLĐ có thể hoàn thành tốt những công việc gia đình một cách hiệu quả.
Tạo công ăn việc làm cho lao động tại địa phương để phát triển kinh tế và tránh dư thừa lao động.
Nhà trường là nơi trẻ em học tập và rèn luyện nên có những lớp học ngoại khóa dạy bảo kỹ năng sống lối sống bù đắp lại cho học sinh những thiếu hụt về mặt tình cảm mà gia đình không đáp ứng được,qua đó giúp các em phát triển hoàn thiện cả về trí tuệ lẫn kỹ năng sống
Bên cạnh việc tiếp thu không quên nhiệm vụ giữ gìn ,bảo tồn các nét văn hóa tiêu biểu của địa phương,không để các yếu tố văn hóa ngoại xâm chiếm,lấn át làm mai một lu mờ văn hóa địa phương.Chúng ta luôn hòa nhập nhưng không hòa tan.Phấn đấu vì mục tiêu “Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc.
KẾT LUẬN
Trên đây là những đánh giá nhận định về tình hình Xuất khẩu lao động và biến đổi văn hóa tại Đông Tân-Đông Hưng-Thái Bình.
Bên cạnh những yếu tố văn hóa cổ truyền,làn sóng XKLĐ đã thổi vào địa phương này những dấu ấn mới của nền văn hóa nhân loại.Người lao động đã tiếp thu những nét văn hóa nước ngoài áp dụng vào Đông Tân làm thay đổi phần nào bộ mặt của nền văn hóa cổ truyền.Văn hóa xã Đông Tân vì thế mà có thêm những màu sắc mới trong quá trình hội nhập và phát triển.
Cơ sở vật chất hạ tầng được đầu tư,bộ mặt nông thôn nhiều đổi khác,lối sống phong cách sống văn minh và hiện đại tạo nên một Đông Tân giàu đẹp và văn minh.
Bên cạnh những yếu tố văn hóa tốt đep là văn minh hóa đời sống địa phương thì cũng xuất hiện nhiều hệ quả không thể tránh khỏi của hoạt động XKLĐ tác động đối với nền văn hóa như rạn nứt tình cảm,lối sống buông thả,sự xuất hiện các tệ nạn xã hội....vv.
Do đó ngoài việc tiếp nhận văn hóa chúng ta luôn cần có những chọn lọc định hướng phù hợp tránh làm mất đi giá trị cốt yếu của nền văn hóa quê hương.Luôn phải tâm niệm việc giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc là nhiệm vụ mà mỗi người dân sống trên mảnh đất này phải làm vì sự phát triển của Đông Tân nói riêng và của đất nước Việt Nam nói chung.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.Nguyễn Phúc Hưng,Phân tích vai trò giới và ảnh hưởng của nó tới sự đưa ra quyết định
2.Nguyễn Văn Quyết (2003),Nghiên cứu sự biến đổi văn hóa của các cộng đồng nông nghiệp ,nông thôn trong quá trình phát triển các khu công nghiệp,luận án tiến sỹ Văn hóa học,Viện Văn hóa nghệ thuật Việt Nam.
3.Nguyễn Thu Thảo,Xuất khẩu lao động sang Trung Đông.khóa luận tốt nghiệp.
4.Ủy ban nhân dân xã Đông Tân,Số liệu thống kê dân số,vị trí địa lý xã Đông Tân-Đông Hưng-Thái Bình.
5.GS-TS Hoàng Vinh: Mấy vấn đề lý luận và thực tiễn xây dựng văn hóa ở nước ta.
