| TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |
Taïp chí Y teá Coâng coäng, 5.2006, Soá 5 (5) 23 1. Ñaët vaán ñeà
Theo Toå chöùc y teá theá giôùi, boûng ñaõ gaây ra gaàn 300.000 tröôøng hôïp töû vong haøng naêm treân theá giôùi vaø laø nguyeân nhaân ñöùng haøng thöù chín trong soá caùc nguyeân nhaân haøng ñaàu gaây neân gaùnh naëng beänh taät vaø chaán thöông toaøn caàu ôû nhoùm treû töø 5-14 tuoåi.
Phaàn lôùn caùc tröôøng hôïp töû vong do boûng xaûy ra ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån2. ÔÛ Vieät Nam, theo baùo caùo veà chaán thöông lieân tröôøng, tyû suaát chaán thöông do boûng ôû treû em laø 201/100.000, ñöùng haøng thöù naêm trong soá caùc nguyeân nhaân gaây chaán thöông
haøng ñaàu vaø khoâng coù tröôøng hôïp naøo traàm troïng ñeán möùc töû vong2.
Taïi tænh Dak Lak, theo baùo caùo cuûa beänh vieän ña khoa tænh, thì haøng naêm coù khoaûng 120 beänh nhaân boûng naèm ñieàu trò taïi ñaây vaø khoaûng 1% töû vong do boûng. Nhö vaäy, töû vong do boûng vaãn chieám moät phaàn ñaùng keå maø nghieân cöùu chaán thöông döïa vaøo coäng ñoàng ñaõ boû soùt. Maëc duø tyû suaát töû vong do boûng laø thaáp, nhöng nhöõng thöông toån veà maët thöïc theå (seïo, giaûm chöùc naêng vaän ñoäng ...), taâm lyù vaø xaõ hoäi do chaán thöông boûng leân baûn thaân ngöôøi bò boûng
Dòch teã hoïc chaán thöông do boûng ôû beänh nhaân nhaäp vieän ñieàu trò taïi tænh Daklak 1998 - 2002
ThS. Thaùi Quang Huøng
Nghieân cöùu chaán thöông do boûng naøy ñaõ ñöôïc tieán haønh ôû nhöõng beänh nhaân bò boûng nhaäp beänh vieän ña khoa tænh Daklak trong khoaûng thôøi gian töø 1998 ñeán 2002. Thoâng tin töø beänh aùn ñöôïc thu thaäp qua moät bieåu maãu soaïn saün, bao goàm caùc muïc: tuoåi, giôùi, ngaøy, muøa, thaùng trong naêm, hoaøn caûnh xaûy ra boûng, nguyeân nhaân cuûa boûng, dieän tích boûng, möùc ñoä traàm troïng cuûa boûng, soá ngaøy ñieàu trò.
Keát quaû cho thaáy tyû suaát maéc chaán thöông do boûng laø 9.6/10-5 ngöôøi-naêm; 50% nhöõng ca boûng laø döôùi 4 tuoåi, nam bò boûng nhieàu hôn nöõ; boûng xuaát hieän raõi raùc trong naêm, hôn 95% caùc ca boûng xaûy ra taïi nhaø hoaëc xung quanh nhaø. Nguyeân nhaân haøng ñaàu gaây boûng laø nöôùc noùng (63.4%), tieáp ñeán laø caùc chaát coù theå gaây chaùy noå nhö xaêng, daàu (20.4%). Haàu heát caùc ca boûng laø do khoâng chuû ñònh (99%). Coù söï töông quan giöõa dieän tích boûng vaø keát quaû ñieàu trò (p<0.001).Thôøi gian naèm ñieàu trò taïi vieän thay ñoåi töø döôùi 1 ngaøy ñeán 95 ngaøy, trung bình laø 8 ngaøy. Caàn taêng cöôøng truyeàn thoâng giaùo duïc cho caùc baäc cha meï, hoaëc ngöôøi chaêm soùc treû ôû taïi gia ñình veà nguy cô vaø caùch ñeà phoøng chaùy boûng cuõng nhö caùch sô cöùu ngay khi boûng xaûy ra. Truyeàn thanh vaø truyeàn hình coù theå laø nhöõng phöông tieän truyeàn thoâng thích hôïp ôû vuøng naøy.
