Taïp chí Y teá Coâng coäng, 3.2015, Soá 35 17
Thöïc traïng quaûn lyù chaát thaûi y teá taïi caùc beänh vieän huyeän thaønh phoá Haûi Phoøng
naêm 2013
Phaïm Minh Khueâ1, Phaïm Ñöùc Khieâm1
Nghieân cöùu moâ taû caét ngang taïi 7 beänh vieän huyeän ngoaïi thaønh cuûa Haûi Phoøng. Soá lieäu thu thaäp qua ñieàn maãu baûng kieåm quaûn lyù chaát thaûi y teá (QLCTYT). Keát quaû cho thaáy, 100% beänh vieän ñaõ coù phaân coâng ñôn vò cuï theå phuï traùch QLCTYT, coù soå ñaêng kyù chuû nguoàn thaûi, coù soå theo doõi löôïng chaát thaûi phaùt sinh haøng ngaøy; 71,4% beänh vieän coù baùo caùo giaùm saùt moâi tröôøng ñònh kyø. Tuy nhieân coâng taùc QLCTYT coøn chöa ñaày ñuû theo Quy cheá nhö: 100% beänh vieän khoâng coù keá hoaïch QLCTYT, chöa coù giaáy pheùp xaû thaûi, chöa coù caùn boä chuyeân traùch veà QLCTYT. Heä thoáng vaên baûn coøn chöa thoáng nhaát taïi caùc beänh vieän. Tyû leä nhaân vieân y teá (NVYT) ñöôïc taäp huaán QLCTYT coøn thaáp (59,4%). Vaät duïng chöùa, vaän chuyeån, löu giöõ chaát thaûi y teá ñeàu khoâng ñaûm baûo tieâu chuaån. Vieäc xöû lyù nöôùc thaûi chöa ñöôïc thöïc hieän. Ñieàu naøy ñoøi hoûi ngaønh y teá Haûi Phoøng caàn coù keá hoaïch giaùm saùt coâng taùc QLCTYT taïi caùc beänh vieän ngoaïi thaønh.
Töø khoùa: quaûn lyù chaát thaûi y teá, beänh vieän huyeän, Haûi Phoøng
Situation of medical waste management at suburban district hospitals of Hai Phong city
in 2013
Pham Minh Khue1, Pham Duc Khiem1
This is a cross-sectional study carried out in 7 suburban district hospitals in Hai Phong city. Data was collected from completed medical waste management checklists. Results show that 100% of hospitals assigned a specific unit to be in charge of medical waste management; made books for registration of medical waste generation sources and monitoring waste emission available; 71.4%
of hospitals produced regular environmental monitoring reports. However, medical waste management activities did not fully respect the regulations. For example: 100% of hospitals neither have a waste management plan, or waste emission permission, nor persons in charge of waste management. Hospitals do not have a unified administrative document on waste management while
1. Ñaët vaán ñeà
Quaûn lyù chaát thaûi y teá (QLCTYT) laø hoaït ñoäng quaûn lyù vieäc phaân loaïi, xöû lyù ban ñaàu, thu gom, vaän chuyeån, löu giöõ, giaûm thieåu, taùi söû duïng, taùi cheá, xöû lyù, tieâu huyû chaát thaûi y teá vaø kieåm tra, giaùm saùt vieäc thöïc hieän [1]. Theo baùo caùo cuûa Boä Y teá, toång löôïng chaát thaûi raén phaùt sinh töø caùc cô sôû y teá vaøo khoaûng 450 taán/ngaøy, trong ñoù coù 47 taán/ngaøy laø chaát thaûi y teá nguy haïi phaûi ñöôïc xöû lyù baèng caùc bieän phaùp phuø hôïp [2], döï baùo ñeán naêm 2015 phaùt sinh khoaûng 600 taán/ngaøy vaø naêm 2020 khoaûng 800 taán/ngaøy.
