SỐ
Tạ chí
MÔ Ờ
NHÂM DẦN
Xuân 2022
A Ế Ớ
D u n v m i tr ng tr n th gi i n m 2021
Nă iế c à ă kh khă ch à hâ ại Thế gi i ẫ đa g ậ i đại dịch đã c đi i h ạ g c a gầ iệ g i ké he ề ki h ế à i h kế c a các c gia ê à cầ đa g bị
ế Đâ à ă khắc ghiệ h g đã kế h c i iể g i á g h i ă i
h g b c iế đá g ch g c bả h c h i ài đ i i c g ghệ c g hậ ề c a g i bả địa ái g g đặc biệ các hà h ạ đ g i g gà cà g hể hiệ ai c a ì h h ba gi hế D i đâ à h g điể ích c c hấ ề i g g ă
l Á B O Ồ
MỚ Ợ À Ậ
Chí h h Ô â ia đã hà h ậ hai kh bả biể i c diệ ích gấ đ i C g
iê biể G ea Ba ie ReefKế h ại các kh
bả ại Ấ Đ D g à ẽ bả ệ
k đại d gNg ài a ba g Na Ô â ia đã
b g g hê gầ ha diệ ích
i à V c gia Ni e a Ediacaa c a ì h
Pa a a c g đã ê b kh bả
biể c diệ ích g đ g i à b
diệ ích đấ iề c a c à gấ ba ầ diệ ích c a Kh bả biể C di ea de C iba
Ec ad ê b g hê k ch
Kh bả biể Ga a ag T g h g c a hai c đã đề ghị h g g i đ g cấ c a h C a Rica à C bia ha gia để g các kh bả biể ch g c a h
l B O Ồ MA Ạ Ồ
À Ớ
T g khiChí h h các c gia đ a a ca kế ạ h ẽ ề các d á h c h i à ái
ạ hiê hiê hì ă kh c hâ
đã ca kế đ a ch bả đa dạ g i h
h c à hâ b g ài à hậ k i
g kế h ạch c ê Bả ệ hà h i h c a ch g a Kế h ạch à c đ c g i à
ì h g i bả ệ à bả diệ ích đấ à đại d g c a hà h i h à ă
Tại I đ ê ia V c gia Wa Ka ba
đã hiế ậ ề ki h ế á g ạ i i
iệc â d g bả ài ê giác S a a c c k g cấ Các c h i ki h d a h a à h đã há iể g a h c g iê ạ c h i iệc
à đặc biệ à ch h Việc bả ầ
a ch g i h c hể a g ại i h ậ bằ g cách c g cấ các c h i ki h ế à các g
h hậ i ch g i dâ địa h g
V
V
SỐ
Tạ chí
MÔ Ờ NHÂM DẦN
Xuân 2022
A Ế Ớl Ế Ắ BA Ầ À
A Ờ B ỊA
Đ c â d g ề g ă
ă iế c à h g c g hậ các
ề c a g i dâ bả địa Ng i dâ bả
địa à h g g i ả hiệ ả hấ c
đ g g ích c c g iệc bả à bả ệ các hệ i h hái T g khi ề h đấ
đai ẫ c à ậ chiế iề ă g ề
ề c g c a g i bả địa à khả ă g c a g i bả địa c g đ g địa h g
IPLC đ g ai a g g iệc
ch g ại biế đ i khí hậ đã đ c h a hậ kể cả ại COP
Sa ă hả ậ Chí h h Pe đã
hà h ậ kh bả dà h ch g i bả địa g L e gầ biê gi i i Ba i Kh bả bả địa Ya aí Ta iche c diệ ích
iệ hec a đ c hà h ậ he ậ há c a
Pe ề ả các g ã h h dà h ch
h g c g đ g g biệ ậ h ặc kh g c các iê hệ ã h i PIACI bấ chấ hả đ i c a các c g dầ h ạ đ g khai hác ại
kh c à ă Đâ à kh bả
đầ iê h c ại hì h à đ c hà h ậ a khi h c hiệ L ậ PIACI
T g c c chiế ké dài hiề hậ k khác d á h điệ Ahia i d kiế đ c â d g đã bị chí h ề ba g Ke a a Ấ Đ ại b a các c c biể ì h c a c g đ g các b ạc à i g Kế h c hà h
c g a hiề c c a c g đ g đ c
bắ đầ ă để bả ệ kh g e
V
g d hấ c aKe a a à i i h g c a hà g ă g i dâ bả địa
COP đã c ghi hậ
ịch ề ai a g
c a các h bả địa g iệc ch g ại biế đ i khí
hậ M ghiê c ch g
đ c c g b g H i ghị đã đ a a bằ g ch g ch
hấ ế các c gia c g
a hiệ đ i đá g