A retrospective study was carried out on 893 burn patients hospitalized in DakLak Provincial General Hospital during 1998-2002. Information from case records was collected through a structured form which includes the following items: age, sex, day/month/season in a year; circumstance of burn occurrence, causes of burn, body surface area of burn, level of burn severity, length of hospital stay.
Study findings are summarized as follows: the burn injury rate was 9.6/10-5 persons-year; children under 4 years of age occupied 50% of cases; burns were found more in males than in females; burn injury incidence was sporadically found throughout the year; and over 95% of burn injury cases occurred at or around homes. The most common cause of burn injury was hot liquid (63.4%), fol- lowed by combustible substances like petrol and oil (20.4%). Almost all burn injury cases were unin- tentional (99%). There was a correlation between body surface area burnt and the treatment's results (p<0.001). The length of hospital stay varied from less than 1 day to 95 days, with an average length of 8 days. In order to reduce the burn injury rate, it is necessary to strengthen information, educa- tion and communication activities targeting children's parents or care-takers on burn injury pre- vention as well as first-aid treatment immediately after the events. Television and radio could be appropriate communication facilities for that purpose in this geographical area.
Ths. Thái Quang Hùng
24 Taïp chí Y teá Coâng coäng, 5.2006, Soá 5 (5)
| TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |
vaø gia ñình cuûa hoï khoâng phaûi laø nhoû. Hôn nöõa, gaùnh naëng veà taøi chính cho vieäc chöõa chaïy chaán thöông do boûng cuõng khaù lôùn.
Muïc tieâu ñeà taøi laø öôùc tính tyû suaát maéc chaán thöông boûng, moâ taû caùc ñaëc ñieåm veà tuoåi, giôùi, thôøi gian, khoâng gian, nguyeân nhaân, möùc ñoä traàm troïng cuûa boûng, thôøi gian naèm vieän vaø öôùc tính gaùnh naëng chi phí; töø ñoù coù nhöõng khuyeán nghò cho coâng taùc phoøng choáng chaán thöông boûng cho tænh Daklak.
2. Phöông phaùp
Beänh vieän ña khoa tænh Daklak laø moät beänh vieän coù nhieàu khoa phoøng, trong ñoù coù phoøng ñieàu trò boûng thuoäc khoa ngoaïi cuûa beänh vieän. Phoøng ñieàu trò boûng laø cô sôû duy nhaát cuûa tænh Daklak coù 10 giöôøng beänh vaø caùc baùc só chuyeân khoa boûng laøm vieäc. Do ñoù ñaây laø nôi tieáp nhaän vaø ñieàu trò boûng chuû yeáu cho toaøn theå daân soá tænh DakLak (daân soá toaøn tænh naêm 2002 laø 2.003.520 ngöôøi)
Toaøn boä beänh aùn veà beänh nhaân bò boûng nhaäp vieän ñieàu trò taïi beänh vieän ña khoa tænh DakLak trong khoaûng thôøi gian töø 1998 ñeáân 2002 (5 naêm) ñöôïc söû duïng ñeå khai thaùc thoâng tin. Thoâng tin töø beänh aùn seõ ñöôïc thu thaäp qua moät bieåu maãu soaïn saün, bao goàm caùc muïc: tuoåi, giôùi, ngaøy, muøa, thaùng trong naêm, hoaøn caûnh xaûy ra boûng, nguyeân nhaân cuûa boûng, dieän tích boûng, möùc ñoä traàm troïng cuûa boûng, soá ngaøy ñieàu trò . Soá lieäu veà daân soá tænh DakLak töø caùc naêm töông öùng (1998 ñeán 2002) cuõng ñöôïc thu thaäp töø Trung taâm Y teá Döï phoøng tænh ñeå öôùc tính caùc tyû suaát maéc boûng. Tyû suaát maéc boûng trong khoaûng 5 naêm (1998-2002) ñöôïc tính nhö sau: Tyû suaát maéc boûng = toång soá ca boûng trong thôøi gian 5 naêm / toång thôøi gian nguy cô (ngöôøi-naêm); trong ñoù toång thôøi gian nguy cô = [(daân soá 1998 + daân soá 2002) / 2 ] * 5 naêm theo doõi. Tyû suaát maéc boûng theo giôùi vaø nhoùm tuoåi seõ ñöôïc tính töông töï. Soá lieäu ñöôïc nhaäp vaø xöû lyù theo phaàn meàm EPI-INFO.
