' I ' l A • • ' A ' A | ' I A
lli
TAI Q U A N G NAM
® PHAN CONG KIEN, NGUYEN VAN CHINH va CTV
Mot trong ntiCfng giai ptidp la phidt trien vung bong nguyen lieu trong ni/dc, gidm chi phi nhgp l<hdu la m d rong dien tich bong c 6 ti/6i (vu dong xudn).
Tuy nhien, trong bong trong vu dong xudn chju d p liic I6n cua c d c doi ti/dng sdu, benh hqi; trong do benh \d c d r l (do ndm Rhizoctonia solani) Id ddi ti/dng nguy hiem nhdt tqi Quang Nam. Viec suf dung thude hda hoc de phun 1-2 idn ngay sou khi bong moc cho hieu qud khong c a o nhi/ng tdng chi phi.
De hqn che tac hqi do benh Id c d r l gdy ra nhdm tqo dieu kien thuqn ldi phdt trien bong c d tUdi tqi c d c tinh duyen hdi mien Trung ndi chung vd Qudng Nam ndi rieng, trong thdi gian qua Vien Nghien cCfu vd phdt trien cdy bdng dd nghien cCfu mot sd bien phdp qudn ly benh c d hieu qud. Trong vu ddng xudn 2005-2006, Vien d d Cfng dung quy trinh qudn ly tdng hdp benh Id c d r l tren c d sd c a c ket qud nghien cCfu nhdm hodn thien quy trinh.
Muc d i c h : Ddnh gid hieu qud cua quy trinh qudn ly tdng hdp benh Id c d r l hqi bdng do tdc nhan Rhizoctonia solani gdy ra.
1. NOI DUNG VA PHlIdNG PHAP NGHIEN CtV theo dffdng cheo gdc hoac Z. Cd dinh diem dieu tra qua l.l.Thdigianvadiadiemnghienctfu cac dinh ky. Mdi didmdik tra tren 100m dai.
Thdi gian nghien effu: vu ddng xuan 2005-2006, " To°g so cay moc, sd cay chet do benh, ty le cay chdt dobenh(%)
Dia diem nghien cu\i: Dai Ldc - Quang Nam
1.2. No! dung nghien ciiu Dinh ky theo ddi: 1,3,5,10,15,20 va 25 ngay sau moc.
- Thu' ty le nay mam cua hat trffdc xff ly hat va trffdc gieo.
-Thffe nghiem gom 2 md hinh, dien tieh mdi^md hinh ' .Hat gid'ng dffde bao quan trong kho lanh toi thieu la 400m2. Mdi md hinh dffde lap lai 3 lan tren 3
hg ndng dan.
+ Md hmh 1 (ddi chffng); Theo quy trinh ky thuat ^ ^ ^^^ ,.^ , .^ . , , ,, ^ . . ^ . , ^ L^ . - », -v 1.4. Vat lieu nghien CIIU canh tac khuyen cao cua Cong ty CO phan bong vai mien -^ • *>
J - Hat giong bdng VNO1 -2 da xuf ly Gaucho.
+ Md hinh 2 ; Mo hinh ap dung quy trinh phdng tri/ - Cac loai thude trir na'm: Anvil 5SC,Bayfidan.
benh Id core. 1.5. Chi tieu theo ddi
Ghi chu: Mat do va Iffdng phan bdn eiia thffe nghiem - Mat do eay giai doan sau moc 25 ngay.
nhffnhau, gieo 1 hat/hde. -Tyle nay mam trffdc xffly hat va trffdc gieo (%).
1.3. Phi/rfng phap nghien cihi - Ty le cay mgc (%)
- Phffdng phap dieu tra: Mdi md hinh dieu tra 10 diem - Ty le cay chet do benh Id ed re (%).
KHOA HOC & Sdng tqo - 40 atidng 5/2006) 23
2. KET QUA NGHIEN ClfU
2.1. Thffc nghiem md hinh quan ly benh l(S co rl hai bong do nam Rhizoctonia solani.
Bien phap thffc hien cua md hinh: eac bien phap thffe hien tren md hinh quan ly tdng hdp benh Id ed re dffde thffe hien dam bao theo yeu eau quy trinh ngay tff dau vti.
Cae bien phap tren ddi chffng ed thffc hien nhffng thffdng cham hdn va khdng dong loat.
