TAMPI KABI NGAHAN

SUPRADA LAN SUMINTEN

IV. TAMPI KABI NGAHAN

Kacariyos, anuju satunggaling dalu, Supraba mboten rundha, j alaran sakit , badanipun karaos lesu lungkrah, Supraba tansah angesah , andadosaken bingungipun Suminten. Suminten pancen wanita ingkang tresna ing bojo, welas aningali polahipun tuwin

sambatipun Supraba, ^·lajeng nantun dhateng Supraba, punapa

k adamelaken bobok (wedhak), punapa kaundangaken dhukun pijet, punapa kaundangaken dhokter. Nanging panantunipun sadaya wau mboten dipun rujuki.

Supraba salebetipun angraosaken sakitipun, punika teka kumecer ngiler kumedah nedha bakmi goreng, Supraba lajeng parentah angocalaken .

Suminten gumujeng sumerep lalampahan punika, dene tiyang sakit ngantos sambat angaruhara makaten, teka saged kepengin bakmi goreng, nanging inggih lajeng dipun satiyaraken, sabab Suminten gadhah pandugi mbok manawi punika jalaraning mantunipun.

Kala samanten wanci jam sanga, ing bakmen dereng tutup, punika lajeng katumbasaken kemawo n satali. Bakmi wau lajeng kaladosa­ ken, Supraba enggal tangi nedha bakmi, ngantos telas, satelasing panedhanip un , Supraba saras kados wingi uni, andadosaken gumunipun ingkang sami mireng.

Supraba angraosaken lalampahanipun wau ugi gumujeng, nanging lajeng kagagas, punapa ingkang dados sababipun , dene nandhang

lesu. lumpuh, lan kados pundi teka kedah nedha bakmi goreng.

Ngantos dangu anggenipun anggagas-gagas, wusana lajeng kenge­ tan, bilih piyambakipun sampun nate sumerep lalampahan ing­ kang kados makaten, inggih punika tiyang ngidam .

Lah sareng sampun gadhah kaengetan· makaten, Supraba lajeng pitaken dhateng Suminten, tembungipun, "Gedhuk, wis pirang sasi, ta, anggo nmu ora weruh ing banyu?"

Suminten mireng pitakenipun Supraba makaten wau, gumujeng sarwi anggagas, wangsulanipun, "Sampun kalih wulan punika." Supraba wicanten, "Gedhuk, tak sawang kowe ik u anggagas aku, dene aneh temen lalakon iki mau. Maune Iara, nuli mangan

bak mi goreng, m ari, teka banj ur d heleg-dheleg, w usana pitakon­ prakara wong ora weruh ing b anyu . Lah ik u mangertiya, jawane aku m a u ngidham , manawa te men kowe ora weruh ing bany u wis rong sasi . Dadi yen d iparingi slamet karo Kang K uwasa, ak u Ian kowe bakal oleh dolanan kang ora amboseni (duwe anak)." S um inten sareng dipun jarwani kaliyan Supraba makaten wa u ,

sanget i n g b ingah ipun, pangajeng-ajengipun^· benjing anakipun

saged dados tiyang ingkang utami .

Supraba wicanten , " Pangajapmu ik u bener, Gendhuk . lya sapa wonge sing ora dheme n duwe anak k a ng u tama sam ubarange. anging sing mangkono m a u apa kokira m ung c uk up kadadeyan sarana diaj ap bae. Oh, yen m angkonoa bae, bakal ora ketekan. Lah bisane ketekan k udu digulawen thah . Sapa k ang wajib anggu­ lawen thah , bapak karo biyunge. M ulane w iwit saiki uga, k owe n itenana endi panggulawenthah kang o ra prayoga, Ian endi kang prayoga.

I ng besuk ora prayoga, Ian endi k ang prayoga. I ng besuk supaya aja kewuhan anggonmu m ul angake m arang anak m u . "

S um inten: "Dhawuh panjenengan pun ik a kasinggihan, m i l a pa­ n y uwun k ula, kala-kala asring k acariyosan bab panggulawen­ thahipun dhateng !are . "

Supraba: " l ya becik . M ara aku takon, y e n a n a bocah bisa misuh, wad ul, goroh , ngapusi, ik u k apriye?"