3. Keát quaû nghieân cöùu
Tyû suaát maéc chaán thöông do boûng trung bình haøng naêm trong khoaûng thôøi gian töø 1998 ñeán 2002 laø: 9,6/10-5 ngöôøi-naêm. (893 tröôøng hôïp boûng nhaäp vieän ñieàu trò taïi beänh vieän tænh Daklak, vôùi daân soá trung bình trong thôøi gian naøy laø 1.853.422, toång thôøi gian nguy cô trong 5 naêm seõ laø: 1.853.422 x 5
= 9.627.110 ngöôøi -naêm). Tyû suaát maéc chaán thöông do boûng theo caùc naêm laø: 9,1/105 ngöôøi - naêm (1998); 8,9/105ngöôøi- naêm (1999); 10,4/105ngöôøi-
naêm (2000); 9,7/105ngöôøi- naêm (2001) vaø 9,7/105 ngöôøi - naêm (2002)
Tyû suaát töû vong so vôùi tröôøng hôïp boûng ñöôïc öôùc tính laø 2,7% (CI 95%: 1,5% - 3,9%). Trong soá 893 caùc ca boûng nhaäp vieän coù 24 tröôøng hôïp töû vong.
Theo giôùi tính, trong soá 893 tröôøng hôïp boûng nhaäp vieän, nam bò boûng chieám tyû leä khaù cao (61,7%), tyû soá nam: nöõ laø 1,6 : 1. Tyû suaát chaán thöông do boûng ôû nam laø 11.7/105ngöôøi- naêm, vaø ôû nöõ laø 7.5/105ngöôøi - naêm (p < 0.001)
Theo tuoåi, tuoåi trung bình bò boûng trong soá 893 tröôøng hôïp laø 12, tuoåi trung vò laø 3. Keát quaû naøy cho thaáy ña soá caùc tröôøng hôïp bò chaán thöông do boûng xaûy ra ôû treû em. Khoaûng 50% tröôøng hôïp boûng döôùi 4 tuoåi, vaø soá tröôøng hôïp boûng xaûy ra nhieàu nhaát ôû treû döôùi 1 tuoåi. So vôùi daân soá tham khaûo cuûa Daklak, tyû suaát chaán thöông do boûng ôû caùc nhoùm tuoåi nhö sau: ôû nhoùm tuoåi 0-9 laø 21.3/105ngöôøi- naêm; ôû nhoùm tuoåi 10-19 laø 3.9/105ngöôøi- naêm; ôû nhoùm tuoåi 20- 29 laø 5.9/105 ngöôøi- naêm; ôû nhoùm tuoåi 30-39 laø 5.0/105ngöôøi- naêm; ôû nhoùm tuoåi 40-49 laø 4.5/105 ngöôøi- naêm; ôû nhoùm tuoåi 50-59 laø 6.1/105 ngöôøi- naêm; ôû nhoùm tuoåi 60-69 laø 3.0/105ngöôøi- naêm; ôû nhoùm tuoåi 70-79 laø 2.2/105ngöôøi- naêm; ôû nhoùm tuoåi 80 laø 7.3/105 ngöôøi-naêm. Nhoùm tuoåi döôùi 10 laø nhoùm coù taàn soá bò boûng cao nhaát (65,1%). ôû caùc nhoùm tuoåi, giôùi nam thöôøng bò boûng nhieàu hôn nöõ.
