• Tidak ada hasil yang ditemukan

MOT SO VAN BE IY LUAN VA THITC TIEN TR0N6 6IA0 DUC NUAN DUYEN 0 VIET NAM HIEN NAY

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2024

Membagikan "MOT SO VAN BE IY LUAN VA THITC TIEN TR0N6 6IA0 DUC NUAN DUYEN 0 VIET NAM HIEN NAY"

Copied!
6
0
0

Teks penuh

(1)

NHA NUidC VA PHAP lUAT

MOT SO VAN BE IY LUAN VA THITC TIEN TR0N6 6IA0 DUC NUAN DUYEN 0 VIET NAM HIEN NAY

NGUYEN D U t TRUNG *

Trong nhung Ihpp ky gdn day vdn di nhdn quyin va giio dpc nhan quyen (ODN& nhpn dupc sv quan lam cia cpng ddng quic ll nhdt la Uen hifp qudc (LHQ) va cac u> chuc thanh vien. Ojiudc n xet a gdc dp nhit dinh GDNQ da dupe thvc hifn tiong hf didng gido dpe quAc din, ling ghep tiong gido dpc dpo due cong dan. gido due chinh tti phip lupt. Cung vailing cu&ng cdc hopt dpng nghien tnru nhin quyen, van de GDNQ a nuac la da ed nhiing buac phit ttiin mm, the hipn aca npi dung, hinh thuc vi phuang phap. Tuy nhien. aching mpc tlhat d,nh. hopt dpng GDNQ van cdn tin lpi nhiing hpn chi. bit cpp dn dupc khac phvc Bat viel tfp ttung lim sing id khai nifm. mpc dieh dii tirpng npi dung.h,nh diuc phuang phdp vd khdi quit GDNQ tiong cdc casd giio dpc dpi hpc. dpc biel la cic casd giio due dpi hpc chuyin nginh lupt gin vdi giang day lupt nhan quyen. c & vj

I. Nhjn thdc chung vi nhin quyin, giio dye nhan quyen

Van d i nhin quyin (quyin con ngudi) da dupc di cjp til rit sdm tttingljchsil, nhu tixmg giio ly cda cic tdn giio Idn (Phjt giio, ThiJn chua giio. Hoi giio...), cic djo lujt c i xua nhit (Lujt Hammurabi, Lujt Manu), trong Dji Hiin chuong Magna Carta (1251), Bp lujt v i cic Quyin (1689) cia Vuong quic Anh; Tuyto ngdn Dpc ljp cda Hoa Ky nim 1776, Tuyto ngdn vc cic Quyin cda con ngudi va cua cdng dan Phip nim 1789... Nhung chi din khi LHQ dupc diaah ljp (1945) dii vin d i nhan quyin vi GDNQ

mdi ttd dianh mii quan tim chu dao, xuit hipn phi biin ttong eic chuong ttinh nghj su quic t i ci d cip dp khu vpc vi quic ti.

Td dd din nay, LHQ va cic co quan ttvc thupc da didng qua hing ttam vin kijn quic te ve nhan quyin, ttong dd cd hon 30 diiu udc qudc t i chuyto bipt v i nhan quyin.

Chito tranh thi gidi thd hai kit thuc, nhfing hju qui njng n i mi chd nghia phit xit d i Iji da flidc dnfa luong tti cua loii ngudi, ddi hdi phii fliiit IJp mpt co chi nham bio vJ v i fliuc diy nhan quyin, ttinh cfao nhan loji nhung thim hpa mong tp.

LHQ, vdi tdn chi v i mpc dich cao dpp, dupc

tbS. too. ma mrdc vit^tOptutt. Hpc vl(n Cbinh tri-at QuSc phing.

