)
Geregistreer aao die H.P.K.. as 'n Nuusblad.
0
Die Ossmw- brml dwag i$ n ir net gewiilig om d ie
l':")'hl'id
It> Ollll'(lllg
1/l(',
0
EEHSTE JAARGANG.
'Die
WOENSDAC . · 1 1JAART 1942.
Gedissiplin~erde
Sy
Afrikanerdom Vryhei dstaak
Aanvaar
Vrydagaand, '27 Februarie, om agt minute oor ncge ' hct die gedissplincerde Afriltancr- dom die volgende plegtigc vryheids,vert<laring binnc die tigkring van die vryheidsvuur aunge- hoor en het hY met 'n gelofte die taak aanvaar om die vryhcid van die Boerevolk te herowcr:
Oomblikke ,·au grooi. ~cvaar c11 groot onseker- heid oos· die toekom$ l1ct mcennak in om. Yolk!';-
~t·xkit'<lcni~ voorgekom. So "a~ clit di<: aand ,·oor Ulo<'dri,·icr ~e ~l:lg ~~~ »0 was dit in die of.(:!;ulldl>kemering ,·oor )lajuba. !-<o i-. dit ook
,·andag. in die begin ,·an 19JZ.
Roos ons ,·adcre dc··iy<ls in ""''lrO\IC op God. vol moetl en offcrv::wrdigheid, dil' :-.tr·yd :lange- bind lwt. desnoods LoL in die llood loc, so wil ook ons son<ler vrces of b\aam or1" plig docn.
On,.. l<(•n nc!, een a:ndse trou en urt. N•n li1•fdc- DIE REPUBLIEK VAN SUID·AFRIKA.
A", ns (lie ~tryd gewonnl' ~N·. i;. rlil' Vr,vhrirls- ,·bm vall )fajubn geb1ns. 1~n :1'< <li<• Rc~h:mk
\'an tlit• p:cskiedenis, war ho,•r "taan a ... die reg- bankt• v:Ht die Empire. e~ndag vm waarom die Yr.~lwiti.,\'Jam goblus is, sal dit claartlil• naa~ a:tn m•:< w~:-;lag slel. Aan die Osscwabl·andwag sal folaardic vraag deur die gesldedcnis gestet word, wnnt die Ossewabranciwag is die fakkelclraer van die Republielt.
Ons gaan so opt1·ee dat ons <lan.r<li(• ''r·nn~ voor
<lit• rPgbnnk van die geskied('llis lw n anl woonl sonclcr necs of bl:lam.
)fan rn ,·ron en kind (.!;<1::111 ems di,• Hepubliek
<lien, in ons huise. in ons s:nnckomstc. in ons
""rk. T 11 ons ,·ryhede en in ons gc\·angcnisse. Om. hd in die 0 ·<.ewabrandwag <lie rc<l ge- sln•cs 1l:1 f on~ QllS mode-.\ frikanpr· nic in die sleek sal laal nic en hom nie aan rlir "yanrl sal uitlowcr uic. En d:u.rdie red gaan on<., wnnr- :1gliglik hon. RE:.l\ VD{. .AJJ,\JAl,, Al,i\1,\r, VJR
l']l,l{l•i~;J\. Ons crken nic no[, hroeflerskap maiu ook lwcdcrskap, en ons stry uil. Jicfu(', nio uit haat. nic.
Die>'elfcle God w:1t in 1 3S t•n 1,' I die Vry- lteidsideaal laai ~eevier het. s:1l ook met genadc
VROUE SING W ANNEER HUL MANS GEV ANG . WORD
Volgens berig in die 1•ers is oor die na- II'Ct>k ,·an 15 Fcbruarie Lwa;tlf Afrikaners in \·rybnrg dell!' die polil:>ic in hcgtcnis ge- nN'nJ. Onder hnlle is ialle bocro a&ook 'n genPraal ,·nn die Osscwabr:tndll'ag.
)11'<':-t.: van die inhegtcni»ncmings hcl die :.;oudap: pla:t!<ge,·ind. Maandagoggend het die vroue van die gevungenes op •n vragwa 111at met viae versier was, deur die strate gery en Afrikaanse volksliedere gesing.
Die optrede van hierdie brawe vroue laat 'n mens terugdink aan die dae van die Tweede Vryheidsoorlog toe die gecsdrif van die vroue dit vir die Engelsc naderhand onmoontlik gemaal< hel om die mans in
l{uapland in hegtenis te neem.
necr::.icn op ons van 1 D·f2, wa L die ~I r~·d ''an ons vaders wil voo r( sit.
Da:trom docn ons nou. gc~amcntlik en af><OJJ· derlik, die plegli~e gdofte d::tL ons die slryd ,·ir die on:1fhanklikc Hepubliek nic s:1l !ihl:tk nic t·n nic in die :;teck sal l:lat nic.
\\'a a r ons \':ulcre dit. met wapengewcld ~cdi,•n het, ~:11 ons rlit. dien met toewydiug en desnoQd~
met lyding, rl:t ons be~>lc vermo<.;.
Ons sal sfcl'k wees en YOl rnoed, wnnL dico llcro onsc God is mrL ons, oral wnnr ons g:t:ttt.
Die Ybtn br:tnd nou dw:trsdcur tlic lnwl t•n on<> is llle( om; hro(•rs en sliSLCl'S elders in t•c:l
gro~>t hand sa:trngt·~nocr. }lajuba is di(• simhool ,·an ons \'ryhcid; .\l:ljubaberg staan op on~
w:!pen. :\lajuha\'lam bly Vryheirlsdarn!
MAJJUf8A
Ymmit Britse oogpuuL beskou w:~s dir !ll:Jg Yan )fajnba nic 'n hloto wapcnfeiL wni maar op dio doodhoek ~l·~l<ryf kon word nie. Dit wa~ ook ni.: nc1. 'n bcslis~iug waL die Yryheid \':\n Trans- ,·aal herst<:l he~ uic. maar dit. wn::. 'n terugslag Yir die :;lr~wc n:t. J3ritse heerskappy in Snid- i\fr·ika. ln 'n ly<lpcrk loc hicrdic polit.iek Jan~s dit.' weg van gcweld op .A fJ·ikaanse bod em fleu r- go,·oer mocs word, was diL so 'n i.erngsla~ Yir dio J3ritso st.rcwo daL di L 'u bykomcnde rnot.ief aan die lntero ~u1nsl~1g op die i.wec Hoorc-repu- blieko '·er!lkaf het- die motief van wccrwraak.
\·anuit Hoerc-oogp\lnL beskou was dic oorwin- ning van M:ljuba uic 'n gedenkwaardighcid waL ncL vir die Tr:111sv:wl ,.:1:1 beiekenis wal> nie.
Di~ was 'n gcbeur!enis n·:tL die wekoms ,·an die :\frikanerdom in ~uid-Afrika beslis l1et. Daar- Uii' is geborc nic alleeu die self~landigltcid \'lilt die 'l'ranS\':I:tl as lloerestaaL nic, maar is die bandc \·au bloed oor die Iengle en breecllu \':lTt ons land heg 1-!C~utec. Nasionale trOLR he~ in die harL van die I3oerevolk ontwaak en voorl.:1:1n sou die J3riL nio meer ncL meL die volk Y:ln con of a odor ,\f rikaanso repu bliek to docn k rv nic maar sou hy to s!aan kom teen die
vcrs~l v:1~
die ganse Uocre\•olk as bew·usgoworde nnsic•.
Tn 1002 is die vr~·hcid van die Tloerena'<ic• by
\·creenigin~ wet:get<.?ken. IJiL d:J:tr{lie onheil is clie geografic~e t•cnht.'id van die Afrikancn·olk gcbort' en in die :1fgelope j:1re ltei ons onl wikhl toL 'n volk'>cenhcid wal dour geen Pl'OI'insinlc skeidsly110 lllCI"r vcorbreek kan word nic. A:ln- govuu r d(>tu· d io t:roothede van ons volksvcrledo stann die Afrikatu)n·olk vandag hcslis om s~·
f!;CSkondo vrylwid weer Lc ltersiol soos ons vader~
dit. by :.\fnjuh:t ~e<\ocn heL In die oog van eli(•
0
Die O ssewa- bnmd : wag
is bereid om, sy offers vir die vryheid te bring.
0
No . 17.
l3rit was lmllc niks :uul<•r,., as rebelle teen hnl wettige regering nic, l'll l·:ugel~e hlnaie het self«
gcl.in">p~cl op dit• ko<·i'l cleur die lyf van clic Bo~rcgeneraal nat dil• opl>tandjio sou beeindig.