Chaát thaûi y teá neáu khoâng ñöôïc xöû lyù ñuùng seõ laø nguoàn truyeàn beänh quan troïng, tröïc tieáp aûnh höôûng ñeán söùc khoûe cuûa nhaân vieân y teá vaø nguy haïi ñeán moâi tröôøng soáng cuûa con ngöôøi [8]. Haûi Phoøng laø moät trong nhöõng thaønh phoá lôùn, maät ñoä daân cö cao.
Thaønh phoá coù 15 ñôn vò haønh chính caáp huyeän bao goàm 7 quaän noäi thaønh vaø 8 huyeän ngoaïi thaønh.
Ngaønh y teá thaønh phoá phaùt trieån toát, ñaùp öùng toát nhu caàu chaêm soùc söùc khoûe cho ngöôøi daân thaønh phoá vaø töø caùc tænh laân caän. Caùc nghieân cöùu ñaùnh giaù thöïc traïng coâng taùc QLCTYT taïi caùc beänh vieän noäi thaønh vaø beänh vieän tuyeán tænh nhö beänh vieän Vieät Tieäp ñaõ ñöôïc tieán haønh [3, 4]. Caùc huyeän ngoaïi thaønh laïi coù nhöõng ñaëc tröng rieâng khaùc bieät vôùi caùc beänh vieän quaän gaàn caùc beänh vieän ña khoa vaø chuyeân khoa tuyeán tænh naèm trong trung taâm thaønh phoá. Chuùng toâi tieán haønh nghieân cöùu naøy nhaèm muïc tieâu ñaùnh giaù vieäc trieån khai Quy cheá quaûn lyù chaát thaûi y teá theo Quyeát ñònh soá 43/2007/QÑ- BYT ngaøy 30/11/ 2007 cuûa Boä Y teá [1]taïi caùc beänh vieän huyeän ngoaïi thaønh cuûa Thaønh phoá Haûi Phoøng, giuùp ñeà xuaát cho ngaønh y teá thaønh phoá coù caùc bieän phaùp phuø hôïp cho coâng taùc quaûn lyù chaát thaûi taïi caùc beänh vieän ngoaïi thaønh.
2. Phöông phaùp nghieân cöùu
2.1. Ñoái töôïng nghieân cöùu
* Chaát thaûi y teá:bao goàm chaát thaûi raén y teá (CTRYT), nöôùc thaûi beänh vieän ñöôïc thu thaäp töø hoà sô, soå saùch QLCTYT cuûa beänh vieän (ghi nhaän khoái löôïng chaát thaûi y teá theå raén, loûng; nhaân löïc thöïc hieän; coâng taùc taäp huaán QLCTYT…).
* Cô sôû vaät chaát, trang thieát bò quaûn lyù chaát thaûi:
bao goàm duïng cuï thu gom, vaän chuyeån, löu giöõ chaát thaûi, loø ñoát raùc thaûi y teá, heä thoáng thoaùt vaø xöû lyù nöôùc thaûi y teá
2.2. Ñòa ñieåm vaø thôøi gian nghieân cöùu:
Nghieân cöùu thu thaäp thoâng tin töø toaøn boä caùc beänh vieän ña khoa(BVÑK) huyeän ngoaïi thaønh Haûi Phoøng. Nghieân cöùu ñöôïc tieán haønh töø thaùng 01 naêm 2013 ñeán thaùng 12 naêm 2013.
2.3. Phöông phaùp nghieân cöùu
2.3.1. Thieát keá nghieân cöùu: Moâ taû caét ngang söû duïng soá lieäu hoài cöùu.
2.3.2. Côõ maãu vaø phöông phaùp choïn maãu: Chuùng toâi aùp duïng choïn maãu toaøn boä 7 beänh vieän huyeän cuûa Haûi Phoøng laø caùc beänh vieän huyeän An Döông, An Laõo, Ñoân Löông, Kieán Thuî, Thuyû Nguyeân, Tieân Laõng, Vónh Baûo; tröø huyeän ñaûo Baïch Long Vyõ do quy moâ phuïc vuï cuûa beänh vieän naøy laø khoâng ñaùng keå.
