HOI NGHI KHOA HOC TOAN Q U O C V £ SINH THAI VA TAI N G U Y £ N SINH VAT LAN THLf BA
THANH PHAN SAU HAI CO THAM, DAC DIEM HINH THAI, SINH HOC VA DIEN BIEN MAT DO CUA SAU XANH HAI CO THAM {HERPETOGRAMMA PHAEOPTERALIS (Guenee) (LEPIDOPTERA: PYRALIDAE)
TAI H A NOI VU XUAN HE 2008
NGUYEN THI KIM OANH, VU THI PHUgfNG Truong Dgi hpc Nong nghiep Hd Npi
Cd trdng tham (cdn ggi Ii cd tham) thudng khdng the thieu trong kien friic vudn canh cdng vien, khich san, biet thy... O Viet Nam, cd 3 loai cd thim thudng dugc diing de trang tri sin vudn la cd Ii gimg (cd Ii tre) {Axonopus compressus P.Beauv), cd ldng heo {Zoysia tenuifolia Willd) vi cd nhung nhat {Zoysia japonica Willd.). Cd li'gimg do Ii to khdng min nen chi thich hgp trdng trong cdng vien vdi dien tich rdng. Cd nhung nhat vi cd ldng heo cd Ii dang chi, khi min nen thich hgp de thiet ke cho sin vudn khich sari, biet thy. Viing sin xuit cd nhung cd dien tich Idn cua Hi Ndi tap trung d xa Phii Dien. Tai day cd dugc trdng quanh nam ( 2 - 3 liira/nam) va la loai ciy mang lai hieu qui kinh te cao cho ngudi ndng dan. Ciing nhu cic loai cay trdng khic, khi trdng nhieu vy Hen tiep trong nam vdi dau tu thim canh cao thi cd cdng thudng hi nhilu loai sau nhen hai. Theo Daniel A.Potter (1998) vi Bert MeCarty, tai My siu hai cd cdng vien bao gdm: sau xanh hai cd, sau in la, siu xim, siu khoang, siu keo, nhen nhd, siu do.
Nhdm hai re bao gdm: de dui, bg hung, ngoii ra cdn tim thiy kiln lira. J.A Reinert (1999) cho ring sau xanh H. phaeopteralis v i bg xit Blissus insularis Barber Ii 2 trong sd nhirng loii giy hai nghiem trpng nhit tren cd cdng vien d Florida, bg xit giy hai manh tren cd S. augustine cdn sau xanh tin cdng tren tit ca cic loai cd cdng vien d miln Nam My, hai ning tren cd Bermuda va cd S. augustine. Chiing cd the phi hai hoin toan thim cd nlu khdng phdng trir kip thdi. Cdn d Viet Nam thinh phin siu hai cd cdng vien dugc tic gii Hoang Xuin Lam nhic ten mgt so loai:
Sau xanh (//. armigera Hb.), sau rdm, nhen {T. urticae Koch), bg trT {T. tabaci). Tuy thiet hai do sau hai gay ra trong sin xuit tren cd thim Ii Idn song nhirng nghien cuu vl chung d Viet Nam cdn it dugc quan tam. Dieu niy da khien ngudi ndng dan chi cdn bilt phun thudc hda hgc moi khi thiy sau hai xuat hien. Bii viet dudi diy dl cap din mgt sd kit qui nghien ciiu budc diu vl thinh phin sau hai cd, die diem hinh thii, sinh hgc, quy luat giy hai vi bien phip phdng ngira siu xanh hai cd (H. phaeopteralis) - loai gay hai chu ylu tren cd trdng thim cua Viet Nam.
