IANOUARIOS

Januarius -. H KA£HMEPINH. E¶TA HMEPE™. KYPIAKH 31 ¢EKEMBPIOY 2000. 2-39 A º I E P ø M A. IΑΝΟΥΑΡΙΟΣ. TÔ ·ÊȤڈ̷ ÛÙÔÓ I·ÓÔ˘¿ÚÈÔ Â›Ó·È ÙÔ ÚÒÙÔ ÌÈ·˜ ÛÂÈÚ¿˜ ·fi ·ÊÈÂÚÒÌ·Ù· ÙˆÓ «EÙ¿ HÌÂÚÒÓ» ÛÙÔ˘˜ ¢Ò‰Âη M‹Ó˜ ÙÔ˘ XÚfiÓÔ˘. EÙÛÈ, ÙËÓ ÚÒÙË K˘Úȷ΋ οı ̋ӷ, ÔÏfiÎÏËÚÔ ÙÔ ¤ÙÔ˜ 2001, ÔÈ «EÙ¿ H̤Ú˜» ı· Â›Ó·È ·ÊÈÂڈ̤Ó˜ ÛÙÔÓ ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ô Ì‹Ó·.. Januarius – Iανου ριος – Γεν ρης Tων ™ÙÚ¿ÙÔ˘ £ÂÔ‰ÔÛ›Ô˘ M¿ÓÔ˘ ¢·Ó¤˙Ë. Ψηφιδωτς παραστ σεις Tης ¶. AÛËÌ·ÎÔÔ‡ÏÔ˘–AÙ˙·Î¿. Tων ™ Δƒ∞Δ√À £ ∂√¢√™ÿ√À. M ∞¡√À ¢ ∞¡∂∑∏. Kαλνδες και νουμηνες Tου ™‡ÚÔ˘ TڈȿÓÔ˘. Eπκ. καθηγητν Aστροφυσικς Tμμα Φυσικς Πανεπιστμιο Aθηνν. O μπαρμπα-Γι ννης Iανς... Tου HÏ›· AÓ·ÁÓˆÛÙ¿ÎË. O. «Kατ μ!νας Ποσειδε#να και Γαμηλι#να...» Tης M¿Úˆ˜ K. ¶··ı·Ó·Û›Ô˘. Πτολεμαου «Φ σεις απλαν#ν...» Tης M¿Úˆ˜ K. ¶··ı·Ó·Û›Ô˘. Tα Θεοφ νια Tου BÈÙ¿ÏË Z·˚ÎfiÊÛÎÈ. Mμησις Θεο& Tης M·Ú›Ó·˜ §Ô˘Î¿ÎË. «Aρχ! K λαντα κι αρχ! του χρνου...» Tου °. N. AÈηÙÂÚÈÓ›‰Ë. H Mρα της Mπ μπως Tης MÈÚ¿ÓÙ·˜ TÂÚ˙ÔÔ‡ÏÔ˘. O ασκητ!ς και ο επσκοπος Tου ¢ËÌ‹ÙÚË K˘Úٿٷ. Eυθ&μιος, M ξιμος, M ρκος Tου NÈÎ. °. ¶ÔÏ›ÙÔ˘. Oι Tρεις Iερ ρχες Tου ™‡ÚÔ˘ TڈȿÓÔ˘. O Iανου ριος στην πεζογραφα Tου XÚÈÛÙfiÊÔÚÔ˘ MËÏÈÒÓË. «Kατ του βασκ νου οφθαλμο&...» Tου °ÈÒÚÁÔ˘ Z‚ÂÏ¿ÎË. O χ ρτινος Aϊ-Bασλης... Tου XÚ‹ÛÙÔ˘ MÔ˘ÏÒÙË. EÍÒÊ˘ÏÏÔ: T· K¿Ï·ÓÙ· (ÏÂÙÔ̤ÚÂÈ·). EÏ·ÈÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ NÈÎËÊfiÚÔ˘ §‡ÙÚ·, Ù¤ÏË 19Ô˘ ·ÈÒÓ·. I‰ÈˆÙÈ΋ Û˘ÏÏÔÁ‹.. MHNA™ Â›Ó·È ÙÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· Ô˘ ÈÛÔ‡Ù·È Ì ÙÔ ¤Ó· ‰ˆ‰¤Î·ÙÔ ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈÎÔ‡ ¤ÙÔ˘˜. OÈ ‰Ò‰Âη ·˘Ù¤˜, ηıÈÂڈ̤Ó˜ ·fi ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·, ˘ԉȷÈÚ¤ÛÂȘ Â›Ó·È ÔÈ Ì‹Ó˜. Afi ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· Ë ™ÂÏ‹ÓË ˘‹ÚÍ ÙÔ Ì¤ÙÚÔ ‰È¿ÚÎÂÈ·˜ ÙÔ˘ Ì‹Ó·, Î·È ÛÙËÓ ·Ú¯·˚΋ ÔÓÔÌ·Û›· Ù˘, «Ì‹ÓË» , ÔÊ›ÏÂÈ ÙÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ·˘Ùfi ‰È¿ÛÙËÌ· Ùo fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘: Ì‹Ó·˜ Â›Ó·È ÙÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· Ô˘ ··ÈÙÂ›Ù·È ÁÈ· Ó· οÓÂÈ Ë ™ÂÏ‹ÓË ÌÈ· Ï‹ÚË ÂÚÈÊÔÚ¿ Á‡Úˆ ·fi ÙÔÓ Ï·Ó‹ÙË Ì·˜. H ·ÓÒÌ·ÏË, fï˜, ΛÓËÛË Ù˘ ™ÂÏ‹Ó˘ Á‡Úˆ ·fi ÙË °Ë, ηıÒ˜ Î·È Ô Û˘Ó‰˘·ÛÌfi˜ Ù˘ ΛÓËÛ˘ ·˘Ù‹˜ Ì ÙËÓ Î›ÓËÛË Ù˘ °Ë˜ Á‡Eπιμλεια αφιερματος: Úˆ ·fi ÙÔÓ ∏ÏÈÔ, Û˘ÓÂÙ¤ÏÂÛ·Ó ÛÙÔ ∫ø™Δ∏™ °π√Àƒ°√™ Ó· ÂÈÛ·¯ıÔ‡Ó ‰È¿ÊÔÚ· ›‰Ë ÌËÓÒÓ. Afi ·˘Ù¿ Ì·˜ ÂӉȷʤÚÂÈ ËÌÂÚÔÏÔÁȷο Ô Û˘ÓÔ‰ÈÎfi˜ Ì‹Ó·˜, ·ÊÔ‡ Ù· ÚˆÙÔÁÂÓ‹ ÛÂÏËÓȷο ËÌÂÚÔÏfiÁÈ· ‚·Û›ÛÙËÎ·Ó ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ¿ ÙÔ˘. H Ê¿ÛË Ù˘ ·ÓÛÂÏ‹ÓÔ˘ ÛÙË ÁÏÒÛÛ· ÙˆÓ ·ÛÙÚÔÓfiÌˆÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ˆ˜ «·ÓÙ›ıÂÛË Ù˘ ™ÂÏ‹Ó˘», ÂÓÒ Ë Ê¿ÛË Ù˘ Ó¤·˜ ™ÂÏ‹Ó˘ ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È «Û‡ÓÔ‰Ô˜». ΔÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· ÌÂٷ͇ ‰‡Ô «Û˘Ófi‰ˆÓ» ÔÓÔÌ¿ÛÙËÎÂ Û˘ÓÔ‰ÈÎfi˜ ‹ ÛÂÏËÓÈ·Îfi˜ Ì‹Ó·˜. O Û˘ÓÔ‰ÈÎfi˜ Ì‹Ó·˜, Ô Â˘ÎÔÏfiÙÂÚ· ·ÓÙÈÏËÙfi˜ ·fi ÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ Ì‹Ó·˜, ¤¯ÂÈ ‰È¿ÚÎÂÈ· 29 Ë̤Ú˜ 12 ÒÚ˜ 44 ÚÒÙ· ÏÂÙ¿ Î·È 2,9 ‰Â˘ÙÂÚfiÏÂÙ· ‹ 29,530589 Ë̤Ú˜. EÂȉ‹ fï˜ Ë ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ Û˘ÓÔ‰ÈÎÔ‡ Ì‹Ó· ‰ÂÓ Â›Ó·È ·Î¤Ú·ÈÔ˜ ·ÚÈıÌfi˜ ËÌÂÚÒÓ, ÁÈ· ıÚËÛ΢ÙÈÎÔ‡˜ Î·È ÔÏÈÙÈÎÔ‡˜ ÏfiÁÔ˘˜ ÔÈ Ì‹Ó˜ ÛÙ· ÛÂÏËÓȷο Î·È ÛÂÏËÓÔ-ËÏȷο ËÌÂÚÔÏfiÁÈ· ˘ÔÏÔÁ›˙ÔÓÙ·È ¿ÏÏÔÙ Ì 29 Î·È ¿ÏÏÔÙ Ì 30 Ë̤Ú˜. A˜ ÛËÌÂȈı› fiÙÈ Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ϤÍË Ì‹Ó·˜, Â›Ó·È ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ë Ì ÙË Ï·ÙÈÓÈ΋ ϤÍË mensis, ÙËÓ ÈÙ·ÏÈ΋ mese, ÙËÓ ÈÛ·ÓÈ΋ mes, ÙË Á·ÏÏÈ΋ mois, ÙËÓ ·ÁÁÏÈ΋ month, ÙË ÁÂÚÌ·ÓÈ΋ monat, ÙË ÁÔÙıÈ΋ menoths, ÙË Û·ÍÔÓÈ΋ manoth, ÙË ÓÔÚÌ·Ó‰È΋ manathr, ÙË ÚˆÛÈ΋ «Ì¤ÛÈ·Ù˜», ÙË ÏÂÙÙÔÓÈ΋ menesis Î.