Suminten : "Saking lepating panggulawenthahipun ingkang se­ puh."

Supraba: "lya mangkono. Sak a kare pm u , mbesuk anakmu ik u

koemban d hewe, apa d igolekake emban wong liya?"

Suminten: "Supados m boten kether anggen k ul a ririgen i� griya, prayoginipun mawi emban . "

Supraba: "Karepmu iku i y a becik , nanging e linga, akeh bae ana kapriyayi kang kalakuwane ora becik , ik u ora liya saka lupute d hewe, dene golek em ban tanpa dititi k alakuwane. Kang m ang­ k ono ik u m a u ora liya saka pangajare emb ane . "

Suminten: "Manawi m ak aten prayogi ngelon-eloni nitik calon em ban ingkang sae b ub u denipun."

Supraba: "lya mangkono becike."

K acariyos. saya lallli kand h u t a n i p u n St�111i11trn saya agl'llg, anggc11 1 p u11 j ojodhowan saya a t u t ru n t u t . Sasraw unga n i p u n kadns llli lll i Ia n lll i n t una.

'r\:11 wonten ka l a n i p u n Su praba kcsah ru ndha. p u n ika andadosa­ k c n sa ngl't ka ngcn i p u n . llli l<l lllanaw i 111an t u k . t c pangip u n kados sa lll pu11 pisah tl' t a u n a n .

Supraba t a n sah cngl' t d hateng pangajapipun Sulll i n te n , i n ggih punika anak i p un ing benj i ng sagcd dados t iy ang i ngkang u talll i ,

lllila saben sa m i j ajagongan kerc p maos scrat b a � pangg u lah ­

w c n t hah i p u n !arc dhateng kautaman. Kala sama n k n pangadhe­

gipun S u m i n t l'n sam pu n san gang w u lan , nanging dereng wonten

a n tawisi p u n bad hc l air. sak i ng k en ce n gi p u n mana h i p u n S u praha

bad he kapriksakakl'n d hok t er bay i. Wusan a kalam pahan

Nyonyah d hokter ny u kani katerangan bad hc d i n tcn tanggal

wulan lairipun jabang bayi, andad osaken senengi pun S u praba jaler estri .

M botcn lidok , ing tanggal w u lan ingkang sam p u n ka cariyosa kcn

kaliyan Nyonyah d hokt n, jabang bay i lair estri, w i l ujeng sadaya­

_n i p u n. Saweg ribut-ributipun manah anggcnipun bay c n , wonll.'n

kabcgjan malih d hateng Supraba, dinten punika k aangkat dados Asisten Wadana ing k i th a ngriku, anggentosi Asisten Wadana ingkang pindhah d hateng M aospati, andad osaken ing senengipun. Reh ning lairipun jabang bayi anyarengi inggahing pangkat, jabang bay i kanamakaken Sridad i .

Saben dalu griyanipun Su praba kathah tam u , sad aya wau

perl u tuwi . kawilujenganip un Supraba sak uk uban. Andad osaken

renani ng manahipun. Sareng sampun sapeken sepen tam u .

Kacariyos, jabang bayi saya lam i say a m in<lhak ageng,

war-' ninipun ingkang abrit malih jene. Supraba rem en sanget angl iling

anakipun, saking remenipun Supraba , anakipun p unika warni­

nipun j ib I es pun Gandini, lah· s;malik a lajcng kedah bad he sumere p

pun Gandini. Wusana lampahan, Su praba k i n t un serat medal ing pos. suraosi p u n kados i ng ngandhap punik a.

Serat saha sem bah pangabekt i k ula, m ugi katur panjc­ n enganipun bapak M as Suraancala sakaliyan. Sasam p unipun

ingk ang ·kadya punika, wiyosipun k ula . ngaturi wuninga, sapunika k ula dados Asisten Wadana ing kitha M agetan , sarta k uJa sampun anak bojo.