L VAT LIEU VA PHUONG PHAP NGHIEN CUtl
I. Phuo-ng phap nudi sinh hgc loai sau xanh {Herpetogrammaphaeopteralis)
Thu sau non tudi cudi tir ngoii ty nhien cho vio hop nudi siu cd cd nhung sach, nudi tilp cho tdi khi nhdng vii hoi tradng thanh, chuyin chung vao Idng nudi sau trong cd dit cic cay cd de chiing de trung. Liy 35 trimg dugc de trong ciing mot ngay, cho mdi trimg (trimg gin liln vai la cd) vio mot hop nudi sau, dudi diy hop cd giiy thim nude va cd lam thuc in cho sau non sau khi nd ra, quan sit triing nd dl xic djnh thdi gian phit due ciia trung va ty le trimg nd. Tilp tuc nudi sau non bing cich: hang ngiy thay cd sach, ve sinh hop nudi vi bd sung nude cho du am de cho cd ludn tuai. Quan sit xic lot dl xic dinh tudi, tlidi gian phit triln ciia sau non, nhong, tmdng thinh. Cho 10 cap trudng thinh vao 10 ldng mica cd cay cd dl chiing ghep ddi, giao phdi, quan sit xic dinh thdi gian ngai de qui trimg diu tien dh xic dinh vdng ddi. Tiep tuc hang ngay thay cay cd sach vio timg Idng, sau 1 ngay thay m dl dim sd frirng duac de ra trong 1 ngay cua tung cap ngai tir do xic dinh nhip dieu sinh sin vi siic sinh sin ciia chung. Theo ddi tiep cho tdi khi tradng thanh chet sinh ly dl xic djnh ddi cua sau. Ghi lai nhiet do, do im cua
HOl NGHI KHOA HOC T O A N QUOC V £ SINH THAI VA TAI N G U Y £ N SINH VAT LAN THLf BA
timg ngiy theo ddi. Ket hgp vdi viec do kich thudc, chup anh va md ta hinh thai cic pha phit due ciia siu. Chieu rdng do d phan phinh to nhat ciia ca the, chieu dai dugc do tir dinh diu tdi cuoi CO the khdng ke ldng dudi. Dieu tra ngoii ddng radng dugc thyc hien tren cac rapng cd trong tai Phu Dien (Tir Liem - H i Npi), vudn Bich thao vi Quing trucmg Ba Dinh (Hi Ndi) tir thing 1 den thing 6 nam 2008.
2. Dieu tra thanh phan sau hai cd tham va thien djch ciia chiing
Theo phucmg phip ngau nhien I tuan/1 lan tren radng cd tir trdng din khi thu hoach. Xic djnh sy cd mat cua siu vi thien dich tai mdi diem dieu tra. Thu bit toan bd sau, nhen hai va thien dich cd tren cd dieu fra de tir dd xic dinh sd lin xuit hipn vi ten sau hai. Miu siu hai va thien dich dugc giim dinh vi phan loai bdi GS.TS. Rick L. Brandenburg (Trang tim Nghien cim va Giio due mdi trudng cd tham Bic Carolina, My - Chuyen gia cdn triing hgc tai cic sin golf Chau A).
3. Dieu tra dien bien mat dg sau xanh hai ngoai dong
Dinh ky dieu tra 7 ngay mgt lin theo 5 diem cheo gdc, mdi diem dieu tra fren Im^. Dieu fra tren cic mgng cd trdng tren 3 chin dat: cao, vin, frung; tren 3 gidng cd: cd Ii gimg, cd nhung nhat, san golf. Tren radng cd nhung dugc bdn dam d 3 mirc: 3 kg, 6 kg, 9kg/sao Bac bp.
4. Khao nghifm hipu lyc thuoc BVTV trir sau xanh
Tien hinh theo Quy pham cua Cgc BVTV. Thdi dilm phun khi mat dg sau xanh hai cd H. phaeopteralis len tdi 15 con/m^. Hipu lyc thudc tren dong ragng tinh theo cdng thurc Henderson - Tilton.
n. KET QUA NGHIEN ClTU VA THAO LUAN
1. Thanh phan sau hai cd tham v^ xuan he 2008 tai Ha Npi
Thyc tl dilu fra cho thiy, tren cd thim cung cd khi nhieu loii sau gay hai. Vu xuin he 2008 tai Ha Ndi da thu dugc 17 loai sau nhpn hai, chiing tip trang frong 6 bg, 13 hp cdn trimg. Vao cudi thing 2, dau thing 3 - 2008 inh hudng ciia nhung dgt gid miia vi ret dim nen cd phit trien chim, cic loai sau hai cung xuat hipn it. Vio thing 4 va dau thing 5, nhipt dp bit diu tang din, CO phit friln manh va bj sau hai tin cdng manh d c i bg phan fren va dudi mat dit nen cd bj inh hudng khi nghiem frgng. Tuy nhien, bg phin fren mat dit bj giy hai rd rpt ban bdi loii sau xanh H. phaeopteralis vi S. frugiperda inh hudng rit Icm den qua trinh phit trien vi die biet Ii sy ddng deu ciia tham cd, lam chim thdi gian thu hoach cd. Loai H. phaeopteralis dugc xic dinh Ii loai gay hai chii ylu tren ci 3 loai cd thim tai dia diem nghien cim
Tren cic ragng cd dilu tra chiing tdi cung phat hien dugc thinh phan thien dich cua sau hai CO thim khi phong phu bao gom: 8 loii thugc 6 hg, 3 bg cdn trimg. Trong sd dd, loii bg cinh cpc xuit hipn rat phd biln tir thing 3 den thing 5; loii bg riia dd vi bg riia 6 vin xuit hipn nhieu trong thing 4 din diu thing 5, sau dd giim din, nhen sdi vi nhpn linh mieu xuat hien nhieu ban vao cudi miia he.