SJ23(327) Tl2O016V_l3J?5liSI 9

(2)

NHA NtrdC VA PHAP LUAT thinh lgp dfi thuc day va hifin thyc hda nfaihig myc tifiu iy, khong chi bing vific khdi thio xay dyng mfit hfi tfadng van kipn hoin chinh (trong dfi ding cfau y nhat la Bp lt4t Nban quyin) m i cdn thilt lip mfit bfi miy cic co quan chuyfin trich v l bao vfi nhan quyen. Nhin quyen d i trd thinfa vin de cd tim quan trpng die bifit, mdi ban tam cda tat ca cic quoc gia, vi l i mfit d l myc cfai pfaoi mgnh me cic chuong trinh nghi sy cua LHQ. Trong phip hiat nhan quyfin quoc te, ba van kifin phip ly (Tuyfin ngfin Nfaan quyfin nam 1948 vi faai Cong udc vfi cic Quyfin dan sy, cfainh tri; Quyen kinfa tfi, xa hfii va vin boa cung nam 1966) da bhih thinh nfin Bfi lugt Nhin quyin quoc tl, tgo tiln dl cho vific tfidc diy v i GDNQ trfin thi gidi.

Thugt ngir giio dye quyfin con ngudi ciing xuit hien vdi tan suit cao hon trong cic vin kifin cda cic tfi ehdc qu6c t l v i khu vyc, nhu Lien minh chiu Au (EU), T6 cfadc An ninh vi Hpp tic chfiu Au (OSCE), T6 cbdc Cic nude chau My (OAS), Hifip hfii cic quoc gia Dfing Nam A (ASEAN)... Tfin dpng vi tfidc diy viec bio dim quyin con ngudi d i tid tfiinh xu tfil tit ylu mang tinh toin ciu.

Cd tfie quan nifim giio dye quyen con ngudi li mfit qui dinh nhim truyin dgt cic kiln tfiuc, cic ky nfing d l ngudi hpc cd nhung hilu bilt vl q u y ^ con ngudi, nhung gii trj phim gii, hlnh ding, tin cfiy lln nhau, sy ton dpng vi hifiu bilt vl quyen cda ngudi khic, tfin trpng phip lugt dl td dd thuc day tnpi ngudi tfiam gia vio mpi m|t cda ddi song xa hpi v i cung nhau xay dyng mfit

"nen vin hda nhin quyen" chung'. GDNQ tfiyc chit li hogt dfing cd djnh hudng, cd tfi cfauc, cd myc dich cda chu tfil giio dye tic

dpng len doi tupng giio dye nhfim hinh thinh d hp tri thdc v l quyen con ngudi, giijp hp bilt bio v$ minh v i bilt cich ton trpng quyen cua ngudi khac.

Myc dich ctia giio dye quyin con ngudi l i nham thdc tinfa, thay doi nhgn thuc, ning lyc, tinfa cim, xay dyng tfiii dfi dung din vl nhan quyin. Theo LHQ, myc dicb cda GDNQ khfing gi khic hon l i "xay dyng m^t nen vfin hda nhan quyin toin cau v i cho tit c i mpi ngudi - xay dyng m6i quan he hpp tic trfin toan cau vi nfain quyin - thuc diy sy khoan dung trong tu tudng nhin quyin rfing khap thi gidi"^. D6 l i cung cip nfaung hifiu biet ve nOi dung, y nghia cda cic quyin CO bin cua con ngudi. GDNQ dupc coi li hgt nhin cda giio dye chinh tri, dgo due, x3 hfii v i vin fada, gin lien vdi sy phit triln ciia vfin minh loii ngudi, cic nhdm ichic nhau trong xa hfii, trang b} tri thdc, sy hilu bilt cic quyin mang tinh bio vfi (quyin khilu ngi, quyin t6 eio, quyin khdi kipn...) tgo thinh nin ting cda thi chi nfai nude phip quyen, giio dye -^ tfidc tfin d^ing quyin ciia ngudi khic, nhat Ii tdn trpng cic quyin eiia nfaimg nhfim ngudi yeu thi trong xi h$i, dong tfidi ctmg cap co sd cfao vific giii quylt xung dpt v i flidc day trgt ty xa hfii.

Doi tupng GDNQ bao gom toin bfi ci nhan dang ton tgi trong cpng dong nhin logi.