¿. A˘Ùfi ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÛÙȘ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ÁÏÒÛÛ˜ Ë Ú›˙· Ù˘ Ϥ͢ ÁÈ· ÙÔ Ì‹Ó· Â›Ó·È ÎÔÈÓ‹.. EYXAPI™TOYME fiÛÔ˘˜ ‚Ô‹ıËÛ·Ó ÛÙÔ ·ÊȤڈ̷ ÛÙÔÓ I·ÓÔ˘¿ÚÈÔ, ȉȷ›ÙÂÚ· ÙȘ ËÁ¤˜ ÙÔ˘ ÂÈÎÔÓÔÁÚ·ÊÈÎÔ‡ ˘ÏÈÎÔ‡ ÁÈ· ÙËÓ Â˘ÁÂÓÈ΋ ·Ú·¯ÒÚËÛË ÙÔ˘ ‰ÈηÈÒÌ·ÙÔ˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ‹˜ ÙÔ˘.. Yπε θυνη «Eπτ Hμερν» E§EY£EPIA TPA´OY. 2. H. K A £ H M E P I N H. B. K Y P I A K H. 3 1. ¢ E K E M B P I O Y. 2 0 0 0. H I™TOPIA TOY IANOYAPIOY, Ô˘ Â›Ó·È Û‹ÌÂÚ· Ô ÚÒÙÔ˜ Ì‹Ó·˜ ÙÔ˘ ¤ÙÔ˘˜ Î·È ¤¯ÂÈ ‰È¿ÚÎÂÈ· 31 Ë̤Ú˜, ·Ú¯›˙ÂÈ Á‡Úˆ ÛÙÔ 700 .X., fiÙ·Ó Ô ‰Â‡ÙÂÚÔ˜ –ÌÂÙ¿ ÙÔÓ PˆÌ‡ÏÔ– ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘ PÒÌ˘, Ô NÔ˘Ì¿˜ ¶ÔÌ›ÏÈÔ˜ (715-672 .X.) ÙÔÓ ÚfiÛıÂÛ ˆ˜ ÂÓ‰¤Î·ÙÔ Ì‹Ó· ÛÙÔ Ò˜ ÙfiÙ ‰ÂοÌËÓÔ ¤ÙÔ˜ ÙˆÓ PˆÌ·›ˆÓ. TfiÙ ÚÒÙÔ˜ Ì‹Ó·˜ ÙÔ˘ ¤ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó Ô M¿ÚÙÈÔ˜, Ô Ì‹Ó·˜ Ù˘ ·ÚÈÓ‹˜ ÈÛËÌÂÚ›·˜. O I·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ (Januarius) ÔÊ›ÏÂÈ ÙËÓ ÔÓÔÌ·Û›· ÙÔ˘ ÛÙÔÓ ‰ÈÚfiÛˆÔ ıÂfi ÙˆÓ PˆÌ·›ˆÓ I·Ófi (Janus), ÂÒÓ˘ÌÔ ıÂfi Ù˘ ı‡Ú·˜ (janua), «ÚÒÙÔ» ‚·ÛÈÏÈ¿ ÙÔ˘ §·Ù›Ô˘ Î·È «ıÂfi ÙˆÓ ıÂÒÓ». O I·Ófi˜, Ô˘ ÙË Ï·ÙÚ›· ÙÔ˘ ηıȤڈÛÂ Ô NÔ˘Ì¿˜, ‹Ù·Ó Ô ıÂfi˜ Ù˘ οı ·Ú¯‹˜, Ù˘ ¤Ó·Ú͢ ÙˆÓ ÔÏÂÌÈÎÒÓ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂˆÓ Î·È ÙˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ¤ÚÁˆÓ. K·Ù¿ ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË, Ô ¤ÌÙÔ˜ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘ PÒÌ˘, Ô EÙÚÔ‡ÛÎÔ˜ T·Ú·ÓÈÔ˜ Ô ¶ÚÂÛ‚‡ÙÂÚÔ˜ (Tarquinius Priscus, 616-578 .X.) fiÚÈÛ ӷ ·Ú¯›˙ÂÈ.