\·ir da:ndic mCtb<' "~ls dil :die« of niks. Hull>' hot. ocnskynlik hnl helc ,·crrnoii en loekoms as '·olk in die wC'egsk:tal gOw(•l'Jl wat in hul geloof net Jl:l die oorwinning-k:'lnt ~~0\1 tlcurslaan . .Baie ]teL hullc sekcr ook hC'slwlclig dnt hulle doblwl
mel lml \'Oik se loekoms.
Oit. i::, in die~elfdc geh <!at die gedisl'>iplineerde :\lrik:Jnerdom op 27 Fcbt·uaric die vr~·heidsiryd
hcraan,·a:tr hei. Yir on" i' dit 'tt saak \'an clio }ewe van ons volk. \'t•rloor ons, word ons toe- geploeg denr immigrante \':tll oor~ec. \Yen on~,
l1cl ons die !ewe ,·:ln on~ ''olk "erseker, clic
~tre11·o na Tiritse hecrsk:lppy die nckslag toege- dien en die cculan~c slryd lctlr1. OrooL J1riLI.anjc
vir gocd hcoindig.
,\lajnba sal hel'lcer.
K.AAPSTAD SE GELOFTE
Die vryheids:tanntanling: rlt'ur die 'kier-
<·ilanclsc Komrn:1n<lo'.., v:tu die Ossowa- br:lndwag op <lir :1:1111! l':tn 27 J•'cbruarie tc Bellville was 'n in<lr·rJkWI'kkeodc plegtigbcid waL clkecn van die LwrC'clnisend aanwesigcs diep getrc£ ]tot. 011<k•r gespeel van die i\fajuba-licd clem clie· hl:tnsorkcos het die groot skaro die geloftc iu ;;tilie afgele onder-
"~·! die nyheicbYtmr :tl hoi'r opgeflikker het. Op die:.elfdc tyd is op 'l'afelberg ook 'n YUUr aangests.. k.
Die ,·olgendc vcrkl:\1·in~ is clcur die bevel- ,·oerende offisic1· in \'Nh:1 nd met clie skieter) op Johannes ,·an rl<.'r· \Valr voorgclecs en deur die nam,•eloigt·" rrll'l 'n hnlde-saluuL aanvanr:
.Johannes van ller \'i:.lL is geskiel, on r&
in die hospiiaal in 1n <•rustigc toesland.
Jn die oornblik van sy lycling trek ons 'Ill
sluier oo•· dic, jongsll' ,·c·rlede . . . . A.s ons
\'cr ,·ore moe k~·l<, bly sy 1-aak nol! alt yd on~
"aak . . . . en Olll> ,..a:tk sy saak. O~s sien hom· "·ee::-as 'n grooL sportmnn wa t ons ,·olk
~c naam om die wercld gc<lra !teL.
1 fy bc,•oort :tan ou~. :1nn ons ,·erlede, :1:111
~us ltede- on a:nt ons [O(Ikoms. Sy lyding 1s ook ons lyding ornrl:tt. di~ ann llom r•c- bring is dc1n diegcno wut meer as 'n
~u
lank die S111ar!e v:1n on~ ,·olk gesoek en vcr- menign1ldig 1t('t. llicrin is hy en ons een.
Ons wil erkentlil< W<'l'S con bier ~ daL
s'·
.mgcluk \'Oortgckom ht'L ui~ nkiiewe deci- name aan die Afrikan<•r,.:tak. Daarom rocp ons non die kommando':; op die snltmt·- as hultlehlyk aan dit• tlicn~ en tlie beproowin"
\':ln 'n Afl'ikan('r. "'
WORD U NTEKENAAR OP
ONS llLAO
TWEE DlE O.B., WOENSDAG, 4 MA ART 1942.
BehandeUng In r r o nk Van
Gevangenes
P offitueke
lis;~
DI E SU lVIERSTE EN B EST Eo Genl.
.8ESTEY~ :OlT ONMIDDELLlK VAN
Jerling Oor Om O.!B .
Ve r geefse t e fB reek
Pogin gs
Jl.JR.GEN § §CHOlE.MA N PGSBUS 142,
OUDTSHOOIU~.Besonderllede oor die behandeling van persone wat vir ondcrvraging in vcrband met be- weerde ondermynende bedrywigheda en sabotaslc in die Sentra!e Gevangenis, Pretoria, aangehou is, is deur genl. J. 0. J erling, Asst.·kommandan t-generaal van die 0. B. in Transvaal, verstrek toe hy 'n groot O.B.·vergadering in die stadsaal van, Springs toegespreek het.
en
ONDERSTIEUN 'N 100-PERSENT AFRIKAANSE FIRt\~A
-i ~ ~ ~
"
~~~eg ~8N8Su
~ ;j 0 4.1 > . M 0,...j t:· ~ d .
s~.o:.!!~ e-.~~£>rT1...,CI$c>c ¢)~"§
c:l~::-2]~ ()tD!:- ;:iO P:t=oS~.o et:.CQ;~iD
fd~-4.1
11.2:~~~;.! ~.:;~_g~=~
WVNE:
Fonkelwyn 5/- 5/-
Lewenswyn 3/6 316
Vermouth 2/6 2/6
Hanekraai
. (Cocktail) .. 316 3/-
I
J ercLikeurwyn piko (Rooi) .. 21-112 118 11-(Wit) 1/2 1/-
I
Scot Mu,.,.doi 1/- lld.Port .. 1/1 lld.
VVorcester Hock 1/- lOd.
Pontak 11- lOd.
Spesialc Sjerrie !Od. 9d.
Sjerrie 9d. 8d.
BRANDEWVC"IE:
:~choemannoilo 5/9 6/•
Brandewyn
Ekstra Spes.) 5/6 4/9
F.C.
5/- 4/3JENEWIER 61- 5/-
1!..1 KiEiiJRS:
:V.ersi.e-Brandewyn 51- 4/3 Anys-Brandewyn 51- 4/3 Gemmer-
Brandewyn
5/ -
413Lemoen-
Brandewyn 5/· 413
Pepcrment-Likeur 5/- 413
Van der Hum 51- 4/3
J lEN lEW IER·I..f K IEiURS:
Lemoen-
J
en.ewer6 / -
5/- Suurlemoen-J
en ewer 61- 5/-3
ciC>1 CJ p:
C>1 0.
oe!3
s
"
~=
0'i) 2
"'-
~;;li
,!!..
5/6 5/6 51- 4/§ 5/- 4/6
4 /-
3/626/8 25/-23/-
23/- 23/- 23/-
23/- 23/- 23/-
Word verkoop In 12-bottel·klaa!e• of (1-gelltngvaatJie{J ot groter. U lttsate van l2 groot bottela kAn enlge getal Wyo. Brandewyn, Jeoewer, L!keur. Vermoutl:l en Bane·
kraat bcvat. Voe~: "1/- bY vtr klssle en bottcle, eo lOj· vir vaatjle (lndlen nle a...~dere ooreengekom met beetuur) wnt vergoed Hal word by terug•end!ng. 'l'erme: KM.B., plua trclugeld ou ay!yae or K.B. A., plus trelnkommlllele.
V.O.S., Oudtshoorn.
SCH~EMANNEll~a~iANOC
I
VIR KWALITEIT EN TEVREDEN- H EI D DIE GOEDKOOPSTE
£Jjf[)(})([)) I]) fl.
0Tf TJJl
Genl. .Je1·liug het. verklaar dat hy sy inligt.ing, uit, die ue!,rot•ba:trstc hron hot en dat die Dcpar- ter~lenL van JnsLisie dit, nie sal durf ontkcn ni<;.
.In die ge1·angc.nis word ians nagcnoeg 200 per-
~onc aangchou. Gecn klag i~ Leon hullc opge- slcl nic en baic ,·an hullc wee~ nic ccrs w:cntroor hullc aangehou word nic.
Elite oggend ontvang hullc 'n s:ux droe mieliepap, sonder melk of suiker, met of sen- der 'n beker swart koffie. Smiddags ontvang hulle sleggekook te aartappels en vlcis wat on·
cctbaar is. Saans hry hulle 'n gebrou wat bestaan uit mieliemeel en semels en twecmaar per dag kry hulle droe beskuit.
lndien hullc gcld by lnllle hoi., word hullc wc-
gclaa~ om dour die bcwaarders kos to koop, maar hulle moot ongcho01:de pryso daaJTOOr bctaal.
Hullc word nie toegelaat om kos van buite die lronk to onL1·ang nie.
, Wat nog erger is," het genl. Jerling ver- klaar, ,is dat die persone slegs ecn uur per dag uit hul selle gelaat word vir ontspanning.