2. Dac diem hinh thai, sinh hpc cua loai sau xanh {H. phaeopteralis) hai cd tham 2.1. Die diem hinh thai
Vdng ddi H. phaeopteralis frii qua 4 pha: Tning, sau non, nhpng v i tradng thinh.
Trimg: Dugc de thinh timg cgm 6 - 15 qua chii yeu d mit dudi Ii cd. Tning cd hinh bau due, khi mdi de cd mau tring kem, khi sip nd thi chuyin sang mau hai nga, dii 0,50 ± 0,0226mm va rpng 0,17 ± 0,0109mm.
HOl NGHI KHOA HOC T O A N Q U O C V £ SINH THAI V A TAI N G U Y £ N SINH VAT LAN THLf BA
Bdng 1
STT
1 2 3 4 5 6
7 8 9
10 11 12
13 14 15
16
17
Ten Vift Nam Bp Canh vay Sau an la Sau xam Sau xanh hai cd Sau khoang Sau r6m chi do Sau rom nau den
Bp Canh cung Bp dau dai xam Bp dau dai nau d6
Bp hung hai co Bp Canh deu Rep sap phan Ve sau bpt 2 vJn
Rep sap bdng xa
Bp Canh thang De dui
Chau chau lua Chau chau voi Bp Hai canh Muoi Idn Bp Canh nira Bo xit
Thanh phan sau hai Ten khoa hpc
Spodoptera frugiperda (J.E. Smith)
Agrotis ipsilon (Huftiagel) Herpetogramma phaeopteralis (Guenee)
Spodoptera litura Fabr.
Euprotis sp.
Amsacta sp.
Sphenophorus venatus verstitus Chittendon Listronotus
maculicollis Dietz Popillia japonica Ne'wman
Antonina graminis (Maskell)
Propsapia bicincta (Say)
Margarodes
meridionalis Morrison Gryllotalpa africana Pal de Beauvois Oxya chinensis Thunberg
Chondracris rosea rosea De Geer Tipula paludosa Meigen
Blissus insularis Barber
cd tham vu xuan he 2008 tai Ha Ngi Bp/Hp
Lepidoptera Noctuidae Noctuidae Pyralidae
Noctuidae Lymantridae
Arctiidae Coleoptera Curculionidae Curculionidae Scarabaeidae Homoptera Pseudococcidae
Cercopidae Margarodidae
Orthoptera Gryllotalpidae
Acrididae Acrididae Diptera Tipulidae Hemiptera
Lygacidae
Bp phan bj hai
Ngpn non, la Than, re Ngpn non, la
Than, la La, than
La
Than, goc Than, gdc
Rl
La, than La, than La, than
Rl
La, than Than, la
Than
Than, la
Muc dp pho bien T3
+
-1-
-1-
-i-t-
+
-i-
-h
-H--
T4
-l-H-
-l-H-
+
-1-
-1-
++
+
-1-
-1-
-1-
-H-+
+ +
+ T5
+-H- -
-H-+
+
-1-
-1-
+
-1-
-1-
+
++
+-h +
+
+ T6
- ++
-H-+
-)- +
+ +
+ Ghi chu -: Rat it phd bien (Tan suat xuat hien < 5%); +: h
(TSXH >25- 50%); +++: Rat pho bien ( TSXH > 50%).
phd bien (TSXH 5- 25%); ++: Phd bien
HOI NGHI KHOA HQC TOAN QUOC V £ SINH THAI VA TAI N G U Y £ N SINH VAT LAN THLf BA
Sau non (hinh 1): Tudi 1 khi mdi nd cd miu xanh nhat cd chieu dai 0,80 ± 0,0208mm vi rpng 0,18 ± 0,0061mm, sau dd chuyen din sang xanh trong md d cic tuoi Idn ban. Tren ca thi CO cac u Idng vi cic ddm den xep thanh cac hang chay doc lung va hai ben. Sau non d hai tu6i cuoi CO mau xanh vang va trong, hai dot gan dau cd mau vang nhat,'minh dau cd mau nau vang.