Iανουριος - Γενρης Õ O Hλιος, η Σελνη και τα αστρια. Λεπτομρεια ψηφιδωτο με θμα τη Δημιουργα του K σμου, πρτο μισ του 13ου αινα. Bενετα, Bασιλικ του Aγου Mρκου (πηγ: «Bυζαντιν Ψηφιδωτ». Eκδοτικ Aθηνν).. ÙÔ ËÌÂÚÔÏÔÁÈ·Îfi ¤ÙÔ˜ ·fi ÙÔÓ I·ÓÔ˘¿ÚÈÔ, ÂÂȉ‹ ηٿ ÙÔÓ Ì‹Ó· ·˘ÙfiÓ ÁÈÔÚÙ·˙fiÙ·Ó Ô ıÂfi˜ I·Ófi˜, ıÂfi˜ Ù˘ οı ·Ú¯‹˜, ÂÔ̤ӈ˜ Î·È ÙÔ˘ ¤ÙÔ˘˜. MÂÙ¿ ÙËÓ ·ÔÔÌ‹, fï˜, Ù˘ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜ ÙˆÓ EÙÚÔ‡ÛΈÓ, ÙÔ 510 .X., ¤·„ ·˘Ù‹ Ë ËÌÂÚÔÏÔÁȷ΋ ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛË. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, Ì ÙËÓ ¿ÚÔ‰Ô ÙˆÓ ¯ÚfiÓˆÓ Î·È ÁÈ· ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ÏfiÁÔ˘˜, Ë ÚÒÙË ÙÔ˘ ¤ÙÔ˘˜ ÌÂٷʤÚıËΠ·fi ÙËÓ Â·ÚÈÓ‹ ÈÛËÌÂÚ›· ÛÙÔ ¯ÂÈÌÂÚÈÓfi ËÏÈÔÛÙ¿ÛÈÔ Î·È, ÙÂÏÈο, Á‡Úˆ ÛÙÔ 153 .X., Ô I·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ ηıÈÂÚÒıËΠˆ˜ Ô ÚÒÙÔ˜ Ì‹Ó·˜ ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈÎÔ‡ ¤ÙÔ˘˜. O Ï·fi˜ ÛÙËÓ ·Ú¯·›· PÒÌË ÔÓfiÌ·˙ ÙÔÓ I·ÓÔ˘¿ÚÈÔ Î·È Quirinalis, ·fi ÙÔ Quirinus (=EÓ˘¿ÏÈÔ˜) – ȉȷ›ÙÂÚË ÚÔÛˆÓ˘Ì›· ÙÔ˘ I·ÓÔ‡ (·ÏÏ¿ Î·È ÙÔ˘ ∞ÚË) ˆ˜ ıÂÔ‡ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘ ‹ ·fi ÙËÓ ›‰È· ÙÈÌËÙÈ΋ ÚÔÛËÁÔÚ›· ÙÔ˘ ÌÂÙ¿ ı¿Ó·ÙÔÓ ıÂÔÔÈËı¤ÓÙÔ˜ PˆÌ‡ÏÔ˘. H °Ë ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙÔ ÂÚÈ‹ÏÈÔ Ù˘ ÙÚԯȿ˜ Ù˘ (ÙÔ ÏËÛȤ-. H O Γενρης, απ το «Kαλαντρι του 1947 με παροιμες των μηνν», με ξυλογραφες του Σπρου Bασιλεου και λαογραφικ του Δημ. Σ. Λουκτου.. H. K A £ H M E P I N H. B. K Y P I A K H. 3 1. ¢ E K E M B P I O Y. 2 0 0 0. 3.

Õ H Σελνη ανατλει απ τη θλασσα οδηγντας το ρμα της. Mπροστ της λμπουν νας μηνσκος και να στρο. Eρυθρ μορφος κρατρας του 4ου αι. π.X. Aθνα, Eθνικ Aρχαιολογικ Mουσεο (πηγ: «Eλληνικ Mυθολογα». Eκδοτικ Aθηνν).. P O Hλιος-Aπ λλων ανατλει με το τθριππο ρμα του. Oι φηβοι που αναδονται  βουτον στη θλασσα συμβολζουν τα στρα, που η ανατολ και η δση τους εναι απ τους κριους ρυθμιστς των αστρονομικν ημερολογων. Eρυθρ μορφος απουληικ ς κρατρας, 420 π.X. Λονδνο, Bρετανικ Mουσεο (πηγ: «Eλληνικ Mυθολογα». Eκδοτικ Aθηνν). ÛÙÂÚÔ ÛËÌÂ›Ô ÛÙÔÓ ∏ÏÈÔ), 11 Ë̤Ú˜ ÌÂÙ¿ ÙÔ ¯ÂÈÌÂÚÈÓfi ËÏÈÔÛÙ¿ÛÈÔ, ‰ËÏ·‰‹ ÛÙȘ 2 I·ÓÔ˘·Ú›Ô˘. £ÂˆÚԇ̠fï˜ Ì¿ÏÏÔÓ ·›ı·ÓÔ Ë ·Ú¯‹ ÙÔ˘ ¤ÙÔ˘˜ ÙËÓ 1Ë I·ÓÔ˘·Ú›Ô˘, Ó· ÔÚ›ÛÙËΠÏfiÁˆ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ·ÛÙÚÔÓÔÌÈÎÔ‡ ÁÂÁÔÓfiÙÔ˜. øÛÙfiÛÔ, ÛÙËÓ ·Ú¯·›· PÒÌË ÙËÓ 1Ë ÙÔ˘ ÌËÓfi˜ ÁÈÓfiÙ·Ó Ë ·Ó¿‰ÂÈÍË ÙˆÓ ÂÙ‹ÛÈˆÓ Y¿ÙˆÓ Î·È ÙˆÓ ¶Ú·ÈÙÒÚˆÓ, Î·È ÔÈ K·Ï¿Ó‰Â˜ I·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ ‹Ù·Ó ·ÊÈÂڈ̤Ó˜ ÛÙÔÓ ıÂfi I·Ófi. MÔÏÔÓfiÙÈ ˆ˜ ·Ú¯‹ ÙÔ˘ ¤ÙÔ˘˜ ›¯Â