Vir die ongeveer 200 van hulle is daar slegs twee gemakhuise en almal moet daarvan ge·
bruik maak gedurende die uur wat hulle vir ontspanning uit hul scllc gelaat word."
Voor~s he~ gcnl. Jerling vorklaar d:JL hierdio persone gcreclr! onder krui:;verhoor genecm word. Hnlle word voortdurend bodrcig meL die woorde: ,OnLhou, ons ];an jou hier tien j;\;11' bou as on"
wil.'' )Iocr as Lweo maando h~nk is niernand toegclaa(, om hullc te besook nic. Nou ogLer-
seder~ "erlede week- word hullc eggenoi.cs too- gelaat. om hullc conmaal per wool;: in die ;1an·
wcsigheicl van 'n bcw::t1ndcr to sien.
,Ek ~b"g die l)pp;l rtcmcnt van J usLisie om hierdic foile lc ontkcn," hoL genl. Jerling vor- klnar en daaraan i.oegevoeg d:Jl hierdio '·crnode- ring ,·an Afrikaner sal voonduur solank :lS die Afriknnerdom vordccld en magLeloos is.
'l'en aa;w:Jng hcL aclv. Jcding 1·crkla;n ch1L die 0. 13. opc!rag gegec hcL claL gecn n~n sy lede hom a::tn sabotllsic ~kulclig mag maak nie. .\Jeer as [wee jaar lank heL clio 0. U. mcer as die polisio gcdocn om die ortle en vreclo ic handh:1af. Die dank wn. die 0.13. cb;trvoor oni1·ang, is inwr- ncring I'<H1 sy lode war. be1>aald nie , rampok- kcr." is nie, en · n .,,~ffensief" Yan die kant; van
S." mocle-sLr)'ders orn 'n republiek. \ ,A!,-:IlAL RE RI(Yii"'
Die 0.13. is Yandag tlie skyf waanw :dmal
.. Seke:dik n ic - Gee l1ltlle dan di e g·eringe a andag wat h ull e toekom .
DUW AS
Die Antisc pti , esc en Hclcnde Oogwos.
'n Spesialiteit se VoorsJn·if vi r moegheid, brande1·ig·heid, spanning, rooiheid, inflammasie, watcrig heid en gevoeligheid van die oe vir skerp ligen s tof .
Van a ile Apteke, of dire!\ van
Kexld aau , AddcrlcysL r a at, Kaaps tad.
lV!ai'tlandsLraat 37 A, Bloemfontein.
(Posbus 2760.)
(Posbus 765.)skict, hot hy \'Cn olg. Aan die eon kaub i::; maar-
&kalk Smuts on sy wnarhoidsridders 011 a au die aoder kant dr . . .\bl;tn en ~y LrawanLe. Hy (spr.) kan die versekering gee dat daar nooit in die Grootraad van die 0. B. •n vcrkeerde woord teen dr. Malan gese is nie en dat daar nooit getwyfel is wie die eerste president van die kcmendc republiek sal wees nie. Die enigste uitsomlering is die woorde van ds. C. R. l<otze, net voor ny uit die Grootraad gestap het; hlf het gese dat dr. Malan nie ,sy idee van 'n Ieier is nic."
Voorls heL genl. Jerling vcrwys na die Her- cnigdc Pnr~y so 'l'ransvaalso organn se bowering as sou reeds mcer as 41000 persone niL die 0 . .13.
~eden die s.g. , wapensWsLand" bcdank hot.
Hy hct ,·crklaar cbL hy hierclie blau daag om die I'Ollcdige lys meL aclresso to pla;1S. Die 0 . .13.-hoofkw;n·t,ior wee!, niks van him·die bcclan- kings nie en kau die ,·ersekering gee daL uit die ]30,000 lode \'>l!1 die
o. n.
in TranSV(l:Jl nie lllCOras twco person(, .setlert die onLsLaan l'an die
TT.P.-rusic uit clio O.H. bedank heL nio. So vin-
nig groei die O.B. egtcr dat sedcrt die H.P. se offensief die getal lede at met 10 perscnt gestyg het.
,N6g dr . • \!alan, nog veldmaarskalk Smuts sal die O.J3. breck," hei. hy vcrkla:JI' en vervol- gens verwys na, die behandeling wa.L persone wat ,·ir onderl'l'aging aangehou IVOrd, in die ScnLrale Gcva11gcnis onL\·ang.
Sol~nk :15 w:~t clio Afrikancrdorn ''erdceld is, sal clio vernedering v;m Afrika.ncrs voortcluur, hei. hy goso, en d:·,araan ~oegevoeg dat die O.B. uiks v<nl die H.P. wil he nic. , Ons vra hulle aileen om ons meL. rns Le laai. en as hulle nie van ons hou nio, om hulle nie met ons sake to bcmooi nie. R'tllle k.an hull_o .·trydspannet.jies org:1niseer e11 doen wat l111lle wil, $Olnnk hnlle nie ons s;1ke wil bclemmer nie," het hy besluit.
Voorsien in 'n noodsanklike behoofte ....
LENINGS vir die gesalarieerde man ver- krygbaar vir cnigo regmatige uool Leen
tliLers billiko torme.
LEEF OP 'N KON'rAN'rBASIS EN BLY U EIE BAAS.
Duiscndo maak gebruik van SASIBA N K fasiliteite om hulle van die ekouomiese
juk te bovry.
is 'n kind van die Volk en dien die Volk.
Raadpleeg Sasbank .
PAAR!..: Perel-Bocdolgobou,
Hoofstraat 327, Posbus 26().
C{AAPSTAD:
Parlernentstraat 32, Posbus 2387.
WORC IE STIER:
Leadergcbou, Hoogst.raat 4, Posbus 57.
Dip _O .B., WOENSDAG, 4 lY IAART 1942.
Partyleier Erken Dat Net
Hulle
Kwart
Volg
Van
Afrikanerdorra
Ho op fg~ er Orn Uitged ry fdes \11/eer Teru g t e Kry deur nog Meer t e Verban
Or dit' Skiereilnndso sirkelkooforcnsio van ' .:: dio Herenigdo Par~y hot clr. lbrl .13remor vol-
gct.s bcrig iu Die Burger verklaar ,chL dio Hor- cnigdo :\asionale Party uic gaau rus voorda"
hy met sy organisasic die hole Afrikanerdom insluit. nie. E!ko Arrikancr moet individucel IJearbei word, en binnekort moet die ledotal van dio Party op VIER K E E R sy huidige steride staan."
Jlierdie verklaring van 'n persoon waL $elts gcnoem word as die opvolger van dr. :\(alan, beteken dus ecuvoudig dat die Party vancbg op sy beste maar •n ltwart van die Afrikanerdom om;,luit.. Sy doc! i~ om die hole .t\frikanerdom te omsluit en dalHOm gaau h~· hom insp:u1 om clio ledetal binnekort op vier keer sy huidigo stork te te bring!
WaLter reg hot die Parlylciding dnn nog om dnnrop annspraak le mnnk dat hulle die Afrika·
nordom se Party ,·ertceowoordig en dat hul Icier die ,-olksleier is wanneer bulle openlik erken dat.
driekwnrt van die Afrikauerdom nog nio by bulle stuan nie?
As 'u mens vorder in aanmcrking neom daL dio helo Afriknnordom n:\ 1 September wol by hullo ge::taan het, maar daL clio res daarna ,al'-
ge~l,iJrer" hot, is hicrdio woorde ook 'n erlum·
ning dat die lcicrkorps van die 1-lerenigdc Party daarin geslaag het om driekwart van sy onder- stouners uit die Party te vorwilder.
Maar hoe hullc daarin gnan slaag om hiordio uilgedryfdos weet· to omsluit terwyl hulle tan~
nog besis is met • n vcrderc suiweri ngsproses teen hul eie ampsdraors wat totsover nog aan hullo bly vasldeef het, is 'n vrang wa!, seHs die ,-indingryke optimisme ,·an 'o 'l'yl Uilspic(;l tc bowo sal gaan.
OFFERV
AAHDIGl~VERGADERING IN NAT.I\L
'n Ossewabrandwng-byccnkoms hot, met groot sukscs afgeloop in dio hoofkommaudantskap ,-an mor. A. Adendorlf (gencraalskap ,·an mnr. C.
A. Piena:~r) op dio plans ,·an oud-Sonator A. T.
Spies.
Voor clio >orrigLingo begin hot, het dio Kom- nHl.odant-gcneraal, dr. J. F. J. van Ron~burg, on geselskap onder Ieiding van genl. Spies, dio shgveld en monument. by llloedrivicr- wac nnby is - gann bcsi~:.rtig.