các c iê c a Th a h ậ Pa i hì hà h đ g hiệ ả
hấ à h c hể h c hiệ à a ại ề đấ đai ch g i bả địa à c gđ g địa h g IPLC Các g đấ ải dài ê diệ ích gầ bằ g i diệ ích H a K hiê các IPLC chỉ c ề đ i i kh ả g
a diệ ích đấ đai đ Ư c í h c kh ả g giga
ca b đ c ại h g
g đấ à chiế diệ ích g hiệ đ i ê hế
gi i h g giga g
đ ằ h g kh
c hiệ ch a đ c c g hậ h há à ã h h IPLC
Để h c đẩ iệc giải ế ấ đề á g kiế A a
Sac ed Head a e kê g i bả ệ iệ hec a diệ
ích g A a Pe à
Ec ad à ă Sá g
kiế đầ ha g à d h các ch c bả địa c g b Ch đế a á g kiế à đã đ c Chí h h Pe à Ec ad h g g ích c c ặc d h h c c a các c gia à à các gà h c g ghiệ khai hác g
g hiệ đ i c hể ẫ c hiề ấ đề cầ giải ế
Ngà Đại h i
đ g T ch c Bả Thiê hiê c ế IUCN đã b
hiế gh giải há
a g í h ích c c ch c g đ g g i bả địa kê g i
bả ệ à b c
gA a à ă
C c b hiế đã hậ đ c á hà h c a Chí h
h ch c hi chí h
h à các ch c c a g i bả địa
l Ồ À Á ẠO
Ê Ê
Liê h c đã chí h
h c ê b ă à
Thậ k Ph c h i hệ i h hái kê g i các c gia ê à cầ kh i h c hec a đấ
bị h ái C à g
đ g diệ ích h
cả T g Q c Ư c í h ằ g a GDP c a à cầ
h h c à hiê hiê
điề à đe i h g ế
ích c c đ i i ề ki h ế ì i i đ a đ c chi ch iệc h c h i hiê hiê ẽ
a g ại đ a i ích M bá cá d BidLife I e ai a WCS àWWF h c hiệ đ a a đá h giá g hai hậ k a đã
c diệ ích g đ c
g ại h diệ ích c a Madaga ca h ặc Phá
iệ hec a Diệ ích g
SỐ
Tạ chí
MÔ Ờ
NHÂM DẦN
Xuân 2022
A Ế Ớ
g ại à c khả ă g h ấ
CO hiề h g khí hải hà g ă c a H a K
C g i iệc h c h i g g à á g kiế c a Ja e G da g i đã ca kế
h để g i ghì câ à ă
gi khả ă g ă g đ che h câ a h ê hế gi i Ja e h ác ích c c i Chiế dịchNghì câ a h g à T ch c hi chí h h Đ c P a f he P a e g h c hiệ á g kiế Việc ái i h g à g câ i c g c khả ă g ác đ g iê c c đế các hệ i h hái bả địa ế h c hiệ kh g đ g cách G da đa g ấ ch Chiế dịch Nghì câ a h ề cách h c
h c hiệ iệc g câ cách kh a h c à c ách hiệ đ g h i c g cấ các h g dẫ ề các ại d á g câ c hể đ c ài
he á g kiế à
l Ạ A Á Ố OÀ
Nă ghi hậ hiề câ ch ệ ấ
g ề ại c a các gi g ài g hiê T cá i g g đế ắ cạ g c ạch à hiề ài c đâ đa g đ g ê b c c a ệ ch g h ặc chỉ đ giả à đã biế ấ đ c ch à đã ệ ch g hì a
ầ hể c a ch g đã ấ hiệ ại h ặc
ại đ c há hiệ g hiê Sa ă
h g c Diề đ đã a ại i
cặ i h ả A h L ài chi ă i c kích
h c g bì h đế à g chỉ c
cặ i h ả iề Na c A h à gi a h g ă
Mặc d ẫ đ c c i à dễ bị h g gấ c kh g c a T g Q c kh g c
g cấ a h h g c bả g
hiề ă The các hà ch c ách T g
Q c dâ gấ c g hiê hiệ
à kh ả g c Việc h c h i các kh
g e à i g g c a ch g đ c
ghi hậ đ g g ch h c h i c a gi g ài à S h c h i c a ài đ g ậ a g í h biể g a g ại iề i h a à
các c bả ch g i dâ T g Q c
hiề g i đã d g các ề ả g ề h g ã h i để bà iề i c a h
S ại c a cá i à b c g ặ
đá g ch Bấ chấ hiễ h a ích gà cà g ă g à các ấ đề a i h a ả h h gđế cácđại d g cá i gg đã