ÔÚÈÛÙ›, ‹‰Ë ·fi ÙÔ 153 .X., Ë 1Ë I·ÓÔ˘·Ú›Ô˘, ÔÏÏÔ› ·Ú¯·›ÔÈ Ï·Ô› ÙÔÔıÂÙÔ‡Û·Ó ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË ÙÔ˘ ¤ÙÔ˘˜ ›Ù ÛÙËÓ Â·ÚÈÓ‹ ÈÛËÌÂÚ›· (ÛÙȘ 21 M·ÚÙ›Ô˘) ›Ù ÛÙÔ ıÂÚÈÓfi ËÏÈÔÛÙ¿ÛÈÔ (ÛÙȘ 21 IÔ˘Ó›Ô˘). ¶Ôχ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ·fi ÙÔÓ 10Ô Ì.X. ·ÈÒÓ· Î·È ÌÂÙ¤ÂÈÙ·, ηıÈÂÚÒıËΠ‚·ıÌÈ·›· ÛÙËÓ E˘ÚÒË ˆ˜ ·Ú¯‹ ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈÎÔ‡ ¤ÙÔ˘˜ Ë 1Ë I·ÓÔ˘·Ú›Ô˘. ™ÙË PÒÌË, ÙË ‰Â‡ÙÂÚË Ì¤Ú· ÙÔ˘ I·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ ·ÓËÁ˘Ú›˙ÔÓÙ·Ó ÛÙȘ ÙÚÈfi‰Ô˘˜ Ù˘ fiÏ˘ Ù· Compitalia –TÚÈfi‰È·– ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙˆÓ §·Ú‹ÙˆÓ (Lares), ÙˆÓ ıÂÔÙ‹ÙˆÓ Ô˘ ÚÔÛٿ٢·Ó ÙȘ Ô‰Ô‡˜, ÙÔ˘˜ ·ÁÚÔ‡˜ Î·È ÙȘ ÔÈ˘, ÂÓÒ ÛÙȘ 9 ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ Ì‹Ó· ÂÔÚÙ¿˙ÔÓÙ·Ó ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘ I·ÓÔ‡ Ù· AÁˆÓ¿ÏÈ· ‹ AÁÎÔÓ¿ÏÈ· (Agonalia), Ù· ÔÔ›· ·ÓËÁ˘Ú›˙ÔÓÙ·Ó ¿ÏϘ ÙÚÂȘ ÊÔÚ¤˜ ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ¤ÙÔ˘˜: ÙË 17Ë M·ÚÙ›Ô˘ ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ÙÔ˘. ∞ÚË, ÙËÓ 21Ë M·˝Ô˘ ÚÔ˜ ÙÈÌ‹ ÙÔ˘ B‹‰ÈÔ˘ Î·È ÙËÓ 11Ë ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘ ÚÔ˜ ÙÈÌ‹Ó ¯ıfiÓÈˆÓ (Á‹ÈÓˆÓ) ıÂÔًوÓ. ™ÙȘ 30 I·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ (·ÏÏ¿ Î·È ÛÙȘ 4 IÔ˘Ï›Ô˘) ÁÈÔÚÙ·˙fiÙ·Ó ÛÙË PÒÌË Ë ı¿ EÈÚ‹ÓË Ì ·ÁÒÓ˜ Î·È ‰ËÌfiÛÈ· Ï·ÙÚ›·. O Ï·fi˜ Ì·˜ ¤¯ÂÈ ‰È¿ÊÔÚ˜ ÔÓÔ̷ۛ˜ ÁÈ· ÙÔÓ I·ÓÔ˘¿ÚÈÔ. O °ÂÓ¿Ú˘ Â›Ó·È Î·È °ÂÓÓÔÏÔËÙ‹˜, ·ÚÂÙ˘ÌÔÏÔÁÈο, ÁÈ·Ù› ÙfiÙ ÁÂÓÓÔ‚ÔÏÔ‡Ó Ù· ÎÔ¿‰È·, °·ÙfiÌËÓ·˜, ÂÂȉ‹ Û’ ·˘ÙfiÓ ˙¢Á·ÚÒÓÔ˘Ó ÔÈ Á¿Ù˜ Î·È MÂÛԯ›̈ÓÔ˜, ÁÈ·Ù› Â›Ó·È Ô ÌÂÛ·›Ô˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÙÚÂȘ Ì‹Ó˜ ÙÔ˘ ¯ÂÈÌÒÓ·. AÎfiÌ· KÚ˘·Ú›Ù˘ (ÛÙË M¿ÓË) ÁÈ· ÙÔ ÙÛÔ˘¯ÙÂÚfi ÙÔ˘ ÎÚ‡Ô, ·ÏÏ¿ Î·È °ÂÏ·ÛÙfi˜ ÁÈ· ÙȘ ·Ï΢ÔÓ›‰Â˜ Ë̤Ú˜ ÙÔ˘Ø KÏ·‰Â˘Ù‹˜ Î·È K·Ï·ÓÙ¿Ú˘ ‹ K·ÏÂÓÙ¤Ú˘ (¶fiÓÙÔ˜-K··‰ÔΛ·) ·fi Ù· K¿Ï·ÓÙ· (K·Ï¤Ó‰Â˜) Ù˘ ·Ú¯È¯ÚÔÓÈ¿˜. T¤ÏÔ˜, Â›Ó·È TÚ·Ófi˜, ¶ÚˆÙ¿Ú˘, MÂÁ¿ÏÔ˜ Ì‹Ó·˜ ‹ MÂÁ·ÏÔÌËÓ¿˜, Î·È ÁÈ·Ù› Â›Ó·È Ô ÚÒÙÔ˜ Ì‹Ó·˜ ÙÔ˘ ¤ÙÔ˘˜ Ì 31 Ë̤Ú˜, ·ÓÙ›ıÂÙ· Ì ÙÔÓ KÔ˘ÙÛfi, ÙÔÓ KÔ˘ÙÛÔÊÏ‚¿ÚÔ, Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ı›.. °‡Úˆ ·fi ÙËÓ ÔÓÔÌ·Û›· Î·È ÙËÓ Î·ıȤڈÛË ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘ Ì‹Ó· ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈÎÔ‡ ¤ÙÔ˘˜. 4. H. K A £ H M E P I N H. B. K Y P I A K H. BÈ‚ÏÈÔÁÚ·Ê›· Στράτος Θεοδοσίου-Mάνος Δανέζης, «Mετρώντας τον άχρονο Xρνο - O χρνος στην Aστρονομία». Eκδ. «Δίαυλος». Aθήνα 1994 · των ιδίων, «H Oδύσσεια των ημερολογίων». Eκδ. «Δίαυλος». Aθήνα 1995.. 3 1. ¢ E K E M B P I O Y. 2 0 0 0.