Trong mSi quoc gia, din tpc cy tbl, d6i tupng giio dye quyin con ngudi li nhung c i nhin cfing dan, nhiing nhdm, nhfing c0ng dong xa h0i cy tfil tilp nhgn nhflng tic dpng cda hogt d$ag giio dye. Doi tupng giio dye quyin con ngudi rit phong phu v i da dgng, cfi tbl phin thinh cic nhdm dya tren co sd, ylu t6, trgng tfiii, dia vi phip 1% dilu kifin kinh tl, mdi trudng song, vipc lim, fruyin th^ng vin hfia, dgo ddc, tdn giio nhit djnh

2 Tf^'J-^pdcB^ldl^aoiiyUiQvSnhSnquySnnhSnNgiy nhSn quySn nSm 1997.

fniNwiMiicini ,

4 23(327) T12ra016

(3)

gin vdi moi chu flii. Trong diiu kito d nude ta hito nay, c6 thi phan loji fliinh:

- Nhdm ein bp, cdng ehdc, vito chuc ttong cic CO quan to cfadc Ding, co quan nhi nude, Ding;

- Nhdm la thinh vito cua cic t i ehdc doin ttie quin chung, cac t i ehdc chlnh tti - xa hpi, t i chuc xa hpi - nghe nghipp;

- Nhdm hpc sinh, sinh vito dang theo hpe tai^cic nhi ttudng fliujc hJ fliong giio dpc quoc din;

- Nfadm ngudi lao dpng ttong eic loji hhih doanh nghijp;

- Nhdm nhiing ngudi lao dpng d khu vpc ndng dion;

- Nhdm nhiing ngudi da qui tuii lao

| d p n g ;

p - Nhdm nhung ngudi yiu dii ttong x i hji, nhu php nu, ti* em, ngudi khuyit tjt;

- Nhdm nhfing ngudi cdng tic ttong Biih vvc giio dvc^.

^N Ji dung cua giio dpc quyin con ngudi Ii tong die nhfing faiiu biit can diiit di moi c i nhin cd dii nhjn didc vi dd khi ning bio vp, diuc diy nhung gii ttj quyin cua mtoh, NJi dung giio dvc quyin eon ngudi cd dii khii quit d nhirng diim sau:

- Cic flidng tin v i quyin con ngudi, bao gdm phip lujt quie ti vi phip lujt quic gia (cic quyin con ngudi, quyen v i ngfaia vp co bin cda cdng din);

- Cic quan diim cua chu nghia Mic - Ltoin, ttt tirdng Ho Chi Minh va Ding ta ve quyen con ngudi;

- L jch su htah fliinh v i phit ttiin quyin con ngudi;

- Cic didng tin vi flivc hijn quyin con ngudi;

- Cic flidng tm vi kit qui nghito cdu, hinh fliue, npi dung, phuong phip, kmh

NHA NirdC VA PHAP tUAt nghijp td chuc giio dpc quyto con ngudi;

- Cic thdng tm ve hp thing, cic ca quan tfivc hi Jn giio dpc quyin con ngudi...

Phuong phip giio dvc quyin con ngudi cd dii diuc hijn flidng qua nhiiu htoh diiic v i bing cac bipn phip cv flii kfaic nhau, nhu: md phdng, giao dvc chinh khda, giio dpc ngoji khoa, fliio lujn... Phuong phip giao dpc quyin con ngudi ludn tuy thupc vio mpc dich, npi dung giio dpc vi phu hpp vdi tdng ddi tupng nhit t^nh.

2. Th|rc trjng giio dye quyin con ngudi dViJtNam

Nhan quyin Ii net dpp ttong truyin diing dan tpc Vipt Nam. Van di GDNQ d Vipt Nam l i mpt ydu ciu tit yiu kfaich quan.

L i mpt dan tpc cd truyin fliing nhan djo, khoan dung, tiBng Ijch sd ching gijc ngoji xim dng cfaa ta da nhiiu lin khdng nhftng bio toin tmh mang m i cdn cung cip luong flivc, ngva, xe, diuyin bd... cho nhiing djo quin xim lupc bji tijn ttd vi que fauong bin quin. Bp lujt Hing Due (Quoc tiiiu Htah lujt) ddi Hjn Le dupc cic hpc gii ti-ong nude v i quic t i dinfa gia rit cao vi d i chda dpng nhiiu quy djnh mang flnh nhan quyin v i nhin djo siu sic kfai so sinfa vdi nhung djo lujt cua cic nude khic ttJn flii gidi cdng thdi ky.

Ngay sau khi nude nhi giinh dupc djc IJp (diing 8/1945), mjt ttong nhftng quyit djnh chnih sicfa dau ttto m i Chd tjch H i Chi Minh dua ra Ii flivc hijn eic hojt djng nhin d ^ , djc bijt li cdu ddi cho ding bio nghto.