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA HÀ NỘI KHOA VĂN HÓA HỌC
------
nguyÔn thu hiÒn
xuÊt khÈu lao ®éng vμ biÕn ®æi v¨n hãa t¹i ®«ng t©n, ®«ng h−ng, th¸i b×nh
PHỤ LỤC
HÀ NỘI - 2014
MỤC LỤC PHỤ LỤC
STT TÊN PHỤ LỤC Trang
Phụlục 1: Những hình ảnh về tác động của XKLĐ đến
văn hóa xã Đông Tân-Đông Hưng-Thái Bình 51 Phụlục 2: Bảng hỏi khảo sát tình hình biến đổi văn hóa
dưới tác động của XKLĐ tại Đông Tân-Đông Hưng-Thái Bình
55
Phụlục 3: Một số phiểu phỏng vấn sâu 62
PHỤ LỤC 1 : Những hình ảnh về XKLĐ và biến đổi văn hóa xã Đông Tân-Đông Hưng-Thái Bình:
Ngôi nhà cô Nguyễn Thị Sinh trước khi cô đi XKLĐ
Sau hơn 10 năm đi XKLĐ gia đình đã có cơ ngơi bề thế
Thay đổi trong gu thời trang của những người đi XKLĐ
Phụ nữ được quan tâm trong những ngày kỷ niệm
Gia đình của các hộ XKLĐ có cơ hội nâng cao chất lượng cuộc sống.
Khó ai nghĩ rằng họ từng là những nông dân chân lấm tay bùn
Việc đàn ông vào bếp là chuyện rất bình thường tại Đông Tân
Những năm trở lại đây,XKLĐ đang thu hút giới trẻ tại Đông Tân
PHỤ LỤC 2: Bảng khảo sát biến đổi văn xã Đông Tân dưới tác động của XKLĐ:
PHIẾU KHẢO SÁT ĐỀ TÀI “XUẤT KHẨU LAO ĐỘNG VÀ BIẾN ĐỔI VĂN HÓA TẠI ĐÔNG TÂN- ĐÔNG HƯNG-THÁI BÌNH”
Kính thưa quý vị!
Trước khi quý vị thực hiện phiếu khảo sát này,cho phép tôi được gửi lời cảm ơn chân thành đến những người quan tâm và giúp đỡ tôi thực hiện đề tài khoa học “ Xuất khẩu lao động và biến đổi văn hóa tại Đông Tân-Đông Hưng-Thái Bình”.
Như chúng ta đã biết,cum từ “Xuất khẩu lao động” (XKLĐ) đã trở nên quen thuộc trong đời sống của người dân Đông Tân. XKLĐ là hướng đi giúp rất nhiều các gia đình vươn lên thoát nghèo,cải thiện kinh tế,nâng cao chất lượng cuộc sống .Nếu như trước kia Đông Tân là vùng đất thuần nông nghèo khó,thì ngày nay quê hương chúng ta đang từng bước chuyển mình trở nên khang trang hơn ,hiện đại hơn,giàu đẹp hơn. Có được điều này là nhờ đóng góp rất to lớn của những người con quê hương đang lao động và làm việc tại nước ngoài.
Bên cạnh những giá trị vật chất mà chúng ta nhìn thấy được trực tiếp thì có một hệ quả từ hoạt động XKLĐ đang dần dần làm thay đổi đời sống của vùng đất này, đó là hiện tượng biến đổi văn hóa.Sự thay đổi về cơ cấu lao động, vốn văn hóa du nhập từ nước ngoài, các thay đổi về quan niệm sống theo thời gian…….đã làm cho nền văn hóa cổ truyền có những nét khác biệt so với trước đây.
Để có cái nhìn cụ thể, khắc họa sinh động sự chuyển biến về văn hóa của Xã Đông Tân,chúng tôi thực hiện đề tài này,mong nhận được sự quan tâm ,giúp đỡ,tư vấn của bà con nhân dân trong xã.Hi vọng với sự nhiệt tình tham gia góp ý bổ xung của quý vị,đề tài “Xuất khẩu lao động và biến đổi văn hóa tại Đông Tân-Đông Hưng-Thái Bình” sẽ thành công mỹ mãn.
A. PHẦN THÔNG TIN CÁ NHÂN
(Đánh dấu tích ở cột bên cạnh cho một hoặc nhiều phương án quí vị lựa chọn)
A1. Giới tính của quí vị:
1. Nam 2. Nữ
A2. Năm sinh (tuổi) của quí vị:………
A3. Nơi cư trú hiện nay của quí vị (ghi rõ thuộc xã, huyện, tỉnh nào?)
………
……….
...
A4. Trình độ học vấn cao nhất của quí vị:………..