Sau non cd 6 mdi. Tudi 6 cd chieu dai 19,20 ± 0,4524mm va rgng 2,92 ± 0,0448mm. Nhpng:
luc dau cd miu nau nhat, chuan bi vii hoi cd miu nau sam. Cd chieu dii 15,20 ± 0,6126mm va chilu rdng 3,38 ± 0,0942mm (hinh 2, 3). Trudng thanh: ngii cd mau nau ving den nau xim, con dire nhd hem con cii. Khi dau chung khdng xep canh lai ma cd dang hinh mii ngdi hai thoii. Sii canh con cii rdng 19,00 ± 0,5592mm vi ca thi dii 10,75 ± 0,5901 (hinh 4).
Hinh thii cic pha cua sau xanh hai cd H. phaeopteralis:
Hinh 1: Sau non Hinh 2: Nhpng trong lien co kho
:\ .fr^,'J3l^^!A* Ul
Hinh 3: Nhpng Hinh 4: Trudng thanh
2.2. Dac diem sinh hpc cua ciia sau xanh hai cd tham H. phaeopteralis
+ Tap tinh song: Trudng thinh ban ngiy thucmg in niu dudi cic bui cd hay cic bui ciy gin khu vyc cd tham, it gid vi ning. Khi bj khua ddng, chiing bay frmg quang ngin, chiing bi hip dan manh bdi inh sing den, vao nhimg dgt rd thudng tap trang diu d cua kinh, cua sd va quanh Wing inh sing ciia nhirng ngdi nhi gin bai cd. Dd cung chinh la diu hieu cua giai doan chung bit dau de tning.
Sau non mdi nd ra rit linh boat. Siu phi hai cd manh tir tudi 3 trd di, chiing in sudt dem tren dam CO, cin xe Ii non, nggn cd chi dl tra lai thin ciing. 6 mdiTdn hem tham chi chiing cdn in tai gin sit mit dit nlu cd non vi mim (nhu cd nhung). Nbtnig dam cd diu tien bi hai chi co ve nhu bj xen cit hai 1dm chdm. Sau dd nlu khdnp kip thdi phdng trir thi diu hieu thiet hai se lan rpng ra va cay cd bi cin cut siu xuong mat dat. Tren radng cd se xuit hien nhung dim mau vang rii ric khip ragng, ning ban nira thi tao thanh ca viing khdng cdn mau xanh, vang nhat rdi
HOl NGHj KHOA HOC TOAN Q U O C V £ SINH THAI V A TAI N G U Y £ N SINH VAT LAN THLf BA
niu nhat, do tia ra phin gdc. H. phaeopteralis thdng thudng khdng lam chit cd tryc tiep, chiing chi in la va than non, vi viy bl mat cd tham cd the phuc hdi neu diet trir siu kip thdi va bdn phan, tudi nude hgp ly. Ban ngiy, sau non thudng khdng boat ddng m i lan trdn_trong gdc co, khi bi dinh dpng chiing thudng cudn trdn minh lai. Trade khi lot xic chuyen tudi, sau thudng ngimg in, nim im khdng hoat dpng, sau khi lot xac chiing cungnim im mgt thdi gian ngin. Vao tudi cuoi, sau khi diy siic sau non thudng nhi ta ket Ii cd lai lim td va chui vao dd de hoa nhdng.