2.4. Thu thaäp vaø xöû lyù soá lieäu
2.4.1. Thu thaäp soá lieäu: taïi caùc beänh vieän huyeän, chuùng toâi tieán haønh ñieàu tra, quan saùt vaø ghi nhaän soå saùch caùc thoâng tin lieân quan ñeán hoaït ñoäng phaân loaïi, thu gom, vaän chuyeån raùc thaûi taïi 100% caùc the proportion of trained staffs on waste management is low (59.4%). Materials for containing, transporting and retaining medical waste do not comply with the required standards. Liquid waste is not treated. These issues require Hai Phong health authority to develop a plan on supervising medical waste management activities in suburban district hospitals.
Key words: medical waste management, district hospital, Hai Phong
Taùc giaû:
1. Tröôøng Ñaïi hoïc Y döôïc Haûi Phoøng
khoa laâm saøng vaø caän laâm saøng; tình traïng caùc baõi raùc nôi löu giöõ raùc thaûi cuûa beänh vieän; heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi y teá cuûa beänh vieän; heä thoáng xöû lyù raùc thaûi y teá cuûa beänh vieän; thu thaäp soá lieäu saün coù veà hoaït ñoäng xöû lyù raùc thaûi y teá taïi beänh vieän. Thoâng tin ñöôïc ghi nhaän vaøo caùc phieáu ñieàu tra vaø quan saùt.
Baûng kieåm ñaùnh giaù thöïc traïng quaûn lyù chaát thaûi y teá (duïng cuï chöùa/ñöïng, phaân loaïi, vaän chuyeån, löu giöõ, xöû lyù raùc thaûi y teá) ñöôïc xaây döïng döïa treân Quy cheá quaûn lyù chaát thaûi y teá cuûa Boä Y teá [1].
2.4.2. Xöû lyù soá lieäu: Soá lieäu töø caùc phieáu ñöôïc nhaäp vaøo phaàn meàm Epidata sau ñoù ñöôïc phaân tích baèng phaàn meàm SPSS 16.0.
3. Keát quaû nghieân cöùu
Keát quaû nghieân cöùu cho thaáy, 7 beänh vieän huyeän coù toång quy moâ 1.250 giöôøng beänh, phuïc vuï cho 1.168.900 daân cö ngoaïi thaønh taïi Haûi Phoøng.
Quy moâ trung bình cuûa caùc beänh vieän laø 179 giöôøng beänh, thaáp nhaát laø beänh vieän Ñoân Löông - Caùt Haûi (50 giöôøng) vaø cao nhaát laø beänh vieän Thuûy Nguyeân (300 giöôøng); phuïc vuï trung bình 154.000 löôït ngöôøi khaùm beänh vaø 12.875 löôït beänh nhaân (BN) ñieàu trò noäi truù/naêm. Coâng suaát söû duïng giöôøng beänh trung bình laø 106,2%. Toång soá nhaân vieân y teá (NVYT) laø 1,16 ngöôøi/giöôøng beänh.
Nhaän xeùt: 100% beänh vieän khoâng coù keá hoaïch QLCTYT;100% beänh vieän khoâng coù pheùp xaû thaûi.
Caùc beänh vieän ñeàu coù phaân coâng boä phaän chòu traùch nhieäm veà QLCTYT laø khoa/toå kieåm soaùt nhieãm khuaån phuï traùch. Ngoaøi ra 100% beänh vieän khoâng coù caùn boä chuyeân traùch veà moâi tröôøng.
Nhaän xeùt: Tyû leä NVYT ñöôïc taäp huaán veà
QLCTYT chieám 59,4%, cao nhaát laø beänh vieän (BV) Thuûy Nguyeân (80,2%) vaø thaáp nhaát laø BV An Laõo (32,1%). Tyû leä veä sinh vieân (VSV) ñöôïc taäp huaán veà QLCTYT ñaït 80,2%, trong ñoù caùc BV Vónh Baûo, Thuûy Nguyeân, Kieán Thuïy vaø Ñoân Löông 100% vaø thaáp nhaát laø An Döông 0%.