(Không biết chữ = 0, Tiểu học = 1, Trung học cơ sở = 2, Phổ thông trung học = 3, Trung cấp/ cao đẳng hoặc tương đương = 4, đại học trở lên= 5)
A5. Nghề nghiệp (nghề dành nhiều thời gian nhất) hiện naycủa quí vị 1. Nông dân
2. Công nhân 3. Cán bộ hưu trí
4. Học sinh, sinh viên 5. Dịch vụ và nghề tự do 6. Khác (ghi rõ):
A5 Gia đình quý vị có người đi XKLĐ không?.Nếu có xin ghi rõ số người đi XKLĐ :
Giới tính Số lượng
-Người đi XKLĐ ở gia đình quý vị là đối tượng:
a. Đã lập gia đình b. Chưa lập gia đình
-Hình thức xuất khẩu lao động của người thân trong gia đình quý vị là : a. Hiệp định chính phủ ký kết giữa hai nước
b. Hợp tác lao động và chuyên gia
c. Thông qua doanh nghiệp Việt Nam nhận thầu, khoán xây dựng công trình, liên doanh, liên kết chia sản phẩm ở nước ngoài và đầu tư ra nước ngoài
d. Thông qua các doanh nghiệp Việt Nam làm dịch vụ cung ứng lao động (chủ yếu)
e. Người lao động trực tiếp ký hợp đồng lao động với cá nhân, tổ chức nướcngoài.
B : Khảo sát tình hình thực tế: (Đánh dấu X vào câu trả lời mà Ông/bà cho là đúng nhất)
1.Thành viên trong gia đình ông/bà đi XKLĐ ở nước nào,khu vực nào?:(Có thể nhiều lựa chọn)
a. Không có người đi XKLĐ b. Đài Loan
c. Ma Cao d. Malaysia
e. Khác ( kể tên)………
2.Mô hình tổ chức hiện tại của gia đình ông/bà :
a. Gia đình tam,tứ đại đồng đường (ba,bốn thế hệ cùng chung sống với nhau)
b. Gia đình hạt nhân ( bố mẹ-con cái)
c. Gia đình không hoàn chỉnh ( không cùng chung sống,một bên nuôi con)
d. Khác ( ông bà nuôi cháu,con cái tự chăm sóc nhau)
3. Sự gắn kết của các thành viên trong gia đình chủ yếu bằng hình thức gì ? a. Gặp nhau thường xuyên
b. Gặp nhau phụ thuộc vào thời gian ký hợp đồng lao động
c. Thông qua các phương tiện thông tin : Điện thoại,Internet,thư từ d. Người nào làm việc của người đó
Nếu gia đình quý vị gặp nhau theo thời hạn hợp đồng lao động vui lòng ghi rõ thời gian:………
4.Sự ảnh hưởng của cha mẹ đối với con cái:
a. Bố có ảnh hưởng đối với con hơn b. Mẹ có ảnh hưởng với con hơn
c. Bố mẹ đối với con cái có ảnh hưởng tương đương nhau
( Chọn a hoặc b,nêu rõ lý do):
………
………
………
5. Quan niện mẹ chồng-nàng dâu trong gia đình ông/bà : a. Vẫn còn khắt khe
b. Hòa hợp
c. Có sự thay đổi theo chiều hướng tích cực.
d. Có sự thay đổi theo chiều hướng tiêu cực.
6. Quan niệm về việc phụ nữ kiếm sống ngoài xã hội:
a. Đồng tình
b. Không đồng tình c. Khác (Nêu lý do)
………
………
………
7. Quan niệm về sinh ít con,nuôi con một bề:
a. Đồng tình
b. Không đồng tình
8. Trong gia đình ai là người làm trụ cột kinh tế : a. Người đàn ông
b. Người phụ nữ c. Cả hai
9. Gia đình ông/bà có tổ chức các kỷ niệm tôn vinh phụ nữ không?:
a. Không b. Có (kể tên )
Kể tên các ngày kỷ niệm của gia đình giành cho phụ nữ:
………
………
10. Gia đình ông/bà có tổ chức các hoạt động du lịch ( nghỉ mát,tham quan thắng cảnh,du lịch tâm linh) không?
a. Có b. Không
11. Các gia đình có xu hướng tạo mọi điều kiện cho con cái học hành đầy đủ.Ý kiến của quý vị:
a. Có b. Không
12. Tinh thần đoàn kêt cộng đồng ( thể hiện trong tang ma,cưới xin,hoạt động hội hè ) hiện nay:
a. Giảm xuống b. Tăng lên
c. Không có sự biến đổi nhiều
(Ví dụ giải thích cho lựa chọn của mình)
………
………
………
13. Ông/bà có chịu tác động của yếu tố văn hóa nước ngoài không?