Bdng 2 Vdng ddi cua sau xanh hai cd {H. phaeopteralis)
Pha phat due Trimg
Sau non SN tadi 1 SN tudi 2 SN tudi 3 SN tuoi 4 SN tuoi 5 SN tuoi 6 Nhong TT trudc de Trudng thanh Vong ddi Ddi
Thoi gian phat due (ngay) Ngan nhat
6 18
1 2 3 3 3 3 6 1 4 32 35
Dai nhat 7 25
3 5 5 5 6 6 7 3 7 38 40
Trung binh 6,37 ±0,183 21,73 ±0,802 1,87 ±0,235 3,30 ±0,262 3,77 ± 0,254 4,17 ±0,221 4,47 ±0,306 4,83 ± 0,296 6,33 ±0,179 1,87±0,189 5,20 ±0,409 34,90 ±0,591 37,63 ± 0,475
Nhipt dp TBCC)
24,4 26,6 27,5 26,1 25,6 26,1 25,3 28,6 28,7 29,1 29,4 26,8 26,8
Am dp TB (%)
82,1 83 86,5 89,5 80 75,8 84,6 84,2 78,3 78,6 78,9 82,3 82,3 Ghi chii: n = 30 ca the; nudi bing cd nhung Nhat.
d dieu kipn nhipt dg trung binh Ii 27°C, im do 82%, thdi gian phat due cCia pha tning la 6,37
±0,183 ngay, pha siu non la 21,73 ± 0,802 ngay (sau non cd 6 tudi), pha nhdng Ii 6,33 ±0,179 ngay, thdi gian sdng ciia trudng thanh la 5,20 ± 0,409 ngiy. Vdng ddi Ii 34,90 ± 0,591 ngay, ddi cua mgt c i thi trang bmh la 37,63 + 0,475 ngay (bang 2).
Bdng 3 Sire sinh san va nhjp dipu sinh san ciia H. phaeopteralis
Ngay sinh san thir 1 2 3 4 5 6 Sire sinh san
So lupTig trihig de (qua/tru6*ng thinh cai/ngay) It nhat
6 13 13 10 5 4 53
Nhieu nhat 8 17 16 14 8 7 63
Trung binh 6,70 ± 0,589 15,0 ±0,826 14,4 ±0,619 11,9 ±0,787 6,4 ± 0,769 5,3 ± 0,679 59,7 ±2,313
Nhipt dp
CO
28,7 28,5 27,3 30,1 29,8 29,7 28,9
Am dp (%)
87 85 85 75 65 72 79,4
HOl NGHI KHOA HQC T O A N Q U O C V £ SINH THAI VA TAI N G U Y £ N SINH VAT LAN THLf BA
+ Sue sinh sin va nhip dieu sinh sin cua sau xanh hai cd H. phaeopteralis: Nudi 10 cap trudng thanh dye cai ciia siu xanh H. phaeopteralis dl xac dinh sire sinh sin vi nhip dieu sinh san ciia chiing (bang 3).
Trong dieu kien phdng thi nghiem, siu xanh hai cd H. phaeopteralis de trimg trong vdng 6 ngay, sd lugng trimg de nhilu nhit vao ngay sinh sin thir 2 vi thir 3, sau dd giam din, it nhit la 5,3 ± 0,679 qua/trudng thanh/ngiy vio cac ngay tilp theo. Sire sinh sin ciia sau dat cao nhit 63 qua/trudng thanh cii, thip nhit la 53 qua, trang binh la 59,7 ±2,313 qui.
+ Ty 1? trirng nd: C) dieu kien nhiet do dao ddng tir 25,6 - 26,4°C, ty le trumg sau xanh (//. phaeopteralis) nd cao, dat tir 83,3 - 91,4%. Cdn trong dilu kipn nhiet dp cao ban 28,6- 29,7"C, ty Ip frung nd thip ban chi dat 70,3-79,4 % (bang 4).
Bdng 4 Ty lp nd ciia trirng H. phaeopteralis trong phdng thi nghipm
Ngay theo doi 29/4 - 5/5.08 8/5 - 14/5.08 15/5-21/5.08 18/5-24/5.08 30/5 - 5/6.08 2/6 - 8/6.08
Tong so trii'ng theo
doi (qua) 58 62 45 42 34 37
So lup'ng trung nd
(qua) 53 52 38 35 27 26
Ty If trii'ng nd (%) 91,4 83,9 84,4 83,3 79,4 70,3
Nhiet dp TB (°C)
26,4 25,8 25,6 26,0 28,6 29,7
Am dp TB (%)
87,1 76,9 83,4 86,7 81,4 77,9 + Ty Ip nhdng vu hoi va ty le dye cii ciia trudng thanh sau xanh hai cd {H. phaeopteralis):
Ty I? nhpng cua H. phaeopteralis vu hoi khi nudi trong phdng thi nghiem so vdi cic loai sau kliac la khi cao. 6 nhiet do trung binh 25,2°C vi im dp 84,1%, ty le nhpng vu hoi Ii cao nhit, dat 92,86%, cdn trong dilu kien nhiet dp trung binh 29,2°C, im dp trung binh 79,3%, ty le nhpng vu hoi la 72,73%.