a ại i c í h đạ g ba
đầ c a ch g c khi h g h c ă cá V
i hiệ đại bắ đầ à ă dẫ đế ch g gầ h
ệ ch g à h g ă
gi a hế k giả
g c í h chỉ c cá hể Việc h c h i ầ hể
hầ à d ệ h cấ ă
bắ cá i h g ại ă
M ghiê c gầ đâ
c í h ằ g g ầ
hể à ẽ gầ h h c h i à ă
L ài ắ cạ g c ạch c g h c h i đá g ki h gạc
a b c ệ ch g
c ại i g h
c Đâ à kế ả c a các h ạ đ g bả
ă a
l Á AM Ế Ạ O
OẠ BỎ
A À A Ò A
Á À OẠ Ộ
MÔ Ờ
Vẫ c chặ g đ g
dài để iế c á ì h
ch ể đ i kh i hiê iệ h a hạch h g ă đã ch g kiế h g b c
iế đá g khích ệ Mặc d
COP c hể kh g gắ
V
SỐ
Tạ chí
MÔ Ờ NHÂM DẦN
Xuân 2022
A Ế Ớì h khả hi ề kh g há hải Hiệ c Khí hậ G a g c điể khác biệ chí h i Th a h ậ Pai à he các ch ê gia ch ch g a c h i
g c c chiế gi hiệ đ T ái đấ ấ ê d i C F khi các hà h đ g à ca kế gHiệ c đ c h c hiệ đầ đ Đá g ch Chí h h các c đã ca kế ạ h ẽ h ại i k H i
ghị COP hà g ă ha ì ă
ầ h đã ê c đâ g h a
h ậ Pa i
Nă c g ghi hậ h g c c
chiế ạ h ẽ ê à cầ đ i i các hà á ha cả đa g h ạ đ g à d kiế â i M bá cá gầ đâ ch hấ các hà á ha i đã bị ạ d g h ặc g g h ạ đ g h à à kể
khi Th a h ậ Pai đ c k kế Ch ịch Tậ Cậ Bì h h i há g ê b T g Q c ẽ kh g ài hê ch
bấ k hà á hiệ điệ ha à
c g ài h g ca kế à để ại kẽ
h ch hé c à đầ à các d
á ha khác ba g cả các hà á khí h a I đ ê ia
Ở Bắc M gã kh g ề hiê iệ h a hạch đã gặ hải c đ g
g Ke eXL c i c g đã bị d g h c hiệ a khi T g h g H a K J e Bide h b giấ hé ch d á đ g
g dài k
V
Tại COP T ê b
G a g c a các hà ã h
đạ cấ ca ề d g g
à đấ đ c hà ã h
đạ hế gi i á hà h ê Ch g i ca kế hà h đ g ch g để gă chặ
à đả g c ì h ạ g ấ
g à h ái đấ à
ă h g đế
há iể bề g à h c
đẩ ch ể đ i g h
cách à diệ Các c gia đã ha gia k kế chiế g c g kh ả g diệ ích đ che h g
à cầ
C i c g c g dâ ê khắ hế gi i đã ê iế g
cách à g à ạ h
ẽ g Ngà à cầ
hà h đ g ì khí hậ i h c c biể ì h chỉ
iê g V g c A h h g i biể ì h ê đ g h G a g Tại h
c gia khác c g đã diễ a các c c biể ì h g Các hà h ạ đ g
i g ẻ khắ i
ê hế gi i đã ê iế g ê cầ các hà ã h đạ
các c hải c hà h đ g ạ h ẽ h khi ha d COP
l Á Ể À Á
Ô Ệ MỚ
C g ghệ đ g ai
g iệc ch g ạibiế đ i khí hậ ba g cả iề
ă gc a g iệc ha đ i hệ h g h c hẩ c a
c g i M ghiê c
i gầ đâ ch hấ các
c g ghệ i gà a c
hể đ g ch ề
g ghiệ kh g há hải chỉ g ài hậ k Đâ à
i đá g g ì ả
ấ g ghiệ hiệ a
chiế kh ả g hầ ba g há hải khí hà kí h ê à cầ M ghiê c
b g hê ằ g châ Â
c iề ă g i g
iệ g i h à à chỉ g ghiệ h c à ă
Tại COP c gia
đã đ g giả g
khí hải ê a d c g i
gâ a à ă C g
ại đâ c g ghệ ại b
ê a g khí ể i
đầ h a hẹ đã đ c hả ậ g ãi T g khi ê a
chỉ chiế hầ iệ g
khí ể gi hiệ hiề
h g h ă
i CO C g ghệ à đ c hiế kế để khắc h c ì h ạ g ca kế kh g đ c h c hiệ hiệ ả Sẽ cầ i iệ đ a để h ghiệ
c g ghệ à c iể
khai h g hầ à á
ì h h a ê a há
ê a hà h các hạ CO h h giả khả ă g gi hiệ
i ầ i ê a g
khí ể
OÀ T g h