Nhaän xeùt: 100% beänh vieän thöïc hieän phaân loaïi chaát thaûi theo töøng loaïi chaát thaûi. Löôïng chaát thaûi phaùt sinh/giöôøng beänh/ngaøy laø 1,02 kg, trong ñoù chaát thaûi laây nhieãm laø 0,09 kg. Tyû leä chaát thaûi thoâng thöôøng chieám 90,9% löôïng chaát thaûi phaùt sinh trong ngaøycoøn laïi laø chaát thaûi laây nhieãm 9,1%. Caùc beänh vieän hieän khoâng phaùt thaûi chaát thaûi hoùa hoïc, chaát thaûi phoùng xaï vaø chaát thaûi bình aùp suaát.
Nhaän xeùt : 100% beänh vieän toå chöùc phaân loaïi chaát thaûi raén taïi nguoàn. Löôïng chaát thaûi phaùt sinh/ngaøy nhieàu nhaát ôû khoa Saûn chieám 22,5%, tieáp ñeán laø Khoa ngoaïi 17,4%, Khoa Hoài söùc caáp cöùu 15,2%, Khoa Noäi 10,3% vaø thaáp nhaát laø khoa Ñoâng y laø 1,6%.
Baûng 1. Tình hình thöïc hieän quy ñònh haønh chính quaûn lyù chaát thaûi y teá
Baûng 2. Coâng taùc ñaøo taïo, taäp huaán veà quaûn lyù chaát thaûi y teá taïi caùc beänh vieän
Baûng 3. Löôïng chaát thaûi raén ñöôïc phaân loaïi taïi caùc beänh vieän (kg/ngaøy)
Nhaän xeùt: 100% BV söû duïng tuùi chöùa, thuøng chöùa chaát thaûi y teá ñuû soá löôïng, coù duïng cuï ñöïng chaát thaûi saéc nhoïn, coù nhaø löu giöõ chaát thaûi y teá nguy haïi, chæ 28,6% coù nôi löu giöõ chaát thaûi y teá taùi cheá vaø coù coù hoäp ñöïng vaät saéc nhoïn ñuû tieâu chuaån, tuy nhieân 100% beänh vieän söû duïng tuùi, thuøng chöùa chaát thaûi chöa ñuùng quy ñònh.
Nhaän xeùt: Chæ coù 1 BV (14,3%) xöû lyù thaûi y teá taïi choã baèng coâng ngheä ñoát 2 buoàng cuûa Nhaät Baûn, loø hoaït ñoäng toát vaø keát quaû quan traéc xöû lyù ñaït tieâu chuaån. Chöa beänh vieän naøo coù heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi y teá. Nöôùc thaûi y teá töø caùc beänh vieän cuõng chöa ñöôïc quan traéc.
Caùc beänh vieän haàu nhö khoâng coù kinh phí cho hoaït ñoäng moâi tröôøng hay quaûn lyù chaát thaûi rieâng bieät, caùc beänh vieän kyù hôïp ñoàng vôùi ñôn vò xöû lyù
thanh toaùn theo hoùa ñôn haøng thaùng vôùi giaù tieàn 1.900 ñoàng/kg. Beänh vieän töï xöû lyù baèng loø ñoát thì nhieân lieäu heát laïi mua.