'n Erewag ,·an vrouc en mans hot. dio Kom- m:ll1dunt-generanl ingcwng too by op die tcrrein ''crskyn. Die n ouo hot. vir die ecrsle ma:ll in hul ccnvormigo klercdrng verskyn on dio vrouc- crcw:~g onder bevel '':In hoofkommanchulc ITeLtic Stceukamp hot 'n fliuk vortoning go·
maak.
Nog 'n Polntikus
Bolmakisie
Slaan
Stel Nou l\losies Voot· T een ' Vat H y Self Annvaar Het
Volgons hcrig in Die Burgcl· vnn 2·1 Februarie he~ mnt. P. ] famersma by ~elconthcid van 'n opcubarc vcrgadering op Douglas 'n mosie voor- gestel wat ,.die !:>tcrkste afkeuring oor die
o.n.-
boikot teen die :\asioualo Pers"' uitsrrcek. 'n Pnar cb" tc,·orc het hy op Do Anr ,·crklnar dat hy as genera:\! v:ll\ die os~ewnbr:~mlwng bednuk hcL omdnt hy woier om ,die nuwo O.Tl.-cod" af tc lo. Om; wee~ van goon so 'n nuwe eed nio.
AI wat gchcur, is dat offisicro guna word ot bulle hnl nog hou aan dio ccd w:~t hnlle by bul toetrcdc afgelc het.
~Iaar op De Aar hot mnr. Hamcrsmn ook a, 1edc gcnocm <lie sogcnnmnde boikot. Hy hot goso die 0.13. ga:m nou lo vcr, en hoL dit ver- gelyk me~ 'n soldnat waL op sy knptein skict!
Die !lnl mccr as 'n mcnst'konnor noem, on ons meen dat cliL die lank va11 slegs 'n pnrLypolitickc kenner sal Wt'es, om mnr. Tfamorsma <>o optredo m die Jig ,·an fcite to Ycrklaar. H y het die vo:ste gclecn!heid gchad om danrd!e dinge wat hy nou teen !lie Ossewabrandwag sc en die mosics wat hy op partyvcrg<Hierings stel, voor die Kanplandsc Behcerraacl van 22 J anuarie t1:
! e.
H y was tccnwoorclig op dio vcrgadering toe die saak tor sprakc gekom he t, maar hy he t geen mosic ter afkcuring op die tarer gele nie.H y het nic eers mondelings beswaar teen so •,., optrede gemaak nie. Nee, mecr nog, hy hct dit uitdruk!ik goedgckeur! Die nangclccntheid is i,., sy teenwoordigheid druk besprcek, maar voor·
dat daaroor gestem is, hct hy vcrlof van die voorsi tter gevra om te gaan, aansosien hy not;
sy trein moes hnal. Met die uitstap het hy dio vergadcring gegroet met die woorde: Jammer ek meet gann; EK STEM HONDERO PER- SENT SAAM."
Nou stcl dit'sclfdo ,houderdpc·rscnlor" 1n sy kiesaftlcling rnosie& van nfkcuring ,·oor oor sy oio bosluitc wn::n- hy in teonwoordighcid Yan mnr. Eric Lonw en nuder poliUci bowccgl
die oog op hulp aan die afhnnklil{es ,·au geinter- neerdes 'n bcroop op die g<'hoor ~edoen om geldeliko bydrae vir 'n blitsncl-kolleklc ~e gee.
Binne 10 minute het die gehoor die bedrag van
£43 gestort. Sclfs ltindertjles hot met hul sjic- lings en halfkronc gckom as huldegeskcnkies \fir hul geteistcrde broertjies en sussies in diu Nn die tocsprake hel A.K.G. 0. L. ::-.icl meL Transvaal.
DIE TROTS VAN EL!(E BOE R
0
Grys Sa jet Broeke 2 9 / 6
0
§y lEie Besigheid
I r
Groen 0 . 8. Halsdoel<e 2 / - e lk
o Bediening in Sy lEie I aal
r
I
Withemde 8 / 6 ,.
0 NS IS U
SU I<SES SU KSES
TAKKE OP: Kaapstad,
j ol~a l/IJCS bur~,
Bct7oni e11 Vcrcct)i(lir)~
DRIE
VOL KSKAS
~s u E iE
BAN K~
Fondse oorsJ.. ·ry £ 1,500,000.
Hoofkantoor:
Volkskas-ge bon, S e n t r a als tr a at,
PR ETORliA
Volkskas ( Koope rat.ief ) Bpk.
(Or>J:-crlg l<r:l;;tcn. tile lio-oper<>ticwe \HI)
--~=A---
BIEILlE lU G JEJLD
waar dit van
3~% ttott 5%
r ente kan verdien.
Raadpleeg dadcl ik u
ell:: VOL~:,nA'-K
§P(Q)ORlEOND C
ll(A§ fEIElrlE RIT{
P osbus 8289. J ohannesburg.
Takke oor die hele Unie. ]
1
~Sis dwars(leur die Unie,
I sowcl as buite sy grcnse, bekend vir goeie drukwctk
t een konkurcrcnde pryse.
ES':PE is om ons te r aadplccg in verba nd
meL ubcnod ig- hedc. Prysnotcrings word gratis vcrskaf. Enige soort clrukwerk van visitckaarte tot geleerde Dissertasies word onderneem.
HOV KOERS N
A.Pro JEcdesia-D ru kke ry,
Dr ukkers, Uitgewers en Boekbinders.
Die Laan, Stellenbosch .
:===:=:=::=:::::::::::::::::::::::::::::: : : :::::: ======= 2;\\
VIR ENIG lETS SMAAKVOL EN OEFTJG IN
DAMlES-lRO KKE
besoek
PAROW SE NUvVE MODt::RNJ:: SAAK.
~===== = =:=:= ::::?"
V'IER
DIE O.B., WOENSDAG, 4 MAART 1942.
lnoJe rdaaoJ Geme e n
l\a aanlciding ·van die stuk \'an dr. Jack Loock tvat dour Die Burger 'u ~yd golcdo uit Die Suidorstcm oorgeueem is wnarin hy van dr.
Y:m Rensburg as sy bondgeuoot. praat.- net soos dieselfdc blad ook van dr. 1\lalan as '1,
boudgenoot teen die Ossewahramlwag praa t - en tbarby melding llHlak vau 'n glasio bier wat hy en se~1. Conroy saam mot dt:. Van Ronsburg so.u godrmk hct, hot <!:tar heclwn~ skrywcry in Dtc Burger plaasgcvincl. Daar is ruimskoot.s ac-
pr:~at
Yan ,.die bierf:lfcl" waarom dr. VanRe~s·
burg saam met. Regcriugsmannc aangesiL !let.
Solfs in die Parlemeut is elke \'Crwysing na dr. Van Reus burg van liercHigdo Pa rt.y-kant. u f be- groet met- 'n tusscnwerpsel \'an ,biorlafcl", ,krocgmaat'' oi dcrgclike laakbarc insinuasies.
Op navrae van lesers het Die Burger per voet·
noot sonder meer herbelllemtoon dat dr. van Rensblirg wei saam met die Sappe bier gc<Jrink het.
l n Die llu rgcr van 21 Fcbruarie doon mej. Lidn Jouber~ n\!1 ·wolsol<>y 'n \'crkbring van die voon·al as ecn van die personc wa~ teenwoordig was. fbar \·crklaring. wat. sv bcreid is om onder t'cd te doon, kom daarop. uce1· dat ~v en mov. Van Rcusburg s:tnm met clr. Van Ronsburg van Die Strand af n::t clio sbd gckom hot. Dr.
Yan Rensburg, wn nog besighcid gchad het, heb met hullo afgespreok om 11\tllo se:;-uur die aand by 'n sckcro hotel to kry. Dio sit.lmmor
\'an die hoiel was baic vol too die tn-ee dames danr aankom, manr na 'n ntkkic so wag kry hulle plek by 'n t.nfel. Nadat hullc rec<Js gesit hot, het 'n sekere .mnr. Kus~ke in gcse1s11ap van sen. Conroy en dr. Loock opgedaag en sovra of hulle ook aan die tafcl kan sit. Na 'n rul1kie het dr. Van Rensburg van buito af ingekom, en is toe aan dr. Looc11 voorgcstel. IIoewel hy haastig wns, hot. by op \'Crsock vau mur. Kuscke cers 'u glasic bier gl'tlriuk, waal'lla hullo alma!
by dicselfde dour uit is.
In sy voot.noot skryf Die llurger hierop da~
hierdie voon·al , ekcr minder menso gein(.crcs-
~ccr hct :lS ~ooy opmerking oor dr. Y nn Rensburg as bondgonoot,."