Bdng 5 Ty ip nhpng vii hoa va ty 1? dye cai ciia truo'ng thanh sau xanh hai cd H. phaeopteralis
trong phdng thi nghipm Ngay
theo doi 18-24/4/08 23 - 29/4/08 02 - 07/5/08 12- 19/5/08 27/5 - 2/6/08 2/6 - 8/6/08 Tmng binh
Tong so nhpng theo
doi (con) 28 35 21 30 28 22
Tong so nhpng vu hoa So lupng
(con) 26 31 18 23 21 16
Tyl?
(%) 92,86 88,57 85,71 76,67 75 72,73 82,32
Ty lp con due (%) 46,15 48,39 44,44 47,83 ' 47,62 43,75 47,41
Ty 1? con cai (%)
53,85 51,61 55,56 52,17 52,38 56,25 52,59
Nhif t dp TB CC)
25,2 23,2 26,8 26,3 28,7 29,2 26,6
Am dp TB (%) 84,1 79,4 88,1 78,1 78,3 79,3 81,2
HOI NGH! KHOA HOC T O A N Q U O C V £ SINH THAI V A TAI N G U Y £ N SINH VAT LAN THLf BA
Ty le nhdng dye va nhdng cai trang binh giira cic lin nudi thu dugc mcmg ung la 47,41%
dye vi 52,59% cii. Nhin chung, frong dilu kien phdng thi nghiem ty le dye cii giira cac lin nudi biln ddng khdng Idn.
+ Vi tri de tning: Loai sau xanh hai cd H. phaeopteralis cd tap tinh de tning chu yeu d mat dudi ciia Ii (85,51% sd d tning), cdn d mat tren Ii sd d friing tun thiy chi dat 14,49%.
+ Phd ki chu cua siu xanh hai cd H. phaeopteralis: Qua dilu tra d H i Ngi vy xuan he 2008 chiing tdi thiy loii H. phaeopteralis giy hai fren c i 4 gidng cd trdng tham. Tuy nhien, mirc dp phd biln cua siu tren cd sin golf {S. secundatum) va cd nhung nhat (Z. tennifolia) cao ban so vdi cd Ii gimg {A. vompressus) v i cd Idng heo (Zoysia tenuifolia Willd).
3. Dien bien mat dp va ty lp hai ciia H. phaeopteralis tren 3 giong cd trong tham tai Ha Ngi vu xuan he 2008
Trong 3 gidng cd thim thi giong cd san golf bi nhilm sau hai nhieu nhit, mat do sau len tdi 20,4 con/m^ ty le hai la 38,2%; tilp din Ii cd nhung nhat vdi mat do siu 20,2 con/m^ ty le hai la 37,2% va thip nhat la cd la gimg vcii mat do cao nhit chi la 15,8 con/m^ ty le hai Ii 28,6% (hmh 5).
1 25
I
20ۥ
15 10
jgy ^ ^ " ^
- - • • — C 6 u gimg.
— • — C 6 nhung Nhai
— * — C6 s i n golf
1 1 1
17/3 24/3 7/4 15/4 21/4 2 8 / 4 7/5 12/5 20/5 26/5
N g ^ y alia tra
Hinh 5: Dien bien mat dp H. phaeopteralis tren 3 giong co tai Hi Npi vy xuan he 2008 4. Thu nghipm phdng trCr sau xanh hai cd H. phaeopteralis bang thuoc BVTV
Thir nghiem phdng trir sau xanh hai cd H. phaeopteralis bing 2 loai thuoc sinh hgc la Tip ky 1,8EC, Bitadin WP vi mgt loai thudc hda hgc dugc ndng din trdng cd su dung phd bien Ii Regent 800WG. Kit qui khio nghipm cho thiy thudc Bitadin WP cd hipu lyc trir siu xanh cao nhit, sau 7 ngay dat 86,71%. Nhin chung 2 loai thudc sinh hgc sau 3 ngay phun hieu lyc chua cao so vdi thuoc hda hgc xong sau 7 ngiy thi hieu lyc cua 3 loai thuoc Ii tuang duang nhau (bing 6).