D i dive hipn chinh sich dd, ngiy 23/11/1946, td cfadc nhan djo trung tam cua nude ta li HJi Chu diJp dd Vijt Nam da dupc fliinh Up, do Bic Ho Iim Chu tjch danfa dv diu tito. Tu dd din nay, Hpi Chfi fliJp do Vipt Nam ludn ddng vai tid ndng cot

^^^'*'-O«l"ax,ngM,igtio0vcgu,ina«ngMl6vmKin,b,S„niKLu!n,*,tbK^;

'lultboc,HiN(l,nlm

i45S5rFi5is;^i2r;iis;i n

(4)

NHA NirdC VA PHAP LUAT trong cac hogt dfing nhin dao d nude ta, vdi cic boat d ^ g rpng khfip vi bifiu qui. Tuyfin ngon Dpc lip khai sinh ra nude Viet Nam din chd cpng hda da long trpng tuyen bo ve cac quyen v i ty do ca bin cda con ngudi.

Trong khing chien chfing Phap, mac dd chua phii la thanh vifin cic difiu udc quoc te vfi luat nhan dao, nhung Nhi nude ta lufin tuan thu cic quy tfic ciia nginh luat nay trong vific ddi xu vdi tu binh. Kl tu nam 1947, Nhi nude \^fit Nam hing nam diu don phuong phdng thich hing ngin tu binh Phap. Ngay sau ngiy chiln dich Difin Bien Phd toan thing, Nhi nude ta da cho pb6p va tgo dilu kifin thugn lpi nhit dfi quan dpi Phip tilp nhgn cae thuong, bfinh binh cda hp d chien trudng.

Nim 1957, Vifit Nam chinh tiidc gia nhgp bon Cong udc Gio-ne-vo nim 1949 - nhiing vin kifin nen ting eua lugt nhan dgo quoc tl. Td dd din nay, nufit ta da l i tfiinh vifin cua gan 20 dilu udc quoc te vl lugt nhin dgo. Ngay sau khi gia nhgp LHQ (1977), nude ta da xuc tiln vific tham gia cic dieu udc quoc te ve nhin quyin ciia tfi ehdc niy. Diu tfigp ky 1980, Vifit Nam da trd thinh thanh vifin ciia nfaieu dilu udc qufic t l quan dpng nhit vl nhan quyfin, trong dd cd hai Cong udc qu6c te ve cac Quyin din sy, chinh tri vi vl cic Quyin kinh tl, xa hfii, vfin hoi nam 1966. Tinh den tfidi difim hifin nay, \^fit Nam da Ii tfianh vifin ciia 10 dilu udc q u ^ tl vl nhin quyin cda LHQ. Bfin cgnh do, Vifit Nam con tfiam gia nhilu dieu udc qu6c tfi khic lifin quan mgt tfiifit din vin de nhin quyfin do cic tfi chuc chuyfin mon eda LHQ nhu ILO, UNESCO ban hinfa.

Dieu 50 Hifin phap nim 1992 xic dinh: d

\^et Nam, cic quyin con ngudi vfi dan sy, chinh tri vi kinh te, xa hfii van hda dupc bio dim. Hifin phip nim 2013 dinh hin Chuong 2 nhu mpt sy uu tien d^i vdi vific bio dim cic quyin con ngudi, quyin cdng din da dupc ghi nhgn trong Bp lugt Nhan quyfin quoc tl.

ip|IMH«HCUU

l £ I U l p W I A P ^ S i 23(327) T12C016

So sinh vdi cic qufic gia khic trfin thi gidi, \^et Nam da tham gia d mdc tnmg binh vfi mit so lupng cic dilu udc q u ^ te vl nhan quyfin. Tuy nhien, xfit ve mgt tinh chit, Mfit Nam thi hifin sy cdi md v i trich nhifim rit cao, ke c i khi so sinh vdi mfit so cic

"sieu cudng quoc", vi da phe ehuin, gia nhap v i tfiyc hifin nghiem tuc, cd hifiu qui hiu het dilu udc quan trpng nhit cda nginh lugt nay. 6 cip dp khu vyc, Vifit Nam da nhit dl vl Hiln chuong ASEAN, ttong dfi cd mpt chuong quy dinh ve co cbl bio v§

v i thuc day nhan quyin trong khu vyc.