Kajawi saking punika, k u la dereng saged mcrlokakcn

sowan bapak sakaJiyan, jalaran saweg kathah padamelan ingkang perlu.

M botcn l angk ung panyuwun k ula, bapak amaringana panga­ punten. Lan malih rehning kula sampun kangen sanget d hateng bapak sakaliyan tuwin gendhuk Gandini, panyuwun k ula kalayan sangct , bapak sakaliyan saha pun Gandini

k ula ajeng-ajeng t uwi ing M age tan, asareng punika k ula

ngaturi. sangu satus rupiyah .

Wasana k ula tansah angajeng-ajeng kaparengipun bapak

tuwi jasacl, ^·k ula.

Saking putra pun SUPRABA.

Enggaling cariyos, Suraancala sareng tampi serat saking Supraba sami bingah, dene kesah mutung saged dados tiyang, wasana enjingipun lajeng tata-tata bidhal.

V . SU PRABA K EPANGGI H TIY ANG SEPU H I PUN

Salebe tipun Supraba dados

. ^{Asisten Wadana namanipun}

kondhang saindeng Apdheling Magetan , sabab saking kendel sarta wasis ngupados katerangan barang ingkang sam pun kabekta d urjana.

Asisten Resid hen ing k itha ngrik u ugi wuninga dhateng kawasi­ s�ipun Supraba, malah nyawung-nyawung, sawanci-wanci wonten lowongan Wadana, nedya kacalonaken .

Kacariyos, sareng anakipun Supraba sam pun ragi ageng, bojonipun sampun rumaos kether anggenipun ririgen salebetipun griya, m ila panedhanipun ingkang estri, supados kapadosaken emban . Supraba inggih lajeng satiyar, nanging mbotcn angsal­ angsal .

Sampun sawatawis dinten Suminten anggenipun angken ngupados

emban dhateng Supraba, nanging mboten angsal-angsal, Sumintcn ,

lajeng pitaken dhateng Supraba, tembungipun, "mas, mas, anggen panjenengan ngupados emban punapa sampun angsal?"

S'upraba mangsuli, "Durung olch , ibune."

Suminten: "Punapa mboten wonten tiyang ingkang purun

1^{, teka}

angel temen ngupados emban kemawon."

Supraba: " l bune, yen kang gelem dadi emban akt!h , nanging ora ana kang pantes dadi cmbane anakmu."

Sumintcn: "Kados pun<li mboten pantesipun?"

Supraba: "l ngarcp kowe duwe pangajap, supaya anakmu ing tembe dadya wong utama, mulane ak u k ud u golek emban kang bccik bududene. M anawa arep anggcr wong bae , ora kurang. Nanging kapriyc bakal kadadeyanc anakmu ing tcmbc, masthi

ora bisa dadi wong kang utama, awit wiwit cilik wis oleh panga­

jaran kang ora pantes. Saiki narimaa rckasa d hisik , disambi miling­ miling golck wong kang bccik b u h udcnc . "

S u m in tcn

i

nggih narimah, awit pamanahipun , tinim bang anaki pun

angsal pangaj aran i ngkang mbotcn sac, aluwung rekaos m hotcn d ad os punapa, anggcr a n ak i pun angsal pangajaran ingkang sac .

pan-Jhapi, anggagas tiy ang ingkang pantl'S dallos l' rn b an i ng anak ipun.

w usana wonkn t iyang tiga . jakr sa tu ngga l . L's t ri k a l i l 1 . Tiyang

ingkang j akr Wall Salllplln SL'pll h . wanipun Sall1 pll11 111 a b l u k . lkl1l'

t iyang ingkang l'Stri wau, ingka ng sat unggal sa 111pun wanl' n .

satunggaJipun taksih prawa n . sad aya w a u sami 1_.111.: kbct i n g cap uri­

n i ng griyani pun .

