(9^ HUYENDE
nine CNONfi T M I NHOW
I qpa ©tea OT(gr€
LTS: Cuoc dau tranh phong va chong tham nhung cJ quoc gia nao, c? giai doan nao cung deu cam go, kho khan, d Viet Nam
cung vay. Mac du chung ta da co Luat Phong chong tham nhung, co cd quan chi dao do Thu tudng diing dau, va sU ling ho cua ngUdi dan nhiing so vdi yeu cau dat ra thi ket qua van chiia dUdc nhu mong muon.
Chuyen de so nay xin ban ve phong chong tham nhung, nham g6p them tieng n6i vao cuoc dau tranh chung nay.
MINH KHUE
Nhin ta phia niidc ngoai
TrUdc them Hoi nghi nhom cac nha tai trp (CG) 2008 chung ta da co cuoc doi thoai ve phong chong tham nhung vdi nhom tU van cac nha tai trp.
Cac ddi tie quoc te da co nhieu y kien thing thin.
Dai sU Thuy Dien, Rolf Bergman, cho ring mot ehien lupc phbng chong tham nhung hieu qua phai tinh den kha nang se co nhflng ngucri trong cuoc khong muon chong, tham chi se tim each phi hoai nhUng n6 lUc chong tham nhung, de bao ve Ipi ich ma hp mong dpi. Vi the, Chinh phu va Nha nude can co su iing hp manh me cua nhieu thanh phan trong xa hoi, eic t6 ehUc dan su, bao chi va nhieu thanh phan khae.
Theo ong Rolf Bergman, cac ddi tic, to chUc nude ngoai chi giiip Viet Nam nang cao ning luc quan tri neu tinh cong khai, minh bach trong qui trinh quan tri va phong chong tham nhung di theo hudng dat den ket qua.
Trong khuon khd du i n "Phong
8 phap^
S6 12/2008chdng tham nhung - d i n h gia hien trang va xay dung n i n g lue eho cic to ehUc xa hoi dan su va cong dong nong thon", Dai sU quin Phan Lan tai Ha Noi va Trung tam nghien cuTu p h i t trien cong dong da khao s i t tren dia ban 9 tinh va den mot nhan dinh ban dau: su han che cua Luat Phong chdng tham nhung (PCTN) b i t nguon tU viec td chUe theo phong trio, luc dau manh, sau yeu dan, kem hieu qua, qui trinh td chUc trien khai chu yeu dua vao quyen luc (Dang uy, chinh quyen cic cap) va it dua vao ngUdi dan, con ngudi dan cung chUa that sU quan tam den luat vi cho r i n g viec phong chdng tham nhung kho CO the thue thi hieu qua.
TrUdc do, Thanh tra Chinh phu va van phdng Ban chi dao Trung uong ve phong chdng tham nhung da phdi hpp vdi Dai sU quin Thuy Dien td ehUc Hoi thao qudc te ve Chien lUpc Qudc gia phbng chdng tham nhung den nam 2020.
Ong James Anderson, Chuyen gia cao cap vl quan tri eiia Ngan hang The gidi (WB) d i n h gii cao viec Viet Nam da dUa vao Du thao Chien lupc cic yeu td nhu tinh minh bach va sU tham gia eiia xa hoi, cung nhu cic van de lien quan den trieh nhiem giai trinh, theo doi, giim sit, do ludng dupe sU tien trien cua cic ben tham gia vao cong tie phong chdng tham nhung. Theo ong Anderson, day la mot trong nhUng van de hUu ich cua Chien lUpc.
Con Cd van Cao cap cOa Td chUe Minh bach qudc te, ong Peter Rooke cho ring, Du thao Chien lupc can tap trung vao viec thUc thi Luat Phong chdng tham nhung; Xic dinh Uu tien
cho viec thiet lap he thdng kliai bao tai sin; Khong lo la nhUng bieu hien eua tham nhung d khu vUc tU nhan va can CO mot nghien eUu dinh hudng chinh sach ve tham nhung tai Viet Nam. Dae biet, can chii trpng tang eUdng vai tro giam sat cua xa hoi dan su va thong tin dai chung, nhan manh hon nUa yeu td nay trong giao due va nang cao nhan thUc, ca trong trUdng hpc va ngoai xa hoi.
Cong bd mdi day cua Td chUc Minh bach qudc te cho thay, nam 2008, Viet Nam da cd tien bp trong viec cai thien diem sd va thU hang eiia Chi sd Nhan
thUe tham nliung (CPI) so vdi nim 2007. Diem cua Viet Nam l i 2,7/10 va thU hang cua Viet Nam la 127/180 nUdc dupe khao sat. Tuy chUa b i n g Indonesia, Philippines, Campuehia, Thai Lan, Malaysia hay Singapore, nhung nhUng eon sd tren da cho thay nhUng nd luc cua Chinh phii Viet Nam trong eong cupe phdng chdng tham nhung.
Qudc hoi quan tam dac biet Cong tie phong chdng tham nhung lang phi luon la mdi quan tam cua Qudc hoi, eiia cic vi dai bieu mang theo tam tu, y chi cua cCf tri ca nUdc. Tai ky
S(5 12/200B
phapfys^
hpp thuT 4 Qudc hoi khoa XII mdi day, nhieu dai bieu cung bay to mdi quan ngai va chia se t h i n g t h i n khi thao luan.