4. Baøn luaän
Beänh vieän tuyeán huyeän laø beänh vieän gaàn daân nhaát coù vai troø quan troïng trong heä thoáng chaêm soùc söùc khoeû nhaân daân, nhöng trong quaù trình hoaït ñoäng caùc beänh vieän thaûi ra moâi tröôøng caùc chaát thaûi boû, neáu khoâng ñöôïc xöû lyù seõ gaây oâ nhieãm moâi tröôøng, laøm lan truyeàn maàm beänh tôùi caùc vuøng xung quanh aûnh höôûng tôùi söùc khoûe coäng ñoàng. Theo Quy cheá quaûn lyù chaát thaûi y teá [1], heä thoáng vaên baûn haønh chính lieân quan ñeán QLCTYT taïi caùc beänh vieän phaûi ñöôïc löu giöõ. Keát quaû ñieàu tra cuûa chuùng toâi cho thaáy 42,86% beänh vieän coù Ñeà aùn baûo veä moâi tröôøng, 100% beänh vieän coù soå theo doõi löôïng chaát thaûi phaùt sinh haøng ngaøy; 71,4% beänh vieän coù baùo caùo giaùm saùt moâi tröôøng ñònh kyø vaø 100% beänh vieän coù soå ñaêng kyù chuû nguoàn chaát thaûi. Keát quaû naøy cuûa chuùng toâi cao hôn keát quaû nghieân cöùu taïi Haûi Döông naêm 2006 [5], tuy nhieân thaáp hôn so vôùi beänh vieän tuyeán thaønh phoá Haûi Phoøng [4]. Ñaëc bieät 100% caùc beänh vieän khoâng coù keá hoaïch QLCTYT, 100%
khoâng coù giaáy pheùp xaû thaûi. Thöïc teá taïi cô sôû cho thaáy ñeán thôøi ñieåm nghieân cöùu, Boä Y teá cuõng chöa ban haønh ñöôïc maãu veà keá hoaïch QLCTYT neân caùc beänh vieän chöa xaây döïng ñöôïc baûn keá hoaïch nhö theá naøo cho phuø hôïp.
Veà nhaân löïc QLCTYT, 100% BV coù giao cho boä phaän cuï theå tröïc tieáp chòu traùch nhieäm veà QLCTYT (khoa/toå kieåm soaùt nhieãm khuaån). Tuy nhieân 100%
beänh vieän khoâng coù caùn boä chuyeân traùch veà moâi tröôøng. Keát quaû naøy thaáp hôn Baùo caùo ñaùnh giaù sau Baûng 4. Löôïng chaát thaûi raén y teá phaùt sinh theo
khoa phoøng cuûa 7 beänh vieän
Baûng 5. Duïng cuï chöùa/ñöïng, vaän chuyeån chaát thaûi y teá taïi caùc beänh vieän huyeän
Baûng 6. Thieát bò xöû lyù chaát thaûi y teá taïi caùc beänh vieän huyeän
hôn 2 naêm thöïc hieän quy cheá QLCTYT cuûa Boä Y teá trong ñoù 60,9% soá beänh vieän coù caùn boä chuyeân traùch cho xöû lyù chaát thaûi [2].
Veà coâng taùc ñaøo taïo, taäp huaán veà QLCTY, keát quaû cuûa chuùng toâi cho thaáy tyû leä NVYT ñöôïc taäp huaán veà QLCTYT coøn thaáp (39,3%), cao nhaát laø beänh vieän Thuûy Nguyeân 80,2%, thaáp nhaát laø beänh vieän An Laõo do vaäy caùc beänh vieän taäp huaán chuû yeáu laáy noäi dung veà kieåm soaùt nhieãm khuaån beänh vieän phaàn nhieàu phuï thuoäc vaøo kieán thöùc veà QLCT cuûa khoa Kieåm soaùt nhieãm khuaån. Keát quaû naøy thaáp hôn nghieân cöùu cuûa Nguyeãn Vaên Tónh [6] taïi beänh vieän huyeän tænh Kieân Giang trong ñoù tyû leä nhaân vieân y teá ñöôïc taäp huaán veà QLCTYT chieám 59,4%. Tyû leä VSV ñöôïc taäp huaán veà QLCTYT ñaït 80,2% toång soá VSV, chieám tyû leä 100% laø caùc BV: Vónh Baûo, Thuûy Nguyeân, Kieán Thuïy vaø Ñoân Löông, thaáp hôn beänh vieän An Laõo 55% vaø duy nhaát moät beänh vieän khoâng toå chöùc taäp huaán cho VSV laø BV An Döông 0%.