. Supraba awas pand ulunipun. enggal ngadl'g nyat . m l ajl'ng ma­

pagaken tiy ang wau kanthi bungahing manah , Supraba angan l h i prawa111pun wau .

Tiyang titiga wau lajcng makbet ing griya, nanging lajcng Jamel kaget ipun tangga t e palih. sabab sami tangisan .

K ala samanten Sumi ntl'n sawcg olah -0 l ah wonten ing pawo n . mireng ta ngis ing sakbe ting griy an ipun sakalangkung kagd . enggal m alebet ing griya, sumerep bojonipun na ngis. 'manahipu� b ingung J hegd hegan. badhe nyelaki mboten sa�st u . bad hc ngcsahi m boten saestu . S u praba sumcre p polah ipun i ngk ang cstri bingung makaten wau. panangisipun kend e l . t iyang ti tiga wau ugi lajeng sami kendd, Su praba Jaj c ng ngundang Suminten, "J bunc, m re n e­ ya. ik i bapak i b u karo ad h i k u , ayo pad ha ngabek ti marang bapak Jan ib u."

Suminten sareng dipun jarwani yen punik a bapak ibu tuwin adhin i pu n . lajeng nyelak , sarta prateJa makaten , " B apak , J b u t uwin ad h i . k uJa pu n ik a se mahipun Mas Asisten Wadana, k u l a

badhe caos bek t i d hateng Bapak Jan l b u." ^·

S uraancaJa jaJer estri d hanga n, S upraba Jaj e ng n y e m bah d ha teng bapak ipun k a p ing t iga. nunten any ungkemi J IJengk ulipun, kaliyan wican ten, "Sembah sungk em k u l a katur bapak, sasampunipun .

bapak amaringana pangapun ten i ng sadaya kalepatan k ul a . "

S uraancala: " l y a . engger, d a k a p ura."

Su praba l ajeng ngabek t i d hateng bapaki p u n wau, sareng Supraba sam pun ram p u ng, Sumin ten nyemb ah kaping t iga, lajeng ny ung­ kemi dhengkuJipun, sarwi wican tcn, "Sem bah pangabek ti kula kat ur Bapak. sesa m p un i p u n , Bapak mugi aparing pangapunten ing sadaya kalepatan k uJa."

S uraancaJa mangsuli. "Gendhuk, kowe d urung d uwe kaJuputan m aring ak u . M alah ak u ka ng rumasa l uput karo kowe, yaik u 1 73

tekaku agawe bingungmu . M ulane panjalukku sing akeh mak­ lumu ."

Suminten: "Dhawuh pangandika panjenengan punika kasinggihan , nanging ing ngatasipun Bapak d hateng kula, prakawis dame! kaget utawi bingung punika, mboten andadosaken sabab, jer kaliyan pu­ tra piyambak . Estunipun anggen kula matur nyuwun pangapunten punika, bilih wonten kalintuning solah tin dak, utawi basa sakecap, tuwin unggah-ungguh kula, saoob kula punika aslinipun tiyang alit . "

Suraancala: "Gendhuk , sawi

f

i ora ana kang kaliru traping basa,

solah tindak , utawa unggah-�ngguhmu marang ak u, wis endang ngabektiya ibumu."

Suminten lajeng ngabekti ibu marase puh , patrap Ian wicantenipun sami kaliyan nalika ngabekti Suraancala.

Sareng anggenipun sami ngabekti sam pun rampung, Suraancala pitaken dhateng Supraba, marginipun saged dad os Asisten Wadana, kapuril1 nyariosaken saking wiwitan, Supraba inggili lajeng nya­ riyosaken.

Satelasing cariyos--pun Supraba, Embok Suraancala nakekaken

put unipun, lajeng katedahaken Suminten dhateng kam ar, sabab Sridadi saweg tilem . Gandini ugi tumut. Kaleresan sareng Sridadi pun tuweni lajeng tangi, Sridadi kapondhong embal1ipun , kaliyan wicanten, "Allah , ana bocah olehe andhemenake, olehe blengah­

blengah ik i. Ayu temenan putuku kiye . Rupane kathik kaya

Embokne Cilik. "

Sridadi dipun bekta medal , katedahaken Suraancala, tembungi­ pun , "Hara, niki, llio, pak . Wayahe niki."

