bp quyen h i n h vio tay minh, td quyen tu quyet dinh den quyln thue thi v i kie'm tra cie dU i n .
Thue ra, gili p h i p nay cung khong han l i mdi, bdi trong lich sd td chdc va hoat dpng cua nha nUdc tren the gidi, d i tdn tai ri't hieu qua he thdng "kim che v i ddi trpng" (Checks and Balances) theo tinh t h i n cua Hien p h i p Hoa Ky. Hon 200 n i m trUde diy, khi thdng qua ban Hien p h i p t h i n h v i n cua Hpp chung qudc Hoa Ky, ngudi ta da sd dung he thd'ng nay de l i m t h i n h mot npi dung chinh yeu nhat trong td chdc quyln luc nha nude. Sd di he thdng n i y trd t h i n h npi dung ehinh yeu cua ban Hien phip, vi nhdng n h i lap p h i p d i hieu mot eich thau dio ring: Chinh phu cua hp khong phai la mot tap hpp nhdng thien t h i n , m i l i mot tap hpp
nhdng eon ngUdi cu the vdi diy dd cac dde tinh tdt xau. Va cii xi'u cd the boe 16 khi eon ngudi co trong tay quyen lUc n h i nUdc.
Chinh nhd he thdng n i y m i eho den nay, ban Hien phap ed tudi ddi lau nhi't tren the gidi v i n khdng cd sU thay ddi nio ding ke va vin dang p h i t huy t i e dung trong viec duy tri va phat trien mot nha nUdc dn dinh.
Trd lai cau chuyen tiem vacxin.
Khi da xac dinh dupe loai vacxin la co che td chdc he thdng quyen lUe nha nude, CO ehe dd phai dupc quy dinh trong cie ban van cd hieu luc p h i p ly tdi cao. Dd l i Hien p h i p va phap luat.
Va Hie^n p h i p cung nhu cie v i n ban phip luat khae phai tru lieu trUdc dupe nhdng hau qua xau ed the xay ra khi nhdng eon ngudi eu the co trong tay quyen lUe cua nha nUdc.B
Chong tham nhung of Singapore
T
heo Td chdc Minh bach the gidi n i m 2006, Singapore xep hang thd 5 trong bing xe^p hang vl d i n h gii mdc dp tham nhung tren the gidi (Corruption Perception Index - CPI).Trong mot dat nUde ma do mot dang thdng tri, chi sd nay edn p h i n n i o phan i n h su trong sach cua dang l i n h dao. Vu i n tham nhung ndi b i t nhi't trong PAP (People
Action Party- Dang Nhan d i n hanh dpng, n i m quyen d Singapore tU khi nude niy dupe t h i n h lap cho den nay) xay ra vao n i m 1986. Bp trudng P h i t trien Qudc gia Teh Cheang Wan d i tu td 12 ngiy sau khi bi tham vi'n trong vdng 16 gid ddng hd bdi hai n h i n vien cue Dieu tra h i n h vi tham nhung Singapore (Corrupt Practices Investigation
Bureau - CPIB).
Trong vu niy, Teh bi td cio bdi mot n h i t h i u xay dUng va bi bupe toi nhan khoan tien len den mot trieu do la Singapore trong hai n i m 1981 va 1982 td hai n h i phat trien dU i n de eho phep mot trong hai ngudi gid lai phin dat vdn d i dupc thu lai bdi n h i nude, v i giup dd ngUdi kia trong viee mua lai phan dat cua nha nude d l p h i t trien du an
S i 1 2 / 2 0 C 8
phapM, 23
Singapore la mot nuac dugc To chUc phdng chong c i nhan. He qua cua vu i n n i y l i viee tu ehinh lai luat tham nhung vao nam 1989, theo dd cho phep sung cdng t i i s i n cd dupe lien quan den tham nhung. Dua theo luat mdi, trong khoang thdi gian siu n i m tinh den ngiy ngudi d i chet, b i t cd tai san nao ed dupc do lien quan den hanh vi tham nhung thi se dupc sung cdng quy. Nhdng t i i san sung c6ng quy bao gdm nhdng khoan m i kh6ng chUng minh dupc thu nhap hpp p h i p thoa man nhdng yeu eau giai trinh cua tda i n .