Tnrdc do, Vipt Nam cung da kJ nhilu vin ki$n khic cua ASEAN vfi nhan quyin vi nhin dgo, trong do cd van kifin vl ch6ng buon bin ngudi, dgc bifit l i buon bin phy nu, dfi em vi bao vfi ngudi lao dpng nude ngoii, mdi diy da tham gia efing udc vl chong tra tin...

Dong thdi vdi vipc tbam gia cic dilu udc, vfin kipn qudc tl v i khu vyc, Nhi nude ta rat quan tim den vific tfiyc hifin cic nghTa vy qu6c tl phit sinh td cic dilu udc, vin kifin da ky kit hoge gia nhgp, trong dfi cfi vific npi lugt hoi cac nguyen tic v i quy djnh cua lu^t nhin quyin v i nhan dgo qu6c te vio bfi th6ng phip lugt quoc gia cung nhu vi§c triln khai fliyc hifin cic quy dinh dfi tren fliyc tl. Nhin chung, hfi fli6ng phip Iu$t nude ta hl§n da phd hpp vdi nhihig nguyfin - tac va tifiu chuan co bin de ra trong cic cfing udc cda hai nginh lugt niy m i Yi^t Nam li thanh vien.

Mgc du vgy, xu hudng phit trifin ciia luit nhin quyin quoc tfi v i nhung vin dl nhan quyen d moi quoc gia dang d$t ra nhiing yeu ciu mdi, ngiy cing cao hon vdi Vipt Nam v i cic qudc gia khic. Nhit li trong Iinh vyc giao dye nhfim ning cao nhgn tfadc, thyc hipn vi tuan thii cic cam kit quoc te, thdc diy hinh dfing !iii hfia vdi xu hinJng phit trien ehung vl bao vfi vi phit triln cic gii trj bin vimg vl nhan quyin trfin thi gidi v i khu vyc. Giio dye quyin con ngudi li

(5)

each thiic co ban nham nang cao nhjn thuc, tfadc diy, bao ve va tfapc thi quyin con ngudi. Nghito cuu v i giao due quyin con ngudi, do vjy ciing dupe nhiiu to chirc va CO quan chuyto mdn quan tam, trong tit c i cic liiifa w c ljp phip, faanh phap va nr phip, ve ly fliuyit, ni duy ly luan va ung dvng flivc tien. Nfaieu cupc tip huin, hpi nghi, hdi diio ve cac van ii quyin con ngudi tu viec bio vp quyin cua cac nhdm dl bj tin diuong nhu php nft, ti* em, ngudi cd HTV din nhitag vin d i din sp, chmh tii nhay cim nhu i n hi hmh, tta tin... fi dupc ttiin khai ttong nhirng nam qua. Cach thiic nay dupc ip dung phi biin ya hipu qua d nhiiu noi, trong dd cd hp thdng cic trudng dai hpc.

Vijn Nghito ciiu Quyin con ngudi thupc

^ H p c vito Chinh trj quic gia H i Chi Mmh

^ ^ • h i t o cac hoat dpng giio dpc quyin con ngudi da dua vio giing djy tt-ong mpt s i chuong trinh dio tjo cho can bp lanh dpo, quan ly hpc tpi Hpe vipn td nam 1998. Khoa Lujt mpt s i tiirdng dji hpc Vipt Nam cung da cd cfauyto di ve quyin con ngudi trong khudn khd mdn hpe Cdng phip quic ti.

Trudng Oji hpc Lujt H i Npi cd bd tti chucmg trinh giing day vi quyin eon ngudi vdi flidi Iupng 20 dil eho dio tjo ttinh dp flije si, cfauyto nginh ly lujn vi ljch su nhi nude v i phip lujt. Nam 2013, Khoa Lujt Dpi hpc Quic gia d i xuit bin tjp giio ttinh

"Ly lujn v i phip lujt ve quyin eon ngudi"... Nhung ding tiic li van de nghien cuu, giang day v i lujt nhan quyin ttong chuong trinh giing day chinh khda d cic co sd giio dpc dji hpc vin cdn nhiiu ban chi, chua lam dupc bao nhieu. Hito nay, chung ta chua cd co sd giio dpc dpi hpc nao nghito cihi cfauyto sau, toan dijn v i flipc hijn giing djy mpt eich hJ flidng vj luat nhan quyen vi lujt nhin djo qudc ti.

Vio nam 1994, Hpc vito Chfah tti quoc gia Ho Chi Minh da thinh ljp mpt co quan nghito cuu ve vin d i nhin quyin li Trung tim Nghito cuu nhan quyin, nay dii tto li

N H A NUiSC VA PHAP LUAT Vito Nghito cuu Nhin quyin. Tuy nhien, do hiat nhan quyto l i van ^ mdi, khd vi do chuc nang cua co quan niy hudng vio n ^ t o cihi cic van d i ly hian vi nhan quyin nto ket qui nghito ciiu v j lujt quie te vi nhan quyto v i nhan dao con rit han chi, chd yiu dang dung d viec djch mpt so vin ban cda nginh luat niy ra tiing Vipt, cdn viec giang day v i nhin quyin chi cd 4 tiit d didi gian diu, dto nay gin nhu khdng tfapc hijn giing day d cac ldp chinh trj tnmg vi cao cap, cac ldp cao hpc v i nghito cuu smh cua Hpc vijn, k i ca ddi vdi nginh Lujt hpc. Van pfadng Nhin quyin cda Chinh phu ehu yiu dupc thinh ljp ra d i tfaam muu, m vin v i nhan quyto v i vi diu tranh ching Ipi dpng nhan quyin. Cac Trung tim nghien edu v i Quyto con ngudi d mpt vii trudng dji hpc hda fapn se tang cudng nang lpc nghiJn cuu vi nhan quyin d Vict Nam, nhung chua cd nhito san phim nghito cuu vdi chit Iupng cao v i chua flivc hijn chuong ttinh giing day hoin chinh v i cd hp diing vi lujt nhan quyen v i nhan dao, vipc nghito eiiu giing day mdi chi mang flnh chit dii diim v i diiiu yiu t i bin vung. Vipc giing djy v i lujt nhan quyin trong cic co sd giio dvc dji hpc khdng chi cdn bd hpp vi chuong trinh, npi dung, ddi ttrpng v i phuong phip, mi cdn chua dip ung vi cd khoing each khi xa so vdi ddi hdi thpc tien cua sv ngfaipp dii mdi dit nude, tiong dd quyin con ngudi Ii muc tito vi dpng lvc cua sv ngfaijp doi mdi.

3. Mpt s i kiin nghj thiic d i y giio dpc quyin con ngirdi 4 Vljt Nam

Mpt Id, giio dvc quyin con ngudi Ii mpt ttong nhung npi dung quan trpng cda LHQ, hp didng giio dpc cic nude tien dii gidi hito nay rit quan tam din giio dvc quyto con ngudi. LHQ da phit dpng Thjp ky Giio due quyin eon ngudi, Vijt Nam l i diinh vito cda LHQ nen cin phii dua chucmg ttinh giio dpc quyin con ngudi, quyto cdng dan vio hJ diong giio dvc quic din. D|c bipt l i cin dua npi dung giio dpc

Si23(327)T,2O0l6^UpSl!upl 1 3

(6)

NHA Ntfac VA PHAP UIAT quyen con ngudi vio chuong ttinh giing djy cua cic CO sd giio dpc dpi hpc, nfait Ii cic CO sd dio tpo chuyto nginh lujt vi cic trudng thujc khdi kfaoa hoc xa fapi nhan viiL Kfai dua djng giio dpc niy vio giang dpy chinh thiic, npi dung cua nd cd thi dupc long ghdp, flch hpp trong nji dung giing djy cua cic mdn hpc khic cd lito quan nhu giio dpc djo dlic, giio dpc cdng din, giio dpc chinfa tti tu tudng, giio dvc phip lujt Dong thdi, phai dua mdn hpc niy vio cfauong trinfa chinh khda tii cap tiiu fape din eip tnmg hpc phi thdng.