Nou dat 'n damo hicrdie k\\'aadwillige insinu- :tsie dio kop insban, nou is dit skiclik iets wat.
baic min monsc intorcsseer. \\'narom hot Die Btu·gor dau nie al nan sy corste ,biortnfol"- korrosponclcnlc gese duL bulle die lwei uau r!ic stcrt beet het nie? Wanrom hei. hy dit too ccr~
prohcer bcwys as 'u waarheid?
Non is clio c.nigsto bctckenis van die he\c Loock-\'orklnriug glo die woordjie bondgonoor,..
skup, en dan wei 'n bondgcnootskap wat nie
in teenwoordigheid van twee dames in 'n hotol
&c ~iLkamor toe sl.and gebring is nio, maar wat
hcrus op dio blotc feit dat hullc 'u gemccnskap- lik<' aanvallcr hct in die pei·soon \'an dr. )lalah, wat die 0. 13. so we! as die Hcgcring beveg.
1\let soos die meesto aantygings teen die
o.s.
is ook hicrdic laakbare insinuasie bedoel om r.et
\'ir 'n klein tydjie losgelaat te word en sy ver·
derr aan te rig voordat die waarheid hom agtcr·
haal. Hicrtlio ,·crdagrnnking hot egtor te lank in Die Burger se moningskolomme-en selfs hoofnrtikcls - gedraal en ,·oordal by hom uit die voete kon maak, is hy dcnr dio waurheid :lf',((lrhaal. Die Bu1·gct· probcor hom nou to
\'NOnlskuldi!-( met die ,·rome ophaal van skou- t'r ... : .. Dit was nic cinllik so bcdocl nic, dis maa:r- min mcnsc wat dit so opgovaL hot."
Ongelukkig is nie aileen <lie H.N.P.·parle·
mcnts!ede ook van daardie ,mintier mcnse" nie, maar Die Burger self oo!l!
Die Burger het probcer voorgce dat dr. van Rensburg oor 'n glasie bier 'n a;;terafso· ooreen·
ltoms met min. Conroy aangegaan hot teen dr.
i\talan. ..;o skry( hy in sy hoofartikel '':Hl 26 ,J:tnuarie ond<.'r die opskrif G{lulcnc Strnlmeto-
dt•$ as volg: ·
,.Daar hct altaus 'n paar dingo gebcur wat nwkaar opgc\·olg het op 'n wyso wat. beswaarlik a'tn hloto tocval Loegcskryf kau word. In die ecrste wee!1 van clic sessie het 'n SArvlESPRE·
I< I NG tussen dr. Van Rensburg on min. Conroy
.. DIE O.B., WOENSDAG, 4 MAART 1942 .
O . B. Help 135 To t o p
G esh1ne Met
~ ~ Fe bruarie
fi oe N oodhu lpfon ds Bestee Word
Ons is in smat 0111 die ,·olgende ,·crslag te doen van die besteding van die fonds \'ir nood- lcniging ann clio aihanklikes van gei'ntornocrdes.
Dit geld dio bydrne wat to~ op 11 Fobruarie ont,·ang is, en £1,395-9-u beloop.
Httlp is \'erleen ann 121 nuwe ge,·allo ten bcdrac van £990-11-0 on J'l ou govallc ten bcdrae vnn £108-J0-0- 'n tolna! dus \·an £1,0!:>9-1-0.
Dit bctekcn 'n gemidcleld \·au £ -3-<1 per geval per· mauud.
Die grouclslng waarop hnlp \'Crlcen word, is
£5 per ma:-rnd a an 'n getrouclo n ou sonder kin- ders en wanr daar kinders is, 'n bykomende be- drag van £2-10-0 per kind tot die mak~imum bedrag van £12-10-0.
Aile gevall<> word de<>glik ondersoek. en waar moontlik word gcpoog om die \'l'Ouo in ccn of ander w::-rkkring to plaas. Ccldoliko bu1p wore!
~>l<'gs in noodsaaldikc gevallc \'Orl<>eo.
I
SOJEKTOG NA V ERKLAR INGS BY VOORTVLUGTIGES
Na vornoem \1·ord, is sekero pnrtypolibici tans nnarstiglik op sock na \'OOrtvlu~ligcs ton cinc!o nog rnee-r bei.idigde \·erklaring$ ,·an !mile to kry.
\Vnar hulle van 'n pc1·~oon 'I"Orncem wac op yJt;g is uib die iutcrncring:sknmp of uil die ldono ,·an die Smuts-inkwisisic, probeer hull~: horn opspoor c·n 'n ,·crklaring teen die Ossewabrandwag lny.
Die \'l'aag wat by clke regclonkendo pcr~oon opkom, is waarom hiNdio monso dan juis be·
cdigde verklariugs by voortvlugtiges gaan ~ock.
Is daar dnn uie ticncluiscnclo andcr O.D.-Icde wnt gcnacler· knn word nie? Kau daar clan geen skokkcndo \'Crklaring gekry word van dicgcne wat. dan dneliks nit die O.B. sou bcdank nio?
Waarom juis voortvlugtiges?
plaasgevind. lo die week daarop bedank hier-
<lic Minister in die Volksrand dr. :'IIalan vir die k:1siig rrnLtige inligting oor die O.B. wut hy voral in sy Paarlse toespraak nan die Regering
\'{'r;;knf hot."
Die Burger bou 'n anikel op om to bewy::o da{,. dr. Van Ronsburg eintlik die Storrnjaors
by die Hegering ,·orraai het, too 'n sarne~pre·
ldng moL min. Conroy gehad het wuar kwansuis oorcengekom is d:J.t sen. Conroy die skulcl op ell-. Malan moot werp. En hicrdie artikcl mel sy sruwelike inhoud bou Die Burger op die vaf!'t::
onderstellins <Jat daar 'n samesprcldr:c; tussen dr. Van Rensburg en sen. Conroy was!
>lou blylc clit clat danrdio ,samcspreking" geen samcoprekiug was nie, maar dat. dr. Van Hens- burg afgckom her, op 'n geselskap iu 'u opcnbar., pick waar 'n groopio gasto, onder wie lwce dallies, gcsit hot.
llierdie \'Crrcg:~ande nit.buiting van 'n onskul- dige ,·oorvallerjie deur clio Partyleiding is maar
no~ 'u tipieso voorbeeld \·an dio hele YoldLo::!
Lecu die Ossewabrandwag en sy Ieiding. Oaar·
kon nog nooit 'n onkele bcwys vir die aanty·
gings gevind word nie. Alles bcrus op verdag- makins net soos die berugte ,bewys" dat d;. Ossewabranclwag met die Regeri~g ska!>el omdat daar glo 'n reeks skakels is, maar wat terself·
dertyd ook die bewys inhou dat Smuts met Duitsland skakel!
lTierdio mct.odes - wa:trvoor doar geen pas- hko by\·ocglilto naamwoord in ons woorcleskat to \'indo is nie -toon nic nllcon die swakheid
\':ln dio l)ad,yloiding so snak nic; dit toon hoe stork en onaantasbaar die Ossowabrandwag inderdaad i s -so onaantasbaar dat sy vyande nil<s teen hom l1an inbring nie, maar die toevlug :moot ncem tot spi1111ekopagtigc gifsuiery en
weersinwel<kende ver<lagmakery.
\-olgens \'Orslag in Dio Burger hot adv. F. C.
Erasmus onlnngs op Vryburg mot ,·erwysiug nn die Yel·kryging \·an 'n rcpublick geso: ,Ek be- dank Yir 'n rcpubliok wat Brittnnjo of Duitsland ons sal gee, want hy sal lyk soos bulle hom wil hC . . . Dnnrdie republick le op die pnd wna.rop dio stembus i~.''
\-oordat die Panyleiers met hul rusie teen die Ossowabmn,lwag losgebrcek he~ oor die \'l'a:.tg wit' die rc)Hthlick gaan bring, hot hu1Je \'Uriglik g<,hoop op wal a<h·. F.rasmus nou \'OOr bedank.
Yolgen~ Dio Bnrgor \'an 18 Julio 19H het dr.
i\fnlan op U r:wfwalcr tHo me lode wa~rl:mgs ons die republick kan verkr~·, bohanclol en as \'olg bc<luie nadat 11;- uitdruklik verldaar hat dat Engcland <lie oorlog ltlaar verroor hot:
.,Ons kan aanneem dat as Duitsland die oor·
log wen, hy die Britso Ryk sal wil vcrswak. Oit sal hy doen deur daarop aan te dring <Jat die vol!tc binno dio Ryk wat vry wil woes, van die Britse Ryh losgemaai~ word. Of' HIERCIIE PUNT STEM DIE DUITSE BEGEERTE EN ONS STREWE OOREEN."