Suraancala nyelak kaliyan wicanten , " Lah , iya, ta, awake becik , rupane kaya Gandini."

Gandini ugi nyelak angliling. Gandini remen ningali kapena­ kanipun, dasar mboten gadhah adhi, mila mboten kendel-kendel panglilingipun .

Sridadi punika tanpa kagedhong, Embok Suraancala surnerep lajeng pitaken d hateng mantunipun, "Gendhuk, Sridadi iki kathik ora kogedhong, ta?"

fan kula inggih m at h uk tanpa k agedhong m akaten, sabab m anawi sumerep bayi kagedhong punik a mesakaken ."

Embok Suraancala: "Lah wong wis l um rahe, teka dimesakake, becike iya d igedhong."

Supraba sumamb ung, "Ibu teka dhawuh anggedhong wayah , punika pamrihipun punapa? "

Em bok Suraancala: " Pamrihe dimen ora adhem ."

Supraba: " M anawi namung nyingk iri asrep kemawon, keng wayah punika k ados sam p un m boten asrep. Awit sampun k ula pirantosi krodhong, d ip un enggeni rasukan dipun kemuli barang."

E m bok Suraancala:.1 " I ya, nanging kaprahe w ong J awa, bayi ik u wiwit lair d igend hong, yen wis wayahe ucul ged hong iya tan pa k agedhong . "

S upraba: "K ula inggih m angertos, kaprahipun t iyang J awi maka­ ten. Nanging kapraha punika m an aw i k irang faedah, malah dame! susah , p unapa m boten sae ngangge ingkang mboten kaprah , nanging faedah?"

Embok Suraancala: "mara k apriye, terangna, faedahe ora dige­ d hong?"

Supraba: " K u la mangertos, manawi bayi saged dipun mindhak ageng punika saking polahing badani pun. Dados pik ajcng k ula, keng wayah m boten k ula gcd hong pun ika. Saged amolahaken badanipun, kajengipun cnggal agcng."

Embok Suraancala, Ah, apa iya. Bayi mono b isanc m undhak gcd he saka banyu susu atawa rcjck i . Mara yen bayi ora kalebon salah sawij ine i k u , mcsthi k uru awake , m al ah -malah m banjur ma t i . "

Supraba: " Leres, ngand ika panjencngan , ibu. N anging kacobiya, bay i utawi tiyang sampun angsal cbah ( polah ), mangkc mcsthi kera utawi pcj ah . "

Em bok Suraancala: "Kapriyc nalarc?"

S upraba: " Lah kawuningana , polahing badan punika prayogi sanget kadamel angilckaken crah dhateng badan sakojur. Lan saged nyan t un i erah scp uh kali yan crah cnggal . Punapa

ckne sagcd nyantuni otot margin ing cqh kaliyan ingkang

enggal .

Manawi badanipun wonten ingkang mboten polah ingkang prayo­

g1, larn pahing erah dhateng badan wau, m asthi lajeng dad os

kirang, malah saged ugi rnboten isi. Bab punika wonten kanyata­ anipun, inggih punika kasandhang ing kere ingkang salaminipun narn ung ngathungaken tanganipun, kalanipun ngadhang tiyang nglangkung won ten sapinggiring margi. Tanganipun kere wau dados kera, sarta pejah."

Suraancala sum ambung, "Iya, bener Supraba, olehe ora angge­

dhong anake, amarga dheweke mangerti sabab-sababe kang

agawe k urang prayoga. Dadi rekane Supraba ik u niru adate bangsa Walanda. Rak iya, ta, Le?"

Supraba mangsuli : " lnggih makaten , bapak ."

Embok Suraancala, Kajaba, ta. Yen niru adate bangsa Walanda. Lah yen mangkono , gendhuk iku uga ora didublak?"