Hai Id, ning cao nhjn thdc ciia cic ti chuc, lpc Iupng cd ttich nhijm ttong giio dpc quyin con ngudi. Cic co quan quin ly nhi nude, eic nhi giio dpc cin nhjn dnic dung tim quan ttijng vi sp cin fliiit phii dua giio dvc quyin con ngudi vio ttong eic chucmg ninh dio tao d cic cip hpc, bjc hpc, phd hpp vdi diiu kijn kinh ti, vin hda, xa hji, dip dng yto ciu hpi nhjp quic ti. Can chu ttpng ting cudng dio tpo, bii dudng cic tti flidc vi nhin quyin cho cic chd flii cd ttich nhijm, ttudc hit li cic nhi quin I^, nhi giio dpc. Cdng vdi dd li md ijng vi flidc diy hpp tic quic ti flidng qua eic htoh ttuie hji fliio khoa hpc, cu cfauyto gia di dio tjo vi nhin quyin d cic ttudng dji hpe, vijn nghito cuu vi nhln quyin ttJn flii gidi.

Ba li, xac djnh dung vi ning cao chit Iupng cic htoh ttiue, phuong phip giio dpc quyen con ngudi phd hpp vdi fling dii ttrpng, khi ning nhjn fliuc vi cic diiu kijn khich quan khic, nhit li nhfing nhdm chuyto bijt. Cin sing tjo vi vjn dpng nhuan nhuyin ting hpp cic hhih didc, phuong phip giio dpc khic nhau, ttong dd chfi ttpng ci cic htah ttidc giio dpc chinh khda vi ngoji khda Nghito euu cic fatofa ttiuc giio dvc CO bin nhu phd biin, ttiyto ttuyen ve quyin con ngudi flidng qua hpi nghj, hpi Alio, can Ijc bp, ttanh inh, pa nd ip pfaicfa, td roi, dii ttuyin dianfa, dii phit dianh ttuyen hinh, phim vi cic loai fatoh ' I U * HlA»-7's6 23(327) naMie

nghj thujt khic. Bto cjnh dd, can chu tipng eic fahifa fluic giio dpe djc did flidng qua cic hojt djng hojch djnh chtoh sich, dudng lii, hoat dpng ljp phip, fainh phip, tu phip.

Bon la, nhi giio dpc giu vai trd quan trpng hing diu trong giio dpc nhin quyin.

£>e bio dim chat lupng giing day nfain quyen, can chu trpng dio tpo dji ngfi giing vien, nghiJn cdu vito chuyto nghijp vi chuyto nginh lujt nhan quyin, djc bijt Ii dio tpo ning cao trinh dp ngoji ngu, cd thi cu giing ViJn di dio tpo, tjp huin d nude ngoii. Diy Ii ttin di di dua nji dung giio dvc vi quyin con ngudi vio giing djy cUnfa flnic ttong hJ diing giio dpc quic din; ding didi cd ki hojch diu hut cic giing vito, nfai khoa hpc gidi trong vi ngoii nude ve Itoh vvc niy diam gia giing djy vi lujt nhin quyin tji cie co sd giio dpc dji hpc, nhit li cic CO sd giio dpc chuyjn nginfa lujt

Giio dpc quyin eon ngudi vira li mpc tito, vda li phuomg tijn di xiy dpng mjt cfai dp xi hji din giiu, nude mjnh, xi hji din ehd, cdng bing, vin minh. DJy li co sd di giio dvc con ngudi, xiy dpng nhi nude phip quyin, cdng co niim tin cia nhin din vdi Ding, Nhi nude, cfaing Iji cic im muu, thi dojn cia cic dii lpc flii djch lpi dpng vin di "nhin quyin" di ching phi cich mjng nude ta. Mjc di cd nhfing tiin ttiin ttimg flidi gian qua, nhung so sinh mjt bang chung ttJn flii gidi, phjm vi vi ttinh dJ giio dpc quyin con ngudi d Vijt Nam vil chua bit kjp vdi xu flii phit ttiin cia flii gidi, cing nhu nhu ciu trong nude.

Nhfing ttlir ngji vi ttinh dO, sv fliiiu favt eic nhi giio dpc, sp Ijc hju vi phuong phip, fliiiu cic nguin tii Ii Ju fliam kfaio... cd dii dupe khic phpc tt-ong flidi gian tiH niu ching ta ttiin khai mjt cicfa ding bJ, vdi sv quyit lijt cia ci faj diing cfainh tti vi sp diam gia cia toin xi hji dii vijc giio d«c quyin con ngudi d Vijt Nam chic chin ti cd bude flin vupt ttpi vi dupc cjng ding quoc ti gfai nfajn •

Referensi

Dokumen terkait