Theo ngheà nghieäp, boûng chuû yeáu xaûy ra ôû löùa tuoåi nhoû (chöa ñi hoïc hoaëc ñang ñi hoïc). Ngoaøi ra, nhöõng ngöôøi laøm ngheà noâng cuõng chieám moät phaàn ñaùng keå trong söï phaân boá caùc ca boûng.
Thôøi gian xaûy ra boûng raûi raùc theo caùc thaùng trong naêm, chöa thaáy coù khuynh höôùng chaán thöông boûng xaûy ra taäp trung theo moät thaùng, hoaëc muøa naøo ñaëc bieät trong naêm.
Hoaøn caûnh xaûy ra boûng: Hôn 95% tröôøng hôïp boûng xaûy ra ôû trong nhaø vaø xung quanh nhaø.
Taùc nhaân gaây boûng haøng ñaàu gaây boûng laø do nöôùc noùng (63.4%), sau ñoù laø do caùc chaát coù theå gaây chaùy noå nhö xaêng, daàu (20.4%) vaø do löûa than, cuûi...
chieám vò trí thöù 3 laø 5.9% Taùc nhaân gaây boûng vaø hoaøn caûnh xaûy ra boûng ôû keát quaû cho thaáy, boûng xaûy ra do nhöõng baát caån trong sinh hoaït taïi gia ñình...
Haàu heát caùc ca boûng laø do khoâng chuû ñònh (99%) vaø chæ 1% laø coù chuû ñònh (coù theå töï mình hoaëc do ngöôøi khaùc gaây ra).
Dieän tích boûng: trong toång soá 877 beänh nhaân coù thoâng tin veà dieän tích boûng, dieän tích boûng trung
| TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |
Taïp chí Y teá Coâng coäng, 5.2006, Soá 5 (5) 25 bình laø 18%, 50% caùc ca boûng coù dieän tích boûng
döôùi 13% (trung vò: 13) vaø dieän tích boûng 10% laø chuû yeáu (moäât: 10), dieän tích boûng thay ñoåi töø 1%
ñeán 95% . Soá coøn laïi khoâng coù thoâng tin veà dieän tích boûng laø nhöõng tröôøng hôïp boûng ñöôøng tieâu hoaù (trong ñoù coù 1 ca töû vong), vaø 3 ca boûng giaùc maïc.
Khoâng coù söï khaùc bieät dieän tích bò boûng giöõa nam vaø nöõ (nam coù trung bình laø 17.6%, trung vò laø 13%, töông öùng vôùi nöõ laø 17.6% vaø 13%, vôùi p > 0.05).
Söï khaùc bieät raát lôùn giöõa dieän tích boûng vaø keát quaû ñieàu trò, dieän tích boûng caøng lôùn, beänh caøng traàm troïng, keát quaû ñieàu trò caøng keùm (p < 0.0001). Khi phaân dieän tích boûng (%)theo nhoùm vôùi khoaûng caùch laø 10, thì haàu heát dieän tích boûng thuoäc nhoùm 0-9%
(31.7%) vaø 10-19% (31.9%).
Keát quaû ñieàu trò: khoaûng 10% soá beänh nhaân ñöôïc cho laø khoûi khi xuaát vieän, soá coøn laïi khoaûng 90% laø nhöõng beänh nhaân ñôõ, giaûm, tình traïng beänh khoâng thay ñoåi, naëng hôn vaø töû vong. Coù 24 ca töû vong trong soá 893 ca boûng nhaäp vieän ñieàu trò, tyû suaát töû vong do boûng laø 2,7%.