Supraba: "Mboten , awit k ula mangertos, bilih Sridadi punika dereng wancinipun nedha rejeki, tandhanipun untunipun dereng med al . Sapunika cekap kula tedhani puhan utawi toya sesepa­ panipun keng putra. Makaten k emawon meksa k ula jami. Manawi dereng dumugi jam wancinipun angombeni, mboten kula ombeni."

Embok Suraancala lajeng ngambung putunipun, sarwi wicanten, "Oh , Allah, engger, bocah samene barang-barange disumpi. Oh, iya sukur, ta, engger, yen mangkono panjagamu m arang anakmu, ora liwat si gendhuk pinaringana bagas k uwarasan . "

Supraba: "pangestunipun ibu ingkang k ula suwun , keng wayah ajega bagas kasarasan ."

Embok Suraancala: "Lah embane sing ngendi?"

Supraba: "Dereng angsal emban , dados inggih keng putra pi­ yam bak i ngkang momong. "

E mbok Suraancala: Apa ora ana wong sing gelem dadi emban?" Supraba: "lnggih kathah , nanging mboten wonten ingkang pan­ tes."

Embok Suraancala: "Kapriye, ta?"

Supraba : "Emban makaten guru ingkang kawhan, andhasari pi­ w ulang dhateng ingkang dipun embani, manawi guru wau bubu­ denipun awon , muridipun masthi inggih tumut awon. Wek asan

tiyang sep uhipW1 kalepetan ing awonipun. "

Embok Suraancala: "Dadi karepmu nggolek wong sing becik bu­ budene, masthi iya angel ."

Supraba: "Mila rehning angel pangupadosipun, sapunika angkah k ula Gandini kemawon kula suwun, kajengipun kantun wonten ing ngriki, supados angopeni keng wayah ."

Suraancala sumambung, "Panembungmu iku kapanujon. Pancen adhimu dak pasrahake kowe, mulane aku pasrah bae pisan , mangsa bodhowa anggonmu anggulawenthah marang adhimu. Bisane

dadi wong kang utama. " ·

Supraba� "Nuwun, menggah k arsanipun bapak wau estunipun kula mboten saged anyelaki."

Suraancala: "Sukur, engger, yen mangkono panampamu."

M boten kacariyos ginem sanesipun, cinekak, sa.reng tiyang sepuhipun Supraba sampun mantun kangen , lajeng pamit mantuk, Supraba anglilani.

Sapengkeripun Suraancala, Supraba wicanten dhateng Gandini, tembungipun, "Gendhuk, saungkurku biyen , kowe angudi kapin­ teran apa bae , mara tutura."

Gandini mangsuli, " Aku ora ngudi kapinteran apa-apa kajaba an1bathik ."

Supraba: "Oh, !ah , ana wong enom teka kurang kawruhe, becike wong enom iku sing taberi ngudi kapinteran a.wit wong pinter iku

satiba-tibane mung nemu kapenak , nanging kaya-kaya ora

bakal wurung, kowe masthi wuwuh kapinteran, mulane kowe sing miturut ing sarehe."

Gandini: "lya, mas, karo dene sapa maneh kang bakal dak turu t , yen ora sariramu Ian Embok Ayu, jer saiki aku a.n a ing tanganmu." Supraba: " I ya sukur, lah saiki aku arep kandha karo kowe. Sridadi iku saka karepku Ian Embok Ayumu, tansah oleha pangajaran becik , mulane uga diprayitna pamulangmu marang Sridad i, aja kongsi kow ulang nganggo tembung Ian patrap kang saru , sanajan ta ing saiki isih ja�ang bayi pisan, awit manawa ora kolalantih nganggo pa.trap kang becik wiwit saiki, mengko manawa kowe kepatuh ala, ponakanmu masthi iya dadi saru, wekasan aku kowe

padha kembet."

Gandini: "Bener, mas, ngandikamu iku, amung yen ana kalirune tindaku bae , kangmas supaya enggal aparing katerangan, utawa ambebenerake."