J fy verklnar dan vordor claL Duitsla.ncl met die Ilerenigde Party as 'u "ricndskaplikgesindo rcgering ~nl onderhandel, on slnito af met die woorde: ,Dit is ons hoop en vertroue In hier·
die krisisuur van ons volksgeskie<Jenis: 'n repu- blick ,·erkry ~onder 'n burgeroorlog en vry van inmcnging dcur onige ander land tcr rrereld, ook Duitslnnd."
'roe was 'u repnblick wat D\titslaud ous sou gee. ni<> :1lleen in ooreenst.cmming meL ons strewo nic, moar ons cnigsto hoop. Nou egler, dat dit lyk of dit nio mccr die Herenigdo Party is ~Yat Duitsland as die , n iendskap!ikgcsinde rcgering" met wic ondcrhandel moot. word, sal hcskou nie, bcdank die Partylciers "ir so 'u r0publiek, eu vorkies om die pad van die st,lm·
bus to ,·olg . -ons sal blykbaar moot stem of Duitsland die oorlog moet wen of nie! - e n dit nadat hul Ieier self beklemtoon het dat .,Engo•
land nie besig Is om die oorlos te vertoor nie, maar <Jat hy hom klaar •Jertoor het!"
KARO O~ ~R HS
EGTE BOSSIEVELO DRO.t FYN KA ROO·K RAA LM IS ton en meer
20 ton en mccr ..
40 ton en meer ..
In !dante se sakke ..
27/·
26/· 25/· 18/- Bostanndo pryse por ton van twaalf goe1o..
.;akke, gelcwcr t.inicstnsies ann bona fide boere
dcur my. Die mis' is droog hnmormcul-gemaal, spcsiaal voorhcroi vir ouige kun~mistoestel. Ek lcwcr aileen clio besto, afkomstig nm e-gte 1\:~roo-bossie,·cld; gcon onkruid. :\Ionsters op a:1nnaag. B0slc gehalle oubewerkte mis 8/6 per Lon, £'1-1:3-6. E:::i t.rok gelewor ann bonn fido boere. Onmic.ldelliko aflewcring.
K.m.b. of k.b.a.
n. J. ROODE,
Posbus 15, KLIP PLAAT.
KAA.PSE VROEGPLAT U I ESAAD
Strooiklcur, 15/· per lb., 11.m.b.
E. C. STEYN,
Bus 37. SO~lBRSET-WES.
ONDERSTJEUN ONS
ADVERTEERDEHS
'·
/DIE O.B., WOEXSDAG, < 1 ::\IAART
1942.VYF
Ossewabrandwag Be reid Sy O ffers Vir
,·crlant. Bn as hulle nie nuder dingo vine! nic,;o:Jl hull" wel 'n \"ryrnosselaarsbriel won hom ,ontdck' of 'n verklarin~ onclcr skuiling vnn clio p:1rlcmcnt. ieen haUl slinger.
Vryh eff d T e Brin g
Dr. Van Ren sburg Wa arsku Met Be!ofte Teen
,,P:ce, Goddart!< is die part)·stelsel met al sy
\'CI1)'11 en gcknoci Ull':\)':;(k'lll' die wcrcJd in I>)'
stuiptrcld,ing~. Onder die mokcrhouc ,·an dro uuwe bcdeling sak hy vinni~ inmekaar. ook in on:; \·adcrland.
Mi sha n de ling van Ge van g~n es
, Dit is onnodig om aan te toon dat ons in gcvaarvollc tye lecf. Oar die cJuisencJ Afri- kaners, meestal jongmanne, is in die afgcropc weke in hegtcnis geneem en baie van hulle' woril weens hoogverraad ::~angeltla. Hier is 'n tyd waar geskicdcnis gemaak word en waar die toekoms van 'n volk gesmec word in die smell kroos van lyding, gevaar en vervolging," het die Kommandant-gcncraal, dr. J. F. J. van Rensburg, voorvcrlede Woensdag op Fauresn:ith vcrklaar.
, , l~n die .A frikauerdom van more en oormorc
~al vcrbaas woes as hy moct lees w:n, mcnsco nag in l•'cbruaria J9-12 in kocr:mlc gcskryf hot, sao"
in Die \'olkshlad van 11 l•'cbru~nic, bls. 4. Daa.t·
lui dit dat mnr. Ho:; l'reloriu~>, ds. Floltzhausen en 17;) lcde bedauk hcl o.a. omdar die Icier, ,·an die 0.13. sou besi~ wee~. om die heiligslo tr:Hlisies van die :'\asionalc Afrikanenlom, t .. w.
dit• Na~ion~tle .Party lt• ondcrmyn. U sien hoo- ver die partypolitiek ons volk al gebring het, as hy sy ,heiligste tradisics' in 'n politieke party sien. :{ie in die god;;dicnssin of die Afriknnl'r- blocd nic. maar in 'n pMly! Van 'n leraar ,·an die Kcrk :-,ou mens ,·cr\\:tg dat hy sy hcilig:.te tradisics in die dien:. \':lll sy Kerk sicn. .\h at dico Volk.-hlad-berig praat. van ,die. hcilig~te tra- disics, l.w. die Nasionale Par~y'.
ln ·n vl'rklnring wac hy voorgelecs het, ht'~ dr. Van llcnsburg llll'lding ~cmaak van dir bC'- handcling wa~ politicke gevangencs in die Rl'n- t.ralc Ge\'angcnis in l'retorin to verdure het, wnar hulle soos skuldigcs bch~1 ndel word. hoc wei
\'Ol~ens ons regstchcl 'n m:~n vcrmocd word on~knldig te wees totd:H sy :.kuld bewys word. llullc hct nic die reg 0111 'n rcgs;~d,·iscur pri,·aai.
tc sprcek nic -'n reg w:n 'n kaffermisdadigor nio ccrs anise word nic. J fy hot Ycrwys 1!:1
rnctodes wa t. aangcwend word om Ycrkln ri n~;;
van hullc te kry, en daarop 'n plegtigc beloftc gedoen dat wanneer die wiel gedraai hct, di:
·n gewetenslnvessie vir die Afrikanerdom sal wecs om die verantwoordelike amptcnare die·
selfde behandeling te laat ondergaan.
, Ek docn hierdie be lotte nie net in naam van daardie politicke gevangenes nie, maar van die georganiseerdc Afril(anerdom wat agtcr hulle staan, en as ek nie daar is om dit uit te voer nie, wcet ek wei dat andcr Afrikaners hierdie belofte sat gestand hou,'' het die Kommandant·
generaal beklemtoon.
,.Jarehnk het, ons r;csing: ,On~ sal anlwoord op jou roeJlS!cm, ons sal offer w<tt jy na.' en JIOU lyk dit of die offer:< g('vr:1 "·ord. \Va(. dit' O~scwabr:uH]wag bcLrcf- hy gaan sy woor·d gc- sland doen.
,.Ons nooi by ,·oorbaat. die> :Hlg;:.,·allige~ en on·
t roue:; niL om die l3<'w<'ging tc ,·crlaat. om ons iu die ,reck te laal. Hullo sal wei klinkcndc redes vind, en hullc snl hul name in die kocrant krv rn daarmce ook 'n oomblikkie uit di<• ver- get.elhoid gepluk word orn chama weer in die vcrp;clclhcid to venlwyn. en vcilig lo wccs .
.. ~1:\:n ons he~ 'n ccd g<'~wcor om ons mcd<'- A£rikaner nie in die ~tryd le ,·cdaat nie- daar- dic hondcrde Af rikauer;, in .lie gc,·:mgenissc nic in die stryd te Yerlaat nit' en ons ga:111 <bar- die E'C<l hon. En uit die manne en vrouens wat hul eed gehou het, gaan die nuwe Afrikancrdom gebou wecs, sal ons volk uit die asse en madder weer vcrrys.
,.Ons preek nic rcbcllic nie- on<o wccl <lal baic \':tJI on:, ,·yaude jltis wil he dar. ous rchcllic-
"torics moor ,·erkoudig. Ons preek net die he·
rcidwilJigheid Y:lU die .\frikancr in die Q.JJ. Om c\;o Hcpubliek to dien dusk:lllt die tronk. hinm·
die trouk en dwarsdeur to! andcrk::lllt die lronk.