Soá ngaøy ñieàu trò:Trong toång soá 893 beänh nhaân, soá ngaøy nhaäp vieän trung bình laø 8 ngaøy, 50% soá ca naèm vieän döôùi 5 ngaøy vaø ña soá naèm vieän trong voøng 1 ngaøy (moát) vaø thôøi gian naèm vieän thay ñoåi töø döôùi 1 ngaøy ñeán 95 ngaøy.
Chi phí trung bình cuûa moät ca boûng: Coù 712 beänh nhaân coù thoâng tin veà chi phí cho ñieàu trò (soá coøn laïi laø caùc ñoái töôïng mieãn vieän phí), thì chi phí trung bình cho moät ca boûng laø 362.000 ñoàng, trung vò laø 200.000 ñoàng, toái thieåu laø 20.000 ñoàng vaø toái ña laø 7.000.000 ñoàng.
4. Baøn luaän Soá lieäu nghieân cöùu
Soá lieäu ñöôïc thu thaäp töø beänh vieän ña khoa tænh Daklak, laø cô sôû y teá duy nhaát trong toaøn tænh coù phoøng ñieàu trò chaán thöông do boûng. Do ñaây laø soá lieäu hoài cöùu, ñöôïc thu thaäp töø hoà sô beänh aùn caùc beänh nhaân nhaäp vieän neân coù nhöõng haïn cheá khoù traùnh khoûi:
- Khoâng phaûi taát caû caùc tröôøng hôïp boûng ñeàu vaøo beänh vieän ñeå ñieàu trò, caùc ca nheï coù theå seõ ñeán khaùm vaø ñieàu trò ôû y teá tö nhaân, hoaëc ñeán khaùm taïi beänh vieän nhöng sau khi sô cöùu ñöôïc cho veà khoâng phaûi nhaäp vieän neân seõ thieáu thoâng tin ôû ñoái töôïng naøy.
- Daklak laø moät tænh coù dieän tích raát roäng, do vaäy coù nhöõng huyeän thuoäc tænh DakLak, nhöng khoaûng
caùch töø huyeän ñoù ñeán beänh vieän ña khoa tænh DakLak coøn xa hôn ñeán caùc cô sôû y teá ôû tænh khaùc (ví duï nhö huyeän Ea H'Leo giaùp tænh Gia Lai, huyeän Mdraêk giaùp tænh Khaùnh Hoaø, huyeän Dak Noâng, Dak Rlaêp giaùp Bình Döông hoaëc thaønh phoá Hoà Chí Minh). Do thuaän tieän trong vieäc ñi laïi, caùc beänh nhaân boûng ôû caùc huyeän naøy coù theå ñeán khaùm vaø ñieàu trò taïi nhöõng cô sôû y teá cuûa tænh khaùc.
- Nhöõng lyù do treân laøm cho soá lieäu thu thaäp töø Beänh vieän tænh coù theå ít hôn so vôùi thöïc teá, daãn ñeán öôùc tính thaáp hôn veà tyû suaát maéc chaán thöông do boûng. Ñieàu naøy coù theå ñöôïc giaûi thích cho tyû suaát chaán thöông do boûng ñieàu tra taïi coäng ñoàng raát cao (VMIS).
Ñaëc ñieåm dòch teã hoïc cuûa chaán thöông do boûng Maëc duø nghieân cöùu naøy khoâng ñöôïc thieát keá ñeå xaùc ñònh caùc yeáu toá nguy cô cuûa chaán thöông do boûng, nhöng khi moâ taû moät soá khía caïnh veà dòch teã hoïc nhö tuoåi, giôùi, nguyeân nhaân, hoaøn caûnh xaûy ra ... coù theå nhaän thaáy laø ôû DakLak, haàu heát caùc ca boûng ñeàu xaûy ra ôû treû em (vôùi tuoåi trung vò laø 4), treû trai nhieàu hôn treû gaùi vaø xaûy ra ngay chính taïi nhaø cuûa mình. Nguyeân nhaân chuû yeáu gaây boûng laø nöôùc noùng vaø caùc chaát coù theå chaùy noå (xaêng daàu).