Supraba: "Mesthi bae . "

Saben dinten Supraba tansah ngulat:uiataken ing Suminten Ian Gandini anggenipun angguiawenthah dhateng Sridadi. Sridadi umur t igang Japan badanip un saya nyenengaken, awit tansah kasarasan , punika mboten liya saking pangatos-atose anggenipun anggulawenthal1 .

Anuj u satunggaling d inten , Sridadi sakit benter, tansah nangis kemawon, andadosaken prihatosipun Supraba Sumintcn Ian Gandini. Sad aya sami ngupadosi sababing sakit. Supraba pita­ ken dhateng Gandini, "Gandini, Sridadi mau kod ulang apa, teka dadi Jara panas?"

Gandini mangsuli, "Ora dak d uiang apa-apa, kajaba dak ombeni puhan kang takeran utawa wayahe manut dahwuhmu. Embuh m anawa Embok Ayu maringi barang-barang. "

Suminten sumambung, "Kula mboten nedhani barang-barang, kaj awi ngombeni puhan kaiiyan bubur cuwer gangsal sendhok teh, miturut dhawuh panjenengan ."

Supraba: "Dina iki mau apa iya ambuwang susuker, Sridadi?" Sumin ten: "Kala wau dalu sadalu mboten ambucal, sasiyang punika wau ugi dereng. M angka adatipun kaping tiga utawi kaping kalih . "

Supraba: "Kirak u iku kang dadi sababe, anggone Iara panas

iku, awi t pangan kang lawas ora metu, hawane andadekake Iara pan as. Sesuk masthi ngaturi dhokter, si gendhuk dipriksa."

Suminten: " Prayogi."

Ing dalunipun Sridadi sangsaya sanget panangisipun , ngantos tiyang sagriya mboten angsal t ilem , sangsaya andadosaken priha­ tosipun ingkang sepuh .

Enj ingipun benteripun suda, ewa samanten Supraba meksa ngaturi dhokter. Sridadi dipun priksa Ian di.pun pulasara dhokter, sale­ baripun amulasara, aparing katerangan , yen sakitipun Sridadi

mboten dados sabab . Wicantenipun dhokter wau andadosaken

bingahipun Supraba sabatih.

M boten lidok, wicantenipun dhokter wau leres, awit dipun tandha badanipun Sridadi benteripun sangsaya suda, wekasan dalunipun m alih Sridadi saged tilem sake ca, enjingipun saras, nanging badan­ pun susut .

Sapunika Supraba panj aginipun dhateng Sridadi sakalangkung ngatos-atos. ing pangangkah anakipun sam pun ngantos sakit malih , lan badanipun enggala pulih . Pangajapipun wau kalaksanan, Sri­ dadi bibar sakit badanipun wewah sae . Nanging let sawulan malih Sridadi sakit benter malih , inggih andadosaken prihatosan m alih , Supraba inggih enggal satiyar kados ingkang sampun, sakitipun Sridadi inggih enggal mantun, m boten Jami badanipun katingal wewah sae, malah lajeng saged ngongkog. Sangsaya dangu lajeng saged amrangkang alon-alon. Kala samanten umuripun sampun nem wulan , ing sadinten Sridadi namung kaombenan. Dum ugi umur pitung wulan , Jajeng kantun kaombenan puhan , J an dipun tedhani bubur kaping tiga sadinten . Mindak d inten badanipun Sridadi mewah ageng, polahipun ugi mewah, Sridadi saged ling­ gih.

Supraba seneng sanget dhateng Sridadi, mila manawi mentas dhateng kekesahan, ingkang dipun padosi Sridadi, criyosipun manawi sampun sumerep, Jesu ling krahipun ical.

V I . K AL A N G K U N GAN I NG MAN AH IPUN SUM INTEN

Anuj u satunggaling d in ten , wanci enj ing jam wolu, Supraba Su011nten Ian Gan<l ini sami ngemong Sridadi wonten ing and ha-·

pi, lajeng won ten tiyang ambek ta serat. Di'pun panggihi sarta dipun pitakeni Supraba, " Ko we wong endi?"