VAN OER WALT·VERKLARING
.. Ons in die Q,;~ewabrandwag ken net t•<•u poli- ticke \')':tn d -die kapit:tli:-.tiese impcrialisrnc.
gn ecrs is on ook net. Y:tuuit daardic kant nan- gova 1. "'[ant· !::net· io; lww igo en Yenynigo aan- vallo \':tnui~ die. eie l:ler op ons geloods deu r n l'gu n~Ligc pany-poli! i<·i. 'n LastcrvolcHog v~~~~ · on~clwndo afmotiug:; is tll•m· h\lllc op ton gt'sit.
en di<· Ossewabrandwag cn vera] sy leier~ i:; bc- skulrltg ,·an elke ~ondc up die register.
., \'er:il. uatunrlik, ,·an vc•rraacl. \\'ant die lwnkt•r om die \'CrJ"<tai<·r in jon mede-A£riknn<•r te sion, hel oral in~C\'I'('<'i on die man wai die hnrclsie gkJ·eeu: ,\'OI't':t:lil•r,' mccon dat hy dit' cniws!c gctrone i~>. fly skl'ecou om hom~clf it' oor! uig dat hy nic O(lk l'l'll is nie.
,,i:\on weN· is daar clil' ''crklnring ,·an ,Johan·
Ill's ,·an der "'alt wal tlcur dr. )Jal:tu iu tlie Parlenwnt. voorgelec" is cu toe lJer~ooulik deul' hom ann die j I ini,ter van Justi~ie oorhnndig is.
In vct•band hicrmc{. hct dr. Van Rensburg vcll·- wys ll:t die van;;elf~prckr·ntlc t•n publiekc on'<in w:t.i daariu vcrvat i:,.
,Nictcmin het on~ rlarlvlik <li~sipliner opgc:>lrC'C en op eic ror~ock i>. gl·nl. ,JC'rling Y:IIL s~ amp
onthcf, ha n~t'IHlc 'n onclerbock 'n IT of i~ dade- lik benocm onder voorsittorskap van oud-rcgtor- prcsiden!; llolh:~. Op die ho( 1\'rts ook genl.
Slcglkamp, di(' held van 'piocukop. Todcrocn wat wou gctuicuis gee. was ''ry om hom :lan te meld.
, or. Malan is spesiaal versoek om in Kaap- stad voor 'n kommissie te getuig. Wat was sy antwoord? ,Hy was nic geinteresseenl in die rusies tussen O.B.-offisicre nic'. Hy was gelntercssecrd genoeg om moctdcr vanuit die skuiling van die Parlement op •n verdienste- like jong Afrikaner te gooi, maar nie genoeg om openlik en riddcrlik buiteltant die Parle-
ment voor 'n hOI van ondersoek te vcrskyn nic. H y sal ons nie kwalik nccm as ons
s e
wat hom ontbreclc het, was nie ,ge'interesseerd- heid' nie, maar die moed om by sy aantygings te staan.
,Ons hct dadelilc die hof taat hou, en aile gctuienis is onder eed gegee. Nie soos die partypolitici wat, nadat hulle die Afrikaner- eenheid van Monumentkoppie met Vrymesse- laarsbricwe verstccur het, 'n kommissie van ondersoctr aangcstel het wat- saver etc wect - vandag nos nic publicke vcrslag gedoen het oor die onsmaaklitce affiirc nie. Nee, die partypolitici kom net met aantygings en madder, maar nooit is hulle bereid om die soeklig op hulfe bewerings tc taat val nie. .,Al kom 'n t•ugcl uit die hcmel hicr s:tl hulle - as hy in hul pad swan- teen hom skinder en vra hockou1 hy nou cinllik dit• heme! moos
REG VIR
,.So word 011s bc,·cg tl<'ur mede-Afrikaners !.er- wyl on;, in 'n worstcbl ryd met. die handlang"rs ''att die J•:mpiro i,lctrokkc is. Oar die duisend Afrikaner" js in hcgtcni;o, politicke ge,·~lngc
uc;. - en dacliks kom daar mcer. TTullc i:, diE'
~oldate \':1!1 die Republiek.
,Ons het een hoofplig, clke man en elkc vrou en clke kind in die Ossewabrandwag. En dit Is 0111 daardie soldate van clie Republiek en hulle afhanklilces by tc staan met raad en daad, 0111 te sorg dat g'n Afriltanervrou en g•n Afrikancr- kincl hanger en dors en lcoue ly 0111dat die brood·
winner in die Empire se gevangenis sit nic," heL dr. Y:ut Tiensburg; lwslpit.
Hoofkontoor:
Rcao"•o- fonda
£90,000
St. Johnstraat 65. BLOEMFONTEIN
BEGRAFNISSE. KISTE. KRANSE, GRAFSTENE
GR O TE!
J
II
Vir ware volclocning en tevrcd cnheid het 'n mens nodig·
gesondheid en welvaal't, s o kses in sy s t rewe, 'n aange- llClme t ydver dryi en onL spanning, en 'n geru sle gcmoed - ger usthcid
clatdam· nie net vii' die h ede gesor g is nie, maar ook vii' d ie TOEKOl\IS.
l
=
'n Gcruste toeko111s worcl gewaarborg clcour '11 SANI.AM-POLIS.
SUID-AFRIKAANSE
LEWENS ASSURANSIE
NASIONALE
MPY., BPK.- TAKKE OWARSOEUR OlE UN IE -
~ HOOFKANTOOR WAALSTRAAT 28. KAAPSTAO
=---
-
SES
Aan d~e Penkoppe
Vandag gaau ons 'n bietjie gcscls oor nnerc.
Wio vau jnlle heL nog nie so 'n 1:\ng streep swart miertjics op die grond gesien nie? Seker nie een nic. As ons hierdic streep ,·olg, merk ons da~ dit doodloop by 'n miernes. :\ou ge- betlr ilit !:>Om~ dat hierdie mierpad op ecn plek in twee splits. D:1n lyk dit of dieselldo miere in twee paaic loop. ~laar moenic glo nil'. J)is glad nio dicsc\f(k mien· nie. .Laat OM nou di<>
paadjie volg wat. ~o afsp1its. .Hy lei ook n:1 'n miernes toe. Sou sal ens dink <.hH die micrv op twee ver.skillcndc plckke ingaan, maar dit b ook nie so nic. •
\\"al diuk jnllt• dan gebeur dnnr~ l)it is al die tyd Lwcc np:lrtc rnicrnestc wat. dcur twee aparto wicrc-swcrrn:s bewoon word. Dit i~ pre- sics dicselfdc soort micro. Ons lwu
se
dio micre is ,·an llicsclfdc ras net soos ens Afri- kaners ,·au dieselfdc ras as die I lollanders, Duitscrs of Fransc is. wat :1lmal a:ul die blanko Enropcse r:ls bchoort. 1-<o 'n ras i~ c·~tcr venice!in nasies- die Jlollanders. die Duit~crs en die Franse, en c·lkc nasio het sy cic land waarin hy woon. ~o rnaak die miere ook. lfuHe woon nie sommer deurmckaar nie, al behoort. !mile tot dieselfde ras. Elko nasio miere het. sy eie ne~
en al loop hullc soms in diesclfdo p:~adjic n:t hul kos toe, draai !mile elkeen weer uit. na sy cie ues toe.
So is diL ook met ens n:tsit•, die iloere-
na~ie. Hy het. ook sy hmd wa:nin hy baas is.
lly sal saam met ander nasics work waar dit nodig is, ma:u· hy !ant. nooit, toe <lat. die ander na:-;ies saam met hom kern baasspccl !n r.y eio land nie. Hullc het. mos ook hul <:ie land waar hulle k:~n woon. .Dit beteken darcm nie dat 'n mens andcr n:1sies .se mensc in die pad steel;
as bulle in jon land wil kom woon nic. !\ce, 'n ordcnt.like mens maak nie so nie. Daar bet soker ook a! vrecmdo mense by julio ouers so huis kom kuicr. Vader en moeder· is dan bale vricndelik ,·ir hulle. Ons sal so hulle is baic gasny, maar hulle lial darem nooit. loelaat, dat daardie vreemclc oom of t:mte in jnl huis gaan baasspeel nic. 0 ne<', solank :lS !tulle op hul plek is, is hullc welkom. maar as hulle ongeskik word en sommcr oral in die kamrrs instap en jul geed vir hulsclf vat, sal vader· hullc gou-gou op hnl plek sii. ::lb:~r gecn ordcnt.likc kuicr- mens s:1l ook soicts doen nie.
So moet on~ nasic ook g:~sny "<'es teenoor ordentliko vreemdeli nge wat hier kom woon, maar nulle kan nic cor ens kom h:wsspeel llie.