Bang 1. Tdng hdp mdt sdbien phap ky thuat canh tac tren thffc nghiem (vu ddng xuan 2005, 2006, Quang Nam)
TT
1 2 3 4 5 6 7 8
No! dung thffc hien
XL( ly hat gidng bing Anvil 5SC *6ml/kg) Xif ly voi cho dat
Chpn li/a hat gidng (ddng deu, chae hat) Bon lot (trffdc gieo bdng)
Len ludng (cd ranh tudi tieu nudc) Xdi pha van Co, kjp thdi
Kiem tra dffa cay bj benh ra khoi ruong Phun thuoc Bayfidan trff benh
Mo hinh QLTH benh Icf cd r§
Cd Co Co, that ky
Cd Cd Cd, kjp thdi Co, kjp thdi
Khdng
Doi chffng
Khong Khong Khdng Cd Khdng Cd, tre Khong Cd (1 lan)
Md hinh quan ly benh Id ed re dffde bdtri d vung ed ap Iffc benh Id cd re eao trong nhffng nam trffdc, Chinh vi the, ket qua cua quy trinh quan ly tdng hdp benh Id ed re thu dffde ket qua rat kha quan, Ket qua thu dffde the hien d bang 2,
Bang 2. Ty le eay mgc, mat do va ty le eay bi chet do benh tren md hinh quan ly tdng hdp benh Id eo re tai Quang Nam, vu ddng xuan 2005-2006
n
1 2
Cong thiic
Mo hinh QLTH benh LCR Doi chiing
Mat do gieo (van cay/ha)
3,25
3,25
Ty le mpe
(%)
87,77^
78,85
Mat dp cay (van cay/ha)*
2,82^
2,03
Ty le cay chet do lienh Id co rg (%)*
i,or
16,52 Gtii chu :' Tlnti den giai doan 30 ngay sau gieo
Benh Id cd re do nam Rhizoctonia solani tan cdng ngay khi hat nay mam chffa nhii len miit da't ed den khi
than cay ehffa hda gd. Do vay, nd anh hffdng khdng nho den ty le mgc neu nhff hat gidng khdng dffde xii ly hat tnfdc khi gieo va bien phap chgn loc hat gidng dong deu, chae may trffdc khi gieo, Dieu nay the hien qua ehi heu ty le mgc hen dong rudng d md hinh quan ly benh Id cd re tai Quang Nam. Ty le mgc ciia md hinh (cd xuf ly hat va chgn Iffa hat that ky trffdc khi gieo) cao hdn 9% so vdi ddi chffng. Dac biet, ty le cay bi chet do benh Id cd re trong giai doan 30 ngay sau gieo cua md hinh la 16,52% nhffng trong khi dd md hmh quan ly tdng hdp benh Id cd re chi cd
1,09% (bang 2 va do thi 1). Trong vu ddng xuan 2005- 2006 tai Quang Nam, dieu kien khi hau thdi het mffa nhd keo dai nhieu ngay trong giai doan eay bdng con nen am do kha cao va hdi ret (nhiet do xudng tha'p (dffdi 20'^C) nen tao dieu kien cho benh Id ed re phat smh va gay hai nang.
Tren rudng md hinh quan ly tdng hdp benh Id ed re dffde xii ly hat bang Anvil trffdc khi gieo, bdn phan Idt, len ludng cao va lam dat ky, xdi xao kip thdi va xff ly vdi de nang cao do pH cua dat nen da han ehe dffde ap Iffe cua benh, mac du dffde bd tri hen chan da't cdap life benh eao.
Thiet hai Idn nhat eua benh Id ed re gay ra la giam mat do gieo trong, tdn nhieu edng dam tia, cay mgc khdng ddng deu va anh hffdng Idn den nang suat. Qua md hmh cho thay, mat do giai doan 30 ngay sau gieo d mdng ddi chffng ehi cdn tren 2 van eay/ha; trong khi dd nigng md hinh van duy tri d mffe 2,8 van
eay/ha. j Tdm lai, viec ap dung quy
trinh quan ly benh Id cd re hai bdng do nam Rhizoctonia solani phai dffde tien hanh ngay tff khi lam dat va tn/dc khi gieo hat, vdi nguyen tae phdng benh ngay tff dau chff khdng trff benh thi mdi dat hieu qua eao. •
24 KJIOA HOC & Sdng tqo - 40 atidng 5/2006)