a. Có( Liệt kê yếu tố ông/bà chịu ảnh hưởng)
………
………
………
………
b. Không
14. Theo quan sát của ông/ bà địa phương có du nhập thêm tôn giáo mới nào không?
a. Có (Liệt kê)……….
b. Không
15. Có những tác động xấu của hoạt động XKLĐ vào đời sống đị phương không?
a. Có ( liệt kê)
………
………
………
………
b. Không
Cảm ơn quý vị đã giúp đỡ chúng tôi trong việc thực hiện đề tài này!
PHỤ LỤC 3:
MỘT SỐ PHIẾU PHỎNG VẤN SÂU VỀ VẤN ĐỀ ĐI XKLĐ
Người trả lời phỏng vấn: Trịnh Thị Mai Tuổi : 46
Nghề nghiệp: Giáo Viên
Gia đình có người đi nước ngoài mà phụ nữ chiếm số đông tại Đông Tân-Đông Hưng-Thái Bình
Bố ở nhà nếu gia đình phát triển đúng hướng ,con cái hiểu được sự hi sinh của mẹ sẽ phấn đấu chăm chỉ chịu kos học hành.
Nhưng đại đa số hư hỏng do bố cặp bồ,cờ bạc ít quan tâm đến con cái khiến con cái không được quan tâm về mặt tinh thần ,chỉ được chu cấp tiền bạc sinh ra tâm lý coi thường đồng tiền ,sức lao động của người mẹ đang làm việc tại nước ngoài.
Có những trường hợp người mẹ đi quá sớm,từ khi con 5 tuổi đến khi 16 không được tiếp xúc với mẹ không có tình cảm với nhau.
Trường học là nơi gánh những hậu quả trực quan của hệ lụy XKLĐ.
Phiếu 2 Nguyễn Duy Đông Tuổi 22
Nghề nghiệp : Công nhân đang thực hiện hợp đồng lao động tại Đài Loan XKLĐ không mới nhưng được giới trẻ quan tâm nhất là từ ba đến bốn năm trở lại đây.Nguyên nhân do tình hình kinh tế trong nước khó khăn nên giải pháp đi XKLĐ là một phương án không tồi,nhưng không ít rủi ro,XKLĐ như con dao hai lưỡi khả năng thành công và thất bại là 50:50.
Muốn làm ăn ở một nước nào đó thì phải đón một khoản tiền lớn (100 triệu trở lên) gọi là môi giới .Nhưng không phải ai cũng tìm được công việc tốt ,nếu tìm được công việc tốt thì sẽ đem lại thu nhập cao,nếu không người lao động sẽ trở nên trắng tay cộng thêm 100 triệu đồng đó.XKLĐ giống như việc đánh bạc,mang tính chất hên xui .Lợi lích là cơ hội thay đổi cuộc sống giúp gia đình thoát nghèo.
Thay đổi tính cách:
Nhiều người sang Đài Loan đánh mất mình từ lúc nào không biết.Các bạn cần nhớ đi XKLĐ để làm gì.?Không phải nhiều gia đình còn nghèo khó,kinh tế chưa có sao?.Sang bên này để kiếm tiền trả nợ vậy mà nhiều người sau khi hết nợ vốn đi là đã ăn chơi,tiêu tiền như nước.Nhiều người chưa hết nợ đã sa đọa vì vậy XKLĐ dành cho những người có chí cầu tiến còn ai muốn đi cho biết thì không nên đi.
Phong cách sống của giới tư bản rất hay,mình rất thích thú và học được rất nhiều.Họ sống và làm việc không cần ồn ào,rất thực dụng,nhanh gọn,tiết kiệm là những từ nói lên cách học làm việc: Giàu không hoang phí,giàu cần tiết kiệm.