Dai bieu Nguyin Tan Tuan (Khanh Hoa) da de cap ngay hanh vi ma ong d i n h gii "rat nguy hai" la tham nhung chinh sach. Ong Tuan noi:
"Viec Ipi dung sP hd trong mot sd ehinh sach eua Nha nUdc de lam Ipi ba't chinh cho mot nhom ngUdi, hay con gpi la tham nhung chinh sich, dang lam giam sut niem tin ciia ngUdi dan ddi vdi p h i p luat ciia Nha nude... TU nhan dang hanh vi tham nhQng nhu tren, toi de nghi Chinh phu cin khan trUOng hoan thien cic co che ehinh sich theo hudng ro rang, cong khai, minh bach, de khong eon nhUng ke hd cho ke xau Ipi dung".
Dai bieu Nguyen B i Thuyen (Lam Dong) cho r i n g trong nam qua chi phat hien 379 vu viec tham nhung la it, chua phan i n h het thue te tinh hinh tham nhung dang diin ra. "NgUdi dan lo ling
ve tinh hinh tham nhung, trong khi vdi sd vu nhu bao cao thi mdi tinh nam qua chi 6-7 vu.
Tiep nufa, cijf tri cung cd noi r i n g con meo i n mieng md thi chung ta bop chet ngay, nhUng con cop b i t con heo thi cie ong b i t dupe bao nhieu, tham chi cd ong khi thay epp eon sp. Day la mot trong nhUng hinh tupng ma nhan dan dua ra, toi cho r i n g cung cd nhiJng diem chung ta can phai nghien cUu, tUc la eii nho minh p h i t hien nhung nhUng eii Idn thi minh ehUa lam dupe bao nhieu" - ong Thuyen noi.
Dai bieu Le Thi Thu Ba (Chu nhiem Uy ban Tu phap) nhan xet, mac dij trong n i m qua cong t i e chdng tham nhung da dupc day manh, nhung nhin chung viec p h i t hien va xOf ly c6n cham va han che... Tinh trang nay can phai dupc phan tich, lam ro nguyen nhan ve nhieu mat nhU viec td chUc thuc hien, n i n g lUc va trieh nhiem can bp, viec chap hanh p h i p luat trong hoat dpng td tung...
10 phapJ^-
S6 i 2 / 2 o ; eBa Thu Ba cung chi ra chin van de ma Chinh phu can quan tam chi dao trong thdi gian tdi, trong do cd viec ke khai tai san, thu nhap chua d i p Ung yeu cau.
Dai bieu Nguyen Ngpc Minh (Ninh Thuin) thi eho ring, viec trong cuoc hpp noi mot dudng, ra ngoai lai noi khae la hien tupng k h i phd bien hien nay. Ben canh dd con hien tUpng chay chUe, chay quyen, die quyen, die Ipi eua mot bp phan cin bp, cong chUc.
Cae hien tupng nay tao ra luc can ghe gdm bao che cho tham nhung, lam giam dpng lUc da'u tranh phong chdng tham nhung, dd la nguyen nhan l i m v6 hieu hoa co che tu phat hien cic vu tham nhung. Chi can mot thdng ke thong thudng cung se tha'y hau het cic vu tham nhung d4u dupc phit hien tU nhan td ben ngoii, chu yeu la bio chi.
Cie ddi tupng chay chUc, chay quygn l i mam mdng, l i ban dUdng cCia tham nhung.
Ngu&i trong cuoc
Mot eP quan cd vai trd quan trpng trong dau tranh phdng chdng tham nhung la Thanh tra Chinh phii. Tai Qudc hoi, ong Tran Vin Truyen- Tdng thanh tra Chinh phii eho ring, trong gan mot nam qua, cong t i c PCTN tiep tuc cd su chuyen bien tich cUe... He thdng vin ban quy pham phip luat ve PCTN da hoan thien han. Bp miy chi dao va cic don vi chuyen trieh chdng tham nhung d trung uong da dn dinh td chUe, hoat dpng tich cue. Bp miy chi dao cong t i e PCTN d dia phuong tiep tuc dupc cung cd, kien toan, tUng budc nang cao hieu qua hoat dpng.
Tuy nhien, tai cuoc thao luan trUde
them Hoi nghi CG, ong Truyen cho r i n g "Ket qua chdng tham nhung chua dupe nhu mong mudn'.
P h i t bieu tai Hoi thao ve Chien lupc, ong Mai Qudc Binh - Pho Tdng thanh tra Chinh phu cung dong quan diem khi nhan dinh, trong nhUng n i m qua, mac du Viet Nam da de ra nhieu chu trUOng, ehinh sach n h i m n g i n chan, day lui tinh trang tham nhung, gop p h i n xay dung bp m i y nha nude trong sach, vUng manh, giU vUng dn dinh chinh tri, phat trien kinh te-xa hoi, tuy nhien d i n h gii mot cich nghiem tuc thi cong t i c phdng chdng tham nhung v i n con nhieu han che, ehUa dap Ung yeu cau, hieu qua chua cao. Tham nhung v i n con nghiem trpng, di^n bien phUc tap, dac biet trong quan ly, sU dung dat dai, dau tu xay dung, cd p h i n hoi doanh nghiep Nha nude, quan ly, su dung vdn, tai nguyen, khoing san, t i i san N h i nude
Theo ong Mai Qudc Binh, mot trong nhUng nguyen nhan ciia nan tham nhung la Viet Nam c6n thieu co che phu hpp trong viec td chUe thUe hien cie chu truong, ehinh sich ve phong chdng tham nhung; thieu mot he thdng giai phap ed tinh chat cin ban, lau dii, toan dien, 16 trinh cu the, hop ly de thuc hien tdt cic chii truong, dudng Idi, chinh sach hien hanh ve phdng chdng tham nhung. Ben canh dd, mot nguyen nhan khong nho gdp phan gia ting tham nhung dd l i dpi ngu cin bp, eong ehUc thieu tinh chuyen nghiep, pham chat dao dUc cua mot bp phan khong nho cin bp, cong ehUe bi xudng eap.B