Döôùi 4 tuoåi laø löùa tuoåi raát hieáu ñoäng vaø chöa nhaän thöùc ñöôïc nhöõng nguy hieåm xung quanh. Keát quaû cuõng cho thaáy nguy cô tieàm aån gaây boûng ôû ngay chính caên nhaø cuûa treû. Ñaây laø moái nguy cô thaät söï cuûa caùc ca boûng vaø ñieàu naøy hoaøn toaøn coù theå ngaên chaën, hoaëc ñeà phoøng ñöôïc neáu caùc baäc cha meï hoaëc ngöôøi chaêm soùc treû coù nhöõng kieán thöùc nhaát ñònh veà chaán thöông do boûng. Coù theå loàng gheùp caùc thoâng tin giaùo duïc söùc khoûe veà chaán thöông noùi chung, ñeå laøm sao treû em coù theå an toaøn hôn trong chính ngoâi nhaø cuûa mình.
Haäu quaû cuûa chaán thöông do boûng
Tyû leä cheát/maéc (case fatality rate) ñöôïc öôùc tính laø 2.7%. Duø soá töû vong khoâng cao, nhöng cuõng ñaõ boå sung cho thoâng tin töû vong do boûng maø nghieân cöùu chaán thöông taïi coäng ñoàng (VMIS) khoâng phaùt hieän ra2.
Theo keát quaû cuûa moät taùc giaû nöôùc ngoaøi3,4, tyû suaát töû vong do boûng ôû nhöõng beänh nhaân nhaäp vieän taïi Tehran (Iran) laø 19.6%, hoaëc ôû vuøng Taây Nam Iran laø 34.4%. Söï khaùc bieät veà keát quaû ñieàu trò boûng taïi vuøng chuùng toâi vaø taïi Iran laø raát lôùn. Tuy nhieân, moät trong nhöõng lyù do giaûi thích cho söï khaùc bieät naøy nhöõng beänh nhaân boûng naëng môùi ñöôïc nhaäp
26 Taïp chí Y teá Coâng coäng, 5.2006, Soá 5 (5)
| TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU |
vaøo khoa boûng taïi beänh vieän ôû Iran.
Chuùng ta thaáy raèng chæ khoaûng 10% beänh nhaân xuaát vieän ñöôïc cho laø khoûi, soá coøn laïi laø giaûm beänh, khoâng thay ñoåi, naëng hôn vaø töû vong. Giaû söû 50%
caùc tröôøng hôïp xuaát vieän vôùi tình traïng beänh hoaëc khoâng thay ñoåi hoaëc naëng hôn daãn ñeán töû vong sau khi veà nhaø, thì tyû suaát töû vong coøn cao hôn, öôùc tính khoaûng 8,2%.
Gaùnh naëng veà taøi chính do ñieàu trò boûng theo keát quaû laø 362.000 ñoàng /ca boûng. Ñaây laø chi phí tröïc tieáp cho ñieàu trò, ñöôïc keâ khai ôû cuoái beänh aùn khi beänh nhaân xuaát vieän. Chaéc chaén raèng ñaây chæ laø nhöõng chi phí toái thieåu, bôûi vì beänh nhaân sau khi xuaát vieän seõ phaûi ñieàu trò taïi nhaø theâm moät thôøi gian nöõa (khoaûng 90% soá beänh nhaân khi xuaát vieän trong tình traïng caàn phaûi ñöôïc tieáp tuïc ñieàu trò). Ngoaøi ra, trong soá nhöõng ca boûng treân seõ coù nhöõng tröôøng hôïp gaây seïo, co ruùt laøm aûnh höôûng ñeán söùc khoeû ngöôøi beänh veà maët thaåm myõ, veà maët chöùc naêng vaän ñoäng ... seõ laøm chi phí ñieàu trò boûng taêng leân theâm khi nhöõng beänh nhaân naøy quay trôû laïi beänh vieän ñeå thöïc hieän caùc cuoäc phaãu thuaät taïo hình.