DIE O.B.-NOODHUJLPFONDS
Die volgcndc ,·erdere bydra in Kaapland tot>
ons fonds ,·ir htrljlverlening aan aOlauklikes n:n gelnrerneerdcs is :~an Die O.B. hekcnd ~cmaak.
};rkcnning van bydrae in ander prOI'nisies sal later hekend gcm~tak word.
Reeds erkPn . . . . . . . . . . . . . .
K:~apstad Y roue-Kommando, Lys No. :3:3 . . . . . . . . . . . . . . (:enl. H. i\f. Gildcnhuys, Deidclbcrg
K.P . . . .. . . . 8t.raussburg J\Janne-};:ommando, Lys
No.8 . . .. . . .. . . M<"rweville Kommando V riend, Paarl . . . . . . . . Vriend, Stellenboseh . . . .
Amandelboom 1\:ommando, \Villision Dr. I'. J. Badonhorst. Cores . . . .
Kaapst.ad, I,y~ W.4,
W5,
en W.6.Vryheidsdng, Bellville . . . . . . ..
t
s. d.797 l 10
3 14 0
6 0 0 10 0 0
!) 5 0 5 0 0 5 0 0 14 0 0 10 0 0 7 5 (j 22 54~
'fotaal . . . . .. £-.~11-S,j
DIE VOORTREKKERWINKEL
l~lcnnur~: J. C. Flclt en J\:uhn.
\'oor!ilen n va.n t\_IJo
KRUIDENIERSW ARE
VOOitTREliltEHWEO !'AllOW.
c>rlvaat ~otel.
DIE AFRIKANER SE TUISTE alle moderne gerietve
JBil.Hke . 'fenne
Eienares: Mev. P. J. RETIEF.
Foon 2-3833
Ons Ontmoet aile Treine.
IOoofstraat, Kaapstad.
M ARKAGENTSKA IP
V fr(())~~ IW~rr~ M~Jr~
KAA.JP>§TAD
0
Betaling geskied onmiddellik,
•AJeekliks, maandeliks of soos verrlang.
BeGt0 Heeroaude Pryaa.
MDNNAAR & VAN SCHOOJR.
Eienaar: Gustav C'latief.
Telefoon 2-0212.
VoQrtrekkeretmnt, MIDDELBURG, Tv!.
Horeforddrnot, GROBLERSOAL, Tvl.
Eiona<U : D. D. DE KOCK
Ar.tente vir Pontiac en G.M. Vrnamotors
Moet nie dat u motor vir u moedelooa maak nie - Laat ons dit vir u
splinternuut maak.
V.:Ot.K. AANBE\'EEL.
Foon 62 Posbus 53
(/)M tc wcet dit is die piC!1 waar u kan koop na u smaall en sover u beurs dit toelaat
~ETEKEN oneindig veel vir u, waar u met vriendelikheid bcdien word in u eie taal.
DIE MODERNEWINKEL
AFRIKANERS LIDSTER IDER: -
Wit u ook op die skouer!l ,·an die woreld ge- dra on beuy word denr die mouse rondom u?
Hior is die g11ns wat vir u die ~cue eiers sal le:
Bestucleer ons korresponclcnsiekursus in Doek- bou deur metliurn van Afrikaans of Engels slegs vier maande lank en 1vord dan 'n gekwaifiseerdo Boekhouer met 'n goeio betrekking •en 'n vet Salaris. Ons Kursus is p:oedkoop en doeireffend;
ens wanrborg uitstekendc resultate. Sewe uit.- gebrcido Gesondbeid- en l,iggaamsboukursussc word :tbsoluut gratis uitgcreilt aan ons Bock- houstudonlc. Besonderbedo gratis van:
UNliE-BOEJKHOU-KOJLJLJEGJE, Posbus 32, AlLlEXANlDRlA.
<;'~~
., • , ...,,G, •~~~~
J-;N~Th~~~!~w~:I(.
PRODUKTE riANDEI,AAUS~
1ooIBLOJEMFONTEJIN °f~:~•~:
~~4000 0 0 0~--~>C><~C>C-... .6
DIE O.B., WOENSDAG, 4 1 vlAART 1942.
(KOC>P.) HANDELSHYIS, BPK.
·voortrekkerweg, / \ Hoofweg,
Betlville. ~ \ Durban•Jille.
Foon 97814. R li'oon 60.
YEE:VOJ•:B (.\1 U.:l,f RS-i\11 EJ,lJo:~t J.;f~L
IA'SRHN).
\f ra, 1•ir [(onLrakvoorwa:ncks . Me Cormick Deering Lahdbouwerktuie.
HA VENGA SE lUOTO H S
Ageme vir
CHEVHOLET en PONTIAC
i\IO'I'OHJ\A RTIR Gocic 011 billike betlic-ning
Posbus ~5 C E A ES
SKOUBUR<G
Hofmeyrsaal, Groote Kerhgebou, KAAPSiAD.
S .\c 1' F; It I) A G, 28 F' E II.
om 3 eu 8.15 n.m.
'I't;X RlTTElt in
WIU~IIE 'l"IIT~ l\Uf."FALO l<OA~I.
Voorprogram:
Ons l:le l,ro~r:un - A frika.:.\nSC JU:uddUm e-n
lln>ro=>.
Plckbesprck.lng by Uniewink.els.
GEMAALDE KRAALMIS
lfiR
eerlike bedieuing, besLol hamcrgemeulde kraalrnis, gclewcr op Bona, Fide boore se stasies teen 2:>1- per 11 sak ton, 10 ton en meer 2-1/- JC\l.B., vao J. A. SCHOEiiiAN. P/S Grootfootein, SO:ii.LERSET-OOS.HERHOLDT SE BOOMKWEKERYE
Posbus 660, JOHANNESBURG;.
Of n 'n grooi. of klein boord :1:\Jiplant. HE1t.- HOLD1''8 so doslwndigc advies is grati~ toL n bcskikl,ing. Hcstcl nou vir die Wint.cr-plaottyd.
Ynrgtesoricrinp;s a:10 ons kcu;;e !oevert rou, Yer-
~('ker die hoo~stc t<'nedenheid.
Beste Yroeg tot I:J.al. soorto Pcr1-ke,, Pruime.
AppelkoBe, Ncktarit'nc, Tamalieprninw, Appch, Perc, ::\Joerbei, en~.
JTienlic nuwc lofwaardige porske~ hehoorL io elko tuin io wces: ,JUB!J,J!.:Ul\f, }.JA(;Nil•'fKA (Rooidcis-t:1aipif), SULKETIHOf'~T 1•:. H tl:R- Hor,DT'S X.JJ., VOOR'l'REKKETI en t;a)!{l ander.
Keurige Roosversamelings, P:~lms. 'ierbooe.
Celllustrecrde Katalogns co Pbntgirls gratis.
(iOBIE 'fafelnanappcls £1 b. per s:~k \"all J::i3 pond. Saad:lartappels, eior- ~:n okkerne'tit- grooLte. Up-to-date .£1 ls. ]X'r };J:J pond. Kon-
tanl moL bestclling.
A. J. BAHNAltO, Rus-on-Vrcde.
P.K. Balrnoral, Knysoa.
DOODBElUG
BOSBOFF.-Di~ was die Ticer M' wil om di€:
9dc Febr:mrie 19-12 Yan ons dcur ·n weerlig- :<Lraal wcg tc llN'rn rny dierb;ne cggl•uoot. cu oa:::.
diorbare pappic: l!randwa.g hnk .Johannes Hoshoff in die j('ugdigc ouderdom ••an :<legs :3.3 j:ta ,. C'll 10 m:HI ndc.
Ons innigc dank nan GcnerMI rn 1\omdt.c.
Honsen vir pcrsoonlike bebn~stcllin~ en kmnse ,·an Standerton lloofkommandantsk>1JI t•n Vroue-
komm:~nd:lntsk:~p.
Ons hartlike dank aan Hoofkommamlant lJvs vir die krans gelc namens die Wal<kN-;lroo~l
komrnando.
Ons wens die Vrone-komm:1ndo !c hodank vir die erewag wat hulle opgcstel heL. Die orewag wa.t op (he snluu L gest.a:ln hoL Lerwyl die stoflike oorskot grafwaarts gcdra is, heL dicp tot ons gespreek.
~ooit. kan on,; hom vcrgeet. nil'.
Die bcdroefdc <>g:gcnoto en kindenjie';. l1ESSIE BO:::UOFF, PlKKII•: ~:n 'riNr.R.
Uitgegee deur Voorslag (Edms.) Beperk, Kamer 916, Groote Kerkgebou, Adderleystr., Kaapstad, 'en gedruk deur Pro Ecclesia-
Drukkery, Die Laan, Stellcnboscb.