Trong thöïc teá, vieäc phaân loaïi, thu gom, löu giöõ, vaän chuyeån chaát thaûi cho thaáy 100% soá beänh vieän huyeän ñaõ thöïc hieän phaân loaïi chaát thaûi y teá taïi nguoàn, nhöng tyû leä chaát thaûi thoâng thöôøng 90,9%, chaát thaûi laây nhieãm 9,1% löôïng chaát thaûi phaùt sinh trong ngaøy.
Keát quaû naøy phuø hôïp vôùi moät soá nghieân cöùu tröôùc ñaây [4, 6] trong ñoù 100% caùc beänh vieän ñaõ thöïc hieän phaân loaïi chaát thaûi raén y teá taïi nguoàn. 100% BV söû duïng tuùi chöùa, thuøng chöùa chaát thaûi y teá ñuû soá löôïng, 100% BV coù duïng cuï ñöïng chaát thaûi saéc nhoïn vaø 100% BV coù xe vaän chuyeån chaát thaûi y teá ñuû veà soá löôïng; 100% BV coù nhaø löu giöõ chaát thaûi y teá nguy haïi, 71,4% BV coù nôi löu giöõ chaát thaûi thoâng thöôøng vaø 28,6% BV coù nôi löu giöõ chaát thaûi y teá taùi cheá.
Nghieân cöùu cuûa chuùng toâi cao hôn nghieân cöùu taïi caùc beänh vieän huyeän tænh Haûi Döông naêm 2006 [5] trong ñoù 100% beänh vieän khoâng coù phöông tieän vaän chuyeån chaát thaûi raén chuyeân duïng. Caùc nghieân cöùu khaùc cuõng cho thaáy tyû leä lôùn caùc beänh vieän tuyeán huyeän khoâng coù xe chuyeân duïng ñeå vaän chuyeån raùc [4, 6], töông töï ôû ña soá caùc nöôùc ñang phaùt trieån khaùc [7]. Ngoaøi ra, keát quaû cuûa chuùng toâi cuõng cho thaáy 100% BV coù nhaø löu giöõ chaát thaûi y teá nguy haïi,
71,4% BV coù nôi löu giöõ chaát thaûi thoâng thöôøng vaø 28,6% BV coù nôi löu giöõ chaát thaûi taùi cheá do moät soá beänh vieän khoa Kieåm soaùt nhieãm khuaån khoâng thu gom chaát thaûi taùi cheá do ñoù khoâng coù nhaø löu giöõ. Keát quaû nghieân cöùu cao hôn nghieân cöùu naêm 2006 taïi Haûi Döông [5] trong ñoù 64% beänh vieän khoâng coù löu giöõ chaát thaûi raén ñaït yeâu caàu. Coâng taùc xöû lyù chaát thaûi y teá cho thaáy duy nhaát BV Vónh Baûo ñöôïc trang bò loø ñoát 2 buoàng (14,3%), 3 beänh vieän coù loø ñoát thuû coâng, 3 beänh vieän kyù hôïp ñoàng vôùi coâng ty Moâi tröôøng ñoâ thò Haûi Phoøng ñeå xöû lyù tieâu huûy chaát thaûi y teá. Veà nöôùc thaûi, 100% beänh vieän khoâng coù heä thoáng xöû lyù nöôùc thaûi y teá vaø nöôùc thaûi khoâng ñöôïc quan traéc. Tyû leä khoâng xöû lyù nöôùc thaûi naøy cao hôn keát quaû caùc nghieân cöùu khaùc [4, 5] vaø vôùi baùo caùo cuûa Boä Y teá trong ñoù coù 21,1% beänh vieän coù heä thoáng thoaùt nöôùc thaûi rieâng bieät [2].