Ngoii ra, viec cho'ng tham nhung eon ddng vai trd nhu mot cuong linh hoat dpng, v i nhan ddpe nhilu ung hp cua cd tri, gdp p h i n tao dung nen vi tri chinh tri cho PAP tU nhdng ngiy diu tham gia ehinh trudng. H i n h dpng quyet tam chdng tham nhung ddng mot vai trd quan trpng d i n den t h i n g Ipi eua PAP eua Singapore vio
minh bach the gidi danh gid cao ve tham nhiing
n i m 1959. Sau khi gianh t h i n g Ipi trong cupe bau ed Uy ban Thanh phd (City Council) vio t h i n g 12 nam 1957 v i tren cdPng linh chdng tham nhung - vdn da la mot van de ndi com cd td thdi thupe dia Anh - PAP khdi dau chie^n dinh van dpng tranh cd bIng cich tiet 16 Bp trudng Giio due cua Mat tran Lao dpng (Labour Front), Chew Swee Kee, da n h a n t i l n hdi 16 td chinh quyln My n h I m d i n h bai PAP trong cupe tdng tuyen cijf. Thu tudng (Chief Minister), Lim Yew Hock, da chi dinh mot Uy ban Dieu tra, va Chew da thda n h a n nhan tdng cong bay t r i m ngan do la Singapore vio hai lan td chinh phu My. Viec thUa nhan tham nhung cua Chew d i d i n h d i u cha'm het cho sd phan dang cua 6ng, v i PAP t h i n g cd Idn v i o n i m 1959.
Trong nhdng n i m d i u l i n h dao, vi khdng cd kha n i n g de nang ludng
24 phdp^
sd 1 2 / 2 0 0 8cho cic nhan vien edng vu, de chdng tham nhung PAP da b i t diu xiet chat cie luat vdn da cd de lam giam eo hdi tham nhung, ddng thdi t i n g mdc hinh phat cie h i n h vi tham nhung. Cic luat vl chdng tham nhung l i n lupt dupc ra ddi va tu chinh theo thdi gian (1963, 1966, 1981, 1989). Ben canh dd, CPIB ddpe thanh lap v i dupc trao mot quyen h i n h Idn hon, chiu trieh nhiem theo ddi, dilu tra cic hanh vi lien quan den tham nhung eua b i t cd ci nhan hay td chdc nao va s i n s i n g bat gid neu thi'y cin thiet. Dupe dat trong phu thu tUdng, nen mac du vdi mot sd lupng nhan vien khong nhilu (71 n h i n vien, sd lieu n i m 1994), CPIB thUc hien dupe vai tro eua minh bIng cich ket hpp vdi cae co quan khic. Nhdng n i m sau nay, khi nIn kinh te khdi sic va qudc gia ed mot ngan klioan ddi dio hon, Chinh phu nang luong cdng chUe td td, mot phin n h l m thu hut nhan t i i n h l m tang hieu qua hoat dpng cua chinh quyln, mot phan giam thilu tham vpng tim CP hoi tham nhdng cua cic cdng ehdc nha nude .
Thinh tich chdng tham nhung cua Singapore cd dupe trudc het l i nhd mot y chi chinh tri manh me v i ngUdi cam quyen du quyln luc v i trong sach de thuc thi viee chdng tham nhung.
Khong the ndi den chuyen chdng tham nhdng khi ma chi ed nhdng "eon c i nhd" bi dem ra xd trong khi nhdng
"con ci Idn" van nhdn nho. Mot eo quan ch6'ng tham nhung doe lap, khong true thupe lUe lupng canh s i t (vdn thudng rat tham nhung), va cd du quyln lUc de thUc thi nhdng bien p h i p dUa tren mot bp luat hpp ly mang tinh r i n de l i mot dieu kien cin eho viee chdng tham nhung t h i n h cong. Mot mdc luong h i p d i n de cho vien chdc cd the sdng dupe bIng each tinh gian bdt bp miy se giup cho gidi cong chdc han che dUpc y mudn tham nhung bIng mpi eich. Viee tinh gian bp miy n i m trong co chd tinh gian cie thu tuc cung se ddng vai trd giim bdt cae eo hdi de tham nhdng. Vi eudi cung, nhd vao dilu kien die thu cua mot dao qudc nhd, Singapore de ding quan ly v i thue hien cic luat hon. Trong khi cue chdng tham nhung cua Hong K6ng ed mot CO quan tuyen truyen v i dua ra cic ban bio cio thu chi t i i chinh hang nim, thi CPIB eda Singapore da gid mot khoang eich vdi d i n chung vi cd tinh bi mat. Cic ehinh sich cua Singapore tap trung vao viec giam co hoi de tham nhung vi dpng luc de tham nhung, thi Hong Kong chi tap trung vao viee giam bdt co hoi de tham nhdng. •
T h e o Viet - S t u d i e s (Trieh tii bdi "Ddng PAP vd chinh tri Singapore" cua Nguyen Huy
Vu-Nguykn MinJi Thp)
sd 1 2 / 2 0 0 8