Ψηφιδωτ ς παραστσεις Tης ¶ ∞¡∞°πflΔ∞˜ A ™∏ª∞∫√¶√⁄§√À –A Δ∑∞∫∞ Kαθηγτριας στο Tμμα Iστορ ας και Aρχαιολογ ας του Aριστοτελε ου Πανεπιστημ ου Θεσσαλον κης – Kντρο Bυζαντινν Eρευνν. T. A æHºI¢øTA ‰¿‰· ÚÔÛʤÚÔ˘Ó ÔχÙÈ̘ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ÙËÓ ·ÂÈÎfiÓÈÛË ÙÔ˘ ·ÎÏÔ˘ ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘ ÛÙË ÚˆÌ·˚΋ Î·È ÙË ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ Ù¤¯ÓË, ÂÓfi˜ ı¤Ì·ÙÔ˜ ·fi Ù· ÈÔ ·Á·ËÙ¿ Î·È ‰È·‰Â‰Ô̤ӷ ÛÙÔÓ fi„ÈÌÔ ·Ú¯·›Ô ÎfiÛÌÔ. ™Ù· Ûˆ˙fiÌÂÓ· „ËÊȉˆÙ¿ –¿ÊıÔÓ· Î·È ÂÍfi¯ˆ˜ ÂӉȷʤÚÔÓÙ·– ·ÚÂÏ·‡ÓÔ˘Ó Ì ÌÔÓ·‰È΋ ÔÈÎÈÏ›· fiÏÔÈ ÔÈ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘ ÂÓÈ·‡ÛÈÔ˘ ·ÎÏÔ˘, ÔÈ ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Â›Ó·È ÔÈ Ù¤ÛÛÂÚȘ ÂÔ¯¤˜ Î·È ÔÈ ‰Ò‰Âη Ì‹Ó˜. O ÂÏÏ·‰ÈÎfi˜ ¯ÒÚÔ˜ ÚÔÛʤÚÂÈ ÌÂÚÈο ÂÓÙ˘ˆÛȷο ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· ÛÙÔÓ Ì·ÎÚ‡ ηٿÏÔÁÔ ÙˆÓ ÌÓËÌ›ˆÓ Ô˘ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ÙfiÛÔ ·fi ÙÔ ¢˘ÙÈÎfi fiÛÔ Î·È ·fi ÙÔ AÓ·ÙÔÏÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜. ¢‡Ô ·’ ·˘Ù¿ ÂÎÙ›ıÂÓÙ·È Û‹ÌÂÚ· ÛÙËÓ ·˘Ï‹ ÙÔ˘ AÚ¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ‡ MÔ˘Û›Ԣ ÙÔ˘ AÚÁÔ˘˜. TÔ ¤Ó· ·ÔηχÊıËΠÛÙË ı¤ÛË AÁÈÔ˜ T·Íȿگ˘, Ï›ÁÔ ¤Íˆ ·fi ÙÔ AÚÁÔ˜, Û ÏÔ˘ÙÚfi ¯ÚÔÓÔÏÔÁÔ‡ÌÂÓÔ ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 5Ô˘–·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 6Ô˘ ·ÈÒÓ· Ì.X. H ·ÚÈ· ·Ú¿ÛÙ·Û‹ ÙÔ˘ Â›Ó·È ÔÈ ÚÔÛˆÔÔÈ‹ÛÂȘ ÙˆÓ ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ÂÔ¯ÒÓ, Ô˘ ·ÂÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·È ˆ˜ ÚÔÙÔ̤˜ Î·È Ù·˘Ù›˙ÔÓÙ·È Ì ÂÈÁڷʤ˜. AΤڷÈÔ˜ ¤¯ÂÈ ‰È·Ûˆı› ÌfiÓÔ Ô ¯ÂÈÌÒÓ·˜ (XIMøN), Ô˘ ·Ô‰›‰ÂÙ·È ˆ˜ ÁÂÓÂÈÔÊfiÚÔ˜ ÒÚÈÌÔ˜ ¿Ó‰Ú·˜ Û ηٿ ̤وÔÓ ÛÙ¿ÛË, Ì ÂÎÊÚ·ÛÙÈο ¤ÓÙÔÓ· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο. TÔÓ Û˘ÓÔ‰Â‡Ô˘Ó Û٤ϯԘ ηϷÌÈ¿˜ (ÂÌÊ·Ó¤˜ ۇ̂ÔÏÔ Ù˘ „˘¯ÚfiÙÂÚ˘ ÂÔ¯‹˜ ÙÔ˘ ¤ÙÔ˘˜), ¤Ó·˜ ηÚfi˜ ÎÔÏÔ΢ıÈ¿˜, ‰‡Ô ·ÁÚÈfi·Ș Î·È ÙÚ›· „¿ÚÈ· (fiÏ· Û˘Ó‹ıË Â›‰Ë ¯ÂÈÌÂÚÈÓ‹˜ ‰È·ÙÚÔÊ‹˜). ™Â ¿ÏÏÔ ÛËÌÂ›Ô ÙÔ˘ ‰·¤‰Ô˘ ‰È·‚¿˙Ô˘Ì ÌÈ· ÂÈÁÚ·Ê‹ Ô˘ ÚÔÙÚ¤ÂÈ ÙÔÓ ÂÈÛΤÙË Ó· ·ÔÏ·‡ÛÂÈ Ì ˘Á›· ÙȘ ¯·Ú¤˜ Î·È ÙË ¯·Ï¿ÚˆÛË ÙÔ˘ ÏÔ˘ÙÚÔ‡: Y°IENøN §OY™E. O Û˘Ó‰˘·ÛÌfi˜ Ù˘ ¢¯ÂÙÈ΋˜ ·˘Ù‹˜ ÚÔÙÚÔ‹˜ Ì ÙȘ ÂÔ¯¤˜, ηıÒ˜ Î·È Ì ÙËÓ ÚÔÛˆÔÔ›ËÛË Ù˘ AfiÏ·˘Û˘, Ô˘ ÎÔÛÌ› ¤Ó· ¿ÏÏÔ ‰ˆÌ¿ÙÈÔ ÙÔ˘ ÏÔ˘ÙÚÔ‡, ‚ÔËı¿ Ó· ηٷÓÔ‹ÛÔ˘Ì ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ ı¤Ì·ÙÔ˜ ÙˆÓ ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ÂÔ¯ÒÓ Û ÏÔ‡ÛÈ· ȉȈÙÈο ÎÙ‹ÚÈ·: ÔÈ ÂÔ¯¤˜ ˘·ÈÓ›ÛÛÔÓÙ·Ó ÙË ‰È·ÚÎÒ˜ ·Ó·ÓÂÔ‡ÌÂÓË Â˘Ù˘¯›· Î·È Â˘ËÌÂÚ›· Ô˘ Ô Î¿ı ‡ÔÚÔ˜ ȉÈÔÎÙ‹Ù˘ ÂÈı˘ÌÔ‡Û ӷ ·ÔÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ·ÏÏ¿ Î·È Ó· ÚÔ‚¿ÏÏÂÈ. TÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ „ËÊȉˆÙfi, Ô˘ ·ÔηχÊıËΠÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ·Ú¯·›Ô ı¤·ÙÚÔ ÙÔ˘ AÚÁÔ˘˜, ·Ó‹ÎÂÈ Û ÏÔ‡ÛÈ· ȉȈÙÈ΋ ¤·˘ÏË ÙÔ˘ 6Ô˘ ·ÈÒÓ· Ì.X., Ù˘ ÔÔ›·˜ ÌÈ· ÔÏfiÎÏËÚË ÛÙÔ¿ ÎÔÛÌÂ›Ù·È Ì ÙËÓ ·Ú¿ÛÙ·ÛË ÙˆÓ ÌËÓÒÓ. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ·. ·ÂÈÎfiÓÈÛË ËÌÂÚÔÏÔÁÈ·ÎÔ‡ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·, ÛÙËÓ ÔÔ›· ÔÈ Ì‹Ó˜ ÚÔÛˆÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ˆ˜ Ó¤ÔÈ ¿Ó‰Ú˜ Û˘Óԉ¢fiÌÂÓÔÈ ·fi Ù· ۇ̂ÔÏ· Ù˘ ÂÔ¯‹˜ Ô˘ Ô Î·ı¤Ó·˜ ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈÚÔÛˆ‡ÂÈ, ÂÓÒ Ë ¤Ó‰˘Û‹ ÙÔ˘˜ ˘Ô‰ËÏÒÓÂÈ ÙȘ ·ÓÙ›ÛÙÔȯ˜ ÎÏÈÌ·ÙÔÏÔÁÈΤ˜ Û˘Óı‹Î˜. O I·ÓÔ˘¿ÚÈÔ˜ ·ÚÈÛÙ¿ÓÂÙ·È ˆ˜ ‡·ÙÔ˜, Ì ¯ÈÙÒÓ· Î·È ÈÌ¿ÙÈÔ. Afi ÙÔ ˘„ˆÌ¤ÓÔ ‰ÂÍ› ÙÔ˘ ¯¤ÚÈ –ÛÙÔ ÔÔ›Ô ÎÚ·Ù¿ ÙË ÏÂÁfiÌÂÓË mappa circensis, ‰ËÏ. ÙÔ Ì·ÓÙ›ÏÈ Ì ÙÔ ÔÔ›Ô ‰ÈÓfiÙ·Ó ÙÔ Û‹Ì· Ù˘ ÂÎΛÓËÛ˘ ÛÙÔÓ Èfi‰ÚÔÌÔ– ·Ê‹ÓÂÈ Ó· ¤ÛÔ˘Ó ¯Ú˘Û¿ ÓÔÌ›ÛÌ·Ù·. H ·ÂÈÎfiÓÈÛË ÙÔ˘ I·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ ˆ˜ ˘¿ÙÔ˘ Î·È Ë ·ÚÔ˘Û›· ÙˆÓ ÓÔÌÈÛÌ¿ÙˆÓ ·Ú·¤ÌÔ˘Ó Û ÌÈ· ÙÂÏÂÙ‹ ÁÓˆÛÙ‹ ˆ˜ sparsio, Ô˘ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈÔ‡ÓÙ·Ó ÛÙÔÓ Èfi‰ÚÔÌÔ Ù˘ KˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ οı ÚÒÙË I·ÓÔ˘·Ú›Ô˘. ™ÙËÓ ÂΉ‹ÏˆÛË ·˘Ù‹ Ô ‡·ÙÔ˜ ‰È¤ÓÂÈÌ ÛÙÔ ÎÔÈÓfi ÙÔ˘ ÈÔ‰ÚfiÌÔ˘ ÓÔÌ›ÛÌ·Ù·, ÚÈÓ ‰ÒÛÂÈ, ÂÙÒÓÙ·˜ ÙË mappa, ÙÔ Û‹Ì· Ù˘ ¤Ó·Ú͢ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ. E¯Ô˘Ì ÏÔÈfiÓ Â‰Ò ÙË Û˘Ó‡·ÚÍË ‰‡Ô ÛÎËÓÒÓ (Ù˘ ¤Ó·Ú͢ ÙˆÓ ·ÁÒÓˆÓ Î·È Ù˘ sparsio), ÔÊÂÈÏfiÌÂÓË Èı·ÓfiÓ Û ۇÁ¯˘ÛË ÙÔ˘ „ËÊÔı¤ÙË, ÏfiÁˆ ÌË Î·Ï‹˜ ÁÓÒÛ˘ ÙˆÓ ‰È·‰Ú·Ì·ÙÈ˙ÔÌ¤ÓˆÓ ÛÙÔÓ Èfi‰ÚÔÌÔ. ¢›Ï· ÛÙÔÓ I·ÓÔ˘¿ÚÈÔ ·ÚÈÛÙ¿ÓÂÙ·È Ô ºÂ‚ÚÔ˘¿ÚÈÔ˜, ¤¯ÔÓÙ·˜ ÂÌÊ·Ó›˜ ÔÌÔÈfiÙËÙ˜ Ì ÙÔÓ XÂÈÌÒÓ· ÙÔ˘ AÁ›Ô˘ T·ÍÈ¿Ú¯Ë: ¿Ó‰Ú·˜ ‚·ÚÈ¿ ÓÙ˘Ì¤ÓÔ˜ Ô˘ ÎÚ·Ù¿ ‰‡Ô ·ÁÚÈfi·Ș, ۇ̂ÔÏÔ ÙÔ˘ ΢ÓËÁÈÔ‡ ÙˆÓ Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓˆÓ ÙËÓÒÓ, ÌÈ·˜ ·fi ÙȘ ·ÚȘ ·Û¯Ôϛ˜ Û’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ Ì‹Ó·.. AÂÈÎÔÓ›ÛÂȘ ÙÔ˘ I·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ Î·È ÙÔ˘ XÂÈÌÒÓ· Û ڈ̷˚ο Î·È ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈο „ËÊȉˆÙ¿. BIB§IO°PAºIA: G. Akerstrοm–Hougen, «The Calendar and Hunting Mosaics of the Villa of the Falconer in Argos. A Study in Early Byzantine Iconography». Stockholm 1974. Π. Aσημακοπούλου–Aτζακά, «Σύνταγμα των παλαιοχριστιανικών ψηφιδωτών δαπέδων της Eλλάδος, II: Πελοπννησος – Στερεά Eλλάδα». Θεσσαλονίκη 1998.. à Πνω: ο Xειμ νας ως γενειοφρος ριμος νδρας. Ψηφιδωτ απ τον Aγιο Tαξιρχη Aργους. Kτω: ο Iανουριος και ο Φεβρουριος. Ψηφιδωτ σε ιδιωτικ παυλη του 6ου αι. μ.X., κοντ στο αρχαο θατρο του Aργους.. H. K A £ H M E P I N H. B. K Y P I A K H. 3 1. ¢ E K E M B P I O Y. 2 0 0 0. 5.

Kαλνδες και Ã O θεσμς των υπ

των, πως και ο θεσμς του «επ

ρχου πλεως» –που κατ

τη μεσοβυζαντιν περοδο γνρισε μεγ

λη ακμ–, εισχθη απ την Παλαι

στη Nα Pμη. H μικρογραφα, απ χειργραφο της Mονς Παντελεμονος (12ος αι.), παριστ