Ngoaøi ra qua ñaùnh giaù aùp duïng Quy cheá QLCTYT theo QÑ 43/2007/QÑ-BYT coù moät soá noäi dung quaù chi tieát, vieäc thöïc hieän khoù khaên cho caùc ñôn vò, ñaàu tö cho QLCTYT lôùn trong khi chi phí naøy chöa ñöôïc ñöa vaøo caáu thaønh chi phí treân ñaàu giöôøng beänh. Theo ñieàu tra cuûa chung toâi haàu heát caùc beänh vieän khoâng coù kinh phí cho hoaït ñoäng moâi tröôøng hay quaûn lyù chaát thaûi rieâng bieät, caùc beänh vieän kyù hôïp ñoàng vôùi ñôn vò xöû lyù thanh toaùn theo hoùa ñôn haøng thaùng vôùi giaù tieàn 1.900 ñoàng/kg. Beänh vieän töï xöû lyù baèng loø ñoát thì nhieân lieâu heát laïi mua. Giaù chi phí cho vieäc QLCTYT neâu treân taïi Haûi Phoøng laø cao hôn so vôùi baùo caùo cuûa Boä Y teá [2], chöa ñöôïc keát caáu vaøo chi phí ñaàu giöôøng beänh neân khoù khaên trong vieäc duy trì hoaït ñoäng xöû lyù chaát thaûi.
Keát luaän
Nghieân cöùu treân 7 beänh vieän huyeän ngoaïi thaønh cuûa Haûi Phoøng cho thaáy,löôïng chaát thaûi phaùt sinh/giöôøng beänh/ngaøy laø 1,02 kg, trong ñoù chaát thaûi laây nhieãm laø 0,09 kg. Coøn thieáu caùc höôùng daãn veà nhaân löïc quaûn lyù chaát thaûi y teá, veà qui trình xöû lyù hôïp lyù vaø thoáng nhaát giöõa caùc beänh vieän. Ngaønh y teá caàn coù höôùng daãn nhaân löïc, qui trình khaû thi cho coâng taùc quaûn lyù chaát thaûi taïi caùc beänh vieän tuyeán huyeän.
Taøi lieäu tham khaûo Tieáng Vieät
1. Boä Y teá, (2007), Quyeát ñònh veà vieäc ban haønhQuy cheá quaûn lyù chaát thaûi y teá.Quyeát ñònh soá 43/2007/QÑ-BYT ngaøy 30/11/2007 cuûa Boä Y teá.
2. Boä Y teá (2012), Baùo caùo chuyeân ñeà veà coâng taùc quaûn lyù chaát thaûi y teá naêm 2012 Quaûn lyù moâi tröôøng y teá, Boä Y teá.
3. Phaïm Minh Khueâ, Traàn Thò Kieäm (2013), "Kieán thöùc, thöïc haønh quaûn lyù chaát thaûi Y teá taïi Beänh vieän Höõu nghò Vieät Tieäp Haûi Phoøng naêm 2012",Taïp chí Y hoïc döï phoøng, taäp XXIII, soá 2(138) phuï baûn, tr. 122 -127.
4. Traàn Thò Kieäm, Phaïm Minh Khueâ (2014), "Thöïc traïng quaûn lyù chaát thaûi loûng y teá taïi Beänh vieän Höõu Nghò Vieät Tieäp - Haûi
Phoøng naêm 2012", Taïp chí Y hoïc thöïc haønh, soá 921, tr. 64-67.
5. Traàn Thò Minh Taâm (2007), "Thöïc traïng quaûn lyù, aûnh höôûng cuûa chaát thaûi y teá ñôùi vôùi moâi tröôøng trong caùc beänh vieän huyeän tænh Haûi Döông", Luaän aùn tieán só y hoïc, Tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi.
6. Nguyeãn Vaên Tónh, (2012), "Kieán thöùc, thaùi ñoä, thöïc haønh cuûa nhaân vieân beänh vieän huyeän tænh Kieân Giang veà xöû lyù chaát thaûi y teá", Luaän vaên toát nghieäp BSCKII Y teá Coâng coäng - Tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi.
Tieáng Anh
7. WHO (2004), Managing medical waste in developing countries. WHO publications, Geneva.