Bdng 6
TT 1 2 3
Hipu lyc ciia
Loai thuoc Tap ky 1,8EC Bitadin WP Regent 800 WG
3 loai thuoc BVTVtrir sau xanh (H. phae hai cd tai Ha Npi vu xuan he 2008
Lieu luprng (kg, lit/ha)
0,2 lit 0,45kg 0,06kg
opteralis)
Hifu lyc (%) sau phun (ngiy) Ingay
26,97 a 28,97 b 35,70 c
3 ngiy 58,29 a 61,62 b 69,86 c
5 ngay 74,23 a 77,50 b 80,46 c
7 ngay 84,08 b 86,71 c 82,49 a
HOl NGHI KHOA HQC T O A N Q U O C V £ SINH T H A I V A TAI N G U Y & N SINH VAT LAN THLf BA
HI. KET LUAN
Thanh phin sau hai cd cdng vien tai Ha Ndi vu xuan he 2008 gdm 17 loii thudc 13 hg, 6 bp con triing. Trong dd siu xanh hai cd H. phaeopteralis dugc xac dinh la ddi tugng gay hai chinh.
Co 8 loai ke thii ty nhien thuoc 6 ho, 3 bd cdn trimg trong dd cd bo riia do, bo riia 6 van, bp canh cpc vi nhen sdi la nhirng loii xuat hien phd bien tir diu den cudi vu.
Khi nudi loii sau xanh hai cd H. phaeopteralis bang Ii cd nhung nhat d dieu kien nhiet dp 27°C, im do 82% thi vdng ddi cua siu la 34,90 + 0,591 ngiy, dori la 37,63 ± 0,475 ngay. Sau non CO 6 tudi, thdi gian dl hoan thanh giai doan sau non Ii 21,73 ± 0,802 ngiy. Thdi ky nhdng keo dai 6,33 ± 0,179 ngay, trudng thanh cd thdi gian sdng la 5,03 ± 0,495 ngay vi giai doan tning la 6,37
±0,183 ngay. Tradng thinh de trimg chu ylu d mat dudi Ii, sd tning de nhieu nhit trong mot ngay Ii 17 qui vio ngay sinh sin thir 2, trang binh 15,0 + 0,826 qua/con/ngay. Sire sinh sin tdi da ciia 1 tradng thinh la 63 qui, trang binh 59,7 ±2,313 qua/con.
Cd san golf va cd nhung Nhat cd mat do siu hai nhu nhau, 20,4 con/m^ vi 20,2 con/m , cd Ii gimg cd mat do siu hai thip nhat 15,8 con/m .
Ba loai thudc khao nghiem ngoii dong diu cd hieu jyc cao phdng tru sau xanh hai cd H. phaeopteralis, sau 7 ngay theo ddi thi Tip ky 1,8EC cd hieu lyc la 84,08%, Bitadin WP cd hieu lyc la 86,71% vi Regent 800WG cd hieu lyc Ii 82,49%.
TAI LIEU THAM KHAO
1. Bert McCarty, Jere Brittain, 1996: Integrated Pest Management on Turfgrrass. Best Golf Course management PracHccs. pp. 403-589.
2. Daniel A. Potter, 1998: Destructive Turfgrass Insects: Biology, Diagnosis, and Control, Publish by John Wiley and Sons.
3. Trpng Ha, 2006: Chiit mau xanh cho khoang sin nha phd, http://wvyw2.thanhnien.com.vn/NbadeD/2006/2/7/137858.tno
4. Le Kha Ke, 1974: Cay cd thucmg thiy d Viet Nam,
5. Nguyen Khe, 2008: Trdng cd nhung nhat bin, bttp://www.nongnghiep.vn/nongnghiepvn/
viVN/61/158/2/75/75/6181/defaulf.aspx.
6. Hoang Xuan Lam, 2007: Quy trinh ky thuat cham sdc va duy tri cd Ii gimg sin Quing trudng Ba Dinh (Luu hinh ndi bd).
7. Reinert J. A., M. C. Engelke, 2001: Inter. Turfgrass Soc. Res. J., 9: 798-801.
8. Reinert J. A., J. C. Read, M. C. Engelke, P. F. Colbaugh, S. J. Maranz, B. R.
Wiseman, 1999: Proc. 50th Inter. Sym. Crop Protection, Gent, Belgium, 64(3a): 241-250.