Caùch sô cöùu naïn nhaân ngay khi bò boûng aûnh höôûng quan troïng ñeán möùc ñoä naëng nheï cuûa beänh, vaø laø moät thoâng tin boå ích trong khi xaây döïng noäi dung truyeàn thoâng giaùo duïc söùc khoeû taïi coäng ñoàng, nhöng raát tieác, do haïn cheá cuûa soá lieäu töø beänh aùn neân chuùng toâi khoâng coù ñöôïc thoâng tin naøy.
Toùm laïi, qua hoài cöùu 893 hoà sô beänh aùn chaán thöông do boûng nhaäp vieän tænh DakLak trong khoaûng thôøi gian töø 1998 ñeán 2002, vaø keát hôïp vôùi
soá lieäu daân soá cuûa tænh DakLak, chuùng toâi coù moät soá keát luaän sau:
- Tyû suaát maéc chaán thöông do boûng laø 9.6/105 ngöôøi-naêm
- 50% nhöõng ca boûng laø döôùi 4 tuoåi, Nam bò boûng nhieàu hôn Nöõ.
- Chaán thöông boûng xuaát hieän raûi raùc trong naêm, chöa thaáy coù khuynh höôùng xuaát hieän chaán thöông boûng theo thaùng.
- Haàu heát caùc ca boûng xaûy ra taïi nhaø hoaëc xung quanh nhaø (treân 95%)
- Nguyeân nhaân haøng ñaàu gaây boûng laø nöôùc noùng (63.4%), tieáp ñeán laø caùc chaát coù theå gaây chaùy noå nhö xaêng, daàu (20.4%).
- Khoaûng 50% caùc ca boûng coù dieän tích boûng döôùi 13%, haàu heát tröôøng hôïp gaëp ôû dieän tích boûng 10%. Coù söï töông quan giöõa dieän tích boûng vaø keát quaû ñieàu trò (p<0.001).
- Thôøi gian naèm ñieàu trò taïi vieän thay ñoåi töø döôùi 1 ngaøy ñeán 95 ngaøy. Trung bình laø 8 ngaøy.
- Chi phí trung bình cho moät ca boûng ñieàu trò taïi beänh vieän laø 362.000 ñoàng, trung vò laø 200.000 ñoàng, toái thieåu laø 20.000 ñoàng vaø toái ña laø 7.000.000 ñoàng.
Ñeå giaûm tyû suaát chaán thöông do boûng caàn taêng cöôøng truyeàn thoâng giaùo duïc cho caùc baäc cha meï, hoaëc ngöôøi chaêm soùc treû ôû taïi gia ñình veà nguy cô vaø caùch ñeà phoøng chaùy boûng. Truyeàn thanh vaø truyeàn hình laø nhöõng phöông tieän truyeàn thoâng thích hôïp ôû vuøng naøy.
Taùc giaû:
ThS. Thaùi Quang Huøng - Boä moân Y teá Coâng coäng, Khoa Y, tröôøng Ñaïi hoïc Taây Nguyeân.
Email: [email protected]
Taøi lieäu tham khaûo:
1. Y OÂng Nieâ. Nghieân cöùu dòch teã hoïc vaø tình hình thu dung ñieàu trò boûng ôû 3 tænh Taây Nguyeân trong 5 naêm (1991-1995).
Luaän aùn Thaïc só khoa hoïc Y Döôïc. 1996.
2. Ñieàu tra chaán thöông lieân tröôøng veà chaán thöông ôû Vieät Nam: Chaán thöông treû em (VMIS). 2003.
3. Mohammad-Reza Panjeshahin. Epidemiology and mor- tality of burns in South West of Iran. 24 May, 2000. From www.elsevier.com/locate/burns.
4. Abdolaziz Rastegar Lari and et al. Epidemiology study of 3341 burn patients during three years in Tehran, Iran. 18 May, 2000. From www.elsevier.com/locate/burns.
